+BBSHBOHtOStKBOVBSJ
NIEUWSbrief .BOUFM[PSHFST-BOEWBO$VJKL
.BOUFM[PSHFSJOCBMBOT Langdurige stress of overbelasting kan leiden tot gezondheidsproblemen. Om gezond te blijven is het belangrijk signalen van lichaam en geest serieus te nemen en niet in een toestand van chronische stress, overbelasting of onvoldoende herstel te belanden. Vooral mantelzorgers dienen hier bedacht op te zijn. Wat geeft kracht, bevrediging, zingeving? Hoe hou je controle over wat voor jou haalbaar is? In de afgelopen nieuwsbrieven mantelzorg hebben we vooral aandacht besteed aan drempels die mantelzorgers ervaren. Drempels om goed grenzen af te bakenen en voldoende ontspanning voor zichzelf te kunnen realiseren. In deze aflevering geven we concrete tips voor balans, herstel en ondersteuning. steun zijn twee belangrijke remedies. Daarnaast moet gewerkt worden aan de situatie en aan de gewoontes die tot overbelasting geleid hebben.
JOIPVE | Mantelzorger in Balans | Dag van de Mantelzorg
7FSTDIJKOTFMFOWBOTUSFTTFOPWFSCFMBTUJOH - Lichamelijk Aanhoudende moeheid Slapeloosheid Spierpijn,hoofdpijn, rugpijn Maagpijn, darmstoornissen, slechte eetlust Verminderde weerstand (meer kans op verkoudheid en griep) Hartkloppingen, verhoogde bloeddruk, verhoogd cholesterol - Psychisch Niet meer tot rust kunnen komen, gejaagdheid
1 3
| Theatervoorstelling | Wet en regelgeving
4
| De Wonen Welzijn zorg-Coördinator | Ervaringsverhaal:
5
Allemaal zonnestraaltjes | Mantelweetjes
6
| Cursus “De zorg de baas” | Tips voor mantelzorgers
7
| Mijn leven als mantelzorger | De Nederlandse CVA-vereniging
8
| Vraag aan de consulent | MEE
9
| Gedicht ‘Stil zijn’ | Publicaties
10
| Wandelen met mantelzorgers | Thema bijeenkomst
11
| Activiteitenoverzicht voor dementerenden | Activiteiten Land van Cuijk
12
Lees verder op pagina 2 /JFUBMMFFOEFIPFWFFMIFJEXFSL[PSHUWPPS stress Te veel op je bordje kan spanning veroorzaken. Op een gegeven moment is je lichamelijke en emotionele grens bereikt. Het wordt te zwaar en er is te weinig ruimte voor herstel. Maar er zijn meer oorzaken voor overbelasting. Geen controle kunnen uitoefenen, geen steun van anderen ontvangen, sleur en verveling zorgen ook voor stress. Het kan het dus helpen op meer fronten verlichting te zoeken. Dit komt in de tips terug. %F[PSHWFSMJDIUFO Mensen die lang overbelast zijn, worden, putten zich alsmaar verder uit, in een poging aan de gestelde eisen te voldoen. Ze worden ook steeds emotioneler. Iedereen kan er last van krijgen. Maar liefst 12 op 100 bezoeken aan de huisarts hebben met stressklachten te maken. Wacht niet af, klachten gaan niet vanzelf over. Rust en
Nieuwjaarswens
Medewerkers van Steunpunt Mantelzorg wensen u alle goeds voor 2011 !!
Mantelzorger in balans Vervolg van pagina 1 Prikkelbaar, geïrriteerd zijn Sombere buien, huilbuien, piekeren, angst Niet meer kunnen genieten, lusteloos en futloos zijn Besluiteloosheid, concentratieverlies, vergeetachtigheid Onzekerheid, verminderd zelfvertrouwen - Gedragsveranderingen Minder presteren en meer fouten maken Steeds meer roken en veel alcohol en drugs gebruiken Steeds meer slaap- of kalmeringsmiddelen gebruiken Sociale contacten steeds meer uit de weg gaan. 5JQT 1. Leer ontspannen. Neem voldoende tijd om bij te komen van stressvolle situaties. 2. Grijp tijdig in bij overbelasting, anders gaat herstel steeds langer duren. 3. Zet op een rij wat bij u stress veroorzaakt. Wat kost u veel energie en wat kunt u daaraan veranderen? 4. Stel prioriteiten en denk vooruit. Hou ook tijd open voor onverwachte gebeurtenissen. 5. Ga na of het realistisch is wat u van uzelf vraagt. Niemand is perfect. 6. Handel kleine zaken zo snel mogelijk af, anders stapelen ze zich op en blijven ze u achtervolgen. 7. Doe één ding tegelijk en neem daar de tijd voor. Haasten maakt doodmoe. 8. Stel grenzen en zeg ‘nee’ wanneer u te veel hooi op uw vork heeft. 9. Praat met uw omgeving over uw gevoelens van overbelasting en zoek samen naar oplossingen. 10. Zoek een goede balans tussen werk en privé: maak tijd voor dingen die u energie geven, zoals hobby’s en vriendschappen. Bewegen is een goede uitlaatklep voor stress, bijv. fietsen, zwemmen of wandelen. 11. Zorg voor ontspanning en rust. Voor de één werkt yoga of meditatie, een ander heeft veel aan ontspanningsoefeningen, massage of naar muziek luisteren. Zoek uw eigen manier. 12. Gezond leven vergroot uw draagkracht. Let er daarom op dat u voldoende beweegt en slaapt, gezond eet, niet te veel koffie en alcohol drinkt en niet rookt. Tips vooral voor (intensieve) mantelzorgers - Probeer de ander er al vroeg aan te laten wennen dat er meer verzorgers zullen zijn. - Organiseren van hulp kost misschien eerst wat méér tijd en energie, maar op lange termijn zult u er de vruchten van plukken en raakt u niet geïsoleerd.
