NOTULEN VAN DE OPENBARE RAADSVERGADERING van 5 en 7 november 2013 << MET BIJLAGEN >> Voorzitter: H.P. Bakker Griffier: H.P. Reijsoo Aanwezige raadsleden:
Tevens aanwezig het college: Afwezig m.k.: 1.
GB: Broekmans, Karapetian, Kuipers, Lap CDA: De Vries, Peters, Wijnstra PvdA: Heres, Draaisma ChristenUnie: Berghuis, Mulder VVD: Hoekzema FH: Hoiting Van Dijk, Te Velde, Zwart Heite, Slob
Opening en vaststelling agenda Opent vergadering, spreekt ambtsgebed uit, heet aanwezigen welkom. Meldt dat mw. Heite en dhr. Slob afwezig zijn. Constateert dat agenda conform kan worden vastgesteld.
Voorzitter
2. Ingekomen stukken Conform het voorstel wordt besloten. 3.
Benoeming in diverse gremia (rv nr 047) Meldt dat volgens lot van cie. van stemopneming deel uitmaken dhr. Broekmans, Hoekzema en Berghuis. Constateert na schorsing om cie. werk te laten doen dat voorstel unaniem gevolgd wordt voor w.b. beslispunten 1,4,5 en 7 en dat de voorgestelde keuzes voor w.b. de beslispunten 2, 3 en 6 ook unaniem gevolgd worden.
Voorzitter
4.
Begroting 2014 (rv nr 048)
a.
Algemene Beschouwingen (Algemene Beschouwingen (hierna ook AB) en reacties van college staan in extenso op www.bedum.nl. Op deze plek alleen kleine stukjes discussie tussendoor.) Broekmans Houdt Algemene beschouwingen voor GB. Verwijst voor slotregels ervan naar GB-site. Wijnstra Gehoord deze AB van GB waait er een frisse wind bij GB, genuanceerd verhaal, positief op een aantal dossiers. Komt daar in zijn eigen betoog zo op terug. Leest echter in krantenartikel "GB geeft uitleg" een heel aantal dingen die niet met het nu gehouden betoog overeenkomen. Vindt het ook lastig om GB op nu uitgesproken AB aan te spreken omdat niet de gehele AB van GB zijn uitgesproken. Vraagt korte reactie daarop van GB. Broekmans Begrijpt niet dat dhr. Wijnstra andere ideeën van GB in de krant heeft gelezen. Wijnstra Heeft hier na afloop nog wel aantal gerichte vragen over aan GB en zal dan ook voor GB benoemen waarin hij het krantenbericht vindt verschillen met de door GB gehouden AB. Houdt Algemene Beschouwingen voor het CDA. Draaisma Houdt Algemene Beschouwingen voor de PvdA. Berghuis Houdt Algemene Beschouwingen voor de ChristenUnie. Hoiting Dhr. Berghuis maant tot voorzichtigheid met aanwending van vrije deel van AR. Heeft dhr. Berghuis dan ook moeite met onttrekking van € 1 mln. aan AR om daarmee bestemmingsreserve voor ontsluiting van Bedum te kunnen realiseren? Berghuis Vindt dat op dit moment verantwoord en in lijn met besluitvorming van raad maar waarschuwt dat ontwikkeling van vermogen niet door kritische ondergrens moet zakken, m.n. bij rekening 2012 gaf gemeente € 5 ton meer uit dan ze ontving en is daarmee beroep op AR gedaan. AR wordt dan beetje beschouwd als 2e portemonnee, zover wil CU niet gaan. Hoekzema Houdt Algemene Beschouwingen voor de VVD. 1
Hoiting
Houdt Algemene Beschouwingen voor de Fractie Hoiting. Dient motie in die ahv. luidt: Raadsvoorstel nr. 048 Onderwerp: ambtsgebed De raad van Bedum in vergadering bijeen op 5 en 7 november 2013 - het gebruik om de raadsvergadering te beginnen met het uitspreken van het ambtsgebed stamt uit de tijd dat de meerderheid van de bevolking van Bedum praktiserend aanhanger van het christelijke geloof was; constaterend dat: - dit voor de huidige bevolking van Bedum niet meer opgaat, alsmede dat de christelijke politieke partijen een minderheid vormen in de raad en dat ook slechts een minderheid van de raad daadwerkelijk deelneemt aan het ambtsgebed; is derhalve van mening dat het ambtsgebed afgeschaft dient te worden; en verzoekt het college het reglement van orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad dienovereenkomstig aan te passen; en gaat over tot de orde van de dag. Ondertekend door H.T. Hoiting (FH).
Berghuis
Dat coalitiepartijen elkaar onvoorwaardelijk trouw bleven de afgelopen 4 jaren is vanzelfsprekend. Bij rol van coalitie schragende partij zoals CU zichzelf ziet hoort dat je op tijd blaft zodat de anderen wakker worden en je niet hoeft te bijten. Hoopt dat blaffen van CU afgelopen jaren niet aan dovemans oren was besteed. Begrijpt dat FH vindt dat ambtsgebed in raadzaal imago van Bedum schaadt, dat daardoor mensen niet veel zin hebben zich in Bedum te vestigen. Vindt motie overtrokken middel om ambtsgebed van raadsagenda te krijgen. Bedoelde opmerking over blaffen van CU als compliment. CU was enige partij die nog wel kritiek had op college. Beweert niet dat mensen niet in Bedum willen gaan wonen vanwege ambtsgebed maar wel dat veel mensen denken dat in Bedum oude christelijke waarden en regels gelden en er niets te doen is in Bedum, je er bv. zondags nog geen kop koffie kunt krijgen. Motie is juist instrument om gevoelens in raad daarover op tafel te krijgen. Richting GB. Element van trouw plus feit dat je met meerderheid van 1 stem regeert vraagt van alle coalitiepartijen om goed bij de les blijven, dat heeft besluiten beter gemaakt, complimenteert GB daarvoor. Over afschaffing van ambtsgebed hoeft deze raad geen besluit te nemen, dat is aan de coalitie die na de verkiezingen aantreedt om over te besluiten.
Hoiting
Berghuis
b.
Reactie van het college op de algemene beschouwingen Reageren op algemene beschouwingen van fracties. Zie pdf op www.bedum.nl
Zwart, Van Dijk, Te Velde Voorzitter
Berghuis
Reageert op algemene beschouwingen van fracties. (zie pdf op www.bedum.nl ). Ziet nu nuancering in standpunt van GB-fractie, maar nog geen consistentie. GB pleit nu in eerste termijn voor meer samenwerking met Groningen dan nu het geval is. GB stemde eerder in met verkenningen BMW/DEAL(G7) maar noemt die variant niet in enquête onder burgers die op haar website staat. Merkt in dat kader op dat ict-samenwerking met Groningen een paar jaar geleden is verkend. Groningen reageerde daarop afwijzend. Dat had te maken met andere prioriteiten toen maar ook omdat Groningen vond dat BMW zelf op dat vlak e.e.a. moesten ordenen. Nieuwe mogelijkheden die er inmiddels zijn in noordelijk verband (waar GB ook op wees) worden verkend maar alle herindelinggesprekken werpen ook hun schaduw vooruit en dit soort samenwerkingsverbanden ga je aan voor de langere termijn: je hebt hoge desintegratiekosten als dat een kortere termijn wordt. Provincie heeft niet gereageerd op brief van raad Bedum. Itt tot wat provincie beweert doet raad op 3 december geen definitieve maar richtinggevende uitspraak. Hierover is volgende week nog gezamenlijke bijeenkomst met betrokken raden. Raad moet op 3 december aangeven of hij deze richting obv beschikbare info zoals financiën, zeggenschap, gemeentegrootte, bestuurskracht etc. het verkennen waard vindt. Heeft zelf ook sterke voorkeur voor zelfstandigheid en samenwerken maar Bedum kan het zich niet veroorloven om aan de zijlijn te blijven staan. Is het zeer korte tijdpad tot 3 december realistisch en voldoende om gefundeerd oordeel te vellen bijv. over de financiën? 2
Voorzitter
Berghuis Voorzitter
Berghuis Voorzitter Draaisma
Voorzitter
Draaisma
Voorzitter
Hoiting Voorzitter
Zal raad in bijeenkomst volgende week nog duidelijk maken dat financiën maar één factor bij die keuze zijn. Aan financiën op zich kun je gelet op de vele onzekerheden waarmee die omgeven zijn geen absolute conclusies verbinden. Ze zijn ook maar één van de wegingsfactoren. Tijdpad tot 3 december is heel kort maar is niet door gemeente bedacht. Raad gaf provincie daarom al eerder aan deze periode onfatsoenlijk kort te vinden. Maar als Bedum nu niets zegt laat zij de bespreking van GS en daarna PS aan zich voorbijgaan. Neemt aan dat G7 druk hebben uitgeoefend op provincie om tijdpad op te rekken. Verschillende gemeenten hebben druk uitgeoefend, Winsum stuurde brief en kreeg er ook een terug van provincie. Maar bespreking in PS staat gewoon vast. Bedum moet kans niet missen om haar richting te ventileren. Maar ook in de zin van de wet ARHI is dat nog geen definitief besluit. Er blijft tijd om verder dingen uit te zoeken maar op 3 dec. wil provincie wel weten of Bedum het met cie. Janssen eens is (1 gem. Hoogeland vormen zonder Eemshaven). Daar is raad tegen en daarin staat Bedum niet alleen. Vervolgvraag is dan: hoe dan wel, biedt G7 dan voldoende perspectief of wil men naar de stad. Theoretisch kan raad nog op 3 dec. aangegeven richting terugkomen maar men moet dan wel overtuigd zijn van consequenties daarvan. De metafoor van een fuik is dus zo gek nog niet. Is dat niet met dhr. Berghuis oneens. Vz. noemt terecht brief Winsum mbt. herindelingvoorstel prov. Groningen. Begrijpt dat er nog geen reactie van prov. is op motie raad Bedum op dat punt. Begreep eerder dat 3 dec. bedoeld was om provincie dwingend advies te geven aangaande herindelingvoorstel maar begrijpt nu dat het meer om het aangeven van een richting gaat. Dit triggerde de CU ook al; heeft die info niet eerder dan vanavond hier aan tafel, en tamelijk terloops, gehoord. Die info is eerder wel gewisseld in bijeenkomst met raden van G7 in Huizinge. Heeft bij bespreking van provinciale visie al gezegd dat itt. wat provincie roept de uitspraak in december niet definitief is; maar een gratuite uitspraak is het natuurlijk evenmin; kan daarom geen betere term bedenken dan dat het een richtinggevende uitspraak is. Vindt dat je als Bedum moet zeggen vanuit de second best positie dat de G7 een betere oplossing is dan alleen maar Hogeland. Daarover waren raad en college het ook eens. Als je die richting kiest - wat bijna alle partijen in deze raad doen - moet je dat ook kenbaar maken aan de provincie. Raad krijgt nog info op weg naar 3 december en volgende week nog een bijeenkomst, en moet dan een keus maken met medeneming van alle relevante aspecten tussen de G7 of een verband met de stad Groningen, een keuze die eventueel voor Winsum en Bedum ook in aanmerking komt. Heeft dit best nog eens willen toelichten maar nieuw is deze info niet. Beaamt dat wat in Huizinge/de plaats Melkema besproken is wel is gecommuniceerd, o.a. door DvhN, die het weergaf op een wijze waar hij persoonlijk niet blij van werd. Stelt het daarom zeer op prijs dat voorzitter, - want er zullen veel kijkers zijn naar deze raad - dit nu verder verduidelijkt heeft want dan is het ook in deze setting maar ook voor de inwoners duidelijk, die dit niet hebben meegekregen uit de bijeenkomst op de plaats Melkema. Wijst erop dat er na de zomervakantie in de raadscie. al is gesproken over de provinciale visie en het vervolg zoals de provincie zich dat voorstelde. Stipuleert dat de eerste bijeenkomst in Huizinge een informatieve avond was voor alle gemeenteraden van G7. Die bijeenkomst was een tussenstap in de opbouw naar de openbare vergadering op 3 december. Is er kans dat provincie richtinggevende uitspraak toch als definitieve uitspraak opvat? Nee. Zei al vanaf het begin dat provincie dit niet als definitieve uitspraak kan opvatten, en de provincie heeft dat in brief aan Winsum, die deze raad ook kent, ook toegegeven. Provincie heeft de gemeenten totaan haar eigen verdere beraadslagingen gelegenheid gegeven met een alternatief te komen voor haar eigen voorstel dat min of meer een klakkeloze overname van het advies van de cie. Jansen was: wat Bedum betreft hield dat in opgaan in Hogeland. Bedum vindt dat een onverstandige niet robuuste oplossing en moet dat geluid opnieuw in december laten horen + richtinggevend uitspreken de G7 als betere oplossing te zien, en markeren dat de meeste raadsfracties van Bedum dat als second best zien, maar in 3
Lap
Voorzitter
c.
elk geval niet deze gelegenheid om zich uit te spreken voorbij laten gaan. Raad mag erop vertrouwen dat college het richtinggevend karakter van de uitspraak zal onderstrepen, het college zal ook refereren aan wat de provincie in de brief aan Winsum heeft toegegeven. Voorzitter noemde GB inconsistent tav. herindeling en noemde in dat verband ook dat GB samen zou willen gaan met Groningen. Maar GB houdt zich w.b. herindeling aan afspraak die verwoord is in brief van 17 april. GB had het wat Groningen betreft over samenwerken op ict-terrein, als vb. van hoe je in algemene zin op terreinen als Jeugdzorg e.d., naar grotere verbanden dan Hogeland-Eemsdelta kunt kijken. Is het met dat laatste eens. Ook al maak je in de provincie 5 of 6 gemeenten, je blijft op provinciale schaal ook samenwerking nodig hebben voor wb. Brandweer, GGD, RUD e.d.. Laat buiten beschouwing dat GB eerder ook samenwerking met Groningen heeft genoemd maar dat heeft wel als raakvlak met herindeling dat je niet zomaar op verschillende onderdelen met verschillende partners kunt samenwerken. Vond het inconsistent dat GB eerder aangaf de BMW-DEAL-optie zo gek nog niet te vinden maar die optie niet vermeldde in haar enquête onder burgers. (zie verder antwoord op www.bedum.nl vanaf "gaswinning".) Schorst na afronding van beantwoording vergadering tot do. 7 november 2013.
Voortzetting van de vergadering op 7 november met bijdragen in tweede termijn van fracties
Aanwezige raadsleden:
Tevens aanwezig het college: Afwezig m.k.: Voorzitter
Broekmans
Berghuis
Broekmans Wijnstra
Broekmans
Wijnstra
Karapetian
Wijnstra
Karapetian
Wijnstra
GB: Broekmans, Heite, Karapetian, Lap CDA: De Vries, Peters, Wijnstra PvdA: Heres, Draaisma, Slob ChristenUnie: Berghuis, Mulder VVD: Hoekzema FH: Hoiting Van Dijk, Te Velde, Zwart Kuipers
Heropent vergadering. Bijdragen 2e termijn staan op www.bedum.nl, h.l. toevoegingen en discussie tussendoor. Houdt Algemene Beschouwingen 2e termijn. Wenst tot slot alle partijen in maart heel veel succes bij verkiezingen. Voelt zich aangesproken door verwijt dat bijdragen die GB heeft ingeleverd bij college, doorgesluisd zouden zijn naar anderen. Wil boven water hebben hoe dit zit. Wil bewijs daarvan wel geven (geeft document als bewijs door richting CU). Herkent doorgegeven document als afkomstig van zijn hand. Wil GB hiermee zeggen dat CDA voortijdig zou beschikken over bijdragen GB? Openingszin ("ook naar aanleiding van de algemene beschouwingen van GB") op doorgegeven document is getikt. Dat kan niet tijdens 1e termijn zijn gebeurd. Kan exact aangeven aan welke zinsneden in krantenartikel de 3 vragen refereren, komt daar ook nog op in tweede termijn . Heeft document dat GB nu doorgaf met het kopje "Ook nav. Algemene Beschouwingen van GB" redactioneel voorbereid op eventuele verdere vragen die hij nog tijdens de Algemene Beschouwingen aan GB zou kunnen hebben. Dhr. Wijnstra had zonder kennisname van de AB van GB de opmerkingen die hij over het krantenartikel maakte in 1e termijn niet kunnen maken. Kan met zekerheid aangeven dat dat niet het geval is. De vragen zijn obv krantenartikel gesteld, niet anders. Had verwacht nav AB nog wat meer vragen te hebben en zou die onder het betreffende kopje bijgeplaatst hebben en meegegeven hebben aan GB voor 2e termijn. Vindt dat toch niet helemaal overtuigend. GB gaat het erom dat alle raadsfracties in de toekomst gelijkwaardig worden behandeld. Dat wil GB met dit punt duidelijk maken. Maakt er ernstig bezwaar tegen dat mw. Karapetian met "in de toekomst" impliceert dat de 4
Voorzitter
Wijnstra
Voorzitter Karapetian
Voorzitter
Hoiting
Broekmans
Wijnstra
Lap
Voorzitter
Hoekzema
Voorzitter
AB van GB wel doorgesluisd zijn en daarmee zowel college als CDA in twijfel trekt. Heeft 3 vragen over krantenartikel na 1e termijn van GB aan GB ter hand gesteld. Verbaast zich over deze discussie. Punt van CDA is nav artikel in Nieuwsblad, aangevuld met AB. Gaat ervan uit dat niet eerder en ook nu, de bijdragen van de fracties ter hand zijn gesteld aan de achterban. Ziet datum, adres noch afzender op doorgegeven document. Is bij zijn interruptie op GB voor zijn eigen AB ingegaan op punten van GB en heeft toen ook gezegd dat hij nav het krantenartikel vragen had voorbereid en mee zou geven na afloop, en ook gezegd dat hij geconstateerd had dat er nogal wat verschil zat tussen wat GB uitsprak in haar AB en wat er in de krant stond en daarom duidelijkheid wilde hebben op een aantal punten. De vragen zijn dus overhandigd na afloop van de 1e termijn van GB. Ziet niet hoe GB dan kan concluderen dat er gelekt is. De AB van GB waren uitgesproken. Dit document van dhr. Wijnstra is uitgeprint en wel meegenomen naar de 1e termijn voordat de AB van GB zijn voorgelezen. De vragen van het CDA, de vergelijking die het CDA maakte tussen de AB van GB en het krantenartikel en überhaupt het idee om daartussen verschillen te signaleren, duiden alle logischerwijs op voorkennis van de AB van GB. Betwist die logica als hij ziet om welke passages het gaat, die zijn 1:1 uit de advertentie in de Bedumer te halen. Concludeert dat dhr. Wijnstra voorliggend document aan GB heeft gegeven na afloop van 1e termijn van GB en tevens zegt dat hij dit niet heeft ontleend aan verspreiding van 1e termijn van welke fractie dan ook naar anderen. Vindt zelf ook niet uit dit A4'tje blijken dat dat anders is. Vindt het tot slot een goede en zorgvuldig te koesteren gewoonte dat fracties hun eerste termijn kort voor de vergadering ter hand stellen aan college zodat college zich kan voorbereiden op de gestelde vragen. Weet niet anders dan dat zorgvuldig mee omgegaan wordt. Zal toezien op de naleving daarvan. GB gaat niet akkoord met begroting '14 omdat zij het oneens is met kaasschaafmethodiek. Begroting bevat echter weinig schaafwerk, integendeel, het pakket bezuinigingsmaatregelen waar GB het ook mee oneens is, bevat voorstellen waarbij niet de kaasschaaf maar de botte bijl wordt gehanteerd. Hoe wil GB nu eigenlijk concreet begroten? In voorgaande begrotingsvergaderingen is al gezegd dat dit niet de manier van werken van GB is. Dhr. Lap heeft toegelicht hoe GB het zou doen. Dat GB vorig wel akkoord ging had te maken met investeringen die strookten met verkiezingsprog. van GB. Heeft in 2e termijn gezegd dat GB een duidelijke takendiscussie wil voeren mbt ambtelijk apparaat. Obv onderzoek moet gekeken worden naar efficiency van processen. Dat is toch heel concreet. Daarmee haalt GB nog geen miljoenen binnen. Komt nu ook op vraag die GB aan CDA heeft gesteld over begroting en besluitvorming. Pakket maatregelen waar CDA het in zoekt is ruim bemeten om toekomstige begroting sluitend te krijgen. Heeft zelf GB in 1e termijn opgeroepen met tegenvoorstellen te komen. Is het met FH eens dat een beetje snijden tbv efficiency dan matig is. GB heeft fracties bij kadernota aantal ideeën doen toekomen. Daar is niet op gereageerd. Een daarvan was efficiencyverbetering. Een ander was veel meer voordeel uit efficiencywinst door samenwerking halen. Als je dat niet onderzoekt, resteert slechts de kaasschaaf. Wil voorkomen dat eerdere bijdragen worden herhaald. GB heeft eerder een soort algemene oproepen geplaatst. Zeggen dat er te weinig efficiencywinst is behaald is één ding maar GB doet net alsof college daar niet naar gekeken heeft. Wil er bovendien op wijzen dat als GB tegen begroting stemt en andere partijen daarin meegaan, de gemeente onder toezicht van de provincie komt omdat zij niet gerechtigd is tot enige uitgave. Het aardige bij de begroting is dat oppositie en coalitie op zich de begroting goedkeuren maar de oppositie zich profileert op onderdelen waar ze het niet mee eens is. In dat verband is het heel bijzonder dat GB straks kennelijk tegen de begroting gaat stemmen maar vorig jaar voor de begroting gestemd heeft. GB mag straks nog eens toelichten wat daartussen het verschil is. Voorzitter spreekt over verschil tussen coalitie- en oppositiepartijen in dezen, VVD distantieert zich echter van deze discussie, wil niet in één adem genoemd worden in dit verhaal. Zoals zojuist uitgeduid, hoort begroting behandeld en daarover gestemd te worden. VVD is 5
Berghuis
Draaisma
Voorzitter
Wijnstra Draaisma
Berghuis Hoekzema
Wijnstra Hoekzema
Draaisma
Hoekzema
Voorzitter Hoekzema
Voorzitter
Hoekzema Berghuis
Hoiting
bijv. als regel tegen de OZB-verhoging. Het is ook bijzonder om tegen de begroting te stemmen maar wel akkoord te gaan met investering bv. in zwembad. Wat houdt besluit dan in wat daarover genomen is met elkaar? Had zelfde vraag, steunt opm. CU in dezen. Vraagt zich ook af of GB beseft wat niet akkoord gaan met begroting betekent voor investeringen zoals in zwembad en Centrumplan. Geeft sprekers gelijk die zeggen dat je die investeringen alleen kunt doen als je de begroting overigens in evenwicht hebt gebracht: dat is ook nog wel een aparte invalshoek. Houdt Algemene Beschouwingen 2e termijn. Houdt Algemene Beschouwingen 2e termijn. Toelichting op eerste *): de 4 lopende onderzoeken die de 7 gemeentesecretarissen van de G7 doen naar haalbaarheid en gevolgen voor die 7 gemeenten op het gebied van financiën. Aanvulling na tweede *). Voorganger Bonnema noemde bij AB'13 stevige investering in bermverharding een goede zaak voor veiligheid van alle weggebruikers en kosten van onderhoud dat anders zeer frequent zou moeten worden herhaald omdat de oplossing maar even effect zou hebben, en voor landbouwverkeer dat zich, om concurrerend te blijven, van steeds grotere machines voorziet. Met het budget kan niet het hele wegennet buiten de bebouwde kom worden aangepakt. Daarom is het goed alert te blijven op nieuwe kansen. Ook in 2e termijn heeft PvdA CDA niet op de korrel genomen en ook in de 2e termijn van CDA bij AB'13 staat niets over een korrel. Houdt Algemene Beschouwingen 2e termijn. Gaat in 2e termijn eerst in op vragen aan VVD. Gaf bij kadernota aan muziekschool ook de moeite waard te vinden voor Bedum maar zei ook dat muziekschool moet staan voor basis muziekonderwijs en men al het andere dat zij verzorgt zelf moet betalen. Wb. vraag van CDA staat er in plannen voor centrum dat er tweede doorsteek moet komen om centrum met Grote Straat te versterken en dat Kerklaan qua versgebeuren zijn plaats moet krijgen/behouden. Het een versterkt het ander. Heeft het in 1e termijn niet gehad over achteruitgang van Bedum, alleen gezegd dat Bedum tot goedkopere gemeenten behoort maar dat positie van Bedum er niet beter op wordt. Wb. vraag om optelsom te maken: kijkt niet naar lijstje dat in begroting staat maar landelijk is Bedum 15 plaatsen gezakt. Had het over rekensom ivm doorberekening van totale lasten komend jaar in begroting. Heeft rekenmachine die hij van CDA had gekregen toevallig vorige week nog weggegooid omdat er geen deugdelijke batterij in zat. Op PvdA: heeft altijd gezegd dat Bedum richting zuiden moet kijken gezien haar bevolking maar nooit dat Bedum onderdeel van Groningen moet worden. PvdA Bedum heeft zich ingezet voor ontsluiting van Bedum, had het echter niet over PvdA Bedum maar over PvdA in Staten, die westvariant heeft tegengehouden. Vindt dat VVD zich zuur betoont in dezen: dat PvdA Statenfractie bij onderhandeling over nieuw college van GS al die miljoenen voor ontsluitingsweg van Bedum rechtstreeks in dat collegeakkoord heeft gefietst. PvdA heeft VVD ook niet verweten dat zij vindt dat Bedum onderdeel van Groningen moeten worden. Wipt hierover uit stoel omhoog omdat PvdA Bedum juist veel heeft gelobbyd bij PvdA Statenfractie. Het gaat niet om de miljoenen die nu zijn vrijgekomen maar over de € 20 mln. meer die de westelijke variant zou kosten. Houdt Algemene Beschouwingen 2e termijn. V.a. "mooi dat burgemeester eerdere opmerkingen over zijn kijk op dualisme nu behoorlijk nuanceert." Merkt voor de precisie op dat hij zichzelf geciteerd heeft. Vanaf "Om het draagvlak nog meer te vergroten komt vanaf nu bij toerbeurt ook een collegelid bij de fractievergaderingen van de oppositiepartijen om voorafgaand aan de raadsvergaderingen zaken te bespreken. Een mooie taak voor de burgemeester, lijkt mij" Heeft begin deze raadsperiode aangeboden te komen als hij uitgenodigd zou worden. VVD heeft die mogelijkheid tot nu toe niet opgepakt. Wacht uitnodiging van VVD af. Rondt 2e termijn AB af. Vond laatste passage van dhr. Hoekzema veruit het leukst en interessantste, waardeert het zeer hoe dit richting CU is uitgesproken, komt voor indiening van motie daar nog op terug. VVD zegt dat resultaten Ability steeds maar slechter zijn dan begroot. Moet dat tegenspre6
Draaisma
Hoekzema
Hoiting
Hoekzema Berghuis
Hoekzema
Voorzitter
Hoekzema Voorzitter Hoekzema
Voorzitter
Hoiting
Voorzitter Hoiting
Wijnstra Hoiting
ken. Vele jaren zijn is uiteindelijk resultaat van Ability gunstiger geweest dan was begroot. Deelt opmerking FH. Wb. Kostenstijging: alles wordt duurder. Ook al zou Ability wat duurder worden, zou dan nog net zo verbaasd zijn over aanvulling van VVD over dit onderwerp vanavond want het gaat over een heel kwetsbare doelgroep waarvan PvdA vindt dat men daar heel zuinig mee om moet gaan, denkt dan ook aan woonvoorziening in Bedum waar honderden mensen wonen; zorgboerderijen; dagbesteding het Palet in Zuidhorn. VVD spreekt bij de sluiting over verdraagzaamheid. Heeft verder geen toevoegingen. Ook VVD onderschrijft deze doelgroep als heel belangrijk niet alleen voor Bedum maar voor alle gemeentes. Maar in vooral de meerjarenbegroting van Ability zitten toch hiaten die meer tekorten opleveren als in de afgelopen tijd. Zei in 1e termijn al: het gaat hier niet over het verleden maar over een begroting voor '14. Betrekt Ability daar op die manier in. VD zegt dat de tekorten aan het bestuur liggen maar dat de tekorten de komende jaren oplopen heeft met bestuur noch directie van Ability te maken maar wel met de regering waar partij van dhr. Hoekzema deel van uitmaakt. Heeft niet gezegd dat bestuur tekorten veroorzaakt maar dat bestuur die moet controleren. Weet als bestuurslid dat bestuur Ability er alles aan doet om tekorten in de hand te houden, het is een uitgeknepen citroen, zou niet weten waar Ability nu nog sterk op zou kunnen bezuinigen. Waarom Ability in negatieve cijfers belandt is, inderdaad, genoegzaam bekend. Twijfelt niet aan inzet bestuur maar tekorten Ability komen wel op bordje van de gemeenten, die al zoveel tekorten op hun bord hebben. Daar moet dus echt wel op gelet worden. Zorg VVD wordt ter harte genomen door bestuur. Vindt dat dhr Hoekzema zijn woorden wel erg selectief aanhaalt uit vorige termijn. Heeft gezegd dat saldo Ability meerjarig gezien verslechtert door VVD-beleid en recessie. Alle hens zullen aan dek moeten komen om het beschut werken waarvan VVD ontkent dat dat nodig blijft, in deze regio met deze beperkte werkgelegenheid overeind te houden. VVD regeert zeker niet alleen en tegenwoordig zelfs met steun van deel van oppositie. Collega van PvdA Bedum noemt het geen bodemloze put. CDA loopt weg voor door haar veroorzaakte puinhopen in verleden en laat het opknappen door diezelfde VVD en de PvdA. Vindt dat meer dan treurig. Ter relativering: paars kabinet waar VVD ook deel van uitmaakte heeft € 10 mrd. aan lastenverlichting weggegeven. Daar moet men nu ook voor boeten. Wil echter landspolitiek nu verder buiten de discussie houden. Houdt Algemene Beschouwingen tweede termijn. Na "Maar het maakt het spel in de politieke arena voorspelbaar en saai": "en ik denk dat als u de verschillende fracties van de oppositie gaat informeren en in de fractievergaderingen ook die consensus gaat meenemen, het nog saaier gaat worden. Dus alstublieft niet doen." Merkt op dat dhr. Hoekzema dit ook gehoord heeft. Vervolgt Algemene Beschouwingen tweede termijn. Na "Tot slot nog enkele opmerkingen over de door mij ingediende motie." Het klopt dat dhr. Wijnstra zegt dat FH niet over zijn graf heen wil regeren, maar het maakt wel uit waar het over gaat. Als hij dat heel letterlijk zou toepassen zou hij nu en komende maanden weinig meer in deze raad te zoeken hebben. FH wil niet over zijn graf heen regeren als er flinke financiële consequenties aan verbonden zijn, of het voorstellen betreft die niet gemakkelijk teruggedraaid kunnen worden. Een motie over het ambtsgebed voldoet aan geen van beide criteria, kan zo weer teruggedraaid worden en kost ook niets. Neemt daarom de vrijheid die motie te handhaven. Vervolgt AB(-tekst). Na "in het rijtje Spakenburg, Bunschoten, Staphorst en Urk": Probeert FH nu consensus te bereiken of de christelijke partijen in een hoek te drukken. Probeert de christelijke partijen niet in een hoek te drukken. Er werd getwijfeld aan zijn opmerkingen over het imago van Bedum. Wil de christelijke partijen duidelijk maken dat ambtsgebed ertoe bijdraagt dat voor de buitenwereld, Bedum in dat rijtje geschaard wordt. Voltooit AB-tekst nu. CDA noemt pakket mogelijke bezuinigingen na 2014 "indicatieve voorstellen", vindt dat met die benaming passend ruimte aan nieuwe raad gelaten wordt. 7
d.
