passie voor spoor Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in het Spoor- en tramwegwezen
NVBS Afdeling Noord www.nvbs.com
Programma 2014 De bijeenkomsten worden afwisselend gehouden op de volgende locaties: BUITENPOST: It Koartling, Schoolstraat 31 LEEUWARDEN: Café Wouters, Sophialaan 5 (tegenover het NS station) MEPPEL: Schouwburg Ogterop, Zuideinde 70. COEVORDEN: Hotel Talens, Sallandsestraat 51
Beste NVBS-er, Het bestuur verwacht dat het programma voor 2014 aan jullie verwachtingen zal voldoen, wij hebben in ieder geval ons best gedaan een zo afwisselend mogelijk programma te maken. Uiteraard staan wij altijd open voor suggesties, dus als je nog een leuk idee hebt voor een programma, ergens eens iets gezien hebt wat anderen ook zeker een keertje moeten zien, laat het dan weten aan het bestuur. Wij bespreken dan wanneer en hoe dat aan de orde kan komen. Het bestuur geeft aan de leden of trouwe bezoekers van de afdeling voorrang in het jaarprogramma. Net als in voorgaande jaren bieden wij wederom 12 bijeenkomsten aan, te weten vier in Buitenpost, drie in Leeuwarden en Meppel en twee in Coevorden. Wat de data betreft hebben wij zo veel mogelijk rekening gehouden met andere activiteiten op railgebied, maar enige overlap zal niet te voorkomen zijn, omdat een aantal activiteiten nog niet bekend zijn en er tegenwoordig een groot aanbod van deze activiteiten is. Als voorzitter nodig ik jullie graag uit om vrienden en kennissen, waarvan je weet dat zij ook in het spoor en de tram geïnteresseerd zijn, mee te nemen naar onze bijeenkomsten. Zij betalen net als iedereen € 2,20 als bijdrage in de kosten van de zaalhuur, maar zijn verder niets aan de afdeling verplicht. Om iedereen op de hoogte te houden van nieuwtjes, wijzigingen in het programma, railuitstapjes van onze afdeling e.d., bestaat er een e-mail berichtgeving. Velen hebben zich daar al voor opgegeven, maar heb je dit nog niet gedaan meld je dan aan op
[email protected]. Het bestuur van de afdeling Noord wenst iedereen een goed NVBS jaar toe. Met vriendelijke groeten namens het bestuur, Pieter Bosch, voorzitter.
Foto: Dieselvijf aan de Velperpoort in Arnhem.
Zaterdag 11 januari Meppel. “Dieselvijven”. Een presentatie van Daan Viergever en Ed Jansen In april 1940 vond de presentatie plaats van de DE5. Een inzet met 160 kilometer per uur bleek prima haalbaar. Maar nog geen drie weken later was ons land in oorlog. Van een reguliere inzet ven de DE5 kwam niets terecht. Van de overgebleven bakken konden na 1945 slechts veertien stellen worden opgebouwd. Na de Tweede Wereldoorlog gingen ze tot de elektrificatie in 1951 rijden tussen de Randstad en het hoge Noorden. Daarna belandden ze op Nijmegen-Vlissingen en Enschede-Roermond. Vervolgens gingen ze rijden op secundaire baanvakken zoals Amsterdam-Enkhuizen en in de spits op ArnhemWinterswijk.
Zaterdag 8 februari Buitenpost. “Gedreven camerawerk in Europa”. Een filmprogramma van Raymond Naber. Brocken 1999. We maken een rit per stoomtrein van Wernigerode naar de Brocken. Op deze berg stond in de DDR-tijd een grote Russische afluisterpost. Stoomgemaal Halfweg. Een stukje nostalgie in het museumstoomgemaal. Een proefdraaidag in 1993. Roma-Viterbo. Een rit in de tijd van de ’Blokkendozen’ door prachtige Italiaanse landschappen en steden. Ferrovie Genova-Casella. Een fraaie rit met smalspoor in Italië. In Genova zien we tevens de tandradlijn. Rood en Wit. Een winterse rit over de Furka-Oberalpbahn vanuit Andermatt voert ons naar de Rhätische Bahn en de Albulapas. Vanuit Samedan rijden we mee met een Krokodil met een gemengde trein. En per slee gaan we van Preda naar Bergün.
