De Credit Manager Officieel orgaan van de VVCM | Vereniging voor Credit Management | eenentwintigste jaargang nummer 1 | 2010
Credit management bij Tele2: Frank doet het anders Bert Iedema van CREDIT YARD: ‘Niet navelstaren maar innoveren!’ Betere kredietbeoordeling van kleine ondernemingen Excel en credit management: tips voor de praktijk Literatuursignalement: Internationale handel en BTW Werkkapitaalbeheer: working capital management (deel 2) Groei ondanks recessie: OnGuard maakt oversteek Reportage Jaarcongres Credit Management 2010
Klaar voor een tandje extra?
Geld is de brandstof voor elke onderneming. Daarom zijn cash flow en een laag DSO essentieel. OnGuard gaat zelfs verder: slimme software, ervaren consultants en full support zorgen voor significante financiële en operationele voordelen. Dus volg de weg van meer dan 850 klanten in 25 landen en zet ook uw credit management in de hoogste versnelling. OnGuard Nederland B.V. T +31 (0)294 256 666 www.onguard.com
Taking credit management to the next level
Inhoud
Voorwoord
5
‘Niet navelstaren maar innoveren!’
De creditmanagementbranche in Nederland mist innovatief vermogen. Men is meer met zichzelf en met elkaar bezig, dan met het bedenken van nieuwe, baanbrekende produc
Zoals u ongetwijfeld weet, viert de VVCM op 27 mei 2010 haar
ten en diensten. Dat vindt drs. Bert Iedema RA, sinds 2007
vierde lustrum met als thema ‘Maatschappelijk verantwoord credit
eigenaar en CEO van CREDIT YARD. ‘We moeten ons her
management’. Daarnaast is op het Jaarcongres Credit Management 2010, dat eind maart plaatsvond in Noordwijkerhout, met name gekeken naar het onderwerp ‘Duurzaamheid’. Het is mooi dat zelfs in ons vakgebied inmiddels aandacht wordt besteed aan de effecten op de langere termijn. Tegelijkertijd staat vast dat credit management nooit kan worden benaderd als een geïsoleerd proces: het is per definitie geïntegreerd in de algehele bedrijfsvoering. Wat mij betreft kan er dus alleen een switch
bezinnen op de strategische positionering van het vakgebied credit management.’
14
Betere kredietbeoordeling van kleine
ondernemingen
De beoordeling van de kredietwaardigheid van grote(re) ondernemingen is een hele opgaaf. Bij kleinere zelfstandige en startende ondernemingen, eenmanszaken in het bijzon
worden gemaakt naar duurzaam en maatschappelijk verantwoord credit manage-
der, is dit mede door het gebrek aan financiële informatie
ment, als men begint met een volledig nieuw bedrijfsplan. Hoe het hoofdstuk
nog moeilijker. Hoe weet u of het financieel verantwoord is
‘duurzaam credit management’ er dan precies uit moet zien? Daarover hoop ik meer
om met zo’n klant in zee te gaan? Waarop moet u de beslis
te leren tijdens onze lustrumbijeenkomst. U komt toch ook? In deze uitgave van De Credit Manager vindt u een terugblik op het Jaarcongres Credit Management, met als hoogtepunt de uitreiking van de prestigieuze Credit Management Award 2010 aan Vincent van Viersen, credit manager bij Corus. Vincent, namens de redactie van harte gefeliciteerd! Verder vindt u in dit nummer diverse lezenswaardige artikelen, waaronder een inspirerend interview met Bert Iedema, CFO van
sing baseren om al dan niet op rekening te leveren? En als u besluit om dit te doen, wat is dan een verantwoorde kredietlimiet?
19
Credit management bij Tele2
Wie kent ‘m niet? Frank, het welbespraakte zwarte schaap van telecomaanbieder Tele2. Met slogans als ‘We love
Credit Yard, een beschouwing met tips & tricks voor het gebruik van Excel bij credit
cheap’, ‘Born to be cheap’ en ‘Break the rules’ is hij de
management, en een praktijkcase rond black sheep Frank, het viervoetige boegbeeld
verpersoonlijking van deze innovatieve prijsvechter op de
van telecomaanbieder Tele2. Cheap Credit? Lees het zelf!
Nederlandse telecommarkt. Korte lijnen, slim en efficiënt werken staan bij het bedrijf hoog in het vaandel. Heeft Frank
mr.drs. Pieter Postmus hoofdredacteur
ook verstand van credit management? Günther Vogelpoel, Managing Director Consumer Market, en Patrick Levinson, Credit Manager Consumer Market, geven uitleg.
En verder: Colofon De Credit Manager is hét vakblad in Nederland op het gebied van credit management en tevens officieel orgaan
10 CM Automatisering: Excel en credit management
van de Vereniging voor Credit Management (VVCM). De redactie heeft als missie het promoten van het vakgebied credit
13 Credit&Debet: Lang leve de statistiek!
management op een actuele, professionele, kritische, onafhankelijke en informatieve manier.
16 CM Literatuur: Internationale handel en BTW
adres Bisonspoor 343, 3605 JW Maarssen, Telefoon (0346) 55 80 50, fax (0346) 55 80 59 www.vvcm.nl
24 Uit de pers
Redactie mr.drs. P. Postmus (hoofdredacteur), mr. J. Beeuwkes CCM, mw. R. Drost-Lubach, mw. E. de Jager, R. van Poelgeest
26 CM Analyse: Werkkapitaalbeheer:
E-mail redactie
[email protected] Eindredactie G.C. de Vries Advertenties Bisonspoor 343, 3605 JW Maarssen,
telefoon (0346) 55 80 50, fax (0346) 55 80 59 Abonnementen e 50,00 per jaar (incl. verzendkosten en btw).
30 CreditKronkels: Debiteuren zijn het slachtoffer?
Het abonnement kan elk gewenst moment ingaan en wordt automatisch verlengd. Het beëindigen van het abonnement dient
31 CM Opinie: Scheve schaats
schriftelijk te geschieden. Het magazine verschijnt 4x per jaar vormgeving H. Tijbosch drukwerk Boom & van Ketel.
31 CM Cursief: Vereniging van Professionele Wanbetalers
Aan de totstandkoming van deze uitgave is de uiterste zorg besteed. Voor informatie die onvolledig of onjuist
32 CM Actueel: OnGuard maakt oversteek naar VS
is opgenomen, aanvaarden auteur(s), redactie en uitgever geen aansprakelijkheid. Voor eventuele verbeteringen van de
36 CM Ambtshandelingen: Stemmen voor stabiliteit
opgenomen informatie houden zij zich gaarne aanbevolen. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of
37 CM Reportage: Jaarcongres Credit Management 2010
openbaar gemaakt door middel van druk, fotocopie, microfilm of op welke wijze dan ook, zonder toestemming van de VVCM.
40 Verenigingsnieuws
3 | De Credit Manager nummer 1
2010
working capital management (deel 2)
CM ACTUEEL
Succes komt nooit vanzelf Finance en Credit Professionals samen op pad
is n de VVCM pleiding va ger De CCM o Ho hting Post bij de Stic rd ee tr s geregi ederland! nderwijs N Beroeps O
Investeer in de toekomst Volg een VVCM Opleiding
Credit Management opleidingen sinds 1993 CCP® (Certified Credit Practitioner), de basisopleiding op MBO+ niveau. Het betreft hier een kortdurende (22 weken) intensieve op de praktijk gerichte opleiding.
CCM® (Certified Credit Manager), de all round opleiding op HBO+ niveau. 2-jarige opleiding waarin alle aspecten van Credit Management diepgaand aan de orde komen.
Naast een algemene inleiding Credit Management komen de volgende vakken aan de orde als accounting, (bedrijfs)economie, administratieve organisaties, ondernemings- en handelsrecht,
ondernemingsfinanciering, marketing etc. Voor informatie bel met de VVCM (0346 - 55 80 50) of kijk op www.vvcm.nl.
cm INTERVIEW
CEO Bert Iedema van CREDIT YARD:
‘Niet navelstaren maar innoveren!’
De creditmanagementbranche in Nederland mist innovatief vermogen. Men is meer met zichzelf en met elkaar bezig, dan met het bedenken van nieuwe, baanbrekende producten en diensten. Dat vindt drs. Bert Iedema RA, sinds 2007 eigenaar en CEO van CREDIT YARD. ‘We moeten ons herbezinnen op de strategische positionering van het vakgebied credit management.’ Na een snelle en markante financiële carrière heb je in 2007 gekozen voor het ondernemerschap. Waarom? ‘In m’n studietijd heb ik, op 20-jarige leeftijd, samen met een partner het Luzac College opgericht. Drie jaar daarna heb ik mijn aandelen verkocht. De rest van m’n leven schooldirecteur zijn, leek me een maatje te saai. Ik wist Geert de Vries is eindredacteur van De Credit Manager.
toen al zeker dat ik ooit weer het ondernemerschap zou oppakken, maar vanwege mijn leeftijd wilde ik eerst een aantal jaren werken aan m’n professionele ontwikkeling en ervaring opdoen. Ik heb bewust geen tijdslijn uitgestippeld, vanuit de overtuiging dat de juiste kans zich vanzelf wel zou aandienen. In 2007 ben ik benaderd door de toenma lige eigenaar van Inkasso Unie. Ik wist niet dat het bedrijf bestond, laat staan dat het te koop was. Na een presentatie van mijn plannen werden we het snel eens. Binnen acht
Rien van Poelgeest is redacteur van De Credit Manager.
weken waren de aandelen overdragen. Het klinkt als een jongensboek en dat was het ook.’
Door alle topfuncties die je hebt vervuld, heb je een breed overzicht van verschillende bedrijfssectoren? Wat trekt je
Fatsoenlijk omgaan met debiteuren leidt tot een beter klantbehoud.
zo aan in de incasso- en creditmanagementbranche? ‘Door mijn carrière loopt een rode draad: de affiniteit met geld en IT. Als ik een onderneming zou kopen, moesten dat
Ik heb daar goed over nagedacht en uiteindelijk besloten
dus de pijlers zijn. Een potten- en pannenfabriek of een
dat ik het zou doen onder de uitdrukkelijke voorwaarde
autofabriek had ik nooit gekocht. Ik kan het niet opbrengen
dat dit het netste en fatsoenlijkste bedrijf van Nederland
om dagelijks in de fabriek van zo’n bedrijf rond te lopen, ik
zou worden.’
heb er niks mee. Credit management betreft in essentie geld en IT. Het geeft een creatieve ruimte waar ik iets mee kan. Er
Hoe vult CREDIT YARD ‘fatsoen’ concreet in?
is geen ander product met zo veel verschijningsvormen als
‘Door vier kernwaarden: we hanteren transparante normen
geld. Terwijl het tegelijkertijd de meest zuivere commodity
en waarden, tonen respect voor de medemens, creëren een
is. Je kunt er werkelijk alle kanten mee op. Dat betekent dat
stimulerend en motiverend klimaat voor onze medewerkers
je creativiteit oneindig kan zijn. En als ik iets in overvloed
en we komen onze afspraken na. Die kernwaarden blij
heb, dan is het wel creativiteit. Ik heb me wel serieus afge
ven niet abstract; we passen ze dagelijks in ons werk toe.
vraagd of ik een incassobedrijf wilde kopen. Wil ik mijn
Zo wijzen we opdrachtgevers de deur die hun debiteuren
naam verbinden aan een branche met een negatief imago?
bewust in moeilijkheden brengen. En als debiteuren echt
5 | De Credit Manager nummer 1
2010
‘Niet navelstaren maar innoveren!’
Wie is Bert Iedema? Drs. A. (Bert) Iedema RA (1960) studeerde bedrijfseconomie en postdoctoraal RA aan de VU Amsterdam. Tijdens zijn studiejaren was hij medeoprichter van het Luzac College, dat hij uitbouwde tot 3 vestigingen met 400 leerlingen. Na zijn afstuderen verkocht hij zijn 50%-belang aan z’n partner. Iedema doorliep vervolgens een financiële carrière: Management Consultant bij PWC, Corporate Treasurer van Van Nelle, Financieel directeur van Gascoigne-Melotte, Divisie-Controller bij Campina en CFO van SSM Coal (SHV). In 2000 trad hij in dienst bij Granaria Holdings als CFO. In 2003 volgde de benoeming tot CEO. Deze functie vervulde hij tot medio 2006. In 2005 werd Iedema door aandeelhouders gevraagd om als CEO het Amerikaanse concern EaglePicher vanuit Chapter 11 te reorganiseren. Binnen 8 maanden voerde hij een diepgaande reorganisatie door, resulterend in een van de snelste doorstarts in de Verenigde Staten in recente jaren. In 2007 koos Bert Iedema definitief voor het ondernemerschap. In juni van dat jaar nam hij met zijn holdingmaatschappij de Co-or Group en dochter Inkasso Unie over. De naam Co-or veranderde daarna in CREDIT YARD. Onder dit overkoepelende merk zijn verschillende activiteiten en diensten op het gebied van credit management ondergebracht.
niet kunnen betalen, stoppen we met onze werkzaamheden.
dat er een nadere regulering komt, met een maximering
Met deze manier van ‘ethisch zakendoen’ blijk je je te kun
van kosten en het tegengaan van het stapelen van incas
nen onderscheiden, in de incassobranche helemaal. Dat
sokosten. Het probleem is echter dat de nieuwe wetgeving
betekent overigens niet dat ons incassorendement slechter
het doel totaal voorbijschiet en een averechts effect krijgt.
is dan van andere bedrijven. Integendeel, ethisch onder
Het wettelijk toegestane kostenniveau betekent voor veel
nemen en een goed rendement gaan prima samen. Fatsoen
incassobureaus in de praktijk een prijsverlaging van 30%.
lijk omgaan met debiteuren leidt ook tot een beter klant
Als je omzet met 30% daalt en je probeert je werk goed
behoud voor onze opdrachtgevers, een actueel thema. Ik zou
uit te voeren, ga je óf sommige dingen niet meer doen óf
graag willen dat de hele branche dezelfde koers volgt. Als
opdrachten weigeren. Opdrachtgevers zullen dan deur
wij met z’n allen, incassobureaus en gerechtsdeurwaarders,
waarders inschakelen. Die gaan gerechtelijke maatregelen
bijvoorbeeld besluiten dat we bepaalde vormen van
treffen, want bij hen kunnen de lage minnelijke tarieven
colportage niet meer incasseren, hebben we geen wetgeving
natuurlijk ook niet uit. De gerechtelijke tarieven zijn echter
meer nodig. Dan kunnen die bedrijven niet meer bestaan
vijf tot tien keer hoger dan de maximale minnelijke kosten.
en is het over. Tot op heden is zo’n beleidslijn nog niet uit
Als je naar de keten kijkt, gaan we dus het minnelijke werk
gevaardigd, helaas.’
in omvang reduceren, waardoor er meer de ambtelijke pijp lijn ingaat en de debiteur niet minder maar juist aanzienlijk
Over fatsoen gesproken: er is veel kritiek op de hoge kos-
meer gaat betalen. Daarnaast loopt het hele gerechtelijke
ten van incassobureaus. Deel je deze kritiek? En wat vind
apparaat, dat nu al overbelast is, vast. En omdat de branche
je van de voorgestelde wettelijke regeling?
sneller gerechtelijk zal gaan, zal er een verharding van de
‘Laat ik vooropstellen dat er praktijken zijn die gewoon
maatschappij zijn. Die ketenconsequenties heeft niemand
niet kunnen. Ik ben het er dan ook in beginsel mee eens
grondig doordacht.’
6 | De Credit Manager nummer 1
2010
INT
* Business to Business to Bierens x internationaal
‘Niet navelstaren maar innoveren!’
Credit management is ondersteunend aan het strategisch ondernemingsbeleid.
Op de website van CREDIT YARD wordt niet verwezen naar
Casting for Credit® is een psychologisch analyse- en verkla
Inkasso Unie, en omgekeerd net zo. Een bewuste keuze?
ringsmodel, dat inzicht biedt in het psychologische gedrag
‘Ja, dat heeft te maken met onze strategie. Vorig jaar hebben
van debiteuren achter hun betalingspatroon. Daarbij wordt
we het merk CREDIT YARD geïntroduceerd. Onze ambitie
een instrumentarium aangereikt voor een strategische
is om over de hele creditmanagementketen actief te zijn.
benadering en beïnvloeding van dat gedrag. Uitgangspunt
Inkasso Unie bestaat 41 jaar en is een ijzersterk merk, maar
zijn geen sancties, maar positieve prikkels. Bijvoorbeeld
in de naam staat wel ‘incasso’. Door het negatieve imago
een andere toonzetting of lay-out van aanmaningen, of
van de incassobranche als geheel is dat niet goed. Daarom hebben we de band onlangs doorgeknipt. CREDIT YARD is vanaf nu het paraplumerk, dat we gebruiken voor al onze activiteiten, behalve incasso. In de markt zijn we mogelijk
CREDIT YARD is in brede zin actief op het
de eerste die deze scheiding zo strikt heeft aangebracht.’
terrein van credit en risk management. Het in Eindho ven gevestigde bedrijf werkt voor een breed scala aan
Je staat voor een ‘creatieve en onorthodoxe benadering,
opdrachtgevers in diverse sectoren. In Nederland zijn
vernieuwend en out-of-the-box’. Prachtige kreten, maar
Inkasso Unie, Casting for Credit®, Credit Work, Credit
wat houdt dat in de praktijk in?
Yard Finance, Credit Yard Legal, Casting for Credit en
‘Het is mijn vaste overtuiging dat de kansen om te innove
de Nationale Zorgdesk actief op zowel de particuliere
ren niet aan de achterkant van onze bedrijfstak zitten, in de
als de zakelijke markt. Tezamen bestrijken deze werk
incassobranche, maar aan de voorkant, bij credit manage
maatschappijen de gehele creditmanagementketen:
ment. Om die kansen te benutten, moeten we buiten ons
credit marketing, credit checks, billing, pre-incasso,
speelveld kijken en andere disciplines aan ons vakgebied
minnelijke incasso, gerechtelijke incasso, schuldbewa
koppelen. Een goed voorbeeld daarvan uit onze eigen keu
king, financiering, koop en garantie van debiteuren
ken is Casting for Credit®. Dit concept op het gebied van
portefeuilles. Ook detachering van creditmanagement
Behavioural Finance hebben we ontwikkeld samen met
specialisten en insourcing van credit management
Phyleon, een adviesbureau dat zich richt op de verbin
behoort tot de dienstverlening.
ding van psychologische inzichten met businessconcepten.
