Conceptverslag van de Raadsvergadering van 7 februari 2013

1 Conceptverslag van de Raadsvergadering van 7 februari 2013. Tijd: 19.30 uur. Plaats: Stadhuis, Stadserf, Breda.

CONCEPT-AGENDA I.

Opening.

II.

Mededelingen.

III.

Vaststellen van de agenda.

IV.

Actualiteitenuur.

Elke reguliere vergadering van de raad vangt aan met het actualiteitenuur. Het raadslid dat vragen wil stellen, dient onder aanduiding van het onderwerp de daarover te stellen vragen ten minste 24 uur voor aanvang van de vergadering in bij de voorzitter. Hierbij geeft de vragensteller ook aan of de vragen gericht zijn aan het college of aan de overige raadsfracties. Per onderwerp wordt aan de vragensteller het woord verleend om één of meer vragen aan de overige fracties of het college c.q. de burgemeester te stellen en een toelichting daarop te geven. Nadat de vragen zijn gesteld en beantwoord door het college of de fracties, zijn interrupties toegestaan. V.

Vaststellen van de notulen van de vergadering van de Raad van de gemeente Breda d.d. 20 december 2012.

VI.

Voorstellen ter besluitvorming.

1.

Verzamelde punten: a. Wijziging samenstelling raadscommissies. b. Vaststellen bestemmingsplan Binnenstad 2013. (Ar) c. Vaststellen bestemmingsplan “Woongebied Bavel, Gilzeweg 14”. (Ar) d. Voteren krediet jaarschijf 2013 van het Meerjarenplan Onderwijshuisvesting 2013-2014. (Bo) e. Ontwerpverklaring van geen bedenkingen voor de functiewijziging en kleinschalige verbouwing van het gebouw aan de Claudius Prinsenlaan 12-14/hoek Chassésingel (Stadskantoor, gebouw C) ten behoeve van de NHTV. (Ar) f. Brandweerkazerne aan de Tramsingel. (B)

2.

Installatie van de heer A.P.M. (Jos) van Etten als commissielid namens de fractie Breda’97 en de heer J.W.J. (Jos) Koniuszek als commissielid niet raadslid namens de fractie GroenLinks. Naar analogie van de benoeming van raadsleden dienen ook commissieleden die geen raadslid zijn, een eed dan wel een verklaring en belofte af te leggen alvorens zij hun functie als commissielid daadwerkelijk mogen vervullen.

3.

Installatie van mevrouw D.G. Smiers en de heer M.A.A.M. Simons als respectievelijk voorzitter en lid, tevens plaatsvervangend voorzitter, van de Commissie Ombudsman. Alvorens zij hun functie in deze door de raad op 20 december 2012 ingestelde commissie mogen vervullen, dienen beiden de ingevolge de Gemeentewet voorgeschreven eed of de verklaring en belofte af te leggen.

4.

Werken@Breda; op weg naar werk. Nota re-integratie participatie 2013-2014. (M) (3) De gemeenteraad stelt met deze nota Werken@Breda, op weg naar werk, het beleidskader vast op het terrein van re-integratie, participatie en armoede voor de periode 2013 en 2014.

2 De nota geeft het beleidskader weer voor de gemeentelijke aanpak in de komende jaren. Deze aanpak wordt uitgewerkt in een aantal actielijnen. De uitvoering van de actielijnen in deze nota ligt bij de ATEA Groep, de Directie Ontwikkeling en de Directie Dienstverlening, dit in samenwerking met het maatschappelijk middenveld, de ondernemers en werkgevers en het onderwijs. 5.

Structuurvisie Breda 2030; keuzenota. (Ar) (7) Dit raadsvoorstel brengt de belangrijkste richtinggevende keuzen voor de verdere ontwikkeling van de stad in samenhang in beeld ten behoeve van verdere uitwerking in fase 3. Tevens worden in de notitie “Reikwijdte en detailniveau voor de MER van de Structuurvisie Breda 2030” de criteria benoemd voor een milieubeoordeling van de Structuurvisie.

6.

Evaluatie reclamebeleid 1998/1999 en nieuw reclamebeleid Breda 2020. (Be) (2) Het nieuwe reclamebeleid spitst zich toe op: * Het vergroten van de kwaliteit van de openbare ruimte door buitenreclame zorgvuldig in te passen; * Het vereenvoudigen van de regelgeving op het gebied van reclame; * Het vinden van een goede balans tussen enerzijds de kwaliteit van de openbare ruimte en anderzijds een optimalisatie van gemeentelijke opbrengsten uit buitenreclame.

7.

Beleidskader aanpak huiselijk geweld West-Brabant “Van Handelingsverlegen naar Verantwoordelijkheid”. (M) (2) Breda heeft als centrumgemeente de verantwoordelijkheid op West-Brabantse schaal het beleid vorm te geven op het gebied van huiselijk geweld en ook de aanpak op regionaal niveau te faciliteren. Breda ontvangt hiervoor middelen van het rijk en van de regio. Daarnaast is iedere gemeente volgens de Wet maatschappelijke ondersteuning verplicht (lokaal) beleid te maken en regie te voeren in de aanpak van huiselijk geweld.

8.

Ontwerpverklaring van geen bedenkingen Realisering hondenpension aan Den Dogdreef 13. (Ar) (2) Betreft een aanvraag voor het realiseren van een hondenpension om dit als nevenactiviteit naast het agrarisch bedrijf ter plaatse te starten. Het verzoek past in het functieverruimingsbeleid zoals dat door de raad is vastgesteld.

9

Ontwerp-begroting 2013 en Meerjarenraming 2014-2016 Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant. (Ak) (2) Op 1 november 2012 heeft de raad besloten deel te nemen aan de Gemeenschappelijke Regeling van de Omgevingsdienst Midden- en West Brabant. De Omgevingsdienst geeft Provinciale Staten en de gemeenteraden de gelegenheid om voor 1 maart 2013 een zienswijze op de begroting en de meerjarenraming kenbaar te maken.

VII.

Rondvraag. Raadsleden kunnen hier vragen van procedurele of huishoudelijke aard stellen.

VIII.

Sluiting. Aan het slot van de vergadering wordt afscheid genomen van de heer K.H.D.M. (Klaas) Dijkhoff die onlangs ontslag heeft genomen als raadslid van de gemeente Breda. De benoeming van zijn opvolger is voorzien in de raadsvergadering van 21 maart 2013.

(..) Spreektijd in minuten per fractie in eerste termijn.

3 AANWEZIGEN A.A. AARTSEN (VVD), B.E.A. ADANK (VVD), P. BAKKER (GROENLINKS), L.A.M.C. VAN BEEK (CDA), P.J.L.M. DE BEER (D66), B.P. VAN DEN BERG (B’97), M.A.E. DE BIE (D66), S. BIJLSMA (PVDA), R. BLANKENSTEIN (PVDA), P.L.A.L. BOS (D66), S. VAN MOURIK-VAN DER BRUGGEN (PVDA), K.H.D.M. DIJKHOFF (VVD), P.J. ELBERTSE (CDA), P.J.L. ERNST (VVD), R.A.C. GIEBELS (PVDA), E. GROENEWEG (CDA), M. HAAGH-REIJNE (PVDA), A. HARDORFF (PVDA), E.P.M.M. VAN HASSELT-BLANKERS, PLAATSVERVANGEND RAADSVOORZITTER (VVD), M.C. VAN HEMEL (D66), F.M. HENDRICKX (CDA), C.A. VAN DER HORST (VVD), A.E.G. DE JONG (TON), R.J.F.M. KLUIJTMANS (D66), A. KOGER (GROENLINKS), A.J.J.M. LIPS (CDA), P.J. VAN LUNTEREN (SP), H. VAN MAANEN (VVD), J.NOUHI (PVDA), S.E. VAN OOSTERHOUT (VVD), J.H. VAN DER SANDEN (SP), S. SCHOKKER (GROENLINKS), M. SPAPENS (SP), D.J. QUAARS (VVD), J. STUBENITSKY (LEEFBAAR BREDA), F.H.W. SZABLEWSKI (PVDA), E. ÜÇERLER (CDA), D.M.L. VUIJK (B’97). WETHOUDERS: S. AKINCI (GROENLINKS), A. ARBOUW (VVD), B. BERGKAMP (CDA), S. BOELEMA (D66), C. MEEUWIS (VVD). BURGEMEESTER: P.A.C.M. VAN DER VELDEN (VOORZITTER). PLAATSVERVANGEND RAADSGRIFFIER: A. SCHOENMAKERS. AFWEZIGEN P.H. SCHELTENS (GROENLINKS). RAADSGRIFFIER: P.PIKET.

4

I.

OPENING.

DE VOORZITTER: Mag ik vragen de plaatsen in te nemen? Ik open de vergadering. Mag ik u allen verzoeken te gaan staan? Dames en heren, leden van de raad, geachte familie van Anita Kokx, geachte aanwezigen. Op 29 december is Anita Kokx geheel onverwacht overleden. Anita Kokx was tot 1997 ruim 3 jaar lid van de raad en vervolgens in 1999 opnieuw 7 jaar. In de raadsperiode 2002-2006 was Anita Kokx tevens voorzitter van de raadscommissie Economische Zaken, Cultuur en Grondbedrijf en, zoals ik bij haar afscheid van de raad in 2006 al aangaf, een sociaaldemocraat in hart en nieren, zeer bekend om haar enorme dossierkennis maar ook met een zeer grote inzet op het terrein van de volkshuisvesting en de herstructurering waarin zij telkens weer haar grote maatschappelijke betrokkenheid wist te etaleren, getuige ook haar interview in BN De Stem van januari 2009. En ik citeer: Natuurlijk moet je niet niks doen. Je moet afgeleefde huizen opknappen of vervangen en als de openbare ruimte versleten is, moet je die aanpakken. Maar voor verbetering van leefbaarheid is veel meer nodig. Cruciaal zijn de rol en opvattingen van de bewoners. Anita Kokx bracht die betrokkenheid al voor haar raadslidmaatschap nadrukkelijk tot uiting. Van 1981 tot 1994 was zij bestuurslid van de Bredase sociaal culturele instelling Vertizontaal, vandaag de dag Surplus Welzijn geheten. Na haar succesvolle doctoraalstudie sociale geografie aan de universiteit van Utrecht, gevolgd door een cum laude promotie tot doctor, was Anita Kokx aan de universiteit werkzaam als onderzoeker. Zij publiceerde onder andere in dat verband in 2008 als mede auteur het rapport “Effecten van stedelijke herstructurering op wijken en bewoners”. En in 2011 werd een aantal artikelen van haar hand opgenomen in het boek “Jongeren, sloop en sociale stijging”. Sinds 2010 werkte Anita Kokx als postdoctoraal onderzoeker in het onderzoeksprogramma Kennis voor Klimaat en onderzocht ze diverse bestuurlijke vraagstukken rondom klimaatadaptatie in stedelijke gebieden. Zelf heb ik als burgemeester en raadsvoorzitter gedurende haar raadslidmaatschap zeer plezierig met haar mogen werken. Zij was, zoals ik al zei, een oprecht sociaaldemocraat. Maar ik heb het als bijzonder knap ervaren hoe zij op ogenschijnlijk gemakkelijke wijze haar academische studie en promotie met haar raadslidmaatschap wist te combineren, maar vooral niet te vergeten met de zorg voor haar gezin, dat al eerder indringende momenten van persoonlijk leed heeft moeten ondergaan. Voor de fractie Partij van de Arbeid heeft Anita Kokx een flinke, mooie bijdrage geleverd aan duurzaamheid. Zij was een kei in ruimtelijke ordeningsvragen en bescherming van het landschap was voor haar heel essentieel. En veel fractiegenoten en raadsleden uit de commissie Bouwen en wonen zullen haar “Handen af van de Rith” nog wel heugen want ze zette zich fors in voor het voorkomen en beperken van verdere verglazing die de openheid van de prachtige landschappen zouden kunnen aantasten. Anita Kokx is 55 jaar geworden. Leden van de raad en aanwezigen, onze gedachten gaan uit naar haar naasten die Anita Kokx, echtgenote, moeder en oma erg zullen missen. Ik verzoek u allen om een minuut stilte. Ik dank u wel. Ik schors voor een kort moment de vergadering zodat de familie en aanwezigen in rust de vergaderzaal kunnen verlaten. SCHORSING. II.

MEDEDELINGEN.

DE VOORZITTER: Mag ik vragen de plaatsen in te nemen? De vergadering gaat verder. Bericht van verhindering is ontvangen van het lid de heer Scheltens. Het lid mevrouw Giebels komt later. Op uw tafel treft u aan het addendum bij de Keuzenota bij de Structuurvisie Breda 2030, de ingekomen vragen met toelichting voor het actualiteitenuur en de aangekondigde conceptmoties en amendementen, die echter pas onderdeel van de beraadslagingen vormen nadat ze ook daadwerkelijk zijn ingediend. Tijdens de vergadering worden er enkele foto’s gemaakt door onze medewerker de heer Van Opstal, dit om onder meer het jaarverslag van actueel beeldmateriaal te kunnen voorzien.

5 In verband met het afscheid van de heer Dijkhoff die vanavond zijn laatste vergadering als lid van de raad bijwoont, wil ik de vergadering vanavond op een ordentelijk tijdstip, zijnde ongeveer 23.00 uur, proberen af te sluiten. Ik stel u voor de vergadering voor om de agendapunten die dan nog niet behandeld zijn, zo nodig morgenmiddag om 16.00 uur voort te zetten. Dus ik hoop dat we met elkaar…, Ja dat heeft de reden met alles wat ons te wachten staat in dit huis ook en ook elders. Dus ik nodig u allen uit om een bijdrage te leveren. Dan heb ik vernomen dat, gezien vragen die gesteld zijn door het CDA over de Fyra, dat de heer Akinci een korte mededeling daarover wil doen. Het woord is aan wethouder Akinci. WETHOUDER AKINCI: Dank u, voorzitter. Het is niet alleen vanwege de vragen die ik vandaag zag maar ook überhaupt vanwege de actualiteit van het dossier dat ik u een mededeling wil doen. Met betrekking tot de Fyra heeft u al kennis kunnen nemen van de raadsbrief met als bijlage een brief van het college aan de vaste Kamercommissie die rond het onderwerp bestaat en de staatssecretaris, waarin wij als gemeente gepleit hebben voor hetzelfde wat overigens in de vragen van mevrouw Van Beek stond, namelijk het feit dat de tussenoplossing, een intercityverbinding van Den Haag via Rotterdam en Antwerpen naar Brussel, nooit een eindoplossing kan zijn. Van die brief heeft u kennis kunnen nemen. Dat is ook het standpunt, niet alleen van de gemeente Breda, maar ook van de provincie en van de Nederlandse Spoorwegen. Prima dat er nu een tijdelijke tussenoplossing is voor het falen van de Fyra maar dat kan geen eindoplossing zijn. Het is ook geen alternatief want de intercityverbinding Den Haag - Brussel levert op geen enkele manier de beoogde reistijdwinst op, voor Breda al helemaal niet maar ook niet voor passagiers in Den Haag. Ook zij zijn gebaat bij een cross platform, overstappen in Rotterdam en een bijna 40 minuten snellere verbinding met Brussel, 40 minuten sneller dan nu met een IC zou zijn. Dus wij blijven met een aantal partners gewoon pleiten voor een volledige uitrol van het Fyra netwerk. Wat ons betreft, en ook dat zeggen we samen met de provincie: van de verbinding van twee uur op termijn, op snelle termijn op naar een verbinding van één uur, zodat iedereen snel in Antwerpen kan zijn. III.

VASTSTELLEN VAN DE AGENDA.

Dan kom ik bij vaststellen van de agenda. Niemand van u daarover opmerkingen ? Dan is de agenda aldus conform het concept vastgesteld. IV.

ACTUALITEITENUUR.

DE VOORZITTER: Er zijn aanmeldingen ontvangen van D66, cameratoezicht in de binnenstad. Nog anderen? Dan geef ik het woord aan de heer De Beer. Gaat uw gang. mijnheer De Beer. DE HEER DE BEER: Dank u wel, voorzitter. Geacht college, Breda kent een prachtig centrum met veel aantrekkingskracht. Door het afwisselende winkelaanbod wordt onze binnenstad bezocht door duizenden toeristen per week en geniet ook de Bredase burger met volle teugen van een winkeldagje in eigen gemeente. Onze binnenstad kent ook een afwisselend horeca aanbod. Daar genieten we allemaal het hele jaar door van en in het aanstaande carnavalsweekend is het in ons Kielegat natuurlijk extra genieten. Veiligheid in een gebied als de binnenstad dat wekelijks horden mensen op bezoek heeft, is een belangrijke randvoorwaarde voor het succes van Breda winkelstad en Breda uitgaansstad. D66 Breda is dan ook van mening dat veiligheid het beste geborgd wordt door een mix van instrumenten: een goed onderhouden en verlichte buitenruimte, sociale cohesie, aanwezige politie, samenwerking met horecabedrijven, een gezond stukje burgerschap maar ook middelen op het vlak van toezicht en handhaving. En in deze laatste categorie speelt cameratoezicht in de binnenstad ook een rol. Wat D66 betreft, dient dat cameratoezicht enkel gericht ingezet te worden op een wijze die de privacy niet nodeloos schendt. Het is immers onnodig om 24 uur per dag iedere vierkante meter van het grondgebied van de gemeente Breda te registreren. Het is dan ook niet effectief want het is dan ook niet te organiseren dat de beelden live worden bekeken door politie of andere functionarissen van handhaving of toezicht. En dat live meekijken met beelden zodat er

6 daadwerkelijk ingegrepen kan worden als het fout gaat, is precies ook zo’n punt wat D66 een belangrijke randvoorwaarde vindt. Dan kan cameratoezicht meerwaarde bieden. En juist op dat punt wil ik uw college enkele vragen stellen. Afgelopen week zijn er in het opsporingsprogramma Bureau Brabant beelden vertoond van een gewelddadig misdrijf in de binnenstad van Breda, dat plaats vond in de nacht van 21 op 22 december. Op de beelden wordt een bezoeker van onze binnenstad in elkaar geslagen en op een bedreigende wijze minutenlang door enkele straten gejaagd. De beelden houden de gemoederen dan ook flink bezig en worden veelvuldig gedeeld op Twitter en op Facebook. Bij deze beelden wordt nadrukkelijk gesteld dat deze feiten zich afspelen tijdens een drukke uitgaansavond tussen 2.30 uur en 3.00 uur. Er is niet direct ingegrepen door de politie op dat moment zelf. Dat maakt dat filmpje wel duidelijk. Het voorval duurde immers minutenlang. En de daders zijn nog niet gepakt. En dat roept bij ons de vraag op of de camera’s wel op de juiste wijze worden ingezet. Onze fractie leefde altijd in de veronderstelling dat beelden live worden bekeken op uitgaansavonden en dat zagen wij ook bevestigd tijdens de keren dat fractieleden van ons meedraaiden met de politie op uitgaansavonden. Wij kunnen ons niet voorstellen dat dit beleid onlangs gewijzigd zou zijn zonder dat wij daarvan in kennis gesteld worden. De eerste vraag is dan ook: is het zo dat de camerabeelden op uitgaansavonden live worden bekeken zodat agenten op straat direct ter plaatse gestuurd kunnen worden? De tweede vraag is waarom dat niet in de nacht van 21 op 22 december is gebeurd. En dan voorzitter, de politie vermoedt dat de daders door het Stadserf zijn gevlucht naar de Grote Markt. Dat dit slechts een vermoeden is, impliceert dat daar geen beelden van zijn, en dat, terwijl het hier vol hangt met camera’s. Daarom nog twee aanvullende vragen. Zijn er geen beelden van het Stadserf van de nacht van 21 op 22 december en zo nee, hoe is dat mogelijk en zo ja, waarom zijn deze niet ter beschikking gesteld aan de politie? En tot slot: op welke wijze borgt het college dat de camerabeelden in de toekomst wel op alle uitgaansavonden live worden bekeken en zo bijdragen aan beëindiging van misdrijven op het moment dat ze worden gepleegd? DE PLAATSVERVANGEND RAADSVOORZITTER MEVROUW VAN HASSELT (hierna te noemen de plaatsvervangend raadsvoorzitter): Dank u wel. Ik geef het woord aan burgemeester Van der Velden. BURGEMEESTER VAN DER VELDEN: Dank u wel, mevrouw de voorzitter. Ik onderschrijf dat de veiligheid in een gebied als de binnenstad absoluut een belangrijke randvoorwaarde is voor het succes van Breda winkelstad en Breda uitgaansstad. Zoals D66 aangeeft, weten wij dit samen en proberen wij dat ook te realiseren met onze partners door een integrale aanpak. En het cameratoezicht op de openbare weg maakt daar deel van uit. Onze aanpak werkt met elkaar goed. En wij zijn een uitgaansstad met een goede reputatie. Dat neemt niet weg dat helaas ook in Breda geweldsincidenten plaats vinden. En het waarborgen van de veiligheid in onze stad is een zaak van blijvende actieve aandacht. Onderdeel daarvan is het blijven streven naar een optimaal gebruik van het cameratoezicht. En zo zijn er bijvoorbeeld recent verbeteringen aangebracht. Uitbreiding van de cameracentrale met een derde werkplek en cameratoezicht in een deel van de Halstraat. En binnenkort worden nog een aantal punten verder verbeterd, onder andere extra camera’s op het Kasteelplein. Vanuit de effectiviteit en efficiency overwegingen alsook de bescherming van de privacy is dit cameratoezicht beperkt naar gebied en tijd. En ook u wijst nogmaals op de noodzaak daarvan. Het cameratoezicht vindt alleen plaats in de drukste uitgaansstraten en gedurende de drukste uren. Op donderdag, vrijdag en zaterdagnacht worden de camera’s die daar geplaatst zijn, live uitgekeken van 22.00 uur ’s avonds tot 5.00 uur in de ochtend. En dat vindt plaats vanuit de gemeentelijke cameracentrale onder regie van de politie. Bij incidenten of dreigende incidenten kan, zoals u ook aangeeft, de politie dan ook onmiddellijk reageren. Dat is geborgd. Het zijn echter alleen de camera’s die in het kader van het horecatoezicht op grond van artikel 151c Gemeentewet zijn geplaatst, die live kunnen worden uitgekeken. Deze hangen in de straten die door mij zijn aangewezen. De straat waar het voorval plaats vond, is niet een van die aangewezen straten. Het betrof geen opname van gemeentelijke camera’s en dus ook geen camera’s die door de politie live worden uitgekeken. Het zijn opnamen van particuliere camera’s. En camera’s van particulieren mogen eigen bezit in beeld brengen voor bewakingsdoeleinden. En in de praktijk kan daarbij een stukje openbare ruimte in beeld komen, zeker in de binnenstad. En de politie kan die beelden vorderen op grond van het Strafrecht. De gemeente heeft daarin geen rol voor wat betreft het particuliere toezicht, enkel voor het eigen toezicht, en ook niet als dit particuliere toezicht de privacy van derden zou schenden, bijvoorbeeld als de camera ook inkijk biedt bij de bovenbuurman. Dit is ten principale een kwestie van de verhouding tussen burgers onderling. En daarin heeft de registratiekamer een toezichthoudende

7 rol, doch in de praktijk zal een burger de schending van zijn privacy door een andere burger zelf aanhangig moeten maken en daar zijn ook voorbeelden van. Ook het Stadserf valt niet onder het cameratoezicht op het uitgaansgebied. De camera’s op het Stadserf zijn van de gemeente als eigenaar en hangen daar ter beveiliging van het eigen gebouw en parkeerterrein. Het strafrechtelijk onderzoek of vordering naar deze zaak behoort niet tot de competentie van ons college. Het is dan aan het Openbaar Ministerie om te bepalen of die opnamen worden opgevraagd. En de gemeente is niet verzocht om opnamen van deze avond beschikbaar te stellen. DE PLAATSVERVANGEND RAADSVOORZITTER: Dank u wel. Mijnheer De Beer, heeft u behoefte aan een reactie? DE HEER DE BEER: Ja, dank u wel, voorzitter. Dank voor de beantwoording. Aan de hand daarvan heb ik nog twee aanvullende vragen. Allereerst of u dit voorval, maar misschien ook andere gebeurtenissen van de afgelopen periode, wilt meenemen in een beknopte evaluatie over de afbakening van de gebieden waar u artikel 151c, als ik het goed heb onthouden, waarin u die afbakening met ons nog eens wilt bespreken in de commissie Bestuur. Daar wil ik het eigenlijk bij laten. Dat is de belangrijkste vraag die ik op dit moment heb. DE PLAATSVERVANGEND RAADSVOORZITTER: Dank u wel. Zijn er nog andere aanvullende vragen van de fracties? Nee, niemand. Dan geef ik u graag het woord terug. BURGEMEESTER VAN DER VELDEN: Volmondig zeg ik daar ja op. Omdat ik denk dat hier een aantal interessante leermomenten voor ons vanuit de openbare orde, publieke zaken, aan verbonden is. En ik kan u zeggen dat ik daarover al het gesprek ben aangegaan. En ik zeg u dat gaarne toe. DE PLAATSVERVANGEND RAADSVOORZITTER: Dank u wel. V.

VASTSTELLEN VAN DE NOTULEN VAN DE VERGADERING VAN DE RAAD VAN DE GEMEENTE BREDA D.D. 20 DECEMBER 2012.

DE VOORZITTER: Geen opmerkingen ontvangen. Mag ik daarmee vaststellen dat de notulen zijn vastgesteld? Aldus. VI.

VOORSTELLEN TER BESLUITVORMING.

1.

VERZAMELDE PUNTEN.

DE VOORZITTER: De verzamelde punten a tot en met f. Wie van u wenst een stemverklaring af te leggen? De heer Stubenitsky, Mijnheer Vuijk. Gaat uw gang. Mevrouw Schokker. Mijnheer Stubenitsky. DE HEER STUBENITSKY: Dank u wel, voorzitter. Voorzitter, het gaat om het vaststellen bestemmingsplan Binnenstad 2013, nummer 1b. Wij zijn tegen het gedeelte waarin over de winterterrassen gesproken wordt omdat hier in onze ogen een grote rechtsongelijkheid schuilt. En we willen daarover praten bij de Integrale Visie Binnenstad. Indien nodig zullen wij zelf voor gespreksstof zorgen. DE VOORZITTER: Dank u zeer. Mijnheer Vuijk, Breda’97. DE HEER VUIJK:

8 Dank u wel, voorzitter. Ook wij hebben de discussie over de winterterrassen eventjes open gelaten. Maar vanwege pragmatische redenen zullen wij ook dit stuk bespreekbaar maken tijdens de Integrale Visie op de Binnenstad. Dank u wel. DE VOORZITTER: Dank u. Mevrouw Schokker, GroenLinks. MEVROUW SCHOKKER: Ja voorzitter, een stemverklaring ten aanzien van punt c, Gilzeweg 14. GroenLinks gaat akkoord met het voorstel, uitgaande van het feit dat als er binnen 2 jaar niet gebouwd wordt, dat dan de vergunning weer ingetrokken wordt en daarna ook de bouwmogelijkheid uit het bestemmingsplan wordt gehaald. DE VOORZITTER: Dank u zeer. Dan zijn daarmee de voorstellen van de verzamelde punten aangenomen met inachtneming van de afgelegde stemverklaringen. 2.

INSTALLATIE VAN DE HEER A.P.M. (JOS) VAN ETTEN ALS COMMISSIELID NIET RAADSLID NAMENS DE FRACTIE BREDA’97 EN DE HEER J.W.J. (JOS) KONIUSZEK ALS COMMISSIELID NIET RAADSLID NAMENS DE FRACTIE GROENLINKS .

DE VOORZITTER: Ik nodig dan nu bij punt 2 de heren van Etten en Koniuszek uit om naar voren te komen. Mag ik u allen vragen te gaan staan? Geachte heer Van Etten, geachte heer Koniuszek, u heeft bij de uitoefening van uw functie met dezelfde belangen en dilemma’s te maken als de raadsleden. Naar analogie van de raadsleden dienen ook commissieleden niet raadslid alvorens hun functie uit te kunnen oefenen, eveneens een eed of een verklaring en belofte af te leggen. U heeft er beiden voor gekozen om de verklaring en belofte af te leggen en ik zal eerst de tekst voorlezen waarna u antwoordt met: dat verklaar en beloof ik. De verklaring en belofte. Ik verklaar dat ik om tot lid van de raadscommissie benoemd te worden, rechtstreeks noch middellijk, onder welke naam of welk voorwendsel ook, enige gift of gunst heb gegeven of beloofd. Ik verklaar en beloof dat ik om iets in deze functie te doen of te laten, rechtstreeks noch middellijk, enig geschenk of enige belofte heb aangenomen of zal aannemen. Ik beloof dat ik getrouw zal zijn aan de grondwet, dat ik de wetten zal nakomen en dat ik al mijn plichten als lid van de raadscommissie naar eer en geweten zal vervullen en ten aanzien van mij bij het vervullen van het lidmaatschap ter kennis gekomen stukken en informatie nauwgezet dezelfde geheimhoudingsplicht, indien en voor zover deze geldt voor leden van de raad, in acht zal nemen en dezelfde zorgvuldigheid zal betrachten als te verwachten is van de leden van de raad. Mijnheer van Etten. DE HEER VAN ETTEN: Dat verklaar en beloof ik. DE VOORZITTER: De heer Koniuszek. DE HEER KONIUSZEK: Dat verklaar en beloof ik. DE VOORZITTER: Daarmee is dit moment officieel afgerond en daarmee wordt met deze installatie een extra betekenis aan uw commissielidmaatschap gegeven. U draagt immers bij aan het besturen van de stad en dat gaat zeker niet zomaar. Het kost tijd, het kost moeite. En ik wil u gaarne een bloemetje aanbieden en veel succes toewensen. Dank u wel. 3.

INSTALLATIE VAN MEVROUW D.G. SMIERS EN DE HEER M.A.A.M. SIMONS ALS RESPECTIEVELIJK VOORZITTER EN LID, TEVENS PLAATSVERVANGEND VOORZITTER, VAN DE COMMISSIE OMBUDSMAN.

9 DE VOORZITTER: Dames en heren, gezien de agenda wil ik verder gaan. Alvorens de leden hun functie in de door de raad op 20 december 2012 ingestelde Commissie Ombudsman mogen vervullen, dienen beiden de ingevolge de Gemeentewet voorgestelde eed of de verklaring en belofte af te leggen. Het lid van de commissie de heer Buijs verblijft thans in het buitenland en zal daarom in de raadsvergadering van 21 maart geïnstalleerd worden. Ik nodig graag mevrouw Smiers en de heer Simons uit naar voren te komen. En mag ik u vragen op te staan? Geachte mevrouw Smiers, geachte heer Simons, u heeft er beiden voor gekozen de verklaring en belofte af te leggen. Ik zal eerst de tekst voorlezen waarna u antwoordt met: dat verklaar en beloof ik. De verklaring en belofte. Ik verklaar dat ik om tot ombudsman benoemd te worden rechtstreeks noch middellijk, onder welke naam of welk voorwendsel ook, enige gift of gunst heb gegeven of beloofd. Ik verklaar en beloof dat ik om iets in dit ambt te doen of te laten, rechtstreeks noch middellijk, enig geschenk of enige belofte heb aangenomen of zal aannemen. Ik verklaar en beloof dat ik getrouw zal zijn aan de Grondwet, dat ik de wetten zal nakomen en dat ik mijn plichten als ombudsman naar eer en geweten zal vervullen. Mevrouw Smiers. MEVROUW SMIERS: Dat verklaar en beloof ik. DE HEER SIMONS: Dat verklaar en beloof ik. DE VOORZITTER: Hiermee is ook dit moment officieel afgerond. U bent beiden ook lid van de Regionale Commissie Ombudsman die werkzaamheden verricht voor de gemeente Oosterhout en de gemeente Aalburg, maar ook voor de Gemeenschappelijke Regeling Belastingsamenwerking West-Brabant. U bent bekend met en ook in onze regio. En u heeft inmiddels een ruime ervaring met de ombudsfunctie. En daarbij heeft u reeds de nodige mediation vaardigheden ingezet. En dit sluit zeker aan bij ons streven van dit gemeentebestuur om mediation als instrument optimaal te benutten, bij zowel de eerste behandeling van de klacht door het college als bij de afdoening door uw commissie. En zoals u onlangs in BN De Stem liet optekenen, is het zeker inderdaad de kunst om de angel uit het conflict te halen en af te pellen tot de kern van het echte probleem is bereikt. Het bespaart ons zoveel en zoveel zaken en energie daarna. Ik feliciteer u met uw benoeming, zie uit naar de bijzondere resultaten van uw commissie en onderstreep dat graag met een bloemetje. 4.

WERKEN@BREDA, OP WEG NAAR WERK. NOTA RE-INTEGRATIE PARTICIPATIE 2013-2014.