Zaterdag 8 maart. Leeuwarden. “Tussen Bluebell en Darlington”. Presentatie van Jan de Jongh. Engeland, of liever het Verenigd Koninkrijk, is vanaf het begin van de industriële revolutie het land waar de spoorwegen een grote groei door maakten met in eerste instantie het transport van kolen en ertsen uit de talrijke mijnen, later nam ook het personen- en ander vervoer een grote vlucht. De spoorwegen hebben enorm bijgedragen aan de groei van de werkgelegenheid en de welvaart. In de jaren 60 werden de verliezen van de spoorwegen zo groot, dat de Britse regering een commissie instelde onder voorzitterschap van mister Beeching. Slechts 40% van het net werd levensvatbaar geacht. 60% diende te worden opgeheven, dit tot groot ongenoegen van de betrokken bevolking. Overal in het land ontstonden initiatieven om te komen tot een nostalgisch behoud van lijnen, daardoor is Engeland het Mekka van de museumlijnen geworden. Foto: De trams Blackpool 159, Amsterdam 474 en trolleybus Bornemouth 286 op 7 augustus 1997 in het East Anglia Transport Museum.
Donderdag 13 maart. Coevorden 20:00 uur. “Spoorwegen in Nederland, 50 jaar geleden (1955-1970)”. Beamerfotopresentatie door Roef Ankersmit. Vijftig jaar geleden zagen de spoordiensten er heel anders uit dan tegenwoordig. Bij het reizigersvervoer waren de frequenties lager en reden er relatief meer stoptreinen dan tegenwoordig. Enkele plannen om het reizigersvervoer te stimuleren waren de lusdienst in 1960, die mislukte en tien jaar later “Spoorslag ’70” wat wel lukte. Bij het goederenvervoer waren er nog maar weinig bloktreinen en was het vervoer meestal kleinschalig: veel wagenladingverkeer tussen vele kleine los- en laadplaatsen met tijdrovende bediening en veel rangeerwerk. Vele spoorlijnen kenden maar een of twee goederentreintjes per dag en zijn inmiddels al lang gesloten. Het postvervoer ging langzaam over van reizigerstreinen naar speciale posttreinen en het stukgoederenvervoer liep nog geheel over de rails. In deze presentatie zal Roef Ankersmit uitvoerig op de vele vervoeren ingaan aan de hand van foto’s uit die tijd. Kortom, een avondje nostalgie op het spoor!
Zaterdag 12 april Meppel. “Station Arnhem”. Otto Dijkstra verzorgt de presentatie. Na de stations van 1845 (1e), 1860 (2e) en 1954 (3e) komen de emplacementen, tractie-inrichtingen, locs en treinen alsmede de seineninfra van NRS tot en met ProRail aan bod. Foto: Als jongetje (links voor de locomotief) bewondert Otto Dijkstra de indrukkwekkende machine op station Arnhem
Zaterdag 10 mei Buitenpost. “Winterwonderen in Lapland”. Een filmpresentatie van Ruud Kohlen over de natuur in Lapland, waarin het ertsvervoer van Kiruna naar Narvik als rode draad door de film is verweven. Hoogwaardig ijzererts wordt over het spoor getransporteerd met de sterkste locomotieven van Europa. Deze ertstreinen doorkruisen de laatste wildernis van ons werelddeel: mensen wonen er praktisch niet. In barre weersomstandigheden met temperaturen tot wel -33 C is Ruud er in geslaagd om unieke beelden te schieten van een diepgevroren landschap. Beelden die elkaar afwisselen met bijzondere natuurverschijnselen en bijzondere tracties. U zult naast de treinen genieten van dramatische zonopkomsten, het Noorderlicht, elanden en rendieren. Vele opnamen konden alleen gemaakt worden na kilometerslange voettochten. Foto: Ertstrein in Lapland
Zaterdag 14 juni Leeuwarden. “Toen in het noorden van Luxemburg de dieseltractie nog heerste”. Jaap Veen vervoert ons van Luik naar Luxemburg in een van zijn degelijke diapresentaties Als men in de jaren ’70 en ’80 via Luik naar het groothertogdom Luxemburg reisde ging dat met dieseltractie. Liefhebbers smulden van het karakteristieke geluid terwijl zij over een van de mooiste spoorlijnen in Europa reden. Door de dalen van de Ourthe, de Amblève, de Salm, en de Wiltz was het reizen nog genieten. En de zijlijnen werden nog bereden met dieseltreinstellen. In het zuiden van het groothertogdom overheerste al de bovenleiding. De noordelijke lijnen werden pas later geëlektrificeerd en gemoderniseerd. Van sommige plaatsen wordt een vergelijking vroeger en nu getoond. Foto: CFL-loc 1816 met trein 297 Amsterdam-Genua bij Wilwerwiltz. Juni 1982
Zaterdag 20 september Buitenpost. “Meebrengmiddag”. (Beginnende) presentatoren kunnen hun vakantie- en hobbybeelden laten zien aan de leden van afdeling. Wellicht kan de (eerste) stap leiden tot een middagvullende presentatie als de plankenkoorts is geweken.
