NVBS afdeling Noord-Holland Noord Programma 2e halfjaar 2015
Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in het Spoor- en Tramwegwezen
Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in het Spoor- en tramwegwezen
Afdeling Noord-Holland Noord De afdeling Noord‐Holland Noord heeft in het tweede halfjaar van 2015 acht bijeenkomsten waarvan de eerste, die op 7 juli, alleen niet in de Keizerskroon plaats vindt maar in Opperdoes waar als een ‘Zomerexcursie’ een bezoek gebracht wordt aan de Bijenstal. Traditioneel is elk najaar de Dia/Digi meebrengavond waarbij de leden hun fotografische oogst van de zomervakantie kunnen tonen. De andere presentaties gaan niet alleen over een ijzeren rivier in het Noord‐ Limburgse, over spoorwegen in duistere tijden van de wereldoorlogen, over eilanden in het Duitse waddengebied, over reizen door het afgelegen Alaska op zoek naar interessante spoorlijnen, maar ook over wat er aan belangwekkends op spoorgebied te vinden is op het internet en over trams zoals ze vroeger reden en nu rijden op ongeveer dezelfde plaats. Dit seizoen worden alle presentaties digitaal weergegeven. Alle acht bijeenkomsten, één in Opperdoes en zeven in de Keizerskroon, beginnen alle om 20:00 uur. U een interessant en onderhoudend seizoen wensend, Uw voorzitter Voorzitter:
J.J. Noorlander Cesar Franckstraat 16 1901 VJ Castricum Tel: 0251‐65 17 39
[email protected] Secretaris: J.P.M. Beers Zuiderdijk 57, 1697 KL Schellinkhout Tel. 0229‐50 31 51
[email protected]
2
Penningmeester:
J. de Jong Westeinde 3, 1674 PP Opperdoes Tel. 0227‐54 56 64
[email protected]
E‐mail: NoordHollandNoord@ nvbs.com
De avonden worden gehouden in
Hotel‐café‐Restaurant
De Keizerskroon, Breed 33, 1621 KA Hoorn Tel. 0229‐21 27 17
Aanvang 20.00 uur Bijdrage in de kosten €1.50
Dinsdag 7 juli 2015
Zomerexcursie De Bijenstal, Oosteinde 41, Opperdoes Weer een traditie die in ere gehouden moet worden. Vijf jaar geleden zijn we in de Bijenstal te Opperdoes geweest. Sindsdien is de, digitaal bestuurde, 1 op 22,5 baan van de fam. Glazenborg flink uitgebreid. Er ligt zo’n 400 meter rails en de treinen rijden door verschillende landschappen. Het Duits/Zwitsers landschap is nu gerealiseerd met bergen naast een Amerikaans landschap en niet te vergeten het voor ons nieuwe West Friese landschap. Al met al een bezoek waard op een mooie zomer‐ avond. Om de Bijenstal te vinden kunt u kijken op: www.bijenstal.nl
Landschap West Friesland (foto: De Bijenstal)
3
Dinsdag us t s u g u a 4 2015
4
IJzeren Rijn Een beamerpresentatie van Coen Thevissen ’De IJzeren Rijn’ is de naam voor de spoorlijn die Antwerpen via Weert en Roermond met het Roergebied verbindt. De spoorlijn uit 1879 is sinds 1990 niet meer voor doorgaand verkeer in gebruik. De trajecten Antwerpen‐Roermond en Dalheim‐ Rheydt worden nog steeds voor personen‐ en/of goederenvervoer gebruikt. Op het baanvak Roermond‐Dalheim hebben sinds 7 mei 1994 geen treinen meer gereden. Het is vooral dit baanvak dat reactivering van ’De IJzeren Rijn’ in de weg staat. De lijn loopt ten oosten van Roermond nog zo’n 13 kilometer op Nederlands grondgebied en passeert op ruime afstand de dorpen Herkenbosch en Vlodrop. Vervolgens loopt de spoorlijn door het Nationaal Park de Meinweg naar de rijksgrens. De presentator gaat ook in op de ingewikkelde geologische bodemgesteldheid van dit gebied.
Dinsdag er 1 septemb 2015
De Duitse Waddeneilanden Een beamerpresentatie van Peter Doove Op de Duitse Waddeneilanden aan de kust van Ostfriesland was de trein het aangewezen vervoermiddel tussen de dorpen op het eiland en de aanlegplaats van de veerboten. Oorspronkelijk hadden alle Waddeneilanden een treintje. Nu vind je die nog op Borkum, Langeoog en Wangerooge.
