NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN Gemeente Noordenveld
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
2
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Inhoudsopgave Blz. 1.
Inleiding
5
2.
Het wettelijk kader
7
3.
De financiële verordening ex art 212 gemeentewet
11
4.
Reserves
13
5.
Voorzieningen
15
6.
Beschikkingsbevoegheid
17
7.
Slotopmerkingen
19
Bijlagen -algemene reserve -specificatie van de bestemmingsreserves -specificatie van de voorzieningen
21 25 43
3
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
4
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
1. Inleiding De nota reserves en voorzieningen dient ingevolge de financiële verordening ex artikel 212 van de gemeente Noordenveld, laatstelijk gewijzigd op 31 januari 2008, eens in de vier jaar samengesteld te worden. De voorliggende nota is inmiddels de vierde in de reeks. Eerder verschenen nota’s in 2000, 2005 en 2009. De voorliggende nota is eerder tot stand gekomen dan de termijn van vier jaar die in de verordening is vermeld. De reden hiervoor is in de voorjaarsnota 2011 vermeld. Door de bestemmingsreserves tussentijds te actualiseren kunnen eventuele overschotten op reserves worden afgeroomd dan wel, indien het aanhouden van een afzonderlijke bestemmingsreserve niet (meer) nodig is worden toegevoegd aan de algemene reserve. Verder is een actuele stand van de verschillende reserves en voorzieningen opgenomen in deze nota. De financiële consequenties van genomen raadsbesluiten zijn verwerkt tot en met juni 2011, dus inclusief de op 27 juni 2011 vastgestelde voorjaarsnota. Doel Het doel van deze nota is om de gemeenteraad inzicht te geven in de wijze waarop de wettelijke bepalingen in het Besluit Begroting en Verantwoording en de financiële verordening ex art 212 nader zijn uitgewerkt. De gemeenteraad heeft in het dualistisch bestel een kaderstellende en controlerende rol. In de nota worden kaders weergegeven waarbinnen het uitvoerende orgaan, het college van burgemeester en wethouders, zich moeten houden. Een ander doel van deze nota is om de raad inzicht te geven in de aan de reserves en voorzieningen ten grondslag liggende bestemmingen en deze periodiek kritisch tegen het licht te houden of de voorgeschreven bestemming inmiddels is achterhaald of gewijzigd, dan wel dat de hoogte van de reserve meer dan voldoende is om de bestemming geheel af te dekken. Hierdoor kan een herschikking plaatsvinden waarbij de gemeenteraad kan besluiten gelden te onttrekken ten gunste van de algemene reserve en/of de andere bestemmingsreserves. Voor voorzieningen geldt overigens dat de voorziening op peil is, d.w.z. dat deze de lopende verplichtingen en risico’s geheel afdekken. Uiteraard kan een surplus worden afgeroomd. Per reserve is met ingang van deze nota aangegeven of deze vrij aanwendbaar is of niet. Hiermee wordt in concreto bedoeld of de aanwending van de reserve van invloed is op de exploitatie. Zo is een deel van de algemene reserve niet-vrij aanwendbaar omdat deze is ingezet ter afdekking van het gederfde dividend wegens verkoop aandelen Essent. Een reserve waaraan rente wordt toegevoegd is vrij aanwendbaar omdat deze niet ten gunste van de algemene dienst komt. Ontschotting van reserves In de voorjaarsnota 2011 is in het hoofdstuk 9 Reserves en Voorzieningen aangegeven dat het college bij de begroting 2012 wil terugkomen op het nut en de noodzaak van het ontschotten van diverse reserves. Bij de behandeling van de begroting 2012 is de toezegging gedaan dat de raad met betrekking tot dit onderwerp definitieve keuze kan maken op basis van een geheel herziene nota reserves en voorzieningen. In de overwegingen is verder nog vermeld dat in een tijd van laagconjunctuur het wellicht minder vanzelfsprekend is om vanwege diverse redenen versnipperde reserves aan te houden. Het is bekend dat, naarmate de gemeente beschikt over meer gefragmenteerde reserves, er minder aan keuzeafweging wordt gedaan (de allocatiefunctie van de begroting). Door overschotten op reserves en voorzieningen af te romen kan ruimte worden gecreëerd om noodzakelijke investeringen te kunnen verrichten. Bij elke bestemmingsreserve is onder het kopje “consequenties bij opheffing” aangegeven of de reserve kan worden opgeheven (waarbij het restant wordt toegevoegd aan de algemene reserve) en eventuele consequenties die opheffing met zich mee zou kunnen brengen.
5
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Het verder versterken van de algemene reserve is ook van belang voor de mogelijkheid van de gemeente om niet begrote kosten die onverwachts en substantieel zijn te dekken. In de paragraaf weerstandsvermogen vindt de confrontatie plaats tussen het aan te houden weerstandsvermogen (op basis van de inventarisatie van de risico’s) en de aanwezige weerstandscapaciteit. De algemene reserve en de reserve grondexploitaties worden tot de weerstandscapaciteit gerekend. De overige bestemmingsreserves, op de balans aangemerkt als eigen vermogen, worden niet gerekend tot de weerstandscapaciteit. Relatie met paragraaf Weerstandsvermogen Van de huidige systematiek van de bepaling van het weerstandsvermogen is door zowel de gemeenteraad als de accountant aangegeven dat deze grondig moet worden herzien. De indeling van risico’s in risicoklassen geeft geen inzicht in de financiële schade die is gekoppeld aan een risico en kan derhalve als onvoldoende worden beschouwd om het weerstandsvermogen te bepalen. De accountant heeft in het accountantsverslag controle jaarrekening 2010 aangegeven dat gezien de ambities van de gemeente Noordenveld (centrumontwikkeling, Regiovisie, doorontwikkeling Veenhuizen) en de macro economische ontwikkelingen zoals de kredietcrisis en de komende maatregelen en lopende en komende bezuinigingen van het kabinet het aan te bevelen is om het huidige model (indeling in risicoklassen) intern te heroverwegen. In de werkgroep financiën is daarom een nieuwe methodiek van risicokwantificering besproken welke voor het eerst bij de begroting 2012 zal worden gebruikt. Hiervoor wordt verwezen naar de paragraaf weerstandsvermogen bij de programmabegroting 2012. In 2009 is de verkoopopbrengst van de aandelen Essent ontvangen. De verkoopsom maakt onderdeel uit van het rekeningsaldo 2009. Middels resultaatbestemming heeft de raad besloten de opbrengst in zijn geheel in de algemene reserve te storten. Een deel van de reserve, € 4,6 miljoen, is als niet-vrij aanwendbaar aangemerkt, omdat de rente over de reserve wordt gebruikt om het gederfde dividend af te dekken. Het college is voornemens om de “beklemde” reserve in drie jaar weer geheel rentevrij en daardoor vrij aanwendbaar te maken.
Achtereenvolgens wordt in deze beleidsnota reserves en voorzieningen aandacht besteed aan: • het wettelijk kader volgens het BBV • kaderstellende bepalingen volgens de financiële verordening ex art 212 gemeentewet • reserves • voorzieningen
Roden, september 2011
6
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
2. Het wettelijk kader Het wettelijk kader voor reserves en voorzieningen is vastgelegd in het BBV dat op 1 januari 2004 van kracht is geworden. In dit besluit wordt relatief veel wettekst gewijd, vaak in dwingende bepalingen, aan reserves en voorzieningen. In de volgende artikelen zijn bepalingen opgenomen: Artikel 32 Op de balans worden de passiva onderscheiden in vaste en vlottende passiva. Artikel 41 Onder de vaste passiva worden afzonderlijk opgenomen het eigen vermogen, de voorzieningen en de vaste schulden, met een rentetypische looptijd van één jaar of langer. Artikel 42 1. Het eigen vermogen bestaat uit de reserves en het resultaat na bestemming volgend uit de programmarekening. 2. Het in het eerste lid bedoelde resultaat wordt afzonderlijk opgenomen als onderdeel van het eigen vermogen. Artikel 43 1. In de balans worden de reserves onderscheiden naar: a. de algemene reserve; b. bestemmingsreserves. 2. Een bestemmingsreserve is een reserve waar aan de raad een bepaalde bestemming heeft gegeven. Artikel 44 1. Voorzieningen worden gevormd wegens: a. verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs te schatten; b. op de balansdatum bestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten ; c. kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren. 2. Tot de voorzieningen worden ook gerekend van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden. 3. Voorzieningen worden niet gevormd voor jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Artikel 45 Rentetoevoegingen aan voorzieningen zijn niet toegestaan. Artikel 51 In de toelichting op de balans wordt aangegeven volgens welke methode de afschrijvingen worden berekend. Ook wordt aangegeven welke investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut worden geactiveerd, welke afschrijvingstermijn hiervoor wordt voorzien en welke reserves hiervoor naar verwachting beschikbaar zullen zijn.
