2006 NUMMER 4 •
1 RINO
II rhino colbitz
VOORWOORD Het archief van de Rinoceros herbergt een schat aan oude foto’s en teksten. Aan de hand daarvan is goed te zien wat er in de loop van de jaren zoal is veranderd in Oirschot en wat juist helemaal niet…
Op 4 juli schrokken we toen het bericht binnenkwam dat soldaat Max van der Zee van de Bravo Compagnie 42 Pantserinfanteriebataljon tijdens een oefening onwel was geworden. Het bleek een hersenbloeding te zijn. Optreden van collega’s ter plaatse en de zorg in het ziekenhuis mochten niet meer baten. Max overleed tot onze ontsteltenis om 23.30 uur op 5
‘Geuloord’ heet het tehuis voor
juli. Wij wensen de familie, vrienden en directe collega’s alle sterkte om
gehandicapten, dat ruim twee jaar geleden
dit grote verlies te dragen. Een ‘in memoriam’ is opgenomen in deze
door de B-cie van 17 Painfbat werd
Rinoceros.
geadopteerd. Deze gehandicapten uit het Limburgse Bunde worden via de Rinoceros
Rhino Colbitz 3 op de Letzlinger Heide is alweer geschiedenis. 42 Pant-
en de persoonlijke contacten met de leden
serinfanteriebataljon en 42 Brigadeverkenningseskadron zijn daar getest
van de B-cie voortdurend op de hoogte
en hebben het uitstekend gedaan. Wat opvalt, is dat iedereen open staat
gehouden van het wel en wee alhier.
voor kritiek. Dat is een goede zaak. Soms is men zelfs in mijn ogen wel
In de drukte van de voorbereidingen
erg kritisch en gaat voor de 120% oplossing. Dat zal ik niet afremmen,
voor de komende oefening ‘Aqua Nova’
maar weet wel dat er ook nu weer vooral veel goed is gegaan. Een extra
wist de compagnie toch nog een dag uit
compliment voor de behandeling en afvoer van oefengewonden. ZHKH
te trekken om de vriendschapsbanden met
is goed uitgevoerd. De CLS’ers hebben wederom hun grote nut bewezen.
‘Geuloord’ te verstevigen. Dat geschiedde
En wat ook wel eens gezegd mag worden is dat deze brigadecommandant
in de week van 13 tot 18 december.
trots is op de inzet, professionaliteit en vakkennis van het personeel van
Een dag lang waren de gehandicapten
13 Geneeskundige Compagnie: ‘chapeau’. Met de belangrijke missie in
te gast bij kapitein Staal en zijn
Uruzgan in het vooruitzicht geeft dat een goed gevoel.
6
discipline bingo
compagnie. Eén van de activiteiten ziet u op de foto: schieten met pistool en
Discipline blijft voor mij een aandachtspunt. Zo wordt er nog veel te veel
Uzi op de schietbaan van de kazerne.
fout geparkeerd op onze kazerne in Oirschot. Dat leidt soms tot onveilige situaties. Ik zal niet nalaten de KMar te vragen om bekeuringen uit te de-
21 december 1976
len. Wat helemaal niet kan natuurlijk is het omkeren van snoepautomaten. Dat is puur vernieling en diefstal. Resultaat is dat de servicegraad afneemt,
8
want kennelijk is de enige oplossing de automaten weg te halen. Degene die betrapt wordt beloof ik een heel warme zomer… Veel is er al geschreven en gesproken
Over warme zomer gesproken. Ik hoop dat u een goede vakantie heeft
over het parkeerprobleem op de
(gehad). Zij die nog gaan, veel plezier. U allen heeft het verdiend.
alles wat je moet weten over afghanistan
10
Legerplaats. Er zijn nu veel nieuwe parkeerborden geplaatst op die plekken waar men zijn geliefde ‘mobieltje’ mag neerzetten. Voor fietsers was er tot voor
Commandant 13 Gemechaniseerde Brigade brigade-generaal Hans Hardenbol
kort ook een ruime mogelijkheid tot stalling van het al of niet vouwbare rijwiel. We hebben nu moeten vaststellen
2006 NUMMER 4 •
INHOUD
dat er voor deze categorie thans minder mogelijkheden zijn. Vernuftig als ons volkje immer is en blijft, zocht de eigenaar van dit rijwiel het hogerop, in de letterlijke zin van het woord. En hij vond een parkeerplaats die voorshands niet door de leiding was voorzien. 12 september 1978
Rinoceros is het personeelsblad van 13 Gemechaniseerde Brigade en wordt uitgegeven onder verantwoordelijkheid van commandant 13 Mechbrig, brigade-generaal Hans Hardenbol
Layout Sectie Grafische Vormgeving Den Haag
Communicatieadvies Kapitein Stephan van der Wal
Adres redactie Generaal-majoor de Ruyter van Steveninckkazerne, gebouw 20 Eindhovensedijk 26 5688 GN Oirschot Telefoon: 040-266 51 04 Fax: 040-266 51 70
(Eind)Redactie & Samenstelling Eerste luitenant Erwin Hoeks Eerste luitenant Gian Santegoeds Fotografie Sectie Communicatie 13 Mechbrig Marc Boënne
RINO 2
Druk Van Stiphout, Helmond
2 UIT DE OUDE DOOS 3 VOORWOORD/ INHOUDSOPGAVE 4 RINOKORT 5 HET MOMENT 6 RHINO COLBITZ III 8 DISCIPLINE BINGO 10 ALLES WAT JE MOET WETEN OVER AFGHANISTAN 14 DEFINITIEVE EINDE 13 BEVOCIE 18 STAND VAN ZAKEN / JOS EN RINUS 19 MEDAILLE UITREIKING EUFOR 3 / VACATURES 20 DE KEUZES VAN 3 RINO
HET
NIEUWE RAADSMAN 42 PAINFBAT
EXTRA ONDERKOMEN VOOR DIENST GEESTELIJKE VERZORGING
VERBOD OP KOUDWATERREINIGER
In de persoon van majoor/raadsman Frans
In de vorige editie van de Rinoceros
Bij gebruik van de spuitplaats op het Ver-
Kurstjens kent 42 Pantserinfanteriebataljon
berichtten we over ‘het nieuwe gebouw’
keersoefenterrein van het OTC Rijden is
een nieuwe Geestelijk Verzorger. Kurstjens
van de Dienst Geestelijk Verzorger. Een
het ten strengste verboden om koudwater-
was vanaf 2000 werkzaam op de KMS in
nieuwstijding die enige nuancering verdient.