- Neem niet te veel over van de ander. - Zet kleine stapjes als u het patroon dat u er altijd bent, wilt doorbreken. Begin met een middagje in de twee weken en breid langzaam uit. - Sta uzelf elke dag iets leuks toe, zodat u iets hebt om naar uit te kijken. - Praat met anderen als zich een nieuw probleem voordoet en ga er niet van uit dat u het (alleen) moet oplossen. - Door verveling kan een zorgvrager veel aandacht vragen. Zoek een activiteit die hij (ook) alleen kan doen én leuk en nuttig vindt. - Neem regelmatig pauze. U kunt langer volhouden en laat zien dat u zichzelf belangrijk vindt. - Voorkom dat u in een isolement raakt. Nodig gezelschap uit als u niet weg kunt. Ook voor de verzorgde is contact met de buitenwereld een verrijking. Tips voor de omgeving - Praat met uw vriend(in), partner of collega als u ziet dat die overbelast is en klachten krijgt. - Blijf wanneer de overbelaste persoon de situatie ontkent, uw visie herhalen en wijzen op de klachten die volgens u het gevolg van de stress zijn. - Help een prioriteitenlijst maken. - Maak afspraken met de overbelaste persoon, om hem/haar te motiveren de stress aan te pakken. Dit kunt u doen in de vorm van een weddenschap, bijv. over het nemen van pauzes. - Ga samen iets ontspannends doen of bied aan bijv. een keer iets met de kinderen te doen. - Bedenk wel: iemand helpen is prima, maar alleen als u uw eigen grenzen bewaakt. Marie-José Pas Tekstuweel
)FU4UFVOQVOUNBOUFM[PSH PSHBOJTFFSU EFUIFNBCJKFFOLPNTU
5JNFNBOBHFNFOU TUSVDUVVSCSFOHUVUJKE SVTUFOSVJNUF %BUVNNBBSU 5JKEVVS 1MBBUT.BSJFOXFFSE 0SBOKFCPPNTUSBBU .JMM
Dag van de Mantelzorg
&FOEBHKFVJU FWFO[POEFS[PSHFO
%BHKFVJUWPPSNBOUFM[PSHFST Steunpunt Mantelzorg Land van Cuijk - Ook dit jaar is de landelijke “Dag van de Mantelzorg” op 10 november in het land van Cuijk uitgebreid gevierd. De Dag van de Mantelzorg is bedoeld om mantelzorgers een hart onder de riem te steken en om hen meer bekendheid te geven. Het Steunpunt Mantelzorg heeft een dagje uit georganiseerd voor mantelzorgers. Even een ontspannende dag zonder zorgen. Een gezellige dag samen met lotgenoten, waarbij men veel erkenning vindt bij elkaar. Meer dan 200 mantelzorgers zijn om 10.00 uur op de partyboot “Jan van Cuijk”ontvangen met koffie en vlaai. Na het openingswoord van wethouder mevrouw Hendriks, konden de trossen los en voeren we richting Arcen. Daar konden mantelzorgers rondwandelen door het gezellig dorpje aan de Maas. Tijdens de terugreis hebben mantelzorgers genoten van een heerlijke lunch.
)FSGTUXBOEFMJOHFO Eén op de 10 mensen is mantelzorger en vaak verlenen ze de zorg naast andere taken, zoals de zorg voor een eigen gezin, een betaalde baan en/
of een opleiding. Door alle bezuinigingen in de zorg, neemt de druk op mantelzorg meer toe. Aan politici, beleidmakers en zorginstellingen wordt gevraagd meer aandacht te besteden aan mantelzorgers en zorg te dragen voor verbetering van hun positie. In iedere gemeenten zijn herfstwandelingen georganiseerd, waarbij de mantelzorgers konden “bomen” met de wethouders. Ook vragen we familie, vrienden, buren meer aandacht te schenken aan mantelzorgers in de buurt en steun te bieden.
5IFBUFSWPPSTUFMMJOHWPPS KPOHFNBOUFM[PSHFST Mantelzorg is van alle leeftijden en daarom was er rond de “Dag van de Mantelzorg” een theatervoorstelling voor jongeren, die thuis opgroeien met een ziek familielid. De theatergroep Helder Theater, zet het verhaal neer van een meisje en haar zieke vader, die MS heeft. Je bent niet alleen jonge mantelzorger als je ouder ziek is, maar ook als je een broer of zus hebt met autisme of een ontwikkelingsachterstand. De interactieve theater is bezocht door ongeveer 25 belangstellenden. Doel van deze voorstelling was om dilemma’s opengooien en jongeren bewust te maken de rol van de jonge mantelzorgers.
5IFBUFSWPPSTUFMMJOHi%F"M[IFJNFS#VCFOw
Het steunpunt Mantelzorg Land van Cuijk, Rigom en Brabantzorg nodigen u van harte uit voor de theatervoorstelling: “De Alzheimer Buben”! Datum: 26 januari 2011 om 19.30 - 21.30 uur Locatie: Maaszicht, prinsenstal 2, 5361 GK te Grave. Gepresenteerd wordt “De Alzheimer Man”. De voorstelling laat u op zowel ernstige als humoristische wijze kennismaken met verschillende facetten van de ziekte Alzheimer.
