De jaarcijfers van 2014 Een blik op innovatie Wie is onze nieuwe CFO? Onze ledenmelkveehouders en Foqus planet
Spark nr.1
Maart 2015 Spark is het personeelsblad van FrieslandCampina
2 Spark
Maart 2015
Maart 2015
Column
Spark 3
4 De uitdaging van de toekomst De maand maart zit er bijna op. Dat is altijd een bijzondere maand in de onderneming én binnen de coöperatie, omdat we medio maart onze jaarcijfers presenteren. Aan onze ledenmelkveehouders, aan journalisten, aan jullie als medewerkers vertellen we hoe we in het afgelopen jaar hebben gepresteerd. (zie pag. 4) We maken op zo’n moment de balans op, we blikken terug en we kijken vooruit. Dit keer heeft dat voor mij een bijzonder randje, omdat het de laatste keer is geweest dat ik dat heb gedaan in onze onderneming. Nadat medio februari bekend is gemaakt dat ik vertrek bij FrieslandCampina heb ik heel veel en erg aardige reacties gekregen. Felicitaties, maar ook reacties van mensen die me vertelden dat ze het jammer vinden om afscheid te nemen. Geloof me, dat is wederzijds. FrieslandCampina is een geweldige onderneming met zeer betrokken medewerkers. Ik kan terugzien op een buitengewoon mooie tijd bij dit bedrijf. Een tijd waarin we hard hebben gewerkt, maar waarin we ook de voldoening mochten smaken om met elkaar te bouwen aan een nieuwe onderneming. Die onderneming heeft goede perspectieven. Vorig jaar hebben we aan ons FrieslandCampina-logo de woorden ‘Nourishing by nature’ toegevoegd, wat zoveel wil zeggen als ‘Van nature voedend’. Die woorden dragen een belofte in zich. Een belofte die duidelijk te vinden moet zijn in alles wat we doen. In onze producten, in onze merken, in onze verkoopplannen, in onze supply chain, in ons HR-beleid, in ons duurzaamheidsbeleid. ‘Nourishing by nature’ moet een leidraad worden in alles wat we doen. In de komende jaren zullen zuivelproducten een nog belangrijkere rol gaan spelen als het gaat om het leveren van waardevolle voedingsstoffen en het helpen voeden van een groeiende wereldbevolking. Tussen nu en 2050 zal het aantal mensen op deze aarde groeien tot 9 miljard. Het is één van de uitdagingen waar de wereld zich voor gesteld ziet: die groeiende wereldbevolking van goede voeding te voorzien. FrieslandCampina kan daarin een geweldige rol spelen. Daarmee krijgen de melkveehouderij en onze onderneming nog meer betekenis voor de samenlevingen waarin wij actief zijn en bevestigen we ons bestaansrecht.
Nu, en in de toekomst. Vanaf de fusie hebben we gesproken over 'de reis' die we met elkaar maken: route2020. We zijn samen op reis gegaan en zeven jaar later kwam er ongepland, onverwacht en ongedacht een kruispunt waarop ik heb besloten om mijn reis elders te vervolgen. Ik heb in mijn persoonlijke brief aan jullie reeds uitgelegd welke beweegredenen ik daartoe had. Laat ik het samenvatten in één woord 'momentum'; voor alles is een tijd. Ik heb ervan genoten dit ik dit bedrijf in deze fase met jullie als medewerkers heb mogen dienen. Ik ben het bedrijf dankbaar voor de kansen die ik gekregen heb en heb groot respect voor het coöperatieve model. Ik ben geraakt door de woorden van waardering die ik van zovelen heb mogen krijgen bij het naderende afscheid. Het is een prachtige reis geweest: de herinnering zal ik koesteren, de warmte onthouden en mijn betrokkenheid bij ons bedrijf blijven uitstralen. Ik sla af; jullie gaan door. Samen op weg met een vernieuwde executive board, met Roelof Joosten als CEO en met Piet Boer als voorzitter. Een uitstekend team met fantastische medewerkers. Ik wens jullie alle goeds in jullie persoonlijke leven en veel succes met het voorzetten van de reis - route2020.
Cees ‘t Hart CEO Royal FrieslandCampina
Jaarcijfers 2014
8
En verder:
Innoveren bij FrieslandCampina
10 Sterk en fit met Campina
12 Hoe gaat het in Leeuwarden?
25 22
Creamy Creation groeit
Borculo: vernieuwd en uitgebreid
34 Wie is onze CFO?
16
Resultaten over2you
18
Three Crowns in Nigeria
20
Gezonde voeding voor ouderen
26
Mixen voor McDonald’s
28
Boter is hot!
38
De tijd is rijp voor kaas
Bij de voorplaat: We innoveren voortdurend bij FrieslandCampina. Arno Fraiponts, op de foto met een Frappé, en zijn collega's laten ons zien welke ijzers we zoal in het vuur hebben. Kijk op pagina 8 en 9. Colofon: Spark is het internationale personeelsblad van Royal FrieslandCampina. Het wordt uitgegeven in het Nederlands en het Engels in een oplage van 15.000 exemplaren. Eindredactie: Helma de Waardt en Suzanne van Hattum. Met medewerking van Dora Molnar, Roy Ramaker, Miriam Vijge, Margrit van de Braak, Luuk van der Veen en Esther Krijgsman. Vertaling: Bosch&Bosch, Amsterdam (Nederland) en Lisé Nijman, Arnhem (Nederland). Ontwerp: WAT Ontwerpers, Utrecht (Nederland) Druk: Bek, grafische producties, Veghel (Nederland) Artikelen mogen worden overgenomen met bronvermelding.
4 Spark
Maart 2015
Maart 2015
Spark 5
Bevredigend resultaat in dynamisch jaar Halverwege 2014 uitte ceo Cees ’t Hart nog zijn zorgen over de resultaten van FrieslandCampina. Maar nu, in de eerste maanden van 2015, noemt hij het resultaat ‘bevredigend’. De winst kwam uit op 303 miljoen euro. Voor de eerste helft van 2015 toont hij zich optimistisch: ‘We zijn met mooie cijfers begonnen.’
Nourishing by nature
Melkprijs
Mensen wereldwijd voorzien van de juiste voedingsstoffen, dat is dé uitdaging. Melk bevat van nature essentiële voedingsstoffen, zoals eiwitten, vitamines B2 en B12 en mineralen zoals calcium. Door het aanbieden van betrouwbare en smakelijke zuivelproducten levert FrieslandCampina een bijdrage aan het veiligstellen van voedselzekerheid en de zekerheid van goede voedingsstoffen. Daarbij streven we er naar om de druk op natuurlijke hulpbronnen en op het milieu te beperken.
Voor de ledenmelkveehouders ligt het niveau van de melkprijs met 42,70 euro per 100 kilo bijna op hetzelfde niveau van het topjaar 2013. Gezien de marktomstandigheden heeft FrieslandCampina een bevredigend resultaat bereikt. De totale vergoeding voor de geleverde melk die aan de leden-melkveehouder is uitbetaald, komt uit op 4,1 miljard euro. Dat is meer dan ooit.
Het zal de laatste keer zijn dat ceo Cees ’t Hart zich uitspreekt over de jaarresultaten. Bij de halfjaarcijfers van 2015 zal zijn opvolger Roelof Joosten zijn taak hebben overgenomen. Cees laat ‘zijn’ onderneming met een gerust hart achter. ‘Wij hebben de afgelopen jaren met elkaar hard gebouwd aan dit bedrijf. FrieslandCampina staat robuust in zijn schoenen. Roelof Joosten kent FrieslandCampina, de markt en de strategie route2020 door en door. Dat zorgt voor continuïteit.’
Foto: Bram Petraeus
Terug naar de cijfers van 2014. Eind 2013 voorspelde Cees ’t Hart ferme tegenwind voor 2014. Externe factoren hebben het resultaat beïnvloed. ‘Het eerste halfjaar wisten we dat de valutakoersen ons parten speelden, maar ook de ebola-crisis, de situatie in Rusland en de Oekraïne, de brand in Gerkesklooster, al die gebeurtenissen drukten hun stempel op ons resultaat. Doordat onze eigen organisatie goed op orde is en we de kosten heel scherp in de gaten hebben gehouden, hebben we een aantal zaken in de tweede helft ten goede kunnen keren.’ Veel gebeurd Met een winst die 150 miljoen euro hoger ligt dan vorig jaar is de ceo dan ook niet ontevreden. Al tekent hij er bij aan: ‘We hebben een eenmalige pensioenbate, dat maakt het beeld positiever, terwijl we in
2013 met een goodwill impairment te maken hadden die de winst naar beneden drukte. De cijfers laten zich dus niet helemaal vergelijken. Over het geheel genomen zijn we redelijk tevreden met het resultaat van 2014. Vooral met kindervoeding zijn we goed op weg. In China en Hong Kong ontwikkelen onze markten zich prima. Als je ziet waar we vijf jaar geleden stonden, dan is daar enorm veel gebeurd. Intussen is het gelukkig zover dat we de productiecapaciteit in Beilen (waar een grote investering voor de productie van kindervoeding is gedaan, red.) steeds meer kunnen gaan benutten voor deze markten. Het duurde langer dan gedacht voordat toren 6 in Beilen volop in productie was en dat betekende minder verkopen, vooral aan onze business to business afnemers. Als je een bepaalde periode ‘nee’ moet verkopen, duurt het wel even voordat die afnemers bij je terug zijn. Toren 6 draait nu in Beilen en we zien in het laatste kwartaal van 2014 het momentum weer terugkomen.’ ‘De categorieën zuiveldranken en merkkaas bleven achter in groei van het volume. Dat heeft onder meer te maken met minder marktgroei in Zuidoost-Azië als gevolg van een verhoging van de prijzen. Dat heeft invloed op het volume. Later hebben ook onze concurrenten prijsverhogingen moeten doorvoeren. Vervol-
gens is ons marktaandeel weer verbeterd. In de tweede helft van het jaar hebben de resultaten zich hersteld.’ De ban van de Russische overheid op de import van producten treft ons vooral bij kaas. Hakt dat er erg in? ‘We schatten het effect van de boycot op 80 miljoen euro. FrieslandCampina is de grootste kaasexporteur naar Rusland. Dat komt direct op onze rekening. Bovendien heeft het invloed op de zuivelmarkt. 2,5 miljard kilo melk (ook van andere aanbieders die naar Rusland exporteren, red.) moet nu in andere markten worden afgezet. Dat leidt tot ontwrichting van vraag en aanbod, vooral in kaas, melkpoeder en boter. Maar ook andere ontwikkelingen hebben een rol gespeeld. De valuta-effecten hebben ons ook 78 miljoen euro gekost.’ Zijn de ontwikkelingen wereldwijd aanleiding om de strategie aan te passen? ‘We zijn in 2010 op reis gegaan met route2020. Het is verstandig om na ruim vijf jaar een herijking te doen: we gaan de strategie aanscherpen. Die zal in de eerste helft van dit jaar worden voorbereid. Dat zal niet tot volkomen andere keuzes leiden. We kijken wat we moeten doen om in 2020 onze doelen gerealiseerd te hebben en oriënteren ons bijvoorbeeld op e-commerce voor kindervoeding. 2015 wordt het
6 Spark
Maart 2015
Maart 2015
Belangrijkste ontwikkelingen 2014 Bevredigend resultaat in lastig jaar
Waardecreatie voor leden-melkveehouders
Realisatie strategie route2020
Organisatie versterkt
Netto-omzet stabiel op 11,3 miljard euro, exclusief valuta-effecten een groei van 2,2 procent
Garantieprijs daalt licht met 0,07 euro (-0,2 procent) naar 39,38 euro (2013: 39,45 euro)*
5,7 procent volumegroei kindervoeding
Verdere groei kindervoeding in China en Hong Kong
Totaal prestatietoeslag (1,86 euro) en uitgifte ledenobligaties (1,07 euro) bedraagt 2,93 euro. Afname met 0,11 euro (-3,6 procent) ten opzichte van 2013 (3,04 euro)*
14,5 procent volumedaling merkkaas door Russische boycot en concurrentie op Europese markt
FrieslandCampina en China Huishan Dairy Holdings Company Limited hebben in 2014 een intentieverklaring getekend om te komen tot een 50 – 50 joint venture. Het bedrijf in oprichting, FrieslandHuishan Dairy, gaat kindervoeding produceren, vermarkten en distribueren
Melkprijs voor ledenmelkveehouders 42,70 euro, daling met 0,5 procent (2013: 42,90 euro)*
Investeringen van 656 miljoen euro voornamelijk in capaciteitsuitbreiding en kwaliteitsverbetering
Druk op marktaandelen en volumes van zuiveldranken en merkkaas Bedrijfsresultaat stijgt met 56,2 procent naar 489 miljoen euro. Gecorrigeerd voor eenmalige posten en valuta-effecten daalt bedrijfsresultaat met 10,7 procent Russische boycot zuivelproducten heeft een geschat negatief effect op bedrijfsresultaat van 80 miljoen euro Winst stijgt met 93 procent naar 303 miljoen euro. Exclusief de eenmalige posten en valuta-effecten daalt de winst met 13,1 procent Kasstroom uit operationele activiteiten afgenomen naar 545 miljoen euro (2013: 588 miljoen euro)
* Per 100 kilo melk excl. btw, bij 3,47 procent eiwit, 4,41 procent vet en 4,51 procent lactose
5,4 procent volumedaling zuiveldranken door lagere consumptie en druk op marktaandelen
Vernieuwd kwaliteits- en duurzaamheidsprogramma Foqus planet voor ledenmelkveehouders Veiligheid en veiligheidsbewustzijn belangrijk verbeterd; aantal ongevallen met verzuim afgenomen van 140 naar 94
FrieslandCampina versterkt positie in West-Afrika door overname van de zuivelactiviteiten van Olam in Ivoorkust Versterking positie in Italië door overname van de kaas- en boterdistributieactiviteiten van DEK Srl en verwerving 80 procent van de aandelen in Orange Srl
jaar van scoren in de markt. Na 1 april, na de afschaffing van de melkquota zullen we meer melk gaan verwerken. Daar is lang naar toegewerkt: FrieslandCampina heeft sinds 2009 2,5 miljard euro geïnvesteerd in de uitbreiding van productiecapaciteit om de melk tot waarde te kunnen brengen. Onze organisatie is op orde; Scoop, Summit en Soccer worden in praktijk gebracht. We hebben Procurement en ICT en veel andere diensten geprofessionaliseerd en we werken meer in teams dan voorheen. Het is goed om weer eens goed naar de strategie te kijken: datgene wat ons succes heeft gebracht in 2015 is geen garantie voor succes in 2020. Daar moeten we ons op bezinnen.’ Waar zal de aanscherping van de strategie zich op richten? ‘We verkennen nieuwe landen en nieuwe segmenten. Met zuivel heb je een schat aan nutriënten in handen waarmee we consumenten in verschillende leeftijdsgroepen producten kunnen aanbieden die ervoor zorgen dat mensen niet ondervoed raken. Dat gebeurt sneller dan je denkt. Ook in Nederland. 20% van de Nederlanders boven 60 jaar heeft een tekort aan goede voedingsstoffen. Men eet wel veel calorieën maar niet de juiste. Wij kunnen met zuivelproducten de tekorten aan goede voedingsstoffen helpen oplossen. Dat doen we in Azië met een hele reeks producten voeding voor jonge moeders en kinderen, maar dat kan ook in het segment van voeding voor ouderen. Tekorten aan eiwitten en mineralen kunnen we met zuivelproducten opheffen.’ Hoe ziet het langetermijnperspectief voor zuivel eruit? ‘Dat is positief. Ik verwacht dat het wel even duurt voordat de markt zich settelt, er zal best enige verstoring optreden in vraag en aanbod met prijsschommelingen tot gevolg. Maar de groei van de wereldbevolking en het feit dat de middenklasse zich verder ontwikkelt, zal de vraag naar zuivelproducten alleen maar doen toenemen. Daar hebben we wel een duurzame ontwikkeling van de melkveehouderij bij
Spark 7
nodig, zoals die nu in het nieuwe Foqus planet programma voorligt. (zie pagina 30, red). Zuivel heeft uitstekende vooruitzichten, als we laten zien dat wij als sector van belang zijn en blijven voor de samenleving.’
