NIS-bijeenkomst 17 januari 2013 Herstelcoach Actualiteiten
Arlette Schijns
Wat ga ik met jullie bespreken? • Herstelcoach: de juridische inbedding • Actualiteiten
- Verkeersongevallenjurisprudentie: 7:611 BW - HR over reikwijdte art. 7:658 lid 4 BW (zzp-er) - Asbest - Aansprakelijkheid ouders voor minderjarige kinderen
Tendens Slachtoffer centraal: • Versterking positie slachtoffers strafrecht:
- spreekrecht - Ombudsman (spelregels) - voorschotregeling • Wet Schadefonds: smartengeld nabestaanden • Akkermans onderzoek: immaterië behoeften; secundaire victimisatie
Wet: afdeling 6.1.10 • Beginsel schadevergoedingsrecht: herstel ‘oude’ toestand - primair schadevergoeding in geld (art. 6:103 BW)
- bij personenschade: primaat bij herstel • Beginsel schadevergoedingsrecht: schade beperken (art. 6:101 BW)
Herstelcoach Dus: Herstelcoach past in de beginselen van het schadevergoedingsrecht
Gedragscode Behandeling Letselschade Herstelcoach verhoudt zich goed tot: • Harmoniemodel
• Voortvarende en proactieve houding verzekeraar • Zelfbeschikking • Gedragsregel 5: centrale positie benadeelde
Termijnen GBL Hoe verhoudt de herstelcoach zich tot Gedragsregel 8?
“Duurt de schadebehandeling langer dan twee jaar na de schademelding, dan gaan partijen – op initiatief van de verzekeraar – na wat daarvan de oorzaak is. Partijen spreken concreet af welke maatregelen nodig zijn om de schadebehandeling alsnog zo snel mogelijk af te ronden en wie zorg draagt voor de uitvoering ervan.”
Bedrijfsregeling 15 • “Informatieverstrekking bij letselschade” • Voortvarende en proactieve houding verzekeraar
• Schaderegeling binnen twee jaar • Wordt niet meer als zelfstandige regeling gehandhaafd
BGK • Minder werk? • Beoordelingskader blijft art. 6:96 BW
Actualiteiten: 2012
Opfrisser: Verkeersongevallenjurisprudentie Bestuurder: geen schadevergoeding
Passagier: wel schadevergoeding
Verkeersongevallenjurisprudentie
Opfrisser: verkeersongevallenjurisprudentie Belangrijke arresten Hoge Raad: Februari-arresten:
1 februari 2008 (LJN BB6175, LJN BB4767)
Maatzorg-arrest:
12 december 2008 (LJN BD3129)
Verkeersongevallenjurisprudentie
Uitglijdende postbode
1/2 Feiten TNT-postbezorger glijdt uit over een
plak sneeuw, TNT aansprakelijk? Juridisch Geen schending van zorgplicht ex 7:658, wél van art. 7:611 BW?
Verkeersongevallenjurisprudentie
Uitglijdende postbode
2/2
Overwegingen HR: • Verzekeringsplicht bedoeld voor bijzondere risico’s
(gemotoriseerde/fietsende) wegverkeer; • Eenzijdig voetgangersongeval dient buiten deze afgebakende categorie verkeersongevallen te blijven; • Struikelen of uitglijden op de weg is geen bijzonder verkeersrisico. Kan ook op de werkplaats gebeuren en ook dan is werkgever alleen
aansprakelijk bij schending zorgplicht (ex art. 7:658 BW).
Ontwikkeld systeem Verplichting van de werkgever om een behoorlijke verzekering af te sluiten voor: 1. werknemers-bestuurders motorrijtuig 2. werknemers-fietsers 3. werknemers voetgangers (niet voor eenzijdige ongevallen) Geen verzekering: aansprakelijk op grond van 7:611 BW Schade = Gemiste verzekeringsdekking
Goed werkgeverschap Verzekeringsplicht ook buiten de situatie van verkeersongevallen?
Verkeersongevallenjurisprudentie
Tbs-kliniek Feiten
Medewerker tbs-kliniek op gesloten afdeling in elkaar geslagen door tbspatiënt Juridisch Hof: geen zorgplichtschending, wel
aansprakelijkheid ex 7:611 BW mits risico’s verzekerbaar.
1/3
Verkeersongevallenjurisprudentie
Tbs-kliniek
2/3
• HR: geen vergoedingsplicht enkel omdat schade (in uitoefening werkzaamheden) door onvoorspelbaar gedrag patiënt voor risico
werkgever behoort te komen. • T.a.v. bijzondere, werkgerelateerde gevaren géén aansluiting bij verzekeringsplicht verkeersongevallen ex art. 7:611 BW
• In beginsel: geen ruimte voor vergoeding schade door werkgever als deze verplichtingen uit hoofde van 7:658 BW is nagekomen.