8 | De Credit Manager nummer 1
2010
cm INTERVIEW
andere telefoonscripts. We kunnen dit model toepassen als het betalingsprobleem al bestaat, maar ook voordat het ont staat, in de fase van klantselectie. Juist daar ligt de meer
'Onze sector vertoont trekken van een incestueus wereldje.'
waarde van de methodiek. Immers, als je het gedrag van debiteuren begrijpt, kun je als bedrijf op een gezonde wijze het marktaandeel verhogen in (verzadigde) B-to-C markten.
beeld binnen dat tijdvak vermoedelijk een bankvergunning
Credit management is dan geen geïsoleerde activiteit, maar
hebben, aan de assetzijde wel te verstaan. CREDIT YARD is
ondersteunend aan het strategische ondernemingsbeleid, in
tegen die tijd ook internationaal actief, dat is voor mij een
het bijzonder marketing en sales. Dat is onze centrale visie,
gegeven. Kortom, ik zie meer financieel gespecialiseerde
van daaruit innoveren wij.’
groepen ontstaan, niet per se als onderdeel van een bank overigens. Verder denk ik dat we over tien jaar intensiever
Hoe ziet credit management er over tien jaar uit?
gebruikmaken van databases en dat er rigoureuzere regimes
‘Dan hebben we enkele grote, professionele bedrijven staan,
zullen zijn voor het helpen van zwakken in de samenleving.
waarvan ik me afvraag of het nog stand-alone credit
De wetgever gaat dat regelen als wij het niet zelf doen.
managementbedrijven zijn. Volgens mij groeien de ban
Ik ben voorstander van zelfregulering. Wat dat betreft zie
caire en de creditmanagementwereld in de komende jaren
ik te veel aparte clubjes: VVCM, VCMB, NVI, KBvG. Die
naar elkaar toe. Wat voor soort dwarsverbanden dit gaat
zijn alleen maar met zichzelf en met elkaar bezig, elk op
opleveren, weet ik niet precies, maar wij zullen bijvoor
een partje van de markt. Als ik van enige afstand kijk naar het getouwtrek tussen NVI en KBvG, gaat het om onbenul lige achterhoedegevechten. Ondertussen zijn we niet samen
AD Credit Manager 105x148mm.pdf
1-11-2009
16:56:01
bezig om echt iets te bereiken. Als alle partijen de han den ineenslaan, kunnen we alles realiseren wat we willen. Ik weet niet of we over tien of vijftien jaar zo ver zijn, maar dat zou wel moeten. En nóg twee trends: ik weet zeker dat er in het volgende decennium een geïnstitutionaliseerd overleg zal zijn tussen opdrachtgevers en incassobureaus. Ook zal er een hoogwaardige masteropleiding zijn voor credit management.’
Wat moet er in de creditmanagementbranche in Nederland veranderen? ‘Professionalisering. Er is veel sprake van jobhopping. Maar wel altijd van het ene creditmanagementbedrijf naar het andere. Onze sector trekt hierdoor relatief weinig ken nis van buiten aan. Zij vertoont daardoor trekjes van een ‘incestueus’ wereldje. Daardoor is er ook nauwelijks sprake van fundamentele innovaties. Die moeten er wel komen, want anders wordt ons vakgebied gemarginaliseerd. We moeten daarom stoppen met navelstaren en de blik open naar buiten richten. De handen ineenslaan, ons herbezin nen op de strategische positionering van het vakgebied credit management en samen kijken wat voor out-of-thebox wegen dat kan opleveren. Met één gezamenlijk doel: geen evolutie, met kleine stapjes, maar revolutie, door echte innovaties.’
cm AUTOMATISERING
Tips voor de dagelijkse praktijk
Credit management en Excel Debiteurenbeheer vanuit het financiële (ERP) systeem laat vaak te wensen over. Wat als er (nog) geen specifieke creditmanagementsoftware beschikbaar is? Kan Excel dan een oplossing bieden? Hoe kun je met dit bekende Office-programma leesbare openstaande postenlijsten, aanmaningen, ouderdomsanalyses en rapportages maken? In dit artikel het eerste deel van een serie over hoe Excel kan worden ingezet voor de dagelijkse praktijk.
Irma de Bruijn ondersteunt onder de naam ‘Miralupa’ organisaties op het gebied van credit management en finance. Ook verzorgt zij trainingen, workshops en presentaties over het werken en rapporteren met Excel binnen het vakgebied credit management.
Voor de dagelijkse activiteiten zijn we vaak aangewezen op
matie die we uiteraard wel graag bij de openstaande facturen
de (on)mogelijkheden van ons financiële (ERP) systeem. En
willen zien. Om de klantnummers en naam voor de factuur
aangezien we het werken met een kladblok, stapel post-it
gegevens te plaatsen, zullen we eerst op zoek gaan naar de
briefjes en een agendering via bijvoorbeeld Outlook niet echt
informatie waaraan herkenbaar is of de celinhoud een klant
als een oplossing zien, zullen we andere mogelijkheden moe
nummer bevat of andere informatie. In figuur 1 begint het
ten zoeken. Bijvoorbeeld in Excel.
klantnummer altijd met een Q. De combinatie van de for mules ALS + LINKS / IF + LEFT kan voor ons bepalen of
De download van openstaande posten
de celinhoud met de Q begint. Als de eerste positie aan de
Werken met Excel brengt ‘uitdagingen’ met zich mee. De eer
linkerkant van de celinhoud een Q is, halen we deze cel op.
ste hobbel die zich aandient, is vaak het exporteren van de
Als dit niet het geval is, halen we de cel boven de cel waarin
openstaande facturen. Niet ieder financieel systeem kan een
we de formule plaatsen op. De uitkomst is een lijst waarbij
‘mooie’ download afleveren. Het resultaat ziet er dan ook
de klantnummers aan de facturen zijn gekoppeld. Dezelfde
nogal eens uit als een printerbestand. Een duidelijk leesbaar
formule kunnen we ook gebruiken om de klantnaam aan de
overzicht met bovenaan de naam van de klant, gevolgd door
facturen te koppelen.
de openstaande posten en afgesloten met een totaaltelling per klant (zie figuur 1 op pagina 11). Voor een print natuurlijk handig en overzichtelijk, maar om er in Excel mee te kunnen
Tip 1
werken zeker niet.
Een combinatie van formules kan eenvoudig gemaakt worden door, terwijl u in de formule wizard zit, op het
Zouden we het bestand van figuur 1 inlezen in Excel en ver
dropdown menu te klikken links van de functiebalk.
volgens sorteren op bijvoorbeeld het factuurnummer, dan krijgen we een keurige lijst van openstaande facturen. Helaas weten we dan echter niet meer bij welke klant ze horen. Infor
[einde tip]
Nu we de klantnummers en namen aan de open
Nude we lijst de klantnummers en namen gesorteerd. aan de openstaande in Excel worden Hierdoor on facturen hebben gekoppeld, kan de lijst in Excel worden
FiguurHierdoor 2. Facturen gekoppeld gesorteerd. ontstaat figuur 2 (zie paginaaan 11). klantnummer
10 | De Credit Manager nummer 1
2010
Credit management en Excel
Meerdere klantnummers Veel organisaties kennen de situatie dat één klant verschil lende klantnummers heeft. Bijvoorbeeld in het geval van een klant met meer vestigingen waar ook decentraal moet worden gefactureerd. Om zicht te krijgen op de totale uit staande facturen per klant is het prettig als deze klanten kun nen worden gegroepeerd. Dit kan worden gerealiseerd met de formule VERT.ZOEKEN / VLOOKUP. Vanuit een bronbestand waarin al onze klanten staan, kan de rapportagenaam wor den opgezocht en toegevoegd aan de openstaande postenlijst.
Tip 2 Veel gebruikte functies kunnen in een werkbalk wor den toegevoegd via het menu Beeld / View, Werkbalken / Toolbars, Aanpassen / Customize, Tab Opdrachten / Command. Kies de gewenste functie en sleep deze naar
Kies de gewenste functie en sleep deze naar de werkbalk
de werkbalk.
Figuur 1. Voorbeeld van een openstaande postenlijst als download uit een financieel systeem.
[einde tip]
Ouderdomsanalyse Voor het maken van een ouderdomsanalyse m Ouderdomsanalyse ouderdomcategorie weten. De formule ALS / Voor het maken van een ouderdomsanalyse moeten we
per [hier factuurplaatsen de ouderdominenapart ouderdomscategorie blokje] weten. De formule Tip 3 ALS / IF kan deze voor ons berekenen.
Door meerdere ALS / IF functies in de ALS / IF functie o bepaald worden. Zie ook tip 1.
Tip 3 Figuur 3. Openstaande facturen met de rappo Door meerdere ALS / IF functies in de ALS / IF functie op te nemen kunnen meerdere ouderdomscategorieën bepaald worden. Zie ook tip 1.
Nu we de download vanuit het financiële systeem zo hebben bewerkt dat het voor Excel leesbaar en bruikbaar is en de data hebben verrijkt met de rapportagenaam, ouderdom in dagen en ouderdomscategorie, kunnen we een ouderdomsanalyse maken. Hiervoor kan de functie Draaitabel / Pivottable wor den gebruikt. In de draaitabel kiezen we de rapportagenaam,
Figuur 2. Facturen gekoppeld aan klantnummer.
11 | De Credit Manager nummer 1
2010
Credit management en Excel
het openstaande bedrag en de ouderdomscategorie. In figuur 3 kunnen we zien dat klant Voorburg BV meerdere vestigin gen en daarmee klantnummers heeft. Het totaal openstaande saldo van deze klant is in figuur 4 getotaliseerd.
Tip 4 Een Draaitabel / Pivot table kan worden ingevoegd via de menu optie: Data, Draaitabel- en draaigrafiekrapport / PivotTable- and PivotChart Wizard.
Tot besluit In dit eerste artikel van een vierdelige serie over Excel heb ben we gezien hoe we een bestand dat voor een printer bedoeld is, kunnen bewerken naar een voor Excel werkbaar bestand. In de volgende artikelen zullen we onder meer het dagelijks debiteurenbeheer behandelen, zoals het vastleggen Figuur 3. Openstaande facturen met de rapportagenaam en het aantal uitstaande dagen.
van gespreksnotities en het maken van actielijsten. Verder besteden we aandacht aan het beheren van de historie en het maken van rapportages in Excel.
Bij voldoende belangstelling wil de VVCM in samen werking met Miralupa een workshop Credit Manage ment en Excel organiseren. Heeft u daar belangstel ling voor of wenst u nadere informatie, dan kunt u dit kenbaar maken aan het secretariaat (secretariaat@ vvcm.nl) van de VVCM.
Figuur 4. Ouderdomsanalyse.
12 | De Credit Manager nummer 1
2010
Credit&debet
Lang leve de statistiek! Winston Churchill zei eens: ‘Je hebt leugens, grote leugens en statistieken’. Tijdens de Olympische Spelen zag ik de meest wonderlijke statistieken voorbijkomen. Waarbij ik mij als leek afvroeg wat je met die informatie kan. Met name als de con clusie was dat de statistieken aangaven dat een bepaald onderdeel erg goed was, maar uiteindelijk de gouden plak naar de tegenpartij ging. Bijvoorbeeld het percentage puck-bezit gedurende de ijshockeyfinale. De verliezende partij had het vaakst en langst de puck in haar bezit, maar het resultaat werd blijkbaar door iets anders bepaald. Of skateboarders die alle oefe ningen in de halfpipe op de been bleven, maar het moesten afleggen tegen iemand die genadeloos tijdens de eerste poging onderuit ging en een allesovertreffende tweede oefening afwerkte. Blijkbaar is het moment van presteren belangrijker dan het moment van falen. En wat te denken van de statistieken die uitwezen dat Sven nog nooit verkeerd had gewisseld? Ook dat gegeven was in één klap waardeloos… Ook in verkiezingstijd vliegen de statistieken ons om de oren.We meten en vergelijken wat af. Wie komt het vaakst aan het woord in een debat? Is dat dezelfde die ach teraf tot winnaar wordt uitgeroe pen? Of nog een stapje verder: is dat de uiteindelijke winnaar van de verkiezingen? Iemand die een poli ticus traint of coached op zijn debat vaardigheden, kijkt anders naar de statistieken dan een kiezer die zijn stem moet uitbrengen en vooral het verkiezingsprogramma beoordeelt. Kortom, de waarde van de informa Mr. Mannes Westhuis, Voorzitter VVCM.
tie van de statistieken wordt bepaald door het nut dat de informatie heeft voor de gebruiker.
Met deze bespiegelingen in ons achterhoofd gaan we, als goed gebruik in een lustrumjaar, de komende tijd de stand van zaken in creditmanagementland weer in kaart brengen. Om de waarde van de uitkomsten zo hoog mogelijk te doen zijn, hopen wij dat u gaat meewerken aan het invullen van de questionnaire die wordt toegezonden. Want hoe meer info en ver gelijkingsmateriaal we ontvangen, des te beter. Dat is immers de onderlegger voor statistiek. Vervolgens gaan wij alle ver kregen data in samenwerking met Robert Half International ordenen en vertalen naar statistieken. En alle op grond van het onderzoek verkregen informatie gaan we op 27 mei a.s. tijdens het lustrumcongres weer aan u teruggeven. Natuurlijk besef ik dat een buitenstaander zal denken: waar hebben zij het over? Wat is er interessant aan om te weten wat de salarisontwikkeling is geweest van een debiteurenbeheerder of credit manager? Wat moeten we met de trend in de verhouding tussen vrouwelijke en mannelijke credit managers? Enzovoort, enzovoort. We doen het onderzoek echter niet voor outsiders, maar voor insiders, zoals u. Ik ga er dan ook van uit dat u nieuwsgierig genoeg bent naar de stand van zaken binnen uw vakgebied om op 27 mei a.s kennis te komen nemen van de uitkomsten. Tot dan!
13 | De Credit Manager nummer 1
2010
cm ANALYSE
Koppelen bedrijf- en consumentscore
Betere kredietbeoordeling van kleine ondernemingen De beoordeling van de kredietwaardigheid van grote(re) ondernemingen is een hele opgave. Bij kleinere zelfstandige en startende ondernemingen, vooral eenmanszaken, is dit mede door het gebrek aan financiële informatie nog moeilijker. Hoe weet u of het financieel verantwoord is om met zo’n klant in zee te gaan? Waarop moet u de beslissing baseren om al dan niet op rekening te leveren? En als u besluit om dit te doen, wat is dan een verantwoorde kredietlimiet?
Peter Meefout is Sales Director van Experian Nederland.
Het aangaan, op- en uitbouwen van een zakelijke relatie
klant voorgoed in handen van zijn concurrent drijft? Of de
met een nieuwe B2B-klant neemt over het algemeen de
volledige order op rekening leveren, met het risico dat de
nodige tijd (en dus geld) in beslag. Hoe nauwkeuriger we
klant niet aan zijn verplichtingen kan voldoen (en er dus
de kwaliteit en financiële soliditeit kunnen vaststellen, des
mogelijk veel werk verricht moet worden om betaling als
te beter en klantgerichter we kunnen werken. Uiteraard
nog te realiseren)? Beide situaties zijn uiteraard ongewenst.
wilt u zo min mogelijk te maken krijgen met zaken die de
Met andere woorden, om een beslissing te kunnen nemen,
kersverse relatie kunnen verstoren, net zoals u later niet
moet Jansen snel een zo volledig mogelijk beeld van
met onaangename financiële verrassingen geconfronteerd
CompuTrans krijgen:
wenst te worden. Dus is het van financieel en commercieel
Wie is de klant? Hierbij gaat het allereerst om de exacte
belang om het kredietrisico snel en betrouwbaar te kunnen
bedrijfsgegevens (zoals deze vermeld staan bij de KvK).
inschatten.
Deze gegevens vormen tevens de basis voor correcte facturatie. Daarnaast willen we ook graag weten wie
Selectie aan de poort
de eigenaar zelf is, hoe deze zich in financieel opzicht
Het kunnen kiezen met welke klant u wel of geen rela
in het verleden gedragen heeft en andere zakelijke rele
tie kunt of wilt aangaan, mag in deze tijd een luxepro
vante informatie.
bleem lijken, toch is het dat zeker niet. Of u nu een grote
Kredietwaardigheidsadvies. Voorheen was dit bij star
of een kleine onderneming bent, de werkelijke waarde van
tende en kleine ondernemers veelal negatief, maar
een nieuwe order hangt nauw samen met de kans dat de
met meer betrouwbare informatie kan men hierin meer
(nieuwe) klant de factuur op tijd kan betalen.
nuance aanbrengen en meer op rekening leveren.
Laten we als voorbeeld de fictieve firma CompuTrans
Historisch betalingsgedrag inclusief eventuele incasso
nemen. CompuTrans heeft zich recentelijk ingeschreven bij
zaken. Als het om relatief jonge zelfstandige onderne
de Kamer van Koophandel en is actief in de consultancy
mingen gaat, zal hierover zeer weinig bekend zijn.
business (automatisering). De groeiplannen zijn ambitieus en er moeten de nodige kantoorartikelen worden aange
Aangezien de klant vandaag de kantoorartikelen wil mee
schaft. Omdat het een startende onderneming betreft, is de
nemen, moet Jansen snel een gefundeerd besluit nemen
startorder (€ 1.500,-) relatief hoog. De klant geeft bij de
over de kredietwaardigheid van CompuTrans. Hoewel de
aanmeldingsprocedure van de kantoorbenodigdhedenleve
klant er betrouwbaar uitziet (netjes geschoren, strak in het
rancier Jansen B.V. aan graag op rekening te willen kopen.
pak) en correct ABN spreekt, heeft Jansen inzicht nodig in
CompuTrans heeft zich puur willekeurig bij Jansen gemeld,
het historisch betalingsgedrag en overige zakelijke infor
terwijl de directe concurrent zich op minder dan 500 meter
matie om het toekomstig betalingsrisico en dus het leveren
afstand bevindt. Hoe moet Jansen handelen? De klant ver
op krediet goed te kunnen inschatten. Jansen kan navraag
tellen dat recent gestarte ondernemingen nooit op rekening
doen bij de Kamer van Koophandel of een verkort krediet
geleverd krijgen en daarmee het risico lopen dat Jansen de
rapport opvragen bij handelsinformatieleveranciers, maar
14 | De Credit Manager nummer 1
2010
Betere kredietbeoordeling van kleine ondernemingen
daarmee verkrijgt men slechts een beperkt beeld van de
naar samengebracht.’ Het resultaat is volgens Experian een
klant. Door tevens consumenteninformatie over de eige
38% betere voorspelkracht voor het risico van wanbeta
naar van CompuTrans op te vragen, ontstaat een volledi
ling in vergelijking met een score die alleen op bedrijfsge
ger beeld. In de praktijk is dit echter niet alleen tijdrovend,
gevens gebaseerd is. Het verschil tussen traditionele B2B
maar brengt het ook extra kosten met zich mee. Dat laat
handelsinformatie en de Small Business Check zit vooral in
ste is niet onbelangrijk, aangezien de meeste orders van
de details over de eigenaar van de onderneming (eenmans
kleine zelfstandigen relatief gering zijn en er op korte ter
zaak). Zo wordt in de SBC specifiek informatie verstrekt
mijn meestal ook geen grote orders te verwachten zijn. De
over bijvoorbeeld hypotheken (hoogte van de hypotheek,
kosten van een kredietwaardigheidscontrole van kleine
uitstaand hypotheekbedrag), negatieve (betaal)informatie
zelfstandige ondernemers moeten dus tevens in verhou
(contacten met incassobureaus, deurwaarders, gerechtelijke
ding tot de te behalen omzet en marge staan.
uitspraken) en informatie die gerelateerd is aan de omge ving, gezinssamenstelling en het inkomen van de eigenaar.
