gemeente
Barneveld
Nr. 582957
Aan het college van burgemeester en wethouders
Onderwerp: Evaluatie parkeerregulering Barneveld centrum
Gevraagde beslissing: 1. 2.
de evaluatie parkeerregulering Barneveld centrum vaststellen de evaluatie ter kennis brengen aan de gemeenteraad
Akkoord/Aantalfeningen secretaris:
Datum:
11-11-2013
Steller: Jan Willem Groothedde Aantal bijlagen
Akkoord 0 F I N •
• S i e r kennisname naar de raad Nummer beleidsproduct: D o p overzicht Bestaand beleid (website) Collegeleden
Akkoord
Bespreken
BMO/Jur. •
OR
1
d
BMO/Com.
DADF
•
P&O
Openbaarheid Besluit (voorblad) openbaar: Groentje openbaar: Bijlagen openbaar:
® Ja ® Ja ©Ja
O Nee, zie beslispunt: O Nee, zie beslispunt: O Nee, vermelden op bijlage
Aantekeningen
Burgemeester Wethouder A. de Kruijf Wethouder G.J. van den Hengel Wethouder G.W. Tijmensen Wethouder P.J.T. van Daalen Beslissing burgemeester en wethouders
1 9 NQV. 2013
Nummer op besluitenlijst:
u
-2-
1. Inleiding 2. Door de raad gestelde kaders. 3. Effect a) Meetbaar effect b) Maatschappelijk effect 4. Argumenten 5. Kanttekeningen 6. Uitvoering Planning: Communicatie: Evaluatie/controle 7. Risico's, kosten, baten en dekking
Evaluatie Parkeerregulering Barneveld centrum 'november 2013'
Evaluatie Parkeerregulering Barneveld centrum 1. Inleiding Parkeerbeleid Barneveld centrum In 1997 is besloten om in de gemeente Barneveld parkeerbeleid in te voeren. Het beleid was er op gericht om langparkeerders uit het centrum te weren en ruimte te geven aan kortparkeerders om dicht bij de winkels te kunnen parkeren. Dit beleid is in 2006 en 2009 verdiept en uitgebreid. In de Programmabegroting 2011 heeft de raad vanuit zijn kaderstellende taak als doelen voor de bereikbaarheid vastgesteld: gedifferentieerde parkeer- en stallingvoorzieningen, voldoende parkeergelegenheid voor langparkeerders en voldoende betaalde parkeergelegenheid voor kortparkeerders. Daarnaast is tevens een taakstelling op het product parkeren gelegd van € 100.000 in 2011, oplopend naar € 300.000 in 2013, te bereiken door verhoging van de efficiency en stijging van de tarieven. Parallel hier aan heeft de gemeente gekozen voor toetreden tot de Coöperatie ParkeerService en uitbesteden van enkele parkeertaken zoals beheer van enkele (achteraf) betaald parkeerterreinen, (vooraf) betaalde parkeerlocaties en geldgaring. Achtergrond daarbij was de wens van de raad om het parkerend publiek zoveel als mogelijk op basis van achteraf betalen te kunnen laten parkeren. De nota Parkeerregulering Barneveld centrum is in mei 2011 door de raad vastgesteld en in dezelfde maand in besloten om toe te treden tot de Coöperatie ParkeerService (CPS). Omdat er met het invoeren van het nieuwe beleid en het bereiken van resultaten enige tijd gemoeid is, is besloten om in 2013 een brede(re) evaluatie te houden met een tussenevaluatie eind 2012. In voorliggend rapportage treft u de evaluatie 2013 aan.
2. Tussenevaluatie In november 2012 is er een tussenevaluatie verschenen waarbij de situatie vergeleken is met de uitgangspunten in 2011; de nota "Parkeerregulering Barneveld-centrum". De conclusies en aanbevelingen uit deze tussenevaluatie zijn weergegeven op de bijlage bij deze nota.: Voor de achtergrond informatie wordt verwezen naar het betreffende rapport.
