DE EERDE BRIGA
2007 NUMMER 5 •
IS 3 GEMECHAN NEELSBLAD 1
PERSO
MISSIES • TERUGBLIK CHORA • DE SLAG OM
GNBAT • 1 JAAR 41 PA
T • HET MOMEN
P BEZOEK • KONINGIN O
RINO
VOORWOORD
IN MEMORIAM
Op 12 juli overleed eerste luitenant Tom Krist in het Centraal Militair Hospitaal aan de gevolgen van een zelfmoordaanslag eerder die week, op 10 juli in Deh Rawod. Dit verlies is hard aangekomen. Tom was een zeer enthousiaste, energieke en professionele collega die op handen werd gedragen. Eigenlijk ongelooflijk dat hij er niet meer is. Wij zijn en blijven trots op Tom. Ik wens zijn vriendin, ouders, familie en vrienden heel veel sterkte toe.
EERSTE LUITENANT TOM KRIST Pelotonscommandant 4e motinfpel Charliecompagnie 42 Pantserinfanteriebataljon Limburgse Jagers
Op 12 juli overleed in het Centraal Militair
enthousiaste karakter, waarmee hij iedereen
Eerste luitenant Tom Krist werd 24 jaar.
Hospitaal in Utrecht eerste luitenant Tom
voor zich wist te winnen, en als een ‘bij-
Wij wensen zijn ouders, vriendin, familie
Krist als gevolg van de verwondingen die hij
zonder energiek baasje’, zowel op het veld
en naaste collega’s heel veel sterkte bij het
twee dagen eerder opliep tijdens een brute
(rugby), in allerlei bestuursorganen (Senaat
verwerken van dit zware verlies
zelfmoordaanslag in Deh Rawod. De com-
van de KMA), als in de bar.
mandant van eenheid 3.7 (Charliecompag-
“Hoewel Tom wel van een feestje hield, was
Commandant en personeel
nie) van 42 Bataljonstaakgroep Limburgse
hij op zeer professionele wijze met zijn werk
13 Gemechaniseerde Brigade
Jagers stond bekend als een enthousiaste en
bezig”, zeggen zijn collega’s. “Zo wist hij op
Commandant en personeel
sociaal geëngageerde collega.
de juiste momenten de vinger op de zere plek
Task Force Uruzgan
leggen en was hij niet te beroerd om kritiek
Commandant en personeel
Eerste luitenant Tom Krist maakte sinds ja-
te uiten.” Maar volgens diezelfde ingewijden
42 (NLD/AUS) Battlegroup
nuari 2006 deel uit van 42 Pantserinfante-
kon hij ook heel goed incasseren.
Limburgse Jagers
riebataljon Limburgse Jagers. Hij had op dat
Zijn collega’s omschrijven Tom als een eerlijk
moment net de Koninklijke Militaire Acade-
en betrouwbaar persoon, die voor zijn een-
mie en de VTO afgerond. Tom werd binnen
heid door het vuur ging. “Het mooie aan
het bataljon geplaatst bij de Alphacompag-
Tom was dat hij op zowel kritiek als advies
nie. Een half jaar later begon de 24-jarige
in eerste instantie eigenwijs reageerde, maar
Brabander aan de opwerkperiode voor de
het achteraf altijd in overweging nam. Hij
missie TFE III in Uruzgan, zijn eerste uitzen-
kon met iedereen goed overweg, van hoog
ding. In april van dit jaar startte de luitenant
tot laag, en dat gevoel was wederzijds. Het
met zijn collega’s de missie.
verlies van Tom is een zware klap voor de
Op dinsdag 10 juli voerde Tom met zijn
eenheid, zeker nu merken we wat voor steun
eenheid een voetpatrouille uit in het cen-
er van hem uitging. Als we als eenheid nog
trum van Deh Rawod. Op het moment dat
een ding tegen hem mogen zeggen, is het
de patrouille de drukke bazaar passeerde,
dat we hem nu al missen. Al onze steun gaat
blies een zelfmoordenaar zijn bomvest op.
uit naar het thuisfront.”
Hierbij raakten acht Nederlandse militairen
Compagniecommandant Guy van Bohee-
gewond en kwamen 16 Afghanen (waarvan
men noemt Tom een drijvende persoonlijk-
12 kinderen) om het leven. Dertig Afgha-
heid die met zijn opgeruimde karakter en zijn
nen raakten gewond. Tom was er van de
persoonlijke wil om iedereen te motiveren,
Nederlandse militairen het slechtst aan toe.
zijn peloton leiding gaf. “Daarnaast was hij
Op donderdag – 12 juli – overleed hij in het
nergens te beroerd voor, of het nu ging om
Centraal Militair Hospitaal in Utrecht.
een potje worstelen, of met naaste collega’s
Hij was waar hij wilde zijn . Hij deed wat hij wilde doen. Na een mooi samenzijn hebben we op 20 juli 2007 afscheid genomen van Tom Krist. Tom overleed op 12 juli in het Centraal Militair Hospitaa l als gevolg van een zelfmoordaanslag in Deh Rawod, eerder die week. We willen iedereen bedanken voor de steun en warmte die we van jull ie hebben mogen ontvangen en we wensen ook jullie de kracht van Tom toe
of mij discussiëren over het werk. Voorop
Mijke
Opleidingsgenoten omschrijven Tom Krist
stond dat zijn kerels, wat hem betreft, alles
Wil en Marianne
als een immer vrolijke en goedlachse collega
konden en het beste verdienden. En daar
Renee en Jannie, Marein
op wie je kon vertrouwen, zowel tijdens het
beet hij zich in vast zonder iemand voor het
Peter
werk als daarbuiten. “Tom stond altijd klaar
hoofd te stoten. Er is iemand met een grote
om anderen te helpen, op wat voor manier
toekomst van ons heengegaan”
Maarten en Marjon Marije en Martijn
dan ook.” Verder stond hij bekend om zijn
RINO
nabestaanden Tom Kri st
om samen met ons verder
Menno
Bij dezelfde aanslag op 10 juli zijn ook een aantal collega’s gewond geraakt, waarvan een aantal zeer ernstig. Wat mij zo opvalt als je hen spreekt, is de veerkracht, de ongelooflijk hechte onderlinge band en de positieve manier waarop ze elkaar steunen. Die groepsbinding is een groot goed. Dat is ook wat collega’s die de dienst verlaten het meeste missen. En terecht! Over nazorg lees je nog steeds wel kritische geluiden in diverse kranten. Ja, het kan natuurlijk altijd beter, maar ik vind dat onze krijgsmacht heel zorgvuldig, vakkundig, met passie en gevoel omgaat met de nazorg. Helaas heb ik het afgelopen jaar veel trieste gebeurtenissen van dichtbij meegemaakt, maar de opvang vanuit onze maatschappelijk werkers, geestelijk verzorgers, het Centraal Militair Hospitaal, de sectie casecoördinatie van het personeelscommando en natuurlijk de moedereenheden is werkelijk voortreffelijk. Niet omdat ik dat vind, maar omdat ik dat opteken uit de monden van de naaste familieleden. Naast alle trieste gebeurtenissen levert de uitzending naar Afghanistan ook een schat aan ervaringen op. Als je deze Rinoceros leest, valt dat ook meteen op. Overste Querido heeft met zijn mensen geschiedenis geschreven in Chora. Het is belangrijk dat we deze en andere ervaringen vasthouden en aan elkaar doorgeven. Op 10 oktober wordt hier in Oirschot een bijeenkomst gehouden door OG-CLAS met lezingen over de ervaringen in Chora. Later dit jaar bieden we ook de gelegenheid aan ons pelotonskader om de opgedane ervaringen uit te wisselen. Je ziet dat diverse eenheden wat dat betreft prima initiatieven ontplooien. 13 Gnkcie heeft bijvoorbeeld al zelf zo’n lessons learned seminar gehouden op 24 augustus jl.
Dankbtuiging
6
Ervaringen uitwisselen en samenwerken op pelotonsniveau is belangrijk. Bij één van mijn gesprekken met kaderleden kwam de behoefte aan meer samenwerking tussen de diverse verkenningspelotons van de brigade naar voren. Een terecht verzoek. Laten we zo snel mogelijk de ervaringen met de nieuwe Fennek, oefenervaringen en vooral de ervaringen opgedaan in Afghanistan delen. Inmiddels zijn er maandelijks bijeenkomsten van de verkenners, waarbij allerlei initiatieven worden bedacht. Ik steun dat van harte.
Commandant 13 Gemechaniseerde Brigade brigadegeneraal Hans Hardenbol
ISSIES TERUGBLIK M
18
CHORA DE SLAG OM
32
LEIDERS
2007 NUMMER 5 •
INHOUD
te gaan. Rinoceros is het personeelsblad van 13 Gemechaniseerde Brigade en wordt uitgegeven onder verantwoordelijkheid van commandant 13 Mechbrig, brigade-generaal Hans Hardenbol
Layout Sectie Grafische Vormgeving Den Haag
(Eind)Redactie & Samenstelling Eerste luitenant Erwin Hoeks Eerste luitenant Gian Santegoeds
Adres redactie Generaal-majoor de Ruyter van Steveninckkazerne, gebouw 20 Eindhovensedijk 26 5688 GN Oirschot Telefoon: 040-266 51 04 Fax: 040-266 51 70
Fotografie Korporaal1 Joshua Laisina (sectie Communicatie 13 Mechbrig) Sjoerd Hilckmann, Gerben van Es (AVDD)
Druk OBT bv, Den Haag
2 IN MEMORIAM 3 Voorwoord/ Inhoudsopgave 4 RINOKORT 5 HET MOMENT 6 TERUGBLIK OP EEN BEWOGEN MISSIE 16 HET FLEXIBEL PERSONEELSSYSTEEM 18 DE SLAG OM CHORA 25 1 JAAR 41 PAGNBAT 26 STAAT VAN DIENST/ABC 28 RINOKORT 30 JOS EN RINUS 31 OUDE DOOS 32 LEIDERS
RINO
HET EKT OIRSCHOT KONINGIN BEZO
MOMENT
e j mocht een dagj in vervulling. Hi om ro sd en ng jo echte werd 22 augustus een t op is. De dag uit Sittard ging op ian Br e ig ar nj hij helemaal verzo ge ar wa ´ en Voor de ne lev en at n het ´sold etelijk belevenis daar proeven aa Tankbataljon en deren een onverg kin 11 j ke bi n zie ke tig kij ns nd er ro n Wens die arnaast Stichting Doe Ee ee in een tank. Da werking met de en m sa in d er se dere een stukje m an r de georgani on ge fla rt-camou s, n, gekleed in dese g op 23 augustu bij 11 Tankbataljo en nog een vervol ed eg re kr ir ian ta Br ili t. m ed als bi levenissen erieel. Brian´s be erlei militair mat all et m is nn ke j maakte hi acht. ek aan de luchtm tijdens een bezo
Hoog bezoek net voor het zomerverlof. Hare Majesteit de Koningin bracht eind juni een werkbezoek aan de Generaal-Majoor De Ruijter van Steveninckkazerne. De Koningin sprak in Oirschot met teruggekeerde commandanten van de Task Force Uruzgan. Daarnaast vertelden een aantal uitgezonden militairen, van wie er enkelen gewond raakten tijdens de missie in Uruzgan, de Koningin over hun persoonlijke belevenissen in Afghanistan. Het werkbezoek werd afgesloten met een gesprek met een geestelijk verzorger, een bedrijfsmaatschappelijk werker en een psychologe. Zij vertelden over de begeleiding voor tijdens en na de missie.