Op diverse manieren wordt de wereld van de patiënt en de mantelzorgers onder de loep genomen. De voorstelling is gratis en is toegankelijk voor mantelzorgers, dementerenden en alle belangstellenden. Na de theatervoorstelling kunt u informatie krijgen over het ondersteuningsaanbod rondom dementie en is er gelegenheid om met andere mantelzorgers na te praten. Voor meer informatie en/of aanmelding kunt u contact opnemen met Karin Tamboer, bereikbaar op locatie Maaszicht (telefoon: 0486-473051)
Wet en regelgeving
8FUFOSFHFMHFWJOH 1(# Vanaf 1 januari weer pgb mogelijk Vanaf 1 januari 2011 worden weer nieuwe persoonsgebonden budgetten (pgb’s) toegekend. Dat heeft staatssecretaris Marlies Veldhuijzen van Zanten (Volksgezondheid) de Tweede Kamer gemeld. De 10.000 mensen die nu op de wachtlijst staan kunnen worden geholpen. Vaste verblijfplaats moet Mensen zonder vaste woon- of verblijfplaats en/ of schulden krijgen net als licht verstandelijk gehandicapten met een gedragsprobleem vanaf 2011 geen pgb meer. Zij hebben volgens de staatssecretaris meer baat bij andere zorg. Het ministerie denkt dan aan zorg in natura. Verblijfsindicatie; woongroepen Voor ruim 13.000 mensen met een verblijfsindicatie verandert in 2011 nog niets, maar vanaf 2012 gaat ook hun pgb stapsgewijs omlaag. De staatssecretaris zegt wel toe dat ze in de gaten houdt of aanvullende maatregelen nodig zijn voor
mensen die er financieel op achteruitgaan. Ook houdt ze de gevolgen voor kleinschalige wooninitiatieven in de gaten die met het pgb worden bekostigd. Aanpakken fraude Veldhuijzen van Zanten wil ook de fraude met deze regeling aanpakken. Een commissie werkt aan voorstellen, maar als het nodig is grijpt ze eerder in, zo kondigde ze dinsdag aan. In 2014 hoopt ze van de pgb een wettelijk recht te hebben gemaakt. Om de AWBZ daartoe te wijzigen, zal ze zo spoedig mogelijk een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer sturen. Wettelijk recht Het kabinet wil het wettelijk recht op een persoonsgebonden budget vastleggen. De staatssecretaris zal een wetsvoorstel daartoe zo spoedig mogelijk indienen. Bron: Kluwer-Sociaal Totaal
%F8POFO8FM[JKO;PSHDPÞSEJOBUPSWBO3BEJVT OJFUNFFSXFHUFEFOLFO
Vanaf 1 januari 2010 is dit een structurele dienstverlening van Radius organisatie voor welzijn Land van Cuijk. De wwz coördinator is er voor alle zelfstandig wonende ouderen met een hulpvraag. In de meeste gevallen komt de wwz coördinator bij u op bezoek om uw vraag of probleem te bespreken. Vervolgens gaat ze samen met u op zoek naar een oplossing. Soms lukt het binnen enkele dagen, soms is er meer tijd nodig. De wwz-coördinator is
4
onafhankelijk en vervult als het ware een spilfunctie tussen de oudere en de aanbieders van wonen, welzijn en zorg. Het doel is: ervoor zorgen dat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en deel uitmaken van de samenleving. De wwz-coördinator werkt samen met andere deskundige zoals: ouderenwerkers, vrijwillige ouderenadviseurs, GGZ, Maatschappelijk werk, Huisarts, Wmo-consulenten, woon- en zorgaanbieders, enz. De wwz coördinator kent de weg binnen de wereld van wonen, welzijn en zorg en staat u met raad en daad bij. Het enige wat u hoeft te doen, is een telefoontje te plegen naar een van onderstaande wwz-coördinatoren in het Land van Cuijk: Boxmeer en kerkdorpen: Diny Kuppen tel: 0485-574440 Cuijk en kerkdorpen: Mien van den Broek tel: 0485-312053 Sint Anthonis en kerkdorpen: Caroline Hoogeveen tel: 0485-451781 Mill & St. Hubert en kerkdorpen: Caroline Hoogeveen tel: 0485-451781
Ervaringsverhaal
"MMFNBBM[POOFTUSBBMUKFT Van een gever veranderde Christien Smeets-Meijers in een ontvanger. Ontvanger van professionele en van mantelzorg, van aandacht en van attentheid – die ze voorheen zelf ook eindeloos in praktijk probeerde te brengen. In haar werk als directeur van een bejaardenhuis. En daarbuiten, waar het maar gevraagd werd. De nieuwsbrief Mantelzorg bracht haar op het idee om het volgende met ons te delen. Gewoon, omdat ze me dat gunt. Dan denk ik: dat is er ook eentje. “Een ander nichtje weet dat ik van kunst hou en mailt me over kerken, artistieke plekken thema’s. Het krantenknipseltje dat voor me uitgeknipt en bewaard wordt. “Het personeel van de bloemenwinkel dat, nadat ik mijn situatie had uitgelegd, me alle tijd gunt en heel lief met me omgaat. “Mijn zoon en dochter die tijd nemen voor hun telefoontjes. Rustig vertellen en willen weten: Hoe deed u dat vroeger, mama? Me bij de les houden door me van alles te vragen: wat, met wie, waar en hoe. Zodat ik uitgedaagd word om te formuleren en mijn hersens te blijven gebruiken. Kleinzoon Jellus neemt oma aan de hand om haar van zee uit over het strand te leiden. Onbewuste mantelzorg? Christien Smeets is dankbaar voor al die schijnbaar kleine dingetjes door haar omgeving, zodat zij kan blijven meedoen
Christien formuleert rustig en neemt haar tijd: “Een ingrijpende ziekte in 1999. Drie jaar geleden een val met dramatische gevolgen. Het was moeilijk alles te moeten loslaten en in eerste instantie totaal afhankelijk van anderen te zijn. Boos was ik, maar ik heb geknokt en me wezenloos geoefend. Gelukkig heeft mij dat vooruit geholpen. Maar veel zal ik nooit meer ervaren of kunnen zoals vroeger. Elk stapje vooruit is er een ik en ben blij met wat ik kan en heb. Ik hield erg van reizen. Langzaam leer ik uitzoeken en ‘bezoeken’ via internet. Ik heb moeten leren nee te zeggen, want indrukken zijn al gauw te veel, te fel, te snel, te indringend. Daarom ben ik ontzettend blij met zoveel lieverds om me heen, die me (ver)dragen, uitdagen, stimuleren, meenemen en aanreiken wat ik niet meer in mijn eentje kan: “Het kleinkind dat een spelletje met me wil doen. Dat zich niet laat ontmoedigen. Gewoon proberen, oma. Memory - met moeite onthoud ik 4 paar kaartjes, na veel oefenen 6. Of ik ook geoefend heb, vraagt het de volgende keer bij binnenkomst. Voor mij van onschatbare waarde.
Mantelzorg [JUPPLJO AEFLMFJOFEJOHFO TUFFETNBBSXFFS
“Ik vertel dat ik een afspraak heb met de revalidatiearts, hoe het met me gaat. Zegt mijn kleinzoon van 7 jaar: Vertel dan ook maar, oma, dat u weer kunt kaarten, ganzenborden en dat u niet meer altijd verliest bij spelletjes. Onbetaalbaar, toch? “Een nichtje in Amsterdam belt over een open tuinendag en moedigt me aan met de trein te komen. Op de dag zelf neemt ze me onder de arm en bezorgt me een fantastische, zorgeloze dag.