reiniger te gebruiken. In de riolering zitten
Weert. Tot dusver ging hij twee maal op
De DGV heeft haar kantoor in gebouw 241
niet de vereiste filters en kunnen er, om
uitzending. In 2003 tijdens SFOR 13 in
namelijk gewoon behoudenen kent met het
technische redenen, ook niet geplaatst wor-
Bosnië en recentelijk leverde hij geestelijke
onderkomen in 221 een extra faciliteit voor
den. Bovendien is het gebruik van koudwa-
bijstand aan de Nederlandse militairen die
speciale
terreiniger in strijd met de milieuvergunning.
betrokken waren bij Operation Enduring
les- en ontmoetingsdoeleinden. Raads-
Freedom 3 (OEF 3) in Afghanistan.
vrouwe Linda Bal, GV’er bij 11 Tankbataljon
Voordat Kurstjens in dienst trad bij Defen-
en drijvende kracht achter het nieuwe on-
sie, was de Limburger werkzaam als Huma-
derkomen vertelt enthousiast over het ‘hoe
nistisch Raadsman in het gevangeniswezen.
en waarom’: “De ervaring heeft geleerd dat
De nieuwe GV’er wenst te benadrukken dat
er behoefte is aan ruimtes voor ontmoeting
hij er niet alleen is voor ‘zijn’ Limburgse Ja-
en uitwisseling in een ongedwongen, niet-
Een team van 13 Gemechaniseerde Brigade
gers maar dat z’n kantoordeur ook te allen
militaire setting. Daarin is nu voorzien.”
is in het onderdeelsklassement derde ge-
tijde openstaat voor militairen van andere
De twee GV-lokalen (één hoog en één
worden tijdens de Militaire Vijfkamp die op
eenheden op de Legerplaats Oirschot.
laag) in gebouw 221 gaan overigens door
28 en 29 juni in Oirschot werd gehouden.
het leven als ‘Atelier GV’ direct verwijzend
Bijzonder daarbij is dat het viertal van de
naar het workshop-gehalte van de lokalen.
Brigade als enige equipe drie dames telde.
“Deze ruimtes lenen zich uitstekend voor
Het liet onder andere het Korps Commando
groepen van mensen die met elkaar iets
Troepen achter zich.
MOMENT
13 MECHBRIG VERDIENSTELIJK DERDE BIJ MILITAIRE VIJFKAMP
uit te werken hebben”, doceert Bal. De raadsvrouwe benadrukt dat Atelier GV ook
Ook in het individueel klassement werden
ter beschikking staat van eenheden die met
goede resultaten behaald. Fuselier 1 Lie-
een groep, afdeling, team etc. even op een
vaarts werd vijfde (eerste bij de dames),
andere manier, persoonlijker, met elkaar in
korporaal 1 Remmen werd dertiende,
gesprek willen komen.
korporaal Beekveld veertigste en tweede
Bal sluit niet uit dat de DGV in de toekomst
luitenant Bruls werd zestigste in een veld
ook gespreksavonden, filmavonden of
van 230 deelnemers.
gewoon open huis met koffie houdt zodat de eenheden nog beter de weg weten te vinden naar gebouw 221. “Want”, zo besluit ze, “er is nu al volop animo.”
ino uari tijdens Rh fenden in febr oe Limd, el de st d: ge ig e de Brigad laats gevest Gemechaniseer f op de Legerp tie 13 ni n fi va l de k ve oo be l onder Colbitz III aal nuari al officiee zijn na Rhino , brigadegener Ze werden in ja chotse vlag en irs O r de on nt 13 Mechbrig t e da rs ijk an ee D t m n m n. he Va ljo t or Co . ta aa vo is Hunter aan de sold we thuisbas serinfanterieba en eu ik nt ni re Pa n te hu 42 t jn n ui op zi l g va pe aarderin Colbitz III burgse Jagers rste bataljonsap een blijk van w j tijdens Rhino den ze hun ee ijze waarop hi eid gebruik om w nh ke ge lij le Op 29 juni hiel ffe ge tre de or or de vo ol maakte van et inscriptie vo Hans Hardenb n Buck-knife m ee g in tv on ij (B-cie). H . heden toonde ZHKH-vaardig 5 RINO
Na de militair en van 17 en 11 Bataljo nstaakgroep was he t tijdens de oefening R hino Colbitz III de b eurt aan de collega’s va n 42 Pantserinfante riebataljon en aanv ullende eenheden om operationeel gereed gesteld te worden. Of de ervaren Limburgse Jag ers voor deze vuurproe f slaagden? Comma ndant 42 BTG, luitenan t-kolonel Rob Querido, doorloopt in vier stappe n het antwoord op dez e vraag…
42
BATALJONSTAAKGROEP SUCCESVOL TIJDENS RHINO COLBITZ III
1: De voorbereiding “We hebben de eerste weken ondanks
noeg. De vijand is in feite bij de eerste actie
een dagdeel later lichtgroen optreden bij
enkele logistieke haperingen goed op pelo-
al ‘vernederd. Een term die de Duitsers zelf
het oppakken van oorlogsmisdadigers;
tons- en compagniesniveau kunnen trainen.
in de mond namen. Het geheim zat onder
dat soort werk. Dan moet je de klik wel
Tijdens week één zaten we even zonder
meer in het feit dat we al heel vroegtijdig
erg snel maken. De ondercommandanten
water, eten, brandstof en munitie, maar
uitgestegen infanterie-eenheden op het
hebben daar waar mogelijk bewust de tijd
daar is door de mannen erg goed op geanti-
aanvalsdoel hadden zitten. Die hebben
genomen om situaties goed in te kunnen
cipeerd. En dat bij temperaturen van 30 tot
’s nachts niet alleen de aanval inzichtelijk
schatten. Hierdoor zijn opdrachten heel
35 graden Celsius. In het veld leefde zelfs
gemaakt, maar ook vooruitgeschoven troe-
goed uitgevoerd. Uiteraard speelt ervaring
even de overtuiging dat er bewust alleen
pen van de vijand geëlimineerd. Zij werden
ook een grote rol. Ik heb mensen binnen dit
maar noodrantsoenen werden opgevoerd.
uitgeschakeld nog voordat ze radiocontact
bataljon rondlopen die al minstens vier keer
Vooraf had ik namelijk aangekondigd dat
konden maken.
op uitzending zijn geweest. Zij nemen de
het allemaal wat minder luxe zou worden.