DRAAGINSIGNES GEWONDEN TIJDENS REGIONALE VETERANENDAG
STAF TFU EN TFE 3 ZIJN WEER THUIS
Naast de Herinneringsmedaille Vredesope-
Een opgestoken duim van kolonel Van
tijdens de regionale Veteranendag in het
Griensven naar het thuisfront dat de
stadion van voetbalclub Eindhoven ook
militairen van TFU 2 en TFE 3 op Eindho-
acht Draaginsignes Gewonden uitgereikt.
ven Airport verwelkomd. Het einde van
De heer van Herwijnen , de heer Braat,
een bewogen missie waarin hoogte- en
(beiden inmiddels veteraan) en adjudant
dieptepunten elkaar in rap tempo afwis-
Bosch, ontvingen het insigne voor de
selden. Verderop in deze Rinoceros een
verwondingen die zij opliepen tijdens de
uitgebreide terugblik op de missie in
missie in voormalig Joegoslavië. Soldaat
Uruzgan.
1 Garraud, korporaal Torenstra, korporaal
raties voor de militairen van TFE 2, werden
Weijers, wachtmeester Kreeft en eerste luitenant Steehouwer ontvingen het draaginsigne voor de verwondingen die zij opliepen tijdens de missie TFE 2 in Uruzgan. De draaginsignes voor de veteranen werden uitgereikt door de burgemeesters van Helmond en Best. De actief dienende militairen kregen het insigne uitgereikt door de Plaatsvervangend Commandant der Landstrijdkrachten, generaal-majoor Oostendorp.
RINO
RINO
KILBGURET
E R OP EEN BE U G B WOGEN MI LIK SSIE TERUGBLIK
Voor 42 Bataljonstaakgroep en Staf TFU II zit de missie in Uruzgan er op. Een aantal militairen blikt terug op een bewogen uitzending waarin hoogte- dieptepunten elkaar afwisselden
Kolonel Hans van Griensven, commandant TFU
Bij de commando-overdracht van TFU-1
ontwikkeling, verdediging en diplomatie
plan maken waarvan de hele omgeving
fronteerd met deze kwestie. Ik besloot een
zijn, hebben niets te maken met ons optre-
onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn,
kan profiteren. Voldoet het plan aan de
‘luitenmeeting’ te houden. De jonge luite-
den. Het zijn laffe zelfmoordaanslagen. Een
maakt het werk enorm boeiend. Helaas
eisen, dan financieren wij het project dat
nants staan immers dicht bij de manschap-
zwaktebod van de Taliban, want dit middel
gaat een complexe missie als deze gepaard
wordt uitgevoerd door de Afghanen zelf. Zo
pen. Tijdens een informele bijeenkomst
druist volledig in tegen hun traditionele
met risico’s. Ik zie mijn werk als comman-
worden er bruggen en dammen aangelegd
bespraken we wat zich op de verschillende
aanpak. Het winnen van hearts en minds
dant nog steeds als een droombaan, alleen
waarvan iedereen profijt heeft.”
niveau’s afspeelde. De luitenmeeting geef ik
vormt ook de basis van hun oorpronkelijke
nu met de nachtmerries erbij.”
Diplomatie, dus het herstellen van een
zeker mee als tip voor mijn opvolger, want
strategie, maar omdat ze terrein verliezen,
politieke structuur, vindt Van Griensven het
iedere militair hier, is een schakeltje in het
grijpen ze naar middelen waarvan vrouwen
grote geheel van de missie’.
en kinderen het slachtoffer worden. Een
naar TFU-2 noemde kolonel Hans van Griensven het commandantschap een
De drie D’s
meest lastige onderdeel. “In Uruzgan zijn
droombaan. Op de vraag of hij na ruim
De missie in Uruzgan bestaat uit drie
bijna geen bekwame mensen voor bestuurs-
zeven maanden nog zo over zijn taak denkt,
operatielijnen; defence, development en
functies. Het analfabetisme speelt hierbij
Slachtoffers
de bevolking krijg je niet op je hand door
zegt hij volmondig ‘ja’.
diplomacy. Zonder veiligheid, geen ontwik-
een grote rol. De Afghanen die wél geschikt
De gebeurtenissen van de afgelopen
het uitmoorden van hun familie’.
keling en zonder ontwikkeling geen bestuur.
zijn, willen hun expertise weer niet in het
periode en de slachtoffers die daarbij zijn
De slag om Chora, waarbij de Nederlanders
arme en rumoerige Uruzgan investeren.
gevallen, stemmen Van Griensven triest.
zich kranig weerden en de vijand verdreven,
Daarnaast vormen corruptie en vriendjespo-
“Ieder slachtoffers is er één teveel en dat
wordt door Van Griensven gezien als het
litiek in Afghanistan een groot probleem bij
geldt voor zowel de Afghaanse slachtoffers
hoogtepunt op het gebied van veiligheid.
de ontwikkeling van een degelijk bestuur.”
als de slachtoffers aan de ISAF-zijde.
EEN DROOMB AAN MET NACHTM ER
RIES
Op het terrein van ontwikkeling noemde hij
RINO
averechts effect op de lange termijn, want
De slachtoffers die aan onze zijde gevallen
het binnenslepen van een project waarbij 41
Luitenmeeting
“Het is een unieke missie waarin alles en
scholen worden geopend in de provincie.
Een andere uitdaging lag dichterbij huis.
meer voorkomt wat ik tijdens mijn militaire
De Taskforce heeft hierbij een bemid-
Van Griensven: “Door de complexiteit van
carriere heb geleerd. Diplomatie, peace-
delende rol vervuld en faciliteert onder
de missie, is het lastig alle mannen en vrou-
keeping, humanitaire hulp, internationale
andere bij het opleiden van de leerkrachten.
wen in het veld te informeren over de stand
en interdepartementale samenwerking en
Daarnaast vertelt de kolonel trots over het
van zaken. Het risico hierbij is dat zij niet
natuurlijk het met geweld terugdringen van
project ‘community based operations’. “Dit
weten wat hun rol is in het grote plaatje.
de vijand. Ik ben hier alle facetten van het
project past helemaal bij onze benadering;
Een toespraak vanaf de zeepkist, wordt met
operationele raamwerk tegengekomen. Het
de Afghanen moeten het zelf doen. Een
een club van deze grootte geen succes.
integrale karakter van deze missie waarbij
aantal mensen in een gebied moeten een
Halverwege mijn missie werd ik gecon-
RINO
Luitenant-kolonel Rob Querido, Commandant 42 Bataljonstaakgroep
2 A6 D R A P O E L E D EEN TANKS WAS ANWELKOME A EEST VULLING GEW
Ik heb inmiddels het een en ander van de
west. Mijn mensen zijn zelfs aan de over-
regering, blijven ze niet op hun posten.
wereld gezien en dacht qua geweld niet
kant van de Helmand geweest.
Storende factor daarin vormen sommige
meer zo snel verrast te worden. Uruzgan
In de Dorafshanregio (ten zuiden van de
lokale sleutelfunctionarissen die ons zouden
heeft Angola, Ruanda, Kongo en Noord-
Baluchivallei, red.) hebben we de invloed
moeten steunen, maar met hun corruptie-
Afghanistan echter overtroffen. Wij komen
van de Opposing Militant Forces (OMF)
praktijken de voortgang juist ondermijnen.
“Het gevoel nu is dat mijn mannen en
toch met bepaalde waarden en normen
kunnen verkleinen. Daarentegen is het ons
De inbreng van de Afghan National Army
vrouwen ruimschoots aan de verwachtingen
deze kant op en weten dat ze hier andere
niet gelukt om de zogenaamde non-permis-
(ANA) wordt daarentegen steeds belang-
hebben voldaan. Wat in het voortraject is
maatstaven hanteren. Desondanks blijken
sive (niet regerings- en ISAF-gezind) delen
rijker. Het op peil houden en bij voorkeur
beoefend, hebben ze in de praktijk op zeer
dan zelfs de stoutste inschattingen van hoe
van dat gebied binnen onze invloedssfeer
uitbreiden van onze eigen Operational
“Ik heb aan deze missie gemengde gevoe-
Ook ik ben – net als sommige cavale-
professionele wijze opgepakt. Militair gezien
ver mensen gaan in hun wil om geweld te
te krijgen. Dat had natuurlijk alles te maken
Mentoring Liaison Teams, blijft daarin een
lens overgehouden. Het verlies van twee
riecollega’s in Nederland - de mening
kun je van een succesvolle periode spreken,
gebruiken, niet te kloppen. Dat hebben 15
met Chora. Vanaf april lag onze focus
belangrijke voorwaarde.
eigen kerels heeft er flink ingehakt. Vooraf
toegedaan dat de Leopard 2 A6 tanks hier
maar dat succes wordt natuurlijk enorm
juni en 10 juli ons geleerd. Als de aanwezig-
op het in handen houden van het district
De ANA wordt gesteund door zowel de
houd je bij een missie als deze rekening met
een welkome aanvulling had gevormd op
overschaduwd door het feit dat we vier
heid van vrouwen en kinderen zelfs geen
waardoor we in Dorafshan veren hebben
lokale commandanten als de bevolking. De
slachtoffers, maar wanneer er dan daad-
onze vuurkracht. Vanwege de beheersende
collega’s hebben moeten afgeven. En laten
garanties meer biedt om je veilig te kunnen
moeten laten. In Chora zijn diverse goede
militairen komen van buiten de provincie en
werkelijk collega’s omkomen is het plots
terreindelen, de effectieve dracht van vier
we de gewonden, waarvan er een aantal
verplaatsen… Dat iemand zo gewetenloos
contacten gelegd en er zijn grote delen
hebben geen stammenbelangen. Bovendien
toch een heel ander verhaal. Ingrijpend
kilometer en de 120 mm brisantgranaten.
ernstig aan toe is, niet vergeten.
kan zijn dat hij zelfs vrouwen en kinderen
permissive gemaakt. Daar is een stevige
zijn het goede vechters die de strijd niet
voor ons en een regelrecht drama voor de
Een welkom ondersteuning voor de YPR om
Gelukkig zijn de slachtoffers niet het gevolg
meeneemt in zijn moordzucht, gaat mijn
basis voor de toekomst gelegd. Voortijdig
schuwen.
achterblijvers.
vanaf de overwatch de vijand in de green
van nalatigheid. Er zijn in dat opzicht geen
voorstellingsvermogen te boven. Het zijn
weggaan zou dat gebied weer in gevaar
Over een eindconclusie over deze missie
noemenswaardige dingen gebeurd die door
gewoon laffe wanhoopsdaden.
kunnen brengen. Voor het onder onze
moet ik heel goed nadenken. Half augustus
Met het PRT hebben we non-permissive
gens prima gedaan met genoteerde treffers op 6900 meter.
anders handelen voorkomen hadden kun-
Kapitein Ralf Goossens, commandant Bravocompagnie
zone te bestrijden. De YPR heeft het overi-
invloed brengen van beide regio’s had ik
kom ik terug in Nederland. Dan zal ik
gebieden ‘meer-permissive’ gemaakt.
nen worden. Niemand hoeft zich derhalve
Voor wat betreft de vooraf gestelde mis-
simpelweg niet genoeg mensen.
waarschijnlijk eerst nog een paar kranten en
Bovendien hebben we in onze gebieden de
schuldig te voelen. Een eventuele zelf-
siedoelen ben ik deels tevreden. Het verhaal
De situatie rondom de Afghan National
tv-stations moeten bedienen. Vervolgens
grip versterkt en het inzicht in de complexe
Ik blijf voorlopig nog wel even plakken
moordaanslag kun je alleen uit de weg gaan
‘Deh Rawod’ is helemaal geslaagd. Onze
Police en Afghan National Auxiliary Police
wil ik graag de families van de overleden en
situatie vergroot. Een flinke stap vooruit.
bij de compagnie. Als cavalerist heb ik
door elk contact met de lokale bevolking te
invloedsfeer is daar sterk uitgebreid. Sterker
blijft een zorgenkindje. Het Provincial
gewonde collega’s bezoeken.
