Gemeente Rotterdam College van Burgemeester en Wethouders
Mw. J. Kriens Wethouder Volksgezondheid, Wetzijn en Maatschappelijke Opvang Bezoekadres: Stadhuis Coolsingel 40 Rotterdam Postadres: Postbus 70012 3000 KP Rotterdam
Aan de leden van de commissie voor Maatschappelijke Ondersteuning, Volksgezondheid en Participatie
Website: www.rotterdam.nl E-mail:
[email protected] Fax:010-4130250 Inlichtingen: W. Straasheijm Telefoon: 010^339165 Uw brief van: Uw kenmerk: Ons kenmerk: 1782 Aantal paglna's: 6 Aantal bijlagen: Betreft: Stand van zaken Plan van Aanpak Maatschappelijke Opvang. Datum: 12juli 2007
Geachte leden, Op 2 maart jl. zond het college van B en W een brief aan de gemeenteraad over de uitvoering van het Plan van Aanpak Maatschappelijke Opvang. Bij de bespreking van deze brief in uw commissie op 10 april jl. is naar voren gebracht dat u voor het zomerreces over de verdere voortgang wordt gemformeerd. Dat sluit aan op de in de brief gedane toezegging om periodiek te rapporteren over de voortgang. Het Plan van Aanpak Maatschappelijke Opvang kenmerkt zich allereerst door de ambitie om de Rotterdamse dak- en thuislozen de komende tijd van persoonlijke trajecten te voorzien: 2.900 trajectplannen per 31 december 2009; voor 60 % daarvan (1.740) dient sprake te zijn van een stabiele mix van verblijf en zorg. Daar gaan wij allereerst op in. Om die trajecten te kunrien uitvoeren is er een grote behoefte aan nieuwe voorzieningen, een behoefte die is geraamd op 19 nieuwe voorzieningen binnen Rotterdam en 7 daarbuiten. De stand van zaken op dit punt brengen wij eveneens in beeld. Tenslotte vermelden wij de stand ten aanzien van de financiering van het Plan van Aanpak MO. Stand van zaken trajecten Centraal Onthaal (CO) is per 1 januari 2006 gestart. Het is onderdeel van een sluitende aanpak die gericht is op terugdringing van dakloosheid en de bevordering van door- en uitstroom naar een hoger niveau van wonen, werken en zorg. De gemeente heeft daarbij de regie. In de eerste periode is er draagvlak ontstaan voor deze sluitende aanpak bij clienten(vertegenwoordigers) en ketenpartners. Een persoonsgerichte benadering is de basis voor die clienten die toegelaten zijn en dus ook aan de regio Rotterdam gebonden zijn. Het eerste jaar (2006) was voor Centraal Onthaal een ontwikkeljaar, waarbij op basis van ervaring en voortschrijdend inzicht, bijstellingen en nadere uitwerkingen gerealiseerd zijn.
De huidige stand van zaken kan het beste worden samengevat met onderstaande cijfers. Cijfers Centraat Onthaal Toegelaten Niet toegelaten Ingezet traject
2006 733
2007 (t/mjuni)
315
313 60
319
392
TOTAAL 1.046 375 711
Uit de cijfers blijkt dat het aantal trajecten toeneemt, daarop is ook stevig ingezet door de gemeente. Rekening houdend met de in de vorige bestuursperiode in het kader van de PGA 700 ingezette trajecten, liggen we redelijk op koers (1.800 trajectplannen en 550 stabiele trajecten per eind 2007). Het aantal nieuwe aanmeldingen neemt af en het aantal niet toegelaten clienten verhoudingsgewijs ook. Achter deze cijfers gaat een aantal ontwikkelingen schuil, waarvan ik in dit verband de volgende noem: Met betrekking tot de intakefase: • De teruggeleiding van clienten, die op basis van regiobinding niet toegelaten worden, is inmiddels beter georganiseerd. Een medewerker van een MO-in stalling is aanwezig bij de balie van Centraal Onthaal en kan de client spreken op het moment dat hij of zij niet toegelaten wordt. Het teruggeleidingstraject kan zo meteen worden ingezet. • Clienten worden in twijfelsituaties over regiobinding