Reactie van het college op de bijdragen in tweede termijn Heropent vergadering na korte schorsing. Zwart Levert bijdrage in tweede termijn. Na "Nogmaals herhaling (..) het geval is": en wat OZB betreft heeft dhr. Hoekzema nu twee percentages van elkaar afgetrokken die niet bij elkaar horen, wat uiteraard een geheel ander beeld geeft. Heeft al eerder uitleg gegeven over OZB aan de VVD. Wil dat na afloop vergadering best nog eens uitleggen. Hoekzema Zal de 4,5% maximale OZB-verhoging honoreren. Komt zelf uit op 5,3% maar met financiële medewerker is afgesproken dat deze hem op papier haarfijn uit zal leggen hoe college aan 4,5% komt. Neemt dus aan dat dat goed zit en kan alvast wel akkoord gaan met besluit. Wijnstra Denkt dat dhr. Hoiting zo ook tevreden kan zijn na diens vurige pleidooi voor het dualisme: het spel rond dit item is in optima forma dualistisch gespeeld. Zwart Vindt afhandeling subsidie Wereldwinkel eigenlijk geen punt voor een begrotingsvergadering. Raad is er altijd mee akkoord gegaan dat college raad alleen over afwijkingen informeert boven een drempelbedrag, niet voor elk klein bedrag, omdat het anders een enorme waslijst wordt. Kleinere bedragen kunnen wel altijd besproken worden. Vindt dat subsidie Wereldwinkel onder die regeling valt. Stelt daarom voor dit morgen bilateraal door te nemen adhv productbegrotingen. Van Dijk Levert bijdrage in tweede termijn. Na "Over scoren dat VVD noemt": Hoekzema Het gaat erom dat organisaties niet moeten willen scoren ten koste van de kwetsbare cliënt. Daar is de VVD zeer bezorgd over. Van Dijk Deelt die mening. Vervolgt bijdrage in tweede termijn. Draaisma Verzoekt pfh raad zsm te informeren over uitkomst van komend VNG-congres Van Dijk Zal raad zsm op de hoogte brengen na komend VNG-congres. Te Velde Houdt bijdrage in tweede termijn. Toevoeging voor antw. op vraag over displays. VVD wil zich beraden op bijdrage aan Regiovisie Gron-Assen als aanpak stationsgebied in ijskast zou komen. Er spelen wat zaken, zoals al aangegeven maar zou zeker afraden die bijdrage te beëindigen. Bovendien komt grootste bijdrage daaraan uit regiospecifieke pakket, waar ook oostelijke ringweg uit betaald wordt. Zoals uitgelegd is dat gekoppeld aan het OV. VVD heeft veel massagewerk voor oostelijke ringweg verricht maar credits in dat opzicht komen niet alleen VVD toe. Maar als VVD de verwarmingsdeken aan wil trekken wb. stationsgebied en verlegging busroute betreft mag VVD wat college betreft haar gang gaan. Voorztter Levert bijdrage in tweede termijn. Invoegen voor kopje Ambtsgebed. Kreeg van een ander nu niet aanwezig GB-fractielid gelijk dat GB inconsistent is tav. herindeling, dus GB moet dat intern maar uitzoeken. Kan als hij verkiezingsaftrap en ommezwaai in maart jl. van GB en DvhN-artikel van hedenmorgen naast elkaar zet niet anders concluderen dan dat GB in dezen inconsistent is. Provincie was afgelopen zomer in beleidsvisie duidelijk: het is niet de vraag of men moet herindelen maar hoe. Zei al eens dat als gem. Bedum kiest voor samenwerken met stad zij net als Hoogkerk, Haren en Ten Boer een voorschot neemt op samenvoeging met de stad. Die keuze mag men maken maar VVD kan niet doen alsof je kunt samenwerken met de stad en overigens het kruit droog kunt houden. (rondt hierna bijdrage zoals die op de site staat af.) Constateert dat er behoefte is aan 3e termijn. Broekmans Merkt ten eerste op dat hij in een zaal slecht verstaat wat er gezegd wordt, laat reactie grotendeels over aan dhr Lap. Heeft van dhr. Wijnstra nogmaals in schorsing gehoord dat deze geen voorkennis van de AB van GB had en gelooft dit. Zegt daarmee dat de AB van GB niet doorgespeeld zijn aan andere fracties. Dhr. Lap zal vragen PvdA beantwoorden. Berghuis Is blij dat dhr. Broekmans dit terugneemt. Het hoort niet op deze tafel. Lap GB meldt al sinds haar aantreden in 2010 dat zij het rekenkundig met de begroting eens is maar het beleid niet kan steunen. Voorzitter Zei al dat daarvoor het instrument van de stemverklaring bestaat. Fracties kunnen een begroting amenderen maar horen die bestuurlijk goed te keuren met als stemverklaring ihgv GB dat zij iha over het beleid een andere visie heeft. Voorzitter
8
Lap
Voorzitter Lap
Te Velde Lap
Draaisma
Voorzitter Lap
Voorzitter Lap
Wijnstra
Draaisma
Wijnstra
Berghuis
GB denkt na over keuzes. GB heeft niet in de denktank gezeten maar regelmatig suggesties aangedragen, in 2010 al om een takendiscussie op poten te zetten, met als suggestie daarbij dat je misschien een deel van de AR zou moeten aanwenden om een jaar de tijd te kunnen nemen voor die discussie. Daar is niets van gekomen, nog steeds niet. GB heeft toen ook een alternatieve begroting aangekondigd. Die is er ook nog steeds niet. Dat klopt. Heeft echter in cie. ABZ en raad van september jl. aantal dingen aangegeven maar daar verder niets van gehoord. Is het rekenkundig eens met begroting maar heeft beleidsmatig andere visie. GB heeft nav. idee van pfh Te Velde om bij GBP investering te doen die na 3 jaar geld oplevert vergelijkbare ideeën benoemd op 19 september jl.. Concludeert dat hij bij GB ook voor groter budget in genoemd verband kan aankloppen. Ja, als dat inderdaad geld oplevert. GB keurde de begroting vorig jaar goed omdat zij e.e.a. van haar suggesties daarin terugzag. Dat ziet GB dit jaar niet, daarom keert GB terug naar de stellingname die zij had tav. de begroting voor 2011 en 2012. Memoreert gevraagd te hebben of GB 1. ook niet vindt dat het succes van het beleid samenhangt met gezamenlijk genomen besluiten hier aan tafel en 2. kan uitleggen op basis waarvan GB nu haar claim legt terwijl zij de begrotingen van '11en '12 compleet afkeurde. Tweede vraag is uiteindelijk door dhr. Lap beantwoord. Blijft over de eerste vraag. Aantal resultaten waar coalitie naartoe gewerkt heeft zijn prominenter op de voorgrond gekomen doordat GB daarover aan de bel getrokken heeft. Heeft in brief van bestuursprog. richting GB weinig teruggevonden hoe college dat zag. Zo behoudt elke partij het recht op zijn eigen geurvlag. Dhr. Bonnema zei al dat als GB denkt dat dit haar toekomt, zij dat vooral moet blijven denken. Herfraseert dit tot: het resultaat telt .Op die manier is misschien iedereen tevreden. Is content met verklaring GB over hoe CDA vragen 1e termijn aan GB heeft ingebracht en met steun van GB aan startersleningen en de prachtige plaat over de camperplek. PvdA is naarstig op zoek geweest in AB CDA 2013, maar moet het wat eerder zoeken; zei ook niet "2013" maar "destijds". CU staat strakker in begroting dan CDA. Dat verschil van inzicht mag men hebben. Ziet wel consensus over hoe om te gaan met het groen/~omvormen. Als blijkt dat het is terugverdiend weet men elkaar mettertijd weer te vinden. Waardeert woorden VVD over ambtsgebed en woorden en tegemoetkoming van PvdA daarover. Roept FH nogmaals op deze motie in te trekken. Is na wat schrillere woorden van VVD over Ability in 1e termijn blij met nuances VVD daarover in 2e termijn. Denkt dat men op dat punt op één lijn zit. FH kiest wb. dualisme voor het spel, CDA voor het resultaat. Steunt idee van FH tav. promotie van Bedum maar niet om in dat kader het ambtsgebed af te schaffen. Als PvdA CDA op de korrel heeft genomen zoals CDA aangaf, vindt PvdA dat niet fijn. Verrichtte serieus zoekwerk in eerdere AB-en PvdA en CDA. Vindt het weinig sterk dat CDA alleen zegt dat het eerder was maar niet aangeeft waar het aan ligt. Intentie opm. CDA blijkt voldoende uit 1e termijn CDA. CDA maakte deze opmerking al in 2010 en is daar in 2011 op teruggekomen. PvdA-fractievoorzitter vond dat toen weinig origineel, dat CDA met hetzelfde punt terugkwam. Fragment zit dus in AB PvdA 2011. Heeft goede verstandhouding met dhr. Hoiting, denkt in de regel zelfde als FH over financiën. Vindt € 1 mln. uit AR trekken voor FCD-tracé verantwoord omdat dit dè kans is die weg gerealiseerd te krijgen. Als die oormerking niet doorgaat zou het resultaat van vele jaren keihard werken met elkaar en het geld dat nu beschikbaar is voor de weg wel eens zomaar verdwenen kunnen zijn. FH vroeg in dat verband ook wat CU vindt van omvang van AR. Vindt dat raad te makkelijk uit AR put, dat AR zorgwekkend snel slinkt en niet verder moeten slinken. Waarschuwde vorig jaar al voor gebruik van AR als tweede portemonnee; je geeft het geld heel makkelijk uit maar krijgt de rekening gepresenteerd. Vult aan op 1e termijn dat Bedum nog steeds geld tegoed heeft dat zsm. terugverdiend moet worden: uit verkoop van de gronden in Zuidwolde. Al heel lang is daarover een nota van college aan raad onderweg. Dat geld is voorgeschoten uit de AR en hoort daarin terug te vloeien. Kan wb. ambtsgebed kort zijn. Kan zich goed vinden in formulering van college dienaangaande 9
Hoekzema
Voorzitter
Hoekzema
Voorzitter
Hoiting
Voorzitter
Hoiting Voorzitter
Hoiting
Voorzitter
Hoiting
en waardeert wat CDA, VVD en PvdA daarover zeiden. Men is met elkaar in zee gegaan, de nieren zijn geproefd, CU is betrouwbaar gebleken, vraagt FH om intrekking van motie gelet op kansloosheid ervan. 3 puntjes. VVD zou het niet opgevallen zijn dat er € 1,8 mln. bezuinigd is. Maar als VVD dit niet was opgevallen had VVD in 2013 en 2012 niet ingestemd met de begroting behoudens de OZB-verhoging. 2. Vindt dat overleg moet worden gestart om tot oplossing te komen over in ijskast belanden van stationsgebied. Heeft niet gezegd dat Bedum uit Regiovisie moet stappen maar vraagt zich af of de balans voor deelname daaraan door verlies van deze belangrijke post nog wel gunstig is voor Bedum. 3. Heeft nooit samengaan met stad bepleit, wel samenwerking; dat schijnt onmogelijk te zijn. Samenwerking met stad is wat provincie betreft uitgesloten. VVD zal een keer moeten kiezen. Heeft al verwezen naar collega's VVD in Haren die daarin redelijk de weg weten. Voorzitter heeft VVD vorige keer ook verweten dat zij niet kon kiezen. Heeft zeker keuze gemaakt: kijkt vanwege cultuurverschil niet noord- maar zuidwaarts, naar mogelijkheid van schakelgemeenten rondom stad om buffer te vormen tussen de stad en het platteland. Helder. VVD wil met stad samenwerken en als er heringedeeld moet worden moet dat bestaan uit de schakelgemeenten. VVD zei dat in eerdere termijnen niet. Gaat heel goed met fracties om, verwijt VVD nooit wat, houdt het graag bij de feiten, en zegt het als hij constateert dat dat niet het geval is. VVD moet dit niet meteen opvatten als verwijt. 2 opmerkingen. 1. Over rondweg en reservering daarvoor. Dhr. Berghuis zegt terecht dat de AR zienderogen slinkt en zo gaat het natuurlijk ook heel hard. Geconstateerd is dat er een minimale AR van € 1,7 mln. moet zijn. Daarnaast wordt ivm. uitgaven die de gemeente misschien te wachten staan € 2,3 mln. als ondergrens voor de AR aangehouden; er wordt rekening gehouden met een aantal zaken. Dat kun je ook doen mbt. de rondweg. Als je nog plannen hebt om te knabbelen aan de AR kun je zeggen dat je rekening houdt met het uittrekken van +/- € 1 mln. voor de aanleg van de ontsluiting van de melkfabriek. Wethouder Zwart trok het in zijn antwoord in 1e termijn wel heel zwart-wit door te zeggen dat het college geen Winsumse toestanden wil waarin de provincie ineens de stekker eruit trekt. Dat is echter een ander verhaal. Winsum gaf aan dat zij haar bijdrage niet wilde betalen. Dat is een ander verhaal dan dat je zegt dat je een reservering al dan niet treft. Dhr. Hoiting begint zijn redenering verkeerd. Als FH structureel voor de ontsluiting had willen afschrijven zouden college en waarschijnlijk ook fracties erop hebben gewezen dat dat eenzelfde bedrag aan extra structurele bezuiniging zou vergen en dat kan toch niet bedoeling van FH zijn. En wb. betrouwbaarheid nog dit: je kunt in Bedum wel met elkaar afspreken dat je die € 1 mln. niet hoeft te oormerken omdat je die wel uit je spaarpot haalt als de provincie er om vraagt, maar als er toevallig in een volgende raadsvergadering een meerderheid is om die € 1 mln. ergens anders aan te besteden zegt de provincie: zo zijn we niet getrouwd. Aanhouden van bestemmingsreserve is dus betrouwbare werkwijze. Optie om structureel voor de ontsluitingsweg af te schrijven is de raad niet voorgelegd. Dat was niet de keuze van het college en als FH dat had gewild had FH daar eerder mee moeten komen, maar had het college op voornoemde consequenties gewezen. Bepleit die optie op zich ook niet. Reageert op wat voorzitter zojuist zei. 1. Als volgende raad die € 1 mln. ergens anders aan zou willen besteden is dat aan deze raad, niet aan de provincie. 2. Een raad kan een bestemmingsreserve weer terugdraaien, ook een bestemmingsreserve ligt niet voor eeuwig vast. Dus ook dat biedt geen garantie. Niets ligt voor de eeuwigheid vast maar het woord bestemmingsreserve geeft meer zekerheid naar buiten en ook naar het provinciebestuur dan de wetenschap, hoe goed bedoeld ook, dat Bedum in de spaarpot nog € 1 mln. over zou kunnen hebben voor een ontsluiting. Zo werkt het noch tussen overheid en bedrijfsleven, noch tussen overheden onderling. Gem. Bedum is bij provincie voldoende geloofwaardig. Provincie kan ook precies volgen hoeveel reserves Bedum heeft en verifiëren dat die middelen er ook echt zijn. Laat die discussie verder rusten omdat rest van raad daar anders over denkt. Komt op 2e opmerking: 10
Voorzitter
Hoiting
Voorzitter
Hoiting
Voorzitter
Hoiting
Voorzitter
Hoiting
Voorzitter
Hoiting Voorzitter
Lap
Voorzitter Hoiting
voorzitter zegt terecht dat ambtsgebed aangelegenheid is die raad aangaat. Dat betekent dat het advies dat de voorzitter op dat punt geeft er voor de beraadslagingen niet toe doet. Dhr. Hoiting doet hiermee de reactie van het college geen recht. Heeft overwegingen meegegeven namens college waarvan hij verwacht dat elke fractie, te beginnen bij de indiener van de motie, nadenkt of dit nu de meest aangewezen methode is om op te houden met het ambtsgebed in Bedum. Heeft besloten met algemene opmerking dat het uiteraard aan de raad is, omdat die over zijn eigen reglement gaat. Verwacht zeker op een thema als dit uitermate grote zorgvuldigheid bij het citeren van zijn woorden en die van het college. Heeft voorzitter geciteerd dat dit aangelegenheid voor raad is. Concludeert zelf dat dit dus geen kwestie voor het college is, maar wil wel op argumenten van voorzitter ingaan. Vindt het niet nodig dat dhr. Hoiting nog ingaat op zijn argumenten als dhr. Hoiting niet terugneemt wat hij net zei. Verzoekt dhr. Hoiting zijn betoog af te ronden. Vraagt of de voorzitter hem nu het recht wil ontnemen om zijn reactie te geven op datgene wat het college aan de raad voorlegt in dezen. Antwoordt dat dat allerminst het geval is maar dat dhr. Hoiting zijn woorden nu weer verdraait. Heeft net een citaat van dhr. Hoiting teruggebracht tot de werkelijkheid van wat het college heeft gezegd. Het is aan dhr. Hoiting om zijn 3e termijn te voltooien. De inkleding daarvan moet dhr. Hoiting vooral zelf weten, maar dhr. Hoiting moet wel goed citeren. Gaf aan dat hij toch wilde reageren op de woorden van de voorzitter die vervolgens zei dat hij dat niet moest doen. Reageert als volgt op die woorden. In de eerste plaats gaf de voorzitter aan dat het ambtsgebed nog in veel gemeenten uitgesproken wordt, ca. 40%. Waarom hebben de overige 60% het ambtsgebed, dat vroeger verplicht was, dan afgeschaft? Heeft nu nog één laatste opmerking over wat dhr. Hoiting hem in de mond legt en de bedoelingen die dhr. Hoiting daarin legt. Dhr. Hoiting begon zelf met de opmerking dat Bedum door het ambtsgebed een stoffig imago heeft en noemde voorbeeldgemeenten waar Bedum mee zou worden vereenzelvigd. Heeft zelf alleen gezegd, ter overweging, dat uit onderzoek blijkt dat bijna 45% in 2007 - en dat zal niet heel erg sterk afwijken van hoe het nu nog is - hetzij een ambtsgebed had hetzij een meditatie of bezinning. Dat FH dit uitlegt als 60% die er anders over denkt is alleen ter adstructie van het indienen van haar motie. Heeft alleen de fracties ter overweging meegegeven wat er toe doet en de reden en aanleiding die FH had voor de motie van kanttekeningen voorzien. Dat voorzitter die kanttekeningen plaatst zal niet voor niets zijn maar in beleving van FH ook dienen om een stemming hierover te beïnvloeden. Vindt dat hij daarom ook het recht mag hebben om op de argumenten die de voorzitter daarvoor noemt, in te gaan. Dhr. Hoiting gaat elke keer weer de verkeerde kant op. Heeft aan het slot van overwegingen namens college gezegd dat raad over eigen reglement van orde gaat. Andere fracties hebben geopperd dat dit in een nieuwe raadsperiode onderwerp van gesprek kan zijn - daar gaat de raad zelf over. Dat nu driemaal gezegd zijnde lijkt het hem klip en klaar dat hij/het college niet beticht kan worden van het beïnvloeden van stemmen. Als dit aan de raad is, waarom geeft het college/de voorzitter hier dan zijn mening over? Het is normaal dat het college reageert op ingediende moties. Het college heeft hier met respect voor het onderwerp gezegd dat dit zijn kanttekeningen hierbij zijn en dat was een reactie op wat dhr. Hoiting in eerste termijn heeft gezegd; het is niet meer en niet minder. Beslissend is hoe andere fracties hier tegenaan kijken. GB moest nog reageren. GB staat voor een groot aantal kiezers en overstijgt daarmee allerlei religies en ideologieën. GB realiseert zich en respecteert dat er onder haar kiezers ook mensen zijn die het ambtsgebed belangrijk vinden en er ook raadsfracties zijn die daar waarde aan hechten. Daarom steunt GB deze motie ook niet. FH moet voor zichzelf concluderen wat dit betekent. Neemt hier notitie van als stemverklaring. Geeft FH gelegenheid tot afronding 3e termijn. Vindt het niet meer dan logisch dat het college een reactie op een motie geeft als die een collegevoorstel betreft, maar als er een motie wordt ingediend die het reglement van de raad zelf betreft, is dat wat hem betreft geen wet van Meden en Perzen. 11
Voorzitter
Hoiting
Voorzitter
Hoekzema
Hoiting
Voorzitter Draaisma
Dhr. Hoiting slaat nu weer de plank mis. Als dhr. Hoiting een beetje ingevoerd zou zijn in gemeenteland zou zijn opmerking hout snijden als het college de raad deze motie ontraden had of er een positief of negatief advies over zou geven. Het college heeft gezegd eraan te hechten bij deze traditie een aantal kanttekeningen te plaatsen maar dat het uiteindelijk aan de raad is. Evenwichtiger kan het niet. Dhr. Hoiting moet daar niets anders van maken. Ook zonder ja of nee te zeggen tegen de motie brengt college hiermee boodschap over. Beaamt dat voorzitter de motie noch aanbeveelt noch afraadt maar de voorzitter plaatst er wel kanttekeningen bij waardoor hij in feite de kans dat de motie aangenomen wordt verkleint. Constateert dat college en dhr. Hoiting niet tot elkaar komen, dat dhr. Hoiting persisteert in het indienen van de motie en dat dhr. Hoiting die straks in stemming wil zien gebracht. Heeft duidelijk aangegeven hoe raad in elkaar zit en dat het de raadsleden zijn die bepalen wat er gebeurt met het ambtsgebed en niet het college. Als FH beter had geluisterd naar VVD zou FH geconcludeerd hebben dat er geen steun is voor de motie. Bedankt partijen die standpunt VVD onderstreept hebben. FH moet zelf maar concluderen maar de VVD lijkt dit verder een zinsloze discussie. Klaarblijkelijk maken argumenten van FH bij de motie weinig uit. Heeft naast genoemde argumenten van het beeld dat mensen van Bedum hebben en hoeveel mensen er daadwerkelijk aan het ambtsgebed deelnemen, nog een argument: dat bevolking van Bedum mag weten hoe de partijen hier in staan. Persisteert ook daarom in zijn motie. Concludeert dat motie FH in stemming moet worden gebracht. Verzoekt om een schorsing.
e.
Vaststelling van de begroting (rv nr 048) Schorst vergadering en heropent deze na 5 minuten en stelt stemming motie aan de orde. Constateert dat alle fracties op PvdA na stemverklaring hebben afgegeven. PvdA wil dat nu doen. Stelt vast dat mw. Heite de vergadering heeft verlaten tussen pt. 4d en pt. 4e. Slob Zoals bekend heeft de PvdA op zich niets met het ambtsgebed maar respecteert zij net als de VVD de mening van anderen die daar wel aan hechten. Daarom zal de PvdA niet voor de motie stemmen maar wil zij de christelijke partijen wel de suggestie meegeven zoals die door vrm. CU-fractievoorzittter Emmelkamp is verwoord, dat de christelijke partijen zich eens zouden moeten beraden of zij voor de volgende periode niet een soort meditatief moment voor zichzelf zouden moeten inlassen en daarmee afscheid moeten nemen van het ambtsgebed, maar daar op een andere manier invulling aan kunnen geven. De PvdA zegt niet dat dat zo moet maar dat die partijen zich daar eens op zouden kunnen beraden. Voorzitter Constateert dat buiten FH geen enkele fractie de motie van FH steunt. Daarmee is de motie verworpen. Denkt dat de raad zich, ook omwille van zorgvuldigheid rond dit thema, de woorden die de PvdA heeft uitgesproken goed ter harte moet nemen. Dit thema leent zich eigenlijk niet voor een stemming, een motie of wat dan ook. Heeft echter uit de bijdragen van de christelijke partijen begrepen dat zij die overwegingen en wat hier vanavond is behandeld, zullen meenemen in hun eigen overwegingen. Voorzitter Stelt het besluit over de begroting puntsgewijs aan de orde. Er zijn hier en daar kanttekeningen gemaakt die later ook weer zijn bijgesteld of zelfs ingetrokken. Loopt de besluitpunten daarom nog even bij langs. (besluitpunten nu in linker kolom) Besluitpunt Stemverklaring: GB vindt de aangeboden programmabegroting 2014 rekenkundig goed 1 maar kan beleidsmatig niet met de begroting instemmen. De voorzitter constateert dat op GB na, alle fracties met besluitpunt 1 instemmen. Besluitpunt De voorzitter constateert dat alleen FH tegen besluitpunt 2 is. De rest van de raad stemt 2 met besluitpunt 2 in. Besluitpunt De voorzitter constateert dat de gehele raad instemt met beslispunt 3, dit na uitleg aan GB 3 dat er 2 smaken zijn, ofwel de inkomsten zodanig verhogen dat elke mogelijke rijksbezuiniging daarmee gedekt is, of instemmen met dit indicatieve pakket maatregelen met het risico dat daaruit gekozen zal moeten worden door nieuw college en raad als rijksbezuiniVoorzitter
12
gingen daartoe nopen. Neemt er notitie van dat GB (de heer Lap) ook suggesties heeft gedaan voor maatregelen, die wh. Zwart hier en daar wat concreter zou willen hebben, maar het college staat altijd open voor betere maatregelen dan hier wordt voorgesteld. 5.
Gemeentelijke heffingen GB kan met veel heffingen akkoord gaan maar heeft een vraag bij de rijbewijzen. Het vermelde structurele tekort van € 8.600,- per jaar daarop is niet in de begroting meegenomen. Dat geldt ook voor de gehandicaptenkaart die met 300% wordt verhoogd. Wat is daarvan nut en noodzaak en het structurele effect op de begroting, ook meerjarig en komt dit wel goed met deze doelgroep? Verder spreekt college op p.3 van het voorstel over een daling van de belastingdruk met 1% maar gaat bij berekening daarvan alleen uit van woonlasten. Zouden daar de rijbewijzen die nog niet structureel zijn meegenomen, daarin ook meegerekend worden dan komt er nog € 20.000,- aan heffingen bij, terwijl de daling daarmee zo goed als nul zou zijn. Dit geldt ook voor de OZB die dit jaar niet wordt verhoogd maar in 2015 wel weer. Hoe moet men dit lezen terwijl er volgend jaar maart verkiezingen zijn? Zwart Wb. rijbewijzen is betreffende wet nog niet helemaal rond is maar college verwacht wel dat die rond komt. Daarom moet het op deze manier in de voorjaarsnota verwerkt worden. Bij de belastingdruk wordt de methode gevolgd die alle gemeenten volgen. Je kunt wel alle kosten, zoals ook de rijbewijzen, meenemen maar dit is de vergelijkingsmethode tussen de gemeenten, daar vallen de rijbewijzen buiten. Als ze er wel binnen zouden vallen zou de belastingdruk overigens nog lager uitvallen. De parkeerkaarten zijn verhoogd omdat is geconstateerd dat die kosten voor de gemeente eigenlijk heel hoog zijn, ze zijn dus zeker niet kostendekkend, ook niet in vergelijking met omringende gemeenten. Het gebeurt ook nogal eens dat er een moeilijk haalbare aanvraag wordt gedaan. Vanwege medische aspecten die daaraan zitten moet dat onderzoek worden uitbesteed, wat de gemeente sowieso veel kost. Het college vindt dat mensen zelf ook moeten inschatten of hun aanvraag erdoor komt, omdat de gemeente ook voor al die aanvragen die worden afgewezen, heel veel geld betaalt. Dat vindt het college niet terecht. Voorzitter Constateert dat alle fracties instemmen met het voorstel rond de heffingen. Lap
6.
Begrotingswijzigingen (rv nr. 050) Neemt aan dat fracties geen probleem zullen hebben met de begrotingswijzigingen omdat deze een gevolg zijn van wat er al over de begroting besloten is. Lap De begrotingswijzigingen zijn wat GB betreft akkoord als daarbij dezelfde kanttekening wordt geplaatst als bij besluitpunt 1 van de begroting. GB is het eens met de rekenkundige exercitie maar stemt niet in met het beleid van het college. Zwart Loopt begrotingswijzigingen bij langs, neemt aan dat GB het met geen daarvan oneens is. Voorzitter Begrijpt voorbehoud GB niet maar laat het optekenen als kanttekening, stelt vast dat alle fracties met deze begrotingswijzigingen instemmen. Voorzitter
7.
Sluiting Niets meer aan de orde zijnde sluit de voorzitter de vergadering. Vastgesteld in de vergadering van 23 januari 2014, De griffier, De voorzitter,
PFH Van Dijk
5 en 7 november 2013 Toezegging
Agendapunt
3. Begroting 2014
Pfh. Zal raad z.s.m. informeren over wat er 29 november a.s. op VNGcongres is besproken over decentralisatie van AWBZ.
BIJLAGEN op volgende bladzijden 13
Gemeente Bedum 5 en 7 november 2013
ALGEMENE BESCHOUWINGEN BEGROTING 2014
Algemene beschouwingen van:
Gemeentebelangen Bedum (GB) CDA Partij van de Arbeid (PvdA) ChristenUnie VVD Fractie Hoiting (FH)
(bijdragen in eerste termijn)
Alle bijdragen zijn digitaal beschikbaar en geplaatst op de website van de gemeente:
http://besluitvorming.bedum.nl/Vergaderingen/Gemeenteraad/2013/5november/19:30
14
Algemene Beschouwingen GB Begroting 2014
Inleiding De laatste Algemene Beschouwingen alweer voordat de nieuwe raad aantreedt. Er is de afgelopen jaren veel gebeurd in de gemeente Bedum, zowel aan de raadstafel als daarbuiten. Er zijn verhitte debatten gevoerd en betogen gehouden en dat is allemaal gedaan in het belang van Bedum en de Bedumer. Onze fractie heeft daar dikwijls een vooraanstaande rol in genomen, maar ook de andere fracties hebben zich steeds meer en meer laten gelden en dat is een aangename gewaarwording. De tijden waarin de raad in zijn huidige samenstelling aantrad waren er financiële onzekerheden en angst, niet in de laatste plaats door de weinig doortastende houding van de rijksoverheid. Inmiddels zijn we vier jaar verder en hebben we kunnen zien dat de donkere wolken niet zo donker waren als ze werden voorspeld. Voorzichtigheid is een goede eigenschap maar mag in onze visie niet leiden tot verlamming en al helemaal niet tot achteruitgang. Wij begrijpen dat mensen zich zorgen maken over de toekomst: de huizenmarkt, werk, pensioenen, om maar een paar voorbeelden te noemen van terreinen waar veel onzekerheid en een sombere stemming heerst. Er wachten ons zware opgaven waarvan de uitvoering veel tijd, inspanning en niet in de laatste plaats creativiteit zal vergen. Maar Gemeentebelangen laat de moed niet zakken, want GB heeft vertrouwen in mensen, in hun gezond verstand en daarom ook vertrouwen in de toekomst. Wij willen de kracht benutten van de mensen, bedrijven, scholen en andere organisaties, kortom de burger voor wie we het allemaal doen. Daarom gaan wij ons verkiezingsprogramma samen met de burgers van de gemeente Bedum maken, door middel van “ Crowdsourcing”. Dat is een fenomeen waarbij alle wensen, keuzes en ideeën samengevoegd worden tot een geheel. Een verkiezingsprogramma vóór en door de burgers. We hebben een prachtige gemeente waar de burgers zich betrokken bij voelen, laten we kiezen voor werk en ondernemen, voor groei die duurzaam en innovatief is en voor een gemeente die dienstbaar, bereikbaar en toegankelijk is voor haar burgers.
Wat hebben we bereikt Voorzitter, voordat ik overga tot de hoofdstukgewijze behandeling van de Begroting 2014, wil ik kort even stil staan bij wat we de afgelopen jaren bereikt hebben. Gemeentebelangen heeft zich de afgelopen jaren sterk ingezet voor de inwoners van de gemeente Bedum. Daarbij is ernaar gestreefd om de politieke keuzes zo dicht mogelijk bij de inwoners van Bedum te brengen. Mede dankzij die insteek is er veel bereikt, waarbij ook niet zelden een beroep is gedaan op de overtuigingskracht van de andere raadsfracties. Want zonder de steun van de overige fracties in de raad zou het kunstgrasveld, één van de speerpunten van ons verkiezingsprogramma 2010-2014, niet zijn gerealiseerd. En daar mogen we allemaal trots op zijn. Ook de restwarmte van de Domo voor het sportcomplex de Beemden is een zwaar bevochten dossier geweest, er is op initiatief en aandringen van GB hard gerekend en overlegd. En dat heeft ons geleid tot de meest duurzame oplossing, waarop wij en de inwoners van Bedum nog jaren trots kunnen zijn.
