Jaarverslag en jaarrekening Let op! Onze nieuwe naam is GroenWest

Jaarverslag en jaarrekening 2009 Let op! we naam n e Onz ieu West e is Gro n

, SW W of randWonen Waar G roenWonen staat vermeld, Westhoek roenWest bedoeld. wordt G west.nl w w w.groen

esthoek Wonen W Jaarverslag en jaarrekening 2009

Mijdrecht, 19 mei 2010

Westhoek Wonen Rendementsweg 14 3641 SL Mijdrecht www.westhoek.nl

Westhoek Wonen Jaarverslag

Inhoud

Missie en visie Flinke stappen voorwaarts Leeswijzer

4 6 9

DIT DOEN WE: 1

uw tegen de woningmarkt D Plannen voor 2009 De resultaten van dit jaar Samenvattend Plannen voor 2010

13 13 13 20 21

2 A ctief in wijken en kernen Plannen voor 2009 De resultaten van dit jaar Samenvattend Plannen voor 2010

23 23 23 25 25

uurzaam investeren in wonen 3 D Plannen voor 2009 De resultaten van dit jaar Samenvattend Plannen voor 2010

27 27 27 31 31

4 I n dialoog Plannen voor 2009 De resultaten van dit jaar Samenvattend Plannen voor 2010

33 33 33 35 36

edewerkers maken het verschil 5 M Plannen voor 2009 De resultaten van dit jaar Samenvattend Plannen voor 2010

39 39 39 43 43

11

ZO WERKEN WE: overnance en risicobeheersing: 6 G een kwestie van goed bestuur Plannen voor 2009 De resultaten van dit jaar Samenvattend Plannen voor 2010

47

7 Verslag van de Raad van Commissarissen Toezichtkader Vergaderingen Zelfevaluatie Beloning directeur-bestuurder Raad van Commissarissen

51 51 51 52 52 54

47 47 49 49

2

45

8 F inanciële randvoorwaarden Plannen voor 2009 De resultaten van dit jaar Samenvattend Plannen voor 2010

57 57 57 65 65

66 67

BIJLAGE 1: Woningtoewijzingen BIJLAGE 2: Westhoek Wonen in cijfers

ONZE CIJFERS: DE JAARREKENING 9

Jaarrekening 9.1 Kerncijfers 9.2 Balans per 31 december 9.3 Winst- en verliesrekening 9.4 Kasstroomoverzicht 9.5 Algemene toelichting 9.6 Toelichting op de balans 9.7 Toelichting op de winsten verliesrekening 9.8 Renteresultaat 9.9 Belasting 9.10 Ondertekening

71 71 73 75 76 78 89 104 113 114 115

10

Overige gegevens 10.1 Resultaatbestemming over het boekjaar 2009 10.2 Gebeurtenissen na balansdatum 10.3 Accountantsverklaring

116 116 116 116

Colofon

69

118


3

MISSIE EN VISIE Missie Westhoek Wonen werkt aan het wonen van klanten met een bescheiden inkomenspositie in haar werkgebied. Wij zorgen voor een passende en duurzame aansluiting tussen wens en aanbod. Samenwerking en dialoog typeren onze werkwijze. Verantwoordelijkheid, gedrevenheid en realisme kenmerken onze identiteit. Visie Wij zien het als onze taak om in samenspraak met onze stakeholders het wonen in ons werkgebied op een verstandige wijze in beweging te brengen, afgestemd op de wensen en de behoeften van huidige en toekomstige bewoners. Verstandig wil zeggen dat wij het tot onze verantwoordelijkheid rekenen om voldoende passende woningen te bieden – vooral ook aan jongeren en ouderen - zodat er een doorstroming tot stand komt in ons bestaand bezit. Verstandig betekent ook dat wij de voorzieningen in de omgeving willen afstemmen op de wensen en behoeften van bewoners en dat we investeren in de samenhang in wijken en kernen: het versterken van het cement van onze lokale samenleving. Omdat wij het tot onze verantwoordelijkheid rekenen om een bijdrage te leveren aan het zorgvuldig beheer van schaarser wordende grondstoffen en fossiele brandstoffen, willen we duurzaam investeren in onze woningen, zodat het energieverbruik beperkt kan blijven en zorgvuldig met materialen wordt omgesprongen. Ook dat vinden wij behoren tot een verstandige wijze om wonen in beweging te krijgen.

4

STRATEGIE Met de focus op...

Door in te zetten op een mix van...

DUW TEGEN DE WONINGMARKT

Wonen!

Met een sterke organisatie

• Nieuwbouw zorgwoningen én • Opplussen bestaande woningen in woonservicezones • Nieuwbouw voor koopstarters met middeninkomen die een huurwoning achterlaten • Verkoopprogramma met constructie van Maatschappelijk Gebonden Eigendom voor kopers die een huurwoning achterlaten • Lokaal maatwerk toepassen • Experimenten met inkomensafhankelijke huren • Onrechtmatige bewoning bestrijden

Betrokken Mensen

MIDDEN IN DE WIJK

Bij u in de buurt!

Doen!

• Zorg & welzijn nabij • Maatschappelijke voorzieningen

• Servicepunten in wijken • Mobiele of digitale servicepunten in kleine kernen • Woonservicezones ontwikkelen • Ruimte voor speelfuncties en ontmoetingsplekken • Wijkgerichte aanpak woonomgeving

• Interne samenwerking • Persoonlijke ontwikkeling en training • Eigen verantwoordelijkheid • Heldere, inspirerende doelen • Beleid ontwikkelen van onderop • Duurzame bedrijfsvoering • Verantwoord financieel beleid

DUURZAAM INVESTEREN

Verantwoord en duurzaam!

• Jongeren • Senioren

• Bestaande woningen • Nieuwbouwwoningen • Verantwoord ondernemen

• Ruimte voor ontwikkeling • Betrokken met en voor elkaar

5

Investeren in: • Energetische kwaliteit bestaande woningen • Duurzame nieuwbouw • Bewustwording en beperken van energieverbruik • Goede basis kwaliteit bestaande woningen • Denken in woonlasten

bron: pijlers uit Ondernemingsplan ‘Bewegen in Wonen’ 2009 t/m 2012


FLINKE STAPPEN VOORWAARTS Meer nieuwe woningen – vooral ook voor starters en senioren, prettig leefbare wijken en dorpskernen met voldoende voorzieningen voor jong en oud, duurzame en energiezuinige woningen en een kwaliteitsorganisatie die dit allemaal - ook op de langere termijn - mogelijk maakt. Dat is – kort samengevat – wat u van ons mag verwachten. Na uitgebreide gesprekken en bijeenkomsten met u en andere belanghebbenden wisten we eind 2008 waar wij onze prioriteiten moesten leggen. Begin 2009 presenteerden wij ons ondernemingsplan tot en met 2012. Uw belangrijkste wensen en verwachtingen zijn de vier pijlers van dit meerjarenplan dat als basis dient voor onze jaarlijkse activiteitenplannen. In dit Jaarverslag 2009 leggen wij verantwoording af over de resultaten die wij het afgelopen jaar hebben behaald. Zodat u kunt beoordelen of we de goede kant opgaan. Woningen in de steigers Onze hoofdprioriteit ligt bij het vlot trekken van de stagnerende woningmarkt. Huurders willen wel verhuizen naar een duurdere (koop)woning, maar vinden maar moeilijk een huis naar wens. Voor starters en senioren zijn er onvoldoende geschikte woningen. Wachttijden van zoń 7 jaar - of langer - zijn geen uitzondering. Dat vinden wij niet acceptabel. Door het gericht bijbouwen van woningen waaraan veel behoefte is willen we de komende vier jaar een verhuisketen in gang zetten van in totaal zoń 600 huishoudens extra. In 2009 zijn we begonnen met het ontwikkelen van een systematiek om de effecten van bouwen, verbouwen, verkopen en verhuizen te monitoren. De economische crisis dwong sommige projectontwikkelaars hun bouwactiviteiten te staken. Westhoek Wonen heeft een aantal projecten overgenomen en het nieuwbouwprogramma aangepast aan de behoeften van onze doelgroepen. Met als klinkend resultaat dat we eind 2009 in totaal zoń 150 woningen in de steigers hebben staan. Verder hebben we een sociaal verkoopprogramma ontwikkeld waarmee we huurders willen verleiden om een vrijkomende huurwoning tegen een schappelijke prijs te kopen. Hoewel er minder woningen vrij kwamen dan we hadden verwacht, zijn de eerste resultaten toch bemoedigend. Voor mensen die door omstandigheden tijdelijk geen dak boven hun hoofd hebben, realiseerden wij vier zogeheten kort onderdak studio´s. Sinds de opening op 28 april, zijn de studio´s (zoals we verwachtten) voor 70% van de tijd verhuurd. Ook zijn we druk bezig met het uitvoeren van groot onderhoudsprojecten. Actief in wijken en kernen Een prettig leefbare woonomgeving vereist een bepaald voorzieningenniveau. Maar het is moeilijk om in kleine kernen de kwaliteit van de voorzieningen op peil te houden. Daarom heeft Westhoek Wonen samen met de gemeente en de lokale Rabobank de stichting Servicepunten De Ronde Venen opgericht. Inwoners van de verschillende kernen kunnen bij het servicepunt in hun buurt terecht voor allerlei diensten op het gebied van wonen, welzijn, zorg en financiële zaken. Uit de maandelijks stijgende aantallen bezoekers valt op te maken dat het concept aanslaat. Het bestaande servicepunt in Abcoude hebben we samen met de gemeente versterkt. In Baambrugge realiseerden we – samen met vele partners - diverse woonzorgvoorzieningen en het digitale klantencontactpunt Teleweide. Zoals we eerder deden met de gemeente De Ronde Venen, hebben we ook met Abcoude prestatieafspraken gemaakt. Concrete afspraken over het wijkgericht werken vinden hopelijk in 2010 plaats.

6

Duurzaam investeren Uiteraard stelt u ook hoge eisen aan de duurzaamheid van onze investeringen. Wij hebben geïnventariseerd in welke woningen de meeste energiebesparende maatregelen nodig zijn, hebben de werkzaamheden in de meerjarenplannen opgenomen en zijn aan de slag gegaan. Huurders van renovatiewoningen krijgen nu standaard een energiepakket aangeboden. We bereiden een proef voor aan de Van Dishoeckstraat zodat de woningen na de grootonderhoudsbeurt aan dezelfde hoge energie-eisen voldoen als een nieuwbouwwoning. Bij het (ver)nieuwbouwen van 39 appartementen in Vinkeveen krijgen de woningen een vorm van koude/warmte opslag. Aan de Herenweg in Wilnis realiseren we energieneutrale eengezinswoningen die toch betaalbaar blijven. Een kwaliteitsorganisatie Het verwerkelijken van al deze activiteiten stelt hoge eisen aan onze medewerkers. Zij zijn het belangrijkste kapitaalgoed van Westhoek Wonen. Daarom hebben we fors in hen geïnvesteerd: in 2009 zijn vele medewerkers op cursus gegaan en zijn vele nieuwe collega´s in dienst gekomen. Zij wisten onze dienstverlening flink te verbeteren. Uit de jaarlijkse meting door het Kwaliteitscentrum Woningcorporaties Huursector (KWH) bleek dat wij op de nationale KWH-prestatieindex stegen van een 150ste naar een 80ste plaats (van de circa 180 corporaties die in deze ranglijst staan). We hebben het KWH-Huurlabel dus niet alleen behouden maar scoren ook nog eens aanzienlijk hoger! Onze klanten, onze andere belanghebbenden en wijzelf profiteren daarvan. Omdat we ook in de toekomst kwaliteit willen blijven leveren, onderzoeken we de mogelijkheid om met collega-corporaties uit het Groene Hart te gaan samenwerken. Kortom: in 2009 zetten we flinke stappen voorwaarts!

7

Mijdrecht, 19 mei 2010

Tom Burgers directeur-bestuurder Westhoek Wonen

Nieuwbouwproject Kreekrug Waverveen


Goedkeuring verslag door Raad van Commissarissen Met genoegen neemt de Raad van Commissarissen kennis van het jaarverslag 2009 van Westhoek Wonen. Het jaarverslag inclusief de jaarstukken is vóór 1 juni 2010 uitgebracht door de directeur-bestuurder van Westhoek Wonen en besproken in de vergadering van de Raad van Commissarissen op 19 mei 2010. Deloitte Accountants heeft op 19 mei 2010 een accountantsverklaring bij de jaarrekening 2009 afgegeven. De Raad keurt de jaarrekening en het jaarverslag over 2009 goed, na kennisneming van de bevindingen van de accountant. Al deze documenten geven een helder inzicht in de inspanningen en activiteiten van Westhoek Wonen in een vernieuwend en stimulerend verslagjaar. De activiteiten passen binnen de doelstellingen van de stichting en sluiten aan op de verantwoordingsvelden van het Besluit Beheer Sociale Huursector (BBSH). Ook 2009 was voor Westhoek Wonen en medewerkers weer een dynamisch jaar, evenals voorgaande jaren. Belangrijke onderwerpen waren de heroriëntatie van het beleid, verdere professionalisering, uitbreiding van de interne organisatie en een sterkere focus op huurders en andere belanghebbenden. Uit gesprekken met de Huurdersvereniging Bewonersraad blijkt veel waardering voor Westhoek Wonen en de medewerkers. Toezeggingen worden waargemaakt. De Raad spreekt dan ook zijn waardering uit aan een ieder voor de geleverde bijdrage aan dit goede resultaat! Mijdrecht, 19 mei 2010

De heer mr. drs. R. Zomer Voorzitter Raad van Commissarissen

mevrouw ing. I.P.G.M. Brekelmans

de heer J.H.A. Didden RA

mevrouw mr. drs. J.M.A. Vos

de heer drs. J.B. Wijbrandi

8

Leeswijzer Dit jaarverslag bestaat uit drie delen. Deel 1 ‘DIT DOEN WE’ bevat het verhaal van onze activiteiten in 2009. Elk hoofdstuk begint met een overzicht van onze plannen voor 2009 - gevolgd door een beschrijving van de resultaten – en eindigt met een samenvatting en een lijstje met plannen voor 2010. Ook snelle lezers krijgen een goed beeld van onze werkresultaten als zij alleen het overzicht van de plannen voor 2009 en de samenvatting doornemen. In ‘ZO WERKEN WE’ staat informatie over de manier waarop we ons werk organiseren. ‘ONZE CIJFERS’ bevat de jaarrekening. ‘DIT DOEN WE’ Hoe geven we de zo nodige duw tegen de woningmarkt? Het eerste hoofdstuk gaat in op de manier waarop Westhoek Wonen de eerste pijler van het ondernemingsplan voor de periode tot en met 2012 invult. Dat gebeurt door het uitvoeren van gerichte bouwprojecten - waarbij ook bijzondere doelgroepen kunnen rekenen op onze aandacht - en een speciaal op onze huurders gericht verkoopbeleid. Verder komen vele huurzaken aan de orde: ons huurbeleid, de huurverhoging en ons incassobeleid - inclusief de manier waarop wij mensen met een huurachterstand helpen om betalingsproblemen zoveel mogelijk te beperken. Wat is ervoor nodig om – ook in dorpen en kleine kernen - een prettig leefbare woonomgeving te creëren? In hoofdstuk 2 laten we zien hoe wij ons - samen met vele andere partners - inspannen om de kwaliteit van het voorzieningenniveau op peil te houden. Het oprichten van wijkservicepunten waar bewoners dichtbij huis terecht kunnen voor allerlei diensten op het gebied van wonen, welzijn, zorg en financiële zaken, speelt daarbij een belangrijke rol. Onder meer door het nemen van proeven met energiemaatregelen in bestaande-en nieuwbouwwoningen geven wij inhoud aan ‘Duurzaam investeren in wonen’, de derde pijler van ons ondernemingsplan. Dit hoofdstuk 3 bevat ook overzichten van verschillende soorten onderhoudswerkzaamheden: groot onderhoud, planmatig-, contracten dagelijks onderhoud. Het opstellen en realiseren van alle plannen kan alleen maar in directe samenspraak met al onze belanghebbenden. Niet voor niets is dialoog de basis van onze missie en visie. Daarom overleggen we met de Huurdersvereniging Bewonersraad, stimuleren we huurders om zich te verenigen in bewonerscommissies, sluiten we prestatieafspraken met gemeenten en praten we over vergaande samenwerking met andere woningcorporaties in het Groene Hart. Hierover gaat hoofdstuk 4 ‘In dialoog’. Omdat onze medewerkers de motor zijn achter het verwerkelijken van alle doelen uit ons ondernemingsplan, zijn zij de vierde pijler van het plan. In hoofdstuk 5 vertellen wij op welke manier wij investeren in het versterken van onze organisatie. ‘ZO WERKEN WE’ Hoofdstuk 6 gaat in op de manier waarop Westhoek Wonen ‘good governance’ invult. Good governance heeft betrekking op alle aanbieders van service en diensten. Inmiddels verplichten (wettelijke) governance-eisen en regels corporaties over steeds meer zaken verantwoording af te leggen of verslag te doen.


9

Terecht. Daarom onderschrijft Westhoek Wonen de Aedescode en hanteert zij haar eigen Governance code. Transparantie en risicobeheersing spelen daarin een belangrijke rol. De Raad van Commissarissen doet in hoofdstuk 7 verslag van de manier waarop hij toezicht houdt op de strategie, het financiële beleid en de realisering van de volkshuisvestelijke taken van Westhoek Wonen en de verbonden rechtspersonen en verbindingen. Westhoek Wonen investeert fors: in duurzame verbeteringen in de voorraad, in nieuwbouw en in voorzieningen in wijken en kernen. Voor het realiseren van onze beleidsdoelstellingen is een solide financiële basis vereist. Meer over de financiële randvoorwaarden staat in hoofdstuk 8. ‘ONZE CIJFERS’ Het laatste deel van ons jaarverslag 2009 bevat de jaarcijfers.

Samenwerking met Memid Investments voor Maria-Oord

10



1.

Onze woningmarkt zit op slot. Veel huurders willen wel verhuizen, maar kunnen geen woning vinden die aan hun wensen voldoet. Er zijn te weinig duurdere huurwoningen en koopwoningen in de middeldure sector en er zijn onvoldoende voor senioren geschikte woningen en appartementen. Mede daardoor komen er niet genoeg betaalbare huurwoningen vrij voor starters en jonge gezinnen. De stagnerende woningmarkt heeft als het ware een flinke duw nodig. Daarom wil Westhoek Wonen de komende jaren niet alleen sociale huurwoningen bouwen, maar óók woningen realiseren in de sectoren waar zo'n behoefte aan is. Die ambitie is de belangrijkste pijler van ons ondernemingsplan ‘Bewegen in Wonen’ voor 2009 tot en met 2012. PLANNEN VOOR 2009 Onze plannen voor 2009 zijn van dit meerjarige ondernemingsplan afgeleid: ■ We willen een marketingbeleid ontwikkelen dat is gebaseerd op woonwensen van onze klanten. ■ We starten met de bouw van 4 nieuwe projecten met in totaal 104 woningen. ■ We bereiden 3 nieuwbouwprojecten voor met in totaal 88 woningen. ■ We verbouwen een pand in Vinkeveen tot 4 tijdelijke wooneenheden en verhuren het. ■ We tekenen een samenwerkingsovereenkomst met de gemeente Abcoude over het voorbereiden van renovatie en nieuwbouw van een project ‘beschut wonen’. ■ We verkopen ongeveer 15 woningen via ‘Koopgarant’ - de constructie van het Maatschappelijk Gebonden Eigendom. ■ We zetten een volgende stap in het aanpassen van het woningtoewijzingsbeleid ■ We dringen de huurachterstand terug tot 0,7% van de jaarhuur. ■ We sluiten een overeenkomst met de schuldhulpverleningsinstantie in De Ronde Venen. ■ Bij elk signaal over illegale bewoning komen we meteen in actie.

13

DE RESULTATEN VAN DIT JAAR KLANTENWENSEN CENTRAAL Om de markt de gewenste duw in de goede richting te geven, moeten we dus woningen bouwen waaraan de meeste behoefte is. Het ontwikkelen van een succesvol marketingbeleid begint met het nauwkeurig in kaart brengen van de woonwensen van onze klanten. Daarom voert een extern bureau in onze opdracht regelmatig marktonderzoeken uit. Verder houden we peilingen onder onze huurders om te weten te komen om welke redenen zij willen verhuizen naar een andere huur- of koopwoning. Daaruit is ook gebleken dat mensen graag begeleiding krijgen bij het hele koopproces. Om die reden is een speciale koopconsulent aangesteld. Voor het promoten van de Koopgarant woningen heeft Westhoek Wonen samen met makelaar, notaris, bank en reclamebureau een marketingcampagne opgezet. Voor de verkoop van onze huurwoningen is een website gelanceerd en verschijnt een digitale nieuwsbrief. De belangstelling daarvoor is groot.


NIEUWBOUWPROJECTEN: in uitvoering, in voorbereiding en in ontwikkeling Opgeleverde projecten ■ We verbouwden een pand in Vinkeveen tot 4 studio´s voor mensen die tijdelijk onderdak nodig hebben. Sinds de opening op 28 april, zijn de studio´s (zoals we verwachtten) voor 70% bezet. ■ Project IJsvogel (aan de Van der Leestraat in Baambrugge) telt 40 woningen. De eerste zijn bouwkundig opgeleverd. Nog 5 woningen zijn in de verkoop. Projecten in uitvoering ■ In totaal realiseert Westhoek Wonen 30 woningen aan de Prins Bernhardlaan in Vinkeveen. De bouw van de eerste 18 woningen is gestart. ■ Aan de Cliffordweg in Waverveen verrijst het project Kreekrug. De bouw van de 30 nieuwe woningen is gestart, 6 van de 9 koopwoningen zijn verkocht. ■ We kochten het voormalig zusterhuis Maria-Oord in Vinkeveen ‘turn key’. De verbouwing tot 39 levensloopbestendige huurappartementen is al begonnen. De begane grond is bestemd voor een apotheek, twee huisartsenpraktijken en zorgondersteuning. Projecten in voorbereiding ■ Aan de Herenweg in Wilnis starten we een proef met het bouwen van 8 energieneutrale sociale huurwoningen. We onderzoeken welke bouwvorm het meeste rendement oplevert en welke bouwwijze het meest efficiënt en functioneel is. Uitkomsten van de proef zullen de basis vormen van al onze nieuwbouwplannen. ■ Met de gemeente is overeenstemming bereikt over de aankoop en het verbouwen van het Prinsenhuis te Mijdrecht tot een complex van minimaal 20 appartementen. ■ Wij hebben overeenstemming bereikt met de gemeente De Ronde Venen over de aankoop van 104 kavels voor de realisatie van het sociale woningbouwprogramma in het project Westerheul IV, een uitbreidingslocatie ten zuiden van Vinkeveen. ■ Wij ontwikkelen en realiseren 41 huur- en 19 Koopgarant woningen in het project De Winkelbuurt in Abcoude. ■ In december tekenden we een intentieovereenkomst voor de aankoop van een turn key project aan de Pijlstaartlaan in Vinkeveen. Dit project omvat 64 huurappartementen en een parkeerkelder met circa 50 parkeerplaatsen. ■ De provincie heeft toegezegd dat de gemeente De Ronde Venen een subsidie krijgt voor het uitplaatsen van bedrijven uit woonkernen. Daarmee is de herstart van de herontwikkeling in De Hoef een feit. ■ We gaan in het project Grutto 10 Koopgarant starterswoningen realiseren.

Kort onderdak studio's in Vinkeveen

14

Naam project

Plaats

Aantal sociale huurwoningen

Aantal bijzondere woningen

Aantal vrije sector huurwoningen

Aantal Koopgarant woningen

Aantal vrije sector koopwoningen

Totaal aantal woningen

5

15

25

Projecten gerealiseerd in 2009: IJsvogel

Baambrugge

5

Kort onderdak studio’s Vinkeveen

4

Totaal aantal woningen percentage

4

5

4

-

5

15

29

17%

14%

-

17%

52%

100%

Projecten in de realisatiefase: IJsvogel

Baambrugge

9

6

15

Cliffordweg

Waverveen

21

9

30

Bernhardlaan

Vinkeveen

10

4

30

Maria-Oord

Vinkeveen

26

Grutto

Mijdrecht

4 13

39 10

Totaal percentage

12

10

66

12

17

10

19

124

53%

10%

14%

8%

15%

100%

Projecten in ontwikkeling/ontwerp: Bernhardlaan

Mijdrecht

Herenweg

Wilnis

20

20

8

8

Prinsenhuis/Oranje Nassaukwartier

Mijdrecht

20

Pijlstaartlaan

Vinkeveen

25

20 25

10

60

Angstelborgh

Abcoude

18

18

Stadhouderlaan

Mijdrecht

24

24

Westerheul

Vinkeveen

42

Marickenzijde

Mijdrecht

20

Abcoude zuid

Abcoude

41

Totaal percentage Totaal aantal woningen percentage

26 + 36*=62

104 8

19

28 60

176

42

25

81

18

342

52%

12%

7%

24%

5%

100%

247

58

42

96

52

495

50%

12%

8%

19%

11%

100%

* Toelichting Westerheul Vinkeveen; 36 dit zijn 36 sociale koopwoningen met een maximale verkoopprijs van €180.000 vrij op naam, naast de geplande 26 Koopgarant woningen.

In 2009 zijn we dus begonnen met het (laten) bouwen van ruim 120 woningen, verdeeld over 4 projecten. Tegelijkertijd namen we 9 projecten met ruim 340 woningen in voorbereiding. Alles bij elkaar is dat véél meer dan we ons hadden voorgenomen! Dat komt omdat sommige projectontwikkelaars vanwege de economische crisis worden gedwongen hun bouwactiviteiten op een lager pitje te zetten. Westhoek Wonen heeft een aantal projecten kunnen overnemen en aanpassen aan de behoeften van onze doelgroepen. Verder nam ook het aantal woonzorgprojecten toe dat we samen met zorgorganisaties gaan realiseren. Samen met Zorgcentra De Ronde Venen bereiden we bijvoorbeeld de Mijdrechtse projecten De Kom en Nieuw Avondlicht voor. Voorbeeld van een ander groot project De Kom en Nieuw Avondlicht waarbij we – samen met gemeente en een projectontwikkelaar - zijn betrokken is het centrumplan voor Mijdrecht.


15

Schaarse grond leidt soms tot dure ontwikkeling De rijksoverheid wil dat woningcorporaties goedkoop bouwen. Een nieuwbouwwoning mag daarom volgens de regels Besluit Beheer Sociale Huursector (BBSH) niet meer dan € 200.000 kosten. Omdat in ons werkgebied grond schaars is en de kosten van projectontwikkeling hoog zijn, kunnen wij niet altijd aan deze eis voldoen. Bij de volgende projecten overschrijden wij dit bedrag: 5 Koopgarantwoningen IJsvogel Baambrugge. Deze woningen hebben wij in samenwerking met de gemeente Abcoude gerealiseerd. De stichtingskosten zijn hoog door een combinatie van grondkosten en kleine seriematige bouw. 6 Appartementen sociale huur, 4 commerciële huurwoningen en 12 zorgappartementen Prins Bernhardlaan Vinkeveen. Hier is sprake van een herontwikkelingslocatie met kleine series en dure grond waardoor relatief hoge stichtingskosten ontstaan. Met de commerciële huurwoningen willen wij het relatief geringe aandeel vrije sector huurwoningen in onze portefeuille en marktgebied wat uitbreiden. Aan deze woningen en woonvormen is duidelijk behoefte. Zonder onze bemoeienis zouden deze woningen en woonvormen niet, of slechts zeer vertraagd, tot stand (zijn ge-)komen. Westhoek Wonen heeft een volkshuisvestelijke opgave. Daarom vinden wij het verantwoord om deze projecten - ondanks de hogere kosten - toch te realiseren. MAATSCHAPPELIJK VASTGOED Vanzelfsprekend houden we bij het ontwikkelen van nieuwbouwprojecten ook rekening met bijzondere woonwensen van onder meer mensen met een verstandelijke of lichamelijke beperking. Het ontwikkelen en realiseren van maatschappelijk gerelateerd vastgoed gebeurt in nauwe samenwerking met diverse (zorg)partners. Westhoek Wonen is als expert op het gebied van het bouwen, onderhouden en exploiteren van vastgoed verantwoordelijk voor het gebouw. Zorgorganisaties nemen het begeleiden en ondersteunen van bewoners voor hun rekening. Samen met de gemeente Abcoude en Zuwe Zorg ontwikkelen we bij het ouderencomplex Angstelborgh 18 eenheden voor ouderen met een mentale beperking of dementie. In september is de intentieovereenkomst getekend. Het tekenen van vervolgovereenkomsten gebeurt in 2010. Dan begint ook de bouw. Samen met de gemeente De Ronde Venen, Amerpoort en Kwintes ontwikkelen wij aan de Stadhouderlaan in Mijdrecht 24 woonzorgwoningen voor psychiatrische patiënten en mensen met een verstandelijke beperking. Het tekenen van vervolgovereenkomsten gebeurt in 2010. Dan begint ook de bouw. In 2010 willen we een overeenkomst sluiten met Amerpoort en Kwintes voor de verhuur van woonzorgwoningen voor licht verstandelijk gehandicapten. Naar verwachting zullen wij medio dit jaar starten met de realisatie van het project aan de Prins Bernhardlaan in Vinkeveen. Verder zijn we met de gemeente Abcoude overeengekomen dat wij het gebouw van het jongerencentrum Tumult ‘om niet’ overnemen en aanpassen aan de eisen van deze tijd. De stichting Tympaan is de huurder en verantwoordelijk voor de verdere exploitatie. In de plint van het appartementengebouw Maria-Oord te Vinkeveen is plaats ingeruimd voor zorgvoorzieningen.