1e termijn. DE VOORZITTER: We gaan nu verder met de agenda. Er zijn 2 termijnen. De spreektijd per fractie is gemaximeerd, zoals op de raadsagenda per punt is aangegeven. Aan de orde is agendapunt 4. Spreektijd in 1e termijn 3 minuten. Wie wenst hierover het woord? Het woord is aan mevrouw Groeneweg namens de CDA fractie. MEVROUW GROENEWEG: Voorzitter, ik heb de verkeerde pagina voor me, voorzitter. Even kijken. Voorzitter, - want ook de 3 minuten zijn aan het lopen -, we steunen het beleid. Er is een evenwicht tussen werkgevers en werknemersinstrumenten en er is een activerend armoedebeleid. Ik ga in 3 minuten in op 3 aspecten. Als eerste arbeidsmarkt. De werkgeversbenadering is bijzonder goed uitgewerkt, mede door onze voorstellen. De deur van de arbeidsmarkt moet open voor de moeilijker bemiddelbare doelgroep. In het verlengde daarvan hebben wij meegeschreven aan de motie over de brainstormsessie in het kader van de voorgenomen quotumregeling voor arbeidsgehandicapten. Binnen het CDA staan wij uiterst kritisch tegenover de quotumregeling. Er kleven naast voordelen ook veel nadelen aan. Maar als die quotumregeling er dan toch komt, laten we dan om de tafel gaan om er het beste van

10 te maken. Mocht uiteindelijk de quotumregeling toch niet doorgaan, dan hebben we in ieder geval meer inzicht in de beren op de weg die werkgevers zien en kunnen we daarop inspelen. Ten tweede de ambities en de financiële degelijkheid. We willen zoveel mogelijk bereiken met het beschikbare budget, het budget dat sterk is gekrompen. Met de toezeggingen dat de resultaten per euro goed worden gevolgd en waar nodig tot bijstellingen zullen leiden, kunnen wij vooruit. De toezegging dat wij als raad hierover ook informatie zullen krijgen, is belangrijk in het kader van onze controlefunctie. En dan drie. Als het CDA hebben we in het hele traject en in deze nota zwaar ingezet op een positieve benadering en het belonen van eigen initiatief en vrijwilligheid. Dat werkt beter dan alleen opdragen en straffen. Ik geef een voorbeeld. Toen ik een jaar geleden bij de Straatraad was, was men hevig ontdaan over de verplichte tegenprestatie die in het vooruitzicht werd gesteld. Wat komt er over ons heen? De simpele vraag: wat zou je zelf willen en kunnen doen als tegenprestatie, gaf meteen een totaal andere energie en mensen kwamen onmiddellijk met ideeën. Met een amendement op de verordening inzake Werk en Bijstand hebben we als CDA deze positieve benadering verankerd en vrijwilligerswerk kan nu ook een tegenprestatie zijn. Dat was de start van meer initiatieven en ook afgelopen 16 januari komt in de Straatkrant: Straatraad en Atea gaan samenwerken. Fantastisch toch? Vanuit deze positieve benadering nog het volgende. Uit gesprekken met Bredanaars die te maken hebben met aanvragen van bijstandsuitkeringen, inclusief Bijzondere Bijstand, is gebleken dat snelheid van groot belang is. Het is niet alleen prettig snel te weten waar je aan toe bent. 8 Weken lang is behoorlijk lang als je krap zit. Het is ook belangrijk omdat, als het lang duurt voor het geld in de knip zit, mensen eerder schulden gaan maken. Er wordt gewerkt aan verkorting van de procedure voor het aanvragen van de bijstand, is mij verteld. Wij vinden dat de verkorting van de doorlooptijd in de nota thuishoort zodat het ook onderdeel uitmaakt van het formele beleid. Daarom dienen wij samen met de PvdA, Leefbaar en de SP het volgende amendement in onder het motto: snel geld in de knip om schulden te vermijden. DE VOORZITTER: Besluit het voorliggende ontwerp raadsbesluit te wijzigen als volgt: de Nota Werken@Breda, bijlage bij raadsbesluit 40427, vast te stellen met dien verstande dat aan actielijn 4 activerend armoedebeleid, punt 6, samenhang met schuldhulpverlening, pagina 42-43, wordt toegevoegd: de doorlooptijd van de aanvraag tot besluit over een toekenning van een uitkering wordt tot een minimum beperkt, enerzijds omdat wij kwaliteit willen leveren, anderzijds om te voorkomen dat mensen schulden aangaan omdat zij tijdelijk geen inkomsten hebben. In 2013 wordt de gemiddelde doorlooptijd tussen aanvraag en besluit terug gebracht tot maximaal 50% van de wettelijke termijn. Is ondersteund door CDA, Partij van de Arbeid, Leefbaar Breda, SP. Maakt deel uit van de beraadslagingen. MEVROUW GROENEWEG: Tot zover in de 1e termijn, voorzitter. DE VOORZITTER: Dank u zeer. Het woord is aan mevrouw Koger, namens GroenLinks. Gaat uw gang mevrouw. MEVROUW KOGER: Dank u wel, mijnheer de voorzitter. Een prima nota die we hier bespreken. En ik moet zeggen dat we die al drie keer hebben besproken, misschien al vaker. Dus ik wil over de nota niet zoveel meer zeggen. Maar ik wil wel iets zeggen over een opmerking die ik diverse keren heb geplaatst in de commissievergaderingen over dit soort onderwerpen, over dit onderwerp, namelijk dat ik moeite heb met zinsnedes als: iedereen kan iets, iedereen doet iets, of maatschappelijk nuttig bezig zijn. Tenzij, daar gaat het om, en dan kan ik er misschien wel mee leven, tenzij ik het mag uitleggen aan de hand van het volgende verhaal waarbij ook ik het heb over maatschappelijk nuttig bezig zijn. En mijn verhaal heet Mart. Ik woonde vroeger in een straat met veel kinderen. De babyboomers speelden toen nog op straat. En dat kon nog. Maar Mart was mijn buurjongen. Mart was, zoals we dat toen noemden, zwaar spastisch. Hij zat in een rolstoel, kon haast niet praten vanwege zijn spasmen, maar had een enorm gevoel voor humor. Mart had ook heel verstandige ouders. Hij werd niet weg gestopt zoals toen nog wel eens voor kwam, maar hij mocht gewoon naar buiten. En Mart speelde dus ontzettend vaak mee, als buut bij verstoppertje, als een van de twee doelpalen, en rijden met Mart, daar werd om gevochten. En hij had de grootste lol. Toen er bij ons aan het eind van de straat een brug werd gebouwd, was er een nieuw spel ontworpen of bedacht namelijk Mart

11 zo hard mogelijk van de brug afduwen en kijken wie het verst met hem kwam, totdat hij een keer met kar en al in de sloot verdween. We hebben hem er uit gehaald en we hebben op onze donder gekregen van zijn ouders. Maar waarom vertel ik dit verhaal nou over Mart? Mart was van ongelooflijk grote maatschappelijke waarde. Hij heeft me al heel jong geleerd het afwijkende waardevol te vinden. Dank u wel. DE VOORZITTER: Ik dank u zeer. Het woord is aan mevrouw Van der Sanden namens de SP. MEVROUW VAN DER SANDEN: Dank u wel, voorzitter. Na ruim 2 jaar is het dan zover. Vandaag gaan we de nota Werken@Breda vaststellen. Laten we beginnen met het goede nieuws. De SP is blij dat de gemeente re-integratie grotendeels in eigen hand heeft genomen. Sinds 2006 heeft onze fractie zich verzet tegen de commerciële reintegratiebureaus die dik geld verdienen over de rug van Bredase werklozen. Na jaren van protest verscheen het rapport van de Rekenkamer met een vernietigend oordeel over de re-integratie. En nu is er dan Atea, leerwerkbedrijf van de gemeente, dat Bredanaars probeert te begeleiden naar werk. Een positieve ontwikkeling. Maar deze nota zou meer zijn. In de raad van 20 december 2010 werd een motie ingediend door de gezamenlijke coalitiepartijen die de aanzet gaf tot deze nota. Het zou een brede visie worden waarbij re-integratie, maatschappelijke ondersteuning, participatie en armoedebeleid samen in een breder perspectief zouden worden geplaatst. Een heleboel zaken zijn genoemd in deze nota. In de afgelopen 2 jaar is er goed geluisterd naar alle betrokkenen en de commissie. Toch is wat de SP betreft, de link met het armoedebeleid onvoldoende. Want de reden om de motie destijds in te dienen, was het voorstel van het college om de langdurigheidstoeslag te halveren. En juist over dat soort onderdelen van het armoedebeleid vinden we niets terug in dit voorstel. Na lang aandringen ontvingen we deze week wel een brief van de wethouder met de aanpassingen van het armoedebeleid. Maar die gaan we pas op 26 februari bespreken. En daarin wordt de langdurigheidstoeslag gewoon gelaten zoals het is. Voorzitter, ik begrijp helemaal niets van deze gang van zaken. Ik begrijp de wethouder niet dat hij ons deze nota laat vaststellen terwijl we pas volgende maand het armoedebeleid gaan bespreken. Waarom hebben we deze 2 onderwerpen niet tegelijk besproken? En dan inhoudelijk. Deze vraag heb ik ook al in de commissie gesteld maar er geen antwoord op gekregen van de wethouder. De langdurigheidstoeslag werd destijds gehalveerd zodat mensen geprikkeld zouden worden om aan het werk te gaan. Ik wil nu graag weten van de wethouder:hoeveel mensen hebben nu daadwerkelijk een baan gevonden door deze maatregel? Heeft de wethouder cijfers die aantonen dat het halveren van de langdurigheidstoeslag heeft geholpen om meer mensen uit de bijstand te krijgen? Of was het toch gewoon een keiharde bezuiniging? En ik begrijp ook de coalitiepartijen niet. Mevrouw Koger van GroenLinks heeft vurig gepleit voor een integrale nota en heeft samen met collega’s daar een motie over ingediend waar ik het net over had. En nu zegt ze in de commissie dat het armoedebeleid later besproken kan worden. Dat hoeft helemaal niet tegelijk met die nota Werken@Breda, terwijl dat nou juist de essentie was van de motie van 2 jaar geleden. Kan mevrouw Koger mij uitleggen waarom zij gedurende die 2 jaar van gedachten is veranderd? Wat voor zin heeft een motie als u er zelf niet aan vast houdt? U lijkt zo wel een tandeloze tijger. En die zijn in het Bredase circus blijkbaar nog niet verboden. Waar ik me ook nog steeds aan stoor, is de suggestie dat mensen met een uitkering maar gewoon een baan moeten gaan zoeken en dat alle problemen dan zijn opgelost. Natuurlijk moet iedereen die kan werken, zijn best doen om een baan te vinden. DE VOORZITTER: Wilt u afronden mevrouw? U bent over de 3 minuten. MEVROUW VAN DER SANDEN: Ik ben bijna klaar. De realiteit is dat er nauwelijks vacatures zijn. Mensen zoeken zich rot maar worden overal afgewezen. En ook de Economische Barometer is hier somber over. Er zijn grote groepen in de kaartenbakken van de Sociale Dienst die niet kunnen werken. DE VOORZITTER: Wilt u afronden?

12 MEVROUW VAN DER SANDEN: Ik wil dit nog even inleiden. Ik heb een vraag. DE VOORZITTER: Nee, nee, we hebben de afspraak gemaakt met elkaar. Dus ik vind dat u echt nu een punt moet zetten. MEVROUW VAN DER SANDEN: Nou mijn voorganger was ook iets langer…, DE VOORZITTER: Nee dat is niet…, Ik heb het hier precies staan. MEVROUW VAN DER SANDEN: Oké, goed. Kan de wethouder mij uitleggen hoe deze grote groep mensen, 65% waar nauwelijks perspectief op werk is, zelf zijn positie kan verbeteren en uit de armoede kan komen als hij zelf in de nota al aangeeft dat werken voor hen niet haalbaar is? DE VOORZITTER: Dank u wel. Het woord is aan mevrouw Haagh, Partij van de Arbeid. MEVROUW HAAGH: Dank u wel, voorzitter. Werk, werk, werk. Drie speerpunten van de Partij van de Arbeid. Werk, werk, werk, ook de beste vorm van participatie die er is. Daarom is het behandelen van deze nota belangrijk. Maar hoe positief je ook kunt staan tegenover de ambities die in deze nota staan, zo hard zijn ook de feiten en de realiteit van vandaag de dag, want we hebben te maken met een zorgwekkende Economische Barometer die we deze week gepresenteerd kregen en een voor Breda ongekend harde groei van de bijstandcijfers. En we zijn daar bezorgd over als Partij van de Arbeid. Het tij gaat niet zomaar gekeerd worden. En daarom zien wij het ook als een grote uitdaging om juist op dit terrein van Sociale Zaken en participatie te zoeken naar een verruiming van budget zodat er meer ruimte is om mensen daadwerkelijk naar betaald werk te begeleiden. Dat is een investering voor onze stad die een discussie waard is als we het hebben over prioriteiten voor belangrijke beleidsterreinen. Ik ga in op 3 punten, voorzitter. Ik kan het pleidooi van mevrouw Van der Sanden herhalen. Dat is het pleidooi geweest wat wij in de commissie gedaan hebben: behandel dit samen met het armoedebeleid. We deden voorstellen als Partij van de Arbeid, al in juni 2012, om bij bepaalde doelgroepen, - en dan heb ik het met name over gezinnen met kinderen en mensen met hoge zorgkosten -, voor een verruiming in dat armoedebeleid te kijken. En dat moet geschakeld zijn aan dit participatiebeleid. Want je zult het maar net zijn. Je zult maar net op dat trapje van de participatieladder staan dat de afstand naar betaald werk nog net even niet voor jou in beeld komt. Dan moet je in Breda kunnen terug vallen op een goede inkomensondersteuning zodat je volwaardig mee kunt blijven doen in de maatschappij. Een strijd die ik heb gestreden in de commissie met verbazing dat de coalitiepartijen er toch voor kozen om nu de participatienota zo te behandelen. Dus dan maar even naar de inhoud van die nota. Want die is wel belangrijk. De nota Werken@Breda. Er is goed geluisterd naar betrokkenen, naar cliënten. Er is ook geluisterd naar de gemeenteraad. En er is ook geluisterd naar de ideeën van de Partij van de Arbeid. De aandacht voor zelfredzaamheid die men kan terug vinden in de nota juichen we toe. Het gaat niet meer alleen om eigen verantwoordelijkheid en eigen kracht waar we eerst deze wethouder Sociale Zaken steeds over hoorden. Maar ook het bouwen aan zelfredzaamheid heeft een plek gekregen en daar zijn we blij mee. Daarnaast ook de aandacht voor de jongeren zonder uitkeringen, brede invulling van de tegenprestatie en een goede bejegening van de klanten door klantmanagers. Ruimte voor innovatieve ideeën zoals de scharrelondernemers. Het zijn goede dingen waarvoor we hard ons best hebben gedaan en ze staan erin. We zijn daar blij mee. En ze staan ook nog goed beschreven door de mensen die ook zo hard aan het leerwerkbedrijf hebben moeten werken. Maar dan kom ik bij mijn laatste punt voorzitter. En dat is aandacht voor een specifieke groep en dat is een groep mensen met een arbeidshandicap. Wij willen heel graag toe naar een Breda dat koploper is als het gaat om het goed begeleiden naar betaald werk van mensen met een arbeidshandicap. En straks krijgen we te maken met een participatiewet waarin een quotumregeling staat. Mevrouw Groeneweg keek even naar de beren op de weg; ik kijk naar de kansen die er zijn.

13 DE VOORZITTER: Kunt u tot een afronding komen mevrouw Haagh? MEVROUW HAAGH: Jazeker, dat kan ik. Het is een regeling waar de laatste discussie nog niet over gedaan is maar die wel de werkgevers regionaal en lokaal mede verantwoordelijk maakt voor het goed integreren van mensen met een arbeidshandicap in het betaald werk. En daarom dienen wij een motie in om daar in ieder geval een goede start mee te maken hier in Breda op weg naar het goed voorbereid zijn op de komst van de participatiewet door een brede discussie te starten. Ik dien hem in namens een aantal partijen maar die ziet u vanzelf staan. DE VOORZITTER: Verzoekt het college voor de zomer 2013 een open brainstormsessie te organiseren met onder andere lokale en regionale werkgevers, cliëntenraden en maatschappelijke organisaties zoals stichtingen, betrokken ondernemers, BZW, RPA, over de voor- en nadelen en kansen en bedreigingen van de quotumregeling. De uitkomsten van deze brainstorm te benutten om arbeidsgehandicapten en werkgevers sneller bij elkaar te brengen en de begeleiding van de doelgroep arbeidsgehandicapten naar regulier werk tot een succes te maken in Breda. Eventuele kosten die verbonden zijn aan de brainstormsessie te financieren uit het flexbudget dat onderdeel uitmaakt van het totale participatiebudget van Werken@Breda. Is ondersteund door Partij van de Arbeid, CDA, VVD, D66, GroenLinks, SP. Maakt deel uit van de beraadslagingen. Het woord is aan mevrouw Van Maanen namens de VVD. MEVROUW VAN MAANEN: Voorzitter, werk, werk, werk. De PvdA zei het en ik dacht: het is wel een mooi haakje want ook wij zijn voor werk, werk, werk. In de eerste plaats vormt werk de belangrijkste bron van welvaart voor iedereen. En omdat mensen die werken belasting betalen, kunnen we samen voorzieningen in stand houden zoals zorg en armoedebeleid. Werken is daarnaast een instrument bij uitstek om armoede, ongezondheid en sociale ongelijkheid te bestrijden. En werk is van groot belang voor het welbevinden van het individu. Het is een belangrijke bron van inkomen, het draagt bij aan sociale integratie en maatschappelijke participatie en het biedt het individu ontplooiingsmogelijkheden. Dus ja, werk, werk, werk. Het is daarom dat de VVD vindt dat arbeidsparticipatie hoog op de prioriteitenagenda van de gemeente hoort te staan. En tegelijkertijd vinden we het ook prima dat er wat minder middelen beschikbaar zijn. Want als wij van de werkenden vragen om een deel van hun inkomen af te staan voor gemeenschappelijke doelen, dan mag men van de overheid verwachten dat het geld efficiënt en effectief wordt ingezet. De opdracht is dus om met minder geld meer te bereiken. En met het voorstel dat het college nu aan de raad voorlegt, is hiervoor een belangrijke stap gezet. Complimenten daarvoor. Het college is ambitieus en dat is goed. En hoewel het lastig zal worden, -want afgelopen maandag hebben we de economische barometer naar ons toe gekregen en die is gepresenteerd en daarin zie je dat in 2013 het aantal banen nog verder terug zal lopen. Dus het zal nog lastig genoeg zijn om de ambities die in dit voorstel staan, waar te maken. Dat is ook de reden dat we het erg goed vinden dat de verbinding die gelegd wordt door dit college met het bedrijfsleven, dat dat gedaan wordt, want het werk begint toch wel met werkgelegenheid. We vragen een maatschappelijke bijdrage van mensen met een uitkering. Hier staat de VVD volledig achter. Het is belangrijk om draagvlak te houden voor de solidariteit van de werkenden voor de niet werkenden. En het is activerend en het dwingt mensen om mee te blijven doen. Het blijft altijd je eigen verantwoordelijkheid om er alles aan te doen wat in je macht ligt om zo snel mogelijk weer aan het werk te komen als je even zonder werk zit. De overheid is er om je een steuntje in de rug te geven als dat nodig is. Dat is de toon die uit dit voorstel spreekt. En de VVD is daarmee dus akkoord. Dan wil ik nog even een reactie op het amendement van het CDA geven. Wij zijn een groot voorstander van een zo snel mogelijke doorlooptijd. Dus daarin vinden we elkaar. Wij zouden echter liever zien dat u dat in een motie giet omdat we ook helemaal niet zo goed weten hoe nu de doorlooptijden zijn. Dus laten we nou eens uitzoeken hoe de doorlooptijden nu zijn, welke verbeteringen we daarin kunnen aanbrengen en dan de opdracht geven aan het college om dat te laten doen en dat dan terug laten komen in de commissie. Dus als u dat zou willen doen, dan kunnen wij uw motie van harte ondersteunen. DE VOORZITTER: Dank u zeer. Tot slot nog…,

14

MEVROUW HAAGH: Voorzitter, mag ik nog een vraag stellen aan mevrouw Van Maanen? DE VOORZITTER: Mevrouw Haagh. MEVROUW HAAGH: Ik hoor u praten over belangrijke prioriteiten, belangrijke ambities, maar het moet ook wel met wat minder kunnen. Nou, het is niet een beetje minder, het is de helft van het budget. Er is nogal weinig over,wat dat betreft, van het participatiegeld. Maar als nou blijkt dat de ambities niet waargemaakt worden, als nou blijkt dat de groei van het bijstandsbestand zoals dat nu plaats vindt, door gaat in plaats van dat het beter wordt, bent u dan nog bereid om echt aan die prioriteiten vast te houden en echt ook andere keuzes in deze stad te maken zodat werk, werk, werk, realiteit gaat worden voor veel meer mensen? MEVROUW VAN MAANEN: Dat hangt er van af hoe effectief het is. Welke keuzes stelt u dan voor? MEVROUW HAAGH: Dan is er dus meer geld nodig om meer mensen naar werk te begeleiden. Ik ben benieuwd of u dan bereid bent, want u zegt, als we de middelen hebben maken we de prioriteiten wel waar, maar als u die nou eens niet waar maakt en de ambities? Valt er dan te praten over een andere prioriteitsstelling als het gaat om de verdeling van de budgetten in Breda? MWEVROUW VAN MAANEN: Nou, over als dan dingen vind ik het lastig om in de toekomst te spreken. Kijk, als we naar het verleden kijken, dan is er ook wel heel erg veel geld besteed aan re-integratie van mensen wat volledig mislukt is. Dus ik denk dat we wel voorzichtig moeten zijn. Het is niet altijd zo dat als je extra geld inzet dat ook extra effectiviteit oplevert. Dus ik denk dat je moet kijken: welke prioriteiten stellen we, welke doelen hebben we en wat is daarvoor nodig om dat te bereiken. En dan ben ik altijd bereid om daar naar te kijken. DE VOORZITTER: Goed. Er is een 2e termijn. Ik geef het woord aan mijnheer Stubenitsky. DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, mag ik even een puntje van orde. Ik zit een tijdje naar mijnheer Bos te kijken, en enorm integer en gewaardeerd lid. En in al zijn bescheidenheid krijgt hij geen contact met u. Ik weet niet, hij zit misschien al wel 5 minuten te seinen, dus misschien dat u misschien een actievere rol als voorzitter zou willen aannemen. Dan kan mijnheer Bos ook zijn rol meespelen. DE VOORZITTER: Ik…, Mijnheer Bos kan dan het woord vragen en even richting…, Ik heb dat inderdaad niet waargenomen. DE HEER VAN LUNTEREN: Nee. DE HEER BOS: Ik wil de heer Van Lunteren bedanken voor deze bijval. Ik waardeer zeer hoe hij mij toespreekt. Ik denk dat ik het ook eventueel zelf zou hebben kunnen oplossen. Maar wel bedankt voor deze interventie. DE VOORZITTER: Het woord is nu aan de heer Stubenitsky. DE HEER BOS: Maar nog even kort. Want de reden waarom ik seinde, is misschien nog wel even handig om aan te geven…, DE VOORZITTER:

15 Ja. DE HEER BOS: En is dat ik dan ook straks graag even het woord zou willen voeren. Dus dat had ik nog niet doorgegeven. Dank u wel. DE VOORZITTER: Maar ik had dadelijk nog willen vragen wie nog meer het woord wenste want mij was opgevallen dat nog niet iedereen het woord had gevraagd. Mijnheer Stubenitsky. DE HEER STUBENITSKY: Ja dank u wel, voorzitter. Ik kan mij helemaal vinden in de nota, zeker na de verbeteringen die het college na de behandeling van de conceptnota heeft aangebracht op aanwijzingen van de commissie. En ik wil toch even praten over het amendement van mevrouw Groeneweg. En oké, ik ga in dit geval met de billen bloot. Want als ik daardoor in de toekomst mensen kan helpen, heb ik dat er wel voor over. Ik heb het zelf een jaar of vijf geleden meegemaakt. Je raakt je inkomen kwijt, komt bij een instantie terecht en wordt vervolgens van het kastje naar de muur gestuurd. Alleen al om ingeschreven te worden, heb ik mijn computer onbekwaam moeten laten verklaren, onder andere omdat ik niet meer wist of ik op 1 september of op 3 september 1959 voor het eerst naar de ULO ging. En ik wilde geen verkeerde informatie verstrekken. Toen ik 5 weken verder was en op donderdagmiddag naar mijn klantmanager belde omdat de portemonnee leeg was en het weekend voor de deur stond en ik graag om een voorschot wilde bedelen, kreeg ik van een collega van hem te horen dat ik ‘s morgens tussen 9 en 11 had moeten bellen. En toen ik voorstelde om de volgende morgen dan maar te bellen, was het antwoord dat mijn klantmanager een lang weekend vrij was en ik dinsdagmorgen om 9.00 uur de eerste zou zijn. Toen na een paar maanden alles redelijk op rolletjes liep, heb ik mijn ervaringen met de gang van zaken, die ik nauwgezet op papier had gezet, aan een hoge ambtenaar overhandigd in de hoop dat er wat van geleerd zou worden. Ik heb er niets meer over gehoord. Ik sta volledig achter het amendement van mevrouw Groeneweg. Dank u wel. DE VOORZITTER: Dank u zeer. Andere leden van uw raad? De heer Bos. DE HEER BOS: Dank u wel, voorzitter. Ik denk dat ik allereerst een compliment wil maken over het proces wat we met deze notitie hebben doorlopen. Er is in verschillende fasen, op verschillende momenten, gewisseld over het tot stand komen van die notitie. En elke keer is er, denk ik, op een hele passende wijze gehoor gegeven aan de input die is gegeven. Allereerst dus een compliment over het proces. Maar ook over de inhoud. Ik denk dat er met deze notitie een hele heldere notitie ligt waarmee ook helder wordt aangegeven waarom we deze notitie hebben en ook wat we willen bereiken. En de doelen die we willen bereiken, zijn ronduit ambitieus te noemen maar zijn wel realistisch. Zo wil de notitie bereiken, - tenminste, door de uitvoering van de notitie natuurlijk -, dat in 2013 een structurele vermindering van het aantal mensen met een gemeentelijke uitkering met 110 personen zal plaats vinden en in 2014 0% stijging van het aantal mensen met een gemeentelijke uitkering. Een verhoging van het aantal zorg- en sociale activeringswerkplekken ten behoeve van mensen met een gemeentelijke uitkering, van 300 in 2013 en 350 in 2014. 20% van de cliënten met een grote afstand tot de arbeidsmarkt, die geen perspectief hebben, moeten een verbeterde positie krijgen door de participatie. En dan komen er ook nog klanttevredenheidsonderzoeken om te zien of die notitie ook goed wordt uitgevoerd. Ik vind dat ronduit heldere doelstellingen waaraan ik graag namens D66 steun geef. Met betrekking tot de motie van de PvdA: die steunen wij graag. Wij vinden eigenlijk dat je door te faciliteren in het bij elkaar brengen van verschillende partijen, dat je daarmee als het ware in ieder geval bewustwording genereert van de mogelijkheden en de kansen zeg maar die daar liggen vanuit werkgevers en vanuit de gemeente voor de mensen met een arbeidshandicap. Wij steunen die motie graag. Met betrekking tot het amendement van het CDA zeggen wij: moeten we nou vanaf hier met elkaar opleggen dat wij de doorlooptijd minimaal maken? Is dat niet een oproepen van. Als je het omgekeerde zou zeggen, van we laten hem maximaal worden, dat is natuurlijk niet de bedoeling.

16 Ik wacht het antwoord van de wethouder af maar ik denk dat wij niet zo diep in de uitvoering zeg maar moeten ingrijpen met deze opmerking van het CDA. Dus die motie steunen wij niet. Amendement, dank u wel. Tot slot wil ik nogmaals, - en er is al veel gesproken over deze notitie in de verschillende bijeenkomsten in de commissie -, wil ik toch nogmaals een compliment maken voor de ambtenaren die een bijdrage hebben gegeven aan deze notitie. Een mooi document, en ik denk een van de voorbeelddocumenten als het aan mij zou liggen, van hoe notities er uit zouden moeten zien. Dank u wel. DE VOORZITTER: Dank u wel. Het woord is aan mijnheer…, MEVROUW GROENEWEG: Voorzitter, mag ik nog een vraag stellen? Ik vroeg me het volgende af. U zegt dat het uitvoering is mijnheer Bos, ons amendement. Maar op het moment dat wij niet aangeven van doe het sneller, wie moet dat dan wel doen? Laten we dat dan helemaal…, We zeggen toch met elkaar dat we dienstverlening hoog in het vaandel hebben staan en klantgerichtheid. Dan moeten we dat toch ook handen en voeten geven als raad? DE HEER BOS: Ja maar ik denk…, Ik vind het een bijzondere opmerking vanuit de gedachte dat ik er van uit ga dat elke afdeling binnen de gemeente probeert dingen zo snel mogelijk te doen en dat de opmerking vanuit dat perspectief niet nodig zou moeten zijn. DE VOORZITTER: Helder. Het woord is aan mijnheer De Jong, Trots op Nederland. Gaat uw gang. DE HEER DE JONG: Dank u, voorzitter. Ja, ook wij vinden het een prima nota: werk, werk, werk. Mevrouw Haagh heeft het al gezegd. Ook wij zijn met de SP, blij dat de re-integratie nu zelf ter hand wordt genomen door Atea in plaats van door dure re-integratiebureaus. Dat biedt de ruimte naar mijn idee en ja, daar liggen ook de kansen. Ook naar de toekomst toe, als de babyboomers echt allemaal met pensioen zijn, liggen daar naar mijn idee de kansen. En ja, dan moet je op het vinkentouw zitten. En je zit beter op het vinkentouw als je dicht bij het vuur zit. Vandaar dat wij blij zijn dat Atea het ter hand heeft genomen. Voor wat betreft de integratie van arbeidsgehandicapten, steunen wij de motie van de PvdA, hoewel wij onze twijfels hebben bij het quotuminstrument. Voor een oudere wetgeving is dat al eerder geprobeerd en heeft dat nooit succes gehad maar baat het niet dan schaadt het niet en we vinden het een sympathieke nota. Voor wat betreft de snelheid van de aanvragen, die kunnen wij niet steunen. En daar hebben wij toch wel een paar opmerkingen nog over. In het amendement staat dat een spoedproces extra werk met zich mee brengt en 2 bullits daaronder dat de totale hoeveelheid werk vermindert bij een kortere doorlooptijd bij het proces. Dat zijn dus 2 argumenten die wij niet kunnen rijmen. En de wetgever heeft een aantal beslistermijnen gegeven, op basis van onderzoek. Zomaar concluderen dat het wel tot de helft verminderd kan worden, zonder nadere onderbouwing of onderzoek, dat gaat ons te ver en dat kunnen wij niet steunen. DE VOORZITTER: Dank u wel. Nog andere leden van uw raad? Ik kijk alle kanten op en alle hoeken rond. Dan is het woord aan wethouder Meeuwis. Nee, ik begrijp dat meerderen graag op deze stoel zitten maar dat zit er toch niet in vanavond. Dat kan mevrouw Van Hasselt voortreffelijk. Dus het woord is aan de heer Meeuwis. En u heeft het een en ander gevraagd. Ik vraag wel aan de wethouder om ook met de tijd enigszins rekening te houden. Gaat uw gang wethouder. WETHOUDER MEEUWIS: Gaat mijn tijd pas in als ik aan de onderwerpen begin of…, DE VOORZITTER:

17 Die is al lang ingegaan. Gaat uw gang. WETHOUDER MEEUWIS: Want ik zou nog iets willen zeggen over de schermen want het is echt niet om aan te zien. DE VOORZITTER: Ik dacht dat die kleuren u wel zouden aanspreken. Gaat uw gang. DE HEER VUIJK: We kijken vanavond door een roze bril. WETHOUDER MEEUWIS: Voorzitter, ik wil de commissie bedanken voor hun bijdrage in 1e termijn. Het is al door een aantal mensen gezegd: dit belangrijke stuk werk is raadsbreed in goed overleg tot stand gekomen. We hebben er volgens mij met z’n allen in geïnvesteerd om tot een gedragen beleid te komen als het gaat over het belangrijke onderwerp als participatie. Ik hoor ook wat kritische geluiden uit de raad,met name als het gaat over de koppeling met het armoedebeleid. We hebben dat gewisseld in de commissie. Het college heeft daarom ook besloten om na het vaststellen van de nota, om de regels rondom armoedebeleid, om die zo snel mogelijk aan u te doen toekomen zodat u in uw eindoordeel voor de nota waarin het armoedebeleid als flankerend beleid wordt aangedragen, om dat wel mee te kunnen laten wegen in uw besluitvorming vanavond. En ik wilde dus de inhoudelijke vragen ten aanzien van de notitie rondom het armoedebeleid ook graag doorverwijzen naar de behandeling van die armoederegels of beleidsregels in de aanstaande commissie. MEVROUW VAN DER SANDEN: Voorzitter, als ik daar even op mag reageren. Het is toch heel erg raar dat je het armoedebeleid.., Het is een onderdeel van de nota Werken@Breda, vervolgens komen er nieuwe regels met betrekking tot het armoedebeleid, en dat gaan we dan pas volgende maand behandelen. We hebben dat nu wel toegestuurd gekregen en daar staan een heleboel dingen in waar ik helemaal niet blij mee ben. Maar daar kan ik nu niks over zeggen omdat we dat in de commissie nog gaan behandelen. Waarom dan niet 3 weken eerder gekomen met die nieuwe regels of deze nota een maand uitgesteld zodat we het integraal hadden kunnen behandelen? We zijn hiermee bezig sinds 2010. Die maand had daar volgens mij ook nog wel bij gekund zodat we het gewoon gezamenlijk hadden kunnen oppakken. Ik vind het een hele rare gang van zaken. DE VOORZITTER: De wethouder. WETHOUDER MEEUWIS: Voorzitter, ik ken de opvattingen van mevrouw Van der Sanden. Die hebben dit ook in de commissie zo gewisseld. Ik heb toen wel vastgesteld dat een meerderheid van deze raad wel er de voorkeur aan gaf om vaart te maken met zeg maar de kaders van het beleid die we in de nota Werken@Breda hebben vastgelegd. En ook met de toezegging dat de beleidsregels rondom armoedebeleid, - dat was op verzoek van de CDA fractie-, dat die wel met terugwerkende kracht op 1 januari in zouden gaan, dus dat daar geen vertraging in zou ontstaan. Dus in die zin maken we snelheid en houden we tegelijkertijd zorgvuldigheid volgens mij voldoende in acht. Als ik kijk, zijn er relatief weinig vragen gesteld. Het heeft zich toegespitst op een amendement wat u heeft ingediend en een motie. Ik begin even met de motie van de Partij van de Arbeid en anderen. Ik kan u alleen maar prijzen in deze aanpak. Ik snap uw zorgen als het gaat over het quotabeleid. Het is niet helemaal het Bredase model om dit soort dingen af te dwingen denk ik. Ik denk dat we er alle baat bij hebben en ook een overlegstructuur in Breda hebben die liever middels overleg tot goede afspraken komt. Ik denk overigens dat de quotaregeling een uitstekende stok achter de deur kan zijn voor dit overleg. En ik denk dat het college de motie rondom het overleg rondom die quotaregeling ook graag ter hand zal nemen. Nou ja goed, ik kan ook tellen, dus in die zin zal die ook aangenomen worden. En dat lijkt ons een uitstekende aanvulling op datgene wat we eerder hebben besproken en in de nota hebben ingezet. Dan ten aanzien van het amendement, daar wilde ik het volgende over zeggen. Het college wil u graag in overweging geven om dit niet in deze vorm te doen. Wij hanteren in Breda wettelijke beslistermijnen conform de Algemene Wet Bestuursrecht van 8 weken. Dat is, - en de heer De Jong gaf dat ook aan -, niet zomaar een willekeurige grens, dat is een grens, een termijn, die ook op

18 basis van onderzoek tot stand gekomen is en waarin een bepaalde hoeveelheid taken en diensten worden gedaan met een bepaalde formatie die daarbij hoort. Als je dat korter wil, wordt het niet per definitie efficiënter, maar dat kan juist betekenen dat je pieken met meer formatie moet oppakken. En daar zit dus een risico in dat je met een termijn, met een termijnenverwachting werkt, die je dus dan vervolgens niet kunt waarmaken tenzij je grote organisatiekosten maakt om dat te doen. We hebben daarnaast de mogelijkheden om met overbruggingsuitkeringen of wettelijke voorschotten mensen die daardoor in de problemen zouden komen, te helpen. We hebben daarnaast ook de ambitie om met zaken als sprintbemiddeling mensen waarvan we weten op het moment dat ze zich melden voor een uitkering, dan melden ze zich bij de klantmanager, melden zich bij het loket, dat is de meest kansrijke periode om mensen naar werk te bemiddelen, die eerste periode. Hoe langer mensen in een uitkering zitten, - daar hebben we het eerder over gehad -, hoe lastiger dat vaak blijkt te zijn. Die groep die zich net meldt, is daar vaak het beste in te bedienen. Dat doen we ook en het zou dus zonde zijn als je dat soort sprintbemiddeling, die ook 4 weken duurt, dus zou moeten opofferen omdat daar aan het einde automatisch een uitkering staat. Dus ik zou zeggen: ik geef in overweging om het niet als regelamendement in een nota vast te spijkeren. Het college is uiteraard bereid om te zoeken naar ruimte die er organisatorisch is binnen de andere opdrachten die u het college ook heeft gegeven over met minder formatie taken te doen in het kader van uw bezuinigingambitie, onze bezuinigingsambitie, dus daar een andere vorm in te kiezen en dit niet als zonder nader onderzoek zo in de nota in te amenderen. Voorzitter, dank u wel. 2e termijn. DE VOORZITTER: Wie van u voor een 2e termijn? Het woord is aan mevrouw Groeneweg, CDA. MEVROUW GROENEWEG: Dank u wel, voorzitter. Ik ga vooral even in op het amendement want er wordt steeds gezegd dat dat extra geld zou kosten. Bij bijna alle processen, zowel bij de PTT destijds als bij wat je nu ziet, bijvoorbeeld in de ziekenhuizen, bijvoorbeeld bij de mammacarcinomen, daar was vroeger altijd een doorlooptijd van 3 weken en tegenwoordig kun je binnen 2 weken terecht en in 4 uur ben je helemaal gediagnosticeerd. En dat gaat niet meer geld kosten maar dat levert geld op. Omdat iedere keer je anders afspraken moet maken, terug wordt gebeld, wat de heer Stubenitsky ook zegt, dan ga je toch weer bellen, van kan ik toch niet een voorschot krijgen, en dan moet daar weer over beslist worden. In zijn algemeenheid is het zo dat hoe sneller je het doet, des te minder werk het wordt. En bovendien kunnen we allemaal wel zeggen dat het wettelijke termijnen zijn, maar die mensen zitten wel gewoon 8 weken zonder geld in zijn algemeenheid. Dan kun je wel zeggen dat het wettelijke termijnen zijn maar wat doen we daar dan aan? Want die mensen zitten wel in de problemen. Je zou bijvoorbeeld ook zo’n Jumbosysteem kunnen hanteren van een kassa erbij op het moment dat het heel erg pieken is. Dat is toch een kwestie van werk organiseren en niet zozeer van extra formatie inzetten. Maar toch, en ik denk dat ik met mijn collega’s die dat wel goed zouden vinden, zou ik graag het amendement willen omzetten naar een motie met wel met die verstande dat ik echt vind dat wij naar die snelle afwikkeling toe moeten. En ik weet niet maar dat kan toch, nietwaar voorzitter? Ja? Dus dan trekken we het amendement in en dan brengen we er een motie voor in de plaats die hopelijk wat meer tegemoet komt aan alle bezwaren die ik hoor van de wethouder en andere partijen hier in de zaal. DE VOORZITTER: Als u het mij aanreikt. Verzoekt het college de huidige doorlooptijden tussen aanvragen van algemene en bijzondere bijstand ter besluit te inventariseren. Te analyseren hoe het proces zo kan worden vorm gegeven dat doorlooptijden tot een minimum worden beperkt. Aan de raad in mei de uitkomsten van deze analyse voor te leggen. Aan de raad een voorstel te doen voor gemiddelde doorlooptijden die ambitieus en haalbaar zijn. Eventuele kosten die verbonden zijn aan de inventarisatie en analyse te financieren uit het flexbudget dat onderdeel uitmaakt van het van het totale participatiebudget van Werken@Breda. Maakt deel uit van de beraadslagingen. Dan geef ik het woord aan mevrouw Van der Sanden, namens de SP. Gaat uw gang, mevrouw.