3. Huidige stand van zaken Parkeeronderzoek In 2013 is er geen specifiek parkeeronderzoek gehouden. Er is wel een inventarisatie gedaan naar de bezettingsgraad omdat daarop -naar aanleiding van de cijfers uit 2012 - extra beleid is ingezet. Hieronder wordt aangegeven wat de wijzigingen zijn ten opzichte van de conclusies en aanbevelingen uit de tussenevaluatie van 2012. Daar waar deze onveranderd zijn, wordt er niet verder op in gegaan. Parkeervergunningen Het aantal parkeervergunningen bedraagt nu circa 700 stuks. Ten behoeve van de uitgifte van parkeervergunningen is het centrum geografisch in zones en daarnaast in (parkeer)locaties verdeeld. Hiervoor is bij de start van de uitgifte van parkeervergunningen gekozen om maximale sturing te hebben op het aantal vergunningen per zone. Het was immers onbekend hoeveel animo er was. Over het algemeen zijn de vergunningen op een voor de aanvrager logische locatie verstrekt. Er zijn geen bezwaren ontvangen. Voor mantelzorgers is er ook een mogelijkheid voor een parkeervergunning. Daarnaast werkt Parkeerservice - als opdrachtnemer voor de verstrekking van de vergunningen zoveel als mogelijk met standaard producten. Zij hebben - in overleg - de toewijzing per (parkeer)locatie laten vervallen en werken (alleen) nog met toewijzing per zone. De verwachting is dat het geen problemen voor de gebruiker zal opleveren als dit ook op Barneveld wordt toegepast. Omdat dit is nog niet is opgenomen in de Uitvoeringsregeling (op basis van de Parkeerverordening) van de gemeente Barneveld, zal deze worden aangepast.
Parkeerterrein ten zuiden van het Schaffelaartheater Over het gebruik van dit parkeerterrein is intensief overleg geweest met de beide aangrenzende scholen in verband met het halen en brengen van kinderen. Besloten is om op dit terrein voor een aantal parkeerplaatsen een blauwe zone te realiseren, welke van kracht is gedurende de schooltijden. Daarnaast is er een tijdelijk parkeerterrein gerealiseerd, in afwachting van een meer definitieve invulling van dit gedeelte van het centrum. De raad is over de situatie geïnformeerd door middel van een memo in april 2013. Terreinen achteraf betaald parkeren De beide terreinen Gowthorpeplein en Torenplein hebben - na te zijn voorzien van een parkeersysteem voor achteraf betaald parkeren - veel storingen ondervonden. Er is voortdurend overleg geweest met de leverancier en ParkeerService. Enerzijds waren technische onvolkomenheden de oorzaak; anderzijds hebben de gebruikers ook moeten "wennen" aan het systeem. Het aantal storingen is nu tot een minimum gedaald. De besprekingen met de leverancier hebben geresulteerd in een afspraak om onderstaande voorzieningen aan te brengen, mede als compensatie voor de onvoldoende werking van de apparatuur. De voorzieningen zijn gerealiseerd. Het gaat om: • andere in- en uitrijdterminals • een vol- / vrij meldsysteem bij de ingang naar het Torenplein (niet alleen bij de Amersfoortsestraat) • een tweede kassa op het Torenplein (in verband met wachtrijen en storingen) Uit de bezettingsgegevens is bekend dat beide terreinen een hoge parkeerdruk hebben en dat iedere parkeerplaats op het Torenplein gemiddeld zo 'n zes maal per dag gebruikt wordt. Lange tijd is er onduidelijkheid geweest hoe om te gaan met afdracht van de BTW over de inkomsten op de parkeerterreinen met een slagboom. Rondom de vaststelling van de nota (medio 2011) is een nieuwe regeling van kracht geworden. Op basis van de nieuwe regeling moeten gemeenten met ingang van 1 juli 2011 btw afdragen over de inkomsten die worden verkregen voor het gelegenheid geven tot parkeren waarbij een fysieke barrière ter verzekering van de betaling van het parkeergeld dient. Betalingsgraad Bij het parkeeronderzoek in 2012 is geconstateerd dat de betalingsgraad te wensen over laat. Naar aanleiding daarvan is er extra capaciteit op de handhaving ingezet. Zie hoofdstuk 5. PIN - betalingen De chipknip verdwijnt per 1-1-2015. Alternatief is het contactloos pinnen (zonder code), wat de gezamenlijke banken inmiddels vrij hebben gegeven voor toepassing bij het parkeren. ParkeerService is gevraagd om - voor de gezamenlijke leden- een voorstel te doen voor het aanpassen van de huidige parkeerautomaten. Zodra er voldoende informatie is zal een voorstel worden gedaan. Parkeerverwijssysteem Het verwijssysteem is aanbesteed en wordt in de maanden november en december 2013 gerealiseerd.