De 9-grid: Prioriteiten 2015 Versnellen
Winnen
Onze basis
Groei van kindervoeding in Azië In consumentenmarkten en business to business
Marktaandeel van zuiveldranken vergroten in Zuidoost Azie
Uitblinken in uitvoering
Groei in kaas Nodig voor het tot waarde brengen van melk
Versterk de positie in Nigeria Groeien met melkpoeder en EVAP
Een optimale en veilige productieketen
Bouwen nieuwe markten In aantrekkelijke groeigebieden
Vergroten van het marktaandeel in zuiveldranken en yoghurt
Verder met over2you
8 Spark
Maart 2015
Maart 2015
Spark 9
Arno Fraiponts, product developer bij FrieslandCampina Foodservice
Innovatie:
We maken het nieuw! Innoveren bij FrieslandCampina Griekse yoghurt, kaas in een nieuwe verpakking, de nieuwe smaak van een Mona-toetje, koffie-ijsmixen, herkenbare en begrijpelijke innovaties. Maar in de innovatiecentra van FrieslandCampina gebeurt nog veel meer: ontwikkelingen en studies die ons producten op moeten leveren voor de lange termijn. Die van invloed zijn op onze manier van werken, onze systemen of de manier waarop we ingrediënten inkopen. Kijk eens naar deze voorbeelden: de koffie Frappé, de nieuwe smaak van CoolBest, en het ‘onderhouden’ van onze producten of het bewaren van dat ene eiwit in koemelk dat baby’s ten goede komt.
Foto’s: Rob Oostwegel
Frappé
Laurien Ulfman, senior researcher bij Nutritional Sciences
Innovatie:
Project Airways ‘Oorontsteking, hoesten, een snotneus of een luchtweginfectie: kleine kinderen tot 1 jaar hebben er allemaal last van’, vertelt Laurien. ‘Het is bekend dat baby’s die moedermelk krijgen, beter beschermd zijn tegen deze aandoeningen dan baby’s die kindervoeding krijgen. We vroegen ons af of koemelk dezelfde bescherming kan bieden aan baby’s, als het gaat om luchtweginfecties. Immers, in koemelk zitten heel veel componenten die overeenkomen met moedermelk en bescherming kunnen bieden. In de huidige kindervoeding zijn die componenten niet meer intact. In 2014 is er een artikel gepubliceerd over een grote studie die wij samen met de universiteit in München (in Duitsland) hebben uitgevoerd. In die studie is een groep van 1.000 kinderen – verspreid over een aantal landen, in steden en op het platteland – gevolgd vanaf hun geboorte tot hun eerste verjaardag. Een deel van die baby’s dronk geregeld rauwe melk (ongepasteuriseerd) en een deel niet. Rauwe melk drinken is op boerderijen in Duitsland, Frankrijk, Zwitserland en Oostenrijk niet ongewoon. Uit de dagboeken die de ouders hebben bijgehouden, blijkt dat de baby’s die geregeld rauwe melk krijgen, beduidend minder luchtweginfecties hebben in vergelijking met baby's die geregeld UHT (ultra verhitte melk) drinken. Koemelk heeft het dus in zich om baby’s heel goed te beschermen. We buigen ons nu over de vraag wat we moeten doen om die positieve eigenschap van melk vast te houden tijdens het verwerken van melk. Binnen project Vivaldi wordt nu getest of ‘Growing Up Milk’, die zo min mogelijk hittebehandelingen heeft ondergaan, en aan alle kwaliteitseisen voldoet, jonge kinderen beter beschermt tegen infecties. Dat is een heel boeiende ontwikkeling die voor FrieslandCampina en onze kleinste consumentjes veelbelovend is.’
Van origine komt het uit Griekenland, maar al jaren vindt het zijn weg over de hele wereld: Frappé koffie, kortweg: Frappé. ‘Het is een mix van schilferijs en een zuivelmix met koffiesmaak, afgewerkt met slagroom. Frappé wordt koud gedronken’, vertelt Arno Fraiponts, product developer cream specialties bij FrieslandCampina Foodservice. ‘We zijn enkele jaren geleden benaderd door McDonald’s met de vraag of wij Frappé zouden kunnen maken voor de Europese markt. Dat hebben we gedaan. De Frappé-zuivelmix wordt geproduceerd in een zak van 7,5 liter met een speciale koppeling die op de Frappé-machine in de McDonalds restaurants past. Die machine zorgt voor een volautomatische bereiding van Frappé. De medewerker in het restaurant hoeft de beker alleen maar onder de vulmond en vervolgens onder de mixer te plaatsen. We hebben Frappé in twee smaken: mokka en karamel. Intussen beleveren wij McDonald’s voor een aantal landen in Europa met dit product. Het wordt geproduceerd in Lummen in België en het is de bedoeling dat onze collega’s in Stupino in Rusland begin 2015 ook opstarten, om de productie voor de Russische markt van Lummen over te nemen.’
Marisa Navarro, product development manager yoghurts & desserts Benelux
Innovatie:
Yvonne van Sijda, product ontwikkelaar bij FrieslandCampina Riedel
Value Engineering
Innovatie:
‘Het werk dat wij doen is vaak onzichtbaar. En dat moet het ook zijn. Ons team houdt zich bezig met het maken van het meest optimale product en het vinden van het beste recept en de beste ingrediënten daarvoor. Dat is het ontwikkelen van nieuwe producten, maar ook het ‘onderhouden’ van alle yoghurts en desserts die wij als onderneming maken. In yoghurts en desserts zit vaak fruit, suiker, aroma’s, stabilisatoren (stoffen om het product stevigheid te geven of een bepaald mondgevoel) en soms extra vitaminen of mineralen. We kijken of het recept en de ingrediënten die erin zitten nog wel de juiste zijn. We kijken of we meer dan één leverancier kunnen vinden voor een ingrediënt, dat maakt ons minder afhankelijk. We kijken óók of we de ingrediënten goedkoper kunnen inkopen. Of we helpen bij het verplaatsen van producten naar andere fabrieken om besparingen te realiseren. Maar voorop staat dat de kwaliteit van een product hetzelfde moet blijven, of beter moet worden. Als we veranderingen aanbrengen aan een product, voeren we testen uit met een door ons getraind sensorisch panel, of met consumenten om te kijken of ze het ‘nieuwe’ product net zo lekker vinden of misschien zelfs beter. Nog een voorbeeld, dat ook bijdraagt aan onze CSR-doelstellingen: het terugbrengen van de hoeveelheid suiker in zuivelproducten. We maken daarbij onder meer gebruik van een natuurlijk ingrediënt dat ervoor zorgt dat je de zoetheid van suiker intenser proeft, zodat we minder suiker kunnen toevoegen voor dezelfde smaak. Zo maken we een beter product, met een betere voedingswaarde voor de consument. Ook dat is innovatie.’
Coolbest Delicious Discovery ‘Met Delicious Discovery laat CoolBest iedereen spannende en on-trend smaken ontdekken. We spelen hiermee in op de trend naar vernieuwing en het ontdekken van nieuwe smaken. De range bestaat uit drie varianten, waarvan Rabarber & Framboos en Vlierbloesem & Peer in oktober 2014 zijn geïntroduceerd. Nu komt daar de Limited Edition Komkommer Limoen & Munt bij. Superfris en heel verrassend. De producten van CoolBest zijn vrij van toegevoegde suikers en bevatten alleen van nature aanwezige fruitsuikers. Zo spelen we in op de trend naar gezonde en natuurlijke voeding die je steeds meer ziet in allerlei segmenten van de voedingsmiddelenmarkt. Daarnaast besteden we veel aandacht aan duurzaamheid bij onze producten. Zo is er afgelopen oktober een strategisch partnerschap getekend met Solidaridad (zie ook vorige editie van de Spark). Duurzaamheid raakt het hart van wat wij doen. Wij maken bij Riedel al meer dan 40 jaar fruitsappen die gezond en lekker zijn. Dat we dit duurzaam doen is echt belangrijk. Consumenten verwachten dit ook van ons: een eerlijk product dat bijdraagt aan een gezond eetpatroon en dat de boeren die het fruit telen helpt in hun bestaansrecht; vandaag en in de toekomst.’
10 Spark
Maart 2015
Maart 2015
Consumer Products Europe, Middle East & Africa
Sterk en fit met Campina Medio maart kon je ‘m al zien: de nieuwe tv-commercial van Campina met Olympisch en wereldkampioen rekstok Epke Zonderland. Met deze campagne wordt zuivel opnieuw onder de aandacht gebracht. Ode aan de sporter Carola Boer, marketing directeur Nederland, vertelt: ‘Vroeger waren er zuivelcampagnes zoals Joris Driepinter en Melk de Witte Motor. In 2012 kwam daar onze ‘Melk is bijzonder’ commercial bij. Deze nieuwe langetermijncampagne is een vervolg waarmee we een ode brengen aan iedereen die graag beweegt in Nederland. Jong of oud, amateur of prof, dat maakt niet uit. Bij bewegen horen goede voedingsstoffen en zuivel levert die.’
De pure natuurkracht van zuivel Carien de Bas-van Middelaar, corporate brand & PR manager: ‘Zuivel zit van nature vol met belangrijke voedingsstoffen zoals proteïne, calcium en vitamine B2 en B12. Met deze campagne laten we zien dat iedereen zuivel goed kan gebruiken, want zuivel houdt je krachtig en fit. Zo zorgen proteïnen voor groei en herstel van je spieren.’
Samenwerking NOC*NSF Thomas Gribnau, portfoliomanager yoghurts & desserts: ‘In deze campagne komt alles samen: het goede van zuivel, gezonde voeding en bewegen. Naast de samenwerking met Epke, zijn we trots op onze voorgenomen samenwerking met NOC*NSF, de belangenorganisatie voor sport in Nederland. Als ‘official supplier’ van NOC*NSF zullen we samenwerken om vanuit de kracht van zuivel mensen helpen fitter te worden.'
Sterk met Campina Maurice Willemsen, brand leader Campina, vertelt: ‘Ruim 9 miljoen Nederlanders sporten een keer per week. We hebben gekozen voor olympisch kampioen Epke Zonderland omdat hij alles in zich heeft waar Campina voor staat; hij is sterk en fit, sympathiek en oer-Hollands. Als student geneeskunde en topsporter weet hij hoe belangrijk gezonde voeding is. We starten de campagne met yoghurt en komen dit jaar met een aantal yoghurt-innovaties. Naast het goede van zuivel, blijft uiteraard ook de herkomst van melk centraal staan. Zo organiseren we dit jaar voor de tiende keer de Campina Open Boerderijdagen en zullen we de opening van het boerenseizoen op de eerste lentedag weer groots vieren.’