“Een schoonzusje dat me elke week belt en zegt: Ik ga daar naar toe. Ik kom je halen. Zo zijn we ook samen op vakantie geweest, wat ik anders nooit gekund had. Ze gaat me overal voor, zodat ik me veilig voel. “Mijn kleinkinderen die míj leren oversteken: Hoe ging het ook al weer, oma? Dat kleine handje in mijn hand, dat zorgt dat ik niet zomaar de straat oploop. “Mijn bezorgde echtgenoot (in het onderwijs), die me uit de krant voorleest, herinneringen ophaalt en mijn geheugen opfrist met allerlei details en interessante uitweidingen. Maar ook de wissewasjes waardoor je weet: ik hoor erbij. “De ergotherapeute die me weer koken leerde, met de agenda werken en nog zoveel meer. Die me bleef aanspreken op mijn eigen oplossingen. Die me aanraadde al die geheugenflarden en wervelende gedachten eens op papier te zetten en zo te ordenen. “Kortom, al die mensen die me als gelijkwaardig behandelen en alles doen om me in hun leven te houden en me te betrekken. Er wordt zoveel gegeven, als je maar kunt ontvangen. Mij raakt het dat mensen dat blijven doen. Ik zou niet zonder hun steun en hartelijkheid kunnen en het helpt me ook nog eens om vrijwel zelfstandig te kunnen blijven functioneren. Dit zou op school als vak aangeboden moeten worden.” Marie-José Pas, Tekstuweel
5
Mantelweetjes Pluim voor wonen, zorg over Wmo Mezzo is verheugd te zien dat er aandacht is voor het thema mantelzorg en wonen. Expliciet is opgenomen dat het kabinet met voorstellen komt die meer ruimte bieden voor meegroeiwoningen, mantelzorgwoningen en meergeneratiewoningen. Mezzo maakt zich echter ook zorgen. Met name over de steeds groter wordende taak die gemeenten krijgen opgelegd vanuit de Wmo. Problemen eigen bijdrage begeleiding Uit de 4e meldactie AWBZ in oktober is gebleken dat er veel problemen zijn rond de eigen bijdrage voor begeleiding. Veel mensen blijken nu nog steeds niet geïnformeerd te zijn over (de hoogte) van de bijdrage. Mezzo heeft samen met cliëntenen patiëntenorganisaties een brief met hun zorgen hierover gestuurd naar het ministerie van VWS. Zorg voor jezelf Dagen De nieuwe stichting OpKracht voor respijtarrangementen voor mantelzorgers is goed tot ontwikkeling gekomen. Het gevarieerde aanbod kunt u op www.opkracht.nl bekijken of bij uw Steunpunt Mantelzorg opvragen. Er zijn actieve, creatieve, verwen-, winter- en inspirerende arrangementen, ook voor jonge mantelzorgers. Via de Boekingslijn 0900-73 77 458 (€ 0,10 p/min) kunt u reserveren Leden van Mezzo betalen de speciale kortingsprijs van 125 euro per arrangement. Mezzo ledenaanbieding: bellen met de beeldtelefoon De techniek kan mantelzorgers helpen. Voor de beeldtelefoon hebt u internet nodig. Leden van Mezzo betalen € 299 voor beeldtelefoon, software voor 4 computer- of laptopaansluitingen én abonnement van 12 maanden. Niet-leden betalen € 349. Kijk op www.mezzo.nl/mezzo_beeldtelefoon
Mensen met dementie kunnen langer thuis wonen Door eenvoudige woningaanpassingen kunnen mensen met dementie 2 tot 3 jaar langer zelfstandig thuis wonen, maar hangt vooral af van het uithoudingsvermogen van de familie en vrienden die de zorg op zich nemen. Met een goed binnenklimaat en juiste verlichting voelen vergeetachtige bewoners zich in ieder geval prettiger en zijn ze minder rusteloos en agressief. De website www.thuiswonenmetdementie.nl geeft nuttige tips en praktische informatie. Ruim 30% van de mantelzorgers is man Mannen nemen vaak de ondersteunende taken bij de mantelzorg op zich: boodschappen, klussen, de administratie. En zij maken het hun vrouw mogelijk om mantelzorg op zich te nemen. Hij maakt thuis het eten klaar en doet de tuin als zij mantelzorg verleent aan (schoon-) ouders. Vaak zie je in een familie dat de zussen de zorg voor ouders naar zich toe trekken, omdat zij beter zouden weten wat pa en ma nodig hebben. Mannen laten de zorg dan ook eerder los. Als vrouwen én mannen zich bewust zijn van deze “zorgvernauwing”, kunnen ze zelf een rol in de mantelzorg aan zich toekennen. (Movisie) Miljoenenbezuiniging op Wmo onevenredig De VNG vindt de kortingen binnen de Wmo onevenredig hoog. De bezuinigingen van zo’n 200 miljoen euro leiden tot een aanzienlijke verschraling van de maatschappelijke ondersteuning. Op de compensatie van de AWBZ-bezuinigingen op activerende en ondersteunende begeleiding wordt in 2011 € 34 miljoen euro gekort. Volgens de VNG leidden de pakketmaatregelen tot een hoger beroep op bijzondere bijstand en welzijnsvoorzieningen.
$VSTVTi%F[PSHEFCBBTw Op donderdagavond 31 maart 2011 start de ondersteuningscursus “De zorg de baas” in Cuijk. Deze cursus wordt gegeven door het Steunpunt Mantelzorg Land van Cuijk in samenwerking met MEE. De cursus is voor mantelzorgers uit het Land van Cuijk die langdurig zorgen voor een kind, partner, ouder of vriend(in). De zorg verschilt natuurlijk per situatie, maar kan veel tijd en energie vergen. Het komt regelmatig voor dat mantelzorgers lichamelijk en/of geestelijk overbelast raken. De aandacht en hulpverlening richt zich meestal op de zieke, in deze cursus staat u als mantelzorger centraal.
6
U krijgt handvatten aangereikt om meer grip te krijgen op de eigen situatie. Deze gratis cursus bestaat uit 6 bijeenkomsten van 2 uur die eens per twee weken van 19.30-21.30 uur plaats vindt bij Radius, De graafschap 1 in Cuijk Voor meer informatie en aanmelding voor de cursus, kunt u terecht bij Steunpunt Mantelzorg Land van Cuijk, telefoon: 0485-313270 of e-mail:
[email protected]
Tips voor mantelzorgers
5JQTWPPSNBOUFM[PSHFST 4BNFOTQFMNFU[PSHQSPGFTTJPOBMT Tip bij intake Kies een organisatie die bij u past. Geef aan als het niet klikt met bijvoorbeeld een verpleegkundige er is wellicht een oplossing te vinden. Goede relatie met de professional Het is te adviseren een goede relatie met de zorgprofessional op te bouwen zodat u open en eerlijk met elkaar kunt spreken. Het is raadzaam om een contactpersoon te hebben waar u werkafspraken mee kunt maken. Als mantelzorger bent u expert U bent expert omdat u uw naaste goed kent. Laat uw stem horen om de zorg met de professional goed te kunnen afstemmen. Maak uw verwachtingen kenbaar. Geef aan wat u wel en wat u niet wilt doen.