19

MEVROUW VAN DER SANDEN: Dank u wel, voorzitter. Het begint er op te lijken dat wethouder Meeuwis er een gewoonte van gaat maken om vragen van mij gewoon niet te beantwoorden. Dus ik ga het nog een keer proberen, net zoals vorige keer in de commissie over kinderen in armoede. Ik heb 2 keer, in de commissie en in mijn 1 e termijn, gevraagd, in 2010 is de langdurigheidstoeslag gehalveerd met het idee van dat dat een zeg maar verkeerde prikkel was. Als mensen die langdurigheidstoeslag kregen, dan zouden ze nooit gaan werken want dan kregen ze dat geld toch wel een keer per jaar. Daarom is toen die uitkering gehalveerd. En het idee was dat mensen dan allemaal meteen aan het werk zouden gaan. Dus ik wil nog een keer de wethouder vragen: hoeveel mensen zijn er nu daadwerkelijk gaan werken door deze maatregel? Heeft de wethouder cijfers die aantonen dat het halveren van die langdurigheidstoeslag heeft geholpen om meer mensen uit de bijstand te krijgen? DE VOORZITTER: Mevrouw Van Maanen. MEVROUW VAN MAANEN: Voorzitter, ter interruptie. Ik vraag me toch af wat de SP nou vindt als het gaat over mensen stimuleren naar werk. Bent u het niet met ons eens dat een financiële prikkel mensen wel kan helpen om wat harder hun best te doen om naar werk te zoeken? MEVROUW VAN DER SANDEN: Een positieve financiële prikkel zal zeker helpen. Als mensen merken dat wanneer ze ergens een baan accepteren, dat ze daar financieel op vooruit gaan, dan gaan ze natuurlijk aan de slag. We hebben het nu over mensen die in een uitzichtloze situatie zitten, die meer dan 3 jaar op bijstandsniveau leven, die ook volgens de gegevens die in de nota staan, niet of nauwelijks bemiddelbaar zijn naar werk. U weet ook heus wel…, U roept we steeds werk, werk, werk. Maar dan moeten die vacatures, vacatures, vacatures, er ook wel zijn en die zijn er niet. Dus mensen komen nu gewoon niet aan een baan, zitten gewoon in de financiële ellende, kregen voorheen nog als gezin € 450,-- en nu nog € 250,--. En ik wil weten of die korting van die langdurigheidstoeslag van die zeer slecht bemiddelbare groep, daar zitten ook mensen bij die niet kunnen werken omdat ze bijvoorbeeld arbeidsgehandicapt zijn, ook daarvoor is die langdurigheidstoeslag gewoon gekort, zwaar verminderd. Die mensen kunnen gewoon niet aan de slag. Dus ik wil nog steeds graag weten, die maatregel, die toen genomen is…, MEVROUW VAN MAANEN: Voorzitter…, MEVROUW VAN DER SANDEN: heeft dat gewerkt om meer mensen aan een baan te helpen? Ik denk het niet. En zeg dat dan gewoon. Zeg dan gewoon: dat is gewoon een keiharde bezuiniging. Die mensen worden gewoon gepakt en het heeft niks te maken met werk. DE VOORZITTER: Mevrouw Van Maanen. MEVROUW VAN MAANEN: Voorzitter, kijk de SP weet net zo goed als de VVD dat een heleboel mensen zeggen van nou, als ik er op achteruit ga op het moment dat ik ga werken, wat met de armoedeval gewoon bekend is dat dat gebeurt, hoe meer geld je mensen geeft in een bijstandssituatie, hoe groter de drempel wordt om te gaan werken. Want dan krijgen mensen blijkbaar minder en dan zijn ze niet meer bereid om te gaan werken. En dat weet de SP ook. Dus dan weten we ook dat het andersom ook zo werkt, dat als je de financiële prikkel geeft, dat ze meer bereidheid hebben om te gaan werken. Dat kan de SP toch ook toegeven dan? DE VOORZITTER: Mevrouw Van der Sanden. Gaat u verder en tracht u mogelijk tot enige afronding te komen. MEVROUW VAN DER SANDEN: Ja dat verhaal is het enige wat ik altijd hoor van de VVD. Maar hoe ze al die mensen dan aan het werk krijgen met deze situatie en met deze arbeidsmarkt, dat hoor ik nooit. Er zijn al die mensen

20 die niet kunnen werken, wat ik net al aangaf, omdat ze daar niet toe in staat zijn en die worden nog steeds gepakt met dit soort maatregelen. MEVROUW VAN MAANEN: En nou nog een ding dan voorzitter. Want wij hebben nog steeds allerlei mensen uit Roemenie en Polen die werk in Nederland komen doen. Dus wat dat betreft, is het niet zo dat er absoluut geen werk is. DE VOORZITTER: Mevrouw an der Sanden. En ik stelvoor dat u tot een afronding probeert te komen. MEVROUW VAN DER SANDEN: Ja, daar word ik echt even stil van. Dan had ik nog een vraag gesteld aan de wethouder. Er is een grote groep, 65% van de kaartenbak bij de Sociale Dienst heeft niet of nauwelijks perspectief op werk en er is ook geen geld om hen te helpen bij het vinden van werk. Toch blijft de wethouder zeggen dat werk eigenlijk de enige manier is om uit de armoede te komen. Kan de wethouder mij uitleggen hoe deze grote groep mensen zelf zijn positie kan verbeteren en uit de armoede kan komen als hij zelf al aangeeft dat werken voor hen niet haalbaar is? Dan nog even over de motie van de Partij van de Arbeid. Die hebben wij natuurlijk gesteund omdat alles wat we hier doen om arbeidsgehandicapten aan een baan te helpen, wij van harte steunen. En landelijk stonden wij ook zij aan zij met de PvdA voor het behoud van de sociale werkvoorziening in het comité Armoede werkt niet. Maar de nieuwe participatiewet van de PvdA staatssecretaris Klijnsma is niet meer dan een sterfhuisconstructie voor de sociale werkplaats. Dus ik hoop dat mevrouw Haagh de belangen van arbeidsgehandicapten net zo vurig gaat verdedigen bij haar partijgenoten in Den Haag dan dat zij het hier doet in de raad. En nog een opmerking over het amendement van het CDA wat nu gewijzigd is in een afgezwakte motie. Ik snap dat wel. Het CDA wil natuurlijk graag dat andere coalitiepartners meetekenen dus dan moet je wel. Ik vind het een beetje jammer want ook wij horen heel vaak klachten van mensen die 8 weken of langer moeten wachten voor een eerste uitkering. En het gaat om een bijstandsuitkering. Dus het zijn mensen die vaak al bijvoorbeeld uit een WW uitkering komen. Nu kun je zeggen, als je WW termijn er op zit, dan zijn je reserves al dusdanig terug gelopen dat er geen dikke spaarrekening meer is. Als je dan 8 weken moet wachten op geld, dan heb je gewoon een serieus probleem. Want de huur en gas en licht en telefoon en verzekeringen moeten wel gewoon betaald worden. Dus het zou toch heel erg mooi zijn, die 50% waar het CDA het over heeft, dat er na 4 weken een uitkering komt of in ieder geval een voorschot op de uitkering die net zo hoog is als de uitkering zodat je in ieder geval gewoon je rekeningen kunt betalen DE VOORZITTER: Kunt u afronden, mevrouw Van der Sanden? MEVROUW VAN DER SANDEN: en al niet meteen een betalingsachterstand hebt bij al die instanties. Dus ja, ik had gehoopt dat ze het amendement zouden handhaven. Maar we zullen ook de motie steunen omdat alles beter is dan niks. DE VOORZITTER: Dank u wel. Mevrouw Van Maanen, VVD. MEVROUW VAN MAANEN: Voorzitter, nog even naar het CDA. Dank dat jullie bereid zijn om het amendement om te zetten in een motie. Wij kunnen daarmee instemmen, omdat we ook in de eerste plaats wel eens willen weten hoe het er nu voorstaat met de doorlooptijden en vervolgens dan een smart haalbare doelstelling kunnen weergeven voor hoe het eventueel sneller en beter kan. Nog even wil ik reageren op wat SP en PvdA zeggen over het flankerend armoedebeleid, dat dat nu niet een onderdeel van Werken@Breda is. Wat de VVD betreft, is dat helemaal niet zo’n groot probleem. Want in het document Werken@Breda wordt de link gelegd naar flankerend beleid, namelijk het armoedebeleid. Het is ook geen onderdeel, zoals de SP zegt, van Werken@Breda maar flankerend beleid. En zo is bijvoorbeeld onderwijs ook geen onderdeel van Werken@Breda maar wel een belangrijk flankerend beleid. En dat behandelen we ook niet tegelijkertijd. Dus wat ons betreft, is de volgorde zo prima.

21

MEVROUW VAN DER SANDEN: Voorzitter, mag ik even citeren uit de motie die is ingediend door de VVD op 20 december 2010, waarin staat: het zou een brede visie worden waarbij re-integratie, maatschappelijke ondersteuning, participatie en armoedebeleid samen in een breder perspectief zouden worden geplaatst. Dat is niet een beetje flankerend beleid, dat is gewoon alles bij elkaar in een gezamenlijke nota. MEVROUW VAN MAANEN: Dan heeft u dat anders geïnterpreteerd dan wij. MEVROUW VAN DER SANDEN: U heeft hem geschreen. DE VOORZITTER: Goed. Dan is het woord aan mevrouw Koger, GroenLinks. MEVROUW KOGER: Dank u wel, mijnheer de voorzitter. Even ingaand ook op het amendement van het CDA over de doorlooptijden, zullen we maar even zeggen. Ik heb een beetje de indruk dat we ons iets te veel gaan bemoeien met de uitvoering en dat we nou middel en doel aan het door elkaar halen zijn. Onze doelstelling is mensen zo snel mogelijk, zo goed mogelijk, en snel ook hoor, maar zo goed mogelijk helpen. En bij mensen die met problemen komen, moet doorgevraagd worden hoe die problemen ontstaan zijn en hoe die verholpen kunnen worden. En je kunt, en dat heeft de wethouder ook gezegd, uitstekend met een voorschot, als je goed luistert, en je gaat kijken of dat de oplossing is, mensen niet zoals mijnheer Stubenitsky in de kou laten staan. DE VOORZITTER: Mevrouw Groeneweg. MEVROUW GROENEWEG: Mevrouw Koger, wij merken in de praktijk en we horen het echt aan alle kanten, mijn buurman, mijn achterbuurvrouw, aan alle kanten, dat mensen toch in de problemen komen, in de schulden komen.Blijkbaar werkt het niet goed, is het echt onvoldoende dat je ergens een voorschot kunt krijgen. Blijkbaar krijgen die mensen niet op tijd die voorschotten. Dus daarom denk ik: waar is uw ambitie op het gebied van klantgerichtheid? DE VOORZITTER: Mevrouw Koger. MEVROUW KOGER: Die uit ik juist. Precies wat u zegt: middelen en doelen halen we door elkaar. Ik vind dat als een klant bij een klantmanager komt, dat hij goed uitgevraagd moet worden en goed behandeld moet worden en dat er met inlevend gevoel gekeken wordt hoe het probleem opgelost kan worden. Ik vind ook dat we moeten streven om die doorlooptijden niet gigantisch lang te maken. Maar om het nou meteen te halveren. Wellicht…, hoewel…, ik vind het nog steeds…, MEVROUW GROENEWEG: U vindt 4 weken lang mevrouw? MEVROUW KOGER: Wat zegt u? MEVROUW GROENEWEG: Vindt u 4 weken lang? DE VOORZITTER: Ik stel voor dat mevrouw Koger nu even tracht om verder te gaan. MEVROUW KOGER: De wettelijke termijn is geloof ik 6 of 8 weken. Dan is 4 weken kort. Maar het gaat er om dat je zegt: hoe kunnen wij die klant het beste helpen. En je kunt een klant dus ook het beste helpen

22 door wellicht een voorschot te geven. Ik vind wel dat je moet luisteren naar de problemen. Maar ik vind dat we nu te veel toespitsen op die doorlooptijden. Ik vind het veel belangrijker in het kader van de klantvriendelijkheid dat er goed geluisterd wordt, dat er een maatwerkoplossing bedacht wordt, dan dat nou per se die doorlooptijden 2 weken korter zijn en verder ook niet geluisterd wordt naar die klant. Dus we moeten uitkijken dat we die dingen niet door elkaar halen. Dat is een ding op dat amendement en ook eigenlijk op die motie. Een ander punt is die discussie, de verwarrende discussie haast, de koppeling armoedebeleid en flankerend beleid en re-integratiebeleid. En nou, ik vind dat de wethouder het wat verwarrend maakte, laat ik het dan zo zeggen. Werk is bij uitstek iets om armoede te bestrijden. Dat weten we allemaal. Maar armoedebeleid hoeft niet per se een middel te zijn om werk te vinden. Armoedebeleid is een goed vangnet tegen armoede en niet een middel om werk te vinden. Het heeft alles met elkaar te maken maar je moet het wel uit elkaar halen. Eens even kijken. Ik geloof dat ik dan alles heb gezegd. De koppeling armoedebeleid, flankerend beleid…, Ja ik heb voldoende gezegd. DE VOORZITTER: Mevrouw Haagh, Partij van de Arbeid. MEVROUW HAAGH: Ja voorzitter, toch fijn om een beetje aan het einde van het rondje te zitten want ik val van de ene verbazing in de andere, moet ik eerlijk zeggen. Het lijkt wel of de ware aard van de VVD een beetje weer even boven kwam: vooral prikkelen om aan het werk te gaan, dat moet je vooral goed negatief doen, en dat armoedebeleid daar hebben we het dan maar niet over, want hoe slechter hoe beter, gaan er meer mensen aan het werk. Heel bijzonder; wij denken daar heel anders over. Wij denken dat we op een hele andere manier mensen bij deze maatschappij kunnen houden met kleine stapjes op die participatieladder…, MEVROUW VAN MAANEN: Voorzitter, mag ik even interrumperen want…, DE VOORZITTER: Mevrouw Van Maanen. MEVROUW VAN MAANEN: De PvdA maakt er nou wel een grote karikatuur van maar het is een van de instrumenten die je hebt om mensen te stimuleren om aan het werk te gaan. En u weet net zo goed als de VVD dat het andersom net zo hard werkt. Want er zijn al onnoemelijk veel mensen die tegen mij gezegd hebben: ja, als ik er financieel op achteruit ga, waarom zou ik dan aan het werk gaan? Nou, dat is nou juist precies de reden om er voor te zorgen dat het inderdaad zo is dat als mensen naar werk gaan dat ze er op vooruit gaan in plaats van er op achtgeruit. MEVROUW HAAGH: Voorzitter, ik ken de stokpaardjes van de VVD. Ik hoop alleen dat u inziet dat als mensen, als gezinnen, gewoonweg aan het eind van de maand iedere maand in de rode cijfers gaan omdat ze gewoonweg de schoolkosten voor de kinderen niet kunnen betalen, dat dat absoluut geen goede stimulans is. Die mensen willen niks anders dan werken, die willen geld over houden aan het einde van de maand.Maar omdat ze dat gewoonweg niet meer kunnen, is dat een vreselijk negatieve spiraal waar men in terecht komt. En dat moet je willen doorbreken…, MEVROUW VAN MAANEN: Voorzitter, ter interruptie…, MEVROUW HAAGH: volgens mij. MEVROUW VAN MAANEN: Daarvoor hebben we ook armoedebeleid, daarvoor hebben we bijzondere bijstand, daarvoor heeft nu ook het college bij de bijschaving van het armoedebeleid ook voorstellen gedaan.Het is absoluut niet zo dat wij mensen in de armoede willen storten. Wat wij graag willen, en dat weet u ook, is dat het zo is dat mensen gewoon beter, gelukkiger zijn als ze werken, dat ze beter participeren als ze werken. En daarnaast is het ook zo, kijk en dat is daarom waar de PvdA en de VVD verschillen, er wordt belasting betaald door mensen die wel werken…, DE VOORZITTER:

23 Goed. Ik stel voor dat mevrouw Haagh…, MEVROUW VAN MAANEN: en er moet ook draagvlak onder die bevolking zijn…, DE VOORZITTER: Ik stel voor…, MEVROUW KOGER: Mijnheer de voorzitter…, DE VOORZITTER: Even het volgende. Er is in de commissie al zeer uitgebreid over deze thematiek gesproken. Ik vraag uw aller aandacht, gezien de omvang van de agenda, om daarmee ook een beetje rekening te houden. MEVROUW KOGER: Mijnheer de voorzitter…, DE VOORZITTER: Mevrouw Haagh heeft het woord nu. MEVROUW KOGER: Mag ik nog even iets vragen aan de raad, via u natuurlijk? DE VOORZITTER: U mag een vraag ja. MEVROUW KOGER: Laten we nu alsjeblieft dit onderwerp, de re-integratienota nu behandelen. Volgende maand gaan we de armoedenota behandelen. Daar kunnen we heel lang over mekkeren en zo. Maar zo blijven we over iets praten wat nu niet voor ligt. Dank u wel. MEVROUW HAAGH: Voorzitter, ik vind het een prachtige oproep maar ik krijg er echt pukkeltjes van. DE VOORZITTER: Gaat u dan verder, mevrouw Haagh. MEVROUW HAAGH: De Partij van de Arbeid heeft naar aanleiding van een NIBUD onderzoek, wat bijna een jaar geleden is gedaan, waar een enorm koopkrachtprobleem blijkt voor sommige doelgroepen, eigen stapelingsonderzoeken gedaan, een mooi rapport van geschreven, hebben wij in juni 2012 al voorstellen gedaan maar die mochten toen niet behandeld worden want het was o zo belangrijk om re-integratie samen met het armoedebeleid te behandelen. Procedureel ging u niet op de inhoud in want het moest per se samen. En vanavond is het allemaal niet meer belangrijk. Nou, dit is nou eens met 2 maten meten. En dat is niet ten koste van ons maar dat is ten koste van een heleboel gezinnen die het moeilijk hebben al een heel jaar om de eindjes aan elkaar te knopen. En daarom, voorzitter, heb ik ook echt, en daar baal ik echt van, als ik dan de wethouder hier over snelheid hoor spreken, nou dan wil ik nog wel eens een potje snelheid met u aangaan want dit is geen snelheid, dit armoedebeleid. Dit had er echt een jaar geleden kunnen liggen, die aanpassingen. We gaan het bespreken in februari en dan ga ik net zo bevlogen en betrokken als een jaar geleden weer met u in discussie daarover. Maar als u dat snelheid vindt, nou dan kan ik me snellere dingen voorstellen. Ik ga verder maar niet te veel meer op de inhoud in. Ik wil alleen wel vanaf deze plek alle mensen bij Atea die gewoon keihard hebben gewerkt om dat leerwerkbedrijf in de steigers te zetten, die staan voor een grote uitdaging met veel minder middelen en een hoop veranderingen. En ik hoop van harte dat de ambities die goed zijn en die er ook in staan, echt waar gemaakt gaan worden en als het niet gaat, dat we ook heel snel praten op deze plek over hoe we het dan kunnen oppakken want werk, werk, werk, blijft ontzettend belangrijk. DE VOORZITTER: Het woord is aan mijnheer Bos, D66.

24

DE HEER BOS: Dank u wel, voorzitter. Toch even nog iets over koppeling armoedebeleid en participatiebeleid. Ik ben het misschien inhoudelijk misschien niet eens oneens met wat er wordt aangereikt maar in verschillende commissievergaderingen is er duidelijk gezegd hoe we dit gaan behandelen en is daarover geventileerd naar elkaar en we zitten in een soort herhaling. Ik vind het gewoon erg belangrijk dat we nu over de participatie gewoon praten en dat we aan de slag gaan. Het is de hoogste tijd. In de bijdragen heb ik ook gehoord dat de nood hoog is om met dat participatiebeleid aan de slag te gaan. Ik stel dan ook voor dat we nu daar dan ook echt mee aan de slag gaan en dat we in februari het armoedebeleid bespreken. En ja, dat het misschien anders had gekund en gemoeten, daar kunnen we het nog heel lang over hebben, dat is nu niet het geval en daar hebben we volgens mij ook voldoende over gezegd. Als ik kijk naar de motie nu van het CDA, waar ik een beetje mee worstel, want hij is natuurlijk gewoon sympathiek: probeer zo snel mogelijk dingen te regelen. Maar dat wil je eigenlijk ook voor alle burgers met alle dienstverlening die we doen. Dus waar ik nou een beetje mee worstel, en volgens mij laat de gemeente op dit moment ook zien met de reductie in medewerkersaantallen, dat zij al in dat proces zitten om meer te doen met minder mensen. Dus ik vind dat die beweging al door het college zelf en ook in samenspraak met de raad in beweging is gezet. En de vraag waar ik mee worstel, want ik zou de motie best willen steunen, is gewoon van waarom nou dit ene proces wel zo snel mogelijk en dan bijna zeggen, alle andere processen niet zo snel mogelijk. Dus als de oproep is bedoeld dat het college en de gemeente zich inzet om alle processen zo snel mogelijk te doen zodat het leed voor burgers in Breda minimaal is bij de uitvoering van de dienstverlening, dan kan ik die motie graag steunen maar ik denk dat er heel veel processen zijn waarbij snelheid belangrijk is en ik denk wel dat het CDA een punt heeft dat kwaliteit leveren, en ook doorlooptijd verbeteren, niet altijd ten koste hoeft te gaan van verhoging van de kosten. Dus daar ben ik het wel mee eens want dat is ook een beginsel uit het permanent verbeteren. Ik ben het wel ook eens met mevrouw Koger die nadrukkelijk zegt dat het luisteren naar de cliënt die voor je zit, heel belangrijk is. En ik was blij om van de wethouder te horen dat in die gevallen waar dat nodig is er een voorschot kan worden uitbetaald. En dat is denk ik een hele mooie bypass op een proces wat mogelijk net niet snel genoeg gaat in die uitzonderingen. Dus dat is even mijn bijdrage. Dus eigenlijk zeg ik van ik wil de motie best steunen namens de fractie D66. Maar dan wil ik eigenlijk een oproep doen dat we alle processen zo snel mogelijk doen om de dienstverlening in alle gevallen zo goed mogelijk te laten verlopen. Dank u wel. DE VOORZITTER: Korte reactie. Mevrouw Groeneweg. MEVROUW GROENEWEG: Ja, ik wil graag uitleggen waarom juist deze extra belangrijk is. Omdat mensen gewoon echt in de financiële problemen komen en schulden opbouwen. Ook als zij een voorschot krijgen en vervolgens blijkt dat ze er geen recht op hadden, dan hebben ze van dat voorschot al weer uitgegeven en zitten ze nog verder in de problemen. Dus het voorschot is niet in alle gevallen automatisch een oplossing. MEVROUW KOGER: Mijnheer de voorzitter…, DE VOORZITTER: Mevrouw Koger. MEVROUW KOGER: Mag ik dan even iets aan mevrouw Groeneweg via u misschien vragen? Want ik weet nog steeds niet hoe de regel precies is. Mevrouw Groenweg zei van een voorschot dat moet je niet geven want stel dat ze er geen recht op hebben, dan zitten ze nog meer in de financiële problemen. Maar dan hadden ze ook geen uitkering gekregen, of je het dan in een dag afhandelt of in 6 weken of in 6 maanden, dan hadden ze ook geen uitkering gekregen. MEVROUW GROENEWEG: Maar dan heb je duidelijkheid, Mevrouw Koger. DE VOORZITTER: Goed.

25 Dan is het woord aan mijnheer Stubenitsky. DE HEER STUBENITSKY: Ja voorzitter, heel graag. Heel kort. Ik had graag gehad dat het amendement van mevrouw Groeneweg het gehaald had maar dat zat er niet in. En ik heb liever een zwakkere motie die het misschien kan halen dan een sterk amendement dat het net niet haalt. Want dat lost niets op en het kan voor sommige mensen echt een heel groot probleem zijn. DE VOORZITTER: Dank u. Andere leden nog van uw raad? Mijnheer De Jong. DE HEER DE JONG: Dank u, voorzitter. Ja, ik moet eigenlijk aansluiten bij hetgeen de heer Bos heeft gezegd. Eigenlijk geldt voor alle aanvragen dat het zo snel mogelijk moet. En dat er al een exercitie in de organisatie gebeurd is door de reorganisatie op het Stadskantoor, dat neemt niet weg dat misschien op onderdelen toch nog iets sneller of anders ingeregeld zou kunnen worden. Maar ik denk niet dat daar de oplossing ligt maar wel in het verstrekken van een voorschot. Misschien moet daar iets ruimer mee worden omgegaan. En ik snapte de opmerking van mevrouw Groeneweg ook niet helemaal van: verstrek inderdaad maar geen voorschot want als ze er geen recht op hebben, hebben ze nog meer problemen. Wat dat betreft, moet ik me bij mevrouw Koger aansluiten, als ze geen recht hadden op dat voorschot, hadden ze geen recht op een uitkering. MEVROUW GROENEWEG: Dat klopt…, Pardon. Maar als je binnen een aantal weken gewoon echt duidelijkheid hebt of je wel of geen recht hebt dan weet je meteen of je het wel of niet kunt uitgeven. Dat is met een voorschot niet. DE VOORZITTER: Goed. Nog andere leden van uw raad? Het woord is aan de wethouder met de vraag in te gaan op de gestelde vragen. WETHOUDER MEEUWIS: Voorzitter, dank u wel. Ik begin bij het laatste onderwerp. Dat is het amendement wat nu een motie is. Ik heb daar twee dingen bij. Het eerste is dat ik er waarde aan hecht dat wij de zorgvuldigheid bij het beoordelen van een uitkering ook wel hoog in het vaandel houden. De rechtmatigheidstoets is van groot belang. Wij zijn nog steeds bezig om onterecht verstrekte uitkeringen uit het verleden binnen te halen. We hebben daar eerder in deze ruimte over gedebatteerd. Dat valt onder de categorie fraude. Er staat nog 10 miljoen op de lat. Dat zijn zaken die onterecht zijn uitgekeerd. En dat komt omdat we soms dingen niet zien. Die zorgvuldigheid is van groot belang. Ik ben het met u eens dat snelheid, als het mensen zijn die echt door het ijs zakken, dat snelheid van wezenlijk belang is. Ik zou u willen voorstellen om uw motie in die zin wat meer op het doel te richten en niet, - ja u mag ook voor de breedte kiezen, dat we ook vanavond besluiten dat we de dakkapellen ook in 3 weken weten, maar dat gaat hem denk ik misschien ook niet worden, ook een beetje buiten de scope van dit debat, pardon, -maar als u zegt van die motie, moet er op gericht zijn dat de termijnen binnen de organisatorische randvoorwaarden die we hebben, dat is gewoon een gegeven, dat het doel is dat mensen niet door het ijs moeten zakken. En als ze recht hebben op ondersteuning vanuit de overheid, dat die zo snel mogelijk gegeven zou moeten worden in een vorm die passend is voor het probleem wat voorligt. Dat is een onderzoek wat ik graag wil aangaan. MEVROUW HAAGH: Voorzitter, mag ik daar een vraag over stellen? Want ik mag toch hopen dat een wethouder Sociale Zaken op die plek zit om er voor te zorgen dat mensen niet door het ijs zakken. Ik mag toch hopen dat we daar geen motie voor nodig hebben op dit moment om u daar aan te zetten. Want volgens mij is dat uw werk. WETHOUDER MEEUWIS: Nee, maar de motie suggereert dat er op dit moment problemen ontstaan. Dat is namelijk wat de tekst van uw tekst is, of van mevrouw Groeneweg, dat mensen in de problemen komen doordat wij

26 de wettelijke termijnen hanteren. Ik geef u aan dat ik graag…, Dat is ergens op gebaseerd, ik neem niet aan dat u dat op basis van een soort virtuele aanname doet, er zal best wel eens iemand theoretisch een probleem kunnen hebben. Ik ga er van uit dat mevrouw Groeneweg namens het CDA dit voorstel doet omdat zij er kennis van heeft dat er ergens iets mis is gegaan op basis van een termijn die wij wettelijk hanteren. Nou, dan wil ik dat graag bekijken met haar of met de informatie die er ligt, en kijken in hoeverre en hoe we dat probleem kunnen oplossen. En natuurlijk, als er problemen zijn, dan worden die opgelost. Ik bedoel, een beetje: dan is het antwoord op uw vraag ja. MEVROUW KOGER: Maar dan hebben we geen motie nodig. WETHOUDER MEEUWIS: Ik heb toch ook ontraden, dat amendement. De motie is voor mij, voor het college, niet nodig omdat wij in principe, en dat blijkt ook uit het aangeboden armoedebeleid, de nieuwe regels die voor liggen, daar ga ik zo nog even op de vragen van mevrouw Van der Sanden in, heel expliciet, maar om met beleid te komen en ervoor te zorgen dat mensen niet door het ijs zakken. En dat kan doordat we specifieke maatregelen in individuele gevallen nemen en door generiek regels zo te richten dat ze efficiënt zijn en het doel nastreven wat we ermee beogen. Dus ik stel hier dat de motie niet noodzakelijk is. Maar als u die zekerheid onderzocht wil hebben, dan ben ik uiteraard bereid dat te doen. Ik wil daar wel voldoende tijd voor hebben. En mei is dan wel erg snel. Dus ik zou daar iets meer ruimte voor willen, gezien de zorgvuldigheid waarmee ik hier naar zou willen kijken en de zekerheid die ik hier durf te geven dat als individuele gevallen door het ijs dreigen te zakken, er voldoende instrumenten zijn voor deze overheid om daar op in te spelen. Dus ik geef u dat in overweging. Ten aanzien van de vragen over de langdurigheidstoeslag. Ik vind het een onderwerp wat we moeten bespreken op het moment dat de verordening van de langdurigheidstoeslag, wat aan de raad is, hier voor ligt. In combinatie met het beleid wat, - ik ben even van mijn à propos -, in combinatie met de beleidsregels die het college heeft vastgesteld, waarbij we zeggen: er zijn middelen vrij gespeeld onder andere door het aanpassen van de langdurigheidstoeslag en die middelen worden heel gericht ingezet op die groepen waarvan we met elkaar hebben vastgesteld op basis van het onderzoek wat door het NIBUD en anderen is gedaan, dat er knelpunten te signaleren zijn bij bepaalde doelgroepen die extra ondersteuning behoeven. En we hebben destijds, en ik wil niet de discussie over de langdurigheidstoeslag hier over doen, hebben we met elkaar besproken…, MEVROUW KOGER: Voorzitter, mag ik even? Mijnheer de voorzitter, nou gaat de wethouder ook een onderwerp behandelen wat we hier niet geagendeerd hebben, wat ik toch al verwarrend vond omdat ik daar wel deze week een brief over had gekregen, wat ook vreselijk interessant was, maar dat gaan we over een maand behandelen. En we hebben het alleen maar over het armoedebeleid. DE VOORZITTER: De wethouder gaat verder. WETHOUDER MEEUWIS: Voorzitter, ik heb tot 2 keer toe een hele specifieke vraag gekregen. Ik heb aangegeven dat ik dat graag in de commissie behandel. Ik zou het zonde vinden als de suggestie hier wordt gewekt dat het nieuwe armoedebeleid kaalslag is terwijl er juist heel gericht wordt ingezet voor specifieke doelgroepen die door deze raad ook als belangrijk zijn aangegeven. MEVROUW VAN DER SANDEN: Voorzitter, mag ik dan even een voorstel doen? Want ik begrijp dat mevrouw Koger het liever niet hoort nu. Zou de wethouder dan bereid zijn om voor 26 februari als we het onderwerp behandelen, alsnog mij antwoord te kunnen geven schriftelijk op die vraag,: 2,5 jaar geleden is die langdurigheidstoeslag uitgekleed omdat dat een drempel zou zijn voor mensen om aan het werk te gaan. We hebben het mevrouw Van Maanen zojuist nog hartstochtelijk horen vertellen, hoe mensen allemaal niet gaan werken omdat ze langdurigheidstoeslag krijgen. Dus zou hij voor 16 februari dan met cijfers kunnen komen: hoeveel mensen zijn daadwerkelijk aan de slag gegaan vanuit die doelgroep die altijd langdurigheidstoeslag kreeg omdat ze het nu minder krijgen? Dan kunnen we het dan behandelen.

27 DE VOORZITTER: Het woord is nu aan de wethouder. WETHOUDER MEEUWIS: Voorzitter, ik ben daartoe uiteraard altijd bereid. Maar wat ik u dan ga vertellen is dat de langdurigheidstoeslag onderdeel is van een set aan instrumenten. En ik zal dan tevens in die brief zetten dat het voornemen is van de huidige staatssecretaris van Sociale Zaken, door u reeds aangehaald, die zegt, feitelijk om dezelfde redenen die wij hier in Breda hebben gehanteerd: die langdurigheidstoeslag is een generiek instrument waarmee men specifieke vraagstukken in deze tijden van schaarste niet voldoende opgelost krijgt en dus overweegt om die hele maatregel te schrappen. Dus dat zal ik u dan per brief nog even doen toekomen. Tot slot nog de vraag van mevrouw Haagh over de snelheid. Ik ben het er mee eens dat we dit snel moeten doen. Maar ik neem aan dat mevrouw Haagh het toch ook met me eens is dat dit proces wel zijn tijd heeft gehad. U heeft het zelf aangegeven dat het zorgvuldig en met breed draagvlak heeft moeten gebeuren. We hebben een aantal zaken met zijn allen ook over termijnen heen getild. Ik denk dat dat zijn nut heeft gehad. Dus ik denk uiteindelijk dat we best tevreden mogen zijn met wat er nu ligt, iets wat zorgvuldig tot stand is gekomen. Dank u wel. DE VOORZITTER: Goed. Dan hebben we in 2 termijnen gesproken. Dan gaan we over tot stemming. Aan de orde is de motie Quotum arbeidsgehandicapten participatie…, MEVROUW KOGER: Voorzitter…, DE HEER SZABLEWSKI: Mijnheer de voorzitter…, DE VOORZITTER: Ik…, Nu wordt uitgereikt de motie die net aangepast is. Die wordt uitgereikt. En aan de orde is nu de motie: Quotum arbeidsgehandicapten participatiewet. MEVROUW KOGER: Neemt u me niet kwalijk. DE VOORZITTER: Ja, ik probeer er alles ook aan te doen om met de hele agenda toch zoveel mogelijk enige snelheid vast te houden. Maar goed, ik wacht tot iedereen de motie, die blijkbaar wel de instemming heeft van fracties, uitgereikt is. MEVROUW GROENEWEG: Voorzitter, mag ik 5 minuten schorsing om eventjes te overleggen met andere partijen over die motie en over het antwoord van de wethouder? DE VOORZITTER: De vergadering wordt geschorst tot 21.20 uur. En ik vraag u allen om in de raadszaal te blijven om zo nodig eerder te kunnen hervatten. SCHORSING DE VOORZITTER: Mag ik vragen de plaatsen in te nemen? De beraadslagingen worden hervat. Even een punt van orde. De motie was aldus besloten, min of meer al door mij of de griffier ondertekend, omdat het idee gewekt was dat die breed ondersteund zou zijn. Dat wilde ik wel even zeggen omdat dat formeel anders toch een indruk kan maken. Maar dat was de reden dat wij dachten…, U had daar mogelijk al afspraken over.