F/efspar/ceren Het voorstel met betrekking tot fietsparkeren bij 3 "toegangen" naar het centrum is in voorbereiding. Belparkeren Het bel- of mobiel parkeren is in oktober 2012 van start gegaan. Het is een vorm van achteraf betaald parkeren. Met name het gebruiksgemak is daarbij van belang. Bekend is dat het belparkeren in middelgrote steden een behoorlijk aandeel in het totale parkeren kan hebben; tot wel 25 %. In de echte grote steden is dit aandeel nog hoger. Uiteraard heeft dit een relatie met een hoger tarief. In Barneveld blijft deze manier van betalen nog achter: (slechts) 4 % van de totale parkeeromzet gebeurt via belparkeren. Het voornemen is om dit in 2014 nogmaals onder de aandacht van de parkeerder te brengen door middel van promotie en acties.
Ondernemersklimaat Medio 2013 heeft de Barneveldse Middenstands Vereniging (BMV) bij de gemeente aangegeven dat het voor veel ondernemers zwaar is geworden om de crisis het hoofd te bieden. Het bestuur van de BMV heeft gevraagd om maatregelen die het ondernemersklimaat verbeteren. De gedachte is om drempels bij het publiek weg te nemen en de uitstraling van het parkeerbeleid te verbeteren. Het college heeft onlangs besloten om: • Het verfraaien van het uiterlijk aanzien van het parkeerterrein Kapteijnstraat met een haag; • Aan het einde van het jaar 2013 (rond feestdagen) enkele dagen gratis te laten parkeren; • Begin 2014 een promotie actie houden om het belparkeren te bevorderen. Overigens blijkt uit landelijke gegevens uit het beleidsveld parkeren dat er als sinds 2008 een dalende tendens is in het parkeergedrag.l Informatie en communicatie De nieuwe situatie is weergegeven in een speciale parkeerfolder, welke begin april 2013 is verschenen. De folder ligt bij de informatietafel in de hal van het gemeentehuis en wordt verspreid via het informatiepakket voor nieuwe inwoners. De informatie is ook weergegeven op de gemeentelijke website en staat online in het digitaal loket bij brochures, bij contactinformatie. Uitvoeringsregeling (basis Parkeerverordening) Om het aanvragen, toetsen en uitgeven van parkeervergunningen te regelen is de Uitvoeringsregeling Parkeerverordening Barneveld 2011 door het college vastgesteld. Inmiddels zijn enkele onderdelen gewijzigd. Daarom dient deze regeling opnieuw - met wijzigingen - door het college te worden vastgesteld. De Parkeerverordening kan ongewijzigd blijven. Het gaat om de volgende wijzigingen: • maxima vergunningen per parkeerzone i.p.v. per locatie • toevoegen parkeervergunning voor mantelzorger • toevoegen parkeervergunning voor ambtenaren (t.g.v. uitoefenen functie) • kaart wijzigen als gevolg van het regime in Duinkerken • in gevolge van het parkeren bij E-laadpalen gratis De "Uitvoeringsregeling" zal na de bespreking van deze evaluatie worden aangepast en worden vastgesteld door het college. Ook zal de Verordening op de parkeerbelastingen op een enkele punt dienen te worden aangepast. Dit kan bij de begrotingsbehandeling met de reguliere aanpassingen worden meegenomen.
4. Financieel Bij de vaststelling van de nota "Parkeerregulering Barneveld centrum" in 2011 is een budget beschikbaar gesteld van € 947.000. De werkelijke uitgaven lopen in lijn met de begroting. Verwacht wordt dat het toegekende budget toereikend is voor de uitvoering van de overige deelprojecten. De stand van zaken is als volgt: Parkeerregulering Barneveld Centrum Beschikbaar gesteld budget Af: Vetkamp, niet uitgevoerd, bedrag terug gestort Af: Uitgaven, t/m sept 2013 Restant, nog te besteden
947 375 314 258
Exploitatielasten In de volgende tabel wordt de begroting 2013 to.v. de beginsituatie (2011) en de verwachte realisatie 2013 gepresenteerd. Naast de gerealiseerde uitbreiding en tariefsverhoging is in de begroting 2013 een taakstelling ingevuld van € 300.000.