Daarnaast hebben we een misleidingsactie
nieuwelingen op sleeptouw.”
Het moge duidelijk zijn dat het werken
uitgevoerd door te suggereren dat we over
volgens het Fysieke Distributieconcept nog
de volle breedte van de aanvalsas ten strijde
4: Het eindoordeel
de nodige gewenning vereist.
zouden trekken. Terwijl een deel van de
“De enige echte graadmeter voor het wel-
Vanaf januari van dit jaar heeft het bataljon
tegenstander zich richtte op ‘het tweede
slagen van deze oefening is de uitslag van
een intensief oefenprogramma voor de
bruggenhoofd – dat er dus nooit kwam
de test en die was goed. Ik ben natuurlijk
kiezen gekregen. Hierdoor waren onze
– zijn wij in een rotgang over het eerste
niet blind voor een aantal verzwarende
mensen onder alle omstandigheden klaar
bruggenhoofd gedenderd. Na de eerste
omstandigheden die op de achtergrond ook
voor deze niveautraining.”
actie had de vijand nog maar 50 tot 60 %
een rol hebben gespeeld, waaronder de
van zijn gevechtskracht over.
verhuizing onder tijdsdruk naar Oirschot.
2: De aanval
Je kunt dus wel stellen dat de combinatie
Op de dag van vertrek richting oefening
“De Duitse oefenvijand krijgt jaarlijks 43
mensen-middelen in dit geval optimaal is
moesten er nog mensen spullen inpakken
zogenaamde ‘Durchlaufe’ te verwerken
uitgebuit. Hieruit blijkt ook maar weer eens
terwijl ze een half uur later in de bus zaten
waarvan er 15 ‘full battle’ zijn. Volgens
de kracht van de uitgestegen infanterie.”
richting Guz Altmark. Dat vereist een snelle omschakeling. Er is tijdens Rhino Colbitz
de eenheidscommandant wordt zijn club slechts in één of twee gevallen daarvan
3: De post conflictfase
ook behoorlijk vaak gependeld tussen oe-
verslagen. Eén van die nederlagen hebben
“Binnen zo’n oefenscenario wordt de
fenterrein en thuis voor het afhandelen van
ze aan ons te danken: dat zegt in feite ge-
Tachtigjarige Oorlog in een paar dagen
allerlei administratieve zaken. De mannen
doorlopen. Dat is dus niet altijd even reëel.
zijn daar goed mee omgegaan en daarom
’s Ochtends nog bezig zijn met de vijand,
mogen we met z’n allen denk ik best tevre-
ONDANKS STO F, HITTE EN VERHUIZING A LS EXTRA TEGENSTANDE RS den zijn.”
RINO 6
7 RINO
! S I T A GR
HET SCHEU REN OVER DE KAZERN OOK BEU? E ALTIJD AL IE TS WILLEN ZEGGEN OV ER DIE ONG EPOETSTE SCHOENEN ? WELKOM BIJ DE GRO RINOCERO TE S DISCIPLIN E BINGO! H SPEL WAAR È T MEE JE CO LLEGA’S O EEN PRETT P IGE MANIE R ‘NAAR RECHTS RIC HT’.
DE SPELREGELS Het ‘Bingo-formulier’ bestaat uit veertig vakjes met daarin gedrag dat niet in de haak is. Telkens wanneer je zulk gedrag bij een ander constateert, schreeuw je ‘BINGO’ en kruis je het desbetreffende vakje aan op de kaart. Let wel: je eigen gedrag telt niet mee. Dat zou de bingo misschien te makkelijk maken... DE BELONING En dan is het langverwachte moment daar: je kaart is ‘vol’. Hoog tijd voor je beloning dus. Knip de medaille hieronder uit en plak hem op een plek waar iedereen hem kan zien. Achter het raam van je auto, bij het naambordje van je kantoor of op de deur van je legeringskamer. In september maakt de Rinoceros een rondje over de kazerne om één van de ‘gedecoreerden’ nog eens extra te verrassen. Het is natuurlijk wel de bedoeling dat die dan zijn volle bingo-kaart kan laten zien.
RINO 8
b
i
n
g
o
1 12
29 9
40 4
55
11 1
b
i
n
g
o
3
21 2
34
49 4
24 4
b
i
n
g
o
15
22
38 8
60
33 3
b
i
n
g
o
1
17 42 58 5
12 29 40 55 3 21 34 49 15 22 38 60 1 17 42 58 11 24 33 51
51
LOPEN/STAAN MET HANDEN IN DE ZAKKEN TE HARD RIJDEN OP HET KAZERNETERREIN DE BOOMBOX (TE) HARD AAN IN DE AUTO PRATEN TIJDENS HET APPEL ROKEN OP DE WERKPLEK ROKEN TIJDENS HET VERPLAATSEN OP HET KAZERNETERREIN ONGEPOETSTE SCHOENEN INCORRECT MILITAIR TENUE PRATEN MET KAUWGOM IN DE MOND OVER HET GRAS LOPEN PARKEREN BUITEN DE VAKKEN ZONDER BARET IN DE AUTO OP HET KAZERNETERREIN TE LAAT KOMEN AFSPRAKEN NIET NAKOMEN ELKAAR NIET DURVEN CORRIGEREN ONGESCHOREN UITERLIJK VLOEKEN ROTZOOI OP STRAAT GOOIEN ROMMELIGE WERKPLEK ONZORGVULDIG OMGAAN MET MATERIEEL
9 RINO
De missie naar de Afghaanse provincie Uruzgan komt steeds dichterbij. Om alvast in de stemming te komen, zet de Rinoceros de komende maanden de belangrijkste feiten over het missiegebied nog eens op een rijtje. Deze keer: de Islam.
