Mee met de tijd door
innovatie
Sensotec ontwikkelt en verdeelt hulpmiddelen voor blinden, slechtzienden en mensen met dyslexie of andere lees- of leerproblemen. Ze vereenvoudigen het leven van studerende kinderen, volwassenen in hun thuis- en werksituatie, ouderen met een beperkte mobiliteit of van mensen die het leven met behulp van wat techniek gewoon eenvoudiger willen maken. Kortom: bij ons vind je hulpmiddelen voor mensen zoals jij en ik.
Nieuwsbrief voorjaar 2014 Volg ons team in onze passie voor service en innovatie en ontdek
• • • • • •
de nieuwste beeldschermloepen stijlvolle brailleleesregels puike resultaten van onze productontwikkelaars de nieuwe trend van het luisterlezen oplossingen voor toegankelijkheid van wegen en gebouwen efficiënte aanpak van dyslexie en andere lees- en leerproblemen
In deze nieuwsbrief Nieuws over Sensotec 3 2 2
Voorwoord Demodagen in heel België Sensotec op Facebook
Als lezen steeds moeilijker wordt... 4 4 5 5
Prodigi: klik, tik, kijk en luister Beeldschermloep: hoe werkt het? Videomatic VEO: revolutionaire loep Elektronische handloepen
Braille: stijlvol met puntjes 6 7 7 7 7
Moderne brailleleesregels Brailleprinter terugbetaalbaar EuroScope Apex nu ook in Arabisch Guide: eenvoudig met braille Brailleleesregel: hoe werkt het?
Innovatie door en bij Sensotec 8 8 8 9
Onderzoek en ontwikkeling Nieuwe functies en talen voor klassiekers Lezen en luisteren via internet Audio Notetaker
Toegankelijkheid 10 Bouwen aan toegankelijkheid
Software voor dyslexie en andere lees- en leerproblemen 13 14 14 16
WoDy: versie 3.2 blijft verbazen Kurzweil 3000: kracht en zelfstandigheid Dyslexie en compenserende software K3000 taalversies
Redelijke aanpassingen voor inclusief onderwijs 15 K3000: multitool voor zorgleerkracht 16 Specifieke onderwijsnoden 17 K3000 in de scholengemeenschap
Luisterlezen: volwaardig alternatief 18 18 19 19
Voorleestoestel of Kurzweil 1000 Kranten online in DAISY-formaat DAISY-Apps: online boeken beluisteren DAISY: wat is het?
Mee met Sensotec 20 Kalender 20 Adressen Deze pictogrammen en kleurencodes tonen voor welke doelgroep de artikels van toepassing zijn: blind
slechtziend
jij en ik
Compatibiliteit met Windows 11 Windows 7, 8, 8.1: wie niet mee is, is gezien
leerproblemen & dyslexie
toegankelijkheid
We komen naar je toe Demodagen Sensotec: ons aanbod in heel België Jaarlijks organiseren we demodagen en nemen we deel aan congressen en beurzen in binnenen buitenland. Net als vorig jaar kun je terecht op demodagen in onze eigen vestigingen en op externe locaties. We komen alvast naar je toe in Hasselt, Gent, Brussel, Antwerpen, Charleroi, Turnhout en Doornik - en de kalender wordt nog aangevuld. Onze deskundige consulenten geven je bij deze gelegenheden uitleg over onze gekende en nieuwe producten, en tonen je de software en
toestellen in werking. Ze geven je graag advies voor jouw persoonlijke situatie.
Volledige kalender op de website De voorlopige kalender met demodagen en een aantal van de beurzen waar we aan deelnemen vind je op de achterzijde van deze nieuwsbrief. Onze complete agenda inclusief workshops vind je op www.sensotec.be/agenda. De belangrijkste evenementen zetten we ook op onze Facebookpagina onder ‘Evenementen’.
Blijf op de hoogte via Facebook Op onze Facebookpagina posten we al onze nieuwtjes en vind je onze evenementenkalender. Klik op onze pagina op de 'Vind ik leuk'-knop, blijf even op de knop staan en vink aan dat je onze berichten in je nieuwsoverzicht wil: zo verneem je als eerste onze nieuwsberichten over producten, beurzen en software-updates. 2
Als je de optie ‘Meldingen ontvangen’ aanvinkt, stuurt Facebook je zelfs een e-mailtje. Je vindt een link naar onze Facebookpagina op de homepagina van onze website, of zoek als Facebookgebruiker naar ‘Sensotec’.
Trouw aan onze missie, mee door innovatie Beste vrienden van Sensotec, Sinds haar oprichting ruim 28 jaar geleden blijft Sensotec haar missie trouw: mensen met een visuele beperking of met een lees- of leerprobleem de juiste hulpmiddelen aanreiken om hun beperking zo goed mogelijk te compenseren, en hen vol overtuiging ondersteunen in het doeltreffend gebruik ervan. Ook in 2013 hebben we er alles aan gedaan om dit te verwezenlijken. Het aanbod van Sensotec werd uitgebreid en vernieuwd, ondermeer door te investeren in eigen softwareontwikkelingen en door onze blik over de landsgrenzen heen te richten. Daarbij blijven we met ons hele team het principe koesteren om iedereen van dienst te zijn met het beste advies en met een persoonlijke service, aangepast aan de situatie van elke afzonderlijke klant.
De rode draad van 2013 In al onze activiteiten en plannen vind je de rode draad van innovatie en service terug: • Als exclusief verdeler van Freedom Scientific integreerden we het hele gamma van deze producent in onze portfolio (inclusief Jaws, Topaz, Focus, Ruby,...). • In het gamma beeldschermloepen bieden we de hoogwaardige Videomatic VEO van Reinecker aan, en verdelen we - exclusief de revolutionaire voorleesloep ProDigi van HumanWare. • De EuroScope Apex, ons veelvuldig bekroond braillenotitietoestel, werd gelokaliseerd naar het Arabisch. Reeds meer dan 300 stuks zijn verkocht aan Saudie-Arabië. • Kurzweil 3000 werd gelokaliseerd naar het Duits en wordt binnenkort verkocht in Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk. Met de Nederlandse en Franse versie blijven we in België, Nederland, Frankrijk en Canada een voortrekkersrol spelen op het vlak van compenserende software. • WoDy, de corrigerende woordvoorspeller die door ons eigen team ontwikkeld werd, kreeg zowel voor Nederlandstalige als Franstalige gebruikers een meertalige versie. • In 2013 sloten we een overeenkomst met Sonocent (UK): in 2014 starten we met de lokalisatie van de Audio Notetaker naar het Nederlands, Frans en Duits. • We participeerden in onderzoeksprojecten rond digitaal lezen en investeren volop in de ontwikkeling van nieuwe (DAISY-)Apps .
• Steden, gemeenten en openbare diensten kunnen bij ons terecht voor het toegankelijk maken van de openbare ruimte met modern materiaal en know-how.
2014 wordt inspirerend In 2014 komen er veelbelovende nieuwe ontwikkelingen aan voor onze bestaande producten en staan er nog veel innovatieve projecten op stapel. We houden jullie op de hoogte via nieuwsberichten op Facebook, onze website en onze mailings!
Sterke vooruitzichten Door deze standvastigheid en uitbreiding op alle vlakken kon Sensotec in 2013 zijn leidende positie in de sector van hulpmiddelen behouden en zelfs verstevigen, zowel in de marktsegmenten braille, low vision als dyslexie. Deze ontwikkelingen zullen Sensotec sterker maken, verder laten groeien en wapenen voor de toekomst. Samen met onze succesvolle verdere internationalisering stellen ze ons in staat om onze dienstverlening op hetzelfde hoge niveau te behouden en nog verder te verbeteren. Ik wil jullie, onze klanten, partners en distributeurs, uitdrukkelijk danken voor het vertrouwen dat jullie ons schonken in 2013 en dat we ook in 2014 bij de uitvoering van onze plannen ongetwijfeld zullen mogen genieten. Ik wens jullie alvast veel leesplezier, Falk Beerten, gedelegeerd bestuurder
3
Als lezen steeds moeilijker wordt Sensotec heeft een ruim gamma beeldschermloepen in huis van diverse topfabrikanten. We belichten hier twee van de nieuwste modellen: de Prodigi van HumanWare en de VEO van Reinecker. Overweeg je zelf de aankoop of de vernieuwing van je beeldschermloep, dan kun je het ruime gamma uittesten in één van onze vestigingen of op onze demodagen (zie pagina 20). Ongetwijfeld vind je er een loep die bij je persoonlijke situatie, smaak en budget past.