.JKOMFWFOBMTNBOUFM[PSHFS We hebben een emotioneel heftige periode achter de rug. In augustus kreeg mijn vader te horen dat hij nog slechts een paar weken te leven had. Uitgezaaide prostaatkanker. Heel intensieve weken volgden. Er was al verzorging aan huis maar die werd al snel flink uitgebreid naar terminale zorg. Er kwam een bed in de huiskamer bij mijn ouders en al snel wilde mijn vader ook het sacrament der zieken ontvangen. Symbolisch gezien een prachtig ritueel, zowel aan begin als aan het einde van het leven een zalving. Mijn vader was “klaar” om aan zijn reis terug naar de Bron te beginnen. We waren als gezin veel bij elkaar en een tante kwam logeren bij mijn moeder om haar te ondersteunen. Ik nam Wim veel mee en dan zat hij stilletjes Weesgegroetjes te bidden. Op 19 september waren we de hele dag bij mijn ouders daar het levenseinde nu snel naderbij kwam. En ik wil toch delen met jullie wat ik toen mocht ervaren...
Mijn vader was diep in slaap gebracht met medicijnen. We hadden met zijn allen gegeten en zaten rond de tafel, ieder in gedachten verdiept. Er werd even niets gezegd, het was stil... alleen de ademhaling van mijn vader was hoorbaar. Ineens hoor ik in mijn hoofd twee stemmen. De ene stem zei (en het klonk dringend): “We komen hem NU halen!!” De andere stem klonk heel blij en gaf aan: “Hij komt eraan!”.Op dat moment stopte mijn vader met ademhalen en overleed. Het is een enorme troost dat mijn vader zó liefdevol in het LICHT werd ontvangen. Deze stemmen hoor ik iedere keer weer als ik het moeilijk heb en is voor mij een bevestiging dat ons zieleleven doorgaat. Ik hoop dat dit voor allen een troost mag zijn. Ín ons leven de overledenen voort op aarde en ooit zullen we elkaar weer ontmoeten in datzelfde LICHT. Zoals steeds wil ik toch afsluiten met een komische noot . Wim is aan het ontwaken en ik neem plaats op de rand van het bed en zeg tegen hem: Goh, wat bof jij toch, elke morgen een mooie vrouw op de rand van je bed aan te treffen! Wim kijkt vóór me... naast me... achter me... Groetjes van Wim en Lidy ps Voor degenen die de stukjes volgen: Wim heeft zijn nieuwe bovengebit inmiddels, op de dag voor de crematie van mijn vader was het klaar.
7
Vraag aan de consulent
%F/FEFSMBOETF$7"WFSFOJHJOH4BNFO7FSEFSw 7FSFOJHJOHWPPSNFOTFOCFUSPLLFOCJKFFO$7" IFSTFOCMPFEJOHPGIFSTFOJOGBSDU 3FHJPOPPSECSBCBOUBGEFMJOHCPYNFFS De Nederlandse CVA-vereniging “Samen Verder” is een vereniging voor mensen die een beroerte hebben doorgemaakt en voor zijn/haar partner, kinderen en naasten. CVA is de afkorting van Cerebo (hersenen) Vasculair (Vaten), Accident (ongeluk). De vereniging geeft voorlichting, informatie en maakt lotgenotencontact mogelijk. In Afdeling Boxmeer is de vereniging op verschillende manieren actief: - Eenmaal in de veertien dagen op maandag van 19.30- 21.30 uur lotgenotencontact in het gebouw VLG Pr. Magrietstraat 31 Boxmeer. - Wekelijks is er voor mensen met afasie (taalstoornis waardoor men niet goed meer op woorden kan komen of moeite met praten, lezen en rekenen heeft als gevolg van de beroerte) een taaltraining. Onder leiding van een taalbegeleider wordt er in groepsverband op een ontspannen manier met taal gespeeld. Sambeek: Buurthuis de Elsenhof Torenstraat 2 - Tevens wordt er, bij voldoende belangstelling, een serie partnerbijeenkomsten georganiseerd. Tijdens de bijeenkomsten staat men stil bij de gevolgen van een beroerte(CVA) en bij de beleving van de gevolgen voor de getroffene en de partner.
Tegen welke problemen loopt men aan en hoe ga je daar mee om, hoe en waar kun je hulp krijgen. Er is veel ruimte om ervaringen uit te wisselen met lotgenoten in een vertrouwde sfeer. Tips worden gegeven en oplossingen die men vaak zelf heeft bedacht en uitgeprobeerd voor een bepaald probleem. Hoe men zich heeft aangepast of kan aanpassen aan de veranderde situatie. Men ervaart begrip en erkenning bij elkaar, wat een enorme steun kan zijn om positief verder te gaan. - Vier maal per jaar ontvangt men een Contactblad waarin informatie staat over nieuwe ontwikkelingen rond het CVA en nieuwtjes vanuit de afdelingen van regio Noord-Brabant. Vier maal per jaar ontvangt u tevens het landelijk informatieblad van de vereniging. Wilt u meer informatie, eens een keer komen kijken of wilt u lid worden, neem dan contact op met: Dhr. A. Willems tel 0486-474108 Contactpersoon regio Boxmeer
7SBBHBBOEFDPOTVMFOU -PUHFOPUFODPOUBDU “Mijn man heeft al jaren last van depressies en ik heb vaak het gevoel er alleen voor te staan. Zijn er mogelijkheden om ervaringen met lotgenoten uit te wisselen. Zijn er ook mogelijkheden voor mijn puberkinderen om leeftijdgenoten te ontmoeten die in een soortgelijke situatie zitten?“ Er is een breed aanbod met allerlei mogelijkheden voor lotgenotencontacten. De GGZ organiseert diverse cursussen voor familieleden van mensen met psychische problematiek. Ook voor kinderen/jongeren zijn er bijeenkomsten, de zogenaamde KOPP-groepen (Kind van een Ouder met Psychische Problemen).