Opbrengst beginsituatie (2011) op jaarbasis Parkeergelden Vergunningen Naheffingen (boetes parkeergeld) Totaal Opbrengst nieuwe situatie (2013) op jaarbasis Parkeergelden Vergunningen Naheffingen (boetes parkeergeld) Totaal Meeropbrengst nieuwe situatie Af: Verhoging kosten nieuwe situatie Saldo Af: Invulling taakstelling
Realisatie (2013)*
Begroting
Parkeren
A
820 14 100 934
B
1.164 54 135 1.350
985 60 150 1.195
416 -/-95
261 -/-26
321 300
235 300
B -/- A
* De verwachte realisatiecijfers zijn berekend op basis van de werkelijke cijfers t/m 3" kwartaal 2013.
De werkelijke opbrengst parkeergelden blijft achter bij de begroting. Een deel daarvan wordt gecompenseerd door vermindering van de kosten. Het restant wordt gecompenseerd door de storting in de reserve parkeren te verlagen. De begrotingswijziging voor 2013 wordt separaat via de maandrapportage voorgelegd. De actuele gegevens zijn verwerkt in de meerjarenbegroting 20142017. De verminderde opbrengst parkeergelden wordt o.a. beïnvloed door: • de lage(re) betalingsbereidheid, waarmee in de prognose geen rekening is gehouden. Deze was in 2012 "onvoldoende", maar ontwikkelt zich nu (september 2013) wel in de positieve richting dank zij de verhoogde inzet op controle. Zie hoofdstuk 7. • de bezettingsgraad, welke onder druk staat omdat mensen in toenemende mate aankopen via internet bestellen en minder vaak een winkel bezoeken, evenals de economische situatie die er mogelijk voor zorgt dat mensen zuiniger zijn met geld en dus minder vaak/lang gaan winkelen, horecavoorzieningen bezoeken, etc. • Afdracht omzetbelasting (21 %) op de opbrengst parkeergelden slagboomterreinen. Met de totstandkoming van de parkeernota in 2011 was de BTW verhoging nog niet bekend. 5.
Handhaving
Betalingsgraad Het zichtbaar maken van de betalingsgraad is sinds 2010 onderdeel van het parkeerbeleid. De betalingsgraad is een indicator waarmee de effectiviteit van parkeerbeleid kan worden vastgesteld.Er is afgesproken om deze regelmatig te meten. De betalingsgraad in 2012 heeft een resultaat van gemiddeld 72 %. Dit is volgens de landelijke maatstaven "onvoldoende". Een "voldoende score zit tussen de 90 en 95 %. Deze score is als doel aangemerkt voor Barneveld. De lage betalingsgraad is aanleiding geweest om de handhaving te verbeteren (zie aanbeveling tussenevaluatie 2012). Uit het bestand met uitkeringsgerechtigden zijn ingezet ten behoeve van de parkeercontrole. Er zijn twee controleurs (met behoud van hun WWB uitkering) na een inwerkperiode per maart 2013 aan de slag gegaan. Daarnaast wordt ook gebruik gemaakt van stagiaires van een BOA- opleiding. Het resultaat is inmiddels zichtbaar geworden. In de maand september 2013 is een steekproefsgewijze controle op de betalingsgraad gehouden. De conclusie is dat de betalingsgraad zich in positieve zin ontwikkelt. De betalingsgraad, vooral in de randgebieden bevindt zich weer op en boven het peil van 2010. Er zijn wel enkele voorbehouden te maken die er toe leiden dat de handhaving voorlopig nog blijvende aandacht dient te krijgen. Te
denken is aan aandacht voor werkmomenten (bijv. dinsdagmiddag) en de randlocaties met een woonfunctie. Onderstaand is het verloop in een grafiek weergegeven. Uiteraard is het doel van de controles niet het zoveel mogelijk uitschrijven van naheffingsaanslagen, maar door zoveel mogelijk zichtbaar en aanwezig te zijn op de parkeerplaatsen te bereiken dat de betalingsbereidheid wordt vergroot en daarmee ook de reguliere inkomsten. De extra inzet van de genoemde extra tijdelijke controleurs heeft tot gevolg gehad dat de opbrengst van de parkeerboetes, voor 2013 begroot op € 135.000 - inmiddels € 136.855 (per 1 -10-20130 bedraagt en naar verwachting zeker nog zal stijgen tot € 150.000.- Zoals aangeven, is het de verwachting, dat het aantal naheffingsaanslagen terug zal lopen, dit gecombineerd met een stijging van de reguliere inkomsten door het bereiken van de gewenste bezettingsgraad. -d rsdag