Prodigi: klik, tik, kijk en luister Met de Prodigi heeft HumanWare de beeldschermloep heruitgevonden. De ingrediënten? Haarscherpe vergroting, gecombineerd met een voorleesfunctie, op groot scherm en in een draagbare tablet. De bediening is simpel: leg je blad onder de camera, tik om te vergroten en druk op de leesknop om het document te laten voorlezen. De Prodigi gebruikt moderne, eenvoudige technologie en laat je het toestel bedienen via een touchpad. Bij een klassieke loep verschuif je een boek op een leesplateau onder de camera, maar bij de Prodigi neemt de camera meteen een ‘foto’ van het hele blad. Je kunt daarna inzoomen op het juiste deel door met je vingers te vegen en te klikken op het touchpad.
Intelligent De Prodigi is intelligent: samen met het beeld scant hij de tekst. De afbeeldingen zie je in originele kleur, de tekst in de contrastkleuren van je voorkeur. De Diamond Edge Texttechnologie van de Prodigi zorgt voor een haarscherp beeld met zuivere letters op elke vergroting.
Mobiel met tablet De Prodigi is de enige draagbare voorleesloep op de markt. De camera is geïntegreerd in een tablet die je uit de loep kunt losklikken en overal kunt meenemen. De Prodigi Tablet is klein genoeg om in je zak te steken en biedt je toch alle vergrotings- en voorleesfuncties van de Prodigi, op een kleiner scherm. Als degelijke beeldschermloep past de Prodigi zich aan zijn lezer aan. Kleur, contrast, helderheid, voorleessnelheid, vergroting,… kunnen volgens jouw noden ingesteld worden. Zo kun je je concentreren op wat je leest, niet op de manier waarop je leest.
Prodigi leest voor Nog eenvoudiger wordt het wanneer je de voorleesfunctie gebruikt. Wanneer je moe wordt, laat je de tekst van de hele pagina op het scherm voorbijrollen en voorlezen, ook al past er slechts een klein gedeelte van op je scherm. Dit alles zonder je blad te verleggen.
Beeldschermloep: hoe werkt het? Een beeldschermloep filmt met een geïntegreerde camera beeld en tekst (gedrukt of geschreven) van een boek, brief of voorwerp. Het toestel verwerkt het beeld en geeft het vergroot weer op het beeldscherm. De kleuren van de weergave en de vergroting stel je in volgens je eigen noden: natuurlijke kleurenweergave, zwart/wit of contrasterende kleuren (wit op zwart, blauw op geel,…). Je hebt keuze tussen verschillende modellen, voor vast gebruik of makkelijk mee te nemen, met groot of klein scherm, sommige modellen zijn te combineren met pc of aan te sluiten op TV. 4
Videomatic VEO: revolutie aan het scherm Op zoek naar beeldvergroting die past bij jouw persoonlijkheid? Stel je eigen Videomatic VEO samen met camera, scherm en bedieningspaneel naar keuze en vorm je eigen beeldschermloep. De VEO is geschikt om zowel thuis als professioneel op het werk te gebruiken. Met het verstelbare LED-scherm en de stabiele camera is ze de ideale oplossing voor het lezen van boeken en hoogglansmagazines, het bekijken van foto’s, het invullen van overschrijvingen,…
N.E.L.E.-camera’s De Full HD camera’s zijn uitgerust om beelden zeer snel te verwerken en ze haarscherp, contrastrijk en flikkervrij weer te geven. N.E.L.E-Technologie staat voor Natuurlijke Evolutionele Licht Ervaring. Deze technologie herleidt de weerspiegeling van glanzende oppervlakten en schaduwen tot een minimum. Tijdschriften, een bericht op je gsm, documenten in plastic mapjes,… ze zijn vlot leesbaar.
Draaibaar om vier assen Het LED-scherm is verkrijgbaar in verschillende groottes: 19”, 22” of 24”. Je kunt het in hoogte verstellen, naar links en rechts draaien en voor- en achteruit kantelen. Wil je krantenkolommen of tabellen lezen, dan zet je het scherm verticaal door het 90° te draaien. Ook van het bedieningspaneel zijn er twee versies verkrijgbaar. Al naargelang de opties die je wil gebruiken, kies je tussen een bediening met 1 knop of 3 knoppen. Je houdt het paneel naar keuze vastgeklikt onder de monitor of naast de leestafel, los op tafel of in de hand.
Natuurlijk aanpasbaar Zoals alle goede beeldschermloepen kun je ook de VEO aanpassen aan je eigen voorkeuren. De kleurencombinaties en de leeslijn kun je aan je noden aanpassen. De verlichting is dimbaar, de kleur van de leeslijn is aanpasbaar en zowel leeslijn als beeldmasker kun je horizontaal en verticaal gebruiken.
Elektronische handloepen: handige kijkhulp De beeldschermloepen hebben een kleine variant voor mobiel gebruik: draagbare elektronische loepjes in zakformaat. Ze hebben een oplaadbare batterij en je kunt ze meenemen in je tas of zelfs in je broekzak. Zo gebruik je ze gemakkelijk thuis, op school, op het werk of in de stad: op boodschappen, voor de menukaart van een restaurant, de urentabel van de bus,… Bij alle modellen heb je - net als bij de grote loepen - de keuze om het beeld in de oorspronkelijke kleuren te bekijken of in contrastkleuren. Met de meeste modellen kun je een (of meerdere) beeld(en) ‘bevriezen’, zodat je het rustig kunt bekijken zonder de loep boven het beeld te moeten houden. 5
Braille: stijlvol tot in de puntjes In 1985 ontwikkelde Sensotec de Braildec, een baanbrekend hulpmiddel voor blinde kinderen in het geïntegreerd onderwijs. Terwijl blinde kinderen in braille typten, konden leerkrachten de tekst in gewone letters op het scherm meevolgen. pc-gebruik stond toen nog in de kinderschoenen. Ondertussen werken jong en oud met pc, tablet en smartphones, en is Windows lang niet meer het enige toegankelijke besturingssysteem. De brailletoestellen zijn mee geëvolueerd: braille hoeft je niet tegen te houden om net als je ziende collega’s over te schakelen naar draagbare toestellen met de nieuwste besturingssystemen.
Moderne brailleleesregels in het Sensotec-aanbod Sensotec heeft een zeer compleet aanbod aan brailleleesregels waarin je zeker het toestel vindt dat past bij jouw werkwijze en computer. Ze zijn compatibel met zowel Windows (8.1 en vroeger) als met OSX, Android, iOS en Linux.
Voor pc of laptop De grotere brailleleesregels met 40, 60 of 80 braillecellen van de merken Eurobraille (Esys), Freedom Scientific (Focus) en HumanWare (Brailliant) zijn uitermate geschikt voor (draadloos) gebruik met pc of laptop. De Braillex brailleleesregels van het merk Papenmeier zijn de absolute wereldtop voor vaste pc-opstellingen met usb-verbinding.
Voor smartphone of tablet De kleine, draagbare notitieapparaten EuroScope Apex, Esys 12, Esys 24 en Focus 14 Blue zijn de ideale tools om te schrijven op een smartphone of tablet met aanraakscherm. Dankzij hun bluetooth-verbinding en hun ingebouwde minileesregel en brailletoetsenbord heb je volledige brailletoegang tot je draagbare toestellen.
Demo en evaluatie bij jou thuis Wil je een en ander zelf uitproberen? Maak dan gewoon een afspraak met een van onze consulenten voor een demonstratie in een van onze kantoren of een evaluatie bij je thuis.
