Notulen Najaarsvergadering Landgeiten Fokkersclub Drenthe gehouden op dinsdag 19 november 2013 te Beilen. Aanwezig: 17 leden. Afwezig met kennisgeving: Grietje Kok, Henk Siebering, Tini en Chris Toonstra, Aad v/d Vaart, Frans Brinkman, Gijs en Ina Hogeweg, Gijsbert Six 1. Opening/ Mededelingen. De voorzitter opent om 20:05 de vergadering en heet allen welkom. Ledenmutaties: momenteel hebben we 79 leden binnen de Drentse club, de afgelopen periode hebben we 1 afmelding ontvangen. Chris Toonstra heeft mij afgelopen week gebeld dat zijn moeder Tini Toonstra weer in het ziekenhuis in Assen ligt met de zelfde klachten als de vorige keer; een heel dik been en ze gaat hard achteruit en heeft voortdurend extra zuurstof nodig, zij hopen dus ook dat zij spoedig de behandeling in Groningen mag ondergaan, waar er nog een extra draadje (bypass) gelegd gaat worden naar het hart. Komende week zullen zij hier bericht van krijgen. Chris heeft mij gevraagd om contact persoon te zijn en zou het fijn vinden als niet iedereen gaat bellen, kaartjes worden wel erg op prijs gesteld. 2. Ingekomen en Uitgaande stukken. - Ingekomen: van Francine Cremers; de Notulen van het landelijk bestuur overleg van 20 april 2013 en van 28 september 2013. - Uitgaand: vooraankondiging en de uitnodiging van de najaarsvergadering. 2 x een kaartje aan Tini Toonstra. 3. Notulen voorjaarsvergadering 9 april 2013. Jans merkt op dat de tekst bij punt 6 niet geheel correct is; nu staat er dat het bestuur decharge wordt verleend voor het werk van de penningmeester, de tekst zou moeten zijn; De kascommissie gaat akkoord met het werk van de penningmeester en vraagt de vergadering decharge te verlenen aan de penningmeester. Punt 9: Johan merkt een typefout op ; er staat nu Jans Kelder merkt op at, moet zijn merkt op dat. De notulen wordt verder goedgekeurd met dank aan de samensteller. 4. Evaluatie en activiteiten 2013 . - symposion; stallentocht in Eexterzandvoort en Annen, bij To en Sebo Abels hebben we kunnen zien en horen hoe To van hun geitenmelk kaas maakt en hoe Sebo zijn geiten melkt. Op weg naar de thuisstal van Bert Bouwman zijn we gestopt bij een van de natuurgebieden die Bert in gebruik heeft waar Landgeiten en Schotse Hooglanders lopen. Een leuke, gezellige en leerzame middag. - Bokkenruildag; wegens zeer weinig aanmeldingen hebben we deze dag niet door laten gaan. - Keuring Orvelte; In verband met de wet en regelgeving vanuit het ministerie met betrekking tot op mensen overdraagbare zoönosen, waren wij genoodzaakt om de keuring een besloten karakter te geven. We hebben het hele terrein afgezet met een smalle opening als entree, alle deelnemers en helpers droegen een rood polsbandje en belangstellenden werden bij de ingang waar overigens direct onze PR stand stond vriendelijk verzocht begrip te hebben voor deze maatregelen vanuit het ministerie. Jans Kelder reageert hierop dat hij het jammer vond dat het keuringsterrein niet publiek toegankelijk was, hij hoorde van meerdere belangstellenden dat men het jammer vond. Bovendien had hij de indruk dat in Harkema men wel het terrein op kon. Johan reageert hierop dat ze in Harkema daarmee wel een groot risico voor ons allemaal hebben
genomen, uiteindelijk is het Landelijke verantwoordelijk. Francine reageert ook op Jans en zegt dat we door deze aanscherpingen we afgelopen jaar nog hebben kunnen keuren, anders hadden we de keuringen moeten af lassen. Marten Vos vraagt zich af wat er nu precies bedoelt werd door de keurmeester met “de uniforme Drentse geit” Dit was een uitspraak van 1 keurmeester en vanuit meerdere personen komen reacties vanuit de vergadering. Anja van Noord; landelijk zijn er qua punten geen uitschieters naar boven en beneden geweest. Henk Warners; zegt dat we zijn begonnen met het terugfokken van het ras vanuit de laatste Drentse Landgeiten. Er wordt ook nog opgemerkt dat in de kampioensring bij de bokken, 3 verschillende hoornvormen stonden, hoezo uniform? Johan