TBS-kliniek
3/3
• Grondslag art. 7:658 BW;
• Art. 7:658 BW → geen absolute waarborg, ook niet ten aanzien van bijzondere risico’s; • Ruime strekking zorgplicht → hoog veiligheidsniveau en toezicht op
naleving instructies (HR 11 april 2008, NJ 2008/465)
Verkeersongevallenjurisprudentie
Dus? • Werkgever slechts aansprakelijk ex art. 7:658 BW indien deze is tekortgeschoten in zijn zorgplicht
• Geen ruimte om bij “structureel gevaarlijk werk” aansprakelijkheid op grond van art. 7:611 BW aan te nemen indien is voldaan aan zorgplicht ex art. 7:658 BW
• Op art. 7:611 BW gebaseerde verzekeringsplicht uit verkeersongevallenjurisprudentie breidt zich niet uit.
ZZP-er Reikwijdte art. 7:658 lid 4 BW HR 23 maart 2012, LJN BV0616 (X/Allspan)
HR 23 maart 2012, LJN BV0616
Feiten X/Allspan • X: eenmanszaak, o.a. repareren van machines
• 2004/2005: reparatiewerkzaamheden verricht in opdracht van Allspan als (onder)aannemer, aan een machine van zusterbedrijf Royalspan • 8 februari 2005: ongeval; rechterbeen in machineschroef • X houdt Allspan aansprakelijk o.g.v. art. 7:658 lid 4 BW
HR 23 maart 2012, LJN BV0616
HR 23 maart 2012, LJN BV0616 (X/Allspan) • Art. 7:658 lid 4 BW: “Hij die in de uitoefening van zijn beroep of bedrijf arbeid laat verrichten door een persoon met wie hij geen arbeidsovereenkomst
heeft…” is als ware hij werkgever aansprakelijk voor schade in de uitoefening van de werkzaamheden, tenzij voldaan is aan de zorgplicht. • Valt de zzp’er hier ook onder? De lagere rechtspraak was verdeeld.
HR 23 maart 2012, LJN BV0616
X gaat in cassatie Twee vragen staan centraal: • valt X als zzp’er binnen het toepassingsbereik van art. 7:658 lid 4?
• zijn de werkzaamheden die X verrichtte aan te merken als werkzaamheden in uitoefening van bedrijf van Allspan?
HR 23 maart 2012, LJN BV0616
Valt zzp’er onder toepassingsbereik lid 4? Hoge Raad: ja, indien de persoon die buiten dienstbetrekking werkzaamheden verricht, voor de zorg van zijn veiligheid (mede)
afhankelijk is van zijn opdrachtgever.
HR 23 maart 2012, LJN BV0616
ZZP-er “Of dit het geval is, zal aan de hand van de omstandigheden van het geval bepaald moeten worden, waarbij onder meer van belang zijn de
feitelijke verhouding tussen betrokkenen en de aard van de verrichte werkzaamheden, alsmede de mate waarin de “werkgever”, al dan niet door middel van hulppersonen, invloed heeft op de werkomstandigheden van degene die de werkzaamheden verricht en de daarmee verband houdende veiligheidsrisico’s.”
HR 23 maart 2012, LJN BV0616
Dus? • Een zzp’er KAN onder het toepassingsbereik van lid 4 vallen. Om dat te bepalen moet je de volgende vragen beantwoorden:
• wat is de feitelijke verhouding tussen betrokkenen? • wat is de aard van de werkzaamheden? • in hoeverre heeft de “werkgever” invloed op de werkomstandigheden en de daarmee verband houdende veiligheidsrisico’s?
HR 23 maart 2012, LJN BV0616
En hoe zit het met de bedrijfsuitoefening? • Wetsgeschiedenis: het moet gaan om werkzaamheden die de opdrachtgever ook door eigen werknemers had kunnen laten
verrichten • HR: bepalend is of de verrichte werkzaamheden, gelet op de wijze waarop de opdrachtgever aan zijn beroep of bedrijf invulling pleegt te geven, feitelijk tot zijn beroeps- of bedrijfsuitoefening horen.
HR 23 maart 2012, LJN BV0616
Bottom line: • Met dit arrest is het beoordelingskader duidelijker, MAAR:
zzp’er valt niet zonder meer onder lid 4; altijd beoordelen aan hand van de feiten en omstandigheden van geval.
Asbest Hof Den Haag 18 december 2012 (LJN BY6208; LJN BY6205)
• Voor en tijdens dienstverband (1950-1964) was er bekendheid in scheepsbouw • Schending zorgplicht • Geen beroep op verjaring
Asbest Hof Den Bosch 18 december 2012 (LJN BY7010)
Vooruitblik 2013 • Wetsvoorstel 30 519 • Ouders ruimer aansprakelijk voor minderjarige kinderen?