Ik kijk met voldoening terug op de ge-
het goed naar mijn zin bij de infanterie.
mijden. Wanneer je dat doet, kun je net zo
nog: we zitten zelfs op 100 procent van het
Reconstruction Team heeft zijn uiterste best
In september kom ik terug in Oirschot en
vechtsoperaties als OP Fox en de Slag om
Het werk met de kerels bevalt me prima.
goed je biezen pakken en naar huis vliegen.
totale gebied dat we in onze periode wilden
gedaan om te bemiddelen, maar zolang de
dan zal ik, na de onderzoeken over Chora,
Chora. Het is heel goed om te zien dat jaren
Bovendien gaan veel mensen weg bij het
coveren. Van noord naar zuid en oost naar
agenten onderbetaald worden door hun
de balans opmaken. Kortom: alles moet nog
van training zich hier hebben uitbetaald.
pelotonskader evenals bij de compagniestaf.
een plekje krijgen.”
De tegenaanval op Chora had overigens
Op die manier blijven er vrij weinig ervaren
meer weg van een training op Guz Altmark
kaderleden over bij wie jonge collega’s hun
dan je van een bataljonsgeleide actie zou
verhaal kwijt kunnen. Persoonlijk den ik
verwachten. Al troffen we in Duitsland
dat, in termen van ontlading en verwerking,
natuurlijk wel wat minder weerstand aan op
het meeste werk nog komt als we terug in
de eindstreep (lachend).
Nederland zijn. Hier hebben de mannen en
IN SEPTEM BER MAAK IK DE BAL ANS OP
vrouwen nog afleiding en de mogelijkheid om met elkaar praten. Thuis zijn natuurlijk veel minder ervaringsdeskundigen bij wie ze hun verhaal kwijt kunnen.
RINO
RINO
De mannen van 2.5, Echogroep
WE HEBBEN EE N NOG HECHTER E BAND GEKREG EN
Naast het vele praten met elkaar, hebben
we tot 15 juni geen TIC of aanslag meege-
Toen we na die tweeënhalve week weer op
ingezet. Een deel bleef achter op Kamp
we ook de beelden van RTL 4 bekeken. Dat
maakt hadden.
pad gingen, was ik veel scherper. Misschien
Holland voor QRF-taken, gecombineerd
hielp om het plaatje voor mezelf compleet
Bij de aanslag zat ik in de laatste MB van de
wel te scherp. Je let op elk detail. Tijdens die
met onderhoud. De QRF heeft later ook
te maken. Op een gegeven moment weet
colonne. De vrouwendag was afgelopen,
eerste patrouille ging de Patria van de genie
een wezenlijk aandeel geleverd in de hulp-
je: nu moet ik verder. Gelukkig is de lol
we hadden daarvoor nog met kinderen
op zijn kant. ‘Dat hebben wij weer’, dacht
verlening en verdient daarvoor alle lof.
binnen het peloton gebleven. De periode na
staan spelen en niets wees erop dat er iets
ik toen. Het was sowieso een rotdag. Later
Het PRT had zijn gesprek afgerond, alles
de aanslag heeft gevoelsmatig veel langer
zou gebeuren. We reden 200 meter, komen
brak er ook nog een YPR af en konden we
was in een ontspannen sfeer verlopen. Er
geduurd. Het kostte moeite om weer in m’n
bij het kruispunt en boem. Wat toen volgde
omdraaien.
waren bovendien veel kinderen op straat
ritme te komen. De eerste patrouille na het
leek wel een eeuwigheid te duren. Ik stapte
Natuurlijk misten we Timo, maar we wisten
dus niets wees erop dat er iets ernstigs
drama gingen we naar Chora waarbij we
uit om het kruispunt te gaan beveiligen.
dat we ook verder moesten. Je moet niet
ging gebeuren. Een misrekening. Vlak na
Soldaat 1 Dennis, MAG-schutter, Schutter Lange Afstand en CLS’er
door TK moesten. Dat vond ik bijzonder
Ik had even nodig om bij m’n positieven
blijven rouwen. De lol en gezelligheid bin-
de aanslag ben ik naar voren gerend om
spannend. Het was heel druk op de bazaar.
te komen maar stond daarna meteen op
nen ons peloton hebben ons op de been
een 360 graden-beveiliging te regelen.
Er reden veel auto’s en je voelt de ogen van
scherp om te helpen in de beveiliging. Ik
gehouden. Natuurlijk zaten er ook wel eens
Tussen de gewonden zat één van de twee
“We zijn op 30 maart aangekomen en na
de mensen in je rug prikken. Ik was op dat
was zelfs ultrascherp.
slechte dagen tussen, maar dat hou je toch.
groepscommandanten die tijdens deze klus
enkele dagen gingen we al op handover-
moment behoorlijk spichtig. Daarna gingen
Van collega’s hoorde ik dat Scheerder – een
Hier leer je pas écht wat samenwerken is. Je
mee was gekomen. Ik was de andere. Dan
takeover patrouille. Daarna gingen we in
we al weer snel over in ons oude ritme. Tijd
kameraad van me - verwond was en dat
bent op elkaar aangewezen. De saamhorig-
ben je er dus van. Normaal stuur je geen
een vast ritme naar Poentjak, Eastbank en
om bij te komen is er bijna niet, dus heb je
ze Timo aan het reanimeren waren. Hij was
heid in ons peloton is alleen maar gegroeid.
PRT-mensen mee om te beveiligen, maar
Chora. De eerste maanden zijn redelijk snel
ook geen afleiding
mijn kamergenoot
We konden bijvoorbeeld ook heel goed
in dit soort crisissituaties is elke militair een
voorbijgevlogen.
Deze missie was voor mij een goede leer-
met onze verhalen bij de ‘luit’ terecht. Ik
rifleman.
Na de aanslag van 15 juni kregen we enkele
school. Ik ben een betere militair geworden.
We hebben na afloop veel met elkaar
heb bovenal veel nieuwe dingen geleerd.
Ik ben tijdens mijn werkzaamheden mis-
weken de tijd om te rouwen en tot rust
Dat is het belangrijkste gevoel dat ik aan
gepraat, niets opgekropt. Ik had alleen de
Ben een beter militair en sterker mens
schien wel 15 keer over de lijken heen
te komen. We hebben ontzettend veel
deze uitzending overhoud.”
eerste weken nodig om mezelf in het gareel
geworden.
gestapt. Pas later ga je pas beseffen wat je
te houden. Je hebt moeite om te geloven
Ik stel me zo voor dat we Timo ook in
gezien en meegemaakt hebt: kinderen die
dat Timo er niet meer is. Op momenten
Oirschot blijven gedenken. Bijvoorbeeld met
in ‘hoofdgroepen’ uit elkaar liggen bijvoor-
Timo was weliswaar van een andere groep,
Soldaat 1 Marcel, Minimischutter
kreeg je het gevoel dat hij zo weer binnen
foto’s in de gang.
beeld.
maar omdat je hier heel erg op elkaar aan-
“De eerste maanden heb ik enorm aan de
kon lopen. Timo was iemand die met ieder-
gewezen bent, trek je ook met anderen op.
hitte moeten wennen. Dat was echt één
een goed op kon schieten. Bovenal was het
Zo heb ik hem ook leren kennen. Hij kwam
van de minpunten.
geregeld langs om een praatje te maken.
gepraat. Niet alleen met de mensen van het sociaal-medisch team, maar ook met elkaar.
Uit de evaluatie later bleek dat iedereen gedaan heeft wat hij of zij moest doen.
een goede soldaat. Ik heb later ook delen
Sergeant Jeroen, groepscommandant
Maar als je met goede mensen en goed
van de RTL 4-beelden teruggezien. Dat
“Op de dag van de aanslag had ons pelo-
het precies weer zo doen.
De onderlinge band die we al hadden, is
materieel werkt, draai je gewoon een goede
heeft me wel geholpen in de verwerking. Ik
ton QRF-dienst. Maar omdat het beveiligen
Ik heb het verlies van Timo uiteindelijk een
na de dood van Timo alleen maar sterker
uitzending. Tot 15 juni dan. Ik weet nog
kon het plaatje nu helemaal inkleuren. Be-
van het PRT tijdens de Vrouwendag niet
plaatsje kunnen geven. We zullen hem altijd
geworden. Je weet nu hoe je collega’s in
dat we de eerste keer de poort uitgingen.
paalde gebeurtenissen had ik al live gezien
zo’n grote klus was, werden wij daar voor
blijven herinneren en eren als een goede
een crisissituatie reageren. Zelf heb ik, toen
Dat vond ik toen behoorlijk spannend. Nu
andere dingen niet.
het gebeurde, twee seconden nodig gehad
terugkijkende stelde die patrouille helemaal
om situational awareness te krijgen. Toen
niets voor.
mijn positie achter de MAG werd overgeno-
Alles verliep vlekkeloos. Collega’s noemden
men, kon ik naar voren om een gewonde te
ons peloton niet voor niets ‘Lucky 5’ omdat
Sterker nog: de volgende keer zouden we
behandelen. Ik zat te trillen op m’n knieën maar heb wél het protocol kunnen afhandelen. Dat is het belangrijkste. Je doet wat je is aangeleerd.
RINO 10
11 RINO
Buiten de poort is er de afleiding van ons werk. Dat heeft ons goed gedaan. Persoonlijk heb ik aan deze missie een beter gevoel overgehouden dan m’n uitzending in Irak. Daar liepen we, vooral na ´Eric O.´ op eieren. Professioneel gezien zijn we hier behoorlijk aan onze trekken gekomen. We zijn enorm veel op pad geweest. Hier ben ik echt bezig geweest met het uitvoeren van mijn taak. Natuurlijk hoop je geen geweld
collega en militair. Het enige waar ik de
Korporaal 1 Vincent, plaatsvervangend groepscommandant
eerste weken na de aanslag echt last van
RINO 12
Ik kan best veel hebben, maar toen ik even
te hoeven gebruiken, maar als het nodig
later de piepjonge eigenaar van een san-
was, kon het tenminste.”
daaltje zag liggen, kreeg ik het toch even te kwaad.
heel dichtbij. De dood van Robert Donkers
Het is misschien een cliché maar alles leek
heeft me geraakt omdat ik hem persoonlijk
in slow motion te gaan zoals in een film.
kende. Bij het sneuvelen van Timo Smee-
Kapitein Josephine, bedrijfsmaatschappelijk werker
had, was het geknal van de Panzerhouwit-
“Ik was op 15 juni achtergebleven op Kamp
We hebben bewust geen foto’s gemaakt
ser. Daar schrok ik elke keer weer van.