zegt nog dat er voor de komende keuring nog veel werk te doen is voor het landelijk bestuur en de commissie stamboekbeheer en keuringsorganisaties. - Cursus selecteren met een keurmeesteroog(SMEK); Bert Bouwman vraagt of er nog een vervolg komt op de cursus; een herhaling of verdieping dag? Johan zegt dat we hierover na gaan denken. Tevens vraagt Bert zich af hoe het kan dat een dier wat met een jaar of een paar jaar tussentijd opnieuw gekeurd wordt een compleet ander aantal punten op de kop krijgt, hij zou verwachten dat daar toch weinig aan verandert en een dier heeft toch profiel of niet. Er ontstaat een discussie met diverse mensen die hierop reageren, over het geven van punten en de interpretatie die er bij hoort. Mensen voelen zich benadeeld als een geit soms plotseling ver in punten gezakt is. Hij blijft wel goedgekeurd. Hilda zegt hierop dat dit inherent aan het systeem van het geven van punten is. Als er een G,V of ZG gegeven zou worden, is er meer ruimte en zullen de verschillen minder groot zijn tussen de verschillende jaren. Keuren blijft mensenwerk….. er zit ook altijd wat persoonlijke kijk en voorkeur in. - Dierendag Kloosterveen in Assen; Hilda vond het een leuke dag, we hebben daar als Drentse club gestaan ter promotie van de Nederlandse Landgeit. 5. LFNL. In de DNL staat de agenda voor de ALV die komende zaterdag 23 november 2013 gehouden zal worden in Oldebroek. Wat Johan opvalt is dat bij het kopje commissie fokbeleid staat; dat er niet wordt overgaan op het verplicht keuren van 1,5 of meerjarige geiten, zoals bij bokken die om de 2 jaar verplicht gekeurd moeten worden om te mogen fokken. Tijdens de vergadering zal tevens ruimte zijn om samen te kijken hoe we kunnen omgaan met de op handen zijnde wijzigingen met betrekking tot de keuringen, het Landelijke zal het komende jaar de kosten voor de dierenarts aan de poort bij de keuringen voor haar rekening nemen. 6. Rondvraag en sluiting officiële gedeelte. Johan heeft als enige 2 punten voor de rondvraag: - Hij heeft bokkeslok bij zich voor de liefhebbers. - Een vraag die aan Johan gesteld is; Wanneer een bok gecastreerd is, is dan ook de stank weg? Aangezien we toch een dierenarts in de zaal hebben, vragen we dit aan dierenarts Karla Westerman. Haar antwoord: Wanneer je alle hormonale kenmerken wegneemt, onderbreek je het hormonale proces en daarmee neem je ook de geur weg. Johan sluit om 20:50 het officiële gedeelte van de vergadering en na een kleine pauze zullen we luisteren naar de presentatie van Dierenarts Karla Westerman over hoe we om moeten gaan met het Q-koorts enten en hoe we de kosten daarvan zo laag mogelijk houden.
7. Presentatie over Q-koorts door Dierenarts Karla Westerman, verbonden aan Diergeneeskundig Centrum Zuid-Oost Drenthe. Johan begint met een korte inleiding; Het ministerie dwingt ons met de preventieregeling tot het verplicht enten tegen Q-koorts wanneer wij onze dieren willen verzamelen om deze te laten keuren. Deze maatregel riep bij het bestuur al een heleboel vragen op. Als bestuur hebben we besloten om Dierenarts Karla Westerman uit te nodigen om ons wegwijs te maken in het Q-koorts verhaal en zo mogelijk antwoorden te krijgen op onze vragen. Johan geeft het woord aan Karla. Karla bedankt ons in de eerste plaats voor het uitnodigen. Ze is niet in dienst van het ministerie, dus geen VWA dierenarts, ze werkt voornamelijk met runderen, maar ook met andere landbouwhuisdieren waar geiten ook onder vallen. Ze begint met in zijn algemeenheid iets te vertellen over de ziekte Q-koorts(Queenland fever) zelf. In 1935 is de bacterie Coxiella burnettii geïsoleerd, deze bacterie is de veroorzaker van Q-koorts. Mensen kunnen besmet worden door koeien, schapen en geiten, maar evengoed door andere huisdieren als kat, hond of knaagdieren. Wel is het zo dat het genotype Coxiella dat bij mensen gevonden is, hetzelfde genotype is als bij geiten en schapen. Bij runderen is het een ander genotype. Conclusie is