Continu verbeteren naar een nieuwe fase 2015 is het jaar waarin FrieslandCampina wil scoren. Scoren door te winnen in onze markten, maar ook door onnodige kosten te verlagen. ‘In de supply chain gaan we daaraan bijdragen door toe te werken naar NUL verliezen en een maximale prestatie in onze fabrieken met het WCOM Reloaded programma’, aldus Niraj Mehra, corporate director Supply Chain. ‘De afgelopen jaren hebben we geweldige vooruitgang geboekt in onze productiebedrijven over de hele wereld door het uitrollen van het World Class Operations Management programma (WCOM). Wij, leden van het Supply Chain Leadership Team, geloven dat de tijd rijp is om het WCOM programma naar een hoger niveau te brengen. Onlangs hebben we samen met de Performance Excellence Directors en andere WCOM managers, gepraat over de plannen en ambities voor 2015 en daarna.’ Twee proeflocaties Chief Operating Officer Ingredients Roelof Joosten sloot zich aan bij de bijeenkomst om het team aan te moedigen en het belang van het programma kracht bij te zetten. John Como, Global Performance Excellence Director: ‘McKinsey Consulting group gaat ons begeleiden bij de
Epke Zonderland: ‘Vlak na een training neem ik voor het herstel van mijn spieren graag een product vol met proteïne, zoals yoghurt of kwark. Mensen denken vaak dat topsporters alleen maar speciale voedingspreparaten nemen, maar dat is niet zo. Gewone basisvoeding, zoals zuivel, bevat alle nutriënten die ik nodig heb.’
Foto: William Hoogteyling
Spark 11
eerste twee proeflocaties in Beilen en Leeuwarden in 2015. McKinsey verschaft ons ‘world class’ instrumenten om mee aan het werk te gaan en de belangrijkste verbeterpunten in de fabrieken in kaart te brengen. De aanpak van McKinsey past helemaal in onze bestaande WCOM programma’s, zodat we een duurzaam programma ontwikkelen voor de toekomst.’ ‘Later in 2015 zal het WCOM Re-loaded worden uitgerold naar meer fabrieken, een in elke van de vier business groups. Het is de bedoeling dat wij onze kennis en vaardigheden gebruiken om de aanpak van McKinsey – in deze tweede pilot-fase – in een locatie van elke business group in te zetten. We verwachten dat in 2017 de meerderheid van onze fabrieken deze nieuwe versie van WCOM kan gaan gebruiken.’
Vlnr Niraj Mehra, Joost Donkers (supply chain director Ingredients) en John Como. Foto: William Hoogteijling
12 Spark
Maart 2015
Maart 2015
Consumer Products Europe, Middle East & Africa
Consumer Products Europe, Middle East & Africa
Nieuwe koers voor Leeuwarden
Leeuwarden was: één grote fabriek. Het zijn inmiddels: vier kleinere units met elk een platte organisatie. Gespecialiseerd in de productie van EVAP (productie en verpakken gecondenseerde melk), Bussen (het maken van blikjes), Melkpoeder/Gesuikerde condens en logistiek: Warehouse & Distribution.’
De concurrentie op de wereldmarkt voor gecondenseerde (EVAP) en gesuikerde gecondenseerde melk (SCM) is verhevigd. FrieslandCampina Leeuwarden knokt om de kostprijs van producten beter onder controle te krijgen én omlaag te brengen. Dit moet ervoor zorgen dat nog meer consumenten in Afrika, het Midden-Oosten, Azië en Europa kiezen voor de A-merken Peak, Dutch Lady, Rainbow, NoyNoy en Omela. 2015 is het jaar van de omslag. ‘Het roer moet om’, heet de koerswijziging waardoor één van de grootste condensfabrieken ter wereld de toonaangevende spelbepaler kan blijven.
De plantmanager
De supply chain director David Chatard en de International Marketing Director Dominiek Franken
Grote kansen, wereldwijd Dominiek kent als international Marketing Director de uitdagingen van de wereldmarkt: ‘Als het om EVAP en SCM gaat is FrieslandCampina in veel regio’s al heel lang marktleider. Ondertussen liggen er wereldwijd nog meer grote kansen voor deze multifunctionele producten: smaakmakers in gerechten, in hete dranken, als broodbeleg of gewoon als voedzame melkdrank. Het is onze verantwoordelijkheid om de leiding te nemen in de groei van deze categorie.’
Foto's: Het Hoge Noorden
'Wereldwijd speelt de betaalbaarheid daarin de sleutelrol, vooral in ontwikkelingslanden en in opkomende markten’, zegt David Chatard. ‘Daar zetten veel consumenten de eerste stappen in zuivelconsumptie via EVAP en SCM. Voor die mensen moeten we concurrerend blijven met onze prijzen en ondertussen de prima kwaliteit bieden die ze van onze merken gewend zijn.’
‘Er is een forse inhaalslag gemaakt om dit bedrijf naar een hoger niveau te tillen’, zegt Peter Beemsterboer, sinds 1 januari manufacturing director in Leeuwarden. De vernieuwing van een poedertoren, de uitbreiding van de productiecapaciteit, de invoering van innovatieve, energiezuinige bereidingsprocessen, de Summit-implementatie, ze vroegen om aandacht en expertise. ‘We staan nu voor een nieuwe uitdaging: focus op costleadership. Dat vraagt om een organisatie, die bouwt aan gezonde groei door met de scherpst mogelijke operationele kosten te werken. Dit betekent: minder hiërarchische lagen. Dingen in één keer goed doen. Alle aandacht voor resultaat. Daar investeren we nu in.
De operator
De medezeggenschap
Kennis en inzicht
De noodzaak en het zuur
‘Je moet het productieproces van EVAP kennen, begrijpen, kunnen uitleggen en weten waar je kunt sturen.’ Anne Betzema, meer dan dertig jaar ervaring, bereidt de productie voor die in 2016 start in de nieuw gebouwde processingafdeling. Hij ziet nu al welke eisen morgen aan medewerkers worden gesteld: de allround procesoperator, de procesoperator en de veldoperator. ‘De afstand tussen operators en het proces in de fabriek is straks groter dan nu. Dat vraagt om goed opgeleide mensen in de bedieningskamer: analytische denkers die het hele proces kennen. Ook nodig: gespecialiseerde veldoperators, die rondes maken door de fabriek en de techniek van de installaties kennen.’ Inmiddels zijn in het processing-team mensen en functies ‘gematcht’. Anne: ‘De één is blij, de ander teleurgesteld. Ik begrijp dat goed. Maar: iemand die het operatorvak niet in de vingers heeft, die moet je dat niet laten doen. Benoem je zo iemand tot allrounder, dan gaat hij een hele zware toekomst tegemoet.’
Vlnr. Lieuwe van Wieren, Jacob Haima en Keimpe Heslinga
Korte lijnen
De manufacturing director
Nieuwe balans
Spark 13
‘Ik wil aanspreekbaar en bereikbaar zijn. Ik wil weten hoe iedereen in zijn vel zit. Dat bedoelen we met korte lijnen.’ Annemarie Koers-Jorna is sinds 1 januari plantmanager van de plant Melkpoeder/Gesuikerde condens. ‘Ik vind dit een fijne structuur’, zegt ze. ‘Er zit nu maar één laag tussen mij en de operators. En we hebben hier allemaal dezelfde focus. Op operationeel niveau kent de nieuwe organisatie operators op verschillende functieniveaus. Dat is nu in opbouw: mensen en functies zijn ‘gematcht’ en er wordt geïnvesteerd in een opleidingsprogramma om iedereen te trainen voor de nieuwe taak. Rust en duidelijkheid, en goede resultaten als gevolg, daar staan we voor als plantmanagers’.
‘Deze verandering is nodig’, zegt het dagelijks bestuur van de Leeuwarder OR, bestaande uit Lieuwe van Wieren, Jacob Haima en Keimpe Heslinga. ‘De essentie blijft: de kostprijs van producten.’ Helder is ook dat een deel van de oplossing moet komen uit een nieuwe productieorganisatie. ‘Wel is het proces waarbij 380 mensen zijn gematcht met nieuwe functies voor menigeen uitgelopen op een koude douche, terwijl anderen blij zijn met de promotie die zij maken’, constateren ze. ‘Ook al worden mensen die in een lagere schaal komen financieel gecompenseerd via het Sociaal Plan, dat compenseert niet altijd het gebrek aan waardering dat men voelt.’ Kernpunten uit het advies van de OR: herplaatsing van alle medewerkers in de productie in Leeuwarden, een goed opleidings- en overgangsplan en een goed plan voor de tweede fase die nu wordt voorbereid: een nieuwe kantoor- en ondersteunende organisatie.
De beste! ‘We zijn een van de grotere condensfabrieken in de wereld. Met een eeuw ervaring. Het kan niet zo zijn dat je met onze omvang en geschiedenis niet ook een van de beste en een van de meest concurrerende bent’, zegt Peter Beemsterboer. ‘We willen de EVAP-producent blijven die het voor concurrenten onaantrekkelijk maakt om in onze markten binnen te dringen. Die het onze commerciële units mogelijk maakt om te winnen in bestaande en nieuwe markten. Dat zijn we aan onze stand verplicht. En aan de leden-melkveehouders van FrieslandCampina.’
14 Spark
Maart 2015
Vraag van Emily Weimar, Corporate Trainee ICT, Nederland: ‘Je hoort mensen nog wel eens zeggen dat melk bedoeld is voor kalfjes en niet voor mensen. Wat kan ik daarop antwoorden?’
Anke Schlatmann, voedingskundige FrieslandCampina Institute: ‘Ja, koeienmelk is bedoeld voor kalfjes, dat is een waarheid als een...koe. Bestaan er wel voedingsmiddelen, anders dan moedermelk, die echt bedoeld zijn voor mensen? Kippen leggen hun eieren niet om op ons bord te belanden, een kabeljauw is niet geboren om de mens te voeden en ook granen zijn niet speciaal voor de mens gemaakt. Maar dat betekent niet dat mensen er geen baat bij kunnen hebben.’ ‘Door de eeuwen heen hebben mensen ontdekt wat ze wel en niet konden eten. Ze hebben ontdekt dat eieren, granen, appels en kool voedzaam en lekker zijn, net als melk van kamelen, schapen en koeien. Melk bleek erg geschikt voor jonge kinderen, maar oudere kinderen en volwassenen konden melk niet goed verteren. Een genetische verandering maakte het wel mogelijk om op oudere leeftijd melk te verdragen. Een paar mensen in Europa, Afrika en het oude Mesopotamië kreeg die verandering in de genen en dit bleek een duidelijk evolutionair voordeel op te leveren. Uit archeologisch onderzoek is bekend dat de mensen die melk konden drinken op volwassen leeftijd, duidelijk meer nageslacht kregen dan andere mensen. Daardoor is deze groep mensen door de eeuwen heen gegroeid van een paar eenlingen tot ruim een derde van de wereldbevolking.’ ‘Mensen drinken dus al eeuwenlang melk van zoogdieren. Melk was en is nog steeds een bron van onmisbare, waardevolle voedingsstoffen. Vanwege de eiwitten, vitaminen B2 en B12 en mineralen zoals calcium, past melk uitstekend in een gezond voedingspatroon voor jong en oud. En er zijn de nodige producten gemaakt van melk, zoals yoghurt, kwark en kaas. Het is niet voor niets dat in bijna alle landen van de wereld, van Europa tot Afrika en van Amerika tot Azië, melk en melkproducten onderdeel zijn van de aanbevelingen voor gezonde voeding.’
Maart 2015
Mátészalka +1000 dagen
Safety at work
Meer vragen? Heb je zelf vragen of krijg je wel eens vragen van anderen over melk? Informilk geeft antwoord op deze vragen. Kijk op www.informilk.nl en speel de melkquiz of lees verder bij de vragen over melk. Via je eigen FrieslandCampina-account (gebruikersnaam en wachtwoord voor je computer) kun je inloggen.
Viering van 1.000 dagen LTA vrij in de kantine in Mátészalka.
Spark 15
Creamy Creation +1.350 dagen
1.000 dagen zonder verzuimongeval ziet Mátészalka als een eerste stap Enorm trots zijn ze, alle medewerkers van FrieslandCampina’s grootste productielocatie in Hongarije. Afgelopen januari was Mátészalka namelijk 1.000 dagen LTA-vrij, zonder verzuimongevallen. Slechts een eerste stap, zeggen ze, op weg naar nog veiliger werken. ‘We zijn echt trots op deze mijlpaal’, zegt Marianna Poórné Fejes, human resources director in Mátészalka. Hier worden zuivelmerken als Mia voor desserts, Milli voor spreads en ’s lands sterkste zuivelmerk Pöttyös geproduceerd. Managing director Péter Szautner benadrukt dat het een gezamenlijk succes is als gevolg van ieders eigen werk en teamwerk. ‘Zonder de betrokkenheid van alle medewerkers en managers, was het nooit gelukt. Het is ook het resultaat van continue werken aan de bewustwording van veiligheid.’ Het afgelopen jaar is aan een cultuur gebouwd waarin veiligheid voorop staat. Péter legt uit: ‘Daarvoor hebben we de 3A-aanpak gebruikt: alignment, accountable en action. Risico’s en verantwoordelijkheden zijn helder en expliciet gemaakt, en goed op elkaar afgestemd. Daar trainen we iedereen in. De afgelopen maanden waren de veiligheidstrainingen extra belangrijk vanwege de nieuwbouw en het aannemen van vijftig nieuwe medewerkers. Iedereen die hier werkt moet onze safety first mindset kennen. Bovendien voelen collega’s zich aangesproken om samen een veilige(re) werkomgeving te creëren. Ze doen mee aan het veiligheidspilaarteam, aan veiligheidsobservaties en systemen als LOTOTO, FoQus of OHSAS.’ ‘Om de werkvloer ook veilig te houden, moeten we proactief zijn en initiatief nemen’, kijkt Marianna vooruit. ‘Want hoe mooi deze mijlpaal ook is, het blijft slechts een eerste stap. Dit resultaat motiveert om nog harder te werken aan het verbeteren van onze veiligheidscultuur en –processen. Op naar produceren zonder enig ongeval!’