-zatedaj
lOO.C
90,0 80.0 70 0 50.0 50,0 40,0 JO,0 m.n 10,0 ' go >c).Lct IÜCP
201C
2012
2013
Ontwikkeling betalingsgraad totaal vanaf 2010
Handhavingvisie Voor de controle op de betalingsgraad wordt gewerkt volgens een handhavingsvisie parkeren. De afspraken in deze visie gaan nader in op de wijze van controle, de volledigheid en de zorgvuldigheid. Het betreft een uitvoering van de Verordening op de parkeerbelastingen, welke de gemeenteraad heeft vastgesteld. Bijvoorbeeld dat de controles niet volgens een vastgesteld stramien verlopen. Gedurende alle uren, waarop betaald parkeren van kracht is, zijn controleurs aanwezig in wisselende samenstellingen en in willekeurige volgorde.
6. Toekomst Toekomst Het parkeerbeheer is in handen gegeven van de Coöperatie ParkeerService. Deze organisatie geeft aan in de toekomst te werken aan digitalisering en standaardisering. Barneveld volgt de lijn van PS waarbij zoveel mogelijk volgens standaarden wordt gewerkt. Voordeel is dat dit schaalvoordelen biedt. Daarnaast ligt de toekomst in het zoveel als mogelijk digitaliseren van parkeerproducten. Recent is een E-loket gelanceerd bij ParkeerService. Hiermee kan op eenvoudige wijze parkeervergunningen worden verleend, gewijzigd of verlengd. Het voornemen is om deze mogelijkheid te verkennen. ParkeerService heeft in één van de deelnemende gemeenten een digitale bezoekersregeling ontwikkeld. Hiermee kunnen van afstand (bijvoorbeeld vanuit huis of bedrijf) parkeerrechten worden verkregen. Het voornemen is om te bezien of dit voor Bameveld toe te passen is. Zowel voor bezoekers als voor zakelijk bezoek, bijvoorbeeld voor het theater of het gemeentehuis. In het verleden is afgesproken iedere twee jaar een parkeeronderzoek te houden om de ontwikkelingen bij ter houden en het beleid daar op te kunnen aanpassen. Op die manier zijn ook de
gegevens over de betalingsgraad "boven water" gekomen en is er extra capaciteit ingezet voor handhaving. Het voornemen is om in 2014 weer een onderzoek te houden. 7.
Eindconclusie
In een periode van twee jaar is te stellen dat de doelen van het parkeerbeleid, zoals deze in de parkeernota van 2011 vastgesteld zijn, bereikt zijn. Dit betekent dat -onder meer - de: • Bestaande voorzieningen beter worden benut door: - meer parkeerders (bewoners, medewerkers, hulpverleners en bedrijven) via vergunningen te laten parkeren; - meer (bestaande) parkeerplaatsen ondereen parkeerregeling te laten vallen; • Een betere verdeling over doelgroepen (lang- en kortparkeerders) is gerealiseerd door: - langparkeerders met vergunning te laten parkeren op betaald parkeerplaatsen aan de rand van het betaald parkeren gebied; • Verminderen van overlast voor bewoners door: - (lang)parkeerders in woonbuurten zoals Duinkerken en bij Ruimzicht de gelegenheid te geven elders te parkeren; • Ruimte te geven aan bezoekers van het centrum door: - het aantal gereguleerde parkeerplaatsen te vergroten en daarmee de bezettingsgraden te verlagen. De algemene conclusie is dat er op deze ingezette lijn door moet worden gegaan. Het beleidsveld parkeren blijft in ontwikkeling. Technisch dienen zich veel mogelijkheden aan. Doel is - en blijft - om de burger / parkeerder zo goed als mogelijk van dienst te zijn. Dat vertaalt zich onder meer in het aanbieden van nieuwe (digitale) producten. Daarbij is impliciet ook de ondernemer in het centrum gebaat: hoe gemakkelijker het parkeren verloopt en hoe lager de parkeerdrempel is, hoe gunstiger het voor de ondernemers is. Al hebben ondernemers ook een eigen verantwoordelijkheid om te werken aan een aantrekkelijk (winkel)klimaat. Er zijn onderdelen van het beleid die regelmatig aandacht zullen blijven vragen, zoals het storingsvrij functioneren van de apparatuur en de betalingsgraad. Voor wat betreft de financiën is er stelselmatig aandacht voor het optimaliseren van de parkeerproducten door alert te blijven op het minimaliseren van de kosten.