7
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Artikel 54 1. In de toelichting op de balans worden de aard en reden van elke reserve en de toevoegingen en onttrekkingen daaraan toegelicht. 2. Per reserve wordt het verloop gedurende het jaar in een overzicht weergegeven. Daaruit blijken: a. het saldo aan het begin van het begrotingsjaar; b. de toevoegingen of onttrekkingen via de resultaatbestemming bij de programmarekening; c. de toevoegingen of onttrekkingen uit hoofde van de bestemming van het resultaat van het voorgaande boekjaar; d. de verminderingen in verband met afschrijvingen op activa waarvoor een specifieke bestemmingsreserve is gevormd; e. het saldo aan het einde van het begrotingsjaar. Artikel 55 1. In de toelichting op de balans worden de aard en reden van de voorzieningen, bedoeld in artikel 44 en de wijzigingen daarin toegelicht. 2. Per voorziening wordt het verloop gedurende het jaar in een overzicht weergegeven. Daaruit blijken: a. het saldo aan het begin van het begrotingsjaar; b. de toevoegingen; c. ten gunste van de rekening van baten en lasten vrijgevallen bedragen; d. de aanwendingen; e. saldo aan het eind van het begrotingsjaar. Artikel 59 1. Alle investeringen met een economisch nut moeten worden geactiveerd. 4. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut kunnen worden geactiveerd. Artikel 62 1. Alle vaste activa worden voor het (bruto-)bedrag van de investering geactiveerd 3. In afwijking van het eerste lid mogen reserves in mindering worden gebracht op investeringen, als bedoeld in artikel 59, het vierde lid. Toelichting op BBV 2004 Onderscheid reserves en voorzieningen Het onderscheid tussen reserves en voorzieningen is voor gemeenten lange tijd niet duidelijk gebleken. In het BBV is het onderscheid gelegd bij de mogelijkheid dat de raad de bestemming kan wijzigen. Zolang de bestemming veranderd kan worden, is sprake van een (bestemmings)reserve. Zodra die niet meer kan, is sprake van een voorziening. Het onderscheid tussen reserves en voorzieningen op basis van het criterium of de gemeenteraad de bestemming kan wijzigen is ook in het kader van het dualisme en de bevoegdheden van raad en college van belang. De beschikking over reserves is een recht dat primair bij de raad ligt; de beschikking over voorzieningen is een taak waarmee het college is belast. Bij het BBV is bepaald dat alle mutaties in reserves via de resultaatbestemming moeten plaatsvinden en in eerste instantie buiten de begroting (en rekening) van baten en lasten worden gehouden. Dit betekent, dat het rechtstreeks (via de exploitatie) aan reserves toevoegen of onttrekken van middelen niet is toegestaan. Ook het via de exploitatie toerekenen van rente aan reserves is niet toegestaan. De presentatie van het jaarresultaat is geknipt in het “resultaat voor bestemming” en het “resultaat na bestemming”. Met bestemming wordt dus de toevoeging en/of beschikking over de reserves bedoeld. Het jaarresultaat na bestemming wordt separaat op de balans vermeld. De toe-/afname van het eigen vermogen per balansdatum kan alleen worden veroorzaakt door het resultaat.
8
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves (incl de storting van de aan de reserves en voorzieningen toegerekende rente) zijn opgenomen bij functie 980 Mutaties reserves. Notities commissie van de BBV In het BBV is een speciaal hoofdstuk (artikel 75) opgenomen over de commissie BBV. De commissie draagt zorgt voor een eenduidige uitvoering en toepassing van het besluit (BBV). De commissie zorgt voor een document (BBV) dat de eenduidige interpretatie bevordert en beantwoordt vragen (van gemeenten). Voorheen werden op de website van de commissie de beantwoording van de vragen (in rubrieken, w.o. reserves en voorzieningen) opgenomen. Omdat de status van de antwoorden vaak niet duidelijk was heeft de commissie er voor gekozen om notities over verschillende onderwerpen samen te stellen waaruit richtlijnen voortkomen. In die richtlijnen wordt een onderscheid gemaakt naar stellige uitspraken en aanbevelingen. Met betrekking tot de eerste categorie dienen gemeenten de stellige uitspraken te volgen. Hiervan kan slechts worden afgeweken als daarvoor goede gronden zijn. De afwijkingen en de gronden daarvoor dienen in de begroting en/of jaarstukken te worden vermeld. Aanbevelingen kennen dat extra gewicht niet maar dienen wel om steun en richting te geven aan de praktijk. De commissie heeft inmiddels een aantal notities gepubliceerd, waaronder een epistel over onderhoud kapitaalgoederen en riolering. De richtlijnen zullen met betrekking tot deze onderwerpen en de daarmee samenhangende reserve (onderhoud kapitaalgoederen) en voorziening (instandhouding riolering) moeten worden gevolgd.
9
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
10
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
3. De financiële verordening gemeente Noordenveld (ex artikel 212 gemeentewet) De financiële verordening van de gemeente Noordenveld is door de gemeenteraad op 28 oktober 2003 vastgesteld en gewijzigd op 23 december 2004, 26 januari 2006 en 31 januari 2008. In deze verordening zijn de volgende bepalingen opgenomen ten aanzien van de reserves en voorzieningen: Artikel 10 reserves en voorzieningen 1. Het college biedt de gemeenteraad eens in de vier jaar een nota reserves en voorzieningen aan. De gemeenteraad stelt de nota vast. De nota behandelt: a. de vorming en besteding van reserves; b. de vorming en besteding van voorzieningen; c. de toerekening en verwerking van rente over de reserves en voorzieningen. 2. Bij een voorstel voor de instelling van een bestemmingsreserve voor een investeringsvoornemen wordt minimaal aangegeven: a. het specifieke doel van de reserve; b. de voeding van de reserve; c. de maximale hoogte van de reserve; d. en de maximale looptijd. 3. Indien een bestemmingsreserve voor een investeringsvoornemen binnen de aangegeven maximale looptijd niet heeft geleid tot een investering, valt de bestemmingsreserve vrij en wordt deze aan de algemene reserve toegevoegd.
11
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
12
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
4. Reserves (algemeen en met een bestemming) Algemeen Alleen de gemeenteraad kan beslissen over het instellen van een reserve. De gemeenteraad bepaalt of een reserve wordt opgeheven en geeft aan het resterende saldo een bestemming. Soorten reserves In de balans, zo schrijft het BBV voor, wordt een onderscheid gemaakt tussen reserves en voorzieningen. De reserves worden vervolgens opgedeeld naar de algemene reserve en bestemmingsreserves. Mutaties reserves Storting en onttrekkingen aan reserves moeten (verplicht) plaatsvinden via de resultaatbestemming en behoren tot het eigen vermogen. De toe- dan wel afname in het eigen vermogen aan het eind van een boekjaar kan dus alleen veroorzaakt worden door respectievelijk een voordelig dan wel nadelig jaarresultaat. Alleen de gemeenteraad is bevoegd mutaties in reserves te accorderen, tenzij de raad de bevoegdheid nadrukkelijk bij het college heeft neergelegd. Bij kredietvoorstellen waarbij investeringen worden afgedekt door een ter zake aangewezen reserve zal de begrotingswijziging die daaruit voortvloeit, en leidt tot een wijziging in de reserve, expliciet door de gemeenteraad moet worden vastgesteld. Reserves in relatie tot de investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut In de artikelen 59 en 62 van het BBV wordt vermeld dat er 2 soorten investeringen zijn: -investeringen met een economisch nut (worden geactiveerd) en -investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut (kunnen worden geactiveerd). Tot de 2e categorie behoren investeringen in wegen en groen. Bij het opstellen van het BBV is zoveel mogelijk aansluiting gezocht met boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Deze bepaalt dat alle investeringen die opbrengst genereren moeten worden geactiveerd. Gemeenten kennen echter investeringen die per definitie geen opbrengst genereren, in tegendeel, juist kosten (onderhoud) met zich mee brengen, i.c. wegen en groen. Dat betekent dat dit type investeringen, veelal zeer omvangrijk, niet mogen geactiveerd en derhalve rechtstreeks uit de exploitatie dienen te worden bekostigd. Om gemeenten niet te belasten met een forse uitzetting van de begroting is bepaald dat òf geactiveerd wordt (apart vermeld op de balans) òf de investeringen direct ten laste van reserves worden gedekt (wat normaal niet is toegestaan). Begroting/rekening Bij de jaarrekening wordt, in het onderdeel “toelichting balans” een uitgebreid cijfermatig overzicht gegeven van de stand van de reserves per 1 januari van het boekjaar, de dotaties, onttrekkingen, rentetoevoegingen en de daaruit resulterende stand per ultimo van het boekjaar. Per reserve wordt inzicht gegeven in de reden van de mutatie (uitsluitend op basis van raadsbesluiten), het toekomstig beslag (het daaropvolgende boekjaar), en een korte uiteenzetting over het doel va de reserve. Algemene reserve Tot de algemene reserve worden alle reserves gerekend, niet zijnde bestemmingsreserves. De doelstelling van de algemene reserve is het vormen van een buffer voor het opvangen van risico, waarvoor geen verzekering is afgesloten en ook geen bestemmingsreserve of voorziening is gevormd en voor het opvangen van niet structurele begroting- en rekeningstekorten. Deze buffer wordt aangeduid als weerstandsvermogen. Hoe hoog de buffer moet zijn is niet geheel objectief
13
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