Small Business Check:
De prijs voor een SBC-rapport varieert van € 2,50 voor een
bedrijf- en consumentenscore gecombineerd
zeer eenvoudig rapport tot € 12,50 voor een uitgebreid rap
Het hiervoor beschreven voorbeeld is volgens Market Pre
port. Op de vraag waarom Experian deze relatief lage prijs
sident Wim Jansen van Experian exact de reden waarom
stelling stelling hanteert, antwoordt Jansen: ‘Het gaat om
Experian de zogenaamde Small Business Check (SBC) ont
een grote groep ondernemingen. De prijs van een handels
wikkeld heeft. Jansen: ‘In de SBC zijn voor het eerst in
informatierapport mag voor een leverancier geen belem
één rapport de bedrijfs- en consumentenscore van de eige
mering vormen. Bovendien gaat het in eerste instantie vaak om relatief lage orderbedragen, dus moet de prijs van een dergelijk rapport daarop zijn afgestemd.’ Doordat in Nederland ruim 50% van alle ondernemingen
Experto_CreditToday_Jan10_Dutch_AW.pdf 02/02/2010 10:06:09
een eenmanszaak is (waarvan 471.000 ondernemingen tot 1 FTE werkzame personen), lijkt deze nieuwe service in een grote behoefte te gaan voorzien. Sinds het uitbreken van de kredietcrisis heeft het leveren op rekening immers een andere betekenis gekregen. Zoals we regelmatig in de media
Now with new offices in Europe
kunnen vernemen, zijn banken minder scheutig geworden in het verstrekken van zakelijk krediet. Voor leveranciers betekent dit dat een gedegen kredietwaardigheidscontrole van zakelijke (nieuwe) afnemers steeds belangrijker wordt; in het bijzonder van de categorie kleine zelfstandigen en startende ondernemers. Kwaliteit (volledig, inhoudelijk correct, betrouwbaar), actualiteit, beschikbaarheid (snel en eenvoudig - online - opvraagbaar) en de prijs (afgestemd op het gemiddelde orderbedrag van de klant) van handels informatie zijn aspecten die bij kredietwaardigheids bepaling een belangrijke rol spelen. In eerste instantie kan worden volstaan met een eenvoudig rapport. Mocht hier een (zeer) negatief advies uit volgen, dan kan altijd nog het uitgebreide rapport worden opgevraagd.
Debt Purchase
www.expertocredite.com
Contingency Collections
A reputation for delivering excellent results
Branded Outsource
For more information about Experto Credite please call +31-6-54724304
15 | De Credit Manager nummer 1
2010
cm LITERATUUR
Internationale handel en BTW (PA21) In de maand januari vinden traditiegetrouw veel wetswijzigingen plaats. Januari 2010 vormde hierop geen uitzondering. Met name de BTW-wetgeving onderging een aantal ingrijpende veranderingen. Op de valreep verscheen in het oude jaar bij Kluwer nog een praktisch boekje dat ingaat op de nieuwe wet- en regelgeving rond ‘Internationale handel en BTW’.
Drs. Jean Gieskens AC CCM QT is als hoofddocent verbonden aan de VVCM-opleidingen. Daarnaast is hij bestuurslid van de NORA, de Nederlandse Orde voor Rating Advisory & Analysis. Jean Gieskens is docent aan diverse universiteiten en hogescholen in Nederland en Vlaanderen.
Nederland als handelsrotonde voor Europa
gevoegde waarde wordt dan ook steeds vaker gerealiseerd
In 2009 is de nieuwe kreet al enkele keren gevallen in de
op de internationale dienstverlening en de dienstverlening
media: Nederland dient zijn plaats als handelsrotonde van
rond de distributiefunctie. In de ranglijst van de wereld
Europa te verstevigen. Hiermee wordt gedoeld op de dis
dienstverlening stond Nederland afgelopen jaren op een
tributiepositie die ons land inneemt in de internationale
zevende plaats. Uitgedrukt in een percentage van het BBP
handel. De kurk waar de Nederlandse conjunctuur op
was dit de eerste plaats op de wereldranglijst!
drijft, wordt van oudsher gevormd door de import, export, wederinvoer, wederuitvoer en doorvoer (transit of ook wel
Leuker kunnen we het niet maken...
transitohandel genoemd). Zo stond Nederland in de afge
Het toegenomen belang van internationale dienstverlening
lopen jaren op de achtste plaats in de lijst van de wereld
is niet ontsnapt aan de aandacht van de belastingdiensten
goederenhandel (gemeten op basis van US dollars). Uitge
van de Europese lidstaten. Vanaf 1 januari 2010 worden
drukt als percentage van het BBP was dit de tweede plaats
deze diensten aangemerkt als intracommunautair verkeer
op de wereldranglijst. Vanaf eind jaren negentig is ech ter duidelijk geworden dat de winstpercentages die worden behaald op de internationale distributie afkalven. De toe
Het boek ‘Internationale handel en BTW’ is het eenen twintigste deel uit de Praktijkreeks Administratie van Kluwer (PA21). Deze reeks is opgebouwd rond actuele thema`s uit de wereld van administrateurs, controllers en credit managers. Uitgangspunt van de reeks is het bieden van informatie die direct in de dagelijkse praktijk kan worden toegepast. De boeken uit de PA serie worden uitgegeven in pocketformaat. Titel
: Internationale handel en BTW
Auteur
: Mr. C.W. van Vilsteren
Uitgever : Kluwer, Deventer ISBN
: 978-90-13-07092-0
Pagina`s : 83 Prijs
: EUR 19,95
16 | De Credit Manager nummer 1
2010
cm LITERATUUR
en moeten ze daarom ook worden gespecificeerd in de aan
Administratie in eerste instantie een echt naslagwerk.
gifte. De naamgeving van de aangifte wijzigt hierdoor van
De stroomschema`s die in de bijlagen zijn opgenomen,
Opgaaf ICL (IntraCommunautaire Levering; alleen voor
bieden de lezer bovendien een handreiking in diverse
goederen) in Opgaaf ICP (IntraCommunautaire Prestaties;
definitiekwesties. Daarnaast bevatten de bijlagen enkele
voor goederen en diensten).
standaardmodellen voor de internationale handel. Toch verdient het aanbeveling om het drukwerk niet alleen
Naast deze inhoudelijke verandering heeft de Europese
als naslagwerk ter hand te nemen. De praktijkvoorbeelden
ministerraad ook een akkoord bereikt over de vereenvou
die in bijna alle paragrafen zijn opgenomen, geven inzicht
diging van een aantal BTW-regels voor transacties bin
in de strekking van de wetteksten. Hiermee vormt het boek
nen de EU. De meest in het oog springende wijzingen voor
niet alleen een houvast voor de internationale BTW-aan
2010 zijn:
gifte, maar kan elke administrateur en credit manager het
Nieuwe hoofdregel: de ondernemer die een dienst afneemt, geeft de BTW aan in zijn eigen land.
bovendien gebruiken als leidraad voor het actualiseren van de administratieve organisatie.
Nederlandse ondernemers vragen voortaan bij de Nederlandse belastingdienst via digitale weg BTW
Nadere informatie
terug uit EU-landen.
Actuele informatie over de hierboven genoemde wetswij
Leveranciers van goederen doen maandelijks opgaaf
zigingen is terug te vinden op: www.belastingdienst.nl/
ICP als de omzet per kwartaal meer is dan EUR 100.000.
eubtw2010 en ec.europa.eu/taxation_customs/taxation/ vat. Voor nadere informatie over regelgeving rond inter
Handige modellen en stroomschema`s
nationale handel kunnen de websites van de Federatie voor
Het boekje ‘Internationale handel en BTW’ biedt een dege
de Nederlandse Export (www.fenedex.nl) en het agent
lijk en toegankelijk overzicht van de nieuwe internationale
schap voor internationale handel van het ministerie van EZ
BTW-wetgeving. Daarmee lijkt dit deel uit de Praktijkreeks
worden geraadpleegd (www.evd.nl).
Internationaal ondernemen: Export & Import In de maand maart publiceert het CBS traditiegetrouw een reeks statistische cijfers over de Nederlandse positie in de internationale handel. De cijfers geven dit jaar reden tot voorzichtig optimisme: de scherpe exportdaling die in oktober 2008 was ingezet, stabiliseerde in mei 2009. Vanaf november 2009 is er zelfs weer sprake van een groei in de exportvolumes. Uit de diverse cijfers van het CBS blijkt dat Nederland een
Agentschap NL
handelsland is. Nederlandse MKB’ers halen gemiddeld bijna
Exporteren vereist een gedegen voorbereiding. De eerste
één derde van hun omzet uit export. De uitdrukking ‘Neder
stap in deze voorbereidende fase is het opstellen van een
land heeft een groot buitenland’ lijkt dan ook zeker gerecht
exportplan. Uiteraard moet dit exportplan aansluiten op
vaardigd. Sinds de introductie van de euro en de afschaf
het ondernemingsplan en marketingplan van de organisa
fing van invoerrechten en een groot aantal douaneprocedu
tie, maar … welke items dienen in het exportplan te worden
res tussen de lidstaten van de Europese Unie is exporteren
opgenomen en hoe wordt de juiste informatie vergaard?
bovendien een stuk gemakkelijker. Voor menig ondernemer
Een eerste handreiking in deze kwesties wordt geboden
liggen er kansen in het buitenland in het verschiet, maar
door Agentschap NL. Dit agentschap is een onderdeel van
daarmee samenhangend ook onbekende procedures en val
het Ministerie van Economische Zaken en is begin 2010
kuilen. Het zijn de controller en credit manager die op deze
ontstaan uit de samenbundeling van EVD, Octrooicentrum
punten van toegevoegde waarde voor de ondernemer kun
Nederland en SenterNovem. Eén van de speerpunten in de
nen zijn.
doelstellingen van deze nieuwe organisatie is het stimu
17 | De Credit Manager nummer 1
2010
vers van de pers
een standaard format van het exportplan verwijst het druk werk door naar de Kamer van Koophandel. In het praktijkdeel van het boekje worden alle voor de controller en credit manager relevante exportfacetten aangestipt, zoals juridische zaken, internationale finan ciering, verzekeringen, incoterms, transportdocumen ten en douaneprocedures. Het boek wordt afgesloten met een appendix waarin informatie over exportcursussen en subsidies is opgenomen.
Importplan en praktijk De pocket over import vormt in zekere mate een spiegel beeld van de uitgave over export. Ook dit drukwerk maakt onderscheid tussen de voorbereidende en de uitvoerings fase. Toch is er een belangrijk verschil tussen de beide boek jes waarneembaar. Dit verschil vloeit enerzijds voort uit het verschil tussen de landen waarnaar wordt geëxporteerd respectievelijk waar vanuit wordt geïmporteerd. Aspecten zoals parallelimport, douaneheffingen en maatschappelijk verantwoord ondernemen spelen bij import een belang rijkere rol dan bij export. Daarnaast liggen de risico’s bij import meer op de kwaliteit van het product en bij export meer op de betalingsverplichtingen van de debiteuren.
Nadere informatie Naast de serie pockets over internationaal ondernemen geeft het Agentschap NL nog een aantal andere publica ties uit, zoals de Internationale Marktverkenningen, de Gids voor Exportinformatie en het maandblad Buiten landse Markten (BM). Het maandblad biedt actueel nieuws over wet- en regelgeving, projecten en aanbestedingen, subsidies, ervaringen van ondernemers en andere onder leren van internationaal ondernemerschap in Nederland.
werpen die belangrijk zijn bij internationaal zakendoen.
Dat de prille organisatie werk wil maken van dit speerpunt,
Al de publicaties zijn gratis te verkrijgen via de site www.
blijkt wel uit de uitgave van een serie pocketboekjes die
internationaalondernemen.nl. De Incoterms 2000 zijn ver
ingaan op de diverse aspecten van import en export. De
krijgbaar via de site www.iccwbo.org/incoterms en www.
meest recente uitgaven zijn de pockets ‘Export’ en ‘Import’.
fenedex.nl. Het standaard format voor het export- en importplan zijn verkrijgbaar via de site van de Kamer van
Exportplan en praktijk
Koophandel: www.kv.nl. De CBS-cijfers kunnen worden
In het boekje ‘Export’ krijgen de controller en credit mana
gedownload van de site www.cbs.nl onder de tab ‘Thema’s
ger een bondige kijk op de ins en outs van het export
/ Internationale handel’.
plan en de diverse aspecten rond export in de praktijk. Het drukwerk biedt géén standaard format voor het export
De boekjes ‘Import’ en ‘Export’ maken deel uit van de serie
plan, maar geeft wel checklists met relevante items waar
‘Internationaal ondernemen’. De pocketserie is een uitgave
mee rekening moet worden gehouden. Daarnaast bieden
van het Agentschap NL van het Ministerie van Econo
een export-, landen- en marktscan ondersteuning bij het
mische zaken. Exemplaren van de drukwerken zijn gratis te
opstellen van het plan. Per item zijn bovendien verwij
verkrijgen via de site: www.evd.nl. Het is echter ook moge
zingen opgenomen naar overheidsorganisaties die veelal
lijk om een digitale versie te downloaden via: www.inter
gratis advies verstrekken aan (startende) exporteurs. Voor
nationaalondernemen.nl.
18 | De Credit Manager nummer 1
2010
cm praktijk
Credit management bij Tele2
Frank doet het anders Wie kent ‘m niet? Frank, het welbespraakte zwarte schaap van telecom¬aanbieder Tele2. Met slogans als ‘We love cheap’, ‘Born to be cheap’ en ‘Break the rules’ is hij de verpersoon lijking van deze innovatieve prijsvechter op de Nederlandse telecommarkt. Korte lijnen, slim en efficiënt werken staan bij het bedrijf hoog in het vaandel. Heeft Frank ook verstand van credit management? Günther Vogelpoel, Managing Director Consumer Market, en Patrick Levinson, Credit Manager Consumer Market, geven uitleg. ‘Slim, innovatief en efficiënt credit management leidt tot zichtbare resultaten.’
Eveliene de Jager is redacteur van De Credit Manager.
Tele2 positioneert zich met ‘Frank’ als ‘anders dan
KPN zijn overgenomen, staan wij nog steeds als onafhan
de anderen’. Is dit alleen een marketingstrategie of zit er
kelijke partij fier overeind. Ook in onze marketing laten
een bredere visie achter?
we een eigen geluid horen. Zoals Frank het zegt: ‘we are
Günther Vogelpoel: ‘Tele2 is echt een ander bedrijf dan
not like the others’. En dat zijn we ook niet. We zijn de
andere organisaties. Met ‘Frank’ stralen we dat naar buiten
challenger, de luis in de pels, die ingaat tegen de gevestigde
uit, maar het begint binnen. We zijn heel selectief in het
orde. Die vechtersmentaliteit zit in ons DNA. Jan Stenbeck,
aannemen van personeel. Wie bij ons wil komen werken,
de founder van Tele2, kwam uit een industriële familie en
moet de juiste houding hebben.
had een bloedhekel aan monopolies. Hij begon in Zwe
Al onze medewerkers zijn bevlogen, ze
den met het omverwerpen van de telefoniemonopolie daar.
zijn gedreven in wat ze willen bereiken
Na Zweden heeft hij ook in andere landen telecombedrijven
en ze geloven in de Tele2-doelstellingen.
opgericht om te vechten tegen de monopolisten. Daarnaast
Dat merk je als je door het bedrijf loopt. Op alle
lanceerde hij de gratis ochtendkrant Metro. Onze historie is
afdelingen heerst een positieve ‘vibe’. Kenmerkend
dus een andere dan van KPN of Ziggo. Wij hebben altijd
voor onze cultuur is ook dat we niet in proble
moeten vechten voor elke euro winst. Dat betekent dat je
men, maar in oplossingen denken. Die energie,
efficiënt moet werken en geen ruimte hebt om te lanter
die manier van werken, is de reden dat we nog
fanten. Bij ons is iedereen, van hoog tot laag, erop gefocust
steeds bestaan. Waar andere telecom
om de dingen te doen die succes opleveren.’
bedrijven zijn omgevallen of door
Tele2 Netherlands
2009 een goed financieel resultaat geboekt en de cash flow en winstgevendheid zijn significant gestegen,’ aldus
Tele2 Netherlands is één van de grootste communica
Ernst Jan van Rooijen, CFO Tele2 Netherlands. ‘Een
tiebedrijven in Nederland. Het bedrijf biedt zowel de
verdere marge en cash flow optimalisatie gaan we de
consumenten-, de zakelijke als de wholesale markt een
komende jaren realiseren uit diensten die we leveren over
compleet pakket van communicatiediensten. Tele2 biedt
het eigen netwerk. We blijven daarom vasthouden aan
spraak-, data-, internet- en tv-diensten aan via een eigen
onze strategie om klanten die niet op het eigen netwerk
infrastructuur, voorzien van de modernste netwerk
zitten, te verhuizen naar on-net diensten en te zorgen
technologieën. Over het boekjaar 2009 heeft Tele2 de
voor nieuwe intake op het eigen netwerk waarbij kwali
resultaten substantieel zien verbeteren. ‘We hebben in
teit en service voor de beste prijs centraal staat.’