Brailleprinter terugbetaalbaar In oktober 2013 verhoogde het VAPH het refertebedrag voor de terugbetaling van een brailleprinter gevoelig: het bedrag steeg van €2.188 naar €3.627 voor een printer met bijbehorende omzetsoftware. Deze herziening verlaagt de drempel voor de aanschaf van een brailleprinter aanzienlijk. De combinatie van printer en omzetsoftware is nu mogelijk aan een prijs die volledig binnen het refertebedrag valt. Wie hiervoor in aanmerking komt, krijgt de aankoop in dat geval volledig terugbetaald. Sensotec heeft de technisch zeer hoogstaande 6
Index-printers in huis. De Index Basic print dubbelzijdig op kettingpapier, de Everest op losse bladen van verschillend formaat. Beide werken met Duxbury Braille Translator. De grote broer van deze printers, de Braille Box, print grote volumes op korte tijd. Fijn detail: de Braille Box werd reeds meermaals bekroond omwille van zijn stijlvol design.
EuroScope Apex nu ook in het Arabisch. De EuroScope Apex is de moderne opvolger van de EuroScope CE: het braillenotitietoestel dat door Sensotec ontwikkeld werd. De Apex is beschikbaar in uitvoeringen met braille- of pc-klavier, met of zonder brailleleesregel van 18 of 32 cellen. Voor de EuroScope Apex wordt het Windows CE besturingssysteem gebruikt, waarop het door Sensotec ontwikkelde softwarepakket EuroSoft draait. Dit pakket bestaat uit de modules tekstverwerking, bestandsbeheer, rekenmachine (ook wetenschappelijk), klok, agenda, database, adressenboek, e-mail, webbrowser, mediaspeler met audiorecorder en DAISY-speler. De nieuwste, verbeterde versie van de Apex is de 1.7. De EuroScope Apex is beschikbaar in het Nederlands en het Frans, maar de EuroSoft sofware wordt ook gebruikt op de BrailleNote Apex EuroSoft van HumanWare.
De BrailleNote Apex is beschikbaar in het Duits, Zweeds, Noors, Deens en Arabisch. De Arabische versie werd door Sensotec in juli 2013 gereleased en kende meteen een groot succes. Ondertussen zijn er meer dan 300 licenties in gebruik.
Guide: eenvoudiger aan de computer met braille Guide is een programma van Dolphin waarmee het gebruik van de computer sterk vereenvoudigd wordt. De uitgebreide menu’s van tekstverwerkingsprogramma’s, mail en internet worden gereduceerd tot het hoogst noodzakelijke, aanpasbaar aan jouw noden. Oorspronkelijk werd Guide gemaakt voor gebruik met weergave in hoog contrast, vergroting en spraak. Nu kun je Guide ook in combinatie met SuperNova gebruiken met alle brailleleesregels in ons gamma.
De voordelen van Guide: • Stapsgewijze menu’s in eigen, begrijpelijke, gebruikerstermen • Eenvoudige bediening met weinig pc-ervaring • Duidelijke vormgeving • Aan te passen aan de gebruiker • Kan ingezet worden voor groei-/leerprocessen bij mensen met leerproblemen, verstandelijke beperking of CVA/CVI
Brailleleesregel: hoe werkt het? Met een brailleleesregel lees je de inhoud van een tekst en de beschrijving van wat zich rond die tekst bevindt in brailleschrift. Wie braille leest, beweegt met de vingers over de brailleleesregel en leest de opeenvolging van puntjes als letters en cijfers. De puntjes zijn per acht gegroepeerd in een braillecel die telkens een teken weergeeft, afhankelijk van de puntjes die uitsteken of vlak blijven. Met extra knoppen en/of navigatiewieltjes op de leesregel kun je scrollen door de tekst en navigeren in programma’s en documenten. Om op een brailleleesregel te kunnen lezen wat er op een computerscherm staat, installeer je een schermuitleesprogramma op de computer. Dat programma zet de inhoud van het scherm om in tekstlijnen en maakt de computerindeling toegankelijk via de extra scroll- en navigatiefuncties. De nieuwste generaties brailleleesregels kunnen via bluetooth met je computer, laptop, tablet of gsm verbonden worden. 7
Onderzoek en Ontwikkeling: de broedplaats van Sensotec 2013 was een bijzonder druk en productief jaar op het vlak van productonderzoek en –ontwikkeling of R&D. Zo druk zelfs, dat we ons team nogmaals mochten uitbreiden. Momenteel hebben we 5 softwareontwikkelaars, 1 hardwareontwikkelaar en kwaliteitscontroleur en een logopediste voltijds in dienst van het R&D-team, dat aangestuurd wordt door de algemeen directeur. Maar ook de andere diensten werken (deeltijds) mee aan de productontwikkeling: voor het testen van brailleproducten, het aanmaken van productdocumentatie, de algemene coördinatie… De consulenten van het verkoopteam worden mee actief betrokken bij de voorbereiding en evaluatie van de nieuwe producten; zij vormen samen met de supportafdeling de link tussen de ontwikkelaars en de toekomstige gebruikers. Voor alle projecten doen we beroep op de expertise van ervaringsdeskundigen. Ontdek de belangrijkste projecten die in 2013 op onze ontwerptafels lagen.
Nieuwe functies en nieuwe talen voor de klassiekers Kurzweil 3000: versie 13 en Duits Kurzweil 3000, ons topproduct voor mensen met dyslexie, kreeg een update in het Nederlands en het Frans. Daarnaast werd een Duitse versie gelanceerd. Meer over Kurzweil 3000 vanaf pagina 14.
WoDy: meertalige versies en Duits In 2013 kreeg de Nederlandse versie van WoDy een update naar versie 3.2. Voor het Frans kwam de eerste WoDy Multi en WoDy Combi uit. Net als voor Kurzweil 3000 werd een Duitse versie gelanceerd. Meer over WoDy op pagina 13.
EuroScope Apex in het Arabisch De EuroScope Apex is het braillenotitietoestel, ontwikkeld door Sensotec. De sofware wordt niet alleen op onze EuroScope Apex gebruikt, maar ook op de BrailleNote Apex EuroSoft van HumanWare.
In 2013 ontwikkelde Sensotec de Arabische versie van EuroSoft. Tegelijk werden verdere optimalisaties aangebracht aan de agenda, e-mail en webbrowsermodules.
SensoMath als proefproject SensoMath is een invoegtoepassing voor Microsoft Word waarin je moeiteloos kunt wisselen tussen verschillende wiskundige noteringen: de grafische wiskundige formules met cijfers en tekens op verschillende hoogtes, de nieuwe Vlaamse Wiskundecode en de klassieke wiskundebraille. Een eerste versie van SensoMath werd gereleased begin september 2013 en wordt nu door een testgroep blinde en slechtziende leerlingen gebruikt in een proefproject, ondersteund door het Vlaams Ministerie van Onderwijs.
Lezen en luisteren via het internet iRead+: lezen met meerwaarde Begin 2012 werd onder impuls van een aantal Vlaamse onderzoeksinstellingen een groot onderzoeksproject opgestart rond de ontwikkeling van een intelligente reader voor personen met lees- en leerproblemen: iRead+ is een elektronische tekstlezer die tekst en multimediabestanden verrijkt aan de hand van gegevens uit diverse bronnen. Het programma haalt informatie uit automatische tekstanalyse, sociale netwerken en andere databanken. iRead+ voorziet nog meer gebruiksmogelijkheden zoals een ‘reasoning component’ die de tekst helpt interpreteren, een ‘virtuele leraar’ en een oefenmodule die automatisch oefeningen aanmaakt. Sensotec ontwikkelde de ‘proof of 8
concept’: een applicatie waarmee de technische haalbaarheid van het project kon aangetoond worden. Een voorstelling van de proof of concept kun je bekijken op onze website: www.sensotec.be/iReadPlus.
Luisterlezen met DAISY-Apps De Apple iPhone en iPad worden zowel door blinden en slechtzienden als door mensen met een lees- of leerbeperking gesmaakt als dagelijks hulpmiddel. Ook Sensotec ging aan de slag met deze nieuwe technologieën. Ondertussen werden een aantal Apps uitgewerkt, en er zijn er nog op komst. Lees meer op pagina 19.