28 We gaan over tot het afleggen…, tot het aan de orde stellen van de moties. Het woord is aan mevrouw Groeneweg. MEVROUW GROENEWEG: Ja voorzitter, ik wil hem graag handhaven. De wethouder zegt, ja, we hebben waarschijnlijk pas in de zomer tijd om echt een goede analyse voor te leggen. Ik stel voor dat we hem handhaven met die aantekening dat, mocht het daadwerkelijk niet lukken, dat we dan, …, Ja? In augustus? Ja? Ook niet? DE VOORZITTER: U handhaaft de motie? Nee? MEVROUW GROENEWEG: We handhaven de motie. DE VOORZITTER: Ja, we kunnen wel weer…, Maar zo werkt het niet. De motie wordt gehandhaafd. Dan zijn er 2 moties aan de orde. De motie quotum arbeidsgehandicapten participatiewet. Die is nu aan de orde. Wie wenst een stemverklaring af te leggen? Niemand. Wie is voor de motie? Dan is de motie unaniem aangenomen. Dan is aan de orde de motie met betrekking tot het raadsvoorstel Nota integratie en participatie. Wie wenst een stemverklaring af te leggen? Wie is voor de motie? MEVROUW HAAGH:: Stemverklaring. DE VOORZITTER: Stemverklaring, mevrouw Haagh. MEVROUW HAAGH: Voorzitter, wij vinden de toezeggingen van de wethouder eigenlijk voldoende. We hebben niet zo’n behoefte aan een uitgebreide analyse en onderzoek en daar ook nog een deel van het flexbudget, wat zo belangrijk is voor de komst van de participatiewet, nu al in te willen stoppen. Wij vinden dat de wethouder gewoon met een goed en strak proces moet komen waarin de doorlooptijden zo snel mogelijk zijn en waarin inderdaad niemand door het ijs zakt. Dat is zijn taak en dat is de opgave. Dus volgens mij is de motie daarmee niet nodig. En zou ik niet weten waarom we hem in deze vorm zouden steunen. DE VOORZITTER: Nog andere stemverklaringen? Mijnheer Van den Berg, Breda’97. DE HEER VAN DEN BERG: Dank u wel, voorzitter. Ik heb een beetje met verbazing geluisterd net. In het kader van overbodige moties is dit er eentje van de categorie 10 meter strekkende schuifpui volgens mij. Want alles beter en sneller doen op het Stadskantoor, ja pardon…, Maar omdat het hier wel over een categorie van niet de meest sterke schouders gaat in Breda, zullen wij toch voor de motie stemmen. DE VOORZITTER: Goed. Nog andere stemverklaringen? Wie is voor de motie? Wie is tegen de motie? Partij van de Arbeid, Trots op Nederland. Motie is aangenomen.

29 Aan de orde is Werken@Breda, op weg naar werk. Wie is voor het voorstel? Het voorstel is unaniem aangenomen. 5.

STRUCTUURVISIE BREDA 2030, KEUZENOTA.

1e termijn. DE VOORZITTER: 1e termijn, om en nabij de 7 minuten. Wie van u wenst het woord? Het woord is aan mijnheer Lips, CDA. DE HEER LIPS: Dank u wel, voorzitter. De Structuurvisie tot 2030 is iets waar we in een extra commissie al een aantal keren uitvoerig over hebben gesproken, een structuurvisie tot 2030 waarvan we ook kunnen verwachten dat die in de loop der tijd nog wel regelmatig zal worden bijgesteld. In mei de besluitvorming waarna in september aan de hand van de zienswijzen de definitieve keuze gemaakt wordt. Dat is de stand van zaken op dit moment. Nu gaan we alleen de richting vaststellen. Ik wil vanavond niet alles weer over doen wat we in die commissie besproken hebben maar ik wil enkele uitgangspunten die voor het CDA belangrijk zijn, hier nog even extra beklemtonen. Het CDA kan zich vinden in de compacte stad. Maar het moet mogelijk blijven voor de dorpen om zich organisch te ontwikkelen. Dat is voor ons een belangrijk punt. Behoudt ook de aandacht voor de bedrijventerreinen, desnoods gefaseerd. De vergrijzing zal fors toenemen de komende 30 jaar. Extra inzetten op seniorenhuisvesting is noodzakelijk. Geschikt wonen voor iedereen is belangrijk. Dat is een belangrijk issue. Voldoende studentenhuisvesting waarbij goed gekeken moet worden naar het omturnen van kantoren en niet te veel allemaal in de wijken. Dat geeft alleen maar overlast. Ambitie tonen bij sport en bewegen vinden we een erg belangrijk punt. En als het gaat om Achter de Lange Stallen, is het CDA niet zonder meer tegen een ontwikkeling maar moet via een onafhankelijk onderzoek de meerwaarde worden aangetoond. Tot slot voorzitter, heb ik namens het CDA een motie. We hebben een motie voorbereid. Wij vinden dat de dorpen onvoldoende zijn weergegeven in de keuzenota voor de Structuurvisie. En die wil ik graag overhandigen. DE VOORZITTER: Ik dank u zeer. Draagt het college op voornoemde overwegingen te vertalen naar en uit te werken in de ontwerp Structuurvisie Breda. Ik wil de heer Lips complimenteren met zijn korte en stevige 1 e termijn. Het woord is aan mevrouw Van Hasselt namens de VVD. MEVROUW VAN HASSELT: Dank u wel, voorzitter. Ook ik denk niet dat ik de 7 minuten nodig zal hebben. Maar het is wel zo dat we vandaag een belangrijke stap nemen in het traject om te komen tot de Structuurvisie Breda 2030. Wanneer de raad instemt met de keuzenota en met de notitie van de MER, ronden we hiermee fase 2 af en geven we het startsein voor fase 3 waarmee de formele inspraak en de uiteindelijke besluitvorming zal plaats vinden. Bij de totstandkoming van deze Structuurvisie is niet alleen de raad intensief betrokken maar is dat ook het geval met veel mensen en belangengroepen uit de stad. En dat maakt het proces niet alleen heel interessant maar ook transparant. We maken nu nog geen definitieve keuzes over waar we in de stad wel en niet willen ontwikkelen. Deze besluitvorming zal plaatsvinden in mei. En dan gaat het niet alleen over de Structuurvisie maar ook over het bijbehorende realisatieprogramma en het uitvoeringsprogramma. Wel geven we aan vandaag welke richting we met de stad uit willen. Dat is namelijk een evenwichtige ontwikkeling van de compacte duurzame stad. De uitgangspunten komen terug in 4 hoofdlijnen van deze visie, knooppunt, Markstad, mozaïek en spontaan. En het accent wordt gelegd op de economie, water in de stad, positie in de regio en de ruimte voor ondernemen. Ook krijgen we te maken met een terugtredende overheid en wordt er ruimte geboden aan flexibele en kleinschalige particuliere initiatieven. Allemaal prima punten. En naar aanleiding van de discussie in de commissie heeft het college nog een aantal punten toegevoegd, verduidelijkt en aangepast en verwerkt in een addendum. En dat zijn wat ons betreft, goede aanvullingen en die gaan onder andere over

30 aandacht voor wijken en dorpen, sociale en maatschappelijke dimensie en ook internationaal. Dank hiervoor aan het college want het was heel erg duidelijk. Het is ondoenlijk om in deze tijd waarin de wereld zo snel verandert, een structuurvisie te maken tot het jaar 2030. En daarom zijn we blij met de flexibiliteit die is ingebouwd. Het uitvoeringsprogramma zal elke 4 jaar bijgesteld worden en dat is nodig om de visie actueel en werkbaar te houden. De ruimtelijke keuzes die we met elkaar maken, hebben ook gevolgen voor de stad op het gebied van financiën, mobiliteit en leefbaarheid. De financiën spelen een belangrijke rol want het scenario waar we in mei voor zullen kiezen, moet natuurlijk wel betaalbaar en realistisch zijn. Ook de mobiliteit is voor de VVD een belangrijk punt. De stad moet goed bereikbaar blijven, niet alleen voor de fiets en het openbaar vervoer maar ook voor de auto. Het weren van de auto uit de stad is voor de VVD geen optie. Juist de samenhang tussen de verschillende soorten vervoer en een goede keuzemogelijkheid zullen de aantrekkelijkheid van de stad vergroten. Dan wil ik nog even met name 2 locaties noemen. Want de VVD vindt het belangrijk om Bavel Zuid als reservelocatie op te nemen in de Structuurvisie want het aantrekken van nieuwe bedrijven naar Breda is gunstig voor de bedrijvigheid en de werkgelegenheid van de stad. En wij sluiten ons dan ook aan bij de suggestie van het CDA om te bekijken of dit terrein misschien gefaseerd ontwikkeld kan worden. En wat de Amphialocatie betreft, zijn wij benieuwd naar de uitkomsten van het haalbaarheidsonderzoek want wij hebben in het verleden bij de behandeling van Koers Gezet wel verwachtingen gewekt bij het Amphia over woningbouw op de locatie Langendijk en daar zullen we toch rekening mee moeten houden. Dat was even de 1e termijn. Dank u wel. DE VOORZITTER: Ik dank u zeer, mevrouw Van Hasselt Het woord is aan mevrouw Bijlsma, Partij van de Arbeid. Gaat uw gang. MEVROUW BIJLSMA: Dank u wel, voorzitter. Hete aardappel, de vlucht naar voren, open deuren, dat waren de titels waaraan ik aan het denken was voor mijn voorbereiding voor de commissie. Titels die wat de Partij van de Arbeid betreft, beter passen bij deze notitie dan een keuzenotitie. Een keuzenotitie impliceert namelijk dat er keuzes worden gemaakt. Eerder hebben we in de begrotingsbehandeling ook de metafoor gebruikt van een ronddobberend bootje op een stille zee. Ook dat past bij deze nota. Dit beeld kwam dan ook weer naar boven. Sinds 2010 wordt toegewerkt naar de Structuurvisie waarin we richting geven aan de toekomst van ons mooie Breda. In deze visie zetten we de stip aan de horizon voor 2030. Hoe willen we dat onze stad er dan uitziet? Dit vraagt om keuzes. Wat doen we wel, wat doen we niet, hoe houden we onze stad bereikbaar en leefbaar? Die keuzes worden helaas vanavond nog niet gemaakt. Daar moeten we nog op wachten. Wat we al wel weten: we willen de deuren open voor nieuwe ontwikkelingen in onze stad. We willen ruimte geven aan spontane ontwikkelingen. We willen het water in de stad de ruimte geven en de deur open zetten voor diversiteit. Eigen kracht. Een bereikbare stad met het accent op duurzaamheid. De compacte stad is uitgangpunt. Zover een gedeelde visie uit de notitie. Want, Breda in 2030, volgens de Partij van de Arbeid, is zoveel meer. Een ongedeelde stad, een stad in balans. Een stad waar de inwoners de publieke zaak heroveren, zorg dragen voor elkaar in een omgeving waar men zich veilig voelt. De Partij van de Arbeid is van mening dat dit laatste nog niet voldoende verwerkt is in de notitie. Ik zal dit toelichten aan de hand van 3 argumenten zonder ook de hele commissie over te willen doen. Onze visie op de toekomst, zoals die verwoord is in de notitie, vinden we nog te beperkt. Er is geen goede balans tussen people, planet en profit en dus nog onvoldoende balans op zicht op die duurzame toekomst. Wij vinden dat de notitie niet compleet is zonder invulling te geven aan de ruimtelijke consequenties van veranderingen in de samenleving en het sociale domein. 3 Argumenten. De context verandert. Ik wil hierbij een aantal ontwikkelingen schetsen die hoe dan ook op ons afkomen. De decentralisaties in het sociale domein. Verdergaande extramuralisering binnen de zorg, de vergrijzing. In 2030 hebben we 2 keer zoveel ouderen en neemt het percentage in de beroepsbevolking met 20% af. Eenpersoonshuishoudens nemen toe terwijl de woonvoorzieningen in onze stad daar nog niet op zijn ingericht. Dit heeft ruimtelijke consequenties en vraagt dus om keuzes in deze Structuurvisie. Gaan we de zorg verder centreren of willen we zorg in de buurt? Mensen langer thuis laten wonen? Daar moeten we dus keuzes over maken. Dan het financiële argument, niet onbelangrijk in deze tijden van crisis. Onderzoek wijst onomstotelijk uit dat, wanneer voorzieningen te veel worden geconcentreerd en op afstand worden

31 geplaatst, - daar moeten we bijvoorbeeld voor waken met het oog op de mobiliteitsplannen die er liggen en de wijken ten noorden van deze stad -, het verantwoordelijkheidsgevoel bij de burgers afneemt en daarmee dan dus ook de afhankelijkheid van de overheid die dan toeneemt, en daarmee dus ook de financiële afhankelijkheid. Het 3e argument verbindt de voorgaande 2 in onze visie op de toekomst en de noodzaak tot het verbreden van het perspectief in de Structuurvisie. In een recente Wibautlezing (?) pleit een nieuwe wethouder van Amsterdam, Pieter Hilhorst, voor het heroveren van de publieke zaak. Hij stelt onder andere dat het onzin is om te denken dat als de overheid terug treedt, burgers zich automatisch verenigen om de taken in eigen beheer op zich te nemen. Het sociaal doe het zelven vergt geen terugtredende overheid maar vraagt een anders georganiseerde overheid, een lokale overheid en voorzieningen dicht bij mensen. Dat zijn, wat ons betreft, ook de randvoorwaarden. Dat is ook wat onze inwoners ons vragen, ons als lokale bestuurders, als voorwaarde om zelf de handschoen op te pakken. Daar ligt niet alleen financieel voordeel maar zeker ook een sociaal voordeel. Afgelopen donderdag begrepen we ook van de wethouder dat het college hier nog mee worstelt. Dit zien we ook in de notitie. Maar als het gaat om de ruimtelijke vertaling van de trends op maatschappelijk terrein, zien we alleen nog maar vraagtekens staan. We vragen aan de ene kant dus wel al veel van onze inwoners maar de visie die daaronder hoort te liggen, ontbreekt nog. Sterker nog: er worden niet eens richtinggevende uitspraken over gedaan. Wij vinden die keuze voor die integrale visie essentieel. Alleen dan kunnen we het publieke domein terug geven aan de inwoners en hen vragen om de handschoen op te pakken. Keuzes dus ook in de ruimtelijke ordening, het maatschappelijk vastgoed, het GWI beleid, het woonbeleid, allemaal belangrijk voor de toekomst voor onze stad en niet uitgewerkt in de nota, ondanks dat dit meerdere keren is toegezegd. Want het is natuurlijk ook niet de eerste keer in die anderhalf jaar dat dit proces nu al duurt, dat de Partij van de Arbeid dit punt inbrengt. Waar donderdag de wethouder nog heel erg twijfelde over het opnemen van deze lijn in de Structuurvisie, heeft hij ons gelukkig middels een raadsbrief laten weten dat dit toch echt wel wordt uitgewerkt. Woorden die we dus al eerder hebben gehoord en waar we inmiddels aan gaan twijfelen. We willen de wethouder dus naar aanleiding van zijn raadsbrief vragen hoe hij denkt hier invulling aan te gaan geven en we vragen om richtinggevende uitspraken zodat onze inwoners en stakeholders zich ook in deze fase hierover kunnen buigen. Een meerderheid heeft zich inmiddels geschaard achter deze lijn van de Partij van de Arbeid en verwoord in de motie zoals ik die hierbij wil indienen. Ik dien dit mede in namens de SP, CDA, Leefbaar Breda en D66. DE VOORZITTER: Verzoekt het college om de maatschappelijke trends, zoals benoemd in de Notitie Trends en ontwikkelingen gemeente Breda maart 2012, te voorzien van een visie en een ruimtelijk kader in de concept Structuurvisie zoals aan de raad ter besluitvorming zal worden voorgelegd in mei 2013. Voordat zij in gesprek gaat met de stad over de keuzes, de keuzenotitie Breda 2030 te voorzien van richtinggevende uitspraken op het terrein van wonen en maatschappelijke ontwikkelingen zodat inwoners en stakeholders van Breda nog richting kunnen geven aan het invullen van deze opgave. MEVROUW BIJLSMA: Ja voorzitter, dan kom ik nu tot een afronding. Geen opruiming maar een afronding. De Partij van de Arbeid wil dit onderdeel dus niet weer als een volgende hete aardappel voor ons uit schuiven en ons nu hierover uitspreken. En aan het college dus de taak om hier al in de volgende fase in het gesprek met de stad hier keuzes en richtinggevende uitspraken over te doen. DE VOORZITTER: Dank u zeer. Het woord is aan mevrouw Schokker, GroenLinks. MEVROUW SCHOKKER: Voorzitter, na de commissievergadering zijn er goede inhoudelijke aanvullingen op de keuzenota gekomen, zowel in de raadsbrief als in het addendum. Hiervoor onze complimenten omdat het toch allemaal in een heel kort tijdsbestek tot stand moest komen. Wij zijn blij met de aandacht voor de dorpen die er gekomen is zodat wij hopen dat in de ontwerpvisie de aandacht voor de stad, het buitengebied en de dorpen, evenredig verdeeld is. Ook zijn wij blij met de in de raadsbrief opgenomen uitleg hoe het college met de groene kaart wil omgaan en dat deze kaart betrokken zal worden bij de discussie over de keuzenota. Wel hebben wij de vraag hoe dat dan moet gebeuren omdat dat niet genoemd wordt in het addendum. Daarin wordt onder het kopje “hoofdkeuzes groen” alleen de vertaling van de provinciale verordening genoemd. Wij vragen ons af of de raadsbrief, net als het addendum, als aanvulling op de

32 keuzenota gezien kan worden en op die manier de hoofdkeuzes groen aandacht krijgen in de volgende discussieronde. In de commissievergadering heeft de wethouder uitgelegd dat het besluit wat wij vanavond nemen, bedoeld is om de richting vast te leggen en dat vooral de keuzes daarbij niet vastgezet worden. Ik heb de andere fracties daar ook over gehoord. De wethouder benadrukte dat pas in de discussieronde in de 3e fase en dan in mei het debat over de keuzes zal gaan plaats vinden en dat dat moment pas alle argumenten en onderbouwing geleverd kunnen worden. GroenLinks heeft in de commissievergadering het voorstel gedaan om na de discussie in de 3 e fase en nog voor dat de ontwerpvisie er ligt, een commissievergadering te beleggen waarin de keuzes worden besproken als input voor de Structuurvisie. Daarom aan het college het verzoek om op die tijd dan ook de onderbouwing naar de commissie te laten komen. Ondanks de toezeggingen zou het raadsvoorstel en ook het addendum voor belangstellenden nog steeds de indruk kunnen wekken dat de keuzes nu gemaakt worden. In het raadsvoorstel wordt immers onder punt 1 van het besluit onder andere gevraagd in te stemmen met de opgenomen keuze in een nota. De wijziging in het addendum om de Lange Stallen uit het rijtje van definitief te ontwikkelen te halen, benadrukt juist dat de andere locaties waar eveneens geen besluitvorming en geen juridische vaststelling over heeft plaats gevonden, wel definitief gekozen worden. Wij vinden dat moeilijk uit te leggen aan deelnemers aan de discussieronde fase 3, dat zij nog een mening kunnen geven over de keuzenota terwijl de keuzes al gemaakt zouden zijn. GroenLinks zou het erg jammer vinden als hierdoor het brede draagvlak voor de Structuurvisie zou verminderen. GroenLinks heeft er een simpele oplossing voor: door het besluit onder 1, het woord “keuze” te vervangen door het woord “keuzemogelijkheden”. Wij horen graag de reactie van het college hierop. DE VOORZITTER: Het woord is aan mevrouw De Bie, D66. MEVROUW DE BIE: Dank u wel. Afgelopen maandag mocht ik als raadslid een aantal collega’s uit Ekurhuleni verwelkomen in Breda. De 7 personen die deze week de stad en de regio bezochten, zijn vooral geïnteresseerd in urbnl renewal, social housing en local economic development . D66 heeft zich steeds ingezet voor deze vorm van internationale samenwerking die bestaat uit kennisuitwisseling. Wat we zien en zagen deze week, is dat deze vorm zich uitermate leent voor de Structuurvisie van Breda. Ook wij hebben het over stedelijke vernieuwing, huisvesting en het stimuleren van de economie in Breda. Afgelopen maandag was de aftrap, woensdag is er verder ingezoomd op het proces van de Structuurvisie en een belangrijk thema was uiteraard: hoe trek je burgers, ontwikkelaars en ondernemers bij een proces waar je mooie dromen moet zien te realiseren? Niet alleen voor draagvlak dus. Maar je hebt deze partners ook heel hard nodig om uiteindelijk ook iets te kunnen realiseren. De keuzenota die nu voorligt wordt gekenmerkt door vergezichten die realiseerbaar zijn via de uitvoeringsprogramma’s. Het economisch tij, de woningmarkt met zijn eigen stilstand, maar ook datgene wat we al eerder gerealiseerd hebben, zoals de Haven, maakt dat we onze toekomstplannen wel enige realiteitszin mee moeten geven. Al was het maar om te voorkomen dat we ons werk anders binnen de kortste keren over moeten doen. Breda kiest voor een compacte en duurzame stad. D66 kan zich daar uitstekend in vinden. We willen een stad waar zo min mogelijk onnodige barrières tussen noord en zuid worden opgeworpen maar waar tegelijkertijd wel ruimte is voor eigen identiteit van de dorpen. Nu worden bijvoorbeeld Effen en Princenhage niet genoemd in de Structuurvisie terwijl daar in het kader van identiteit toch echt wel wat voor te zeggen is. Verder wil D66 dat er gestopt wordt met het ontwikkelen van detailhandel in de periferie en dat er goede keuzes gemaakt worden als het gaat over het herontwikkelen en revitaliseren van bedrijventerreinen. Wat ons betreft, geen schop in de grond in Bavel Zuid voor 2025. D66 is tevreden over de gevarieerde manier waarop het toekomstige mobiliteitsprobleem aangepakt gaat worden. Daarmee doelen we op de keuzes die gemaakt worden voor de fiets, het openbaar vervoer, de volgens ons noodzakelijk bijbehorende transferia en daarnaast de ruimte voor de auto. Waar we ons wel zorgen over maken, is het grote beslag dat de aanpak van de mobiliteit legt op de beschikbare investeringsruimte; 11 van de thans geldende 12,5 miljoen is echt heel veel. Het is wat ons betreft, dan ook de vraag of er niet een andere weging gemaakt moet worden waarbij nadrukkelijker de kosten meegewogen worden en er gekeken zou moeten worden of delen van deze investeringen niet ondergebracht kunnen worden in de structurele begroting. Het is immers genoegzaam bekend dat wij als Breda daarin al jarenlang onder de maat investeren. D66 pleit er dus niet zozeer voor om het benodigde bedrag te verminderen, - we erkennen de noodzaak -, maar we zoeken ook in dit kader voor een degelijk en duurzaam financieel beleid.

33 Zoals gezegd, is D66 blij met het model van de compacte, duurzame stad. Duurzaam impliceert dat we zaken verankeren in de stad, dat we goed nadenken en dat we geen dingen doen waar onze toekomstige generatie last van heeft. In dat proces nemen braakliggende terreinen een bijzondere positie in. We zullen immers niet al deze terreinen op korte termijn duurzaam kunnen ontwikkelen. D66 hecht er belang aan dat duidelijk wordt welke terreinen de komende jaren niet ontwikkeld zullen worden. Want met die duidelijkheid ontstaat namelijk ook de mogelijkheid om actief naar alternatieve bestemmingen te zoeken. We zien in het uitvoeringsprogramma graag concrete voorstellen hiertoe die ruimte bieden voor experimenten en initiatieven, die zorgen voor lokale, economische en culturele ontwikkelingen. Terug naar waar ik mijn bijdrage mee begon: het bezoek van onze collega’s uit Ekurhuleni deze week aan Breda. In Ekurhuleni zijn ze ook bezig om de stad compacter te maken, om wonen en werken dichter bij elkaar te brengen. Ze zijn daar hard aan het werk om veranderingen te bewerkstelligen in het woongedrag via de ontwikkeling van sociale woningbouw. Wij hebben daarin al een hele geschiedenis. In Breda staan we voor de uitdaging om onze burgers huizen te bieden die passen bij wensen als leeftijdsgeschiktheid, mogelijkheden te bieden voor burgers die niet langer in instellingen willen wonen maar zelfstandig en om meer doorstroming te krijgen in de woningmarkt. Dat betekent voor Breda dat we goed naar onze burgers moeten luisteren en dat demografische gegevens, maar ook maatschappelijke ontwikkelingen als ambulantisering van de zorg, een goede positie in de Structuurvisie moeten krijgen. We moeten, wat D66 betreft, over deze onderwerpen in de volgende fase in gesprek met de burgers en de organisaties over mogelijkheden maar ook beperkingen. Met de motie Ruimtelijke vertaling maatschappelijke trends, willen we bewerkstelligen dat dit gesprek met de stad gekaderd wordt met richtinggevende uitspraken, gebaseerd op trends en ontwikkelingen. Wat ons betreft, komen deze uitspraken op korte termijn beschikbaar. Het proces van de Structuurvisie is een lerend proces voor het college, voor de raad en voor de burgers. Met elkaar moeten we een volgende stap zetten. Steeds opnieuw moeten we met elkaar bepalen waar we het met elkaar over moeten hebben en verdieping realiseren. Maar we moeten ook door. Dat zijn we verplicht aan de stad. Wat dat betreft, is het prima dat de 2e fase nu afgerond wordt en dat we doorgaan naar de volgende. Datzelfde doen namelijk onze collega’s in Ekurhuleni ook. En dat doen wij deze week ook met elkaar. Het is mooi dat wij onze ervaringen als raadsleden uit Zuid-Afrika en Breda, ook op gebied van onze rol als volksvertegenwoordiger, kaderstellend en controlerend, kunnen uitwisselen juist rondom zo’n belangrijk onderwerp als urban renewal, Structuurvisie van Breda. DE VOORZITTER: Dank u zeer, mevrouw. Het woord is aan de heer Van den Berg, Breda, 97. DE HEER VAN DEN BERG: Dank u wel, voorzitter. Kort maar krachtig. En duidelijk dan, hoop ik. Breda’97 zal vanavond voor de nota en in principe tegen alle reeds ingediende en alsnog in te dienen moties en amendementen stemmen, met onderliggende reden. Wij willen recht doen aan de nota voor wat deze is, wij willen recht doen aan het lopend proces en wij willen recht doen aan de woorden van de wethouder. We zien deze nota als een tussenproduct, om met de woorden van de wethouder te spreken, een fluïde, richtingbepalende visie waarmee nu de stad wordt ingegaan. Missen wij dan niets voorzitter? Natuurlijk wel. Ik zou bijna zeggen: logischerwijs mist Breda’97 een heleboel. Ook wij zouden graag nu al een actuele aanzet hebben willen zien tot de beloofde sociale paragraaf, verdieping van de rol en periferie van de dorpen, financiën, fiets versus auto, etcetera, etcetera, etcetera. Maar daarom zou juist ons nu limiteren tot enkele moties of amendementen, geen zin hebben. Want waarom stoppen bij 10, en geen 20, 30 of 40 open deuren intrappen. We gaan er vooralsnog van uit dat alle aangedragen punten, hetzij in de commissie of straks vanuit de stad, een onderdeel gaan uitmaken van een totale integrale afweging. Vertroebeling door nu het inbrengen van een groot aantal moties en amendementen van onze kant, een soort voorschotje nemen op 2014 zeg maar, vindt Breda’97 hier dan ook niet gepast. Mocht in mei het finale document niet naar onze zin zijn, dan ligt daar de kans, wat ons betreft, om met concrete moties aanpassingen te bewerkstellingen. Afsluitend voorzitter, heb ik nog wel een vraag, een concrete vraag richting college. En dat betreft een onderwerp wat door de andere partijen ook al gememoreerd is. Het betreft de Lange Stallen. In de laatste commissie Structuurvisie werd die inderdaad heel makkelijk van keuze 2 naar 3 geschoven oftewel: aanvullend te ontwikkelen. Nu heb ik nog een keer de commissie Economie nagekeken en ik kreeg de indruk dat…, ik vroeg me af of beide wethouders eigenlijk wel met

34 hetzelfde weegschaaltje aan het wegen zijn. Kan daar nog een keer ter verduidelijking een collegiaal standpunt over worden ingenomen? Tot zover. DE VOORZITTER: Ik dank u zeer. Het woord is aan de heer Van Lunteren. DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, mag ik mijnheer Van den Berg een vraag stellen voordat ik zo moties ga indienen? De vraag aan mijnheer Van den Berg is eigenlijk: ik snap zijn opstelling wel maar hij vertrouwt nu heel erg op de woorden van de wethouder. De wethouder heeft gezegd: het is eigenlijk allemaal nog niks wat hier ligt en daarom kunnen we er eigenlijk net zo goed niet over praten want het gaat eerst nog een keer de stad in en pas daarna komt het hele proces. Dat is wat u zegt. De stad denkt daar toch anders. U bent het toch wel met mij eens dat als wij nu al richting geven, dat de stad daar op gaat voorsorteren, dat de stad daar verwachtingen op gaat baseren en dat de stad daar het gesprek met de wethouder op aangaat. Dus als wij dat nu niet inkaderen, kan de stad straks over alles gaan praten en dan nog helemaal niet weten wat er daarna uit komt bij de wethouder. Dus dan zou dat gesprek met de stad ook helemaal geen zin meer hebben in dat opzicht, toch? DE HEER VAN DEN BERG: Ja voorzitter, ons leek het nou net ontzettend mooi dat wij het niet zeggen maar dat vanuit de stad komt van nou, hoe kan dat nou, daar staat helemaal geen sociale paragraaf in? Van: hoe wil je het als college nog duidelijker hebben dat er wat mist in het stuk? DE VOORZITTER: Helder. Ik denk dat het gewisseld is. Het woord is aan mijnheer Van Lunteren, namens de SP. DE HEER VAN LUNTEREN: Dank u wel, voorzitter. Een boeiende benadering van mijnheer Van den Berg. Dan wil ik dat in ieder geval aan de stad meegeven in de gedachten. Ik bedoel: je moet de mensen ook een beetje op weg helpen, mijnheer Van den Berg. Dat is de visie van de SP. De Structuurvisie 2030. We hadden er zin in als SP. Altijd een uitdagende discussie. Want hoe gaan we de komende 18 jaar met de stad om. Hoe gaan we werken, wonen, recreëren, winkelen en hoe komen we daarheen en vooral weer terug. Met de auto, de fiets, lopend of met de bus. Het liefst allemaal in een mooie groene stad en met oog voor onze positie in de regio en de provincie en natuurlijk met een strategische positie ten opzichte van Antwerpen, Vlissingen, Rotterdam. Je zou iets heel moois van de stad kunnen maken. Leuke discussies over ambities, scenario’s, perspectieven, hoe houden we de vaart er een beetje in, in deze financiële tegenslagen en veranderende economische tij. En natuurlijk het moment, wat ons betreft, om al het wensdenken en al die grootheidswaanzin van de afgelopen jaren eens van ons af te schudden. En een natuurlijk moment om de menselijke maat weer eens terug te brengen in de stad. Maar helaas voorzitter, de discussie verzandde in een getouwtrek om informatie te krijgen over grondposities en een financiële positie en juridische consequenties van keuzes die we daarin zouden maken. Het is eigenlijk verworden tot een handjeklap om grondpositie en projecten. Netto gaat het eigenlijk alleen maar om geld en hoe houden we de gemeentekas in orde. De wethouder zei dan in de commissievergadering laatst: nee, dat is niet zo want er zijn meer afwegingskaders. Maar ja, hij benoemt die dan niet helder. Wat zijn dan precies die afwegingskaders? Die zie ik dan ook graag uitgewerkt. Ik steun graag…, of ik heb van harte de motie van mevrouw Bijlsma gesteund. Ik had er zelf ook een paar in die strekking. Maar ja, die van haar was zo allesomvattend, ja, dan moet je je meerdere een keer erkennen. Ik bedoel, als je alles in een motie kan krijgen, is dat knap. Maar ik vind het wel erg jammer dat de wethouder daar niet uit zichzelf mee komt want er zijn nog altijd wachtlijsten bij KlikvoorWonen. Hoe gaan we mensen huisvesten, waarvoor gaan we bouwen en waar zetten we dan die betaalbare woningen neer? Er staan hectaren kantoorruimten leeg in Breda en hoe gaan we die saneren? De retail kampt met 10% leegstand of meer al inmiddels. Hoe gaan we nou voorkomen dat er nog meer duizenden vierkante meters bij komen? Zoals in de Bavelse Berg en de Lange Stallen. Er is behoefte aan een leefbare buitenruimte waar oud en jong zich veilig en prettig voelt. Hoe gaan we die inrichten met z’n allen? Er is behoefte aan een stad die is voorbereid aan een veranderende zorg en welzijn. Het werd net al gezegd, we vergrijzen en er komen steeds minder jongeren die het werk voor ons gaan doen. Hoe gaan we daar de stad fysiek op voorbereiden, op die vraag?

35 Voorzitter, de vragen worden eigenlijk niet beantwoord in de commissie en ik ben benieuwd wat de wethouder er zo meteen nog over kan zeggen. Dat gaat hij natuurlijk niet meer redden in die 10 minuutjes die hij zo meteen heeft. Hoe gaat hij die discussie met de stad aan, is dan mijn vraag. Hoe gaat hij de stad eerlijk voorlichten over de stand van zaken nu en over de reële economie waar we nu mee te maken hebben? Ik heb het zojuist ook al gezegd: de tijden zijn veranderd. En als ik dan de scenario’s zie die de wethouder hanteert, het transatlantische scenario, Amerika en Europa is de maat der dingen, nou dat is al lang niet meer zo. Het ontbreekt blijkbaar bij de wethouder of op het stadskantoor aan een beeld van hoe het er nu bijstaat. We begonnen een half jaar geleden met een kleine discussie over de economie van net genoeg; ik geloof dat alleen mevrouw Van Hasselt daar moeite mee had en de rest van de raad was het er aardig mee eens. Maar dat is blijkbaar niet helemaal doorgedrongen in het stadskantoor. Dat heb ik niet terug gezien in wat er nu voor ligt. Het baseert zich nog steeds op modellen van 2005 en eerder waarin de bomen nog tot in de hemel groeiden. MEVROUW VAN HASSELT: Voorzitter, ter interruptie. De wethouder luistert wel goed naar mevrouw Van Hasselt; dus dat is heel prima. DE HEER VAN LUNTEREN: Ja precies. De wethouder zou zich de meerderheid van de raad aan moeten trekken in plaats van een partijgenoot, maar goed. Dat is misschien nog eens een keer een lesje bestuurskunde voor de wethouder. Dat laat ik graag aan de burgemeester over een keer. DE VOORZITTER: Nou, ik geloof dat ik zo’n les niet kan geven. Gaat u verder. DE HEER VAN LUNTEREN: Ik dacht dat u voorzitter was van de raad. DE VOORZITTER: Ja, ja maar u geeft daar wel een eigen interpretatie aan. Gaat u verder, mijnheer Van Lunteren. DE HEER VAN LUNTEREN: Maar goed, het is…, het lijkt mij goed dat…, het staat ook al in de motie van mevrouw Bijlsma: baseer nou die toekomstvisie en die structuurvisie die we hier neerleggen op de reële economie van nu en niet op scenario’s van voor de crisis en voor alle financiële ellende waar we als stad in zijn beland. Ik hoor graag van de wethouder dat hij de motie ook zo gaat uitleggen want anders heb ik die oude moties van mij ook nog wel om dat helemaal specifiek te duiden. Maar ik hoor graag dat u dat gewoon in een keer snapt nu. De SP is dus nog helemaal niet tevreden met de keuzenota zoals die er nu ligt en ik hoop dat, maar even richting de heer Van den Berg, dat de mensen in de stad dat ook snappen, en dat er nog een heleboel vragen te stellen zijn. En als ze het debat goed hebben beluisterd, dat ze dat ook allemaal gaan doen nu. Want zoals het er nu ligt, gaan we natuurlijk nooit akkoord. We hebben er eigenlijk helemaal geen vertrouwen in dat de wethouder dit allemaal weet op te lossen, te repareren in een, door zichzelf trouwens opgelegde, tijdsdruk. Hij kan die druk en dat kokende water waar hij het over heeft, er beter af halen en de kwaliteit gaan leveren die Breda verdient. Dus ik steun alle voorstellen ter verbetering, in tegenstelling tot Breda’97. Want alles wat beter kan worden en wat we nu al beter kunnen maken, is al maar vast verbeterd. Tot slot voorzitter, nog dit. Er is blijkbaar een dingetje met auto’s. De VVD heeft de vorige commissievergadering bijna een uur gedebatteerd over de heilige koe. Het slaat de discussie dood. De wethouder gaat daar ook heel graag in mee, de wethouder Mobiliteit. Dat gebeurde tijdens de commissievergadering, een Poolse landdag. Het zou zonde zijn als de auto zo dominant wordt. Ik hoorde daar mevrouw Van Hasselt ineens hele wijze dingen over zeggen. Dat kwam niet terug uit de commissie. MEVROUW VAN HASSELT: Voorzitter, ik…, DE HEER VAN LUNTEREN: Ik heb daar nog wel een motie over om dat maar te bestendigen dat de auto niet de maat der dingen is en dat we naar een mix van mobiliteit moeten.