Op Borkum is een flinke dubbelsporige lijn in dienst. Ook gemotoriseerd verkeer is op het eiland toegestaan. Langeoog en Wangerooge zijn niet alleen voor de aanvoer van toeristen. Alles wat er op het eiland nodig is wordt via de spoorlijn aangevoerd. En dat betekent dat de spullen voor de supermarkt maar ook voor de aannemer per schip en trein worden aangevoerd. Er is geen gemotoriseerd verkeer op de eilanden. Op Spiekeroog wordt een stukje van de oude spoorweg geëxploiteerd door een paardentram. Het eiland is zo compact, dat je er zelfs geen fiets kunt huren. 5
Om tegenwoordig met oud materieel van de "Inselbahn" te reizen moet je naar Duitse museumbedrijven. Onder ander bij de DEV in Bruchhausen‐Vilzen en de Selfkantbahn is materieel terechtgekomen. Beelden uit 2001, 2013 en originele opnamen van de trein op Spiekeroog. En natuurlijk van de sfeer in het Noord‐Duitse kustgebied tussen Emden en Wilhelmshaven.
Dinsdag er b m e t p e s 29 2015
Dia/Digi meebrengavond van en door leden Deze avond laten de afdelingsleden hun hoofdzakelijke digitale oogst van de afgelopen zomer zien op CD, DVD of USB. Dia’s zijn uiteraard welkom maar geef even een berichtje dan wordt de diaprojector opgesteld. Houdt uw inbreng beperkt tot 50 foto’s, zodat iedereen aan de beurt kan komen.
(foto: Jan Noorlander)
6
Dinsdag er 20 oktob 2015
Sporen in oorlogstijd Een beamerpresentatie van Hans van Lith Spoorwegen en het militaire bedrijf zijn altijd nauw verbonden geweest. Een bekend voorbeeld is wel de Amerikaanse Burgeroorlog, toen grote hoeveelheden mensen en materieel per spoor naar het strijdtoneel werden gevoerd. Ook in de beide Wereldoorlogen brachten de spoorwegen talloze soldaten en grote hoeveelheden uitrusting naar het front (en namen vaak gewonden mee op de terugreis).
In WO II bouwden de Duitse spoorwegcompagnieën duizenden kilometers Russisch breedspoor om tot normaalspoor. Spoorweggeschut werd ontwikkeld, met als hoogtepunt het enorme Duitse kanon Dora. Daarnaast werden pantsertreinen ingezet. Een daarvan brak op 10 mei 1940 bij Mill door de Nederlandse linies. Vooral tijdens WO I was voor het 60 cm smalspoor een grote rol weggelegd. Tijdens offensieven werden hele lijnennetten aangelegd voor het vervoer van o.a. munitie en manschappen naar de loopgraven. Daarvoor in vredestijd bevoor‐ raadden meer permanente smalspoornetten o.a. 7
legerplaatsen en schietterreinen als het schietkamp Harskamp met een smalspoornet van 40 km! In Noord‐Frankrijk is er ook een militaire Decauville museumlijn uit de tijd van de Slag aan de Somme in 1916. En tijdens de Koude Oorlog werden de spoorwegen ingeschakeld voor het transport naar en van Duitsland van (dienstplichtige) verlofgangers. Al met al een bijzonder onderwerp!
Dinsdag er b m e v o n 10 2015
Tram, toen en nu Een beamerpresentatie van Erwin Voorhaar Trams veranderen. Maar soms ook niet. De omgeving verandert. Maar soms óók niet. Vanavond zullen we precies te weten komen waar trams hebben gereden en hoe dat er nu uitziet. Ook zien we hoe omgeving en materieel soms veranderd zijn. Maar ook zijn er altijd dingen die blijven; sommige tramtypes laten zich niet gemakkelijk
(Foto: Erwin Voorhaar)
8
verdrijven. De presentator heeft een beamerprogramma samengesteld uit zijn eigen omvangrijke collectie originele prentbriefkaarten en (vooral digitale) foto’s. De toen en nu situatie van steden als Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht (‐Zeist) komt voorbij, inclusief een blik op het museummateriaal. Maar we maken ook uitstapjes naar het buitenland, Frankrijk bijvoorbeeld, waar het contrast tussen toen en nu eigenlijk het grootst is. Maar ook India, Tsjechië, België en natuurlijk Groot‐Brittannië komen voorbij in oude kaarten en recente foto’s. Een avondje nostalgie maar tevens met een blik op de toekomst, dat brengt u het programma TRAM TOEN EN NU.