Audio Notetaker: noteer met geluid, tekst en beeld Lukt het je ook soms niet om tijdens een voordracht, een les of een vergadering alles te noteren wat je eigenlijk wil onthouden? Of snap je achteraf niet meer wat je genoteerd hebt? Kon je de tekst nog maar eens herbeluisteren terwijl je de grafiek bekijkt... Met Audio Notetaker heb je die mogelijkheid: je neemt gesproken tekst op en voegt er achteraf kleurencodes, afbeeldingen en extra notities aan toe in een duidelijk schema. Audio Notetaker is een softwarepakket dat geluidsnotities visueel weergeeft als tijdsbalkjes. Je kunt de balkjes herschikken en aanvullen met extra geluids-, tekst- en beeldfragmenten. Met al deze informatie samen krijg je zeer uitgebreide en gestructureerde notities, terwijl je je niet kunt vergissen bij het neerschrijven van de tekst.
Gesproken tekst in balkjes De Audio Notetaker begint met de analyse van een geluidsopname: een les of een voordracht die je rechtstreeks met de software op je computer opneemt, of een eerder bewaarde opname die je naar je computer kopieert. De software deelt het geluidsbestand op in zinnen en laat die op het scherm verschijnen als balkjes. Met die balkjes kun je verder aan de slag: je geeft ze structuur door ze van kleuren te voorzien, belangrijke secties te markeren en er de minder belangrijke stukken uit te verwijderen. Wil je nog extra informatie toevoegen, dan kun je de balkjes aanvullen met kernwoorden, teksten, powerpoint-slides of pdf-pagina’s. Je kunt ook links toevoegen naar websites of naar andere bestanden op je computer.
Het geheel wordt overzichtelijk weergegeven in een tabel.
Notities geslaagd De voordelen van het programma zijn legio: • Door de geluidsopname beschik je over accurate notities. • Je kunt je tijdens de voordracht of de les volledig focussen op luisteren, en de notities pas later maken. • De audio-opnames kun je herbeluisteren: met de markeringen kun je de belangrijkste stukken selecteren. • Je nota’s zijn erg volledig, doordat je de originele tekst kunt vervolledigen met beeld en tekst.
Gebruik op school of op het werk Audio Notetaker is een nuttig hulpmiddel om makkelijker te noteren en tegelijkertijd te luisteren, of om eerder gemaakte aantekeningen terug te bekijken. In werksituaties kan het pakket gebruikt worden om vergaderingen of interviews op te nemen. Mensen met leerproblemen (zoals dyslexie) hebben het vaak moeilijk om te luisteren en tegelijkertijd notities te nemen: met dit pakket wordt het noteren een stuk eenvoudiger gemaakt. Sensotec zal Audio Notetaker in 2014 lokaliseren naar het Nederlands, Frans en Duits. De releases zijn voorzien in het tweede kwartaal van 2014. 9
Bouwen aan een toegankelijke samenleving Sinds zijn ontstaan ondersteunt Sensotec mensen met een beperkte toegang tot informatie door hen te voorzien van technologie. In de beginjaren ging het vooral om geschreven of gedrukte informatie voor mensen met een visuele beperking. Langzamerhand werd deze ondersteuning uitgebreid naar mensen met andere vormen van leesbeperking, zoals o.a. dyslexie. Een logische verdere stap in deze ontwikkeling is het bevorderen van de toegankelijkheid van het publiek domein. Ook met een beperking moet je je immers zo zelfstandig mogelijk kunnen verplaatsen, boodschappen kunnen doen, naar de dokter gaan, je vragen kunnen stellen op het gemeentehuis, of gewoon een vriend bezoeken, ook met bus, tram of trein. Een omgeving die veilig en toegankelijk is voor mensen met visuele beperking, is extra veilig en toegankelijk voor iedereen. Ons pleidooi voor een toegankelijke omgeving komt dus ten goede aan iedereen! Waar liggen de valkuilen dan voor mensen met een (lees)beperking? We nemen je mee op een rondleiding door een willekeurige stad.
Veilig en zelfstandig in het verkeer Naast de aangepaste tegels die steeds vaker gebruikt worden (noppen, verende tegels en geleidelijnen), zorgen we voor veilige oversteekplaatsen aan de verkeerslichten. Op jouw commando word je met een aangename stem en een duidelijk signaal naar de overkant begeleid. Er wordt ook gezegd in welke straat of op welke hoek je juist staat. Zelfs in een drukke winkelstraat kun je je favoriete bank zomaar vinden, als die eraan gedacht heeft een auditief baken aan de gevel te plaatsen.
Naar het toegankelijk ziekenhuis Hoe kom je in een ziekenhuis te weten welke diensten zich waar bevinden? Met eenvoudige middelen kan de bewegwijzering bruikbaar gemaakt worden voor iedereen. Een auditief baken wijst je probleemloos de toegang en de onthaalbalie. Stijlvolle geleidelijnen, gevaren-
10
noppen (voor kruisingen, liftingangen,…) en auditieve bakens brengen je veilig naar de consultatie of de verpleegafdeling, en geleiden je door de doolhof aan gangen die de meeste ziekenhuizen rijk zijn. Met aangepaste designproducten worden trappen veilig gemaakt voor iedereen. De informatieborden zeggen je letterlijk wat zij te vertellen hebben. En je vindt het secretariaat meteen voor je attesten, en voor (tja..) de rekening.
Reizen via een toegankelijk station Ook een treinstation is dikwijls een wirwar van gangen en perrons die moeilijk te vinden zijn, maar waar wij je veilig doorheen kunnen leiden, ook zonder begeleiding. Een schematisch, duidelijk plan geeft inzicht in de structuur van het gebouw en maakt meteen duidelijk waar je een ticket kan kopen, een rustbank vindt of een toiletbezoek kan maken.
Geleidelijnen en geluidsbakens brengen je naar de juiste plaats. Hoe vind je nu de juiste trein? De klassieke overzichtsborden zijn niet leesbaar voor blinden en moeilijk leesbaar voor slechtzienden. Beter geplaatste borden en/of grotere schermen, waarvan de info ook uitgesproken kan worden, kunnen daaraan verhelpen. Een goed aangeduide trap en gesproken veiligheidswaarschuwingen voorkomen dat je per ongeluk op een roltrap komt, voelbare tegels en gesproken aankondigingen leiden je veilig naar het juiste perron.
Een (gesproken) boek uit de bib Zelfs nieuw gebouwde bibliotheken blijken nog al eens plaatsen te zijn met open maar onoverzichtelijke ruimtes, en moeilijk te vinden balies. Met een duidelijk en multimediaal reliëfplan krijg je een overzicht van de structuur van de bibliotheek. Trappen met stijlvolle reliëfvoorzieningen zorgen voor veilige situaties en laten je weten op welke verdieping je bent. Met designgeleidelijnen en met gesproken, maar niet storende bakens, word je naar de juiste afdeling geleid. De catalogus toegankelijk en raadpleegbaar maken, hoort sinds decennia tot ons aanbod.
Toegankelijk voor iedereen Onze maatschappij toegankelijk maken voor mensen met een beperking, maakt de omgeving
toegankelijker voor iedereen! Ben je betrokken bij de aanleg van nieuwe openbare ruimtes, dan is toegankelijkheid een must. Wij hebben ruime eigen ervaring, en werken nauw samen met onze partner EO-Guidage, de absolute topper op dit vlak in Frankrijk. Wens je meer informatie? Neem dan zeker contact op met Sensotec.
Windows 7, 8, 8.1,… Wie niet mee is, is gezien Computers worden steeds kleiner, sneller en handiger, en dat danken we vooral aan de vernieuwde besturingssystemen: Windows zit momenteel aan versie 8.1. Bij de aankoop van een nieuwe computer krijg je de nieuwste hardware mee naar huis en wil je naar hartenlust surfen, tekst- of beeldbestanden bekijken, chatten en via menu of aanraakscherm switchen tussen programma’s. Maar werken je hulpprogramma’s, brailleleesregel of leesstem nog op deze hardware? Het antwoord is ja, maar met de nodige updates. De producenten deden hun best en zijn zo goed als allemaal weer bijgebeend.