vast te stellen. Bij de bepaling van de minimale hoogte van de algemene reserve is het van groot belang, dat een eenduidig inzicht bestaat in de verplichtingen en risico’s. Bij de begroting en de jaarrekening wordt de paragraaf weerstandsvermogen opgesteld. In de paragraaf vindt een integrale afweging plaats tussen de risico’s die niet, zoals bovenstaand aangegeven, zijn afgedekt en de aanwezige weerstandscapaciteit. De risico’s worden, volgens de methodiek die door de gemeente Noordenveld wordt gebruikt gekwantificeerd naar risicoklasse’s. (Elke gemeente is overigens vrij om te bepalen welke risico’s worden meegewogen, de beoordeling daarvan, de frequentie en de schade die kan optreden. Ook is de wijze waarop vervolgens hieruit een benodigd weerstandsvermogen wordt gedistilleerd is naar eigen opvattingen te bepalen. Indien er maar een plausibele onderbouwing aan ten grondslag ligt). Bij de begroting 2012 wordt een nieuwe systematiek van risicokwantificering ingevoerd. De algemene reserve bedraagt per 1-1-2011 (cfm jaarrekening 2010) € 9.527.000 Bestemmingsreserves Een bestemmingsreserve is een reserve waaraan de gemeenteraad een bepaalde bestemming heeft gegeven. Dit vindt plaats in het resultaatbestemmende deel van de begroting en/of de jaarrekening. De gemeente Noordenveld heeft begin 2011 de volgende bestemmingsreserves (x €1.000):
• • • • • • • • • • • • • • • •
reserve bovenwijkse voorzieningen reserve volkshuisvesting reserve grondexploitatie reserve aankoop kunstwerken reserve luchtfoto’s reserve mitigerende maatregelen NAM-locatie Langelo reserve WMO reserve lokaal onderwijsbeleid reserve recreatie en toerisme moderniseringsfonds Molenduinbad Norg reserve sanering recreatie en toerisme reserve onderhoud kapitaalgoederen reserve btw compensatiefonds (bcf) reserve dekking kapitaallasten Reserve riolering Frictiekosten *) Totaal per 1-1-2011
€ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ €
stand 1-1-2011 527 4.307 3.114 12 48 178 1.888 183 141 81 15 3.324 378 6.107 800 163 21.266
*) Ten laste van de reserve frictiekosten (tbv het opvangen van extra kosten die het gevolg waren van de bij de begroting 2010 opgenomen bezuinigingsvoorstellen) zijn al verplichtingen tot de volle omvang van de reserve aangegaan. De stand is daarna nihil
14
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
5. Voorzieningen Algemeen Voorzieningen geven een schatting van voorzienbare lasten in verband met risico’s en verplichtingen, waarvan de omvang en/of het tijdstip van optreden min of meer onzeker zijn en die oorzakelijk gelegen is in de periode voorafgaande aan de balansdatum en maken onderdeel uit van het vreemd vermogen. Het gaat bij voorzieningen om min of meer onzekere verplichtingen die te zijner tijd tot schulden kunnen worden, zoals garantieverplichtingen en dergelijke. Ook hebben voorzieningen betrekking op verplichtingen, samenhangend met het in de tijd onregelmatig gespreid zijn van bepaalde kosten, zoals onderhoudskosten voor gebouwen en wegen. Voort worden onder de voorzieningen bedragen gereserveerd voor lasten die voortvloeien uit risico’s die samenhangen met de bedrijfsvoering, zoals claims, rechtsgedingen, reorganisaties en dergelijke. Voor de vorming van voorzieningen is een causale relatie vereist met een gebeurtenis in de periode voorafgaande aan de balansdatum. Voor verplichtingen en risico’s die voortvloeien uit toekomstige gebeurtenissen kunnen daarom geen voorzieningen worden gevormd. Daarnaast moet de financiële omvang van het risico of de verplichting in redelijke mate kwantificeerbaar zijn. Dit zal veelal worden vastgelegd in zogenaamde beheerplannen. Indien de omvang van de te treffen voorziening niet kan worden berekend, mag in de balans geen voorziening worden opgenomen, maar moet een vermelding onder de zogenaamde “niet ui de balans blijkende verplichtingen” plaatsvinden en een toelichting in de risicoparagraaf worden opgenomen. Verschil met reserves Het grootste verschil is dat voorzieningen tot het vreemd vermogen behoren. Op de balans komt dit ook duidelijk tot uitdrukking. Een ander principieel verschil tussen (bestemmings-)reserves en voorzieningen is dat de gemeenteraad de bestemming bij voorzieningen niet kan wijzigingen en bij reserve wel. Verder is in het BBV bepaald dat rentetoevoegingen aan voorzieningen niet zijn toegestaan. Een voorziening dient te allen tijde de verplichting exact af te dekken. Soorten voorzieningen Er zijn 3 soorten voorzieningen in de wet opgenomen. Artikel 44 van het BBV vermeldt dat voorzieningen worden gevormd wegens: a. verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs te schatten; b. op de balansdatum bestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten ; c. kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren. Tot de voorzieningen worden ook gerekend van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden. Uitdrukkelijk moet nog vermeld worden dat, in tegenstelling tot gebruikelijk in het bedrijfsleven, er geen voorzieningen mogen worden gevormd voor jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Structureel terugkerende kosten moeten immers worden opgenomen in de begroting. Voor incidentele kosten kan een voorziening worden gevormd. Hierbij kan bijv gedacht worden aan wachtgeldverplichtingen.
15
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Begroting/rekening Bij de jaarrekening wordt, in het onderdeel “toelichting balans” een uitgebreid cijfermatig overzicht gegeven van de stand van de voorzieningen per 1 januari van het boekjaar, de dotaties, onttrekkingen, rentetoevoegingen en de daaruit resulterende stand per ultimo van het boekjaar. Per reserve wordt inzicht gegeven in de reden van de mutatie (uitsluitend op basis van raadsbesluiten), het toekomstig beslag (het daaropvolgende boekjaar), en een korte uiteenzetting over het doel van de voorziening. De gemeente Noordenveld heeft begin 2011 de volgende voorzieningen (bedragen x € 1.000): Voorzieningen wegens verplichtingen/verliezen/risico’s • voorziening voor toekomstige verliezen grondexploitaties • voorziening pensioenverplichtingen oud-wethouders • voorziening wachtgeldverplichtingen oud-wethouders • voorziening wachtgeldverplichtingen non-activiteitenregeling • voorziening vordering op verkoop vennootschap Onderhoudsegalisatievoorzieningen • voorziening instandhouding inventaris sportaccommodaties *1) • voorziening instandhouding riolering • voorziening onderhoud gebouwen • voorziening afvalverwijdering Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting • voorzieningen gymmaterialen onderwijs *2) • parkeerfonds • voorziening frictiekosten ICO
Totaal voorzieningen per 1-1-2011
€ “ “ “ “ €
0 574 351 372 570 1.867
€ “ ‘ “ €
258 1.057 317 475 2.107
€ “ “ €
286 80 111 477
€
4.451
*1) betreft sporthal de Brinkhof, de Hullen en Peize *2) gymlokalen Floralaan, Klimop, Nieuw Roden, Schonauwen, Steenbergen, Roderwolde, Norg, Een, Veenhuizen en Hoge Holt
Daarnaast is er nog de voorziening dubieuze debiteuren die bij de jaarrekening in mindering wordt gebracht op de stand van de debiteuren per ultimo van het verslagjaar. De voorziening bedraagt per 1-1-2011 € 142.000.
16
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
6. Beschikkingsbevoegdheid Beschikkingsbevoegdheid houdt in wie, wanneer en tot welk bedrag mag beschikken over een reserve, dan wel een voorziening. Dit is deels geregeld in artikel 212 en wordt voor een deel geregeld in deze nota. We onderscheiden drie soorten bevoegdheden: Voor een heldere, éénduidige verwerking van reserves en voorziening zijn onderstaande uitgangspunten van belang. Hierbij is rekening gehouden met bestaande nota’s over reserves en voorzieningen, BBV-regelgeving en nieuwe inzichten. De uitgangspunten zijn onderverdeeld in een drietal categorieën namelijk; bevoegdheden college/raad, actualisatie reserves en voorzieningen en voorwaarden die van toepassing bij de uitvoering van een correcte actualisatie reserves en voorzieningen. Bevoegdheden 1. Vorming en opheffing van reserves en voorzieningen vindt plaats met expliciete toestemming van de raad. Daarbij wordt onder meer vastgelegd: het doel, de reden, functie, minimum en maximum hoogte, periode, wijze van voeding, bestedingsraming en budgethouder. 2. De raad heeft de bevoegdheid tot het wijzigen van een bestemming van een reserve. 3. De raad stelt door middel van vaststelling van de begroting de jaarlijkse toevoegingen en onttrekkingen van de reserves en voorzieningen vast. Binnen dit kader kan het college op grond van de noodzakelijke onderbouwing aanwendingen doen. 4. De raad kan de bestemming van een (bestemmingsreserve) wijzigen. Bij een voorziening kan de raad de bestemming niet zonder meer wijzigen. Veelal liggen er wettelijke verplichtingen (BBVwetgeving) aan een voorziening ten grondslag. 5. De verantwoordelijkheid van de aanwending van voorzieningen ligt bij het college. Actualisatie 1. Jaarlijks, ten tijde van opstelling jaarrekening, vindt er een evaluatie van bestemmingsreserves en voorzieningen plaats. Reserves en voorzieningen met een specifiek doel of een concrete aflooptermijn waarbij de realisatie uitblijft, zullen moeten worden heroverwogen. 2. De actualisatie van de reserves en voorzieningen geeft de raad de mogelijkheid van integrale afweging bij resultaatbestemming. 3. De actualisatie van de reserves en voorzieningen moet een beter inzicht opleveren in de samenhang tussen de exploitatie enerzijds en de reserves en voorzieningen anderzijds. Vermeden moet worden dat het verschil tussen resultaat voor en na bestemming sterk afwijkt. Ter bevordering van de transparantie is het noodzakelijk om meer baten en lasten in het resultaat voor bestemming te begroten en te verantwoorden. 4. Voor alle voorzieningen moeten beheersplannen ten grondslag liggen. Deze beheersplannen (t.b.v. onderhoud) moeten minimaal eens in de 4 jaar geactualiseerd worden. Indien er geen beheersplan aanwezig is, is er volgens de BBVregels geen sprake van een voorziening, maar van een reserve. Daarbij wordt het geld “geparkeerd” in een bestemmingsreserve en is dus nog steeds beschikbaar. Voorwaarden 1. Negatieve reserves en voorzieningen zijn niet toegestaan. 2. Overschrijdingen van lasten in het kader van de begrotingsonrechtmatigheid zijn relevant zodra deze overschrijdingen van de lasten op het totale programma veroorzaken. De raad is verplicht hierover een begrotingswijziging vast te stellen. 3. Op een investering met een economisch nut moet volgens de BBV-voorschriften altijd worden afgeschreven. Er moet ‘bruto’ geactiveerd worden. De bestemmingsreserves kunnen hierbij
17
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
4.
5. 6. 7.
8. 9.
10. 11. 12.
13.