16

WONINGEN IN DE VERKOOP Veel huurders willen graag kopen, veel starters willen graag een betaalbare koopwoning bemachtigen. Koopwoningen zijn nodig om de markt in beweging te brengen. Bovendien heeft Westhoek Wonen extra inkomsten nodig voor het ontwikkelen van projecten. Om deze redenen ontwikkelen wij bijzondere activiteiten om huurwoningen te verkopen. Koopgarant ‘Koopgarant’ is ontwikkeld volgens het principe van Maatschappelijk Gebonden Eigendom. Met Koopgarant kunnen mensen een huis kopen met een korting van 10 tot en met 25% van de marktwaarde. Als zij te zijner tijd verhuizen, verkopen zij hun woning weer aan Westhoek Wonen. Koper en Westhoek Wonen delen de eventuele winst of verlies wanneer de woning in waarde is gestegen of gedaald. In totaal hebben wij 593 bestaande huurwoningen gelabeld die, zodra zij leegkomen, via Koopgarant in de verkoop gaan. Daarvan willen we er in de periode tot en met 2012 ook werkelijk 100 hebben verkocht. In de verkooporganisatie werkt Westhoek Wonen samen met een makelaarskantoor, een notaris en de plaatselijke Rabobank. Tot en met begin 2010 zijn 10 woningen verkocht. Vrije verkoop Omdat in sommige straten en buurten in het verleden al vaker huurwoningen zijn verkocht, is ons bezit daar nogal versnipperd. Het beheren en onderhouden van dit verspreid liggende woningbezit kost meer geld en is minder efficiënt. Daarom hebben we het afgelopen jaar besloten om, naast de 593 woningen bestemd voor verkoop onder Koopgarant, ruim 200 woningen te bestemmen voor de vrije verkoop. Zittende huurders kunnen hun woning voor 90% van de getaxeerde waarde of met Koopgarant kopen. Wanneer zij geen koopplannen hebben, bieden wij de woningen pas te koop aan als de huidige huurders gaan verhuizen. In 2009 zijn in totaal 3 huurwoningen tegen de marktwaarde verkocht. Hiermee is € 631.000 bruto verkoopopbrengst gerealiseerd. De vrije verkoop verloopt daarmee volgens plan. WELKE HUURDERS IN WELKE WONINGEN Op initiatief van de Stichting Experimenten Volkshuisvesting (SEV) en het ministerie van Volkshuisvesting Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM) vinden in verschillende plaatsen in het land experimenten plaats met ‘Huur op Maat’. Bij dit systeem van inkomensafhankelijk huren bepaalt – zoals het woord al zegt – ook de hoogte van het inkomen de hoogte van de huur. Huur op Maat is bedoeld om scheefwonen te beperken en kan dus helpen om een stagnerende woningmarkt vlot te trekken. De combinatie van Koopgarant en Huur op Maat zou ook in onze regio soelaas kunnen bieden. Daarom willen wij ons graag bij het experiment aansluiten. Helaas kan dat pas op zijn vroegst ná de evaluatie in 2011. WoningNet Bij het aanbieden van woningen maken we gebruik van WoningNet. Met het regionale aanbodsysteem van WoningNet is het mogelijk om woningen zo eerlijk en transparant mogelijk toe te wijzen. Eind 2009 staan in De Ronde Venen 6.095 woningzoekenden ingeschreven. Per kwartaal zijn er gemiddeld 431 actief op zoek. Abcoude telt 1.011 woningzoekenden. Daar zijn er gemiddeld per kwartaal 61 actief. In de gemeente De Ronde Venen zijn in totaal 167 woningen aangeboden. In de gemeente Abcoude zijn dat er 48. In geheel 2009 lag de gemiddelde slaagkans in zowel De Ronde Venen als in Abcoude rond de 8%. Circa 78% van de woningen is in beide gemeenten uiteindelijk verhuurd aan een woningzoekende uit de categorie ‘overige’ en 22% aan doorstromers. De gemiddelde wachttijd in de gemeente De Ronde Venen is in 2009 verder gedaald naar 6,6 jaar. De gemiddelde wachttijd in Abcoude is fors gedaald van 8,3 jaar naar 7 jaar. De wachttijden voor ‘doorstromers’ is in beide gemeenten toegenomen naar 8,4 jaar in De Ronde Venen en 8,8 jaar in Abcoude. De wachttijden van de ‘overige’ woningzoekenden is daarentegen gedaald naar ruim 6 jaar. Het is nog afwachten of deze daling een trendbreuk betekent.


17

Lokaal Maatwerk, 5% regeling, kernbinding en vrije beleidsruimte Zoals gezegd, willen we met betaalbare koopconstructies huurders die liever kopen ertoe overhalen om te verhuizen. Met de gemeenten De Ronde Venen en Abcoude maakten we afspraken over Lokaal Maatwerk. Daarmee krijgen huurders van Westhoek Wonen voorrang bij het toewijzen van de sociale huurwoningen die vrijkomen als mensen via Koopgarant een huis kopen. Maximaal 30% - gerekend over de afgelopen drie jaar - van alle woningen onder de koop- en huurprijsgrens, valt onder de regeling van ‘Lokaal Maatwerk’. Met afspraken over de ‘kernbinding’ kunnen we woningen toewijzen aan mensen die maatschappelijk of economisch gebonden zijn aan de kleine kernen Amstelhoek, De Hoef en Waverveen. In totaal zijn 11 huurwoningen aangeboden aan mensen met een zogeheten ‘kernbinding’, waarvan er 7 feitelijk zijn toegewezen. Op een krappe woningmarkt zijn speciale regelingen vereist om woningen zo rechtvaardig mogelijk te verdelen. Met de gemeente De Ronde Venen is de 5% regeling afgesproken waarbij urgent woningzoekenden geen voorrang krijgen bij het aanbieden van de populaire woningen in Kamille, Wagenmaker en Baambrugse Zuwe. Per jaar mogen we in niet meer dan 5% van alle woningaanbiedingen van deze regeling gebruikmaken. In 2009 zijn 169 woningen aangeboden, waarbij voor 9 woningen gebruik is gemaakt van de 5% regeling. Dit is - afgerond - 5% van het totale aanbod. De huisvestingsverordening biedt ons de ruimte om in specifieke gevallen een uitzondering op de regels te maken. Ook in 2009 hebben wij een beperkt aantal mensen buiten de regels om geholpen die vanwege bijzondere omstandigheden (onder andere bij groot onderhoud of sloop) hun woning moest verlaten en niet meteen aan een andere woning geholpen kon worden. In 2009 hebben wij via deze mogelijkheid in totaal 7 mensen geholpen. Urgenten en statushouders De speciale regelingen nemen niet weg dat we natuurlijk óók voldoen aan onze plicht om urgent woningzoekenden te helpen en statushouders te huisvesten. In De Ronde Venen zijn 22 urgent woningzoekenden gehuisvest en 4 in Abcoude, 13% minder dan in 2008. In Abcoude hebben we wel voldoende asielzoekers kunnen huisvesten, in De Ronde Venen niet, onder andere omdat hier relatief weinig woningen vrijkomen. Natuurlijk blijven we ons samen met de gemeente inspannen om aan onze verplichtingen te voldoen. Overigens heeft het Rijk de taakstelling van het huisvesten van mensen met een generaal pardon opgeheven. Stand van zaken huisvesting statushouders 2009 De Ronde Venen

Abcoude

aantal personen

aantal personen

taakstelling statushouders 2009

18

5

tekort 2008

3

2

totaal te huisvesten statushouders

21

7

16 (7 woningen)

8 (6 woningen)

5

1

gehuisvest in 2009 tekort/overschot 2010

18

Bestrijden van woonfraude Bij een rechtvaardige woonruimteverdeling hoort een strenge aanpak van woonfraude. In samenwerking met een gespecialiseerd bureau is een groot aantal adressen onderzocht. In 2009 hebben we in totaal 23 zaken afgerond. In 8 gevallen was inderdaad sprake van onderhuur. Bij 11 adressen is na onderzoek en huisbezoek geen onderhuur vastgesteld. Eén huurder had weliswaar zijn woning onderverhuurd, maar kreeg en nam de kans om er weer zelf te gaan wonen. Een ander heeft de huur opgezegd, terwijl het onderzoek nog niet was afgerond. In twee situaties is na het onderzoek het vermoeden van onderhuur blijven bestaan, maar bestaat onvoldoende bewijslast om naar de rechter te gaan. In 2010 zullen we mogelijke fraudegevallen op dezelfde voortvarende manier aanpakken. ONZE WONINGVOORRAAD Ons woningbestand bleef nagenoeg gelijk aan 2008. Wij verkochten 3 woningen en namen 9 nieuwe woningen in exploitatie. Ons woningbezit op 31 december 2009: Huurgrens

Tot € 357,37 Van € 357,37 tot (goedkoop) € 511,50 (betaalbaar)

Vanaf € 511,50

Totaal

Totaal Westhoek Wonen Soort Woning Meergezinswoningen

491

845

46

1.382

Eengezinswoningen

243

1.807

939

2.989

Totaal

734

2.652

985

4.371


Vanaf € 548,18

Totaal

Woningoverzicht in Abcoude: Huurgrens Gemeente Abcoude Soort Woning Meergezinswoningen

45

150

-

195

Eengezinswoningen

13

402

81

496

Totaal

58

552

81

691

In de Gemeente Abcoude is de huurgrens voor de kernvoorraad bepaald op € 548,18. Met de 5 Koopgarant woningen in Baambrugge komt het totaal aantal woningen in de kernvoorraad per 31 december op 615 beneden deze grens. Hiermee voldoen wij aan de afspraak met de gemeente Abcoude om 611 woningen in de kernvoorraad te houden. Woningoverzicht in De Ronde Venen: Huurgrens


Vanaf € 511,50

Totaal

Gemeente De Ronde Venen Soort Woning Meergezinswoningen

446

695

46

1.187

Eengezinswoningen

230

1.518

734

2.482

Totaal

676

2.213

780

3.669


19

In de prestatieafspraken met De Ronde Venen is vastgelegd dat de woningen tot € 511,50 de kernvoorraad vormen. Wij willen minimaal 2.750 woningen in de kernvoorraad behouden voor onze primaire doelgroep. In 2009 waren dat er 2.889, zodat wij ruim aan de norm voldoen. HUURZAKEN Huurverhoging Het kabinet heeft besloten dat de huren in 2009 maximaal 2,5% mogen stijgen, net zoveel als de inflatie over 2008 bedraagt. Omdat zoń laag percentage onvoldoende ruimte voor differentiatie biedt, hebben wij voor al onze woningen een huurverhoging van 2,5% berekend. De huurprijs van woningen die op korte termijn worden gesloopt, is niet verhoogd. In 2009 maakten 42 bewoners bezwaar tegen de huurverhoging waarvan er 21 uit hetzelfde complex. De Huurcommissie oordeelde in alle gevallen dat de huurverhoging redelijk was. Huurderving In 2009 bedroeg de huurderving als gevolg van leegstand, € 154.000 tegenover € 95.000 in 2008. Het grootste deel van dit bedrag (€ 100.000) ontstaat door leegstand als gevolg van projectmatige renovatie. Veel lege woningen gebruiken we namelijk als proefwoningen en wisselwoningen. De huurderving als percentage van de jaarhuur bedroeg in 2009 0,68% , tegenover 0,45% in 2008. De frictieleegstand steeg licht (0,18 in 2009 en 0,17 in 2008). In 2009 was € 23.343 (0,11% ) van de huurderving oninbaar, tegenover € 26.356 (0,12% ) in 2008. Huurincasso Met een streng huurincassobeleid willen we voorkomen dat te hoge schulden ontstaan. Het huurachterstandpercentage bedroeg eind 2008 nog 0,73 van de jaarhuur maar was eind 2009 gedaald naar 0,65% . Daarmee hebben we ons doel van 0,7% ruim gehaald. Net als in 2008, zijn zes woningen vanwege huurschuld ontruimd. In vrijwel alle gevallen bleek de betreffende bewoner op het tijdstip van de ontruiming te zijn vertrokken of had hij voordien al de sleutels ingeleverd. Het totale bedrag aan achterstanden was per 31 december 2009 € 352.000 (waarvan € 141.000 mutatiekosten) tegenover € 347.000 in 2008. Schuldhulpverlening In december heeft Westhoek Wonen besloten om een aantal producten van Plangroep, de organisatie voor schuldhulpverlening in De Ronde Venen, af te nemen. Medewerkers van Westhoek Wonen en de servicepunten gaan een training ‘herkennen van schuldsituaties’ volgen. Er komt een maandelijks inloopspreekuur bij Westhoek Wonen waarbij een medewerker van Plangroep aanwezig is. In 2010 gaan medewerkers van Westhoek Wonen en Plangroep gezamenlijk huisbezoeken afleggen aan huurders met problematische schulden en houden zij maandelijkse spreekuren. Huurders met betalingsproblemen krijgen een budgetcursus aangeboden. Tijdens ‘puinruimdagen’ krijgen huurders hulp bij het op orde brengen van hun administratie. Ook staat een workshop energiebesparing op de agenda. SAMENVATTEND Omdat we woningen willen bouwen waaraan de meeste behoefte is, zijn we in 2009 begonnen met het ontwikkelen van een marketingbeleid om de woonwensen van onze klanten nauwkeurig in kaart te brengen. Tot en met 2012 willen we tenminste 145 nieuwe woningen realiseren. Eind 2012 willen we in totaal 580 nieuwe woningen in onze ontwikkelportefeuille hebben. Uit de resultaten over 2009 blijkt dat we goed op schema liggen. Veel huurders willen graag kopen, veel starters willen graag een betaalbare koopwoning bemachtigen en Westhoek Wonen heeft extra inkomsten nodig voor het ontwikkelen van projecten. Met Koopgarant bieden wij huurders een laagdrempelige constructie voor het kopen van een huis. Woningen die zij achterlaten komen via de afspraken uit het Lokaal Maatwerk zoveel mogelijk terecht bij woningzoekenden uit de regio. Natuurlijk houden we bij het ontwik-

20

kelen van nieuwbouwprojecten ook rekening met bijzondere woonwensen van onder meer mensen met een verstandelijke of lichamelijke beperking. Om die reden tekenden we met de gemeente Abcoude een overeenkomst over het ontwikkelen van een project voor ‘beschut wonen’. Wie tijdelijk onderdak nodig heeft kan terecht in één van onze kort onderdak studio's in Vinkeveen. Omdat bij een rechtvaardige woonruimteverdeling een strenge aanpak van woonfraude hoort, hebben we vele meldingen van onrechtmatige bewoning onderzocht én aangepakt. Met een streng huurincassobeleid willen we voorkomen dat te hoge schulden ontstaan. Het percentage huurachterstanden wisten we fors terug te dringen. Mensen met betalingsproblemen kunnen rekenen op onze hulp. Daartoe gaan we samenwerken met Plangroep. PLANNEN VOOR 2010 Op onze agenda voor 2010 staan vele bouwprojecten. Een deel ervan is in uitvoering, naar de haalbaarheid van andere plannen moet eerst een onderzoek plaatsvinden. Projecten betreffen sociale woningen, vrije sector woningen, zorgvastgoed en maatschappelijk georiënteerd vastgoed. Westhoek Wonen wil in alle gevallen zoveel mogelijk met andere partijen samenwerken. De plannen op een rij: ■ We hebben 60 nieuwbouwwoningen in aanbouw in Baambrugge, Vinkeveen en Waverveen. Ruim 80% van

deze woningen is bestemd voor sociale doelgroepen. ■ We werken aan de voorbereiding van ruim 100 woningen, die voor 2012 in uitvoering zullen zijn en nog eens

ruim 200 woningen die in de periode na 2012 in uitvoering zullen worden genomen. ■ We verkopen minimaal 26 Koopgarant woningen aan bewoners die een huurwoning achterlaten of aan een

starter. ■ Daarnaast verkopen we minimaal 8 bestaande vrije sector huurwoningen. ■ Door een combinatie van nieuwbouw, verkoop en een op maat toegespitst toewijzingsbeleid (lokaal

maatwerk) denken we minimaal 150 extra verhuisbewegingen te kunnen genereren en hopen daarmee ongeveer 50 starters te kunnen helpen. ■ Ten slotte zetten we in 2010 de reeds opgestarte aanpak van woonfraude (illegale onderhuur) voort, wat resulteert in extra doorstroming.


21

ACTIEF IN WIJKEN EN KERNEN

ACTIEF IN WIJKEN EN KERNEN

2.

In een prettig leefbare woonomgeving zijn ook allerlei voorzieningen te vinden: openbaar vervoer, winkels voor de dagelijkse boodschappen, scholen, een gezondheidspost met huisarts, apotheek en fysiotherapeut enzovoort. Omdat voor het instandhouden van dergelijke voorzieningen een bepaalde hoeveelheid ‘klanten’ nodig is, is het ronduit lastig om het voorzieningenniveau in dorpen en kleine kernen te handhaven. Daarom werkt Westhoek Wonen samen met vele lokale en regionale partijen hard aan het creëren van wijkservicepunten en woonservicezones. En omdat mensen eveneens zelf verantwoordelijk zijn voor een plezierige leefomgeving, willen we ook op allerlei manieren actief samenwerken met onze bewoners. PLANNEN VOOR 2009 Onze plannen voor 2009 zijn van het meerjaren ondernemingsplan afgeleid: ■ (Her)ontwikkelingslocaties zijn benoemd, gelegen in de woonservicezones ter realisering van zorgwoningen. ■ Afstemming vindt plaats met de samenwerkingspartners Zuwe, Zorgcentra DRV, stichting De Baat en de gemeente De Ronde Venen over de ontwikkeling van de woonservicezones in gemeente De Ronde Venen. ■ Een actuele kaart is opgesteld met daarop wonen, welzijn en zorgvoorzieningen ter ondersteuning van het proces om te komen tot de hiervoor genoemde afstemming. ■ De werkgroep ‘Westhoek Wonen in de buurt’ inventariseert en prioriteert de verzoeken en er zijn diverse maatregelen getroffen ter verbetering van de woonomgeving in Proostdijland Noord en Zuid. ■ Er is een analyse over de mogelijkheid om bewonerscommissies en/of buurten wijkcomités een eigen leefbaarheidsbudget toe te kennen. ■ De stichting Servicepunten is operationeel. ■ De eerste pilot Teleweide is in Baambrugge gestart.

23

DE RESULTATEN VAN DIT JAAR WOONSERVICEZONES Met Zuwe, Zorgcentra DRV, stichting De Baat en de gemeente De Ronde Venen zitten we om de tafel over het ontwikkelen van woonservicezones. Plannen voor de woonservicezone Zuiderwaard hangen samen met het project Maria-Oord. Voor de ontwikkeling van de woonservicezone Estafetteproject is op initiatief van de gemeente De Ronde Venen een extern programma-adviseur aangetrokken (Companen). Samen met de gemeente Abcoude en Zuwe Zorg ontwikkelen we bij het ouderencomplex Angstelborgh 18 eenheden voor ouderen met een mentale beperking of dementie. Dat is tegelijkertijd het begin van de woonservicezone Abcoude. (HER)ONTWIKKELINGSLOCATIES EN DE ACTUELE KAART Om zorgwoningen te kunnen bouwen, willen we in de woonservicezones locaties benoemen die geschikt zijn voor (her)ontwikkeling. Eén potentiële locatie is benoemd. Momenteel vindt onderzoek plaats naar de haalbaarheid van de plannen daarvoor. Voor het inrichten van woonservicezones is eerst inzicht nodig in de bestaande voorzieningen op het gebied van wonen, welzijn en zorg. Deze zijn begin 2009 in kaart gebracht.


WERKGROEP WESTHOEK WONEN IN DE BUURT In 2009 zijn allerlei activiteiten ondernomen. Gemeenschappelijke ruimten kregen een extra schoonmaakbeurt, er is graffiti verwijderd, muren zijn ontdaan van de aanslag van algen. Waar nodig is een extra schilderbeurt uitgevoerd. Verder zijn hier en daar verwaarloosde groenvoorzieningen aangepakt en opgeruimd. Wij hebben in 2009 € 185.000 uitgegeven aan leefbaarheidsactiviteiten terwijl € 139.250 begroot was. LEEFBAARHEIDSBUDGET In de toekomst overwegen wij zogeheten ‘leefbaarheidsbudgetten’ toe te kennen waarmee buurten wijkbewoners zelf aan de slag kunnen. Dat doen wij bij voorkeur binnen het kader van het wijkgericht werken. De gemeente heeft - als lokale regisseur - nog geen besluit genomen over de precieze invulling van het wijkgericht werken. Overlast en veiligheid De meeste burenruzies gaan over geluidsoverlast of het slecht onderhouden van de tuin. Ongeveer 45 meldingen konden we meteen telefonisch of schriftelijk afhandelen. In 28 gevallen was meer nodig. We probeerden mensen weer met elkaar in contact te brengen, organiseerden bemiddelingsgesprekken tussen klagers en veroorzakers en verwezen door naar instanties. In sommige gevallen werkten we samen met politie en gemeente. Ook vonden regelmatig huisbezoeken plaats. Brede samenwerking De gemeente De Ronde Venen, zorginstelling Zuwe, maatschappelijk werk, de politie en Westhoek Wonen bespreken regelmatig kwesties over leefbaarheid, situaties die overlast veroorzaken en problemen rond ontruimingen. Verder werken we op vele manier samen met andere instanties, zoals Kwintes Bemoeizorg, Stichting De Baat, de GGD Midden-Nederland en Plangroep Schuldhulpverlening. De contacten met de instanties zijn goed en de lijnen kort. Zo hebben we individuele bewoners kunnen helpen bij het oplossen van specifieke problemen. Meldpunt Zorg en overlast Nieuw is de samenwerking met het Meldpunt Zorg en Overlast - een onderdeel van de GGD Midden-Nederland dat voor 17 regionale gemeenten werkt, waaronder Abcoude en De Ronde Venen. Medewerkers van Westhoek Wonen kunnen hier klanten aanmelden voor hulp bij psychiatrische klachten, verslaving, vervuiling of schulden. Het Meldpunt neemt dan contact op en kijkt welke instantie passende hulp kan bieden. Het Meldpunt werkt onder andere samen met Altrecht, Kwintes, Centrum Maliebaan, Thuiszorginstellingen, MEE en de politie. SERVICEPUNTEN Servicepunten Wonen, Welzijn en Zorg Westhoek Wonen participeert in de drie servicepunten van De Ronde Venen en in YourHome in Abcoude. Het concept slaat aan: steeds meer bezoekers weten de weg naar een servicepunt te vinden. In 2008 is de Stichting Servicepunten De Ronde Venen opgericht. In 2009 opende in Baambrugge een digitaal loket dat onderdeel uitmaakt van het provinciale proefproject Teleweide en is gekoppeld aan het wijkservicepunt in Abcoude. Een tweede loket ging in de kern Kockengen open. In het Teleweideproject participeren de provincie, gemeenten, zorginstellingen en corporaties. De evaluatie wordt medio 2010 verwacht. In totaal hebben wij in 2009 circa € 165.000 besteed aan de exploitatie van de Servicepunten (in de begroting was € 112.500 opgenomen).

24

De Westhoek Wonen Pas Om trouwe huurders te belonen, introduceerden wij in 2006 ‘Zorgeloos Wonen met de Westhoek Wonen Pas’. Daarmee kregen mensen korting bij de zorgen welzijnsdiensten van Zuwe en bij verschillende lokale winkeliers. De belangstelling was echter onvoldoende, bleek uit de evaluatie van 2009. Daarom willen we (trouwe) huurders anders belonen. Uit onderzoek werd duidelijk bij welke winkeliers onze pashouders bij voorkeur kwamen. Hen vragen we medewerking bij het aanbieden van producten met korting. Deze speciale actieaanbiedingen plaatsen we elk kwartaal in ons bewonersblad ‘Buitengewoon’. Een werkgroep Klantenattenties denkt na over interessante kortingen en legt de contacten. Tevens denkt de werkgroep na over aardige attenties bij belangrijke klant-relatiemomenten zoals de ondertekening van een nieuw huurcontract of de verkoop van een woning. Het beschikbare budget is ook bedoeld voor sociale activiteiten. In 2009 hebben wij € 76.800 aan de Westhoek Wonen Pas besteed. (Tegenover € 72.000 in 2008). SAMENVATTEND Om prettig te kunnen wonen is meer nodig dan een huis-op-maat. Buurten moeten hun bewoners voldoende voorzieningen bieden. Het concentreren van voorzieningen in woonservicezones is een uitkomst in dorpen en kleine kernen. Met Zuwe, Zorgcentra DRV, stichting De Baat, bewonersgroepen en de gemeente De Ronde Venen zitten we om de tafel over het ontwikkelen van de eerste twee concrete zones: rondom het project Maria-Oord en het Estafetteproject. Het ontwikkelen van extra appartementen bij het ouderencomplex Angstelborgh is tegelijkertijd het begin van de woonservicezone Abcoude. Begin 2009 is eerst in kaart gebracht welke voorzieningen op het gebied van wonen, welzijn en zorg al bestaan. Verder participeert Westhoek Wonen in het opzetten van wijkservicepunten. Bij het opzetten van al deze initiatieven werken we samen met vele partijen: gemeenten, lokale en regionale partners. In de toekomst overwegen wij zogeheten ‘leefbaarheidsbudgetten’ toe te kennen waarmee buurten wijkbewoners zelf aan de slag kunnen. Dat doen wij bij voorkeur binnen het kader van het wijkgericht werken. De gemeente heeft echter nog geen besluit genomen over de precieze invulling daarvan. PLANNEN VOOR 2010 ■ We werken vanuit de servicepunten in De Ronde Venen aan verbreding en versterking van het dienstverleningspakket aan huurders. ■ We werken aan een versterking van het servicepunt in Abcoude. ■ We participeren bij de invoering van een digitaal innovatief initiatief voor een beter bereik van diverse diensten in kleine kernen. ■ We participeren met bewonerscomités, de gemeente De Ronde Venen en maatschappelijke organisaties in ‘wijkgericht werken’, om door korte lijnen en snelle maatregelen de kwaliteit van het leefklimaat te verbeteren. Deze werkwijze wordt ingevoerd in twee buurten in De Ronde Venen. ■ We gaan samen met stichting De Baat, de gemeente De Ronde Venen en de politie vrijwilligers opleiden om te kunnen bemiddelen bij beginnende conflicten tussen huurders. ■ We voeren een participatiesysteem in waarbij belanghebbenden inbreng krijgen bij de planvorming van onze doelen. Over de bereikte resultaten leggen wij verantwoording aan hen af. ■ In Abcoude zijn we bezig met de voorbereiding van 12 eenheden voor dementerende ouderen en 6 zorgwoningen voor ouderen met somatische problemen. ■ In Vinkeveen ontwikkelen we 12 woningen voor jongeren met een verstandelijke beperking. ■ In Mijdrecht ontwikkelen we in samenwerking met twee zorginstellingen een project met 24 eenheden voor cliënten met een verstandelijke beperking en mensen met langdurige psychische problemen.


25

Duurzaam investeren in Wonen

duurzaam investeren in wonen

3.

Duurzaam investeren in wonen is de derde pijler van ons ondernemingsplan 2009 tot en met 2012. Daarom onderschrijven we de afspraken over duurzame maatregelen die onze brancheorganisatie Aedes en het ministerie van VROM voor onze sector hebben gemaakt. Prioriteit heeft het beperken van de energielasten van onze bestaande en nieuwbouwwoningen. Huurders zijn daarbij in het voordeel, omdat de kosten voor energieverbruik sinds een aantal jaren veel sterker stijgen dan de huurprijzen. PLANNEN VOOR 2009 Onze plannen voor 2009 zijn van dit meerjarige ondernemingsplan afgeleid: ■ Het strategisch voorraadbeleid is geïmplementeerd en afgestemd op het meerjarenonderhoudsbeleid. ■ Nieuwe kwaliteitseisen zijn ontwikkeld voor de bestaande woningvoorraad. ■ Groot onderhoud is verricht aan 156 woningen, de voorbereiding van groot onderhoudsplannen voor circa 220 woningen is voltooid zodat het werk in 2010 kan beginnen. ■ Planmatig onderhoud is uitgevoerd aan 450 woningen. ■ We nemen een proef met energiebesparing in bestaande bouw. ■ We bereiden een proef voor met energieneutrale nieuwbouwwoningen die toch betaalbaar blijven. ■ Verdere verbetering van de bereikbaarheid van onze servicelijn. ■ Herziening van de contracten met onderhoudsaannemers. ■ Een nieuw onderhoudsbeleid en een budget neutraal programma voor energiebesparende maatregelen zijn vastgesteld.

27

DE RESULTATEN VOOR DIT JAAR STRATEGISCH VOORRAADBELEID EN NIEUWE KWALITEITSEISEN VOOR DE BESTAANDE BOUW Het strategisch voorraadbeleid is inmiddels geïmplementeerd. Op basis daarvan hebben wij bijvoorbeeld woningen gelabeld voor de verkoop via Koopgarant. Ook de meerjarenbegroting onderhoud is afgestemd op het strategisch voorraadbeleid. Voor het instandhouden van de kernvoorraad geldt de norm ‘sober en doelmatig’. Voor de vrije sectorhuurwoningen hanteren wij een meer luxueus uitgangspunt. Zo wordt ook het strategisch voorraadbeleid een instrument bij het oplossen van het probleem van scheefwonen en bij het bevorderen van de doorstroming. Voorbeeld van de manier waarop het strategisch voorraadbeleid in de praktijk gestalte krijgt, is bij het vervangen van keuken en sanitair. Wij bieden een standaarduitrusting aan met een goede prijs/kwaliteistverhouding (met een aantal varianten). Tegen betaling zijn allerlei extra´s mogelijk. In onze Woonwinkel kunnen bewoners een keuze maken uit het assortiment aan verschillende tegels, kranen, aanrechtbladen, fronten voor kastjes enzovoort. Meer dan 75% (meer dan wij verwachtten) van alle huurders maakt hiervan gebruik. GROOT ONDERHOUD IN 2009 Het vernieuwen van keuken en sanitair, het schilderen en eventueel vervangen van kozijnen en deuren, het vervangen van cv-ketels, het controleren en verbeteren van de elektrische installatie en uitbreiding van de groepenkast, het plaatsen van rookmelders, het afpersen van de gasleiding en eventueel het vervangen van oude zachtboard plafonds: deze (en vele andere) werkzaamheden vallen onder een grootonderhoudsbeurt. De werkzaamheden variëren uiteraard per complex. Wij investeren hiermee in onze woningen, waardoor wij een zo lang mogelijke levensduur met een goed wooncomfort realiseren. Westhoek Wonen Jaarverslag

In 2009 zijn bij deze 134 woningen de werkzaamheden voltooid die in 2008 begonnen: Straat

Plaats

Boezemmolen

Mijdrecht

Herenweg

Wilnis

Beatrixstraat

Wilnis

Heulweg

Vinkeveen

Futenlaan

Vinkeveen

Aantal woningen

Begroot x 1.000

30

€ 486

6

€ 223

Totaal

4

€ 60

47

€ 1.202

47

€ 1.681

134

€ 3.652

In 2009 zijn we begonnen met het voorbereiden van de groot onderhoudsbeurt van deze 156 woningen; het werk is deels al in uitvoering en is in 2010 klaar: Straat

Plaats

Montzimastraat e.o.