8
Stichting Labyrint in Perspectief is een organisatie voor familieleden van psychiatrische patiënten. Zij starten binnenkort met een contactgroep voor Mantelzorgers van mensen met psychische problemen in het Land van Cuijk. Internet - www.depressie.startpagina.nl toont de meest complete verzameling links naar depressie-sites - www.depressie.nl heeft een forum waar lotgenoten elkaar steunen, informeren en helpen. José Fleuren Consulent Steunpunt Mantelzorg Land van Cuijk
MEE
0PLWPPSNBOUFM[PSHFST Heeft u als mantelzorger behoefte aan ondersteuning om uw zorgtaak vol te houden? Dan is MEE Noordoost Brabant er voor u! Wat is MEE? MEE is er voor iedereen met een beperking die behoefte heeft aan informatie, advies of ondersteuning om zo zelfstandig mogelijk te kunnen leven. MEE is er ook voor mensen zonder beperking, bijvoorbeeld mantelzorgers, die vragen hebben over een kind, familielid of betrokkene die een beperking heeft. Als uw vraag maar een relatie heeft met leven met een beperking. MEE is onafhankelijk en voor iedereen gratis. U heeft geen verwijzing van huisarts of specialist nodig. Wat biedt MEE u als mantelzorger? qª(MENQL@SHDªDMª@CUHDR ª,$$ªJ@MªTªHMENQLDQDMª over bijvoorbeeld hulpmiddelen of ziektebeelden. Boeken en video’s/DVD’s zijn gratis te leen. qª.MCDQRSDTMHMFªNOªGDSªFDAHDCªU@MªNOUNDCHMFª wonen, werken, vrije tijd, onderwijs, sociale voorzieningen, inkomen en juridische zaken. qª"TQRTRRDMªSQ@HMHMFDMªDMªFDROQDJRFQNDODM ª Deelname is meestal kosteloos. Bijvoorbeeld: - Brussengroep Voor kinderen die een broer of zus hebben met een beperking. - Mijn partner heeft autisme Gespreksgroep voor partners van mensen met autisme. - Opvoeden plus Over het opvoeden van een kind met een verstandelijke beperking. - Balans in mijn gezin Ouders waarvan één of
-
-
-
meer kinderen een beperking hebben krijgen handvaten voor een betere balans in het gezin: aandacht verdelen, groter inzicht in behoeften, gedrag en gevoelens van ouders en kinderen. Natuurlijk, een netwerk Leer het sociaal netwerk rondom uw zoon of dochter te vergroten, waardoor u de zorg meer kunt delen. Mijn kind heeft een beperking Gespreksgroep voor ouders van een kind met een beperking. Oudercursus autisme Over het opvoeden van een kind met autisme (met of zonder verstandelijke beperking). Verkorte cursus autisme voor oma’s, opa’s, ooms en tantes Familieleden leren meer over de beperking en hoe zij ouders kunnen steunen.
Samenwerking in de regio Naast het bieden van individuele ondersteuning streeft MEE voortdurend naar nauwe samenwerking met andere organisaties op het gebied van mantelzorg. Contact Wilt u meer weten over MEE en wat MEE voor u kan betekenen? Neem dan contact met ons op. Lees meer over MEE op www.mee-nob.nl. MEE Noordoost Brabant Volkelseweg 2 in Uden T 0413 33 47 33 E
[email protected]
3TIL ZIJN *E DENKT MISSCHIEN DAT JE WAT MOET ZEGGEN *E DENKT MISSCHIEN DAT JE MOET OPVROLIJKEN *E WILT ME MISSCHIEN WEER ZIEN LACHEN EN GENIETEN *E DENKT MISSCHIEN DAT JE MOET TROOSTEN EN ADVISEREN 7AT IK JE VRAAG IS DIT 7IL JE NvG EENS EN NOG EENS LUISTEREN NAAR MIJN VERHAAL .AAR WAT IK VOEL EN DENK *E HOEFT ALLEEN MAAR STIL TE ZIJN MIJ AAN TE KIJKEN MIJ TIJD TE GEVEN *E HOEFT MIJN VERDRIET ZELFS NIET TE BEGRIJPEN -AAR ALS HET KAN SLECHTS TE AANVAARDEN ZOALS HET VOOR MIJ VOELT *E LUISTEREND AANWEZIG ZIJN ZAL MIJN DAG ANDERS MAKEN .ANNIE +UIPER 9
Publicaties Muziek leert afasiepatiënten weer spreken Om ook andere mensen met afasie en slechthorenden te helpen, heeft Lucien Rummens een aantal clips met Nederlandse muziek op zijn site gezet met de teksten erbij. www.lucien52.nl Zoenen in een rolstoel en daten met een stoma De Rutgers Nisso Groep heeft een speciale website gelanceerd: www.youaretotallysexy.nl Hier kunnen jongeren met een ziekte of handicap, begeleiders en ouders terecht voor informatie. Stichting Stomaatje gaf het boekje ‘Relatie en seksualiteit met een stoma’ met ervaringsverhalen uit. Zin en gezondheid Niemand kan zijn pijnen verklaren. In India leert de schrijver op een andere manier naar zijn klachten kijken en ontdekt de verlichting van ontspanning en meditatie. Tim Parks: Leer ons stil te zitten. Vertaling Lidy Pol. Arbeiderspers € 18,50. Natuur als medicijn Zorgcentrum Idahoeve is een zorgcentrum. Psychiatrische patiënten of mensen met nietaangeboren hersenletsel vinden hier zowel rust als activiteiten die hun in alle opzichten goed doen. Natuurmomenten werkt in enkele natuurgebieden samen met zorginstellingen: Tiengemeten, in Loenen, op landgoed Hackfort bij Vorden en in ’s Graveland. Begaan met zieken en armen Op 13 augustus was het haar 100e sterfdag. JeanJacques Suurmond schreef het boek De spiritualiteit van Florence Nightingale. Uitgeverij Meinema, € 14,95.