14. 15.
gebruikt worden als dekkingsmiddel voor de jaarlijkse kapitaalslasten. Investeringen met een maatschappelijk nut (bijv. investeringen in de openbare ruimte) kunnen rechtstreeks verrekend worden met de bestemmingsreserve. Reserves kunnen hierbij wel als eenmalig dekkingsmiddel ingezet worden. Er vindt geen rentetoerekening plaats aan voorzieningen en reserves, met uitzondering van in de BBV voorgeschreven mogelijkheden (bijv. voorzieningen die op basis van contante waarde zijn berekend). Directe toevoegingen of onttrekkingen aan reserves zijn niet toegestaan. Alle toevoegingen of onttrekkingen dienen plaats te vinden via resultaatbestemming. Het onderscheid tussen een reserve en een voorziening is in overeenstemming met de regelgeving opgenomen in de BBV. De BBV regelgeving wordt hierbij gevolgd. Indien gebruik wordt gemaakt van een egalisatiereserve moet worden voldaan aan kostendekkendheid. Per egalisatiereserve zal een minimumbedrag en een maximum bedrag genoemd moeten worden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het hanteren van een maximale omvang van de reserve dat een bepaald percentage bedraagt van de geraamde opbrengst. De omvang van de reservepositie die aangehouden wordt past bij de risico’s, schaalgrootte en ambitieniveau van de gemeente. De algemene reserve en de algemene reserve grondexploitatie wordt jaarlijks aangevuld/afgeroomd, waarbij het weerstandsvermogen van zodanige omvang is dat (on)verwachte risico’s en (niet) kwantificeerbare verliezen kunnen worden opgevangen. Vrijgevallen bedragen door herschikking van reserves en voorzieningen worden toegevoegd aan de algemene reserve. Voorzieningen worden onafhankelijk van het resultaat gevormd. Bij de vorming, aanwending en opheffing van reserves en voorzieningen moet een bestendige gedragslijn aan ten grondslag liggen. De onderbouwing van de reserves en voorzieningen kunnen niet jaarlijks een 100% andere invalshoek hebben; d.w.z. een ander doel krijgen. Behaalde resultaten bij verkoop van gemeentelijke eigendommen, die niet zijn opgenomen in de grondexploitatie, vallen vrij t.g.v. de algemene reserve dan wel worden ten laste van de algemene reserve gebracht (bij boekverlies). Reserves beneden de € 25.000 worden niet (meer)gevormd. Het bedrag boven het maximale saldo van de algemene reserve wordt aangewend voor het op peil brengen van de bestemmingsreserves.
18
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
7. Slotopmerkingen Met deze nota is in hoofdlijnen een beeld gegeven van het gemeentelijk beleid met betrekking tot reserves en voorzieningen. Het is gewenst dat door middel van beleidsbepaling eenduidige uitgangspunten worden/zijn geformuleerd voor de bepaling en presentatie van reserves n voorzieningen. Het in deze nota geformuleerde beleid voldoet uiteraard aan de geldende begrotings- en verslaggevingvoorschriften (BBV). In de hiernavolgende specificatie wordt elke reserve en voorziening apart vermeld. Per (bestemmings-)reserve of voorziening wordt onderstaand, indien van toepassing aangegeven: • naam, nummer, soort en beschikkingsbevoegdheid • bestemming/doel • gewenste omvang (onder- en bovengrens) • bestemming rentebaten • aanwendbaarheid • voeding • eventuele opmerkingen Herschikking In de inleiding is al vermeld dat een beoordeling van nut en noodzaak van reserves en voorzieningen een continu proces is. Door overschotten op reserves en voorzieningen af te romen kan ruimte worden gecreëerd om het weerstandsvermogen te verbeteren.
19
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
20
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Bijlage Algemene Reserve
21
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Algemene reserve Doel van de reserve Het doel van deze reserve is de vorming van een financiële buffer voor het opvangen van financiële tegenvallers. De algemene reserve vormt ook het grootste bestanddeel voor de vorming van het weerstandsvermogen. Jaarlijks wordt bij de begroting en de jaarstukken in de paragraaf weerstandsvermogen aandacht besteed aan de relatie tussen de weerstandscapaciteit en de risico’s. Met ingang van de begroting 2012 worden risico’s op een andere wijze gekwantificeerd dan voorheen (bedrag per inwoner x de risicoklasse waarin zich de meeste risico’s voor kunnen doen). Voor elk risico wordt nu de risicoklasse bepaald welke wordt vermenigvuldigd De algemene reserve vormt samen met de reserve grondexploitatie het weerstandsvermogen van de gemeente. Voeding van de reserve Ingevolge de BBV is voeding uitsluitend toegestaan uit voordelige resultaten van de jaarrekeningen. Afroming van reserves of voorzieningen, wanneer deze boven de bovengrens uitstijgen, zal plaatsvinden ten gunste van de algemene reserve. Indien een reserve of een voorziening te laag dreigt te worden dan zal het omgekeerde plaatsvinden. Rentetoevoeging Nee Aanwendbaarheid Niet vrij aanwendbaar: € 4.600.000 (verkoopopbrengst vm Essentgelden) Vrij aanwendbaar: het restant van de reserve Gewenste omvang Zie onder het kopje “doel van de reserve” Opmerkingen Op 30 september 2009 zijn de aandelen in Essent verkocht en is het eerste gedeelte (€ 4.690.000) van de opbrengst door de gemeente ontvangen. De bijdrage is, na aftrek van de boekwaarde, toegevoegd aan de algemene reserve. De rentebesparing is als opbrengst in de exploitatie verantwoord. Daarmee is de jaarlijkse derving van de dividendbelasting gecompenseerd.
22
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Algemene reserve Hieronder hebben wij in een overzicht de stand van de algemene reserve weergegeven per 1 januari 2011 op basis van de gemeenterekening 2010, evenals een prognose van de ontwikkelingen van de algemene reserve. Daarbij is rekening gehouden met nog te onttrekken middelen op basis van reeds genomen raadsbesluiten (t/m juni 2011) en (rente)dotaties. Bij de jaarrekening 2010: Stand per 1-1-2011 Af: Onttrekkingen Raadsbesluiten na vaststellen jaarrekening: -bestemming jaarresultaat Stand juni 2011 Toekomstige toevoegingen *1) Toekomstige onttrekkingen *2)
€
9.527.000
“ “
3.537.000 5.990.000
“ € “ “ €
330.000 5.660.000 797.000 450.000 6.007.000
*1) Op de algemene reserve zijn de kosten van ontsluiting en het nemen van verkeerskundige maatregelen ten bate van nieuwbouw obs de Eskampen in mindering gebracht. In het raadsbesluit van 13 augustus 2008 is opgenomen dat, als er een exploitatie is geopend van het gebied van de oude school, de kosten ten laste van deze exploitatie worden gebracht. Het krediet bedraagt € 222.000. Op de algemene reserve zijn de kosten van de aansluiting van het plangebied groenstrook W oldzoom in mindering gebracht. Te zijner tijd zal de onttrekking worden aangevuld met de opbrengsten (€ 575.000) uit de herontwikkeling van de loc atie Ronerborg. Het krediet, beschikbaar gesteld in 2004, bedraagt € 600.000.
*2) in 2011 zal in het kader van de herinrichting Roden-Norg de eigendomsoverdracht (inbreng en toedeling van gronden) plaats vinden. Op basis van een overbedeling van gronden dient medio 2012/2013 rekening gehouden te worden met een bijbetaling door de gemeente Noordenveld van € 450.000.
23
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
24
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Bijlage Bestemmingsreserves
25
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Reserve bovenwijkse voorzieningen Doel van de reserve De reserve is een bestemmingsreserve met het doel om infrastructurele werken te realiseren. De infrastructurele projecten zijn bovenwijks, omdat de kosten redelijkerwijs niet aan een bestemmingsplan kunnen worden toegerekend. Voeding van de reserve Per bestemmingsplan worden de grondkosten verhoogd met een opslag. Rentetoevoeging Ja, vaste verrekenrente Aanwendbaarheid Vrij aanwendbaar Gewenste omvang Onbepaald Beleidskader De gemeenteraad heeft op 22 juni 2006 de nota betreffende het instellen van een fonds ten behoeve van de bekostiging van bovenwijkse voorzieningen vastgesteld. Door het vaststellen van het juridisch kader kunnen bijdragen voor bovenwijkse voorzieningen worden afgedwongen. Van belang is daarbij te beschikken over een structuurvisie die het totale gemeentelijke grondgebied omvat dienende als basis voor de onderbouwing van de toerekenbaarheid van de bovenwijkse kosten naar de projecten. Opmerkingen Met de invoering van het BTW compensatiefonds zijn de fiscale bestedingsvoorwaarden van de reserve bovenwijkse voorzieningen vervallen. W ij achten het raadzaam deze bestemmingsreserve in stand te houden gelet op de ontwikkelingen met betrekking tot het IGS. Consequenties bij opheffing Wij achten het raadzaam deze bestemmingsreserve in stand te houden gelet op de ontwikkelingen met betrekking tot het IGS.
26
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Reserve volkshuisvesting Doel van de reserve De reserve is bestemd voor aangelegenheden binnen het gebied van de volkshuisvesting, zoals beschreven in het Besluit beheer sociale huursector (BBSH) en toegespitst op artikel 11 lid 2 onderdeel b en c.", hetgeen inhoudt: -het in stand houden van en het treffen van voorzieningen aan woongelegenheden en onroerende aanhorigheden; -het in stand houden en verbeteren van de direct aan de woongelegenheden en aanhorigheden, als hiervoor bedoeld, grenzende woonomgeving. -het bouwen, verwerven, bezwaren en slopen van woongelegenheden en onroerende aanhorigheden. Omdat het hier om volkshuisvestingsgelden betreft is met de corporatie Actium in een private overeenkomst geregeld dat de gelden uitsluitend worden ingezet om volkshuisvestelijke doelen na te streven. Voor onttrekkingen geldt een instemmingsrecht van Actium. Voeding van de reserve De reserve is in het verleden gevormd uit de batige saldi van de verkoop van de gemeentelijke woningbedrijven van de voormalige gemeenten Peize (DGW, nu Woonborg) en Norg (Actium). Geen structurele toevoeging. Rentetoevoeging Ja. In de private overeenkomst met Actium is opgenomen dat er een rentevergoeding wordt toegevoegd aan het fonds. De laatste jaren ligt deze op 2%. Gewenste omvang Onbepaald Aanwendbaarheid Vrij aanwendbaar Beleidskader Nota “Noordenveld, een gemeente om te wonen” (raad februari 2006) Opmerkingen Geen Consequenties bij opheffing De huidige reserve bevat nog uitsluitend middelen uit het batig saldo van de verkoop van het woningbedrijf van de voormalige gemeente Norg. Op grond van bovengenoemde privaatrechtelijke overeenkomst met Actium zal hiervoor de instemming van Actium benodigd zijn. Materieel betekent het dat projecten in de sociale sector moeilijker gerealiseerd zullen kunnen worden en soms niet zullen kunnen doorgaan.