36 MEVROUW VAN HASSELT: Voorzitter…, DE VOORZITTER: Mevrouw Van Hasselt. MEVROUW VAN HASSELT: Even ter interruptie, want ik heb al eens meer gemerkt dat de heer Van Lunteren toch wel heel selectief luistert. Ik heb vandaag niets anders gezegd dan in de commissie, namelijk dat je gewoon een goede samenhang moet hebben tussen alle vervoersvormen. Maar in tegenstelling tot wat u vindt, vinden wij dat in deze nota de auto een beetje onderbelicht was. En daarom vonden wij dat we daarvoor even aandacht moesten vragen. DE VOORZITTER: Mijnheer Van Lunteren, de motie. DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, ook ik ben autorijder. Ik ben niet zo idolaat als mijnheer Stubenitsky, dat niet. Maar ik zie wel de voordelen ervan. Mevrouw Van Hasselt kan wel zeggen dat ze de auto niet wil promoten maar het leek bijna wel of ze aandelen had in de autohandel, zo lag ze er voor. Niks beter dan de auto. Het lijkt mij dat ze nu hele wijze woorden erover heeft gezegd dus ik hoop dat ze deze motie wil ondersteunen. Namens mijnheer Stubenitsky dien ik hem in. DE VOORZITTER: Verzoekt het college bij de gesprekken met de stad en bij de uiteindelijke presentatie van de ontwerp Structuurvisie niet de auto centraal te stellen maar aan wandelaars, fietsers en het openbaar vervoer een evenredig belang toe te kennen. Verzoekt het college tevens zich zowel intern voortaan nadrukkelijk op die mobiliteitsmix te profileren. Is ondersteund…, DE HEER VAN LUNTEREN: Dan hebben we het nooit meer over Breda autostad maar gewoon over Mobiel Breda. DE VOORZITTER: Dan dank ik u zeer. DE HEER VAN LUNTEREN: Dat zou mooi zijn. Nou, ik heb nog een dingetje over de MER commissie. We hadden in de commissie een debatje over of die wel of niet betrokkenis. Hij was niet betrokken in de voorfase. Dat bedoelde ik te zeggen. En ik ben heel benieuwd hoe de MER commissie kijkt naar deze keuzenota. Want ik kan me niet voorstellen dat ze hiermee zomaar akkoord zouden zijn gegaan als ze in de voorfase wel betrokken waren. Dus wij zullen ook tegen dat voorstel van de MER commissie stemmen, als daar niet een verandering in komt. Dank u wel. DE VOORZITTER: Goed. Dan geef ik het woord aan de heer Stubenitsky. DE HEER STUBENITSKY: Dank u wel, voorzitter. We zijn nu bij een van die beslismomenten hoe Breda er over 17 jaar zou kunnen en moeten uitzien. En dat is heel ver vooruit kijken in een tijd dat alles razendsnel verandert. Als je een nieuw mobieltje koopt, is er al weer een nieuw model uit als je thuis komt. Maar dit is slechts een visie waarin we proberen zo goed mogelijk van alles te voorzien. Zo goed mogelijk, want er dienen zich altijd nog nieuwe onverwachte wendingen aan. Wat ik hierin bijvoorbeeld mis, is een mogelijke locatie voor een gemeentelijke wietkwekerij die er, gezien de ontwikkelingen in andere steden, binnen 5 jaar gegarandeerd zal zijn. Daar durf ik een pint op in te zetten. Tegen die tijd zal ik, als ik hier nog meedraai, ook mijn motie van een paar jaar geleden, waarin ik voorstelde in beslag genomen wiet gewoon aan de coffeeshops te verkopen, weer indienen. Achter de Lange Stallen is terecht even in de wacht gezet. Omdat er door BRO en Strabo totaal verschillende uitkomsten uit onderzoek naar meer wenselijkheid van meer winkels op het Mols

37 terrein waren. Logisch, want wie betaalt, bepaalt. Nu gaat de wethouder een onafhankelijke deskundige partij laten onderzoeken of de uitgangspunten van het project nog valide zijn. Deze deskundige bijzondere hoogleraar Gianotten wordt betaald door de gemeente. Het zou me liever geweest zijn als de rekening van dat onderzoek voor deze hoogleraar…, DE HEER LIPS: Interruptie. Wilt u hem dan betalen mijnheer Stubenitsky? Of hoe zou u dat willen doen? DE HEER STUBENITSKY: Dat wilde ik net gaan vertellen, mijnheer Lips. U bent veel te ongeduldig. Het zou me liever geweest zijn als de rekening van dat onderzoek van deze hoogleraar in 3 gelijke delen betaald zou worden door de opdrachtgevers van BRO en Strabo en de gemeente om onenigheid achteraf te voorkomen. En als een van die partijen dan niet mee wil werken, geeft dat toch te denken aan de waarde van dat onderzoek. Dat ik de motie van de SP over mobiliteit steun, zal mensen die mij voornamelijk zien als de berijder van een PC Hooftstraat tractor, verwonderen. Maar ik zie ook ons wegennet volkomen dicht slibben en kan niet anders dan constateren dan dat ik op vrijdagmiddag eerder met de fiets van Brabantpark bij de Meubelboulevard ben dan met de auto. Ik heb tijdens de commissiebehandeling al gewezen op het belang van het onderzoek naar onbemande taxi’s. En toen zei de wethouder dat het miljoenen kostte. Dat is ook zo. Maar die ingrijpende aanpassingen aan ons wegennet zijn ook verre van goedkoop. Het is nu tijd om keuzes te maken. Voor het overige kan ik mij vinden in de Structuurvisie. DE VOORZITTER: Dank u zeer. Het woord is aan mijnheer De Jong, Trots op Nederland. DE HEER DE JONG: Dank u, voorzitter. Ik zal het een stuk korter houden. We hebben het hier over de Structuurvisie 2030, een plek op de horizon. We moeten ook 17 jaar vooruit kijken. En mevrouw Van Hasselt zei al: dat is eigenlijk niet te doen. Zeker niet in een dynamische omgeving en maatschappij als waarin wij leven. De nota die voorligt, geeft alleen een richting aan. Dat heeft de wethouder al aangegeven. Dat kan ook eigenlijk niet anders. Over die richting zijn wij tevreden, daar kunnen wij ons in vinden, met name de 4 hoofdpunten. En er wordt nog met de stad over gesproken. Dat alles wordt nog in later uitvoeringsprogramma gegoten. Wij kunnen ons verenigen met het proces en de richting. DE VOORZITTER: Ik dank u zeer. Nog andere leden van uw raad? Het woord is aan wethouder Arbouw. WETHOUDER ARBOUW: Dank u wel, voorzitter. Dank aan de fracties voor de uitgebreide bespreking tijdens de commissie maar ook vanavond over eindfase 2 van de Structuurvisie. Want, - dat heeft u in uw bijdrage ook aangegeven -, het gaat ook wel over iets. Het is natuurlijk vreselijk moeilijk om zo ver vooruit te kijken door de impact van allerlei verschillende ontwikkelingen. Pak alleen maar de digitalisering en de technologie om helemaal voor jezelf door te rekenen wat dat voor consequenties voor het maatschappelijk functioneren heeft. Maar toch heeft zo’n visie wel een hele belangrijke waarde. Waarde enerzijds dat die richting geeft aan de stad en dat allerlei partijen in de stad zich daar ook als een soort juridische zekerheid dat het die kant op gaat, ook hun eigen beslissing over kunnen focussen. En het tweede is dat het dus uiteindelijk ook een juridisch document is dat planologische waarde heeft voor het verder uitwerken van bestemmingsplannen of als de nieuwe omgevingswet wordt ingevoerd, of andere instrumenten die daarvoor ontwikkeld worden. Voorzitter, het is ook belangrijk, deze visie, omdat de financiële middelen schaars worden. En dat betekent dat het met name ook belangrijk is dat we zo’n visie ontwikkelen om onze financiële middelen ook op de juiste manier te kunnen inzetten. Want enige verspilling of fouten in onze uitgaven kunnen we ons niet meer permitteren. Om dat inzicht te krijgen van wat er nodig is om die stad te ontwikkelen op de verschillende gebieden in de volle breedte, integraal bekeken, en waar we dan de keuzen aan geven, waar we de prioriteiten leggen, wat eerst en wat later, of wat

38 met name. Die visie moet daarvoor de ingrediënten leveren zodat het, wat dat betreft, ook een goede basis is om gedegen financiële beslissingen straks te nemen. En daarom vind ik het ook mooi dat u ook complimenten geeft voor het proces. Want het is ook voor de eerste keer dat we dit in Breda op deze manier zo interactief met de stad, - zowel via sociale media als in bijeenkomsten -, met elkaar doen. En dat is voor ons als college en voor u als raad ook gewoon nieuw. En dat is ontdekken en het geeft hier en daar ook wel begripsverwarringen wellicht. Maar ik denk dat we daar wel heel veel lessen uit kunnen leren voor toekomstige processen. Voorzitter, mevrouw Schokker stoeide een beetje, ook in de commissie, maar vanavond heeft ze dat ook gezegd met: ja maar wat besluiten we nou precies? Als het gaat over die keuzes, u had het daarover, wekken we nou niet de indruk dat het al vast staat. Volgens mij heb ik dat ook helder verwoord. Wat u nu doet, is dat u als raad, - dat heeft u ook zelf om gevraagd om dat als raad ook te besluiten als een soort van mijlpaal -, dat u nou de eerste richting aangeeft hoe die verdere uitwerking, want het wordt steeds concreter, hoe we dat vorm geven. Dat legt u vast. En die richting vindt u voor een deel natuurlijk ook terug in die keuzes. Want als het gaat bijvoorbeeld om wat we niet gaan doen, dan zijn dat gebieden die liggen buiten de huidige stad, boven de Haagse Beemden, boven Prinsenbeek. Dat is inherent aan die richting die u aangeeft, namelijk naar een zo veel mogelijk compacte stad waarin er nog verschillende mogelijkheden zijn. Dus als u nu dat helemaal los laat, die keuzes, dan is het ook voor de stad niet duidelijk wat u nou precies bedoelt met die richting. En zo moet u die keuzeblokjes ook interpreteren. En dat betekent dat u in feite nu nadrukkelijk de intentie uitspreekt van die richting, waarin u ruimte geeft voor het debat met de stad, waarin u ruimte geeft met alle partijen om dat met elkaar te bediscussiëren zodat u uiteindelijk op grond van al die argumenten die dan boven komen in mei, daar ook een definitief besluit over kunt nemen. Zo moet u hem interpreteren. En ik geef u nu al aan dat het gesprek wat wij gehad hebben, nu al merkbaar effect geeft in de stad aan partijen die betrokken zijn bij bijvoorbeeld de locaties waar we het hier over hebben. Deze hebben al nadrukkelijk op de bel gedrukt bij het college omdat men in gesprek wil, omdat men wakker wordt en zegt: ho, wacht even, we gaan nu wel het proces in dat er keuzes gemaakt worden over de ontwikkeling al of niet van dit gebied. En volgens mij is dat ook wat we willen. Want dan krijg je ook de juiste argumenten op tafel, heeft u ook straks goede afwegingen waar u uw keuze op baseert. DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, mag ik dan een verhelderende vraag stellen want anders ben ik in verwarring. Er wordt in het begin gesproken over een fluide…, Ik neem aan dat het mag van de voorzitter. Het is allemaal fluïde, werd er net gezegd, wat de wethouder allemaal voorstelt. Maar nu wordt er wel als een soort mijlpaal een mijlpaal geslagen. Waar zit de mijlpaal precies? Is de keuze voor de compacte stad de mijlpaal? Of is het de Lange Stallen, de Bavelse Berg en die hele trits aan projecten? Waar zit precies de knip in wat we de stad voorleggen wat hard is? WETHOUDER ARBOUW: De mijlpaal zit er in dat u de richting van een vorm van compacte stad aanwijst. Dat is de mijlpaal. En ik heb ook in de commissie met zoveel woorden gezegd dat allerlei andere richtingen, lees de extreme scenario’s die we in fase 1 hadden, dat die dus niet meer aan de orde zijn. Dat besluit u. DE HEER VAN LUNTEREN: Voor mijn helderheid: dus al die keuzes die wij maken nu in keuze 1, 2 en 3 van wel doen en niet doen, dat is eigenlijk een keuze voor de bühne, een loterijtje. En iedereen kan daar in schuiven. Dat heeft niks om het lijf. WETHOUDER ARBOUW: Als u net geluisterd heeft hoe ik dat uitgelegd heb, zijn die keuzes dus een logisch gevolg van die richting. Maar daar zijn inderdaad nog wijzigingen op mogelijk. En dat moet het debat zo meteen in fase 3 opleveren. En ik geef u aan dat het ook een functie heeft dat u dit nu op deze manier al in dit stuk opschrijft omdat partijen dan ook weten van ho, wacht even, het zou wel eens die kant op kunnen gaan. En daar bent u en met het college en misschien nog wel met andere partijen in de stad, ook nadrukkelijk in fase 3 het gesprek over willen gaan voeren. Dus die functie heeft het ook. Maar het is geen besluit van u. U besluit nu niet over de Langendijk, u besluit nu niet over Achter de Lange Stallen. MEVROUW SCHOKKER: Voorzitter, zou ik de wethouder een vraag mogen stellen? Wethouder u heeft het in de commissievergadering ook heel duidelijk gezegd en u zegt het nu dus weer: er worden nu geen definitieve keuzes gemaakt. En dat begrijpen wij ook heel goed. Maar wij hebben heel duidelijk de vraag gesteld: zou het dan niet verstandiger zijn als we in het dictum van het raadsbesluit zeggen dat we het hebben over keuzemogelijkheden omdat het anders toch de

39 indruk kan wekken dat mensen in de stad denken dat wij het al dicht getimmerd hebben. Dat lijkt ons gewoon veel meer weergeven van wat u in de commissievergadering en wat u nu ook weer heeft gezegd. Dan kunnen we veel meer open naar de stad die discussie starten. WETHOUDER ARBOUW: Voorzitter, de stad begrijpt heel goed, - en zeker de partijen die betrokken zijn -, dat fase 3 nog hoort bij het opstellen en uitwerken van een visie, dat dat interactieve proces nog voldoende ruimte geeft om daar het debat aan te gaan. Sterker nog: omdat u pas in mei besluit, vindt daarna het formele traject plaats waarin partijen ook formeel juridisch zienswijzen kunnen indienen. En die zienswijzen kunnen uiteindelijk ook weer leiden tot inzichten waar u in september weer een uitspraak over doet. DE VOORZITTER: Mijnheer Lips. DE HEER LIPS: Ik wil de wethouder dan vragen, want ja, ik voel toch wel wat voor datgene wat mevrouw Schokker zegt, keuzemogelijkheid. Het is toch niet zo ingewikkeld om die verandering daarin aan te brengen? WETHOUDER ARBOUW: Nee, dat is niet ingewikkeld mijnheer Lips. Maar het doet een beetje afbreuk aan het feit dat u…, Wanneer u zegt van ja, het moet een compacte stad zijn als visie, dan vraagt de stad maar hoe bedoelt u dat nou. En wat wij dus nu doen met keuzes, is dat we aangeven hoe dat dan vorm geeft, krijgt, die visie. Dus in die zin illustreert het wat u met die visie die u in de 3 e fase wilt bespreken, wat u daar voor ogen heeft. Ik gebruikte net de woorden: u spreekt nadrukkelijk de intentie uit om die kant op te gaan. En daarom vond ik het ook belangrijk, omdat het wel iets zegt namelijk die categorieën, dat we Achter de Lange Stallen, ook juridisch juist plaatsen. Want dat was het punt van Breda’97. Die zeggen van ja, maar klopt dat nou wel met wat we in de commissie Economie hebben afgesproken. Ja dat klopt, dat klopt namelijk met de brief van collega Meeuwis over de toets die we nog gaan doen. En het klopt ook formeel omdat het kopje boven de andere categorie luidt dat het een hard iets is, juridisch verplicht, en dat het college daar zich al aan gecommit heeft en besluiten over genomen heeft. En bij Achter de Lange Stallen is dat niet zo omdat het college daarover geen principebesluit genomen heeft. Dus in die zin is het ook volkomen terecht dat hij in een andere categorie thuis hoort. Voorzitter, dan het punt van de heer Lips ten aanzien van de motie Dorpen. Daar wil ik ook nog iets over zeggen. Want ik heb in de raadsbrief die we naar aanleiding van de commissiebespreking aan u hebben toegestuurd, ook nog eens nadrukkelijk vermeld dat het college het ook belangrijk vindt om over de dorpen, maar zeker ook over de wijken, iets te zeggen over wat nou die identiteit is en wat nou dat sociaal cultureel erfgoed is, om het zo maar eens te noemen, wat in zo’n dorp zit, wat in de historie van zo’n dorp of wijk zit, waarbij je moet zeggen, dat moeten we bij de verdere ontwikkeling van de stad proberen ook goed te borgen. En dat gaat dus niet alleen over de dorpen maar dat gaat bijvoorbeeld ook over de wijk Princenhage. En een fractie gaf ook aan dat Effen niet is genoemd. En zo zijn er nog een aantal. Ik heb al aangegeven in die brief: wij vinden het belangrijk om die wijken en dorpen allemaal te noemen en ook proberen te duiden wat dan die bijzondere waarde is en wat dat dan betekent voor toekomstige ontwikkelingen. De motie van het CDA richt zich heel erg alleen maar op de dorpen en vraagt ook om een soort van sociale visie. Dat zou ik dus niet willen doen. Ik wil het met name even houden bij het typeren van die waarden. Want bijvoorbeeld een Bavel heeft zelf al een IDOP uitgevoerd. Dat hebben wij niet als raad besloten maar we hebben er wel kennis van genomen wat hun visie daar op is. En dat vind ik ook de juiste werkwijze. En ook Brabantpark heeft ook zo’n eigen visie ook weergegeven, waarbij er soort van intentie is gegeven. Bij u als gemeenteraad, naar de toekomst toe zijn dit belangrijke onderwerpen voor ons. En andere wijken en dorpen zouden als ze dat willen, als dat onvoldoende duidelijk is, een dergelijke visie ook ons kunnen bespreken. DE HEER LIPS: Even een interruptie nog, voorzitter. Ik vind toch dat die wijken meer als identiteit meer bij de stad horen en dat de dorpen toch wel een aparte plaats innemen. WETHOUDER ARBOUW: Ja, de wijk Princenhage voelt zich een dorp mijnheer Lips. Die heeft ook een dorpsraad.

40

DE HEER LIPS: Dat is ooit een dorp geweest ja. WETHOUDER ARBOUW: Ik wil daar liever geen onderscheid in maken in die zin. Als een dorp zichzelf dorp voelt, prima en dat behandelen we dan ook als dorp. En als een wijk zich dorp voelt, dan behandel ik die ook als dorp. Dat is aan de wijk of het dorp zelf. DE HEER LIPS: Nee, daar ben ik het helemaal niet met u eens. Dan krijgen we straks het dorp Haagse Beemden bij wijze van spreken. WETHOUDER ARBOUW: Waarom niet? Voorzitter, ik wil nog even ingaan op de punten van mevrouw Bijlsma, die terecht aandacht vraagt voor de sociaal maatschappelijke punten. Zoals u zelf ook aangeeft in de motie, heb ik ook in de raadsbrief ook erkend dat het toekomst denken in de sociale sector nog een noviteit is. Dat kost dus wat moeite. Dat betekent dat het allemaal niet vanzelfsprekend is dat in die sector ook wat verder vooruit gekeken wordt dan de problemen van nu. En dat betekent ook dat het ons meer energie kost om er voor te zorgen dat we met alle verschillende partijen in de stad ook tot die goede inzichten gaan komen. Dus ik heb ook aangegeven: ja klopt, daar moet in de komende periode zeker ook hard aan gewerkt worden zodat we uiteindelijk ook een integrale visie hebben van alle aspecten. Alleen, in uw 2e dictum, geeft u aan dat u…, U gebruikt het woordje voordat en dat suggereert een soort van volgtijdelijkheid, namelijk dat we eerst een soort van sociale visie moeten ontwikkelen en pas dan in gesprek kunnen gaan met de stad. Nou, als u kijkt naar de tijdsdruk die er op zit om in mei een gedegen visie te hebben liggen waar u over wilt besluiten, is het belangrijk omdat het ook input voor de Voorjaarsnota geeft, en input geeft aan belangrijke keuzes in de stedelijke programmering die soms elke dag geld kosten, zou ik daar niet voor willen gaan, voor die volgorde. Dus wat wij doen, - want u vraagt: hoe gaat u dat nou doen -, wat wij willen doen in fase 3 is dat wij met name bij de betrokken maatschappelijke partijen het gesprek aangaan over wat hun visie is voor de toekomst op het sociale domein en dan ook proberen in te schatten wat daarvan dan de ruimtelijke aspecten zijn. Nou, als het gaat om de decentralisatiepunten, is dat ook een beetje afhankelijk van de tijdlijn die het rijk natuurlijk daarbij voert, wanneer we die informatie hebben. Maar bijvoorbeeld als het gaat om het onderwijs, kunnen wij met de onderwijspartijen natuurlijk goed kijken van heeft u al een visie over verplaatsingen. U heeft deze week een brief van collega Boelema gehad bijvoorbeeld over scholen die bepaalde verplaatsingen willen doen, bepaalde concentratie willen doorvoeren. Nou, dat soort visies halen wij natuurlijk op omdat die ruimtelijk beslag leggen. Maar wij gaan natuurlijk bijvoorbeeld ook, als het gaat om de decentralisatiegedachte, bijvoorbeeld die Thebe ook heeft aangegeven, zullen wij ook daar met Thebe in gesprek gaan. Wat betekent dat en welke plekken heeft u op het oog om ook dat soort punten te kunnen meenemen. Dus de ambulantisering van de zorg, de decentralisatie, de deconcentratie, maar ook het vergrijzingsaspect, heeft u volkomen gelijk. Collega Bergkamp is op het gebied van Wonen met dat onderwerp ook nadrukkelijk bezig. En ook daar zullen we proberen in te schatten wat dat voor ruimtelijke consequenties heeft. MEVROUW DE BIE: Ik zou een vraag willen stellen maar de voorzitter ziet het niet. Dank u wel. Begrijp ik uit uw antwoord nu dat u vooral open het gesprek met de partners en de burgers aan wilt gaan, als het gaat over die hele ambulantisering, hoe de zorg geplaatst moet worden. Want wat we natuurlijk willen voorkomen en waarom wij zeggen dat er vooraf richtinggevende kaders aangegeven moeten worden, is dat er van alles geroepen wordt, dat er verschillende meningen ontstaan en wij vervolgens niet weten waar ergens een keuze gemaakt wordt en welke kant het op gaat. En dat willen we onze burgers en organisaties besparen en daar willen we zelf gewoon bij betrokken zijn. Dus ik zou toch graag meer willen weten hoe u dat proces inricht. WETHOUDER ARBOUW: Die speel ik dan toch even door aan college Bergkamp. Want dat heeft natuurlijk ook te maken met wanneer er duidelijkheid ontstaat over hoe die decentralisatiegedachte natuurlijk ook van het rijk is. Misschien dat u straks de vraag even moet herhalen. Maar mevrouw Bijlsma ging er op in, in die zin alsof die sociale visie helemaal opnieuw gemaakt moet worden. Nee, maar er zijn heel veel veranderingen die we met name op de impact moeten

41 bekijken. In die zin is natuurlijk de sociale visie uit 2008 die we gemaakt hebben, natuurlijk net zo achterhaald als de oude structuurvisie dus zou je dat nu in de nieuwe structuurvisie ook moeten proberen mee te nemen. Overigens hebben we met Meedoen@Breda daar al een stevige basis voor gelegd. Het is niet zo dat we niks hebben. Voorzitter, dan vroeg mevrouw Schokker nog of zij de verschillende punten op het gebied van groen, die in de raadsbrief ook zijn meegenomen buiten het addendum, of zij die ook mag zien als een aanvulling daarop. Anders zouden we die uitspraken natuurlijk ook niet doen. Dus u mag dat zien als aanvulling omdat dat ook de methode is zoals we daar ook in fase 3 verder mee willen omgaan. En u vroeg ook nog om nog een extra commissievergadering. Dat wordt dus, gezien de tijdlijn, zoals u dat ook in de brief heeft gezien, wel erg ingewikkeld. Ik denk dat we alle hens aan dek moeten doen om er voor te zorgen dat we een gedegen visie in mei met u kunnen bespreken. En elke versie die we daarvoor in nog een commissievergadering zouden willen voorbereiden, gaat gewoon af van de tijd die we nodig hebben om een goede visie neer te leggen. Dus ik zou er geen voorstander van zijn om nog eens 2 commissievergaderingen te doen voordat we uiteindelijk het raadsbesluit nemen. Blijft natuurlijk staan dat ik met mevrouw Van Beek als voorzitter van de commissie Structuurvisie natuurlijk wel aan het kijken ben hoe we in de verschillende gesprekken met de stad over de verschillende onderwerpen, zeker als een bepaalde verdiepingsslag op het sociale domein aan de orde is, kunnen kijken hoe we de raad daarbij kunnen betrekken. Voorzitter…, DE VOORZITTER: Wilt u naar een afronding komen? WETHOUDER ARBOUW: Ik ga naar een afronding, inderdaad. Want ik kijk even. En een heleboel punten heb ik lopende het verhaal nu besproken. Ja misschien het volgende. mijnheer Van Lunteren had toch nog wat problemen met hoe we nu de zaken neer zetten. Maar ik vind toch dat u een beetje te veel over de problemen van nu praat. Want natuurlijk zijn we nu nadrukkelijk ook met de problemen in de stad bezig maar dat is niet iets wat je in de visie gaat zetten. Die visie moet juist die keuze opleveren…, DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, met alle respect, maar deze hele visie gaat over de problemen van nu, het gaat alleen maar over geld en over onze schatkist. En het gaat niet over: hoe zorgen we, hoe wonen we, hoe leven we, hoe recreëren we. Dat staat allemaal niet in deze visie. Dus leg dat niet bij mij neer. Dat is uw probleem, niet mijn probleem. WETHOUDER ARBOUW: Ja, maar daarom zei ik daarstraks al dat uiteindelijk het gaat natuurlijk om keuzes die je nu moet maken. Pak bijvoorbeeld de mobiliteitsvraagstukken. Om te voorkomen dat straks het probleem zich voordoet. Daar gaat het nu over. Dat je dat in de structuurvisie opschrijft. DE HEER VAN LUNTEREN: Precies voorzitter. En…, WETHOUDER ARBOUW: En ik hoor nu een bepaald gebrek op het gebied van wonen nu oplossen, want daar zijn er allerlei besluiten over die we de komende maanden met elkaar gaan nemen. DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, met alle respect, maar dan heeft de wethouder mijn vraag niet begrepen. Het gaat er om hoe we de stad inrichten. En dat doe je op basis van scenario’s en verwachtingen over de toekomst. En de gemeente, het college, baseert zich nu op scenario’s die van ver voor de crisis zijn, toen de hemel nog helemaal prachtig blauw was en alles kon. WTC’s. Alles kon hier. De Fyra zou binnen 2 dagen rijden. Nou u weet wat daar allemaal van terecht komt. Helemaal niets. Dus ik zou graag nieuwe scenario’s zien, ook richting de stad, waarmee we het gesprek ingaan. En niet op basis van luchtfietserij van voor de crisis. Dat heb ik gevraagd. DE VOORZITTER: Goed. De wethouder. WETHOUDER ARBOUW: We zijn begonnen met fase 1 met een heel boekje met alle trends die er op verschillende gebieden in Nederland aan de orde zijn. Die zijn gebaseerd op inventarisatie van het Bureau voor de

42 leefomgeving en het CPB. Die hebben ze recent gemaakt. In de crisistijd. Dus het is niet zo dat wij alsmaar teren op de oude tijd van voor de crisis. Maar goed, ik denk dat we in fase 3 daarover nog wel met elkaar het debat zullen voeren. Voorzitter, dan de motie van SP en Leefbaar. Deze zal college Akinci zo meteen toelichten vanuit zijn Verkeer en Vervoer portefeuille en ook de vraag over de MER. Dank u wel. DE VOORZITTER: Dank u zeer. Eerst wethouder Bergkamp. WETHOUDER BERGKAMP: Voorzitter, langs 2 sporen zijn we aan de slag met zeg maar de zorg en de welzijnssector om proberen invulling te geven aan de vragen die ook in de motie van mevrouw Bijlsma zitten. Het eerste traject wat we lopen, en daar hebben we u ook over geïnformeerd, is dat we in het kader van de decentralisaties proberen helder te krijgen wat dat voor consequenties heeft voor Breda. En wij hebben u eerder ook geïnformeerd dat wij u voor de Voorjaarsnota uit een brief zullen sturen met daarin een traject waarin een aantal richtinggevende uitspraken worden gedaan over de aanpak die we voor ogen hebben. Dat is het ene spoor. En het 2e spoor is dat wij in januari met zowel de alliantiepartners als met het zorgplatform als een aantal partijen in de welzijnssector hebben om in maart zal dat worden, eind maart, en daar zullen we vanzelfsprekend de raad ook voor uitnodigen, een werkconferentie te beleggen waarin wij met hen en de WMO adviesraad, waarin ook de cliëntenorganisaties zijn vertegenwoordigd, zullen daar ook in participeren, waar we met hen in een werkopstelling een beeld toch willen krijgen over de vragen die in de motie ook worden gesteld. Dus die 2 trajecten samen, en daarom heeft collega Arbouw ook aan het voorstel om dat parallel te doen, moeten ons voor de zomer voldoende handvaten geven om ook de ruimtelijke consequenties van die ontwikkelingen te kunnen schetsen. DE VOORZITTER: Wethouder Akinci. DE HEER LIPS: Even nog een vraag aan de wethouder. DE VOORZITTER: Ja. DE HEER LIPS: Dus de motie sterkt u? WETHOUDER BERGKAMP: De inhoud van de motie sterkt ons. Het tijdpad wat er in zit, en dat geeft collega Arbouw ook aan, eerst het ene en dan het ander, helpt ons niet maar brengt ons verder weg. Dus laten we zeggen als het tijdspad, als de motie zo zou kunnen worden geformuleerd dat daarin een parallel traject wordt voorgesteld, dan is het een steun in de rug. DE VOORZITTER: Wethouder Akinci. WETHOUDER AKINCI: Voorzitter, ik ben tot nu toe elke keer aan het snotteren als de Structuurvisie besproken wordt. Dat is geen allergische reactie. Maar misschien is het wel zo dat ik er toch van overloop, zullen we maar zeggen. Zo’n mooi document is het. Een beperkt aantal vragen. Mevrouw Schokker vroeg nog naar de groene ambities. Collega Arbouw had daar ook al op gereageerd. Maar misschien toch nog even om dat compleet te maken. Die groene en blauwe ambities van de stad, zoals we die voor ogen hebben voor 2030, die worden straks een onderdeel van de definitieve Structuurvisie. Dat past ook bij de betekenis van deze keuzenota. U stelt de keuzenota vast als document waarmee we in fase 3 weer met de stad kunnen communiceren. Daar zijn een aantal groenblauwe punten wat expliciet in benoemd maar in de uiteindelijke Structuurvisie, - want dat is het definitieve document straks voor 2030 -, daar moet natuurlijk het

43 totale verhaal in terecht komen. Dat geldt onder andere voor die groenblauwe ambities maar natuurlijk ook voor andere ambities waar u het al over gehad heeft. Vervolgens heeft een aantal van u het over mobiliteit gehad. Mevrouw Van Hasselt mist de auto te veel en de heer Van Lunteren mist hem te weinig, bij wijze van spreken. Die vindt hem dominant. Ja, ik weet niet of u het eens wordt maar wat mij betreft, komen zij er allebei redelijk goed in voor. We hebben het over bundelen en ontvlechten. We hebben het over het compartimenteren van de stad om te zorgen dat ook de bereikbaarheid voor de auto, zeker als het gaat om, het gaat niet zozeer om doorgaand verkeer wat we in de stad moeten gaan faciliteren, want je wil het doorgaand verkeer, vandaar ook het bundelen, dat wil je juist langs assen laten plaats vinden. Maar dat verkeer dat echt met de auto bepaalde bestemmingen wil bereiken, ja het is niet zo dat we bepaalde woonwijken gaan afsluiten van autoverkeer. Tegelijkertijd, en collega Arbouw heeft zojuist ook al even heel kort aangehaald, constateren we ook, dat als de groei van het autoverkeer doorgaat zoals die nu voorspeld wordt, zonder additionele maatregelen, dat er straks geen sprake is van autoverkeer maar van autostilstand. En dan kom je helemaal niet bij je bestemming aan. Dus om dat te voorkomen, zul je tegelijkertijd ook in moeten zetten op andere vervoersmiddelen. In de richting van de heer Van Lunteren: op pagina 24 staat duidelijk genoemd de fiets, doorontwikkelen van hoogwaardig openbaar vervoer en de bestaande stedelijke netwerken beter benutten en tegelijkertijd kijken naar verduurzaming van het mobiliteitssysteem en vervolgens tussen 2020 en 2030 het doorvoeren van een robuust fietsnetwerk, de schaalsprong in het OV en het optimaliseren van de verkeersafwikkeling voor de Noordelijke Rondweg. Dan weer even in de richting van mevrouw Van Hasselt. Want ik ben een beetje aan het zappen. Wel opletten. Het optimaliseren van de Noordelijke Rondweg doen we niet voor de voetgangers. Dat doen we ook weer voor het faciliteren van bijvoorbeeld doorgaand verkeer juist langs die belangrijke stedelijke assen. Dus volgens mij, en daarmee kan ik de motie van de heer Van Lunteren en de heer Stubenitsky zo’n beetje opvatten als ondersteuning van het beleid zoals het in de Structuurvisie al staat. Dat is volgens mij de optimale mix voor alle vervoersmiddelen voor de bereikbaarheid van de stad, hoe je ook komt. En straks weer gaat, een paar nachten blijft, toerismebelasting en dergelijke, natuurlijk ook fantastisch. Volgens mij faciliteer je daarmee de optimale mix. Dan begreep ik van collega Arbouw dat er nog een vraag was over…, DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, mag ik daar even op reageren? Dat de wethouder hem oppakt als ondersteuning van beleid is precies het doel van de motie. Want de discussie in de raad ging er over dat we het er helemaal mee eens zijn maar hij werd gedomineerd door nogal de auto’s prominent naar voren te halen. Dus met die uitspraak zo meteen van de raad heeft u een volledige steun in de rug. Vandaar deze motie. Dank u wel. DE VOORZITTER: Wethouder, gaat u verder. WETHOUDER AKINCI: Dank u wel daarvoor. U stemt uiteindelijk ook in met de keuzenotitie, niet met de discussie die u onderling voert. Die nemen wij vervolgens wel weer mee natuurlijk als college. MEVROUW VAN HASSELT: Voorzitter, ter interruptie. Ik lees die motie van de SP toch anders. Ik begrijp dat wethouder Akinci zich kan vinden in deze motie. Maar in de Structuurvisie vinden wij dat de auto onderbelicht is. Wij willen gewoon het woord compartimentering…, Daar hebben we gewoon heel veel moeite mee omdat wij denken dat dan…, U spreekt dat wel elke keer tegen maar het woord compartimentering zegt volgens ons dat je toch niet van de ene kant van de stad naar de andere kant…, DE VOORZITTER: Nee, korte interruptie. U krijgt dadelijk een 2e termijn, mevrouw Van Hasselt. MEVROUW VAN HASSELT: Ja inderdaad. DE VOORZITTER: Wethouder, gaat u verder. WETHOUDER AKINCI:

