Scholengemeenschap Vlaamse Ardennen
Nieuwsbrief Jaargang 3, nr. 2, april 2011
Kleuterparticipatie: Café Dialoog Vanuit de literatuur en onderzoek blijkt dat ouderparticipatie een zeer belangrijke hefboom is om kleuterparticipatie te bevorderen. Het is belangrijk dat we met ouders als partners op een constructieve manier samenwerken. Ouderparticipatie ligt op het kruispunt van school, gezin en buurt. Een samenwerking over de grenzen van de school heen kan beoogde doelen dichterbij brengen. Een goed NETWERK is dus goud waard …
Café Dialoog
Aanwezigheidsregisters KLEUTERS Gelieve onderstaande mededelingen door te geven aan uw administratief medewerkers: -
Aanwezigheden van een betreffende maand worden bij voorkeur ingegeven voor de 15de van de maand die daarop volgt.
-
Vergeet niet om ook laatkomers in WISA in te geven.
Wat is het? Café Dialoog vertrekt vanuit het gegeven dat mensen in een informele setting gemakkelijker hun mening durven te geven. Café Dialoog komt hieraan tegemoet en bootst de sfeer van een heus café na. De deelnemers schuiven in verschillende rondes aan bij een aantal gesprekstafels. Door de wisselende samenstelling van de gesprekstafels creëert de techniek een snelle informatie- en ervaringsuitwisseling tussen de deelnemers. Het resultaat van een geslaagd Café Dialoog is dat er over het onderwerp in kwestie gedeelde kennis ontstaat bij de deelnemers.
Project in de kijker
Hoe werkt het? Stap 1: Voorbereiding: Met het kleuterteam worden een aantal stellingen voorbereid i.v.m. het thema (bv. belang van het kleuteronderwijs, zindelijkheid, enz.). Mobile School! Café Dialoog kan evt. ook opgezet worden in samenwerking met andere partners bv. CLB, Kind en Gezin, enz. Zij kunnen samen met De mobiele school is een de kleuterleerkrachten optreden als gastheer/vrouw van de instrument dat werd ontwikkeld verschillende gespreksrondes. voor de eerste fase in de preventie en het rehabilitatiewerk met De sfeer moet tijdens Café Dialoog vrij informeel zijn: gezellige straatkinderen. Het wil de ruimte, aparte tafels voor de gespreksrondes, hapjes en drankjes, straathoekwerker ondersteunen achtergrondmuziekje, … . Ook een goede bekendmaking via tijdens zijn job op de straat. schriftelijke en mondelinge kanalen is essentieel. Stap 2: De uitvoering: De ouders worden hartelijk ontvangen. Na een welkomstwoord en een voorstelling van de gespreksleiders bespreken de ouders per tafel een aantal stellingen. De gespreksleider geeft aan het slot van elke ronde de grote lijnen van het gesprek weer. Na 20 minuten kiezen de ouders een andere tafel (met andere stellingen). Wat levert het op? Ouders wisselen ideeën uit, delen kennis en toetsen die. Informele setting zet aan tot actieve deelname. Draagvlak creëren voor beleid. Beleidsprobleem in de diepte uitwerken.