tijdelijk (4 weken) toegelaten tot de opvang zodat nader onderzoek c.q. het aanleveren van informatie vanuit de instellingen mogelijk wordt gemaakt, waarbij de klant niet op straat hoeft te verblijven in deze onderzoeksfase. • Naast de criteria op basis van regiobinding, leeftijd en verb I ijfstatus, is het noodzakelijkheidscriterium toegevoegd. Dat wil zeggen dat personen alleen gebruik kunnen maken van de maatschappelijke opvang indien ze behoren tot de volgende doelgroep:"... personen die, door een of meer problemen, al dan niet gedwongen de thuissituatie hebben verlaten en niet in staat zijn zich op eigen kracht te handhaven in de samenleving" (artikel 1 onderdeel 2 WMO). Met betrekking tot de trajectplannen: • De kwaliteit en kwantiteit van de trajectvoorstellen zijn de afgelopen tijd duidelijk gegroeid. Dat heeft enige tijd gekost, waardoor achterstand is ontstaan, die wordt ingelopen. Om op het goede niveau te komen, is er veel gemvesteerd en zijn er afspraken gemaakt over aantallen en kwaliteit van de trajectplannen. SoZaWe en GGD bezoeken de komende maanden de instellingen waarbij datgene wat gerealiseerd wordt per instelling getoetst wordt aan de afspraken. • Er is structureel overleg met alle instellingen: op dossierniveau in de traject toewijzingscommissie (TTC) en op uitvoerings-/beleidsniveau in de werkgroepoverleggen. Met betrekking tot de trajectregie: • De trajectregie bij de GGD is inmiddels tot ontwikkeling gebracht. Vanaf 1 mei 2007 zijn alle trajectregisseurs actief en heeft elk van de 7 regisseurs een of meerdere MO/GGZ instellingen onder zijn/haar hoede en een uitvoeringsteam in het kader van de voortgang van de PGA. • Per 1 juli 2007 waren 711 trajectplannen vastgesteld en in voortgangsbewaking genomen. Aanvankelijk bestond bij de MO en GGZ instellingen enige terughoudendheid bij het aanleveren van de gevraagde voortgangsinformatie (men voelde e.e.a. aan als een vorm van controle) maar inmiddels gaat deze informatieverstrekking beter.
•
•
Met ondersteunende automatisedngssysteem E-vita is helaas nog niet geheel operationeel voor het onderdeel trajectregie, zodat op dit moment nog vrij veel "handmatig" moet worden verwerkt. Op korte termijn zal ook dit probleem echter zijn opgelost, waarmee het aanzienlijk eenvoudiger zal worden de voortgangsbewaking van de afgesproken trajecten tot stand te brengen.
Met betrekking tot de effecten van Centraal Onthaal: • De bezettingsgraad van de (basale) nachtopvang is gedaald van ruim 100% naar gemiddeld 75%; dit heeft geleid tot sluiting van de nachtopvang van Van Speijk. Wij zien dit als een resultaat van zowel het versmallen van de voordeur (instroom), als het verbreden van de achterdeur (uitstroom naar andere trajecten). • Het aantal buitenslapers is niet toegenomen. • In juni zijn bij de rechter twee beroepszaken aanhangig gemaakt, waarbij het onderwerp regiobinding centraal staat. Uiteraard worden de uitspraken nauwlettend gevolgd. Voor de komende tijd staat ondermeer op het programma: • Momenteel wordt de Daklozenmonitor 2007 door SWA {Sociaal Wetenschappelijke Afdeling van SoZaWe) uitgevoerd. Hierin wordt ook meegenomen de vraag waar personen die niet in de nachtopvang verblijven, dan wel verblijven en op welke manier er met deze groep gewerkt kan worden aan het hoogst haalbare niveau van wonen, werken en zorg. • Aanscherping van het beleid m.b.t. drang, dwang en beloning. Over de schuldhulpverlening aan de doelgroep van het Plan van Aanpak MO zal via de algemene voortgangsrapportages m.b.t. schuldhulpverlening worden gerapporteerd.