27
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Reserve grondexploitatie Doel van de reserve De reserve dient ter dekking van mogelijke tegenvallers (bufferfunctie) en ter versterking van de financieringspositie van de grondexploitaties (financieringsfunctie) Voeding van de reserve In principe door toevoeging van voordelige resultaten van afgesloten complexen. Rentetoevoeging Geen Aanwendbaarheid Vrij aanwendbaar Gewenste omvang De minimaal benodigde omvang van deze reserve is in het verleden bepaald op 10% van de boekwaarde van de investeringen met een minimum van € 2.200.000. Gelet op de ontwikkelingen met betrekking tot de Regiovisie in relatie tot het aanhouden van de gewenste buffer van 10% is de reserve nog verder op peil gebracht. Beleidskader Nota Grondbeleid; 2009 Opmerkingen Op basis van een uit te voeren risicoanalyse zal een definitieve ondergrens worden bepaald.
28
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Reserve aankoop kunstwerken Doel van de reserve De reserve is bestemd om kunstwerken (voor culturele doeleinden) aan te kopen Voeding van de reserve Ten laste van de exploitatie. Rentetoevoeging Geen Aanwendbaarheid Vrij aanwendbaar Gewenste omvang Onbepaald Beleidskader Cultuurnota ‘Noordenveld voor het voetlicht’ (2003-2006) Opmerkingen In de cultuurnota ‘Noordenveld voor het voetlicht’ (2003-2006) is een voorstel opgenomen om voor de aankoop van kunstwerken en voor het onderhoud van kunstwerken een Fonds Beeldende Kunst in te stellen. De gemeenteraad heeft besloten met ingang van 2004 dit fonds jaarlijks met een bedrag van € 7.500 te voeden. In de komende jaren zal het geld voor nieuwe kunst in de openbare ruimte beschikbaar moeten komen uit de grondexploitaties. Voor achterstallig onderhoud van kunstwerken in de openbare ruimte is een bedrag nodig van ongeveer € 36.000. Dit bedrag zit op dit moment bij lange na niet in de begroting, dus we zullen hiervoor een beroep moeten doen op de reserve of uit de algemene middelen. Consequenties bij opheffing Het is niet noodzakelijk een aparte reserve kunst in stand te houden. Wel is het belangrijk dat het geld dat beschikbaar komt uit de grondexploitaties ook daadwerkelijk gebruikt kan worden voor kunstprojecten. Deze projecten hebben vaak een lange looptijd.
29
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Reserve luchtfoto’s Doel van de reserve De reserve is ingesteld om de kosten van het maken van luchtfoto’s af te dekken. De luchtfoto’s worden om de drie jaar gemaakt en dienen om informatie te genereren ten behoeve van o.a. de grootschalige basiskaart. Voeding van de reserve Ten laste van de exploitatie Rentetoevoeging Geen Aanwendbaarheid Vrij aanwendbaar Gewenste omvang Maximaal de kosten van de driejaarlijkse sessie. Beleidskader N.v.t. (egalisatiereserve) Opmerkingen Geen Consequenties bij opheffing Jaarlijks wordt de reserve gedoteerd en bedragen onttrokken indien er luchtfoto's worden aangeschaft. Tot enige tijd geleden werd er eens per drie jaar fotomateriaal aangeschaft. De laatste jaren (en zeker in de toekomst) dienen er echter jaarlijks actuele foto's te zijn (vooral voor WOZ, BAG, Handhaving, et cetera). Dit zal alleen maar meer worden aangezien binnen afzienbare tijd ook andere basisregistraties in de lucht moeten zijn die baat hebben bij jaarlijkse en actuele luchtfoto's. Het voorstel is dan ook om de resterende reserve in 2011 deels aan te wenden voor de bekostiging van luchtfoto's en de noodzakelijke mutatiesignalering (waarbij nieuwe en oude luchtfoto's automatisch worden vergeleken), het restant van de reserve (naar schatting € 25.000) kan daarna dan vervallen. De ‘jaarlijkse dotatie van € 14.000 kan voortaan structureel worden toegevoegd aan het budget van I&A (fcl 6291210 met een aan te maken ecl "Fotomateriaal"). Voortaan kan uit die pot de jaarlijkse foto’s worden betaald en eventueel (maar daar is het bedrag bij lange na niet toereikend voor) de mutatiesignalering.
30
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Reserve mitigerende maatregelen NAM-locatie Langelo Doel van de reserve
Betreft resterende gelden noodzakelijk voor verwerven gronden en realisatie mitigerende groenaanplant nabij NAM-lokatie Langelo. Voeding van de reserve De reserve is gevormd door de ontvangen afkoopsom, wegens overdracht van het rijk van de onderhoud van de begraafplaats in Veenhuizen aan de gemeente, in een reserve te storten. Rentetoevoeging Ja. Beëindigd nadat de reserve op begrotingsbasis is uitgeput na beschikbaar stellen laatste krediet Aanwendbaarheid Vrij aanwendbaar Beleidskader N.v.t. (zie opmerkingen) Gewenste omvang N.v.t. (zie opmerkingen) Opmerkingen Sinds de vorming van de reserve zijn op grond van diverse raadsbesluiten hieraan middelen onttrokken voor het uitvoeren van mitigerende maatregelen. Over de besteding van het nu nog resterende bedrag van de reserve zijn ook al raadsbesluiten genomen. Na uitvoering van deze besluiten zal de reserve geheel zijn besteed. Consequenties bij opheffing De middelen waren/zijn bedoeld voor het inpassen van de gasopslag. Belangrijkste afweging op dit moment: het bij wegvloeien van de middelen op dit moment niet kunnen voldoen aan de verplichtingen jegens de Landinrichtingscommissie Roden-Norg en het BBL.
31
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Reserve WMO Doel van de reserve Door de gemeenteraad is deze bestemmingsreserve ingesteld om niet bestede rijksmiddelen te oormerken en te storten in een reserve. Voeding van de reserve Voor-/nadelige exploitatie resultaten m.b.t. de uitvoering van de regeling. Rentetoevoeging Ja, vaste verrekenrente Aanwendbaarheid Vrij aanwendbaar Beleidskader Geen (oorspronkelijke doelstelling betreft egalisatiereserve) Gewenste omvang Onbepaald Opmerkingen Het saldo van de reserve per 1 januari 2011 bedraagt € 1.888.000. W ij gaan ervan uit dat de toename van de kosten voor collectief vervoer en rolstoelen nog net binnen het budget kunnen worden opgevangen. Tot nu toe is gebleken dat de exploitatie voldoende is om het huidige voorzieningenniveau op peil te houden. Daarom kan een maximum worden aangehouden in de reserve van 10% van de omzet. Voor schommelingen hoger dan 10% geldt de algemene reserve als buffer. Consequenties bij opheffing Geen. Zie overigens bovenstaande opmerking inzake afroming
32
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Reserve lokaal onderwijsbeleid Doel van de reserve De reserve is oorspronkelijk gevormd voor het oplossen van knelpunten als gevolg van de verminderde dienstverlening door de Schooladvies en begeleidingsdienst Drenthe Voeding van de reserve Geen Rentetoevoeging Nee Aanwendbaarheid Vrij aanwendbaar Beleidskader Programmalijnen 3 en 4 van de jeugdagenda Noordenveld . Programmalijn 3: Goede schoolloopbaan voor iedereen en Programmalijn 4: iedereen aan de slag; het begeleiden naar startkwalificatie en naar werk. Gewenste omvang Onbepaald Opmerkingen Speerpunten zijn Voor- en Vroegschoolse Educatie waarvoor inmiddels een beleidsplan is opgesteld, realiseren van een opvangvoorziening (rebound) voor jongeren die tijdens hun schoolloopbaan tijdelijk uitvallen, de realisatie van een jongerenloket in samenwerking met de Intergemeentelijke Sociale Dienst en Werken voor de onderkant van de Arbeidsmarkt eveneens in samenwerking met de ISD. In 2010 is een bedrag van € 55.000 onttrokken aan de reserve voor het afwikkelen van de bijdrage voor schoolbegeleiding In de voorjaarsnota is besloten de bijdrage in de kosten van de onderwijsdag met ingang van 2012 ten laste van de reserve lokaal onderwijsbeleid te brengen. Consequenties bij opheffing De reserve is indertijd gevormd om risico’s die de gemeente liep op het terrein van schoolbegeleiding af te dekken. De reserve is opgebouwd door de bijdrage voor schoolbegeleiding aan scholen te verlagen. Inmiddels is schoolbegeleiding geen verantwoordelijkheid meer van de gemeenten. In 2009 is daarom besloten de reserve beschikbaar te stellen voor realisatie van de programmalijnen 3 en 4 van de jeugdagenda 2009-2010. De doelen van de jeugdagenda zijn onlangs herbevestigd door de raad. Het blijft van groot belang dat er geld beschikbaar is om van tijd tot tijd ontwikkelingen extra te kunnen stimuleren of gezamenlijke initiatieven van gemeente en schoolbesturen mogelijk te maken op het gebied van onderwijs en ontwikkeling.