Dinsdag er 1 decemb 2015
Mijn internetalbum Een beamerpresentatie van Hans Altena en
Hans Elzinga
Zelf nog foto’s maken? Het is met de huidige digitale internetmedia helemaal niet meer nodig. Er zijn miljoenen foto’s en films te vinden op internet. Het internet maakt nieuwsgierig want daar kan je door middel van de Google zoekopties “Afbeeldingen of Video’s” een enorm scala vinden van wat je zoekt of interesseert. Zoals bijvoorbeeld treinen of trams. Nu ook vele archieven in binnen‐ en buitenland gedigitaliseerd zijn, zijn ook die geweldig om door te spitten. Hans Altena en goede spoorvriend Hans Elzinga mailen elkaar al jaren wekelijks omtrent hun vondsten. Het scala is inmiddels zo divers en de platen en films zo bijzonder, leuk of historische gezien interessant, dat zij u op deze avond willen mee laten genieten van hun vondsten. Hoeveel het
9
er zullen zijn…dat bepaalt u want er is genoeg te zien. De bron is onuitputtelijk, maar let wel, het wordt een echte kijkavond want bij veel beelden op het internet ontbreekt het meestal aan de bijbehorende gegevens van “hoe, wat en waar”. Om de diversiteit iets te temmen zijn de beelden in hun beider interessegebieden gegroepeerd zoals er zijn: vroege treinbeelden, NS , vreemde voertuigen op het spoor, sfeerbeelden, oorlogsspoorweg‐ beelden, tijdsbeelden uit de jaren 50 en 60, spoorbedrijven in het buitenland, enz. enz… Een bijzondere avond uit de nieuwe digitale wereld waar u allen ook na deze avond nog lang van na kunt genieten, maar dan wel thuis achter de computer. Komt dat eerst eens zien !
( NYC jettrain, verzameling Hans Altena)
10
Dinsdag ber 22 decem 2015
Op reis door Alaska Beamer‐ en filmpresentatie: Riets en Michiel Krans Alaska wordt wel de ’Last Frontier’ genoemd. Toch zijn er in dit afgelegen deel van de wereld enkele interessante spoorlijnen te vinden. Vanavond zien wij het verslag van een bezoek aan deze Amerikaanse staat. Allereerst van de Alaska RailRoad, die de ijsvrije haven van Seward verbindt met Anchorage en Fairbanks. Verder van de White Pass and Yukon Route in het midden van Alaska, een 1067 mm spoorlijn (soms met stoom), oorspronkelijk aangelegd in het spoor van de goudzoekers. Deze lijn klimt vanaf Skagway op zeeniveau over de White Pass (873 meter) naar het Yukon Territory in Canada. Natuurlijk is er niet alleen aandacht voor treinen, ook de indrukwekkende natuur van Alaska komt aan bod.
RAILHOBBYREIZEN Reizen voorr liefhebbers van spoor- en tramwegen in combinatie met toeristische- en culturreel e /historische elementen
TOURINGCAR-,TREIN& VLIEGREIZEN ALLE INFORMATIE VINDT U OP
WWW.RAILHOBBYREIZEN.NL H. Kamerlingh Onnesweg 7A – 2408 AX Alphen aan den Rijn Postbus 1071 – 2400 BB Alphen aan den Rijn Teleffo oon : 0172.434848 Fax.: 0172.441248 inffo o@railhobbyreiz e en.nl
11
¤ beves op pr tigen i of koe kbord lkast
Programma‐overzicht 2e halfjaar 2015 7 4 1 29 20 10 1 22
juli augustus september september oktober november december december
Zomerexcursie De Bijenstal IJzeren Rijn De Duitse Waddeneilanden Dia/Digi meebrengavond Spoorwegen in oorlogstijd Tram toen en nu Mijn internetavond Op reis door Alaska
Data 1e helft 2016: 12 januari: Heden, verleden en toekomst van de Museumstoomtram; 2 februari: Jaaroverzicht 2015; 23 februari; 15 maart: model‐ bouwavond; 5 april; 3 mei: afdelingsledenvergadering; 31 mei; 28 juni.
Aan:
Samenstelling en productie van dit programma: Jan Noorlander, Wim van der Hulst en Jan de Jong
12