dat geiten en schapen gezien moeten worden als de bron van de Nederlandse Q-koorts uitbraak bij mensen. Hoe kan men besmet raken; De besmetting vind plaats door het inademen van besmette aerosolen van besmette dieren. De grootste kans op besmetting vindt plaats in het aflammerseizoen, de belangrijkste besmettingsbron is de placenta en het vruchtwater omdat de concentratie bacteriën daarin veel hoger is dan in uitademingslucht(aerosolen). De bacterie kan ook via rauwe melkproducten worden overgedragen en bovendien blijft de bacterie in gedroogde mest jaren besmettelijk. Verschijnselen bij de mens; - Vaak subklinisch of milde griepverschijnselen, soms hoge koorts, hoofd-/spierpijn, hoesten, misselijkheid/braken, diarree, longontsteking, hartproblemen, chronisch vermoeidheidssyndroom. De genezing treed meestal spontaan op soms is er een kuur nodig, in 1-5% van de gevallen kan het chronisch worden. Karla liet ons een grafiek zien met de jaren van 2007 t/m 2013 en het aantal meldingen van Q-koorts gevallen. Opvallend was het aantal gevallen in 2009 van 2354, begin vaccinatie in 2010; 504 gevallen en in 2013 slechts 18. De toename is uiteraard te wijten aan het feit dat er door meer bekendheid meer getest is en dus meer meldingen zijn doorgegeven. Je zou hieruit kunnen concluderen dat het enten op de grote bedrijven zeker z’n effect gehad heeft en je zou je af kunnen vragen; wat is het aandeel van besmetting voor hobbyhouders? Nu is het zo dat het ministerie geen enkel risico wil lopen betreffende de volksgezondheid, dus ook hobbyhouders die hun dieren bijeen willen brengen of mensen toelaten op hun erf zullen moeten enten. Verschijnselen bij dieren; zijn er eigenlijk niet, er bestaat een mogelijkheid op abortus en vroeggeboorten en dan met name bij geiten. Besmet? De incubatie tijd kan variëren van c.a. 14 tot 40 dagen. Bronopsporing is dus erg lastig met zo’n grote spreidingsboog Zowel een huisarts moet een besmetting bij de mens melden aan de overheid, als een dierenarts bij besmetting bij een dier. De regelgeving omtrent Q-koorts:
Verplicht enten voor: - Melkgeiten en melkschapen. - Elk fokbedrijf met meer dan 50 dieren bestemd voor melkproductie. - Alle geiten en schapen op bedrijven met een publieksfunctie(bv. Kinderboerderijen en zorgboerderijen.) - Schapen en geiten die deelnemen aan een tentoonstelling, openbare keuring of evenement. Regelgeving in de praktijk: -Melden aantal abortussen op een bedrijf, ook bij kleine aantallen dieren. Op grote bedrijven geldt als regel 5%, bij meer dan 5% melden. Bij besmetting of verdenking geldt acuut een bezoekersverbod en zal de VWA(voedsel en Warenautoriteit) een dierenarts sturen die de zaak zal onderzoeken. Regelgeving omtrent evenementen, tentoonstellingen en keuringen: - Volledige vaccinatie tegen Q-koorts, welke bestaat uit een basisvaccinatie van 2x een enting met een tussenpoos van 3 weken, vervolgens moet er ieder jaar een herhalingsenting plaatsvinden binnen een jaar na de laatste van de basisentingen. - De herhalingsenting of de laatste basisenting moet minimaal 3 weken voor aanvang van de keuring/evenement hebben plaatsgevonden. Een goede bescherming vindt plaats vanaf 6 weken na de eerste vaccinatie. - Een ingevuld formulier met ent data, ondertekend door de dierenarts dient in de administratie bewaard te worden te samen met de rekening van de dierenarts. - Lammeren tot 3 maanden oud hoeven niet geënt te worden. - Bij openbare evenementen(ook keuringen en tentoonstellingen) mogen dieren die binnen 4 weken moeten af lammeren of korter dan 2 weken geleden gelammerd hebben niet deelnemen. Vragen vanuit de vergadering; -Henk Hoiting vraagt of lammer opfokbedrijven ook moeten enten en of er ook op gecontroleerd wordt? Karla: Lammeren ouder dan 3 maanden moeten gevaccineerd worden. Johan reageert hierop dat de geënte dieren ook gevlagd worden in de I&R databank, het is dus vrij eenvoudig te controleren. -Bert Bouwman vraagt of er een