De basisvoorwaarde: volwaardige Windows 8/8.1 Windows 8 is beschikbaar op pc en op tablet. Op tablet is er een verschil tussen de gewone Windows 8 en Windows 8 RT, waarbij RT staat voor ‘Runtime’. Een Windows 8 RT ziet er
qua gebruikersinterface hetzelfde uit als Windows 8, maar werkt – net als een Windows smartphone - enkel met software die speciaal voor dit platform ontwikkeld werd: Apps uit de Windows App-Store bijvoorbeeld. De softwareprogramma’s die we hier vermelden, kunnen niet geïnstalleerd worden op een Windows 8 RT tablet of op een Windows 8 smartphone, wel op een Windows 8 pc of op een Windows 8 Pro tablet.
Wat is compatibel in welke versie? Op de volgende bladzijden vind je een overzicht van de belangrijkste softwareprogramma’s uit ons aanbod die momenteel compatibel zijn met Windows 8 en 8.1, alsook het vereiste versienummer (stand van zaken januari 2014). Je vindt dit overzicht ook terug op onze website op www.sensotec.be/Windows8. Bij belangrijke updates sturen we een bericht via Facebook en in de nieuwsberichten op onze site. 11
Schermuitleesprogramma’s en vergroting Jaws (Freedom Scientific): hét schermuitleesprogramma voor blinden en slechtzienden • Versie 15 van Jaws werkt uitstekend onder Windows 8/8.1 en biedt zowel ondersteuning voor de bediening van de pc met een toetsenbord als via een aanraakscherm (touchscreen). Dit is een voorlopig unicum in de schermuitleeswereld voor blinden. • Jaws voorziet een reeks veegbewegingen die de eindgebruiker toestaan om via het touchscreen te navigeren en de pc te bedienen. • De nieuwe versie biedt ook standaard ondersteuning voor leesregels van andere producenten zoals Papenmeier, HumanWare,… • Internet Explorer 11 is toegankelijk met Jaws 15.
SuperNova (Dolphin): schermuitleesprogramma met spraak, braille en/of vergroting • Vanaf versie 13.50 is SuperNova compatibel met Windows 8, vanaf versie 13.53 ook met Windows 8.1. • De laatste versies (13.53 en 13.54) bieden daarenboven ook verbeterde ondersteuning voor de vergrotingsfunctie (TrueFont letterafronding onder W8), spraakaanmelding op de computer, Office 2013, Adobe Acrobat Reader 11 en Internet Explorer. • Opgelet: versie 13.53 is compatibel met Internet Explorer 9 en 10, versie 13.54 met Explorer 10 en 11 (en niet meer met 9).
ZoomText (Ai Squared): vergrotingssoftware met of zonder spraak • Vanaf versie 10.1 is ZoomText compatibel met Windows 8, vanaf versie 10.1.3 ook met Windows 8.1. • Sinds versie 10 kun je ZoomText zowel gebruiken met toetsenbordbediening als met een aanraakscherm. • De laatste versies bieden ook ondersteuning van Internet Explorer 11 en xFont (de lettercorrectie van ZoomText), en een verbeterde ondersteuning van Office 2013.
Kurzweil 1000 (Sensotec): tekstherkenning en –bewerking voor blinden en slechtzienden • Kurzweil 1000 versie 12 is compatibel met Windows 8/8.1. Alle functies die je kon gebruiken op Windows 7 blijven beschikbaar.
Guide (Dolphin): vereenvoudigd met Windows • Guide is reeds vanaf versie 7 compatibel met Windows 8/8.1. Guide legt een laag bovenop de Windows installatie waardoor de standaard interface sterk vereenvoudigd wordt (zie p. 7). • De nieuwste versie van Guide is nummer 8. 12
Hardware braille Brailleleesregels • Alle leesregels uit het Sensotec gamma worden ondersteund door Windows 8/8.1, via usb of Bluetooth (indien beschikbaar): - EuroScope Apex 18/32 (Sensotec) - Focus Blue 14/40/80 (Freedom Scientific) - Braillex EL 40c/60c/80c (Papenmeier) - Esys 12/24/40/64/80 - Brailliant 40/80 (HumanWare)
Brailleprinters (Index) • Alle Index modellen van generatie 3D en 4D (zowel de Basic als de Everest) kunnen dankzij de laatste drivers gebruikt worden op een Windows 8/8.1 pc. • Oudere printers zonder usb-poort zijn niet meer compatibel.
Braille Translation Software (Duxbury) • Duxbury kan perfect geïnstalleerd en gebruikt worden op een Windows 8/8.1 pc/laptop.
Compenserende software voor dyslexie Kurzweil 3000 (Sensotec): compenserende software voor mensen met dyslexie • Kurzweil 3000 versie 12 en 13 kan zonder problemen gebruikt worden op een Windows 8 of 8.1 pc of pro tablet. • KES-Tools en PrintKES, hulpprogramma’s van Kurzweil 3000, zijn ook compatibel met Windows 8 en 8.1. WoDy (Sensotec): meertalige woordvoorspelling en –correctie met voorleesfunctie • WoDy standalone en usb zijn volledig compatibel met een Windows 8/8.1 pc.
Stemmen
Andere toegankelijkheidsprogramma’s
SensoSpeak (Sensotec):
Dragon Naturally Speaking (Nuance):
klembordlezer met stemmen van hoge kwaliteit in meerdere talen • SensoSpeak kan zonder problemen geïnstalleerd worden op een machine met Windows 8/8.1 in combinatie met een schermuitleesprogramma uit ons gamma. • De klembordlezer-functie blijft beschikbaar.
dicteersoftware • Versie 12.5 (service pack) van Dragon Naturally Speaking kan geïnstalleerd en gebruikt worden op een pc/laptop met Windows 8/8.1.
Infovox v4 (Acapela) • Acapela infovox4 kan probleemloos gebruikt worden op een machine met Windows 8/8.1 in combinatie met een schermuitleesprogramma uit ons gamma. • Keuze voor lokale installatie of gebruik vanaf usb-stick.
SensoMath (Sensotec): wiskundeschrift voor blinde en zwaar slechtziende gebruikers • SensoMath versie 1.0 is compatibel met Windows 8/8.1, Office 2010 SP1 en Office 2013.
Laatste updates Check onze productpagina’s , onze Facebookberichten en www.sensotec.be/windows8 voor de laatste stand van zaken. Bij twijfel kunnen onze medewerkers je adviseren.
ik heb veel speel geo
WoDy: versie 3.2 blijft verbazen WoDy is en blijft een revolutionair product: een sprekende woordvoorspeller die je tekst corrigeert tijdens het schrijven, zich aanpast aan elke gebruiker en toegankelijk is voor elk gebruikersniveau. Met WoDy slaag je erin om teksten foutloos te schrijven en vlot te lezen, ook al heb je bijvoorbeeld last van dyslexie of dysorthografie! Het programma Microsoft Word, PowerPoint,... Je instellingen en woordenlijsten gaan overal mee.
Persoonlijke schrijfcoach Terwijl je schrijft, stelt WoDy woorden voor op basis van de letters die je al geschreven hebt. Maar WoDy weet dat je je kunt vergissen en stelt ook correcties voor. Met behulp van het logboek kun je correcties, werkwoord- en spellingcontrole aan je eigen schrijfproblemen aanpassen.
Voorlezen als stimulans In zowat alle computerprogramma’s leest WoDy tekst voor. Het programma toont de gelezen tekst met dubbele markering, een onontbeerlijke voorwaarde om het lezen te blijven oefenen.
Meer of minder opties? 4 x WoDy WoDy bestaat in 4 varianten. De basisversie is eentalig (beschikbaar in Nederlands, Frans of Duits). WoDy Extra bevat daarnaast een pdf-lezer waarmee je in pdf’s kunt lezen en schrijven.
WoDy Multi is de meertalige variant van WoDy, met schrijf- en leesondersteuning in Nederlands, Frans, Engels en Duits. WoDy Combi is de combinatie van de meertalige Multi met de pdf-lezer.