Holland voor Quick Reaction Force-taken
uit respect. Toen ik hoorde dat ze Timo nog
samen met collega’s Mike, ‘Pallie’ (Jeroen)
steeds aan het reanimeren waren, wist ik
natuurlijk vanuit mijn vakgebied te helpen
De dood van Tom Krist heb ik ervaren als
Na de aanslag probeerden we op de route
en Glenn. We waren die ochtend bezig met
eigenlijk genoeg.
en dat lieten ze bij de battlegroup ook toe.
het absolute dieptepunt van de missie. ‘Is
richting Poentjak aanvankelijk TK te mijden
onderhoudswerkzaamheden. Dat doen we
Na afloop voelden veel collega’s zich
Ik heb inmiddels al heel wat souvenirs in
het nu nog niet klaar?’, schoot er door me
door ons in plaats van over de Irish Crossing
vaker tijdens QRF. De werkdruk is zo hoog
schuldig. ‘Had ik dit gedaan, had ik dat
ontvangst mogen nemen als blijk van waar-
heen. Het gekke is dat je op het eventueel
over de Cheese Crossing te verplaatsen. Als
dat je wel dingen moet combineren.
gedaan, dan had ik het misschien kunnen
dering. De mannen en vrouwen komen ook
sneuvelen van collega’s bent voorbereid
we een logistieke RIP (Relief in Place) had-
Eerder die dag hadden we het nog over
voorkomen´. Hen heb ik even in een hoekje
naar me toe om me persoonlijk te bedan-
en wanneer het dan gebeurt probeer je er
den, moesten we wel door Tarin Kowt.
de beveiliging van Vrouwendag gehad ´Als
gezet en toegesproken. Ik heb aangegeven
ken. Dat geeft veel voldoening. Van andere
zo goed mogelijk mee om te gaan. Daarna
Gelukkig hoefde ik er niemand op te wijzen
dat maar goed gaat’, dacht ik nog. Een
dat niemand hier iets aan kon doen. Sterker
niveaus hoor je niet zo veel, maar dat heeft
gaat de knop om: ‘dat hebben we door-
om scherp te blijven. Waar we ook rijden,
onderbuikgevoel. En ja hoor. De knal heb ik
nog, de drills zijn gewoon perfect uitge-
natuurlijk ook te maken met de vertrouwe-
staan’. Je hoopt en verwacht dat het daarna
we dragen altijd maximale bescherming.
niet gehoord die werd overstemd door het
voerd. Tegen zo’n laffe aanslag kun je je
Ze noemden ons Lucky 5 en sommige colle-
brullende geluid van de YPR waar we op
niet wapenen.
ga’s hoopten stiekem op een ‘ideaal TIC’. Ik
dat moment op zaten. Toen het QRF-alarm
heb hen meegegeven dat je beter thuis kunt
afging was ik net de opc aan het zoeken
komen zonder dat je iets noemenswaardigs meegemaakt hebt. Ideaal TIC´s bestaan
HET ZIJN DE MENSEN DI MISSIE M E DE AKEN
huijzen is me vooral de grote verslagenheid onder de mannen bijgebleven. Ik probeerde
lijkheid van mijn werk. Velen weten niet wat
rustig blijft.
“Ik vond het een uitzending van extremen.
ik doe. Ik kan veel dingen natuurlijk niet aan
Ik had het iedereen zo gegund om de
Ik heb heel veel bijzondere en plezierige
de grote klok hangen.
uitzending rustig af te sluiten, maar dat is
Ik ben één van de wat oudere jongens uit
momenten beleefd, maar natuurlijk ook
Werkinhoudelijk ben ik tijdens deze missie
duidelijk niet gelukt. Zelfs tijdens de laatste
voor de QRF-sleutel. Ik merkte wel dat er
het peloton en op de kazerne vang ik regel-
intens verdrietige. Het overall gevoel is
volop aan mijn trekken gekomen. Er waren
HOTO-patrouilles kwamen de eenheden in
iets gaande was omdat ik mensen heen
matig de nieuwe jongens op. Die worden
goed, maar tijdens de missie leek het af en
volop uitdagingen. Ik heb ook vaak snel
TIC´s terecht.
namelijk niet. Het is dan ook erg zuur dat
en weer zag rennen. Door een miscom-
vaak aan hun lot overgelaten. Je maakt ze
wel een soap. We hadden de ene gebeurte-
kunnen helpen. Bijvoorbeeld bij berichtge-
een laffe zelfmoordaanslag onze ‘vuurdoop’
municatie waren wie iets later dan gepland
wegwijs en drinkt een biertje met ze. Dan
nis nog niet afgerond of de volgende stond
vingen vanuit Nederland, wanneer er thuis
Het samenwerken met collega’s vond ik
was.
de poort uit, maar na wat ‘duwen’ stonden
krijg je al snel een band met iemand. Zo heb
alweer voor de deur.
iets mis is. Dan laat je cliënten privé bellen
zonder meer hèt hoogtepunt van deze mis-
Later kregen we nog een mortier op ons
we wel binnen tien minuten in het centrum
ik ook Timo leren kennen. Een goeie gast.
Je probeert je er voor de uitzending wel op
vanuit je kantoor of probeer je mensen in
sie. Het zijn de mensen die de missie ma-
dak en ondersteunden we op Poentjak nog
van TK.
Toen ik de kist in de Chinook hees werd het
in te stellen maar uiteindelijk word je toch
bepaalde gevallen zo spoedig mogelijk naar
ken. Soms is de samenwerking zo goed dat
een echt vuurgevecht. Peloton 2.5 was al
Daar was de boel al aardig in de hand. Mijn
me even te veel. Op dat moment vuurde
door de heftigheid verrast. Dit hadden we
huis te krijgen. Ook geef ik in dat soort
er zelfs een soort van vriendschap ontstaat.
een hechte club en we zijn na deze uitzen-
collega’s zijn bijgesprongen waar mogelijk.
de Panzerhouwitser. ‘Dat zijn saluutschoten
natuurlijk nooit kunnen bedenken. Zoveel
situaties advies.
Nu ben ik er echt klaar mee. Letterlijk en
ding alleen maar closer geworden. Voor mij
Ik heb een doos gepakt en alle persoonlijke
voor jou Sjonnie’, zeiden we.
gebeurtenissen, maar ook zoveel rare twists
Groot voordeel hier is dat ik de mensen
figuurlijk. Ik heb heel veel meegemaakt
persoonlijk vormde deze missie een perfecte
spullen van de jongens uit het vuur bijeen-
De tijd die we daarna kregen om op het
zoals het gedoe met de vluchten en het
actief meemaak; dan kun je ook actief
en ben moe. Zo’n twee weken voor m’n
leerschool. Dit was namelijk mijn eerste
geraapt. De hitte was enorm: één groot
kamp bij te komen, duurde mij veel te lang.
tijdelijke tekort aan diesel.
bijsturen, snel anticiperen. Je hebt een com-
uitrotatie begon ik me op thuis te verheu-
functie als groepscommandant. Meer leren
inferno. Er waren zelfs handbeschermers en
Je loopt continue langs zijn kamer en blijft
Door de berichtgevingen bij de sterfgevallen
pleet beeld en kunt met jouw interventies
gen. Daar kijk ik echt naar uit. Het is mooi
dan hier kan bijna niet.”
kijkers gesmolten. Overal lagen kinderlijkjes.
maar praten met elkaar.
komt de tragiek van de missie natuurlijk
goed aansluiten.
geweest.”
13 RINO
IRE DE MILITA EN ZIJN D E H G I D R BASISVAA NGRIJK A L E B R E P HIER SU GEBLEKEN En toen? De verkenners van Eenheid 0.5 Verkenners zijn het en verkennen deden ze! Eenheid 0.5 stoof door de provincie om zijn taken uit te voeren. De pelotonscommandant, eerste luitenant Nick, blikt terug op hun missie.
nog eens te maken hebt met extreem hoge
En nu? Ben je nu ook echt helemaal
“Op het moment dat we het bewuste be-
temperaturen. Vergeet daarbij niet dat we
klaar met deze missie?
richt doorkregen, openden zij het vuur. Van
bij de verkenners maar met drie personen
“Als vader en man natuurlijk wel. Het is
alle kanten. Met RPG’en, snipers en zelfs
op de bak zitten. Alles moet kloppen wan-
heerlijk om naar huis te gaan, terug te
een .50. We hebben ons ontplooid en zijn
neer het misgaat. Dat betekent dat je de
keren naar je gezinnetje en dingen te doen
het gevecht aangegaan. Dat duurde ander-
militaire skills en drills tot in de fijnste details
die je hier achterwege hebt moeten laten.
half uur waarbij we werden ondersteund
moet beheersen.
Lekker met de kleine naar het zwembad
door zowel fixed als rotary wing.”
Dat alles eist zijn tol. Toegegeven, het ver-
gaan bijvoorbeeld. Als militair ben ik eerlijk
Uiteindelijk hebben we onder vuur
kennerspeloton was vrijgesteld van wacht
gezegd nog niet helemaal afgekickt. Deze
afgebroken. Later hoor je dat er 40 OMF-
en QRF, maar toch. De focus lag alleen op
missie vormt voor ons natuurlijk het hoogst
strijders uitgeschakeld zijn en dat de lokale
buiten.”
haalbare. Ik heb bovendien een bijzonder
bevolking zelf in opstand is gekomen om de
goede tijd gehad hier. Dat kan ik zeggen
OMF te bevechten. Dat is natuurlijk goed
Valt deze missie te vergelijken met
omdat ik met al mijn kerels terugkeer naar
om te horen. Het is een zetje in de rug dat
je vorige in Irak?
Nederland. Kortom, als mens ben ik er meer
aangeeft dat je goed bezig bent.”
“Nee. Tijdens SFIR 4 heb ik ook wel dingen
klaar mee dan als militair.”
Is het verkennerspeloton tijdens
meegemaakt, maar die vallen in het niet bij
Natuurlijk loop je continue gevaar, maar ik heb me één keer echt in het nauw gedreven gevoeld. Dat was ter hoogte van de Tangivallei, noord van Deh Rawod met Viper. We wilden ons springend voorwaarts verplaatsen, moesten ons uiteindelijk terug laten zakken en werden vervolgens vakkundig in een hinderlaag gelokt. Daar kregen we de
Soldaat 1 Jarno 412 Pantsergeniecompagnie Eerste peloton Charliegroep
volle laag. De kogels en rpg’s vlogen ons letterlijk om de oren. Ik moest een gedeelte onder dekkings- en onderdrukkingsvuur searchen. Op dat moment dacht ik, ‘nu ga ik voelen hoe het is om een kogel in mijn lichaam te krijgen’. Een angstaanjagend en
“Mijn uitzending begon op 7 maart.
machteloos gevoel, dat kan ik je verzekeren.
Achteraf gezien zijn mijn vijf maanden in
Ik heb meer TIC´s meegemaakt ,maar daar
deze missie aan zijn trekken geko-
En de tweede keer?
mijn ervaringen hier. Je opereert regelmatig
Denk je dat er in Nederland begrip
Uruzgan voorbijgevlogen. Omdat er tegen
hadden we nog grip op de situatie. Hier
men?
“Dat was medio juli samen met de Afghan
in het hoogste geweldsspectrum en werkt
is voor wat jullie hier hebben mee-
10 sua’s (smallest units of action) maar 6
niet. Dan kun je alleen maar hopen dat je
“Ja, nogal. We zijn tijdens deze uitzending
National Army op Cemetary Hill ten noor-
samen met partijen als de 3D cel, Viper, de
gemaakt?
geniegroepen stonden, hadden we het
het er levend vanaf brengt en dat is won-
eigenlijk alleen maar voor verkenningstaken
den van de Baluchipas. Het was de bedoe-
compagnieën. Dat was in Irak niet zo.”
“De verkenners vormen een zelfstandig en
behoorlijk druk. Onze groep werd na twee
derwel gelukt.
ingezet. Met name rondom Chora en de
ling om vanaf de overwatch de green zone
heel hecht peloton. Voor de collega’s die
dagen in het uitzendgebied zelfs ingedikt.
In Chora heb ik sergeant-majoor Leunissen
buitengebieden. Negen van de tien keer
in te trekken om quala’s te doorzoeken op
Wat is de belangrijkste lesson
blijven ben ik niet zo bang. Zij kunnen bij
Het is behoorlijk vervelend wanneer je twee
voor mijn ogen zien verongelukken. Ik
waren we op ons zelf aangewezen. Met
IED facilitators. Cemetary Hill was het eind-
learned die je aan deze missie hebt
elkaar hun verhaal kwijt. Voor degenen die
jaar lang met elkaar opwerkt en vervolgens
stond er tien meter vandaan. Tien minuten
patrouilles variërerend van vier tot dertien
station van onze zoektocht. Op die positie
overgehouden?
hun heil elders gaan zoeken - op de KMS,
twee mensen in moet leveren voor een
daarvoor heb ik nog met hem staan lachen.
dagen.”
kwamen we zwaar onder vuur te liggen.