De basisdoelstelling is het opzoeken van het kind in zijn eigen milieu door positieve ontmoetingsplaatsen te creëren op de stoepen, waar het kind onvoorwaardelijk wordt aanvaard en gerespecteerd. De straathoekwerker bezoekt de kinderen om naar hen te luisteren, een vertrouwensrelatie aan te gaan en kansen te bieden tot zelfbeeldconstructie! Via deze weg een warme oproep om de website van deze organisatie te bezoeken en met de school een actie ten voordele van Mobile School op poten te zetten. Scholen die een actie uitwerken kunnen bovendien gratis de workshops volgen: http://www.mobileschool.org
Talenbeleid: “Wij zijn goed bezig” Autiplan Uit onderzoek blijkt dat kinderen met autisme vaak moeilijkheden hebben met het vinden van oplossingsstrategieën. Zij houden vast aan de eenmaal gekozen strategie en gaan niet op zoek naar een alternatief. Het blijven hangen aan vaste gedragspatronen en aan gekozen oplossingspatronen onderstreept een gebrek aan flexibiliteit. Deze tekorten resulteren in een andere bevinding namelijk dat er bij kinderen met autisme sprake is van een defect in hun ‘executive functions’, de uitvoerende taken zoals planning, organisatie en aandacht. AutiPlan is planningssoftware, voornamelijk gericht op kinderen en volwassenen met een stoornis in het autistisch spectrum. AutiPlan wordt gebruikt om volwassenen en kinderen met een grote behoefte aan structuur en duidelijkheid van een goede en duidelijke planning te voorzien. Voor de planningen maakt men gebruik van onder andere pictogrammen, klokken en vakjes die men kan aanvinken. Tijdens de proefperiode van dit programma hebben ruim 3400 mensen proefgedraaid en suggesties naar verbetering en optimalisatie toe geformuleerd. AutiPlan is in eerste instantie ontstaan omdat de initiatiefnemers van dit programma zelf, dagelijks, werden geconfronteerd met de planningsproblemen van hun autistische zoon (8). Jarenlang maakten zij, op een whiteboard, dagplanningen voor hun zoon. Dit was een zeer tijdrovende bezigheid die iedere dag opnieuw moest worden hernomen. Toen men na een speurtocht op het Internet tot de conclusie kwam dat men via geen enkel programma een eenvoudige dagplanning met pictogrammen kon maken, beslisten de initiatiefnemers om zelf zo’n programma te ontwikkelen.
Coördinerend directeur Lieve Janssens geeft een pluim aan de zorgcoördinatoren van de scholengemeenschap! Uit onderstaand artikel blijkt dat wij met onze constructieve samenwerking m.b.t. het talenbeleidsplan en met het kernteam talenbeleid op goede weg zijn! Zes op de tien Vlaamse scholen werken een talenbeleid uit. Basisscholen in centrumsteden doen dit vaker en diepgaander. De meeste scholen investeren in een kwaliteitsvolle communicatie met de ouders. Meer dan de helft van de basis- en secundaire scholen onderzoekt wat het taalniveau van nieuwe leerlingen is. Dat stelde de onderwijsinspectie vast tijdens haar doorlichtingen van basis- en secundaire scholen van december 2009 tot juni 2010. In het basisonderwijs werken scholen in centrumsteden vaker en diepgaander een talenbeleid uit. Dat komt omdat ze veel anderstalige leerlingen hebben. Meer dan de helft van de basis- en secundaire scholen onderzoekt wat de beginsituatie van leerlingen op het vlak van Nederlands is om hun taalbehoeften vast te stellen. In de eerste graad secundair gebeurt dat vooral via instaptoetsen of taalproeven. De taalbehoeften voor Frans, Engels en Duits worden veel minder in kaart gebracht. De meeste scholen in het basisonderwijs maken een aantal afspraken om met de leerlingen buiten de lessen Standaardnederlands te gebruiken. De meeste scholen besteden heel wat aandacht aan de kwaliteit van de communicatie met ouders in bijvoorbeeld de briefwisseling, tijdens oudercontacten enz.
Wie meer informatie wenst omtrent dit programma kan een kijkje nemen op de website http://www.autiplan.nl/
In een derde van de basisscholen in centrumsteden en in vier op de tien scholen daarbuiten schoolde het personeel zich bij op het vlak van talen.
Mensen die zich op de site registreren, kunnen het programma gedurende bepaalde tijd gratis uitproberen.
Ongeveer vier op de tien scholen werkten nog geen talenbeleid uit. De context van de school is doorslaggevend: scholen met een erg beperkte instroom van taalzwakke leerlingen ervaren de nood voor zo'n beleid veel minder. De inspectie raadt die scholen aan om toch een breed talenbeleid uit te werken: "Zulke scholen moeten alert zijn voor mogelijke taalgerelateerde leerproblemen om te voorkomen dat bepaalde leerlingen ongemerkt en onterecht te weinig leerkansen zouden krijgen, maar ook om er voor te zorgen dat taalsterke leerlingen worden uitgedaagd."