33
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Reserve recreatie en toerisme Doel van de reserve Het ondersteunen van initiatieven op toeristisch-recreatief terrein. In de recreatiebeleidsnota worden ambities geformuleerd die, voor zover deze budget vragen, hieruit kunnen worden bekostigd een en ander afhankelijk van de prioriteit zoals die in een nader op te stellen uitvoeringsnota zullen worden aangegeven. Voeding van de reserve Ten laste van de exploitatie Rentetoevoeging Nee Aanwendbaarheid Vrij aanwendbaar Beleidskader Beleidsplannen recreatie en toerisme gemeente Noordenveld Gewenste omvang Onbepaald Opmerkingen In 2008 is € 25.000 onttrokken voor de realisatie van het fietsknooppuntensysteem. Voor 2010 en 2011 is voorgesteld in het kader van de ombuigingen de voeding te bevriezen. Voor 2012 kan dan worden bezien in hoeverre deze reserve gevoed gaat worden. Wij denken daarbij ook met name aan bijdragen vanuit de doelgroep. Consequenties bij opheffing
Recreatie en toerisme vormen speerpunt van het economisch beleid. Om het speerpunt verder kracht bij zetten is besloten om een Recreatiebeleidsnota op te stellen (bestuursprogramma 2010-2014). De ambities die voortvloeien uit de Recreatiebeleidsnota zullen worden vertaald in een uitvoeringsnota. De uitvoeringsnota zal vragen om financiële middelen om de ambities te verwezenlijken met als doel de verhoging van de toeristisch-recreatieve bestedingen, stimulering van de werkgelegenheid en de leefbaarheid. Bij het opheffen van de Reserve recreatie en toerisme zullen de financiële middelen elders moeten worden gezocht.
34
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Reserve moderniseringsfonds Molenduinbad Norg Doel van de reserve Bij de start van het zwembad in 1996 heeft de voormalige gemeente Norg een startkapitaal gestort in het fonds. Het moderniseringsfonds heeft twee functies: 1. Investeringen financieren die de attractiewaarde van het zwembad verhogen en het bad ‘bij de tijd’ houden. 2. Financiële buffer voor het bestuur van Stichting Molenduinbad Norg. In geval van bijvoorbeeld financiële tegenvallers kan het stichtingbestuur tijdelijk geld ‘lenen’ van het moderniseringsfonds. In betere tijden moet het bestuur het geld hebben terugbetaald. Voeding van de reserve Geen Rentetoevoeging Ja, vaste verrekenrente Aanwendbaarheid Vrij aanwendbaar Beleidskader Het moderniseringsfonds is onderdeel van een subsidieovereenkomst die we hebben gesloten met het bestuur van Stichting Molenduinbad Norg. De subsidievoorwaarden hebben we vastgelegd in een subsidieverlening en uitvoeringsovereenkomst, die ‘lopen’ van 1 januari 2008 tot en met 11 oktober 2016. Voor de periode vanaf 2012 moeten we de jaarlijkse budgetsubsidie opnieuw vaststellen aan de hand van een nieuwe meerjarenbegroting van het stichtingbestuur. Op dit moment zijn we daarover in gesprek met het stichtingbestuur. Gewenste omvang Onbepaald Opmerkingen Op dit moment heeft het stichtingbestuur geen concrete plannen om een beroep te doen op het moderniseringsfonds. Consequenties bij opheffing Toevoegen van het restant van het moderniseringsfonds aan de Algemene Reserve heeft de volgende consequenties: 1. In geval van investeringen die de attractiewaarde van het zwembad verhogen en / of die het zwembad bij de tijd houden, moeten we de raad om geld vragen. De bestaande subsidieovereenkomst openbreken.
35
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Reserve sanering recreatie en toerisme Doel van de reserve De reserve is ingesteld voor het saneren van recreatiewoningen e.d. Voeding van de reserve Geen Rentetoevoeging Nee Aanwendbaarheid Vrij aanwendbaar Beleidskader Beleidsplannen recreatie en toerisme gemeente Noordenveld Gewenste omvang Onbepaald Opmerkingen Geen Consequenties bij opheffing Geen
36
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Reserve onderhoud kapitaalgoederen Doel van de reserve Tot voorheen werd (groot) onderhoud geactiveerd. Ingevolge de voorschriften (BBV) is dit niet toegestaan. Alleen de kosten van reconstructie (wegen) en renovatie (gebouwen) kunnen onder de noemer “investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut” worden geactiveerd. Teneinde het (groot) onderhoud, welke m.i.v. begrotingsjaar 2009 ten laste van de exploitatie wordt gebracht, te kunnen dekken is een jaarlijkse bijdrage uit de reserve benodigd. Voeding van de reserve In het verleden is de bestemmingsreserve onderhoud kapitaalgoederen gevormd uit de zogenaamde Regas-gelden. (Bij opheffing van het toenmalige gasbedrijf zijn de deelnemingen aan gemeenten uitbetaald). De ontvangen gelden zijn in de algemene reserve, niet vrij aanwendbaar, gestort. Deze reserve is in 3 tranches “rentevrij” gemaakt en gestort in de onderhavige reserve. Rentetoevoeging Nee Aanwendbaarheid Vrij aanwendbaar Gewenste omvang De reserve bedraagt momenteel € 3,3 miljoen. Vooralsnog wordt de huidige omvang als voldoende beschouwd om tekort op het jaarlijkse onderhoud wegen en gebouwen op te kunnen vangen. Beleidskader Bij raadsbehandeling is het kader vastgesteld. Opmerkingen De regelgeving m.b.t. de begroting en rekening van gemeenten is vastgelegd in het BBV. Om een eenduidige interpretatie te bevorderen van de regelgeving is er een commissie (BBV) die d.m.v. het opstellen van richtlijnen (vastgelegd in notities) adviezen uitbrengt. De richtlijnen kunnen een stellige uitspraak bevatten of aanbevelingen. Aan stellige uitspraken is een extra gewicht toe te kennen en verwacht mag worden dat van stellige uitspraken slechts zal worden afgeweken, indien daarvoor goede gronden zijn. De afwijkingen en de gronden daarvoor moeten in de begroting en/of jaarstukken worden vermeld. In een notitie van de commissie BBV “verkrijging/vervaardiging en onderhoud van kapitaalgoederen”, verschenen in mei 2007, is door de commissie gewezen op het feit dat de kosten van (klein en groot) onderhoud, die als niet levensduurverlengend worden aangemerkt, niet mogen worden geactiveerd. Dat betekent concreet dat de jaarlijkse kredietvoteringen voor (groot) onderhoud aan wegen e.d. ten laste van de exploitatie moeten komen. De reserve onderhoud kapitaalgoederen is met name gevormd om deze problematiek (mede) op te vangen. Consequenties bij opheffing
37
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Voor de gederfde bijdrage in de exploitatie dient binnen de begroting elders dekking te worden gevonden. De bijdrage in 2012 is € 687.614.
38
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Reserve BTW-compensatiefonds (BCF) Doel van de reserve Met ingang van 1 januari 2003 is het BTW-compensatiefonds ingesteld. De reserve dient voor de dekking van kapitaallasten van investeringen die voor 2003 zijn gepleegd. In deze kapitaallasten zit nog de niet terugvorderbare BTW verdisconteerd. De gemiddelde looptijd van deze investeringen bedroegen op 1 januari 2003 nog 11 jaar. In deze periode (t/m 2013) zal jaarlijks een deel van de reserve vrijvallen ten gunste van de exploitatie. Voeding van de reserve De algemene uitkering is door de invoering van het BCF gekort met een vast bedrag (€ 4,54 per inwoner). Dit verrekenbedrag is inmiddels bijgesteld. In 2003 is de korting achterwege gebleven ter compensatie van de problematiek die ontstond door de btw die verdisconteerd is in activa (uit het verleden). De reserve is eenmalig gedoteerd (in 2003) met dit bedrag gevuld. Rentetoevoeging Ja, vaste verrekenrente Aanwendbaarheid Vrij aanwendbaar Gewenste omvang N.v.t. (loopt af in 2013) Beleidskader N.v.t. Opmerkingen Geen Consequenties bij opheffing Voor de gederfde bijdrage in de exploitatie dient binnen de begroting elders dekking te worden gevonden. De bijdrage in 2012 is € 160.000.
39
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Reserve dekking kapitaallasten Doel van de reserve In het BBV is het niet toegestaan om investeringen met een economisch nut ineens af te dekken door reserves. Wel is het toegestaan de kapitaallasten van investeringen, die voor het volledige bedrag zijn geactiveerd, te dekken door een gelijk bedrag te onttrekken aan een reserve tot aan het moment dat het actief is afgeschreven. Hiervoor dient de aangewezen reserve aan de reserve dekking kapitaallasten te worden toegevoegd. (een voorbeeld is de reserve verbouw raadhuis). Met deze systematiek wordt bereikt dat de balans een reëler beeld geeft van de bezittingen van de gemeente dan voorheen. Voeding van de reserve In het verleden is door de gemeenteraad besloten de vervanging van een brandweerwagen, de verbouw van de brandweerkazerne te Veenhuizen, investeringen in diverse scholen en de verbouw van het raadshuis te dekken uit respectievelijk de reserve vervanging brandweerwagens, reserve brandweerzorg Veenhuizen, reserve ihp en de reserve verbouw raadhuis. Rentetoevoeging Ja, vaste verrekenrente Aanwendbaarheid Vrij aanwendbaar Gewenste omvang De omvang is jaarlijks gelijk aan de hoofdsom van de reserve minus de jaren die op de activa zijn afgeschreven. Beleidskader N.v.t. Opmerkingen Aan de reserve worden jaarlijks bedragen onttrokken die gelijk zijn aan de kapitaallasten van de betreffende activa. In de exploitatie worden de bijdragen aan de batenkant onder het onderdeel mutaties reserves apart vermeld (resultaat na bestemming) Consequenties bij opheffing Voor de gederfde bijdrage in de exploitatie dient binnen de begroting elders dekking te worden gevonden. De bijdrage in 2012 is € 476.552.