Creamy Creation meer dan 1.350 dagen LTA-vrij De productielocatie van FrieslandCampina Creamy Creation in Rijkevoort (Nederland) is ruim 1.350 dagen LTAvrij. ‘Onze medewerkers zijn daar trots op’, zegt managing director Steven Alexander. ‘Het veiligheidsbewustzijn is hoog. Ons SHE-beleid werpt vruchten af.’ Koen Huijbers, sinds juli 2014 SHE-officer, vertelt: ‘In 2011 scoorde de locatie een 0,9 in een nulmeting voor de FoQus SHE-audit. Reden om een duidelijk SHE-beleid op te zetten, met een bijbehorend managementsysteem. Ook zijn medewerkers getraind op bewustwording en concrete zaken als LOTOTO.’ Eind 2012 was het auditcijfer al een 2,1; in 2014 een 2,5. Dit wijst op continue verbetering. ‘We zijn onder meer interne SHE-audits en gedragsobservatierondes gaan uitvoeren, waarbij echt iedereen is betrokken. We stimuleren dat medewerkers gevaarlijke situaties melden’, zegt Koen. ‘We communiceren veel over veiligheid. Alle meetings, van werkoverleg tot MT-vergadering, beginnen ermee. We zoeken ook samenwerking met onze collegawerkmaatschappijen hier in Rijkevoort. En binnen de business group Ingredients is er een SHE-platform waar we zaken afstemmen. Dit jaar ligt de nadruk op het voldoen aan de Life Saving Rules. We willen veiligheid hier naar een nóg hoger plan brengen.’
Collega's van Creamy Creation in Rijkevoort, trots op deze mijlpaal.
16 Spark
Maart 2015
Maart 2015
Werk aan de winkel Over2you is achter de rug. De resultaten uit het medewerkersonderzoek van vorig jaar zijn in de eerste maanden van 2015 besproken in alle onderdelen van FrieslandCampina. Wat gaat er goed, wat kan beter en hoe kunnen we met actieplannen aansluiten op de uitvoering van de strategie? Een kijkje bij FrieslandCampina Foodservice, Research & Development, Cheese, Butter & Milkpowder en de collega’s in Indonesië.
Interactie bij Foodservice ‘Tijdens de leadership days van Foodservice Europe (onderdeel van de business group CPEMEA) hebben we op een interactieve manier de resultaten van over2you besproken’, vertelt HR Manager Jet Bolder van FrieslandCampina Foodservice. ‘Vier van onze ‘academic potentials’ hebben het voortouw genomen en de sessie gefaciliteerd. In drie rondes hebben we de resultaten in de verschillende business units en stafafdelingen doorgenomen. Eerst hebben we de resultaten gedeeld en eerste acties gedefinieerd, daarna zijn de business unit directeuren uitgedaagd door medewerkers uit andere teams. Tot slot zijn er vervolgafspraken gemaakt.’ ‘Uit over2you kwam bij ons onder meer dat werkdruk een item is om
aan te werken. We moeten ons budget halen, maar ook Summit, Scoop en Soccer implementeren. En dat vraagt veel van onze mensen. Er is dus werk aan de winkel om fit te worden en te blijven als individu, team en organisatie om deze uitdagingen tot een goed einde te brengen.’
Focus en prioriteiten stellen Een hoge betrokkenheid, waardering voor teamwork en persoonlijke ontwikkeling sprongen eruit bij de resultaten van over2you binnen Research & Development (R&D). ‘Die goede dingen moeten we koesteren’, aldus Margrethe Jonkman, corporate director Research & Development werkzaam in het Innovation Centre in Wageningen.
1
‘Maar er zijn zeker verbeterpunten. Binnen FrieslandCampina, maar ook binnen R&D, scoorden we minder goed op het naar de markt brengen van innovaties. Hierover zijn we nu met de medewerkers in gesprek.’ De 500 collega’s die binnen R&D werken (350 in Wageningen en 150 in andere R&D centra) praten in kleinere groepen over de uitkomsten van over2you en de actieplannen die daarvan het gevolg zullen zijn. ‘Er is een enorme passie en een energie bij onze medewerkers om te innoveren en wij hebben de afgelopen jaren mooie innovaties tot stand gebracht. Maar het kan nog beter! Ik wil graag weten wat de oorzaken zijn van punten waar we minder goed op scoren en de verhalen van medewerkers daarover horen.’ ‘Een hoge werkdruk en de noodzaak om prioriteiten te stellen zijn ook aandachtspunten die vanuit over2you naar voren komen. We merken dat we soms met heel veel dingen tegelijk bezig zijn. Het kan zijn dat medewerkers daardoor werkdruk ervaren, maar hiervoor moeten we nog wel echt in gesprek gaan met medewerkers. In ieder geval kunnen we al wel zeggen dat een duidelijke focus, prioriteiten stellen en slagvaardig beslissingen nemen iets is wat het management als eerste moet doen. Daarin moeten wij het voorbeeld geven’, aldus
2
3
1. Eerste actie gedefinieerd bij Foodservice; 2. Margrethe Jonkman in gesprek met een groep jonge R&D'ers, over de uitkomsten van over2you; 3. FrieslandCampina Born: 'Er zijn al verbeteringen in gang gezet'; 4. Medewerkers nemen beslissingen over verbeterplannen. Foto’s: FrieslandCampina & Rob Oostwegel
Margrethe Jonkman. ‘Voor 2015 ligt de nadruk op scoren in de markt: de innovaties van de afgelopen tijd op de markt brengen. Dat is ons belangrijkste doel en daar zetten we op in.’
Betrokken medewerkers in Born De response op over2you bij het kaasproductiebedrijf in Born (onderdeel van Cheese, Butter & Milkpowder) was hoog: bijna 90 procent. ‘We hebben over2you echt omarmd’, vindt HR manager Twan van den Heuvel. Samen met Roger Houben, allround operator en OC-lid, reageert hij op de uitkomsten en de plannen die nu worden gemaakt. ‘We hebben veel reacties op de open vraag gekregen. Dat geeft wel aan hoe betrokken medewerkers zich voelen’, aldus Twan. ‘De onderwerpen ‘werkdruk’ en ‘prioriteiten stellen’ kwamen vaak naar voren. Dat had ook te maken met de vakantieperiode, waarin we eigenlijk te weinig mensen hadden voor het werk. Veel medewerkers reageerden daarop bij over2you’, zegt Roger. ‘Medewerkers gaven ook aan dat ze het management meer op de werk-
Spark 17
4
vloer willen zien, meer contact, meer communicatie wensen.’ De uitkomsten zijn uitgebreid besproken, niet alleen in Born maar in de hele business group Cheese, Butter & Milkpowder. Twan vervolgt: ‘We hebben actieplannen opgesteld, die we samen met de werkgroep over2you blijven volgen. Hierin zijn de plantmanager, HR en de gehele OC vertegenwoordigd. Er zijn al verbeteringen in gang gezet. Zo worden er nu drie medewerkers opgeleid om op andere afdelingen te kunnen bijspringen, zodat we meer flexibiliteit in de zomer krijgen. Het locatieteam moet duidelijke prioriteiten stellen en met hun medewerkers in gesprek blijven. Dat zijn belangrijke aanbevelingen waar wij mee aan het werk gaan.’ En gaat dat allemaal lukken? Roger is ervan overtuigd: ‘Kom over een jaar nog maar eens vragen hoe we ervoor staan.’
Effecten in Indonesië ‘We hebben de resultaten van het over2you-onderzoek besproken met onze medewerkers, in alle verschillende afdelingen’, zegt Randi Nur Indrawan, assistent HR manager bij FrieslandCampina Indonesia. ‘We hebben focusgroep discussies geor-
ganiseerd. De HR-collega’s spelen daarin een faciliterende rol. In elke bijeenkomst hebben we drie actieplannen opgesteld om verbeteringen aan te brengen naar aanleiding van de uitkomst van over2you. HR neemt geen beslissingen over de verbeterplannen, dat doen de medewerkers van een afdeling zelf. Naar mijn idee geeft over2you ons heel waardevolle inzichten in onze organisatie en wat wij kunnen verbeteren. Het heeft echt invloed op ons werk. En ja, ik ben er zeker van dat we resultaat gaan boeken. We hebben tools waarmee we geregeld kunnen rapporteren over onze actieplannen. Dit gaat ons echt helpen.’
18 Spark
Maart 2015
Maart 2015
Consumer Products Europe, Middle East & Africa
Three Crowns melk zet moeders in het zonnetje Het merk Three Crowns (gecondenseerde melk) in Nigeria is opnieuw in de markt gezet. Het is nu niet meer alleen verkrijgbaar als gecondenseerde melk maar ook als melkpoeder, zodat consumenten het op meer manieren kunnen bereiden en gebruiken. Three Crowns-melk helpt moeders om goed voor zichzelf te zorgen en fit te blijven en zo ook de beste zorg aan haar gezin te besteden. FrieslandCampina WAMCO Nigeria zette bij de herintroductie een grote campagne op onder werknemers en consumenten, zoals een Zumba fitness-dans.
‘Three Crowns is een gezonde keuze met het oog op het lage cholesterolgehalte in de melk. Het bevat bovendien 28 vitaminen en mineralen. Dat helpt om het lichaam gezond en fit te houden. We leveren al 25 jaar melk van heel goede kwaliteit voor een redelijke prijs. Het merk geniet het vertrouwen van consumenten en van gezondheidsprofessionals zoals artsen’, vertelt Maureen Ifada, senior brand manager. ‘Er worden hoge eisen gesteld aan Nigeriaanse vrouwen. Ze vergeten soms goed voor zichzelf te zorgen, omdat alle aandacht uitgaat naar het gezin. Met Three Crowns-melk zorgen moeders niet alleen goed voor hun gezin, maar ook voor zichzelf.’ Het nieuwe melkpoeder maakt toepassingen in thee, koffie, pudding en ontbijtgranen gemakkelijker en stimuleert zo het gebruik van Three Crowns. ‘Likes’ Bij de bekendmaking van de nieuwe campagne aan de medewerkers, lanceerde Three Crowns de 'Don’t You Wish’-wedstrijd op Facebook voor alle medewerkers van FrieslandCampina WAMCO Nigeria. Medewerkers konden foto’s van hun vrouw of moeder insturen en aangeven hoe fantastisch, fijn en lief ze is, hoe goed ze kan koken of hoe fit en sportief ze is. Medewerkers moesten vervolgens ‘likes ‘ verzamelen. De drie inzendingen met de meeste 'likes' hebben een behandeling in een kuuroord voor zichzelf of hun vrouw/moeder gewonnen. Om de campagne nog meer te activeren en medewerkers te motiveren om fit te worden, werd een Zumbasessie georganiseerd, waarbij de Nigeriaanse 'Dance Queen Kaffy', als recordhouder opgenomen in het Guinness Book of Records, alle medewerkers uitnodigde voor een Zumba-sessie om te zien wie deze dans het langst kon volhouden.
Kijk ook op: www.facebook.com/threecrownsmilk
Consumer Products Asia
FrieslandCampina Indonesië lanceert met succes ‘Fun4Kids’
Spark 19
‘Fun4Kids-producten bieden ons nieuwe kansen om te winnen in de markt. We verwachten dat we hiermee de marktleider in de ready-to-drink markt worden in Indonesië’, zegt Marco Spits, managing director FrieslandCampina Indonesië.
In 2014 heeft FrieslandCampina Indonesië een nieuwe lijn ‘ready-to-drink’ producten gelanceerd in samenwerking met Disney: Frisian Flag Fun4Kids. De kant-en-klare Frisian Flag-zuiveldrankjes zijn geïntroduceerd met pakkende namen als ‘Milky’, ‘Fruity’ en ‘Mut Mut’ en met iconische Disney-figuren op de verpakking, zoals Iron Man, Spider-Man, Thor, Rapunzel, Elsa (uit de film Frozen) en Mickey Mouse. Deze figuren zijn gekozen met de gedachte dat ze een positieve uitwerking hebben op kinderen omdat ze voor bepaalde waarden staan: zo ‘slim’ als Iron Man, zo ‘sterk’ als Thor, zo ‘snel’ als SpiderMan, zo ‘creatief’ als Rapunzel en zo ‘moedig’ als Elsa. Gezonde leefstijl Het doel van de nieuwe productlijn is om het drinken van melk als onderdeel van een gezonde leefstijl te stimuleren bij Indonesische kinderen. Het initiatief past goed bij de lange-termijn-doelstelling van FrieslandCampina Indonesië: het ondersteunen van een gezonde leefstijl voor Indonesische kinderen en hun families door gezonde zuivelproducten van hoge kwaliteit aan te bieden. ‘FrieslandCampina Indonesië wil kinderen die in de groei zijn graag aanmoedigen om melk te drinken zodat ze in hun nutritionele behoeften kunnen voorzien. Een manier om dit te doen is om van melk drinken een gewoonte te maken die tegelijkertijd nuttig en leuk is: Fun4Kids’, zegt marketing director Patrick van der Aa. Veelbelovende resultaten Fun4Kids wordt gezien als het grootste speerpunt in de categorie
voor de business group Consumer Products Asia. FrieslandCampina Indonesië is trots om hierin een voorbeeld te zijn voor andere markten. Het project wordt geleid door senior brandmanager Fidiyantri Cholid. ‘De lancering van Fun4Kids kan ons marktaandeel potentieel vergroten in de categorie zuiveldranken voor kinderen. We hopen dat kinderen melk drinken omdat ze het lekker vinden en omdat ze daarmee net zo gezond en sterk kunnen zijn als hun favoriete Disney-figuren. Tot nu toe zien de resultaten van de eerste drie maanden na de launch er goed uit, een positieve indicatie van een groeiend marktaandeel.’ Distributie Sales director Danny Chew voegt toe: ‘De strategie om van Fun4Kids een succes te maken in Indonesië zit in de aantrekkelijke prijs en de maximale distributie in relevante kanalen. Met project Zeus (het strategische programma in Indonesië voor het versterken van de marktposities van Frisian Flag producten, red.) hebben we goede distributiekanalen ontwikkeld in General Trade wat Fun4Kids zeker helpt (General Trade is het traditionele verkoopkanaal, zoals kleine winkeltjes, kiosken en markten, red.). Daarnaast maken we ook gebruik van het netwerk van de groothandel in Indonesië, waardoor onze producten in de juiste outlets terecht komen.’