wachttijd geldt voor geënte dieren, aangezien er op de keuring ook dieren met de handelaar meegaan voor de slacht. Karla; Er is geen wachttijd voor de slacht. Henk Borst vindt het weinig zinvol om te enten, volgens hem is er bij een Landgeit nog nooit Q-koorts aangetoond. Bovendien is, gezien de grafieken van het aantal meldingen nadat er bij de grote bedrijven geënt is, het aantal meldingen zo laag dat hij het nut van het verplicht vaccineren voor hobbyhouders niet inziet. Karla; kan hierop alleen maar antwoorden dat zij de regels niet verzint en al zou ze het met ons eens zijn de regelgeving niet kan veranderen, ze kan ons slechts adviseren in het kosten besparend omgaan met vaccineren. Francine valt haar bij door nogmaals te benadrukken dat de volksgezondheid voor de overheid ten allen tijde op nr1 staat. -Johan vraagt of dieren die geen Q-koorts hebben maar wel drager zijn, ook de bacterie kunnen overdragen door middel van uitademing ofwel besmettelijk zijn? Karla; besmetting vindt onder andere plaats door uitademing, ja dus. -Jans Kelder vraagt of je direct na de 2e enting het dek seizoen mag laten beginnen? Karla; optimale bescherming is na 3 weken, maar in principe kan je het dek seizoen laten beginnen. -Henk Borst vraagt of je zogende geiten mag enten? Karla; moet je dat willen? Er komt vrijwel geen entstof in de melk, maar de melkgift kan er wel tijdelijk door verminderen.
Vragen die we vooraf gesteld hebben: Waarom kunnen drachtige dieren niet geënt worden? -Wanneer een geit q-koorts heeft, wek je door te vaccineren de bacteriën juist op en heb je meer kans op verwerping/abortus, daarbij vind er een grote uitscheiding van bacteriën plaats wat we juist niet willen. Zijn er bijwerkingen? -Lokaal op de injectieplaats kan een verdikking optreden, wat zo’n 6 dagen kan duren - Lichte koorts, ongeveer tot 4 dagen na de injectie - Melkproductiedaling, tot ongeveer 10 dagen na de injectie. Het is overigens alleen waarschijnlijk dat de lokale bijwerking bij een herhaling zal kunnen optreden, de overige bijwerkingen niet. Dieren waar we niet mee fokken toch enten? - Als particulier zijn we niet verplicht tot koppelenting, professionele houders zijn dit wel. Alle dieren kunnen de bacterie uitscheiden via aerosolen, maar de meeste uitscheiding is via het vruchtwater. Houdbaarheid vaccin? - Het vaccin is houdbaar tot 10 uur na aanprikken houdbaar. De vaccins zitten in een verpakking van 20 ml voor 10 dieren en een verpakking van 40 ml voor 20 dieren. Kosten vaccinatie? Karla heeft een opsomming voor ons gemaakt, maar benadrukt dat de kosten gelden voor hun praktijk en dat een andere dierenarts andere tarieven zou kunnen hanteren. Bovendien is het vaccineren des dierenarts en zal het vaccin dus niet afgegeven worden. - Vaccin: 20ml=10 dieren= €46,24 ex. BTW - Visite. - Uurtarief. Wat te doen om kosten in de hand te houden? -Je kunt zelf de papieren vooraf invullen en de dieren vastzetten voordat de Dierenarts er is. -Je kunt met meerdere fokkers op 1 dag enten en de Dierenarts een route laten rijden om de hoeveelheid entstof zo efficiënt mogelijk te gebruiken, Karla wijst ons er wel op dat je zulke afspraken vooraf moet plannen. -Karla stelt tevens voor dat we een ent dag kunnen organiseren, zolang we niet op het Dierenartsen praktijk terrein verzamelen is er niks aan de hand. We komen meteen op het punt om de bokkenruil dan maar om te dopen in Ent dag. Johan vraagt of hij mee mag doen met een ent dag in bv. Het gebied van Zwinderen? Karla: als we een duidelijke lijst maken met oor/levensnummers en de factuur vermenigvuldigen als bewijs en om de kosten te delen uiteraard, dat prima kan. Wat betekent het voor de keuring eind augustus? - Eerste vaccinatie zal begin juli moeten plaatsvinden, vervolgens na 3 weken een 2e enting. - Volgend jaar herhalen binnen het jaar, dan slechts 1x enten. 8. Sluiting. Johan sluit om 22:15 de presentatie en wenst een ieder wel thuis. Pauline de Vree(secretaris)