15
Dan is er het centrumplan waar onze denktank met ondernemers en burgers vanaf de verkiezingen 2010 aan heeft gewerkt. Het was een afstudeeropdracht van studenten van de Faculteit der Ruimtelijke wetenschappen van de Rijksuniversiteit van Groningen. De uitwerking staat klaar in 3D om aan de bevolking te kunnen presenteren. Het college heeft een krachtige start gemaakt door ook de inzet van deze denktank mee te nemen in zijn uiteindelijke planvorming. Een goed begin is het halve werk, aan fase 1 wordt nu hard gewerkt en we hopen in de nabije toekomst over te kunnen gaan naar fase 2 en 3. En dan, last but not least, de ontsluiting van het Domo-verkeer, waar met man en macht aan gewerkt is de afgelopen jaren. Om de provincie te overtuigen van de noodzaak van een ontsluitingsweg zijn er 2000 handtekeningen verzameld, eigen metingen verricht, overleggen met provincie ambtenaren gevoerd en is er meerdere malen samen met burgers ingesproken op commissievergaderingen van de Provinciale Staten. En dat hard werken loont, bewees het besluit van de provincie in juni, waarmee de weg vrij kwam voor de uitwerking van de meest optimale oostelijke ontsluitingsweg voor de gemeente Bedum. Het moge duidelijk zijn dat er meters zijn gemaakt, maar de bron van de creativiteit en innovativiteit van de burger is onuitputtelijk en we zijn van plan daar nog veel meer en vaker uit te putten. En dat zullen we ook nodig hebben gezien de huidige tijden van crises en het zwaard van Damocles van de herindeling dat ons boven het hoofd hangt. En dat brengt mij ook gelijk bij het eerste onderwerp van de Begroting 2014 dat ik wil behandelen. Algemeen bestuur Gemeentelijke herindeling Meer dan een half jaar geleden heeft Gemeentebelangen er bij het college op aangedrongen de verschillende herindelingsalternatieven in kaart te brengen en het gesprek aan te gaan met de potentiele samenvoegingsgemeentes. Dat hebben we niet gedaan omdat we voor herindeling zijn, nee, maar omdat we herindeling toen al onvermijdelijk vonden. We hebben ook bij verschillende gelegenheden benadrukt dat we natúúrlijk voor zelfstandigheid zijn; ook wij willen onze eigen identiteit behouden en een ‘onafhankelijke’ gemeente blijven. Verschillende geluiden vanuit het Rijk en de provincie (en de ons omliggende gemeenten) deden ons echter vrezen dat er vóór ons zou worden besloten als wij niet tijdig ons huiswerk zouden doen. Bij een onderwerp waar de mogelijkheden en alternatieven in overvloed zijn, is de weg naar het besluit toe, oftewel het proces, van zeer groot belang. Ook hier mag de rol van de burger dus niet uit het oog worden verloren. Het behoeft geen uitleg dat we de ontwikkelingen nauw in de gaten moeten houden om, waar nodig, op tijd actie te kunnen ondernemen. Verkeer vervoer en waterstaat Na een lange looptijd en enkele debatten rijker heeft de raad in december 2012 een nieuw Gemeentelijk Verkeers- en Vervoerplan vastgesteld. Helemaal tevreden over de gang van zaken t.a.v. het GVVP zijn wij natuurlijk niet, zeker niet de wijze waarop dit dossier aan deze raad is voorgelegd. Met name de veiligheid en leefbaarheid van de Stationsweg hadden wij graag in het plan opgenomen gezien. Gelukkig wordt dit punt, zij het via een andere weg, 16
namelijk de de aanleg van de nieuwe oostelijke ontsluitingsweg alsnog aangepakt. Dat resultaat telt en daar zijn wij tevreden over. Dat de parkeerdruk van de vrachtwagens in de kern van Bedum “redelijk is bedwongen” doet ons goed, maar dat neemt natuurlijk niet weg dat we de situatie voortdurend in de gaten moeten houden om het ontstaan van onveilige situaties zoveel mogelijk tot een minimum te beperken. Bij de verdere uitwerking van de actiepunten GVVP zullen wij het plan kritisch blijven volgen. We hebben begrepen dat het eerste actiepunt “de aanpak van de veiligheidszones bij de scholen” nu wordt uitgewerkt en dat stemt ons tevreden. Ook stemt ons tot tevredenheid dat de buitenwegen nu eindelijk zijn aangepakt. Er zijn echter wel wat essentiële schoonheidsfoutjes gemaakt ten aanzien van de communicatie naar de burgers en omwonenden toe. Hoewel in de raad informatieavonden waren toegezegd voor de bewoners van Ter Laan, is het uiteindelijk afgedaan met een persoonlijke brief of een persoonlijk ambtelijk bezoek. In het kader van de transparantie en de kwaliteit van de informatievoorziening verdiende een algemene informatieavond in onze visie de voorkeur. Mede tegen het licht hiervan zou een heroverweging van de Communicatienota 2009 en de uitvoering ervan in de nabije toekomst in commissieverband besproken moeten worden. Economische zaken Ondanks dat we volgens menig krantenbericht in barre tijden leven, mogen we de lokale economie niet uit het oog verliezen. Wij zijn altijd voorstander geweest van het actief ondersteunen en stimuleren van het lokale ondernemerschap. Daarom zouden investeringen in materialen en diensten zoveel mogelijk ingekocht moeten worden bij bedrijven binnen onze gemeentegrenzen. Een goede invulling van het al genoemde inkoop- en aanbestedingsbeleid is daarbij van wezenlijk belang. Wij weten inmiddels dat de uitwerking daarvan bij De Marne is ondergebracht en vragen ons dan ook af welke nieuwe ontwikkelingen er zijn op dat vlak. Bovendien zijn we benieuwd hoe de lokale ondernemers tot dusver betrokken worden bij het inkoop-en aanbestedings-gedrag van de gemeente Bedum. Oog voor de lokale economie betekent ook oor naar de wensen van de lokale ondernemers. We leven anno 2013 in een 24uurs maatschappij, waarin we op elk moment van de dag inkopen kunnen doen bij de Detailhandel, groot Winkelbedrijven, digitale snelwegen als Marktplaats of via al dan niet bedrijfsmatig opererende aanbieders. Uit verschillende hoeken horen we geluiden dat ondernemers in onze gemeente in het vooruitzicht van bepaalde feestdagen open willen op de zondag. Dit is natuurlijk geen nieuw fenomeen; in vele dorpen en steden bij ons in de buurt zijn de winkels al open op zondag en er zijn er veel die per januari 2014 opengaan. Gelet hierop vindt GB dat de wethouder in gesprek moet gaan met de ondernemingsverenigingen binnen onze gemeentegrenzen om te peilen in hoeverre dit leeft bij de winkeliers en de ondernemers die aangesloten zijn bij de Bedrijvenvereniging bijvoorbeeld. De raad heeft eerder al besloten geen zondagsopenstelling toe te staan en wij staan nog steeds achter dat besluit. Maar wij begrijpen ook dat als veel ondernemers die wens hebben, wij als bestuurders onze ogen daar niet simpelweg voor kunnen sluiten. 17
Onderwijs Onderwijs is een beleidsterrein dat voortdurend onze aandacht moet hebben. We moeten voorkomen dat door alle bezuinigingen onze kinderen straks niet meer kunnen zwemmen en weinig lichamelijke opvoeding krijgen. Ook leegloop in de kernen is een groot aandachtspunt. Zuidwolde is een voorbeeld waar de aanwezige scholen beter moeten samenwerken om een massale uittocht naar de stad tegen te houden. Wat zijn de inspanningen van het college op dit vlak en hoe worden deze zorgwekkende ontwikkelingen bij St. Marenland onder de aandacht gebracht? Cultuur sport en recreatie We hebben allemaal kennis kunnen nemen van het RKC rapport en de conclusie daarin dat Bedum de potentie heeft om een toeristische trekpleister te worden, maar dat daarvoor nog het een en ander verzet moet worden. Vooral in de zomermaanden kan onze gemeente in onze ogen veel aanlokkelijker worden gemaakt. Wij denken dan bijvoorbeeld aan onze en door vele anderen langgekoesterde wens van een buitenbad. Juist omdat zwembaden steeds schaarser worden in de provincie Groningen, moeten wij daarop inspelen en ons eigen zwembad uitbreiden met een openluchtbad. Gemeentebelangen is blij dat de Muziekschool Hunsingo wordt ontzien in de Begroting 2014. Voorzieningen als de Muziekschool zijn een belangrijk onderdeel van een leefbare en gezonde gemeente. Snijden in dit soort voorzieningen moet dus een laatste redmiddel zijn. Dat er ondanks onheilspellende berichten over bezuinigingen en dreigende faillissementen, er toch mooie investeringen kunnen worden gedaan, bewees onze eigen gemeente immers met de aanleg van het kunstgrasveld. Binnenkort kunnen wij de afrekening tegemoet zien van de kosten ervan. Zoals het er nu naar uitziet, blijven de kosten binnen de begroting. Wij willen daarom voorstellen om het surplus te gebruiken voor de accommodatie van de voetbalvereniging Noordwolde. Het nieuwe wedstrijdveld ligt er namelijk al een paar jaar, maar beschikt nog niet over een lichtinstallatie. Aangezien er het meest gevoetbald wordt in de maanden september t/m april, kan het veld wegens het ontbreken van verlichting niet in gebruik worden genomen. Gemeentebelangen hecht ook veel aan de ontwikkeling van een centraal gelegen culturele locatie binnen de gemeente. Daar zouden bijvoorbeeld festivals en leuke evenementen georganiseerd kunnen worden. We zijn ervan overtuigd dat we veel talent hebben onder de jeugd. Denk aan een muziekfestival waarin bandjes het tegen elkaar opnemen, om maar een voorbeeld te noemen. Door de ontwikkelingen rondom de opbouw van het CJG, de aankomende transitie van Jeugdzorg en alle andere wettelijke taken, dreigt jeugd met alleen lasten en verplichtingen te worden geassocieerd en raakt het recreatieve aspect ondergesneeuwd. Onze jeugd verdient natuurlijk veel beter. Overigens denken wij dat de schaatsbaan een zeer geschikte locatie is om het een en ander handen en voeten te geven.
Sociale voorzieningen Op het gebied van de sociale voorzieningen is er veel onrust. De aangekondigde bezuinigingen worden steeds maar in de wacht gezet, maar blijven wel als een lastpost boven ons hoofd hangen. 18
Door de verschuivingen binnen de AWBZ, de WMO en de Jeugdzorg komt er een nieuwe taak voor de gemeente bij, zorg. Niet alleen voor ouderen, maar iedereen. Daarbij moet er een verandering van denken plaats gaan vinden. Het recht op zorg en ondersteuning maakt plaats voor de vragen: wat zijn de alternatieve mogelijkheden en hoe kan men zelf een bijdrage leveren? Burgers wordt gevraagd vanuit de eigen kracht te opereren en een beroep te doen op het eigen netwerk. Familie, vrijwilligers, buren en andersoortige mantelzorgers worden in het nieuwe denken de spil. De gemeenten en de professionals fungeren als een vangnet. Gemeentebelangen vindt het niettemin belangrijk dat we in onze ijver om het nieuwe beleid goed uit te voeren, niet te lang wachten met de inzet van deskundigen. Dat de benodigde hulp snel en adequaat in kaart wordt gebracht is een must, we weten allemaal dat bureaucratie funest in de zorg. Onnodig lange wachttijden op voorzieningen moet dus voorkomen worden. In de gemeente Bedum brengt Stichting Welzijn de ondersteuningsbehoefte van de zorgvragers in kaart. In een keukentafelgesprek wordt deze behoefte uitgewerkt en worden de benodigde acties uitgezet. We hebben er vertrouwen in dat dat op een adequate manier gebeurt. Het uitgangspunt blijft natuurlijk dat degenen die hulp nodig hebben, die hulp moeten krijgen. Een verandering in denken mag daar geen afbreuk aan doen. We weten dat de Voedselbank niet lang geleden een subsidieverzoek heeft ingediend bij de gemeente Bedum, hetgeen vervolgens afgewezen is. Wij willen graag van het college weten op welke grond dat is gedaan. Een gering aantal gebruikers uit onze gemeente is volgens Gemeentebelangen geen redelijke grondslag omdat we juist in tijden van financiële achteruitgang voor elkaar in de bres moeten springen. Burgers die hun recht op zorg hebben zien verdwijnen, mogen ook een wederdienst verwachten van de overheid. Volksgezondheid en Milieu Op het gebied van de volksgezondheid en milieu is Gemeentebelangen van mening dat er veel meer mag worden ingezet op duurzaamheid. We hebben onlangs als gemeente een enorme slag gemaakt door niet voor een conventionele verwarming van de Beemden te kiezen maar voor een duurzame en milieubewuste oplossing. Dit kunnen we uitbreiden naar veel meer terreinen. De mogelijkheden zijn legio als we out-of-the-box gaan denken. Zo zouden we met de inzet van zonnecellen bijvoorbeeld een grote kwaliteitsslag kunnen maken. Om het een en ander te concretiseren moeten we eerst een visie formuleren op duurzaamheid, en uiteindelijk dit laten uitmonden in beleid. Laten we hier niet lang meer mee wachten. Ruimtelijke ordening en huisvesting Vrijdag jongstleden is door de Commissie Meijer een rapport gepresenteerd aangaande een duurzame toekomst voor Noord-Oost Groningen. De Commissie heeft in opdracht van de provincie onderzoek gedaan naar de gevolgen van de gaswinning en heeft vanuit dat perspectief een aantal maatregelen voorgedragen teneinde de regio veiliger en sterker te maken. Ook is er een voorstel gedaan voor de hoogte van de compensatie van de schade als gevolg van de aardbevingen, ad. 1 miljard. Wat is uw reactie op dit rapport en wat vindt u van effectiviteit en haalbaarheid van de voorgestelde maatregelen? 19
Financiën In de afgelopen jaren hebben we als fractie de begroting 2011 en 2012 afgekeurd terwijl de Begroting 2013 die bij de Algemene Beschouwingen in 2012 werd behandeld, wel onze genuanceerde goedkeuring kon wegdragen. De begrotingen hebben we niet afgekeurd omdat ze rekenkundig niet klopten. We hebben dan ook regelmatig aangegeven dat het college en de ambtenaren daar de nodige energie in hebben moeten steken en dat wij dat waarderen. De belangrijkste reden om niet akkoord te gaan was altijd en is nog steeds dat het achterliggende beleid ons niet ‘ligt’ omdat onze fractie anders tegen “bezuinigen” aankijkt. Wij praten namelijk liever in termen van “op een andere wijze inkomsten generen” en “de uitgaven middels een andere weg beperken” waarbij we vooral de nadruk op samenwerking met andere partijen leggen. Ondanks dat we niet in het college zitten, hebben wij de afgelopen 2 jaar verscheidene punten aangeleverd om op een andere wijze de begroting sluitend te krijgen. Dit is ook gedaan tijdens de behandeling van de voorjaarsnota 2013 en de kadernota 2014. Maar helaas heeft het college niet een van onze suggesties meegenomen of aangegeven de moeite te zullen nemen om e.e.a. te onderzoeken om de begroting op andere wijze sluitend te krijgen. Dat betreuren wij. Het Belangrijkste verschil tussen het college en onze fractie is dat wij niet met een schaaf over alle posten heen willen gaan om overal wat geld weg te halen. Dit leidt namelijk uiteindelijk tot het verdwijnen van voorzieningen in zijn algemeenheid. Onze aanpak is dat wij o.a. door middel van meer, slimmere en intensievere samenwerking met het bedrijfsleven, Ability, onderwijsinstellingen, buurgemeenten, andere overheden e.d. willen opereren om op die wijze gezamenlijk voordeel te kunnen behalen. In het verlengde hiervan kan onderzoek naar de doelmatigheid van het gemeentelijk apparaat t.a.v. procedures en andere processen naar ons idee ook nog de nodige voordelen opleveren, zonder dat er sprake is van privatisering i.o.d. De Begroting 2014 bevat nieuwe investeringen voor de oostelijke ontsluiting en een verbetering van de openbare verlichting. Dit juichen wij natuurlijk toe. Verder blijft onze fractie mogelijkheden zien om in andere zaken te investeren en wel op zo´n wijze dat de meerjarenbegroting sluitend blijft. Tot slot, voorzitter, we kunnen beter de pijn gelijkmatig verdelen over alle burgers en ondernemers en gaan zoeken naar andere alternatieve inkomstenbronnen om de begroting de komende jaren sluitend te krijgen i.p.v. alleen maar in voorzieningen te schrappen of er stukje bij beetje iets af te schaven, zodat er uiteindelijk niets meer over is. Want dat is geen goed bestuur.
20
Algemene beschouwing van de CDA fractie bij de begroting 2014 Voorzitter. Inleiding Vlak voor de zomer zijn wij als raad door het college op de hoogte gebracht over de voortgang van ons bestuursprogramma “Besturen binnen smallere marges”. We kunnen vaststellen dat we met het uitvoeren van ons programma goed op schema liggen. Het beleid van de afgelopen jaren is gecontinueerd en kenmerkt zich door een solide begroting, handhaven van het hoge niveau van voorzieningen, deugdelijk onderhoud en vernieuwing van de openbare ruimte en een zeer gematigd niveau van belastingen en tarieven van onze gemeente. In 2011 is er een omvangrijke bezuinigingsoperatie uitgevoerd. In 2012 is hieraan gevolg gegeven en zijn extra maatregelen en wijzigingen doorgevoerd. Mede dankzij de septembercirculaire 2013 is het college erin geslaagd om voor 2014 een sluitende begroting te presenteren. Daarbij hebben wij een gematigd niveau van belastingen kunnen continueren. Voor de begroting van de komende jaren ligt een aanzienlijke opgave op ons te wachten. De gevolgen van de rijksbezuinigingen op het gemeentefonds en het gedecentraliseerde rijksbeleid zullen zijn effect hebben op de begroting. Aanvankelijk leek het dat de bezuinigingsmaatregelen zouden ingaan per 2015, echter op basis van het onderhandelingsresultaat van de huidige regering met enkele oppositiepartijen is het nog maar de vraag of wij ons een jaar uitstel kunnen permitteren.
Begroting Net als voorgaande jaren is het college er ook dit jaar weer in geslaagd een sluitende begroting voor 2014 op te stellen. En uit de diverse geplande investeringen blijkt dat er niet enkel op “de winkel” wordt gepast. In het licht van de financieel - economische situatie is dit bijzonder te noemen. In uw aanbiedingsbrief geeft u een opsomming van de projecten die zijn uitgevoerd of inmiddels zijn opgestart. Het gaat te ver om deze hele lijst te herhalen, echter wij noemen een aantal opvallende zaken: herinrichting Onderdendam, kunstgrasvoetbalveld op het sportcomplex in Bedum, reconstructie en verbetering van de buitenwegen en bermen en last but not least de start van de definitieve voorbereiding voor de ontsluiting van Bedum. Stuk voor stuk projecten waar de CDA-fractie zich al jaren voor heeft ingezet. Dit in tegenstelling tot wat beweerd wordt door de fractie van Gemeentebelangen, getuige het onlangs ingezonden stuk in De Bedumer (Nieuws en Advertentieblad). De verwachte tekorten voor de volgende jaren blijven echter in dezelfde orde van grootte bestaan. Deze tekorten kunnen ruimschoots gedekt worden door de bezuinigingsvoorstellen die door het college worden voorgesteld en waaruit de Raad een keuze kan maken. Hier ligt dan ook de uitdaging aan de oppositie om met tegenvoorstellen te komen. Wij stemmen in met uw voorstel om de lijst met concrete bezuinigingsmaatregelen nu indicatief vast te stellen en de definitieve besluitvorming over te laten aan de nieuwe raad. Zo kunnen niet alleen wij als zittende raad, maar ook de nieuwe raad na maart 2014 invloed uitoefenen op de te nemen maatregelen ten behoeve van een sluitende meerjarenraming.
21
Voorzitter, wij kunnen instemmen met de hoofdlijnen van de programmabegroting 2014 en de voorlopige meerjarenraming. Op onderdelen plaatsen wij nog de volgende kanttekeningen. Programma 0: Algemeen bestuur De CDA fractie heeft de afgelopen jaren gepleit voor een burgernabij bestuur en een sterke samenwerking met de buurgemeenten. Het CDA is geen voorstander van herindeling. Echter wij realiseren ons, dat wij ons het risico niet kunnen veroorloven om alleen komen te staan. Teleurgesteld zijn wij in het provinciebestuur en de visie die begin 2013 werd uitgebracht. De nadelige effecten worden nu zichtbaar. Het CDA is voorstander om besluitvorming over dit onderwerp over de verkiezingen heen te tillen en dringt er bij het college op aan om zich hiervoor sterk te maken. Wij horen graag de mening van de andere fracties omtrent dit voorstel. Wellicht kan dit leiden tot wederom een gezamenlijke brief richting Provinciale Staten. De CDA fractie is een voorstander van het onderhouden van een dienstverlenende en zorgvuldige relatie met de burger. T.a.v. de website van onze gemeente zijn wij tevreden met het digitale klachtensysteem en zijn wij benieuwd naar het aantal klachten dat ons via de digitale weg bereikt. Kan het college ons hierover nader informeren? Voor veel mensen blijkt het toch (nog) lastig te zijn om rechtstreeks met de gemeente contact op te nemen over zaken die hun bezig houden en kiezen er soms voor om deze vragen en/of klachten neer te leggen bij de raadsleden. De fractieleden van het CDA motiveren deze inwoners om rechtstreeks contact op te nemen met het ambtelijk apparaat en veelal met succes. Wij zijn tevreden met de aanmelding van onze gemeente voor de benchmark “Waar sta je als gemeente”. Onder het motto “Meten is weten” kunnen wij op deze manier prima de tevredenheid van onze burgers toetsen. Programma 1: Openbare Orde en veiligheid Bij de inleiding hebben wij al even kort stilgestaan bij één van de speerpunten van het CDA: het verharden van de bermen in het buitengebied. Wij zijn buitengewoon ingenomen met het realiseren van dit doel. Destijds werden wij vanwege het originaliteitsgehalte van onze bijdrage bij de algemene beschouwingen door de fractie van de PvdA op de korrel genomen, maar door onze vasthoudendheid op dit dossier hebben wij het toch maar mooi voor elkaar gekregen We hebben nog wel een wens. Graag zien wij dat de Ellerhuizerweg wordt voorzien van dezelfde bermverharding. Kan het college aangeven wat de stand van zaken is? Bij ruimte binnen onze begroting zien wij graag dat ook de overige buitenwegen worden voorzien van deze bermverharding. Sinds 1 januari 2013 heeft de vorming van de Nationale Politie zijn beslag gekregen. De korpsen van Groningen, Friesland en Drenthe zijn samen gegaan tot Politie Eenheid Noord-Nederland. Wij zijn benieuwd naar het effect van deze opschaling. Kan het college ons hierover informeren. Opschaling levert financieel meestal geen voordeel op. Vanwege landelijke regelgeving hebben wij moeten slikken dat de reorganisatie van de brandweer in Groningen ons ca € 60.000,- meer gaat kosten voor dezelfde dienstverlening.
22
Wij willen het college wederom verzoeken om meer aandacht bij de politie te vragen voor het handhaven van de max. gestelde snelheden op de doorgaande wegen binnen de bebouwde kom. Volgens minister Kamp is het risico op zwaardere aardbevingen toegenomen. Gelukkig hebben we daar dit jaar (nog) niets van gemerkt. Toch zitten we met de schade van eerdere aardbevingen, die ook de gemeente Bedum heeft getroffen. Het lijkt er op dat de NAM nu vaart zet achter het herstel van die schade. Dit moet wel eenduidig en zorgvuldig gebeuren. Speciale aandacht willen wij vragen voor onze monumentale gebouwen en kerken. Voorts dienen er ook voor de lange termijn, nadat de gaswinning al is gestopt, voorzieningen te worden getroffen voor de dan nog optredende schades. Noch de NAM, noch de landelijke overheid kan zich hier zomaar van afmaken. Programma 2; verkeer, vervoer en waterstaat Bereikbaarheid is een belangrijk speerpunt van onze fractie. Het afgelopen jaar is de discussie rondom een verbeterde ontsluiting van Bedum voorlopig afgerond en hebben wij ingestemd met de oostelijke ontsluiting. Deze ontsluiting heeft bijna tot scheurvorming van Gemeentebelangen geleid. Wij zijn blij dat deze fractie zich ook schaart achter deze variant. Inmiddels is de voorbereiding opgestart door de provincie en zijn de bewoners tijdens een informatiebijeenkomst bijgepraat over de voortgang. Zou het college kunnen aangeven hoe het tijdspad er verder uitziet, onderverdeeld in de verkenningsfase, wat resulteert in een tracé besluit, en de voorbereidingen uitvoeringsfase. In ons verkiezingsprogramma hebben wij o.a. aandacht gevraagd voor de verkeerszones rondom scholen en kijken met veel belangstelling uit naar de uitwerking van dit plan. Ligplaatsenheffing. Om problemen met het afmeren van boten of andere vaartuigen te voorkomen in openbaar vaarwater willen wij graag geïnformeerd worden over de mogelijkheden van het heffen van een belasting voor het innemen van een ligplaats, met ingang van 1 januari 2014. Dit moet dan gelden voor vaartuigen groter dan een roeiboot of kano gedurende de winterperiode (15 oktober t/m 15 april). Voor het innemen van een ligplaats kunnen deze vaartuigen worden verwezen naar de jachthaven. Programma 3: economische zaken De laatste jaren zijn we “druk doende” met het verbeteren van de winkelstructuur in het centrum. De economische recessie is duidelijk voelbaar op de voortgang van dit proces. Dankzij enkele belangrijke particuliere initiatieven zien wij beweging in dit dossier. Voor een eventueel nieuwe ontwikkeling in ons centrum is onze rol als raad voorwaardenscheppend en zullen de marktpartijen initiatieven moeten ontplooien. Het tempo van dit proces wordt bepaald door alle spelers. Wij hebben de afgelopen jaren er voor gepleit dat dit proces zorgvuldig op elkaar moet worden afgestemd. Onze terughoudendheid op dit dossier wordt beloond, de plannen voor het centrum worden concreter. De contouren van onze visie worden zichtbaar in het centrumplan dat nu gestalte begint te krijgen. Bij de aanvang van deze raadsperiode, nam de fractie van Gemeentebelangen nog openlijk afstand van deze plannen. Wij zijn dan ook content dat deze fractie zich nu ook schaart achter onze plannen. Kan het college ons op de hoogte brengen van de laatste stand van zaken?
23
Nu het bedrijvenpark bijna vol is, vragen wij aandacht voor revitalisering van het gebied rond de Industrieweg. Programma 4: onderwijs Door de krimp van de bevolking wordt het probleem van dalende aantallen leerlingen van de scholen in de kleine dorpskernen actueler. De afgelopen jaren hebben wij aandacht voor dit onderwerp gevraagd en het college opgeroepen niet op de stoel te gaan zitten van de bestuurders van deze scholen maar de gesprekken te faciliteren. Goed te vernemen dat de besturen van De Akker en de Venhuisschool in Zuidwolde met elkaar in gesprek zijn over een eventuele samenvoeging van de twee scholen. Een situatie,die wij enkele jaren geleden mee hebben gemaakt in Onderdendam, moeten wij zien te voorkomen. Programma 5: cultuur en recreatie Sport is essentieel bij de ontwikkeling van een mens. Wij mogen ons gelukkig prijzen met een gemeente die op dit terrein veel te bieden heeft. Diverse sporten kunnen in onze gemeente worden beoefend. De CDA-fractie is dan ook een voorstander om deze voorzieningen op peil te houden voor een acceptabel “gebruikerstarief”. De nieuwe beleidsnota sport en bewegen 2013-2019 is onlangs door de raad vastgesteld. Het komende jaar staat in het teken van de uitvoering van de actiepunten. Via de leesmap zullen wij als raad op de hoogte worden gehouden van de voortgang van deze acties. Onze fractie heeft zich tijdens de verkiezingen sterk gemaakt voor: “kunstgras voetbalveld, als het ff kan” Bij de opening van dit veld, op zaterdag 26 oktober, hebben wij deze slogan maar weer eens van stal gehaald. Onlangs is door de raad het Groenbeheerplan Gemeente Bedum 2013-2018 vastgesteld. De CDA fractie heeft gepleit voor een ruimer budget voor de omvorming. Jammer dat dit punt op zo weinig steun kon rekenen van de overige fracties. Afgelopen jaar hebben wij gepleit om een campervoorziening te creëren langs de Molenweg ter hoogte van de aanlegplaatsen van de boten. Ook dit punt werd niet gesteund door de overige fracties. Mogelijk zijn er t.a.v. deze beide punten spijtoptanten. Ze mogen zich in de 2e termijn melden. Wellicht kunnen wij dan samen een voorstel uitwerken. Het CDA is voorstander van een goede samenwerking van de VVV in Noord Groningen. Kan het college aangeven of er, n.a.v. de gesprekken die momenteel worden gevoerd, ontwikkelingen te melden zijn? De muziekschool en de bibliotheek hebben een belangrijke functie bij de ontwikkeling van de jeugd en bieden tevens ontspanning en verrijking voor de volwassenen. Wij kunnen ons dan ook niet voorstellen dat Bedum het zonder deze voorzieningen moet stellen. Programma 6: sociale Voorzieningen en Maatschappelijke dienstverlening Samen leven doe je niet alleen. Inwoners die geïsoleerd dreigen te raken moeten kunnen rekenen op solidariteit vanuit de samenleving en ondersteuning van de gemeente. Het CDA-uitgangspunt voor het WMO-beleid is: ‘op eigen kracht waar mogelijk, ondersteuning waar nodig’.
Programma 7: Volksgezondheid en milieu 24
De decentralisaties van AWBZ, Jeugdzorg, Passend Onderwijs en WSW lijken door te gaan. Kan al meer inzicht worden gegeven voor de gevolgen voor Bedum? Dit betreft dan vooral de bewoners van onze zorginstellingen, waaronder met name Opmaat; alsmede de financiële gevolgen. Programma 8: Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting Bij de behandeling onder Economische zaken hebben wij stilgestaan bij de ontwikkelingen rondom ons centrum. Ondanks de economische crisis lopen wij, i.t.t. veel andere gemeentes, als gemeente redelijk in de pas met de gestelde bouwplannen en kunnen wij onze grondexploitatie nog steeds sluitend maken. Wij vragen ons wel af hoelang wij dit nog kunnen volhouden. Kan het college aangeven dat, bij een gelijke ontwikkeling als in 2012 en 2013, wij de grondexploitatie sluitend kunnen maken, dan wel wanneer er vanuit de algemene reserves bijgestort moet worden? Een aantal gemeenten in onze provincie bieden startersleningen aan. Wij hebben hierover al eerder een vraag gesteld. Graag zien wij een notitie van U tegemoet met alle voor- en nadelen, zodat we een besluit kunnen nemen om dit wel / niet in te voeren. Programma 9 Financiën Algemeen Bij de behandeling van de Voorjaarsnota werd al duidelijk dat alle zeilen moesten worden bijgezet om een sluitende begroting te kunnen opstellen. Het college is, mede dankzij de septembercirculaire, hierin geslaagd. Als wij dit afzetten tegen de problemen van omliggende gemeenten dan kunnen wij concluderen dat wij het als gemeente goed doen. De programmabegroting is nog steeds ambitieus. Een aantal zaken heeft een aanvang genomen en een aantal is in de planning opgenomen. Met al deze zaken gaan per saldo de burgers ook nog eens minder belasting betalen in 2014, en dit verdient een groot compliment! Het afgelopen jaar is veel geadverteerd door makelaars en adviesburo’s over gratis OZB-bezwaarschriften. Heeft dit tot extra bezwaarschriften geleid. Kunt u een overzicht geven van aantallen en welke gevolgen dit voor de begroting heeft gehad? Bezuinigingen Om een sluitende begroting te maken is een overzicht gemaakt van mogelijke bezuinigingen. Daarmee kunnen de voorziene tekorten ruimschoots gedekt worden. Wij stemmen in met uw voorstel om de besluitvorming uit te stellen naar de begrotingsbehandeling in 2014. Ten slotte De kiezers zijn het komend jaar weer aan de beurt. Op 19 maart 2014 mogen de burgers een nieuwe raad kiezen. Wij vertrouwen er op dat de kiezer zich dan zal realiseren dat dit college een sober, maar solide financieel beleid heeft gevoerd en ook nog vele verbeteringen heeft gerealiseerd, die het toch al prettig wonen in Bedum verder hebben versterkt. Zij mogen ons daarop afrekenen. Het CDA, zal zich ook de komende jaren blijven inzetten op o.a. de thema’s: werk, bereikbaarheid, wonen, sport en omgeving.