Het Fun4Kids launch programma: Augustus 2014: ‘Klanten Launch’ om de nieuwe producten te presenteren aan alle zakenpartners September 2014: ‘Interne Launch’ voor alle medewerkers Oktober – November 2014: ‘Consumenten Launch’ met het thema: ‘Frisian Flag Fun4Kids: Wie wil jij vandaag zijn?’
V.l.n.r.: Mr. Mochtar Sarman (Director of Retail & Licensing Walt Disney Indonesia), Patrick van der Aa (marketing director FrieslandCampina Indonesia) en Sri Megawati (HRCA Director FrieslandCampina Indonesia) bij de feestelijke start van Fun4Kids in Central Park Jakarta op 31 oktober 2014. Foto: FrieslandCampina
20 Spark
Maart 2015
Maart 2015
Ouderen worden sterker van zuivel en beweging Chocomel is favoriet Om zeker te weten dat FrieslandCampina met de goede producten op de markt zou komen, heeft Urszula consumententests met haar doelgroep gedaan. ‘De smaak van oudere consumenten verandert. Ze proeven smaken ook minder duidelijk dus we waren benieuwd welke producten zij lekker zouden vinden. Het was voor het eerst dat we met deze doelgroep een test gingen doen. De oudste deelneemster was 96. Ze vonden het geweldig om onze producten te proeven. De grote favoriet: Chocomel! Maar ook verschillende soorten kaas en kwark vonden ze heel lekker.’
V.l.n.r. Urszula Kudla, Sabine van den Berg en Paula Garcia. Foto’s: William Hoogteijling
Met kaas, kwark of chocomel en een half uurtje bewegen per dag, kunnen we spiermassa opbouwen en sterker worden. Vooral oudere mensen hebben daar baat bij. ‘Ouderen die meer eiwitrijke producten eten (zoals zuivel) en regelmatig bewegen, versterken hun spieren. En dat verbetert de kwaliteit van hun leven, vertelt Urszula Kudla, sr. Researcher Nutritional Science bij het Innovation Centre in Wageningen. Een kopje thee en een beschuitje met jam. Geen ongewoon ontbijt voor een oudere, die thuis of in een verpleeg- of bejaardenhuis woont. ‘Vast lekker, maar er zit helemaal niks in. Oudere mensen zijn dikwijls ondervoed: ze eten te weinig en wat ze eten bevat bijvoorbeeld te weinig eiwit. Met een plak kaas op dat beschuitje zou dat ontbijt er al veel voedzamer uit zien.’ Sabine van den Berg is diëtiste. Ze werkt bij Zorggroep Noord-West Veluwe: een organisatie die ouderen thuis en in verzorgings- en verpleeghuizen zorg biedt. Sabine zit aan tafel met Urszula Kudla, en Paula Garcia, Daily Nutrition & Health Benefit Platform leader. Zowel Urszula als Paula werken bij het Innovation Centre van FrieslandCampina in Wageningen. Sabine, Urszula en Paula werken samen – met een aantal andere collega’s – aan de studie ProMuscle om ouderen eiwitverrijkte voeding en beweging aan te bieden. ‘FrieslandCampina is al langere tijd bezig met voeding – speciaal voor ouderen. In samenwerking met de universiteiten van Wageningen en Maastricht, met zorggroep NoordWest Veluwe en met industriële partners zijn we de voedingsbehoeften van ouderen in kaart aan het brengen. En we kijken hoe we hier als FrieslandCampina op in kunnen spelen, bijvoorbeeld met eiwitverrijkte zuivelproducten’, legt Urszula uit.
Breken ‘Vooral ouderen die minder gezond eten en minder bewegen, verliezen spiermassa. We zien dat sommige ouderen heel gemakkelijk vallen en iets breken: een heup
Spark 21
of een pols’, vertelt Sabine. ‘Dat is vreselijk voor ze want dat betekent meestal opname in een ziekenhuis of verpleeghuis.’ Zuivelproducten bevatten veel goede voedingsstoffen (zoals eiwit en calcium) die voorzien in de behoeften van ouderen. Sabine: ‘Ouderen eten vaak minder vlees, wat ook een negatieve invloed heeft op de eiwitinname. Zuivel is een goed alternatief. En om eiwitten goed op te nemen in het lichaam is het ook nodig om ze verspreid over de dag te eten: bij het ontbijt, bij de lunch en ook nog wat bij het avondeten.’ ‘Binnen het wetenschappelijk consortium van het Top Institute Food & Nutrition hebben we het dieet van ouderen zo goed mogelijk afgestemd op hun behoeften, met extra eiwitinname en lichaamsbeweging. Dat heeft tot goede resultaten geleid’ aldus Urszula. ‘Dit jaar gaan we verder met deze proef in het werkgebied van onze zorggroep NoordWest Veluwe met FrieslandCampina’s eiwitverrijkte zuivelproducten om een goede toepassing in onze zorg te ontwikkelen’, aldus Sabine.
Oudere consumenten ‘In 2015 breiden we de proef uit naar een grote groep ouderen die thuis wonen’, aldus Paula Garcia. Is deze doelgroep voor FrieslandCampina veelbelovend? ‘Absoluut’, vindt Paula. ‘We zijn als industrie heel vaak op producten voor kinderen gericht, terwijl er minstens zoveel ouderen zijn die zuivelproducten nodig hebben die passen bij hun behoeften.’ ‘We werken dan ook nauw samen met de collega’s in marketing en productontwikkeling van dairy-based beverages, yoghurts & desserts, branded cheese en Foodservice maar ook met de collega’s van het FrieslandCampina Institute. Ouderen vormen een grote groep consumenten en er zullen altijd ouderen zijn’, voegt Paula toe. ‘Het is fantastisch om te zien wat we met zuivelproducten voor hen kunnen doen.’ ‘Dit is wetenschap in de praktijk’, vindt Urszula. ‘En het is echt een enorme uitdaging om die producten te maken die ouderen lekker vinden en die ze helpen om weer sterker worden.’
Sterker Bij het ouder worden nemen onze spiermassa en spierkracht af. Wetenschappelijk onderzoek van Wageningen University & Research heeft aangetoond dat fragiele ouderen, door een combinatie van beweging (fysiotherapie) en het eten van eiwitrijke voeding, al binnen 24 weken een verbetering van spiermassa (1,3 kg meer), spierkracht (40% verbetering) bereiken en dus beter lichamelijk functioneren.
22 Spark Foto links: Leo van den Heuvel van Marion van Schaijk in de nieuwe fabriek. Foto midden: het nieuwe fabrieksgebouw. foto midden links: presentatie in de cultuurfabriek in Ulft. Midden. Randy Nijhof voert het woord tijdens de 3A dag. Onder links: Medewerkers in gesprek tijdens de markt. Rechts: tanks in de nieuwe fabriek. Foto's: Robin Britsta en Annita Keizer van FrieslandCampina Bedum.
Maart 2015
Maart 2015
Ingredients
Ingredients
Bouwen aan Borculo Binnen twee jaar is er op het fabrieksterrein van FrieslandCampina Borculo (onderdeel van DOMO, business group Ingredients) een compleet nieuwe fabriek gebouwd voor de productie van Vivinal GOS. De collega’s in Borculo kunnen vanaf dit voorjaar 57.000 ton per jaar van dit speciale ingrediënt voor kindervoeding maken. Project Aeolus is bijna klaar: vanaf april kunnen de klanten hun audits komen houden.
‘Aeolus is de god van de wind. Het project is zo genoemd omdat deze een frisse wind door de GOS-productie laat waaien’
FrieslandCampina is wereldmarktleider voor GOS: een ingrediënt voor kindervoeding dat een gunstige invloed heeft op de werking van de darmen van kinderen (en volwassenen). Het zorgt voor een betere afweer en een goede werking van de darmen: bescherming tegen infecties en het bevordert groei van de gezonde bifidobacterie. Vivinal GOS wordt geproduceerd door omzetting van lactose die op zijn beurt weer wordt gewonnen uit ingedikte wei die in Borculo wordt aangevoerd. ‘We passen GOS toe in onze eigen Friso kindervoeding, maar ook andere producenten van kindervoeding nemen het van ons af’, aldus projectmanager Marion van Schaijk. Opsteker Met de bouw van deze nieuwe fabriek verhoogt FrieslandCampina de jaarlijkse productiecapaciteit van 40.000 naar 57.000 ton. ‘Als het nodig is kunnen we nog verder groeien’, aldus technisch projectleider Leo van den Heuvel. De nieuwe
Spark 23
fabriek die 27 meter hoog is, staat boordevol tanks: reactietanks, ontkleuringskolommen, opslagtanks en indampers. ‘Het is een hypermodern proces’, vertelt Marion. ‘We maken bijvoorbeeld gebruik van een geautomatiseerde dosering van enzymen die de lactose in de reactietanks omzetten in GOS. We hebben al een aantal proefproducties gedraaid met deze automatische dosering en het proces liep meteen goed. De eerste batch GOS die geproduceerd is in de nieuwe installatie, en tevens de grootste ooit gemaakt, was meteen volledig binnen alle specificaties. Dat was echt een opsteker. De nieuwe installatie, die ook bestaande delen integreert, stelt ons in staat om GOS op een zeer efficiënte wijze en van een zeer hoge kwaliteit te maken.’ ‘Het project is heel voorspoedig verlopen’, vult Leo van den Heuvel aan. ‘Ruim anderhalf jaar geleden hebben we officieel toestemming gekregen voor deze investering van 40 miljoen euro. Na afronding van het ontwerpproces en het verkrijgen van de noodzakelijke vergunningen is de bouw in ruim één jaar tijd gerealiseerd. De productie van Vivinal GOS is in de bestaande fabriek gewoon doorgegaan tijdens deze periode. Als de nieuwe fabriek officieel in gebruik is genomen, gaan we delen van oude productielijn, die niet meer nodig zijn, ontmantelen.’ In anderhalf tot twee jaar hebben 215 mensen aan de nieuwbouw gewerkt: 250.000 uren waren er nodig om project Aeolus te voltooien, zowel op kantoor tijdens het maken van de ontwerpen als tijdens de bouw. ‘Gemiddeld hadden we 80 mensen tegelijk aan het werk. In al die tijd is er, tot moment van schrijven, geen ernstig ongeval met persoonlijk letsel gebeurd’, vertelt Leo. ‘Er is bij het kiezen van onze contractors heel goed gekeken naar hun veiligheidsbeleid. Natuurlijk, ook hier had iets mis kunnen gaan, dat kun je nooit uitsluiten, maar ik ben erg blij dat we bijna twee jaar aan een mooi project hebben gewerkt zonder persoonlijke ongelukken.’
24 Spark
Maart 2015
Maart 2015
Ingredients
Ingredients
‘Borculo gaat voor de Triple A' Intussen zijn even verderop in de ‘Cultuurfabriek’ in Ulft ruim 100 medewerkers uit Borculo bij elkaar. Over drie dagen verspreid (de fabriek draait 24/7), praten alle medewerkers in groepen over hún bijdrage aan de ambities van Borculo voor 2015. ‘Het beste ingrediënt voor baby’s: dat maken we in Borculo’, houdt plant manager Marijke Wiggers haar mensen voor. ‘Wij gaan vandaag aan de slag met de vraag: wat draag ik bij? En hoe kan ik het verschil maken? Dat doen we via de triple A: Action, Accountability (verantwoordelijkheid nemen) en Alignment (alle neuzen dezelfde kant op).’
Hoe kan ik helpen om de beste en meest veilige ingrediënten te maken? Foto: Robin Britstra
Creamy Creation werkt aan verdere groei
‘Kindervoeding maken is topsport in de voedingsmiddelenindustrie. Je moet voortdurend allemaal op scherp staan: zorgvuldig werken en heel nauwgezet omgaan met processen om de voedselveiligheid te garanderen. Wij hebben straks een prachtige moderne fabriek: een Ferrari! Maar ik zit niet achter het stuur, jullie als operators zitten achter het stuur. Wees je bewust van je verantwoordelijkheid, daar gaat het vandaag over.’ Met een inleidende lasershow ter inspiratie, gesprekken in kleine groepjes en een heuse markt waarop alle afdelingen in marktkramen vertegenwoordigd zijn, worden medewerkers uitgenodigd om antwoord te geven op de vraag: hoe kan ik helpen om de beste (en meest veilige) ingrediënten in onze fabriek te maken? ‘Alle afdelingen zijn hier vertegenwoordigd’, vertelt Randy Nijhof, werkvoorbereider in Borculo. ‘We gaan hier met elkaar in gesprek over ieders bijdrage aan onze ambitie en hoe we elkaar kunnen helpen. Dat gaat beter door samen te werken en rekening te houden met de behoeften van anderen. Voor mij betekent dat bijvoorbeeld aan tafel zitten met planning en productie tijdens het ochtendoverleg. Daar heb ik invloed op en dan kan ik met mijn bijdrage het verschil maken. Je moet je bewust zijn van je eigen rol én het naleven van onze regels en voorschriften. Dan maken we veilige producten en werken we zelf ook veilig.’
FrieslandCampina Borculo: Telt meer dan 250 medewerkers in de bestaande fabriek voor ingrediënten Verwerkt 74.000 ton wei per jaar In Borculo wordt ook een nieuwe fabriek gebouwd die jaarlijks 750 miljoen kilo melk kan verwerken tot ingedikte melk, melkpoeder of kindervoeding. Daar werken straks zeker 50 mensen.