19 | De Credit Manager nummer 1
2010
Cheap Credit?
Wie is Patrick Levinson?
Wie is Günther Vogelpoel?
Patrick Levinson werkte tien jaar bij groothandel Makro op
Günther Vogelpoel behoort tot de Tele2’ers van het eerste
de financiële administratie. In juni 1998 stapte hij over naar
uur. Hij kwam in 1999 bij het bedrijf in dienst, vlak na de
Tele2, waar hij de functie van IT-billing operator vervulde.
start van de Nederlandse vestiging en de liberalisatie van
Na enige tijd kreeg hij de opdracht om de betalingsprocessen
de telecommarkt. Hij vervulde diverse posities binnen Tele2,
op nieuwe leest te schoeien. De door hem geïntroduceerde
van Sales tot Marketing. In 2005 werd Günther benoemd tot
systematiek was dermate succesvol, dat hij de aanpak en de
COO. Een jaar later, na de overname van Versatel, werd hij
bijbehorende applicaties ook bij een aantal Tele2-vestigin
verantwoordelijk voor alle activiteiten van Tele2 in de con
gen in andere landen invoerde. Patricks functie werd ver
sumentenmarkt in Nederland. Vóór zijn loopbaan bij Tele2
volgens uitgebreid met credit management/credit control
werkte Günther jarenlang bij Hotel New York in Rotterdam
en legal interception (contacten met justitie en politie over
als restaurant & banqueting manager.
fraude). Na de overname van Versatel werd hij verantwoor delijk voor het credit management van alle consumenten producten van Tele2. Patrick Levinson was één van de acht genomineerden voor de Credit Management Award 2010.
20 | De Credit Manager nummer 1
2010
CM PRAKTIJK
Hoe vertaalt dit ‘anders doen’ zich in de bedrijfsvoering?
van Finance, Customer Care, Sales, Marketing en Order
‘Veel bedrijven zijn innovatiegedreven op technologie
management. Wij hebben korte lijnen en kunnen snel
gebied. Wij geloven vooral in value-innovation. Anders
schakelen. Door deze opzet en door zo met elkaar om te
gezegd: je moet iets innoveren wat waarde oplevert. Inves
gaan, zijn er intern nauwelijks tegenstrijdige belangen. En
teren in het nieuwste van het nieuwste hoeft niet per se te
zo hoort het ook. Mijn visie is: een loyale klant betaalt op
leiden tot waarde. Kijk naar wat er met UMTS is gebeurd,
tijd. Als je zorgt dat de klant graag bij je is, content is over
het snelle internet via de mobiele telefoon. Begin 2001 zijn
het product en over hoe hij wordt behandeld, zeker als het
voor de licenties enorme bedragen betaald, zonder dat het
over geld gaat, is dat de basis van goed credit management
direct iets heeft opgeleverd. Wij willen iets aanbieden op de
en goede resultaten. In plaats van elkaar te bijten, moe
markt op het moment dat dit opportuun is. Wij zoeken naar
ten Sales en credit management juist hand-in-hand optrek
slimme oplossingen voor onze klanten en ons bedrijf, zoals
ken. Onze Sales-afdeling zit volledig op dezelfde lijn. In
AcceptEmail. Overigens schuwen we de technologische ver
het aannamebeleid richten we ons niet blind op het werven
nieuwing niet. Ons netwerk behoort tot de modernste van
van zo veel mogelijk klanten. We zijn louter geïnteresseerd
Nederland en ook met ons televisieproduct (interactieve
in betalende klanten. Ook in businesscases voor nieuwe
televisie via internet) lopen we technologisch voorop.
producten houden we al direct nadrukkelijk rekening
Onze bedrijfsvoering rust op twee pijlers: ‘Provide the solu
met bad debt. We zijn hierover constant met alle betrok
tion, not the problem’ en ‘Listen to the customer’. Het laat
ken afdelingen in gesprek. Met de bijbehorende resultaten.
ste is geen holle frase, we maken er echt werk van. Onze
Onze DSO is vanaf 2007 met 30% teruggebracht.’
medewerkers moeten twee keer per jaar verplicht naar het callcenter om met klanten aan de lijn te zitten, onze marketingcollega’s gaan regelmatig met taarten het land in om bij mensen thuis op de bank te praten over hoe ze ons product ervaren en elke vrijdag chatten twee managers met onze klanten. We zijn bovendien een kostenbewust bedrijf. We onderhandelen scherp met onze leveranciers en zijn zeer terughoudend in het aannemen van cadeautjes.
Factureren én betalen per e-mail
We zijn ook wars van dikdoenerij en hebben geen preten ties. Ons kantoorpand is functioneel en het management rijdt niet in dure executive leasewagens. Daardoor kunnen we onze belofte van ‘de beste deal’ waarmaken.´
Wat voegt credit management toe aan jullie organisatie?
Lagere facturatie - en collectiekosten Gratis herinneren • Sneller uw geld binnen • Foutloze, denitieve betalingen • Integreren met SMS en uitbellen • Combineren met digitale nota • Tevreden klanten •
‘Als je geen aandacht besteedt aan credit management,
•
loop je als bedrijf substantieel financieel risico op wanbe talingen. Het begint al bij de poort, bij de klantenselectie. Zijn zij eenmaal binnen, dan moet je ervoor zorgen dat ze hun rekeningen op tijd betalen. Daarvoor heb je de juiste, efficiënte processen nodig. Bij Tele2 hebben we dit goed onder controle. Wij hebben de creditmanagementfunctie
Nooit meer acceptgiro’s overtypen Zelf het betaalmoment kiezen • Veilig betalen via iDEAL • Papier besparen en het milieu sparen •
ondergebracht bij de consumentenafdeling. Een bewuste
•
keuze, vanuit de overtuiging dat credit management een essentieel onderdeel is van de waardeketen. Door midden in het klantproces te zitten, kunnen we ook in ons credit management klantgericht werken, zonder ruis op de lijn
AcceptEmail wordt veelvuldig toegepast als vervanging van de acceptgiro, maar ook bij mislukte incasso’s en betalingsregelingen. Overheden, kabelaars, internet providers, telecom operators, nutsbedrijven, verzekeraars, goede doelen, reisbureaus, webwinkels, verenigingen en uitgevers passen AcceptEmail toe in hun facturatie, voor herinneren en bij cross-selling. De kracht van AcceptEmail is dat de klant de nota snel ontvangt op een plek waar hij dagelijks kijkt en gemakkelijk kan betalen.
met de andere businessonderdelen. Maar daar kan Patrick Levinson veel meer over vertellen.’ Patrick Levinson: ‘Wat Günther zegt, klopt helemaal. Als creditmanagementafdeling zitten we in het hart van de business en werken we intensief samen met de collega’s
21 | De Credit Manager nummer 1
2010
Stuur jezelf een AcceptEmail toe, surf naar onze website www.acceptemail.com |
[email protected] | 020 - 462 53 56
Cheap Credit?
Die leveren waardevolle informatie op waarmee we onze
Wat doet Frank anders?
dienstverlening op een hoger niveau kunnen tillen en onze
Visie dat credit management essentieel onderdeel is van de waardeketen.
kosten kunnen verlagen. Als je die boodschap helder aan
Credit management zit in het hart van Sales, Ordermanagement, Customer Care
klanten overdraagt, willen ze er met veel plezier aan mee
en Finance.
werken, is mijn ervaring. In onze marktbenadering houden
Focus op elimineren van klantvragen en redenen voor laat betalen: een tevreden
we ook rekening met maatschappelijke thema’s rond credit
klant betaalt sneller.
management, zoals de hoge belkosten van jongeren. Een
Sales en credit management lopen hand-in-hand, ook bij onderzoek nieuwe
actueel probleem waarop je als onderneming, vinden wij,
producten en markten.
je beleid hoort af te stemmen. Wij denken over dit soort
Optimaal inzetten van automatisering en innovatieve technieken.
vraagstukken mee en richten er onze processen op in.’
Dat is goedkoper en efficiënt, ook voor de klant. Processen ook afstemmen op de klantwens, servicegericht credit management.
Welke trends neem jij waar op het gebied van credit management? ‘Ik kijk naar de creditmanagementwereld vanuit het
Kun je enkele voorbeelden noemen van ‘innovatief,
perspectief van Tele2. De wijze waarop credit manage
slim en efficiënt werken’?
ment binnen ons bedrijf is gepositioneerd, vind ik een ver
‘Wij verkopen bijvoorbeeld aan jongeren onder de 18 jaar
standige keuze. Ik merk dat veel organisaties een andere
alleen mobiele producten op pre-paidbasis. Ook blokkeren
koers volgen. Je ziet op dit moment dat credit management
we servicenummers en roaming (bellen vanuit het buiten
binnen bedrijven een steeds belangrijkere rol gaat spelen
land), als bescherming tegen bewust of onbewust misbruik.
en serieuzer wordt genomen. Een goede zaak, zij het dat
Vanuit de klant denken, vertaalt zich dus onherroepelijk in
deze ontwikkeling vooral is ingegeven door de recessie.
ons credit management. Verder zetten we sinds enige tijd
Wat we moeten bereiken, is dat credit management ook
AcceptEmails in om klanten aan te moedigen snel te beta
in goede tijden samen met Sales, Marketing en Customer
len. We werken hiervoor samen met AcceptEmail BV, die
Services optrekt, bij de kick-off van producten aan tafel
deze nieuwe betalingsmethodiek heeft ontwikkeld. Als de
zit en actief meedenkt in het proces om de juiste klanten
klant niet betaalt, ontvangt hij een digitale herinnering in
binnen te halen. Credit management moet een essentieel
zijn mailbox en kan hij via een koppeling met iDEAL direct
onderdeel vormen van de business, waardoor het als een
online het verschuldigde bedrag overmaken. Een extra
onmisbare schakel wordt gezien. Dat levert winst op voor
service aan de klant, met voor Tele2 de plus dat we snel
alle partijen: een open visie, een gezamenlijke klantfocus
ler ons geld binnenhalen. In de markt is dit concept nog
en geen tegenstrijdige belangen. Succes verzekerd!’
niet echt ingeburgerd, maar wij vinden het baanbrekend en innovatief. Zoals Günther al zei: de klantfocus zit in
Heb je als credit manager nog plannen of wensen
ons DNA. Ook als creditmanagementafdeling zijn we
voor de toekomst?
continu bezig om de klant beter, sneller en slimmer van
‘Deze baan is nooit klaar, er zit geen eind aan. De markt ver
dienst te zijn. En dat is niet vrijblijvend. Eén van de targets
andert, producten wijzigen. Je moet constant spiegelen over
voor mijn teamleden is om per jaar minimaal met één voor
waar je staat en nadenken over wat je anders en beter kunt
stel te komen waarmee we onze werkzaamheden kunnen
doen. Zo zijn we binnen Tele2 bezig om een gesegmen
verbeteren.’
teerde treatment aanpak van klanten te realiseren. Dit houdt in dat we het beleid afstemmen op het individuele risicopro
Hoe reageren klanten op die nieuwe snufjes
fiel, vastgesteld op basis van criteria zoals leeftijd, product
en methodieken?
soort, betalingsgedrag en betalingshistorie. Verder willen
‘Zeer positief. Logisch, want men doet steeds meer online en
we AcceptEmail breder gaan toepassen en bijvoorbeeld als
is gevoelig voor gemak. De kunst is wel om online metho
betaalinstrument integreren in het telefonisch contact met
den te ontwikkelen waar consumenten ook echt iets aan
wanbetalers die zijn afgesloten. Een laatste voorbeeld: we
hebben. Immers, we kunnen vanuit credit management wel
willen geen ‘nee’ verkopen. Klanten die niet door de credit
allemaal mooie dingen bedenken, maar sluiten die ook aan
check komen, worden nu afgewezen. Ik denk dat het veel
op de behoefte in de markt? Daarom zitten we minimaal
beter is om ze een alternatief product te bieden. Dat is goed
één keer per week met ons callcentermanagement om tafel
voor de klant en goed voor ons. Kortom, er zijn nog heel
om te bespreken over welke onderwerpen klanten bellen.
veel dingen die we als Tele2 kunnen uitbouwen om nóg
Daar zitten ook financieel gerelateerde telefoontjes tussen.
slimmer, beter en innovatiever te werken.’
22 | De Credit Manager nummer 1
2010
23 | De Credit Manager nummer 1
2010
UIT DE PERS
Adago helpt woningbouwverenigingen bij maatschappelijke opdracht Begin januari heeft Groenewegen en Partners
heid te nemen en grip op de situatie te krijgen.
Gerechtsdeurwaarders een nieuwe dienstverle
Waar een effectieve financiële administratie ont
ning geïntroduceerd die speciaal is ontwikkeld
breekt, werkt een Budget Consulent samen met de
voor woningcorporaties en vastgoedbeheerders.
huurder aan het op orde brengen van de papie
Deze dienstverlening, Adago genaamd, levert pro
ren. Dagelijks de post open maken, overzichte
fessionele ondersteuning bij het uitvoeren van de
lijk opruimen en het plannen voor de langere ter
maatschappelijke opdracht van woningbouwcor
mijn. De huurder wordt gemotiveerd en er wordt
poraties. Adago biedt een unieke aanpak voor het
voor gezorgd dat zijn zelfredzaamheid groeit. Het
voorkomen en bestrijden van betalingsachter
saldo aan totale huurachterstand wordt aanzien
standen. Een praktische en klantgerichte aanpak,
lijk teruggebracht en er wordt voorkomen dat
waarbij de huurder leert eigen verantwoordelijk
woningen moeten worden ontruimd.
Overheidsinstanties betalen rekeningen aanzienlijk sneller
Flanderijn opent nieuw kantoor in Bergen op Zoom Incasso en gerechtsdeurwaardersorganisa tie Flanderijn heeft in maart haar veertiende vestiging binnen Nederland geopend. Van uit Bergen op Zoom wil de landelijk wer kende onderneming de West-Brabantse en
ren. Dit signaal lijkt effect te hebben gesorteerd.
Zeeuwse markt gaan bedienen, alsmede een
Het totale aantal openstaande incassozaken bij
belangrijk deel van België. Het nieuwe kan
de overheid daalde in 2009 met 32%. Gemeen
toor gaat opereren onder de naam Flande
telijke overheden noteerden de meest opvallende
rijn en Verdult. Flanderijn was al langer op
winst: het gemiddelde aantal dagen dat een vor
zoek naar uitbreiding in deze regio, mede
dering bij een gemeente uitstaat, was in 2008
vanwege een sterk groeiende vraag naar
nog 93,4 tegenover 49,6 dagen in 2009, een
ambtelijke werkzaamheden. Flanderijn en
winst van 43,8 dagen. De totale hoofdsom van
Verdult start vooralsnog met zes medewer
openstaande bedragen daalde vergeleken met
kers, maar vestigingsmanager Ed Verdult
2008 met 40%. Sectoren die nog de meeste open
voorziet een snelle groei van de onderne
De overheid heeft haar betalingsgedrag in 2009
staande vorderingen hebben bij gemeenten, zijn
ming. ‘Flanderijn is een sterke partij in de
aanzienlijk verbeterd. Werden rekeningen in
energie- en waterleidingbedrijven, uitgeverijen
West-Brabantse en Zeeuwse markt. Die is
2008 gemiddeld pas na 93 dagen betaald, afge
(abonnementen op vaktijdschriften en publica
tot nu toe goed bediend vanuit de vestiging
lopen jaar daalde dat aantal tot 50 dagen. Vooral
ties), beveiligingsbedrijven, uitzendbureaus en
Dordrecht, maar onze lokale aanwezigheid
gemeenten, Rijkswaterstaat en politie waren in
onderaannemers op het gebied van groenvoor
straks zal zeker leiden tot een groei van de
2009 aanzienlijk sneller met het voldoen van uit
ziening, rioolreiniging en verkeersinfrastruc
activiteiten’, aldus Verdult. Flanderijn kijkt
staande vorderingen. Dat blijkt uit cijfers van
tuur. ‘De urgentie van het tijdig betalen wordt
daarbij zeker ook over de grens, zegt direc
Intrum Justitia. Vorig jaar luidde het bedrijf nog
door steeds meer overheidsinstanties erkend’,
tielid Michel van Leeuwen. ‘Er is een groei
de noodklok over het betaalgedrag van de over
reageert Marcel van Es, directeur Intrum Justi
ende vraag naar internationale incassoacti
heid. Intrum Justitia becijferde toen dat de over
tia Nederland. ‘Een ontwikkeling die we uiter
viteiten. Wij zijn om die reden doende een
heid gemiddeld pas na 46 dagen openstaande
aard toejuichen, want het levert de economie
aparte afdeling Internationale Incasso op te
rekeningen betaalt. Tijdig – dus binnen de wette
een interessante kapitaalinjectie op. Maar het is
richten; de onderhandelingen daarover zijn
lijke termijn van 30 dagen – betalen zou de kas
slechts een begin. Wij hopen op een spoedige
in volle gang. Bergen op Zoom kan in dat
positie van het Nederlandse bedrijfsleven verbe
wettelijke regeling die overheidsinstanties ver
kader goed dienen als bruggenhoofd voor
teren met anderhalf miljard euro. Bovendien zou
plicht tot betalen binnen dertig dagen, op straffe
België.
het direct een kleine 2000 banen extra opleve
van een boete.
24 | De Credit Manager nummer 1
2010
UIT DE PERS
Amsterdam wil schuldsanering voor jongeren met schulden Het college van B&W van Amsterdam start een
biedt voor deze jongeren die dan landelijk moet
pilot om 100 jongeren uit de schulden te halen.
worden ingevoerd. Veel Amsterdamse (school
Een op de vier jongeren heeft schulden door
gaande) jongeren kampen met schulden. Vol
kopen op internet, een te hoog bestedingspa
gens onderzoek in opdracht van het Ministerie
troon en gokken. Maar jongeren kunnen niet
van Sociale Zaken gaat het landelijk om 30%
terecht in de reguliere schuldhulp. Daarom start
van alle jongeren. Vaak betreft het kleine schul
Amsterdam met een proef om schoolgaande jon
den, maar uit de resultaten van eerder onderzoek
geren tot 27 jaar in staat te stellen hun schul
blijkt dat 5% van alle Amsterdamse ROC-leerlin
den af te lossen. Gedurende de pilot wordt geke
gen problematische schulden heeft die soms zelfs
ken of het schuldsaneringskrediet een oplossing
€ 10.000 of meer kunnen bedragen.