Nationaal Mantelzorgpanel Mezzo kan online snel de meningen van mantelzorgers peilen. Alle (ex-)mantelzorgers kunnen meedoen. Het maakt niet uit of u wel of niet lid bent van Mezzo. Op www.mezzo.nl kunt u zich inschrijven U ontvangt via de e-mail circa 10x per jaar een uitnodiging om een aantal meerkeuzevragen in te vullen. Elektronische cursus VGZ vergoedt de elektronische cursus op www. dementiedebaas.nl voor mantelzorgers. VGZ-verzekerden krijgen korting op het boek ‘Zorgen voor een ander 2010’ van Mezzo. Kijk op www.vgz.nl/ mantelzorg Waar gaan we heen papa? Romanschrijver Fournier vertelt in dit boek over zijn twee gehandicapte kinderen en wil laten zien dat een wereld die alleen maar uit perfectie bestaat niet leefbaar is. De Geus Amsterdam, € 12,50. Gezellig twitteren met kleinkinderen Al 70% van de ouderen zijn te vinden op Facebook of Hyves. Televisie is een venster op de wereld, maar internet geeft daar een deur bij. Meer informatie op www.seniorweb.nl, www.vijftigplusser.nl, www.doorinternetblijfjemeedoen.nl. Adviezen voor naasten borderliner Zorg dat je er zelf niet bij inschiet, adviseert ‘Omgaan met borderline’, door o.a. psychiater Erwin van Meekeren. Probeer evenwichtig te reageren op de grilligheid van een borderliner. Geef niet alles op (vakanties, baan). Daar heb je jezelf én de borderlinepatiënt mee.
8BOEFMFONFUNBOUFM[PSHFST Bent u mantelzorger? Wandel dan met ons mee. Steunpunt Mantelzorg organiseert in samenwerking met de IVN wandelingen voor alle mantelzorgers uit Land van Cuijk. Tijdens deze wandeling ontmoet u andere mantelzorgers met wie u ervaringen kunt uitwisselen. Ook kunt u kennismaken met de mantelzorgconsulenten,vragen stellen of advies vragen. Alle wandelingen zijn van 10.00 uur tot 12.00 uur. U hoeft zich niet aan te melden. 18 januari Grave Vertrek en eindpunt: Het Trefpunt op de Binkhof Beukenlaan 11, 5363 RA Velp. Wandeling gaat over Mariëndael, buurtschap Velp, een parkachtig landgoed met het oude Jezuïetenklooster.
16 maart Boxmeer Vertrek en eindpunt Café De Wissel, Beugenseweg 20, 5441 AE Oeffelt. Wandeling gaat over de oude spoordijk over de Oeffeltse Vilt. Meer informatie bij Steunpunt Mantelzorg, 0485 313270 of
[email protected] Wilt u meedoen aan één van de genoemde activiteiten en kunt u diegene voor wie u zorgt niet alleen achterlaten? Benader de Vrijwillige Hulpdienst bij u in de buurt. Ook het Steunpunt Mantelzorg kan samen met u naar een oplossing zoeken. Neem gerust contact met ons op.
Thema bijeenkomst
5IFNBCJKFFOLPNTUWPPSNBOUFM[PSHFST EJF[PSHFOWPPSNFOTFONFUBVUJTNF Op woensdagavond 19 januari 2011 organiseert het Steunpunt Mantelzorg Land van Cuijk i.s.m. Steunpunt Mantelzorg Gennep, Aksent, Zorgverlening de Leijgraaf, PGZ, MEE en de GGZ een bijeenkomst voor mantelzorgers van mensen met autisme (PDD NOS, Asperger). Ouders, partners, broers/zussen, vrienden, opa’s en oma’s uit het Land van Cuijk en Gennep zijn van harte welkom op deze avond van 19.30 uur tot 21.30 uur in de Triangel, Bilderbeekstraat 44 5831 CX Boxmeer. Tijdens deze bijeenkomst zal gestart worden met een plenair gedeelte waarbij een medewerker van MEE een presentatie zal geven over autisme.
Samen met andere mantelzorgers zult u, na deze boeiende inleiding, in kleine groepjes onder leiding van professionele begeleiders ervaringen uitwisselen aan de hand van een thema. U kunt kiezen uit de volgende thema’s: 1. Voortgezet onderwijs en autisme. 2. Wel of niet diagnosticeren. 3. Puberteit en sociaal emotionele ontwikkeling. 4. Autisme en werk en wonen. 5. Mijn kind heeft autisme hoe nu verder? Heeft u interesse geef u dan op vóór 17 januari 2011 bel: 0485-313270 of mail naar:
[email protected] Aan deze bijeenkomst zijn geen kosten verbonden.
"DUJWJUFJUFOPWFS[JDIUWPPSEFNFOUFSFOEFO FOIVONBOUFM[PSHFSTWPPSKBBS Datum
activiteit
Voor wie
waar
organisatie
4-1-2011 10-1-2011
Workshop bloemschikken Alzheimercafé: “Wat kan of moet ik juridisch regelen bij dementie” Cursus: “Omgaan met dementie” Wandelen met mantelzorgers Theatervoorstelling “Alzheimer Buben” Workshop maskers decoreren Contactochtend : De apotheek Alzheimercafé: “Zingeving en dementie” Informatiemiddag: Dementie: geleidelijke veranderingen van je partner Carnavalsmiddag Contactochtend: Natuurgeneeskunde Alzheimercafe: “De wondere wereld van dementie” Wandelen met mantelzorgers Lotgenotengroep Ondersteuningsgroep: Mild cognitieve impairment (ouderdomsvergeetachtigheid en/of beginnende dementie Cursus “Zorg de Baas” Alzheimercafé: “Delier… een voorbijgaande verwardheid? “ Contactochtend: Mantelzorgbeleid door Emiel Roemer
Mantelzorgers/dementerenden Mantelzorgers /dementerenden
Boxmeer Boxmeer
De Ontmoeting Alzheimerstichting
Mantelzorgers Mantelzorgers Mantelzorgers/dementerenden Mantelzorgers/dementerenden Mantelzorgers Mantelzorgers/dementerenden Mantelzorgers
Boxmeer Grave Grave Boxmeer Boxmeer Boxmeer Boxmeer
GGZ Steunpunt mantelzorg Steunpunt Mantelzorg De Ontmoeting Steunpunt Mantelzorg Alzheimerstichting De Ontmoeting
Mantelzorgers/dementerenden Mantelzorgers Mantelzorgers/dementerenden
Boxmeer Boxmeer Boxmeer
De Ontmoeting Steunpunt Mantelzorg Alzheimerstichting
Mantelzorgers Mantelzorgers
Boxmeer Boxmeer
Steunpunt Mantelzorg De Ontmoeting
Mensen met geheugenproblemen Mantelzorgers Mantelzorgers/dementerenden
Boxmeer Cuijk Boxmeer
GGZ Steunpunt Mantelzorg Alzheimerstichting
Mantelzorgers
Boxmeer
Steunpunt Mantelzorg
17-1-2011 18-1-2011 26-1-2011 1-2-2011 1-2-2011 14-2-2011 24-2-2011 1-3-2011 1-3-2011 14-2-2011 16-3-2011 24-3-2011 28-3-2011
31-3-2011 11-4-2011 8-4-2011
De ontmoeting : 0485-582000 Alzheimerstichting Nederland afd. Land van Cuijk: 0485-573252 GGZ: 0485-847250
Steunpunt Mantelzorg: 0485-313270 Radius: 0485-582222
"DUJWJUFJUFO-BOEWBO$VJKL 4UFVOQVOU.BOUFM[PSH Contactochtenden Mantelzorg - januari: géén contactochtend - 1 februari: ‘De apotheek’ - 1 maart: ‘Natuurgeneeskunde’ - 8 april: ‘Mantelzorgbeleid door Emiel Roemer’ (niet op dinsdag, maar 1x op vrijdag!) Wandeling - 18 januari: Vertrekpunt: Het Trefpunt op de Binkhof Beukenlaan 11, 5363 RA Velp. - 16 maart: Vertrekpunt: Café de Wissel, Beugenseweg 20, 5441 AE Oeffelt. De wandelingen zijn van 10.00-12.00 uur voor alle mantelzorgers uit Land van Cuijk.