Spark 25
Roomlikeur wordt wereldwijd steeds populairder. FrieslandCampina Creamy Creation beschikt over ongekende expertise om van zuivel en alcohol een stabiel product te maken. Dat vertaalt zich in een sterke marktpositie en prima cijfers, zoals een bijna verdubbelde winst en een sterke volumegroei sinds 2010.
Steven Alexander: 'De markt is flink gegroeid'. Foto: William Hoogteijling
Creamy Creation, onderdeel van de Business Group Ingredients, telt 75 medewerkers. Naast een productielocatie in Rijkevoort (Nederland) wordt er in samenwerking met zuivelbedrijf O-AT-KA geproduceerd in Batavia (Verenigde Staten). Officieel bestaat de werkmaatschappij sinds 1982, maar de geschiedenis begint eind jaren 70. Managing director Steven Alexander: ‘Distilleerders zochten contact met de zuivelindustrie. Ze wilden roomlikeur maken en zochten hulp om van alcohol en zuivel een stabiele emulsie te maken.’ Binnen FrieslandCampina is sindsdien veel kennis opgebouwd. Steven: ‘De markt is flink gegroeid. Engeland en Ierland vormen de bakermat, daarna ontstond elders in Europa en ook in Noord-Amerika vraag. Binnen de wereldwijde markt voor roomlikeur en cocktails en likeuren gebaseerd op zuivel heeft Creamy Creation een prachtig aandeel.’ Opmars Cocktails met zuivel erin zijn wereldwijd in opmars. Ook stijgt de vraag naar varianten met minder calorieën en minder alcohol. De drankjes worden gedronken in clubs en cafés, maar in sommige landen groeit ook het thuisgebruik. Creamy Creation maakt complete dranken (ready to bottle) en concentraten; halffabricaten waar een bottelaar
soms zelf een smaak aan toevoegt. Steven: ‘We zetten sterk in op technical sales support. We helpen onze klanten met hun productieprocessen.’ Roomlikeur is vooral onder vrouwen populair als drankje. De Verenigde Staten vormen nog altijd een groeimarkt. ‘Ook in Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië, waar het besteedbaar inkomen van de middenklasse groeit, ontwikkelt de markt zich’, zegt de managing director. Prestaties Steven: ‘Er liggen volop kansen om onze prestaties verder te optimaliseren. We werken nu aan een masterplan voor onze fabriek van de toekomst. Klantwensen zijn daarbij erg belangrijk.’ Op diverse terreinen zoekt de werkmaatschappij samenwerking binnen de business group. Steven: ‘Het plan is dat onze R&D-, sales- en backoffice-medewerkers in Batavia dit najaar verhuizen naar het centrale verkoopkantoor van Ingredients in Paramus, dichtbij New York. Het verkort de reistijd voor klanten die ons bezoeken. We willen daar een lab openen om proeven te doen; ook voor onze collegawerkmaatschappijen is dat handig.’
26 Spark
Maart 2015
Maart 2015
Consumer Products Europe, Middle East & Africa Ernest Khazanov en Serge Hermans (r)
Consumer Products Europe, Middle East & Africa
Spark 27
Nieuwe productielijn in Stupino voor ijsmixen
Mixen voor McDonald’s Een milkshake of een caramel/chocolade Sundae-ijsje bij McDonald’s: je likt er je vingers bij af. Sinds januari maakt de werkmaatschappij FrieslandCampina Russia een deel van de ijsmixen en milkshake-mixen die McDonald’s gebruikt voor deze zoete verwennerijen. FrieslandCampina Foodservice vermarkt de mixen in Rusland. ‘Wij verwachten een gestaag groeiende markt. McDonald’s koerst af op de 500e vestiging in Rusland’, vertelt Serge Hermans, Key Account Manager Global Accounts Russia. Serge (van Belgische origine) woont en werkt nu in Rusland. Hij leert al aardig Russisch spreken en is gewend geraakt aan temperaturen van -15. ‘Ik ben een vooruitgeschoven post in Moskou bij FrieslandCampina’, lacht hij. ‘Vroeger werkte ik voor McDonald’s en dat helpt natuurlijk als je zo’n afnemer wilt leren begrijpen. Ik werk nu voor de unit Global Accounts bij Foodservice. FrieslandCampina levert al jaren aan McDonald’s in België, Frankrijk, Nederland en Duitsland. Die contacten hebben we nu uit kunnen breiden naar Rusland. McDonald’s is in Europa echt een grote familie en onderling sterk verbonden. Het contact en het vertrouwen dat we hebben opgebouwd in andere landen, heeft ons een startpositie in Rusland bezorgd. In de opstartfase beleveren wij de regio rond Sint-Petersburg. In de tweede
fase – als de groei doorzet – denken we ook in andere regio’s te kunnen leveren aan deze voor ons belangrijke partner.’ Smaak De Russische economie floreert op dit moment niet. Maar Serge ziet daarin voor de afzet van mixen geen grote problemen. ‘Integendeel: McDonald’s groeit voortdurend. Het eten in deze informele restaurants - die ook niet duur zijn - is reuze populair. Niet alleen McDonald’s, ook andere fast food ketens veroveren marktaandeel. Voor McDonald’s is het belangrijk dat een Sundae-ijsje in Moskou net zo smaakt als in Brussel of Amsterdam. Dat stelt hoge eisen aan de samenstelling van de mixen: die moeten precies zo zijn als die voor de overige markten die wij bedienen. Het gaat om verwennen en service bieden aan de klanten. Collega’s
Collega's in de fabriek in Stupino in Rusland. In het midden Ernest Khazanov.
uit Lummen (België), waar we deze mixen al maken, hebben volop steun gegeven aan dit project. Het hele projectteam bestond vooral uit collega’s ter plekke, maar een groep Belgische collega’s is hier geweest om te helpen met de opstart en het perfectioneren van het product.’ De melk die nodig is voor de ijs- en milkshakemixen haalt FrieslandCampina op bij lokale melkveehouders. Dat wil zeggen: in een straal van 600 km rondom het productiebedrijf in Stupino, dat zo’n anderhalf uur rijden van Moskou ligt. ‘We proberen zoveel mogelijk gebruik te maken van lokale aanbieders voor het complete product. Dan houden we de controle over de aanvoer van melk en ingrediënten en zijn we niet afhankelijk van import.’
Ernest Khazanov plant manager in Stupino: ‘Voor ons was het maken van de mixen helemaal nieuw. In Stupino maakten wij tot nu toe alleen dikke yoghurt, drinkyoghurt en koffiemelk in cupjes. Anderhalf jaar geleden hebben wij geïnvesteerd in een nieuwe productielijn. Die is in onze bestaande fabriek neergezet, en we hebben een speciale afdeling ingericht voor deze producten. De productie en logistiek gebeurt in en vanuit Stupino, de vermarkting loopt via de collega’s in Moskou. Voor het maken van de mixen hebben wij heel veel steun gekregen van onze collega’s uit Lummen. Het is voor ons nieuwe technologie waar de medewerkers in Lummen al bekend mee waren. Ze hebben zich heel actief opgesteld, onze vrienden uit België! Onze operators zijn allemaal opgeleid: door het bedrijf dat de installatie heeft geleverd, maar ook door de collega’s uit Lummen. Ook via video calls hebben ze ons bijgestaan en dat doen ze nog als dat nodig is. Wij moeten ervoor zorgen dat de ijsjes bij McDonald’s in Rusland net zo smaken als overal elders, hetzelfde mondgevoel, net zo zoet, dezelfde textuur: dat is een enorme uitdaging. Zelf ben ik ook naar België geweest om het proces goed te leren kennen. Een prachtige ervaring. Ik ben echt enthousiast over dit product.’
Foto’s: FrieslandCampina en McDonald’s
28 Spark
Maart 2015
Maart 2015
Cheese, Butter & Milkpowder
Cheese, Butter & Milkpowder
Veel dynamiek bij FrieslandCampina Butter & Milkpowder. Stijgende melk- en roomaanvoer en toenemende kwaliteitseisen in de botermarkt waren reden voor flinke investeringen. De werkmaatschappij heeft ambities voor de komende jaren bepaald. Managing director Hans Meeuwis: ‘We willen winnen in onze markten. Een heldere strategie, duidelijke keuzes en Best in Class performance gaan ons daarbij helpen.’ Hans volgde afgelopen september Martien van den Hoven op als managing director. Hans werkte 16 jaar voor DSM in diverse divisies en internationale leidinggevende functies; de laatste 10 jaar bij het cluster dat ingrediënten voor de voedingsindustrie ontwikkelt, produceert en verkoopt. ‘Ik kende FrieslandCampina al langere tijd als een mooi bedrijf. De transformatie na de fusie is indrukwekkend, de ambitie vind ik inspirerend. FrieslandCampina voelt, ondanks zijn enorme historie, als een jong bedrijf met alle mogelijkheden en potentie die daarmee samengaan.’
Scoren met Butter & Milkpowder Waarde Butter & Milkpowder, met productielocaties in Den Bosch, Lochem en Noordwijk, richt zich op drie pijlers. ‘Onze ambitie is maximale waardecreatie voor onze klanten en ons concern. Focus ligt op het ontwikkelen van boterspecialiteiten. Dat doen we door product- en applicatie-innovatie en het aanboren van nieuwe hoogwaardige markten’, zegt Meeuwis. ‘Ook willen we best in class zijn in de handel van supply-gedreven melkvet en melkpoeder. We richten ons daarbij vooral op business to business markten.’ De derde pijler is samenwerking en support binnen het concern. ‘Ook hier draait het om maximale waardecreatie. Samenwerking met bijvoorbeeld Domo en CPEMEA biedt grote voordelen om extra waarde uit melkvet te halen.’
OLIEfant vergroot flexibiliteit Onder de noemer OLIEfant is de capaciteit van de boteroliefabriek in Lochem fors uitgebreid. Beter gezegd: in drie maanden tijd is er een compleet nieuwe fabriek neergezet.
Spark 29
Programmamanager Henk Broeke blikt terug. ‘In 2013 was de capaciteit van de boterfabriek al fors uitgebreid. Rond mei 2014 werd duidelijk dat er nog meer melk naar Lochem ging komen dan we al dachten. Er moest extra capaciteitsuitbreiding komen, maar je hebt ook te maken met levertijden van machines en installaties.’ De oude boterolielijn was gedateerd en aan vervanging toe. Henk Broeke: ‘Een grotere boteroliefabriek verhoogt onze flexibiliteit bij storingen of fluctuaties in de melkaanvoer. Verdeeld over drie projectgroepen hebben 25 interne collega’s continu aan dit project meegewerkt. Op piekmomenten waren er 250 contractors op ons terrein. Hiervoor is een speciale routing aangelegd, inclusief portier en werkvergunningenbureau. Mede dankzij de super-inzet van onze mensen draaide de nieuwe fabriek op tijd: begin 2015 konden we een grote klant de eerste proefmonsters sturen.’
Hans Meeuwis: 'Innovatie is waanzinnig belangrijk.' Foto’s: William Hoogteijling en Het Hoge Noorden
LIFT tilt Noordwijk op
Best in Class Innovatie is waanzinnig belangrijk, vindt Meeuwis. ‘Ik ben ervan overtuigd dat we qua productinnovatie pas het topje van de ijsberg kennen voor boter. Maar ik doel ook op innovatie in de bredere zin van het woord. Het past bij best in class presteren om continu na te denken over hoe dingen slimmer en effectiever kunnen. In kleine stappen beter worden; elke dag weer.’ De prioriteiten van de werkmaatschappij sluiten hierop aan: scoren in de markt en de basis verder versterken op het gebied van organisatie, processen en productie.
‘LIFT is een prachtige uitdaging. Voor mijzelf en voor onze locatie.’ Operator /productbereider Jan J. Veenstra, 33 jaar ervaren in boterbereiding, is lid van het team dat de productie van boterolie als ingrediënt voor kindervoeding in Noordwijk voorbereidt.
Boter is hot De ambitie staat, de prioriteiten zijn helder. ‘In onze markten zien we de beeldvorming omtrent boter in positieve zin veranderen. Boter wordt hot. De komende tijd gaan we vaker over de ontwikkelingen in boter communiceren; zowel extern als intern’, zegt Meeuwis. ‘Boter is een mooi product met potentie, waarop we trots kunnen zijn. Trots is trouwens ook een noodzakelijk ingrediënt om te winnen.’
Boterolie maken ze er al jaren, maar voor deze nieuwe productstroom gelden strengere kwaliteitseisen dan Noordwijk gewend is. ‘Dat heeft een impact op ons hele proces. We hebben twaalf deelprojecten geselecteerd. Als operator ben ik bij de meeste daarvan betrokken, want ze hebben bijna allemaal effect op de productie.’ Belangrijke veranderingen zijn
bijvoorbeeld: opslag gebeurt straks onder stikstof, filters waarmee het bedrijf de ‘harde fractie’ uit de boterolie haalt komen in een medium care ruimte, het track and trace systeem wordt verder geperfectioneerd en per charge wordt straks met een gaschromatograaf de vetzuursamenstelling gemeten. ‘Heel goed dat een operator bij veel van die deelprojecten is betrokken’, zegt Jan. ‘Het zorgt voor betere keuzes. Ik heb bijvoorbeeld het idee van een collega voorgesteld om de rekken met filters zo op te hangen, dat je ze eenvoudig kunt wisselen. Voor zo’n idee heb je de praktijkervaring van een operator nodig.’
30 Spark
Maart 2015
Maart 2015
Spark 31
Foqus planet
Leden-melkveehouders gaan voor duurzaamheid en weidegang Hoe leden-melkveehouders hun bedrijf leiden, vormt de basis voor het succes van FrieslandCampina. Met het vernieuwde Foqus planet leggen de leden-melkveehouders de lat hoog: voldoen aan de eisen van deze tijd door te presteren op het gebied van ketenkwaliteit, transparantie, duurzaamheid en weidegang.