Stand van zaken locaties Sinds de brief van 2 maart is verder gewerkt aan de uitvoering van het programma om 19 voorzieningen in Rotterdam te realiseren en 7 daarbuiten. De werkwijze is dat een locatie wordt voorgedragen door een deelgemeente (via een shortlist). De door de deelgemeente voorgedragen opties worden vervolgens gewogen, mede op basis van adviezen van politie en diensten. Bij de verdere uitwerking gaat het om vragen als: wat zijn de fysieke mogelijkheden van de locatie, wanneer komt zij beschikbaar, spoort dat in de tijd met het PvA MO, welke soort voorziening kan op die plek, wie kan die locatie ontwikkelen (corporatie bijvoorbeeld) en welke zorgaanbieder kan die voorziening exploiteren, gelet op hun offertes. Een locatie wordt niet gecommuniceerd voordat die vragen zijn beantwoord. Wanneer een pand nog moet worden verworven of de voorziening nog nader dient te worden uitgelijnd (bijvoorbeeld de invulling door de zorginstelling of toestemming van het College Bouw voor een noodzakelijke verbouwing) wordt deze nog niet concreet benoemd. Verder is uitgangspunt dat als eerste met de buurt wordt gecommuniceerd. Langs deze lijnen werkend, zijn er na de brief van 2 maart jl. vier nieuwe locaties naar buiten gekomen: Putsebocht (Feijenoord), Wollefoppenweg (Nesselande), Bovenstraat (IJsselmonde), terwijl er voor Pernis (Pastoriestraat) een alternatief is gecommuniceerd. De inzet is erop gericht om de nu nog resterende 7 locaties voor einde 2007 te publiceren. Met de deelgemeente Noord werd overeengekomen om de taakstelling van een voorziening in twee stappen in te vullen. De eerste stap is gezet met de aanpassing van een bestaande voorziening van het CVD aan de Mackaystraat. De aanpassingen hebben betrekking op het feit dat de in het gebouw reeds aanwezige 10 plekken voor psychiatrische patienten verblijfplaatsen worden en daarnaast de overige 18 plekken zullen worden ingevuld ten behoeve van doorstroomgerichte woonbegeleiding. Deze verandering heeft inmiddels zijn beslag gekregen. Met de buurt is een convenant opgesteld en de vernieuwde voorziening wordt fasegewijs in gebruik genomen.
De tweede stap van de taakstelling wordt ingevuld met een kleinschalige woonvoorziening die later operationeel wordt. Afgesproken werd dat het DB van Noord daarvoor in de tweede helft van 2007 een voorstel doet. Hoek van Holland en Pernis hadden aangegeven eveneens medewerking te willen geven aan deze opgave, maar yerzochten wel hun bijdrage te mogen afstemmen op de maat en schaal van deze kleinschalige dorpsgemeenschappen. In Hoek van Holland (taakstelling: 1 voorziening) kwam uit de zoektocht een particulier pension in het hart van het dorp naar voren dat door de plaatselijke corporatie werd verworven. De verbouwing is inmiddels gestart, het convenant bevindt zich in de afrondende fase. In September begint Stichting Ontmoeting met de gefaseerde instroom van uiteindelijk acht bewoners. Voor Pernis (taakstelling: 1 voorziening) was er ook het voornemen om een kleinschalig pension van maximaal 8 personen te realiseren, in dit geval door het Leger des Heils. Het wijkraadbestuur droeg aanvankelijk de voormalige secretarie aan de Pastoriedijk als locatie voor. Door de bewoners werd aandacht gevraagd voor alternatieven. Na maart is onder letding van Pernis een werkgroep aan de slag gegaan die het plan Pastoriedijk verder heeft uitgewerkt en afgezet tegen de door bewoners aangedragen alternatieven. Recent werd gerapporteerd. Daaruit komt naar voren dat de verbouwingskosten voor Pastoriedijk 55 de beschikbare middelen te boven gaat, en van alle alternatieven Pastoriestraat 24 t/m 28 er het gunstigst uitspringt. De voordracht van het DB van de wijkraad is daarop aangepast. De communicatie over deze nieuwe locatie is medio juni gestart. De verbouwing van het pand kan op korte termijn worden aangevangen. In Delfshaven werd de taakstelling (1 voorziening) ingevuld met de herbestemming van een leegstaand portiek met woningen van Pameijer aan de Kapiteinsbuurt. De voorziening is voorjaar 2007 in gebruik genomen voor de MO-doelgroep en ontwikkelt zich in stappen tot een Beschermd Wonen-voorziening voor 22 clienten. In de deelgemeente Hillegersberg-Schiebroek (taakstelling: 1 voorziening) is de keuze bepaald op de omvorming van een bestaand wooncomplex aan de Adriaen van der Doeslaan. Pameijer en Flexibel Wonen bestemmen dit complex deels tot een Beschermd Wonen voorziening van 19 wooneenheden, maar dat wordt gelijktijdig aangegrepen om ook de overige wooneenheden in het complex die bewoond worden door mensen van een bijzondere doelgroep, onder eenduidig regime te brengen en de huismeesterfunctie voor de rest van het complex zwaarder aan te zetten. Het convenant is in concept nagenoeg gereed, de noodzakelijke procedures worden afgewikkeld. De eerste bewoners van de MO-voorziening zullen aan het eind van de zomer instromen. De gehele transformatie zal enige tijd vergen. Uit de zoektocht van Hoogvliet kwam voor de invulling van de taakstelling (1 voorziening) een voorkeurslocatie naar voren die thans wordt uitgewerkt. Aanvankelijk werd ervan uitgegaan dat deze locatie een capaciteit zou hebben