Mijdrecht

Aantal woningen

Begroot x 1.000

Overloop naar 2010

55

€ 1.912

ja

Stoutenborghstraat e.o.

Mijdrecht

45

€ 1.848

ja

ONK

Mijdrecht

32

€ 1.118

ja

Van Dishoeckstraat

Mijdrecht

24

€ 2.640

ja

156

€ 7.518

Totaal

Het project 24 woningen aan de Van Dishoeckstraat betreft een proef met het besparen van energie in bestaande bouw. Het voorbereiden, begeleiden en uitvoeren van alle ambitieuze grootonderhouds- en renovatieplannen kost veel mankracht. Vanwege problemen met de personele capaciteit waren we het afgelopen jaar wederom niet in staat om projecten binnen de geplande tijd te realiseren en op te leveren. Gelukkig is de afdeling Vastgoed nu op sterkte en zijn medewerkers bovendien ingevoerd in de systematiek van het projectmatig werken. Zo zijn we goed toegerust om al onze plannen te realiseren.

Waterwoningen Bernhardlaan, Vinkeveen

28

ONDERHOUD Planmatig onderhoud en contractonderhoud Schilderbeurten, tuinonderhoud, vervanging van cv-ketels, liftonderhoud en vervanging van dakbedekkingen enzovoort vallen onder het planmatig onderhoud. Dit onderhoud is erop gericht om de kwaliteit van de woningen en algemene ruimten in stand te houden. In 2009 zijn al deze onderhoudswerkzaamheden volgens plan uitgevoerd. Straat

Plaats

Aantal woningen

werkzaamheden

Landzicht e.o. Leeuwenburgh Poelestein Abcoude

63

Schilderwerk

Kloosterhof Van Voorthuijsenhof

Abcoude

60

Schilderwerk

De Hoef Oostzijde Merelslag Midrethstraat e.o.

De Hoef Mijdrecht

26

Schilderwerk

Helmstraat

Mijdrecht

53

Schilderwerk Brandtrap/hekken

Raaigras

Wilnis

Diverse

-

Bijleveld e.o.

Vinkeveen

Bijleveld e.o.

Vinkeveen

Totaal aantal woningen

80

Schilderwerk

140

Vervanging cv’s

67

Dakvervanging

20

Dakvervanging

509

Stadhouderlaan Burg. De Voogtlaan Bozenhoven

Mijdrecht Wilnis Wilnis

4

Liften

Diverse garagexomplexen

Mijdrecht Wilnis

205

Schilderwerk garages

Een financieel totaaloverzicht van de begroting en besteding aan strategische projecten en planmatig onderhoud in 2009: Uitvoering strategische projecten en PO 2009

Begroting in € x 1.000

Realisatie in € x 1.000

5.736

2.479

Woningverbetering/kosten onderhoud In rekening gebrachte opties

-17 512

450

Besteed planmatig onderhoud

Nagekomen strategische ingrepen

1.680

1.543

Subtotaal kosten

7.928

4.455

Woningverbetering/investering

3.050

2.284

10.978

6.739

Totaal PO en woningverbetering 2009

Aan contractonderhoud gaven wij in 2009 € 385.000 uit. In 2009 hebben wij zowel aan planmatig onderhoud als aan groot onderhoud € 6,7 miljoen uitgegeven. Vanzelfsprekend loopt een aantal projecten door in het eerste kwartaal van 2010. Omdat wij goed beheer nastreven, het in overeenstemming is met onze duurzaamheidsdoelstelling én omdat wij karakteristieke woningen en straten liever willen behouden, geven wij de voorkeur aan groot onderhoud boven sloop en nieuwbouw. Na afloop van de werkzaamheden voldoen ze weer aan alle eisen die we aan onze woningen stellen, ook qua energiezuinigheid. Na de opknapbeurt moet een woning minimaal het energielabel B krijgen of twee labels hoger scoren dan voorheen. Het blijkt dat bewoners zich lang niet altijd bewust zijn van het effect van energiebesparende maatregelen op hun woonlasten. Daarom investeren we extra in het geven van goede voorlichting over de voordelen van het wonen in een energiezuinig huis. Alle planmatige onderWesthoek Wonen Jaarverslag

29

houdswerkzaamheden liggen uitstekend op schema. Het verhelpen van veelvoorkomende of steeds terugkerende storingen en klachten pakken we structureel aan. Kwaliteit in dagelijks onderhoud Onderstaande tabel bevat een overzicht van het aantal reparatieverzoeken en mutaties en de daaraan gerelateerde kosten. Reparatieverzoeken Jaar

Mutatieonderhoud

Aantal reparatieverzoeken Gemiddelde uitgaven

Aantal mutaties Gemiddelde uitgaven

2007

5.008

€ 147

274

€ 660

2008

4.429

€ 255

290

€ 1.062

2009

5.080

€ 243

267

€ 1.164

Vanwege het natte najaar en de koude winter, steeg het aantal reparatieverzoeken. In 2009 kwamen 267 woningen leeg. Aan het opknappen van uitgewoonde woningen zijn we steeds meer geld kwijt. Hier besteden wij de komende periode extra aandacht aan. Termijn afhandeling reparatie- en serviceverzoeken Norm procent afgehandelde verzoeken < _ 10 dagen

2009

2008

85,0%

85,0%

Percentage afgehandelde klachten binnen de norm

83,6%

80,7%

Hoewel wij onze doelstelling van 85% nog niet behalen, is zichtbaar dat wij wel een behoorlijke stijging van het percentage binnen de norm afgehandelde klachten hebben bereikt. Het extreme winterweer in december stond een nog grotere stijging in de weg. PROEF MET ENERGIEBESPARING IN BESTAANDE BOUW Westhoek Wonen streeft de visie na dat woningen na afloop van een opknapbeurt net zo energiezuinig zijn als nieuwbouwwoningen. Daarom is een proef begonnen om uit te zoeken welke maatregelen daarvoor nodig zijn. Daaruit moet blijken dat de toepassing van nieuwe technieken in bestaande bouw leidt tot forse energiebesparing alsook reductie van de stookkosten. Dit is goed voor de portemonnee van de huurder. Met deze aanpak kunnen we waarschijnlijk tegen redelijke kosten het energielabel A voor bestaande bouw realiseren. Overigens plaatsen we standaard HR- als cv-ketels aan vervanging toe zijn en brengen we isolatieglas aan als huurders daar om vragen. We willen een isolatiepakket-op-maat ontwikkelen dat we desgevraagd kunnen aanbieden. Huurders geven we voorlichting over de energiemaatregelen die zij zelf kunnen nemen. PROEF MET ENERGIEBESPARING IN NIEUWBOUW Westhoek Wonen wil nieuwbouwwoningen bouwen die aan de hoogste energie-eisen voldoen maar toch betaalbaar blijven. Uit een proef moet blijken aan welke voorwaarden woningen dan moeten voldoen, bijvoorbeeld qua zonligging. Uitkomsten van de proef zullen de basis vormen voor onze nieuwbouwplannen. VERDERE VERBETERING VAN DE BEREIKBAARHEID VAN ONZE SERVICELIJN Snel en adequaat in actie komen om een reparatie uit te voeren is een belangrijk onderdeel van onze dienstverlening. Bewoners kunnen hun reparatieverzoeken telefonisch en per e-mail aan ons doorgeven. Meer mensen bezetten onze servicelijn, waardoor wij beter bereikbaar zijn. Zo scoorden we bij de laatste meting van het Kwaliteitscentrum Woningcorporaties Huursector (KWH) een 8 op het onderdeel ‘reparatie uitvoeren’ (daarvoor haalden we nog een 7,5)!

30

HERZIENING VAN DE CONTRACTEN MET ONDERHOUDSAANNEMERS Met onderaannemers sluiten we contracten af voor het uitvoeren van schoonmaakwerkzaamheden, tuinonderhoud en dergelijke. Begin 2009 hebben we nieuwe – voordeliger - contracten afgesloten, zodat bewoners minder servicekosten betalen. EEN NIEUW ONDERHOUDSBELEID EN EEN BUDGETNEUTRAAL PROGRAMMA VOOR ENERGIEBESPARENDE MAATREGELEN In 2009 hebben we een nieuw onderhoudsbeleid vastgesteld. In 2009 zijn we gestart met het in kaart brengen van de staat van onderhoud van alle woningen in ons bezit aan de hand van een conditiemeetsysteem volgens de NEN 2767. Met behulp van deze gestandaardiseerde methodiek zijn wij in staat om de meerjarenonderhoudsbegroting en daarmee ook de meerjarenonderhoudsplanning beter in beeld te brengen. Inmiddels is eenderde deel van onze woningen geïnspecteerd. Inspectie van de rest vindt in 2010 plaats. Uiteraard sluiten onze onderhoudsactiviteiten naadloos op de inspectierapporten aan. Serviceabonnement Voor het uitvoeren van kleinere reparaties zijn huurders volgens het huurcontract zelf verantwoordelijk. Voor een gering bedrag kunnen zij een Serviceabonnement afsluiten waarbij Westhoek Wonen deze onderhoudswerkzaamheden uitvoert. Ongeveer 90% van onze huurders maakt hiervan gebruik. 60% Van hen heeft een gratis abonnement: dit zijn huurders die langer dan tien jaar dezelfde woning huren en huurders van seniorenwoningen. SAMENVATTEND In 2009 hebben we het strategisch voorraadbeleid ingevoerd en onze meerjarenbegroting daarop afgestemd. Daartoe zijn we begonnen met het in kaart brengen van de staat van onderhoud van alle woningen in ons bezit aan de hand van een gestandaardiseerde methodiek. Zo zijn wij in staat om ook de meerjarenonderhoudsplanning beter in beeld te brengen. Ook hebben we nieuwe kwaliteitseisen vastgesteld. Voor het instandhouden van de kernvoorraad geldt de norm ‘sober en doelmatig’. Voor de vrije sectorhuurwoningen hanteren wij een meer luxueus uitgangspunt. Alle werkzaamheden voor planmatig onderhoud zijn volgens plan uitgevoerd. Gelukkig is de afdeling Vastgoed nu op sterkte en zijn medewerkers bovendien ingevoerd in de systematiek van het projectmatig werken. Zo zijn we goed toegerust om al onze plannen te realiseren. Bij groot onderhoud hanteren wij op het gebied van energiemaatregelen dezelfde bouwkundige eisen die we aan nieuwbouwwoningen stellen. Na de opknapbeurt moet een woning minimaal het energielabel B krijgen of twee labels hoger scoren dan voorheen. PLANNEN VOOR 2010 ■ We verbeteren circa 250 woningen op duurzame wijze. Door gerichte participatie stimuleren we bewoners om mee te doen met extra energiemaatregelen. ■ We ontwikkelen energiezuinige nieuwbouw in de sociale huursector aan de Herenweg in Wilnis. ■ We ronden een renovatieproject af aan de Van Dishoeckstraat en omgeving in Mijdrecht. Deze 24 bestaande woningen met slechte energieprestaties willen we op nieuwbouwniveau brengen. ■ Voor onze ambities op het gebied van milieu stellen we energiebeleid en beheersmaatregelen op. ■ We onderzoeken met de gemeente De Ronde Venen de mogelijkheid van de oprichting van een duurzame energiemaatschappij voor een nieuwbouwlocatie in Vinkeveen. ■ We scherpen ons inkoopbeleid aan op duurzaamheid van materialen en maken afspraken met onze leveranciers.


31

IN DIALOOG

IN DIALOOG

4.

Het opstellen en realiseren van alle plannen: dat kan alleen maar in directe samenspraak met ál onze belanghebbenden. ‘Samenwerking en dialoog typeren onze werkwijze’ zoals we in onze missie vermelden. Onze visie omschrijven we als volgt: ‘Wij zien het als onze taak om in samenspraak met onze stakeholders het wonen in ons werkgebied op een verstandige wijze in beweging te brengen, afgestemd op de wensen en behoeften van huidige en toekomstige bewoners.’ Het opstellen van ons ondernemingsplan ‘Bewegen in wonen’ begon met de dialoog. Wij organiseerden verschillende ontmoetingen met onze belanghebbenden om hen te vragen naar hun ideeën en verwachtingen over Westhoek Wonen. Op basis van die uitkomsten hebben we de vier belangrijke pijlers voor ons werk kunnen destilleren: de duw tegen de woningmarkt, activiteiten in wijken en kernen, duurzaam investeren en een sterke organisatie. PLANNEN VOOR 2009 Onze plannen voor 2009 zijn van het meerjaren ondernemingsplan afgeleid: ■ We hebben minimaal vier keer overleg gevoerd met de Huurdersvereniging Bewonersraad. ■ De overeenkomst tussen de Huurdersvereniging Bewonersraad en Westhoek Wonen is aangepast conform de nieuwe wetgeving en ondertekend. ■ Minimaal twee keer is overleg gevoerd met iedere Bewonerscommissie. ■ De dialoog met bewoners maakt structureel onderdeel uit van het projectplan bij renovaties. ■ Een systeem van stakeholdersmanagement is uitgewerkt en geïmplementeerd.

33

DE RESULTATEN VOOR DIT JAAR OVERLEG MET DE HUURDERSVERENIGING BEWONERSRAAD De Huurdersvereniging Bewonersraad behartigt de belangen van onze huurders. In 2009 vonden vier overlegbijeenkomsten plaats. Op de agenda stonden het jaarverslag 2008, het jaarplan en de begroting van Westhoek Wonen voor 2010, het sociaal plan voor het Oranje Nassaukwartier, de samenwerking tussen de Groene Hart corporaties, de huuraanpassing per 1 juli 2009, het onderhoudsbeleid en het beleid rondom Koopgarant. Een speciale (vijfde) bijeenkomst had het Strategisch Voorraadbeleid als thema. Met de Huurdersvereniging Bewonersraad en de betrokken bewonerscommissie(s) maken we onder meer afspraken over verhuiskostenvergoedingen bij sloop- of renovatieprojecten. Per 1 januari 2009 is de Wet op het overleg huurders verhuurders aangepast. Om die reden is de samenwerkingsovereenkomst met de Bewonersraad herzien. Ondertekening gebeurde op 7 oktober. BEWONERSCOMMISSIES Bewoners zijn de deskundigen bij uitstek van hun buurt. Daarom hechten wij sterk aan hun oordeel bij het opstellen van plannen en activiteiten die hun woning en wijk betreffen. Bewonerscommissies zijn de belangrijke vertegenwoordigers van hun straat- en buurtgenoten. Tijdens het reguliere overleg in voorjaar en najaar komen deze onderwerpen aan de orde: ■ onderhoud en verbetering van woningen; ■ verhuurbeleid;


■ leefbaarheid; ■ servicekosten; ■ woonomgeving; ■ algemeen beleid van Westhoek Wonen.

In 2009 wilden wij tenminste 4 nieuwe bewonerscommissies oprichten. Het werden er vijf! Met een wervingscampagne vonden we enthousiaste en betrokken bewoners die de belangen van hun buren willen behartigen. In ons bewonersblad ‘Buitengewoon’ besteedden wij aandacht aan het werk van bewonerscommissies. De bewoners van de diverse meergezinswoningen stuurden wij een brief met de vraag of men belangstelling had om zitting te nemen in een commissie. In Mijdrecht werd een bewonerscommissie opgericht voor de complexen Stadhouderlaan en de Croonstadtlaan en in Abcoude in de complexen Dorpszicht, Achter de Kerken en Kloosterhof. Verder besloten twee tijdelijke bewonerscommissies (zie hieronder) na afronding van de groot onderhoudswerkzaamheden om als reguliere commissie verder te gaan. Westhoek Wonen is blij met al deze belangstelling. Eind 2009 telden we in totaal 14 actieve bewonerscommissies. Omdat de herziene Wet op het overleg huurders verhuurders bewonerscommissies een formele status geeft, hebben ook wij het overleg met onze bewonerscommissies geformaliseerd in de vorm van samenwerkingsafspraken. PRATEN OVER PROJECTEN Vanzelfsprekend willen we juist bij het opstellen van onderhoudsplannen het oordeel en de mening van bewoners betrekken. Alleen dan kan een stevig draagvlak voor het uitvoeren van de werkzaamheden ontstaan. Daarom maakt de communicatie met bewoners structureel onderdeel uit van het projectplan bij groot onderhoud. Tijdelijke bewonerscommissies vertegenwoordigen in die situatie alle bewoners van het complex. In 2009 zijn 5 tijdelijke bewonerscommissies opgericht, waarmee we - afhankelijk van de noodzaak en de intensiteit van het onderhoudsproject - ongeveer eens in de 4 tot 6 weken overleggen over de voortgang van de werkzaamheden. Mede hierdoor verliepen de projecten in 2009 soepel. De bewonerscommissies hebben een stevige inbreng, zoals onder meer blijkt uit het feit dat op hun verzoek in een aantal projecten extra werkzaamheden zijn uitgevoerd. In principe betekent het einde van de werkzaamheden ook het einde van de tijdelijke bewonerscommissie. In 2009 gingen de twee commissies voor de Wilgenlaan en Cuilensmeer verder als ‘gewone’ bewonerscommissie. Na afloop van de werkzaamheden enquêteren wij bewoners over hun ervaringen. BREDE SAMENWERKING Met gemeenten Bij het ontwikkelen en realiseren van onze plannen en projecten werken we natuurlijk samen met vele andere partijen, te beginnen met de beide gemeenten in ons werkgebied. Prestatieafspraken zijn het kader. Prestatieafspraken De Ronde Venen Medio 2008 hebben Westhoek Wonen en de gemeente De Ronde Venen prestatieafspraken ondertekend over wonen, welzijn en zorg. De afspraken hebben betrekking op de samenwerking en de wijze waarop beide organisaties elkaar kunnen helpen en versterken om hun maatschappelijke taken uit te voeren. De prestatieafspraken zijn vastgelegd voor de periode 2008 - 2012. Het gezamenlijk woonbeleid zal zich de komende jaren richten op vier thema’s: mensen, woningen, diensten en wijken en kernen. We hebben onder meer afgesproken om extra woonruimte te creëren voor jongeren en starters. Met subsidie van de gemeente gaan we in het nieuwbouwproject Grutto 10 appartementen turn-key afnemen die starters via Koopgarant kunnen kopen. Ook sloten we een beheerovereenkomst met de gemeente af voor 10 startersboxen

34

in Vinkeveen. Andere afspraken betreffen duurzaam bouwen en het nemen van energiebesparende maatregelen. Onze ambities zijn al terug te vinden in het programma van eisen voor nieuwbouwprojecten en groot onderhoudsprojecten. Het uitwerken van een nota over het integraal energiebeleid staat op de agenda voor 2010, evenals het actualiseren van de gemeentelijke Woonvisie. Verder maakten we afspraken over het verbouwen en inrichten van de vier ‘kort onderdak studio´s' in Vinkeveen, zie ook hoofdstuk 1. Ook het Wijkgericht Werken maakt deel uit van de prestatieafspraken. Dat moet stevige kaders bieden voor vele soorten wijkprojecten. Verdere uitwerking vindt in 2010 plaats. Prestatieafspraken Abcoude Op 21 december 2009 ondertekenden de gemeente Abcoude en Westhoek Wonen de prestatieafspraken voor de komende vijf jaar. Ze vormen een waarborg voor het woningaanbod in Abcoude, ook na de gemeentelijke herindeling in 2011 met De Ronde Venen. In de afspraken staan vier thema’s centraal: woonwensen, betaalbaarheid, wonen en zorg en duurzaamheid. Uitgangspunt is dat in Abcoude alle soorten huishoudens een onderkomen moeten kunnen vinden. Dat vereist een voldoende gedifferentieerd woningaanbod - ook voor startende huishoudens en zorgwoningen voor ouderen - en voldoende goede én betaalbare woningen in de huur- en koopsector voor de lagere inkomensgroepen. Afspraken over duurzaamheid betreffen het verminderen van het energieverbruik van bestaande en nieuwe woningen. Tot slot is vastgelegd dat Westhoek Wonen een voorkeursrecht krijgt bij de ontwikkeling van nieuwbouw en maatschappelijk vastgoed. Met andere corporaties in het Groene Hart In 2009 zijn verkennende gesprekken gevoerd met collega-corporaties in het Groene Hart over mogelijke samenwerking. Resultaat van de gesprekken met Stichting Woonbelangen Weidegebied (Woerden) en GroenrandWonen (Vleuten) is dat we een formeel onderzoek starten naar de meerwaarde van diverse samenwerkingsvormen, waaronder een alliantie en een fusie. Het onderzoek begon eind 2009 en zal in het tweede kwartaal van 2010 worden afgerond. Daarna volgt een besluit over de optimale samenwerkingsvorm en een eventueel vervolgtraject. Vanzelfsprekend zijn onze belangrijkste belanghebbenden - medewerkers, Bewonersraad, gemeenten Abcoude en De Ronde Venen als ook alle interne geledingen - bij dit hele proces betrokken. De Woonadviescommissie In 2009 heeft de Woonadviescommissie advies uitgebracht over de nieuwbouwprojecten Prins Bernhardlaan in Vinkeveen en Kreekrug in Waverveen. SAMENVATTEND; DE INVLOED VAN BELANGHEBBENDEN LOONT Wij laten ons graag beïnvloeden door onze stakeholders oftewel onze belanghebbenden. Daarom hebben wij ook in 2009 veel tijd en energie gestoken in het onderhouden van contacten met de belanghebbenden in ons werkgebied. Dat begon met een presentatie van ons ondernemingsplan waarvoor intensieve gesprekken met vele groepen uit de lokale en regionale samenleving de basis waren. De reacties waren zonder meer bijzonder positief. De doelen uit ons ondernemingsplan zijn niet vrijblijvend. Jaarlijks leggen wij verantwoording af aan onze belangrijkste belanghebbenden: gemeenten, onze huurders en onze medewerkers. In 2009 lieten we onderzoeken op welke manier we het contact met de lokale samenleving verder kunnen optimaliseren. Uitwerking van de resultaten tot concrete werkmethoden vindt in 2010 plaats.


35

Voorbeelden Op verschillende manieren beïnvloeden belanghebbenden onze manier van werken. In verband met onze activiteiten rondom Koopgarant (zie hoofdstuk 1) vroegen wij tijdens ‘pulsegesprekken’ onze klanten naar hun koopwensen. Op basis van die uitkomsten, ontwikkelden wij een verkoopbeleid waarbij huurders die een woning achterlaten en starters voorrang krijgen bij het kopen van een woning met korting. Bij het ontwikkelen van projectplannen vragen we een brede groep van belanghebbenden naar hun verwachtingen, zodat wij daarop kunnen inspelen. Door deze aanpak verloopt het opstellen van ontwikkelplannen een stuk sneller en konden we in 2009 beginnen met de bouw van ongeveer 150 nieuwe woningen. Van de goede contacten met zorg en welzijnsinstellingen profiteren we bij het ontwikkelen van woonservicezones. De conclusie is helder: van de goede contacten met onze belanghebbenden profiteert de hele lokale samenleving. PLANNEN VOOR 2010 ■ We zijn een transparante organisatie en laten ons meten door een onafhankelijk bureau. ■ We houden bijeenkomsten voor onze belanghebbenden, waarbij zij hun inbreng kunnen leveren bij het bepalen van onze werkdoelen en wij hen verantwoording afleggen over onze resultaten. ■ Wij continueren de goede contacten met de Huurdersvereniging Bewonersraad. ■ We blijven streven naar groei van het aantal bewonerscommissies. ■ Bij het samenwerkingsonderzoek met de Groene Hart Corporaties betrekken wij ook intensief onze belanghebbenden, waaronder gemeenten en de Huurdersvereniging Bewonersraad.

Samenwerkingsovereenkomst Huurdersvereniging Bewonersraad.

36


37

MEDEWERKERS MAKEN HET VERSCHIL

MEDEWERKERS MAKEN HET VERSCHIL

5.

Onze medewerkers zijn de motor achter het verwerkelijken van alle doelen uit ons ondernemingsplan. Daarom zijn zij zelf de vierde pijler waarop dit plan rust. Tot en met 2012 willen wij een aantal doelstellingen realiseren. Het Kwaliteitscentrum Woningcorporaties Huursector (KWH) beoordeelt - zoals de naam al zegt - de dienstverlening van woningcorporaties en de klanttevredenheid van huurders. In die beoordeling willen wij hoger scoren. Daarom zetten we in op het ontwikkelen en vergroten van de expertise van het personeel en investeren jaarlijks circa 3% van de loonsom in gerichte training en opleiding. Het management moet zijn medewerkers inspireren, hen vooraf een helder kader over beoogde resultaten bieden en helpen bij het behalen daarvan. Westhoek Wonen wil ook hoog scoren (minimaal een 8) in een tevredenheidsonderzoek onder medewerkers. Het personeelsverloop moet lager zijn dan 10% per jaar. Wij willen een positief imago hebben bij ál onze belanghebbenden. Dus ook bij onze medewerkers. PLANNEN VOOR 2009 Onze plannen voor 2009 zijn van het meerjaren ondernemingsplan afgeleid: ■ Verdere versterking van ons HRM-beleid. ■ Afronding van de reorganisatie. ■ Wij voldoen aan de Aedes Governancecode. ■ De belangrijkste bedrijfsrisico´s zijn geanalyseerd en worden bewaakt via de planning- en controlsystematiek. ■ Bij alle nieuwbouwprojecten wordt een risicoparagraaf toegevoegd aan de fasedocumenten waarin de belangrijkste projectrisico´s en beheersmaatregelen worden genoemd.

39

DE RESULTATEN VAN DIT JAAR VERDERE VERSTERKING VAN ONS HRM-BELEID Opleidingen Westhoek Wonen biedt medewerkers ruime opleidingsmogelijkheden. In totaal hebben 36 medewerkers één of meerdere opleidingen gevolgd. Het beschikbare budget van € 107.715 (3% van de loonsom) is met bijna € 70.000 overschreden omdat alle medewerkers van renovatieen nieuwbouwprojecten zijn getraind in de systematiek van het projectmatig werken. Ook investeerden wij veel in het trainen van nieuwe medewerkers die in 2009 in dienst kwamen maar nog geen ervaring hadden met de corporatiesector. Vacatures Westhoek Wonen was onderbezet en werkte noodgedwongen met veel tijdelijke arbeidskrachten. Een dure oplossing en bovendien slecht voor de continuïteit. Veel energie is besteed aan het vervullen van vacatures. Op 31 december 2009 waren 46 personeelsleden in dienst van Westhoek Wonen, inclusief de directeur-bestuurder, een toename van 6.


Overzicht van het aantal formatieplaatsen per 31 december 2009: Aantal Personeelsleden

Werkelijk aantal fte

Formatieplan (begroot) fte 33,5

Stand per 31 december 2008

40

32,9

In dienst in 2009

9

9

Uit dienst in 2009

3

3

46

38,9


40,1

Hiermee is Westhoek Wonen nagenoeg op volle (personeels)sterkte. Stageplaatsen Bij onze maatschappelijke rol hoort het beschikbaar stellen van stageplaatsen. In 2009 gingen twee stagiaires aan het werk bij de afdelingen Bedrijfsondersteuning en Vastgoed. Ook doen we mee aan het Trainee programma Talent in Huis, waarmee corporaties een leer- en werkomgeving bieden aan startende high potentials. Tijdens dit programma werken stagiaires drie keer een half jaar bij steeds een andere corporatie. Westhoek Wonen heeft dus anderhalf jaar lang elke 6 maanden een andere stagiair in dienst. De eerste ging in september 2009 aan het werk op de afdeling vastgoed om de implementatie van projectmatig werken te ondersteunen. Personeelsbeleid Op 26 oktober 2009 is een principeakkoord bereikt over een nieuwe CAO Woondiensten 2009-2010. In het akkoord is een loonstijging afgesproken per 1 oktober 2009. De totale loonsverhoging (inclusief die per 1 januari 2010) bedroeg 2,5%. Als blijk van waardering voor hun professionele inzet bij het realiseren van de doelstellingen van Westhoek Wonen, kreeg het personeel een eindejaarsuitkering van 6% van het bruto jaarinkomen. Arbo Het afgelopen jaar is een contract gesloten met een vrijgevestigde bedrijfsarts die een aantal uren per maand spreekuur houdt op het kantoor van Westhoek Wonen. Daarnaast is hij tussendoor telefonisch te bereiken. Deze manier van werken stemt alle partijen tot grote tevredenheid. Volgens Arbo voorschriften moet elk bedrijf tenminste één gediplomeerde hulpverlener beschikbaar hebben. Vijf medewerkers reageerden positief op een oproep om zich daarvoor aan te melden en hebben de benodigde cursus gevolgd. Ziekteverzuim Vanwege een aantal langdurig zieken is het ziekteverzuim ten opzichte van 2008 sterk toegenomen. Hun gezondheidsklachten hielden over het algemeen geen verband met het werk. Cijfers daalden in het eerste kwartaal van 2010. Een overzicht van het verzuimpercentage over de jaren 2007 t/m 2009: Jaar

Kort verzuim < 6 weken

Lang verzuim > 6 weken

Totaal verzuim

2007

1,6%

3,5%

5,1%

2008

2,0%

5,0%

7,0%

2009

2,1%

6,2%

8,3%

40

Personeelsvereniging Westhoek Wonen heeft sinds 1997 een actieve personeelsvereniging ‘Go West’. Leden betalen een maandelijkse bijdrage die Westhoek Wonen verdubbelt. In 2009 zijn twee goed bezochte activiteiten georganiseerd, waaronder een zeiltocht op het IJsselmeer. Ondernemingsraad (OR) Vanaf 1999 is bij Westhoek Wonen een Ondernemingsraad (OR) actief. De samenwerking tussen directie en OR is kritisch opbouwend. Zij vergaderen minimaal vier keer per jaar - zo nodig vaker. Onderwerpen op de agenda waren het samenwerkingsonderzoek van Westhoek Wonen met SWW en GroenrandWonen, het jaarplan en de begroting voor 2010, het jaarverslag 2008, het opleidingsplan voor 2009, kwartaalrapportages, de lease-auto’s, de collectieve doelen opgenomen in jaarplan 2009 in verband met de eindejaarsgratificatie, de benoeming van nieuwe functies, de uitbreiding van het aantal formatieplaatsen, de werving van nieuwe OR-leden, de veranderingen in de Arbodienst per 1 januari 2009 en de bedrijfssporten. De Ondernemingsraad bestond eind 2009 uit: ■ de heer W. Kuipers, afdeling Wonen, voorzitter; ■ mevrouw J. Kok-Wintershoven, afdeling Wonen, lid. AFRONDING VAN DE REORGANISATIE De introductie van het projectmatig werken luidde de laatste fase in van de reorganisatie die in 2008 begon. De afdeling Vastgoed onderging de meeste veranderingen. Met het projectmatig werken willen we het uitvoeren van onze verbeterplannen, groot onderhoudswerken en nieuwbouwactiviteiten een stevige impuls geven. Opzichters zijn getraind in het uitvoeren van een allround takenpakket. Dit alles gebeurt in het belang van onze klanten. De ambities voor de komende jaren zijn groot. Met het aantal projecten stijgt de werkdruk. Daarom zijn meer medewerkers in vaste dienst aangenomen. De arbeidsmarkt is veranderd, zodat het nu makkelijker is dan voorheen om professionele krachten aan te trekken. Het organogram per 31 december 2009: Raad van Commissarissen Directeur-bestuurder Directiesecretariaat Afdeling Wonen

Bedrijfsadviseur CSI

Afdeling Bedrijfsondersteuning

Afdeling Vastgoed

Een kwaliteitsorganisatie In 2009 stelden we onze kwaliteitsvisie vast met als titel ‘De Klant als Fan!’. Ons kwaliteitsbeleid komt voort uit onze missie. Westhoek Wonen wil goede en betaalbare woonruimte bieden. Wij willen dichtbij de mensen staan voor wie wij werken. Vanuit onze verantwoordelijkheid om duurzaam te handelen en maatschappelijk kapitaal goed te beheren, gaan wij doelmatig en efficiënt met middelen om. Op basis hiervan hebben wij een verbeterplan voor 2009 en 2010 opgesteld.