Jan Anne Roetman, melkveehouder in Kampen:
‘Wij kunnen als melkveehouders met Foqus planet laten zien dat wij niet alleen passie voor ons vak hebben, maar kwaliteitsvoeding produceren voor de wereld, met respect voor mens, dier en omgeving!' Foto: Marten Aukes
Klanten, consumenten en de maatschappij stellen steeds hogere eisen aan zuivelproducten en de manier waarop ze geproduceerd zijn. De kwaliteit van hoogwaardige producten, zoals kindervoeding, moet uitstekend zijn. Dit begint op de boerderij, met de kwaliteit van melk, en gaat uiteindelijk om de hele keten: van gras tot glas. Leden-melkveehouders moeten aan een aantal basiseisen voldoen om hun melk te leveren aan FrieslandCampina. Naast productkwaliteit verlangen afnemers en de maatschappij ook transparantie, duurzaamheid en weidegang. Dat is in het belang van de onderneming en ook van de melkveehouders zelf: alleen zo krijgen we ruimte van politiek en maatschappij om te ondernemen en te groeien. Met het vernieuwde Foqus planet programma kunnen leden-melkveehouders laten ze zien hoe ze melk produceren, hoe ze omgaan met hun dieren en hoe ze zich inzetten voor het behoud van weidegang. Met scores op verschillende onderdelen maken ze resultaten inzichtelijk voor zichzelf en voor anderen. Democratisch proces Eén programma om samen met de duizenden leden-melkveehouders van FrieslandCampina te scoren op melkkwaliteit en duurzaamheid;
hoe organiseer je dat? Thom Albers, directeur Cooperative Affairs: ‘De leden-melkveehouders, allemaal zelfstandig ondernemer, zijn verenigd in de zuivelcoöperatie FrieslandCampina. In 2014 is tijdens ledenbijeenkomsten, klankbordgroepen, vergaderingen met districtsraden en de ledenraad (het ‘parlement’ van de coöperatie) gesproken en besloten over de vernieuwingen van Foqus planet. Een grote exercitie, omdat we de leden vooral wilden motiveren en overtuigen van het ‘waarom’ achter de veranderingen. Een duurzame zuivelsector met een goed imago is nodig voor de toekomst, zowel voor het succes van de onderneming als voor het succes van (toekomstige) leden-melkveehouders.’ Nieuwe toeslag Helemaal nieuw is de ‘Foqus planet toeslag’. Deze toeslag wordt gefinancierd door een inhouding van 0,25 euro per 100 kg melk over de geleverde melk in 2015. Begin 2016 wordt gekeken hoe alle leden-melkveehouders hebben gescoord op weidegang en duurzame ontwikkeling. Op basis daarvan wordt de Foqus planet toeslag uitgekeerd. Deze herverdeling van melkgeld betekent dat een gemiddeld lid eerst 1.675 euro in de pot stort en dat pas kan terugverdienen (of vergroten) door ten minste
Unilever Laatst was het nog in het nieuws: Unilever koos opnieuw voor FrieslandCampina als strategische samenwerkingspartner. Dit is een van de voorbeelden van hoe de prestaties van leden-melkveehouders bijdragen aan successen in de markt. De keuze van Unilever is mede gebaseerd op prestaties die melkveehouders leveren op het gebied van duurzaamheid en ketenkwaliteit. Foqus planet maakt deze prestaties inzichtelijk, waarmee FrieslandCampina successen behaalt in de markt.
32 Spark
Maart 2015
Maart 2015
even goed als zijn collega’s te presteren op het gebied van duurzaamheid. Daarnaast is het verschil tussen wel of niet weiden van koeien opgelopen tot 1 euro per 100 kg. Dit kan leiden tot een verschil van wel 10.000 euro tussen twee melkveehouders. Een serieus bedrag! Thom: ‘Stel je voor dat je als medewerker 4% van je salaris in zou moeten leggen. En dat je dit alleen terug kunt verdienen door, vergeleken met je collega’s, gelijk aan het gemiddelde of zelfs bovengemiddeld te scoren op duurzaamheid. Dat is wat we van onze leden-melkveehouders vragen; weidegang komt daar nog bovenop. Een duidelijk teken van betrokkenheid om continu te werken aan duurzaamheid.’
Summit: Waar staan we? Summit is vier jaar op weg. Inmiddels werken 16 bedrijfsonderdelen volgens de nieuwe processen en werkwijze van Summit. Tijd voor een overzicht: waar staan we met Summit?
Foqus planet in het kort: 1 januari 2015 is het vernieuwde Foqus planet ingegaan. Het programma geldt voor alle leden-melkveehouders in Nederland, België en Duitsland. Er zijn drie onderdelen: basiseisen, weidegang en duurzame ontwikkeling.
Ongeveer 30 procent van de FrieslandCampina-locaties en werkmaatschappijen werken met Summit. In 2018 zullen alle locaties en alle medewerkers met Summit werken. Dan zegt FrieslandCampina in totaal 17 verschillende oude systemen vaarwel. De planning voor de komende jaren is rond. De volgorde van welke werkmaatschappijen wanneer aan de beurt zijn, is nauwkeurig bepaald. Voor alle werkmaatschappijen die met Summit gaan beginnen, geldt hetzelfde: Summit heeft een grote impact op de bestaande organisatie; er moet letterlijk en figuurlijk ruimte zijn om met Summit aan de slag te gaan.
Basiseisen Veilige en kwalitatief hoogwaardige melk, daar staan de basiseisen voor. Het zijn eisen rondom hygiëne, kwaliteit en veiligheid van melk, voer, water, diergezondheid en dierenwelzijn. Weidegang Koeien in de wei zijn onmisbaar voor het goede imago en de maatschappelijke acceptatie van de melkveehouderij. Het is ook essentieel voor het onderscheidend imago van FrieslandCampina in de markt wereldwijd. Daarom is het van belang dat koeien deel uit blijven maken van het Nederlandse landschap. Volledige weidegang en deelweidegang worden beloond met een weidegangtoeslag. Duurzame ontwikkeling Foqus planet omvat zes indicatoren voor duurzame ontwikkeling. Het gaat bijvoorbeeld om de levensduur van koeien, diergezondheid, energieverbruik op het bedrijf en natuur- en landschapsbeheer.
Yvonne van der Vorst, programmamanager Foqus planet: ‘Een jaar lang hebben wij samen met de leden een Foqus planet gebouwd dat gedragen wordt én effectief is in het bereiken van onze doelen. Een intensief traject met een resultaat om trots op te zijn.’
Waarom Summit? Om op een eenduidige manier zaken te doen, zodat we sneller kunnen communiceren en beter kunnen samenwerken, zoals afgesproken in route2020 en het 3S programma. Wat is Summit ook alweer? Het wereldwijde, meerjarige programma voor het implementeren van een nieuwe manier van werken waarmee we onze bedrijfsprocessen, gegevens en systemen standaardiseren en op elkaar afstemmen.
Summit Kennisdag Deze zaken passeerden ook de revue tijdens de Summit Kennisdag voor districtsraadsleden (leden-melkveehouders) die we op 27 januari mochten organiseren. Petje af voor de zeer betrokken districtsraadsleden die vol vragen zaten over het Summit programma. Een reactie van een van de leden: ‘Hoe krijg je het voor elkaar om in zo'n systeem alles in te brengen wat voor de diverse afdelingen van belang is, zodat het werkbaar is en dat het beoogde doel, afstemming enz. ook wordt bereikt. Een megaklus lijkt me.’
Wat levert Summit eigenlijk op? Summit levert één ‘taal’ om efficiënt en effectief samen te werken als een grote netwerkorganisatie. Dit biedt voordelen op gebied van logistiek, inkoop, melkvalorisatie, dienstencentra en transparantie. Wanneer de nieuwe werkprocessen integraal zijn doorgevoerd, is een jaarlijks financieel voordeel van ruim € 100 miljoen beoogd. Er zijn nu zeker al een aantal lokale voordelen te zien, zoals: Verkoopstijging in Nigeria Minder voorraadafschrijvingen bij FrieslandCampina Ingredients North America Verlaging voorraad grondstoffen bij FrieslandCampina Kievit Indonesië als gevolg van verbeterde verkoop- en productieplanning Verlaging veiligheidsvoorraad bij Boter Groeirealisatie zonder extra ploegendienst in productie Rijkevoort Van zeven systemen naar één systeem bij alle DFE Pharma vestigingen wereldwijd
Wil je meer weten over Summit en de ervaringen van collega’s met Summit? Zie de Intranetpagina ‘Summit for FrieslandCampina’ en de ‘Summit Stories’.
Spark 33
Recente ‘Go Lives’ en geplande projecten Eind 2014: go live DFE Pharma in Duitsland en wereldwijde locaties en Creamy Creation (Nederland & USA) Begin 2015: go live FrieslandCampina Rusland Mei 2015: FrieslandCampina Foodservice en FrieslandCampina Duitsland In voorbereiding: implementatie bij de business group Consumer Products Asia (1e cluster; Maleisië, Singapore, HongKong en Indonesië), Cheese (Sales) en Consumer Products Middle East & Africa (CPEMEA)
34 Spark
Maart 2015
Maart 2015
Op 1 september 2014 is Hein
De CFO van tegenwoordig
Schumacher gestart en per 1 januari 2015 benoemd in de executive board in de functie van Chief Financial Officer. Hij heeft elf jaar gewerkt bij HJ Heinz. In zijn laatste functie was hij Executive Vice-President & Zone President Heinz Asia
Sinds 1 januari 2015 is de samenstelling van de executive board veranderd. Hein Schumacher volgde Kees Gielen op als Chief Financial Officer. Wie is onze nieuwe CFO? Even googelen levert een heleboel resultaten op: over zijn loopbaan, zijn verschillende functies bij Heinz en de onderscheidingen die hij kreeg, zoals de Young Captain Award in 2012 en de titel ‘Goudhaantje’ in 2014 (de lijst met Nederlands managementtalent). Je zou haast denken dat iemand met dit CV naast z’n schoenen gaat lopen, maar dat is niets voor Hein Schumacher. Met een opgeruimd humeur en vrolijke lach vertelt hij over zijn nieuwe functie. Uitdagende ambitie ‘FrieslandCampina heeft een uitdagende ambitie: we willen het meest succesvolle, professionele en aantrekkelijke zuivelbedrijf zijn voor onze leden-melkveehouders, medewerkers, afnemers en consumenten. Als CFO vraag ik me af: hoe ga je daar dagelijks vorm aan geven? Deze uitdaging is voor mij een reden om bij FrieslandCampina te werken.’ ‘Ik heb altijd banen op het snijvlak van financiële zaken, general management en strategie gehad. Juist de afwisseling tussen deze vakgebieden maakt een baan voor mij aantrekkelijk. Voor een CFO lag vroeger de nadruk echt op het financiële stuk of zelfs puur op accounting. De scope is nu veel breder. Ik heb bijvoorbeeld ook Corporate Finance, ICT en Procurement in mijn portefeuille.’
Pacific en lid van de executive board van HJ Heinz. Voor zijn periode bij Heinz werkte hij bij
‘Leiderschap betekent voor mij: het juiste team opzetten en samen succes behalen, op een eerlijke manier en gericht op de langere termijn. Steeds de lat weer een beetje hoger leggen, daar haal ik motivatie en voldoening uit. In een team wil ik mensen graag boven zichzelf uit laten stijgen. Eigenlijk comfortabel op hun tenen laten lopen. Soms is dat tijdelijk even ongemakkelijk, maar daarna zie je mensen groeien.’ Druk De structuur van FrieslandCampina, waarbij de onderneming in handen is van de zuivelcoöperatie, is nieuw voor Hein. Eerder werkte hij voor beursgenoteerde bedrijven en bedrijven gefinancierd met private equity. Hein: ‘Deze drie structuren zijn anders, maar zeker niet beter of slechter. Ze hebben eigen kenmerken en doelstellingen. Soms denken mensen dat er minder druk is in een niet-beursgenoteerd bedrijf, maar ook hier is er druk om te presteren. Leden-melkveehouders willen, net als andere aandeelhouders, dat we maximaal rendement uit de onderneming halen. Er zijn maar weinig sectoren die zichzelf de maatregelen opleggen zoals onze ledenmelkveehouders dat doen, bijvoorbeeld met het vernieuwde Foqus planet (zie ook pagina 30). Die maatregelen gelden niet alleen voor nu, maar ook voor een vol-
Freek Rijna Eind 2014 heeft Freek Rijna afscheid genomen van de executive board. Hij was chief operating officer van de business group FrieslandCampina Consumer Products Asia en is opgevolgd door Piet Hilarides. Eerder werkte hij als chief operating officer ook voor de business group Consumer Products Europe en vervulde hij diverse functies als managing director van onder andere Friesland Asia Pacific en Friesland Foods Western Europe.
Spark 35
Ahold en Unilever.
De executive board:
Foto's: Bram Petraeus
gende generatie. Voor ons als onderneming is dat een groot goed. Maar dat betekent ook dat wij een tandje bij moeten zetten voor de leden om hen deze investeringen terug te laten verdienen.’ En/en ‘Verschillende doelstellingen integreren en harmoniseren, dat vind ik belangrijk. We moeten niet het één doen en het ander laten. Het is in mijn optiek niet of/of, maar en/en. Dus niet de ene keer werken aan uitstekende klantenservice en de andere keer aan lage voorraden. Of eerst werken aan veiligheid en later aan kwaliteit of duurzaamheid. We moeten scoren op alles! Dat kan lastig zijn, maar als we echt de meest succesvolle, professionele en aantrekkelijke onderneming willen zijn, moeten we stappen maken op álle onderdelen.’ Blik naar buiten Economisch gezien zijn het roerige tijden. Hein: ‘We bevinden ons in een competitieve
omgeving, met internationale spelers en steeds sterkere lokale spelers. Daar moeten we ons niet in vergissen. De concurrentie is heviger geworden en ik verwacht dat dit verder toeneemt. In West-Europa zijn andere kansen en groeimogelijkheden dan bijvoorbeeld in Azië. Maar met goede innovatie kunnen we ook hier groeien. Dat geloof wil ik ook graag terugzien in het bedrijf. We hebben overigens goede voorbeelden van merken onder druk die toch succesvol innoveren zoals Optimel en Chocomel.’ ‘Ook bij Heinz had ik te maken met stagnerende markten en soms al heel hoge marktaandelen. Toch slaagden we erin steeds weer iets nieuws te doen, te groeien, iets toe te voegen. Dit heeft mij echt gevormd. Ik vind ook dat je dit als bedrijf moet blijven proberen. Niet groeien om te groeien, maar groeien om te blijven verbeteren, de consument nog beter te benaderen en medewerkers vooruit te helpen.’