“Dat de militaire basisvaardigheden niet
KMA of in de burgermaatschappij - wordt
andere groep. Maar het zij zo.
Daar, in die situatie, drong meer dan ooit
De mortierkraters op de heuvel – ontstaan
voor niets zo heten. Ze zijn hier superbe-
het wellicht een heel ander verhaal. Voor
Ik ben uiteindelijk met elke eenheid de
het besef tot me door dat leven in één se-
Had je dat vooraf verwacht?
door de Slag om Chora – vormden onze
langrijk gebleken. Tijdens de AMO leer
hen kan ik alleen maar hopen dat ze begrip
poort uit geweest. Onze groep heeft de
conde voorbij kan zijn. Mijn vader zegt wel
“Eerlijk gezegd niet. Ik heb voor de missie
tijdelijke vuurposities. Het leek wel een
je dingen waarvan je je later afvraagt of
krijgen. Net zo als ik hoop dat gebruik
meeste vierkante kilometers bestreken van
altijd ´geniet van het leven want het is zo
een plan van aanpak ingediend bij de ba-
slechte oorlogsfilm: het stof spatte overal
je ze nog wel ooit gaat gebruiken. De
wordt gemaakt van de kennis die we hier
allemaal. Van noord naar zuid in de TK-re-
voorbij´, maar daar sta je dan niet zo bij stil.
taljonscommandant en de Sectie 3. Inclusief
op. Daar zaten we dan. Samen met de
contactdrill, het dekken kruipen waarnemen
hebben opgedaan.”
gio en idem in Deh Rawod.
Dat doe ik inmiddels wel. Na dat tragische
beperkende factoren zoals de grootte van
ANA midden in de green zone. Peloton 1.1
voorwaarts gaan (dkwv). Ja dus. Hier in
Searchen is zowel fysiek als mentaal erg
ongeval op Chora viel ik even in een zwart
het peloton en de beschikbaarheid van
heeft onderdrukkingsvuur gegeven vanaf
elk geval wel. Volop. Hier is gebleken hoe
Waarom is die erkenning zo belang-
zwaar. Je loopt met z’n tweeën kilometers
gat en heb vervolgens twaalf dagen buiten-
voertuigen. Ik heb aangegeven wat we wel
de overwatch om exfiltratie via de flanken
belangrijk het groene optreden in feite is.
rijk?
lang bij extreme hitte continue met dat
spel gestaan. Ik trok het even niet meer.
en wat we niet konden. Dit was een missie
mogelijk te maken. Dit was samen met die
Gelukkig zat het bij ons goed aan de basis.
“Vooropgesteld: we voelen ons niet beter
ding te zwiepen. Achter ons loopt dan nog
Achteraf kijk ik met een goed gevoel terug
waar ik vooraf op had gehoopt, maar die ik
vorige situatie toch wel het moment waarop
Dat heeft een hoop levens gered. Eigenlijk
dan de andere militairen van de Taskforce,
de sergeant met zijn md 4 om verdachte
op deze uitzending. Onze groep heeft naar
eerlijk gezegd niet had verwacht.”
ik heb gedacht: ‘dit kan ook heel anders
sluit hetgeen wat je in het bos doet met het
maar we zijn wel meer buiten geweest en
objecten te pinpointen die wij met onze
behoren zijn taak uitgevoerd. Er is geen
aflopen.’ “
inrichten van een vuurbasis en het voor-
hebben regelmatig onder vuur gelegen. Dat
searchapparatuur ontdekken. Afwisseling is
enkel voertuig op een IED gestuit op de
waarts gaan naadloos aan op wat we hier
geldt natuurlijk niet alleen voor ons, maar
een absolute must in ons werk. Wanneer je
routes die wij hebben gesearcht.
Je komt op plekken waar, buiten Viper, geen andere Nederlandse
Hoe zwaar is een uitzending als
doen vanaf de overwatch. De basis militaire
voor alle infanteristen, genisten en onder-
bijvoorbeeld eerst ‘Wanow’ hebt gesearcht,
De gehele pantsergenie verdient overigens
eenheden komen. Wel eens ge-
deze?
vaardigheden verdienen dus onze onver-
steunende troepen. Verhoudingsgewijs
is het prettig wanneer je bij IED-alley wordt
een pluim. Mensen vergeten wel eens dat
dacht, ‘nu wordt het nijpend’?
“Uiteindelijk heeft het peloton van de
deelde aandacht. Tot op de enkele man.”
hebben wij veel meer risico gelopen en daar
afgelost door je collega’s. De eerste maan-
wij continue voorop lopen om IED’s op te
“Twee keer. De eerste keer was ter hoogte
150 dagen uitzending, 120 dagen buiten
mag best wel wat tegenover staan, vind ik.
den van de uitzending vond ik erg zwaar. Je
sporen. Ons werk wordt door de eenheden
van het oord Nowri, zo´n vijf uur rijden
gebivakkeerd. Dat is natuurlijk slopend voor
Uiteraard is het opbouwverhaal belangrijk
bent 10 dagen lang de poort uit, krijgt ver-
zelf gewaardeerd, maar ik mis wel eens de
noord van Chora. Daar belandden we in
je lichaam. De constante spanning, het feit
maar om dat mogelijk te maken hebben we
volgens 1 dag rust om je vervolgens weer
erkenning van het hogere niveau. Daarom
een hinderlaag in hoefijzervorm. Onze
dat je minder slaapt, slechter eet en ook
hier flink moeten vechten. Dat mag Neder-
voor te bereiden op de volgende opdracht.
is het fijn om namens m’n collega’s mijn
land best weten.”
En dat vervolgens drie keer achter elkaar.
verhaal te doen.
taak was het verkennen van een eventuele
‘Kreta’ was een perfecte afsluiting van mijn
staging area voor de OMF in dat gebied.
RINO 14
NU GA IK VOELEN HOE HET IS OM EEN KOGEL IN MIJN LICHAAM TE KRIJGEN
We kregen van één van de ondersteunende
Waar denk je zelf concreet aan?
uitzending. Ik ga nu eerst lekker genieten
air assets te horen dat er minstens honderd
“Het zou mooi zijn wanneer we een tastba-
van een lange vakantie. Acht weken lang.
man OMF op ons zaten te wachten. De
re vorm van militaire erkenning krijgen voor
Heerlijk.”
grondgebonden QRF stond op het districts-
wat we hier hebben doorstaan. Bijvoorbeeld
center. Dan sta je er dus helemaal alleen
gebaseerd op de Combat Infantry Badge
voor.”
van de Amerikanen.”
15 RINO
BELEID
FLEX FLEXIBIBEL EL PERSONEELSSYSTEEM DE VIJF W’S VAN HET
Defensie gaat over op het Flexibel Personeelssysteem. Een nieuw personeelsbeleid dat er voor moet zorgen dat binnen de Krijgsmacht de juiste persoon op het juiste moment op de juist plaats zit. Het wie, wat, waar, wanneer en waarom van het FPS op een rijtje.
WAT zijn de belangrijkste
nieuwe militairen geldt dat zij voortaan te
ingegrepen in de samenstelling van het per-
BBT-ers wiens contract in 2007 afloopt,
maken krijgen met een aantal keuzemo-
soneelbestand van eenheden als de situatie
kunnen nog een verlenging aanvragen
WANNEER wordt
kenmerken van het FPS?
menten: één na de dienverplichting (dat
daarom vraagt. Maar het biedt bijvoorbeeld
die loopt tot na 1 januari 2008 of een
het FPS eigenlijk ingevoerd?
moment bestaat nu natuurlijk ook al) en
ook meer carrièremogelijkheden omdat
verlenging tot en met 31 december 2007
Het FPS moet ervoor zorgen dat de
één rond de leeftijd van 35 jaar. -Militair en
het veel makkelijker wordt om functies te
met aansluitend een aanstelling bij de
Aanvankelijk was de invoering van FPS
krijgsmacht kan beschikken over goed
krijgsmacht maken dan samen de keuze:
vervullen bij een ander krijgsmachtdeel.
Krijgsmacht. Bij die laatste mogelijkheid zijn
gepland voor medio 2007. Omdat het
opgeleid en gemotiveerd personeel en dat
doorstromen binnen Defensie of uitstromen
de regels van het FPS wel van toepassing.
wetsvoorstel dat voor de invoering nodig
de samenstelling van het personeelsbestand
naar de arbeidsmarkt.
BBT-ers van wie het contract afloopt na 1
is, wat later werd behandeld in de Tweede
januari 2008 kunnen hun tijdelijke aanstel-
Kamer, is de invoering definitief verschoven
ling niet verlengen, maar zij kunnen wel een
naar 1 januari 2008.
past bij de taken die de samenleving aan
WIE heeft de invoering
Defensie oplegt. Dat betekent dat er fors
Wie na één van de keuzemomenten
Voor
wordt geïnvesteerd in de opleiding en
uitstroomt naar de arbeidsmarkt, doet dat
van het FPS gevolgen?
ontwikkeling van de individuele militair,
overigens wel met een rugzak vol aan erva-
onder andere door het bieden van meer
ring en kennis. Om ervoor te zorgen dat die
Eigenlijk voor iedereen, al zijn de gevolgen
loopbaanperspectief bij goed functioneren.
meerwaarde ook voor andere werkgevers
niet voor iedereen hetzelfde. Nieuwe mili-
Met andere woorden: talent krijgt een kans.
zichtbaar wordt, wordt hard gewerkt aan de
tairen die vanaf 1 januari 2008 instromen,
Wat de gevolgen ook zijn, één ding is in
Natuurlijk zijn ook de bonden nauw betrok-
WAAROM eigenlijk
Een modern opleidingssysteem moet er
certificering van de defensieopleidingen.
krijgen automatisch een aanstelling bij de
ieder geval duidelijk: de invoering van het
ken bij de invoering van het FPS.
krijgsmacht.
FPS verander niets aan de zekerheid van
een nieuw personeelssysteem?
ingespeeld op de eisen die de verschillende
Een ander belangrijk kenmerk van het FPS is
Van militairen die voor 31 december 2007
een baan van de huidige militairen. Zij pro-
missies met zich meebrengen, maar ook op
dat militairen voortaan worden aangesteld
zijn aangesteld voor onbepaalde tijd (BOT-
fiteren overigens wel van de voordelen van
de persoonlijke ontwikkelingsprofielen.
bij de krijgsmacht en niet meer bij een
ers) wordt de aanstelling bijvoorbeeld
het FPS, zoals een betere invulling van de
Defensie is in de afgelopen jaren omge-
bovendien voor zorgen dat snel kan worden
verzoek indienen voor een aanstelling bij de Krijgsmacht vanaf 1 januari 2008 of direct
De invoering van het Flexibel Personeels-
na de BBT-aanstelling.
systeem wordt voorbereid door het Projectteam FPS van de Hoofddirectie Personeel.
krijgsmachtdeel. Samen met een aantal
wel omgezet naar een aanstelling bij de
loopbaanbegeleiding en meer opleidings-
WAAR vind ik meer
en professionele krijgsmacht. Dat vraagt
Met de invoering van het FPS behoort de
andere sturingsinstrumenten als bijvoor-
krijgsmacht, maar voor hen gelden de stu-
mogelijkheden.
informatie over het nieuwe
ook om een personeelsbeleid dat snel
vanzelfsprekendheid van een levenslange
beeld het instellen van een maximum aantal
ringsinstrumenten en de keuzemomenten
kan inspelen op nieuwe ontwikkelingen.
carrière bij Defensie tot het verleden. Voor
militairen per rang, kan zo snel worden
niet. Datzelfde geldt overigens voor BBT-ers
vormd tot een flexibele, snel uitzendbare
Bijvoorbeeld op het gebied van de vulling
met een BOT-toezegging.