40
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Reserve riolering Doel van de reserve
De reserve riolering is de vervanger van de oude egalisatievoorziening riolering. De bedoeling is de lasten en baten op begrotingsbasis goed te kunnen vergelijken met de uitkomsten op jaarrekeningbasis. Voeding van de reserve Jaarresultaat product riolering Rentetoevoeging Nee Aanwendbaarheid Vrij aanwendbaar Gewenste omvang
Beleidskader Gemeentelijk Riolering Plan (GRP) 2005-2009 De rioolheffing is gekoppeld aan de exploitatie en de investeringen betreffende het product riolering. Met de verbreding van de rioolheffing is het de bedoeling om de kosten die samenhangen met de nieuwe zorgplichten voor hemelwater en grondwater ook onder de kosten dekking te brengen. Het inzicht in die kosten zou gegeven moeten worden in het nieuwe GRP. Zoals bekend, zijn problemen geweest in de samenwerking met het waterschap over de berekening van de Stedelijke wateropgave. In middels zijn die problemen opgelost maar is gezien al het werk wat nu verricht moet worden de presentatie van het GRP aan uw Raad in februari 2012 het maximaal haalbare. Dat is dan wel een GRP met een goede doorrekening van de rioolheffing voor de komende jaren. Opmerkingen
In het vervolg is het de bedoeling het begrotingsresultaat te verrekenen conform GRP en te muteren op de voorziening riolering. De mutatie op de bestemmingsreserve betreft dan het daadwerkelijk resultaat op de begroting. Het resultaat dient dus gesplitst weergegeven te worden om de voortgang ten opzichte van GRP beter te kunnen verantwoorden. De bedoeling is om los van het resultaat op begrotingsbasis het resultaat van de riolering te bepalen. Deze resultaatsbepaling wordt gereserveerd in een reserve. Deze reserve kan dan vervolgens op basis van het GRP weer bij de voorziening gevoegd te worden middels een besluit bij de vaststelling van de jaarrekening. De bedoeling is om het GRP vast te stellen en de lopende voorziening plus de bestemmingsreserve riolering te gebruiken om de extra investeringen die volgen uit de stedelijke wateropgave ( het waterschap heeft ons 10 miljoen euro aan investeringen voor gerekend) te dekken.
41
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Consequenties bij opheffing
De bestemmingsreserve riolering kan niet worden opgeheven en/of toegevoegd aan de algemene reserve. De reserve is ontstaan middels een rioolheffing en kan niet als algemeen dekkingsmiddel worden aangemerkt.
42
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Bijlage Voorzieningen
43
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Voorziening voor toekomstige verliezen grondexploitaties Doel van de voorziening Egalisatievoorziening Voeding van de voorziening
Rentetoevoeging Nee Beleidskader N.v.t. (egalisatievoorziening) Gewenste omvang N.v.t. (egalisatievoorziening) Opmerkingen In de paragraaf grondbedrijf is vermeld dat voor het verwachte verlies op grondcomplexen een voorziening moet worden getroffen die in mindering wordt gebracht op de reserve grondexploitatie.
44
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Voorziening pensioenverplichtingen oud-wethouders Doel van de voorziening Het afdekken van pensioenverplichtingen aan oud-wethouders die niet onder de APPA-regeling vallen Voeding van de voorziening Ten laste van de exploitatie (vast bedrag) en incidenteel (bij jaarrekening) o.b.v. beoordeling toereikendheid uitstaande verplichtingen Rentetoevoeging Nee Beleidskader N.v.t. (egalisatievoorziening) Gewenste omvang Maximaal tot de uitstaande verplichtingen Opmerkingen In verband met een hogere leeftijd van diverse oud-wethouders dan de gemiddelde levensduurverwachting is het de afgelopen jaren noodzakelijk geweest om tot bijstorting in de voorziening (ten laste van het rekeningresultaat) over te gaan.
45
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Voorziening wachtgeldverplichtingen oud-wethouders Doel van de voorziening Het afdekken van wachtgeldverplichtingen voor zittende wethouders Voeding van de voorziening Incidenteel (bij jaarrekening) op basis van beoordeling toereikendheid uitstaande verplichtingen Rentetoevoeging Nee Beleidskader N.v.t. (egalisatievoorziening) Gewenste omvang Maximaal tot de verwachte uitstaande verplichtingen Opmerkingen Geen
46
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Voorziening wachtgeldverplichtingen non-activiteitenregeling Doel van de voorziening Het afdekken van wachtgeldverplichtingen aan oud werknemers Voeding van de voorziening Incidenteel (bij jaarrekening) op basis van beoordeling toereikendheid uitstaande verplichtingen Rentetoevoeging Nee Beleidskader N.v.t. (egalisatievoorziening) Gewenste omvang Maximaal tot de verwachte uitstaande verplichtingen Opmerkingen Geen
47
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Voorziening vordering op verkoop vennootschap Doel van de voorziening Een deel van de verkoopopbrengst aandelen Essent (2009) is niet aan de aandeelhouders uitbetaald maar op een afzonderlijke bankrekening gestort. Met dit bedrag is een voorziening gevormd. In het kader van de transactie is door de verkopende aandeelhouders een aantal garanties afgegeven aan RWE. Het gaat hierbij onder meer om risicoafdekking voor eventuele aansprakelijkheid voor publieke aandeelhouders. Met de gezamenlijke voorziening kunnen aansprakelijkheden flexibel, op een eenvoudige wijze en beheersbaar worden afgewikkeld. Voeding van de voorziening Eenmalig bij verkoop aandelen Rentetoevoeging Geen Beleidskader Geen Gewenste omvang N.v.t. Opmerkingen De looptijd van de voorziening is afhankelijk van de periode dat claims kunnen worden ingediend en afgewikkeld. Op het beherende geld wordt een rentevergoeding uitgekeerd. Een eventueel overschot zal aan het einde geheel ten goede komen aan de verkopende aandeelhouders. Op de balans is, tot hetzelfde bedrag, onder de financiële vaste activa een post opgenomen (kapitaalverstrekking aan deelnemingen).
48
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Voorziening instandhouding inventaris sportaccommodaties Doel van de voorziening Instandhouding door tijdige vervangingen van inventaris Voeding van de voorziening Structureel (exploitatie) Rentetoevoeging Nee Beleidskader Zie hierna Gewenste omvang N.v.t. (egalisatievoorziening) Opmerkingen Betreft sportcomplex de Hullen, Brinkhof en sporthal Peize Zie verder de toelichting op de voorziening gymmaterialen onderwijs
49
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Voorziening gymmaterialen onderwijs Doel van de voorziening Instandhouding van gymmaterialen Voeding van de voorziening Structureel (ten laste van de exploitatie) Rentetoevoeging Nee Beleidskader Zie hierna Gewenste omvang N.v.t. (egalisatievoorziening) Opmerkingen De geraamde jaarlijkse uitgaven en de jaarlijkse toevoegingen aan de voorziening voor het betreffend materiaal zijn in een meerjarenperspectief over de periode 2011 – 2020 inzichtelijk gemaakt. Daartoe zijn alle materialen opnieuw geïnventariseerd. De prijzen van de materialen zijn geactualiseerd op basis van huidig prijsniveau. Op basis van ervaringen zijn waar nodig ook de economische levensduur en daarmee ook het jaar van vervanging aangepast. Uiteindelijk is per accommodatie het jaarlijks te reserveren bedrag vastgesteld om de inventaris ook op termijn op een kwalitatief aanvaardbaar niveau te kunnen in stand houden. Tot slot zijn de consequenties in het meerjarenperspectief inzichtelijke gemaakt. Mogelijke consequenties zijn eveneens vertaald naar de exploitatie binnen de verschillende accommodaties. Naar aanleiding van vorenstaande stappen heeft op onderdelen een heroverweging plaats gevonden en een voorstel voor aanpassing van een aantal begrotingsposten zoals deze op dit moment vermeld staan in de begroting 2011. Per saldo leidt dit tot een vermindering van de geraamde uitgaven binnen het zwembad / sportcentrum voor 2012 en de daarop volgende jaren met een bedrag van € 30.054. Voor de sporthal Peize en de Brinkhof worden bestaande onderhoudsbudgetten (deels) gewijzigd in jaardotaties aan de voorziening. Vervanging van inventaris vindt niet zonder meer plaats in het jaar dat in het meerjarenplan voor de instandhouding van inventaris staat vermeld. Inhoudelijk wordt beoordeeld of deze vervanging ook werkelijk in het betreffende jaar noodzakelijk is. Jaarlijks wordt de vervangingsnoodzaak onderzocht. De uitkomst van de wettelijke controle op alle materialen voor bewegingsonderwijs door de “service controledienst” die jaarlijks wordt uitgevoerd is in belangrijke factor in het bepalen van de vervangingsnoodzaak. Deze jaarlijkse controle is overigens ook van belang in het kader van de wettelijke aansprakelijkheid. De ervaring heeft bovendien geleerd dat een goed beheer van de materialen leidt tot verlenging van de levensduur. In dat kader worden in alle accommodaties de aanwezige materialen twee keer per week gecontroleerd. Waar nodig worden reparatiewerkzaamheden uitgevoerd. Deze wekelijkse controles dragen er tevens toe bij dat er een goed inzicht ontstaat in het verloop van de kwaliteit van de aanwezige materialen.
50
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
De verwachting is dat door de al eerder genoemde manier van beheer, de geraamde voorzieningen voldoende zullen zijn om de aanwezig materialen op een kwalitatief vereist niveau te kunnen houden. Overigens is het uitgangspunt dat eens in de 5 jaar de hele systematiek opnieuw “tegen het licht wordt gehouden” Zo kan worden beoordeeld of de aanwezige voorzieningen en het meerjarenperspectief nog aansluiten bij de feitelijke situatie. Ook het bewegingsonderwijs zit in een voortdurend ontwikkelingsproces. De visie op de manier waarop inhoud kan worden gegeven aan de doelstellingen van de lessen lichamelijke opvoeding is daarmee eveneens aan verandering onderhevig. Dit heeft in een aantal gevallen ook consequenties voor de keuze van de in de gymzalen en sporthallen aanwezige materialen. Het toevoegen van telkens nieuwe (vaak kostbare) materialen boven de huidige standaard inrichting van de gymzalen en sporthallen, leidt tot over de grenzen van de financiële haalbaarheid. Daarom is na overleg met de vakleerkrachten Lichamelijke opvoeding gekozen voor het uitgangspunt: “Nieuw voor Oud”. Dat betekent dat nieuw, nog niet aanwezig materiaal kan worden aangeschaft, op het moment dat bepaald, al wel aanwezig materiaal niet hoeft te worden vervangen.