Geschiedenis
Soennieten en Sjiieten
Geloof en Leefwijze
Het merendeel van de moslims, zo’n
De islam is een allesomvattende en alles
negentig procent, is soenniet. Vrij vertaald
regelende manier van leven. De islam geeft
betekent dat ‘de mensen die trouw zijn aan
richtlijnen op alle terreinen: van rechtspraak,
de overlevering en aan de gemeenschap’.
belasting, kleding, huwelijk, opvoeding en
Islam betekent letterlijk ‘overgave aan God
hem een opdracht: “Verkondig in de naam
De soennieten kennen geen gezagheb-
voedsel tot het verzorgen van dieren en
in vrede’ en een aanhanger van deze gods-
van uw God”. Na iedere volgende open-
bende geestelijkheid, maar volgen enkel de
de manier waarop je een glas water moet
dienst heet moslim (‘degene die zich heeft
baring herhaalde de profeet de boodschap
gewoonten en uitspraken van Mohammed
drinken.
overgegeven aan God’).Ook benamingen
van Allah tegenover zijn volgelingen, die
en zijn directe volgelingen. De traditie is
als islamiet of muzelman worden door de
dat vervolgens opschreven. Ze gebruikten
vastgelegd in zes verschillende verzamelin-
Wie moslim wil worden hoeft enkel de
aanhangers van de islam als acceptabel
daarvoor alles wat voorhanden was: palm-
gen, waarvan de sjaria (het rechtssysteem
geloofsbelijdenis (‘er is geen godheid dan
beschouwd. Dat geldt niet voor de term
bladeren, papyrus en dierenbotten. Maar
van de soennieten) er één is.
God en Mohammed is Gods profeet’) uit
mohammedaan. Daarmee zou de suggestie
het merendeel van de teksten leerden ze uit
worden gewekt dat ze, net als christenen,
het hoofd, zoals in die tijd gebruikelijk was.
Sjiieten vormen zo’n tien procent van alle
wil blijven moet vier andere verplichtingen
een mens als goddelijk persoon aanbidden.
Al die verzamelde openbaringen werden na
moslims. Het merendeel daarvan woont in
accepteren. Zij vormen samen de ibaada
Moslims bidden immers tot Allah en niet tot
de dood van de profeet gebundeld in wat
Iran waar 88 procent van de bevolking sjiiet
oftewel de handelingen van het islamitische
Mohammed.
nu de Koran (Arabisch voor het voorgedra-
is. Het grootste verschil tussen soennieten
ritueel. Deze handelingen zorgen voor
gen woord) heet.
en sjiieten is de manier waarop ze tegen de
discipline en eenheid onder de gelovigen.
overtuiging uit te spreken, maar wie moslim
opvolging van Mohammed aankijken. Vol-
De vier verplichtingen zijn het rituele
med een centrale plaats inneemt binnen
De centrale boodschap van de Koran is de
gens de sjiieten dienen de plaatsvervangers
gebed (vijf keer per dag), het betalen van
het islamitische geloof. Hij was het die op
waarschuwing van Allah dat de mensheid
van Mohammed, de kaliefen, uit de familie
belasting voor de armen (de zakaat), het
veertigjarige leeftijd, tijdens de maand Ra-
het veelgodendom moet opgeven. Vooral
van de profeet te komen. Soennieten
vasten tijdens de maand rammadan en de
madan, zijn eerste openbaring kreeg. Terwijl
de latere openbaringen zijn wat langer en
vinden juist dat religieuze leiders gekozen
pelgrimstocht naar Mekka.
hij mediteerde in een grot op een berg nabij
minder mystiek en bevatten ook richtlijnen
dienen te worden. Sjiieten erkennen de
Mekka, kreeg hij een visioen van de aarts-
en wetten voor de gemeenschap van
eerste drie gekozen leiders dan ook niet. De
engel Djibriel (Gabriël). De aartsengel gaf
gelovigen.
vierde kalief, Ali (de schoonzoon en neef
Dat neemt niet weg dat de profeet Moham-
van Mohammed), wordt door hen gezien als de eerste imam (of Ayatollah). In de visie van de sjiieten volgen na Ali nog elf imams. Ze geloven dat de twaalfde niet is overleden, maar dat God hem heeft verborgen. Deze twaalfde imam regeert volgens de sjiieten sinds zijn verdwijning in de negende eeuw de wereld. Tot zijn terugkomst, die overigens het Einde der Tijden in zal luiden, vormen de religieuze geleerden, met aan de top de ayatollahs, de gezaghebbende geestelijkheid.
R E V O N E T E W T E O M E J T A W S ALLE RINO 10
3 L E DE 11 RINO
Taal
et over s wat je weten mo Bij deel 3 van ‘Alle de woortweede deel van Afghanistan’ het langrijkPasjto, de twee be denlijst in Dari en velen, istan. Dit keer: be ste talen in Afghan arschuwingen. instructies en wa els voor n de volgende reg Voor het Dari gelde spraak: wat betreft de uit Nedergeproken als een - De ‘ch’ wordt uit landse ‘g’. Engelse gesproken als een - De ‘g’ wordt uit . ‘g’ (zoals in goal) ‘k’ gesproken als een - De ‘q’ wordt uit regels lden de volgende Voor het Pasjto ge de uitspraak: voor wat betreft gesproken als ‘sj’. - De ‘sh’ wordt uit derlandse sproken als een Ne - ‘Kh’ wordt uitge ‘g’.
Dari dereesj estada b aasj fa-ir nak oo salaai ta bendaaz Destaa b alaa dour buc ho peesj buro pahien sj oo aamer-e iendja kis t hamraa-y e biyaa tars nada sjte basje en iendja sa ber koo bedee gap beza n ehtiyaat dest naza n komak komakie biyaar
Pasjto dereesh wodariga dhaz ma kawa wasla di woghoza wa Lasona d i portak la ratawsha makh tal ar keshata sh sha a mesher m ot sok da ma sara rasha zand i pa aman da delta wo dariga rakla khabari w ok pam kaw la a las ma w aha marasta marasta rawla
gelse ‘k’.
sproken als een En
- ‘Ch’, wordt uitge
RINO 12
Nederla nds Stop Blijf staan Niet schie te Gooi uw n wapens n eer Handen om Omkeren hoog Doorlope n/doorrij den Uitstapp en Wie heeft hier de le iding? Kom me t mij mee Er zal u n iets gebe uren Wacht h ier Geef op Spreek Pas op Afblijven Help Haal hulp
13 RINO
HET DEFINITIEVE EINDE VAN 13 BEVOORRADINGSBrigade stapt over op COMPAGNIE Fysiek Distributie Met het inleveren van het eenheidsvaandel wordt op 6 september 13 Bevoorradingscompagnie definitief opgeheven. De plechtigheid markeert het einde van een tijdperk. De brigade stapt vanaf die datum over op het nieuwe Fysieke Distributie-concept waarmee het niet langer meer over een eigen bevoorradingseenheid beschikt. Reden genoeg om nog een keer terug te blikken en tegelijkertijd een brug te slaan richting toekomst.