41

Kwaliteitszorg is een integraal onderdeel van onze werkwijze. Sinds 2003 beoordeelt het Kwaliteitscentrum Woningcorporaties Huursector jaarlijks de kwaliteit van vijf (van de tien) onderdelen van onze dienstverlening. Een score van minimaal een zeven op alle onderdelen is vereist. Resultaat meting 2009: Labelonderdeel

Eindcijfer Westhoek Wonen 2009

Landelijk gemiddelde 2008

Corporatie bezoeken

7,9

7,8

Woning zoeken

7,4

7,6

Woning betrekken

8,3

7,9

Huur betalen

7,9

8,0

Reparatie uitvoeren

8,0

7,8

Onze score is flink gestegen, zodat wij op de prestatie-index van plaats 150 opklommen naar plaats 80. Wij willen onze dienstverlening blijven verbeteren zodat we een nog betere positie bemachtigen. ICT In 2009 is de noodzakelijke vervanging van ons serverpark voorbereid. Ook is een update van de software noodzakelijk, zodat we diverse modules naar een hoger niveau kunnen brengen. Na een zorgvuldig afgelegd traject is de opdracht verstrekt. Begin 2010 vindt implementatie plaats, inclusief de migratie van ons huidige primaire systeem. Geschillencommissie Ons motto is: ‘over klachten discussiëren we niet, we denken mee en lossen ze op!’ Als dat soms niet lukt, kan de Geschillencommissie uitkomst bieden. Het afgelopen jaar hoefde de Geschillencommissie niet één keer in actie te komen. Dat hoeft niet te betekenen dat er geen klachten waren, maar betekent wel dat onze organisatie in staat is problemen op te lossen. Klachten zijn een goede manier om ons denken en doen kritisch te bekijken en te verbeteren. Daarom willen we het indienen van klachten – via telefoon en mail - vergemakkelijken. Verder willen we meer bekendheid geven aan de functie en de werkwijze van de Geschillencommissie. De Geschillencommissie bestaat uit drie onafhankelijke leden en twee plaatsvervangende leden. Twee leden en de plaatsvervangende leden worden benoemd op voordracht van de Huurdersvereniging Bewonersraad en Westhoek Wonen. De benoemde leden dragen gezamenlijk een derde lid voor, die de functie van voorzitter vervult. Een ambtelijk secretaris staat de commissie bij. Leden van de Geschillencommissie in 2009: ■ de heer mr. ing. J.F.M. van den Tweel, voorzitter; ■ de heer D.A.I. Damsma, lid, op voordracht van Westhoek Wonen; ■ mevrouw A.J. ten Cate, lid, op voordracht van de Huurdersvereniging Bewonersraad; ■ de heer J. Voorsluys, plaatsvervangend lid, op voordracht van de Huurdersvereniging Bewonersraad; ■ mevrouw I. Maaskant, plaatsvervangend lid, op voordracht van Westhoek Wonen; ■ mevrouw mr. M.M.J. Bos, ambtelijk secretaris. Omdat de Geschillencommissie geen plaatsvervangende leden telde, is het reglement aangepast. Zo is het mogelijk om als één van de leden ontbreekt, toch een geschil te kunnen afhandelen.

42

SAMENVATTEND Met de introductie van het projectmatig werken is de reorganisatie afgerond. Met deze manier van werken willen we het uitvoeren van onze verbeterplannen, groot onderhoudswerken en nieuwbouwactiviteiten een stevige impuls geven. Daarmee kunnen wij ook steeds beter het belang van onze klanten voorop stellen. Onze ambities zijn groot. Omdat we hoge eisen stellen aan onze medewerkers, investeren we ook veel in hen. Door het aanstellen van extra vaste krachten, hebben we - eindelijk - voldoende mensen in dienst. Velen maakten gebruik van de mogelijkheid om een of meer opleidingen te volgen. Het vertaalt zich onder andere terug in een hogere KWH-score. In hoofdstuk 6 komt het realiseren van de resterende organisatiedoelstellingen aan de orde: ■ Wij voldoen aan de Aedes Governancecode ■ De belangrijkste bedrijfsrisico´s zijn geanalyseerd en worden bewaakt via de planning- en controlsystematiek ■ Bij alle nieuwbouwprojecten wordt een risicoparagraaf toegevoegd aan de fasedocumenten waarin de belangrijkste projectrisico´s en beheersmaatregelen worden genoemd. PLANNEN VOOR 2010 ■ We optimaliseren onze bedrijfsprocessen bij de benchmark van het Kwaliteitscentrum Woningcorporaties Huursector (KWH) met als doel een verdere verbetering van onze dienstverlening en een hogere score bij de jaarlijkse meting. (Zie ook www.ikwilzorgelooshuren.nl) ■ Onze website en ons automatiseringssysteem (hard- en software) zijn vernieuwd. ■ Het in 2009 vastgestelde risicoregister is in de reguliere planning en controlcyclus geïmplementeerd. ■ We onderzoeken de mogelijkheden tot verdere samenwerking met corporaties in de regio.


43

46

6.

GOVERNANCE en RISICOBEHEERSING: EEN KWESTIE VAN GOED BESTUUR Het begrip komt oorspronkelijk uit het bedrijfsleven, maar is ook niet meer weg te denken binnen ministeries, provincies, gemeenten, waterschappen, gemeentelijke bedrijven, ziekenhuizen, woningcorporaties, scholen. Good governance heeft betrekking op, kortom, alle aanbieders van service en diensten. Hoewel een eenduidige, helder omschreven definitie (nog) niet bestaat, is de essentie wel duidelijk: (Good) Governance is een kwestie van goed bestuur. Daarbij gaat het om de kwaliteit van dienstverlening, transparantie en integriteit, bestuur, toezicht en verantwoording. Het vergroten van de tevredenheid over de kwaliteit van dienstverlening is het doel. Openheid, integriteit en verantwoording moeten de basis zijn voor onder andere beslissingsprocessen, het leiderschap binnen een onderneming en de wijze waarop controle en toezicht plaatsvinden. Inmiddels verplichten (wettelijke) governance-eisen en regels corporaties over steeds meer zaken verantwoording af te leggen of verslag te doen. Terecht. Daarom onderschrijft Westhoek Wonen de Aedescode en hanteert zij strikt haar eigen Governancecode. Transparantie en risicobeheersing spelen daarin een belangrijke rol. Good governance hoort tot de kerncompetentie van de directeur-bestuurder. Bij de uitvoering is de héle organisatie betrokken. Meer informatie over onze governancecode is te vinden op www.westhoek.nl

47

PLANNEN VOOR 2009 ■ Wij voldoen aan de Aedes Governancecode. ■ De belangrijkste bedrijfsrisico´s zijn geanalyseerd en worden bewaakt via de planning- en controlsystematiek. ■ Bij alle nieuwbouwprojecten wordt een risicoparagraaf toegevoegd aan de fasedocumenten waarin de belangrijkste projectrisico´s en beheersmaatregelen worden genoemd. DE RESULTATEN VAN DIT JAAR DE AEDES GOVERNANCECODE Westhoek Wonen is aangesloten bij Aedes, de vereniging van woningcorporaties. Sinds 2004 is het lidmaatschap van Aedes gekoppeld aan de zogeheten ‘bedrijfstakcode woningcorporaties’. Wij voldoen op alle onderdelen van ons beleid en werkwijze aan de normen en eisen van de code. Daarnaast meten en vergelijken wij onze prestaties met die van andere corporaties door benchmarking middels de publicatie Corporatie in Perspectief (CiP) van het Centraal Fonds Volkshuisvesting en door deelname aan de Woonbench. Risicobeheersing is daarin een belangrijk onderwerp, net als in ons ondernemingsplan. Onze processen en prestaties laten we door visitatie eens in de vier jaar doorlichten, te beginnen in 2010. Westhoek Wonen heeft ook een eigen governancecode opgesteld, met als belangrijkste principe ‘Pas toe of leg uit’. Dit houdt in wij alle principes en aanbevelingen uit de code toepassen. Als we dat níet doen, moeten we uitleggen waarom. RISICOMANAGEMENT De bestuurder is verantwoordelijk voor de realisatie van de doelstellingen, de strategie, het beleid en de daaruit voortvloeiende resultatenontwikkeling van Westhoek Wonen. Verder is hij verantwoordelijk voor de naleving van alle relevante weten regelgeving, het beheersen van de risico’s die aan de activiteiten van de corporatie zijn verbonden en voor de financiering. De interne audit- en controlefunctie is ondergebracht bij de controller. Het betreft een staffunctie onder Westhoek Wonen Jaarverslag

directe verantwoordelijkheid van de directeur-bestuurder, maar ook met directe toegang tot de Raad van Commissarissen. De rapportages van de controller over administratieve organisatie en interne controle gaan onverkort naar de Raad van Commissarissen. De Raad van Commissarissen benoemt en geeft opdracht aan de externe accountant die gelijktijdig aan de directeur-bestuurder en Raad rapporteert. Onder (eind)verantwoordelijkheid van de directeur-bestuurder is het interne controleplan geïmplementeerd; een op de corporatie toegesneden systeem van interne risicobeheersing en risicocontrole. Onderdelen daarvan zijn risicoanalyses voor de operationele, volkshuisvestelijke- en financiële doelstellingen, handleidingen voor de inrichting van de financiële verslaggeving, operationele- en financiële auditwerkzaamheden en een systeem van monitoring en rapportering. De directeur-bestuurder legt hierover verantwoording af aan de Raad van Commissarissen. De directeur-bestuurder informeert de Raad van Commissarissen met driemaandelijkse managementrapportages over de stand van zaken in de organisatie. Deze zijn ondermeer gestoeld op de principes van de balanced scorecard en hebben een direct verband met de 4 pijlers van ons ondernemingsplan. De rapportages besteden aandacht aan de werkprocessen die samenhangen met het dagelijks onderhoud en strategisch onderhoud, aan de ontwikkelingen in de nieuwbouwprojecten en andere projectactiviteiten, aan de kosten van de werkorganisatie inclusief ziekteverzuim en personeelsverloop - en de financiële resultaten. RISICOPARAGRAAF - ANALYSE BEDRIJFSRISICO´S Ingevoerde interne risicobeheersings- en controlemaatregelen bieden nooit de absolute zekerheid dat Westhoek Wonen haar doelstellingen realiseert. Wel kunnen ze zoveel mogelijk inzicht geven in de algemene bedrijfsvoering en bijvoorbeeld mogelijke materiële verliezen, fraude en overtreding van de geldende weten regelgeving. Ontwikkelingen binnen politiek en bestuur op lokaal, regionaal en landelijk niveau, ontwikkelingen op en werking van de financiële markten, demografische ontwikkelingen in ons werkgebied en ontwikkelingen op de regionale koopwoningmarkt brengen risico´s met zich mee die onze activiteiten beïnvloeden. Dit heeft geresulteerd in het ontwikkelen en vaststellen van een integraal risicoregister. De top van dit register wordt gevormd door risico’s op het gebied van projectbeheersing, projectontwikkeling en het management van de afdeling Vastgoed. Dit kwam voor ons niet als een verrassing. Middels een bedrijfsbrede implementatie van de systematiek van projectmatig werken d.m.v. het opstellen en implementeren van een handboek projectmatig werken, opleidingen projectmatig werken voor alle medewerkers die hiermee in aanraking komen, het invoeren van structurele projectrapportages en de herziening van procedures rondom realisatie van nieuwbouwprojecten en projecten groot onderhoud worden aan de eerste twee risico’s beheersmaatregelen gekoppeld. Middels het aantrekken van kwalitatief goed personeel en de aanstelling (in november 2009) van een interim-manager Vastgoed wordt het derde risico beheerst. Tevens worden de voortgang en effectiviteit van de beheersmaatregelen op deze risico’s in de managementrapportage van 2010 gemonitord. Afgelopen jaar hebben wij onze prestaties, beheersomgeving en risico’s van de wooncorporatie, geanalyseerd en beoordeeld. Wij zijn van oordeel dat de interne risicobeheersings- en controle maatregelen die wij hebben ingevoerd een goede basis vormen. Daarom zijn we er - nagenoeg - zeker van dat: ■ Wij voldoende inzicht hebben in de mate waarin wij onze operationele, volkshuisvestelijke, maatschappelijke en financiële doelstellingen kunnen realiseren. ■ Onze activiteiten in overeenstemming zijn met het vooraf gedefinieerde en goedgekeurde beleid.

48

■ Wij risico’s tijdig kunnen signaleren en analyseren. ■ Wij ons houden aan de geldende weten regelgeving. ■ Onze interne en externe (financiële) rapportages betrouwbaar zijn. ■ Onze (beleids-)voornemens voor de korte en middellange termijn erop gericht zijn om dit

alles te continueren.

SAMENVATTEND ■ Wij hebben integraal risicomanagement opgezet en geïmplementeerd, waarbij de eerste stappen zijn genomen om het risicomanagement te verankeren in de reguliere planning & controlcyclus. ■ Wij zijn begonnen met een integrale herziening van ons onderhoudsbeleid, inclusief conditiemeting, vaststelling van de referentiekwaliteit waaraan onze woningvoorraad moet voldoen, herziening van het aanbestedingsproces en herziening van de meerjarenbegroting onderhoud. Hierbij baseren wij ons op ons strategisch voorraadbeleid (zie ook hoofdstuk 3). ■ Wij hebben de systematiek van projectmatig werken gespecificeerd, uitgewerkt in een handboek en de eerste stappen ondernomen voor de implementatie daarvan. Hiermee zetten we een belangrijke stap in het professionaliseren van onze projectbeheersing (zie hoofdstuk 5). ■ Wij hebben een update doorgevoerd van de methodiek die wij gebruiken bij investeringsbeslissingen (zie hoofdstuk 8). PLANNEN VOOR 2010 ■ Inbedding van de beheersing van de belangrijkste risico’s uit het risicoregister in onze reguliere planning & controlcyclus en jaarlijkse herziening van het risicoregister. ■ Uitvoering interne controles conform het controlplan 2010. Werkzaam in het belang van de volkshuisvesting Het bestuur verklaart dat bij Westhoek Wonen alle middelen zijn aangewend in het belang van de volkshuisvesting.


49

50

7.

Verslag van de raad van commissarissen TOEZICHTKADER De Raad van Commissarissen (RvC) houdt gestructureerd toezicht op de strategie, het financiële beleid en de realisering van de volkshuisvestelijke taken van Westhoek Wonen en de verbonden rechtspersonen/verbindingen. Dat doen wij aan de hand van: ■ het meerjarenbeleidsplan; ■ het jaarplan en de jaarbegroting; ■ de financiële randvoorwaarden voor de minimum solvabiliteit, resultaat, de ontwikkeling van de WSWfinancieringsruimte; ■ de inzet van het eigen vermogen (zogenoemde vermogensovermaat) in relatie tot de verwachte eigen investeringsopgave. Per project ontvangt de RvC een beslisdocument met de afstemming op de randvoorwaarden en de benoeming van de risico’s; ■ de geïnventariseerde risico's bij Westhoek Wonen en de risicobeheersing hiervan; ■ het monitoren van de voorgenomen resultaten aan de hand van de kwartaalrapportages (met hierin ook informatie over de treasury-activiteiten in relatie tot het treasury-statuut); ■ het overleg met belanghebbenden; ■ gesprekken met de externe accountant.

51

VERGADERINGEN De Raad van Commissarissen heeft in 2009 vijf reguliere vergaderingen gehouden. Bij drie vergaderingen waren alle leden aanwezig. Hoewel één lid eenmaal verhinderd was, kon hij zijn bijdrage aan de jaarrekening over 2008 toch inbrengen via de rapportage vanuit de financiële commissie. De directeur-bestuurder woont alle reguliere vergaderingen bij, waar nodig zijn leden van het managementteam en/of de controller aanwezig bij onderwerpen die hun werk betreffen. Voorafgaand aan één van de vergaderingen heeft de Raad zich door fiscalisten van Deloitte laten bijpraten over de ontwikkelingen op fiscaal terrein (vennootschapsbelasting) bij woningcorporaties. Onderwerp van een meerdaagse bijeenkomst (in februari 2009) was de mogelijke samenwerking met andere partijen in de omgeving van het werkgebied van Westhoek Wonen. In dat kader zijn afspraken gemaakt over de rolverdeling tussen Raad en bestuurder, het procesvoorstel en de beslismomenten. In oktober 2009 heeft de Raad samen met de bestuurder en het managementteam een aantal lopende renovatieen nieuwbouwprojecten bezocht. Sinds 2008 werkt de Raad met een remuneratiecommissie (1 vergadering met de bestuurder), een financiële commissie (2 vergaderingen) en de commissie stakeholders (overleg met de Huurdersvereniging Bewonersraad Westhoek Wonen, het Managementteam en de Ondernemingsraad) die afzonderlijk bijeenkomen en zelfstandig overleg voeren. De inhoud van dergelijk overleg is schriftelijk teruggekoppeld aan de Raad van Commissarissen en de bestuurder. In de auditcommissie werd ondermeer aandacht besteed aan de jaarrekening 2008, de begroting 2010 en de meerjarenbegroting, het investeringsbeleid, de interne controle en dergelijke. Ook heeft de auditcommissie gesproken met de externe accountant.


De belangrijkste onderwerpen tijdens de reguliere vergaderingen betroffen: Interne zaken: jaarplan 2009 Raad van Commissarissen; rapportages interne controle (in de auditcommissie); de uitkomsten benchmark Centraal Fonds Volkshuisvesting en Woonbench; de uitbreiding van de personeelsformatie; integriteit en risicomanagement. Beleid: de analyse van de kredietcrisis en de positie van Westhoek Wonen hierin; vaststellingsoverneenkomst VSO 2 (vennootschapsbelasting); het financieel beleidsplan 2009; de parameters investeringsbeslissingmodel 2009; de herijking van de portefeuillestrategie; opheffing VOF Bouwlust/De Stee inclusief de financiële afwikkeling; het onderzoek naar samenwerking/fusie; huurgarant en de verkoop van huurwoningen; het treasury-statuut; het jaarplan en de begroting voor 2010; het ondernemingsplan 2009-2012 ‘Bewegen in wonen’. Verslaglegging: het jaarverslag 2008 van de Ondernemingsraad; de managementletter 2009 van de accountant; de beoordeling financiële positie door het Centraal Fonds Volkshuisvesting en WSW; het prestatie-oordeel VROM; de jaarrekening 2008 en jaarverslag 2008, inclusief toelichting door de accountant; het jaarverslag 2008 Huurdersvereniging Bewonersraad Westhoek Wonen; het jaarverslag 2008 geschillencommissie; de kwartaalrapportages op basis van de Balanced Score Card, inclusief de in de rapportage op te nemen prestatie-indicatoren; de evaluatie van het functioneren van de accountant door financiële commissie en bestuurder waarna voor 2009 de opdracht voor de accountantscontrole wederom is gegund aan Deloitte Accountants; jaarrekening en jaarverslag 2008 van VOF De Stee; jaarrekening en jaarverslag 2008 van VOF Bouwlust; jaarverslag 2008 Stichting Abecenwalde; jaarverslag 2008 Stichting Servicepunten DRV. Maatschappelijk rendement: lopende bouwprojecten, inclusief verbeteringsprojecten; investeringsbeslissingen op basis van een document met toetsing aan de goedgekeurde parameters en inzicht in de risico’s en risicobeheersingsmaatregelen; de prestatieafspraken met de gemeente Abcoude; de KWH-meting 2009. ZELFEVALUATIE In het jaarverslag over 2008 is al geschreven over de zelfevaluatie die de Raad in februari 2009 onder externe begeleiding hield. Toen is nadrukkelijk stilgestaan bij de invulling van de adviesfunctie van de Raad. Daaraan is in een extra bijeenkomst in juni 2009 nader gesproken, wederom onder externe begeleiding. Vanaf 2009 bespreekt de Raad na afloop van de vergadering (buiten aanwezigheid van de bestuurder) de onderwerpen die in de vergadering aan de orde kwamen, waarbij we ons de volgende vragen stellen: ‘Zijn de risico’s voldoende besproken? Heeft ieder dezelfde zienswijze? Zijn zaken wellicht onvoldoende uitgesproken?, etc.’ Op deze manier proberen wij stelselmatig scherp te blijven in het uitoefenen van onze toezichthoudende taak. In januari 2010 heeft de Raad de zelfevaluatie over 2009 zelfstandig uitgevoerd, met de volgende conclusies: ■ Meer en gerichte aandacht is nodig voor risico-management. Dit onderwerp komt aan de orde tijdens de meerdaagse bijeenkomst in januari 2010 en wordt nogmaals besproken tussen Raad, bestuur en management. ■ Vanwege de noodzaak van permanente educatie willen we meer activiteiten ondernemen. Afgesproken is dat individuele leden zich inschrijven voor cursussen met als onderwerp risico-management en voor de VTW-cursus over visitatie. ■ Als de uitkomst van het externe onderzoek naar samenwerking wijst in de richting van samenwerking of fusie, willen wij ons in mei/juni 2010 samen met bestuur en management focussen op de mogelijke gevolgen en bijkomende aandachtspunten voor de organisatie. BELONING DIRECTEUR-BESTUURDER Periode 1 januari tot en met 31 december 2009 De beloning van de directeur-bestuurder is vastgesteld conform het advies van de Commissie Izeboud. De directeur-bestuurder is verplicht deelnemer aan het pensioenfonds voor woningcorporaties. De premie bedraagt 31% van het bruto salaris, conform de bepalingen in de CAO woningcorporaties. De directeur-bestuurder heeft de

52

beschikking over een auto van de zaak. De directeur-bestuurder betaalt voor de niet-zakelijke kilometers een vaste maandelijkse bijdrage. Naam Benoemd In dienst sedert Duur benoeming Geboortedatum Relevante nevenfuncties

: de heer T. Burgers : 01-09-2007 : 01-09-2007 : onbepaalde tijd, met een evaluatie na 4 jaar : 30-11-1966 : onbezoldigd bestuurder van de Stichting Katholiek Onderwijs Wijdemeren en diverse functies uit hoofde van het directeur-bestuurderschap bij Westhoek Wonen

De totale bezoldiging van de bestuurder bedraagt in 2009 € 165.182 (2008: € 135.819). Zie navolgende tabel: Naam

Functie

T. Burgers

Directeurbestuurder

Totaal vast inkomen

Variabele beloning

Afkoopsommen

Pensioenlasten

Vergoedingen en werkgeverslasten

Totaal

€ 115.000

n.v.t.

n.v.t.

€ 27.638

€ 22.544

€ 165.182

In januari 2010 heeft de remuneratiecommissie een functioneringsgesprek gevoerd met de bestuurder. Bij deze gesprekken is rekening gehouden met de (positieve) reacties van de Huurdersvereniging Bewonersraad, de Ondernemingsraad en het Managementteam. Met name de verbetering van de communicatie tussen Westhoek Wonen en de belanghebbenden wordt als positief ervaren. De nieuwe ambities van Westhoek Wonen leiden tot hoge verwachtingen bij alle belanghebbenden. Ambities moeten de komende jaren worden vertaald in concrete resultaten. In 2009 zijn de eerste belangrijke stappen gezet. De gevolgen voor de interne organisatie zullen groot zijn. De Raad van Commissarissen heeft de bestuurder gevraagd daaraan bijzondere aandacht te schenken. Voortdurende communicatie en afstemming zijn essentieel om draagvlak te behouden. Remuneratie In januari 2010 heeft de Raad van Commissarissen besloten het salaris te verhogen met circa 2% tot het maximum van functieschaal E, zijnde € 118.274,-. Tot deze aanpassing van de honorering is besloten op grond van de volgende overwegingen: ■ de door de bestuurder geleverde inspanningen op grond van het ambitieuze ondernemingsplan en de bereikte resultaten in 2009. Met name zag de Raad van Commissarissen een sterke verbetering van de relatie en de communicatie met belanghebbenden als gemeenten en de Huurdersvereniging Bewonersraad; ■ de geleverde inspanning om een efficiënte en klantgerichte organisatie te realiseren, waarbij medewerkers zich betrokken voelen. Bij de vaststelling van de honorering voor 2010 zijn eveneens prestatie-afspraken vastgelegd. Wij noemen hiervan: ■ doorgaan met de implementatie van de organisatie-aanpassing in 2010 tot een efficiënte en klantgerichte organisatie; ■ in 2010 is de focus met name gericht op de vertaling van het ondernemingsplan in concrete maatregelen en resultaten. De bestuurder bewaakt hierbij de werkbelasting van de eigen medewerkers; ■ bewaken dat het realiseren van de ondernemingsdoelstellingen voortgang blijft houden, óók gedurende de periode van onderzoek naar samenwerking/fusie.


53

RAAD VAN COMMISSARISSEN Honorering De Raad van Commissarissen heeft bepaald dat de honorering voor de voorzitter € 8.500 bruto per jaar bedraagt en € 6.000 bruto per jaar voor de overige leden van de Raad. De honorering is in overeenstemming met een advies hieromtrent van de Vereniging Toezichthouders Woningcorporaties. Leden ontvangen een vergoeding voor de buitengewone kosten die verband houden met het bijwonen van de vergaderingen. De totale bezoldiging van de Raad van Commissarissen bedraagt in 2009 € 32.500. (2008: € 22.500). Zie navolgende tabel. Naam

Functie

Honorering

Vergoedingen en werkgeverslasten

Totaal

R. Zomer

Voorzitter

€ 8.500

€ 3.884

€ 12.384

J.H.A. Didden

Vice-voorzitter

€ 6.000

€ 414

€ 6.414

J.M.A. Vos

Lid

€ 6.000

€ 414

€ 6.414

I.G.P.M. Brekelmans

Lid

€ 6.000

€ 414

€ 6.414

J.B. Wijbrandi

Lid

Totaal

€ 6.000

€ 414

€ 6.414

€ 32.500

€ 5.540

€ 38.040

Samenstelling De Raad van Commissarissen bestaat uit ten minste drie en ten hoogste vijf leden. De Raad benoemt zijn leden van de Raad van Commissarissen aan de hand van een schriftelijke profielschets waarin omvang, deskundigheden en leeftijdsopbouw van de Raad zijn opgenomen. De Raad stelt dit profiel zelf op. Leden van de Raad van Commissarissen worden in beginsel benoemd voor een periode van vier jaar met de mogelijkheid van één periode van herbenoeming. Dit is in afwijking van de bepalingen in de Governancecode Woningcorporaties, waar een maximale zittingsduur van 12 jaar is toegestaan. Door de wijzigingen in de Raad van Commissarissen is in de vergadering van 20 februari 2008 besloten om de zittingsduur van enkele leden te actualiseren opdat een evenwichtiger rooster van aftreden ontstaat. De samenstelling van de Raad van Commissarissen is per 31 december 2009: Naam Functie Benoemd Herkiesbaar Geboortedatum Commissie Functie dagelijks leven Relevante nevenfuncties

: de heer mr. drs. R. Zomer : voorzitter : 01-01-2000 : in 2005 herbenoemd, aftredend januari 2011. : 15-02-1957 : Remuneratie : Managing partner van Actus Consultancy en Management. : * Lid Raad van Toezicht Zeeuwse Bibliotheek * Arbiter Scheidsgerecht Gezondheidszorg

Naam Functie Benoemd Herkiesbaar

: mevrouw mr. drs. J.M.A. Vos : commissaris, tevens huurderszetel : 16-02-2005 : maart 2010

54

Geboortedatum Commissie Functie dagelijks leven Relevante nevenfuncties

: 28-02-1953 : Stakeholders : Senior adviseur Conclusion Advies en Management : Lid Raad van Toezicht Openbaar Voortgezet Onderwijs Utrecht

Naam Functie Benoemd Herkiesbaar Geboortedatum Commissie(s) Functie dagelijks leven Relevante nevenfuncties

: de heer J.H.A. Didden RA : commissaris, tevens vice-voorzitter : 01-04-2005 : april 2009, herbenoemd tot april 2013 : 29-06-1947 : Remuneratie, Financiën : Registeraccountant : * Lid Raad van Commissarissen Viveste in Houten * Lid Raad van Toezicht Stichting Culturalis te Den Haag * Lid Raad van Commissarissen van Mozaïek Wonen te Gouda

Naam Functie Benoemd Herkiesbaar Geboortedatum Commissie Functie dagelijks leven Relevante nevenfuncties

: mevrouw ing. I.P.G.M. Brekelmans : commissaris, tevens huurderszetel : 01-01-2008 : 01-01-2012 : 06-08-1959 : Financiën : Directeur Particulieren Rabobank Vlietstreek-Zoetermeer : * Lid Stuurgroep beloningsdifferentiatie vertegenwoordiger van de lokale Rabobanken

Naam Functie Benoemd Herkiesbaar Geboortedatum Commissie Functie dagelijks leven Relevante nevenfuncties

: de heer drs. J.B. Wijbrandi : commissaris : 01-01-2008 : 01-01-2013 : 12-01-1953 : Stakeholders : Algemeen directeur Unicef Nederland : * Bestuurslid Stichting Samenwerkende Hulporganisaties (SHO) * Voorzitter Stichting E-motive te Amsterdam * Bestuurslid Stichting Global Village Media in Amsterdam

Permanente educatie Leden van de Raad hebben in 2009 individueel of gezamenlijk bijeenkomsten bezocht van de Vereniging Toezichthouders Woningcorporaties (VTW) en andere instellingen om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen in de sector. De bijeenkomsten betroffen inhoudelijke cursussen zoals: 1. 2. 3. 4.