Oplossing voor betalingsrisico van webwinkeliers Webwinkeliers lopen een groter betalingsri
debiteurenbewaking. CreditGuard heeft hiervoor
sico dan winkeliers in de straat. Webwinkeliers
een online oplossing ontwikkeld: DebiteurOn
zijn namelijk wettelijk verplicht om, bij leve
line.nl. Om een nog betere stroomlijning met
ring aan consumenten, de mogelijkheid te bie
het bedrijfsproces van webwinkeliers te kunnen
den om maximaal 50% van het aankoopbedrag
bieden, is gekozen voor een integratie met Mijn
vooruit te betalen. Helaas is niet elke consument
Webwinkel van LogiVert. De webwinkelier kan
na ontvangst van zijn bestelling bereid om aan
vanuit Mijn Webwinkel direct de openstaande
zijn financiële verplichtingen te voldoen. Een
facturen koppelen aan het debiteurenbewakings
oplossing voor dit potentiële risico is een goede
systeem DebiteurOnline.
Experian lanceert de Small Business Check ning of afbetaling. Het vraagt veel tijd, kennis
afschrijvingspercentage op dubieuze debiteuren
leven bestaat uit eenmanszaken. Jaarlijks starten
en inzicht om de relevante informatie te com
zo laag mogelijk houden en een zo goed moge
bijna 100.000 nieuwe bedrijven, waarvan niet
bineren. Om de branche deze informatie ade
lijk bedrijfsresultaat behalen. Via een beveiligde
bekend is hoe kredietwaardig ze zijn. De bedrij
quaat, snel en betrouwbaar te kunnen leveren,
online toegang tot de informatiedatabank kan
ven in dit segment zijn niet verplicht hun jaar
ontwikkelde Experian de Small Business Check.
men gericht zoeken op bedrijfsnaam en/of naam
rekening te deponeren, er zijn nauwelijks betaal
Deze combineert persoonlijke informatie en ook
van de eigenaar. Er is een keuze uit twee rap
ervaringen en er is nagenoeg geen krediethistorie
betalings- en incasso-ervaringen met gegevens
porten: een beknopte versie met de conclusies
bekend. Toch bestaat er grote behoefte om de
over de branche met socio-economische en
en een volledig rapport met alle achtergrond
kredietwaardigheid te controleren voordat een
socio-demografische én onroerendgoedinfor
informatie. Als de informatie hiertoe aanleiding
telecombedrijf, verzekeraar of bijvoorbeeld een
matie. Voorafgaand aan de ontwikkeling ver
geeft, kan daarna nog een diepgaand maatwerk
elektrotechnische groothandel met een kleine
richtte Experian diepgaand onderzoek. Daaruit
onderzoek worden ingesteld. Op basis van de
zelfstandige in zee gaat. Steeds meer credit
bleek dat de voorspelkracht van een scoremodel
informatie kunnen bedrijven besluiten, indien
managers hebben daarom naast bedrijfsinforma
gebaseerd op informatie van de eigenaar én de
sprake is van een hoog kredietrisico, om bijvoor
tie ook behoefte aan informatie over de direc
onderneming met gemiddeld 38% toeneemt ten
beeld met de kleine zelfstandige een afspraak te
teur/eigenaar om een beslissing te nemen over
opzichte van een scoremodel gebaseerd op alleen
maken over de betaalwijze, zoals vooruitbetaling
de levering van een product of dienst op reke
bedrijfsgegevens. Hierdoor kunnen bedrijven het
of betaling onder rembours.
Meer dan de helft van het Nederlandse bedrijfs
25 | De Credit Manager nummer 1
2010
cm analyse
Werkkapitaalbeheer: working capital management (deel 2) Op 30 juni 2009 organiseerde Euroforum in samenwerking met de VVCM en het Controllers Journaal de Studiedag Werkkapitaal. De middagsessies waren gereserveerd voor business cases en best practices uit de praktijk van het cash, credit en financial management. In de ochtend sessies werd het theoretisch kader rond het begrip werkkapitaal geschetst. Tijdens deze ochtendsessies ontstond al snel een discussie tussen de sprekers over de definitie en invulling van het begrip werkkapitaal. In een vorige editie van De Credit Manager (2009, nummer 3) werd deze definitiekwestie reeds uitgediept. Onderhavig artikel gaat nader in op het werkkapitaal beheer conform het Stramien Werkkapitaalbeheer. In een volgend artikel zullen andere wijzen van werkkapitaalbeheer worden toegelicht.
Drs. Jean Gieskens AC CCM QT is als hoofddocent verbonden aan de VVCM-opleidingen. Daarnaast is hij bestuurslid van de NORA, de Nederlandse Orde voor Rating Advisory & Analysis. Jean Gieskens is docent aan diverse universiteiten en hogescholen in Nederland en Vlaanderen.
Balansmodellen
Autonoom netto werkkapitaal: Net Treasury
Alvorens in te gaan op het werkkapitaalbeheer, is het eerst
De Angelsaksische term Net Treasury kan doen vermoeden
noodzakelijk om stil te staan bij de balansmodellen uit de
dat het gaat om zowel de lange- als kortetermijnposities
Algemene Maatregel van Bestuur inzake Modellen (Besluit
van de treasury functie. Treasury Management in brede zin
Modellen Jaarrekening). Uitgangspunt is dat de balans van
omvat immers het Cash Management (KT: geldmarkt) en
een BV of NV moet zijn ingericht overeenkomstig Model A
het Treasury Management in enge zin (LT: kapitaalmarkt).
of B van het besluit; dit zijn de uitgebreide modellen. Enkel
De Nederlandse term voor Net Treasury luidt autonoom
indien artikel 396 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek
netto werkkapitaal. Deze term dekt de lading; het betreft
van toepassing is, mag de BV of NV opteren voor een ver
hier immers de som van de liquide middelen, de effecten en
korte presentatie van de balans conform Model C of D. In
de schulden aan kredietinstellingen met een korte looptijd.
de praktijk wordt doorgaans gekozen voor de modellen in
Deze onderscheiden posten van het autonoom netto werk
scontrovorm ofwel de horizontale vorm. Dit betekent dat de
kapitaal behoeven een toelichting.
balans is onderverdeeld in een actief- en passiefzijde (twee kolommen). De balansmodellen B (uitgebreid) en D (verkort)
Liquide middelen (LM)
zijn modellen in scontrovorm. Daarnaast worden ook nog
Tot de liquide middelen behoren de kasmiddelen, de tegoe
de modellen in staffelvorm of verticale vorm onderkend.
den op bank- en girorekeningen alsmede de door de orga
Het betreft hier een presentatievorm waarbij de kolommen
nisatie ontvangen wissels en cheques. Het uitgangspunt
uit de scontrovorm onder elkaar worden geplaatst. De volg
om deze posten onder het kopje LM te plaatsen is de vrije
orde van de posten in de staffelvorm is zodanig opgesteld
beschikbaarheid die de ondernemer over deze posities heeft.
dat hieruit expliciet de positie van het netto werkkapitaal
De LM worden op nominale waarde gewaardeerd.
kan worden gelezen. Ondanks deze explicitering wordt, zoals hierboven reeds werd gememoreerd, toch meestal
Effecten
voor de scontrovorm gekozen.
‘Effecten’ is een verzamelnaam voor waardepapieren (ver
Voor de berekening van het netto werkkapitaal (NWK), het
mogenstitels) die vrij verhandelbaar zijn en die in verschil
geïnduceerd netto werkkapitaal (G-NWK) en het autonoom
lende onderling vervangbare exemplaren zijn uitgegeven.
netto werkkapitaal (A-NWK ofwel Net Treasury) moet wor
De effecten kunnen worden onderscheiden naar primaire
den gekozen voor de uitgebreide modellen van de balans.
en secundaire financiële instrumenten. Voorbeelden van
Figuur 1 toont de balans conform model B (uitgebreid
primaire financiële instrumenten zijn onder meer aande
model in scontrovorm).
len, certificaten van aandelen, obligaties en claims. Tot de
26 | De Credit Manager nummer 1
2010
Voor de berekening van het netto werkkapitaal (NWK), het geïnduceerd netto werkkapitaal
working capital management (G-NWK) en het autonoom nettoWerkkapitaalbeheer: werkkapitaal (A-NWK ofwel Net Treasury) moet worden gekozen voor de uitgebreide modellen van de balans. Figuur 1 toont de balans conform model B (uitgebreid model in scontrovorm).
Actief
Balans . . / . . / . . (model B)
A Vaste Activa I Immateriële Vaste Activa (IVA)
II
Passief
A Eigen Vermogen I Gestort en opgevraagd kapitaal
1
kosten van oprichting en van uitgifte van aandelen
2
kosten van onderzoek en ontwikkeling
II Agio III Herwaarderingsreserve
3
consessies, vergunningen en intellectuele eigendom
IV Wettelijke en statutaire reserves
4
goodwill
1
wettelijke reserves
5
vooruitbetaald op IVA
2
statutaire reserves
Materiële Vaste Activa (MVA) 1
bedrijfsgebouwen en -terreinen
2
machines en installaties andere vaste bedrijfsmiddelen vaste bedrijfsmiddelen in uitvoering en
1
voor pensioen
vooruitbetaald op MVA
2
voor belastingen
niet aan bedrijfsuitoefening dienstbaar
3
overige
5
in enkele gevallen zelfs onder liquide middelen.
Schulden aan kredietinstellingen boekhoudkundige termijn van één jaar gerespecteerd indien
B Voorzieningen
3
het product veelal worden onderverdeeld onder effecten en
Voor schulden aan kredietinstellingen wordt veelal de
V Overige reserves VI Onverdeelde winst
4
den in geldmarktproducten zal afhankelijk van de aard van
het gaat om autonoom aangetrokken vreemd vermogen. Daarnaast kunnen op de rekening-courant zowel tegoeden
III Finaniciële Vaste Activa (FVA) C Langlopende schulden (nog voor meer dan één jaar)
1
deelnemingen in groepsmaatschappijen
2
vorderingen op groepsmaatschappijen
1
converteerbare leningen
3
andere deelnemingen
2
andere obligaties en onderhandse leningen
4
vorderingen op participanten en op
3
schulden aan kredietinstellingen
maatschappijen waarin wordt deelgenomen
4
vooruitontvangen op bestellingen
5
overige effecten
5
schulden aan leveranciers en handelskredieten
6
overige vorderingen
6
te betalen wissels en cheques
7
schulden aan groepsmaatschappijen
8
sculden aan participanten en aan maatschappijen
worden aangehouden (creditstand bij bank) als schulden (debetstand bij bank). Voor deze laatste stand geldt van uit boekhoudkundig oogpunt géén tijdslimiet. De schulden worden op nominale waarde gewaardeerd.
waarin wordt deelgenomen 9
B Vlottende Activa I
II
belastingen en premies sociale verzekeringen
10
schulden terzake van pensioenen
11
overige schulden
12
overlopende passiva
Voor het beheer van het netto werkkapitaal wordt hier
Voorraden D Kortlopende schulden (ten hoogste één jaar)
1
grond- en hulpstoffen
2
onderhanden werk (ohw)
1
converteerbare leningen
3
gereed product en handelsgoederen
2
andere obligaties en onderhandse leningen
4
vooruitbetaald op voorraden
Vorderingen
3
schulden aan kredietinstellingen
4
vooruitontvangen op bestellingen
1
op handelsdebiteuren
5
schulden aan leveranciers en handelskredieten
2
op groepsmaatschappijen
6
te betalen wissels en cheques
3
op participanten en op maatschappijen
7
schulden aan groepsmaatschappijen
waarin wordt deelgenomen
8
sculden aan participanten en aan maatschappijen
4
overige vorderingen
5
van aandeelhouders opgevraagde stortingen
6
overlopende activa
waarin wordt deelgenomen 9
III Effecten IV Liquide middelen
belastingen en premies sociale verzekeringen
10
schulden terzake van pensioenen
11
overige schulden
12
overlopende passiva
Figuur1.1.Besluit Besluit Modellen Jaarrekening: model B Figuur Modellen secundaire financiële Jaarrekening: model B.
Stramien werkkapitaalbeheer uitgegaan van onderstaand stramien. Het betreft hier een matrix waarin de mogelijke posities van het netto werk kapitaal (NWK: horizontale as) worden vergeleken met de posities van het geïnduceerd netto werkkapitaal (G-NWK: verticale as). De posities van het NWK en het geïnduceerd NWK kunnen zowel positief als negatief uitvallen. The oretisch is het mogelijk dat deze posities ook nog gelijk kunnen zijn aan nul; in de praktijk zal dit echter zeer uit
instrumenten behoren de van de pri
zonderlijk zijn.
maire instrumenten afgeleide producten ofwel derivaten.
Autonoom netto werkkapitaal: Net Treasury
Voorbeelden van vrij verhandelbare derivaten zijn opties en
NWK > 0
NWK < 0
futures. Effecten worden onder de vlottende activa opgeno men indien deze niet bestemd zijn om de uitoefening van de Indien dat wel het geval is, dienen de effecten als financiële vaste activa te worden gepresenteerd.
Positie A-NWK > 0 + G-NWK < 0
werkzaamheden van de rechtspersoon duurzaam te dienen.
Positie A-NWK > 0 ++ Positie A-NWK < 0 -/-
Voor vlottende activa en passiva geldt de boekhoudkundige Positie A-NWK > 0 +
nen een termijn van één jaar’. Effecten die langer dan één jaar worden aangehouden, behoren niet tot de financiële
G-NWK > 0
vuistregel dat de term ‘kortlopend’ zoveel betekent als ‘bin
vaste activa. Het uitgangspunt is niet de tijdsduur waarop deze effecten worden aangehouden, maar het doel: ‘held for trading’. Het gaat hier immers om effecten die worden aangehouden als tijdelijke belegging van overtollige liquide
Positie A-NWK < 0 -/- -/Positie A-NWK < 0 -/-
Figuur 2. Stramien werkkapitaalbeheer
Figuur 2. Stramien werkkapitaalbeheer. Binnen elk van de vier kwadranten van het stramien wordt voorts aangegeven wat de mogelijke positie van het autonoom netto werkkapitaal is. Deze posities worden hieronder toegelicht.
middelen. De waardering van deze effecten geschiedt tegen
Binnen elk van de vier kwadranten van het stramien wordt
actuele waarde, in casu marktwaarde.
Uiterst positieve positie: NWK > 0 en G-NWK < 0 voorts aangegeven wat de mogelijke positie van het auto In deze uiterste positie zijn de vlottende activa minus de vlottende passiva positief.
Daarnaastnetto is het geïnduceerd NWK negatief. wil zeggen dat de som van de voorraden en noom werkkapitaal is. DitDeze posities worden hieron de KT vorderingen wordt gefinancierd door de geïnduceerde schulden. De geïnduceerde
Naast bovengenoemd verschil is er bovendien nog een
der toegelicht. schulden zijn de KT schulden die voortkomen uit de primaire activiteiten (handel, productie,
verschil tussen de boekhoudkundige term ‘kortlopend’ en
dienstverlening) en de secundaire activiteiten (ondersteunende activiteiten) die een bedrijf
de financiële term ‘kortlopend. Zoals hierboven genoemd,
posities; de zogenoemde geïnduceerde posities. In deze constellatie kan het autonoom NWK Uiterst positieve positie: NWK > 0 en G-NWK < 0
beloopt de boekhoudkundige kortlopende termijn maxi
Middelen is dan de som van de zijn autonome posten uit deactiva Kortlopende schulden. In dezegroter uiterste positie decredit vlottende minus de
maal één jaar. Vanuit de financiering bedraagt deze termijn
vlottende passiva positief. Daarnaast is het geïnduceerd
echter twee jaar. Een stalling van tijdelijke overtollige gel
NWK negatief. Dit wil zeggen dat de som van de voor
27 | De Credit Manager nummer 1
2010
ontplooit. Deze primaire en secundaire activiteiten veroorzaken primaire geldstromen en
enkel positief zijn. Dit wil zeggen dat de som van de debet posten Effecten en Liquide
cm analyse
raden en de KT vorderingen wordt gefinancierd door de
Mocht aan één van beide voorwaarden niet worden vol
geïnduceerde schulden. De geïnduceerde schulden zijn de
daan, dan dient de organisatie additioneel te streven naar
KT schulden die voortkomen uit de primaire activiteiten
een positieve positie van het autonoom NWK.
(handel, productie, dienstverlening) en de secundaire acti viteiten (ondersteunende activiteiten) die een bedrijf ont
Beperkingen stramien werkkapitaalbeheer
plooit. Deze primaire en secundaire activiteiten veroorzaken
Ondanks het gesofisticeerd ogende stramien is de invulling
primaire geldstromen en posities; de zogenoemde geïndu
van het werkkapitaalbeheer conform dit stramien uiter
ceerde posities. In deze constellatie kan het autonoom NWK
mate beperkt. Het stramien geeft immers enkel de richting
enkel positief zijn. Dit wil zeggen dat de som van de debet
van het werkkapitaalbeheer aan en niet de wijze waarop
posten Effecten en Liquide Middelen groter is dan de som
dit dient te geschieden. Het resultaat van het hierboven
van de autonome credit posten uit de Kortlopende schulden.
omschreven werkkapitaalbeheer laat zich uitdrukken in termen van liquiditeit. Enkele andere bezwaren van dit
Uiterst negatieve positie: NWK < 0 en G-NWK > 0
model zijn:
In deze uiterste positie zijn de vlottende activa minus de vlottende passiva negatief. Daarnaast is het geïnduceerd
Statische liquiditeit
NWK positief. Dit wil zeggen dat de som van de voorra
Het streven van het stramien bestaat uit de optimalisatie
den en de KT vorderingen groter is dan de geïnduceerde
van de statische liquiditeit. Het gaat hier om liquiditeit die
schulden. In deze constellatie kan het autonoom NWK enkel
gemeten wordt via de balans. Dit is slechts een moment
negatief zijn. Dit wil zeggen dat de som van de debetposten
opname van voorraadgrootheden. Indien het stramien
Effecten en Liquide Middelen kleiner is dan de som van de
consequent wordt toegepast, zou dit niet enkel op jaar
autonome creditposten uit de Kortlopende schulden. In deze
basis maar op dagelijkse basis dienen te leiden tot de drie
situatie is de onderneming illiquide.
gewenste posities.