BEVOORRADING DOOR DE JAREN HEEN: EEN OVERZICHT VAN FOERIER TOT FYSIEKE DISTRIBUTIE Voorgeschiedenis: de marketentster Hoewel het bevoorraden natuurlijk van alle tijden (lees: zo lang er oorlogen zijn gevoerd) is, gaat de geschiedschrijving over dit fenomeen wat minder ver terug. Omstreeks de zestiende, zeventiende eeuw doemt de zogenaamde marketentster op; een vrouw die de strijdende eenheid volgt en de mannen voorziet van een ‘natje en een droogje’. Vaak ging het om de echtgenote van één der strijdende militairen die graag dicht bij manlief wilde zijn. Pas in een later stadium werd de bevoorrading breder en beter georganiseerd aangepakt. De eerste, bekende foerier was desalniettemin een vrouw.
‘HET WORDT WENNEN’ “Er is vanaf juli vorig jaar met voorbedachten rade afgebouwd.” Aan het woord is majoor Frans Koreman, de laatste Commandant van 13 Bevoorradingscompagnie die kort de oefening ‘Capricorn’ in Oksbøl in herinnering roept. In
1905: Oprichting van de Intendancetroe-
1968: 13 Bevoorradingscompagnie verhuist
Denemarken verleende de compagnie voor de laatste maal
pen. Bij Koninklijk besluit wordt op 13 maart
naar 12 Pantserinfanteriebrigade in Nun-
logistieke steun aan een brigade-eenheid.
1905 een militaire eenheid opgericht met
speet. In Oirschot ziet 12 Bevoorradings-
Daarna ging 13 Bevo, op een enkeling na, op uitzending naar
een zogenaamde ‘intendance’ taak, die
compagnie het levenslicht.
Bosnië voor EUFOR 3. Volgens Koreman gaat het definitieve
letterlijk de verzorging van mens en dier in
opheffen van de eenheid dan ook niet gepaard met emotio-
het leger, destijds verpleging geheten, op
1990-1995: Val van de Muur leidt tot
nele afscheidstaferelen. “De klik is al eerder gemaakt”, zegt
zich neemt.
verdere inkrimping intendance-eenheden
hij.
en vorming van twee bevoorradings- en
Terwijl het laatste materieel wordt overgedragen aan het
1915: Oprichting regiment Aan- en af-
transportbataljons binnen 1 Logistieke Bri-
nieuwe, decentrale Fysieke Distributiepeloton (zie kader),
voertroepen
gade (op dat moment nog Divisie Logistiek
slaat de majoor al een brug richting toekomst. Te beginnen
Commando geheten). De eerste contouren
bij zijn personeel. “De compagnie is geleidelijk teruggebracht
1922: intendance-eenheid wordt omge-
van een centrale bevoorradingsorganisatie
van 140 naar 60 personeelsleden waarvan er 25 tot 30 over-
doopt tot ‘Compagnie administratietroepen’
tekenen zich af.
gaan in het 53 personen tellende decentrale FD-peloton van
1939: Tijdens de mobilisatie van 1939 zijn
1996: Na een uitgebreide Landmacht-reor-
binnen de brigade of zoekt zijn heil in de burgermaatschap-
er inmiddels drie compagnieën intendan-
ganisatie wordt 12 Bevoorradingscompagnie
pij.”
cetroepen gevormd. Deze krijgen een rol in
omgenummerd tot 13 Bevoorradings-
Logisch dus dat Koreman wekelijks mensen met loopbriefjes
het bemannen van de militaire magazijnen
compagnie. De ‘oude’13 Bevo krijgt een
over de vloer krijgt. “Personeelsleden die voor het verstrijken
voor kleding en uitrusting en de aanvullings-
mobilisabele rol en gaat verder als 130
van de contracttermijn een kans aangeboden krijgen buiten
en verdeelplaatsen voor levensmiddelen en
Bevoorradingscompagnie. Het symbool, de
de kazernepoort helpen we natuurlijk”, vertelt hij. Zelf gaat
fourage bij het parate veldleger.
Dino, verhuist wél mee naar Oirschot.
majoor Koreman naar de KMS in Weert.
1 Logistieke Brigade. En de rest? Die gaat elders aan de slag
Als het gaat om het nieuwe FD-concept valt direct de term 1946-1967: Bevoorradingsontwikkelin-
1998: Plannen Fysieke Distributie*
‘kinderschoenen’. Koreman: “De betrokken bataljons van 1
gen in de naoorlogse Landmacht volgen
worden ontvouwd. Bevoorrading binnen
Logistieke Brigade zijn met gloednieuw materieel betrekkelijk
elkaar in hoog tempo op. Overgang van
de Koninklijke Landmacht zal fasegewijs
snel in het diepe gegooid. Diverse mensen volgen momenteel
KL-organisatie naar Amerikaans model leidt
ondergebracht worden bij twee Fysieke
zelfs nog allerlei opleidingen.”
uiteindelijk tot oprichting bevoorradings-
Distributiepelotons onder de vlag van 1
Volgens de majoor moet het concept de tijd krijgen om
compagnieën bij pantserinfanteriebrigades.
Logistieke Brigade in Garderen.
zijn waarde te bewijzen. “Het besef dat je als brigade de
Dit heeft weer een verdere integratie van
bevoorrading niet meer in eigen hand hebt, voelt in het begin
Intendance- een AAT- werkzaamheden tot
2006: 13 Bevoorradingscompagnie wordt
waarschijnlijk heel onwennig aan”, zo voorziet hij.
gevolg.
definitief opgeheven.