WoDy vandaag: v3.2 In de nieuwste versie 3.2 zijn de correcties nog verder verfijnd en helpen deze nieuwe functies je nog beter: • De woordvoorspeller toont miniatuurafbeeldingen bij de woorden: handig voor taalzwakke kinderen en anderstaligen • Correcties worden geaccentueerd met een toverstokje • Opzoekfuncties zijn afzonderlijk te blokkeren, noodzakelijk bij toetsen en examens Wil je zelf WoDy uitproberen? Download dan de gratis demoversie op www.sensotec.be/WoDy.
13
Met Kurzweil 3000 naar meer kracht en zelfstandigheid Of je nu naar de lagere of naar de middelbare school gaat, verder studeert of gaat werken: Kurzweil 3000 is je beste hulpmiddel om dyslexie en andere leer- en taalproblemen te overwinnen. Dit krachtige programma bevat tegelijk alle hulpmiddelen om te lezen, (vreemde) talen te leren, snel en correct te schrijven en vlotter te leren en te studeren.
Zelfstandigheid als sleutelwoord Aangezien alle functies van K3000 zich in dezelfde, vertrouwde omgeving bevinden, die je helemaal naar jouw wens kunt aanpassen, kan iedereen heel gemakkelijk met Kurzweil 3000 leren werken. Zelfstandigheid is dan ook hét sleutelwoord: met K3000 kan iedereen zijn lees- en schrijfproblemen, leer- en taalproblemen zelfstandig compenseren.
Versie 13: nog meer leesplezier In augustus 2013 werd de nieuwste versie van K3000 gereleased. De nieuwe functies geven je nog snellere toegang tot teksten en zijn volledig afgestemd op de leesformaten van de toekomst.
Screenshot-lezer: lees alles op je scherm De Screenshot-lezer leest alles wat er op je computerscherm te lezen valt: hij neemt als het ware een foto (screenshot) van het beeldscherm en leest de tekst die in het screenshot staat. Op deze manier krijg je toegang tot tek-
sten waar je vroeger niet bij kon: tekst in foto's, links op webpagina's, foto-pdf's,... alles wat op het scherm als getypte tekst verschijnt. Je tekst wordt ook mooi voorgelezen: door de juiste leestaal te selecteren, kun je bvb. een liedjestekst van op het internet met de juiste uitspraak beluisteren.
EPUB: lezen, beluisteren en studeren Meer en meer digitale boeken verschijnen in het vrije en open EPUB-formaat.
Dyslexie en compenserende software: waarom? Dyslexie komt voor bij vijf tot tien procent van de bevolking. Wie dyslexie heeft, slaagt er bijvoorbeeld niet in om vlot te lezen en te schrijven, ondanks hulp, oefeningen en herhalingen.
De oorzaak is een minder vlotte informatie-uitwisseling tussen de twee hersenhelften, waardoor de letters die je ziet niet altijd automatisch gekoppeld worden aan de juiste klanken en woorden. Dyslexie is niet gebonden aan leeftijd en niet gelinkt aan intelligentie, maar vaak behalen deze leerlingen veel te lage cijfers op school. Ze slagen er niet in om even snel als hun klasgenoten teksten te lezen en toetsen te maken.
Compenserende hulpmiddelen zoals Kurzweil 3000 en WoDy helpen deze problemen opvangen. Leerlingen met dyslexie lezen en schrijven dan teksten op de computer in plaats van op papier. Bij het voorlezen wordt de tekst op het scherm dubbel gemarkeerd: een kleurvlak over de zin die gelezen wordt, een ander kleurvlak over het woord dat aan de beurt is. Bij het lezen en schrijven maken ze gebruik van sprekende woordenboeken, notitiemogelijkheden, correctievoorstellen,... Kurzweil 3000 bevat heel wat studiehulpmiddelen: digitale markeerstiften, mindmaps, toegang tot internet, encyclopedieën,... Zo slagen leerlingen erin meer aandacht te besteden aan de inhoud van de les zonder te veel tijd en energie te verliezen met het ontcijferen van de tekst. Op die manier kunnen ze de lessen volgen aan hetzelfde tempo als hun medeleerlingen en op het niveau dat beantwoordt aan hun capaciteiten. Al van in de eerste leerjaren kunnen kinderen met dyslexie baat hebben bij compenserende hulpmiddelen en kun je vermijden dat de achterstand in lezen en schrijven èn de leerachterstand in het algemeen te groot wordt. Met de juiste hulpmiddelen stimuleer je het leervermogen, de zelfstandigheid, de motivatie en het zelfbeeld van jonge leerlingen. 14
Dit bestand is geschikt voor heel wat e-readers, tablets en smartphones. Kurzweil 3000 opent een EPUB op elke pc of Windows 8 (PRO)-tablet. Een aparte EPUB-reader heb je niet nodig. Je kunt e-books niet alleen lezen, je kunt ze ook beluisteren en met de tekstmarkeringen op het scherm meevolgen wat je leest. Wil je het boek gebruiken om te studeren, dan kun je het omzetten naar een bewerkbaar formaat en er notities bij kleven of er uittreksels uit halen voor een verhandeling of een samenvatting.
Snel scannen met een camerascanner Kurzweil 3000 werkt nu ook met draagbare camerascanners (sceyeX, HoverCam,…): een scanner in de vorm van een fotocamera op een staander. De camera hangt boven je werktafel en neemt een foto van wat op je tafelblad ligt. Met een druk op de knop wordt het blad ingescand, Kurzweil 3000 leest de tekst meteen voor. Zo kun je briefjes, documenten,... zelfs boeken op je bureau inscannen. Je hoeft geen nietjes uit te halen of boeken open te snijden.
Door zijn lichte gewicht en kleine formaat kun je de scanner overal met je laptop meenemen.
Meer begrijpen met Sclera-pictogrammen Om de betekenis van woorden nog beter te illustreren, hebben we de zeer duidelijke Sclera-pictogrammen aan K3000 toegevoegd: dit zijn duidelijk opgebouwde witte, sobere tekeningen op een zwarte achtergrond; die woorden en begrippen heel goed verduidelijken voor zowel volwassenen als kinderen. Vooral voor anderstaligen en voor kinderen met een taalachterstand (dysfasie) zijn ze uitstekend prentenmateriaal. Je vindt de Sclera-pictogrammen terug in de Nederlandse, Franse, Engelse en Duitse beeldwoordenboeken van Kurzweil 3000.
Gratis upgrade naar versie 13 Werk je al met Kurzweil 3000 versie 12, dan kun je de upgrade naar versie 13 gratis downloaden via onze website: www.sensotec.be/k3000. Je kunt er ook de gratis demoversie downloaden.
Kurzweil 3000 op school: multitool voor zorgleerkracht K3000 is geschikt voor mensen met dyslexie, slechtzienden en mensen met andere lees- en schrijfproblemen. Door zijn toegankelijkheid kan het programma ook in heel wat andere gevallen ondersteuning bieden. Dit overzicht geeft een idee van verschillende zorgsituaties die in de school voorkomen, en de mogelijkheden die Kurzweil 3000 hiervoor biedt. Ook in andere situaties (mentale beperking, autisme, CVI, NAH,...) kan de zorgleerkracht of GON-begeleider op K3000 beroep doen.
Dyslexie • Leest alles voor met dubbele markering • Zeer flexibele en gemakkelijk aanpasbare leessnelheid • Toegang tot alle soorten documenten: scans, pdf, ADIbib, EPUB, docx, jpg, Internet, e-mail,...
Dys(ortho)grafie en dyspraxie • • • •
Spreekt tijdens het typen Hoorbare spellingcontrole Woordvoorspeller (per lesvak) Leest de notities in combinatie met de originele tekst
Slechtziendheid • Vergrotingsvenster (met aanpasbaar contrast) • Schermlezer • Volledige bediening mogelijk met sneltoetsen • Spraakondersteuning
Dysfasie en anderstaligen • Beeldwoordenboeken met Sclera-pictogrammen • Van Dale Nederlands op 3 niveaus
Dyscalculie • 4 sprekende rekenmachines • Standaard, Wetenschappelijk, Statistisch en Zakelijk
Hoogbegaafdheid • Leest op Internet (met dubbele markering) • Links naar online encyclopedieën • Leest in 10 talen
AD(H)D • Werkbalken beperken/verbergen om afleiding te voorkomen • Tekeningen in boeken maskeren om de aandacht op de tekst te vergroten • Mindmaps helpen bij het structureren 15
K3000 taalversies: lokalisatie door Sensotec Kurzweil 3000 was oorspronkelijk een Engelstalig programma. In 2002 sloegen Sensotec en het Amerikaanse bedrijf Cambium de handen in elkaar en ontwikkelde Sensotec de Nederlandse en Franse versies. Telkens de originele Engelse versie een update krijgt, werkt het R&D-team van Sensotec ook de taalversies ervan bij.