Mix positie: NWK > 0 en G-NWK > 0
Kosten
In deze positie zijn de vlottende activa minus de vlottende
Het geschetste model geeft géén inzicht in de kosten van het
passiva positief. Daarnaast is het geïnduceerd NWK echter
aanhouden van een positief NWK, een positief autonoom
ook positief. Dit wil zeggen dat de som van de voorraden
NWK en een negatief geïnduceerd NWK. Hiermee ontbreekt
en de KT vorderingen groter is dan de geïnduceerde schul
tevens een indicatie voor de mate waarin de opbrengsten
den. In deze constellatie kan het autonoom NWK positief
van liquiditeit opwegen tegen de kosten van deze posities.
of negatief zijn. Om illiquiditeit te voorkomen is het nood zakelijk de som van de debet posten Effecten en Liquide
Absolute getallen
Middelen groter te laten zijn dan de som van de autonome
Het stramien voorziet in absolute getallen en géén ratio`s.
credit posten uit de Kortlopende schulden.
Er wordt bovendien geen uitspraak gedaan over de relatieve omvang van deze absolute getallen. Het is dan ook raad
Mix positie: NWK < 0 en G-NWK < 0
zaam de posities uit het stramien altijd te bezien in relatie
In deze positie zijn de vlottende activa minus de vlottende
tot ratio`s. Het autonoom NWK moet worden vergeleken
passiva weliswaar negatief maar is ook het geïnduceerd
met de liquiditeitsratio`s en het geïnduceerd NWK met de
NWK negatief. Dit wil zeggen dat de som van de voor
activiteitenratio`s.
raden en de KT vorderingen kleiner is dan de geïnduceerde schulden. Ook in deze constellatie kan het autonoom NWK
Kernvoorraden
positief of negatief zijn. Om illiquiditeit te voorkomen is
Het gepresenteerde stramien houdt expliciet géén rekening
het noodzakelijk de som van de debetposten Effecten en
met kernposities voorraden, debiteuren en crediteuren. Deze
Liquide Middelen groter te laten zijn dan de som van de
posten maken allemaal deel uit van het geïnduceerd NWK.
autonome creditposten uit de Kortlopende schulden.
De kernposities kunnen vanuit het oogpunt van werkka pitaalbeheer tot de duurzaam aan het bedrijf verbonden
De favorabele richting van het werkkapitaalbeheer die
activa respectievelijk passiva worden gerekend. Op voor
voortkomt uit de hantering van het stramien laat zich een
hand is niet aan te geven welke impact deze correcties op
voudig uitleggen langs de twee assen van de matrix. Ten
het geïnduceerd NWK hebben, omdat de kernvoorraden
eerste dient de organisatie te streven naar een positief NWK.
onder meer afhankelijk zijn van de branche en de omvang
Daarnaast dient het geïnduceerd NWK negatief te zijn.
van de business. Impliciet wordt echter wel degelijk reke
28 | De Credit Manager nummer 1
2010
Werkkapitaalbeheer: working capital management
ning gehouden met de kernposities. Het eerste principe
snelle afbetaling van handelsschulden leidt doorgaans tot
van het stramien luidt immers dat het NWK groter dan nul
een goede naam bij handelspartners (en soms Credit Rating
dient te zijn. Hiermee wordt gezegd dat de vlottende activa
Agencies) en hiermee tot een snellere levering van goede
groter dienen te zijn dan de vlottende passiva. Een deel
ren. Het logistieke eigenbelang prevaleert hier boven de
van de vlottende activa wordt hierdoor noodzakelijkerwijs
financiële structuur. Een strikte toepassing van dit principe
gefinancierd door de langlopende schulden.
kan leiden tot (tijdelijke) negatieve rekening-courant posi ties bij de bank en hiermee gepaard gaande rentekosten.
Kwaliteit van de onderliggende cijfers
De bankrekening wordt in deze ondernemersvisie gezien
De cijfers zoals die in de balans worden gepresenteerd voor
als het smeermiddel van de business. In de Angelsaksi
de posten debiteuren en voorraden, geven geen inzicht in
sche landen kent men dit principe als ‘a good night`s rest’
de (toekomstige) kwaliteit van deze posten. Uit de balans
waarmee wordt gedoeld op het voorkomen van ‘creditors at
posten is immers niet af te leiden wat de omlooptijd van
the gate’. De ondernemer zal in deze situatie immers nooit
de debiteuren en de voorraden voor de nabije toekomst is.
worden aangemaand.
Daarnaast is er veelal geen vroegtijdig inzicht in wanbeta
De hier omschreven betalingsmoraal (vroegtijdige betaling
ling respectievelijk bederf en winkeldochters.
van handelsschulden) doet weliswaar niets af aan het eer ste principe van het stramien (NWK > 0), maar druist in
Good night’s rest
tegen het derde en tweede principe. Vroegtijdige betalingen
Er is een (kleine) groep ondernemers die het credo ‘les bons
leiden namelijk via de afname van de LM tot een lagere
comptes font les bons amis’ aanhangen. Dit wil zoveel
positie van het autonoom NWK (derde principe). Daaren
zeggen als: goede rekeningen (lees: betaalde rekeningen)
boven leiden de betalingen via de afname van de credi
maken goede vrienden. In dit geval is de vriendschap ech
teuren tot een hogere positie van het geïnduceerd NWK
ter geheel in het eigenbelang van de ondernemer. Een
(tweede principe).
29 | De Credit Manager nummer 1
2010
CREDITKRONKELS
Debiteuren zijn het slachtoffer?
een te ver doorgevoerde drang om de zogenaamde slachtoffers tegen de grote boze (incasso)wereld te beschermen. Natuurlijk moeten er regule ringen zijn. Natuurlijk mogen onterechte vorderingen niet onder grote druk worden geïncasseerd. Natuurlijk hebben debiteuren rechten… Ik ben het met veel dingen eens, maar we moeten ophouden met het toeschuiven van de slachtofferrol naar de niet-betalende debiteur. De
Mijn vorige column ging over incassokosten. Een reactie was dat het wel
meesten zijn met het volle verstand een verplichting aangegaan. Daar
goed is als deze zaken worden gereguleerd zodat consumenten worden
naast is er voldoende aandacht voor het feit dat schulden maken op zijn
beschermd. Ik ben eigenlijk kwijt waar we staan, wanneer wordt een
zachtst gezegd onhandig is. Wie zijn de slachtoffers van wanbetaling?
besluit genomen? Met de perikelen in Den Haag kan het nog wel even
De hardwerkende MKB’er, die een vordering niet betaald krijgt en in de
duren. Ik heb goede hoop dat er iemand wakker wordt. Wat we hebben
problemen komt? De grote multinational, die miljoenen moet afboeken
kunnen lezen, is dat het griffiegeld geruisloos wordt verhoogd. In de
omdat het bedrag te laag is om verdere kosten te maken? Het bedrijf
praktijk is de combinatie van het vastleggen van de lage incassokosten
dat vorderingen niet kan incasseren omdat de debiteur met de noorder
en het verhogen van het griffiegeld wederom geen positieve actie voor
zon is vertrokken? Ja, dat zijn de echte slachtoffers. Maar uiteindelijk
de ‘zielige’ niet-betalende debiteur. Mijn collega columnschrijver van de
is gewoon iedereen die wel netjes zijn rekeningen op tijd betaalt het
Vereniging van Professionele Wanbetalers (VVPW) krijgt steeds meer
slachtoffer. De kosten moeten ergens door worden gedekt… Ik wens
voer om over na te denken en te schrijven. Niet betalen wordt, nee is,
mijn collega van de VVPW weer veel wanbetalingplezier. Maar pas op:
lucratief. GBA ontoegankelijk voor de incassobranche en dan net doen
ook wij worden binnen de grenzen van de wet
of je ergens niet woont. Vorderingen onder de € 500,- niet betalen met
steeds creatiever!
een grote kans dat de schuldeisers afhaken omdat het kostenrisico te hoog wordt. Drie keer schuldhulpverlening toekennen omdat er door
Arjan Stigter is directeur
politiek gesteggel geen centrale registratie is. Allemaal het gevolg van
van Ultimoo Incasso BV.
/a Collectors v u / €19,95 p !
Nieuw in Nederland
Uniek en nieuw in creditmanagement land! Andere tijden vragen om creatieve oplossingen voor oude
Het eerste uitzendbureau voor creditcollectors:
problemen. Met de gecertificeerde creditcollectors van 12Collect
• Gecertificeerd personeel
kunt u uw cashflow een boost geven tegen veel lagere kosten dan
• Korte inwerktijden
met detachering. Het innovatieve concept van 12Collect maakt
• Lage kosten
dit mogelijk, door intensieve samenwerking met geselecteerde
• Intensieve begeleiding
beroepsopleidingen, scholen en overheidsinstanties (o.a. Amster-
• Mogelijkheid tot indiensttreding
dam, Den Haag en Rotterdam).
• Snelle levering
30 | De Credit Manager nummer 1
2010
Interesse? Bel naar 0348 – 750 565 of mail naar
[email protected] of kijk op onze site www.12collect.nl
Powered by
CM OPINIE
CM CURSIEF
Scheve schaats
Vereniging van Professionele Wanbetalers
Tijdens de Olympische Winterspelen in Van
De Vereniging van Professionele Wanbetalers
couver eindigde Nederland op de twaalfde
wint steeds meer aan gezag. Als ik door de
plaats in het medailleklassement. In totaal
hoog gewaardeerde heer Arjan Stigter als col
behaalden onze sporters acht plakken: vier
lega wordt bestempeld (zie de column Credit
gouden, één zilveren en drie bronzen. Het
Kronkels op pagina 30), is dat een blijk van
hadden er meer kunnen zijn als schaatscoach
grote waardering vanuit de VVCM. Ik nodig
Gerard Kemkers titelkandidaat Sven Kramer op de tien kilometer
de heer Stigter dan ook van harte uit om onze eerstvolgende alge
niet de verkeerde bocht had ingestuurd. Einde oefening. NOC*NSF-
mene ledenvergadering bij te wonen. Aanvankelijk was de bijeen
megafoon Erica Terpstra en de Prins en Prinses van Oranje ver
komst gepland in een zaal van ons prominente lid Dirk S., die maar
schoten met hun kroost op de tribune ter plekke van kleur. En
al te graag zijn fraaie DSB-gebouw in Wognum ter beschikking
heel Nederland was dagenlang van z’n à propos. Wat een knullige
stelde. Maar daar moet helaas van worden afgezien, evenals van
misser op het hoogste sportpodium. Maar ook wat een karakter
een rondleiding door het nabijgelegen Museum voor Realisme. De
van coach Kemkers, die er na afloop niet omheen draaide en
expositie is namelijk tot nader order uitgesteld. Met dank aan de
z’n scheve schaats voor volk en vaderland eerlijk erkende.
kunstgieren van ABN AMRO, die het grootste deel van de schilde
Een groot contrast met de Politieke Winterspelen in ons eigen land.
rijen hebben weggesleept. Wat moet ik nog toevoegen aan Stigters
Wat begon met de schermutselingen over het eindrapport van de
column? Alle gras is voor mijn voeten weggemaaid. Inhoudelijk
Commissie-Davids, kreeg een ontluisterend vervolg in de schaam
kan ik aan het betoog niets toevoegen. Ik kan de heer Stigter alleen
teloze jij-bakkerij in de Tweede Kamer, en eindigde in het debacle
maar gelijk geven als hij spreekt over de grote, boze incassowereld.
in de Trêveszaal. Voor de vierde keer op rij geen finish voor coach
Alleen gaat hij volledig in de fout als hij de slachtoffers benoemt.
Jan Peter Balkenende, die daarmee wat mij betreft een gouden
Geachte heer Stigter, u heeft nog niet voor de helft door in hoe
plak heeft verdiend als de grootste politieke brokkenpiloot in onze
veel bochten wij ons als pw-ers moeten wringen om ons tegen de
parlementaire geschiedenis. Zelf kijkt de premier daar overigens
boze (incasso)wereld teweer te stellen. U heeft niet door hoeveel
heel anders tegenaan. In plaats van, zoals Gerard Kemkers, rui
het ons kost, in tijd en geld, om onze ingewikkelde Curaçao/Ber
terlijk toe te geven dat hij z’n ploeg beter en scherper had moeten
muda/Texel-routes er bij de notaris door te krijgen. Gelukkig heb
coachen, wijst hij alle kritiek van de hand. Hoezo scheve schaats?
ben we enkele notarissen in het ledenbestand die ons met raad en
Sterker nog, de dag na de val van het kabinet liet hij zich zonder
daad bijstaan. En, heer Stigter, u moest eens beseffen hoe veel wij
enige gêne door het bestuur van het CDA opnieuw tot lijsttrekker
bijdragen aan de nog steeds forse bankbonussen om deze routes in
uitroepen.
de praktijk uit te voeren. Nee, u heeft een goed artikel geschreven.
Wat kunnen we van de beide Winterspelen leren? Drie dingen.
Respect! Alleen bij de typering van de slachtoffers slaat u de plank
Ten eerste: om topprestaties te kunnen leveren, heb je een coach
mis. Die moet u toch echt zoeken onder de professionele wanbe
nodig die je stimuleert, regisseert en de goede kant op stuurt. Ten
talers. Realiseert u zich wel hoe groot de kans is dat wij tegen de
tweede: zelfs de beste coaches kunnen fouten maken, maar tonen
lamp te lopen? Dat risico moet worden beloond!
hun klasse door daar eerlijk voor uit te komen. Ten derde: ons nieuwe kabinet heeft een coach nodig die aan deze eisen voldoet. Hoogste tijd dus voor een gouden wissel. Het worden spannende Tedje Reutiforp,
verkiezingen. Mr. Han Beeuwkes CCM
31 | De Credit Manager nummer 1
2010
Voorzitter VVPW
cm INTERVIEW
Groei ondanks recessie
OnGuard maakt oversteek naar VS Na het Verenigd Koninkrijk en Nieuw-Zeeland opent OnGuard nu ook een vestiging in de Verenigde Staten. Vanuit New York zet Samuel Eisenmann de groei van OnGuard voort. Een gesprek met Eisenmann en ceo David Taylor over de internationale expansie, lef tonen in tijden van crisis, de ontwikkelingen op het gebied van credit management en de verdere toekomstplannen. De laatste douaneformaliteiten zijn geregeld, Samuel Eisen
Ruby Drost-Lubach is redacteur van De Credit Manager.
Welke klanten willen jullie vanuit New York
mann staat op de dag van het gesprek op het punt om af te
gaan bedienen?
reizen naar New York. Vanuit downtown Manhattan zet hij
Taylor: ‘We gaan op zoek naar grotere bedrijven. Dat is de
als vice president van OnGuard USA Inc. de groei van het
groep die we ook al in Europa bedienen. We beginnen met
softwarebedrijf voort. ‘Tegen zo’n geweldige uitdaging kon
de klanten die we al hebben in de VS. Daarnaast richten we
ik alleen maar ‘ja’ zeggen’, zegt Eisenmann, tot voor kort
ons op onze huidige klantenportefeuille: de Amerikaanse
werkzaam op het hoofdkantoor in Nederhorst den Berg,
dochter- en moederbedrijven van onze Europese klanten.’
over het verzoek een vestiging in de VS op te zetten. ‘Ik ben
Eisenmann: ‘We hebben recent onderzoek laten doen bij
er helemaal klaar voor.’
onze bestaande klanten in de VS. Zij blijken heel tevre den te zijn over de OnGuard software, onder meer over de
Waarom opent OnGuard nu een kantoor in New York?
flexibiliteit. Bovendien sluiten onze oplossingen goed aan
Taylor: ‘De nieuwe vestiging past prima in onze plannen
bij de strenge compliance-regelgeving in de VS en is bij
voor een internationale expansie. Ons doel is een globale
Amerikaanse bedrijven de noodzaak het debiteurenbeheer
organisatie te worden. In 2008 hebben we de stap gezet
te automatiseren groot.’
naar het Verenigd Koninkrijk, vorig jaar openden we een kantoor in Nieuw-Zeeland. De VS is voor ons de volgende
Dan moeten jullie hoge verwachtingen hebben
fase. We zijn al marktleider in Europa, veel van onze con
over het nieuwe kantoor...
currenten komen uit de VS. Zij concurreren hier met ons,
Taylor: ‘Ik zie een goede toekomst voor OnGuard in de VS.
now we take the fight to them. De VS voegt écht iets toe.’
Onze software is heel geschikt voor organisaties in grote
Eisenmann vult aan: ‘New York is een logische keuze. Wij
regio’s, zoals de VS. Bij credit management is onder andere
zijn sterk in de dienstverlenende sector, zoals accountants-
klachtenbeheer erg belangrijk. Het oplossen van die klach
en advocatenkantoren. Die zitten vooral aan de oostkust,
ten is mensenwerk, waarbij nauw contact met de klant cru
in New York. Het is the place to be, het marktpotentieel
ciaal is. Dat is een decentraal proces. Hoe groter een regio,
is enorm. Bovendien is het tijdverschil met Europa het
hoe meer outlets en vestigingen een onderneming heeft.
kleinst.’
Met de DCMS-software van OnGuard, die gebruikmaakt van internet, kunnen credit managers klachten over de
Waarom sturen jullie eigen mensen naar het
geleverde dienst of product op het juiste bureau laten lan
buitenland om daar vestigingen op te zetten?
den.’ Eisenmann: ‘Een klacht is een kans om een klant te
Taylor: ‘Zij kennen OnGuard, onze cultuur en ze beschikken
laten zien hoe dienstverlenend je kunt zijn. Met OnGuard
over de juiste expertise. Dat zorgt ervoor dat zo’n vestiging
vergt credit management niet alleen minder tijd, de dienst
veel sneller kan worden opgezet.’ Eisenmann: ‘In New York
verlening wordt ook beter en professioneler.’
wil ik op termijn een team gaan formeren dat uit lokale mensen bestaat. De huisvesting is ook met het oog op die
Veel softwarebedrijven gaan door een diep dal,
uitbreiding gekozen.’
terwijl OnGuard uitbreidt. Hoe verklaren jullie dat? Taylor: ‘Bedrijven hebben credit management en het belang van werkkapitaal nu hoog op de agenda staan. In deze
32 | De Credit Manager nummer 1
2010
OnGuard maakt oversteek naar VS
Dave Taylor
crisis moeten bedrijven liquide zien te blijven. Banken zijn nu terughoudend in het verstrekken van kredieten en vragen daarom ook om meer achtergrondinformatie, zoals betalingsrisico’s en cashflow. OnGuard maakt deze infor matie inzichtelijk. Aan de andere kant zijn bedrijven nu ook meer genoodzaakt om de gelden tijdig bij de klant te innen. Ondernemingen moeten vaak vrij lang wachten voordat de gerealiseerde omzet daadwerkelijk op de bank gestort wordt. Dit is geld waar je als organisatie recht op hebt en wat je weer kan gebruiken om te investeren. Het verla gen van de DSO (Days of Sales Outstanding) met slechts twee of drie dagen levert al veel geld op. Met OnGuard is dat het minimum wat er van de DSO-tijd afgehaald kan worden. De economische crisis heeft de aandacht voor credit management flink doen toenemen. Dat is een enorme kans voor OnGuard.’