Een ding staat volgens Koreman voorop: “de liefde moet van twee kanten komen.” Dus als zaken onverhoopt misgaan niet alleen de schuld bij de leverancier leggen, maar ook de
FYSIEKE DISTRIBUTIE: ‘BRENGEN IN PLAATS VAN HALEN’
hand in eigen boezem steken. Concreet gesteld: “Wees
Fysieke Distributie (FD) is een totaal nieuwe wijze van bevoorraden tijdens oefeningen en operationele inzet. De verschillende klasses (I
zelfkritisch over de wijze waarop je aanvragen indient.” Sleu-
t/m V) worden in het vervolg bij de eenheden gebracht in plaats van gehaald bij de verschillende verdeelplaatsen. Bij de manoeuvre-een-
telwoorden: snelheid, duidelijkheid en accuratesse. Volgens
heden gebeurt dit in principe tot op teamniveau en bij de artillerie tot op pelotonsniveau.
de majoor kan het nieuwe bevoorradingssysteem alleen suc-
De bevoorrading is een taak van een 53 man sterk, zogeheten Decentraal Transportpeloton dat ressorteert onder de vlag van twee nieuwe
cesvol zijn als aanbieder en gebruiker er samen de schouders
Fysieke Distributiepelotons van 1 Logistieke Brigade. Dit peloton neemt de plaats in van 13 Bevoorradingscompagnie en de bevoorra-
onder zetten.
dings- en logistieke pelotons van de brigade-eenheden.
Tot slot vindt hij het ronduit positief dat het decentrale
De nieuwe leveranciers zijn overigens uitgerust met Scania’s voorzien van Wissellaadsystemen (WLS) met flatracks.
FD-peloton in Oirschot aanvankelijk bestaat uit logistieke mensen vanuit de brigade. “Dat gevoel voor de brigade is een pré.”
RINO 14
15 RINO
Doorgenummerd
IN MEMORIAM
‘Helpdesk, goedemorgen, waarmee kan ik u van dienst zijn?’ –‘Snik, goedemorgen, kapitein Rechterug hier...snik.....’ –‘Uh, ja...goedemorgen....... waarmee kan ik u van dienst zijn? –‘Ik kan er niet meer tegen mevrouw... –‘Uhhh.... wat is uw MULAN-account meneer? –‘Snik, ik weet het niet meer..kapitein Rechterug heet ik, boehoehoe....’
naam......
VIJF SNAPSHO TS: EEN WERK WEEK IN BEE MAAND IN HA LD. DE WEGW NDEN VAN: SE ERPCAMERA RGEANT TIM WAS AFGELO HOOGEWEEGE PEN N, INSTRUCTE UR LO/SPORT 1. “De LO/Sportgroep op de RVS-kazerne GROEP.
–‘Uw Peoplesoft nummer en uw persoon-
telt 32 instructeurs die allemaal hun eigen
de eigen grenzen, ben je meer coach dan
een hekel aan hebben, heb ik eigenlijk maar
lijk wachtwoord misschien? Uw registratie-
rooster hebben. In de praktijk kom je elkaar
instructeur.
één goede raad: kom eens met een andere
nummer?
dus niet zo heel vaak tegen. Daardoor moet
– ‘Snik, wacht even, staat hier ergens op
je soms op een andere manier met elkaar
3. Spel hoort er ook bij en niet alleen ter
als je er met een lach aan begint dan met
een papiertje...’
communiceren, bijvoorbeeld via borden
ontspanning. Teamsporten ondersteu-
een chagrijnig gezicht. Het is verplicht, dus
–‘Op een papiertje, meneer Rechterug? U
waarop je korte berichtjes voor elkaar kunt
nen de groepsbinding, een taak van de
probeer er gewoon het beste van te maken.
weet dat dat in strijd is met de regelgeving
achterlaten. Je zou het een briefjeshuwelijk
LO/Sportorganisatie die wel eens over het
Probeer het te zien als een trainingsmo-
kunnen noemen, maar het is gewoon erg
hoofd wordt gezien. Natuurlijk is het trainen
mentje.
praktisch. Mailen is natuurlijk een andere
van de individuele militair in ons werk erg
optie, maar ook dat heeft zijn beperkingen
belangrijk, maar ook bij de teambuilding
5. Het gaat niet altijd om de prestatie,
aangezien we voor alle instructeurs samen
kunnen wij een belangrijke rol spelen.
maar soms ook gewoon om de bereidheid
– ‘Heeft u dan misschien de laatste tien cijfers van uw smartcard? – ‘Rechterug, mevrouw, Rechterug is de
omtrent wachtwoorden?. U dient een
VOL ONMACHT EN VERSLAGENHEID HEBBEN WIJ KENNIS GENOMEN VAN HET OVERLIJDEN OP 5 JULI VAN
wachtwoord uit uw hoofd te leren zodat eventueel misbruik van privacygevoelige gegevens wordt uitgesloten. Om handige puzzelaars op het verkeerde been te zetten, dient het bovendien te bestaan uit minimaal acht letters en drie cijfers en mag het geen afgeleide zijn van uw naam, die van een gezinslid of huisdier en geen verwijzing zijn naar een hobby, voetbalclub of plaatsnaam. Veiligheid voor alles, meneer
SOLDAAT 2 MAX VAN DER ZEE SOLDAAT VAN DER ZEE WAS PAS SINDS ENKELE DAGEN ‘ÉÉN VAN ONS’. DE KENNISMAKING WAS EIGENLIJK PAS NET GESTART. WIJ HADDEN HEM NOG ZOVEEL BETER WILLEN LEREN KENNEN, MAAR HELAAS IS DIE TIJD ONS NIET GEBODEN. DOOR EEN VOOR HEM ONBEKENDE LICHAMELIJKE AANDOENING IS MAX TIJDENS EEN OEFENING VAN ONS LOSGERUKT. MEDISCHE BIJSTAND VAN ZIJN COLLEGA’S EN HET ZIEKENHUIS HEBBEN HELAAS NIET MEER MOGEN BATEN.
het kan er echt niet meer bij...mijn hoofd tolt ervan.... Gisteren probeerde ik geld te pinnen met mijn unieke autorisatiecode voor het KPU, ik probeer te bellen naar mijn eigen registratienummer.... Inloggen in Peoplesoft met een ‘V’, inloggen in DIDO zonder ‘V’.......hoofdlettergevoelige wachtwoorden, arbeidsplaatsnummers,