Nederlands en Frans: ervaring In 2013 werkte het R&D-team van Sensotec hard aan de nieuwe taalversies van Kurzweil 3000. In augustus werd de Nederlandse versie 13 gereleased, de Franse versie volgde in oktober, met dezelfde nieuwe functies. Sensotec verdeelt zowel de Nederlandstalige
als de Franstalige versie wereldwijd: vooral België en Nederland, maar ook Frankrijk en Canada zijn belangrijke markten.
Duits: nieuwe versie In november 2013 lanceerden we de eerste Duitstalige versie van Kurzweil 3000. Voor dit project kon ons ontwikkelteam beroep doen op de expertise die reeds was opgedaan bij de lokalisaties van de Nederlandstalige en de Franstalige versies.
Engels beschikbaar via Sensotec Binnen Europa is Sensotec de hoofdverdeler van de Engelstalige Kurzweil 3000.
Inclusief onderwijs met redelijke aanpassingen Kurzweil 3000 aan zet voor specifieke onderwijsnoden In 2013 kwam het thema ‘inclusie’ vaak aan bod in het onderwijs. In november werd het ontwerpdecreet over leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften goedgekeurd. Een decreet dat veel stof deed opwaaien: het verplicht de scholen om meer leerlingen met een ‘specifieke onderwijsbehoefte’ in het gewone onderwijs te betrekken, maar doet bij diezelfde scholen heel wat vragen rijzen over de manier en het budget waarmee dit kan gerealiseerd worden.
Onderwijsnoden Onder specifieke onderwijsnoden verstaat men ondermeer dyslexie, dyscalculie of een lichte mentale handicap. Leerlingen met deze problemen moeten het gewone onderwijs kunnen volgen maar belanden nog te vaak en te snel in het buitengewoon onderwijs. Enkel wanneer de school ‘onredelijke aanpassingen’ moet doen, mag ze de leerling doorverwijzen.
Hoe redelijk is een aanpassing? Wat is een redelijke aanpassing? En hoe voer je die door in je school? We keken het even na in een brochure die een paar maand eerder verscheen. Het Centrum voor gelijkheid van kansen en racismebestrijding publiceerde in augustus 2013 de folder ‘Met een handicap naar de school van je keuze’, die duidelijk omschrijft wat verstaan wordt onder redelijke aanpassingen. Een computer of tablet met ondersteunende software bijvoorbeeld, is een redelijke aanpassing.
K3000: zorg voor elke leerling Wanneer je op school aanpassingen installeert voor een leerling, dan bekijk je die aanpassingen samen met het hele schoolteam: leerkrachten, zorgcoördinatoren, oudervereniging… 16
Allen stellen ze zich de vraag of de aanpassing nuttig is en of ze misschien ook voor andere leerlingen kan gebruikt worden. Voor Kurzweil 3000 is het antwoord volmondig: ja! De unieke combinatie van gebruiksvriendelijkheid met uitgebreide functies zorgt ervoor dat elke leerling zelfstandig met Kurzweil 3000 kan werken, ongeacht leeftijd, onderwijsniveau, computervaardigheid en uiteraard leesvaardigheid. De (zorg)leerkracht kan het ingebouwde logboek gebruiken als een leerlingvolgsysteem.
Kurzweil 3000 op niveau van de scholengemeenschap Als school heb je er baat bij om ingescand lesmateriaal, computers, softwarelicenties en de knowhow over het gebruik van K3000 zo ruim mogelijk te gebruiken. Vaak is die kennis en het materiaal al voorhanden in een naburige school. Verschillende scholengemeenschappen in Vlaanderen besloten om samen te werken voor het gebruik van Kurzweil 3000. Directies, (zorg-) leerkrachten, leerlingenbegeleiders en ICTcoördinatoren werken er samen aan een gemeenschappelijk leerzorgkader en delen in aankoop en gebruik van de compenserende software.
Materiaal delen De scholen spreken af wie welk materiaal aanmaakt of inscant en waar het terug te vinden is. Samen met de digitale schoolboeken wordt het materiaal opgeslagen in de handige folder ‘Universele Bibliotheek’ van Kurzweil 3000. Bij de voorbereiding van toetsen, proefwerken en examens maken de leerkrachten afspraken over de lay-out, de beveiliging en de examenprocedure.
Meer bereiken met minder middelen
Aanbod op maat Je kunt bij onze medewerkers terecht voor informatie over netwerklicenties op het niveau van de school of van de scholengemeenschap. We bekijken elke situatie apart en bezorgen je een aanbod op maat. We komen langs voor infosessies en organiseren hands-on opleidingen binnen de scholengemeenschap.
Thuis
Bij de leerkracht
Kurzweil 3000 ondersteunt de leerkrachten en de scholen in hun zorg voor de individuele ontwikkeling van de leerlingen, ook wanneer er steeds minder middelen en leerkrachten beschikbaar zijn. Door het grote aanbod aan hulpmiddelen binnen het softwarepakket (vertaling, woorBij de grootouders School denboeken, voorleessoftware,…) slagen (of Sensotec) leerlingen er zelfstandig in om op hetzelfde niveau en aan hetzelfde tempo te leren als hun klasgenoten. De leerkracht kan Overal waar je internet hebt ondertussen focussen op de lessen en de klas in zijn geheel. Netwerklicenties via hosting Binnen een scholengemeenschap wordt dat effect nog uitgebreid. Kurzweil 3000 is verkrijgbaar op dvd, op usb en De Kurzweil 3000 Universele Biblioals netwerkversie. theek in het netwerk biedt leerlingen De netwerkversie is de meest flexibele versie: een gemakkelijke en directe toegang gebruikers kunnen inloggen op om het even tot al het lesmateriaal. welke computer in het netwerk. Licenties Leerkrachten bewaren hun materiaal kunnen ook via het internet gebruikt worden: in de bibliotheekfolder, leerlingen dit heet hosting. openen de bestanden om ze te Hosting kan zowel van op de schoolserver als bewerken. De bewerkte documenten van op een centrale Sensotec-server. In het worden automatisch opgeslagen in laatste geval dient de school zelfs niet over een de map van de leerling. netwerk te beschikken. Om het even welk bestand kun je van op één locatie aan meerdere leerlingen uitdelen. 17
Luisterend lezen als volwaardig alternatief Als je niet of minder goed ziet, is het lezen van tekst op papier een bijzonder lastig karwei. Voor slechtzienden kan een beeldschermloep een oplossing bieden maar soms lukt het écht niet meer met vergroting en ben je aangewezen op een voorleessysteem.
Voorleestoestellen Ben je geen pc-gebruiker en wil je toch gedrukte teksten lezen, dan kun je terugvallen op de Reporter Smart en de VOXbox. Deze voorleesapparaten zijn niet alleen efficiënt maar ook heel erg gebruiksvriendelijk. Je hoeft enkel op een knop te drukken, achterover te leunen en te luisteren naar de tekst die wordt voorgelezen.
K1000: tekstherkenning op computer Ben je wel pc-gebruiker dan geef je wellicht de voorkeur aan een tekstherkenningsprogramma en een scanner. Met deze combinatie kun je je documenten scannen en omzetten naar digitale tekst die kan vergroot of voorgelezen worden, of weergegeven op een brailleleesregel. De klassieke tekstherkenningsprogramma’s
zijn meestal niet toegankelijk door hun grafische interface. Het pakket Kurzweil 1000 is daarentegen gemaakt voor blinde en slechtziende gebruikers. Kurzweil 1000 is aangewezen wanneer je niet ziet of te slecht ziet om vlot een muis te gebruiken. Je kunt er gedrukte teksten mee omzetten naar spraak en/of braille. Je hoeft slechts op één toets te drukken om correspondentie, tijdschriftartikels, bijsluiters,… om te zetten. De gesproken tekst kun je opslaan als mp3 of in DAISY-formaat.
