Nederlandse Vereniging van Belangstellenden in het Spoor- en tramwegwezen
afdeling Zwolle
Zwolle 22 juni 2015. Goederentrein 61300 van Onnen naar Kijfhoek rijdt hier met 22 wagens nabij de Hessenweg, getrokken door DBS locs 6464 (Jan) en 6412 (Hans). foto: Jan Dul
PROGRAMMA 2016
Algemene informatie over de NVBS afdeling Zwolle De bijeenkomsten worden op de tweede woensdag van de maand gehouden in het Denksportcentrum Zwolle, Venestraat 15, 8011 GJ Zwolle. Dit bevindt zich op 2 minuten lopen van het station. Routebeschrijving: Uitgang Centrum (door tunnel), zebra over (Oosterlaan), rechtsaf, 1e straat links. Het gebouw bevindt zich aan de linkerzijde van de Venestraat. Parkeergarage Stationsplein, Westerlaan 4.
WE STE R
LAA
N
STA TIO
N
VE
De entree bedraagt € 2.50 Aanvang 20:00 uur.
NE STR
AA T
⑮ OO
STE R
LAA
Samenstelling bestuur afdeling Zwolle: Voorzitter:
Geert de Weger Hoefslagmate 90, 8014 HH ZWOLLE tel. 038 - 4658116
Secretaris:
Brian Veltman Irenestraat 28, 8262 EB KAMPEN tel. 038 - 3327817
Penningmeester:
Lammert Jan Beumer Joke Smitlaan 27, 8121 KD OLST tel. 0570 - 563721
E-mail: IBAN:
[email protected] NL37 RABO 0157 4364 03
Zie ook: www.nvbs.com
N
woensdag 13 januari NEDERLANDSE LOCOMOTIEF- EN WAGONFABRIEKEN • Gerard de Graaf Nederland kende een aantal locomotief- en wagonfabrieken. Backer & Rueb, Werkspoor, Allan en Beijnes kent iedereen wel, maar het werkelijke aantal was veel groter. Ze waren niet altijd eerlijk over wat ze zelf deden of uitbesteedden en hobbyisten willen ook nog wel eens de zaken vertroebelen wanneer ze een fabrikant niet kennen en de onderaannemer wel. Dichtung en Wahrheit komen aan de dag bij vele kleine en middelgrote fabrieken. Uw presentator spit al jaren in (bedrijfs-) archieven, maar weet ook niet alles en hoopt dat hem omgekeerd misschien ook nog wat geleerd wordt.
woensdag 10 februari MEENEEM-AVOND Een ieder krijgt de gelegenheid om foto of film te vertonen van spoorse onderwerpen naar keuze. Een mooi moment om iets te laten zien wat niet past in een avondvullend programma. Het belooft dan ook een avond vol afwisselende beelden te worden. Maximaal 15 minuten presentatietijd en maximaal 60 foto's per persoon. Opgeven via:
[email protected] ● Beamer en diaprojector aanwezig.
Zwolle
woensdag 9 maart TUSSEN TOEN EN THANS 2016 • Marco Moerland Voor de pauze bekijken we digitale foto’s uit 2015. We nemen een kijkje in Dubai en Parijs bij trambedrijven en de metro. Ook bij de nieuwe trambedrijven van Aubagne in Frankrijk en Edinburgh in Schotland. In Blackpool worden op hoogtijdagen nog steeds klassieke trams ingezet. In Nederland kijken we naar de fraai gerestaureerde Wismar-motorwagen van de MBS en goederentrams met stoom bij de RTM op de Brouwersdam. Na de pauze gaan we 25 jaar terug in de tijd. In 1990 was het ijzeren gordijn net opgetrokken. Een goede gelegenheid om stoomtreinen in Polen te fotograferen. In Berlijn werd de tramdienst met klassieke Gothaen Reko-trams uitgevoerd. We maken een tocht langs tram- en lokaalspoorlijnen in Italië en reizen naar trambedrijven in het toenmalige Joegoslavië. Ook de buurtspoorlijn van Valencia in Spanje met trams die afgeleid waren van de sneltrams uit Utrecht. Klassieke trams zien we in Lissabon en Porto in Portugal. Ook bekijken we daar inmiddels gesloten smalspoorlijnen. Dubai woensdag 13 april KRISKRAS PER SPOOR DOOR OOSTENRIJK • Maarten van der Velden In deze dia-overvloei en beamer-fotopresentatie bezoeken we Oostenrijk en zien we ruim 30 jaar spoorweggeschiedenis aan ons voorbij rijden. Naast de ÖBB wordt er ook aandacht besteed aan andere bedrijven zoals onder andere de Montafonerbahn, de Stubaitalbahn, Stern & Hafferl, de Steiermärkische Landes Eisenbahn en de ‘nieuwe’ bedrijven WestBahn, LTE, CargoServ en andere open access operators. We zien dan ook de meeste materieeltypes die in de periode tussen 1980 en 2014 bij de ÖBB dienst hebben gedaan. Natuurlijk wordt ook het smalspoor daarbij niet vergeten. We komen in vrijwel alle uithoeken van het land en soms ver daar buiten, want materieel van de ÖBB rijdt soms door tot diep in de buurlanden.