Prodiagnostiek Er is al lang behoefte aan een initiatief om te komen tot kwaliteitsvolle diagnostiek binnen onderwijscontext. Met het oog op implementatie en verankering in de praktijk dient een dergelijk initiatief gerealiseerd te worden in samenwerking met alle betrokken partners. Het resultaat van dergelijk initiatief vereist legitimatie door de wetenschappelijke wereld (als vorm van kwaliteitscontrole) én is ondersteund door de overheid (gedragenheid). Met het project ‘protocollering diagnostiek’ wil de sector CLB – in samenwerking met onderwijs, overheid en wetenschap – een extra impuls geven aan het ontwikkelen, aftoetsen (zowel wetenschappelijk als op vlak van praktische bruikbaarheid/inzetbaarheid) en verankeren van diagnostische protocollen in onderwijs en CLB. Uiteraard streeft dit project tevens naar afstemming met andere beleidsdomeinen. De doelstellingen van het project worden overigens ten volle onderschreven door het Vlaams Forum voor Diagnostiek in de psychologische en pedagogische begeleiding en hulpverlening en liggen in de lijn van het VFD-actieplan ‘Een coherent beleid voor diagnostiek’. Door het opzet doelstelling en doelgroep - beoogt dit project een wezenlijke bijdrage te leveren tot een meer gestandaardiseerde kwalitatieve diagnostiek, indicatiestelling en toewijzing binnen onderwijscontext. Doelstellingen Het streefdoel van het project is om diagnostische protocollen te ontwikkelen voor het objectief en genuanceerd in beeld brengen van mogelijkheden, beperkingen en onderwijsnoden van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften, en voor de problematieken waarmee onderwijs en CLB in hun werking geconfronteerd worden. Deze protocollen moeten de CLB’s in staat stellen om – samen met onderwijs – hun opdracht inzake diagnostiek en inschaling binnen de onderwijscontext op een kwaliteitsvolle manier uit te voeren. De ambitie is dat de ontwikkelde protocollen de leidraad worden voor diagnostiek binnen onderwijscontext, en dat ze zullen toegepast worden door alle CLB-teams in Vlaanderen en Brussel, in nauwe samenwerking met de scholen waarmee ze een beleidscontract/beleidsplan hebben afgesloten. Een essentieel onderdeel in deze protocollen is dus te komen tot een gedragen afstemming tussen CLB en onderwijs, en dit over de netten heen. Doelgroep Alle CLB-teams en de leerkrachten, zorgteams en cellen leerlingenbegeleiding in de scholen waarmee de CLB-teams samenwerken. De term ‘zorgteam’ wordt in de protocollen steeds gebruikt als niveauoverstijgend begrip doch kent een niveaueigen invulling: zo kan het zorgteam bestaan uit zorgcoördinatoren in het basisonderwijs, uit leerlingenbegeleiders in het secundair onderwijs. Voor het buitengewoon onderwijs gaat het over het multidisciplinair team. Mogelijks maken ook leerkrachten die taken opnemen in het kader van een GOK-beleid, de directie of andere personeelsleden deel uit van het zorgteam. Diagnostische protocollen Diagnostische protocollen in de leerlingenbegeleiding moeten aansluiten bij het schoolgebeuren. Een kwaliteitsvolle uitbouw van de schoolinterne zorg bepaalt in sterke mate de context waarbinnen de diagnostische protocollen gebruikt worden. Het protocol brengt naast een diagnostisch traject ook de inspanningen van het schoolteam in kaart. Wanneer blijkt dat een leerling specifieke onderwijsbehoeften heeft waaraan het schoolteam niet meer kan voldoen, stelt het schoolteam een leerling-gebonden vraag aan het CLB. Alle relevante informatie en voorafgaande acties van de school vormen dan de start van een diagnostische besluitvorming. De verschillende partners hebben er samen een actieve rol in te spelen. Maar het CLB is wel verantwoordelijk voor het verloop van het traject, voor de keuze van de interventies en voor de conclusies van dat diagnostische traject. De zorg op school en de uitgebreide zorg door het CLB vormen één geheel, binnen een zorgcontinuüm. Toch zijn ze allebei te onderscheiden. Er zijn twee verschillende perspectieven aanwezig, het schoolperspectief en het CLB-perspectief. Daarom zijn volgende kaders gehanteerd: 1.