CFV-regiobijeenkomst voor Interne Toezichthouders; VTW-workshop ‘Stakeholders en visitatie’; Nyenrode Business Universiteit: ‘VSO 2 Seminar’; PWC-Boardroom professional development programme: ‘The Merger’;


55

5. BMC-seminar ‘Integraliteit’; 6. PWC-Boardroom professional development programme: ‘Risicomanagement en de rol van het interne toezicht’; 7. PWC-Boardroom professional development programme: ‘Het Belang’; 8. VTW cursus ‘basiskennis voor toezicht op financiën’. Governancecode Westhoek Wonen onderkent dat goede governance van belang is voor het welslagen van haar bedrijfsvoering en het nakomen van toezeggingen aan alle belanghebbenden(zie ook hoofdstuk 6). De Raad is uitvoerig betrokken bij de ontwikkeling en vaststelling van de governancecode en de hieruit voortvloeiende reglementen. Zoals hierboven al staat vermeld, heeft de Raad alleen voor de zittingsduur besloten af te wijken van de code. Wij zijn namelijk van mening dat een beperktere zittingsduur de kwaliteit van ons functioneren kan bevorderen. Analoog aan de vastgestelde governancecode zijn de volgende reglementen vastgesteld: 1. reglement directeur-bestuurder; 2. reglement Raad van Commissarissen; 3. profielschets Raad van Commissarissen; 4. taken en bevoegdheden Raad van Commissarissen en Directie; 5. klokkenluidersregeling; 6. integriteitscode. De governancecode en de hieruit voortvloeiende reglementen zijn op de website van Westhoek Wonen geplaatst. Integriteit De leden van de Raad van Commissarissen opereren onafhankelijk van Westhoek Wonen. Er is in 2009 geen sprake geweest van tegenstrijdige belangen en/of transacties.

56

FINANCIELE Ë RANDVOORWAARDEN

8.

In 2008 hebben wij ons financieel beleid opnieuw tegen het licht gehouden en vastgesteld. Centraal staat het ‘denken in kasstromen’. De belangrijkste eisen op een rij: ■ Een minimale solvabiliteit van 10% op basis van historische kostprijs. ■ In verband met de liquiditeit: een positieve operationele kasstroom, een rentedekkingsgraad van minimaal 1. ■ Minimale rendementsdoelstellingen voor onze nieuwbouwprojecten. Deze hebben we al in 2009 geëvalueerd en aangepast aan de marktontwikkelingen voor 2010. Met dit beleid willen wij een solide financiële basis waarborgen voor het realiseren van onze beleidsdoelstellingen in de komende jaren. We investeren fors: in duurzame verbeteringen in de voorraad, in nieuwbouw en in voorzieningen in wijken en kernen. We willen de grenzen van onze investeringsmogelijkheden opzoeken, maar tegelijkertijd de continuïteit zorgvuldig bewaken. Plannen voor 2009 Voor 2009 hadden wij verwacht de volgende resultaten te behalen: ■ Wij hebben de uitgangspunten van het nieuwe financiële beleid verwerkt en geïmplementeerd in de in- en externe rapportages. ■ Het operationeel jaarresultaat bedraagt -/- € 520.000 en het resultaat na belasting bedraagt € 262.000. ■ De solvabiliteit daalt tot 18,9% en blijft daarmee binnen de doelstellingen van het financiële beleid. ■ De interest coverage ratio over 2009 komt op 1,27.

57

DE RESULTATEN VAN DIT JAAR: VERGELIJKING BEDRIJFSWAARDE - BOEKWAARDE Westhoek Wonen waardeert haar woningbezit tegen historische kostprijs minus afschrijvingen (de boekwaarde) of de lagere verwachte opbrengstwaarde (bedrijfswaarde). Van elk complex dat in het strategisch voorraad beleid is gedefinieerd vergelijken wij boekwaarde en de bedrijfswaarde met elkaar. We corrigeren de boekwaarde van de vaste activa als er sprake is van een duurzaam (periode van drie jaar) lagere bedrijfswaarde. De totale bedrijfswaarde komt per 31 december 2009 op € 154 miljoen, inclusief de boekwaarde van de grond. De boekwaarde van de verhuureenheden, inclusief de afwaardering/afboeking bedraagt per eind 2009 € 111 miljoen. De bedrijfswaarde is ten opzichte van 2008 met circa € 15 miljoen gedaald. Deze daling heeft een aantal oorzaken. De belangrijkste is dat de over de gehele exploitatieperiode toegerekende lasten fors zijn toegenomen. Westhoek Wonen heeft meer mensen in dienst en onderneemt meer activiteiten. De meerkosten drukken natuurlijk op de exploitatie van ons bezit. Een andere oorzaak ligt in het feit dat de huurstijgingsparameter in de eerste jaren lager is dan bij de berekening van vorig jaar. Dit is een gevolg van de lagere inflatie en het daaraan gekoppelde huurbeleid van de overheid. Vorig jaar gingen we nog uit van een huurverhoging van 2,5% voor 2010, terwijl deze definitief is vastgesteld op 1,2%. Dit heeft effect op de gehele looptijd. De licht gestegen investeringen in groot onderhoud leiden eveneens tot een lagere bedrijfswaarde. Wel vermelden we hierbij dat onze bedrijfswaarde voorzichtig is berekend. Zoals bekend heeft Westhoek Wonen een verkoopprogramma dat uit Koopgarant woningen en vrije verkoopwoningen bestaat. Daarnaast passen wij bij mutatie huurharmonisatie toe. Beide positieve kasstromen zijn niet in onze bedrijfswaarde meegerekend. Ten slotte merken we op dat de bedrijfswaarde nog relatief gering is ten opzichte van de onderliggende WOZ-waarde van onze woningen die zo’n € 960 miljoen bedraagt. Wij hebben de afgelopen jaren cumulatief ruim € 12,9 miljoen afgeboekt vanwege de lagere bedrijfswaarde. Daarvan is € 1,2 miljoen als voorziening opgenomen. Westhoek Wonen Jaarverslag

HET JAARRESULTAAT Over het jaar 2009 is het jaarresultaat negatief € 1.483.000. Het bedrag van -/- € 1.483.000 is als volgt samengesteld: ■ Operationeel resultaat ■ Winst uit verkoop woningen ■ Afboekingen o.b.v. bedrijfswaarde per complex ■ Afboekingen/onrendabel nieuwbouwprojecten ■ Heffing bijzondere projectsteun ■ Vennootschapsbelasting

€ 1.841.000 € 1.029.000 -/- € 2.026.000 -/- € 1.120.000 -/- € 274.000 -/- € 933.000

■ Jaarresultaat

-/- € 1.483.000

Het ‘operationeel resultaat’ is het resultaat zonder de zogenaamde bijzondere en eenmalige posten zoals bijvoorbeeld de winst uit de verkoop van woningen, onrendabele toppen, heffing bijzondere projectsteun (Vogelaarheffing) en vennootschapsbelasting. Analyse jaarresultaat 2009 De analyse van het jaarresultaat ziet er als volgt uit (bedragen x € 1.000): Begroting 2009

Realisatie 2009

Realisatie 2008

23.524

23.435

22.974

75

414

160

Resultaat op verkoop koopwoningen

-

513

510

Resultaat op verkoop huurwoningen

375

516

212

23.974

24.878

23.856

2.134

2.271

2.127

Huren en vergoedingen Overige baten

Subtotaal Afschrijvingen Waardeveranderingen MVA nieuwbouw

240

1.120

5.514

Waardeveranderingen MVA woningverbetering

3.209

225

-

Waardeveranderingen MVA obv bedrijfswaarde

-

2.026

2.464

Waardeveranderingen MVA Koopgarant

-1.924

-

-

Salarissen en pensioen- & sociale lasten

2.310

2.364

1.894

Onderhoud

6.690

6.493

5.560

294

274

285

5.131

5.735

4.936

18.084

20.508

22.780

5. 890

4.370

1.076

77

139

438

-

-

-

Heffing bijzondere projectsteun (‘Vogelaarheffing’) Overige lasten Subtotaal Rentebaten Waardeverandering en financiële vaste activa en effecten Opbrengsten financiële vaste activa en effecten

-

57

46

Rentelasten

4.721

4.337

4.516

Resultaat uit gewone bedrijfsvoering

1.246

229

-2.956

-

-

-

Buitengewone baten en lasten Vennootschapsbelasting

-984

-933

-1.171

Resultaat deelnemingen

-

-779

-53

262

-1.483

-4.180

JAARRESULTAAT

58

Toelichting op het jaarresultaat: Overige baten De overige baten stijgen door een subsidieontvangst voor de Stadhouderlaan en een hogere beheervergoeding voor twee complexen van de gemeente De Ronde Venen. Resultaat verkoop koopwoningen In de begroting 2009 was verzuimd hiervoor een post mee te nemen. De in 2009 verkochte woningen stonden respectievelijk in de planning voor 2008 respectievelijk 2010. Resultaat verkoop huurwoningen In 2009 zijn drie huurwoningen verkocht en getransporteerd ten opzichte van één in 2008 en twee in de begroting 2009. Afschrijvingen Door een inhaalafschrijving op automatisering zijn de afschrijvingen hoger uitgekomen dan begroot. Waardeveranderingen materiële vaste activa nieuwbouw In 2009 is de onrendabele top voor het van Memid Vastgoedontwikkeling aangekochte project Maria-Oord Vinkeveen genomen. Daarnaast is de in 2008 afgeboekte onrendabele top van het project Prins Bernhardlaan Vinkeveen teruggenomen. Het project dat was begroot (Herenweg Wilnis) is nog niet voldoende gevorderd om afboeking van het onrendabele deel te rechtvaardigen. Waardeveranderingen materiële vaste activa woningverbetering Door achterstand in de voortgang van de projecten groot onderhoud 2009 ten opzichte van de begroting, heeft slechts voor één project een geringe afboeking plaatsgevonden. Waardeveranderingen materiële vaste activa o.b.v. bedrijfswaarde Een begroting voor deze post is, met de huidige middelen, erg lastig te maken. De afboekingen worden vooral veroorzaakt door de stijging van de parameter voor algemene beheerslasten. Waardeveranderingen materiële vaste activa Koopgarant In 2009 zijn geen huurwoningen onder Koopgarant getransporteerd. Zie de toelichting onder ‘woningen in de verkoop’ in hoofdstuk 1. Heffing bijzondere projectsteun Deze is iets lager uitgekomen dan begroot. Overigens loopt de in 2008 ingezette bezwaarprocedure tegen deze heffing nog steeds. Overige bedrijfslasten Deze zijn hoger uitgekomen dan in 2008 en voor 2009 is begroot. De belangrijkste oorzaken hiervan zijn: ■ Aan het inhuren van externen is in 2009 € 844.000 uitgegeven. Dat is € 166.000 meer dan in 2008 en nagenoeg gelijk aan de (aangepaste) begroting. ■ Aan leefbaarheid is in 2009 € 85.000 meer uitgegeven dan in 2008 en ook ruim € 45.000 meer dan begroot. ■ In 2009 is ruim € 325.000 afgeboekt op projectontwikkeling. Dit betrof met name een project aan de Prins Bernhardlaan Mijdrecht, dat niet haalbaar bleek. Dit is ruim € 250.000 meer dan in 2008 en € 175.000 meer dan was begroot. Westhoek Wonen Jaarverslag

59

Rentebaten Deze komen hoger uit dan begroot door de geactiveerde rente op nieuwbouwprojecten in ontwikkeling. Opbrengst financiële vaste activa Deze post betreft voornamelijk de afkoop van een aantal subsidies door de gemeente De Ronde Venen. Rentelasten De lage rentestand, gecombineerd met een actief treasurybeleid en lagere uitgaven voor verbeteringsprojecten, leiden tot lagere rentelasten dan begroot. Resultaat deelnemingen Het resultaat deelnemingen wordt vooral beïnvloed door de beëindiging van de deelnemingen in de VOF’s Bouwlust en De Stee met Woningstichting Nieuwkoop. BENCHMARKING Wij zetten benchmarking in als een instrument om onze prestaties te vergelijken met andere corporaties. De afgelopen jaren hebben wij deelgenomen in de Woonbench, een meerdimensionale benchmark voor woningcorporaties. Het aantal deelnemers van deze benchmark blijft helaas achter bij onze verwachtingen, waardoor wij de toepasbaarheid van deze benchmark beperkt vinden. De door het Centraal Fonds Volkshuisvesting jaarlijks opgestelde benchmark ‘Corporatie in Perspectief’ is openbaar en wordt door elke woningcorporatie verplicht ingevuld. Deze is echter enigszins politiek gestuurd en de vergelijkbaarheid en analysemogelijkheden zijn beperkt. Hieronder enkele vergelijkende cijfers uit de benchmark Corporatie in Perspectief (CiP) van het Centraal Fonds Volkshuisvesting over 2008: Mutatiegraad (in % van het aantal woningen) Westhoek Wonen

6,1

Referentiegroep

8,3

Landelijk gemiddelde

8,6

Vanwege de marktsituatie in ons werkgebied is de mutatiegraad relatief laag ten opzichte van de regio en de landelijke scores. Qua inkomensgrenzen passende toewijzing (in % totaal) Westhoek Wonen

89,9

Referentiegroep

92,7


90,6

Uit bovenstaande wordt zichtbaar dat wij enige ‘moeite’ hebben met toewijzingen aan de doelgroep. Dit hangt ongetwijfeld samen met de geringe beschikbaarheid van geliberaliseerde woningen, de dure koopmarkt en de woonruimteverdelingssystematiek in ons werkgebied. Gemiddelde aantal WWS-punten per woning Westhoek Wonen

142

Referentiegroep

135


130

Omdat ons woningbezit voor het overgrote deel uit eengezinswoningen bestaat, ligt het aantal punten (volgens het woningwaarderingssysteem) relatief hoog ten opzichte van de referentiegroep en zeker ten opzichte van het landelijk gemiddelde.

60

Uitgaven leefbaarheid per woning (in €) Westhoek Wonen

22,9

Referentiegroep

51,4


112,4

In ons werkgebied komen weinig leefbaarheidsproblemen voor, zodat we ook relatief weinig geld uitgeven aan leefbaarheidsprojecten. In 2009 ondernemen we meer leefbaarheidsprojecten waardoor ook de uitgaven stijgen. Ontwikkeling netto bedrijfslasten (toename 2005-2008 in %) Westhoek Wonen

12,0

Referentiegroep

28,1


30,1

De ontwikkeling van onze netto bedrijfslasten is relatief bescheiden, hoewel wij in absolute zin ten opzichte van de referentiegroep wel hoog scoren. Helaas is het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting niet bereid inzicht te geven in de samenstelling van deze bedrijfslasten, waardoor een nadere analyse niet mogelijk is. Gemiddelde WOZ-waarde per woning (in €) Westhoek Wonen

218.726

Referentiegroep

182.176


155.090

De WOZ waarde van ons bezit is relatief hoog. Dit hangt samen met het marktgebied en het relatief hoge aandeel eengezinswoningen in onze woningportefeuille. FINANCIËLE MEERJARENPROGNOSE De kengetallen van de meerjarenprognose 2009-2013 zien er als volgt uit (x € 1.000): 2009

2010

2011

2012

2013

Baten

24.879

26.550

26.423

28.073

28.781

Lasten

20.508

21.326

19.726

16.897

15.840

-4.141

-5.028

-6.346

-7.165

-7.540

-779

124

123

123

123

934

1.175

700

800

850

-1.483

-855

-225

3.334

4.674

1.842

545

-471

-291

-563

16,9

14,1

11,3

12,4

13,8

Renteresultaat Resultaat deelnemingen Vennootschapsbelasting Resultaat Operationeel resultaat Solvabiliteit in percentages Rentedekkingsgraad/ICR Operationele kasstroom incl Vpb en ‘Vogelaarheffing’

0,9

1,1

1,1

1,6

1,7

3.131

5.391

3.564

3.959

4.236

De meerjarenprognose toont een stijging van de solvabiliteit vanaf 2011. De rentedekkingsgraad ligt in 2009 onder het minimum vereiste niveau van 1,0. Dit heeft vooral te maken met afboekingen als gevolg van onrendabele investeringen op nieuwbouwprojecten. Vanaf 2012 ligt de rentedekkingsgraad boven de streefwaarde van 1,2. De operationele kasstroom is alle jaren positief. Voor de huurstijging is voor 2010 gerekend met 1,2%, voor 2011 en verder is gerekend met de meerjarige prognose voor de inflatie van het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting (2,25%).


61

In bovenstaande tabel zijn enige afwijkingen t.o.v. de cijfers van de begroting 2010, aangezien hierboven is uitgegaan van de bekende plannen en cijfers per april 2010. Zichtbaar in de tabel hieronder is dat wij over de periode 2009-2013 ruim € 27 miljoen zullen inzetten voor de volkshuisvestelijke opgave middels onrendabele investeringen (inclusief de zogenaamde ‘Vogelaarheffing’). Hier staan ruim € 25 miljoen aan beschikbaar komende middelen tegenover. Daarnaast zal Westhoek Wonen over deze periode naar schatting circa € 4,6 miljoen afdragen aan vennootschapsbelasting. Middelen t.b.v. de volkshuisvestelijke opgave (x € 1.000): 2009

2010

2011

2012

2013

Totaal

Winst verkoop koopwoningen

516

613

-

-

-

1.129

Winst verkoop huurwoningen

513

1.900

2.086

2.022

1.631

8.152

-

3.510

3.792

4.139

4.773

16.214

Totaal vrijkomend vermogen t.b.v. vhv-opgave

1.029

6.023

5.878

6.161

6.404

25.495

Onrendabel op nieuwbouwprojecten

1.120

5.951

4.629

1.426

-

13.126

225

3.936

2.595

2.659

2.980

12.395

Resultaat Koopgarant

Onrendabel bij woningverbetering Heffing bijzondere projectsteun (‘Vogelaarheffing')

274

297

304

311

318

1.504

Totaal ingezet vermogen t.b.v. vhv-opgave

1.619

10.184

7.528

4.396

3.298

27.025

Saldo vrijkomend vermogen en ingezet vermogen t.b.v. vhv-opgave

-590

-4.161

-1.650

1.765

3.106

-1.530

933

1.335

700

800

850

4.618

1.523

5.496

2.350

-965

-2.256

6.148

Vennootschapsbelasting Per saldo ingezette middelen t.b.v. volkshuisvestelijke opgave en de Rijksschatkist

FINANCIERINGS- EN BELEGGINGSBELEID In 2009 is in totaal bijna € 9,2 miljoen afgelost op de leningenportefeuille. Hier stonden € 10 miljoen nieuwe leningen tegenover. Zo is de leningenportefeuille gestegen van € 89,8 miljoen per 1 januari 2008 naar bijna € 90,6 miljoen per 31 december 2009. Het bedrag aan rentelasten bedroeg in 2009 € 4,3 miljoen (2008: € 4,5 miljoen). Het gemiddelde rentepercentage op de leningportefeuille per 31 december 2009 was 4,59% (2008 4,72%). Westhoek Wonen heeft geen beleggingen in portefeuille. De duration (de gewogen gemiddelde looptijd van alle kasstromen van de leningenportefeuille) bedroeg eind 2009 6,51 jaar. Financiële instrumenten Westhoek Wonen beschikt over een payers-swap en een CAP. In 2008 is een payers-swap afgesloten met een onderliggende hoofdsom van € 5 miljoen ingaand in 2009 met een looptijd van 9 jaar. Deze swap dient ter afdekking van een deel van het renterisico over het jaar 2009. Het vaste percentage van deze swap is 4,38% en het te ontvangen variabele deel is het driemaands Euribor percentage. Hiertegenover staat een roll-over-lening van € 5 miljoen met een rentepercentage gebaseerd op het driemaands Euribor. Daarnaast is in 2009 ter afdekking van mogelijke renterisico’s een CAP afgesloten, ingaande 4 mei 2009 met een looptijd van 5 jaar en een onderliggende hoofdsom van € 5 miljoen. De strike rente is 4,00% en gebaseerd op het driemaands-Euribor. Beide instrumenten zijn gekoppeld aan een roll-over-lening met gelijke modaliteiten (driemaands-Euribor, hoofdsom en vervaldagen). Doel van de instrumenten is dan ook om de renterisico’s van de roll-over-leningen te beheersen, hiermee voert Westhoek Wonen een actief rentemanagment. In de toelichting bij de jaarrekening staan de instrumenten verder beschreven.

62

■ Payers-swap, BNG, gebaseerd op 3-maands-Euribor, onderliggende hoofdsom € 5 miljoen, ingangsdatum

16-3-2009, einddatum 2-3-2018. ■ CAP, BNG, gebaseerd op 3-maands-Euribor, onderliggende hoofdsom € 5 miljoen, ingangsdatum 4-5-2009,

einddatum 4-5-2014. VERBINDINGEN Westhoek Wonen participeert financieel in een aantal samenwerkingsverbanden: Deelneming

Aandeel Westhoek

Stichting Abecenwalde

50%

Stichting Servicepunten De Ronde Venen

25%

VOF Bouwlust

Afgestoten

VOF De Stee

Afgestoten

CV Uithof III

14%

Woningnet

<1%

Diverse VvE’s

varieert

Waardering van verbindingen De waardering van deelnemingen waarop invloed van betekenis kan worden uitgeoefend geschiedt tegen nettovermogenswaarde, volgens de vermogensmutatiemethode. Deelnemingen waarin geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs of lagere actuele waarde. Stichting Abecenwalde Westhoek Wonen en Zuwe Zorg beheren een integraal loket voor wonen, welzijn en zorg in het woonzorgcentrum in Abcoude en waarvan Westhoek Wonen de helft van de kosten betaalt. Ze vormen ook samen het bestuur van de stichting Abecenwalde die het servicepunt in beheer heeft en WMO-werkzaamheden voor de gemeente Abcoude verricht. De gemeente betaalt daarvoor een vergoeding. In de tweede helft van 2009 is besloten het beheer van het servicepunt en de frontoffice van het WMO-loket over te dragen aan de Stichting Tympaan, de welzijnsstichting van Abcoude. De werkzaamheden van de Stichting Abecenwalde zijn per 31 december 2009 beëindigd en de stichting wordt opgeheven. Aan Abecenwalde is in 2009 € 8.690 in rekening gebracht voor huur- en administratiekosten. Westhoek Wonen heeft aan de stichting een bijdrage van € 20.437 betaald voor de exploitatie. De stichting heeft geen eigen vermogen; op basis van de exploitatieresultaten van het kalenderjaar wordt, na vaststelling van de jaarrekening door de bestuurders, een afrekening opgesteld voor de deelnemers van Westhoek Wonen en Zuwe Zorg. Aangezien de stichting wordt opgeheven, is er geen meerjarenperspectief. Met de stichting bestaat uitsluitend een rekening-courant verhouding. Stichting Servicepunten De Ronde Venen Westhoek Wonen, de gemeente De Ronde Venen en de Rabobank Veenstromen hebben in 2008 een beheerstichting opgezet die drie vaste en één mobiel Servicepunt in de gemeente De Ronde Venen exploiteert. Westhoek Wonen draagt voor 25% bij in de kosten van de stichting, oftewel een exploitatiebijdrage van € 80.688 (in 2009). Daarnaast heeft Westhoek Wonen nog een bijdrage betaald van € 39.203 voor de oprichting van het Servicepunt in Vinkeveen. Aan de stichting Servicepunten De Ronde Venen is verder in 2009 € 18.325 in rekening gebracht voor de huur van de kantoorruimte waarin het Servicepunt Wilnis is gevestigd. De stichting heeft geen eigen vermogen; op basis van de exploitatieresultaten van het kalenderjaar wordt, na vaststelling van de jaarrekening door de bestuurders, een afre-


63

kening opgesteld voor de deelnemers. De verwachting is dat de Stichting in 2010 en 2011 incidenteel extra middelen nodig zal hebben. Dit zal, indien de begroting 2011 wordt goedgekeurd, voor Westhoek Wonen leiden tot respectievelijk € 7.500 en € 12.500 extra lasten. Met de stichting bestaat uitsluitend een rekening-courant verhouding. VOF Bouwlust Begin 2009 is besloten de samenwerking te beëindigen met Woningstichting Nieuwkoop in een project van 26 appartementen in de sociale huursector en 40 geclusterde woon- en zorgeenheden voor onder andere mensen met een verstandelijke beperking. Reden hiervoor was een verschil van inzicht tussen de partners over de voorzetting van het project, waarin Westhoek Wonen voor 50% participeerde. Om een levensvatbare doorstart van het project mogelijk te maken, heeft Westhoek 50% van het onrendabele deel van het plan aan Woningstichting Nieuwkoop vergoed. Hierdoor bedraagt het resultaat op de deelneming in VOF Bouwlust in 2009 negatief € 684.000. Westhoek Wonen heeft formeel sedert 13 maart 2009 geen belang meer in de VOF Bouwlust. Daarom hebben wij ook geen zicht (meer) op de ontwikkeling van de woningvoorraad binnen de VOF Bouwlust. VOF De Stee Westhoek Wonen heeft samen met Woningstichting Nieuwkoop in 2004 een voormalige boerderij aangekocht om deze als woonzorgboerderij te exploiteren. De ontwikkeling en exploitatie is ondergebracht in een VOF, waarin Westhoek Wonen voor 50% deelnam. Begin 2009 is besloten de deelneming in de VOF te beëindigen. Westhoek Wonen heeft haar deel overgedragen aan Woningstichting Nieuwkoop. De formele overdracht heeft per 13 maart 2009 plaatsgevonden. Daarom hebben wij ook geen zicht (meer) op de ontwikkeling van de woningvoorraad binnen de VOF De Stee. Het resultaat op de deelneming in VOF De Stee bedraagt in 2009 negatief € 215.000. CV Uithof III Westhoek Wonen heeft zelf geen specifieke huisvestingsopgave voor studenten, omdat binnen het werkgebied geen HBO- of universitaire opleiding is gevestigd. Jongeren uit ons werkgebied zijn aangewezen op universiteitssteden als Utrecht en Amsterdam. SSH Utrecht heeft een interessant initiatief ontwikkeld, waarin derden kunnen meewerken aan de realisatie van studentenhuisvesting. Door deelname aan dit project krijgen studenten uit ons werkgebied voorrang bij de toewijzing van een kamer. Westhoek Wonen heeft een belang verworven een 4/29ste deel van 373 studentenwoningen (afgerond 52 woningen) en onzelfstandige eenheden in het project Casa Confetti van de CV Uithof III. De investering voor Westhoek Wonen bedraagt € 4 miljoen. Deze is tegen nominale waarde opgenomen in onze jaarrekening. De inleg van de deelnemers bedraagt in totaal € 29 miljoen. In 2009 zijn geen woningen toegevoegd of onttrokken. In 2009 heeft de CV Uithof III € 120.000 als rendement op de investering van Westhoek Wonen uitgekeerd. Het in de CV gestorte vermogen van € 29 miljoen is tevens het eigen en statutair vermogen. De jaarrekening van de CV over 2009 was ten tijde van het schrijven van dit verslag nog niet gereed. Tot en met 2008 bedroegen de overige reserves van de CV een kleine € 2,1 miljoen. De voor 2009 begrote jaaromzet bedraagt € 1.766.000 (huur en servicekosten). Voor de periode 2009 - 2019 wordt bijna jaarlijks een verlies begroot, waardoor deze overige reserves eind 2019 naar verwachting zullen zijn omgeslagen in een tekort van ruim € 2,1 miljoen. Dit is conform de verwachting bij de start van het project. WoningNet WoningNet voert voor Westhoek Wonen de woonruimteverdeling uit. In WoningNet is een deelneming verworven die in verhouding staat tot de grootte van Westhoek Wonen ten opzichte van andere deelnemende corporaties. Hierdoor kunnen de diensten van WoningNet BTW-vrij afgenomen worden. Westhoek Wonen heeft een deelname van € 45.000 in WoningNet waarover in 2009 € 3.443 dividend is ontvangen. In de jaarrekening is deze deelneming verantwoord tegen nominale waarde.