25
De fractie van het CDA bedankt het college en collega’s hier aan tafel voor de constructieve samenwerking en het ambtelijke apparaat voor hun inzet. Met een kleine bezetting kunnen we toch grote en belangrijke zaken realiseren, naast de gewone werkzaamheden. Het CDA wil ook het komende jaar weer een luisterend oor en open oog hebben voor de burgers. De betekenis van het Evangelie inspireert ons daarbij in de vertaalslag naar ons politiek handelen. Boven alles vertrouwen wij hierbij op onze Heer, die ons hierbij elke dag wil helpen.
26
Algemene beschouwingen PvdA Begroting gemeente Bedum 2014 Eerste Termijn Geachte voorzitter, collega’s en belangstellenden, Bij aanvang van onze beschouwingen op de begroting van 2014 spreken wij graag onze waardering uit in de richting van uw college en aan de ambtelijke organisatie voor de aan ons gepresenteerde stukken. De algemene beschouwing van dit jaar is een bijzondere. Het is namelijk de laatste beschouwing van de bestuursperiode 2010 – 2014 en tegelijkertijd een opmaat naar een nieuwe bestuursperiode die vooraf wordt gegaan door de gemeenteraadsverkiezingen op 19 maart 2014. Reden voor zowel een terugblik als voor een blik vooruit. Bij aanvang van deze bestuursperiode hebben het college en de collegepartijen, mede geïnspireerd door ideeën en suggesties van de oppositie, een bestuursprogramma opgesteld. Bezien in het licht van de beperkte financiële mogelijkheden onder invloed van economische malaise is veel van dit programma gerealiseerd. Tussentijdse besluiten werden, als het er op aan kwam, door een eensgezinde raad, in de steigers gezet. Ons voorzieningenniveau hebben we over een breed front wederom in stand weten te houden. Soms met nieuwe en innovatieve oplossingen zoals bijvoorbeeld in de bibliotheekvoorziening en de politiepost. Er is geïnvesteerd in de kwaliteit van de woon- en leefomgeving en de openbare ruimte van bermbeton tot kunstgras. Ten aanzien van bijvoorbeeld het centrumplan voor Bedum, gecombineerd met de noodzakelijke modernisering in de ouderenhuisvesting, maar ook in de problematiek van het doorgaand vrachtverkeer zijn beslissende stappen gezet. Daarbij is nu sprake van een helder perspectief met daarbij horende oplossingen. En uiteindelijk hebben wij elkaar hier ook weten te vinden als het gaat om het stellen van voorwaarden voor een toekomstzeker zwembad voor onze inwoners en bezoekers van buiten deze gemeente. De uitslag van de aanstaande gemeenteraadsverkiezingen blijft in nevelen gehuld en in dit stadium kunnen wij ons alleen bedienen met een glazen bol en koffiedik kijken. Wel is duidelijk dat de raad, ongeacht de samenstelling, voor de komende vier jaren een pittige agenda heeft. Die agenda gaat niet alleen over de losse eindjes die we uit deze periode overlaten. We denken daarbij aan de vier belangrijke decentralisaties die tussen 2014 en 2018 voor een enorme toename van gemeentelijke verantwoordelijkheden in het sociale domein leidt.
27
De Wet Werken naar Vermogen, de Wet op de Jeugdzorg, de verbreding van de WMO en Passend Onderwijs vragen niet alleen om een goede uitvoering in de richting van de burger. Het vraagt van de raad, als verantwoordelijk bestuur, ook vooral kaderstellende standpunten over wat we wel en niet in stand kunnen houden. Tot dergelijke afwegingen wordt de raad min of meer gedwongen omdat aan elke overheveling van taken richting de gemeente een flinke bezuiniging door het rijk is gekoppeld. Wat is onze visie op de participatiemaatschappij? Heeft die maatschappij een voldoende solide basis? Of is die door meer individualisme, de vergrijzing en omdat we allemaal langer blijven werken gebaseerd op drijfzand? In die discussie zal de Partij van de Arbeid zich blijven inzetten voor een ‘leefbare en sociale gemeente Bedum’. Ons programma voor de komende bestuurperiode zal deze uitgangspunten als slogan met zich mee dragen. Een gemeente Bedum die inwoners die zich niet, of niet volledig op eigen kracht, staande kunnen houden in onze maatschappij op maat ondersteunt en de weg wijst. Er voor zorgt dat iedereen mee kan blijven doen, waar nodig met hulp van een ruimhartige minimabeleid. In het licht van voorgenoemde blijven wij van mening dat we nu én de komende vier jaren belangrijker zaken te doen hebben in het belang van onze inwoners, dan ons bezig houden met onze eigen toekomst. Namelijk die van de bestuurlijke toekomst. Toch zal ook van de nieuwe raad waarschijnlijk worden gevraagd om zich in formele en definitieve zin uit te spreken over een gemeentelijke herindeling. De status van het besluit dat wij 3 december a.s. over deze kwestie moeten nemen is ons in dat verband nog steeds niet volledig duidelijk. Heeft u van de provincie inmiddels een reactie ontvangen op de door deze raad vastgestelde motie op dit punt? Het zal u duidelijk zijn dat onze voorkeur voor een zelfstandig Bedum ook op dit moment ongewijzigd is. Het alternatief van de commissie Jansen voor de vorming van een gemeente Hoogeland levert naar ons oordeel wel de nadelen op van schaalvergroting en geen toename in kwaliteit van bestuurskracht en robuustheid die deze nadelen voldoende zal compenseren. Die richting heeft daarmee geen zin. Daarmee is de combinatie van Hoogeland en Eemsdelta niet direct een beter voorstel. Van beide stelt de commissie Jansen vast dat ze financieel niet toekomstbestendig zijn. De combinatie van beide kan dan toch nooit een beter beeld opleveren? De harde informatie van het Coelo over de kosten van organisaties na herindeling spreekt boekdelen. Wij zullen op dit punt dan ook nog overtuigd moeten worden. Voor een herindeling waarvan we van tevoren weten dat het alleen kan leiden tot bezuinigingen op de huidige voorzieningen en dienstverlening en/of hogere lokale lasten voor de inwoners lopen wij niet echt warm. En kunnen we in zo’n gemeente nog met droge ogen spreken van lokaal bestuur? Wij hebben een groot vertrouwen in het zelforganiserend vermogen van burgers en in de varianten van dorpsraden en verenigingen van dorpsbelangen. En daarmee ook in een verschuiving van burgerparticipatie naar overheidsparticipatie. De burger spreekt niet mee met de overheid, maar de overheid ondersteunt het burgerinitiatief. 28
Maar daarvoor zijn grotere gemeenten geen voorwaarde. Ook deze ontwikkeling werkt het beste met een nabije overheid, die door de kiezers is gelegitimeerd. De ene commissie is de andere niet. Afgelopen vrijdag kwam de commissie duurzame toekomst Noord-Oost Groningen, beter bekend als de commissie Meijer. Van de adviezen van deze commissie worden wij direct warmer als van de adviezen van de commissie Jansen. Tot voor kort zagen wij de problematiek als gevolg van de gaswinning vooral als een thema van onze buren. De kracht van de beving in Huizinge en de grote impact van deze beving in de vorm van schade en zorgen over veiligheid in een groter gebied, waaronder onze gemeente, maakt het rapport ook tot onderdeel van onze agenda voor de komende jaren. Onze eerste indruk is dat de commissie Meijer zich op een zeer betrokken manier in de regio en haar inwoners en in het onderwerp heeft verdiept. Op basis daarvan komt de commissie met een gerechtvaardigd en evenwichtig pakket aan maatregelen om tegemoet te komen aan schade en overlast en maatregelen om sociaal en economisch perspectief te bieden aan de regio. De wijze waarop de commissie de uitvoering van de maatregelen tot een gedeelde verantwoordelijkheid wil maken van alle betrokken partijen en de gaswinning in het perspectief plaatst van nieuwe verhoudingen tussen overheid en samenleving spreekt ons zeer aan. Wanneer de opdrachtgever, de provincie, in de uitwerking van Jansen af en toe even opzij kijkt naar Meijer hoe het moet, dan winnen we nog veel meer. Voorzitter, ik kom bij de begroting. U presenteert een sluitende begroting, zonder dat aanvullende maatregelen nodig zijn. Dat stemt tevreden. Dit gegeven poetst echter niet weg dat het meerjarenbeeld weinig rooskleurig is en we een fors bedrag moeten besparen om inkomsten en uitgaven op termijn in evenwicht te houden. U heeft daartoe een overzicht van besparingsmogelijkheden aan de begroting toegevoegd met de opmerking dat daaruit door de huidige en in 2014 door de nieuwe raad kan worden geput. Dat klinkt wellicht vrijblijvender dan u bedoeld. We hebben niet de intentie om over ons bestuurlijke graf heen te regeren. Maar kan de huidige raad volstaan met het vaststellen van een pakket aan mogelijke bezuinigingsmaatregelen ter dekking van de meerjarige tekorten, zoals u voorstelt, of dienen we nu reeds keuzen te maken om daadwerkelijk een sluitende meerjarenbegroting vast te stellen? In het laatste geval komen wij daar in tweede termijn op terug. Ik zal mijn betoog vervolgen door kort in te gaan op de door u gehanteerde onderdelen in de programmabegroting 2014. 29
Openbare orde en veiligheid
Bedum is een veilige gemeente. Die veiligheid wordt niet door iedereen op elk tijdstip en op elke plaats ervaren. Inwoners dienen zich veilig te voelen in hun directe woonen leefomgeving. Dit komt een prettig woon- en leefklimaat zeer te goede. De lokale overheid moet zich hier voor inspannen, maar kan niet altijd alle gevoelens van onveiligheid bij haar inwoners wegnemen. Daarvoor kent de maatschappij nu eenmaal te veel risico’s, die niet allemaal door de overheid zijn te beïnvloeden. Door te blijven deelnemen aan bijvoorbeeld de veiligheidsmonitor blijft er goed zicht op wat er in de buurt gebeurt en hoe de inwoners dat ervaren. Dit geeft richting aan maatregelen die de gemeente en anderen die een rol hebben in de veiligheid kunnen treffen. Eerder in deze beschouwing wezen wij al op het behoud van de politiepost na de sluiting van het bureau aan De Vlijt ten gevolge van de reorganisatie en opschaling. Naast de politie heeft ook de brandweer zich een groter werkgebied moeten aanmeten. De huidige veranderende organisatie van deze twee belangrijke spelers op het gebied van veiligheid mogen niet voor rekening van de burger komen. De huidige medewerkers van politie en brandweer dienen op lokaal niveau in omvang en kwaliteit beschikbaar te blijven voor de inwoners. Een verdere kostenstijging bij de brandweerorganisatie moet voorkomen worden. Waar het de ambulancezorg in de gemeente Bedum en omgeving betreft: kunt u aangeven wat de huidige stand van zaken is ten aanzien van de nieuw te bepalen locatie van een ambulancepost?
Verkeer, vervoer en waterstaat
Nu de provincie haar verantwoordelijkheid heeft genomen, samen met de gemeente en naar nu blijkt ook FrieslandCampina, zal het doorgaand vrachtverkeer op termijn om het centrum van Bedum worden geleid. Dat is een mooi vooruitzicht uit oogpunt van veiligheid en leefbaarheid. Kunt u inmiddels concreter aangeven hoe het verdere proces qua planvorming, uitvoering en realisatie er uit ziet en op welke wijze communicatie vanuit de provincie richting onze gemeente en onze inwoners gaat verlopen? In de begroting laat u een proefballon op met betrekking tot de mogelijkheid om buslijn 61 over De Vlijt en de Waldadrift te laten rijden in plaats van de Schoolstraat. Dit staat op gespannen voet met uw doelstelling veilige verkeerszones te realiseren rondom de basisscholen waarvan er drie direct aan of vlakbij De Vlijt staan. Wanneer is het resultaat van het lopende onderzoek te verwachten? Dezelfde vraag heeft mijn fractie ten aanzien van resultaten van het overleg om te komen tot verbetering van het stationsgebied.
Economische zaken; Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting
De ontwikkelingen in het centrum van Bedum zijn actief door u opgepakt. Gelet op de verschillen in belangen en de afhankelijkheid van de medewerking van verschillende partijen is het niet eenvoudig om regie te voeren. Dat er nu met betrokken ondernemer(s) en Wierden en Borgen en mogelijk de maatschap van huisartsen een gezamenlijke ontwikkeling naar een sterk centrum op gang is gebracht verdient dan ook onze steun en waardering. 30
Wij hopen dat de plannen spoedig de tekentafel verlaten en in hout en steen worden omgezet, te beginnen met een ‘Nieuw Bederawalda’. Uiteraard hopen wij dat meer voorzetten uit deze bestuursperiode in de volgende in het net kunnen worden gekopt en dat u alert blijft op nieuwe kansen. Om die te zoeken ruimt uw college deze dagen in de agenda dan ook vast tijd in om deel te nemen aan de bedrijvenbeurs in de MartiniPlaza. Om de parkeerdruk te ontlopen bevelen wij u van harte het gereed gekomen fietspad+ aan. Met de plannen voor woningbouw op de locaties Gasfabriek, Vogelzang, Almastraat en ‘De Plank’ kunnen wij weer mooie nieuwe stukjes aan oud Bedum toevoegen en worden gaten in het dorpsbeeld weer gevuld. Door combinatie van huur en koop en variatie in het aanbod kan goed worden ingespeeld op nieuwe woonwensen, mede onder invloed van de vergrijzing. Ten aanzien van zowel de projectbouw als de vrije sector kavels in Ter Laan 4 begint hopelijk het zonnetje weer een beetje door te breken en kunnen we aanpikken bij het voorzichtige herstel van de huizenmarkt.
Onderwijs
Met de aanstormende Wet Passend Onderwijs worden geldstromen verlegd naar de samenwerkingsverbanden. Dit heeft de nodige personele gevolgen, vooral waar het gaat om de ambulante begeleiding. Heeft u overleg met de schoolbesturen die Bedum bedienen en kunt u daaruit aangeven of zij zich tijdig prepareren op deze verandering? Kunt u daarnaast schetsen hoe het overleg tussen de schoolbesturen van de Venhuisschool en De Akker om in Zuidwolde voor de toekomst het basisonderwijs veilig te stellen zich ontwikkelt?
Cultuur en recreatie
De rekenkamercommissie van onze raad heeft onderzoek gedaan naar toerisme en recreatie en zal mogelijkheden en kansen op tafel leggen die we in december kunnen wegen. Hoewel wij op dit moment niet vooruit willen lopen op daarmee samenhangende besluitvorming willen wij wel bepleiten om tenminste een deel van de middelen die vrijvallen door te stoppen met VVV-Lauwersland beschikbaar te houden voor toekomstige ontwikkelingen. Daarmee kunnen we mogelijk ook met medewerking van de betrokken vrijwilligers een lokale post ter bevordering van het toerisme in stand houden. Sport stond dit jaar behoorlijk in de bestuurlijke spotlights. Het kunstgrasveld is recent geopend en is een grote aanwinst voor heel sportief Bedum. We kunnen vaststellen dat gemeente, verenigingen, gesteund door sponsoren uit de kring van de lokale ondernemers het kunstgrasveld als vliegwiel hebben gebruikt om het totale complex een facelift te geven. Daarmee heeft de SV Bedum, de fusieclub van vvBedum en CVVB een vliegende start. Nu de punten nog 31
Overigens wil onze fractie bij die fusie nog wel even bij stil staan, ook al gaat de gemeente daar niet over. Nadat een eerdere poging schipbreuk leed en eerst voorzichtig via de samenwerking in de jeugd resterend ijs is gebroken is een grote club ontstaan, in ledental één van de grootste in de regio. Onze fractie heeft respect voor de durf van beide clubs met een grote eigen traditie om deze stap te zetten en feliciteert de nieuwe club met het resultaat. De nieuwe sportnota is in goede samenwerking tussen gemeente en sportverenigingen opgesteld. Dit verplicht beide om nu aan de slag te gaan met de 11 actiepunten waar de sportnota op heldere wijze toe concludeert. Tenslotte zal in 2014 de uitvoering van het besluit tot vervanging van de installaties van zwembad “De Beemden” ter hand worden genomen. Vele uren vergaderen en overleg in voor- en achterkamers heeft geleid tot een resultaat waaraan velen binnen en buiten dit huis hebben bijgedragen. Alleen al daarom hopen wij dat dit dossier, waarin we niet de gemakkelijkste oplossing hebben gekozen, het gewenste resultaat oplevert.
Muziek heeft een belangrijke plek in het leven. Muziek kan zowel solistisch als in groepsverband veel (luister)plezier met zich meebrengen. Eigenlijk is het een internationale taal. Het is goed dat de basisscholen in Bedum muziekonderwijs ontvangen, nu en in de toekomst. Afgelopen vrijdag heeft muziekschool Hunsingo haar 50 jarige bestaan gevierd en feliciteren haar nogmaals vanaf deze plek. Dit jubileum zou dan ook niet het slotaccoord moeten zijn. Het is ons daarom een lief ding waard dat een basisvoorziening voor muzikale vorming in onze gemeente in stand blijft. Of we daar gelet op het sombere financieel meerjarenperspectief in slagen zal de komende periode duidelijk moeten worden, wanneer wij ook niet langer om keuzen heen kunnen. Aan het eind van deze beschouwing dankt onze fractie het college en de fracties hartelijk voor de constructieve samenwerking hier aan tafel en de ambtelijke organisatie voor de ondersteuning.
32
Algemene Beschouwingen bij de begroting 2014 door fractie ChristenUnie Voorzitter, leden van het college, collega’s en belangstellenden. Traditioneel spreekt onze regering in de maand september haar burgers toe in de troonrede. Het parlement reageert hierop met het debat van het jaar: de Algemene Beschouwingen. Op gemeentelijk niveau houden wij onze jaarlijkse Algemene Beschouwingen in de maand november. Onze spreektijd is echter beperkt en onze beschouwingen direct gekoppeld aan de vaststelling van de begroting voor het daaropvolgende jaar. Wij hebben onze beschouwing opgezet als een beschouwing op ontwikkelingen die we dagelijks waarnemen en die doorwerken in onze eigen situatie. Daarom is het goed onze beschouwingen ook dit jaar te bezien vanuit het perspectief van de vrede en veiligheid die wij in Nederland mogen ervaren. Dagelijks kunnen we immers zien en horen en lezen over strijd en lijden elders in deze wereld. Berichten van oorlogen en onvrede over ongelijke verdeling van de welvaart halen dagelijks het nieuws. Maar ook de berichten en verschrikkelijke televisiebeelden van vluchtelingenstromen die in toenemende mate Fort Europa belagen komen onze huiskamers binnen. Doet het ons nog iets? Of zijn we aan deze beelden gewend en afgestompt geraakt? Het laat duidelijk zien dat onze problematiek goed beschouwd vaak luxe problematiek is. Terug naar Nederland en Bedum. Waar we vier jaar geleden nog spraken over een naderend economisch onweer, constateren we nu, Anno 2013, dat het economisch noodweer nog in alle hevigheid gaande is. Het is erger geworden dan velen hadden gedacht en verwacht. We zien dat het perspectief van economisch herstel steeds weer naar de toekomst opschuift, bezuinigingen volgen steeds meer, de lastenverzwaring neemt toe, de werkeloosheid loopt op, faillissementen zijn er steeds meer en er is nog sprake van een moeizame woningmarkt. We hebben er of zelf mee te maken of we zien het in onze directe omgeving. “Wat staat ons nog te wachten en welke gevolgen heeft dit voor mij, voor mijn gezin, voor de mensen om mij heen, voor mijn omgeving”, voorzitter wie van ons vraagt zich dat niet af? Dat is de maatschappelijke situatie waarbinnen we vanavond als gemeenteraad spreken over de begroting 2014 van onze gemeente. Ook dit jaar is er hard gewerkt en er is veel voor en door onze gemeente bereikt. Zonder uitputtend te zijn noemde u een aantal zaken in de aanbiedingbrief: - de herinrichting van Onderdendam; - dat er concrete stappen zijn gezet naar de uitvoering van het Centrumplan; - de reconstructie en verbetering van buitenwegen en bermen; - de realisatie van een schitterend kunstgrasvoetbalveld; - de voorgenomen forse investering in nieuwe installaties van ons zwembad in combinatie met gebruik van restwarmte van FricoCampina; - een toegezegde oostelijke ontsluiting van het FricoCampinatracé die de verkeersdruk moet verminderen in de dorpskernen van Bedum en Onderdendam; - de voorbereiding van de taken i.v.m. de decentralisaties; - de realisatie van verscheidene beleidsnota’s. De basis voor deze realisaties was al in eerdere raadsperioden gelegd en kon nu tot uitvoering komen. We stellen vast, dat het realiseren van goede plannen vaak een zaak van lange adem is die voor een goed resultaat bestuurlijke stabiliteit, koers en moed vraagt. Met de begroting voor 2014 behandelen wij de laatste begroting van deze raadsperiode. Dat is voor u terecht aanleiding om de balans op te maken en wij doen dat ook. 33
Voorzitter. De start van deze raadsperiode was moeilijk. Er moest direct fors worden bezuinigd. Oorzaken daarvoor waren onder meer de financieel economische crisis en de doorgevoerde bezuinigingen van de Rijksoverheid die vertaald werden naar lagere gemeentelijke uitkeringen uit het Gemeentefonds. De bestuurlijk politieke verhoudingen in de gemeenteraad maakten dat er zorgvuldig is gewerkt, met goed onderbouwde voorstellen en besluiten. Dit heeft tot resultaten geleid die zeker aan de inwoners van de gemeente Bedum ten goede komen. Bedum is deze raadsperiode goed doorgekomen. Er zijn heel veel initiatieven voor en vanuit de samenleving ontplooid die vorm hebben gekregen en waaraan nog steeds wordt gewerkt. Mogen we best trots op zijn. En hoewel er fors werd bezuinigd, bleven het sociaal beleid en het goede voorzieningenniveau in Bedum in stand. De ChristenUnie is er dankbaar voor. Met u is de fractie van ChristenUnie als coalitieschragende partij tevreden over de gerealiseerde actiepunten die in het bestuursprogramma waren opgenomen. Tegelijk weten we dat ons bezuinigingen en toenemende lastenverzwaring staan te wachten. Met grote gevolgen voor de samenleving maar ook voor Bedum. Nederland is de afgelopen decennia langzamerhand een verzorgingsstaat geworden. Onbedoeld is deze verzorgingsstaat de verantwoordelijkheid voor zichzelf, voor anderen en voor de gemeenschap in de weg gaan staan. Omdat ze zichzelf steeds meer onmisbaar ging maken, was ze wel veroordeeld tot permanente groei. Totdat nu de wal het schip heeft gekeerd omdat het geheel onbetaalbaar is geworden. We moeten nu naar een andere sociaal maatschappelijke inrichting van onze samenleving. Die samenleving staat daarmee de komende jaren voor grote uitdagingen. Samen leven doe je niet alleen. Juist in tijden als deze geldt eens te meer, dat je samen sterker bent. Dat je alleen samen tot een oplossing kunt komen. Dat vraagt onze inzet, onze creativiteit, onze flexibiliteit en onze gemeenschapszin. Daarom zoeken we als gemeente bijvoorbeeld een intensievere samenwerking in BMW- en DEALverband (Bedum, de Marne en Winsum / Delfzijl, Eemsmond, Appingedam en Loppersum). De beginselen van het christelijk sociaal denken kunnen ons daarbij richting wijzen. Christelijk sociaal in de zin van de ander helpen en aanzetten om zichzelf te ontplooien, om verantwoordelijkheid te nemen voor zichzelf, voor anderen en voor de gemeenschap. Raken er ook dan mensen in situaties verzeild waarin ze extra ondersteuning nodig hebben, dan geldt zeker voor de ChristenUnie dat de overheid het schild voor de zwakken is en blijft. Over de begroting 2014 zelf behoeven we niet lang uit te weiden. Die sluit af met een positief resultaat van € 86.000,- en bevat geen nieuwe zaken anders dan die wij bij de voorjaarsnota, de kaderbrief en de septembercirculaire onder ogen hebben gehad. Ik kom daar later nog op terug. Voorzitter. Wij kunnen ons vinden in de door u voor het begrotingsjaar geformuleerde hoofdlijnen. Op enkele onderdelen hebben wij nog de volgende opmerkingen. 1. Algemeen Bestuur U schrijft dat in 2014 en volgende jaren de agenda gedomineerd zal worden door de bestuurlijke inrichting van Groningen en dat dit thema ook tijdens de gemeenteraadsverkiezingen een rol zal spelen. De ChristenUnie is van dat laatste wat minder overtuigd. De vliegende haast waarmee Provinciale Staten juist dit thema heeft opgepakt en ontwikkeld maakt ons kopschuw. Het voelt alsof je in een draaikolk wordt meegezogen, de Provinciale herindelingfuik in. Het spreekwoord “haastige spoed is zelden goed” is niet zomaar ontstaan. Daaruit spreekt een waarschuwing. Een gemeentelijke herindeling is een geweldige ingreep en de uitvoering (gesteld dat de herindeling er komt) vraagt om de grootst mogelijke zorgvuldigheid.
34
De ChristenUnie heeft zich altijd verzet tegen een van bovenopgelegde herindeling zonder draagvlak. Het wel of niet beschikken over bestuurskracht zit in de kracht van de bestuurders en de eigen organisatie. Ontstaat niet door gemeenten simpel samen te voegen. Natuurlijk onderkennen wij de noodzaak tot samenwerking voor de taken die in het sociale domein (Jeugdzorg, AWBZ-WMO, Participatiewet, Passend Onderwijs) op de gemeenten afkomen. Maar, het is al eerder gezegd: herindeling is geen Haarlemmerolie voor het oplossen van al onze problemen. Groter is niet altijd beter. Of op voorhand een succes voor taken die naar de gemeenten toekomen. Integendeel! 3. Verkeer, vervoer en waterstaat Het plan voor het Stationsgebied dat enkele jaren geleden nog zo enthousiast werd geïnitieerd en verwachtingsvol door de burgers werd ontvangen, lijkt niet verder te zijn gekomen dan een inspraakavond. Dat is jammer want het zag er veelbelovend uit. Met een herinrichting zou eindelijk afgerekend kunnen worden met gevoelens van onveiligheid voor dit gebied. Het plan lijkt te zijn verzand in stroperige onderzoeken. Bedum heeft een goede spoorverbinding maar het station is voor het merendeel van onze burgers te excentrisch gelegen om vandaar het reizen per trein aantrekkelijk(er) te maken. Biedt het aan te leggen “FrieslandCampinatracé” in combinatie met de bouw van een brug over het Boterdiep wellicht nog een mogelijkheid om dit gebied in combinatie met een Transferium toegankelijker en veiliger te maken? Uw voornemen om buslijn 61 over de Vlijt en Waldadrift te laten rijden in plaats van over de Schoolstraat maakt ons zonder nadere tekstuele toelichting erg nieuwsgierig naar het hoe en waarom. Wilt u dit nader toelichten? Een buslijn over een smalle weg en langs twee grote scholen, een kinderdagverblijf en door een woonbuurt lijkt ons op de voorhand minder gewenst. 7. Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening Zoals zo net genoemd, staat de gemeente de komende jaren op het gebied van het sociale domein voor een enorme opgave. Er komen nieuwe taken op ons af zoals decentralisatie van AWBZ-taken, een wijziging in de WMO en de transitie van de jeugdzorg. Taken die het welzijn van de burgers direct raken. Het gaat landelijk om vele miljarden euro’s, om werkgelegenheid en belangen. Dat de eerdergenoemde uitvoering naar de gemeenten komt, daarin kan onze fractie zich vinden vanuit het standpunt dat de gemeente als lokale overheid het dichtst bij de burger staat. In het directe contact met de burger kan het best worden bepaald hoe en op welke manier de burger goed bediend kan worden. Zorgen over de decentralisaties hebben wij wel. Omdat het Rijk minder budget beschikbaar stelt dan ze er nu zelf aan uitgeeft. Verder is het zeer de vraag of het voor de gemeenten mogelijk zal zijn om met forse kortingen deze taken op een acceptabele wijze uit te voeren. Voorzitter. Hoe staat het op dit punt met de regiefunctie van onze gemeentelijke overheid? Hebt u al in kaart waar knelpunten kunnen komen en hoe deze op te lossen? De ChristenUnie vraagt in dat verband ook aandacht voor de communicatie naar onze burgers. Wij merken dat gebruikers van voorzieningen uit de WMO, de AWBZ, de Jeugdzorg zich ongerust maken wat de nieuwe wetten voor hen gaan betekenen en dat zij graag duidelijkheid willen. Er komt de komende tijd dus veel op ons af. Daar kun je met een zucht en een steun naar kijken. Maar de ChristenUnie ziet in deze ontwikkeling ook een kans, die verder gaat dan het sociale domein. Het is een kans om onze samenleving krachtiger en socialer te maken. Het is een kans om als overheid een nieuwe moderne rol te nemen. We kunnen toegroeien naar een samenleving waar mensen meer op elkaar betrokken zijn. Niet langer ‘ik leef voor mezelf en als het niet gaat verwacht ik het van de overheid’, maar: ‘van ik naar samen’. 35
Als ChristenUnie vinden we dit een positieve ontwikkeling. Wij geloven in de waarde van ieder mens en dat ieder mens in de samenleving mee moet kunnen doen en tot ontplooiing moet kunnen komen. Dan blijft voor de overheid nog deze belangrijke rol over, om er te zijn voor die mensen die het op eigen kracht en met hulp van een sociaal netwerk niet (meer) lukt om mee te doen. 8. Volksgezondheid en milieu De lagere omvang van onze nieuwbouw blijft niet zonder gevolgen. Tot nu toe hebben we dit nog financieel kunnen oplossen maar aandacht blijft geboden. Voor veel mensen wordt, door de hogere eisen die banken stellen bij hypotheekverstrekking, de koop van een woning moeilijk of niet haalbaar. De rol van de woningcorporatie wordt daarom belangrijker in het zorgen voor voldoende woningen van goede kwaliteit. Wij zijn blij dat de corporatie die rol ook oppakt. De initiatieven en ontwikkeling van de projecten die in gang zijn gezet zoals de vernieuwing van Bederawalda, de verdere vernieuwing van het centrumgebied en de invulling van de Gasfabrieklocatie hebben dan ook onze steun. Mede daardoor behoudt Bedum haar aantrekkelijkheid als goede vestigingsplaats. Daarom vindt de ChristenUnie het jammer, dat de corporatie nog geen plannen heeft ingediend voor nieuwbouw op de Vogelzanglocatie. En dat er alvast woningen zijn gesloopt aan de Almastraat terwijl de plannen voor vervangende nieuwbouw nog in voorbereiding zijn. En waarom is er nog altijd niet gestart met de bouw op het braakliggende Gasfabrieklocatie. Wij waren toch raadsbreed zeer enthousiast over het gepresenteerde bouwplan dat een duidelijke meerwaarde voor ons dorp liet zien? Voorzitter. Alert blijven. Slopen zonder dat wordt teruggebouwd betekent ook dat er zomaar een vestigingstekort kan ontstaan. Deelt u onze zorgen? Wij stellen het als ChristenUnie op prijs om, naast bv. de gemeentelijke grondexploitaties, regelmatiger geïnformeerd te worden over de voortgang van de invulling Ter Laan 4 en de stand van zaken m.b.t. de plannen van de woningcorporatie. 10. Financiering en algemene dekkingsmiddelen Voorzitter. Wij hebben bij andere gelegenheden dan deze begrotingsvergadering de aandacht gevraagd voor het weerstandsvermogen. Wij delen uw zorg over de ontwikkeling hiervan. Met uw oproep om in deze onzekere tijd terughoudend om te gaan met de inzet van de vrij aanwendbare reserves vindt u de ChristenUnie aan uw zijde. Ondanks een overschot op de begroting voor 2014 sluit de begroting in 2018 met een tekort van bijna € 700.000,-. Het blijkt voor gemeenten vanwege voortdurend wisselend Rijksbeleid onmogelijk om consistent te begroten. En de positie van onze portefeuillehouder financiën is daardoor allerminst te benijden. Vaak staat hij bij een soort van “Haagse gatenkaas” daar waar hij eerder had gedacht ons een volle “Bedumse kaas” te kunnen presenteren. Verrassend vindt mijn fractie het, dat er dit jaar geen sluitende meerjarenbegroting is opgenomen. Daarmee wijkt u af van wat gebruikelijk was. Hebt u dit vooraf met de Provincie zo afgestemd? In ieder geval ligt er een pakket dekkingsmaatregelen ter grootte van € 1 mln. waaruit het begrotingstekort voor 2018 kan worden afgedekt. De ChristenUnie vindt het kunnen beschikken over dit maatregelenpakket verstandig in het licht van de voortdurende onzekerheden over de hoogte van de jaarlijkse uitkeringen uit het Gemeentefonds en de bezuinigingen die daaruit voor de gemeenten voortvloeien. Het “Haagse jojobeleid” over de hoogte van de uitkeringen maakt het haast ondoenlijk om serieuze meerjarenbegrotingen op te stellen. Dit heeft dan als risico, dat er vervolgens tussentijds op bepaalde posten moet worden bezuinigd dan wel voorzieningen beëindigd. Als nadien blijkt dat de hoogte van de gemeentelijke uitkering uit Den Haag toch meevalt. . . tja, dan heeft het bezuinigingsspook zijn werk reeds gedaan en valt de doorgevoerde bezuiniging niet meer terug te draaien.