Bijlage bij de nota "Evaluatie Parkeerregulering Barneveld centrum" (november 2013) In november 2012 is er een tussenevaluatie verschenen waarbij de (parkeer)situatie vergeleken is met de uitgangspunten in 2011; de nota "Parkeerregulering Barneveld-centrum". De conclusies en aanbevelingen uit deze tussenevaluatie zijn als volgt: Conclusies (november 2012): • De doelen uit 2011 zijn gehaald: Een betere benutting van bestaande voorzieningen; Een betere verdeling over de doelgroepen (lang- en kortparkeerders); Verminderen van overlast voor bewoners; Ruimte voor bezoekers van het centrum • Ten gevolge van de schiluitbreiding is bezettingsgraad gedaald. Van maximaal 67 % in 2010 naar maximaal 55 in 2012. Dat wil zeggen dat er voldoende ruimte is voor het parkeren van alle doelgroepen; • Door de gedaalde bezettingsgraad is er ruimte gekomen voor toekomstige groei; • Er is een toename van parkeervergunningen gerealiseerd van circa 150 in 2010 naar circa 650 in 2012 (circa 400 %), waarmee doelgroepen gefaciliteerd kunnen worden; • Er komt een mogelijkheid voor een parkeervergunning voor mantelzorgers • De parkeeroverlast in de woonwijken rondom het centrum is afgenomen; • Op diverse locaties is maatwerk verricht naar tevredenheid van bewoners; • Het achteraf betaald parkeren op het Gowthorpeplein functioneert naar tevredenheid; • Het achteraf betaald parkeren op het Torenplein functioneert nog niet naar tevredenheid, de leverancier werkt aan (technische) verbeteringen; • De parkeergarage De Heusplein zal naar verwachting per 1-1-2013 in beheer komen van ParkeerService; gelet op de bezettingsgraad van de garage De Heusplein kan deze garage op "piektijden" mogelijk een deel van de parkeerders opvangen; • Er is geen directe noodzaak tot uitbreiding van het terrein Vetkamp; • Er is een afname geconstateerd van de betalingsbereidheid van 87 % in 2010 naar 72 % in 2012, wat als "onvoldoende" te kwalificeren is; • Van de in de Nota Parkeerregulering Barneveld centrum genoemde investeringen is een deel uitgevoerd voor een bedrag van € 233.000 euro; • Het is mogelijk dat het in de nota genoemde positieve saldo van € 300.000 in 2013 als verschil tussen opbrengsten en lasten niet gehaald zal worden. Aanbevelingen (november 2012): • Het is het wenselijk het percentage van de betalingsbereidheid omhoog te krijgen, daarom wordt geadviseerd om tijdelijk het aantal uren handhaving te intensiveren totdat er een "voldoende" niveau bereikt is; • Uitbreiding parkeren Vetkamp niet uitvoeren, budget teruglaten vloeien naar reserve parkeren; • Als gevolg van ontwikkelingen in het betalingsverkeer wordt het invoeren van PIN-betalen afgewacht; • Niet kiezen voor een dynamisch parkeer verwijs systeem maar voor een statisch parkeer verwijssysteem. Dit in het voorjaar van 2013 realiseren; • Naar aanleiding van het onderzoek fietsparkeren wordt in 2013 een nader voorstel uitgewerkt en maatregelen getroffen, zoals realiseren van stallingvoorzieningen en route - optimalisatie; • Blijvend inzetten op het in de nota genoemde positieve saldo en zo mogelijk in 2013 komen met optimalisatie voorstellen; Voor de achtergrond informatie wordt verwezen naar het betreffende rapport.
10