64

VvE Kerkgaarde VvE Kerkgaarde is de Vereniging Van Eigenaren van het woonzorgcomplex te Abcoude waarvan Westhoek Wonen voor circa 50% eigenaar is, wat neerkomt op vijf huurwoningen en een aantal zorgappartementen. Westhoek Wonen verzorgt onder andere het dagelijks bestuur en de administratie van deze VvE. Aan hen brachten wij € 2.500 administratiekosten in rekening. Westhoek Wonen betaalde de VvE een bijdrage van € 14.556 in de servicekosten. In 2009 heeft de VvE een positief exploitatiesaldo van circa € 2.900. De VvE vormt een reserve voor groot onderhoud op basis van een specifiek voor het gebouw opgestelde meerjarenbegroting. Daarnaast worden eventuele exploitatieresultaten aan deze reserve toegewezen. Deze onderhoudsreserves bedroegen ultimo 2009 bijna € 46.000 (ruim 60% van het balanstotaal). Dit is volgens de opgestelde meerjarenonderhoudsplanning afdoende. VvE Driehuis/Bozenhoven VvE Driehuis/Bozenhoven is een appartementencomplex van 22 woningen waarvan Westhoek Wonen er 12 bezit. Westhoek Wonen is vertegenwoordigd in het bestuur, verzorgt het totale onderhoud van het complex en berekent dit door aan de VvE. In 2009 is € 2.957 aan de VvE Driehuis doorbelast voor het onderhoud. Hier stond een zelfde bedrag aan kosten tegenover. Volgens de jaarrekening 2008 heeft de VvE een onderhoudsreserve van € 34.000. VvE Eendracht VvE Eendracht is een appartementencomplex waarin wij niet deelnemen in het bestuur maar wel het appartementsrecht bezitten. Hierin is ook het Servicepunt in Wilnis gevestigd. Daarmee bezitten wij in totaal 1/8 deel van het complex. In 2009 betaalde Westhoek de VvE € 660 aan servicekosten. Ultimo 2008 was er een algemene onderhoudsreserve van circa € 10.900. De VvE heeft in 2009 een meerjarenonderhoudsprognose opgesteld die dient als reserve voor het groot onderhoud. Hieruit blijkt dat de reserve in 2010 circa € 14.000 zou moeten bedragen. De algemene vergadering heeft hiermee ingestemd. Hiertoe wordt de hoogte van de servicekosten aangepast. SAMENVATTEND Westhoek Wonen investeert fors in nieuwbouwprojecten. Daarom zijn onze financiële resultaten over 2009 lager dan de begroting. Deze investeringen passen echter binnen de randvoorwaarden van ons financieel beleid. Onze ambities voor de komende jaren passen bovendien binnen de meerjarenbegroting. Gedurende de periode 20092013 investeren we meer van ons vermogen in onze volkshuisvestelijke opgave, dan in diezelfde periode vrijkomt aan extra middelen. Wij kunnen dit doen dankzij onze solide financiële basis en een gezond financieel beleid. Wij merken hierbij wel op dat wij onze organisatorische en financiële grenzen naderen, hetgeen een zeker risico met zich meebrengt. PLANNEN VOOR 2010 In 2010 voorzien wij de volgende resultaten: ■ Het operationeel jaarresultaat bedraagt € 3,7 miljoen en het resultaat na belasting bedraagt € 2,3 miljoen. ■ De operationele kasstroom volgens de definities van het WSW komt uit op € 5,3 miljoen en na de fictieve 2% aflossing op € 3,4 miljoen positief. ■ De rentedekkingsgraad of ICR (Intrest Coverage Ratio) komt over 2010 uit op 1,76. ■ De solvabiliteit komt eind 2010 uit op 14,0%.


65

Bijlagee 1: Woningtoewijzingen Aantal toewijzingen 1 helft 2009

Huur < _ 348,98

1-persoon < 65 > 65 jaar

< € 20.975 >_ € 20.975 < € 19.800 >_ € 19.800

18 0 0 0 18 Huur < _ 348,98

< € 28.475 >_ € 28.475 < € 27.075 >_ € 27.075

1 0 0 0 1 Huur < _ 348,98

< € 28.475 >_ € 28.475 < € 27.075 >_ € 27.075

1 0 0 0 1 5 25

Subtotaal 2-personen < 65 > 65 jaar Subtotaal >_ 3 personen < 65 > 65 jaar Subtotaal onbekend Totaal

Huur 348,99 – 499,51 9 5 3 1 18 Huur 348,99 – 499,51 10 6 0 2 18 Huur 348,99 – 535,33 5 1 0 0 6 6 48

Huur 348,99 – 499,51 1 1 0 0 2 Huur > 499,52

Totaal 28 6 3 1 38 Totaal

0 8 0 2 10 Huur > 535,34

11 14 0 4 29 Totaal

0 1 0 0 1 0 13

6 2 0 0 8 11 86

Huur > 511,51

Totaal

0 0 0 0 0 Huur > 511,51

25 14 5 1 45 Totaal

0 14 0 3 17

11 24 5 3 43

Aantal toewijzingen 2e helft 2009 Huur < _ 357,36

1-persoon < 65 > 65 jaar

< € 20.975 >_ € 20.975 < € 19.800 >_ € 19.800

20 0 0 0 20 Huur < _ 357,36

< € 28.475 >_ € 28.475 < € 27.075 >_ € 27.075

1 0 0 0 1

Subtotaal 2-personen < 65 > 65 jaar Subtotaal >_ 3 personen < 65 > 65 jaar

< € 28.475 >_ € 28.475 < € 27.075 >_ € 27.075

Subtotaal onbekend Totaal

Huur 357,37 – 511,50 5 14 5 1 25 Huur 357,37 – 511,50 10 10 5 0 25

Huur < _ 357,36

Huur 357,37 – 548,18

Huur > 548,18

Totaal

0 0 0 0 0 12 33

3 1 0 0 4 10 64

0 4 0 0 4 0 21

3 5 0 0 8 22 118

58

112

34

204

Aantal toewijzingen 2009 Totaal

66

Bijlage 2: Westhoek wonen in cijfers Westhoek Wonen in 2009 Medewerkers

46

Aantal fulltime eenheden (fte)

37,9

Wooneenheden

4.381

Wooneenheden in aanbouw

23

Garages en parkeerplaatsen

359

Bedrijfsruimtes

8

Eenheden in beheer voor derden Jaarresultaat

10 -1,483 miljoen

Solvabiliteit

16,9%

Balanstotaal

€ 129,2 miljoen

Eigen vermogen

€ 21,8 miljoen

Bedrijfsopbrengsten

€ 24,9 miljoen

Huren

€ 22,8 miljoen

Uitgaven dagelijks onderhoud 2009

€ 1,7 miljoen

Uitgaven planmatig onderhoud 2009

€ 1,5 miljoen

Investeringen verbeteringen

€ 4,7 miljoen

Investeringen nieuwbouw

€ 6,1 miljoen

Wijkenfonds Aedes-VROM

€ 0,3 miljoen

Rentelasten

€ 4,3 miljoen

Vennootschapsbelasting

€ 0,9 miljoen

Mutaties

267

Ontruimingen

6

Wooneenheden per kern in 2009 Mijdrecht

2.205

Wilnis

675

Vinkeveen

692

Waverveen

18

De Hoef

10

Amstelhoek

69

Totaal gemeente De Ronde Venen

3.669

Abcoude

589

Baambrugge

102

Totaal gemeente Abcoude

691

Woerdense Verlaat

11

Totaal gemeente Nieuwkoop

11

Totaal wooneenheden

4.371


67

z

oNZE CIJFERS: DE JAARREKENING

9.

Jaarrekening 9.1 Kerncijfers Verslagjaar

2009

2008

2007

2006

2005

25

25

25

25

25

4.346

4.350

4.354

4.340

4.282

23

18

0

16

64

359

359

359

359

359

8

8

7

7

7

4.761

4.760

4.745

4.747

4.737

2009

2008

2007

2006

2005

(Im)materiële vaste activa

118.257

115.387

118.925

121.284

125.243

Verzekerde waarde

417.400

416.345

387.283

377.000

360.000

21.787

23.270

27.450

28.804

37.320

0

0

0

0

18

Aantal verhuureenheden (ultimo verslagjaar) Woningen en woongebouwen A: vooroorlogs B: in exploitatie naoorlogs C: in aanbouw Garages Overige objecten Totaal

71

Balans en winsten verliesrekening (x € 1.000) Balans

Eigen vermogen Egalisatierekeningen Voorzieningen Langlopende schulden Totaal vermogen

2.254

4.989

403

553

0

81.038

80.588

84.766

82.829

77.260

129.158

127.837

128.588

130.096

133.223

22.778

22.386

22.022

21.416

20.752

657

588

599

559

509

50

16

16

40

109

-1.483

-4.180

-1.354

-8.516

1.393

Winst- en verliesrekening Huren Vergoedingen Overheidsbijdragen Jaarresultaat


Kengetallen Verslagjaar

2009

2008

2007

2006

2005

16,87

18,20

21,35

22,14

28,01

-6,81

-17,96

-4,93

-29,56

3,73

2,25

0,30

2,56

-3,04

4,34

1,04

0,25

0,51

-0,91

1,33

Achterstand ultimo verslagjaar uitgedrukt in een percentage van de huren en vergoedingen incl. mutatiekosten.

1,51

1,31

1,64

1,65

1,46

Huurderving uitgedrukt in een percentage van de huren en vergoedingen

0,68

0,45

0,46

0,65

0,55

Overige reserves einde verslagjaar per verhuureenheid (x € 1,-)

4.576

4.883

5.785

6.068

7.879

-339

-954

-309

-1.851

323

1.486

1.270

2.390

3.517

1.580

Continuïteit (ultimo verslagjaar) Solvabiliteit Eigen vermogen/totaal vermogen Rentabiliteit eigen vermogen Jaarresultaat/eigen vermogen ultimo boekjaar + egalisatie reserves Rentabiliteit totaal vermogen Jaarresultaat + verschuldigde rente/ totaal vermogen ultimo boekjaar Rentedekkingsgraad (ICR) Resultaat voor interest en belasting/rentelast Algemeen

Jaarresultaat per woning (x € 1,-) Kosten onderhoud per woning (x € 1,-)

72

9.2 Balans per 31 december (voorstel na winstbestemming) Bedragen x € 1.000

Ref.

31-12-2009

31-12-2008

239

32

ACTIVA Vaste activa Immateriële vaste activa

9.6.0

Immateriële vaste activa

239

32

Materiële vaste activa

9.6.1

Onroerende en roerende zaken in exploitatie

9.6.2

110.917

111.650

3.312

1.059

2.739

2.646

1.050

0

Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling

9.6.3

Onroerende en roerende zaken ten dienste van exploitatie

9.6.4

Onroerende zaken Verkoop onder Voorwaarden (VOV)

118.018

115.355

Financiële vaste activa

9.6.5

Te vorderen BWS-subsidies

9.6.6

Effecten

9.6.7

Deelnemingen

4.045

6.129

9.6.8

Belastinglatenties

1.498

1.687

820

1.394

43

6.406

9.210

Vlottende activa 9.6.9

Voorraad onderhanden werk

2.196

1.991 2.196

1.991

Vorderingen 9.6.10

Huurdebiteuren

9.6.11

Gemeenten

9.6.12 9.6.13 9.6.14

165

165

53

83

Overige vorderingen

240

269

Overlopende activa

619

498

Liquide middelen Totaal activa

1.077

1.015

1.222

234

129.158

127.837


73

Bedragen x € 1.000 31-12-2009 Ref.

31-12-2008

PASSIVA Eigen vermogen

9.6.15

Overige reserves

21.787

23.270

Voorzieningen 9.6.16

Voorziening onrendabele 882

3.246

9.6.17

investeringen nieuwbouw Voorziening MVA in exploitatie

1.160

1.743

9.6.18

Voorziening verbeterprojecten

212

0

Langlopende schulden 9.6.19

Leningen overheid

9.6.20

Leningen kredietinstellingen

9.6.21

Terugkoopverplichting Verkoop onder voorwaarden (VOV)

12

5.827

79.976

74.761

1.050

0 81.038

80.588

Kortlopende schulden 9.6.22

Schulden aan kredietinstellingen

9.6.23

Schulden aan leveranciers

9.6.24

Belastingen en premies sociale verzekeringen

9.6.25

Overige schulden

9.6.26

Overlopende passiva

16.043

12.675

3.114

2.093

1.999

1.651

311

363

2.612

2.208 24.079

18.990

Totaal passiva

129.158

127.837

Solvabiliteit

16,87%

18,20%

74

9.3 Winst- en verliesrekening Bedragen x € 1.000 2009

2008

22.778

22.386

657

588

50

16

1.029

722

364

144

Ref. Bedrijfsopbrengsten 9.7.1

Huren

9.7.2

Vergoedingen

9.7.3

Overheidsbijdragen

9.7.4

Verkoop onroerende zaken

9.7.5

Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten

24.878

23.856

Bedrijfslasten 9.7.6

Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa

2.271

2.127

(im)materiële vaste activa

3.371

7.978

9.7.8

Lonen en salarissen

1.865

1.496

9.7.9

Sociale lasten

154

133

9.7.7

Overige waardeveranderingen

9.7.10

Pensioenlasten

345

265

9.7.11

Lasten onderhoud

6.493

5.560

9.7.12

Overige bedrijfslasten

6.009

5.221

Som der bedrijfslasten Bedrijfsresultaat

20.508

22.780

4.370

1.076

Financiële baten en lasten 9.7.13

Rentebaten en soortgelijke opbrengsten

9.7.14

Opbrengsten financiële vaste activa

9.7.15

Rentelasten en soortgelijke kosten

139

en effecten

438

57

46

4.337

4.516

Per saldo financiële lasten Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening

4.141

4.032

229

-2.956

9.7.16

Belastingen

-933

-1.171

9.7.17


-779

-53

Resultaat na belastingen

-1.712

-1.224

-1.483

-4.180


75

9.4 Kasstroomoverzicht Bedragen x € 1.000 (volgens de indirecte methode)

Bedrijfsresultaat

2009

2008

4.370

1.076

-1.029

-722

Aanpassingen voor: Verkopen Afschrijvingen Mutatie voorzieningen

2.271

2.127

-2.735

4.586

Veranderingen in werkkapitaal: Mutatie operationele vorderingen

-62

-363

Mutatie voorraden

-205

-1.991

Mutatie operationele schulden

1.721

1.044

Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest

1.454

-1.310

-39

4.681

139

438

Ontvangen dividenden

3

3

Ontvangst wegens buitengewone baten

0

0

-934

-1982

0

0

Betaalde winstbelasting m.b.t. operationele activiteiten Betaald wegens buitengewone last Kasstroom uit operationele activiteiten Investeringen in immateriële vaste activa

-792

-1541

-239

0

0

0

-8.669

-4.614

Desinvesteringen in immateriële vaste activa Investeringen in materiële vaste activa incl. verkopen Desinvesteringen in materiële vaste activa

4.807

6.747

Verwervingen groepsmaatschappijen

0

0

Vervreemding groepsmaatschappijen

0

0

Vervreemding niet-geconsolideerde ondernemingen

0

0

Investeringen in overige financiële vaste activa Desinvesteringen overige financiële vaste activa

-50

0

1.751

343

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

-2.399

Voor vervolg kasstroomoverzicht zie volgende pagina

76

2.477

Bedragen x € 1.000 Kasstroomoverzicht (vervolg) 2009

2008

Mutatie rekening-courantschuld kredietinstellingen

3.368

Ontvangst uit aandelenuitgifte

1.977

0

0

10.000

10.025

Aflossingen van langlopende schulden

-9.178

-14.203

Betaalde interest voor winstbelasting

-4.337

-4.516

-7

0

Ontvangsten uit langlopende schulden

Betaalde dividenden/effecten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Correctie op de nettokasstroom

-154

-6.717

0

0

0

0

988

-23

Koers- en omrekeningsverschillen op geldmiddelen Mutatie geldmiddelen Stand per 31-12

1.222

234

Stand per 1-1

234

257

Mutatie geldmiddelen

988

-23


77

9.5 Algemene toelichting De activiteiten van Stichting Westhoek Wonen, statutair gevestigd aan de Rendementsweg 14 te Mijdrecht, bestaan uit alle activiteiten die zijn toegestaan op het gebied van de volkshuisvesting als bedoeld in het Besluit beheer sociale huursector (BBSH). De jaarverslaggeving door toegelaten instellingen volkshuisvesting dient te voldoen aan de eisen zoals deze zijn geformuleerd in het BBSH. In dit besluit wordt in principe BW2 Titel 9 voorgeschreven behoudens enkele uitzonderingen van specifieke aard. Een en ander heeft geleid tot een specifieke richtlijn van de Raad voor de Jaarverslaggeving (de RJ645 Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting). In deze richtlijn zijn onder meer specifieke modellen voor de balans en winsten verliesrekening opgenomen en zijn voor de sector specifieke presentatie-, waarderings- en verslaggevingvoorschriften geformuleerd. Stelselwijzigingen Met ingang van verslagjaar 2009 wordt de geactualiseerde Richtlijn 221 toegepast bij Westhoek Wonen. Momenteel heeft Westhoek Wonen geen reeds verkochte woningen bestemd voor verkoop in aanbouw derhalve bestaat er geen effect op vermogen en resultaat. Schattingswijzigingen In het kader van de bepaling van de bedrijfswaarde van de materiële vaste activa in exploitatie zijn schattingswijzigingen doorgevoerd die nader uiteengezet zijn in de toelichting (toelichting mutaties bedrijfswaarde). 9.5.1 Grondslagen voor de balanswaardering Met ingang van 1 januari 2007 mogen materiële vaste activa in bestelling niet meer in de balans worden opgenomen, aangezien een actief in bestelling respectievelijk een investeringsverplichting niet voldoen aan de in de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving opgenomen definitie van een actief of een verplichting. Verwerking verplichtingen In de jaarrekening worden naast juridisch afdwingbare verplichtingen tevens feitelijke verplichtingen verwerkt die kunnen worden gekwalificeerd als 'intern geformaliseerd en extern gecommuniceerd'. Hiervan is sprake wanneer uitingen namens de corporatie zijn gedaan richting huurders, gemeenten en overige stakeholders aangaande verplichtingen inzake toekomstige herstructureringen en toekomstige nieuwbouwprojecten. Een feitelijke verplichting is gekoppeld aan het besluitvormingsproces van de corporatie rondom projectontwikkeling en herstructurering. Van een feitelijke verplichting is sprake indien de formalisering van de definitief ontwerp fase en daarvan afgeleid het aanvragen van de bouwvergunning heeft plaatsgevonden. Balanswaardering De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat berusten op de grondslag van verkrijging- of vervaardigingprijs respectievelijk nominale waarde, tenzij anders vermeld. VASTE ACTIVA Ref. 9.6.0 Immateriële vaste activa De gehanteerde afschrijvingstermijnen en gevolgde afschrijvingssystematiek zijn als volgt: de oorspronkelijke investeringen in softwarelicenties worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder aftrek van afschrijvingen. De aanschafwaarde wordt bepaald als de som van de investerings-

78

kosten, eventueel vermeerderd met na-investeringen. De hiervoor gehanteerde lineaire afschrijvingstermijn is vijf jaar. Materiële vaste activa De gehanteerde afschrijvingstermijnen en gevolgde afschrijvingssystematiek zijn als volgt: Afschrijvingstermijn Geen afschrijvingen

-

Opstallen

Grond

Annuïtair

50

CV-installaties

Annuïtair

20

Warmtevoorzieningen

Annuïtair

15

Liften

Annuïtair

20

Garages

Annuïtair

50

Winkels

Annuïtair

50

Woningaanpassing

Annuïtair

20

Verbouwing kantoor

Lineair

20

Telefooncentrale

Lineair

10

Inventaris

Lineair

5

Automatiseringsapparatuur

Lineair

3

Ref. 9.6.1 Onroerende en roerende zaken in exploitatie De oorspronkelijke investeringen in complexen worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder aftrek van afschrijvingen, dan wel duurzaam lagere bedrijfswaarde op complexniveau. Hierbij wordt voor de bepaling van de duurzaamheid een termijn van drie jaar aangehouden. De aanschafwaarde wordt bepaald als de som van de stichtingskosten, inclusief grond, eventueel vermeerderd met na-investeringen. Na-investeringen en verbeteringen worden alleen verwerkt als er een levensduur verlenging of een huurverhoging tegen overstaat. Onrendabele toppen van investeringen worden slechts afgeboekt voor zover de boekwaarde de bedrijfswaarde op complexniveau overstijgt. Bedrijfswaarde De bedrijfswaarde wordt gevormd door de contante waarde van de kasstromen uit hoofde van toekomstige exploitatieopbrengsten en toekomstige exploitatielasten over de geschatte resterende looptijd van de investering en de beschikbare egalisatierekening, alsmede de contante waarde van de gedurende een periode van 50 jaar berekende uitgaven voor planmatig onderhoud voor het bestaande bezit. Bij de bedrijfswaardeberekening gelden de volgende uitgangspunten: ■ jaarlijkse huurverhoging van 1,2% voor 2010, 1,0% voor 2011, 2,25% voor 2012 en volgende jaren; ■ jaarlijkse huurderving van 0,25%; ■ jaarlijkse stijging van de variabele lasten van 1,0% voor 2010, 2,25% voor 2011 en volgende jaren; ■ jaarlijkse stijging van de onderhoudslasten van 2,0% voor 2010, 3,25% voor 2011 en volgende jaren; ■ genormeerde variabele lasten (OZB, verzekering en algemeen beheer) per verhuureenheid; ■ genormeerde dagelijkse en mutatieonderhoudskosten (bedrijfseconomische interne norm); ■ genormeerde bedragen voor planmatig onderhoud, renovaties en energetische maatregelen; ■ een rekenrente van 6%.


79

De periode, waarover de contante waarde wordt berekend, loopt parallel met de geschatte resterende looptijd van de investeringen van maximaal 50 jaar. De mutatie in de bedrijfswaarde wordt conform de RJ645 toegelicht. De bedrijfswaarde wordt bepaald per complex. Complexen worden gedefinieerd op basis van groepen gelijksoortige activa (kasstroomgenererende eenheid). Deze worden gedefinieerd op basis van de onderkende product-marktcombinaties welke zich als volgt laten omschrijven:

■ ■ ■ ■

Producten: (galerij)flats; grondgebonden woningen; duplexwoningen; garages.

■ ■ ■ ■

Markten: senioren; gezinnen; starters; geografisch.

De indeling sluit aan op de wijze waarop het interne beleid en de bedrijfsvoering is gedefinieerd. Aansluiting is daarbij gezocht bij de differentiatie in het huur- en onderhoudsbeleid, geografische locatie en levensduurverwachtingen. Toetsing van de boekwaarde aan de bedrijfswaarde vindt plaats op complexniveau. Tevens is bij de toetsing van de boekwaarde aan de bedrijfswaarde rekening gehouden met een rentabiliteitswaardecorrectie. Bij de bepaling van de bedrijfswaarde is rekening gehouden met de historische aanschafprijs van de grond. Hoewel een deel van het bezit is geoormerkt voor verkoop, is in de balans geen rekening gehouden met de hogere directe opbrengstwaarde van dit bezit. Een bijzonder waardeverminderingverlies is het bedrag waarmee de boekwaarde de reële waarde duurzaam overschrijdt. Van duurzaamheid is sprake wanneer de verwachte reële waarde gedurende een periode van ten minste drie jaar lager is dan de boekwaarde. Ref. 9.6.2 Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling Dit betreft complexen in aanbouw die worden gewaardeerd tegen verkrijging- of vervaardigingprijs. In de balans is een voorziening voor niet-gedekte/te dekken stichtingskosten opgenomen, voor zover deze de toetsing van de boekwaarde met bedrijfswaarde op complexniveau niet doorstaat. Afschrijving vindt eerst plaats nadat de betreffende complexen in exploitatie zijn genomen. Ref. 9.6.3 Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie De onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie worden gewaardeerd op basis van aanschafwaarde onder aftrek van lineaire afschrijvingen. Ref. 9.6.4 Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Onroerende zaken die in het kader van een regeling Verkoop onder Voorwaarden zijn overgedragen aan een derde en waarvoor de woningcorporatie een terugkoopplicht kent worden aangemerkt als financieringsconstructie. De betreffende onroerende zaken worden gewaardeerd tegen actuele waarde zijnde de met de koper overeengekomen contractprijs en daarna de marktwaarde op basis van verkoop onder voorwaarden.

80

FINANCIËLE VASTE ACTIVA Ref. 9.6.5 Te vorderen BWS-subsidies De vordering uit hoofde van binnen het Besluit Woninggebonden Subsidies toegezegde bedragen (contante waarde van de uitbetalingen) wordt jaarlijks verminderd met de door de budgethouders beschikbaar gestelde bedragen. De uitbetalingstermijn is afhankelijk gesteld van de disconteringsvoet en beloopt vanaf de vaststelling van de subsidie maximaal 30 jaar. Ref. 9.6.6 Waardering van effecten De waardering van effecten geschiedt tegen aanschafwaarde of lagere beurs-/marktwaarde. Deze wordt lineair afgeschreven gelijk aan de looptijd. Ref. 9.6.7 Deelnemingen De waardering van deelnemingen waarop invloed van betekenis kan worden uitgeoefend geschiedt tegen nettovermogenswaarde, volgens de vermogensmutatiemethode. Deelnemingen waarin geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs of lagere actuele waarde. Ref. 9.6.8 Latente belastingvorderingen en -verplichtingen Latente belastingvorderingen en de voorziening voor latente belastingverplichtingen worden opgenomen met behulp van de verplichtingenmethode voor tijdelijke verschillen tussen de boekwaarde van activa en verplichtingen en hun belastinggrondslag, en ook wanneer sprake is van voorwaartse verrekenbare verliescompensatie. De berekening van de latente belastingvorderingen en -verplichtingen geschiedt tegen de op het einde van het verslagjaar geldende belastingtarieven of tegen de in komende jaren geldende tarieven, voorzover reeds bij wet vastgesteld. Latente belastingvorderingen en -verplichtingen binnen dezelfde fiscale eenheid worden alleen gesaldeerd indien Westhoek Wonen daartoe een afdwingbaar recht heeft en het voornemen heeft om op nettobasis af te rekenen. Latente belastingvorderingen, met inbegrip van die voortvloeiend uit voorwaartse verliescompensatie, worden gewaardeerd indien het waarschijnlijk is dat er fiscale winst beschikbaar zal zijn waarmee verliezen kunnen worden gecompenseerd en verrekeningsmogelijkheden kunnen worden benut. Latente belastingverplichtingen hebben betrekking op tijdelijke verschillen tussen de boekwaarde van de activa en de fiscale boekwaarden van die posten. Latente belastingverplichtingen worden berekend per fiscale eenheid, tegen de belastingtarieven vastgesteld op de balansdatum gewaardeerd tegen contante waarde. De contante waarde van de latente belastingen is berekend uitgaande van een rekenrente na belastingen van 4%. Volgens de richtlijnen voor de jaarverslaggeving dient de nominale waarde van de latentie te worden toegelicht in de jaarrekening. De nominale waarde van de actieve latenties vastgoed bedraagt per balansdatum € 142,5 miljoen. De nominale waarde van de actieve latenties leningen bedraagt per balansdatum € 0,3 miljoen. Voor het bepalen van de latentie zijn de materiële vaste activa in 5 categorieën ingedeeld: 1. Bezit bestemd voor doorexploitatie 2. Bezit bestemd voor sloop zonder herbouw 3. Bezit bestemd voor sloop met herbouw 4. Bezit bestemd voor verkoop zonder voorwaarden 5. Bezit bestemd voor verkoop onder voorwaarden Westhoek Wonen Jaarverslag

81

1. Bezit bestemd voor doorexploitatie Bij het bezit bestemd voor doorexploitatie is het onduidelijk op welk moment de latentie kan worden gerealiseerd. Om deze reden wordt de contante waarde van de latentie voor dit deel op nihil gewaardeerd. 2. Bezit bestemd voor sloop zonder herbouw Bij dit bezit is meestal niet geheel duidelijk op welk moment de latentie kan worden gerealiseerd. Om deze reden wordt de contante waarde van de latentie voor dit deel op nihil gewaardeerd. 3. Bezit bestemd voor sloop met herbouw Bij het bezit bestemd voor sloop met herbouw is in de regel nog niet zeker wat teruggebouwd gaat worden en hiermee onzeker wat de verrekenbaarheid is van de actieve latentie in de toekomst. Om deze reden wordt de contante waarde van de latentie voor dit deel op nihil gewaardeerd. 4. Bezit bestemd voor verkoop zonder voorwaarden De latentie met betrekking tot het bezit bestemd voor de verkoop zonder voorwaarden is gebaseerd op het door het bestuur vastgestelde verkoopprogramma voor de komende 5 jaar. 5. Bezit bestemd voor verkoop onder voorwaarden De latentie met betrekking tot het bezit bestemd voor de verkoop zonder voorwaarden is gebaseerd op het door het bestuur vastgestelde verkoopprogramma voor de komende 5 jaar. De latentie die voortvloeit uit het verschil tussen de nominale waarde en de fiscale waarde van de opgenomen en uitstaande leningen wordt gewaardeerd tegen de contante waarde over de resterende looptijd per lening. Hierbij is ervan uitgegaan dat armortisatie van het fiscale agio en disagio lineair plaatsvindt. Latente belastingvorderingen zijn opgenomen onder de financiële vaste activa, latente belastingverplichtingen zijn opgenomen onder de voorzieningen. VLOTTENDE ACTIVA Ref. 9.6.9 Voorraden onderhanden werk De onderhanden werken worden gewaardeerd tegen vervaardigingprijs, verminderd met op de balansdatum reeds voorzienbare verliezen. De vervaardigingprijs omvat het directe materiaal verbruik, de directe loon- en machinekosten en de overige kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend, en een opslag voor indirecte kosten. Voorraden onderhanden projecten De onderhanden projecten in opdracht van derden worden gewaardeerd tegen vervaardigingprijs, vermeerderd met aan het uitvoerende werk toe te rekenen winst en verminderd met de op de balansdatum reeds voorzienbare verliezen. De vervaardigingprijs omvat het directe materiaalverbruik, de directe loon- en machinekosten en de overige kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend, en een opslag voor indirecte fabricagekosten. De aan het uitgevoerde project toe te rekenen winst wordt bepaald op basis van de op balansdatum aan het project bestede kosten in verhouding tot de naar verwachting aan het project totaal te besteden kosten. Opbrengsten en kosten worden verantwoord in de winsten verliesrekening van deze voortgang. De op de onderhanden projecten betrekking hebbende gedeclareerde termijnen worden in mindering gebracht op de onderhanden projecten. Een eventueel hieruit voortvloeiend