4. De conditieproef is vaak één van de
Mentale Training bij het Schoolbataljon op
2. De klimtoren levert altijd mooie foto’s op.
eerste dingen waar mensen aan denken
de laatste foto. Leerlingen worden daar
De lessen kennen eigenlijk twee aspecten:
als het over de LO/Sportgroep gaat. De
onvoorbereid met een paar bokshandschoe-
het pure trainen op klimvaardigheden en
deelnemers zijn grofweg te verdelen in drie
nen aan in een ruimte met twee tegenstan-
het grensverleggende deel. Vooral wanneer
groepen: liefhebbers, mensen voor wie het
ders gezet. Het gaat er daarbij vooral om
de nadruk ligt op het overschrijden van
echt een moetje is en een groep die daar
of ze incasseringsvermogen en gevechtsbe-
tussenin zweeft. Voor de mensen die er echt
reidheid tonen. Ook daarbij is het verleggen
WIJ WENSEN ZIJN FAMILIE, VRIENDEN EN BEKENDEN VEEL STERKTE BIJ HET DRAGEN VAN DIT VERLIES. COMMANDANT EN MEDEWERKERS 42 PANTSERINFANTERIEBATALJON
van hun eigen grenzen erg belangrijk. “
DE BASISKENNIS HOE STAAT HET MET DEN? TEST HET, GHE RDI VAA MILITAIRE HANDBOEK KLHET VAN LP ZONDER HU VAN DE VOLGENND HA DE N MILITAIR, AA N. DIT KEER AGE EVR EUZ DE DRIE MEERK STRAF- EN IR ITA MIL OP HET GEBIED VAN TWOORDEN STAAN TUCHTRECHT. DE AN 19. ONDERAAN PAGINA
ELCO-nummers.........het gaat echt niet
A. Soldaat Kedeng hoeft zich hier niets van aan B.
Ja; maar het moet wel gaan om een bevel in
te trekken, aangezien de sergeant er niet bij
het belang van de dienst. C. Nee; behalve als de sergeant het bevel na-
heeft gezegd dat het een dienstbevel betreft. B.
mens een sergeant van 41 Pagnbat geeft.
Soldaat Kedeng hoeft zich hier niets van aan te trekken, aangezien het zich niet op een militaire plaats of tijd afspeelt.
De soldaat Kedeng is ‘s avonds in Tilburg
meer........’
C. Soldaat Kedeng moet zich verkleden.
aan het carnavallen met als kleding, zijn
– ‘Tja, uhhh....ik weet niet zo goed.....
Kan een sergeant van 17 Pantserinfante-
militaire uniform zonder rangonderschei-
Hoeveel tijd heb je om in beklag te gaan
Weet u wat meneer Rechterug, u krijgt van
riebataljon een dienstbevel geven aan een
dingstekens. In de polonaise komt hij zijn
tegen een tuchtstraf?
mijn een ticketnummer en dan bellen wij u
korporaal van 41 Pantsergeniebataljon?
sergeant tegen die hem zegt dat hij ogen-
A. 4 dagen.
zo snel mogelijk terug.... Meneer Rechte-
A. Nee; de sergeant staat in dit geval niet boven
blikkelijk een andere carnavalsoutfit aan
B.
de korporaal omdat hij van een andere een-
moet trekken. Welke van onderstaande
C. 7 dagen.
heid is.
zinnen is juist?
rug? Hallo.........?
RINO 16
een prestatie te leveren. Zoals bij het lesje
maar een paar computers hebben.
Rechterug!’ –‘Het zijn er gewoon te veel mevrouw...
insteek onze kant op. Het gaat echt beter
5 dagen.
Met dank aan kapitein Jurgen Knol, sectie Juridische Zaken 13 Mechbrig
17 RINO
reorganisatie 13 Herstelcompagnie Mei vorig jaar schreef de Rinoceros
In de tussentijd krijgt ook het herstelpeloton
vacatures voor burgermonteurs, is inmiddels
over de aanstaande reorganisatie bij
van het nieuwe pantsergeniebataljon vorm.
13 Herstelcompagnie. De toenmalige commandant, luitenant-kolonel
aal en geïnteresBen je soldaat of korpor te worden? seerd om onderofficier nde functies en taa Bekijk dan de onders l! reageer sne
FUNCTIES
De Koninklijke Landmacht zoekt onderofficieren Spreekt één van deze functies je aan, kijk dan voor een omschrijving van de
Algemeen Militair Verpleegkundige
werkzaamheden op www.werkenbijde-
grotendeels opgelost. Onder de BBT’ers
Onderofficier Artillerie
landmacht.nl. Kies vacatures en daarna
Zoetjes aan stroomt daar het nieuwe mate-
waarvan het contract afliep, is een inven-
Onderofficier Cavalerie
onderofficieren.
rieel voor binnen. Als alles goed verloopt,
tarisatie gemaakt wie als burgermonteur
Onderofficier Electromonteur
Rob van Oirschot, sprak over de
wordt ook dat proces binnenkort afgerond.
binnen defensie wilde blijven werken
Onderofficier Electrotechniek
noodzaak van de herstructurering
Datzelfde geldt voor de afstoting van de
en dat is een groot succes gebleken. Op
Onderofficier Genie
en de mogelijke personele conse-
twee matlogpelotons. Dat van Strijpse
die manier zijn dertig vacatures gevuld.
Onderofficier Genie MTS
Een overstap naar het Korps Commando
quenties. Ruim een jaar later maakt
Kampen is inmiddels overgegaan naar 330
Onderofficier Infanterie
Troepen Speciale Operaties behoort tot
de nieuwe commandant, luitenant-
Herstelcompagnie en op Mariahout gooit de
Vacatures zijn er nog wel bij het herstelpe-
Onderofficier Infanterie Korps Commando Troepen
de mogelijkheden. Voor meer informatie
kolonel Joost van Zitteren, voor
commandant aan het eind van deze maand
loton van 42 Pantserinfanteriebataljon. Van
Onderofficier Infanterie Luchtmobiel
hierover kun je terecht bij:
Rinoceros de balans op. Kortom,
de deur in het slot. Het merendeel van het
de oorspronkelijke eenheid in Seedorf is
Onderofficier Logistiek Bevo & Transport
Kapitein Bakker
wat is de ‘Stand van Zaken’.
personeel dat daar werkte, heeft inmiddels
uiteindelijk ongeveer de helft ook echt naar
Onderofficier Logistiek Militaire Administratie
KCT Roosendaal Mdtn: *06-58958021
een plekje in Oirschot gevonden. Anderen
Oirschot overgekomen. Dus daar moet nog
Onderofficier Mechanische Techniek
“Vaak zie je bij grote reorganisaties dat
zijn via natuurlijke weg afgevloeid. Wat dat
aan worden gewerkt.