36
Maar voorzitter, het kennisnemen van de lijst met dekkingsmaatregelen dient wat de ChristenUnie niet vrijblijvend te zijn. We zeggen er vandaag of donderdag als raad ja tegen teneinde op die manier meerjarige tekorten metterdaad te kunnen afdekken als het echt nodig blijkt te zijn. Wij spreken tenslotte onze waardering uit aan het college en het ambtelijk apparaat voor hun bijdrage in het tot stand komen van de begrotingsstukken. Er is veel reden tot dankbaarheid voor wat er tot nu toe mocht gebeuren in onze gemeente en we zien de komende jaren met vertrouwen tegemoet onder Gods zegen. Voorzitter, dank voor uw aandacht. Tot zover onze bijdrage in eerste termijn. Fractie ChristenUnie Jan Berghuis
37
Algemene beschouwingen van de VVD naar aanleiding van programma begroting 2014 gemeente Bedum.
Inleiding Het college heeft ons weer veel leesplezier gegeven de afgelopen dagen. Programmabegroting is de titel en daar zijn 175 pagina’s mee gevuld. Ik moet toegeven, het leest gemakkelijk, vooral omdat het allemaal zo herkenbaar is. Eigenlijk is er niet zoveel nieuws onder de zon. Het is al jaren zo dat u ons de meest dramatische voorstelling geeft van wat er allemaal staat te gebeuren. En als het dan zover is, dan valt het allemaal toch nog wel weer mee omdat de berichten uit Den Haag op het laatste moment toch weer iets minder dramatisch waren dan het college had ingeschat. Ook in de Noorderkrant heeft u daar twee pagina’s breed aan besteed. Dat is misschien een manier van het managen van de verwachtingen, maar het zegt vooral veel over het inschattingsvermogen van het college. De aanpak van het college lijkt vooral een methode om de lasten wat gemakkelijker op de burgers af te kunnen wentelen. Een beetje meer snijden in eigen vlees blijft lastig voor dit college. Als je niet deskundig bent om met een mes om te gaan, dan blijft het meestal bij het wegsnijden van wat vetranden. Dat is ook niet verkeerd, maar voor een gedegen aanpak moet je wat verder in het vlees snijden, dat getuigd van echte vakmanschap. De VVD vindt dat het college te gemakkelijk de lasten op de inwoners afwentelt. We behoren volgens het overzicht waar het college mee komt nog tot de goedkopere gemeenten, maar onze positie wordt er niet beter op. Wat ons betreft kan er meer in kosten worden gesneden en moet de OZB niet worden verhoogd. Ook de hondenbelasting vinden wij al jaren een belasting die alleen maar bedoeld lijkt om inwoners op kosten te jagen. Wat verder opvalt in de begroting is dat het voor een groot deel geen begroting is. Een begroting gaat namelijk over de toekomst en een groot deel van dit rapport gaat over het verleden. Het is eigenlijk een herhaling van wat u in uw stoplichtenrapport een paar maanden geleden ook al aan de raad heeft laten weten. Kort samengevat houdt dit in dat u erg tevreden bent over uzelf. Dat kan natuurlijk ook gemakkelijk als je alleen maar de zaken die gerealiseerd zijn opnoemt en daar waar nogal eens iets fout ging maar achterwege laat. Ik wil niet al te veel in detail treden, maar ik hoef maar te verwijzen naar het IT debacle in de BMW samenwerking. Het is ook gemakkelijk scoren als zaken als Fietspad+ worden meegenomen in het succesverhaal. Natuurlijk zijn wij tevreden over zo’n mooi fietspad, maar de eer daarvoor bij dit college neerleggen gaat wel wat ver.
Dualisme Op bladzijde 23 van de begroting staat eigenlijk ook wel een opmerkelijke opmerking van het college. Ik citeer “In het duale stelsel is het aan de raad om gewenste ontwikkelingen aan te geven en daarin te sturen. Het college geeft daar vervolgens uitvoering aan en stelt de raad in de gelegenheid via bestuursrapportages zijn controlerende taak uit te oefenen” (einde citaat). Dat is opmerkelijk omdat de voorzitter van het college niet onder stoelen en banken steekt het duale stelsel eigenlijk helemaal niets te vinden. En ook de wethouders die samen met de fractie van hun partij de raadsvergaderingen voorbereiden lappen op deze manier dit duale stelsel aan hun laars. Dat geeft een gesloten besluitvormingsproces dat zich voor een groot deel voltrekt aan het zicht van de raad. In veel 38
gevallen is de vertoning hier in de raad een poppenkast. Achter de schermen is de keuze al gemaakt of op zijn minst voorbereid. Dat is niet de werkwijze van de VVD voorzitter. Openheid en transparantie is waar de VVD voor pleit en dat is in dit huis nog wel eens ver te zoeken. Centrumplan De VVD omarmt het Centrumplan. Bij de herontwikkeling moeten wel de Grotestraat en de Kerklaan meegenomen worden in de plannen. De VVD wil graag dat de uitvoering van de plannen van het Centrum en Bederawalda parallel lopen omdat de overlast voor burgers en de omzetderving voor middenstanders zo beperkt mogelijk te houden. De ontwikkeling voor het nieuwe centrum is een ontwikkeling voor de toekomst. Daar zullen nog vele generaties van kunnen genieten. De lange termijnbelangen moeten in de plannen tot uiting komen. De gemeente dient daar samen met inwoners en middenstanders een positieve en constructieve rol in te spelen. Deze opstelling gericht op een welvarend Bedum mag wat de VVD betreft wat kosten. Verder vindt de VVD het van belang dat er een goed evenwicht komt tussen wonen, dienstverlening winkelen en horeca. De regiefunctie moet weer teruggewonnen worden. Het moet weer een plezier zijn om in het centrum van Bedum te winkelen en recreëren. Dat trekt bezoekers en ook potentiële inwoners van Bedum kunnen daardoor voor onze gemeente kiezen. Uiteindelijk zullen we daar op termijn allemaal bij gebaat zijn. Samenwerking of herindeling De VVD had gehoopt dat de samenwerking in BMW verband de overtollige vetrandjes had weggemasseerd. Het tegendeel is echter waar. Op de ene plek is wellicht wat vet verdwenen maar op de andere plek is dat er dubbel en dwars weer bijgekomen. Kijk bijvoorbeeld naar het IT debacle waar ik in de inleiding al iets over zei, met alle kosten die weer op onze burgers worden afgewenteld. We kunnen ook Ability als bodemloze put hier eigenlijk wel aan toevoegen. Daarbij wordt de steeds groter wordende bijdrage afgewenteld op andere omstandigheden, maar mijn motto is “als het lekt, lekt het door het dak”. Met andere woorden de dagelijks bestuur van Ability (waar dit college in is vertegenwoordigd) dient hier maatregelen te nemen om de onbeheersbaarheid van de bijdrage te beteugelen. Het is mooi voor het college dat er op de valreep nog net een voldoende op de cijferlijst kwam. Het is natuurlijk mooi dat er een ruime voldoende werd gescoord voor de WMO dienstverlening. Het kost natuurlijk een paar cent zo’n onderzoek, maar dan is het ook mooi dat je dan even wordt gekieteld. Ik hoop dat de colleges van de BMWE gemeenten daar even van hebben genoten. Dat laat echter onverlet dat de VVD het gekozen samenwerkingsmodel met de BMW gemeenten een verkeerde keus blijft vinden. Het zit allemaal net een beetje tussen servet en tafellaken in en dat is een garantie voor veel kosten en tegenvallende opbrengsten. In elk geval zijn die opbrengsten de VVD nog niet erg duidelijk geworden. Laten we hopen dat we bij de gemeentelijke herindeling betere keuzen kunnen maken. Op dat punt blijft de VVD vooral om zich heen kijken en vergeet vooral niet om ook naar het zuiden te kijken. OZB Op pagina 70 en verder geeft u uitleg over de OZB. Zoals u weet is de VVD voorstander voor geen of anders een zeer gematigde stijging van de OZB tarieven. Het OZB tarief voor woningen gaat van 0,126% in 2013 naar 0,138% in 2014. Dat is een stijging van 9,5%. U gaat uit van een opbrengst stij39
ging van 4,5%. Dat betekent dus dat de waarde van het onroerend goed ongeveer 5% zal dalen volgens uw inschatting. Feitelijk zal dat nog wat meer zijn, want er komen natuurlijk ook nieuwe woningen bij. Kijken we naar de waardeontwikkelingen van woningen in onze regio dan was dat minder dan 1%. De woningmarkt begint op dit moment weer wat aan te trekken, dus de waarde van woningen zal eerder gelijk blijven dan meer dalen dan de afgelopen jaren. De VVD vindt de tariefstijging van 9,5 % dan ook veel te hoog. Ontsluiting Samen met de VVD fractie van de Marne en Winsum heeft de VVD fractie van Bedum zich de afgelopen jaren bezig gehouden met de ontwikkelingen rondom de N361. Voor Bedum lagen daar immers grote voordelen in het verschiet. Toen de integrale aanpak van de N361 van de baan was, hebben we alles in het werk gesteld om in elk geval de ontsluiting van Bedum op de agenda te houden. Dankzij onze contacten met de VVD in de Staten is dat gelukt. En zoals bekend hadden wij een voorkeur voor een Westelijk variant. Vooral de PvdA inbreng in de Staten heeft dat onmogelijk gemaakt. Uiteindelijk hebben we met de oostelijke variant het maximaal haalbare weten te realiseren. Die ontsluiting brengt ook risico’s met zich mee. Hoe de verkeersstromen straks gaan lopen weten we nog niet, maar het is mogelijk dat de verkeersdrukte in Onderdendam toeneemt in plaats van afneemt. Als de verkeersdrukte door Onderdendam toeneemt, dan zal ook in Onderdendam een ontsluitingsweg moeten worden overwogen. Het tracé voor de ontsluiting van Bedum moet nog worden bepaald. De VVD Bedum is daarover in overleg met de provincie en wil nadrukkelijk ook de wens van de bewoners van Ter Laan en SintAnnerweg daarbij betrekken. Samen moeten we kunnen komen tot een goed plan dat ons zoveel mogelijk voordeel biedt en waar inwoners van het betrokken gebied zo weinig mogelijk hinder van hebben. Dat kost overleg en tijd, maar dat heeft de VVD er graag voor over. Ouderen De situatie voor ouderen en mensen die verzorging nodig hebben is in Bedum de afgelopen jaren alleen maar verslechterd. Het is toch eigenlijk te gek voor woorden dat bewoners van Bederawalda die noodgedwongen hun huis moeten verlaten zich inschrijven in omliggende gemeenten omdat er in Bedum geen passende woning beschikbaar is. Mensen die kleiner willen gaan wonen moeten uitwijken naar een andere gemeente. En dat alles omdat we de mogelijkheden om ook voor ouderen en hulpbehoevenden goede mogelijkheden te creëren aan ons voorbij hebben laten gaan. Ook gemakkelijke toegankelijke ruimten zoals de Schakel verdwijnen zonder dat er goede alternatieven voor terug komen. De VVD wil dat er in de toekomst meer rekening wordt gehouden met de mogelijkheden en ook met de beperkingen van ouderen. We hebben hiervoor de mogelijkheden bij de projecten die op stapel staan.
Wij moeten ons realiseren dat de slogan dat de jongeren de toekomst hebben niet meer in alle gevallen opgaat. Het zijn de ouderen die straks de kurk van onze economie gaan vormen. Zij zijn straks verreweg in de meerderheid en hebben in veel gevallen meer te besteden dan jongeren. Ook uit economische overweging moeten wij de ouderen koesteren. Gelukkig ben ik nog jong, maar ik moet me natuurlijk ook voorbereiden op de toekomst. 40
Voorzitter, tot slot nog een paar concrete vragen Op pagina 111 geeft u een overzicht van in 2013 verstrekte subsidies en de subsidies waar in 2014 in de begroting rekening mee is gehouden. De VVD heeft hier een aantal opmerkingen over. In de eerste plaats zien wij dat de subsidie voor VVV-Lauwersland op 0 is gesteld. Dat is wellicht begrijpelijk gelet op de discussie die er is geweest over de VVV. Tegelijkertijd vinden we met zijn allen belangrijk dat Bedum ook op de recreatieve kaart blijft staan en zo mogelijk nog beter wordt gezet. In dat kader vindt de VVD het nuttig om toch subsidie te reserveren voor dit doel. We kunnen dan in 2014 altijd nog beoordelen naar welke organisatie dat geld moet gaan. De tweede opmerking gaat over de subsidie aan de Wereldwinkel. Ook die subsidie is vervallen in 2014. Volgens onze informatie is die subsidie ook in 2013 niet verstrekt. In een eerdere vergadering is dat ook al eens aan de orde gekomen en het staat er nu weer. Is dat geld nou wel of niet uitgekeerd en als het niet is uitgekeerd dan geeft dit overzicht dus geen zuiver beeld van de verschillen tussen 2013 en 2014. Als deze afwijking betrekking heeft op een besluit dat in de loop van 2013 is genomen en daarom op deze wijze geregistreerd is, dan moet daar volgens de VVD op zijn minst een opmerking over worden gemaakt. Wij kunnen helaas niet alle getallen controleren, maar willen toch wel graag een zuiver beeld van de werkelijkheid hebben. Waar is overigens het geld gebleven als het niet is uitgekeerd? Tenslotte valt op dat wij ook een behoorlijke subsidie verstrekken aan het Anti Discriminatie Meldpunt. De subsidie voor dit meldpunt is de enige subsidie die stijgt ten opzichte van 2013. De VVD onderschrijft het werk van het meldpunt. De VVD wil echter ook graag weten wat er met het geld gedaan wordt en hoe de bijdrage van Bedum zich verhoudt tot de bijdrage van andere gemeenten. Tot zover mijn opmerkingen in eerste termijn. We kunnen over veel meer punten opmerkingen maken maar we beperken ons op dit moment tot deze, andere punten vindt u terug in ons verkiezingsprogramma. Graag hoor ik de reactie van het college. Daarna hoort u mijn reactie op het door u gevraagde.
41
ALGEMENE BESCHOUWINGEN 2014 Fractie Hoiting Voorzitter, aangezien dit de laatste algemene beschouwingen zijn in deze bestuursperiode, neem ik de gelegenheid te baat om terug te blikken naar het begin van deze periode. Dan gaan mijn gedachten terug naar 2010 toen ik, na een daverende verkiezingscampagne, raadslid werd in de grootste fractie van de raad. Hoe deze klinkende overwinning vervolgens door onhandig, zeg maar gerust knullig optreden in de coalitiebesprekingen, veroorzaakt door een combinatie van politiek onbenul en gebrek aan realiteitszin, niet omgezet werd in deelname aan een bestuurscoalitie. Restte een rol in de oppositie, nadat het CDA, de PvdA en de ChristenUnie besloten met een minieme meerderheid in de Raad een college te vormen. Hoewel die meerderheid minimaal was, bleek die wel heel stabiel. De coalitiepartijen bleken onvoorwaardelijk trouw aan de coalitie. De enige die af en toe blafte was de Christen- Unie, maar het bleef bij blaffen, bijten bleef achterwege. Gelet op deze situatie verbaast het mij dan ook dat ik in het voorstel dat u ons in het kader van de Begroting 2014 voorlegt lees: (ik citeer) “Hoewel de politieke verhoudingen in de gemeenteraad veel aandacht vroegen, zijn in samenwerking tussen raad en college verscheidene plannen voorbereid, besluiten genomen en projecten uitgevoerd of stappen verder gekomen”. Mijn verbazing betreft met name het eerste deel van het citaat, de opmerking over de politieke verhoudingen. Het lijkt mij dat de politieke verhoudingen in de raad er met dergelijk volgzame raadsfracties en niet duale voorbereiding van het collegebeleid, er niet veel toe doen. Met niet duale voorbereiding bedoel ik dan zowel het overleg tussen wethouders en de eigen partij als de intentie van het college om alle, c.q. zo veel mogelijk fracties en raadsleden vroegtijdig bij de ontwikkeling van het beleid te betrekken. De discussie vindt dan plaats in de voorbereiding en niet in de raadsvergadering. Vanuit het perspectief van het college, dat zonder spannende stemmingen resultaat wil boeken, verstandig, maar het maakt het spel in de politieke arena wel voorspelbaar en dus saai. Wederom stel ik vast dat het dualisme nog niet echt voet aan de grond gekregen heeft in Bedum. Een dergelijk besluitvormingsproces, waarin veel tijd besteed wordt aan de voorbereiding van beleid en het scheppen van breed draagvlak voor besluiten, kenmerkt zich door een trage aanloop waardoor de realisatie van doelstellingen en projecten op zich laat wachten. Er moet eerst gezaaid worden. We zien dan ook dat er nu, aan het eind van de bestuursperiode geoogst wordt. U somt die oogst op pagina 1 van de toelichting op en vanwege de beperkte tijd die ik heb zal ik die opsomming hier niet herhalen. Op enkele daarvan kom ik in het vervolg van mijn betoog terug. Deze periode heeft in het teken gestaan van enkele donkere decentralisatiewolken die boven ons hoofd hingen. Uit Den Haag afkomstige wolken waarvan we de neerslag vreesden. Ook waar de neerslag nog niet op ons neergedaald is, heeft de schaduw van die wolken grote invloed op alles wat we op stapel hebben staan. De aangekondigde decentralisaties werpen hun schaduw 42
vooruit. De gedachte daarachter is te begrijpen: gemeenten staan dicht bij de burgers en kunnen daardoor allerlei taken efficiënter uitvoeren dan het Rijk. Maar als we vervolgens zien hoe gemeenten dit, mede genoodzaakt door de aangekondigde korting op het bijbehorende budget, gaan doen, dan blijkt hoe absurd dit is. Enerzijds zien we hoe de decentralisatie van een provinciale taak als de jeugdzorg, door gemeenten op provinciale schaal opgetuigd gaat worden. Je breekt een gebouw af om het vervolgens door andere eigenaren weer op te laten bouwen op afstand van de burgers en met het risico dat je als gemeente de greep op de kosten kwijtraakt. Anderzijds zien we hoe de overheveling van rijkstaken gemeenten noopt om samen te werken - als het aan het Rijk ligt zelfs op te schalen - om die taken uit te voeren. Kortom om een taak uit te voeren die je toebedeeld krijgt omdat je dicht bij de burger staat, wordt je gedwongen verder van de burger af te komen staan. Absurditeit ten top. Wil je werkelijk dat die taken uitgevoerd worden door gemeenten die dicht bij de burger staan, geef die gemeenten dan de middelen om die taken uit te voeren met behoud van hun kleinschaligheid. Gelet op de recente gang van zaken durf ik te stellen dat er binnen 5 jaar een einde komt aan een zelfstandige gemeente Bedum. Niet alleen door de provinciale opstelling in deze, maar ook door de houding van de gemeenten om ons heen in combinatie met de eigen strategie. De stelling dat we zelfstandig willen blijven is immers alleen te handhaven als gemeenten om ons heen dat ook willen. Twijfel aan dat uitgangspunt is de aanleiding om mee te werken aan voorbereiding van opschaling in G-7 verband en daarmee wordt het geloof in die zelfstandigheid ontkracht. Als we daar werkelijk in geloven zouden we daar niet aan mee moeten doen en volharden in zelfstandigheid. Op twee paarden gokken betekent hier dat het ene paard kansloos wordt. In dit verband pleit ik er voor om de provincie te laten weten dat de gemeente Bedum pas na de raadsverkiezingen van 2014 met een definitieve keuze komt voor de bestuurlijke toekomst. Mijns inziens zal dit, mits de kennisgeving goed onderbouwd wordt, niet leiden tot herindeling van bovenaf, maar zal dit uitstel gegeven worden, zeker als meer gemeenten hiervoor kiezen. Daarom hierbij een oproep aan de landelijke partijen in deze raad: u gaat er prat op dat u, in tegenstelling tot onafhankelijke partijen, wel de contacten heeft in andere gemeenten, het provinciehuis en Den Haag? Gebruik die dan nu. Dan terug naar de dit jaar gerealiseerde projecten of de stappen die in projecten gemaakt zijn. Daarmee wil ik u complimenteren en dan niet alleen met de realisatie zelf, maar ook met de kwaliteit daarvan. Er is niet alleen een kunstgrasveld neergelegd, maar daar is ook duurzame LED verlichting aan toegevoegd. Er is niet alleen besloten om de installaties van het zwembad te vervangen en daarmee voor instandhouding van die voorziening, maar ook om voor de meest duurzame oplossing te kiezen. Waar andere gemeenten zwembaden sluiten vanwege de kosten, gaan wij flink investeren om ons zwembad op duurzame wijze te kunnen behouden. Daarbij heeft u zich laten leiden door inhoudelijke argumenten. Hoewel het jammer is dat dit niet de uitkomst was van een discussie in de raad, is het toch te prijzen dat u teruggekomen bent op eerdere keuzes. Hetzelfde geld voor de bermverharding, waar ook op basis van inhoudelijke argumenten een eerdere keuze vervangen werd door een betere variant. 43
Kortom voorzitter, er zijn voorzieningen gerealiseerd waar onze gemeente trots op kan zijn. Dat kunnen we ook zijn op andere aspecten. De tevredenheid van onze inwoners over hun gemeente, de relatief lage woonlasten die de gemeente in rekening brengt, de gezonde financiële positie, de nabijheid van de stad Groningen met al haar voorzieningen en de goede verbindingen daarmee, het zijn allemaal factoren die Bedum aantrekkelijk maken voor mensen en bedrijven om zich in onze gemeente te vestigen. Wat dat betreft zouden we mogen verwachten dat de verkoop van kavels in Ter Laan 4 veel sneller zou gaan dan nu het geval is. Waarom gaat het in Leek en Zuidhorn veel sneller dan in Bedum? Ik denk dat dit voor een groot deel te maken heeft met het imago van Bedum. Wij weten wel dat het hier goed wonen en toeven is, maar bij velen leeft toch het beeld van Bedum als een gemeente waar alles vele jaren achterloopt. Het rapport van de rekenkamercommissie over recreatie en toerisme bevestigt dat beeld. Zelfs inwoners van onze gemeente hebben het idee dat Bedum nog niet opgestoomd is in de vaart der volkeren en er hier niets te beleven is. Om te voorkomen dat we straks veel geld kwijt zijn aan de bijstelling van grondexploitaties en ook om bestaande voorzieningen is stand te houden, is het mijns inziens dan ook zaak om daadkrachtig te werken aan verbetering van het imago van onze gemeente. Als het financieel slecht gaat zijn er twee opties. In de eerste plaats bezuinigen om tekorten te voorkomen. Dan doen we al. Maar een andere optie is om te investeren om de inkomsten te vergroten. Bezuinigen doen we al genoeg en ik denk dat het nu tijd is om te investeren om Bedum aantrekkelijker te maken als vestigingsplaats. De begroting 2014 voorziet een overschot van € 86.000,- en ik stel voor om enkele tienduizenden euro's daarvan te besteden aan de promotie van Bedum. Bijvoorbeeld door middel van een promotiefilm waarvoor zendtijd gekocht wordt bij TV-Noord. Met een knipoog naar de provinciale campagne “Er gaat niets boven Groningen” doe ik u alvast een titel cadeau: “Bedum, iets boven Groningen”. Maar er zijn, om het imago van onze gemeente te verbeteren, ook andere veranderingen noodzakelijk. Veranderingen die minder kostbaar zijn dan de voorgestelde promotie, maar die wel nodig zijn om af te rekenen met het bestaande beeld van onze gemeente. Bijvoorbeeld het gebruik om een raadsvergadering te beginnen met het uitspreken van het ambtsgebed. Ondanks het grote aantal kerken in onze gemeente is Bedum niet meer een overwegend christelijke samenleving en doet het ambtsgebed geen recht aan de samenstelling van de bevolking en haar democratische vertegenwoordiging. Hetgeen blijkt uit het aantal raadsleden dat daadwerkelijk deelneemt aan dat gebed. Daarom dien ik de volgende motie in. (motie – zie elders op RIS bij dit agendapunt) Tenslotte wil ik graag nog het een en ander opmerken over de begroting voor het jaar 2014 en de meerjarenbegroting. De financiële speelruimte voor een kleine gemeente als Bedum is al niet erg groot, maar door de bezuinigingen van Rijkswege wordt die alsmaar kleiner en is er amper ruimte voor nieuw beleid. Integendeel, er is, zeker in meerjarig perspectief, eerder sprake van het inkrimpen van bestaand beleid en het versoberen van voorzieningen. Als democraat in hart en nieren ben ik er voorstander van om nu zo weinig mogelijk 44
keuzes te maken voor de jaren na 2014, om dit over te laten aan de nieuwe raad die, met geactualiseerde mandaten de nodige keuzes dient te maken. Het is goed om al vast aan te geven waar in de toekomst bezuinigd kan gaan worden, maar ik kan alleen instemmen met vaststelling van de lijst van voorgestelde bezuinigingsmaatregelen, zoals u mij vraagt in het raadsvoorstel, als die volgend jaar door de nieuwe raad aangepast kan worden. Het is niet voor het eerst dat ik moeite heb met het begrip “vaststellen”. De wens om niet te ver vooruit te willen regeren, is ook de basis van mijn bezwaar tegen de vorming van een bestemmingsreserve ten bedrage van € 1.000.000,- euro voor de ontsluiting van Bedum. Daarmee verminderen we de vrij aanwendbare algemene reserve per 1-1-2014 tot een bedrag van iets minder dan 2,7 miljoen euro. Waarmee er, rekening houdend met een gewenste ondergrens van 2,3 miljoen euro, nog slechts 4 ton ruimte is. Dat is niet veel, of is het, zoals vaak voorafgaand aan fusies, de bedoeling om de beschikbare middelen op te souperen voordat er een huwelijk in gemeenschap van goederen met andere gemeenten plaatsvindt? Maar ik vind de voorgestelde bestemmingsreserve niet alleen onwenselijk omdat we daarmee de speelruimte voor de nieuwe raad aanzienlijk beperken terwijl er flink bezuinigd moet worden en de eerder genoemde donkere wolken neer zullen slaan. Ook tactisch lijkt me dit niet verstandig. Er zijn immers verschillende partijen waar bijdragen van verwacht worden. Campina Friesland Domo heeft onlangs aangegeven ook een bijdrage te willen leveren. Gelet op het bedrag dat dit bedrijf hier investeert is een miljoen een schijntje. Bedrijven die geluidsoverlast veroorzaken moeten investeren om die weg te nemen, net als bedrijven met stankoverlast. Van een bedrijf dat verkeersoverlast veroorzaakt mag ook verwacht worden dat er een substantiële bijdrage geleverd wordt om de overlast weg te nemen. Als we nu al aangeven hoeveel de gemeente bij wil dragen, komt dat eventuele onderhandelingen hierover niet ten goede. Boerenslimheid is hier gevraagd: een boer die een koe wil kopen geeft niet van te voren te kennen hoeveel geld hij daarvoor beschikbaar heeft. Nu weet ik dat bestemmingsreserves herzien kunnen worden, maar het zou wel erg vervelend zijn om, indien uit de eerder geschetste donkere wolken aanmerkelijk meer neerslag valt dan verwacht en we, bijvoorbeeld voor een toename van het aantal bijstandsuitkeringen of tekorten op de uitvoering van de WMO, die reservering terug moeten draaien. Daarmee zouden we de aanleg van de gewenste rondweg pas echt in gevaar brengen en niet door nu nog geen reservering te treffen ten laste van de Algemene reserve. Daarom pleit ik er voor die reservering niet te treffen maar deze bijdrage wel in het achterhoofd te houden en toe te voegen aan de buffer voor investeringen in de openbare ruimte in de Algemene reserve.