82

negatief saldo onderhanden projecten wordt gepresenteerd onder de kortlopende schulden. Ref. Vorderingen 9.6.10 Huurdebiteuren Waardering geschiedt tegen nominale waarde rekening houdend met een voorziening voor mogelijke oninbaarheid gebaseerd op een statische benadering. Ref. 9.6.14 Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito's met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. VOORZIENINGEN Ref. 9.6.16 Voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw 9.6.18 Voor investeringen wordt op het moment dat een feitelijke of in rechte afdwingbare verplichting is aangegaan een voorziening gevormd voor het onrendabele gedeelte van de investering. Indien de investering betrekking heeft op een complex waarbij ruimte bestaat tussen de bedrijfswaarde en de boekwaarde wordt de voorziening slechts gevormd voor het meerdere boven deze ruimte. De feitelijke uitgaven worden in mindering gebracht op de voorziening onrendabele investeringen. De voorziening is gewaardeerd op nominale waarde. Ref. 9.6.17 Voorziening materiële vaste activa in exploitatie De voorziening voor materiële vaste activa in exploitatie heeft betrekking op de waardering van een complex. Indien de afwaardering uit hoofde van het verwachte verschil tussen boekwaarde en bedrijfswaarde hoger is dan de bestaande boekwaarde dan wordt dit complex op nihil gewaardeerd en wordt er een voorziening getroffen. De voorziening is gewaardeerd op nominale waarde. Ref. 9.6.18 Voorzieningen verbeterprojecten Uitgaven die betrekking hebben op toekomstige verbeterprojecten, waarvan de feitelijke verplichtingen dan wel de in rechte afdwingbare verplichtingen zijn aangegaan, binnen een complex met bestaande onroerende zaken in exploitatie, worden betrokken in de waardering van dit complex. Indien de afwaardering uit hoofde van de verwachte uitgaven hoger is dan de boekwaarde van het complex waartoe de onroerende zaak behoord dan wordt dit complex op nihil gewaardeerd en een voorziening getroffen. De voorziening is gewaardeerd op nominale waarde. Ref. 9.6.19 Langlopende schulden t/m De leningen worden afgelost op basis van annuïteiten, fixe, lineair of volgens het dynamische-kostprijs 9.6.20 systeem. In het laatste geval vindt geen aflossing plaats zolang de exploitaties van de activa die met deze klimleningen zijn gefinancierd voorgecalculeerde exploitatieverliezen opleveren. Gedurende die periode worden deze leningen jaarlijks met genoemde verliezen verhoogd. Ref. 9.6.21 Terugkoopverplichting Verkoop onder voorwaarden In het kader van de verkoop van woningen onder voorwaarden heeft de corporatie een terugkoopverplichting en/of recht die/dat medeafhankelijk is van de ontwikkeling van de waarde van de woningen in het economisch verkeer. De terugkoopverplichting/recht wordt jaarlijks gewaardeerd. Indien de verwachting bestaat dat de


83

terugkoop binnen één jaar zal plaatsvinden is de verplichting onder de kortlopende schulden verantwoord. 9.5.2 Grondslagen voor de resultaatbepaling De opbrengsten worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd en verliezen reeds zodra zij voorzienbaar zijn. Ref. 9.7.1 Huren De huren zijn onderworpen aan overheidsvoorschriften. De jaarlijkse huurverhoging is gebonden aan een maximum. Ref. 9.7.3 Overheidsbijdragen Onder deze post zijn de volgende elementen opgenomen: overige overheidsbijdragen. Ref. 9.7.4 Verkoop onroerende zaken De post verkopen onroerende zaken betreft het saldo van de behaalde verkoopopbrengst minus de boekwaarde (bestaand bezit) dan wel de vervaardigingprijs (projecten voor derden, o.a. koopwoningen). Winsten worden verantwoord op het moment van levering. Verliezen worden verantwoord zodra deze voorzienbaar zijn. Ref. 9.7.6 Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa Zie onder (im)materiële vaste activa bij de grondslagen voor de balanswaardering. Ref. 9.7.7 Overige waardeveranderingen (im)materiële vaste activa De overige waardeveranderingen worden gebaseerd op de waardering van de betreffende activaposten. De onder deze post verantwoorde bedragen hebben betrekking op een afboeking dan wel terugname uit hoofde van duurzaam langere bedrijfswaarde ten opzichte van de historische kostprijs. Ref. 9.7.8 Periodiek betaalbare beloningen 9.7.9 Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de winsten verliesrekening voorzover ze verschuldigd zijn. Ref. 9.7.10 Pensioenen Westhoek Wonen is aangesloten bij het bedrijfstakpensioenfonds voor woningcorporaties. De door het fonds verzorgde pensioenregeling is een toegezegd-pensioenregeling. Het bedrijfstakpensioenfonds is niet in staat die gegevens op te leveren die voor de onderneming zouden leiden tot een juiste weergave van de kosten, alsmede de rechten en verplichtingen zoals die voor een toegezegd-pensioenregeling dienen te worden genomen. Derhalve worden de aan het fonds betaalde premies als toegezegde bijdragen in de winsten verliesrekening verwerkt. Ref. 9.7.11 Lasten onderhoud Onder deze post worden de kosten van derden ten behoeve van het totale onderhoud verantwoord. De kosten van onderhoud hebben betrekking op de kosten van derden, alsmede op de kosten van het materiaalverbruik. Ref. 9.7.12 Overige bedrijfslasten De overige bedrijfslasten worden toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben.

84

Ref. 9.7.15 Rentelasten Hieronder wordt de betaalde rente opgenomen onder aftrek van de aan in ontwikkeling zijnde activa toegerekende rente. Ref. 9.7.16 Belastingen Vanaf 1 januari 2008 is Westhoek Wonen belastingplichtig geworden voor de vennootschapsbelasting. Corporaties zijn sindsdien verplicht over hun integrale activiteiten vennootschapsbelasting te betalen. Aedes en de Belastingdienst hebben het overleg over de interpretatie en toepassing van de vennootschapsbelastingplicht waarmee corporaties sinds 1 januari 2008 te maken hebben afgerond. Een en ander is vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst (VSO). In deze VSO zijn specifieke bepalingen opgenomen met betrekking tot de waardering van posten op de fiscale openingsbalans en de wijze van resultaatneming. De belasting over het resultaat wordt berekend over het resultaat vóór belastingen in de winsten verliesrekening, rekening houdend met beschikbare fiscaal compensabele verliezen uit voorgaande boekjaren (voor zover niet opgenomen in de latente belastingvorderingen) en vrijgestelde winstbestanddelen en na bijtelling van niet-aftrekbare kosten. Tevens wordt rekening gehouden met wijzigingen die optreden in de latente belastingvorderingen en latente belastingschulden uit hoofde van wijzigingen in het te hanteren belastingtarief. Westhoek Wonen heeft op basis van de uitgangspunten van VSO1 en VSO2 de fiscale positie ultimo 2009 en het fiscale resultaat 2009 bepaald. Omdat jurisprudentie inzake de uitwerking van VSO1 en VSO2 voor corporaties nog ontbreekt kan de werkelijk te betalen of te verrekenen belasting over 2009 afwijken van de in de jaarrekening 2009 opgenomen schatting. Onzekerheden betreffende het Bodemplaatarrest. Het bodemplaatarrest kan tot gevolg hebben dat de onderhoudsuitgaven na aftrek van verbeteringsuitgaven volledig moeten worden geactiveerd. Indien de stelling van het bodemplaatarrest wordt gehonoreerd dan kan dit een materieel effect hebben op de jaarrekening. Financiële instrumenten Onder financiële instrumenten worden zowel primaire financiële instrumenten, zoals vorderingen en schulden, als financiële derivaten verstaan. Voor de grondslagen van primaire financiële instrumenten wordt verwezen naar de behandeling per balanspost. Westhoek Wonen past hedge accounting toe op basis van generieke documentatie. Woningcorporatie Westhoek Wonen documenteert de wijze waarop de hedgerelaties passen in de doelstellingen van het risicobeheer, de hedgestrategie en de verwachting aangaande de effectiviteit van de hedge. Westhoek Wonen dekt haar renterisico’s (als gevolg van investeringen en herfinancieringen die zullen leiden tot toekomstige kasstromen) voornamelijk af door renteswaps. Het effectieve deel van financiële derivaten die zijn toegewezen voor kostprijshedge-accounting, wordt tegen kostprijs gewaardeerd en het ineffectieve deel wordt tegen reële waarde gewaardeerd. De waardeveranderingen van de reële waarde van het ineffectieve deel worden direct in de winst-en-verliesrekening verwerkt.


85

Marktrisico Westhoek Wonen loopt marktrisico ten aanzien van de waardering van de effecten en de Swaps. Dit risico wordt beheerst door een spreiding aan te brengen in de portefeuille. Renterisico Woningcorporatie Westhoek Wonen loopt renterisico’s ten aanzien van de huidige leningportefeuille (conversie en fixe-aflossingen) en financiering van toekomstige investeringen. Deze renterisico’s worden beheerst door een zorgvuldig spreidingsbeleid van de vervalkalender van de portefeuille, alsmede het inzetten van rentederivaten. Kredietrisico Westhoek Wonen maakt gebruik van meerdere banken teneinde over meerdere kredietfaciliteiten te kunnen beschikken. Westhoek Wonen past spreiding toe, zodat geen sprake is van concentraties in kredietrisico. Liquiditeitsrisico Woningcorporatie Westhoek Wonen maakt gebruik van meerdere banken teneinde over meerdere kredietfaciliteiten te kunnen beschikken. Als gevolg van de negatieve marktwaarde van de Swaps ultimo 2009 loopt Woningcorporatie een liquiditeitsrisico. De banken kunnen, bij overschrijding van een bepaalde limiet, zekerheden eisen van Westhoek Wonen in de vorm van aan te houden liquiditeiten. Westhoek Wonen heeft afspraken gemaakt met het WSW/de bank over voldoende kredietmogelijkheden om aan deze zekerheidseisen te kunnen voldoen. Ref. 9.7.17 Resultaat deelnemingen Het resultaat op deelnemingen wordt gevormd door de mutatie in de (bedrijf )waarde van de deelneming, naar rato van het kapitaalaandeel. Buitengewone baten en lasten Als buitengewone baten en lasten worden aangemerkt de baten en lasten die niet uit de gewone bedrijfsuitoefening van het bedrijf van de rechtspersoon voortvloeien. 9.5.3 Belangrijke inschattingen ten aanzien van waardering en resultaatbepaling De jaarrekening wordt overeenkomstig BW2 Titel 9 opgesteld. De bestuurder dient daartoe bepaalde veronderstellingen en schattingen te maken die van invloed zijn op de waardering van activa en verplichtingen, op de resultaatbepaling en de rapportage van voorwaardelijke activa en verplichtingen. De volgende waarderingsgrondslagen zijn naar de mening van de bestuurder het meest kritisch voor het weergeven van de financiële positie en vereisen een subjectieve of complexe beoordeling van de bestuurder: ■ materiële vaste activa, minimum waarderingsregel; ■ verwerking van onrendabele investeringen nieuwbouw en herstructurering; ■ vennootschapsbelasting. Materiële vaste activa, minimum waarderingsregel Onroerende en roerende zaken in exploitatie worden gewaardeerd tegen verkrijgingprijs of vervaardigingprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en (naar verwachting duurzame) bijzondere waardeverminderingen. Een bijzonder waardeverminderingsverlies is het bedrag waarmee de boekwaarde de reële waarde duurzaam overschrijdt. Van duurzaamheid is sprake wanneer de verwachte reële waarde gedurende een peri-

86

ode van ten minste drie jaar lager is dan de boekwaarde. De reële waarde wordt afhankelijk gesteld van de voorgenomen bestemming van complexen. De reële waarde van de onroerende zaken in exploitatie bestemd voor de verhuur is de bedrijfswaarde. De onroerende zaken kunnen voor langere of kortere termijn voor verhuur worden aangehouden. De uitgangspunten van de reële waarde zijn deels afhankelijk van de interne beleidsvoornemens van Westhoek Wonen. Deze beleidsvoornemens komen ondermeer tot uitdrukking in het strategisch voorraadbeheer waarbij eigen keuzes worden gemaakt ten aanzien van verhuur of verkoop, levensduur, kwaliteit- en huurniveaus. Voor zover mogelijk hanteert Westhoek Wonen binnen de sector gangbare uitgangspunten. Verwerking van onrendabele investeringen nieuwbouw en herstructurering In de jaarrekening worden naast juridisch afdwingbare verplichtingen tevens feitelijke verplichtingen verwerkt die kunnen worden gekwalificeerd als 'intern geformaliseerd en extern gecommuniceerd'. Hiervan is sprake wanneer uitingen namens de corporatie zijn gedaan richting huurders, gemeenten en overige stakeholders aangaande verplichtingen inzake toekomstige herstructureringen en toekomstige nieuwbouwprojecten. Een feitelijke verplichting is gekoppeld aan het besluitvormingsproces van de corporatie rondom projectontwikkeling en herstructurering. Van een feitelijke verplichting is sprake indien de formalisering van de definitief ontwerp fase en daarvan afgeleid het aanvragen van de bouwvergunning heeft plaatsgevonden. De aannames, gedaan bij de financiële impact van bovengenoemde feitelijke verplichtingen, kunnen afwijken bij daadwerkelijke realisatie van de projecten. Planvorming kan ondermeer wijzigingen in de tijd ondergaan door bewegingen in het prijsniveau van leveranciers, wettelijke procedures en aanpassingen in de voorgenomen bouwproductie. Vennootschapsbelasting Westhoek Wonen is vanaf 1 januari 2006 belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting geworden. Voor de periode 1 januari 2006 tot en met 31 december 2007 geldt een vaststellingsovereenkomst met de belastingdienst, vanaf 1 januari 2008 is sprake van integrale belastingheffing. Rondom de definitieve uitwerking van bovenstaande bestaat nog voortschrijdend inzicht met mogelijk materiële consequenties. Westhoek Wonen volgt de ontwikkelingen op de voet en betrekt deze bij de bepaling van de fiscale positie in de balans en resultatenrekening. 9.5.4 Grondslagen voor het opstellen van het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Bij deze methode wordt het nettoresultaat aangepast voor posten van de winsten verliesrekening die geen invloed hebben op ontvangsten en uitgaven in het verslagjaar, mutaties in de balansposten en posten van de winsten verliesrekening waarvan de ontvangsten en uitgaven niet worden beschouwd tot de operationele activiteiten. De liquiditeitspositie in het kasstroomoverzicht bestaat uit de liquide middelen onder aftrek van bankkredieten. In het kasstroomoverzicht wordt onderscheid gemaakt tussen operationele, investeringen financieringsactiviteiten. De kasstromen uit hoofde van de financiering zijn gesplitst in kasstromen met betrekking tot mutaties in de hoofdsom en betaalde interest. De investeringen in materiële vaste activa worden opgenomen onder aftrek van de onder


87

overige schulden voorkomende verplichtingen. Winstbelastingen, ontvangen interest en ontvangen dividenden worden opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Betaalde interest en betaalde dividenden worden opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten.

88

9.6 Toelichting op de balans Bedragen x € 1.000 Vaste activa Ref. 9.6.0

Immateriële vaste activa Totaal Verkrijgingprijzen

338

Cumulatieve waardeverminderingen en afschrijvingen

306

1 januari 2009

32

Mutaties 2009

Investeringen Afschrijvingen Waardeaanpassingen

239 32 0

31 december 2009

Verkrijgingprijzen Cumulatieve waardeverminderingen en afschrijvingen

577

Boekwaarden

239

338

Toelichting De immateriële vaste activa betreffen de licentiekosten en externe projectkosten van het primaire automatiseringssysteem.


89

Bedragen x € 1.000 9.6.1 t/m 9.6.4

Materiële vaste activa

Onroerende

Onroerende

Onroerende

Onroerende

en roerende

en roerende

en roerende

zaken ver-

zaken in

zaken t.d.v.

kocht onder

ontwikkeling de exploitatie

voorwaarden

zaken in exploitatie Verkrijgingprijzen

Totaal 2009

157.480

5.683

3.529

0

166.692

verminderingen en afschrijvingen

45.830

4.624

883

0

51.337

Boekwaarde per 1 januari

111.650

1.059

2.646

0

115.355

2.872

4.438

320

1.050

8.680

-72

0

0

0

-72

Cumulatieve waarde-

Mutaties boekjaar Investeringen Desinvesteringen aanschafwaarde Desinvesteringen afschrijvingen

23

0

0

0

23

-2.012

0

-227

0

-2.239

0

0

0

0

0

-2.609

-2.675

0

0

-5.284

0

1.555

0

0

1.555

Overboekingen

1.065

-1.065

0

0

0

Totaal mutaties

-733

2.253

93

1.050

2.663

110.917

3.312

2.739

1.050

118.018

161.346

9.056

3.849

1050

175.301

verminderingen en afschrijvingen

50.429

5.744

1.109

0

57.283

Boekwaarden

110.917

3.312

2.739

1.050

118.018

Afschrijvingen Subsidies Waardevermindering Terugneming van waardevermindering

Verkrijgingprijzen Cumulatieve waarde-

9.6.1 Onroerende en roerende zaken in exploitatie T oelichting op de exploitatie Bij de gemeente De Ronde Venen is de exploitatie van 20 woningen tijdelijk ondergebracht. Dit zal gelden voor een periode van zes jaar. Investeringen Deze post betreft investeringen in nieuwbouw en woningverbetering. Desinvesteringen Onder de desinvesteringen zijn de mutaties in de materiële vaste activa uit hoofde van de verkoop van drie woningen opgenomen. Waardeaanpassingen Dit betreft een afboeking in verband met de vergelijking boekwaarde-bedrijfswaarde.

90

Afschrijvingen Geen bijzonderheden. erzekerde waarde V De activa zijn verzekerd tegen aanschaf- c.q. voortbrengingskosten. Jaarlijks wordt de waarde aangepast aan het indexcijfer voor nieuwbouwwoningen zoals dit door het CBS wordt berekend. De verzekerde som op basis van herbouwwaarde op balansdatum bedraagt: € 419 miljoen. Het onroerend goed is nagenoeg in zijn geheel gefinancierd met rijksleningen of met kapitaalmarktleningen onder overheidsgarantie. Er zijn geen hypothecaire zekerheden afgegeven. Verkopen In 2010 heeft Westhoek Wonen een verkoop portefeuille van circa 820 woningen. Het is de verwachting hieruit conform de begroting van 2010 acht vrije verkoop woningen en 26 MGE woningen te verkopen. De verwachte opbrengstwaarde bedraagt circa € 5.030.000 (boekwaarde € 960.000). WOZ waarde De WOZ waarde van de onroerende- en roerende zaken in exploitatie bedraagt per 1-1-2008 € 960.000 miljoen. De nieuwe WOZ waarde is bij het opstellen van de jaarrekening nog niet beschikbaar. Fiscale Waarde De fiscale waarde van de onroerende- en roerende zaken in exploitatie bedraagt per 31-12-2009 circa € 673.000 miljoen (2008: € 687.000). Bedrijfswaarde per 31 december 2008 Het onroerend goed is grotendeels gefinancierd met overheidsleningen en met kapitaalmarktleningen. Het grootste deel van de leningen is door het WSW gegarandeerd. De actuele waarde van de onroerende zaken in exploitatie - gebaseerd op bedrijfswaarde bedraagt circa € 169,0 miljoen (2007: € 196,9 miljoen); de parameters volgens paragraaf 9.5.1 onder het kopje 'bedrijfswaarde' zijn gehanteerd. Dit is inclusief de historische kostprijs van de grond van € 23,5 miljoen.


91

De specificatie van de mutaties in de bedrijfswaarde is als volgt: Bedrijfswaarde per 31 december 2008 1) Effect contante waarde en restant levensduur

Bedragen x € 1.000

168.992 17.440

2) Gevolgen aanpassingen beleidsparameters en uitgangspunten in de huurparameter ■ in de parameter voor dagelijks onderhoud ■ in de parameter voor de overige lasten ■ aanpassing i.v.m. Vogelaarheffing ■ als gevolg van wijzigingen in voorgenomen investeringen ■

3) Gevolgen van mutaties in het bezit

-7.412 4.436 -22.207 57 -7.645 971

4) Mutaties in de rentabiliteitswaardecorrectie ■ als gevolg van nieuwe leningen ■ als gevolg van eindaflossingen ■ als gevolg van renteconversies ■ als gevolg van reguliere aflossingen

295 -45 0 -606

Bedrijfswaarde per 31 december 2009 154.276 De in de berekening gebruikte parameters zijn gebaseerd op de Macro Economische Verkenning van najaar 2009. Ook heeft het CFV nieuwe parameters bekend gemaakt welke door Westhoek Wonen niet zijn gehanteerd in de bedrijfswaardeberekening. Indien dit wel zou zijn gedaan zou de bedrijfswaarde per 31 december 2009 uitkomen op € 140,3 miljoen. De voornaamste oorzaak hiervan is het hanteren van een veel lagere restwaarde (€ 15,2 miljoen), die wij onrealistisch achten. In de bedrijfswaardeberekening is geen rekening gehouden met huurharmonisatie en verwachte verkopen voor de eerste vijf jaar. Indien dit wel meegenomen zou worden in de berekening dan zou de bedrijfswaarde uitkomen op een bedrag van € 169,5 miljoen. In de bedrijfswaardeberekening zijn door Westhoek Wonen de parameters aangehouden conform de door de RvC goedgekeurde meerjarenbegroting. Voor de gebruikte parameters zie de waarderingsgrondslagen. In tegenstelling tot wat in de Werkgroep RJ645 is besloten heeft Westhoek Wonen de Vogelaarheffing wel in de Bedrijfswaardeberekening meegenomen; dit heeft een negatief effect op de bedrijfswaarde van € 1,8 miljoen. De heffing is meegenomen in de berekening, aangezien Westhoek Wonen van mening is dat de heffing wel woninggerelateerd is. Naast de investeringen welke conform het SVB zijn opgenomen in de bedrijfswaardeberekening, zijn in de berekening tevens vaste parameters voor planmatig onderhoud opgenomen, conform het nieuwe SVB. Conform het nieuwe strategisch voorraadbeleid is in de bedrijfswaardeberekening rekening gehouden met uitgaven voor energetische maatregelen, evenals de huurverhoging die hiermee is gemoeid. De grootste daling van de bedrijfswaarde wordt veroorzaakt door de stijging in de overige lasten. Dit wordt o.a. veroorzaakt door de groei van de organisatie, automatisering binnen de organisatie en de uitgaven aan leefbaarheid.

92

9.6.2 Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling


Projectnaam

Plaats

Investering t/m 2009

ORT

Totaal

Voorziening

Herenweg 128

Wilnis

31

0

31

0

Maria-Oord

Vinkeveen

3.981

-2.349

1.632

0

Bernhardlaan

Vinkeveen

982

-982

0

117

ONK

Mijdrecht

IJsvogel

Baambrugge

Oostzijdeweg

De Hoef

81

0

81

0

1.790

-1.642

148

0

4

0

4

0

Kreekrug

Waverveen

815

-815

0

765

Westerheul

Vinkeveen

21

0

21

0

Futenlaan

Vinkeveen

30

0

30

0

Baambrugse Zuwe

Vinkeveen

8

0

8

0

Bernhardlaan

Mijdrecht

614

0

614

0

De Kom/Nieuwavondlicht

Mijdrecht

48

0

48

0

Locatie Engel

Amstelhoek

14

0

14

0

Herenweg 283

Vinkeveen

543

0

543

0

Stadhouderlaan Clusterw

Mijdrecht

14

0

14

0

Angstelborgh

Abcoude

28

0

28

0

De vijf bogen

Baambrugge

5

0

5

0

Winkelbuurt Zuid

Abcoude

1

0

1

0

Leisuregebouw

Abcoude

6

0

6

0

G. van Aemstelstraat

Mijdrecht

8

0

8

0

Pijlstaartlaan

Vinkeveen

5

0

5

0

De Kom

Mijdrecht

4

0

4

0

Bernhardlaan zorg units

Vinkeveen

1.058

-991

67

0

10.091

-6.779

3.312

882

I nvesteringen Dit betreft de investeringen tot en met het jaar 2009 van onze nieuwbouwprojecten. Waardeaanpassingen (ORT) Dit betreft afboekingen in verband met het onrendabele deel (ORT) van de investeringen in de projecten Bernhardlaan Mijdrecht, Bernhardlaan Vinkeveen, Kreekrug Waverveen en Maria-Oord Vinkeveen. Voorziening Dit betreft een aanvullende voorziening voor de ORT indien er nog onvoldoende uitgaven zijn om de ORT op af te boeken. Bernhardlaan Vinkeveen Dit betreft de herontwikkeling tot 20 woningen, waarvan 8 woningen in de sociale huur en 2 x 6 eenheden beschut wonen. In 2009 is het stuk beschut wonen losgekoppeld als losstaand project. Dit project is apart in de projectadministratie opgenomen onder project Bernhardlaan zorg units.


93

IJsvogel Baambrugge Nieuwbouw van circa 43 woningen op locatie IJsbaan. Hiervan worden 14 woningen in de sociale huur gerealiseerd. Kreekrug Waverveen Betreft de ontwikkeling van 21 huur- en 9 koopwoningen. Maria-Oord Turnkey project dat van Memid Vastgoed BV is aangekocht. Het betreft 39 huurwoningen en zes zorggerelateerde bedrijfsunits. Bernardlaan Mijdrecht Ontwikkeling van 20 huurwoningen. Herenweg 283 Vinkeveen Aangekocht voor toekomstige ontwikkeling Geactiveerde rente projecten De geactiveerde rente op projecten bedraagt € 137.640. Als rentepercentage wordt gehanteerd het gemiddelde van de 3 maands-EURIBOR over een jaar plus 100 basispunten.

9.6.3 Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie Investeringen De investeringen hebben betrekking op het Databalk Omega Concept, overige ICT-gerelateerde producten. Ook de huisvesting van ons kantoor is hieronder geactiveerd. Investeringen 2009 verbouwing kantoor ■ telefooncentrale ■ nieuwe kopieerfaciliteiten ■ start van nieuw serverpark ■

Overboekingen Geen bijzonderheden.

94


9.6.5 Financiële vaste activa t/m 9.6.8 Te vorderen

Effecten Deelnemingen

Vpb latenties

Totaal

878

8.755

BWS-subsidie 1 januari 2008

1.695

0

6.182

Mutaties 2008 Investeringen

0

Leningen u/g Toevoegingen: rente

0 73

73

Overboekingen Resultaat

0 -31

-53

Waardemutatie Ontvangen 31 december 2008

-84 809

-343 1.394

809 -343

0

6.129

1.687

9.210

Mutaties 2009 Investeringen

50

50

Leningen u/g Toevoegingen: rente

0 61

61

Overboekingen Resultaat Waardemutatie

0 0 0

Ontvangen

635

31 december 2009

820

-779 -7

0

-779 -189

1.305 43

4.045

-196 1.940

1.498

6.406

Effecten Dit betreft de premie van een in 2009 aangekochte CAP. Deze wordt lineair afgeschreven gelijk aan de looptijd (vijf jaar) van de bijbehorende lening van vijf miljoen euro. Deelnemingen De specificatie van de deelnemingen is als volgt: 31-12-2009

31-12-2008

Deelneming WoningNet

45

45

Deelneming CV Uithof III

4.000

4.000

Deelneming VOF de Stee

0

1.357

Deelneming VOF Bouwlust

0

727

4.045

6.129

Totaal


95

De deelneming in WoningNet is voor 75% volgestort. De overige 25% is nog opvraagbaar. De deelname in de CV Uithof III bestaat uit acht participaties voor in totaal € 4 miljoen. Dit betreft de realisatie van een complex studentenwoningen op de universiteitscampus in Utrecht. De totale omvang van het project is € 29 miljoen. SHH Utrecht is beherend vennoot. In 2009 is de eerste bijdrage van € 120.000 ontvangen als opbrengst in de deelname. De posten deelneming VOF De Stee en deelneming VOF Bouwlust betreffen de deelname van Westhoek Wonen aan de ontwikkeling en exploitatie van de woonzorgboederij Nieuwkoop (VOF De Stee) en de herontwikkeling van het centrum van Liemeer (VOF Bouwlust). Westhoek Wonen neemt in beide vennootschappen voor 50% deel. VOF De Stee en VOF Bouwlust Per 31 december 2008 is Westhoek Wonen bezig met het ontbinden van de VOF De Stee en VOF Bouwlust. In 2009 zijn de twee VOF's daadwerkelijk ontbonden. VOF De Stee en VOF Bouwlust zijn alle twee geliquideerd op 1 april 2009. Het negatieve resultaat wordt vermeld onder de deelneming. Vpb latentie De waardemutatie in de belasting latentie betreft de volgende punten: ■ De latentie die voortvloeit uit het vastgestelde verkoop programma: € 431.000. ■ De latentie die voortvloeit uit de leningen: € 242.000 negatief. Nominale waarden van de latenties: ■ Nominale waarden vastgoed: € 142.5 mln. ■ Nominale waarden leningen: € 0,3 mln. Bedragen x € 1.000 Vlottende activa

9.6.9 Voorraad onderhanden werk 31-12-2009

31-12-2008

Voorraden onderhanden werk koopwoningen

2.196

1.991

Totaal

2.196

1.991

Het onderhanden werk betreft de volgende projecten: IJsvogel Baambrugge

€ 1.371

Kreekrug Waverveen

€ 825 € 2.196

96

9.6.10 Huurdebiteuren 31-12-2009

31-12-2008

349

347

32

29

Af: voorziening wegens oninbaarheid

216

211

Totaal

165

165

Huurdebiteuren Vorderingen in WSNP

De ouderdomsanalyse is als volgt: Vanaf 0 t/m 1 maand

46

55

Vanaf 1 t/m 2 maanden

21

19

Vanaf 2 t/m 3 maanden

0

1

Totaal 0 t/m 3 maanden

67

75

3 maanden en ouder

282

272

Totaal

349

347

31-12-2009

31-12-2008

Stand 1 januari

211

229

Af: afgeboekte oninbare vorderingen

76

82

Bij: toegevoegd ten laste van het resultaat

81

64

216

211

31-12-2009

31-12-2008

Vorderingen gemeente Abcoude

35

79

Vorderingen gemeente De Ronde Venen

18

4

Totaal

53

83

31-12-2009

31-12-2008

Vorderingen huurders

7

9

Vorderingen betalingsregelingen

7

9

De mutatie in de voorziening is als volgt:

Stand per 31 december De vordering op huurdebiteuren bestaat uit vorderingen op zittende en vertrokken huurders. De achterstand van zittende huurders bedraagt 0,65% van de jaarhuur (2008: 0,74%)

9.6.11 Gemeenten

9.6.12 Overige vorderingen

Diverse vorderingen R.C. Bouwlust

141

65

0

47

R.C. St. Abecenwalde

0

37

R.C. Servicepunt Vinkeveen

4

37

Door te belasten Kerkgaarde

76

57

Overige rekeningcouranten

5

8

240

269

Totaal


97


9.6.13 Overlopende activa 31-12-2009

31-12-2008

Diverse posten (o.a. declaraties inzake schade en btw)

619

498

Totaal

619

498

31-12-2009

31-12-2008

9.6.14 Liquide middelen Direct opvraagbaar: Rekeningcourant banken

1.221

229

Kruisposten

0

4

Kas

1

1

1.222

234

Stand per 1 januari

23.270

27.450

Af: uit de resultaatverdeling over het boekjaar

-1.483

-4.180

Stand per 31 december

21.787

23.270

31-12-2009

31-12-2008

3.246

230

Totaal

9.6.15 Overige reserves

9.6.16 Voorziening onrendabele investering nieuwbouw Stand per 1 januari Dotaties

117

3.246

-2.481

-230

882

3.246

31-12-2009

31-12-2008

1.743

173

Mutaties

-583

1.570

Mutaties

-583

1.570


1.160

1.743

Onttrekking wegens uitvoering Stand per 31 december De stand betreft de volgende projecten (zie 9.6.2) Bernhardlaan

Vinkeveen

€ 117

Kreekrug

Waverveen

€ 765 € 882

9.6.17 Voorziening MVA in exploitatie Stand per 1 januari

Zie toelichting in de Winst en Verliesrekening 9.7.7

98


9.6.18 Voorziening verbeterprojecten

31-12-2009

31-12-2008

0

0

Mutaties

212

0


212

0

Stand per 1 januari

De voorziening is getroffen voor het project Oranje Nassaukwartier (ONK).