44 Toch even voor de helderheid. Want er is vanavond ook wat discussie over de betekenis van woorden. En ja, zo werken wij nu eenmaal. U moet dan toch ook maar vertrouwen in de uitleg die ik nu dan extra aan u bij geef, wat nu precies de betekenis is van het compartimenteren. Wat je met compartimenteren doet is het ontvlechten, dus het uit elkaar halen van verschillende verkeersstromen. Wat gebeurt er nu in de stad? Een heleboel verschillende verkeersstromen, auto’s, fietsers, voetgangers, openbaar vervoer, kruisen elkaar en zitten elkaar in de weg. Die zitten elkaar in de weg en die wachten op elkaar waarmee de bereikbaarheid qua tijd niet optimaal is. Wat men met compartimenteren en met het ontvlechten vervolgens al bundelend probeert te doen, is elk type verkeersstroom zijn eigen plek geven. Doorgaand verkeer heeft zijn plek via de assen want die hoeven niet over de singels te gaan. Die kunnen via de Noordelijke Rondweg, de Zuidelijke Rondweg en de verschillende noord-zuid assen. Die wil je daar faciliteren. En op die andere plekken waar dat doorgaand verkeer niet hoeft te zijn maar alleen het bestemmingsverkeer hoeft te zijn, daar geef je net wat meer voorrang aan andere verkeerstypen die vervolgens ook relatief veilig en onbelemmerd door doorgaand verkeer daar hun route kunnen volgen. Dus je faciliteert elk type verkeer op de juiste plek om daarmee te zorgen dat voor iedereen, hoe je ook in die stad voortbeweegt, de reistijd optimaal is. Dat wordt bedoeld met compartimentering. Daarmee wordt niemand…, Als u ergens woont…., Uw huis wordt daarmee niet onbereikbaar. Alleen de manier waarop u thuis komt, daarin wordt u op bepaalde routes optimaal gefaciliteerd. En op andere routes wordt u minder gefaciliteerd omdat daar andere typen verkeersdeelnemers worden gefaciliteerd. Iedereen kan nog steeds overal in de stad komen. DE VOORZITTER: Wethouder, komt u naar een afronding? WETHOUDER AKINCI: Tot slot dan nog heel even naar…, En dan moet ik heel even bladeren waar die staat…, om ook daar optimaal antwoord op te kunnen geven. Ik lijk nu het verkeerde document bij me te hebben. De motie nog even die de heer Van Lunteren had ingediend. Waarom heb ik die nou niet? O. Volgens mij staat hier: bij de gesprekken met de stad en de uiteindelijke presentatie van de ontwerpstructuurvisie niet de auto centraal te stellen maar aan wandelaars, fietsers en openbaar vervoer een evenredig belang toe te kennen. Ik zie niet in hoe u daar tegen zou kunnen zijn. Wij proberen juist aan al die verschillende verkeersdeelnemers hetzelfde belang toe te kennen. En dat betekent dus niet de een pesten of de ander pesten, de een niet faciliteren en de ander wel faciliteren. Het gaat echt om die optimale mobiliteit. DE HEER LIPS: Interruptie voorzitter. Maar bent u nou niet van mening dat dat al in de Structuurvisie staat? WETHOUDER AKINCI: Ja. Daarom zie ik het ook als een volstrekte ondersteuning van wat we al doen. 2e termijn. DE VOORZITTER: Goed, ik stel voor een 2e termijn. Ik wil u per fractie 2 minuten geven en vooral vragen datgene wat u gemist heeft. Mijnheer Lips. DE HEER LIPS: Voorzitter. Ik zou graag een schorsing willen. DE VOORZITTER: Er wordt een schorsing gevraagd door de heer Lips. Mevrouw Schokker. MEVROUW SCHOKKER: Datzelfde wilden wij ook vragen. DE VOORZITTER: Ja. Maar mijnheer Lips was iets eerder. MEVROUW KOGER:

45 Hoelang is deze schorsing? DE VOORZITTER: Mijnheer Lips, hoe lang? 3 minuten. MEVROUW KOGER: Ik bied meer, mijnheer de voorzitter. 7 minuten. DE VOORZITTER: De vergadering wordt geschorst tot 22.40 uur. SCHORSING. DE VOORZITTER: De beraadslagingen worden heropend. Wie wenst het woord? Ik noteer mijnheer Lips, mevrouw Bijlsma. Nog anderen? Mijnheer Van Lunteren, Mevrouw Van Hasselt, mijnheer Van den Berg. Het woord is aan mijnheer Lips. DE HEER LIPS: Dank u wel, voorzitter. Even nog terugkomende op zaken die andere fracties in de 1e termijn gezegd hebben. Het is toch een heel belangrijk onderwerp waar we het hier vanavond over hebben. Eens met de VVD om Bavel Zuid mogelijk gefaseerd te ontwikkelen. En ik wil mevrouw Van Hasselt ook steunen…, DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, mag ik daar een vraag over stellen? Wordt met gefaseerd bedoeld wat mevrouw De Bie zei van na 2025. Wat verstaat mijnheer Lips onder gefaseerd? DE HEER LIPS: Nee, onder gefaseerd versta ik het volgende. We zitten nu nog in een economische crisis, maar over 3 of 4 jaar kan de wereld er misschien wel heel anders uit zien en hebben we het misschien nodig. Of misschien over 10 jaar. Maar dat we gefaseerd in ieder geval de mogelijkheid hebben om Bavel Zuid te ontwikkelen. En met die opmerking van de VVD, die wil ik even ondersteunen, dat het CDA het daar mee eens is. En dat gaat ook over de bereikbaarheid van de stad met de auto. Daar heb ik in de commissie ook gezegd dat het CDA daar voor is. En je moet gewoon de samenhang koesteren zoals dat ook al eerder hier gezegd is. Als het gaat om de motie die ingediend is door de PvdA, hopen we dat er misschien nog iets, een kleine nuance, maar we zijn daar wel voor. Om in ieder geval ook richtinggevende uitspraken op het terrein van wonen en maatschappelijke ontwikkelingen zodat inwoners en stakeholders van Breda nog richting kunnen geven aan het invullen van deze opgaven. Daar zijn wij als CDA wel voor. Ja, en dan als het gaat om mevrouw Schokker, de keuzemogelijkheden, ik moet zeggen dat ik daar het probleem niet in zie. Dus wat ons betreft kan dat. D66, duurzame stad, natuurlijk zijn we het daar ook mee eens. De motie van de SP en Leefbaar, volgens de wet ondersteunt die maar volgens mij staat het er allemaal al in. Volgens mij is die overbodig. Dan wil ik het nog even hebben over onze eigen motie. Het gaat er niet om dat deze motie betekent dat er allemaal hele nieuwe visies gemaakt moeten worden maar dat de visies die er zijn in de dorpen, dat die meegenomen worden. Dat is het belangrijkste uitgangspunt in deze. Tot zover. DE VOORZITTER: Dank u zeer. Mevrouw Van Hasselt, VVD. MEVROUW VAN HASSELT: Dank u wel, voorzitter.

46 Ik dank het college voor de beantwoording. Om te beginnen het volgende. Ik heb nog even nagekeken wat we nou vandaag besluiten, naar aanleiding van wat mevrouw Schokker inbracht, die eigenlijk het dictum wilde veranderen. Volgens mij besluiten we vandaag om de keuzenota als richtinggevend document vast te stellen. Nou, dat lijkt me gewoon helemaal prima en daar hoeft, wat mij betreft, niks aan veranderd te worden. Ik snap de heer Van den Berg als hij zegt: ik kan nog wel 20 andere onderwerpen ook toevoegen aan moties. Dat snap ik wel. Maar ik wil toch nog wel even ingaan op de moties die zijn ingebracht. Om te beginnen bij het CDA. In de motie van het CDA staat, lees ik gewoon, dat er sociaal maatschappelijke visies gevraagd worden voor de dorpen. Als ik nu de uitleg hoor van…, Daar kunnen we dus helemaal niet mee instemmen want het lijkt ons gewoon veel te omvangrijk. En wie gaat dat doen? Maar als ik nou de heer Lips hoor zeggen dat hij wil dat de visies die er zijn voor de dorpen, betrokken worden bij de Structuurvisie, daar kunnen wij gewoon wel mee instemmen. Maar dan zou volgens mij de motie aangepast moeten worden. Maar als hij dat bedoelt, dan lijkt ons dat prima. Dan over de motie van de PvdA. Mevrouw Bijlsma had het over een integrale nota, dat zij daar naar streeft. Nou, volgens mij streven we daar met z’n allen naar. Want dat is ook een uitgangspunt geweest van het begin. In deze keuzenota staat ook wel iets genoemd, bijvoorbeeld modernisering van het GWI staat duidelijk genoemd. Maar dat sociaal maatschappelijk nog wat mager was, dat erkennen we ook. In principe kan ik me wel vinden in de motie alleen heb ik een paar vragen. Ik lees dat in het eerste streepje gevraagd wordt om een visie. Ik ga er van uit dat dat gewoon een hoofdstuk is in de Structuurvisie. Daar ga ik van uit, dat het niet een aparte visie moet worden. En het woordje voordat vind ik toch wel, als ik dan de wethouders heb beluisterd, dat is toch een beetje te krap in de tijd. Ik ben bang dat je daardoor vertraging krijgt in het proces. En we hebben er als VVD altijd voor gepleit om toch voortgang te houden vooral omdat dat belangrijk is voor de stad. Dus in principe wel. Maar ik zou toch wel graag een reactie willen op die 2 dingen, vooral ook op het woordje voordat. Dan de motie van de SP en Leefbaar Breda. We hebben het natuurlijk al vaker gehad over automobiliteit. Wethouder Akinci heeft het duidelijk uitgelegd in de commissie en nu hier. En hij zegt: vertrouw op mijn uitspraken. Nou, ik heb zo het idee dat ik dat voorlopig doe. Ik heb ook geen reden om dat nog even niet te doen. Dus bij deze lijkt mij de motie overbodig. DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, mag ik dan vragen of u hem wel steunt als ik hem indien? MEVROUW VAN HASSELT: U heeft hem toch al ingediend? DE HEER VAN LUNTEREN: Handhaaf, laat ik het dan zo zeggen. MEVROUW VAN HASSELT: Nee, want de overbodige moties die steunen we eigenlijk niet. DE VOORZITTER: Dan geef ik het woord aan mevrouw Bijlsma, Partij van de Arbeid. MEVROUW BIJLSMA: Voorzitter, als eerste ook dank aan het college voor de heldere beantwoording. En als reactie op die beantwoording, alles gehoord hebbende, van beide wethouders, beluister ik eigenlijk perspectief. Als u nou opschrijft wat u heeft gezegd, dan bent u volgens mij al een heel eind. Wat wij niet vragen, is een totaal nieuwe visie. We verwachten veel van u en we hebben daar ook wel vertrouwen in. Maar om op korte termijn een hele nieuwe sociale visie te schrijven, is denk ik toch ook wel een beetje te veel gevraagd. We verwachten eigenlijk gewoon een A4 tje met een aantal uitspraken waar u de stad mee in kunt. Dus ik hoop dat dat ook een beetje een beantwoording is richting mevrouw Van Hasselt, dat dat onze bedoeling is. En vandaar ook het woordje vooraf omdat het belangrijk is dat er iets van uitspraken ligt zodat mensen daarop kunnen reageren, zoals dat ook het geval is op andere onderdelen uit deze nota. MEVROUW VAN HASSELT: Voorzitter, mag ik daar even iets over vragen? Want als je het college hoort dan, bijvoorbeeld eind maart is er dan werkconferentie met de betrokkenen. Dus voor eind maart kun je eigenlijk geen richtinggevende zaken bepalen. Hoe kun je dan in mei al een concept Structuurvisie hebben liggen? Ik denk dat we gewoon in de knel komen qua tijd door dat woordje voordat.

47 MEVROUW BIJLSMA: Ik geloof inderdaad dat tijd heel erg krap is. Maar we zijn sinds 2010 met deze nota bezig. Dus dan hebben wij toch een ander perspectief op snelheid in het proces. Die tijd is er genoeg geweest. We vragen om een A4-tje met een aantal uitspraken, dat hoeft niet helemaal specifiek te zijn; wij snappen ook wel dat een aantal dingen nog in ontwikkeling zijn. Maar het kunnen globale uitspraken zijn. Bijvoorbeeld: onze wens is zorg niet verder te centreren maar juist dicht bij mensen in de wijk aan te bieden. Een globale uitspraak die je nog verder kunt invullen met die stakeholders en met die bewoners. Dan ga ik verder met mijn 2e termijn. Een ander punt wat wij nog aan de orde willen stellen is het financiële plaatje. Het is verbazingwekkend genoeg nauwelijks aan de orde gekomen in de discussie afgelopen donderdag. Dat is, wat ons betreft, vreemd en wel om 2 redenen. De ontwikkelingen zijn grofweg doorgerekend en leveren een kostenplaatje op van schrik niet zo’n 190 miljoen. Een slordige 90% van het tot op heden gebruikelijke investeringsbudget per collegeperiode. Dat is toch geen kattenpis. Hiervoor mogen we onze ogen niet sluiten. Zeker omdat dit niet de enige benodigde investeringen zullen zijn. Denk aan onvoorziene uitgaven, denk bijvoorbeeld aan de brandweerkazerne de afgelopen periode. Maar ook investeringen op andere terreinen. Nu is er alleen nog maar gekeken naar investeringen op het gebied van infrastructuur en beheer en afwaarderingen. Nog geen integraal verhaal dus. Ten tweede is het natuurlijk vreemd omdat er geen moment onbenut wordt gelaten, ook vanavond nog, om er bij ons, de raad, op aan te dringen dat er zo snel mogelijk keuzes gemaakt moeten worden omdat met het uitstellen van deze keuzes in de programmering het ons elke dag weer geld kost. Over dat laatste: de Partij van de Arbeid wil de processen waar mogelijk versnellen. Daarom vinden we het idee van GroenLinks in de commissie om hiervoor zo snel mogelijk een sessie in te lassen, helemaal geen slechte suggestie. We zijn dus benieuwd hoe u dit vorm wenst te geven. Ten aanzien van het eerste willen we hier even duidelijk een signaal geven dat we dit zorgelijk vinden. We regeren hiermee te ver over ons graf. We realiseren ons dat forse investeringen, met name op het gebied van mobiliteit, noodzakelijk zijn. Maar we vragen het college middels een motie wel te waken voor voldoende financiële ruimte, politieke keuzes en de integrale afweging. De motie dienen we mede in namens de SP en Leefbaar Breda. DE VOORZITTER: Verzoekt het college om te waken over de ruimte voor politieke keuzes binnen de toekomstige begrotingen. Voldoende financiële ruimte te creëren in de Structuurvisie voor toekomstige ontwikkelingen waarbij een evenwicht wordt gezocht tussen investeringen infrastructuur en overige investeringen om onze stad voor de toekomst op een duurzame manier people planet profit te ontwikkelen. Maakt deel uit van de beraadslagingen. MEVROUW BIJLSMA: Voorzitter, daarmee is de cirkel bijna rond. De puzzel, planologisch maar ook financieel. En die kan pas gelegd worden als we alle stukjes hebben. Het sociale stukje ontbreekt. Vervolgens kunnen we de keuzes maken. En als het aan ons ligt, worden die keuzes zo snel mogelijk gemaakt. Dank u wel. DE VOORZITTER: Dank u zeer. Mijnheer Van Lunteren, SP. DE HEER VAN LUNTEREN: Ja voorzitter, ik hoop dat ik het voor 23.00 uur af krijg. De wethouder heeft een hoop antwoorden gegeven maar allemaal eigenlijk meer vragen opgeworpen. Een compacte stad, wat is dat precies? Daar ligt dan de knip, de mijlpaal die hij stelt. Dan zou je denken dat Bavel Zuid daar dan dus buiten valt. Maar die wordt dan uitgezonderd. Waarom, vraag je dan. Is dat om de stad te triggeren met de vraag Bavel Zuid moet dat nou wel of niet? Of waarom zondert hij dat uit? Dat is dan mijn vraag. Zodat de stad dat begrijpt. Dat is een beetje een bruggetje naar mijnheer Van den Berg. Hebben we de stad wel voldoende in beeld, in wat we van ze vragen. Ontwikkelaars en corporaties zijn nu al in beweging, zegt de wethouder nou al terecht. Ik bedoel: zo belangrijk is zo’n Structuurvisie. Dus laten we wel helder hebben wat we nu zo besluiten. Dus steun voor alles waar GroenLinks zo meteen mee komt als het gaat om andere besluitvorming. Kaders en regie meegeven voor sociale zaken, wonen. Al die dingen die in de motie van mevrouw Bijlsma staan. Die hebben we dus wel gemaakt voor de projectontwikkelaars. Keuzes, wel doen,

48 niet doen, misschien doen. Maar niet voor dingen als zorg. Nou vind ik een A4 tje wat mevrouw Bijlsma noemt, misschien wel erg weinig. Het mogen er van mij ook wel 3 zijn of 4. Laat u niet beperken door het papier. Maar kom met een duidelijk verhaal van de stad. Er werd net Meedoen@Breda genoemd. Voor mijn part gaat u daarmee de stad in. Daar zijn wij het ook niet mee eens. Maar dan heeft u in ieder geval iets om de stad voor te leggen. En dan lijkt het net alsof u nog ergens over nagedacht heeft op dat vlak. Het kwartje viel trouwens ook net bij mevrouw Van Hasselt, dat het allemaal wel onder druk komt te staan qua tijd. Ik zou de wethouder vragen: een A4-tje hoeft niet de beperking te zijn maar ook de tijd niet. Als we het niet redden in mei, wordt het voor mijn part oktober, augustus en voor mijn part doen we het in 2014 met een heel nieuw college. Laat u zich vooral niet onderdrukken door uw eigen tijdslimieten die u opstelt. Kwaliteit voor de stad vind ik belangrijker dan dat u daar een handtekening onder zet. Van mij mag het ook een volgende wethouder zijn. MEVROUW VAN HASSELT: Nou, dat zijn we dus niet met u eens. Dat begrijpt u wel. DE HEER VAN LUNTEREN: Dat snap ik. Maar ik praat namens de SP en niet namens de VVD. Dat heeft u net gedaan. De wethouder zei net over scenario’s: we gaan uit van hele actuele scenario’s. Dat kan ik me absoluut niet voorstellen als ik zie hoeveel duizenden vierkante meters kantoorruimte er nog in staan, dat we de retail helemaal volplempen met 2 grote projecten. Er kan geen vierkante meter meer bij, staat letterlijk in de MER notitie. Daar zou ik de wethouder graag nog over horen, dat hij daar die dan aan mij voorlegt of aan de raad voorlegt welke scenario’s hij dan precies gebruikt. Dat is ook handig voor de stad om daar op te kunnen schieten. Dus graag daar inzage in. Ik heb getwijfeld over de motie om hem te handhaven of aan te houden. Maar als de wethouder zo meteen kan bevestigen dat hij precies doet wat daar in staat eigenlijk, dat zei hij net ook al, dus dan geeft hij eigenlijk aan dat hij doet wat de meerderheid van de raad wil. Mevrouw Van Hasselt sluit zich net aan bij de wethouder, bij de woorden van de wethouder. Dus dan zijn we eigenlijk helemaal rond. Dan is eigenlijk iedereen het erover eens dat we het nooit meer alleen maar over de auto hebben maar over de mix van mobiliteit. En als de wethouder dat zo meteen kan bevestigen, dan zou ik hem zo maar kunnen aanhouden tot bij de ontwerpbespreking. Dank u wel. DE VOORZITTER: Mijnheer Van den Berg, Breda’97. DE HEER VAN DEN BERG: Dank u wel, voorzitter. Ik wil even ingaan op de opmerking van de SP richting onze kant. Het is zeker niet zo dat wij de mensen willen laten zwemmen mijnheer Van Lunteren. En als ik ook kijk hoe in Bavel IBOB gelopen is en in Ulvenhout de Nota van Uitgangspunten heeft gedraaid, dan heb ik er eigenlijk veel vertrouwen in dat die mensen dat prima zelf kunnen. Dat neemt niet weg dat wij een heleboel moties die vanavond ter tafel komen, gewoon prima moties vinden. Die laatste van de PvdA is heel actueel financieel. Wij staan alleen op dit moment iets anders in het proces. Dus ik denk bijna dat we eigenlijk misschien wel hetzelfde willen op het eind maar alleen iets anders in het proces zitten. DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, maar ik heb alle respect voor de opstelling van de heer Van den Berg. Laat dat gezegd zijn. Ik snap het ook helemaal. DE VOORZITTER: Goed. Ik ga door naar mevrouw De Bie, D66. MEVROUW DE BIE: Dank u wel, voorzitter. Wat betreft de motie over de vertaling naar maatschappelijke trends, kan ik mij aansluiten bij mevrouw Bijlsma. En ook wel de heer Van Lunteren. Meedoen@Breda, daar is al het nodige in gezegd. Dat kan gebruikt worden. Maar kom met iets. Het verhaal over het woord keuze of keuzemogelijkheden, daarin zijn wij tevreden over de beantwoording van de wethouder. Dus daarin voelen wij geen behoefte om daar nog iets in aan te passen. De motie wat betreft de dorpen : ook wat ons betreft gaat het vooral over de identiteit. In principe wel belangrijk dat dat nog eens een keer genoemd wordt. We hadden het niet voor niks in onze bijdrage zitten.

49 En ja mijnheer Van Lunteren, ik ga ook u teleurstellen over uw motie. Wat ons betreft, is het verhaal van de wethouder over het evenwicht in mobiliteit, - en dat had ik al gezegd -, gewoon aanwezig in de nota zoals die nu voorligt. Dus wij vinden uw motie overbodig. DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, met alle respect, maar ik ben daar helemaal niet rouwig om. Hartstikke fijn juist dat u dat ook zo onderschrijft. MEVROUW DE BIE: Nou dan ben ik blij dat wij samen blij zijn. DE HEER VAN LUNTEREN: Ik denk dat wij zo heel vrolijk de deur uit lopen straks. DE VOORZITTER: Ik dank u zeer. Gezien de tijd, mevrouw Schokker. MEVROUW SCHOKKER: Ja voorzitter, dank u wel. Wij zijn blij met de toezegging over de groenblauwe ontwikkeling en de groene kaart. Het is een beetje moeilijker als je zowel met de raadsbrief als het addendum mee wil gaan met de discussienota, maar goed, wij zijn in dat opzicht wel gerustgesteld. Wij vinden het wel jammer dat het college niet de formulering in het raadsbesluit wil veranderen. Want als het zo blijft staan zoals het nu is, dan heeft de wethouder meer uit te leggen in de stad dan eigenlijk nodig is. Dan kom ik bij de moties. De motie van het CDA die lezen wij vooral ook dat er aandacht moet komen voor de problematiek van de senioren- en starterswoningen. Maar het moet wel een afweging worden tot het totaal. En in die zin kunnen wij de motie wel steunen. Wij hebben al vanaf het begin af aan gezegd: de dorpen en het buitengebied moeten meer aandacht krijgen. En door dit in de keuzenota vooral in de discussies mee te nemen, zal dat ook dan aandacht krijgen. De motie over de financiële ruimte vinden wij wat moeilijker. People planet profit vinden we ontzettend belangrijk. Wij hebben dat vanaf het begin af ingebracht en we zijn ook heel blij dat dat nu goed verankerd is in het discussiestuk. Waar wij moeite mee hebben, is dat nu wel al de financiën daaraan gekoppeld worden. En wij vinden dat in dit stadium het vooral moet gaan om de ruimtelijke keuzes en dat die financiën later komen als we echt alles al ingevuld hebben in de Structuurvisie. Met de motie over de Maatschappelijke trends kunnen we het helemaal eens zijn. Het is erg belangrijk dat dat onderwerp ook in zijn volle breedte in de discussie gevoerd kan worden. Een en ander is al in de bouwstenen verwerkt. En het zou dus echt helemaal niet zoveel werk en zoveel moeite zijn om dit ook mee te nemen in de volgende discussieronde. Dus wat dat betreft, kunnen we die ook ondersteunen. En de motie Mobiel in Breda, ja daar staan wij natuurlijk ook helemaal achter. Hoewel alles al in de nota staat, geeft dit nog een extra stimulans om daar goed naar te kijken. Tot zover, voorzitter. DE VOORZITTER: Nog andere leden van uw raad? Dan is het woord aan wethouder Arbouw. WETHOUDER ARBOUW: Voorzitter, dank u wel. Een paar puntjes nog van mijn kant. De motie van het CDA over de dorpen. Als die inderdaad op die manier aangepast wordt, dat de bestaande visies worden meegenomen, geen enkel probleem. Dan kunnen we die als college ook overnemen. Als het gaat om mevrouw Bijlsma ten aanzien van het sociaal maatschappelijke deel. Wij zitten er toch even mee dat u eerst een A4-tje vraagt en daarna zegt: ja als het een beetje algemene termen zijn, dan is dat ook wel goed. En dat vind ik dan juist weer net te weinig. En wat ik nou zo belangrijk vind om dat goed te doen, is dat die gesprekken die wij willen voeren met de partijen, dat die wat mij betreft, maatgevend zijn wat hun visie is, om welke kant we uiteindelijk uit moeten. En dan kan ik natuurlijk vanuit het college wel opschrijven wat ik belangrijk vind. Maar het eigenlijke debat zou je met die partijen moeten voeren. Dus wat dat betreft, heb ik wat moeite omdat u zegt: doe maar eerst een A4-tje en als ik dat gezien heb, dan kunnen we beginnen met

50 het debat want dan hebben we iets om over te praten. En dat vind ik qua proces te weinig kwaliteit hebben. DE VOORZITTER: Mevrouw Bijlsma. MEVROUW BIJLSMA: Ja voorzitter, dan toch een reactie. Want ik denk inderdaad dat die gesprekken met de stad leidend hadden moeten zijn. Daar heeft u anderhalf jaar de tijd voor gehad. Dus nu in dit proces, wij willen het proces niet verder frustreren -, zeggen wij: doe in ieder geval een aantal uitspraken zodat die stakeholders zich daarover kunnen uitspreken en ook de mensen in onze stad, zoals we ook doen met andere onderwerpen. WETHOUDER ARBOUW: Maar voorzitter, het idee dat we met Koers gezet begonnen zijn met het opbouwen van de Structuurvisie is natuurlijk gewoon niet waar. We zijn begonnen met de Structuurvisie, met dat proces, op het moment dat men de busreis naar Amsterdam heeft gemaakt. Toen zijn we begonnen. Dus we proberen in een jaar, ietsje ruimer, proberen we een totale Structuurvisie integraal voor de stad te maken. Dat zijn we aan het doen. En dat is de reden waarom ik ook aangeef dat er behoorlijk wat druk op het proces zit. Het is niet zo dat we in 2010 begonnen zijn. Dat is gewoon echt onzin. DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter …, WETHOUDER ARBOUW: Maar als het gaat over het gesprek, want daar zijn we het inhoudelijk eigenlijk al wel over eens dat dat leidend is, dus in die zin ontraad ik de motie en zeg ik: laten we dan parallel oplopen en zodra we die helderheid hebben dat we dat met u als commissie ook gelijk weer delen, die aspecten, daar kunnen we wel een afspraak over maken. Want ik vind het ook wel belangrijk dat als we gaandeweg dingen ophalen die van belang zijn, dat u die weer in het gesprek met de stad ook weer kunt gebruiken. Dan voorzitter…, DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, mag ik daar een vraag over stellen? DE VOORZITTER: Korte vraag, mijnheer Van Lunteren. DE HEER VAN LUNTEREN: Ik snap de redenatie totaal niet. Kijk, we leggen wel ontwikkelaars en corporaties een A4 tje voor met keuzemodellen waar we wel en niet gaan ontwikkelen. Maar waarom zouden we dat dan niet doen met zorginstellingen, met scholen en met andere partijen in de stad? Waarom knipt u daar dan zo hard in? DE VOORZITTER: Wethouder. WETHOUDER ARBOUW: Voorzitter, ik heb in mijn vorige termijn ook aangegeven dat het sociale domein, het ontwikkelen van de toekomstvisie, gewoon wat minder gangbaar is en het iets meer energie kost. Dat heb ik al aangeven. En het goede van het proces is dat we dan dat been nu bijtrekken. Voorzitter, als het gaat om de financiën, want daar wil ik ook iets over zeggen. Deze visie, en dat ben ik met mevrouw Schokker eens, is natuurlijk nog geen financieel document. Wat wij alleen hebben aangegeven, zijn wel een aantal grootheden qua financiën. Dat heeft u namelijk zelf gevraagd. Mijnheer Van Lunteren heeft daar met name ook veel energie in gestoken in die vraag, omdat u namelijk een beetje grip wilde hebben dat als we bepaalde keuzes of richtingen aan het bediscussiëren waren met de stad, dat zowel u als de stad, ook wel gevoel moesten hebben waar we het over hadden qua financiële termen. Daarom hebben we dat gedaan. Maar het is nog niet volledig uitgewerkt in complete financiële overzichten en een soort van uitvoeringsprogramma. Want dat gaat dus nog komen.

51 Dus als het gaat om de conclusies die mevrouw Bijlsma nu al in haar motie trekt, dan zeg ik dat ik daar toch wel een paar nuances op heb. Want allereerst zijn die bedragen voor infrastructuur grofmazig berekend. Maar dan gaat u er onmiddellijk van uit dat de gemeente al die bedragen moet gaan betalen. Maar als u kijkt in het verleden, al die infrastructuurbedragen die wij hebben uitgegeven in de stad, daar is 40 a 50% van bestaat er uit subsidies. En natuurlijk gaan die subsidies in de toekomst wel lager worden. Maar u kunt dus niet die bedragen zomaar even optellen en dan zeggen: ik heb geen geld meer over. Want dat is gewoon niet waar. Nog even los van technologische ontwikkelingen en andere. Want uiteindelijk zullen we naar wat slimmere mobiliteitsmaatregelen moeten waardoor we misschien met minder investeringen wel hetzelfde effect zouden kunnen bereiken. En ook dat willen we in die visie uiteindelijk naar voren brengen. Dus zomaar alles optellen, geeft een vertekend beeld. Tweede punt is het volgende. De bedoeling van deze visie is dat u inzicht krijgt in de grootheden, in de getallen, zodat als we straks een uitvoeringsprogramma hebben, je ergens op kan baseren om keuzes te maken en prioriteiten te stellen. Die keuzes liggen natuurlijk straks bij de coalitievorming, bij de verschillende coalities die dan aan de slag gaan. Alleen dan maak je niet keuzes voor de 4 jaar maar dan maak je keuzes voor de 4 jaar qua uitgaven rekening houdend met dat je weet dat het op langere termijn nodig is. En dat is toch wel een iets andere nuance dan we tot nu toe gedaan hebben. Dan voorzitter, moeten we ook erkennen dat, als je kijkt hoe we natuurlijk omgegaan zijn met de investeringen de afgelopen collegeperioden, dat die verschillende coalities ook wel andere prioriteiten gesteld hebben dan het investeren in infrastructuur. Dat betekent dat als je, dat staat ook duidelijk in de nota, of dat nou gaat over de rioolinvesteringen, of dat nou gaat over de infrastructuur, loop je gaandeweg dus een bepaalde achterstand op. En als je niks doet, betekent dat dat je een aantal knelpunten in de toekomst krijgt. En dat maken we nu zichtbaar. En wanneer u dat gaat oplossen in de komende tijd, dat is dan weer aan de verschillende raadsperioden. Maar het is wel, en het belang van dit document is ook dat we in ieder geval een bewuste keuze maken. En als het dan fout gaat dat u dan kunt zeggen van: dat hebben we inderdaad ook met open ogen gedaan. In die zin voorzitter, denk ik inderdaad dat ik het met mevrouw Schokker eens ben dat het nu nog te vroeg is om al een debat over de financiën te gaan houden maar met name straks bij de uitwerking, als we het scenario bij u voor leggen, en wat zou dat dan betekenen in financiële zin van deze keuzes, dat we dan ook dat debat zullen moeten voeren of u het daarmee eens bent. Dan voorzitter, de heer Van Lunteren had nog expliciet gevraagd naar Bavel Zuid. Bavel Zuid hebben wij ook gezegd dat vanuit de provinciaal ondersteunde behoefte berekening voor bedrijventerreinen, het bleek dat Breda de additionele ruimte echt nodig heeft. Natuurlijk zien we door de economische crisis nu dat die tijd, wanneer hebben we dat nodig, dat dat aan het schuiven is. Dat is de fasering van de heer Lips. Maar het is wel degelijk nog steeds onderbouwd dat we dat op termijn nodig zullen hebben. En dat sluit ook aan bij de gesprekken die u afgelopen maandag bij de Economische Barometer heeft gehoord op de inzichten die daar gehanteerd zijn. DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, mag ik over die fasering dan toch nog een vraag stellen? Want het is nou toch al door de tijd heen. De fasering is wel belangrijk. Wat mijnheer Lips voorstelde, is dat we eventueel ook volgend jaar al iets kunnen gaan neer zetten. En dan zou ik zeggen: handhaaf de compacte stad in de lijn van mevrouw De Bie en zeg dan pas in 2025, - dan zitten wij hier allemaal niet meer -, dan kunnen ze eens gaan nadenken of Bavel Zuid echt nog nodig is. WETHOUDER ARBOUW: In de verdere uitwerking van de visie zullen we daar ook een uitspraak over doen wat ongeveer onze verwachting is dienaangaande. En ja voorzitter, als het gaat over kantoren en als het gaat over detailhandel, hebben we volgens mij in voldoende mate de Kantorennota met het detailhandelsbeleid wat zeer recent is en waar we op ons baseren. En we nemen ook expliciet de keuzes die u als gemeenteraad heeft gemaakt op dit nog wel en verder niet meer. Dat geldt voor de detailhandel en dat geldt voor de kantoren. Dank u. DE VOORZITTER: Tot slot wethouder Akinci nog een korte bemerking. WETHOUDER AKINCI: Voorzitter, kort inderdaad. De heer Van Lunteren vroeg nog om een herbevestiging van wat ik net gezegd heb. Ik bevestig bij deze wat ik net gezegd heb. DE HEER VAN LUNTEREN:

52 Voorzitter, dan houd ik mijn motie nog even aan tot bij de behandeling van de ontwerpvisie. DE VOORZITTER: Wethouder Akinci: WETHOUDER AKINCI: Dan ga ik dat niet eens meer verder specificeren want dan verstaan we elkaar en is iedereen het voor een groot gedeelte toch met elkaar eens. DE VOORZITTER: Goed, we hebben in 2 termijnen gesproken. Ik heb 1, 2, 3, 4 moties. De eerste motie die aan de orde is, is de CDA motie met betrekking tot de keuzenota en daarbij heeft de heer Lips in de overwegingen, en ik vraag u allen even mee te luisteren: de dorpen in relatie tot de stad een eigen karakter kennen en een eigen sociale maatschappelijke visie hebben ontwikkeld. Dat is de verandering die hij voorstelt naar aanleiding van. Ik ga die motie in stemming brengen. Is er behoefte aan het afleggen van stemverklaringen? Wie is voor de motie? De motie is unaniem aangenomen. Wacht even. Excuses, excuses. Wie is voor de motie? Ja. Wie is tegen de motie? Breda’97. Waarvan aantekening. Ja, maar ik zie mensen net wel met de helft van de vinger de lucht in gaan. Dat is ook niet…, De motie Financiële ruimte. Evenwicht people planet profit. Wie wil een stemverklaring hierover afleggen? Mevrouw Van Hasselt, VVD. MEVROUW VAN HASSELT: Voorzitter, wij sluiten ons aan bij andere partijen die zeggen dat het nu vooral om de ruimtelijke keuzes gaat. De financiën komen in een later stadium aan de ordeWij zullen de motie dus niet steunen. DE VOORZITTER: Wie is voor de motie? De leden van de Partij van de Arbeid, SP, Leefbaar Breda, Wie is tegen de motie? De overige leden. De motie is geacht te zijn verworpen. Ruimtelijke vertaling maatschappelijke trends. Behoefte aan het afleggen van stemverklaringen? Mevrouw Van Hasselt. MEVROUW VAN HASSELT: Ja voorzitter, wij vinden het jammer dat de PvdA toch het woordje voordat handhaaft in de motie. Het signaal is duidelijk. Maar we denken dat een A4 tje met vage uitspraken ook niet echt helpt. Het signaal is duidelijk, daar zijn we het mee eens. Maar wij zijn te bang dat het te veel uitstel vergt. Dus wij zijn tegen de motie. DE VOORZITTER: Andere stemverklaringen? Wie is voor de motie? Wie is tegen de motie? De motie is aangenomen. Dan is aan de orde de motie van de SP. Die hebt u aangehouden? Ja. Dan is aan de orde de Structuurvisie Breda 2030, Keuzenota.