51
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Voorziening instandhouding riolering Doel van de voorziening De voorziening is bestemd om de uitbreiding- en vervangingsinvesteringen in het rioolstelsel en in het kader van de verbrede zorgplichten te bekostigen. De voorziening werkt nog wel als een egalisatievoorziening voor de exploitatie. Voeding van de voorziening Begroot exploitatieresultaat op basis van de jaarschijven van het GRP. Rentetoevoeging Ja, vaste verrekenrente Beleidskader Het wettelijk kader van het Gemeentelijk Riolering Plan (GRP) is de Wet Milieubeheer. Het GRP wordt om de 5 jaar aangepast. Gewenste omvang Conform GRP Opmerkingen De rioolheffing is gekoppeld aan de exploitatie en de investeringen betreffende het product riolering. Met de verbreding van de rioolheffing is het de bedoeling om de kosten die samenhangen met de nieuwe zorgplichten voor hemelwater en grondwater ook onder de kostendekking te brengen. Het inzicht in die kosten zou gegeven moeten worden in het nieuwe GRP. Zoals bekend, zijn er problemen geweest in de samenwerking met het waterschap over de berekening van de Stedelijke wateropgave. Inmiddels zijn die problemen opgelost en wordt er hard gewerkt aan de bepaling van de SWO. Daaropvolgend zal in samenwerking met het waterschap de SWO vertaald moeten worden in maatregelen c.q. investeringen, waarbij een verdeling gemaakt moet worden in wie welke kosten voor zijn rekening zal nemen. Dit proces heeft een hoog strategische gehalte en is zeer bepalend voor de ontwikkeling van het tarief. Gezien al het werk wat daarvoor verricht moet worden, is de presentatie van het GRP aan uw Raad in februari 2012 het maximaal haalbare. Dat is dan wel een GRP met een goede doorrekening van de rioolheffing voor de komende jaren.
52
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Voorziening onderhoud gebouwen Doel van de voorziening De omvang van het gebouwonderhoud binnen de begroting te egaliseren. Voeding van de voorziening De jaarschijf uit het gebouwenbeheerplan Rentetoevoeging Nee Beleidskader Gebouwenbeheerplan 2008-2011. Het gebouwenbeheerplan wordt in de loop van 2011 geactualiseerd. Gewenste omvang Conform uitgangspunten gebouwenbeheerplan Opmerkingen Voorzieningen die worden gevormd om de (groot) onderhoudslasten van een kapitaalgoed over een aantal jaren te egaliseren kunnen alleen worden ingesteld en gevoed op basis van een beheerplan van het desbetreffende kapitaalgoed. Dit beheerplan dient periodiek te worden geactualiseerd. Met de invoering van de notitie onderhoud kapitaalgoederen wordt het vormen van voorzieningen voor de verschillende kapitaalgoederen feitelijk een verplichting. De bedoeling is om volledig zicht te houden op de geldstromen die gepaard gaan met groot onderhoud. Met de invoering van dit beheerplan wordt één voorziening voor alle gemeentelijke gebouwen inclusief de onderwijsgebouwen ingesteld. Waarbij het uitsluitend gaat om de bedragen en de voorgestelde planning voor groot onderhoud. Als hoofdlijn stellen we dat het bedrag aan groot onderhoud voor gebouwen € 450.000 per jaar is met een index van 2 procent per jaar. De planning in dit beheerplan is uitgegaan van dit bedrag als richtsnoer. De voorziening die in feite met de accordering van het beheerplan ingesteld moet worden egaliseert de uitgaven rondom het bedrag van € 450.000 per jaar.
53
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Voorziening onderhoud onderwijsgebouwen Doel van de voorziening De omvang van het gebouwonderhoud binnen de begroting te egaliseren. Voeding van de voorziening De jaarschijf uit het gebouwenbeheerplan Rentetoevoeging Nee Beleidskader Gebouwenbeheerplan 2008-2011 Het gebouwenbeheerplan wordt in de loop van 2011 geactualiseerd. Gewenste omvang Conform uitgangspunten gebouwenbeheerplan Opmerkingen Voorzieningen die worden gevormd om de (groot) onderhoudslasten van een kapitaalgoed over een aantal jaren te egaliseren kunnen alleen worden ingesteld en gevoed op basis van een beheerplan van het desbetreffende kapitaalgoed. Dit beheerplan dient periodiek te worden geactualiseerd. Met de invoering van de notitie onderhoud kapitaalgoederen wordt het vormen van voorzieningen voor de verschillende kapitaalgoederen feitelijk een verplichting. De bedoeling is om volledig zicht te houden op de geldstromen die gepaard gaan met groot onderhoud. Met de invoering van dit beheerplan wordt één voorziening voor alle gemeentelijke gebouwen inclusief de onderwijsgebouwen ingesteld. Waarbij het uitsluitend gaat om de bedragen en de voorgestelde planning voor groot onderhoud. Als hoofdlijn stellen we dat het bedrag aan groot onderhoud voor gebouwen € 450.000 per jaar is met een index van 2 procent per jaar. De planning in dit beheerplan is uitgegaan van dit bedrag als richtsnoer. De voorziening die in feite met de accordering van het beheerplan ingesteld moet worden egaliseert de uitgaven rondom het bedrag van € 450.000 per jaar. Deze voorziening heeft een nauwe relatie met de ontwikkelingen rond de lumpsum bekostiging van het onderwijs(gebouwen) en de daarmee gepaard gaande financieringsstructuur.
54
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Voorziening afvalverwijdering Doel van de voorziening De voorziening is bestemd voor het egaliseren van nacalculatorische verschillen in de tarieven van de afvalstoffenheffing en reinigingsrechten. Voeding van de voorziening Exploitatieresultaat Rentetoevoeging Nee Beleidskader Afvalstoffenbeleidsplan (laatstelijk geactualiseerd 20 juli 2011) Gewenste omvang N.v.t. (egalisatievoorziening) Opmerkingen Wij achten het voldoende om een egalisatievoorziening aan te houden die maximaal 10% van de totale exploitatie afvalverwijdering bedraagt. Indien de voorziening boven de 10% stijgt dan zal het tarief van de afvalstoffenheffing/reinigingsrechten naar rato worden verlaagd. De bedoeling is om de stijging de komende jaren beperkt te houden tot de benodigde inflatiecorrectie.
55
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Parkeerfonds Doel van de voorziening Het parkeerfonds heeft tot doel om te zorgen dat er voldoende financiële middelen zijn om te komen tot aanleg van voldoende parkeerplaatsen. Bij bouwplannen of wijzigingen van de bestemming worden initiatiefnemers geacht om op eigen terrein voldoende parkeerplaatsen te realiseren. Als hieraan niet kan worden voldaan, kan onder voorwaarden vrijstelling worden verleend. Aan deze vrijstelling is een financiële verplichting gekoppeld, richting parkeerfonds, de zogenaamde afkoopregeling. Met deze financiële verplichting wordt de gemeente Noordenveld in staat gesteld alsnog het benodigde aantal parkeerplaatsen op een alternatieve locatie te realiseren of hier onderhoud aan te plegen. Voeding van de voorziening Incidenteel, in voorkomende gevallen Rentetoevoeging Ja Beleidskader
Art. 2.5.30, lid 4 van de Bouwverordening Notitie “Gemeentelijk parkeerbeleid” d.d. 11 april 2000 Raadsbesluit 12 september 2000 “Roden kom II; parkeren” Gewenste omvang Afhankelijk van aantal parkeerplaatsen in relatie tot de (gevestigde) voorzieningen. Opmerkingen Geen
56
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Voorziening frictiekosten ICO Doel van de voorziening De voorziening is gevormd om het gemeentelijk aandeel in de kosten van de reorganisatie van de voormalige gemeenschappelijke regeling Instituut Creatieve Ontwikkeling af te dekken. Voeding van de voorziening In de raadsvergadering van februari 2006 eenmalig een bedrag in de voorziening gestort van € 324.131, later verlaagd tot € 256.174. Rentetoevoeging Nee Beleidskader N.v.t. (egalisatievoorziening) Gewenste omvang Tot het niveau van de uitstaande verplichtingen. Opmerkingen Naar verwachting loopt de afwikkeling van de verplichtingen uit de gemeenschappelijke regeling ongeveer 10 jaar. Consequenties bij opheffing De afwikkeling van de GR ICO in liquidatie komt in een afrondende fase. De planning is dat per 1 oktober 2011 de afrekening kan worden opgesteld. Daarna wordt overgegaan tot de definitieve afrekening. Op basis van het opgevraagde voorschot voorlopige afrekening in 2011 ad. € 16.570 is het restant van de voorziening na liquidatie ongeveer € 56.500. Na de definitieve afrekening kan deze voorziening in principe worden afgesloten en kan het resterende bedrag terugvloeien in de algemene middelen. Echter, vanwege bezuinigingen op de subsidie aan de Stichting ICO zal de Stichting ICO naar verwachting frictiekosten willen verhalen op de gemeente. Het is wellicht verstandig om deze voorziening voor eventueel te betalen frictiekosten in stand te houden.
57
NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN
Naam Voorziening dubieuze debiteuren Doel van de voorziening Een (gering) deel van de uitstaande vorderingen wordt in praktijk niet ingevorderd (bijv door faillissementen). Op basis van historische gegevens wordt een deel (percentage) van de totale uitstaande vorderingen als niet invorderbaar beschouwd. Hiervoor is een verplichte voorziening gevormd. Oninbare vorderingen worden ten laste van de voorziening afgeboekt. Voeding van de voorziening Incidenteel (bij de jaarrekening ten gunste c.q. ten laste van het rekeningresultaat) Rentetoevoeging Nee Beleidskader BBV Gewenste omvang Tot het percentage van de vorderingen welke aan het eind van een boekjaar als niet invorderbaar wordt ingeschat. Opmerkingen Het bedrag van de voorziening wordt bij de jaarrekening in mindering gebracht op de stand van de debiteuren per ultimo van het dienstjaar.
58