Jaloers ‘Sinds de fusie is er veel geïnvesteerd; niet alleen in fabrieken, het innovatiecentrum in Wageningen en systemen, maar ook in de basis van het bedrijf, in prioriteiten van route2020 en in de betrokkenheid van leden-melkveehouders. Dit zijn ingrediënten waar veel andere bedrijven jaloers op zijn! Ik ben er trots op om in zo’n bedrijf te werken. 2015 is het jaar om investeringen, marktkennis en innovatietrajecten te benutten en om te zetten naar succes.’
Cees ’t Hart chief executive officer (tot 1 juni) Hein Schumacher chief financial officer Kees Gielen chief operating officer business development Piet Hilarides chief operating officer business group Consumer Products Asia Roelof Joosten chief operating officer business group Ingredients. (Vanaf 1 juni volgt Roelof Joosten Cees 't Hart op) Gregory Sklikas chief operating officer business group Consumer Products Europe
Bas van den Berg executive director business group Cheese, Butter & Milkpowder Tine Snels wordt per 1 juni executive director van de business group Ingredients
36 Spark
Maart 2015
Maart 2015
Voorbeelden van successen van onze merken op social media:
‘Winnen met sociale media' Nektarios Misios, global digital marketing manager
‘Het belangrijkste is en blijft de content! Het is verbazingwekkend om te zien dat FrieslandCampina jaarlijks meer dan 15.000 berichten vanuit meer dan 200 merken via de grootste platforms over de hele wereld verspreidt.'
Het tijdperk van alleen 'berichten zenden' via de televisie is voorgoed voorbij. Merken verspreiden hun boodschap voortaan ook online, waar ze belangrijke contacten met klanten opbouwen. Dit gebeurt grotendeels via sociale media-kanalen. En bij FrieslandCampina weten we hoe we dit moeten aanpakken!
Doe wat je zegt
Vo Thi Phuong Thanh, brand leader zuiveldranken in Vietnam:
Krista Moeijes-Bosgra, area marketing manager, FrieslandCampina Export:
Ehab Sherif, digital brand manager in Egypte:
'In Vietnam is Facebook een belangrijk sociaal platform om 24/7 in contact te blijven met jongeren. Met de ambitie om het ‘beste maatje’ van jongeren te worden, biedt Yomost constant inspiratie en motivatie via Facebook om de Vietnamese jongeren aan te moedigen uit de dagelijkse sleur te stappen en een kleurrijk leven te leiden.'
'We hebben een jaar geleden als FrieslandCampina Export een Facebook-pagina opgezet voor Frico in Libië, Marokko en Algerije en nu hebben we meer dan 750.000 enthousiaste fans die dagelijks in contact staan met ons Frico-merk! Een rendabele en inspirerende manier om onze doelgroep met onze merken in Afrika te bereiken.'
'In januari 2014 was Frico nog nergens digitaal aanwezig in Egypte. In nog geen 12 maanden groeide de pagina van Frico Egypte uit tot de grootste zuivelpagina op Facebook in Egypte met meer dan 900.000 fans, ruim 100 miljoen paginabezoeken en de hoogste score in interacties. Sociale media vormen de ultieme manier om een eigen, interactieve community voor een merk te creëren.'
Nektarios Misios, global digital marketing manager, legt uit: 'Het begin was niet zo eenvoudig, want het duurde even voordat onze interne gemeenschap overtuigd was van het belang van social media voor onze merken. Als wij met Friso de belofte ’samen opgroeien’ uitdragen, moeten we in staat zijn een moeder in haar dagelijkse leven bij te staan. Als we zeggen dat we ‘sterke gezinnen opbouwen’, moeten we de gezinnen hier ook daadwerkelijk bij helpen. We zien nu de resultaten en hoe positief dit uitpakt.'
Van advertentie naar verkoop in 1 muisklik Dat sociale media effectief in te zetten zijn, blijkt uit zowel de meetgegevens over de merken als de verkoopcijfers. Nektarios: 'We kunnen onze doelgroepen effectief bereiken, op een prettige en interactieve manier contact leggen met consumenten, zeer waardevolle inzichten verkrijgen en dit alles realtime. Vooral nu alle belangrijke platforms, zoals Facebook en Twitter, hun diensten koppelen aan e-commerce wordt wat we voor ogen hadden in onze digitale strategie realiteit: ‘van advertentie naar verkoop in 1 muisklik’. Als je een advertentie op Facebook ziet, kun je direct op de knop ‘bestellen’ klikken, een tegoedbon krijgen of je aanmelden bij een loyaliteitsprogramma.’
Spark 37
Nr. 1
Yomost in Vietnam Nr. 1 Facebook-pagina in de categorie zuivel
Nr. 1 Nr. 1
Nr. 1
Bonnet Rouge in Ivoorkust Top 10 'Smart Storytellers' wereldwijd
'Pöttyös is een niet weg te denken onderdeel van ons dagelijkse leven in Hongarije, net als Facebook. Deze natuurlijke relatie helpt ons om de grootste Facebookmerkenpagina in Hongarije te zijn met ongelooflijk betrokken fans. Ons doel is om deze betrokkenheid en de loyaliteit te versterken met de juiste, relevante content op het juiste moment.'
Turo Rudi in Hongarije Nr. 1 Facebook-pagina in Hongarije
Frico-kaas in het Midden-Oosten en Noord-Afrika Nr. 1 Facebook-pagina in de categorie zuivel in vier markten
Nr. 1
top 10
Szilvia Szutor, senior brand manager, FrieslandCampina Hongarije:
Peak in Nigeria en Ghana Nr. 1 Facebook-pagina in de categorie zuivel
Friso in China Nr. 1 in China: meest besproken merk op sociale media
Nr. 1
Friso in Mexico Nr. 1 Facebook-pagina wereldwijd m.b.t. kindervoeding
38 Spark
Maart 2015
Maart 2015
Cheese, Butter & Milkpowder
Cheese, Butter & Milkpowder
Gezamenlijk kaasbelang laat hele categorie groeien
speerpunten voor groei om consumenten en shoppers vaker, meer en duurdere kaas te laten eten en kopen. Joost: ‘Neem alleen al het aantal consumptiemomenten. ‘Elke dag kaas erop’ is één van de groeidrijvers om kaas als broodbeleg te stimuleren. Een andere groeidrijver is ‘Genieten bij een borrelmoment.’ Jan vertaalt het praktisch voor alle drie: ‘Dat kan met Zaanlander, maar ook met Milner of een lekkere kruidenkaas.’ Shoppers worden in de winkel verleid door gemak van een overzichtelijke wandkoeling, de presentatie op de versafdeling én door een extra kaasopstelling bij bijvoorbeeld de brood- of wijnafdeling. Goed voor impulsaankopen. ‘We bundelden onze kennis en hebben nu een holistische (allesomvattende) kijk op kaas', vat Gregor samen. ‘Daarbinnen hebben we onze eigen rol vanuit ieders specialisme.’ De heren zijn zelf duidelijk geïnspireerd door de nieuwe kaas-categoriestrategie en natuurlijk door de groeimogelijkheden. Maar ook de klanten, waar ze nu vaker gezamenlijk naartoe gaan, reageren enthousiast. Jan: ‘Zeker als we onze kaasvisie vanuit de truck presenteren. Dat levert meteen meer interactie en samenwerking op.’ In die truck ligt kunstgras op de vloer, steigerhout aan de ene lange wand en een afbeelding van koeien in de wei op de andere. Op twee hoge tafels staat een variatie van producten uit het hele kaasassortiment. ‘Bij elke groeidrijver die we bespreken, laten we de retailer een passend, vers klaargemaakt gerecht met kaas proeven’, legt Jan uit. Met die manier van communiceren komt de boodschap best over. Lachend: ‘Bij Vomar waren onze finger food sandwiches met NoordHollandse kaas niet aan te slepen.’ Supermarkten mogen de kaasgerechten van FrieslandCampina vervolgens gebruiken op bijvoorbeeld receptenkaartjes in de winkel of online.
Dankzij één strategie voor de hele categorie versterken drie werkmaatschappijen van FrieslandCampina de focus op kaas. Vanuit zowel consument-, shopper (degene die boodschappen doet) - als retailerperspectief worden groeikansen gezien en in samenwerking met supermarkten ook benut. ‘De Tijd is Rijp’, zo heet de nieuwe strategie voor de categorie kaas. Met een breed team vanuit de drie genoemde werkmaatschappijen, en samen met het internationale category team, ontwikkelde FrieslandCampina een visie op de ideale versbalie en wandkoeling. Voor afnemers is kaas, met een totale consumentenwaarde van 1,6 miljard euro, een groot en interessant deel van hun winkelomzet. Door samen beter in te spelen op behoeftes van consumenten, shoppers en afnemers kan de waardegroei van kaas 4,8 procent per jaar zijn. ‘Nederlandse supermarkten zagen FrieslandCampina vanuit drie kanten met verschillende visies op de categorie binnenkomen’, legt Gregor
Moons uit. Hij is als Marketing Manager Retail verantwoordelijk voor kaas onder private label (FrieslandCampina Cheese). Market Unit Manager Jan van Popering van kaasspecialist Zijerveld knikt bevestigend, net als Joost Vasters, Category Development Manager van FrieslandCampina Branded Netherlands. ‘In plaats van onderling concurreren om een plek in het schap, werken we samen vanuit ons gezamenlijke kaasbelang: het ideale schap voor de shopper, en daarmee voor onze retailklanten.’ Kansen voor kaas Uit marktonderzoeken en eigen inzichten formuleerde het team acht
Vlnr. Gregor Moons, Jan van Popering en Joost Vasters. Foto: Marcel Rozenberg.
Onmisbaar Uitdagingen rond de nieuwe strategie zijn er natuurlijk ook. Joost verwoordt het zo: ‘Wij werken al een jaar samen en dragen dit gemeenschappelijke
Spark 39
kaasbelang. Dat moeten we nog verder en beter naar de rest van de organisatie overbrengen. Verkoop, marketing en category development zijn onmisbaar in het realiseren van de groei en het succes van kaas.’ Je moet wel uit je eigen koker durven en willen stappen, want alleen samen creëer je meerwaarde, zeggen ze met overtuiging. Patricia van der Mooren, Shopper Marketing Manager Europe, was vanaf het begin betrokken bij het traject. Op een soortgelijke manier heeft ze samen met het internationale category team en de lokale teams een categoriestrategie ontwikkeld voor Rusland en Duitsland. Onderlinge uitwisseling tussen landen over wat wel en niet werkt in de markt, helpt FrieslandCampina de kansen voor kaas te zien én te pakken. Met zo’n team-based organisatie is de tijd rijp…voor groei!
Shoppers worden in de winkel verleid door gemak van een overzichtelijke wandkoeling, de presentatie op de versafdeling én door een extra kaasopstelling bij bijvoorbeeld de broodof wijnafdeling
40 Spark
Maart 2015 Jouw werk bij FrieslandCampina, waar ook ter wereld. Maakt het je trots? En wat draagt het bij aan wat FrieslandCampina wil bereiken? Gijs-Bert Wind vertelt.
trots op...
Foto: Sandra Peerenboom
Gijs-Bert Wind (27), key user Blueprint, werkt bij FrieslandCampina Cheese in Leerdam. ‘FrieslandCampina Leerdam is een verpakkingslocatie, waar jaarlijks met bijna 400 collega’s zo’n 120 miljoen kilo kaas wordt verpakt. Afgelopen anderhalf jaar is er veel veranderd in Leerdam. Onder de naam Blueprint is er grootscheeps verbouwd en zijn verschillende processen verder geautomatiseerd, waaronder de aanvoer naar de verpakkingslijnen met robots. Daar ben ik vanaf het begin nauw bij betrokken. De kaas die wij verpakken wordt sinds kort opgeslagen in een COS compact opslagsysteem – en van daaruit volautomatisch naar de lijnen getransporteerd. De operator van de verpakkingslijn hoeft nu alleen de order op te starten, waarna de kaas bij wijze van spreken vanzelf op de verpakkingslijn komt. Toen ik hier drie jaar geleden kwam werken, werd de kaas nog met de hand op de band gelegd. Zo ben ik ook begonnen. Al snel werd ik operator, en toen er robots in bedrijf werden genomen, werd me gevraagd daarover mee te denken vanaf de werkvloer. Ik was bij het programmeren, zodat ik er zo veel mogelijk van afwist. Nu ben ik dus key user. Ik leid operators op en denk mee over de verdere optimalisatie van het systeem. Elke dag sluit ik aan bij de daily control, zodat ik steeds weet waar eventuele knelpunten zitten. Dat ik in zo’n korte tijd zoveel groeimogelijkheden heb gekregen vind ik heel bijzonder. Bij de leverancier ben ik getraind in het bedienen van COS en de robots, ik ben intussen WCOM-teamleider en heb mijn VAPRO begeleiden/instrueren op de werkvloer behaald. FrieslandCampina zet op alle niveaus in op samenwerking en inspraak. Dat is heel prettig werken.’