van 30 clienten, de nadere planvorming maakt duidelijk dat er ruimte is voor 18 tot 24 personen. Het pand is nog niet verworven, dat dient de volgende stap tezijn. Met de deelgemeente IJsselmonde zijn goede vorderingen gemaakt met de uitwerking van de taakstelling van drie voorzieningen. De eerste voorziening betreft Begeleid Wonen voor 10 tot 12 personen. Het pand is aangekocht door Woonbron, Leger des Heils wordt de exploiterende instelling. De omwonenden van het pand aan de Bovenstraat zijn begin juli gemformeerd. De ingebruikname volgt eindeditjaar. De tweede voorziening betreft een locatie voor Beschermd Wonen van 18 tot 24 plekken. Naar verwachting zijn de plannen in oktober zodanig geconcretiseerd dat daarmee naar buiten kan worden getreden. De derde MO- voorziening in IJsselmonde krijgt werkendeweg invulling. Er wordt een pilot uitgevoerd om trajecten voor voormalige dak- en thuislozen (waaronder huisvesting) te realiseren binnen bestaande zorg. Wanneer er voldoende van deze plaatsen gerealiseerd
kunnen worden, staan die bij elkaar gelijk aan een voorziening en heeft Usselmonde aan de taakstelling voldaan. Voor de pilot is een periode uitgetrokken van 18 maanden. Mocht na die periode blijken dat op deze wijze onvoldoende plaatsen voor voormalig dak- en thuislozen gerealiseerd zijn, dan komt de derde voorziening voor Usselmonde opnieuw op de agenda. In Prins Alexander wordt thans een IBW-voorziening aan de Romanohof voorbereid. Daarmee rekeninghoudend omvat de taakstelling nog twee andere voorzieningen. Mede uit een oogpunt van spreiding is er voor gekozen een voorziening toe te delen aan de nog in opbouw zijnde wijk Nesselande. De bekendmaking riep nogal wat discussie op, meer dan nodig was omdat nog enige tijd onzeker bleef waar de voorziening precies zou komen en wat deze zou inhouden. Medio april werden ook de iocatie en formule bekend gemaakt: begeleid wonen voor 12 tot 15 personen hoog op de woonladder, in een nieuw te bouwen pand aan de Wollefoppenweg en te exploiteren door het Leger des Heils. Een breed samengestelde klankbordgroep werkt onder leiding van de deelgemeente nu aan de opstelling van een convenant. Wat betreft de invulling van de derde voorziening zulien de plannen in September zo concreet zijn uitgewerkt dat omwonenden kunnen worden ge'informeerd. In het Stadscentrum {taakstelling: 1 voorziening) werd de focus voor de voor te dragen Iocatie allereerst gericht op een pand dat geschikt is te maken als kleinschalige (beschermde) woonvoorziening voor 12 personen. Het DB van de Centrumraad verzocht nadien ook een alternatief uit te werken. De projectorganisatie is daarmee thans doende. In de deelgemeente Feijenoord was het zoeken gericht op locaties die kunnen dienen voor de realisatie van de taakstelling van 2 voorzieningen. De eerste van de twee werd echter ingevuld met een Iocatie die niet voortkwam uit de zoektocht, maar uit in het verleden gedane toezeggingen. Het betreft twee panden aan de Putsebocht (Flexibel Wonen), die samen ruimte bieden aan 16 personen die zulien worden begeleid door het Leger des Heils. Gelet op de gevoeligheid van deze Iocatie is een relatie met drugsgebruik volstrekt uitgesloten. Een convenant is inmiddels opgesteld met betrokkenheid vanuit de buurt. De panden worden nog verbouwd en naar verwachting eind 2007 in gebruik genomen. In het kader van het Pact op Zuid wordt een inzet van de bewoners van de panden voor de buurt gestimuleerd. Voor de andere voorziening, eveneens van het type kleinschaltg wonen, zijn er meerdere opties waaruit op korte termijn een keuze wordt gemaakt die vervolgens nog moet worden uitgewerkt. Voor Charlois (taakstelling: 1 voorziening) is begin dit jaar de keuze gemaakt dat het zoeken zich specifiek dient te richten op een geschikte Iocatie voor de polikliniek langdurige zorg die een medicinale behandeling voor opiaatafhankelijken biedt. Nu functioneert al enige jaren een soortgelijke poli aan de Hoornbrekerstraat, zonder enige overlast. Rotterdam heeft van het Rijk toestemming gekregen om het aantal patienten uit te breiden. Hiervoor is een voorziening nodig. Deze zou - gelet op doelgroep en spreiding binnen de stad - op een goed bereikbare plek in Zuid moeten komen. Alle partijen streven ernaar om in het najaar een Iocatie te kunnen presenteren. Op voorstel van het DB van Overschie (taakstelling: 1 voorziening) wordt gewerkt aan de uitbreiding van een bestaande voorziening met ca. 20 plaatsen Beschermd Wonen. De uitbreiding (Landgoed Nieuw Rhodenrijs, Delftweg) kan naar verwachting in 2009 worden gerealiseerd. In Kralingen-Crooswijk werd de taakstelling van twee voorzieningen, rekening houdend met de geplande uitbreiding van 10 verpleegbedden in het nieuwe Havenzicht, als volgt nader ingekteurd: een kleinschalige woonvoorziening waarbij gedacht werd aan 10 plaatsen en een woonvoorziening voor ca. 15 plaatsen, zo mogelijk in het oostelijk deel van Kralingen. Het voornemen om voor een voorziening nog voor de zomer een Iocatie voor te dragen wordt niet gehaald, dat wordt na de zomer. Met de tweede voorziening verwachten wij voor het einde van dit jaar naar buiten te kunnen treden.