45
AB2014 1ste termijn beantwoording college Achtereenvolgens: wethouders Zwart, van Dijk en Te Velde, en burgemeester Bakker Reactie E.Zwart 5-11-2013 De begroting 2014 ligt voor met een overschot van € 86.000,Dit resultaat is gebaseerd op de septembercirculaire. Ondertussen heeft onze regering met de fracties van SGP,CU en D66 nadere afspraken gemaakt in het zgn najaarsaccoord. Dit leidt tot aanpassingen in de uitkeringen aan de gemeenten. Alhoewel we hiervan geen formeel bericht hebben ontvangen hebben we het globaal doorgerekend en dat zou voor ons inhouden dat we er weer € 70.000,- op achteruitgaan. We hebben ervoor gekozen om de berichtgeving van het min. Van Fin. af te wachten en dit met mogelijk andere veranderingen in de meicirculaire te verwerken in de voorjaarsnota. Dit ook om voortdurende aanpassingen met onzekerheden te voorkomen. Het betekent ook dat het college u aanraadt om het bedrag in de begroting niet aan te wenden voor eenmalige uitgaven zoals FH voorstelt ( met een imago actie.) Daarom stellen we ook voor om de bezuinigingen uit de septembercirculaire in de meerjarenbegroting te verwerken en de uitwerking van de daarbij horende maatregelen te laten bepalen door de volgende raad. Het overzicht van mogelijkheden omvat totaal meer dan een miljoen. De volgende raad kan zodoende zelf daarin de prioriteiten kiezen uit de lijst die nu wordt vastgesteld. Daarmee is op pagina 134 de boekhoudkundige vertaling van pagina 164 e.v uitgevoerd en is meerjarig sluitend. ( vraag CU) De FH vraagt zich af of het de bedoeling is om de beschikbare middelen te souperen voordat er wordt heringedeeld. Dat is niet de bedoeling van het college; wij blijven een gezonde financiële situatie voorstaan. Wat betreft de grexen (CDA): Exploitatie Ter Laan: op dit moment kan niet met 100 procent zekerheid gezegd worden of de grex nog steeds sluitend is, omdat de actualisatie gelijk op loopt met het opstellen van de jaarrekening. Vanuit de actualisatie die in juni in de raad is vastgesteld is de verwachting dat deze exploitatie nog sluitend is. Als dit onverhoopt niet meer het geval zou zijn, bekijken we zoals ook bij de actualisatie is aangegeven - of er optimaliserings- of bezuinigingsmaatregelen zijn, voordat een eventueel een beroep op de algemene reserve zou moeten worden gedaan. Het college onderzoekt momenteel het praktisch effect, de kosten en de nadelen van startersleningen. Wij verwachten binnenkort daarover uw raad te kunnen berichten. De Ozb stijgt met 4,5% zoals vorig jaar door uw raad is vastgesteld. Ons voorstel om extra 2% te stijgen, waarvan aanvankelijk sprake was, stellen we niet voor in het licht van de najaarsovereenkomst van het kabinet waarin we de bezuinigingen voor het jaar 2014 hebben opgeschort naar de volgende jaren. De 4,5 % stijging van het totaalbedrag aan OZB inkomsten leidt tot een kleine verhoging per woningen. De herwaarderingen die onlangs weer zijn afgerond hebben geleid tot een gemiddelde waardedaling van de WOZ waarden van 3,8%. Deze waardedaling in combinatie met de geraamde opbrengstenstijging van 4,5% leidt tot de in de begroting weergegeven tariefstijging. 2
46
Hierop aansluitend de vraag van het CDA over de advertenties over gratis OZB bezwaarschriften. Het begrip professionele bezwaarmakers tegen WOZ-beschikkingen kreeg vanaf 2012 enorme opgang. In de periode 2008 - 2011 schommelde het aantal bezwaren tegen de WOZ-waarde jaarlijks tussen de 50 en 80. In 2012 schoot dat omhoog naar 164. In 2013 normaliseerde dat al weer wat naar 118 bezwaren. De professionele bezwaarmakers azen vooral op de proceskostenvergoeding. De wettelijke vergoeding die gemeenten voor verleende bijstand bij een bezwaar/beroep moeten betalen als een bezwaar/beroep gegrond wordt verklaard. In 2012 én 2013 hebben we afgerond 11.000 euro aan proceskostenvergoeding betaald. Bij de najaarsnota komen we daarop terug. Vanaf 2014 is er in de berekening van de OZB-tarieven rekening gehouden met de proceskostenvergoeding. De kosten komen dus uiteindelijk bij de belastingbetaler terug. Achter de hand houden: (Hierom hebben we ten tijde dat de aanslagen werden verstuurd ook een oproep gedaan op de website en in de mededelingenrubriek om vooral zelf bezwaar te maken als men het niet eens is met de vastgestelde waarde. Deze bezwaren worden net zo serieus genomen, het afhandelingsproces gaat veel sneller en het bespaart veel geld. In 2014 zullen we dat weer doen.) De FH wil liever geen bestemmingsreserve voor de aan te leggen ontsluiting. De gemeente wil als een betrouwbare partner overkomen. De gedeputeerde heeft dat bedrag al eens genoemd. Wij willen niet graag in een positie komen als Winsum, waardoor de eerdere plannen om financiële redenen niet zijn doorgegaan.Het college wil de koninklijke weg bewandelen via een bestemmingsreserve. Daarmee is het bedrag voor de toekomst dan ook daadwerkelijk gereserveerd. De VVD vindt dat de lasten te gemakkelijk op de inwoner wordt afgewenteld. Wij verkeren al jaren in de onderste regionen van de monitor m.b.t. de woonlasten. Voor 2014 hebben we zelfs een daling van de woonlastendruk. Wij zijn dus van mening dat er geen uitzonderlijke afwenteling van lasten op burgers plaats vindt. De CDA wil graag weten of een ligplaatsheffing op boten anders dan roeiboot en kano mogelijk is. Dat nemen we mee in de beantwoording over ligplaatsen die al eerder aan u is toegezegd. Het inkoop en aanbestedingsbeleid ( GB) wordt gezamenlijk met Winsum en de Marne opgezet waarbij de Marne de trekker is. Dat is een langdurig proces. In 2011 is door de BVGB onderzoek gedaan naar opening van zaken op zondag. 20% was voor 15% was het om het even en 65% was tegen. Hiervan was de helft tegen om godsdienstige reden. Uw raad heeft in december 2011 de nieuwe Winkeltijdenverordening vastgesteld en daarin besloten tot geen openstelling op zon en feestdagen CDA vraagt over revitalisering bedrijventerrein Industrieweg In het structuurplan is opgenomen dat het gedeelte bedrijventerrein Industrieweg nabij het Boterdiep gerevitaliseerd zou kunnen worden, d.w.z. Als er mogelijkheden zijn, ontwikkeling naar woningbouw. Vanwege het ontbreken van middelen wordt hier geen actief beleid op 3
47
gevoerd. Als zich kansen voor doen, zouden we daar op inspringen en zo mogelijk faciliteren. Dit heeft zich recent niet voorgedaan. Gezien het feit dat verplaatsing van bedrijven niet actief gefaciliteerd kan worden (geld) en het ontbreken van afzet van woningen en dat hiervoor ook geen woningen zijn gereserveerd op de regionale planninglijsten (zou dan bijvoorbeeld ten koste gaan van Ter Laan 4, of andere plannen). Ons voorstel blijft dan ook – evenals in de voorjaarsnota 2013- het ingezette beleid te continueren en niet actief met revitalisering bezig te gaan. De stand van zaken op het gebied van R&T en financiële mogelijkheden vragen het CDA,PvdA en VVD. Op dit moment wordt een aantal opties verder uitgewerkt. De mogelijkheden zijn onderwerp van bestuurlijk overleg in BMW-verband. Zoals u in de begroting hebt kunnen lezen is de subsidie per 2014 aan de VVV Lauwersland gestopt. Maar in de begroting ( pag 38)is een deel gereserveerd voor recreatie en toerisme. Zoals hiervoor is aangegeven kan dat nu nog niet aan een subsidiedoel worden gekoppeld. Het college wijst er tenslotte nog op dat in december de bevindingen van de Rekenkamercommissie gemeente Bedum op grond van haar onderzoek naar het recreatief-toeristisch beleid zullen worden besproken. Wat niet bij het onderwerp R&T hoort maar wel bij subsidie betreft een vraag van de VVD over subsidie aan de wereldwinkel. In de begroting van 2013 was nog subsidie begroot voor de wereldwinkel. Maar in de afrekening 2012 die in 2013 plaatsvond, bleek dat de wereldwinkel op eigen benen kon staan. De subsidie 2013 is terugbetaald. In 2014 is het niet meer opgevoerd in de begroting. De CU maakt zich evenals het college zorgen over het grote tijdsverschil tussen slopen en bouwen van woningen door W&B. Het college dringt voortdurend aan op uitvoering van de bouw maar dat leidt vooralsnog niet tot actie. Dus: Ja, wij delen uw zorgen. De vraag om geïnformeerd te worden over de ontwikkelingen op Ter Laan en bij de woningcorporatie. Als er duidelijke afwijkingen zijn wordt u vanzelfsprekend geïnformeerd. Natuurlijk kunnen we dit frequenter doen, maar graag horen we dan van u hoe vaak u dit wenst en hoe de andere fracties daar over denken. De meeste onderwerpen worden in de begroting, jaarrekening en in de voorjaarsnota beschreven. Het (niet) bouwen op o.a. de gasfabrieklocatie(CU): Wierden en Borgen heeft op de woonmarkt 18 oktober jl. alle plannen van haar aan het publiek getoond. De reacties op deze verschillende plannen, waaronder locaties Vogelzang en Gasfabriek waren positief. Wederom heeft de stichting aangegeven spoedig de aanvragen omgevingsvergunning bij ons in te dienen. Volgens hun planning willen ze in april, mei 2014 starten met de bouw. 4
48
Algemene Beschouwingen Begroting 2014 5-11-2013 Beantwoording 1e termijn wethouder M. van Dijk Over het onderwerp decentralisaties zijn door verschillende partijen opmerkingen gemaakt en dat is logisch, want er komt nogal wat af op de gemeenten. GB, PvdA , CU, FH, CDA vraagt naar ontwikkelingen decentralisaties en visie op Participatiemaatschappij CDA vraagt naar de gevolgen van de decentralisaties voor Bedum. Het is onzeker of de datum van 1 januari 2015 wordt gehaald nu de Eerste Kamer de datum van behandeling van de Jeugdwet nog niet heeft vastgesteld. Maar als alles gaat zoals gepland worden de gemeenten vanaf 1 januari 2015 verantwoordelijk voor het gehele sociale domein. Het betreft hier de decentralisatie van de Jeugdzorg, de extramurale begeleiding in de AWBZ (onderdeel nieuwe WMO) en de invoering van de Participatiewet, met gevolgen voor het aantal mensen die een uitkering van de gemeenten gaan ontvangen. (landelijk worden in de komende jaren 80.000 (oude)Wajongers de verantwoordelijkheid van de gemeenten) en de wijziging van de WSW, de instroom in de WSW wordt geminimaliseerd. Hiermee worden gemeenten verantwoordelijk voor mensen met een ondersteuningsvraag. Het biedt voor de gemeenten kansen om de ondersteuning van mensen dicht bij huis en integraal te organiseren. Het betekent ook dat mensen in de eerste plaats zelf regie voeren op hun eigen leven en dat waar mogelijk zelf ondersteuning organiseren. Gisteren werd in de conferentie Grenzeloos Grunnen door prof. Paul Frissen gezegd dat de gemeenten vooral niets moeten doen maar op hun handen moeten gaan zitten. Laat het aan de eigen verantwoordelijkheid van de mensen over! We realiseren ons daarom dat deze decentralisaties een andere manier van denken en doen vergt, zowel van burgers als van de overheid. De rol van de gemeentelijk overheid is soms meer faciliterend zijn, denk bijvoorbeeld aan de door de gemeente Bedum geïnitieerde wijkaanpak. Voor mensen die niet op eigenkracht en met hulp van een netwerk mee kunnen doen, zal de gemeente ook in de toekomst ondersteuning organiseren. 5
49
De gemeente Bedum bereidt zich, in nauwe samenwerking met de gemeenten Winsum, de Marne en Eemsmond voor op de a.s. decentralisaties. Daarnaast worden ook onderdelen in provinciaal verband met de andere gemeenten in de provincie Groningen opgepakt. We hebben te maken met veel onzekerheden, er is nog geen wettelijk en financieel kader vastgesteld. Daardoor is er ook nog geen definitief inzicht in de gevolgen van de nieuwe Jeugdwet, de nieuwe WMO en de Participatiewet. Noch voor de inwoners van Bedum, noch voor de gemeentelijke financiën. Voor invoering van de nieuwe Jeugdwet is bekend dat pas in 2014 (in de meicirculaire) de definitieve budgetten voor jeugdzorg bekend zijn. Voor de kinderen die nu in zorg zijn, geldt een overgangsregeling. Dit betekent dat kinderen in de overgangsperiode (in ieder geval 2015; m.u.v. pleegzorg, dit moeten wij bieden zolang het nodig is) hun zorg behouden. Om dit te kunnen garanderen, heeft Bedum in oktober van dit jaar, samen met de andere gemeenten in Groningen, het Regionaal Transitie Arrangement opgesteld. De gemeenten in de provincie Groningen hebben hun zorgen over de financiele kaders voor de uitvoering van de Jeugdwet kenbaar gemaakt bij de Tweede Kamer en de VNG. Pas als wij meer inzicht krijgen in de definitieve budgetten voor de decentralisaties en de consequenties van de nieuwe wetgeving beter kunnen overzien, kunnen wij meer zeggen over de gevolgen van deze decentralisaties, voor de gemeente en onze inwoners, na 2015. CU geeft aan dat er onrust bij burgers is en vraagt hoe er met burgers gecommuniceerd wordt. Over de communicatie naar burgers en instellingen kan ik melden dat we in de gemeente in gesprek zijn met de instellingen en regelmatig met de ouderen (OSO) om tafel zitten. Wij kunnen de onrust bij burgers niet wegnemen. De tijden veranderen echt, maar wij kunnen wel aangeven hoe wij er mee bezig zijn. Zoals gezegd werken we nauw samen in BMWE-verband. De communicatie zetten we nu op alle niveau’s op, dus ook naar burgers. De gemeenschappelijke informatieve raadsbijeenkomst op 11 december maakt daar ook onderdeel vanuit. . PvdA vraagt naar de voorbereiding van de invoering van het Passend Onderwijs Er is een samenwerkingsverband voor primair onderwijs in provincie Groningen. De gemeenten worden actief geïnformeerd door de scholen in het LEA, OOGO. Het onderwijs is verantwoordelijk voor de uitvoering van het Passend onderwijs. De gemeente kan wel in de het contact met de schoolbesturen vragen naar de stand van zaken. Op 7 november a.s. vindt het LEA/OOGO plaats. In dat overleg wordt weer geïnformeerd naar de laatste stand van zaken betreffende het passend onderwijs en met name naar het ondersteuningsplan dat opgesteld moet worden door het samenwerkingsverband. De scholen zelf zijn bezig om een schoolondersteuningsplan op te stellen, (zo is gemeld tijdens het directeurenoverleg). 6
50
GB, PvdA, CDA, vragen naar de ontwikkelingen rond de scholen in Zuidwolde Ik ben regelmatig in overleg met de betreffende schoolbesturen, Marenland en VCPO en heb het belang wat de gemeente er aan hecht om een school in Zuidwolde te houden onderstreept. Ook hier geldt dat de gemeente er niet over gaat. De beide scholen in Zuidwolde zijn in gesprek en ontmoeten elkaar. Ook op bestuurlijk niveau is er overleg. Verder kan nog niets gezegd worden. Over de ontwikkelingen binnen de Stichting Marenland het volgende. Deze is niet zorgwekkend. Men is in gesprek met de Stichting Noordkwartier om te komen tot een bestuurlijke samenwerking. De achtergrond daarvan is de terugloop van het aantal kinderen bij de scholen. GB heeft aan gegeven dat de gemeente Bedum in de zomermaanden haar potentie als toeristische trekpleister kan versterken met de realisatie van een openluchtbad bij het bestaande overdekte zwembad “De Beemden”. Uit onderzoek in de aanloop naar de vervanging van de technische installatie is gebleken dat een uitbreiding van het overdekte zwembad niet realistisch is. In de raadscommissie van 1 december 2011 is daarover gesproken. Toen was de conclusie dat een dergelijke investering niet haalbaar is. Het rapport van de Huis van de Sport geeft aan dat er in Groningen te veel zwembaden zijn t.o. v. het aantal inwoners. Een openluchtbad in Bedum zou de exploitatie van de zwembaden in Ten Boer en Winsum nog moeilijker maken. We zijn content dat we de vernieuwing van de installaties kunnen realiseren en daarmee een overdekt zwembad te hebben die aan alle eisen en wensen voldoet. . De GB stelt voor het aanbestedingsvoordeel van de aanleg van het kunstgrasveld in Bedum in te zetten voor de aanleg van verlichting rond het Wetraveld in Noordwolde Het westelijk gelegen veld is gerenoveerd en deels te gebruiken als trainingsveld. Het ontbreken van verlichting is punt van overleg met de vertegenwoordiging van het bestuur van de v. v. Noordwolde. De ontwikkelingen in de technologie gaan snel en mogelijk dat hier in de nabije toekomst een acceptabele oplossing uit voort komt. Conventioneel aanbrengen van verlichting rond dit veld is financieel niet haalbaar vanwege de hoge aanlegkosten en aanbrengen van nieuwe bekabeling over grote afstand. De uitspraak dat het veld van september tot en april niet gebruikt kan worden is enigszins voorbarig te noemen. Niet eerder dan met de intrede van de wintertijd (eind oktober) treedt de duisternis eerder in. Eind maart wordt de klok terug gezet en treedt de zomertijd weer in. Daartussen zit nog de winterstop en wordt er doorgaans ook indoor getraind. Het veld is dus voor trainingsdoeleinden veel meer beschikbaar dan door de fractie van GB verondersteld. Aanbestedingsvoordelen vloeien terug naar de algemene middelen. Bij afweging van de voor- en nadelen van meer producten wordt de bestemming van het resultaat bepaald. 7
51
GB maakt een opmerking over het subsidieverzoek Voedselbank Het college heeft op 12 februari jl. het subsidie verzoek afgewezen. De overweging hierbij was toen dat een subsidie aan de Voedselbank wordt meegenomen in de vaststelling van het minimabeleid. Het beleidskader voor het minimabeleid, waaronder de Stichting Voedselbank Het Hogeland, is opgesteld, maar nog niet vastgesteld voor 2014. Bij aanvaarding van dit beleid wordt vanaf 2014 de subsidiëring (structureel) van de voedselbank een feit. Hierop vooruit lopend heeft het College van Bedum onlangs besloten tot een incidentele bijdrage over 2013. Op 11 december vindt over het minimabeleid voorlichting plaats voor de raden. De VVD refereert naar het door de gemeente uitgevoerde klanttevredenheidsonderzoek in het kader van de uitvoering van de WMO Elke gemeente is verplicht van Rijkswege jaarlijks een klanttevredenheids onderzoek uit te voeren. De gemeente Bedum voert dus ook jaarlijks dit onderzoek uit. Wij zijn er trots op dat de gemeente Bedum een ruime voldoende scoort voor de WMO dienstverlening. Overigens horen wij dit zelf ook regelmatig van onze burgers. Het is voor mij een belangrijke indicator voor de wijze waarop de gemeente invulling geeft aan de dienstverlening aan onze burgers. De VVD heeft een vraag over de subsidie aan het Anti Discriminatie Meldpunt. De subsidie voor dit meldpunt is de enige subsidie die stijgt ten opzichte van 2013. Wat wordt er met het geld gedaan en hoe verhoudt de bijdrage van Bedum zich tot de bijdrage van andere gemeenten. Discriminatie Meldpunt Groningen (DMG) is het bureau voor gelijke behandeling en tegen discriminatie in de regio Groningen. DMG begeleidt melders bij incidenten en gevoelens van discriminatie, zoekt samenwerking en deelt kennis door middel van voorlichting. In 2012 zijn gemeenten op basis van de Wet gemeentelijke antidiscriminatievoorzieningen (Wet ADV) verplicht een onafhankelijke antidiscriminatievoorziening aan haar burgers te bieden. DMG voert conform de Wet ADV de kerntaken klachtenbehandeling en registratie uit. Het Meldpunt heeft haar werkzaamheden onder de aandacht gebracht bij de bevolking van Bedum middels een informatiemarkt bij de Omloop van Bedum. 8
52
Reactie wethouder Te Velde op Algemene Beschouwingen bij begroting 2014 1e termijn (5-11-2013) Programma 0: Algemeen bestuur. CDA Melddesk CDA: wil graag geïnformeerd worden over het aantal klachten die via de digitale weg binnenkomen. Antwoord: Allereerst wil ik opmerken dat het niet om klachten gaat, maar om meldingen! Dit zijn voor ons de extra ogen en oren in de publieke ruimte. Wij hebben de volgende aantallen genoteerd: 2010: 1032 2011: 1235 2012: 1156 2013 tot 1 november: 896 Gemiddeld een kleine 100 meldingen per maand. Hierbij moet ik opmerken dat het merendeel van deze meldingen via de telefoon bij ons binnen komen en dan door de telefonistes / receptionistes in het systeem worden gebracht. Ongeveer 10% van de meldingen wordt digitaal aangeleverd. 9
53
Programma 2: Verkeer, Vervoer en Waterstaat. GB / CDA Schoolomgeving Het CDA kijkt met belangstelling uit naar de uitwerking van verkeerszones rondom scholen. GB weet al te melden dat dit wordt uitgewerkt. Antwoord: Plan van aanpak en offerte van een adviesbureau is in behandeling. Is besproken met VVN afdeling Bedum. Advies aan het college is in voorbereiding. In de begroting 2013 zijn voor het opstellen van het plan middelen opgenomen. Na besluitvorming zullen wij e.e.a. in de leesmap van de raad ter inzage leggen. GB /CDA Bermverharding en versterking plattelandswegen Gemeentebelangen merkt op dat er “essentiële schoonheidsfoutjes” zijn gemaakt ten aanzien van de communicatie en dat dit “uiteindelijk is afgedaan met een persoonlijke brief of een persoonlijk ambtelijk bezoek”, terwijl in de raad informatieavonden waren toegezegd voor de bewoners Van Ter Laan. Antwoord: Deze constatering van informatieavonden is juist, maar het college herkent zich niet in de “essentiële schoonheidsfoutjes” en dat wij de communicatie zouden hebben ‘afgedaan’. Integendeel! Juist door de persoonlijke benadering konden veel individuele vragen en wensen in één keer worden beantwoord. Onze ervaring is dat veel mensen dat op prijs hebben gesteld. Overigens een oploop per weg zou ook minder effectief zijn geweest omdat het veelal om een beperkt aantal mensen of bedrijven ging. CDA Vraagt naar de stand van zaken van de buitenwegen. Wil graag dat de Ellerhuizerweg van dezelfde bermverharding wordt voorzien en zo mogelijk ook andere buitenwegen als daar voldoende budget voor is. Antwoord: 10
54
De stand van zaken is dat de Noordwolderweg, Oosterseweg, Stadsweg/Lageweg, Trekpad naar Winsum en Ter Laan buiten de bebouwde kom klaar zijn. Er leken problemen te zijn met de stabiliteit van de fundering van de weg Ter Laan binnen de bebouwde kom en met de Munnikeweg. In overleg met de aannemer is de stabiliteit onderzocht. Onlangs zijn deze onderzoeken afgerond en zijn de werkzaamheden hervat. De weg Ter Laan is (bijna) klaar. Het is de bedoeling dat volgende week de bermverharding aan de Munnikeweg wordt aangebracht. Het resultaat mag gezien worden. Gedurende de uitvoering hebben we ook enige tegenvallers gehad. We willen nu eerst goed in beeld hebben welk financieel budget nog beschikbaar is, alvorens we besluiten òf en hoeveel wij van de Ellerhuizerweg kunnen meenemen in dit project. Als er nog ruimte is dan willen we dit gaan uitvoeren in het voorjaar van 2014. Wij hebben de subsidieverstrekker het verzoek gedaan om uitstel van de opleverdatum van dit project. Mondeling is dit akkoord bevonden. We wachten nog op een schriftelijke bevestiging. CDA / PvdA Oostelijke ontsluiting Bedum CDA en PvdA vragen naar het tijdspad van de oostelijke ontsluiting en de communicatie daarover. Antwoord: De huidige planning van de provincie is dat eind november, breed informatie wordt verspreid, dat zo mogelijk in de tweede week van december een werkbijeenkomst wordt georganiseerd. Het streven is om voor de zomervakantie van 2014 het resultaat voor inspraak gereed te hebben. Het tracé-uitwerkingsbesluit kan dan na de zomervakantie worden genomen door PS. Natuurlijk wordt ook de raad hierin gekend. Mogelijk risico in de planning zijn de raadsverkiezingen. De VVD geeft aan dat zij in overleg is met de provincie over het tracé voor de ontsluiting. Antwoord: Wellicht ten overvloede wil ik opmerken dat naast het partij-overleg van de VVD, ook het gebruikelijke ambtelijk en bestuurlijk overleg plaats vindt. PvdA / Christen Unie Stationsgebied / route buslijn 61 11
55
PvdA en ChristenUnie vragen beiden naar de stand van zaken van het Stationsgebied en de mogelijke wijziging van de route van buslijn 61. Antwoord: Bij de begrotingsbehandeling van vorig jaar heb ik u al gemeld dat het denkbaar is dat de plannen voor het Stationsgebied moeten worden bijgesteld of uitgesteld vanwege het afstel of uitstel van de regiotram. Door het vervallen van de Regiotram is de scope van het project gewijzigd. De beoogde koppeling bus-tram (lange termijn) komt daarmee niet meer tot stand. Deze koppeling blijkt ook niet realiseerbaar. Enerzijds omdat er onvoldoende tijd in de dienstregeling aanwezig blijkt te zijn. Anderzijds omdat het heen en weer rijden over de Parallelweg versus de route Parallelweg en Stationsweg toch bezwaarlijker is dan gedacht; en het rijden van de bus over de Stationsweg zien we, mede gezien de van de bewoners verkregen informatie tijdens de informatiebijeenkomst, en ook technisch en financieel, als niet gewenst. Al met al komt door de niet realiseerbare koppeling bus met trein het plan in een ander daglicht te staan. Ook de gereserveerde bijdragen uit het Regiofonds en uit de RSP-gelden staan daarmee op de tocht. We zijn in overleg met het OV.-bureau en de provincie over de uitkomsten van de scopewijziging. Daarbij kijken we ook naar mogelijke alternatieven voor verbetering van het OV in Bedum. Met het wegvallen van de lijn 161 wordt oostelijk Bedum, incl. de wijk Ter Laan, niet meer bediend. Hiervoor hebben wij bij het OV-bureau de aandacht gevraagd en gewezen op de mogelijkheid om de route over De Vlijt en de Waldadrift te leggen. Uiteraard zal de positie van de scholen en de kinderopvang daarin mee moeten wegen. Hierover start het overleg binnenkort. Het gevolg is wel dat we op een andere manier en uit eigen middelen de Parallelweg en het stationsgebied moeten verbeteren. 12
56
Raadsvergadering Bedum over de begroting 2014 5 en 7.11.2013 Reactie van burgemeester namens college in eerste termijn. Handhaving, controle, openbare orde CDA en PvdA hebben kanttekeningen gemaakt bij de schaalvergroting bij politie en brandweer. Ik herken die, maar voeg er meteen aan toe dat we ook zelf invloed kunnen blijven uitoefenen op de kwaliteit van een Bedum nabije uitvoering. Dat gebeurt bij de politie bij de opstelling van beleidsplannen –met betrokkenheid van gemeenteraden-, de formatieve inzet die voor ons basisteam vrijwel gelijk blijft, en goed overleg met politie en Openbaar Ministerie op verschillende niveau’s en een aanspreekpunt voor burgers in dit gemeentehuis. Maar onmiskenbaar zijn de gezagslijnen langer en ingewikkelder geworden. Dat geldt ook de brandweer, maar ook hier geldt de noodzaak van de verbondenheid tussen lokaal bestuur en onze plaatselijke vrijwilligers. Zonder hen zou de brandweerzorg onbetaalbaar worden. En voor die blijvende band en verbinding blijf ik mij inzetten. In het verlengde hiervan zie ik ook burgernet, door GB genoemd: extra oren en ogen van de politie, en daarmee een verbinding tussen politie en de burgers van Bedum. En Bedum is nog steeds procentueel, met 14,4%, koploper met het aantal deelnemers.In Bedum is Burgernet vanaf start deelname in 2011 5 keer ingezet, vooral bij vermissingen, in de meeste gevallen met resultaat. Ook is een paar keer een deel van Bedum ingeschakeld als uitloper van een voorval elders Op twee onderdelen is naar handhaving gevraagd: door het CDA bij de maximum snelheid en door GB bij de drank- en horecawet. Snelheidscontroles zijn in de eerste plaats een opsporingsmiddel van de politie; deze bepaalt in dat kader zelf gevaarzettende situaties. Op aangeven van een gemeente wordt daarnaast gericht gecontroleerd wanneer sprake is van aangetoonde onveiligheid, herhaalde klachten en eigen controles als onderbouwing daarvoor. Voor de drank en horecawet doen we allereerst een beroep op de eigen verantwoordelijkheid van de jeugd, de ouders en de uitbaters. We accentueren met voorlichtingscampagnes hoe schadelijk het is wanneer op jonge leeftijd grote hoeveelheden alcohol worden genuttigd. Ik noem u als voorbeeld de campagne “Makkeluk zat”, met een grote inbreng van jongeren zelf. Daarom ook is er een sterke relatie met ons volksgezondheidsbeleid en een prima afstemming tussen de wethouder die daarover gaat, en mij. Verder houden we vast aan de al eerder door onze gemeente vastgestelde regels voor he gebruik van alcohol in de zgn paracommerciele sector, zeg maar verenigingsgebouwen en clubhuizen. Als sluitstuk zullen we samen met andere gemeenten gericht en steekproefsgewijs de controle op de nieuwe wet ter hand nemen, overigens net als eerder de Voedsel- en Warenautoriteit deed. Dit gebeurde met 6 fte in de drie noordelijke provincies. 13
57
Deze maand kunt u van ons een voorstel terzake, met deze hoofdlijnen daarin uitgewerkt, tegemoet zien. Centrumplannen Het college is verheugd met het grote draagvlak –de meeste partijen hebben dit nu opnieuw uitgesproken- voor de aanpak van het centrum, tussen Grotestraat en Lijnbaan. Het overleg met alle betrokkenen verloopt nog steeds goed en constructief. Dat geldt voor alle blokken die wij hebben onderscheiden. Zodra daaronder handtekeningen zijn gezet, zullen wij u uiteraard informeren. De start van de nieuwbouw voor Bederawalda wordt midden 2014 concreet, zo zeg ik als reactie naar het CDA. En ik begrijp het pleidooi van de VVD om alles zo veel mogelijk tegelijk te doen en overlast te beperken heel goed, maar het eerste kan ik niet toezeggen wegens afhankelijkheid van vele anderen en voor het twee zullen wij ons zeer inspannen. Ik weerspreek overigens de opmerking van diezelfde VVD dat er voor de Schakel geen passende alternatieven zijn; hiermee doet u de stichting Welzijn in de uitwerking van een goed aanbod, passend en goed bereikbaar, geen recht. Zowel de Meenschaar als Alegunda zijn uitstekend bereikbaar, ook voor mensen met beperkingen. En met alle plannen voor 50 + huisvesting in Bedum is er geen enkele reden om naar elders te verhuizen! Herindeling Eigenlijk geven alle fracties, zij het met nuances en vanuit eigen inkleuring, blijk van hetzelfde dilemma, dat ook door het college eerder is geschetst. Zelfstandigheid en samenwerking behoudt de voordelen van een burger nabij bestuur en heft de nadelen van kwetsbaarheid e.d. op. En Bedum koestert de lage lastendruk voor de burgers; het staat op plaats 2 van de G7 of BMW/DEAL. En herindeling is geen haarlemmerolie, en van 7 arme gemeenten maak je niet als vanzelf een rijke, zijn juiste constateringen van CU. De PvdA betoogt dat het nut van herindelen nog bewezen moet worden; en ik zeg u: dat zal geen sinecure zijn! Maar, zegt het CDA terecht, Bedum kan niet alleen blijven staan; een enclave kan niet. Of, zoals de Fractie Hoiting formuleert: zelfstandig zijn kan niet alleen. Daarna neem ik afstand van zijn gevolgtrekkingen, namelijk in zelfstandigheid volharden en niet gokken op twee paarden. Het college vindt dat we op de toekomst van onze burgers voorbereid moeten zijn; en als herindeling opgelegd wordt of onontkoombaar, moeten we een keuze maken die het beste, maar als second best, bij Bedum past. Daarbij kunnen we het ons niet veroorloven aan de zijlijn te blijven staan. Ik zie nu de nuancering terug in het standpunt van de GB-fractie, maar de consistentie nog niet. Meer dan nu samenwerken met Groningen, zo betoogt GB nu in de eerste termijn, eerder instemmen met de verkenningen in het verband van BMW/DEAL, maar deze variant niet voorleggen in de enquete op de eigen website naar de burgers van Bedum. Al veel eerder hebben we de mogelijkheden van ICT samenwerking met Groningen verkend en toen werd hierop afwijzend gereageerd; omwille van eigen prioriteiten daar en ook omdat wij eerst zelf onze zaken moesten ordenen. Nu zijn er –GB heeft daarop eerder gewezen, nieuwe mogelijkheden in noordelijk verband en met meerdere overheidsinstanties. Deze worden verkend, maar met de herindelingsonzekerheden (wie met wie en hoe groot) mogen hier geen grote of onomkeerbare stappen worden verwacht. En tenslotte op dit thema: van de provincie is op de brief van uw raad geen reactie gevolgd. Gaswinning Het college is blij met het rapport van de commissie Meijer, zo zeg ik in de richting van PvdA, CDA en GB. Het geeft op een evenwichtige, gefaseerde en doorwrochte manier een perspectief naar een andere en betere verdeling van de lusten en lasten van de gaswinning, niet alleen nu, maar ook in de toekomst wanneer het gas hier op zal zijn. Het richt zich op de leefbaarheid, waartoe ook de subjectieve veiligheid, zeg maar het ervaren (on)veiligheidsgevoel en een goede schadeafhandeling 14
58