9.6.19 Leningen o/g kredietinstellingen t/m 9.6.20

Leningen Gemeenten

Leningen Kredietinstellingen

Totaal leningen o/g

5.927

83.840

89.767

Bij: nieuwe leningen

10.000

10.000

Af: aflossing ineens

7.128

7.128

101

1.950

2.051


5.826

84.762

90.588

Af: Aflossingen korte termijn (<1 jaar)

5.814

4.786

10.600

12

79.976

79.988

Stand per 1 januari 2009

Af: aflossing jaarlijks

Leningen o/g per 31 december 2009

Het aflossingsschema van de leningen o/g en de daarmee samenhangende renterisico's zijn als volgt:

2010

2011

2012

2013

2014

2010 t/m 2014

10.600

21.852

8.070

14.493

10.730

65.745

0

0

0

0

0

0

10.600

21.852

8.070

14.493

10.730

65.745

d.m.v. externe financiering

13.000

10.000

0

0

0

23.000

Restant renterisico

-2.400

11.852

8.070

14.493

10.730

42.745

In %

-2,6%

13,1%

8,9%

16,0%

11,8%

Totaal aflossingen Renteconversie Afgedekt:

■

■

■ ■

itgangspunt bij het financieringsbeleid is dat Westhoek Wonen primair streeft naar financiering uit U eigen middelen teneinde het overschot aan liquide middelen te beperken. De aflossingsverplichting op korte termijn (< 1 jaar) van de langlopende schulden bedraagt € 10.601.000. Dit betreft jaarlijkse aflossingen ten bedrage van € 894.083 plus vijf eindaflossingen van in totaal € 9.706.917. De gemiddelde rente van de leningen beloopt 4,59% (2008: 4,72%). De duration (gewogen gemiddelde looptijd van alle cashflows) van de leningen is 6,51 jaar.


99


9.6.21 Terugkoopverplichting woningen verkoop onder voorwaarden Stand per 1 januari Opwaardering

31-12-2009

31-12-2008

0

0

1.050

Afwaardering

0

0

Mutaties

1.050

0


1.050

0

31-12-2009

31-12-2008

16.043

12.675

Schulden aan leveranciers

3.114

2.093

Belastingen en premies sociale verzekeringen

1.999

1.651

311

363

2.612

2.208

24.079

18.990

31-12-2009

31-12-2008

10.600

9.178

5.443

3.497

16.043

12.675

Betreft 5 nieuwbouw Koopgarant woningen project IJsvogel Baambrugge

9.6.22 Kortlopende schulden t/m 9.6.26 Schulden aan kredietinstellingen

Overige schulden Overlopende passiva Totaal

9.6.22 Schulden aan kredietinstellingen Aflossingen aan kredietinstellingen < 1 jaar Rabobank Totaal

Met de Rabobank is een maximaal kredietplafond afgesproken van € 8 miljoen. Hiervoor zijn geen zekerheden afgegeven.

9.6.24 Belastingen en premies sociale verzekeringen 31-12-2009

31-12-2008

BTW

753

329

VPB

1.100

1.195

115

95

31

32

1.999

1.651

Loonheffing Af te dragen pensioenpremies Totaal

100


9.6.25 Overige schulden 31-12-2009

31-12-2008

Rekening-courant Kerkgaarde

65

54

Ministerie van VROM inzake huursubsidie oude jaren

53

53

Rekening-courant St. Abecenwalde

19

0

108

122

Overige posten

66

134

Totaal

311

363

31-12-2009

31-12-2008

1.523

1.789

Vooruit ontvangen huur

236

225

Overige posten (betreft o.a. transitoria en vooruitbetaalde rente)

853

194

2.612

2.208

Huurtoeslag 2009/2010

9.6.26 Overlopende passiva Niet vervallen rente geldleningen

Totaal

Niet in de balans opgenomen verplichtingen Aangegane verplichtingen in het kader van projecten strategisch onderhoud. Hieronder zijn de restant verplichtingen weergegeven van projecten strategisch onderhoud die overlopen van 2009 naar 2010: 31-12-2009 Futenlaan e.o. - Vinkeveen

224

Montzimastraat e.o. - Mijdrecht

1.178

Midrethstraat e.o. - Mijdrecht

1.431

Oranje Nassaukwartier - Mijdrecht

206

Totaal

3.039

Aangegane verplichtingen in het kader van planmatig onderhoud. Hieronder zijn begrepen de verplichtingen inzake planmatig onderhoud die in 2009 zijn aangegaan en overlopen naar 2010: Bijleveld e.o. - Vinkeveen

448

Diversen

9

Totaal

457


101

Activa in Ontwikkeling In 2009 heeft Westhoek Wonen een intentie overeenkomst gesloten met Memid voor de aankoop van het project Pijlstaartlaan. Het betreft hier de aankoop van circa 60 appartementen en een parkeerkelder. Aangegane verplichtingen in het kader van nieuwbouwprojecten. Hieronder zijn begrepen de verplichtingen inzake nieuwbouwprojecten die in 2009 zijn aangegaan en overlopen naar 2010: Bedragen x € 1.000 31-12-2009 Bernhardlaan - Vinkeveen

1.646

IJsvogel - Baambrugge

191

Maria-Oord - Vinkeveen

5.903

Totaal

7.740

Financiële instrumenten Onderstaande tabel geeft een overzicht van de marktwaarde en boekwaarde van de financiële instrumenten per 31 december 2009: 2009

2009

2008

2008

reële waarde

boekwaarde

reële waarde

boekwaarde

57

43

0

0

Rente-swap

-524

0

-252

0

Totaal

-467

43

-252

0

CAP

Hedge Rente basis

Begin datum

Eind datum

BNG Payers swap (3M)

4,38%

16-03-2009

02-03-2018

NWB Variabele roll-over

EUR 3M

16-03-2009

02-06-2011

4,00%

04-05-2009

04-05-2014

BNG Variabele roll-over

EUR 3M

04-05-2009

04-05-2011

Tegenpartij

2009

2010

BNG Payers swap (3M)

5.000 -

NWB Variabele roll-over

Tegenpartij

BNG CAP EUR 3 M

2011

2012

2013

2014

5.000 -

-

-

-

-

5.000

5.000

-

-

-

-

BNG CAP EUR 3 M

5.000 -

5.000 -

5.000-

5.000-

5.000-

-

BNG Variabele roll-over

5.000

5.000

-

-

-

-

102

De renteswap is gekoppeld aan een rollover lening van € 5.000.000. De variabele rentevergoeding volgens 3-maands EURIBOR op deze lening is met deze renteswap omgezet in een vaste rente van 4,38%. Obligo WSW In verband met de afgegeven borgstelling WSW dient hiervoor een obligo te worden aangehouden en wel 3,85 % van de gegarandeerde geldleningen. Deze obligo wordt opeisbaar indien het garantievermogen van het WSW zou dalen tot een vooraf bepaald niveau. Per 31 december 2009 bedroeg deze € 3.391.391. Deelneming WoningNet De deelneming is voor 75% volgestort. Het restant van € 14.925 is nog niet opgevraagd.


103

9.7 Toelichting op de winsten verliesrekening Bedragen x € 1.000 BEDRIJFSOPBRENGSTEN Ref. 9.7.1

Huren 2009

2008

22.674

22.252

256

229

22.930

22.481

Af: huurderving wegens leegstand

152

95

Huurderving wegens oninbaarheid

24

26

-24

-26

Woningen en woongebouwen Onroerende zaken niet zijnde woningen

Ten laste van de voorziening geboekt Totaal netto huuropbrengst

152

95

22.778

22.386

Netto huuropbrengst per gemeente Abcoude

3.858

3.759

De Ronde Venen

18.861

18.570

59

57

22.778

22.386

Nieuwkoop Totaal

De huuropbrengsten zijn gewijzigd als gevolg van: ■ verhoging van de huren wegens algemene huurverhoging in 2009 van 2,5%; ■ huuraanpassingen bij mutatie; ■ woningverbeteringen; ■ verkoop van drie woningen; ■ toevoegen 5 woningen nieuw bezit; ■ een bedrag van circa € 144.000 is uit de huur gehaald in verband met 22 woningen en 8 garages aan de Wethouder van Damlaan te Wilnis waarop een recht van opstal is gevestigd. De gemeente De Ronde Venen is dientengevolge juridisch eigenaar van de garages en woningen. Ook zit er in dit bedrag de 10 starterswoningen aan het Kloosterplein te Vinkeveen. 9.7.2

Vergoedingen Leveringen en diensten Af: vergoedingsderving wegens leegstand Totaal

104

2009

2008

667

598

10

10

657

588


9.7.3

Overheidsbijdragen 2009 Vrijval egalisatierekening subsidie BWS

2008

0

0

Overige bijdragen

50

16

Totaal

50

16

In overige bijdragen is de afkoop van een subsidieregeling van het rijk opgenomen. 9.7.4

Verkoop onroerende zaken Opbrengst verkochte huurwoningen

2009

2008

631

230

Af: kosten

63

0

Af: boekwaarde

55

18

Verkoopresultaat bestaand bezit

513

212

Totaal verkoop huurwoningen

513

212

Opbrengst verkochte grond koopwoningen Af: kosten

1.119

1.730

603

1.220

Totaal verkoop grond koopwoningen Totaal

516

510

1.029

722

In 2009 zijn drie huurwoningen verkocht in de gemeente de Ronde Venen. In 2008 is één huurwoning verkocht. In 2009 is een start gemaakt met de realisatie van het project Bernhardlaan te Vinkeveen. Hier heeft een aantal grondtransacties plaatsgevonden. Ook is de verkoop in het project IJsvogel in 2009 verder gegaan. De opbrengsten van deze grondtransacties zijn hierboven verantwoord. 9.7.5

Overige bedrijfsopbrengsten 2009

2008

34

71

Inschrijving woningzoekenden, verlengingen, vergunningen Administratiekosten Overige bedrijfsopbrengsten Totaal

10

9

320

64 364

144

In de overige opbrengsten zit een bedrag van € 100.872 betreffende een retributie, te ontvangen van de gemeente De Ronde Venen met betrekking tot het recht van Opstal, gevestigd op 20 woningen en 8 garages aan de Wethouder van Damlaan te Wilnis. Voor de Wethouder van Damlaan is ook een beheervergoeding ontvangen van € 18.920. Voor de Stadhouderlaan heeft Westhoek Wonen een subsidie ontvangen van circa € 177.000. Door de invoering van een ander systeem bij WoningNet (FlexiMatch) is de vergoeding niet meer voor Westhoek Wonen. Dit is in de loop van 2009 gewijzigd.


105

Bedragen x € 1.000 BEDRIJFSLASTEN

9.7.6

Afschrijvingen op (im)materiële vaste activa 2009 Afschrijvingen immateriële vaste activa

32

68

2.012

1.978

227

81

2.271

2.127

2009

2008

4.186

4.828

-583

1.570

Terugneming afboeking vergelijking bedrijfswaarde t.o.v. boekwaarde

-1.577

-3.933

Waardeverandering door verbetering

225

0

0

1.579

326

637

Afschrijving roerende en onroerende zaken in exploitatie Afschrijving roerende en onroerende zaken ten dienste van de exploitatie Totaal

9.7.7

2008

Waardeveranderingen (im)materiële vaste activa Afboeking inzake lagere bedrijfswaarde t.o.v. boekwaarde t.l.v. activa in exploitatie Afboeking inzake lagere bedrijfswaarde t.o.v. boekwaarde t.l.v. voorziening c.q terugname afboeking

Kreekrug Waverveen Bernhardlaan Vinkeveen Maria-Oord Vinkeveen

2.349

0

Bernhardlaan Mijdrecht

-1.555

1.555

Onrendabele top Baambrugge-Oost

0

1.445

Onrendabele top Shortstay Vinkeveen

0

298

3.371

7.978

Totaal

Voor een toelichting op de mutaties naar aanleiding van de vergelijking bedrijfswaarde - boekwaarde, zie tabel hierna. Voor de overige mutaties, zie 9.6.2 De onrendabele toppen zijn ontstaan in de volgende projecten: ■ Bernhardlaan Vinkeveen (herberekening project) ■ Maria-Oord Vinkeveen (start nieuwproject) ■ Bernhardlaan Mijdrecht (terug naar ontwerpfase)

106


Hieronder een overzicht van de mutaties in de afboeking als gevolg van de vergelijking bedrijfswaarde - boekwaarde: Complex

Omschrijving

Terugneming

Afboeking

Voorziening

Dorpszicht - Abcoude

Terugname wv.n.l.d.

Broekzijdselaan - Abcoude Kloosterhof II - Abcoude

Afboeking CW + r.l.

134

14

Afboeking CW + r.l.

173

Diamant - Mijdrecht

Afboeking CW + r.l.

119

Zr. den Hertoglaan - Mijdrecht

Afboeking CW + r.l.

671

Weegbree - Mijdrecht

Afboeking CW + r.l.

Croonstadtlaan - Mijdrecht

Terugname wv.n.l.d.

Helmstraat Noord - Mijdrecht

Afboeking CW + r.l.

Helmstraat Zuid - Mijdrecht

Afboeking CW + r.l.

88

Korenmolen - Mijdrecht

Afboeking CW + r.l.

132

Boezemmolen - Mijdrecht

Terugname wv.n.l.d.

-330 -264

-577

92 -313

-322 255 -53 -78

Burg.de Voogtlaan - Wilnis

Terugname wv.n.l.d.

Burg.de Voogtlaan - Wilnis

Afboeking CW + r.l.

-177

Rietvoorn - Wilnis

Afboeking CW + r.l.

161

Veenweg - Wilnis

Afboeking CW + r.l.

172

Raaigras - Wilnis

Afboeking CW + r.l.

622

Veenweg - Wilnis

Afboeking CW + r.l.

101

Kerkelanden - Vinkeveen

Afboeking CW + r.l.

279

Proosdijland - Vinkeveen

Afboeking CW + r.l.

89

M. Simonszstraat - Amstelhoek

Afboeking CW + r.l.

162

77

Overige complexen Totaal

-10

-93

859

43

-1.577

4.186

-583

Toelichting op de gebruikte afkortingen: n.l.d.: niet langerduurzaam r.l.: restant levensduur CW: Contantewaarde


107


9.7.8

Lonen en salarissen 2009 Lonen en salarissen

2008

1.865

Totaal

1.496 1.865

1.496

9.7.9 Sociale lasten en 9.7.10 Pensioenpremies 2009 Afrekening SV premies vorig jaar

2008

0

0

Sociale lasten

154

133

Pensioenpremies

345

265

Totaal

499

Aantal personeelsleden per ultimo: Aantal Fte's

398 2009

2008

46

40

38,9

32,9

Gemiddelde aantal Fte's over 2009 bedroeg 35,17 ( 3,0 Fte's directie, 6,94 Fte's Vastgoed, 14,45 Fte's Wonen en 10,78 Fte's Bedrijfsondersteuning). De salariskosten zijn gestegen ten opzichte van 2008 doordat de meeste functies in 2009 zijn ingevuld. In 2009 was er een bedrag begroot van circa € 1.840.000. De stijging van de Pensioenpremies en Sociale lasten zijn ontstaan door de invulling van interne vacatures. De totale personeelsbezetting binnen Westhoek Wonen is in 2009 gestegen ten opzichte van 2008 (dit is conform begroting 2009). Op 26 maart 2009 heeft SPW volgens de voorschriften van de DNB een herstelplan vastgesteld. Volgens dit plan is SPW ruim binnen de herstelperiode van vijf jaar weer op het minimum niveau van 105% en ruim binnen vijftien jaar weer op 117%, het vereiste niveau. SPW voldoet daarmee aan de herstelnormen. Eind 2009 wordt de dekkingsgraad door het SPW geschat op 106%. Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens Westhoek Wonen heeft geen functionarissen in dienst die boven deze grens uitkomen en hoeft daaruit geen melding te doen.

108


9.7.11 Lasten onderhoud Onderhoud wegens reparatieverzoeken Onderhoud wegens mutaties Onderhoud strategisch en planmatig Nagekomen strategische ingrepen

2009

2008

1.237

1.186

311

308

4.005

3.209

450

422

0

3

Onderhoud serviceabonnement minus bijdragen

Inhuur projectopzichters en -uitvoerders

105

93

Onderhoud op basis van contracten

385

339

6.493

5.560

Totaal

Het onderhoud wegens reparaties is ten opzichte van 2008 gestegen. Hiervoor is één oorzaak aan te wijzen: ■ Er zijn meer reparatieverzoeken geweest als gevolg van het slechte weer in december. Het mutatieonderhoud is marginaal gestegen ten opzichte van 2008. De uitgaven voor strategisch en planmatig onderhoud zijn gestegen ten opzichte van 2008 doordat meer projecten zijn uitgevoerd. In totaal loopt er voor € 3.039.000 aan posten strategisch onderhoud uit 2009 door in 2010. De kosten van nagekomen strategische ingrepen hebben betrekking op die woningen die niet hebben meegedaan bij projectmatige- en complexmatige aanpak in voorgaande jaren. Het betreft dan vooral de binnenzijde (keukens, badkamers, etc.).


109

Bedragen x € 1.000 9.7.12

Overige bedrijfslasten 2009

2008

Inhuur derden

844

678

Overige personeelskosten

411

336

Huisvestingskosten

85

83

Bestuurkosten (Raad van Commissarissen, Raad van Advies)

76

57

Kosten automatisering

224

175

Algemene beheerskosten

976

864

Subtotaal beheerskosten

2.616

2.193

Heffingen Belastingen

1.486

1.485

Heffing CFV

274

285

Verzekeringen

126

118

46

41

Contributie landelijke federatie Subtotaal heffingen

1.932

1.929

Servicekosten: Servicekosten Leveringen en diensten

9

10

584

591

Subtotaal servicekosten

593

601

Diverse bedrijfslasten: Ontwikkelingskosten projecten

326

68

Kosten leefbaarheid

185

100

Kosten wonen en zorg

165

112

Dotatie voorziening debiteuren

81

64

Overige bedrijfslasten

111

154

Subtotaal diverse bedrijfslasten Totaal

868

498

6.009

5.221

Bestuurskosten De bestuurskosten zijn ten opzichte van 2008 gestegen doordat in 2009 de RvC een aantal opleidingen volgde en er een stakeholdersdag is gehouden. De bezoldiging van de RvC in 2009 bedroeg € 32.500 (2008: € 22.500) Kosten automatisering In 2009 zijn de kosten van het Fullservicecontract met Databalk voor het eerst volledig verwerkt. Ontwikkelingskosten projecten Het project Bernhardlaan Mijdrecht wordt opnieuw ontwikkeld. De kosten die reeds gemaakt waren voor de ontwikkeling zijn afgeboekt.

110

Kosten leefbaarheid In 2009 is er veel aandacht besteed aan leefbaarheid in de wijk. Accountantshonoraria In het boekjaar zijn de volgende bedragen aan accountantshonoraria ten laste van het resultaat gebracht: Bedragen x € 1.000 Controle van de jaarrekening Andere controlewerkzaamheden Fiscale advisering Andere niet-controlediensten Totaal

2009

2008

24

19

0

0

22

27

8

5

54

51

Bovenstaande honoraria betreffen uitsluitend de werkzaamheden die bij Westhoek Wonen zijn uitgevoerd door accountantsorganisaties en externe accountants zoals bedoeld in art. 1, lid 1 Wta (Wet toezicht accountantsorganisaties) Heffingen CFV De heffing CFV in 2009 betreft de heffing Bijzondere Projectsteun (Vogelaarheffing). Westhoek heeft bezwaar gemaakt tegen deze heffing. De bezwaarprocedure loopt door in 2010. Levering en diensten De kosten voor leveringen is grotendeels gelijk gebleven. Ontwikkelingskosten projecten In 2009 zijn op verscheidende projecten ontwikkelingskosten afgeboekt, aangezien zij in de beoogde vorm niet door zijn gegaan en aan deze uitgaven geen terugverdiencapaciteit kon worden toegerekend. Toelichting: Projectnaam

Afgeboekt

Bernhardlaan te Mijdrecht

258

Leeuwenburgh te Abcoude

21

Zwanentoren te Vinkeveen

5

Diverse kleinere projecten en haalbaarheidsonderzoeken Totaal

42 326

Kosten leefbaarheid Vanaf 2009 wordt er meer aandacht besteed aan leefbaarheid. Westhoek besteedt meer aan kleine projecten in de wijk, zoals bankjes, vlaggenmast, lichtbeveiliging en prullenbakken. Kosten wonen en zorg In 2009 bestaan deze kosten met name uit kosten voor Yourhome in Abcoude en exploitatiekosten van de servicepunten in Wilnis, Vinkeveen en Mijdrecht.


111

Dotatie voorziening debiteuren De dotatie t.o.v. 2008 is toegenomen doordat in 2009 de kosten van overige vorderingen zijn gestegen. De vorderingen betreffen voornamelijk mutatiekosten na ontbinding van het huurcontract.


9.7.13 Rente baten 2009 Rente over tegoeden

2008

1

2

Overige rente baten

138

436

Totaal

139

438

2009

2008

Overige rente baten Betreft met name geactiveerde rente voor nieuwbouwprojecten in ontwikkeling

9.7.14 Opbrengsten financiële vaste activa en effecten Waarde verandering FVA

-7

0

Rente op vordering Besluit Woongebonden Subsidies

61

43

3

3

57

46

2009

2008

4.272

4.425

36

63

9

11

Dividend effecten Totaal Dividend heeft betrekking op deelname WoningNet

9.7.15 Rentelasten Rente leningen o/g Rente r/c Overige rente lasten Disagio WSW inzake leningen Treasury bemiddeling Totaal

5

2

15

15

4.337

4.516

2009

2008

9.7.17 Resultaat deelnemingen Resultaat deelneming Uithof

120

0

Resultaat deelneming VOF De Stee

-215

29

Resultaat deelneming VOF Bouwlust

-684

-82

Totaal

-779

-53

112

9.8 Renteresultaat Bedragen x € 1.000 2009

2008

0

0

4.272

4.425

Toegevoegde rente egalisatierekening: Rijksbijdragen Rente langlopende schulden: Leningen kredietinstellingen Disagio WSW inzake leningen

5

2

15

15

9

11

Overige schulden

36

63

Totaal rentelasten

4.337

4.516

Te vorderen subsidie BWS

61

73

Waarde verandering FVA

7

0

Overige rentebaten

139

438

Totaal rentebaten

207

511

Aan exploitatie toe te rekenen vermogenskosten

6.640

7.115

Renteresultaat

2.510

3.110

Treasury bemiddeling Overige rente lasten Rente kortlopende schulden:

Rentebaten Rente financiële vaste activa:

Rente op vorderingen:

Rentelasten met betrekking tot overige kortlopende schulden Deze betreffen zowel in 2008 als in 2009 met name de rentelasten over de rekening-courant schulden met de Rabobank.


113

9.9 Belasting Bedragen x € 1.000 9.7.15 Belastingen Verloopoverzicht

2009

Commercieel resultaat

-550

Af: ■

Correctie opbrengst verkopen

■

Fiscale afschrijving op kantoorpand

-513 -20

■

Fiscale afschrijving op overige materiële vaste activa t.d.v.

-73

■

Correctie onderhoudskosten

■

Fiscale afschrijving op agio leningen overheid

■

Fiscale afschrijving op agio leningen kredietinstellingen

■

Correctie rente te vorderen BWS

■

Afboeking negatieve marktwaarde derivaten

-1.476 -11 -448 -61 0

Totaal

-2.602

Bij: ■

Fiscaal resultaat projecten

0

■

Correctie afschrijvingen (geen fiscale kosten)

2.271

■

Correctie waardeveranderingen materiële vaste activa

3.370

■


■

Fiscale vrijval disagio leningen overheid

0 16

■

Fiscale vrijval disagio leningen kredietinstellingen

177

■

Vogelaarheffing (geen fiscale kosten)

274

■

Aftrekbeperking gemengde kosten

7

Totaal

6.115

Fiscaal resultaat 2009

2.963

Verrekenbare verliezen ■

Verrekenbaar verlies vorige boekjaren

0 2.963

Hierover belastingen: ■

Tarief tot € 200.000 20%

■

Tarief vanaf € 200.000 25,5%

40 704 744

■

Actieve latentie verkopen

431

■

Actieve latentie leningen

-242

Totaal vennootschapsbelasting

933

114

9.10 Ondertekening Mijdrecht, 19 mei 2010 Westhoek Wonen

Tom Burgers Directeur/Bestuurder Westhoek Wonen Rendementsweg 14 3641 SL Mijdrecht


115

10 Overige gegevens 10.1

Resultaatbestemming over het boekjaar 2009

De directie stelt aan de Raad van Commissarissen voor het negatieve resultaat over het boekjaar 2009 ten bedrage van € 1.483.247 geheel ten laste van de overige reserves te brengen. Dit voorstel is reeds in de jaarrekening verwerkt. 10.2

Gebeurtenissen na balans datum

Na balansdatum hebben zich geen gebeurtenissen met belangrijke financiële gevolgen voorgedaan. 10.3

Accountantsverklaring

Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de op de pagina's 71 tot en met 115 van het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2009 van Stichting Westhoek Wonen te Mijdrecht bestaande uit de balans per 31 december 2009 en de winsten verliesrekening over 2009 met de toelichting gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van Stichting Westhoek Wonen is verantwoordelijk voor het opmaken van deze jaarrekening die het vermogen en resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de bepalingen inzake de jaarrekening en het jaarverslag als opgenomen in artikel 26, eerste lid, van het Besluit beheer sociale-huursector en richtlijn 645 van de Raad voor de Jaarverslaggeving. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaarbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht en het controleprotocol in rubriek A van Bijlage III bij het Besluit beheer sociale-huursector. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico's van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van Stichting Westhoek Wonen. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die het bestuur van Stichting

116

Westhoek Wonen heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting Westhoek Wonen per 31 december 2009 en van het resultaat over 2009 in overeenstemming met artikel 26, eerste lid, van het Besluit beheer sociale huursector en richtlijn 645 van de Raad van de Jaarverslaggeving. Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de verplichting ingevolge artikel 28, sub a melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391, lid 4, BW. Voorts merken wij op dat, op grond van artikel 6 van de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens, is voldaan aan de wettelijke verplichting tot vermelding van de informatie over topinkomens en dat, indien de toegelaten instelling financiële ondersteuning heeft gegeven aan buitenlandse instellingen zoals bedoeld in de MG 2005-04 en MG 2009-03, hiervan melding is gemaakt in de jaarrekening en het jaarverslag. Arnhem, 19 mei 2010 Deloitte Accountants B.V. Was getekend: J.C.M. Hendriks RA


117

Colofon Redactie en inhoud: Westhoek Wonen Mijdrecht Barbara Schilperoort Teksten Rijswijk

Fotografie: Annemarieke van den Broek Amsterdam

Illustraties: Bernet Ragetli Amsterdam Ontwerp en opmaak: Letterlijk en Figuurlijk Amsterdam

Drukwerk: Ecodrukkers Nieuwkoop

Datum: Juni 2010

118


Westhoek Wonen Rendementsweg 14 3641 SL Mijdrecht Postbus 122 3640 AC Mijdrecht t (0297) 23 23 23 f (0297) 23 23 00

e [email protected]

www.westhoek.nl

Jaarverslag en jaarrekening Let op! Onze nieuwe naam is GroenWest

Recommend Documents