Flexibele Personeelssysteem? Meer informatie over het Flexibel Perso-
van eenheden of de samenstelling van het
neelssysteem is te vinden op de intranetsite
personeelsbestand.
van het Personeelscommando (bereikbaar via de homepage van de landmacht). Daarnaast worden er de komende tijd op eider onderdeel voorlichtingssessies over het FPS gegeven.
RINO 16
17 RINO
RECONSTRUCTIE De slag om Chora gaat de geschiedenisboeken in als de grootste Nederlandse militaire inzet na Korea. Nu de rook rond het veelbesproken stadje in Uruzgan al weer een tijdje is opgetrokken, kan voorzichtig de balans worden opgemaakt. Een reconstructie aan de hand van feiten en
Het verloop
innemen van het Chora District Center, in
vuur. De Afghan National Police wordt waar
De situatie verslechtert…
Het besluit om te blijven…
de volksmond ook wel ‘White Compound’-
mogelijk ondersteund door Apaches, de
Vroeg in de avond omstreeks 19.30 uur
De keuze is duidelijk: Chora verlaten of
Wat vooraf ging…
genaamd. Zo ver komt het niet. De Afghan
A10 en de Panzerhouwitser. De OMF voert
meldt kapitein Larry, de commander on
maximaal gevechtskracht ontwikkelen en de
Het strategisch belangrijke Chora (zie kader)
National Police (ANP) weet de post met
de druk verder op; dit resulteert in een tref-
scene op Chora, zich bij de battlegroup-
regio verdedigen.
staat al lange tijd in de verhoogde belang-
hulp van Nederlandse Taskforce-eenheden
fer van een 82 mm mortier op een Patria.
commandant, luitenant-kolonel Rob
Vanwege de ernst van de melding van
stelling van de Opposing Militant Forces
te heroveren.
Niemand raakt gewond en het pantserwiel-
Querido, met de vraag ‘wat het behoud
kapitein Larry, het gevaar voor de eigen
(radicale Taliban en partners). De herovering
De ISAF-leiding besluit om vanaf dat
voertuig loopt slechts lichte schade op.
van Chora waard is’. De situatie rond het
troepen, de ANSF en de bevolking van
van politiepost Kala Kala door OMF-
moment constante aanwezigheid in Chora
De gevechten tussen TFU/Afghan National
districtscentrum verslechtert dermate snel
Chora en de invallende duisternis is een
strijders op 23 april vormt een belangrijke
te houden via een compagnie van 13 Infan-
Security Forces enerzijds en OMF ander-
dat de aanwezige Taskforcetroepen op
snelle besluitvorming vereist.
indicatie voor deze bijzondere interesse. Het
teriebataljon.
zijds worden vanaf dat moment intenser.
dat moment niet meer dan vier vierkante
Weggaan verkleint de kans op Nederlandse
Om 14.00 uur komt de melding binnen dat
kilometer onder controle hebben. Hoewel
slachtoffers, maar laat de bewoners van
De aanval…
er 43 OMF-strijders zijn uitgeschakeld. An-
alles er op wijst dat de OMF zware verliezen
Chora over aan de grillen van de OMF.
Niet voor niets, zo blijkt een kleine twee
derhalf uur later meldt het battlegroupcom-
lijden, lijken ze niet van plan om de aanval
Wraak in de vorm moord en verkrachting
maanden later. In de ochtend van 16 juni
mando op Chora dat de ANP Post Sarab ten
te staken.
kan niet worden uitgesloten. De Afghaanse
zet de OMF een massale aanval in op de
oosten van de regio is overmeesterd door
Mannelijke bewoners van de quala’s die
bevolking zal bij terugtrekking bovendien
ANP-posten in de omgeving van Chora. De
de OMF. De post staat in lichterlaaie en alle
in handen vallen van de OMF worden
het vertrouwen in de Taskforce razendsnel
eerste meldingen geven aan dat het offen-
ANP’ers zijn vermoord. De ANP-posten ten
vermoord of met het geweer op het hoofd
verliezen. Bovendien wordt de OMF zo in
sief is ingezet door 60 tot 70 strijders. Om-
westen van Chora houden voorlopig stand,
gedwongen om aan hun zijde mee te
staat gesteld om heel makkelijk een grote
streeks 05.30 uur liggen alle posten onder
maar ondertussen dringt een OMF-macht
vechten.
overwinning binnen te halen. Een morele
van naar schatting 500 strijders het oord
Gouverneur Munib en de commandant van
steun voor verdere acties.
binnen. Al snel spelen zich straatgevechten
de Afghan National Police hebben op dat
Commandant TFU neemt het besluit om te
af tussen de Nederlanders, geflankeerd door
moment al hun beschikbare ANSF-middelen
blijven. Alle beschikbare middelen worden
Afghaanse militairen.
ingezet. De gouverneur doet via het PRT
uiteindelijk doel is op dat moment al het
het verzoek bij de TFU-Commandant om
ervaringen.
Chora te verdedigen.
DE SLAG OM
RINO 18
19 RINO
ingezet om Chora effectief te verdedigen,
aan het eind van hun latijn te raken. Er
Het belang van Chora
omgeslagen. Langzaam komen voertuigen
opsprong. Onze Forward Air Controller
de OMF uit Chora te verdrijven en te voor-
moet snel iets gebeuren.
Het Chora-district ligt in het centrum van
met vrouwen en kinderen terug in het
heeft gelukkig prima werk verricht. Doelen
komen dat er slachtoffers vallen onder de
In de loop van de maandag gaat hij terug
Uruzgan op een kruispunt van belangrijke
gebied en wordt het alledaagse leven in Ali
die ons zwaar onder vuur namen, zijn door
bevolking van Chora, Nederlandse militairen
om zijn ondercommandanten in te seinen
handelswegen. Vredelievende Afghanen
Shirzai (centrum van Chora) hervat.
zijn coördinatie via luchtsteun uitgeschakeld
en bevriende troepen.
en de troepen mobiliseren. Hij heeft onder-
verhandelen er hun goederen. Maar ook lie-
De meerderheid van de winkels is weer
Op maandagavond (zaterdagochtend
De reële kans op collateral damage wordt
tussen een extra compagnie (de ‘Charlie’)
den die wapens en poppy willen vervoeren,
open, kinderen staan langs de weg en de
begonnen de gevechten, red.) konden we
zo klein mogelijk gehouden door alle ANP-
uit Deh Rawod opgetrommeld om de
maken er dankbaar gebruik van. Uruzgan
sfeer is al meer ontspannen. Luitenant Ma-
onze opstelling loslaten en zijn we de dasht
posten ten westen van Chora los te laten
aanval te ondersteunen. De Nederlanders
wordt algemeen gezien als toevluchtsoord
riola: “We zijn natuurlijk nog druk aan het
ingereden, tweeënhalve kilometer ten zui-
en het personeel terug te trekken. Na het
formeren zich in een noord-zuidas vanaf
en planningscentrum voor de Opposing
inventariseren, dus je moet ook weer niet
den van Chora. Daar wisten we: hier gaan
uiteindelijke besluit om Chora te verdedigen
het Chora District Center tot aan de ‘dasht’
Militant Forces (lees: radicale Taliban en
te veel conclusies uit onze eerste bevindin-
ze het niet proberen. We kregen eindelijk
worden RegionalCommander South en de
(steppe-achtige woestijn) in de Dorafshan-
medestanders).
gen trekken. Maar de situatie in Chora ziet
even rust.
Commandant der Strijdkrachten geïnfor-
regio. Het is de bedoeling dat de militairen
Het Chora District Center vormt het cen-
er op het eerste gezicht hoopvol uit.”
Tijdens de tegenaanval hebben we vooral
meerd. Zij spreken hun steun uit.
van de Afghan National Army via een oost-
trum van dit bolwerk.
een mentale drempel moeten overwinnen.
Op dat moment heeft battlegroupcom-
west as voorwaarts gaan
Het Nederlandse Provincial Reconstruction
Wij hadden in het zuiden een flankver-
mandant luitenant-kolonel Rob Querido op
Op dinsdagochtend 10.00 uur staan Sto-
Team heeft de voorbije maanden diverse
dedigingstaak. Daarbij moesten we een
Kamp Holland een reserve samengesteld.
ters, Limburgse Jagers, verkenners en mili-
opbouwprojecten ontplooid of geïnitieerd
Die bestaat uit twee pelotons van de
tairen van de ANA aan de startlijn voor het
waaronder de aanleg van een brug in
Eerste luitenant Bart, pelotonscom-
tevoren maximaal werden beschoten. Dat
Bravocompagnie en een aantal Afghaanse
grootste tegenoffensief uit de naoorlogse
samenwerking met het Afghaanse Ministry
mandant bij eenheid 2.4, 42 Batal-
was niet prettig. Achteraf gezien ben ik
milities onder leiding van een voormalig
vaderlandse geschiedenis.
of Reconstruction & Rural Development
jonstaakgroep Limburgse Jagers
vooral opgelucht. Opgelucht omdat we
(MRD) en hulp bij een aan te leggen mobiel
“Mijn mannen hebben gevochten als tijgers”
dit met z’n allen hebben overleefd. Je leert
ANP-commandant. Querido gaat zelf mee
RINO 20
locatie passeren vanaf waar we twee dagen
om de reserve aan te voeren.
Het stof trekt op…
Hij ziet ’s nachts bij aankomst dat de lucht-
Omstreeks 18.00 uur zijn de laatste OMF-
en vuursteun effect sorteert. Desondanks
strijders teruggedrongen ten westen van de
“Wat voor ons begon als een reguliere
ben beretrots op ze. Wat rest is een heel
wordt gedurende de gehele nacht en de
politieposten Kala Kala en Niazi. De milities
vijfdaagse patrouille, monde uit in een twee
dubbel gevoel. Met het heroveren van
zondag daaropvolgend ten zuiden (door de
hebben op succesvolle wijze het oostelijk
weken durende patrouille met twee dagen
de politieposten en het verdrijven van de
Bravocompagnie van 42 BLJ), oosten (het
deel voor hun rekening genomen. Chora is
Chora na de (tegen)aanval
knokken. Mijn eenheid werd op zaterdag-
vijand was onze opdracht geslaagd, maar je
verkenningspeloton van 42 BLJ en ANP-
gered van de OMF. Honderden vijandelijke
Nog tijdens het tegenoffensief nemen
ochtend naar het zuiden van de vallei gedi-
verliest wel weer een gewaardeerde collega.
commandant Toor Abdullah) en noord-
strijders zijn uiteindelijk uitgeschakeld waar-
eerste luitenant Mariola en sergeant-majoor
rigeerd. We stonden nog geen 20 minuten
Op de White Compound heb ik nog met de
westen (verkenners van 103 ‘Recce’ en de
onder kopstuk Mullah Mutalib. Ten koste
Henk van het Provincial Reconstruction
in onze opstelling en toen was het al raak:
sergeant-majoor gesproken. We wensten
‘Stoters’ van 13 Infanteriebataljon onder
van hoeveel burgerslachtoffers de gevech-
Team polshoogte in de vallei.
een 107 millimeter raket sloeg in tussen de
elkaar geluk toe.
leiding van kapitein Larry) van Chora zwaar
ten zijn gegaan, is nog steeds niet duidelijk.
Ze voeren onder meer een gesprek met een
voertuigen, gevolgd door drie mortieren.
gevochten om het gebied te ontzetten.