53 Wie is voor…, Behoefte aan het afleggen van stemverklaringen? MEVROUW SCHOKKER: Voorzitter, stemverklaring. DE VOORZITTER: Mevrouw Bijlsma, gaat uw gang. En mevrouw Schokker. MEVROUW BIJLSMA: Dank u wel. We zeggen een ja. Maar het is een ja als het gaat om het proces. We zijn het namelijk eens met deelbesluit 3 dat dit document als richtinggevend de stad in kan met de kanttekening dat er dus invulling wordt gegeven aan de motie. Wij willen zo snel mogelijk die keuzes en dit niet verder vooruitschuiven. In dit stadium steunt de Partij van de Arbeid echter niet onderdelen 1 en 2. In de huidige staat is het wat ons betreft geen volledige nota en ook de MER planning lijkt ook niet heel erg realistisch te zijn. Overal geef ik toch het voordeel van de twijfel. Aan de slag dus. En we voelen ons gesteund door de raad in de motie dus we gaan er echt op vertrouwen dat die uitgewerkt wordt. En de financiële ruimte, ja wat ons betreft, is het signaal gewoon heel erg duidelijk en belangrijk geweest. Dus daar gaan we gewoon in mei op verder en dan kunnen we zeggen: nou we hebben het in ieder geval gezegd. DE VOORZITTER: Mevrouw Schokker. MEVROUW SCHOKKER: Ja voorzitter, gezien de discussie en de toezeggingen van het college, stemmen we in met het raadsbesluit met de vermelding dat wij in het dictum onder 1, in plaats van keuzen, keuzemogelijkheden voor ogen hebben. DE VOORZITTER: Mijnheer Van Lunteren, SP. DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, wij zullen overal tegen stemmen en wellicht zelfs wel met dezelfde intentie als mijnheer Van den Berg, waarom die voor stemt. Dank u wel. DE VOORZITTER: Goed. Nog andere stemverklaringen? Aan de orde is de Structuur…, Mijnheer Lips, een stemverklaring. DE HEER LIPS: Het CDA kan ook instemmen. En ik wil eigenlijk nog even de woorden van mevrouw Schokker onderstrepen. DE VOORZITTER: Goed. Wie is voor het voorstel? Wie is tegen het voorstel? De leden van de SP. Dan is het aangenomen. Even een punt van orde. Er staan voor nog een 4 tal punten met 2 minuten. Ik zou u willen vragen met elkaar een poging te wagen rond 23.30 uur tot een afronding te komen of daaromtrent. Anders moeten we morgenmiddag om 16.00 uur verder. En ik hoor van een aantal van u dat dat problematisch is. DE HEER VUIJK: Voorzitter, ik dreig met mijn Bosuilse kiel aan te komen. DE VOORZITTER:

54 Het is goed. Zullen we proberen dan rond 23.30…, Dan sluit ik niet uit, als ze uw verschijning zien, dat de vergadering binnen 1 minuut is afgelopen. 6.

EVALUATIE RECLAMEBELEID 1998/1999 EN NIEUW RECLAMEBELEID BREDA 2020.

1e termijn. DE VOORZITTER: Mag ik vragen kort, puntig. Mevrouw Schokker. MEVROUW SCHOKKER: Dank u wel, voorzitter. Al sinds 2006 wordt er naar aanleiding van de aanvraag van C1000 in Breda gesproken over grootschalige reclamemasten. De uitkomst van deze discussie was dat er in totaal 5 grootschalige masten zouden kunnen komen, inclusief de mast voor naamsbekendheid. Nu blijkt dat in het beleid wat we nu vaststellen, buiten deze 5 masten, ook nog masten mogelijk zijn voor naamsbekendheid. Bij C1000 is altijd sprake geweest van een mast voor naamsbekendheid van 40 meter hoog. Met het nieuwe beleid is het dus onduidelijk hoeveel reclamemasten van die hoogte er nog kunnen komen. GroenLinks gaat dan ook schoorvoetend akkoord. En als er een verzoek komt voor een nieuwe reclamemast, dan zouden we dat verzoek graag bespreken in de commissie Ruimte. DE VOORZITTER: Dank u zeer. Mevrouw van Mourik, Partij van de Arbeid. MEVROUW VAN MOURIK: Dank u, voorzitter. Ja, de Partij van de Arbeid had het voorstel meegenomen omdat er dezelfde zorgen leefden over het niet opnemen van kwantitatieve eisen oftewel een maximum hoeveelheid van grootschalige reclamemasten, mede naar aanleiding van het C1000 verhaal. Voor ons was de beantwoording van de wethouder van de raadsbrief van 28 januari voldoende om deze zorgen ver weg te nemen. Dus wij zullen voor het voorstel stemmen. DE VOORZITTER: Dank u zeer. Mijnheer Van den Berg. DE HEER VAN DEN BERG: Dank u wel, voorzitter. Ik zal er kort een punt uitlichten. En dat gaat om sponsoraanduidingen op rotondes. Dat doen we al sinds een tijdje. Dat levert € 20.000,-- per jaar op, heb ik begrepen. De opbrengsten van de buitenreclame moeten geoptimaliseerd worden, staat in de stukken. Ik heb daar al eens vragen over gesteld. Want ik vind eigenlijk dat hier aan de raad wordt gevraagd een afweging te maken zowel van financiële en esthetische aard maar ook inzake verkeersveiligheid. Maar daar heb ik eigenlijk verder geen gegevens voor. Nou heb ik ook begrepen dat we problemen hebben met de registratie van de black spots en dat er eigenlijk weinig verkeersonderzoek is voorafgegaan aan het fenomeen sponsoraanduidingen op rotondes. Omwille van de duidelijkheid zal ik me wat praktisch uitdrukken: ik wil graag gegevens hebben hoeveel mensen ik extra per jaar van de fiets af rijd voor € 20.000,--. DE VOORZITTER: Dank u zeer. Mijnheer Van Lunteren, SP. DE HEER VAN LUNTEREN: Dank u wel, voorzitter. Even vanaf hier omdat ik een amendement heb. De discussie ja, het is allemaal gezegd over die masten. Ik deel de zorg maar de brief was ook redelijk. Mijn punt tijdens de vergadering was dat kunst en architectuur en reclame weer op een hoop is gegooid. En ik vind dat we wel helderheid moeten houden van wat is kunst en wat is commerciële reclame. Vandaar dat ik een amendement

55 heb en wellicht als u hem voorleest, dan scheelt dat een hele hoop spreektijd en dan snapt iedereen wat ik bedoel. DE VOORZITTER: Overwegend dat reclame uitingen geen kunstobject of landmarks zijn maar hooguit kunstzinnig kunnen worden vorm gegeven, reclame verkopen als kunst of …. Geen eerlijk beeld schept van de commerciële motieven van de reclamemaker, reclame pas als niet commercieel beeldbepalend element voor de stad dient te worden aangemerkt als in de loop van decennia de waardering van het publiek daartoe aanleiding geeft. Besluit het beleidsplan Buitenreclame Breda 2020 vast te stellen met dien verstande dat aan de alinea’s over raakvlakken tussen kunst, architectuur en reclame op pagina 3, 4 en 14 de volgende zin wordt toegevoegd: actuele reclame uitingen worden thans niet onder de noemer kunst of…. toegepast in de stad. In de loop van decennia zal de waardering voor een reclame uiting uitwijzen of dit uitmondt in de behoefte deze te behouden als beeldbepalend element in de stad. MEVROUW KOGER: Mijnheer de voorzitter, wilt u even uitleggen wat u voorgelezen heeft? DE VOORZITTER: Dan kan ik het beter uitreiken want dat werkt niet. Ja goed…, DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, dan wil ik hem zelf wel toelichten. Kijk, het gaat er om mevrouw Koger dat we niet moeten verzanden in een discussie van we zetten kunst neer of we zetten reclame neer. Als Mac Donalds een prachtig kunstwerk neerzet maar het is wel keihard reclame, moet het wel helder blijven of we iets neer zetten voor commerciële reclamedoeleinden of dat iets een kunstwerk is. En als we dat helder hebben, dan vind ik het allemaal prima wat we neerzetten in de stad. Maar het moet leiden tot een vermenging van belangen. Het moet helder zijn of iets staat voor reclame of voor kunst. Dank u wel. DE VOORZITTER: Goed. U heeft de tekst voor u liggen als het goed is. In dat opzicht hoop ik dat u het nog een keer wilt overlezen. Er staat echt wat ik heb voorgelezen. Nog andere leden van uw raad? Dan is het woord aan de wethouder. WETHOUDER BERGKAMP: Voorzitter, 3 vragen, 3 antwoorden. De opmerking van GroenLinks over reclamemasten. Ja, u formuleert nu beleid en vanuit dat beleid gaat de wethouder uitvoeren met zijn ambtenaren. En als u vindt dat het beleid niet goed wordt uitgevoerd, dan roept u de wethouder ter verantwoording. Dus dat betekent dat wij, dat ik niet vooraf niet met dit beleid naar de commissie ga met de vraag of u het eens bent met een mast of niet. Ik ga het beleid, wat u hopelijk vanavond vaststelt, uitvoeren en u controleert mij daarop. De heer Van den Berg vraagt iets…, MEVROUW SCHOKKER: Voorzitter…, WETHOUDER BERGKAMP: wat ik niet heb, wat er niet is. DE VOORZITTER: Mevrouw Schokker. MEVROUW SCHOKKER: Ja voorzitter, we zouden toch wel graag van de wethouder willen horen waarom dat dan niet zou kunnen, dat naar de commissie halen. Want als het echt een mast is van boven de 40 meter, dan zou daar toch ook wel in het bestemmingsplan over gepraat moeten worden. DE VOORZITTER: De wethouder.

56 WETHOUDER BERGKAMP: Voorzitter, als de toepassing van de criteria leidt tot aanpassing van het bestemmingsplan, dan komen wij met dat voorstel naar u toe. Dus daar waar dat speelt, is dat bijna vanzelfsprekend. Dus dat wil ik dan…, Als dat de toezegging is die mevrouw Schokker wil horen, dan krijgt zij die van mij nu ter plekke. Als dat bedoeld was als een generieke afspraak, dan zeg ik daar geen ja op omdat we daarvoor met elkaar beleid formuleren. Nogmaals, als toepassing van dat beleid leidt tot een wijziging van het bestemmingsplan, dan vanzelfsprekend komen we daar eerst voor bij u terug. De heer Van den Berg vroeg in de commissie al naar consequenties op het gebied van de verkeersveiligheid. Dat wat we hebben en dat wat we hebben kunnen nagaan, zelf en bij een aantal buurgemeenten, heb ik u geschreven. Meer dan dit hebben we niet. Dus ik kan niet voldoen aan de vraag, het antwoord geven op de vraag die u astekt want we weten het gewoon niet. En de heer Van Lunteren is naar mijn idee bang voor iets wat zich niet gaat voordoen. Deze nota formuleert een aantal kwalitatieve eisen. Al riekt het maar naar reclame, dan gaan wij initiatieven die er in de stad zijn, beoordelen met de lat van de nota die we nu vanavond vaststellen. Dus u hoeft niet bang te zijn dat er een verstopte truc is om langs de lijn van kunst reclame te gaan maken. Dat laat onverlet dat als er kunst in de stad is, laten we zeggen wat gesteund of ondersteund of gesponsord wordt, dat we dat op zijn merites beoordelen.. Maar de angst die u heeft, is echt overbodig. En in die zin is de motie ook overbodig. 2e termijn. DE VOORZITTER: Wie van u heeft behoefte aan een 2e termijn? Mijnheer Van den Berg. DE HEER VAN DEN BERG: Dank u voorzitter. Een klein vervolgvraagje dan. Ik begrijp dat deze gegevens er niet zijn. Maar begrijp ik dan de wethouder ook goed, als ik een beetje voel dat hij er ook niet zoveel behoefte aan heeft om dit te weten? DE VOORZITTER: Wethouder. WETHOUDER BERGKAMP: Voorzitter, ook de behoeften van de wethouders zijn onbegrensd..., DE VOORZITTER: Het woord is aan de wethouder. WETHOUDER BERGKAMP: als het gaat om het hebben van inzicht. Maar ik moet ook even kijken naar wat er praktisch wel en niet kan. En nogmaals, wij hebben op basis van uw vraag in de commissie uitgebreid geïnformeerd, intern en bij andere gemeenten, of er signalen zijn die wijzen op toename van de verkeersonveiligheid, en niemand heeft dat kunnen bevestigen. En wat mij betreft, is dat een voldoende antwoord op dat wat u wilde weten en daar wil het dan maar bij houden. DE VOORZITTER: Mijnheer Van Lunteren tot slot. DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, als dit precies is in mijn amendement als wat de wethouder voor ogen heeft, dan snap ik niet waarom hij hem niet gewoon overneemt en in het beleidsstuk opneemt. Het zijn 2 zinnetjes. Nou, dat is tegenwoordig met de stand der techniek bijna een fluit van een cent. Dank u wel. Zeker als je 25 man personeel daarvoor ter beschikking hebt. DE VOORZITTER: Tot slot de wethouder. WETHOUDER BERGKAMP: Voorzitter, mijn voorstel is om de motie niet over te nemen omdat het vervolgens een inperking geeft in wanneer je iets kunst vindt of niet. En dat is een discussie die moet misschien nog eerder

57 door mijn collega wethouder gevoerd worden. Maar goed, samen willen we hem wel voeren. Er zijn best kunstuitingen waarvan je eerder kan vaststellen dat het kunst is anders dan pas na een paar decennia. Dus u vraagt echt iets wat niet nodig is. De angst die u heeft, is ook niet nodig want met dit beleid grendelen wij dat soort risico’s die u ziet, echt af. En daarom onze reactie bij deze motie: niet nodig. DE VOORZITTER: Goed. We hebben in 2 termijnen gesproken. Er is een amendement. Is er behoefte aan het afleggen van een stemverklaring rondom het amendement? Mevrouw Schokker, stemverklaring. MEVROUW SCHOKKER: Ja, voorzitter. Wij zullen het amendement niet steunen. De wethouder heeft ons overtuigd dat in dit beleid voldoende garanties ingebouwd zijn dat dus het amendement overbodig is. DE VOORZITTER: Dank u zeer. Nog anderen? Dan is aan de orde de stemming over het amendement. Wie is voor het amendement? De leden van de SP. Wie is tegen het amendement? De overige leden. Het amendement is geacht te zijn verworpen. Aan de orde is het voorstel. Wenst iemand stemverklaringen af te leggen? Mijnheer Van den Berg, Breda’97. DE HEER VAN DEN BERG: Voorzitter, het antwoord van de wethouder stemt ons niet helemaal tot tevredenheid. We zullen toch voor stemmen en we komen hier op een ander tijdstip in een andere vorm wel op terug. DE VOORZITTER: Akkoord. Nog andere stemverklaringen? Wie is voor het voorstel? Het voorstel is unaniem aangenomen. 7.

BELEIDSKADER AANPAK HUISELIJK GEWELD WEST-BRABANT. “VAN HANDELINGSVERLEGEN NAAR VERANTWOORDELIJKHEID”

1e termijn. DE VOORZITTER: Wie van u? Het woord is aan mijnheer Spapens. DE HEER SPAPENS: Dank u wel, voorzitter. Voorzitter, voor de goede orde: dit onderwerp is zo belangrijk dat ik weiger om dit af te raffelen. Ik ga ook niet sneller praten. En ik wil gewoon de korte tekst die ik heb, ongeveer 2 minuten, afmaken, waarin ook nog een motie verborgen zit. Een veilig thuis, het zou de gewoonste zaak van de wereld moeten zijn. Dat is het voor een grote groep overwegend vrouwen niet. Zij worden geconfronteerd met huiselijk geweld. Als term wellicht algemeen aanvaard, het blijft een knuffelterm. Thuisgeweld. Seksueel gerelateerd geweld. Eergeweld. Een hele reeks aan geweld. En dus ook een hele reeks aan organisaties die uit de taart van hulp allen een deel hebben, met overlap. Een casus welke altijd weer anders is. Dit beleidskader moet organisaties die in de regio betrokken zijn bij de oplossing van dit probleem, ondersteunen met als gezamenlijk doel: veilig thuis. Hoewel de ambitie is om het slachtoffer te ondersteunen, blijkt in de praktijk vaak dat slachtoffers hun thuis moeten verlaten om het geweld te stoppen. Als SP zijn we al lange tijd warm pleitbezorger…, ssst, om het huidig…,

58

DE VOORZITTER: Gaat u rustig verder. DE HEER SPAPENS: zijn we lange tijd warm pleitbezorger om het huidige…, Ja, het is een beetje onrustig. DE VOORZITTER: Ja, dat komt ook bij andere onderwerpen voor. Gaat u verder. DE HEER SPAPENS: om het huidige urgentiesysteem van KlikvoorWonen onder de loep te nemen en uit te breiden, voor mensen met kinderen die door privéproblemen moeten verhuizen. Daar valt verhuizing als gevolg van huiselijk geweld, wat de SP betreft, onder. Nu moet er sprake zijn van een levensbedreigende situatie. En wat is dan een levensbedreigende situatie? Wij als SP vinden dat verhuizing als gevolg van huiselijk geweld niet mag wachten tot levensbedreigende situaties dusdanig uit de hand lopen dat men echt voor zijn of haar leven moet vrezen. Een vrouw die met haar kinderen vlucht, loopt nog steeds tegen een muur van onmogelijkheden op. Daarvoor heb ik deze motie. DE VOORZITTER: Verzoekt het college de definitie van levensbedreigend bij afweging van urgentieverklaring voor woningtoewijzing nader uit te werken, zodanig dat slachtoffers niet eerst ernstig fysiek of psychisch beschadigd moeten zijn voor een urgentieverklaring wordt verkregen. DE HEER SPAPENS: Dank u wel, voorzitter. Ik houd het kort. De SP is benieuwd naar de mening van wethouder Meeuwis hierop. En natuurlijk ook naar zijn collega Bergkamp die daar ook voor een deel over gaat. In de afgelopen commissie Maatschappij uitte commissielid de heer Uijl zijn zorg over Valkenhorst en € 150.000,-- structurele bezuiniging op vrouwenhulpverlening. Valkenhorst heeft meer hulp met minder geld moeten verlenen en de rek is er uit. Het antwoord van de wethouder in de commissie: er is nu geen probleem en als dat er komt, welnu, dan hebben wij een probleem. Vooruitlopend op het werkbezoek dat de heer Uijl en ik morgen in het begin van de middag brengen aan Valkenhorst, vraag ik de wethouder en de raad alvast rekening te houden met problemen. Het laatste stuk voorzitter. De maatschappij verhardt en verhardt ook achter de voordeur. We mogen niet toekijken en alleen het verbeter de wereld en begin bij jezelf principe toepassen. Waar nodig, moet er ingegrepen worden. Het beleidskader wat voor ons ligt, biedt daarin handvaten wat wij als SP van harte ondersteunen. Dank u wel, voorzitter. DE VOORZITTER: Dan de heer Aartsen, VVD. DE HEER AARTSEN: Voorzitter, ik had een prachtig stukje proza voorbereid maar ik zal me richten tot de kern, in dit geval mijn motie, zoals ook al aangekondigd in de commissie. Voorzitter, het is geen geheim dat voor de VVD fractie dit een belangrijk thema is. De VVD is voorstander van een kleine overheid maar wel een daadkrachtige overheid, een overheid die er ook daadwerkelijk is voor de mensen die het het hardst nodig hebben. En de mensen en de kinderen die slachtoffer zijn geworden van huiselijk, seksueel of zelfs erger geweld, horen daar volgens ons zeker onder. En de VVD zal dan ook altijd kiezen voor het slachtoffer in plaats van voor de dader. Voorzitter, wij hebben al vaker aandacht gevraagd voor een deel wat wij mistten in delen van deze notitie en dat was het seksueel geweld en met name de samenwerking in de keten daarin. Ik heb gewezen naar andere steden. En in andere steden hebben ze ruime ervaring in een samenwerkingsaanpak op deze gebieden. In Utrecht en Denemarken bijvoorbeeld zijn al jaren samenwerkingsconcepten en, - excuses voor collega’s mevrouw Van Hemel en de heer Spapens, maar ik ga de naam toch even uitspreken -, het centrum voor seksueel geweld in Utrecht en de bekende Rape centra in Denemarken. Dat zal de laatste keer zijn. Vandaag kwam daar ook bij het nieuws uit Tilburg en Venlo waar ze Family Justice Centra uit Amerika hebben gekopieerd en die zijn gestart. Dezelfde samenwerkingsaanpak en waarbij juist het slachtoffer centraal staat en waarbij de samenwerking omheen is gebouwd. Een aanpak waarbij alle partijen naar buiten toe een front vormen richting het slachtoffer. De samenwerking is gericht op het slachtoffer wiens hulp

59 centraal staat. Niet meer 5 keer je verhaal doen tegen 5 verschillende personen en 5 verschillende organisaties maar bij een persoon van een en dezelfde organisatie die alles op de achtergrond regelt en die ook tijdens deze moeilijke tijd jouw begeleider is. Een betere samenwerking tussen ziekenhuizen en politie waardoor de pakkans en aangiftebereidheid, - ook een hele belangrijke voorzitter, flink omhoog gaat. Betere nazorg zodat herhaling wordt voorkomen en slachtoffers weer terug de samenleving in kunnen. Voorzitter, de VVD zou een dergelijk centrum, een dergelijk samenwerkingsconcept ook graag in Breda zien. De uitvoering en daarmee ook de naam, gekscherend, laat ik graag over aan het college, of nog beter gezegd, aan de professionals. Voor ons is belangrijk dat de slachtoffers niet worden lastig gevallen met bureaucratie en procedures maar juist de hulp krijgen die ze nodig hebben en centraal staan in deze verschrikkelijke zaken. En daarom dien ik ook deze motie in samen met de collega’s van het CDA, Trots op Nederland, Leefbaar Breda en D66. DE VOORZITTER: Draagt het college op een onderzoek te doen samen met professionals in het veld naar een samenwerkingsconcept tussen ziekenhuizen, politie, justitie en hulpverleners, geïnspireerd op voorbeelden elders, waarbij slachtoffers van bovengenoemde thema’s centraal staan en zo de huidige aanpak op seksueel geweld te verbreden. Is breed ondersteund: D66, Leefbaar Breda, Trots op Nederland, CDA, VVD. DE HEER AARTSEN: Voorzitter, als u mij toestaat…, DE HEER SPAPENS: Voorzitter, mag ik een vraag stellen? DE VOORZITTER: Mijnheer Spapens. DE HEER SPAPENS: Mijnheer Aartsen, uw motie is op zich duidelijk. De vraag die wel bij ons is blijven hangen, is: hoe gaat u van de partijen verlangen dat zij hieraan meewerken? Stel dat een partij zegt: hartstikke goed maar wij hebben budget nodig voor mogelijkheden. Gaat u dat dan een op een van hen eisen of is juist dan de gemeente aan zet om dat te faciliteren? DE HEER AARTSEN: Ja voorzitter,volgens mij heeft de gemeente hierin een regierol en als daarin samen met andere partijen een concept kan worden bedacht waarbij hulp aan het slachtoffer verbeterd is, kan daar niemand tegen zijn. Maar stel dat een organisatie tegen is. Dan lijkt mij dat niet erg verstandig van die organisatie want dan is die namelijk tegen een betere hulp aan het slachtoffer. DE VOORZITTER: Goed. Gaat u verder. DE HEER AARTSEN: Ja voorzitter, als u mij toestaat, ga ik reageren op de motie van mijnheer Spapens zodat ik waarschijnlijk geen 2e termijn nodig zal hebben. Hoe sympathiek die motie ook is, ben ik er eigenlijk principieel op tegen, en wel om het feit dat deze motie er van uit gaat dat het slachtoffer dit maal het huis bijna letterlijk, laat ik dat ook maar zeggen, uit huis wordt gemept. En volgens mij moeten wij straks naar een situatie waarbij niet het slachtoffer uit huis gaat maar waarbij de dader uit het huis gaat. Dat lijkt mij echt idioot dat dit nog steeds niet vaak het geval is. Dus ik zou die motie ook niet willen steunen maar meer willen combineren met een oproep om nog meer gebruik te maken van het huisverbod voor daders zodat slachtoffers niet letterlijk het huis uit worden geslagen, voorzitter. DE VOORZITTER: Dank u zeer. DE HEER SPAPENS: Een korte reactie voorzitter, als het mag. DE VOORZITTER: Heel kort.

60

DE HEER SPAPENS: Mijnheer Aartsen, ik begrijp de reactie, alleen de vraag die dan bij mij op komt is dan meteen: kunt u garanderen voor iedereen in Breda dat dit dus niet aan de orde is? Want ik ben toch in het recente verleden een aantal voorbeelden tegengekomen waar dit wel aan de orde is, men uit huis geslagen is en nog steeds geen nieuw huis gevonden heeft. DE HEER AARTSEN: Voorzitter, daar ga ik in 2 zinnen op reageren. Een zin is heel flauw, namelijk dat u geen garanties kunt krijgen behalve dan die op wasmachines. En de tweede is inhoudelijk gericht, namelijk dat u de VVD niet kunt beschuldigen van het niet hard willen aanpakken van daders. Dus ja, hoe harder wij daders van huiselijk geweld en seksueel geweld kunnen aanpakken, hoe harder en sneller wij hen het huis uit kunnen krijgen, en het liefst nog de Koepel in, ben ik dat met u eens. DE HEER NOUHI: Voorzitter, ik heb even een vraag. Kijk, wij kiezen ook voor de slachtoffers. Alleen is het wel zo dat slachtoffers van huiselijk geweld in scheidingssituaties, moeders dus vaak, het schijnt dus ontzettend moeilijk te zijn voor hen om een nieuwe woning te krijgen. En de daders die blijven vaak gewoon wonen in zo’n huis. Dus wat dat betreft, heeft de SP wel gelijk en u niet, vind ik. DE HEER AARTSEN: Nou ja, voorzitter nogmaals, u gaat er meer van uit, en dat komt misschien door uw politieke achtergrond, dat de slachtoffers het huis moeten verlaten en dat die dader doodleuk in dat huis kan blijven wonen, terwijl ik veel meer zeg: dat slachtoffer blijft hoe dan ook in dat huis zitten en wij gaan er alles aan doen, alles aan doen, om die dader het huis uit te krijgen. DE HEER NOUHI: Dat vind ik heel goed maar de praktijk is veel weerbarstiger. DE HEER AARTSEN: Daarom probeer ik mijnheer Nouhi, die praktijk te veranderen en te zorgen dat die dader er ook daadwerkelijk uitgaat. DE HEER NOUHI: Precies. Maar dan moet u dus aan de urgentiecriteria…, DE VOORZITTER: Goed. Ik denk dat dit gewisseld is. Het woord is aan de heer Nouhi, Partij van de Arbeid. DE HEER NOUHI: Ik had eigenlijk nog wat vragen aan de heer Aartsen. Kijk, onder huiselijk geweld vallen meerdere vormen van geweld. Die overlappen elkaar vaak. In de nota staat ook dat er steeds meer wordt gewerkt richting een front office, dus waar iedereen terecht kan voor alle soorten geweld. In de motie die hier nu ligt, wordt sekseel geweld er eigenlijk weer uitgelicht. Dat staat eigenlijk ook op gespannen voet met wat er in de nota staat. Vindt u niet? DE HEER AARTSEN: Nee, dat vind ik niet. Nee, dat vind ik niet voorzitter, laat ik daar nog een zin aan wijden. Omdat juist in de nota gesproken wordt over huiselijk geweld en er eigenlijk maar 2 alinea’s zeg ik even uit mijn hoofd, wordt gesproken, niet eens over seksueel geweld, maar over zedenzaken. En als u zich de beantwoording van de wethouder tijdens de commissie nog kunt heugen, heeft hij gezegd dat het hier om scenarioteams gaat die zich specifiek richten op minderjarigen en mensen met een verstandelijke beperking. En wat ons betreft, moet hulp voor slachtoffers van seksueel geweld voor iedereen gelden en niet alleen voor die twee doelgroepen. DE VOORZITTER: Goed. DE HEER NOUHI: Dat klopt, maar…,

61

DE VOORZITTER: Nee…, DE HEER NOUHI: Nog even, want dit is wel belangrijk…, DE VOORZITTER: Nee, ik kap het af. Ik ga nu naar de andere termijn. Ik denk dat het voldoende gewisseld is. U krijgt nu de inbreng van uw termijn want u had zich daarvoor aangemeld. Het woord is voor u. DE HEER NOUHI: Ik blijf voor de tijd dan maar even op mijn plek zitten. Zoals we in de commissie hebben aangegeven, bepaalt de wet dus dat de veroorzaker van huiselijk geweld het veld moet ruimen. We weten ook dat dit niet altijd gebeurt en dat gescheiden moeders bij huishoudelijk geweld, excuses, bij huiselijk geweld niet onder de urgentiecriteria vallen en jarenlang moeten wachten op een huurwoning. Alleen maar afstemmen met de corporaties uit onze regiogemeenten volstaat wat ons betreft niet. De PvdA zal op dit punt terug komen met de bespreking van de urgentiecriteria in de commissie Ruimte, om zo eventueel mogelijkheden te creëren voor verruiming van deze criteria, zodat de moeders met kinderen, nogal logisch, niet jarenlang in een gewelddadige leefomgeving gevangen zitten. De in de nota voorgestelde ideeën voor het onderzoeken hoe op beleidsniveau met de huidige nieuwe partners samengewerkt kan worden, ondersteunen wij dan ook. Nu zijn in de adviserende stuurgroep waar Breda voorzitter van is, de zorg- en de strafketen vertegenwoordigd. Hieronder staan 2 adviesgroepen die voeling houden met de lokale praktijk van gemeenten en ook op eigen niveau wordt ingezet op samenwerking zodat ze elkaar makkelijk kunnen vinden. De PvdA vindt dat we voorzichtig moeten zijn met het optuigen van te veel structuren en geen bos aan meldpunten moeten creëren waardoor het voor een slachtoffer wellicht verwarrend kan zijn waar men terecht kan voor huiselijk geweld. Daar wil ik het even bij laten. DE VOORZITTER: Dank u zeer. Mevrouw Koger, GroenLinks. MEVROUW KOGER: Dank u wel. Zoals ik in de commissie al heb gezegd, wat ons betreft zo snel mogelijk aan de slag met deze nota, zonder teveel organisatorische rompslomp. Maar dat herhaal ik alleen even. Ik heb een beetje…, Ik wil zo meteen een motie indienen over eergerelateerd geweld. Ik heb bij de commissie al gezegd: in het stuk staat het ene woordje eergerelateerd geweld en verder niets. Ik denk dat het toch een specifiek probleem is wat een specifieke oplossing vraagt. En ik wil daarom in die motie, in deze motie…, Ik wil een motie indienen om nadrukkelijke aandacht voor dit hele specifieke probleem te krijgen. Laat ik maar meteen even ingaan op de motie van de VVD. Op zich zijn slachtoffers van seksueel geweld natuurlijk ook een doelgroep die onder dit beleid valt. Ik vind alleen het wel heel erg gericht op seksueel geweld. En huiselijk geweld is echt veel meer. Maar ook seksueel geweld. Uiteraard. En daardoor heb ik wat moeite met die motie. Ik schrik ook een beetje van de bijdrage van de VVD over de repressie, de sterke repressieve houding. Natuurlijk moeten we mensen die iets doen wat niet mag, aanpakken. De dader moet aangepakt worden. Maar daar helpen we het slachtoffer niet mee. En het gaat nu om slachtoffers. DE HEER AARTSEN: Voorzitter, als ik daar toch even kort op mag reageren. Mij werd gevraagd of op het moment dat het slachtoffer het huis verlaat, en de dader blijft wonen, of ik dan allerlei maatregelen wilde nemen. En toen heb ik gezegd: ja dat is de wereld op zijn kop en volgens mij moet de dader het huis uit, in plaats van dat het slachtoffer het huis uit wordt geslagen door de dader. MEVROUW KOGER: Dat ben ik tot op zekere hoogte met u eens. Maar de werkelijkheid is vaak anders en vluchten vrouwen het huis uit. Daar zitten we ergens in het midden. Maar ik schrok een beetje van uw repressieve houding. Ik wil het gewoon hier even verder bij laten en deze motie indienen.

62

DE VOORZITTER: Dank u zeer. Verzoekt het…, DE HEER UÇERLER: Voorzitter…, DE VOORZITTER: Mijnheer Uçerler, CDA. DE HEER UÇERLER: Even over de motie van GroenLinks, een paar vragen voorzitter. Het is een belangrijk maatschappelijk thema maar toch vind ik uw motie zwak onderbouwd. U zegt bij de overweging dat hulpverleners uit eigen groep ingezet moeten worden. Heeft u de ervaring dat dat niet gebeurt? Dat is een vraag. Bedoelt u daarmee dat u ook exclusief beleid wilt voeren, hoe verschrikkelijk dat de term ook mag zijn? En u verzoekt het college middelen vrij te maken voor de aanpak…, U hoort mij niet? MEVROUW KOGER: Nee, nee. Met dat hoesten erdoor verstond ik u niet. Dus als u de laatste zin wilt herhalen. DE HEER UÇERLER: Waar was ik gebleven? U verzoekt het college bepaalde middelen vrij te maken voor de aanpak van deze problematiek. Aan welk deel van de beschikbare middelen had u gedacht? Dat zijn dus de vragen. MEVROUW KOGER: Binnen de bestaande middelen gewoon prioriteit, of tenminste daar ook aandacht aan te besteden. We hebben een budget. Dat kunnen we op een bepaalde manier uitgeven. En ik wil gewoon extra aandacht vragen binnen dat budget voor deze groep mensen die inderdaad een specifieke behandeling, specifieke vaardigheden vragen, die zijn er wellicht ook maar ik denk dat we daar best, het is een hele ingewikkelde groep, en als de wethouder mij nu kan zeggen dat er volop aandacht is en dat er specifieke mensen zijn die dat allemaal exact kunnen doen, dan trek ik deze motie in. DE HEER UÇERLER: Mevrouw Koger, ik heb het in de commissie aan u ook gevraagd en ook aan de wethouder. U weet niet eens hoe groot deze problematiek in de regio speelt. MEVROUW KOGER: Dat vind ik geen argument want er zijn een heleboel dingen die we niet weten. Want hoeveel boeven bestaan er? Want we betrappen er maar een paar. We weten dat het probleem speelt. DE VOORZITTER: Goed. Ik denk dat dit voldoende gewisseld is. Mevrouw Van Hemel. Dat was uw inbreng mevrouw Koger? Mevrouw Van Hemel, D66. MEVROUW VAN HEMEL: Was mijnheer Uçerler klaar? DE VOORZITTER: Ja, ja. MEVROUW VAN HEMEL: Akkoord. Ik wilde even een kleine toevoeging doen. Want er is voor mijn gevoel wat verwarring. De motie van mevrouw Koger is heel sympathiek maar de organisatie is ook geconsulteerd in het tot stand komen van dit beleidskader. Dus daarmee ondervang je toch wel wat vragen waarmee mevrouw Koger zit.