Hoe vertaalt dat zich in de resultaten? Taylor: ‘We hebben een heel goed jaar achter de rug, met een behoorlijke winst en een groei waar we tevreden over kunnen zijn. Onze doelstelling is een jaarlijkse omzetgroei van 25 tot 30 procent. Vooral bij Nederlandse MKB-bedrij ven zien we een stagnatie van investeringen, maar grote internationale ondernemingen investeren wel. Ik verwacht in de VS een zelfde succes als in het Verenigd Koninkrijk, waar we een buitengewoon goed jaar hebben gehad. Ook
33 | De Credit Manager nummer 1
2010
cm INTERVIEW
dat is een groot land waar onze software uitstekend voor geschikt is. Het Verenigd Koninkrijk maakt inmiddels een behoorlijk deel van onze omzet uit.’
Als de crisis voorbij trekt, verslapt dan ook de aandacht voor credit management? Taylor: ‘Dat zal zeker gebeuren, maar grote organisaties hebben de smaak van goed debiteurenbeheer te pakken gekregen. Kleinere bedrijven zullen dit gaan overnemen. Creditmanagementsoftware zal op termijn gemeengoed worden. Wie zijn debiteurenbeheer goed op orde heeft, hoeft niet meer naar de bank. Een belangrijk onderdeel van credit management is risicomanagement. Het gaat erom dat je veranderend betaalgedrag van klanten tijdig kunt inschatten. Als een trouwe betaler opeens zijn facturen later gaat betalen, dan weet je dat er iets mis is. Je kunt hier dan accuraat op inspelen. De grootste risico’s qua betaalgedrag zitten niet bij nieuwe klanten, voor wie je streng kunt zijn, of key accounts, met wie je een persoonlijke relatie hebt. Nee, het grootste risico zit bij de klanten die af en toe iets afnemen. Ongemerkt kunnen daar de saldo’s enorm oplopen.’
Wat kunnen we nog meer verwachten op het gebied van creditmanagementsoftware? Taylor: ‘De software is de afgelopen jaren steeds geavan ceerder worden, met bijvoorbeeld meer analysemogelijk heden en risicomodellen. Denk daarbij aan het verder ont wikkelen van de customer scoring functionaliteit, waar bij bedrijven met actuele informatie uit interne en externe bronnen de risico’s rondom het betaalgedrag van klanten beter kunnen inschatten. Deze risicofunctionaliteiten zul len in de komende jaren verder ontwikkeld worden. Ook zal de informatie beter toegesneden zijn op de individuele gebruiker met handige tools en desktop gadgets. Een CFO wil immers andere informatie op zijn scherm zien dan een debiteurenbewaker, bijvoorbeeld een cashflow overzicht voor de cfo, een klachtenoverzicht voor de account mana ger en een openstaande posten overzicht voor de debiteu renbewaker.’
Wat zijn de plannen met OnGuard? Taylor: ‘We hebben dit jaar een reeks innovatieve internet-
Think!
producten op stapel staan. Onze strategie is verder ieder
Direct inzetbare credit managers, debiteurenbeheerders of consultants met up-to-date kennis. Voor korte of langere tijd. Bel voor snel rendement 073 640 85 80. www.quickresult.nl
jaar een vestiging in het buitenland te openen.’ Eisenmann: ‘In juni 2007, toen ik bij OnGuard kwam werken, werk ten hier 40 man. Nu zijn dat er 75 en voor het eind van het jaar willen we 20 extra mensen hebben aangenomen. In deze tijden van crisis staat credit management hoog op de agenda. OnGuard pakt deze kans.’
34 | De Credit Manager nummer 1
2010
advertentie Boom & Van Ketel
SOFTWARE VOOR DE CREDIT MANAGEMENT PROFESSIONAL Samen Automatiseren
Navigeren in de credit management keten staat centraal bij onze software. Wij zijn dé leverancier van softwareoplossingen voor professionele credit management organisaties, zoals debiteurenbeheerafdelingen, incassokantoren en gerechtsdeurwaarders. Met onze softwareoplossing verlopen de overgangen van acceptatie tot schuldbewaking soepel. Door onze specialisatie heeft u een betrouwbare en nauwkeurige navigatie in de credit management keten.
Wij zijn bezig met de toekomst, u ook? Bakenmonde 2, Postbus 1213, 3430 BE Nieuwegein 28451_Adv_ESA_gerechtsdeurwaarde1 1
35 | De Credit Manager nummer 1
T 030 608 44 11
2010
F 030 608 12 21
E
[email protected]
I www.eurosystems.nl 31-08-2009 17:08:11
CM AMBTSHANDELINGEN
Stemmen voor stabiliteit
Drs. Ed Nijpels is voorzitter van de Stichting Garantiefonds Gerechtsdeurwaarders.
Er rust geen zegen op een kabinet van CDA/PvdA-signa
van economische crisis. De schade kan echter beperkt blij
tuur. Als beide partijen samen deel uitmaken van een coa
ven, omdat een aantal besluiten toch al vertraging opliep.
litie, zo wijst onze parlementaire geschiedenis uit, eindigt
Zorgelijker is het huidige politieke beeld. Als we de opinie
het altijd in hommeles. Ook nu is het verstandshuwelijk
peilingen mogen geloven, wordt het na 9 juni ongekend
weer voortijdig uitgelopen op een echtscheiding. Of beter
lastig om een coalitie te vormen. In de media wordt nu al
gezegd: een vechtscheiding. Zoals ik een halfjaar gele
druk gefilosofeerd over alle opties, waarbij zelfs exotische
den al in deze column voorspelde: de vraag was niet óf
scenario’s als een zakenkabinet en een minderheidskabinet
het kabinet zou vallen, maar wanneer. En: over welk dos
worden bepleit. Ik word daar niet vrolijk van. Wat we echt
sier. Uiteindelijk bleek ‘Uruzgan’ de ontbindende factor,
nodig hebben, is een kabinet van partners die uit ´liefde´
maar het had evengoed een ander onderwerp kunnen zijn,
voor elkaar kiezen, die dezelfde ambities en doelstellin
bijvoorbeeld de bezuinigingsvoorstellen van de ambtelijke
gen nastreven, en die samen over een ruime Kamermeer
werkgroepen. Er was geen redden meer aan: de sfeer was
derheid beschikken. Kortweg, een stabiel en eensgezind
verziekt, partijen waren elkaar beu. Hoe groot het onder
kabinet, dat z’n verantwoordelijkheid neemt, regeert en
ling wantrouwen was, bleek tijdens het debat in de Tweede
van aanpakken weet. Want dat moet gebeuren. Nederland
Kamer, waarin het kabinet met twee monden sprak en de
staat voor de grootste politieke en economische uitdagin
hoofdrolspelers elkaar voor het oog van de camera afvie
gen sinds de Tweede Wereldoorlog. Pappen en nathouden,
len. Een staatsrechtelijke wanvertoning, waar ik met afgrij
zoals de afgelopen drie jaar, kunnen we ons niet permitte
zen naar heb gekeken. Hoe nu verder? Een kabinetscri
ren. Over links of over rechts? Dat is aan de kiezer. U bent
sis is nooit in het landsbelang. Zeker niet in een periode
aan zet!
u krijgt wat u verdient Gaat u zelf achter uw geld aan? U wilt uw onderneming financieel gezond houden. Maar wat gebeurt er als uw klanten zich niet houden aan hun betalingsverplichtingen? Gaat u daar dan zelf achteraan? Bij Arachnicon verstaan we de kunst van het incasseren. Bovendien, met 15 eigen vestigingen en 260 medewerkers beschikt Arachnicon over een landelijke dekking. Ontwikkelt uw klant zich al teveel tot debiteur? Wij weten hem te vinden! Terwijl u zich volledig kunt wijden aan de kernactiviteiten van uw organisatie, beheren wij uw vorderingen. Snel, doortastend en met klinkend resultaat. Hoofdweg 82, Postbus 81011, 3009 GA Rotterdam T 010 - 286 59 88, F 08 - 422 40 890
[email protected], www.arachnicon.nl
36 | De Credit Manager nummer 1
2010
CM REPORTAGE
Jaarcongres Credit Management 2010:
voor elk wat wils Op 25 maart vond in Noordwijkerhout voor de zevende keer het Jaarcongres Credit Management 2010 plaats. Het programma stond in het teken van duurzaamheid. De dag begon met een discussie tussen de acht genomineerden voor de Credit Management Award. Zij kregen de gelegenheid om ten overstaan van alle aanwezige collega’s hun case te presenteren en te verdedigen.
Rien van Poelgeest is redacteur van De Credit Manager.
Na deze plenaire sessie waren er gedurende de dag diverse
van de aanpak bij Akzo Nobel Car Refinishes. Dankzij een
break-outs over uiteenlopende onderwerpen. Op uitnodiging
grondige analyse, een goed doordacht plan en een efficiënte
bezocht ik de sessie ‘Credit Management in een herstellende
aanpak zijn binnen een jaar verbluffende resultaten bereikt.
economie’. Ondanks verschillen van inzicht kwamen we toch
Als laatste bezocht ik de sessie ‘Kredietlimieten: spannings
snel tot de gezamenlijke conclusie dat er kansen liggen voor
veld tussen risico en verkoop’. Soms leiden discussies tot
de credit manager om zich verder te profileren met adviezen
onverwachte wendingen. Deze keer eindigden we met de
richting de verkoop, maar dat waakzaamheid geboden blijft.
cultuurverschillen tussen Korea en Nederland. Wie had dat gedacht bij dit onderwerp?
Vervolgens bezocht ik een presentatie van Michael van der Meer over ‘Six Sigma & Credit Management / Data driven
Tijdens een plenaire sessie vertelde Wilco van Rooijen (zonder
portfolio management’. Hij schetste een indrukwekkend beeld
tenen) zijn spannende relaas van de beklimming van de K2.
37 | De Credit Manager nummer 1
2010
CM REPORTAGE
Hij memoreerde een gezamenlijk doel, een goede voorberei
Aan het einde van de middag volgde het hoogtepunt van de
ding, duidelijke afspraken en teamwork. Allemaal zaken waar
dag: de uitreiking van de Credit Management Award 2010. De
wij ook goed mee uit de voeten kunnen.
winnaar werd Vincent van Viersen, credit manager bij Corus Staal. Hij kreeg de Award uit handen van Mannes Westhuis. Met een netwerkborrel en een VIP-diner werd de dag afgeslo ten. De organisatie onder leiding van Serge van Groningen mag weer terugkijken op een zeer geslaagd evenement.
De andere genomineerden voor de Credit Management Award 2010 waren: Carla van Delft, Group Credit Manager Provimi Hol ding; Rick Dijkers, Hoofd Debiteurenbewaking SITA Nederland Holding; Hans Gellekink, Director Central Processing Ziggo; Wim Kruining, Manager Financiën & Administratie Proost & Brandt; Henk Laarman, Directeur Financiën & Facilitair ArboNed; Patrick Levinson, Credit Control Manager Consu menten Tele2 Nederland; Lennard van der Vaart, Group Controller Helvoet Holding.
38 | De Credit Manager nummer 1
2010
Jaarcongres Credit Management
En de winnaar is…
Vincent van Viersen Op donderdag 25 maart 2010 is Vincent van Viersen, credit manager bij Corus, uitgeroepen tot winnaar van de prestigieuze Credit Management Award 2010.
Vincent en zijn zeven medegenomineerden doorliepen een uitgebreid proces alvorens zij in de ochtend van 25 maart met elkaar plenair in discussie gingen. Hun participatie aan deze discussie bepaalde voor 50% de uiteindelijke score. Een interview dat zij eerder gaven aan de redactie van Financieel Management, bepaalde de overige 50%. Na vele verbeteringen in de afgelopen paar edities werd de procedure voor de Credit Management Award dit jaar nog verder geprofessionaliseerd. De jury voor de Credit Management Award 2010 bestond uit dr.mr. Jan Adriaanse, Universitair hoofddocent verbonden aan het Centrum voor Bedrijfswetenschappen van de Univer siteit Leiden en Partner Solvensys Restructuring Professionals; Ben Walet, Credit Manager Oxxio en winnaar Credit Manage ment Award 2005; Hans van Diest, Risk Manager BMW Financial Services en winnaar Credit Management Award 2008 en Rick Terra, Directeur Operations Vesting Finance en winnaar Credit Management Award 2009. De jury gaf aan bijzonder onder de indruk te zijn van de case van Vincent van Viersen. Vooral zijn bijdrage aan strategie realisatie bij Corus wordt als zeer innovatief beschouwd. Juryvoorzitter Adriaanse typeert Van Viersen als een pro actieve credit manager, die niet bang is om theoretische model len in de praktijk toe te passen. Ook speelt hij bij Corus een coachende rol waarmee hij zijn eigen team, maar ook mensen van andere disciplines mee kan krijgen met credit manage ment. ‘Het was een close call’, aldus Adriaanse. ‘Maar we hebben met Vincent van Viersen een fantastische ambassa deur voor het vakgebied.’
39 | De Credit Manager nummer 1
2010
Verenigingsnieuws
Even voorstellen: twee nieuwe redacteuren
Naam: Ruby Drost-Lubach
Wat wil je als redactielid bereiken?
Leeftijd: 36
Het gezamenlijke doel is om credit management naar een
Bedrijf: OnGuard
hoger niveau wilt tillen. Door kritische vragen te stellen en
Functie: Commercial Writer
met originele invalshoeken te komen, hoop ik een breed publiek aan te spreken en credit management als een uitda
Wat inspireert je in je werk?
gend vakgebied met zeer veel potentie neer te zetten.
Alle facetten van communicatie spreken mij aan, omdat het de basis is van alles. Met een goede, duidelijke communica
Naam: Rien van Poelgeest
tie kun je de dingen naar een hoger niveau tillen. Hapert de
Leeftijd: 55 jaar
communicatie, dan kan dat de hele boodschap onderuithalen.
Bedrijf: 3M Nederland BV Functie: Senior Credit Manager
Wat vind je interessant aan credit management?
Bijzonderheden: winnaar Credit
Ik zie credit management als de spin in het web van elke
Management Award 2006
organisatie. Credit management kan alleen optimaal func tioneren als de draden van het web of de afdelingen van
Wat inspireert je in je werk?
het bedrijf haar ondersteunen. Credit management gaat om
Mensen en innovatie. Wat drijft mensen? Waarom gedragen
zoveel meer dan geld; mensen, emoties, integriteit, motivatie
ze zich zoals ze zich gedragen. Hoe kun je anderen overtuigen
en innovatie zijn er onlosmakelijk mee verbonden. En goede
en inspireren. Dat zijn zaken die mij dagelijks bezighouden.
communicatie is ook hier weer essentieel om succesvol te zijn.
Ook raak ik vrij snel verveeld. Ik houd van verandering en ben dus steeds op zoek naar vernieuwing.
Waarom ben je redacteur van De Credit Manager geworden?
Wat vind je interessant aan credit management?
Ik zie het als een uitdaging om een bijdrage te leveren aan een
De plaats waar het zich afspeelt, op het snijvlak van Finan
verdere professionalisering van het vak credit management.
ciën en Commercie. Uitdagingen aangaan en tegelijkertijd
De Credit Manager is hét vakblad voor credit management in
het risico binnen de perken houden. Samen bouwen aan
Nederland en biedt een podium voor credit managers.
een goede relatie, zowel intern als extern. Samen zoeken
Saskia, bedankt! Bijna drie jaar maakte Saskia van Oirschot deel uit van de redactie van De Credit Manager. Onlangs gaf ze aan de functie niet langer te kunnen combineren met haar drukke werkzaamheden bij OnGuard. We respecteren dit besluit, maar vinden het wel erg jammer dat we haar creatieve inbreng en pen voortaan moeten missen. Als redacteur heeft Saskia ons blad verrijkt met diverse interessante artikelen, onder andere over de Trendmeter-onderzoeken. De praktijkervaringen van credit managers, op basis van interviews, stonden hierin altijd centraal. Saskia, hartstikke bedankt voor je inzet!
40 | De Credit Manager nummer 1
2010
VERENIGINGSNIEUWS
naar mogelijkheden om het leven en werken aangenamer te
Wat wil je als redactielid bereiken?
maken. Goede afspraken maken en die ook nakomen. Niets
Een verdere professionalisering. Ik vind het al een mooi blad,
meer en niets minder.
maar het kan volgens mij nog beter. De artikelen mogen uit dagender. Ze moeten prikkelen tot nadenken. Het blad zou
Waarom ben je redacteur van De Credit Manager
vooral ook interessant moeten zijn voor iedereen die nog
geworden?
geen lid is van de vereniging. Over hoe we het blad onder
Allereerst vanwege de overredingskracht van Eveliene de
hun aandacht kunnen krijgen, moeten we nog maar eens met
Jager, die mij hiervoor gevraagd heeft. Het feit dat ik moeilijk
elkaar van gedachten wisselen. Op het moment dat ieder
‘nee’ kan zeggen, heeft hier ook wel aan bijgedragen. Verder
een reikhalzend uitkijkt naar het volgende nummer, ben ik
zat er geen ‘echte credit manager’ meer in de redactie en dat
tevreden.
vind ik wel een noodzaak. Tot slot ben ik van mening dat iedereen die lid is van een vereniging op enig moment een actieve bijdrage moet leveren aan het voortbestaan. Te veel werk rust nog altijd te vaak op te weinig schouders.
Lustrumviering VVCM 27 mei 2010 Op 27 mei 2010 viert de VVCM haar 20-jarig bestaan met het 4e lustrum congres en zal Mannes Westhuis, als voorzitter, afscheid nemen. Het congres vindt plaats in de Nieuwe Kerk in Den Haag. We hebben bewust gekozen voor een centrale plek in het westen van het land, zodat het voor zowel sprekers als bezoekers aantrekkelijk is om aanwezig te zijn. Het thema van het congres is:
‘Maatschappelijk verantwoord credit management’
FCIBkortingsregeling VVCM-leden komen in aanmerking voor een korting op het lidmaatschap van de FCIB. Voor iedere professional die actief is op het gebied van Finance, Credit en/of International Busi ness kan aansluiting bij deze netwerkorganisatie interessant zijn. Dat geldt met name voor credit professionals die inter nationaal werkzaam zijn. De FCIB biedt haar leden regelmatig internationale conferen ties, een opleidingsprogramma, naslagwerken en een inter national netwerk van vakgenoten. Vermeldenswaard is dat de eerstvolgende conferentie van FCIB Europe van 9 tot 11 mei plaatsvindt in Amsterdam.