Ooggetuigen van PRT en lokale bevolking
politieagent. Hij verschijnt in de PRT-opstel-
‘Welkom in Chora’. Vanaf dat moment ging
De voorlopig laatste gevechten vinden op
(zie kader ‘Chora Nu’) melden dat de
ling met het verhaal dat door het instorten
het los. Tijd om lang na te denken is er dan
Soldaat 1 Michel, .50 schutter op
maandagochtend plaats. Hierbij komt ser-
bevolking, midweeks, na het optrekken van
van een qualamuur in elk geval twee van
niet. Je valt meteen in je drills. Het enige
YPR bij Eenheid 2.4, 42 Bataljon-
geant-majoor Jos Leunissen om het leven.
het stof het alledaagse leven opvallend snel
zijn vrouwen onder het puin begraven lig-
wat op dat moment telt is de vraag:’hoe
staakgroep Limburgse jagers
Daarna wordt het even rustig. De OMF is
oppakken. De toekomst moet uitwijzen of
gen. De agent vraagt toestemming om de
kom ik hier uit met al mijn kerels’? Het
zwaar getroffen en heeft tijd nodig om te
deze voorlopige conclusie verder gestalte
lichamen te bergen en te vervoeren. Het
benul van tijd valt volledig weg. Achteraf
“Ik dacht: daar gaan we weer”
reorganiseren.
krijgt.
PRT geeft aan dat de Opposing Militant
hoorde ik dat ons eerste gevecht bijna vijf
(Met dank aan luitenant-kolonel Rob
Forces zijn quala als vuurbasis hebben
uur heeft geduurd. Voor mijn gevoel was
“Nu gaan we eindelijk eens datgene doen
De tegenaanval…
Querido, commandant van 42 Bataljon-
gebruikt om de Taskforce aan te vallen en
het drie kwartier.
waarvoor we al die tijd getraind hebben’.
Commandant battlegroup benut de ge-
staakgroep.)
dat uit zelfverdediging is teruggevuurd. De
De aanwezigheid van de air assets boven je
Dat was de eerste gedachte die door me
vechtspauze om terug te gaan naar Tarin
man lijkt hier begrip voor te hebben. Hij
geeft een veilig gevoel. Show of force was
heen schoot toen we richting Chora reden.
Kowt en daar het aanvalsplan te bespreken
beaamt dat de OMF regelmatig met geweld
dit keer echter niet genoeg. Dit was hun
Ik heb heel even in de stress gezeten, maar
dat inmiddels is voorgekookt door zijn Sec-
de qualas in de omgeving van Qal Ehye
grote aanval. Ze hadden alles heel goed
was daarna vrij snel over de drempel. Ik ben
tie 3. Hij weet dat de tijd dringt. De mannen
Ragh zijn binnengedrongen om van daaruit
voorbereid en gecoördineerd. Dat bleek uit
continue boven pantser gebleven. Na het
en vrouwen van de battlegroup beginnen
het gevecht aan te gaan met de coalitie-
alles. Niet alleen uit hun standvastigheid,
eerste gevecht bleek dat ik er zeven kisten
troepen. Het PRT benadrukt in het gesprek
maar ook uit de manier waarop ze antici-
munitie doorheen had gerammeld.
dat ISAF niet vuurt behalve wanneer ze zelf
peerden. Aan het eind van de dag – toen
Het viel me op dat die gasten behoorlijk
beschoten worden. Hij toont begrip voor
we tegen de zon in keken – nam het aantal
goed richtten met hun mortieren. De gra-
deze opstelling.
mortierbeschietingen toe. Wij konden op
naten sloegen redelijk dichtbij in. Ik heb ook
dat moment geen vuurmonden waarne-
een keer van opstelling moeten wisselen.
Een dag na het tegenoffensief lijkt de sfeer
men. De OMF zocht ook vuurposities in
Ondanks de chaos bleef de ‘luit’ rustig. Zijn
volgens de eerste rapporten al compleet
het water op om te voorkomen dat er stof
gevechtsleiding was erg prettig.
netwerk.
jezelf kennen en je leert je mannen kennen. Ze hebben gevochten als tijgers. Ik
21 RINO
Majoor Stephan, Commandant Ope-
lauwe thee nog op tafel en er lag vers
len. Dat is voor een deel te danken aan
rational Mentoring Liaison Team
brood op tafel. Links en rechts troffen we
een portie krijgsmansgeluk, maar het zegt
(mentoren Afghan National Army)
verstelpinnen van RPG’s, munitie en hand-
ook veel over onze manier van optreden.
“Het Afghaanse leger heeft boven verwachting gepresteerd”
granaten aan.
Het was voor ‘t eerst dat wij als Nederlan-
Knokken in de green zone is behoorlijk
ders met de ANA in compagniesverband
lastig: je bevindt je in een aaneenschakeling
optraden. Wanneer je een vijand die in de
van boomgaarden, korenvelden en bos-
meerderheid is, op succesvolle wijze weet te
“We vielen met drie pelotons van de
schages. Daartussen ligt een doolhof van
verdrijven, dan mag je toch wel spreken van
Afghan National Army aan via de centrale
quala’s. Op een gegeven moment vonden
een geslaagde actie. De ANA heeft boven
as. De tegenstand viel aanvankelijk reuze
er in die omgeving op 50 meter afstand
verwachting gepresteerd.
mee. Pas tegen het eind, bij het bereiken
vuurgevechten plaats. Een beetje onwezen-
van ons aanvalsdoel, werden we serieus
lijk, want zonder OMF is het erg mooi daar.
op de proef gesteld. In de green zone
Een beetje zoals in Zuid-Frankrijk. Ook raar
vonden uitsluitend gevechten plaats met
was dat we pas op het eind van onze missie
klein kaliber wapens. Daarbuiten gebruikte
een verwoeste quala tegenkwamen.
OMF ook mortieren en RPG’s. Het viel me
De ochtend na de aanval probeerde de
op dat de bevolking in de green zone hun
OMF nog wat te prikken, maar die pogin-
quala’s heel ordentelijk had verlaten. Binnen
gen werden snel in de kiem gesmoord. Hun
zag alles er netjes opgeruimd uit, terwijl
leiders waren uitgeschakeld en daardoor zat
de deuren keurig op slot waren gedaan.
er geen lijn meer in hun acties.
Het vee was in de weiden gezet om het te
Echte angst heb ik tijdens de aanvalsactie
laten grazen. De enkele burgers die we nog
niet gevoeld. Je staat gewoon op scherp. De
tegenkwamen – ik schat een tiental – schuil-
avond tevoren, toen we te horen kregen dat
den in greppels of bewaakten het vee. Zij
wij de centrale as door de greene zone voor
Toen we het een dag later in dezelfde
tuurlijk ontzettend opgelucht dat me niets
vertelden ons dat zich op dat moment nog
onze rekening moesten nemen, was het
opstelling wederom voor de kiezen kregen
overkomen was.
ongeveer 60 tot 100 OMF-strijders in de
wel even slikken. Maar vanaf het moment
green zone bevonden
dat we de startlijn over gingen viel alles van
dacht ik: ‘daar gaan we weer’. Groot voordeel was dat er minder aansturing nodig
Na de actie heeft de overste ons op Kamp
Het leek er op dat velen van hen in paniek
ons af.
was. Je weet wat moet gebeuren omdat je
Holland toegesproken. Hij heeft een aantal
waren gevlucht. In de quala’s waarin zij
Achteraf is het een wonder dat aan onze
het al een keer eerder hebt meegemaakt.
dingen verteld waardoor we beter in het
tijdelijk hadden gebivakkeerd stond de
kant geen doden of gewonden zijn geval-
plaatje gebracht werden. Onder meer wat Tijdens de nacht op de overwatch heb ik
de OMF met familieleden van de ANP
ondanks het gevaar om me heen goed
deed.
kunnen slapen. Ik was total loss. Ik heb maar één keer echt in de stress gezeten. Dat was op het moment dat we even afgesloten werden van de andere pelotons. Als ze ons op dat moment hadden aangevallen, dan hadden we een uitdaging gehad. Bij terugkomst op Kamp Holland heb ik eerst naar huis gebeld. Thuis waren ze na-
RINO 22
23 RINO
[Foto 1]
[Foto 3]
[Foto 2]
[1 JAAR 41 PANTSERGENIEBATALJON]
Op 24 augustus vierde de jongste eenheid van 13 Gemechaniseerde Brigade haar eerste verjaardag. Een jaar waarin het bataljon meteen voor de leeuwen werd gegooid. Nog maar net opgericht begonnen voor een groot aantal militairen van 41 Pantsergeniebataljon de voorbereidingen voor de uitzendingen naar Uruzgan. Maar er gebeurde meer. Een jaar 41 Pantsergeniebataljon in vogelvlucht.
jaar daarvoor, in april 2005, zijn de eerste
[Foto 4]
voorbereidingen voor de oprichting van
Ook 41 Pantsergeniebataljon is regelmatig
het bataljon al begonnen. In twee kamers
aan de beurt als het gaat om steunver-
van gebouw 34 groeit de kernstaf, die aan-
leningen in het kader van bijvoorbeeld
vankelijk bestaat uit kapitein Erik van den
wervingsactiviteiten. In september 2006
Berg, adjudant Jouke Arens en majoor Sjaak
ontvangt het bataljon een zestigtal lezeres-
Bloom langzaam uit tot een volwaardige
sen van het vrouwenweekblad VIVA voor
bataljonsstaf.
het zogeheten SurVIVA-weekend. Op de klimtoren en op de Oirschotse heide ma-
[Foto 2]
ken de dames kennis met de verschillende
Voor goed in het geheugen van 41 Pagnbat
aspecten van de landmacht.
gegrift: het oprichtingsfeest in Kernwasserwunderland (Kalkar). Het hele bataljon reist
[Foto 5]
meteen na de oprichting af naar Duitsland
Al voor de formele oprichting van het ba-
om de ´geboorte´ van het bataljon te vieren.
taljon is 41 Pagnbat betrokken bij een aan-
[FOTO 1]
Klimmen en abseilen wordt deze keer maar
tal grote oefeningen. Bijvoorbeeld Rhino
Generaal-majoor Oostendorp -kort
overgeslagen.
Hunter en Rhino Colbitz 3 waar de staf van
daarvoor nog brigadecommandant,
de op te richten eenheid het genie-advies
[Foto 3]
voor haar rekening neemt. Rhino Colbitz
Landstrijdkrachten- overhandigt de on-
Bij een nieuwe eenheid hoort een nieuw
3 vormt voor 413 Pantsergeniecompagnie
derdeelsvlag en daarmee het commando
embleem. In dat van 41 Pantsergenieba-
(dan nog 13 Pantsergeniecompagnie) de
over de eenheid aan de commandant 41
taljon neemt de geniehelm uiteraard een
eerste stap in het opwerktraject voor de
Pantsergeniebataljon, de luitenant-kolonel
belangrijke plek in. De rupsbanden sym-
uitzending naar Uruzgan.
Van der Voet. 24 augustus 2006 gaat de
boliseren de bepantsering en de zwaarden
boeken in als de geboortedatum van het
staan voor de bereidheid om het gevecht
nieuwe Pantsergeniebataljon. Ruim een
aan te gaan.
RINO 24
[Foto 5]
[Foto 4]
[Foto 6]
nu Plaatsvervangend Commandant
25 RINO
Korpora al Junny Pannefle (monteur k YPR, 17 Herstelp ton). Opg eloekomen in december bij Scho 2004 olbatalj o n Centraal Ermelo. in Daarvoor gewerkt bankwer als ker. Bin nenslape november r. In met 45 Pantserin teriebat fanaljon me e op uit naar Uru ze n d ing zgan.