Gesäuse Eingang
woensdag 11 mei DE DUITSE WADDENEILANDEN • Peter Doove Op deze eilanden was de trein het aangewezen vervoermiddel tussen de dorpen op het eiland en de aanlegplaats van de veerboot. Op alle eilanden was ooit spoorvervoer. Nu is er nog op vier eilanden railvervoer aanwezig. Borkum heeft een dubbelsporige spoorlijn. De lijntjes op Langeoog en Wangerooge zijn er niet alleen voor het vervoer van toeristen, maar ook voor het vervoer van alles wat op het eiland nodig is. Op Spiekeroog wordt een stukje van de oude spoorweg geëxploiteerd met een paardentram. Het eiland is zo compact dat je er zelfs geen fiets kunt huren. Er rijdt tegenwoordig modern materieel op de eilanden. Het programma bestaat uit een diapresentatie over de spoorlijnen op de Duitse Waddeneilanden en in Ostfriesland, die ik in 2001 en 2013 bezocht. We reizen van de Eemshaven tot Wilhelmshaven en doen alle eilanden en plaatsen aan. Er zijn o.a. oude dia’s te zien van de Kreisbahn Aurich en Spiekeroog, foto’s uit het Moormuseum te Wiesmoor en het niet toegankelijke smalspoor op Minsener Oog. Het tweede deel bestaat uit drie films uit 2013 die een impressie geven van het vervoer op Borkum, Langeoog en Wangerooge. Borkum woensdag 8 juni DE STOOMTRAM ZWOLLE - BLOKZIJL • Jaap Veen De tramlijn Zwolle – Blokzijl is de enige smalspoortram geweest die door de NS werd geëxploiteerd. Zij heeft maar kort bestaan, namelijk van 1914 tot 1934. De lijn werd aangelegd door de ‘Spoorwegmaatschappij Zwolle – Blokzijl’ (ZB). De NCS nam bij contract de exploitatie op zich en via de SS kwam de toen verliesgevende lijn bij de NS. Al vanaf 1932 was er sprake van opheffing, maar vanwege het slechte lokale wegennet aarzelde de regering om daar toestemming voor te geven. Dit had te maken met de naastingswet van de NCS en de inhoud van het bovengenoemde contract
Vollenhove, tramstation
woensdag 14 september VAKANTIE-VARIA-AVOND Een ieder krijgt de gelegenheid om spoorse vakantieonderwerpen te tonen. Maximaal 15 minuten presentatietijd en maximaal 60 foto's per persoon. Opgeven via:
[email protected] ● Beamer en diaprojector aanwezig
Wendelstein (D)
woensdag 12 oktober UIT DE SCHATKAMER VAN DE NVBS • René Platjouw Sinds mei 2014 is René beheerder in Amersfoort van het NVBS archief Tramwegen Nederland. Het is een ware schatkamer van oude en nieuwe foto’s, dia’s, tekeningen en noem maar op. Het doel van de NVBS collectie is een overzicht te kunnen geven van alles wat met spoor en tram in ons land te maken heeft (gehad). Uit die enorme collectie heeft René een willekeurige selectie gemaakt van aparte zaken of zomaar gewoon van mooie foto’s, waarbij we niet alleen naar trams kijken, maar ook naar het spoor. Als voorbeeld ziet U hieronder een ESM-foto van de heer Waldorp, die was ‘verstopt’ in een eenvoudig schrift met ingeplakte foto’s. In een andere map zaten foto’s van de heer Vellekoop. En weet u wel, dat U als NVBS lid op afspraak in dit archief kunt neuzen? Kortom het wordt een bijzonder gevariëerde avond.
woensdag 9 november RONDKIJKEN IN NOORWEGEN • Sjoerd Bekhof Aangestoken door de film van Ruud Kohlen over de ‘Malmbanan’ in het winterland rijpte bij mij het plan om daar in de zomer te gaan kijken. Natuurlijk stond de ertsspoorlijn bovenaan het verlanglijstje, maar het deel Riksgränsen – Narvik van die lijn ligt hoog in Noorwegen. En onderweg is veel te zien. De fjorden, de uitgestrekte vlaktes, watervallen, rendieren en ook lastige muggen eisen je aandacht op. Slechts op één spoorlijn in Noorwegen (Trondheim – Bodö, zo’n 700 kilometer) rijd je over de Poolcirkel. In een verlaten kaal gebied, waar langs de autoweg en parkeerplaats annex attractie is aangelegd en waar twee keientorentjes de grens op de spoorlijn markeren. Overdag rijdt hier één treinpaar. De dagen rond 21 juni rijdt de nachttrein hier in de middernachtzon. Ter gelegenheid van de passage, met lage snelheid. En enige kennis van de dienstregeling is dan nuttig, niet alleen om de trein op die plaats te kunnen filmen/fotograferen maar ook met de zekerheid dat je de rest van de dag geen trein zult zien. Noorwegen houdt je wel rustig. In deze powerpoint presentatie zijn enkele door Frank Aakster gemaakte filmfragmenten opgenomen. Poolcirkel
woensdag 14 december DE BETUWEROUTE • Gerrit Nieuwenhuis De meest bekende en besproken spoorlijn in Nederland is ongetwijfeld de Betuweroute, de goederenspoorlijn van de haven van Rotterdam naar de Duitse grens bij Babberich. De protesten tegen de aanleg van deze spoorlijn deden in veel opzichten denken aan de bezwaren tegen de allereerste spoorlijnen in Nederland. Na jarenlange politieke discussies werd de lijn uiteindelijk in 2007 geopend. Maar nog altijd gaan er stemmen op om de lijn weer te sluiten en te voorzien van asfalt ten behoeve van het vervoer met vrachtauto’s. De presentator van vanavond schreef een boek over de totstandkoming van deze spoorlijn. Vanavond zal hij de geschiedenis van de lijn toelichten en tevens laten zien wat er zoal op de Betuweroute nu te zien is. Met de opening van de Tweede Maasvlakte in de Rotterdamse haven en het herstel van de Europese economie zal het aantal treinen in de komende jaren verder toenemen, waarbij in Duitsland capaciteitsproblemen opgelost zullen worden. De Betuweroute is daarbij een belangrijk onderdeel van de goederencorridor van Rotterdam naar Genua in Noord-Italië. Betuweroute