Zaterdag 11 oktober Meppel. “Infrastructuur en railverkeer op het hoofdrailnet”. Een diaprogramma van Ton Kabel waarbij we op het hoofdrailnet blijven. We bekijken het railverkeer in de stations, Met name in Assen, Zwolle en Amersfoort. In Zwolle bezoeken het depot en de vroegere werkplaats van Nedtrain, waar vooral het dieselmaterieel, maar ook de SM 90-stellen of “Railhoppers”, die slechts dienst gedaan hebben van 1993 tot eind 2005, werden onderhouden.
In Amersfoort volgen we ook de ombouw van het station en de omgeving in de jaren rond 1990. Foto: Een omgeleide IC Berlijn-Amsterdam rijdt zonder stop op 19-7-2009 om 20.05 uur op spoor 2 door Zwolle
Donderdag 16 oktober. “Museum Buurt Spoorweg 1995 – 2010”. Gewone en bijzondere rijdagen bij de MBS in deze periode. Ook de uitstapjes naar de collega-museumbedrijven in binnen en buitenland komen aan bod. Dit alles wordt aangevuld met anekdotes door Gert-Jan Bleeker, oud vrijwilliger en regelmatige bezoeker van deze b(l)oeiende Twentse museumlijn.
Zaterdag 8 november Leeuwarden. “Met de trein door Roemenië”, een programma door Kees Procee Met de trein door Roemenië een verrassende tocht waarbij de trein centraal zal staan. De tram echter wordt zeker niet vergeten. U ziet voor de pauze aan de hand van een beamer presentatie hoe het railtransport er in 2013 voor staat. Na de pauze zal er een film worden vertoond waarin het openbaar vervoer in Roemenië belicht wordt. Foto: Station Constanta (Roemenië)
Zaterdag 13 december Buitenpost. “Spoorzoeken”. Het bestuur vindt altijd iemand bereid om een verrassingsprogramma te presenteren
Locaties It Koartling Schoolstraat 31 9285 NE Buitenpost Café Wouters Sophialaan 5 8911 AE Leeuwarden Schouwburg Ogterop Zuideinde 70 7941 GK Meppel Op deze locaties komen wij op zaterdag vanaf 13:30 bijeen. Hotel Talens Sallandsestraat 51 7741 HN Coevorden Hier komen wij op donderdag om 20:00 uur bijeen.
Afdelingsbestuur: Voorzitter:
Pieter Bosch Flaaks Ikker 16, 9295 KV Westergeest, 06-10740280 Secretaris: Nico Kunnekes ’t Hofje 30, 7941 CX, Meppel, 0522-251508 Penningmeester: Pieter Wemelsfelder Weidemaat 28, 7943GS, Meppel. Lid: Gert-Jan Bleeker Sjoerdastrjitte 14, 9061 CV, Gytsjerk, 058-2132065 Lid Manuel Draijer Nijhuizum 1, 8775 XD,Nijhuizum, 06-23779181 Lid: Leo Onderwater Poolweg 2, 7991 CP, Dwingeloo, 0521-571158
Volg ons op Facebook : www.facebook.com/NVBSNoord
E-mail :
[email protected]