Militair geworden omdat:
om je werk, maar word je bijvoorbeeld
het bespreken bent hoe je een probleem
“Het me gewoon wel trok. Wist verder
ook verteld dat je je moet scheren. Daar
oplost en er steeds meer mensen boven-
eigenlijk niet precies wat ik wilde gaan
moest ik in het begin wel aan wennen.”
opspringen om allemaal goedbedoelde
doen en de combinatie van werken en
adviezen te geven waar je niet op zit
sporten leek me wel wat. Bovendien
Hoogtepunt: “Tot nu toe het moment
te wachten. Bovendien blijken juist die
hoorde ik goede verhalen van vrienden
dat ik hoorde dat ik op uitzending mag.
adviezen vaak niet zo heel veel waard.”
die ook in dienst zaten. En tot dusver
Wat ik me er precies van voor moet stel-
heb ik er geen spijt van gehad. Wat ik
len weet ik niet. Ik laat het gewoon over
Goede raad: “Voor mensen die de
verder binnen de dienst wil gaan doen,
me heen komen. Ik hoop er als militair
dienst in willen? Bereid je goed voor.
weet ik nog niet precies. Ik denk wel
en vooral ook als mens een hoop van te
Fysiek en vooral ook mentaal. Je treedt
eens na over de KMS.”
leren. Zo’n uitzending wil ik gewoon een
echt een andere wereld binnen. Ik heb
keertje meemaken.”
gemerkt dat sommige mensen de AMO
Leermomentje: “De eerste maanden
niet halen omdat ze niet goed voorbereid
vormden één grote cultuurshock In
Een hekel aan: “Van die momenten
dienst gaat alles er anders aan toe dan
dat iedereen het beter denkt te weten.
daarbuiten. Hier gaat het niet alleen
Zo’n moment dat je met zijn tweeën aan
waren. Dat is jammer.”
Hoe staat het met je kennis over militaire basisvaardigheden en andere belangrijke onderwerpen? Test het aan de hand van de volgende drie meerkeuzevragen. Dit keer gaan de vragen over één van de missiegebieden waar eenheden van 13 Gemechaniseerde Brigade op dit moment actief zijn: Uruzgan. (De goede antwoorden staan onderaan deze blz.)
1. 45 Painfbat is het jongste pantser-
2. Hoe heet de nieuwe minister
infanteriebataljon van de land-
van Defensie?
overgestapt op een nieuw systeem van bevoorraden. Hoe heet dat
macht. Van welk regiment dragen zij het embleem?
3. De landmacht is een tijdje geleden
A. Bert van Middelkoop
systeem?
B. Cees van der Knaap A. Chassee
A. Wissel Laad Systeem B. Fysieke Distributie
C. Van Heutsz
C. KPU
Goede antwoorden: 1: B, 2: A, 3: B
RINO 26
C. Henk Kamp
B. Oranje Gelderland
27 RINO
ZILVER VOOR VAN HELVERT
Herinneringsmedaille Vredesoperaties
Twee nieuwe ondercommandanten voor 13 Mechbrig
Zo’n 1300 Herinneringsmedailles Vredes-
17 Pantserinfanteriebataljon en 11 Afdeling Rijdende Artillerie kregen deze zomer allebei een nieuwe commandant. In ’t Harde nam
operaties waren er tijdens de regionale
luitenant-kolonel Bouwmeester het commando over de Gele Rijders over van zijn voorganger, luitenant-kolonel De Landmeter. In
veteranendag in het stadion van voetbal-
Oirschot nam luitenant-kolonel Doense het commando over 17 Painfbat over van luitenant-kolonel Luijten.
club Eindhoven op 29 juni uitgereikt. Ze waren bestemd voor de militairen van de
Sergeant-majoor Van Helvert, compagnies sergeant-majoor van de B-compagnie 17
Battlegroup, de Air Task Force, het Logistic
Pantserinfanteriebataljon, heeft op 9 augustus de zilveren medaille voor 25 jaar langdurige,
Support Detachement van TFE 2 en een
Inzet MONUC beloond
eerlijke en trouwe dienst in ontvangst mogen nemen. De medaille werd opgespeld door de
aantal individueel uitgezonden militairen.
Tijdens een bijzonder compagniesappel van 13 Staf en stafcompagnie hebben de sergeant-
kersverse commandant van 17 Painfbat, luitenant-kolonel Doense.
majoor Welters en de korporaal 1 Van Hoegee op 23 augustus de Herinneringsmedaille Vredesoperaties in ontvangst mogen nemen. Welters en Van Hoegee kregen de onderschei-
Verlengen flexibilisering arbeidsduur
ding opgespeld voor hun bijdrage aan de VN-operatie in Congo (MONUC).
Schadeverhaal verkeersboetes
Defens ie k alle krijg ent voortaan éé sm het verh achtdelen als n beleid voor alen va het gaa n verke t om defensie ersb m voortaa edewerkers. D oetes op n at bete kent da gewaars niet meer eers t er ts ch foutpark uwd, maar da chriftelijk word t boete t eren, d s voor oor roo rijden m d ri ete verhaald en op de me jden en te hard dewerk . er word en
Medewerkers die in het verleden hebben gekozen voor een flexibilisering van de
arbeidsduur, hoeven geen formulier meer in te dienen als zij dezelfde flexibilisering ook voor 2008 wensen. Een bestaande verlenging of verkorting van de arbeidsduur wordt in 2008 automatisch verlengd. Alleen wijzigingen in de flexibilisering van de arbeidsduur en nieuwe aanvragen voor flexibilisering moeten voor 1 oktober door
Ervaringsuitwisseling Chora
middel van een aanvraagformulier worden ingediend.
De directie Operaties CLAS houdt in week 41 een serie bijeenkomsten met als thema
PLEISTERS PLAKKEN TIJDENS DE VIERDAAGSE
RINO 28
Medewerkers die alleen hun werkrooster
‘Kinetische en Non-kinetische operaties in
willen wijzigen, hoeven daarvoor alleen
Chora’ voor de eenheden van 13 Gemecha-
het formulier ‘wijzigen werkrooster’ in te
niseerde Brigade. Tijdens de bijeenkomsten
vullen.
vertellen vertegenwoordigers van de Taskl Force Uruzgan over hun ervaringen en
Meer informatie over de regeling flexibilise-
lessons learned. De bijeenkomst is bedoeld
Ook dit jaar weer een groot aantal ‘Oirschotse’ lopers tijdens de Vierdaagse van Nijmegen.
ring arbeidsduur vindt u op de startpagina
voor kaderleden vanaf de rang van ser-
Op de foto één van de lopers van het detachement van 41 Pantsergeniebataljon. En voor
personeel van het intranet.
geant. Voor het personeel in Oirschot vindt
wie er aan twijfelde van welke brigade zij afkomstig zijn: ze liepen met groepsnummer 13,
de bijeenkomst plaats op 10 oktober, voor
ze stonden met 13 man aan de start en bij controle bleek het gemiddelde gewicht van de
het personeel in ’t Harde op 11 oktober.
rugzakken, jawel, 13 kilo.
Verdere details over het programma volgen. 29 RINO
Het archief van de Rinoceros herbergt een schat aan oude foto’s en teksten. Aan de hand daarvan is goed te zien wat er in de loop van de jaren zoal is veranderd in Oirschot en wat juist helemaal niet…
Iedere eenheid van enige omvang houdt jaarlijks een sportdag. Zo ook het Treinenbataljon. Deze keer had men bovendien ouders en alles wat daarbij hoort uitgenodigd voor die sportdag op 2 juni. Het programma bevatte veel alternatieve sportelementen. Zo zagen we ploegen met aan elkaar gebonden enkels een bepaalde afstand zo snel mogelijk afleggen. En werden andere via een katrol de hoogte in gehesen om vervolgens met tonnen te gaan stoeien. In het zwembad vielen verhitte lieden van stammen en uit boten, kortom het Treinenbataljon
Secretaris-generaal NAVO bezoekt Oirschot
verkeerde 2 juni in een “zes-
Nieuwe BA voor 17 Painfbat
kamp- sfeer”. En volgens velen
Het bezoek kreeg een uitgebreide presentatie over Uruzgan aangeboden en een demon-
17 Pantserinfanteriebataljon heeft een
17 juni 1978
stratie over Force Protection. Die toonde hoe geïmproviseerde bommen (IED’s) oworden
nieuwe bataljonsadjudant. Stafadju-
opgespoord en onschadelijk worden gemaakt. Afsluitend spraken Van Middelkoop en De
dant Fridael droeg op 24 augustus zijn
Vorige week kwam een nieuwe lichting op bij de
Hoop Scheffer met personeel.
functie over aan stafadjudant Van Dijk.
Acie 17 Painfbat.
Die is vanaf dat moment ook meteen
Kap van Bergen week af van het gebruikelijke
Na afloop van het bezoek bracht de NAVO-topman zijn complimenten over aan de
de nieuwe regimentsadjudant van het
systeem van opkomst. Hij ging vanaf de eerste
militairen: “Ik ben bij veel buitenlandse krijgsmachtonderdelen geweest, maar het Neder-
Garderegiment Fuseliers Prinses Irene.
dag voor drie weken in bivak. Daar ontvingen de
De hoogste baas van de NAVO, secretaris-generaal Jaap de Hoop Scheffer, bracht op 29 augustus, samen met de minister van Defensie, Eimert van Middelkoop, een bezoek aan
was het een zeer geslaagde dag.
de legerplaats Oirschot. EOD.
landse leger behoort met recht tot de eredivisie van de NAVO. Als Nederlandse secreta-
nieuwkomers hun P.S.U., wapens enz. en werd een
ris-generaal ben ik ontzettend trots op het werk dat jullie in de uitzendgebieden leveren.”
aanvang gemaakt met de eerste opleiding. In ons komend maandblad zult U meer over de Acie 17 Painfbat lezen. 23 mei 1975
Het zat de lopers van de vierdaagse wandeltocht in Nijmegen dit jaar niet mee. Het detachement van de zelfstandige eenheden van 13 Pabrig werd op de weg naar de finish geteisterd door harde windvlagen en langdurige regenbuien. 31 juli 1980 RINO 30
31 RINO
................ WACH TMEESTER WOUTER VAN ELB URG Functie: Tankcommandant B-eskadron 11 Tankbataljon (tweede peloton) Leeftijd: 20 jaar Achtergrond: Na de Havo naar de Koninklijke Militaire School. Sinds anderhalf jaar op functie bij 11 Tankbataljon. Geeft leiding aan: Een bestuurder, een schutter en een lader in de rang van huzaar tot en met korporaal 1. Stijl: Op momenten dat het moet, maak ik de keuzes en kan ik vrij directief zijn, maar in andere situaties sta ik open voor de inbreng van anderen. Dat is voor de mannen ook wel belangrijk denk ik. Voor hen is het toch ook een teken dat je waardering en respect voor hen hebt. Motto: Alles draait om goede communicatie. Wanneer je niet goed naar elkaar luistert of niet duidelijk je opdrachten geeft, loopt alles mis. Daarom is het ook erg belangrijk om te checken of een opdracht goed is begrepen. Voorbeeld: Ik leer veel van andere kaderleden die meer ervaring hebben dan ik. Maar ook van manschappen die al wat langer in dienst zitten, kan ik nog erg veel leren. Ik probeer dat soort dingen ook weer door te geven aan de mensen die na mij komen. Leuk: Het leuke is dat je samen met anderen een opdracht uitvoert en daar dan de verantwoordelijkheid over hebt. Valkuil: Denk niet dat je na je opleiding al alles weet. Ik denk dat veel mensen die fout in het begin maken. Dat is overigens niet erg als je goede mensen om je heen hebt die je daar op wijzen. Na je opleiding begint het echte leren pas. Over tien jaar: Ik denk wel dat ik bij Defensie wil blijven werken. Misschien ga ik ooit, als ik wat meer ervaring heb opgedaan, nog wel eens naar de KMA.
RINO 32