2.
voor de school de fases van zorg op school (structuur en verantwoordelijkheden) handelingsgericht werken op school (visie en methodiek) voor het CLB handelingsgerichte diagnostiek (visie en methodiek) faire diagnostiek (aandacht voor kansengroepen) rechtspositie van de minderjarige in de jeugdhulp (juridisch- deontologische aspecten) deontologische code CLB
Het is essentieel dat school en CLB een gezamenlijke visie en methodiek ontwikkelen voor zorg. Dit is een voorwaarde om kwaliteitsvolle en haalbare adviezen te kunnen formuleren. Het is ook belangrijk dat het CLB als externe maar schoolnabije instantie voor de subsidiaire rol in de ondersteuning en de begeleiding van leerlingen, ouders en leerkrachten een duidelijk en volledig beeld heeft van de mogelijkheden en de beperkingen waarmee de school haar taak moet vervullen.
Op de website van dit initiatief kan men een schat aan informatie omtrent de diagnostische protocollen, HGW, HGD, enz. terugvinden. De site omvat bovendien een oplijsting van goed diagnostisch materiaal wat betreft lezen, spellen en rekenen. http://www.prodiagnostiek.be
Omdat gamen cool is … Omdat gamen cool en hot is kwam uitgeverij ‘Die Keure’ recentelijk op de proppen met de gloednieuwe reeks educatieve 3D video games van Monkey Tales. Hun slogan luidt: Met Monkey Tales moet je nooit meer kiezen. Terwijl je gamet maak je huiswerk! Monkey Tales is een reeks uitdagende en vernieuwende educatieve videogames waarin de leerstof van een bepaald vak wordt ingeoefend of herhaald. Voordelen van Monkey Tales
o o o
Monkey Tales motiveert kinderen moeiteloos. Kinderen maken altijd oefeningen op het juiste niveau. Geen opdrachten verbeteren of scores berekenen: Monkey Tales presenteert na elke speelbeurt een rapport dat je een overzicht geeft van de behaalde resultaten.
In de games nemen kinderen het op tegen de onsterfelijke Huros Stultus en zijn handlangers. Huros wil alle kennis uit de wereld vergaren. Niemand weet echter waar hij zich verschuilt. Al jaren steelt hij kennis uit het brein van aapjes. Nu dat is gelukt, wil hij ook kennis van mensen stelen. De opdracht? De plannen van Huros Stultus dwarsbomen door zoveel mogelijk aapjes te verslaan en hun kennis terug te winnen. De aapjes zijn echter heel intelligent. Kinderen moeten flink hun best doen om beter te scoren dan de aapjes. Pas als dat lukt, kan men deuren openen, machines bedienen en naar een volgend level gaan. De game is slim! Iedereen start met een mix van basisoefeningen. Wie goed scoort, krijgt moeilijkere oefeningen aangeboden. Lukt het nog niet, dan wordt er herhaald met gemakkelijkere oefeningen tot de speler de leerstof helemaal onder de knie heeft. Leerkrachten, zorgcoördinatoren, ouders, directies, enz. kunnen deze games zelf vrijblijvend gratis uittesten op http://www.monkeytalesgames.com. Alvast veel gameplezier!
Cartoons van de maand
Zalig Pasen en een ‘zalige’ paasvakantie! De kracht van het leren uit boeken, weegt niet op tegen het leren van mensen, wanneer je leert luisteren… Jip Keijzer
Vrolijk Pasen! Mieke Van den Driessche – Coördinerend zorgcoördinator SGVLAARD