63 En ik denk dat de motie die de heer Aartsen heeft ingebracht, haar motie eigenlijk includeert, dus dat we daar veel meer handen en voeten hebben om tot een werkbaar systeem te komen rondom dit geweld. En verder wilde ik het even hierbij laten. DE VOORZITTER: Helder. Nog anderen? DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, misschien kunt u de motie even voorlezen. Dan weet ik waar het over gaat. DE VOORZITTER: Dat wilde ik, maar ik dacht dat hij inmiddels ook is rondgedeeld. En ik wilde dat als afronding doen. Verzoekt het college een deel van de beschikbare middelen nadrukkelijk te gebruiken om de aanpak van eer gerelateerd geweld een extra impuls te geven. En ik denk dat mevrouw Koger dat nadrukkelijk heeft toegelicht. Motie maakt deel uit van de beraadslagingen. Nog andere leden? Het woord is aan wethouder Meeuwis. WETHOUDER MEEUWIS: Voorzitter, dank u wel. Ook ik zal trachten het kort te houden. Ik zal even ingaan op de moties die voor liggen. Ik kan mevrouw Koger voorzitter, op haar wenken bedienen om 2 redenen. Er is in de regio specifieke kennis op het gebied van eer gerelateerd geweld beschikbaar. Het steunpunt beschikt over 2 functionarissen die hiervoor ook speciaal zijn opgeleid. En daarnaast werkt het steunpunt hier nauw samen met de Vrouwenopvang de Bocht in Tilburg omdat deze ruime ervaring heeft met de opvang van slachtoffers van eerdreiging. Daarnaast zijn met de politie in de regio specifieke en sluitende afspraken gemaakt over het werkproces rondom zaken van eer gerelateerd geweld en dreiging van allerlei familiedrama’s. Dus we doen al een heleboel. Een tweede reden waarom u deze motie niet in ieder geval aangenomen wilt hebben. Omdat we namelijk en dat hebben we ook in de commissie gewisseld, dit is een regionale nota die gaat over regionaal beleid voor en door professionals, met elkaar afspraken maken, 18 gemeenten die hieraan meedoen, die dit onderschrijven. Het is ook niet sjiek om dan als grote gemeente te zeggen: we hebben het allemaal keurig op draagvlak afgestemd, georganiseerd met elkaar, we hebben het ingericht en georganiseerd en als iedereen dan vervolgens zijn eigen punt in het budget gaat zitten maken, dan loop je het risico dat dit de laatste keer is dat je sluitende afspraken op draagvlak in de regio maakt, denk ik. Dus in die zin wil ik u dat ook op die manier ontraden. De motie die is ingediend door de SP. Ik moet u eerlijk zeggen dat ik uw overweging snap. Want ik heb dat gevoel ook wel eens. En dat het soms best lastig is dat mensen soms nou ja, achteraan in de rij komen te staan waarvan je denkt: waar hebben die dat aan verdiend. Ik ben het ook eens met de opmerkingen die uit de commissie van de heer Aartsen komen. Die zegt: het beleid moet er ook vooral op gericht zijn dat daders uit huis worden geplaatst. En daar is ook beleid op gericht. Dus niet het slachtoffer in eerste instantie opvangen maar de dader met de instrumenten die de burgemeester heeft, het opleggen van huisverboden, dat soort zaken, mensen weg plaatsen van het slachtoffer, en daar ook met de politie goede afspraken over maken. Dat moet de voorkeur hebben. Het zal altijd moeten worden uitgedeald ook met de criteria, de urgentiecriteria zoals die door het college ook met de woningbouwcorporaties worden gemaakt. Ik denk dat het voorstel wat door de heer Nouhi wordt gedaan om op een moment op korte termijn een keer in de commissie Ruimte over dit soort criteria en urgentie te spreken, er zijn volgens mij meer situaties denkbaar, meer dan alleen slachtoffers van huiselijk geweld, waar je dit voor kunt denken, die het slachtoffer zijn, die in die positie zijn gekomen, om daar eens een keer breed over te discussiëren en dat als opdracht mee te geven in de onderhandelingen of in de besprekingen met de corporaties. Die hebben we daar wel bij nodig want zoals u weet, heeft de gemeente zelf geen woningen voor dit soort toepassingen. Dus ik zou u willen voorstellen om die motie daar vooral dan even dan en uw intenties daar aan de orde te stellen en hoewel ik het eens ben met wat u zegt, ik de motie als zodanig te eng geformuleerd vind.

64 DE HEER SPAPENS: Voorzitter, mag ik iets vragen? Een korte verhelderende vraag. Als ik u goed begrijp, zegt u: ik snap uw overweging. Ik beluister bij u dat u constateert dat urgentie er is en als ik u goed beluister dan gaan we in een eerstvolgende commissie Maatschappij neem ik aan, maar misschien gecombineerd met Bouwen en wonen, het er verder over hebben om te kijken of we in een groter kader wat meer urgentiespecifieke dingen kunnen maken. WETHOUDER MEEUWIS: Ik heb uw collega van de Partij van de Arbeid horen zeggen dat hij voor een volgende bespreking in de commissie Ruimte en de discussie met de heer Bergkamp een notitie wil voorbereiden waarin hij urgentiecriteria wil agenderen voor het overleg voor het toewijzen van woningen wat het college heeft met de woningbouwcorporaties. Het lijkt mij gewoon verstandig dat u daar met uw goede intenties gewoon aansluiting bij vindt. Maat dat laat ik dan verder aan u. Dat is gewoon een tip. DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, met alle respect, maar mag ik daar de reactie van mijnheer Arbouw op hebben als wethouder? Want we hebben deze discussie al wel 34 keer gevoerd met wethouder Arbouw. WETHOUDER MEEUWIS: Wethouder Bergkamp. DE HEER VAN LUNTEREN: Wethouder Bergkamp. Excuses. Wethouder Bergkamp. WETHOUDER MEEUWIS: Laat mij eerst even. Want ik heb nog een motie. De motie zoals die door de heer Aartsen is ingediend,voorzitter. We doen een hele hoop. We hebben het hier uitgebreid in de commissie over gehad. Ik denk dat de motie zoals die op dit moment voor ligt, waarin opgeroepen wordt tot dat onderzoek, dat dat op zich een prima en een sympathieke motie is, waar het college graag mee aan de gang gaat. MEVROUW KOGER: Mijnheer de voorzitter, mag ik wat aan de wethouder vragen? Ja? Waarom geldt dan voor deze motie niet hetzelfde argument als voor de andere moties dat wij in een regio werken en dat wij dus niet over ons graf heen moeten regeren of niet de bazige centrumgemeente moeten spelen? WETHOUDER MEEUWIS: Omdat een onderzoek ook inhoudt dat je het afstemt met je collega’s in de regio. En als je een claim legt op het budget, dan geeft dat weinig ruimte tot overleg meer want dan is het besluit tot die claim gemaakt. DE VOORZITTER: Dat was het wethouder? DE HEER NOUHI: Een kleine vraag aan de wethouder, voorzitter. Als u mij dat toestaat? In de commissie was u welwillend zeg maar over onderzoek te doen naar seksueel geweld. Is zo’n motie dan niet overbodig als u die toezeggingen al heeft gedaan? WETHOUDER MEEUWIS: Dat heb ik u in de commissie al aangegeven dat ik dat op zich vind en dat ik die motie in die zin in het verlengde van die discussies…, Maar ik kan ook tellen dus in die zin vind ik de gedachte in de motie consistent met datgene wat we in de commissie hebben besproken en wat ik daar ook heb toegezegd. Maar goed, dat is eerder vanavond aan de orde geweest. DE VOORZITTER: Goed, ik stel voor…, Het is overigens niet uitzonderlijk als u iets in de commissie gewisseld heeft dat het in de raad nog eens terug komt. Wethouder Bergkamp.

65 WETHOUDER BERGKAMP: Ja voorzitter, het college spreekt met een mond. Dus collega Meeuwis geeft aan wat het college er van vindt. Ik herinner me niet 34 discussies over de urgentieverklaring als het gaat om huiselijk geweld. Ik herinner me wel een wens in de commissie om naar urgentieverklaringen te kijken. Ik wil alleen maar de kanttekening maken dat naarmate we meer groepen formuleren onder urgentieverklaring, - volgens mij wilden we ook nog iets met gezinnen met kinderen -, de totaal te verdelen hoeveelheid woningen, nou ja, laten we zeggen op een andere manier verdeeld gaat worden. Maar de toezegging die collega Meeuwis formuleert, formuleert hij namens het college. Wij willen graag met de corporatie in gesprek over dit specifieke punt om te kijken of de intentie die u uitspreekt en die wij delen, hoe we die kunnen operationaliseren. En daar kom ik graag bij u op terug in de commissie Ruimte. 2e termijn. DE VOORZITTER: Ik wil naar de 2e termijn. Mag ik vragen u kort te beperken. En dan gaan we over tot de stemmingen. DE HEER SPAPENS: Ik doe het vanaf hier. Ik houd het kort. Ik wou beginnen met: het recht met rust gelaten te worden, is het begin van alle vrijheid. Voorkomen is beter dan genezen. Preventie dus. Niet met de lange lat erop. Voor wethouder Bergkamp: ik heb u goed gehoord, vooral het collegiale antwoord. En ik zou bij u dan een oproep willen doen om in de volgende commissie inderdaad een goed debat te hebben over waar wij de criteria leggen. En u heeft het over kinderen en moeders. Dat is in deze groep ook een slachtoffergroep, een groep waar wij voor staan. Dus het lijkt mij dat we daar elkaar in ieder geval alvast gevonden hebben. Dus wij kijken uit naar het debat daarover. Dank u wel, voorzitter. DE VOORZITTER: Mijnheer Vuijk. DE HEER VUIJK: Dank u wel, voorzitter. Wij vinden dat het vooral inderdaad bij de professionals dient te liggen. En de beantwoording van de wethouder vinden wij ook goed geduid. Wij beperken ons daarom alleen tot het raadsvoorstel. DE VOORZITTER: Dank u. De heer Uçerler. DE HEER UÇERLER: Voorzitter, een stemverklaring. We zijn tevreden met de antwoorden van het college over de moties van GroenLinks en SP. Daarom zullen wij die moties niet steunen. De andere motie hebben we mede ingediend dus…, DE VOORZITTER: Dank u zeer. Mevrouw Koger, GroenLinks. MEVROUW KOGER: Mijnheer de voorzitter, ik had zojuist al in mijn eerste bijdrage gezegd dat als de wethouder zegt dat als al wat gebeurt op het gebied van eergerelateerd geweld, - en dat heeft hij gezegd -, dan trek ik mijn motie in. Dus trek ik mijn motie in. DE VOORZITTER: Dank u zeer. Mijnheer Nouhi, Partij van de Arbeid. DE HEER NOUHI: Heel even kort nog. Er zijn een aantal toezeggingen gedaan en voor ons is dat ook voldoende. En de motie is overbodig.

66

DE VOORZITTER: De heer Aartsen, VVD. DE HEER AARTSEN: Voorzitter, 2 opmerkingen. Ten aanzien van de motie van de SP. We zien graag uit naar de commissie Ruimte maar dan willen we ook wel graag de rol van de dader erbij betrekken. Dan kunnen we er op een nader moment over verder spreken. Ten aanzien van het wel of niet overbodig zijn van de motie. Ik heb op mijn opleiding altijd geleerd, als je iemand met een opdracht weg stuurt voor een onderzoek, is het wel handig om zelf die onderzoekvragen te schrijven, en de PvdA trekt zich over het algemeen ook weinig aan van de toezeggingen van het college. Dus ik houd mijn motie gewoon in stand, voorzitter. DE VOORZITTER: Goed. Nog andere leden van uw raad? Dan…, De heer Spapens, SP. U bent al geweest. DE HEER SPAPENS: Een hele korte. Afhankelijk van de antwoorden van de wethouder, als ik me daarin zal vinden, zal ik de motie aanhouden en niet indienen alsnog. DE VOORZITTER: Is er nog behoefte aan een korte reactie? WETHOUDER MEEUWIS: Voorzitter, ik denk met de opmerking van collega Bergkamp dat zeg maar de laatste vraag van de heer Spapens ook beantwoord is. Ik denk dat het het handigste is dat we de bespreeknotitie van de heer Nouhi even afwachten en dan het punt agenderen en dan kijken hoe we daar als college ons in vertegenwoordigen. Maar ik heb veel vertrouwen in de prioriteiten van de heer Bergkamp. DE VOORZITTER: We gaan over tot de stemmingen. In de eerste plaats de motie van de heer Aartsen en andere fracties. Samenwerkingsaanpak seksueel geweld. Is er behoefte aan het afleggen van een stemverklaring? Wie is voor die motie? Wie is tegen de motie? Partij van de Arbeid tegen en Breda’97. De motie is aangenomen. Dan de motie Urgentie na zwaar huiselijk geweld. Ingediend door de SP. Niet? Ingetrokken? Dan is aan de orde het voorstel. Is er iemand voor het afleggen van een stemverklaring? Wie is voor het voorstel? Dan is het voorstel aangenomen. 8.

ONTWERPVERKLARING VAN GEEN BEDENKINGEN REALISERING HONDENPENSION AAN DEN DOGDREEF 13.

DE VOORZITTER: Wie van u? Mevrouw Schokker. MEVROUW SCHOKKER: Dank u wel, voorzitter. Zoals gezegd al in de commissievergadering, gaat het om een dierenpension in de groenblauwe mantel. Dit is in strijd met de provinciale verordening. En daar is een casus van bekend in Vught waar de provincie recent het projectbesluit met een aanwijzing buiten werking heeft gesteld terwijl

67 er sprake is van minder dan de helft van het aantal honden wat er in de Rith beoogd wordt. Maar omdat vanavond nog niet de finale besluitvorming aan de orde is, kunnen we akkoord gaan met het ter inzage leggen. DE VOORZITTER: Goed. Nog andere leden van uw raad? Dan breng ik het voorstel in stemming. Wie is…, De wethouder wil nog reageren? WETHOUDER ARBOUW: Toch nog heel even kort, voorzitter. Want ik heb aan de raad gevraagd dat als ze geen zienswijzen indienen er in 1 termijn besloten wordt. Dat vind ik toch wel essentieel in reactie op mevrouw Schokker. En het 2e punt is dat in de ruimtelijke ontwikkeling is aangegeven dat het ontwikkelen van het pension valt onder categorie 1, ruimtelijke ontwikkeling die geen extra kwaliteitsbeleving van het landschap vereist, zoals is opgenomen in de provinciale nota. Dus ik ben het ook niet eens met die conclusie over de verordening. Dank u wel. MEVROUW SCHOKKER: Voorzitter, zou ik daar nog even op mogen reageren? Ik zou graag willen weten of de wethouder op de hoogte is dat het om een milieucategorie 3.2 bedrijf gaat. DE VOORZITTER: Wethouder. WETHOUDER ARBOUW: Ja voorzitter, in de commissie hebben we daarover gewisseld en volgens mij verschillen we van mening. Maar in de volgende processtappen komt daar vanzelf helderheid over. Dank u wel. DE VOORZITTER: Goed. Dus afhankelijk van wie straks het hardste blaft. Behoefte tot het afleggen van een stemverklaring? Wie is voor het voorstel? Voorstel aangenomen. 9.

ONTWERPBEGROTING 2013 MEERJARENRAMING 2014-2016 OMGEVINGSDIENST MIDDEN- EN WEST-BRABANT..

1e termijn. DE VOORZITTER: Wie van u? Mevrouw Van Maanen. MEVROUW VAN MAANEN: Voorzitter, het college stelt voor om een zienswijze in te dienen voor een vorming van de RUD op de begroting van de RUD. Het college is van mening…, Het RUD stelt voor om een efficiencyslag te doen vanaf 2015 van 3%. Het college zegt: dat moet wel 5% kunnen worden en sneller. De VVD stelt zich op het standpunt dat de RUD de gelegenheid moet krijgen om de organisatie neer te zetten. Dus wij zijn van mening dat vanaf 2015 oké is. Maar wij denken wel dat de efficiency die zij beogen, wat hoger kan zijn. En dat is vooral gericht op het feit dat de overhead van de RUD bijna 40% is. En uit onderzoek is gebleken dat voor een uitvoeringsorganisatie van deze orde een overhead percentage tussen de 28% en 32% optimaal is. Verder wordt gesuggereerd door het college dat het werkaanbod minder wordt en dat er daarom ook minder kosten gemaakt zullen worden. Dat is op termijn waar. Nu zit de RUD nog met vaste kosten. Dat is ook de reden dat wij zeggen: nou geef de RUD wat meer tijd om tot bezuinigingen te komen of tot efficiencyslag te komen. En wij willen de RUD ook aanraden om met een minimale vaste bezetting te gaan werken en de piekbelasting op te vangen met een flexibele schil. Dan kun

68 je je kosten inderdaad naar beneden brengen. En dat is de reden dat wij samen met anderen een amendement indienen. Dat heeft u al in uw bezit. Ik had nog een paar andere punten maar die zal ik op een ander moment terug laten komen. DE VOORZITTER: Dank u zeer. Er is een motie, excuses, een amendement, breed ingediend. Het ter vaststelling voorliggend ontwerp raadsbesluit te wijzigen als volgt: De tekst van het huidige beslispunt 1 te wijzigen als volgt: in te stemmen met de voorgestelde zienswijzen op de Ontwerpbegroting 2013 van de Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant. Waarbij de tekst van de 2e zin onder het 1e punt van de zienswijze als volgt wordt gewijzigd: via deze zienswijze zal de OMWB dringend worden verzocht om vanaf 2015 in 3 jaar toe te groeien naar een inverdienpercentage van 7%. Een 7e punt aan de zienswijze toe te voegen als volgt: de overheadkosten per formatie primair proces dienen binnen diezelfde 3 jaar te worden terug gebracht van bijna 40% naar maximaal 30%. Een 8e punt aan de zienswijze toe te voegen als volgt: de Omgevingsdienst wordt aangeraden toe te werken naar een organisatie met een minimale vaste bezetting met daaromheen een flexibele schil die de piekbelasting kan opvangen. Een 9e punt aan de zienswijze toe te voegen als volgt: de Omgevingsdienst wordt verzocht de handleiding overheadtarieven als leidraad te hanteren voor het bepalen van de tarieven van de tarieven voor de uitvoering- en overheadkosten. Dank u wel, mevrouw Van Maanen. Dan is het woord aan mijnheer De Beer, D66. Mijnheer De Beer. DE HEER DE BEER: Voorzitter, D66 is het eens met alle zienswijzen die gaan over de bedrijfsvoering en efficiënte bestedingen van geld. Maar we willen ook een kwaliteitsslag zien want dat is ook de reden waarom we deze Omgevingsdienst ook oprichten: minder kans op ongelukken. Kansen op ongelukken zullen altijd blijven bestaan maar wij willen die zo klein mogelijk maken. En daarom dienen we dat amendement in. En meer woorden zou ik er niet aan vuil willen maken. DE VOORZITTER: Helder. Ook dit amendement is, mag ik zeggen, unaniem gedragen. Het huidige beslispunt 2 te vernummeren tot beslispunt 3, toe te voegen beslispunt 2, aan de ad 1 genoemde zienswijze toe te voegen: het punt dat van de GR wordt verwacht dat er in de loop van 2013 een plan van aanpak kwaliteitsverbetering waarin beargumenteerd en concreet wordt aangegeven op welke wijze en met welk tijdspad de beoogde kwaliteitsverbetering zal worden gerealiseerd. Andere leden nog van uw raad? Mijnheer Van Lunteren, SP. DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, de regionale uitvoeringsdienst is op een gegeven moment ingesteld omdat de handhaving nogal te wensen overliet in het land. De Moerdijkramp ligt nog vers in het geheugen en toont aan waar de manco’s zaten. Dat is de reden voor de RUD oprichting. Geen efficiencywinst, geen snel geld besparen. Maar puur veiligheid in de regio. Ik vind het een zeer onverstandig amendement daarom van volgens mij de totale rest van de raad. Ik denk dat jullie daar een plank mis slaan. Het gaat om veiligheid in de regio, handhaving op zware chemieclusters en dergelijke. Daar moeten we niet op bezuinigen. Daar moet juist geld naar toe. En om dat nu al op deze manier helemaal in te perken in organisatiestructuur en financiële bezuinigingstaakstellingen, vind ik zeer onverstandig. Dus wij zullen daar tegen zijn. Wij delen juist de argumentatie van mijnheer De Beer dat het gaat om kwaliteitsverbetering van handhaving op milieuwetgeving. Dus steun voor de motie van mijnheer De Beer om zo snel mogelijk te laten zien hoe we die kwaliteitsslag gaan maken. En als daar meer geld bij moet, dan denk ik dat de veiligheid in de regio dat verdient. Laten we Moerdijk nou al niet vergeten zijn met z’n allen. Kom op jongens. MEVROUW VAN MAANEN: Voorzitter, mag ik even daarop een interruptie plaatsen? Dat kan kort.

69 Maar het is wel zo dat efficiency, dat een overhead van 40% ook niet echt de kwaliteit bevordert omdat daarmee een grote stroperige organisatie wordt gekweekt die erg veel op beleid zit. En dat is nou ook niet echt de bedoeling. Dus ik denk dat het de kwaliteit ten goede komt als je een efficiënte lean en mean organisatie hebt. DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, als mevrouw Van Maanen zich had beperkt tot die 40% dan had ik misschien nog kunnen overwegen .Maar moet je kijken wat er in de rest van het amendement staat. Die organisatie is al bij voorbaat helemaal ingeperkt en kansloos om ook maar iets van handhaving te doen waar we zo hard behoefte aan hebben. Dus ik blijf tegen dit amendement. En ik vind het zeer onverstandig dat de rest zich daar wel achter schaart. DE VOORZITTER: Goed. Ik denk dat dit gewisseld is. De wethouder. Pardon, mevrouw Schokker, GroenLinks. MEVROUW SCHOKKER: Ja voorzitter, ook voor GroenLinks is het van belang dat de Omgevingsdienst voor alle gemeenten voordeel oplevert. En het is met dit voorstel niet het geval; het blijkt dat er gemeenten zijn die er dik op toe moeten leggen. En daarom steunen we ook alle argumenten die door mevrouw Van Maanen naar voren zijn gebracht. En daar hebben we ook mede dat amendement voor ingediend. En wat betreft de kwaliteit staan we ook helemaal achter de argumenten van de heer De Beer. Dus dat amendement zullen we ook ondersteunen. DE VOORZITTER: Dank u zeer. Nog andere leden? Dan een reactie van de wethouder. WETHOUDER AKINCI: 7 Vragen en opmerkingen voorzitter, waar ik puntsgewijs en zo kort mogelijk toch even op in wil gaan. Maar niet voordat ik gezegd heb dat het uw zienswijzen zijn. U gaat er sowieso over. Maar het zijn uw zienswijzen. Dus doe met de opmerkingen die ik u geef, wat u wilt. Meer efficiency. Ja er stond 3, wij gingen al naar 5, u wilt 7. Je kunt tegen elkaar opbieden. Mag ik zo met u afspreken dat als u dit amendement aanneemt, u sowieso een reactie krijgt van de Omgevingsdienst en dat ik me kan voorstellen dat het Dagelijks Bestuurslid wat de portefeuille Financiën daarbinnen heeft, alles er aan doet om die doelstelling ook te bereiken, en ook in uw richting reageert op de wijze waarop die dat wil doen. 28% tot 32% Overhead is optimaal zegt mevrouw Van Maanen. Er zijn meerdere manieren om overhead te berekenen. En als je kijkt naar de personele overhead, dan zit de Omgevingsdienst op 20%. Dat is een stuk lager dan de gemeente Breda. Als je kijkt naar alle overige bijkomende kosten waarvan een aantal in mijn opinie bij primaire processen behoren, dan kom je eerlijk gezegd uit op die 40% zoals die er in staat. U zult zich nu afvragen: wat heb ik nu aan zo’n percentage. Ik moet heel eerlijk zeggen, en dat heeft de Omgevingsdienst zelf ook aangegeven, dat het er inderdaad wat slordig en ongenuanceerd in staat. De exacte opmerkingen daarover die vanuit de Omgevingsdienst zijn gemaakt, heeft u ook kunnen lezen in de raadsbrief die daar vandaag, rijkelijk laat, ik geef het toe, nog over op de dagmail heeft gestaan. MEVROUW VAN MAANEN: Voorzitter, ter interruptie, die brief heb ik inderdaad gelezen. Ik vond hem nou niet echt uitblinken in duidelijkheid. Dat is ook de reden dat het amendement gehandhaafd is. WETHOUDER AKINCI: Nogmaals, het zijn uw zienswijzen, dus het is ook uw amendement. Laten we heel even kijken naar het aantal mensen wat daar werkt. Er werken 61 mensen die bezig zijn met taken die niet in het primaire proces zitten. Er zijn ruim 250 mensen bezig wel met het primaire proces. Dus vanuit die aantallen fte’s, en daar zitten geen enorme verschillen in loonsommen in, want ook als u naar de bedragen van de personeelskosten van die 2 verschillende groepen kijkt, komt u uit op een bedrag wat een stuk lager is dan, of een percentage wat lager is dan die 40%. Kijk, als je cursussen bijvoorbeeld ook tot het secundaire proces gaat rekenen, dan wordt die overhead anders. Het is nu eenmaal niet een eenduidige systematiek. Prima overigens om dat nog even te benadrukken in uw zienswijze: let daar op de kosten van die overhead. Dus in die zin neem ik hem ook positief mee, mits u dan het amendement aanneemt.

70 Meer tijd om efficiency te bereiken. Ja dat mag. Ik zou de Omgevingsdienst, dat is mijn advies, ook weer niet te veel ruimte geven. Want er is een planning waarbij ergens halverwege dit jaar een beetje zicht komt op hoe die organisatie zich zet. En op het moment dat je daar zicht op hebt, dan is ook het moment aangebroken, om een slag te slaan, zowel in de kwaliteitsverbetering als in hoe zet je die organisatie alsook in efficiency. De heer De Beer wilde in de commissie dat bij de Kaderbrief al bekend hebben. Dat vond ik iets te vroeg. Hij zegt dat te snappen. Dus vandaar ergens lopende 2013. Volgens mij kunnen wij ergens lopende 2013 ook al weer meer inzage geven over de termijnen waarop we de extra efficiency slagen weten te bereiken. Die kun je op 2 manieren inzetten. Je kunt de efficiency inzetten in een extra kwaliteitsverbetering, je kunt een deel terug geven aan de deelnemende gemeenten. Flexibele schil, daar vraagt mevrouw Van Maanen om. Ik ben dat met u eens. Ik wil u ook waarschuwen om niet te dicht op de bedrijfsvoering te zitten. Want je kunt bij wijze van spreken alles flexibel maken maar het is in zo’n organisatie ook belangrijk dat er een bepaalde hoeveelheid kennis geborgd is. Dus niet elke functionaris kan in een soort flexibele schil. Maar er moet inderdaad wel een soort trekveer in die organisatie zitten dat op het moment dat er minder taken zijn, er niet allemaal mensen niks aan het doen zijn. Dan wordt de overhead inderdaad juist ontzettend groot. Kwaliteitsslag, in de richting van de heer De Beer. Daar heb ik volgens mij net al iets over gezegd. Prima toevoeging aan de zienswijzen, zo die er al lagen. Opmerking van de heer Van Lunteren, de RUD is in eerste instantie opgericht, of althans het idee van een Regionale Uitvoeringsdienst is er in eerste instantie om gevaarlijke chemiebedrijven beter te kunnen controleren. Dat is ten dele waar. Daarvoor zijn speciale BR’s en ORUD’s in het leven geroepen. En toevallig krijgt onze Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant ook voor geheel Brabant de BRZO taken erbij. DE HEER VAN LUNTEREN: Voorzitter, met alle respect, maar deze semantische discussie zou ik liever niet aangaan. De RUD’s zijn ingericht om milieuwetgeving beter te handhaven, waaronder chemieclusters en waaronder alle bedrijven die een milieuvergunning hebben. En dat is het hele punt van die RUD en het geheel heeft totaal nul te naken met efficiencyslagen of wat dan ook. DE VOORZITTER: Gaat u verder. WETHOUDER AKINCI: Ik wil, juist omdat het hier ook over feitelijkheid gaat, toch zeggen dat er een heleboel taken bij zitten die niet met veiligheid te maken hebben maar op een andere manier milieu gerelateerd zijn, bijvoorbeeld ook horecatoezichtstaken. En daar is wel degelijk de gedachte ook achter geweest dat we dan wellicht efficiënter kunnen werken door kennis te bundelen in zo’n organisatie. Ik hoop vervolgens dat het ook daadwerkelijk lukt. Uw zienswijzen helpen erbij om die organisatie, de Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant scherp te houden. Tot slot de laatste opmerking die gemaakt is door mevrouw Schokker: sommige gemeenten moeten geld toeleggen. Laten we hier in deze raad voornamelijk praten over hoe wij er voor staan. Wij hoeven er niet op toe te leggen ten opzichte van wat er voor begroot is. Ik geloof dat we er zelfs 10 euro op vooruit gaan. Maar dat mag ik even kwijt zijn. Het kunnen er ook 100 zijn. Of dat vervolgens ook de waarheid wordt, dat zullen we dan maar eens zien. Desondanks kunt u er wel gerust op zijn dat een aantal van die nadeelgemeenten ook in het Algemeen Bestuur ofwel waar voor hun geld willen, dus meer kwaliteit in hun gemeenten, ofwel inderdaad snel bepaalde effectiviteit ook in de financiële zin, bereikt willen hebben. Dus ook dat helpt ons weer in het neerzetten van een kwalitatief goede en efficiënte, ook financieel efficiënte organisatie. Ik zie wel wat u met uw amendementen doet. 2e termijn. DE VOORZITTER: Goed. Dat was een termijn. Is er nog behoefte aan nieuwe argumentatie? Mevrouw Schokker. MEVROUW SCHOKKER: Ja voorzitter, ik zou toch wel even snel willen reageren. Wij verschillen daarover van mening. Wij vinden dat het voor alle gemeenten wat moet opleveren en dat we in de Gemeenschappelijke regeling natuurlijk niet alleen voor het voordeel van Breda zitten.

71 Daarnaast hebben we nog een verzoek. Aangezien de meeste gemeenten nog over de Omgevingsdienst moeten beslissen, zouden wij graag zien dat de Bredase zienswijzen inclusief de aanscherping in het amendement nog deze week naar de andere gemeenten gestuurd worden. DE VOORZITTER: Het is helder. Ik stel voor dat we nu dan overgaan tot het afleggen van stemverklaringen. Is daar behoefte aan? Dan is aan de orde het amendement ingediend door mevrouw Van Maanen. Wie is voor dat amendement? De leden van de Partij van de Arbeid, VVD, allemaal. Tegen? De fractie van de SP. Dan is het amendement aangenomen. Dan het amendement van D66. Ingediend en gedeeld ook door anderen. Wie is voor dat amendement? Dan is dat amendement aangenomen, unaniem. Dan is aan de orde het voorstel. Kunt u daarmee instemmen? Goed. DE HEER VAN LUNTEREN: Een stemverklaring. Voorzitter, nu het amendement van mevrouw Van Maanen is aangenomen, met deze desastreuze vastlegging van allerlei eisen aan organisaties en financiële taakstellingen, gaan wij tegen deze zienswijzen stemmen, waar we eigenlijk aanvankelijk heel erg voor waren omdat we heel erg het belang van de RUD’s onderschrijven. Dank u wel. DE VOORZITTER: Akkoord. Dan brengen we het voorstel in stemming. Wie is voor het voorstel? Tegen het voorstel? De SP fractie. VII.

RONDVRAAG.

DE VOORZITTER: We hebben inderdaad vanavond gemeend om er een Haagse avond van te maken qua tijd. Al is het maar om aan de heer Dijkhoff te laten zien dat we dat hier in Breda ook kunnen. Het is niet anders. Maar het is voor u wel de laatste vergadering. En ik vind het dan toch gepast om even enkele woorden tot u te richten waarna wij de vergadering sluiten. Mag ik u toch even vragen voor nog even iets anders, even te blijven op uw plaats. Geachte heer Dijkhoff, en ik denk dat ik mag zeggen beste Klaas, snelle denker met strategisch inzicht, maar zeker ook een man met humor. Kort maar krachtig, en zo word je door velen getypeerd. En vanuit een bestuurspositie bij de VVD afdeling Breda ben je gekandideerd voor en unaniem gekozen tot lijstaanvoerder bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2010. En dat is natuurlijk uniek voor iemand die op dat moment nog geen politieke ervaring had. Maar die rol heb je voortvarend opgepakt. De eerste ontmoeting met jou maakte je op mij een zeer krachtige en zelfverzekerde indruk, waarbij jij de sociale media een prominente rol in de campagne ook nog eens hebt gegeven. Nog steeds overigens volg je in die sociale media alles en reageer je daar ook nog eens op. Je behoort evident tot de jonge nieuwe en vernieuwende generatie politici en je bent gemakkelijk benaderbaar. Je mobiel, en dat valt op, heb je bijna altijd letterlijk in je hand. Vanuit je fractie vernam ik trouwens dat je verbazingwekkend snel op mailtjes en telefoontjes reageert. Dit in weerwil van wellicht je imago dat je het altijd razend druk hebt. Binnen de fractie reageer je meestal het snelst op oproepen om een bijdrage van commentaar te voorzien. En als men je op je

72 mail van de Tweede Kamer bericht stuurt, dan krijg je onmiddellijk een vriendelijk antwoordbericht waarin je aangeeft de inhoud graag mee te nemen bij voorbereiding van standpunten en debatten. En dat doe je ook daadwerkelijk. En je bent een echte debater. Je wil mensen overtuigen maar wel met goede standpunten. En daarbij focus je je op hoofdlijnen en regelmatig ondersteun je je betoog met pakkende oneliners als: iedere wijk een stadsmarinier en winkels dicht, parkeermeters dicht. Bij de verkiezingen werd de VVD voor het eerst de grootste partij. De slogan kies Klaas, die ook verscheen op de Bredase yellow caps, en zelfs op de reclamemast langs de A27, op Hoogeind, die heeft daar ongetwijfeld voor een belangrijk deel aan bijgedragen. Kort na de programma onderhandelingen en de collegevorming werd je bij de landelijke verkiezingen eerder dan ik en jijzelf hadden voorzien, lid van de Tweede Kamer, een zeer eervolle functie. De stemmingen in het parlement zijn vaak op donderdagavond zodat je, alles afwegend, op diezelfde donderdagavond in onze raad verstek moest laten gaan. Maar vanavond hebben we wat goed gemaakt. Heel begrijpelijk dan ook dat je op een gegeven moment besloot het voorzitterschap van de fractie over te dragen aan collega Patrick Ernst. En overigens heb ik de stellige indruk dat daarmee je rol in de beeldvorming en standpuntbepaling binnen de fractie zeker niet uitgespeeld was. Je staat van dienst voor de VVD liegt er niet om. In de afdeling Breda was je secretaris, vervolgens vicevoorzitter en landelijk was je lid van de partijcommissie Defensie, lid van de partijraad en lid van de programmacommissie voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2010. En dat alles op zeer jeugdige leeftijd en met in de achterzak een geslaagde universitaire studie Rechten, gevolgd door een cum laude promotie over de grondslagen van het Oorlogsrecht. Voorwaar, een respectabele start voor iedere verdere carrière. Jouw besluit om nu te stoppen als raadslid wordt mede ingegeven door het belang van je fractie. En in het persbericht verwoordt je dat aldus: Over een jaar zijn de gemeenteraadsverkiezingen. Ik ben dan niet beschikbaar voor een nieuwe termijn als gemeenteraadslid. Door nu mijn zetel over te dragen, kan ik een andere VVD-er de kans geven mee te bouwen aan een nieuwe periode voor de VVD fractie en voor Breda. En zelf kan ik mij dan volledig toeleggen op mijn werk in de Tweede Kamer. En het is duidelijk volgbaar dat je daar een steeds prominentere positie aan het innemen bent. Ik ben blij dat je niet uit Breda vertrekt, dat je ook voor ons aanspreekbaar blijft en dat je gewoon hier blijft wonen en leven. Je blijft gelukkig dicht in de buurt voor gevraagd en ongevraagd advies. De slogan kan, wat dat betreft, gewoon hergebruikt worden. Kies Klaas, hij woont hiernaast. Zeker de komende dagen zul je uit Breda niet weg zijn te slaan want als geboren Brabander ben je ook een echte Carnavalsvierder. Ik wil je zeker danken voor je betrokkenheid, ook je openheid bij en inzet voor onze gemeente en haar inwoners, of het nu hier was of vanuit het Haagse. Ik wens je, en ik denk dat ik dat namens alle raadsleden mag doen, veel goeds in je verdere politieke carrière, en wil je graag een presentje aanbieden dat voor mij, en ik denk ook vele anderen, symbool staat voor het je thuis voelen in deze mooie stad. DE HEER SZABLEWSKI: Is dat een stukje van de gevelplaat van de brandweerkazerne? DE VOORZITTER: Een leien pan van de Grote Kerk met de kerk er boven op. Goed. Geweldig.

VIII.

SLUITING.

DE VOORZITTER: Dames en heren, het is toch laat geworden maar we hebben het gehaald. Beneden is er een biertje, een glaasje. Ik wil u allen danken. Ik wens u goede Carnavalsdagen. U bent zeer uitgenodigd bij de diverse evenementen. En wij zien elkaar beneden. Ik dank u zeer. Ik sluit nu de vergadering.

73

Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van 21 maart 2013 , voorzitter , griffier.