Verschillende topsprekers zullen dit onderwerp vanuit aller lei hoeken belichten. Daarnaast zijn er parallelsessies waarin
VVCM-leden krijgen van de FCIB 50% korting op de contri
op interactieve wijze bij het congresthema wordt stilgestaan.
butie voor het eerste jaar. Daarnaast heeft een nieuw lid recht
Uiteraard is er ook uitgebreid gelegenheid om te netwerken.
op een korting van 15% op een FCIB-opleiding naar keuze.
De lustrumbijeenkomst wordt afgesloten met een lustrum
Uitvoerige informatie is beschikbaar op www.fcibglobal.com.
diner waarbij ook leden van de Fecma-council aanwezig
Onder het kopje ‘about FCIB’ vindt u nadere informatie over
zullen zijn. Bovendien zal zowel de afscheidsreceptie van
FCIB Europe en de tarieven voor het lidmaatschap.
Mannes Westhuis als het diner muzikaal worden omlijst. Binnenkort ontvangt u, als lid van de vereniging, een
Meer weten? Neem dan contact op met het secretariaat van
uitnodiging.
de VVCM.
41 | De Credit Manager nummer 1
2010
VERENIGINGSNIEUWS
Meet & learn, cijfers voor credit managers Al een aantal jaren organiseren BurlinQ detachering en Ultimoo Incasso de zogenaamde meet & learn sessies in Woerden. Het doel van deze bijeenkomsten is het delen van kennis. Op 22 oktober 2009 komen ruim 40 deelnemers af op de workshop ‘cijfers voor credit managers’. Een aantal KPI’s passeerde de revue. Daarnaast werd de aanwezigen gevraagd stelling te nemen: welke KPI is voor u de belangrijkste en waar moet een onderzoek aan voldoen.
Arjan Stigter is directeur van Ultimoo Incasso BV.
Key Performance Indicators
Met welke KPI stuur je welke afdelingen of processen aan?
Uiteraard waren vrijwel alle deelnemers cijfermatig goed
Iedereen had hierover uiteraard zijn of haar mening. In grote
onderlegd, credit managers werken er immers dagelijks
lijnen kon menigeen zich in het volgende vinden. De DSO is
mee. Maar omdat de meeste cijfers klakkeloos zonder par
de KPI die tot stand komt door beleid en inzet van de debi
don door een systeem worden uitgespuugd, is het wel eens
teurenbeheerders en verkopers samen. De best possible DSO is
goed om stil te staan bij de diepere betekenis van de belang
een cijfer dat, mits regelmatig gemeten, kan worden gebruikt
rijkste cijfers. De deelnemers kregen een (opfris)cursus over
om verkoopafdelingen aan te sturen. Hier wordt namelijk een
de volgende cijfers:
gewogen gemiddelde berekend van de betalingscondities die
Days Sales Outstanding (DSO)
zij overeenkomen met de klanten. Hoe hoger dit cijfer, des te
Countback DSO
hoger uiteindelijk de DSO. Het kan zelfs zo zijn dat actieve
Best possible DSO
sturing daarop een snellere verbetering met zich meebrengt
Late Payment Score
dan het actief nabellen van klanten. De overdue cijfers, uitge
Collections Effectiveness Index (CEI)
splitst in categorieën vanaf vervaldatum 0-30, 30-60, 60-90
Overdue
en > 90 dagen, geven een goed beeld van de performance
Afschrijvingen.
van debiteurenbeheerders. Hierin moet onderscheid worden gemaakt tussen aantal debiteuren en euro’s. De eerste geeft
42 | De Credit Manager nummer 1
2010
VERENIGINGSNIEUWS
een beeld van de werklading, de tweede geeft een beeld van
Voorwaarden voor nieuw onderzoek
het risico. Uiteindelijk was na een minimale uitleg iedereen
Unaniem werd geconstateerd dat de huidige beschikbare
weer bijgespijkerd. Vooral de relatief onbekende CEI werd als
informatie niet altijd laat zien wat de uitgangspunten zijn
een nuttige aanvulling op de KPI set ervaren.
en uit welke groep de data is verkregen. Nadat duidelijke definities zijn bepaald, zouden onderzoeken zich moeten
De groepsdiscussie
splitsen in minimaal de volgende categorieën: B2B, B2C,
Gevoed door het feit dat er tot op heden geen eenduidig
internationaal. Uiteindelijk zullen uitsplitsingen naar bran
onderzoek heeft plaatsgevonden waar een ieder zijn of haar
ches (SBI) een ultieme benchmark moeten op leveren. De
cijfers tegen kan afzetten, boog een aantal groepen zich
uitkomsten moeten vervolgens meer wetenschappelijk wor
over onder andere de volgende vragen:
den benaderd. Het huidige materiaal is wel erg commercieel
1. Welke KPI is voor u de belangrijkste?
en te afwijkend zonder feitelijke onderbouwing.
2. Waaraan zou een nieuw onderzoek moeten voldoen?
Suggesties Welke KPI
Een klein rondje in de zaal leerde dat vrijwel niemand
Het was duidelijk dat we te maken hebben met cre
bereid is om een wetenschappelijk onderzoek zelf te finan
dit managers. Een kenmerk van deze beroepsgroep is dat
cieren. Althans niet voor het algemene nut. Hier kan dui
men een behoorlijke eigen mening kan hebben, zeg maar
delijk een rol zijn weggelegd voor de VVCM. Na de borrel,
gerust eigenwijs is. De discussies binnen de groepen waren
waarin stevig werd nagepraat, gingen we uit elkaar met de
enthousiast en vurig. Het is dan ook niet eenvoudig om te
belofte dat de VVCM zal onderzoeken of in samenwerking
stellen dat de hele groep unaniem heeft gekozen voor een
met een universiteit kan worden gewerkt aan een eendui
enkele KPI. Alle besproken KPI’s zijn eigenlijk belangrijk.
dig, onafhankelijk, wetenschappelijk, periodiek onderzoek
Hier en daar werden nog nuances aangebracht maar dit
waarmee we onze cijfers kunnen benchmarken…Wordt
gaaf geen expliciete keuze weer. Conclusie: onderzoekers
vervolgd!
van Nederland, wij willen alle cijfers zien!
43 | De Credit Manager nummer 1
2010
cm REPORTAGE
Veel belangstelling voor themamiddag gerechtelijk incassoproces De gerechtsdeurwaarderbranche staat niet stil de laatste jaren. Enerzijds zien we een professionalisering van het vak credit management, waardoor opdrachtgevers kritischer en veeleisender worden. Men heeft heldere afspraken onderhandeld en vastgelegd in een SLA (Service Level Agreement) en men meet de deurwaarder op zijn performance. Anderzijds zien we een commercialisering bij de gerechtsdeurwaarder, die meer dan vroeger ook gewoon onder nemer is. Dit thema liep als een rode draad door de VVCM-bijeenkomst op 12 maart in Baarn. Met maar liefst 80 toehoorders was de opkomst groot. De zaal was bovendien binnen een week na de uitnodiging ‘vol geboekt’...
Silvano Orvini is Account Manager bij Legiteam en sinds 2000 actief in het organiseren van bijeenkomsten voor de VVCM.
Uit presentaties van vijf sprekers vernam het publiek hoe
rapport worden elke maand de KPI’s (key performance indi
je een deurwaarder kan selecteren en meten. Ook werd iets
catoren) beoordeeld, te weten incassoresultaat, doorlooptijd
verteld over het vak zelf, de dagelijkse werkzaamheden en
en kosten. Ook wordt gekeken naar de kwaliteit van de
het vakjargon.
communicatie, het tijdig en correct afrekenen, de kennis
Als voorbeeld van de opdrachtgever trad Solveon – zelf
van de medewerker bij de deurwaarder en de klachtenaf
standig dochter van ABN AMRO – en tevens ook mede
handeling. Last but not least geldt dat er nimmer imago
gastheer en sponsor van de middag op. Jan Koning, mana
schade als gevolg van verkeerd handelen van de deurwaar
ger van de Gerechtelijke Incasso afdeling, vertelde dat Sol
der mag zijn.
veon 50.0000 dossiers per jaar gerechtelijk aanbiedt aan 18
Vervolgens was de beurt aan twee deurwaarders om te rea
streng geselecteerde deurwaarders. Middels een minutieus
geren. Incassade - een middelgrote deurwaarder (meer dan
44 | De Credit Manager nummer 1
2010
themamiddag gerechtelijk incassoproces
100 medewerkers) - was positief over het meten, omdat
en vice versa. Het BFT (Bureau Financieel Toezicht) waakt
prestatie-indicatoren leiden tot een interne kwaliteitsver
over het financiële toezicht.
betering en het de zaak scherp houdt. Tevens vertelde Paul
Gevolg is dat de deurwaarder niet alleen een openlijk amb
Otter dat een deurwaarder met zijn tijd mee moet gaan.
tenaar is van de staat, maar ook ondernemer is en rende
Jongeren bijvoorbeeld zijn zeer goed te bereiken via SMS.
ment moet maken. Dit is niet altijd verenigbaar omdat men
Ouderen weer door schriftelijke acties met een groter let
soms de opdrachtgever probeert te pleasen. Garanties geven
tertype.
over incassoresultaten is bijvoorbeeld niet meer toegestaan.
Deurwaarder Weggemans uit Emmen was de derde spreker.
Ook het voorfinancieren van diverse kosten die eigenlijk
Hij ging dieper op het vak in en vertelde over vroeger. De
thuis horen bij de opdrachtgever is niet wenselijk. Om met
heer Weggemans had het over de deurwaarder als hybride
zijn tijd mee te gaan, moet de deurwaarder ook investeren
figuur; enerzijds is hij ambtenaar, anderzijds houdt hij zich
in automatisering. Hij moet minimaal als service de dossiers
ook bezig met buitenambtelijke taken. Volgens Weggemans
online kunnen aanbieden en dat kost uiteraard geld.
is het voordeel van een deurwaarder boven een incassokan toor dat je alles bij één loket onderbrengt, zowel het minne
Budgetcoaching
lijke als het gerechtelijke en executoriale proces. Tot slot zei
De deurwaarder is een belangrijke laatste schakel in de
hij zeer trots te zijn op het beroep, waarin elke dag anders
lange keten order-to-cash. Maar als er aan het eind van dat
eindigt dan ’s ochtends gepland.
proces geen gezonde vorderingen meer zijn, wordt het ook voor de allerbeste deurwaarder lastig om succesvol te zijn.
Noblesse Oblige
Derhalve zien we de laatste tijd steeds meer vraag naar bud
Michel van Leeuwen schilderde namens de KBvG (de
getcoaches. Gemeenten, kredietbanken en woningcorpora
Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders)
ties schakelen hen in om de notoire wanbetalers financieel
het beeld van de deurwaarder na de wetswijziging van
te ondersteunen. Er zijn blijkbaar heel veel financiële digi
2001. Hierin kreeg de deurwaarder een landelijke dekking
beten in Nederland. Eef van Opdrop van mijnbudgetcoach
om zijn ambt uit te voeren en was hij niet langer gebon
– ook bekend van het RTL 4 programma Uitstel van Execu
den aan zijn eigen arrondissement. In 2007 is op verzoek
tie – gaf op een onorthodoxe en gepassioneerde wijze een
van de staatssecretaris van Justitie de commissie Noblesse
blik op slecht betalend Nederland. Een op de drie burgers
Oblige opgericht om het functioneren van de KBvG te eva
zit in de financiële malaise, wat ook voor werkgevers een
lueren. In maart 2009 is het rapport aan de Tweede Kamer
impact heeft. Ziekteverzuim door financiële problemen bij
overhandigd. Er waren enkele interessante opmerkingen.
de eigen werknemers komt regelmatig voor.
De belangrijkste zijn:
Volgens Eef is het mogelijk om in een sessie van een dag
De deurwaarder is primair een ambtenaar van de staat.
deel, drie van de vijf mensen ‘beter’ te maken. Die perso
De beroepsgroep dient de kwaliteitsnormen hoog te
nen komen niet per definitie uit de lagere regionen van de samenleving. Grootverdieners hebben soms een te groot
houden. De marktwerking is hier en daar te veel doorgeschoten.
bestedingspatroon of maken regelmatig de verkeerde finan
De deurwaarder mag zich nimmer achter zijn opdracht
ciële keuzes en komen in de problemen.
gever verschuilen. De laatste drie kwartier had het publiek de gelegenheid om Dit leidde weer tot 34 aanbevelingen, waarvan de belang
alle sprekers in een forumdiscussie nog aan de tand te voe
rijkste waren:
len. De middag werd op gepaste wijze afgesloten met een
De KBvG moet meer actief gebruikmaken van haar ver
netwerkborrel. Met dank aan Solveon en alle sprekers, en uiteraard het publiek, kijken we terug op een geslaagde
ordende bevoegdheid. De KBvG moet de kwaliteit borgen.
middag. De volledige presentaties zijn te downloaden via
Het toezicht moet worden verscherpt.
de site van de VVCM (vakinfo).
Concreet: er komt een nieuwe wet, die leidt tot een twee jaarlijkse toetsing van de deurwaarder door externe audi tors, en er moet transparantie komen over de commerciële nevenactiviteiten van de deurwaarder. Tevens is het niet toegestaan om deelnemingen te bezitten in opdrachtgevers
45 | De Credit Manager nummer 1
2010
VERENIGINGSNIEUWS
Naam:
Paul Kramer
Naam:
René Oosterveer
Leeftijd: 49 jaar
Leeftijd: 38 jaar
Bedrijf: AkzoNobel
Bedrijf: Legiteam B.V.
Functie: credit manager
Functie: Manager Detachering
Woonplaats: Deventer
Woonplaats: Sint Pancras
1. Waarom ben je lid geworden?
1. Waarom ben je lid geworden?
Ik heb mij op de Credit Expo in Rotterdam laten overhalen.
Onlangs ben ik gestart met de CCM-opleiding en uiteraard
Natuurlijk omdat ik denk dat het veel nuttige informatie
word je dan ook lid van de VVCM.
kan opleveren.
Welkom bij de VVCM!
Vijf vragen aan nieuwe leden
2. Wat verwacht je van de VVCM? 2. Wat verwacht je van de VVCM?
Allereerst wil ik de opleiding goed afronden. Overigens
Dat ik op de hoogte wordt gehouden van de laatste ontwik
overtreft de opleiding mijn verwachtingen en had ik hier
kelingen op het vakgebied. Ook verwacht ik ondersteuning
veel eerder aan moeten beginnen. De studie en lessen geven
in mijn werkzaamheden als credit manager.
mij nieuwe energie. Daarnaast ga ik de seminars van de VVCM bezoeken. Dit is de juiste plek om nieuwe kennis op
3. Wat heb jij met credit management?
te doen en je ontmoet iedere keer weer interessante mensen.
De contacten met de sales organisatie en met klanten maakt
het interessant. Als credit manager heb je met veel aspecten
3. Wat heb jij met credit management?
van het bedrijf te maken. Het is een hectisch vak (zeker in
Credit management is meer dan eenvoudig aanmaningen
deze tijden), maar dat bevalt me wel.
sturen. Als je het gehele proces van order to cash bekijkt, blijft het een spannend vak. Ieder facet van het pro
4. Wat inspireert jou in je vrije tijd?
ces vraagt zijn specifieke kennis en kunde. Je raakt nooit
Sporten, met name tennis (als speler en lid van de jeugd
uitgeleerd.
commissie), maar vooral leuke dingen doen met mijn gezin.
4. Wat inspireert jou in je vrije tijd? 5. Naast wie zou jij in het vliegtuig willen zitten?
Mijn vrije tijd breng ik graag door met mijn gezin. We heb
Roger Federer.
ben twee jongens van 3 en 5 jaar en ik kijk met trots naar hun leven. Met name de ‘puurheid’ van hun handelen blijft me verbazen.
5. Naast wie zou jij in het vliegtuig willen zitten? Graag zou ik kennis maken met Victor Muller. Hij is onlangs in het avontuur van Saab gestapt en ik ben enorm benieuwd naar zijn verwachtingen en strategie. Ik heb bewondering voor zijn durf en doorzettingsvermogen. Gaat hij Saab omtoveren tot een ‘klasse’ merk met dito auto’s of blijven het gewoon dure Opels?
46 | De Credit Manager nummer 1
2010
Hoe u de kredietrisico’s van een klein bedrijf beoordeelt?
Small Business Check. Goed om te weten. Wist u dat meer dan de helft van alle bedrijven in Nederland bestaat uit eenmanszaken en ZZP-ers? En dat er jaarlijks gemiddeld 100.000 nieuwe bedrijven bij komen, waarvan weinig tot geen krediethistorie bekend is? Door het ontbreken van essentiële informatie is het beoordelen van de kredietrisico’s in dit segment een moeilijke opgave.
Lees er veel meer over op www.experian.nl!
Experian biedt de oplossing met de online Small Business Check. Voor het eerst worden zakelijke gegevens gecombineerd met de kredietinformatie van de eigenaar. Zo maakt Experian de kredietwaardigheid van kleine ondernemingen in Nederland inzichtelijk. Goed om te weten. Experian is beursgenoteerd en heeft wereldwijd meer dan 15.000 werknemers in 40 landen en ondersteunt klanten in meer dan 65 landen. De jaarlijkse omzet bedraagt meer dan 3,9 miljard dollar.
Vertrouwen verzekerd. Waar gehandeld wordt is Atradius. Wij helpen voorkomen dat bedrijven ten onder gaan aan vorderingen die te laat of niet worden betaald, wereldwijd. Door onze jarenlange ervaring en kennis van de markt kunnen onze klanten met vertrouwen de toekomst tegemoet zien – zelfbewust, veerkrachtig en vooruitstrevend. Het is de perfecte balans tussen risicobeheersing en het bevorderen van handeldrijven, tussen zekerheid en vrijheid, tussen veiligheid en vertrouwen. Grijp uw kans en ontdek meer. Bel: 020 553 3131 Mail:
[email protected] Bezoek: www.atradius.nl
Kredietverzekering | Incasso | Bedrijfsinformatie