gerekend worden; het blijft in lijn met de onderzoeken die in opdracht van minister Kamp worden uitgevoerd, met name waar het gaat om de zwaarte en frequentie van de bevingen alsook de gevolgen daarvan. Als daaruit kosten voortvloeien, zijn die in elk geval voor de NAM c.q. de staat. Zo bezien gaat het om aanzienlijk meer dan 1 miljard euro. Het is waarschijnlijk dat het kabinet met de uitkomsten van die onderzoeken een reactie zal geven op de aanbevelingen van de commissie Meijer die overigens vanmiddag ook in Den Haag zijn gepresenteerd. Ambulancepost De PvdA heeft gevraagd naar de stand van zaken. U weet dat op de informatie-avond een alternatieve locatie is aangereikt. Deze is door de stichting Ambulancezorg onderzocht en lijkt niet realistisch. Binnenkort ontvangen wij een onderbouwing daarvan met een advies voor het vervolg. En dat zullen wij met u en met de aanwonenden delen. Dualisme Tenslotte moet ik het beeld dat VVD en FH in de eerste termijn geven van het dualisme en mijn eerder gemaakte kanttekeningen daarbij recht zetten. Dat beeld is een vorm van verschuilen achter formele regels. Ik heb eerder gezegd dat het dualisme niets mogelijk heeft gemaakt wat daarvoor, onder het monisme, niet zou kunnen. Noch een wethouder, noch een raadsfractie behoort zich door de ander de kaas van het brood te laten eten op weg naar een besluit dat goed is voor de gemeente en dat op grond van de inhoud en de kwaliteit daarvan op een zo breed mogelijk draagvlak in de raad kan rekenen. Als voorzitter van het college en uw raad zie ik het als mijn taak daaraan bij te dragen. En als de VVD dan mijn woorden verkeerd samenvat en de besluitvorming hier in de raad afdoet als “poppenkast”, neem ik afstand van zowel het een als het ander. Ik neem ook niet de VVD de maat, als het gaat om bij voorbeeld de behandeling van de ontsluiting. Ook het benoemen van Ability als “bodemloze put” vind ik van een zelfde orde, als je bedenkt voor wie de WSW bestemd is en dat juist de VVD dat steeds meer als een winstgevende business wenst te zien om daarmee de zeer forse bezuinigingen op die sector te rechtvaardigen. En in de richting van FH zeg ik: uw citaat over de politieke verhoudingen was per saldo als een compliment bedoeld. Juist zoekend naar het goede evenwicht tussen solide besluitvorming en een zo groot mogelijk draagvlak, en dus luisteren naar partijen die niet in het college vertegenwoordigd zijn en elkaar in de raad proberen met argumenten te overtuigen komt het aan op een goede voorbereiding van de besluitvorming en de overtuigingskracht op weg naar een zo groot mogelijk draagvlak. Dat hoort hier in de raad. En bij die discussie bent u zelf. 05.11.2014 / HB
================================= TWEEDE TERMIJN – 7 november 2013 ====================================
59
Gemeente Bedum 5 en 7 november 2013
ALGEMENE BESCHOUWINGEN BEGROTING 2014
Algemene beschouwingen van:
Gemeentebelangen Bedum (GB) CDA Partij van de Arbeid (PvdA) ChristenUnie VVD Fractie Hoiting (FH)
(bijdragen in tweede termijn)
Alle bijdragen zijn digitaal beschikbaar en geplaatst op de website van de gemeente:
http://besluitvorming.bedum.nl/Vergaderingen/Gemeenteraad/2013/7november/19:30
60
Algemene Beschouwingen GB, Tweede termijn 7 november 2013 Voorzitter, Allereerst willen we de raadsfracties en het college bedanken voor hun bijdragen en de adequate beantwoording van de vragen. U heeft kunnen zien dat wij in de eerst termijn veel meer hadden willen vertellen, maar dat ons wegens tijdsgebrek daartoe de mogelijkheid ontbrak. Wel was de volledige tekst reeds bekend bij het college. Tot onze vreugde ging het college echter wel in op de vragen die wij wegens het genoemde tijdstekort niet hadden uitgesproken, maar waaraan we veel hechtten. In de grond van de zaak gaat het uiteindelijk om de inhoud en daarom kunnen wij dat waarderen van het college. Dat we onze Algemene Beschouwingen dit jaar, in tegenstelling tot voorgaande jaren, wel voortijdig beschikbaar hadden gesteld aan het college heeft echter ook een gevolg gehad dat wij dan weer niet op prijs stellen. Ons is namelijk gebleken dat onze bijdrage van de eerste termijn voor de aanvang van de vergadering ook in het bezit van enkele raadsfracties is gekomen. Het zal u niet verbazen dat het bestaan van het vermoeden dat dit ook de voorgaande jaren zou gebeuren, voor ons in het verleden reden is geweest om onze bijdragen niet voortijdig met het college te delen. Wij willen het college er dan ook met klem op wijzen alle raadsfracties als gelijkwaardig te beschouwen en ze ook gelijk te behandelen, ongeacht of ze de oppositie of de coalitie vormen. Dat is niet alleen in lijn met de gewenste principiële scheiding tussen college en raad, maar raakt bovenal de kern van de democratie. Dan wil ik nu enkele opmerkingen plaatsen bij de bijdragen van de andere raadsfracties in de eerste termijn. We delen de aandacht van het CDA voor startersleningen en zien de onderzoeksresultaten dan ook graag tegemoet. Verder herhaalt de fractie van het CDA haar wens om de mogelijkheden voor campervoorzieningen op de Molenweg te onderzoeken en noemt enkele fracties die hen met dat voorstel hebben gesteund. Het is alleen niet helemaal juist dat GB niet in het rijtje voorkomt omdat wij destijds ook onze steun hebben betuigd. We hebben er zelfs een prent over gemaakt, zo enthousiast waren we. Ook wij hebben de afgelopen tijd gemerkt dat er een nieuwe, frisse wind waait bij het CDA en kunnen dat verwelkomen. Wel hebben we nog een vraag over de bijdrage in de eerste termijn. Onder het kopje bezuinigingen staat dat het CDA ten aanzien van het pakket bezuinigingen i.h.k.v. de meerjarenbegroting instemt met het voorstel van het college om de besluitvorming uit te stellen tot de behandeling van de begroting 2015 volgend jaar. Dat is dubbelzinnig, omdat het voorstel juist de vaststelling van het pakket inhoudt. We horen graag wat het CDA bedoelt. Met betrekking tot de bijdrage van de PvdA willen we opmerken dat we ons aansluiten bij de opmerkingen ten aanzien van de VVV Lauwersland en de reservering van middelen voor de promotie van Bedum. In het verlengde hiervan onderkent ook de PvdA het belang van de Muziekschool en kiest voor het behoud ervan. Samen met het CDA en onze fractie, zijn er daarmee drie fracties die de Muziekschool willen ontzien en dat is mooi omdat we dat soort voorzieningen niet mogen afschaffen. Verder willen wij Peter Draaisma veel succes toewensen met zijn nieuwe rol als fractievoorzitter . Het zal niet makkelijk zijn iemand op te volgen die al 25 jaar de functie van fractievoorzitter van de Pvda Bedum heeft bekleed. 61
De CU gaf in haar betoog aan de rol van bruggenbouwer te hebben gespeeld in de coalitie. Dat is volgens ons ook tot uiting gekomen in een goede samenwerking met de wethouder in kwestie, Menne van Dijk. Wij zijn ook blij met het blijk van waardering dat de CU in de eerste termijn gaf over de sterke oppositie die wij hebben gevoerd. We hebben de raad volgens de voorman van de CU scherp gehouden en dat heeft geleid tot betere en scherpere besluitvorming. Wat de fractie Hoiting betreft, wil ik slechts opmerken dat wij smakelijk gelachen hebben om de inhoud van zijn betoog. Wij willen de fractie van de VVD feliciteren met de nieuwe aanwinst, wij hebben afscheid genomen van Menco Slager en wensen de VVD veel succes met de nieuwe bezetting. Dan willen we kort nog even reageren op het college. Het is duidelijk dat er veranderingen op til staan die een andere manier van problemen oplossen vergen. Dan heb ik het niet alleen over de herindeling en de vergaande verschuivingen in het sociale domein, maar ook over burgerparticipatie nieuwe stijl. Met betrekking tot herindeling willen we nogmaals opmerken dat het verwijt van inconsistentie dat ons in de eerste termijn door de burgemeester werd gemaakt, niet terecht is. Wij hebben reeds in het vroege begin aangegeven dat we natúúrlijk voor zelfstandigheid zijn, maar dat herindeling ons onvermijdelijk lijkt en we daarom zo vroeg mogelijk hadden moeten beginnen met het inventariseren van de alternatieven. De kanttekeningen over het ICT incident en de link die met de gemeente Groningen werd gelegd, zijn geplaatst vanuit het uitgangspunt ‘ samenwerken daar waar voordeel te behalen valt’; een uitgangspunt dat wij meerdere malen hebben benoemd in de context van de BMW-samenwerking. Met het vooruitzicht van herindeling valt ook het onderwerp sport en recreatie onder een ander licht. Alle ingrediënten zijn aanwezig om Bedum weer op de kaart te zetten. De gemeente zal in dit proces een coördinerende en faciliterende rol moeten spelen. Met het rapport van de RKC in de hand zal er veel werk verzet moeten worden. Ook het sociale domein is door meerdere fracties als aandachtspunt gemarkeerd. Er zal veel van burgers worden gevergd en de gemeente zal haar faciliterende rol op een juiste manier invulling moeten geven. Vanwege deze fundamentele omslag in denken en de creativiteit waaraan veel behoefte zal ontstaan, zal de burgerparticipatie veel prominenter op de voorgrond treden. GB wil het college en de raad in dit kader van harte het artikel ‘ De raad moet zich opnieuw uitvinden’ uit de VNG Magazine van 25 oktober j.l. aanbevelen. Concluderend, de gemeente zal op veel terreinen moeten herbezinnen. Ten aanzien van de bezuinigingen is er in die nieuwe werkmethode geen plaats voor de kaasschaaf omdat die aanpak ervoor zorgt dat belangrijke voorzieningen zoals de Muziekschool langzaam maar zeker uitgehold worden. Geld dat we tekort komen, moeten we zoeken in structurele kortingen. En daar maak je een begin mee door eerst naar de doelmatigheid en efficiency van je eigen organisatie te kijken. Denk daarbij aan een gerichte takendiscussie. Daar valt nog veel winst te behalen, zoals we ook bij de Voorjaarsnota 2013 en Kadernota 2014 hebben aangegeven. Als we naar de voorgestelde bezuinigingsmaatregelen kijken, lijkt het college dat advies in de wind te hebben geslagen. Dat betreuren wij. Mede om die reden kunnen wij het eerste onderdeel van uw voorstel, de Begroting 2014, niet goedkeuren. Niet omdat het rekenkundig niet klopt, maar eenvoudigweg om62
dat wij een andere visie op beleid en bezuinigingen hebben. Daarbij geldt evenwel dat we wel kunnen instemmen met het voorgestelde investeringsprogramma voor de komende jaren. Met betrekking tot onderdeel 2 van het voorstel, de bestemmingsreserve van 1 miljoen voor de ontsluitingsweg, spreekt het voor zich dat we daar akkoord mee gaan. Met betrekking tot onderdeel 3, de vaststelling van het pakket bezuinigingsmaatregelen ter dekking van meerjarige tekorten, zijn we van mening dat we dat principieel niet kunnen vaststellen omdat we daarmee over ons eigen graf zouden regeren. We nemen het voor kennisgeving aan met alvast de kanttekening dat de lijst in onze visie teveel ad hoc maatregelen en te weinig structurele oplossingen bevat en laten de vaststelling van de lijst graag over aan de nieuwe raad. Tot slot voorzitter, het voorgaande laat onverlet dat alle betrokken terdege een compliment verdienen voor het sluitend krijgen van de Begroting 2014.
Reactie Motie ambtsgebed: GB is een grote partij, en staat voor groot aantal kiezers. Overstijgt daarmee allerlei religies en ideologieën. We realiseren ons dat we ook kiezers hebben die het ambtsgebed belangrijk vinden en ook raadspartijen die daaraan hechten. Dat respecteren wij en daarom steunen we de motie NIET.
63
2e termijn Algemene beschouwing van de CDA fractie bij de begroting 2014 Voorzitter. Wij gaan verder met ons betoog voor de 2e termijn, daar waar we in eerste termijn mee zijn gestopt en bedanken het college voor de beantwoording van onze vragen. Voorzitter, in de eerste termijn hebben wij aangegeven te kunnen instemmen met de hoofdlijnen van de programmabegroting 2014, de voorlopige meerjarenraming en de indicatieve lijst met bezuinigingsmogelijkheden. De geplaatste kanttekeningen tijdens ons betoog in eerste termijn zijn merendeel naar tevredenheid beantwoord. Net als voorafgaande aan de verkiezingen in 2010 zijn er ook nu opvallend veel overeenkomsten te vinden tussen de diverse partijen bij de behandeling van de eerste termijn van de algemene beschouwingen voor 2014. Op onderdelen werden kleine nuances aangebracht, maar over het geheel kan ons inziens worden geconcludeerd dat er sprake is van een grote mate van overeenstemming. Deze grote mate van overeenstemming is ons inziens noodzakelijk om grote dossiers, als het centrumplan en de oostelijke ontsluiting tot een succes te maken. Eensgezindheid is van groot belang voor het slagen van deze projecten. Herindeling, zijn wij het samenwerken verleerd, deze boodschap prijkte op een van de posters die het CDA bij de raadsverkiezingen in 2010 had opgehangen. Tijdens e onze 1 termijn hebben wij uitgebreid stil gestaan bij dit onderwerp en hebben anno 2013 niets toe te voegen aan onze eerdere boodschap. De koers die is uitgezet is helder, in december geven wij de richting aan. Besluitvorming staat wat het CDA betreft gepland na de verkiezingen. T.a.v. de website van onze gemeente zijn wij tevreden met de komst van het digitale klachten- of beter gezegd het digitale meldingensysteem. Jammer dat maar 10% van de bewoners gebruik maakt van dit medium. Wellicht kan een voorlichting op dit punt dit percentage verhogen? Tevreden zijn wij met de beantwoording van het college dat het handhaven van de max. gestelde snelheden op de doorgaande wegen binnen de bebouwde kom op de agenda staat van het overleg met de politie. Tevreden zijn wij ook met de toezegging dat wij worden geïnformeerd over de mogelijkheden van het heffen van belasting voor het innemen van een ligplaats voor vaartuigen. Jammer dat hieraan, na ons verzoek in 2010, niet eerder gehoor is gegeven. Kunt u aangeven wanneer wij de beantwoording hierover tegemoet kunnen zien? Afgelopen jaren zijn wij regelmatig via BOTS bijeenkomsten bijgepraat over de vorderingen in de planvorming betreffende het nieuwe centrum van Bedum. Wat ons betreft continueren we dit overleg. Alle fracties hebben in meer of mindere mate bij de behandeling van de eerste termijn van de algemene beschouwingen de centrumplannen ter sprake gebracht. Terecht omdat, n.a.v. de klant-tevredenheidsenquêtes van de afgelopen jaren, dit onderwerp hoog op de wensenlijst van onze inwoners prijkt. Zoals bij de inleiding gemeld hebben wij ook hier eensgezindheid waargenomen, echter de fractie van de VVD schept op voorhand de verwachtingen dat de 64
Grotestraat en de Kerklaan worden meegenomen. Wij vragen ons af wat de gedachte is achter dit idee en vernemen wij graag hoe zij dit denken te realiseren. Reactie bijdragen overige Fracties GB De bijdrage van de fractie van Gemeentebelangen was beduidend constructiever dan wij de afgelopen jaren van hun gewend waren. Wij hebben hierover onze waardering in de eerste termijn al uitgesproken Wij hopen dat deze lijn tot aan en na de verkiezingen in 2014 wordt voortgezet. Het is voor ons wel lastig om te reageren op de geschreven bijdrage die niet is uitgesproken. Wethouder van Dijk had zich voorbereid op de gehele bijdrage en terecht wil hij één van de ingebrachte stellingen van commentaar voorzien. Dit brengt ons op een eerdere geschreven beschouwing van Gemeentebelangen die onlangs is verschenen in het Nieuws en Advertentieblad. Wat ons hierbij opvalt is dat er tussen het gesprokene hier aan tafel en hetgeen aan de burgers via de krant wordt voorgelegd enige discrepantie zit. Daarmee zet u de burgers op het verkeerde been. De GB-fractie gaat prat op transparantheid en openheid. Wij willen vanavond wel graag van u horen waar u nu werkelijk voor staat. Wij hebben de volgende vragen: 'N.a.v. gb geeft uitleg ........bewust voor gekozen om niet tijdens dit proces niet naar buiten te treden, of te reageren op aanvallen van anderen. Dit laatste "op aanvallen van anderen " suggereert dat er aanvallen zijn geweest. Wij hebben de fractie van GB gevraagd : Kunt u specifiek hierin zijn en ons enkele voorbeelden noemen van aanvallen vanuit de politiek? Wij hebben geconstateerd dat alle fracties zich deze zomer niet met het proces binnen GB hebben bemoeid. Daarnaast schrijft u dat GB de enige partij is die kunstgras in haar verkiezingsprogramma had staan. Ondanks het feit dat u dit eerder gezegd hebt en hier terecht op bent teruggekomen, herhaalt u deze opmerking. Uw belangrijkste verkiezingspunt was het binnenhalen van een buitenzwembad. Wij als CDA hebben ingezet op een andere kwaliteitsimpuls voor ons sportpark, de komst van een kunstgrasveld voor de voetballers. U weet dit als geen ander, echter blijft u dit herhalen. Wilt u nu eens eerlijk zijn naar de burgers en hen vertellen hoe het werkelijk zit? Ook in dit artikel wilt u de burgers doen laten geloven dat de centrumplannen “overduidelijk geïnspireerd” zijn op plannen van GB. Daarmee meet u zich wel een forse broek aan. De voorliggende centrumplannen is de vrucht van jarenlang schetsen en onderzoeken van mogelijkheden. De door u weer zo genoemde “megalomane, geldverslindende invulling voor de Vlijt met een parkeergarage” is ooit een idee in dit proces geweest, maar al lang weer achterhaald. U valt in herhaling en haalt oude koeien uit de sloot. Daarmee draait u de burgers wel een rad voor ogen Zoals gezegd. Wij willen hierop wel graag een antwoord! PvdA
65
Wij ondersteunen graag de complimenten die de fractie van de PvdA heeft uitgesproken naar de beide voetbalclubs in Bedum vanwege hun inspanningen om te komen tot 1 gezamenlijke voetbalclub Christen Unie De CU fractie staat bij haar inleiding stil bij de vrede en veiligheid die wij in Nederland mogen ervaren en de berichten die ons dagelijks bereiken over ongelijke verdeling van de welvaart. Terecht wordt in dit kader opgemerkt dat onze problematiek goed beschouwd vaak luxe problematiek is. In dit licht kunnen wij de eerder gemaakte opmerkingen in de commissie Vrom vergadering van2 oktober jl. over luxe i.r.t. de openbare verlichting dan ook beter begrijpen. VVD De VVD constateert dat de gemeente de offers heel summier bij de organisatie zoekt, maar deze hoofdzakelijk bij de burgers neerlegt. Wij wijzen deze fractie graag naar de overzichten van de begroting waaruit blijkt dat er wel degelijk fors is gesneden in eigen vlees. In 2011 en 2012 is 1/3 van de bezuinigingsopgave gerealiseerd door het niet invullen van openstaande vacatureruimte, me dunkt wel degelijk een groot offer. We begrijpen werkelijk niet hoe u komt bij uw stelling dat de positie van Bedum er niet beter op wordt. Wellicht wordt het weer eens tijd om de rekenmachine die u destijds van Tinus Rietsema heeft gekregen, maar weer eens uit uw stoffige bureaula te halen en daarop uitrekent hoeveel de burgers in Bedum minder gaan betalen aan belastingen in 2014! Geen lastenverzwaring, maar juist lastenverlichting en dat in deze economisch zware tijden. Kom daar maar eens om in andere gemeenten en zeker als Bedum, volgens uw voorstel, een wijk van Groningen wordt!
Fractie Hoiting Wij hebben grotendeels met genoegen geluisterd naar de bijdrage in eerste termijn van de fractie Hoiting. Constructief en kritisch; hetgeen door onze fractie wordt gewaardeerd. Destijds hebben wij al aangegeven dat we het met u eens zijn dat het lastig is om oppositie te voeren als er goed wordt bestuurd. Wij zijn het echter oneens met u over uw opvattingen over het dualisme. U geeft de voorkeur aan het spel, wij geven de voorkeur aan het resultaat. Teleurgesteld zijn wij over uw motie. Zelf heeft u destijds aangegeven niet terug te komen in deze raad U pleit er voor om beslissingen die gevolgen hebben voor de komend raadsperiode, over te laten aan de nieuwe raad, getuige uw voorstel om de 1 miljoen euro niet te reserveren voor de ontsluiting van de Bedum. Met deze motie kiest u er blijkbaar voor om wel over uw graf te regeren. De argumentatie die u aandraagt dat het imago van onze gemeente hiermee wordt beschadigd is wel erg ver gezocht. U kunt zich voorstellen dat wij om principiële redenen uw motie niet ondersteunen en dat wij u adviseren deze motie weer in te trekken. Indien gewenst kan dit in de volgende raadsperiode worden besproken. Tijdens de voorbereidingen op deze begroting heeft het CDA aangegeven dat bij bezuinigingen moeten worden gekeken naar alle mogelijke opties en realiseren ons dat 66
sommige bezuinigingen pijn zullen gaan doen. Wel willen wij de zwakkeren in onze gemeente ontzien. In onze visie blijft ons motto “Samenleven doe je niet alleen”, waarbij geldt “op eigen kracht waar mogelijk, ondersteuning waar nodig”. Wij constateren dat dit proces zorgvuldig is doorlopen en bedanken nogmaals de ambtelijke organisatie en het college voor hun inspanningen. . Voorzitter. Volgend voorjaar zijn er de raadsverkiezingen. De gunst van kiezers te winnen met mooie beloften is niet zo moeilijk. Veel moeilijker is het om die beloften dan ook waar te maken. Bij beloften horen ook financiële gevolgen en die moeten dan ook inzichtelijk worden gemaakt. Het CDA gaat uit van haar eigen verkiezingsprogramma en wij roepen de andere partijen op om de kiezers op de juiste wijze voor te lichten, op de schaal en de mogelijkheden van Bedum
67
Algemene beschouwingen PvdA Begroting gemeente Bedum 2014 Tweede Termijn Geachte voorzitter, collega’s en belangstellenden, Wij vervolgen ons betoog in tweede termijn door kort te reageren op de antwoorden van het college op de door ons gestelde vragen tijdens de eerste termijn. Daarna zullen wij kort ingaan op de verschillende bijdragen van de fracties hier aan tafel tijdens de eerste termijn en aan de hand van de daaruit voort vloeiende vragen en discussie.
Het herindelingsdossier
Mijn fractie heeft de brief van de provincie richting de gemeente Winsum tegen het licht gehouden. Wij hebben deze brief afgezet tegen het moment waarop wij ons nu bevinden richting 3 december aanstaande. Wij trekken daaruit de conclusie dat de provincie op 3 december om een stip op de horizon vraagt, daarbij plaatst de provincie de aantekening dat deze besluitvorming formeel niet onomkeerbaar is. De nieuwe gemeenteraad van Bedum neemt daarbij na 19 maart 2014 uiteindelijk het definitieve besluit. Daarbij merk ik op dat mijn fractie met belangstelling uit ziet naar de resultaten van de vier lopende* onderzoeken waarbij wij op dít moment voor een zelfstandige gemeente Bedum blijven staan.
Lijst met voorgestelde bezuinigingen
U heeft in de eerste termijn op onze vraag of het noodzakelijk is de lijst met bezuinigings-voorstellen daadwerkelijk tijdens de algemene beschouwingen vast te stellen beantwoord. In de kern gaat het er daarbij om dat het ‘vast stellen’ noodzakelijk is om een situatie van een niet transparante- en technisch niet juiste meerjarenbegroting te voorkomen. Als de raad er vanavond niet in slaagt bij meerderheid goedkeuring te verlenen zijn er meerdere voorbeelden in het land waarbij de provincie de gemeente als direct gevolg daarvan onder toezicht heeft geplaatst. Die situatie wil mijn fractie uiteraard voorkomen en daarom stemmen wij in met uw voorgestelde lijst van bezuinigingen. De nieuwe raad en college staan daarmee voor verdere uitvoering of bijstelling bij aanvang van de nieuwe bestuursperiode.
Verkeer en vervoer
U heeft eergisteren antwoord gegeven op de bedenkingen van mijn fractie ten aanzien van het onderzoek naar het mogelijk verleggen van buslijn 61 naar De Vlijt en de Waldadrift. U heeft richting het OV-bureau gewezen op de mogelijkheid om de busroute over De Vlijt en de Waldadrift te leggen. Dit vindt mijn fractie te kort door de bocht en wel om de volgende redenen. Vier keer per dag bewegen honderden kinderen zich over De Vlijt in de directe schoolomgeving; u heeft jaren geleden het verzoek gedaan richting FrieslandCampina om met de vrachtwagens De Vlijt te ontzien omdat deze straat enkel een zandlaag met klinkers betreft en nu overweegt u dus daar wel bussen te laten rijden; het aantal 68
verkeersbewegingen aan De Vlijt is even groot als die aan de Stationsweg en om daar dan ook nog een busroute aan toe te willen voegen lijkt ons geen goed idee; daarbij komt, dat de beoogde busroute de komende jaren een bouwput, inclusief aanvoerend bouwverkeer, zal zijn; het toekomstige grote nieuwe plein in het nieuwe centrum van Bedum wilt u verstoren met een busroute. Dan ziet mijn fractie veel meer heil in het creëren van een nieuwe halte aan de Schoolstraat met de naam Bedum Centrum, waarbij bezoekers direct aan de rand van het nieuwe centrum gebracht worden of het nu bezoekers aan winkels of de markt betreft of op zoek zijn naar vertier op het nieuwe plein. Hoe staat het overigens met het plan om displays met informatie over oa vertrektijden bij de bushaltes te plaatsen? De suggestie overigens van de CU om met de aanleg van de Oostelijke ontsluitingsweg ook oog te hebben voor openbaar vervoer is overigens een prima suggestie.
Onderwijs en het sociale domein
U heeft eergisteren onze vragen over de preparatie van de scholen op de intreding van het Passend Onderwijs en de stand van zaken met betrekking tot het veilig stellen van het primair onderwijs in Zuidwolde beantwoord. U geeft aan dat het bestuur op afstand staat van het primair onderwijs. Dat klopt. Echter, met de in aantocht zijnde Wet op de Jeugdzorg en de samenhang daarvan met het primair onderwijs mag meer verwacht worden dan een afstandsverklaring. De voorbereidingen verlopen via het samenwerkingsverband en dat is goed, maar werpt direct de vraag op of vanuit deze brede scoop voldoende aandacht is voor het lokale niveau. Het klopt dat u als bestuur niet aan het roer zit bij de fusiemogelijkheid in Zuidwolde echter een herhalende onderwijscrash binnen de gemeente Bedum wil mijn fractie voorkomen. Volgens mijn fractie zijn gemeenten sinds gisteren niet meer verantwoordelijk voor het verzorgingspakket dat thuis wonen zo lang mogelijk moet maken tot aan het moment van opname in een verpleeghuis, dit zou vallen onder de AWBZ. Kunt u aangeven wat de gevolgen zijn voor de gemeente Bedum? Reacties op andere fracties. GB heeft in de eerste termijn vanuit de oppositie in feite alle omvangrijke resultaten op het gebied van steen en hout opgeëist. Volgens mijn fractie is het resultaat te danken aan gezamenlijke besluitvorming en uitvoering van dergelijk besluitvorming door het college, bent u dat als GB met mij eens? Daarnaast werd door GB in de eerste termijn gesteld dat ‘het achteraf allemaal wel mee viel met de donkere financiële situatie van de afgelopen jaren’. In 2011 en 2012 stemde GB tegen de complete jaarbegroting, kunt u uitleggen op basis waarvan u nu dan uw claim legt? Ten aanzien van het huidige beleid m.b.t. de zondag openstelling van winkels heeft mijn fractie het opgenomen voor de kleine ondernemers die anders het slachtoffer lijken te worden van grotere winkelketens. Als het gaat om concrete verzoeken kunnen winkeliers natuurlijk altijd een verzoek neerleggen bij het college of kunt u als GB een onderzoek doen onder bijvoorbeeld de leden van de BVGB. 69
Voorlopig is mijn fractie blij dat we het huidige zwembad in de huidige vorm met daarnaast een investering in restwarmte kunnen behóuden. Het CDA gaf aan dat de PvdA haar op de korrel nam tijdens de AB2013. We hebben dit nagekeken en kunnen de korrel in het bermbeton niet vinden * [aanvulling wat Bonnema in 2012 heeft uitgesproken] De gevraagde investering in het Groen-beheer plan, waarmee op langere termijn op het groenonderhoud een besparing te vinden zou zijn, heeft onze interesse, echter staat de proefstrook gelijk aan de hele gemeente Bedum? En wat camperplaatsen betreft, bezitters van een camper trekken er toch juist op uit? De VVD stelt dat de Oostelijke ontsluiting is gerealiseerd door een gezamenlijke inspanning van de BMW-VVD en dat de PvdA-Statenfractie de Westelijke variant onmogelijk heeft gemaakt. Ik wil u er graag aan herinneren dat na het uiteenvallen van het College van GS de PvdA-Staten-fractie bij de onderhandeling omtrent de vorming van een nieuw College van GS en de daaraan gekoppelde bestuursprogramma begin dit jaar de vele miljoenen die nodig zijn voor de Ooste-lijke ontsluiting vrij heeft gemaakt. De fractie van PvdA-Bedum heeft de afgelopen jaren meermalen overleg gevoerd met de PvdA-Statenfractie om het benodigde budget te verzilveren. Gezamenlijke besluitvorming heeft vervolgens hier aan tafel plaatsgevonden. Gunt u ons de Oostelijke ontsluiting, dan gunnen wij u de Westelijke variant. De reactie van het college in eerste termijn op uw uitspraak met betrekking tot Ability krijgt de volledige steun van mijn fractie. Hoe durft u een organisatie die mensen die gebruik maken van een beschermde werkomgeving uit maken voor ‘een bodemloze put!’ Wij zijn als fractie gewend aan een sterke analyse van de fractie Hoiting, ook in zijn eerste termijn. Wij delen zijn analyse ook voor wat betreft de wordingsgeschiedenis van zijn oorspronkelijke GB-fractie, deze is overigens vergelijkbaar met die van de diverse colleges in Groningen op het dossier van gemeentelijke herindeling. Wat de ingebrachte motie van fractie Hoiting betreft zijn wij het eens met de strekking. Ik breng daarbij overigens in herinnering dat de vorige fractievoorzitter van de CU eerder een suggestie heeft gedaan om voorafgaande aan de raadsvergadering een meditatief moment in te ruimen. Een initiatief om de opening van de raadsvergadering niet meer te starten met het ambtsgebed laat mijn fractie graag bij de christelijke partijen hier aan deze tafel. Wat de PvdA betreft hoeft vanaf het begin van de nieuwe bestuursperiode het ambtsgebed bij aanvang van de raadsvergadering niet meer uitgesproken te worden. In de eerste termijn heb ik ‘de plank’ mis geslagen, uit een persbericht van gisteren begrepen wij namelijk dat een nieuwe stukje Bedum als naam de ‘nieuwe plank’ met zich mee zal dragen. Voorzitter, mijn fractie stemt in met de programmabegroting 2014. Bedankt voor uw aandacht. 70
Bijdrage ChristenUnie in tweede termijn Algemene Beschouwingen op 7 november 2013. Voorzitter, leden van het college. Hartelijk dank voor de beantwoording op onderdelen van onze bijdrage in eerste termijn. Samengevat enkele punten uit onze Beschouwingen van dinsdagavond. * Nederland is de afgelopen decennia langzamerhand tot een verzorgingsstaat geworden. Vanwege permanente groei is het geheel onbetaalbaar geworden. Het roer moet om, omdat de wal het schip heeft gekeerd. Daarom moeten we naar een ander sociaal maatschappelijke inrichting van onze samenleving. De participatiemaatschappij. De ChristenUnie wil dat de overheid ook dan een schild blijft voor de zwakken en voor de kwetsbaren in onze maatschappij. * Verder hevelt de Rijksoverheid steeds meer taken over naar de gemeenten. Gaat er voetstoots vanuit, dat de gemeenten deze taken wel met minder geld kunnen uitvoeren. Of de gemeenten deze taken wel op een acceptabele wijze kunnen uitvoeren blijft vooralsnog de grote vraag. * Nederland is de afgelopen jaren in toenemende mate in economisch zwaar weer gekomen. Geld is duur en schaars geworden. Dat heeft ook gevolgen voor de ambities van de gemeente Bedum. Meer dan ooit is een zorgvuldige en een behoedzame afweging van alle belangen noodzakelijk. Meer dan ooit worden investeringen afgestemd op de financiële positie van de gemeente. Temporiseren, daar waar kan nodig is gezien de financieel-economische situatie. Voor 2014 hebben we weliswaar een begroting met een bescheiden overschot van € 86.000,maar we zien een oplopend tekort van bijna € 700.000,- in 2018. Dat stemt tot nadenken. Dit gezegd hebbend, vind ik het onbegrijpelijk dat het CDA het moment van deze beschouwingen heeft aangegrepen om opnieuw aandacht te vragen voor een campervoorziening langs de Molenweg. Terwijl nota bene de wethouder van financiën ons in zijn bijdrage heeft laten weten, dat er van het broze begrotingoverschot van € 86.000,- (zo het nu lijkt) al weer ca € 70.000,- is verdampt. En voor de omvorming van groen wil het CDA een greep doen in de sterk geslonken reserves. Nota bene zonder daar enig controle aan te willen verbinden. De ChristenUnie is niet tegen omvorming maar de besparing die deze omvorming gaat opleveren moet taakstellend en meetbaar zijn en terugvloeien naar de Algemene Reserves. Dit laatste had de ChristenUnie uitdrukkelijk als voorwaarde voor deze investering gesteld. Voorzitter, het is natuurlijk allemaal niet toevallig. Vandaag en dinsdag bijten we onze politieke tanden stuk op droge begrotingen. Maar daarna is het snel Sint Maarten en een maandje later Sinterklaas. Onze burgers worden weer het nodige snoepgoed, pepernoten en ander lekkers in het vooruitzicht gesteld vanwege de a.s. gemeenteraadsverkiezingen. Het zal u niet verbazen maar de ChristenUnie is geen spijtoptant t.o.v. populistische voorstelen. Wij zijn als ChristenUnie voor no noncence, niet kletsen maar doen! De gemeenteraadsverkiezingen van maart volgend jaar laten hun contouren dus al zien. De onrust die dit met zich meebrengt is nu al goed voelbaar bij Gemeente Belangen. De afgelopen jaren deed Gemeente Belangen vaak herinneren aan het boek Alice in Wonderland van de schrijver Lewis Caroll.