Regio Van meet af aan is de bedoeling geweest om een substantieel deel van het totale programme buiten Rotterdam te realiseren, namelijk 7 voorzieningen. Vier voorzieningen zijn al eerder naar buiten gebracht: Duurzaam Verblijf (Midden Drenthe), Time Out {Hummelo), Pension (Vlaardingen), Woon Zorg Werk (Albrandswaard). Drie van de voorzieningen zijn inmiddels operationeel. Het Rotterdamse aandeel in Duurzaam verblijf is voor dit jaar 18 bedden die medio 2007 beschikbaar zijn en de komende jaren uitgroeien naar 60. Hummelo is in bedrijf met 10 plaatsen en de WZW in Albrandswaard heeft dit jaar 48 plekken beschikbaar. De instroom verloopt naar behoren. Voor de resterende drie worden de volgende opties uitgewerkt: « Een zorginstelling is voornemens om in een regiogemeente een voorziening met 22 plaatsen voor beschermd wonen te realiseren, met daarbij bijzondere aandacht voor de LVG-problematiek binnen de doelgroep PvA MO; • Er is overleg gaande met een andere regiogemeente om aldaar een kleinschalig pension {15 plekken) te vestigen; • In een derde regiogemeente tekent zich de bereidheid af om een begin te maken met de realisatie van enkele (z)onderdak woningen. Stand van zaken financier! Zoals bekend laat de Rotterdamse begroting van het Plan van Aanpak Maatschappelijke Opvang aan de gemeentelijke kant een tekort zien dat zich de komende jaren beweegt tussen 7 en 9 miljoen euro per jaar. Ten aanzien van de dekking van dit tekort is er discussie met het Rijk over de herziening van de verdeelsleutel van de doeluitkering Maatschappelijke Opvang/Verslavingszorg. Deze herziening moet leiden tot de dekking van het resterend gemeentelijk tekort van het Plan. Het door het Rijk geentameerde onderzoek van het Instituut voor Onderzoek Overheidsuitgaven (IOO) is onder druk van de G27 voorgelegd aan de Raad voor de Financiele Verhoudingen (RFV). De RFV vond in het rapport geen basis om te komen tot herverdeling hoewel men de noodzaak tot herverdeling wel heeft bevestigd. De staatssecretaris heeft deze visie overgenomen en gaat in overleg met de centrumgemeenten bezien of en in hoeverre er uit de impasse kan worden gekomen. Dat betekent wel dat er vooralsnog geen structurele dekking is voor de tekorten van de G4. Ook zijn er enkele onzekerheden over de bijdrage van het Rijk in het kader van de AWBZ. Door de G4 is aangedrongen op een bestuurlijk overleg om het Rijk te wijzen op het nakomen van de aangegane verplichtingen en hierover op korte termijn duidelijkheid te verschaffen. Mocht deze duidelijkheid uitblijven dan zullen, op grond van de beschikbaarheid van middelen, de met het Rijk afgesproken doelstellingen opnieuw worden bezien en aangepast. Op de valreep komt het bericht uit Den Haag dat voor 2007 Rotterdam eenmalig een bedrag ontvangt van € 5,25 miljoen. Met dit bedrag, en het eerder door de gemeenteraad beschikbaar gestelde bedrag van € 3 miljoen, kan het jaar 2007 zonder tekort worden afgesloten. Voor het verkrijgen van een structurele oplossing zal ik mij onverminderd blijven inzetten. Met vriendeliike groet.
ntine Kriens, Wethouder Volks
izondheid, Welzijn en Maatschappelijke Opvang