Onderofficier Motortechnicus
het aanvankelijke plan in de loop van het
betreft kunnen we ook tevreden zijn: er is
proces nog een aantal keren wijzigt. Dat
tot op dit moment geen enkel gedwongen
is nu niet het geval. De hele herstructu-
ontslag gevallen.
rering van de materieeldienst Koninklijke
Onderofficier Rij-instructeur
Sollicitatieprocedure
Wensen zijn er natuurlijk ook nog. De
Onderofficier Verbindingsdienst
Wanneer je belangstelling hebt in één van
nieuwe werkplaatsen bijvoorbeeld. Die
Onderofficier Verkenner
bovenstaande functies, kun je reageren via
moeten binnen afzienbare tijd worden gere-
Onderofficier Wapentechnicus
intranet
Landmacht, waarvan de reorganisatie 13
Waar we ook erg tevreden over zijn, is de
aliseerd. Er is nu wel een interim-oplossing
Herstelcompagnie deel uitmaakt, is eigenlijk
integratie van de burgermonteurs bij de
die redelijk voldoet, maar we zitten echt te
precies verlopen zoals van tevoren was
herstelpelotons. Van tevoren waren daar
krap in het jasje.”
uitgedokterd. Mede daardoor hebben we
toch wel wat zorgen over. Maar de jonge
ons ook aan het originele tijdsschema kun-
militaire sleutelaars en hun, over het alge-
nen houden. Ik denk zelfs dat we daar iets
meen wat oudere, burgercollega’s blijken in
op vooruit lopen; we zitten nu zo ongeveer
de praktijk een ideale mix te vormen. Over
in de fase die voor het eind van dit jaar was
en weer wordt er gewoon erg veel van
voorzien. Het enige dat nu nog moet ge-
elkaar geleerd.
beuren, is de administratieve inbedding van de eenheden die zijn overgekomen uit See-
Een knelpunt waar we aan het begin van
dorf. Je moet dan bijvoorbeeld denken aan
het jaar nog tegenaan hikten, de veertig
KCT
Medaille-uitreiking tijdens eerste regionale Veteranendag
een aanpassing in People Soft, zodat ook die
Ze zijn al weer even terug in Neder-
De uitreiking viel niet geheel toegevallig sa-
van brandstofsmokkel en het inzamelen van
mensen hun verlofaanvragen gewoon bij 13
land, maar met de uitreiking van de
men met de eerste regionale Veteranendag
wapens. Naast de Support Company en de
Herstelcompagnie kunnen indienen.
Herinneringsmedaille Vredesopera-
in het Indoor-Sportcentrum van Eindhoven.
Normal Framework Operations Company,
tie is de uitzending voor de EUFOR
Een gepast decor om de militairen, veelal
onder leiding van de majoors Frans Koreman
3-gangers van 13 Mechbrig nu ook
afkomstig van 13 Bevoorradingscompagnie
en Stefan Kwa, waren er ook Nederlandse
echt afgesloten.
en 11 Afdeling Rijdende Artillerie, te bedan-
militairen vertegenwoordigd bij de interna-
ken voor hun inzet in Bosnië.
tionale staven in Banja Luka en Sarajevo en
Vanuit Bugojno en Banja Luka hielpen de
in een aantal zogenaamde Liaison Obser-
militairen uit ’t Harde en Oirschot mee aan
vation Teams; een fenomeen dat in januari
de verdere wederopbouw van het Balkan-
2004 is opgericht om lokale problemen en
land. Hun belangrijkste taken? Het bestrij-
ontwikkelingen inzichtelijk te maken.
den van illegale houtkap, het tegengaan
RINO 18
EUFOR 3-BOEK DEFINITIEF GESLOTEN
19 RINO 19
LUITENANT-KOLONEL ROB QUERIDO Commandant 42 Pantserinfanteriebataljon
N:
DE KEUZES VA Commandant of coach
Principieel of pragmatisch
“Dat onderscheid is moeilijk aan te geven.
“In beide termen zit voor mij een negatieve
Wanneer ben je commandant en wanneer
ondertoon. Het zijn twee uitersten. Regels
ben je coach? Ik praat liever in termen van
zijn voor mij regels waarvan ik niet snel zal
‘taakgericht’ en ‘persoonsgericht’. De taak
afwijken. Ik heb een hekel aan het ‘anders
is bij mij doorgaans ondergeschikt aan de
doen om het anders doen’. Pas wanneer
persoon die hem uitvoert. Het is slechts een
voorgestelde veranderingen functioneel
middel om iets gedaan te krijgen. Wanneer
zijn, ben ik bereid om concessies te doen.
je iemand die je niet of nauwelijks kent een
Mijn opstelling houdt dus het midden tus-
opdracht geeft, is het maar afwachten of
sen beide termen.”
de uitvoering goed is. Ik ben dus duidelijk meer persoons- dan taakgericht en in dat
Strandvakantie of wintersport
licht bezien misschien wel meer coach dan
“De strandvakantie, maar dan zonder
commandant.”
strand. Ik ga met mijn familie het liefst naar een warme bestemming voor een actieve
Noordduitse Laagvlakte of Oir-
vakantie.”
schotse Hei “Doe mij maar Afrika! (lacht) Even serieus:
WK Voetbal of Tour de France
gelet op onze huidige inzetopties en
“Dan toch maar het WK Voetbal al duurt
locaties, ga ik voor trainingsdoeleinden het
het me wel een beetje te lang. In feite
liefst zo ver mogelijk weg. Aspecten als
volstaan de samenvattingen. Ik vind het
hitte of kou, hygiënische omstandigheden,
knap wat de renners in de Tour doen, maar
alternatief transport (vliegtuig of boot),
mij kan het niet bekoren. Het is behoorlijk
bevolking en bergachtig terrein kun je niet
ééndimensionaal. Pas in het laatste uur van
simuleren bij 13 graden in een heuvelachtig
een etappe wordt het spannend.”
terrein op slechts een paar honderd kilometer van huis, als je begrijpt wat ik bedoel.”
Boek of tijdschrift “Geen van beide. Voor nieuws en achtergronden kijk ik televisie en raadpleeg ik het internet. Ik lees wel eens een boek tijdens de vakantie maar kan gemakkelijk zonder. Dat geldt niet voor muziek. Ik ben vroeger nog DJ geweest en heb nu een muziekproductiebedrijfje. Wat voor muziek ik leuk vind? Onder meer Latin en Dance maar in de auto gooi ik ook rustig Linkin Park in de cd-speler.”
DE KEUZES V AN: RINO 20