71
Nu is het boek Alice in Wonderlande een groot succes. Gemeente Belangen was dat in 2010 ook. Daarover wat mij betreft geen misvatting. Maar hoewel het boek nog steeds een succes is, is de glans er na 4 jaar oppositievoeren bij Gemeente Belangen volledig vanaf. Voorzitter. In het boek Alice in Wonderland is de term Wonderland in de taal opgenomen als een benaming voor een prachtige, denkbeeldige plek die veel met dromen te maken heeft. En hier zie ik opnieuw een vergelijking. Want Gemeente Belangen droomt zoals blijkt uit haar ingezonden stuk in de Bedumer van deze week nog steeds. Niet alleen hardop maar ook onrustig. Zoiets kan natuurlijk niet goed zijn. Zo laat Gemeente Belangen ons weten dat ze droomt van een nieuw aan te leggen speeltuin aan het Burchtplein, ze droomt dat Bedum plotseling is omgetoverd tot het idyllische Garnwerd aan het Boterdiep, ze droomt van een heus kleuterbuitenbad, van een mooi Walfridusvoetpad en ze droomt dat zelfs de molen terug is in het dorpsbeeld. En de droom gaat verder . . . Gemeente Belangen droomt over speciale gebieden: voor wandelaars, voor renners, voor kanoers en voor ruiters. Het wordt op die manier nog druk in Bedum en de GB-dromer ziet nog veel meer . . . maar hij werd kennelijk met een schok wakker. En de poster dan die dromend Gemeente Belangen van Mooi Bedum in het jaar 2000- huppeldepup heeft gemaakt? Het zijn werkelijk schitterende plaatjes vindt de ChristenUnie. Wat dat betreft heeft de fractie van ChristenUnie meer met De GB-droom en haar poster van Bedum als aantrekkelijke vestigingsplaats, dan met de koud watervrees van Fractie Hoiting die al bang is voor imagoschade als potentiële Bedumer nieuwkomers de tekst van het ambtsgebed zouden horen of lezen. Voorzitter, de GB-dromen zijn natuurlijk best leuk op zijn tijd. Maar helaas geen werkelijkheid. Het springende punt is namelijk, dat het geld om al deze GB-plannen te realiseren er gewoon niet is. Wat dat betreft verwachten we dat de inwoners van onze gemeente de schellen in de afgelopen 4 jaar van hun ogen zijn gevallen. Dat zij wakker zijn geworden. Want voorzitter, Gemeente Belangen Bedum zelf verkeert nog in dromenland. Als ik hun Algemene Beschouwingen lees en beluister wordt daarin zelfs de indruk gewekt dat zij deze gemeente de afgelopen 4 jaar heeft geregeerd in plaats van de coalitie van CDA, PvdA en ChristenUnie. En dat niet deze coalitie maar Gemeente Belangen veel heeft bereikt omdat, en ik citeer “niet zelden een beroep is gedaan op de overtuigingskracht van de andere raadsfracties”. Voorzitter, ik wreef mijn ogen uit maar het staat er werkelijk! Prachtig. De werkelijkheid is dat het college en de verwante fracties steeds het overleg met en de inzet van de niet-collegepartijen hebben gezocht. Dat vaak niet werd meegedaan, denk aan de financiele denktank, lag aan de fractie zelf. De uitgestoken hand is er steeds geweest. Voorzitter, van de schrijver Lewis Caroll wordt gezegd dat hij zijn boek Alice in Wonderland hallucinerend schreef. Gemeente Belangen is de laatste jaren ook van een compleet andere wereld. Om de speerpunten eens te citeren uit de ondertekening van mails van de ex-fractievoorzitter:
BEDUM VERDIENT EEN BUITENBAD! BEDUM VERDIENT EEN GOEDE ONTSLUITING! BEDUM VERDIENT EEN FANTASTISCH CENTRUM! 72
BEDUM VERDIENT GEMEENTEBELANGEN!
Afsluitend merk ik hierover op, dat de vernieuwing van de installaties van het zwembad, de opening voor het “FricoCampinatracé”, de concrete plannen voor het centrum is te danken aan de inzet van het college en de steun van de raad “gezamenlijk en niet specifiek is voorbehouden aan één partij. En dan ga ik gemakshalve maar voorbij aan al die andere onderwerpen die ook zijn gerealiseerd. Dat is -geachte voorzitter- de realiteit. De begroting voor 2014 is de laatste uit deze bestuursperiode en zoals gezegd het is een uitwerking en voortzetting van eerder door deze coalitie ingeslagen wegen. Voorzitter, u maakt de balans op maar ook de ChristenUnie maakt over de afgelopen 4 jaar de balans op. Wij stellen vast dat er veel werk is verzet en veel plannen zijn gerealiseerd zonder noemenswaardige verhoging van lokale lasten. Gefeliciteerd. Wij stellen ook vast, dat Bedum op een uiterst solide manier werd en wordt bestuurd. Waarvan acte. De ChristenUnie gaat akkoord met de programmabegroting 2014 en de overige voorstellen behorende bij dit agendapunt. Dank voor uw aandacht. Jan Berghuis Fractievoorzitter ChristenUnie Bedum.
73
74
75
76
77
ALGEMENE BESCHOUWINGEN 2013 2e termijn Fractie Hoiting
Voorzitter, tijdens zijn reactie op de bijdragen van de fracties in eerste termijn, verwees wethouder van Dijk naar de conferentie Grenzeloos Gunnen die afgelopen maandag plaatsvond. Die ging niet over herindeling, maar over burgerparticipatie. De wethouder noemde met name de bijdrage van Prof. Frissen. Daar heb ik ook van genoten, niet alleen vanwege de humor die daar in zat, maar ook omdat hij de vinger genadeloos op de zere plek legde. De titel van zijn voordracht spreekt boekdelen: “De terugtredende overheid wordt steeds groter”. Wat hij in feite aangaf, is dat de overheid “los moet laten” zoals we opgroeiende kinderen los moeten laten. Dat is voor ouders lastig, maar voor politici helemaal. Want wat hij niet noemde in zijn verhaal, is het dilemma van de politicus. We kunnen wel terug willen treden, maar de politicus moet ook verkozen worden, oftewel dingen naar de gunst van de kiezer en die zit niet te wachten op een boodschap als: “zoek het voortaan zelf maar uit burger, ik doe het niet meer” Ik ben dan ook erg benieuwd naar de verkiezingsprogramma's straks. Welke partij durft die boodschap te brengen? Of gaan we toch allerlei beloftes doen om de gunst van de kiezer te winnen? Kortom, wie durft er in het verkiezingsprogramma te zeggen “u regelt het zelf maar, wij doen het niet meer voor u”. Want in eerste termijn waren er al de nodige verkiezingsballonnetjes waar te nemen. Zo wil het CDA graag liggeld gaan heffen voor boten in onze wateren. Is dat werkelijk zo of is het bedoeld om GB, die onlangs aandacht vroeg voor dit thema, de wind uit de zeilen te nemen. In ieder geval lijkt mij dit geen voorbeeld van een terugtredende overheid. Nee, dan heeft GB het ei van Columbus gevonden: crowdsourcing. Dan komen we er achter wat de burger wil. Weliswaar niet transparant, want misschien laat iemand wel 50x zijn stem horen, maar toch, de partij houdt wel alvast rekening met herindeling, want in Bedum is het volk nog wel zonder moderne communicatiemiddelen te bereiken, maar bij in een gemeente Noord Groningen ligt dat anders. Ander probleem lijkt me wat te doen als de wensen verschillen. Wat te doen als de helft van de bevolking z'n hond overal wil laten poepen en de andere helft de viervoeters liever de goot in jaagt? Welk standpunt neemt de partij dan in? Of wanneer 90% van de inwoners voor de oostelijke ontsluiting is en 10% tegen? Ik heb een goede tip voor u: de verdeelde fractie, waarin 1 fractielid tegen stemt en de rest voor. Uit de krant vernam ik dat u dit middel ook wilt gebruiken na de verkiezingen, bijvoorbeeld als collegepartij. Lijkt me een fijne basis voor een stabiele coalitie. Krijgen we in ieder geval spannende raadsvergaderingen, prima dus! Dat brengt mij bij het dualisme. Wat mij in dinsdagavond opviel, was uw reactie voorzitter op de opmerkingen hierover van de VVD en mij. Ik maakte alleen een constatering zonder daar een verwijt aan te koppelen. Dat is klaarblijkelijk wel zo opgevat, hetgeen mij duidelijk maakt dat dit een heikel punt is. Daarom nogmaals een poging om mijn punt duidelijk te maken. Natuurlijk is het zo dat, zoals gesteld werd, het dualisme niets mogelijk gemaakt heeft wat 78
daarvoor niet mogelijk was. Maar dat geld voor heel veel wetten en regels. Toen van Houten zijn kinderwet door het parlement loodste, maakte hij ook niets mogelijk wat daarvoor niet kon: voordien konden kinderen ook naar school gestuurd worden. Alleen dat gebeurde niet of te weinig. Die wet maakte niet iets mogelijk, maar sloot iets uit en dat was ook de bedoeling van de maatregelen achter het dualisme. Alleen zijn die niet effectief gebleken. Mijn constatering is dus dat de betreffende maatregelen niet werken en daar kunt u niets aan doen. Als collegelid zou ik misschien wel hetzelfde doen om zo effectief en efficiënt mogelijk te besturen. Ook het streven om d.m.v. denktanks of andere bijeenkomsten de raad volledig te betrekken bij de totstandkoming van het beleid heeft positieve kanten: streven naar draagvlak en consensus in plaats van machtspolitiek. Maar het maakt het spel in de politieke arena voorspelbaar en saai. Als we nagaan hoeveel raadsvoorstellen het niet halen in de raadsvergadering en hoeveel moties en amendementen over raadsvoorstellen er ingediend, laat staan aangenomen zijn de afgelopen 4 jaar, dan zegt dat genoeg over het politieke debat hier. Maar goed, laten we hopen dat crowdsourcing hier leven in de brouwerij brengt! Waar mij verder opviel voorzitter, was de opmerking van het CDA dat zij alleen stonden in het voorstel om een eenmalige investering te doen in het groen in onze gemeente. Toen mij duidelijk werd dat het de bedoeling was om te investeren om daarmee structureel te kunnen bezuinigen, heb ik hiermee ingestemd en zelfs genoemd dat er wat mij betreft meer geïnvesteerd zou mogen worden dan € 25.000,- als de structurele bezuiniging navenant groter is. Eenmalig investeren om vervolgens meer te oogsten kan in principe op mijn instemming rekenen. Dat is ook de gedachte achter mijn voorstel om middelen vrij te maken voor promotie van Bedum. Denken als een ondernemer die een prachtig product heeft en dus geld in adverteren steekt om aanmerkelijk meer geld binnen te halen. We kunnen onder elkaar wel blijven uitspreken hoe goed toeven het hier is, maar om sneller kavels te verkopen zullen we de buitenwereld moeten overtuigen. Natuurlijk zijn er in de bijdragen van de andere partijen ook elementen waar ik blij mee ben. De aandacht van GB voor de sportvelden in Noordwolde, de roep om duurzaamheid en de aandacht van de Christen Unie voor de woningbouw. Zeker als daarin ook woningbouw in de dorpen meegenomen wordt. Uitbreiden kan niet, maar inbreiden wel en daarmee is de leefbaarheid gediend. Een jaren geleden toegezegde notitie daarover is helaas nooit verschenen. Ook de opmerking van de Christen Unie dat we voorzichtig om dienen te gaan met de Vrije Algemene reserve spreekt mij aan, maar dan verbaas ik me erover dat dezelfde fractie nu al instemt met een onttrekking van ruim twee derde daarvan. Mijn bezwaar daartegen heeft, voor de duidelijkheid, niets te maken met de wenselijkheid van ontsluiting van FDC. Daar ben ik voor. Maar ik merk dat het mij nog steeds steekt dat de toezegging van een eigen bijdrage van 1 mln. Door het college aan de provincie, niet direct aan ons gecommuniceerd is. Dat was een valse start van dit plan. Daarbij komt dat het alternatief voor deze reservering, te weten geld lenen tegen de bijbehorende kapitaallasten om zo de huidige algemene reserve in stand te houden. Dat alternatief legt u ons hier niet voor. De overige argumenten waarom ik niet voor dit voorstel ben heb ik in eerste termijn duidelijk kenbaar gemaakt. Tot slot nog enkele opmerkingen over de door mij ingediende motie. Ik begrijp dat dit voor de christelijke partijen een bitter pil is. Maar ook aan die fracties doe ik een appel om in te stemmen met afschaffing van het ambtsgebed. Ter ondersteuning van dat appel zou ik u graag de ogen openen, niet alleen figuurlijk maar ook letterlijk. Ik begrijp dat u het niet ziet tijdens het ambtsgebed omdat u dan de ogen gesloten heeft. Maar ik zal u vertellen wat ik dan zie: ik zie vier raadsleden die duidelijk meedoen aan het gebed en twee waarvan actieve deelname twijfelachtig is. In uw schoenen staand zou ik helemaal niet willen dat, gelet op de 79
werkelijke deelname, aan dit gebruik vastgehouden wordt. Mocht deze motie toch niet op een meerderheid kunnen rekenen, dan weten wij en onze burgers in ieder geval meer over “waar staat je gemeente”, namelijk in het rijtje Spakenburg, Bunschoten, Staphorst en Urk. En misschien nog belangrijker, onze burgers weten ook waar de partijen in deze raad voor staan. Goed om te weten volgend jaar maart. Kortom voorzitter , ik stem in met de begroting 2014 en het pakket mogelijke bezuinigingen voor de jaren daarna mist die door de nieuwe raad aan te passen is, maar niet met onttrekking van 1mln. aan de Algemene reserve om een bestemmingsreserve te vormen voor de ontsluiting van Bedum.
80
de
AB2014 2 termijn beantwoording college Achtereenvolgens: wethouders Zwart, van Dijk, Te Velde en burgemeester Bakker =============== wethouder E. Zwart ====================== N.a.v vragen GB: De creatieve en concrete mogelijkheden voor meer inkomsten horen we graag van GB maar dan wel zodanig dat dit ook volgens de gemeentewet kan. En daar ligt doorgaans ook de grens van de creativiteit. We hebben overigens alle mogelijkheden verkend. Want als gemeente alternatieve inkomstenbronnen aanboren is zeer lastig. Zeker als daarbij de burger niet de dupe mag zijn. We proberen zoveel mogelijk gebruik te maken van mogelijke subsidies om projecten te kunnen realiseren. Daar hebben we vele voorbeelden van. Ook proberen we indien mogelijk ontwikkelingen op te pakken met andere partijen zoals de woningcorporatie. Uiteraard proberen we ook in de toekomst zoveel mogelijk gebruik te maken van externe subsidies en samenwerkingspartners. Het efficiency streven blijft doorgaan. G.B. merkt e.e.a op over doelmatigheid. Enkele jaren geleden heeft Bedum meegedaan aan de pilot om overbodige regels te schrappen. Dit in samenspraak met lokale ondernemers en de Kamer van Koophandel. Uitkomst is geweest dat Bedum veel vergunningen, die in andere gemeenten gangbaar zijn, niet kent. En wat je niet hebt kun je niet afschaffen. Toch zijn er toen nog een aantal afgeschaft. Keerzijde is dat juist dit soort kwesties leiden tot bezwaarprocedures om we in Nederland erg hechten aan privacy. G.b. keurt de begroting rekentechnisch goed maar beleidsmatig af. Wil wel de bestemmingsreserve voor de rondweg. College zet uiteen dat dit niet kan. Er kunnen geen onderdelen wel of niet goedgekeurd worden; moet samenhangend en financieel sluitend zijn. Dus amendement aan de raad voorleggen of goedkeuren. Vervolgens aan G.B geconcludeerd dat GB het dus ook niet eens is met de investeringen en daarmee ook niet met b.v uitvoering zwembadinstallaties . Fractievoorzitter GB deelt mee dat GB het ook wel eens is met investeringen. GB en VVD gecomplimenteerd met hun opmerking “dat het achteraf allemaal wel mee viel met de donkere financële situatie van de afgelopen jaren”. Er is voor € 1,8 miljoen bezuinigd waarvan €2 ton op personele kosten. Prachtig dat GB en VVD daar geen last van hebben gehad. Helaas heeft dat een keerzijde. Er zijn b.v bibliotheekvoorzieningen gesloten in Onderdendam en Zuidwolde, Subsidies zijn verminderd voor b.v muziekschool, SWB, muziekverenigingen e.d. Voor huur van sportvoorzieningen moet meer worden betaald enz. Dat heeft tot verdriet bij veel mensen geleid vooral als dat betrekking had op het verlies van banen. Maar van dit alles hebben GB en VVD niets gemerkt. Het CDA vraagt wanneer over ligplaatsen en heffingen duidelijkheid komt. Thans is onderzoek gaande en in december worden de resultaten verwacht. Als het in B&W is besproken gaat het naar de raad. Redelijkerwijs lukt dat niet meer in de decemberverga-
81
dering. Het zal dus wel januari worden. Maakt CDA er op attent dat jaren geleden de liggeldheffing door de raad is afgeschaft. Fractie VVD herinnert zich dat. De VVD herhaalt uit eerste termijn de opmerking over verhoging van de lasten voor de burger. Nogmaals herhaling uit eerste termijn dat het tegendeel het geval is. VVD is nog niet tevreden met antwoord op subsidie wereldwinkel. Aangezien dit eigenlijk geen onderwerp is voor de begroting 2014 maar te maken heeft met de afrekening 2012, 2013 aangegeven dit met afdeling financiën op te nemen. Tevens aangegeven dat verantwoording grote verschillen tussen begroting en rekening altijd in jaarrekening wordt opgenomen voor zover het boven een grensbedrag ligt. De kleinere verschillen zijn altijd na te gaan en uit te leggen maar jaarrekening zou onleesbaar groot worden als alle details beschreven worden. Een regeling die al jaren wordt toegepast waarbij de accountant de hele boekhouding controleert. Bij gemeentelijke heffingen zegt GB dat belastingdruk OZB, Afvalstoffenheffing en Rioolheffing omvat maar dat er voor burgers meer kosten zijn zoals b.v rijbewijzen, omgevingsvergunnig, leges e.d. Aangegeven dat de belastingdruk zo wordt gedefinieerd om het tussen gemeenten vergelijkbaar te maken. En omdat andere kosten bovendien incidenteel en niet voor alle burgers aan de orde zijn. Overigens dalen nu juist de kosten voor rijbewijzen ook. Bij het vaststellen van de begrotingswijzigingen nog enige discussie met GB. Met name over nr 02, budget voor uitvoering voorgenomen investeringen geeft GB aan dat GB begroting niet goedkeurt maar investeringen wel en bijgevolg dit punt ook. =============== wethouder M. van Dijk ====================
Er zijn door twee fracties, PvdA en de VVD vragen en opmerkingen gemaakt. De PvdA vraagt zich af of er bij de voorbereiding door schoolbesturen op de intreding van Passend Onderwijs voldoende aandacht is voor het lokale niveau. Zoals ik in eerste termijn heb aangegeven is de inrichting van het Passend Onderwijs in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van de scholen. Het primair onderwijs vormt in de Provincie Groningen daarvoor één samenwerkingsverband. Er wordt aan gewerkt dit vorm te geven. Vanmorgen heb ik in het overleg met de bestuurders van de scholen in de gemeente Bedum hierover gesproken. Men ligt op koers. Het uit te werken ondersteuningsplan zal aan de gemeente worden voorgelegd. In de gezamenlijke aanpak van de decentralisaties in BMWE verband is dit een punt van aandacht. Terecht wijst de PvdA er op dat er een verband bestaat met de decentralisaties van de Jeugdzorg, de AWBZ en de Participatiewet.
82
In dat verband geef ik aan hoe In Bedum professionals samenwerken in het CJG, met inzet van de CJG-coördinator, maatschappelijk werk, de GGD [de schoolverpleegkundige ziet periodiek de leerlingen van de scholen], het jongerenwerk van de SWB en MEE. De intern begeleiders van de scholen kunnen, als er zorgen zijn, de professionals in het CJG inschakelen. Ook is er vanuit het CJG, een gezamenlijk cursus aanbod opgezet door Lentis voor de basisscholen in Bedum, om vroegtijdig psychische problemen bij kinderen te signaleren. Verder wil de PvdA niet een herhaling van de situatie rond de scholen in Zuidwolde als in Onderdendam. Het CDA heeft in de 1e termijn dit ook genoemd. Wat betreft de fusiemogelijkheid in Zuidwolde kan ik u zeggen dat de scholen in Zuidwolde het voorbeeld van Onderdendam goed kennen. De bestuurders hebben aangegeven dat zij zeer zeker de bereidheid hebben om gezamenlijk te kijken hoe één school in Zuidwolde in stand gehouden kan worden. Op dit moment is de ontwikkeling van het leerlingenaantal stabiel. Er vindt overleg tussen de scholen plaats waarvan over de uitkomst het college wordt geïnformeerd. Wij volgen dit actief. Staatssecretaris van Rijn heeft gisteren gemeld dat de persoonlijke verzorging bij de Zorgverzekeringswet (Zvw) wordt ondergebracht. De PvdA vraagt wat de gevolgen zijn voor de gemeente Bedum. De decentralisatie van de AWBZ bestond uit het overdragen van de verantwoordelijkheid van taken naar de gemeenten: dagbesteding, persoonlijke verzorging (denk aan hulp bij wassen en aankleden en steunkousen) , en begeleiding. De huishoudelijke hulp, nu al onderdeel van de WMO en de verstrekking van hulpmiddelen blijft een taak van de gemeente. De gemeente moest deze taken uitvoeren met een korting van 40% op het budget voor de huishoudelijk hulp, en 25 % korting op de extramurale begeleiding en verzorging met ingang van 2015. De gedachte achter die kortingen was dat er door taken samen te voegen efficiencywinst geboekt kon worden door gemeenten, door budgetten ontschot in te kunnen zetten door bijvoorbeeld persoonlijke verzorging te koppelen met begeleiding of huishoudelijke hulp. Door dit besluit van Van Rijn, waarmee een groot deel van de taken inclusief budget overgeheveld wordt naar de Zvw, is het de vraag of de gemeenten de veronderstelde efficiency winst kunnen realiseren. Het VNG heeft nu de medewerking aan de uitvoering van de decentralisatie AWBZ opgeschort, en een extra ledenvergadering aangekondigd op 29 november a.s. We zullen vast in VGG verband hierover komen te spreken en ons standpunt bepalen. Ik voorzie dat door deze financiële druk het steeds lastiger wordt om de nieuwe taken verantwoord uit te kunnen voeren, en ben dus vooral ook geïnteresseerd in de financiële consequenties van dit besluit van de staatssecretaris voor de gemeente Bedum. 83
De VVD uit zorg over de ontwikkelingen van de decentralisaties en de belangen van de betrokken organisaties. Het is helder dat organisaties belangen hebben. Het gaat om de bedrijfsvoering van de organisaties en werkgelegenheid voor veel betrokken mensen. Gezamenlijk wordt gewerkt naar de transitie. De VVD maakt een opmerking over tegenvallers bij de WMO en vraagt naar de voordelen van de BMWE samenwerking. Door meer aanvragen en toekenningen is al eerder door de raad besloten tot een verhoging van het budget. Samenwerking leidt tot afstemming van beleid en leren van elkaars situaties. De VVD vraagt naar de bijdragen van buurgemeenten voor de Anti Discriminatie Meldpunt. Het is een wettelijke taak die door de gemeenten wordt uitgevoerd. We gaan uit van 50 eurocent per inwoner. De exacte bedragen van de buurgemeenten zijn niet bekend. De VVD maakt een opmerking over het door enkelen niet meer deelnemen aan activiteiten nu de Schakel niet meer wordt gebruikt. Hier is aandacht voor. Deelname aan activiteiten wordt gestimuleerd. Waar nodig wordt vervoer geregeld.
Reactie wethouder Te Velde op Algemene Beschouwingen PvdA Mogelijke wijziging van de busroute PvdA somt de knelpunten en bedenkingen van de mogelijke verlegging van de busroute over De Vlijt / Waldadrift op. Antwoord: Het college onderkent die knelpunten. De mogelijke verlegging is ook niet meer en nog niet verder dan een suggestie, die nader onderzocht moet worden. Dit onderzoek lijkt het college van belang om een gedegen besluit te nemen. Zouden de plannen doorgaan dan is herinrichting van De Vlijt zeker nodig, want een zandbed met klinkers is daarvoor niet geschikt. Door combinatie kan werk met werk gemaakt worden. En als de busroute verlegd wordt is het jaar van invoering nog nader te bepalen, daarbij wordt dan rekening gehouden met werkzaamheden aan De Vlijt de bouwwerkzaamheden Bederawalda en centrum en natuurlijk de dienstregeling. En uiteraard wordt ook gekeken naar de mogelijkheden van de oostelijke ontsluiting. Uitgangspunt van het OV is echter om de mensen te verleiden om vooral de 84
auto te laten staan door hen te gerieven, de afstand tot een instappunt speelt daarbij een zeer grote rol. PvdA Displays: PvdA vraagt naar de plaatsing van de displays Antwoord: De uitrol is gestart, wanneer de plaatsing in Bedum plaatsvindt is nu niet bekend.
Burgemeester Bakker: Raadsvergadering Bedum over de begroting 2014 5 en 7.11.2013 Reactie van burgemeester namens college in tweede termijn. Herindeling In eerste termijn meldde ik dat van de provincie geen reactie is ontvangen op uw brief en motie van september 2013. Ik had moeten zeggen “geen inhoudelijke reactie”. Op 15.10.2013 is van provinciewege gemeld dat van uw motie nu kennis wordt genomen; dit bericht is gisteren alsnog aan u doorgestuurd. Bij navraag kan ik eraan toevoegen dat uw motie zal worden betrokken bij de integrale bespreking van het onderwerp Bestuurlijke Toekomst Groningen in het provinciebestuur op 8 januari 2014. Als ik uw tweede termijn op dit thema goed versta, interpreteren PvdA en ik de door de provincie gewenste stappen op dezelfde wijze. Ik sprak van een richtinggevende uitspraak van gemeenteraden op 3 december a.s. en u noemt dat een stip op de horizon. Ik ga ervan uit dat dit een kwestie van brilsterkte is. Deze week ontvangen alle raadsleden van de G7 de voorlopige antwoorden op de 9 onderzoeksvragen –zo zeg ik ook naar aanleiding van de PvdA-opmerking in tweede termijn-, met een toelichting volgende, op weg naar de extra raadsvergadering in die gemeenten op 3 december a.s. Ambtsgebed De argumentatie voor de oproep van de fractie Hoiting om het ambtsgebed af te schaffen vindt het college twijfelachtig en vergezocht: alsof dat Bedum een negatief imago zou opleveren. Ook het tegendeel zou kunnen worden betoogd, namelijk dat Bedum met respect voor geloofsovertuiging en eeuwenoude traditie en dankzij een grenzeloos gunnen van niet-Christelijke partijen dan wel raadsleden, een gewoonte in stand houdt die eerder in elke gemeente werd gevolgd en zelfs wettelijk was voorgeschreven. Onze koning regeert overigens nog steeds bij de gratie Gods, zonder dat dit hem een negatief imago oplevert. Uit een onderzoek in 2007 bleek dat in 21 % van de toen 443 gemeenten de raadsvergadering werd geopend met ambtsgebed en dat daarenboven 24 % vanuit diezelfde traditie die vergadering beginnen met een moment van bezinning of overdenking. Ook de PvdA-fractie noemde dit. Ik concludeer dat Bedum dus in goed gezelschap verkeert en allerminst, zoals de fractie Hoiting doet voorkomen, als een witte raaf kan worden beschreven. Hoe ook, u als raad gaat over uw eigen orde. En als de meerderheid van uw raad vindt dat het reglement van orde op dat punt gewijzigd moet worden, dan zij dat zo. 07.11.2014 / HB 85