Kurzweil 1000 nu terugbetaalbaar In oktober 2013 heeft het VAPH het refertebedrag voor tekstherkenningsprogramma’s herzien. Indien je hiervoor in aanmerking komt, wordt Kurzweil 1000 nu volledig terugbetaald.
Beluister de kranten online in DAISY-formaat De Vlaamse dagbladen zijn beschikbaar in aangepast formaat voor blinden en slechtzienden en iedereen die moeilijkheden heeft om een gewone krant te lezen. De Audiokrant was tot voor kort enkel beschikbaar voor De Standaard en Het Nieuwsblad. Het aanbod werd eind 2013 uitgebreid met De Morgen, De Tijd, Het Laatste Nieuws, Gazet van Antwerpen en Het Belang van Limburg. Ze worden aangeboden door vzw Kamelego, 18
i.s.m. Sensotec, Pyxima en distributieplatform Gopress, en met steun van de Vlaamse overheid. Afhankelijk van je DAISY-speler kies je voor de Audiokrant op cd-rom, de Internetkrant om te downloaden of streamen op je DAISY-speler, of de Digikrant via e-mail.
DAISY-Apps: online boeken beluisteren Samen met het Vlaamse bedrijf Pyxima nv werkten we een aantal online Apps uit voor het beluisteren van DAISY-bestanden op smartphones en tablets. Sensotec ontwikkelde de iOS-versie voor iPhone en iPad, Pyxima nam de ontwikkeling voor Androidtelefoons en tablets voor zijn rekening.
DAISY Online
Succesvolle releases
De DAISY-apps ondersteunen allemaal het nieuwe Daisy Online Delivery Protocol, waarmee je publicaties via een Daisy Online Server kan lezen. Het voordeel: je opent je boek op het ene toestel en leest verder op een ander toestel. Je App is je boekenplank die bijhoudt waar je in je aan het lezen was en welke plaatsen je met een bladwijzer wou markeren.
De eerste Sensotec-Apps werden in 2013 ontwikkeld op vraag van (buitenlandse) bedrijven en bibliotheken: • Lydhør - in opdracht van de Noorse blindenbibliotheek NLB, reeds 2500 downloads. • Inläsningstjänst - in opdracht van het Zweedse bedrijf Inläsningstjänst, voor het lezen van studieboeken, 8200 downloads. • Legimus: in opdracht van de Zweedse blindenbibliotheek MTM, 14.000 downloads.
Andere formaten Je kunt natuurlijk ook nog steeds een DAISYboek op je toestel downloaden en de App gebruiken om het te lezen. Ook boeken in het EPUB-formaat of digitale kranten worden ondersteund.
VEP project Online Daisy In Vlaanderen werkten we in het project ‘Online Daisy’ mee aan een prototype voor het Vlaamse e-boekplatform: het elektronisch lenen en lezen van boeken in de Vlaamse bibliotheken. De opdracht voor dit project werd gegeven door het IWT (Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie) en Bibnet, de projectorganisatie van de Vlaamse Overheid die de bibliotheken digitaal toegankelijk wil maken. Een eerste versie van de App werd medio 2013 afgewerkt en geëvalueerd door een groep lezers van Luisterpunt vzw, Bibliotheek Gent en Bibliotheek Genk.
DAISY: wat is het? DAISY is de afkorting van Digital Accessible Information System, een internationale standaard voor luisterboeken en -teksten. DAISY-boeken vervangen de gesproken boeken en kranten op cassette. Ze werden ontwikkeld voor blinde en slechtziende lezers, maar kunnen door iedereen gelezen worden en zijn ook zeer interessant voor mensen met andere leesproblemen (bvb. mensen met dyslexie). In een DAISY-boek kun je bladeren per pagina of per hoofdstuk en je kunt er bladwijzers in plaatsen. Je kunt zo’n boek beluisteren op een DAISY-speler: een audiospeler die het DAISY-bestand afspeelt van een CD, een usb-stick of geheugenkaart. Met de modernste DAISY-spelers (Plextalk Linio Pocket en Plextalk Linio) kun je de Audiokrant en andere on-line DAISY-boeken downloaden of streamen en afspelen zonder dat je hiervoor een pc nodig hebt. In het aanbod van Sensotec vind je verschillende handige modellen, sommige te gebruiken als tafelmodel (met CD-speler), andere even klein en licht als een kleine gsm. Zowel de tafelmodellen als de kleine draagbare toestellen werken op een oplaadbare batterij en op netstroom. 19
Mee met Sensotec: ruime kalender, veel locaties Wil je meer weten over hulpmiddelen voor jou, voor een kennis, voor je school of voor een persoon die je begeleidt? Ontmoet onze medewerkers op onze demodagen of tijdens één van de beurzen uit deze kalender. Onze deskundige consulenten geven je graag uitleg en gericht advies over de producten voor jouw persoonlijke situatie. Je kunt de hulpmiddelen zelf uitproberen. De kalender wordt het jaar door aangevuld. Blijf op de hoogte via www.sensotec.be/agenda of via onze Facebookpagina.
Demodagen Sensotec: voor alle doelgroepen (blinden, slechtzienden en personen met dyslexie) Hasselt, Dinac (Kiewit), Tulpinstraat 75 dinsdag 25 februari woensdag 26 februari Gent, VOP, Kortrijksesteenweg 304 vrijdag 21 maart Brussel, hotel Ibis, Engelandstraat 2-22 Hoevenen (Antwerpen), Sensotec, Antwerpse Steenweg 96 woensdag 2 april Brussel (Sint-Pieters-Woluwe), Edmond Parmentierlaan 250 woensdag 4 juni vrijdag 19 september Jabbeke, Sensotec, Vlamingveld 8 en zaterdag 20 september maandag 27 oktober dinsdag 28 oktober dinsdag 18 november woensdag 19 november
Aalst, Sint-Annakring, Roklijf 4 Turnhout, Parochiaal centrum, Vrijheidstraat 5 Doornik, Foyer Saint-Brice, Rue Dusquesnoy 55 Leuven, Parochiezaal Leon Scheursvest 33, Heverlee
Beurzen: ontmoet onze consulenten op vakbeurzen vrijdag 14 maart 35ste VVL-congres (Vlaamse Vereniging Logopedisten) congrescentrum ALM te Berchem donderdag 15 mei maandag 26 mei donderdag 16, vrijdag 17 en zaterdag 18 oktober
Materialenbeurs logopedie van de Arteveldehogeschool, Gent ICT-dag van KlasCement, Hogeschool Gent Brailletech - hulpmiddelenbeurs van de Brailleliga Engelandstraat 57, 1060 Brussel
Waar vind je ons? Hoofdkantoor Sensotec Jabbeke
Deze nieuwsbrief voor jou
Vlamingveld 8, B-8490 Jabbeke T +32 50 39 49 49 • F +32 50 39 49 46 W www.sensotec.be • E
[email protected] Verkoop:
[email protected] • T +32 50 39 49 49 Support:
[email protected] • T +32 50 40 47 47 Dyslexie:
[email protected] • T +32 50 40 47 41
Toegankelijkheid
Nevenvestigingen
Wens je deze nieuwsbrief niet meer te ontvangen of wens je je gegevens te wijzigen of te verwijderen, dan kun je ons dit laten weten per e-mail naar
[email protected] of per brief naar Sensotec, Vlamingveld 8, 8490 Jabbeke.
Regio Antwerpen en midden-Vlaanderen Antwerpse Steenweg 96, 2940 Hoevenen T +32 3 828 80 15 – F +32 3 828 80 16
Wallonië Rue de la Croix Rouge 39, 5100 Namen T +32 81 71 34 60 - F +32 81 71 34 69
20
Blijf op de hoogte via Facebook
Je kunt deze nieuwsbrief in toegankelijke versie (pdf, doc, txt) lezen of downloaden op onze website: www.sensotec.be/nieuwsbrief. Een DAISY-versie is verkrijgbaar op aanvraag.
Gegevens