Colofon Deze nieuwsbrief is een uitgave van Steunpunt Mantelzorg Land van Cuijk / Noord- en Midden-Limburg. Deze nieuwsbrief verschijnt vier keer per jaar.
Kopij kunt u sturen naar: Steunpunt Mantelzorg t.a.v. Marjo Moonen Bilderbeekstraat 44 5831 CX Boxmeer tel: (0485) 313 270 e-mail:
[email protected]
Redactie: Marjo Mooren (regio Land van Cuijk) Marja Heijnen (regio Noord-Limburg) Elly van Zijl (regio Midden-Limburg) Marie- José Pas (Eindredactie) De redactie behoudt zich het recht voor kopij te herschrijven of in te korten. Indien de redactie besluit kopij niet te plaatsen ontvangt de inzender bericht. Iedere mantelzorger kan zich gratis abonneren op de Nieuwsbrief. Één telefoontje naar Steunpunt Mantelzorg (0485) 313 270 is voldoende.
Themabijeenkomsten - 19 januari: ‘Mantelzorg en Autisme Spectrum Stoornis’ van 19.30-22.00 uur. Locatie: Bilderbeekstraat 44 te Boxmeer. - 26 januari: ‘Alzheimer Buben’, theatervoorstelling Dementie van 19.30-21.30 uur. Locatie: Prinsenstal 2 te Grave. - 23 maart: Time-management: structuur brengt tijd, rust en ruimte van 19.30 - 21.30 in Mill. Cursus “De zorg de baas” - 31 maart start cursus “De zorg de baas”. De cursus bestaat uit 6 bijeenkomsten van 19.30-22.00. Locatie: Graafschap 1 5431 DE Cuijk. "M[IFJNFS$BGÑ#PYNFFS In Cultureel Centrum De Weijer, Der Raetsingel 1 in Boxmeer, elke tweede maandag van de maand van 19.30-21.30 uur. Toegang is gratis. - 10 januari: “Wat kan of moet ik juridisch regelen bij dementie” - 14 februari: “Zingeving en dementie” - 14 maart: “De wondere wereld van dementie”. - 11 april: “Delier…een voorbijgaande verwardheid?” Meer informatie: Alzheimer Afdeling LvC, 0485-573252 of Steunpunt Mantelzorg, 0485-313270 "M[IFJNFS$BGÑ0TT.BBTMBOE In ontmoetingscentrum “de binnenstad”, St. Barbaraplein 6, 5341 LK Oss. - 10 januari : Muziekgroep “Pluzier” Optreden met Brabantse liedjes en meezingers - 14 februari: Medicatie bij dementie - 14 maart: Wat kun je nog regelen bij een dreigende dementie? - 11 april: “Had ik het maar geweten”, goed verkocht dementieboek Voor meer informatie: Eef Rubbens, 0412-653233 of mail:
[email protected]
Adres: Weijerstraat 6 in Boxmeer. Meer info: 0485-582000 of
[email protected] $BGÑ#SFJOi%F8FJKFSw %F3BFUTJOHFMUF#PYNFFS Voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel en hun mantelzorger. Woensdag 16 februari: ‘Muziek en muziektherapie’ Woensdag 18 mei: ‘Veranderingen rondom wet en regelgeving/ WMO’ Van 19.30-21.30 uur. Zaal open om 19.00 uur. Aanmelden is niet nodig. Meer informatie, Steunpunt Mantelzorg: 0485-313270 of SWZ: 0485-523387 3FHJPOBBM.BBUTDIBQQFMJKL8FSL - 8 maart: Cursus: Opvoeden, zo! Voor ouders/verzorgers van kinderen in de leeftijd van 3 tot 12 jaar. Locatie: Cuijk. - 2 maart start groep 1 de cursus: Beter omgaan met pubers, op 6 april start groep 2. - 7 februari: cursus: Assertiviteit… ofwel opkomen voor jezelf. Voor meer informatie over het actuele cursusaanbod verwijzen wij u naar de website: www.rmclvc.nl of bel 0485-316204. ((; Mantelzorgers lopen extra risico op klachten van bijvoorbeeld overbelasting of somberheid. Bij voldoende aanmelding starten op korte termijn: qª f,HMCETKMDRRª@@MC@BGSSQ@HMHMFtª-($46æªDMªf5NKTHSªKDUDMª training in levenskunst” (NIEUW!) bij klachten van stress, somberheid, piekeren, paniek, pijn; qª f.LF@@MªLDSªRSQDRRtªAHIªRSQDRRªCNNQªVDQJ ªDMNEªSGTHRRHSTatie; qª f(MªCDªOTSªTHSªCDªOTStªAHIªRNLADQGDHCJK@BGSDM qª f MFRSªCDªA@@RtªAHIª@MFRSJK@BGSDM qª "TQRTRªUNNQªL@MSDKYNQFDQRªU@MªCDLDMSDQDMCDMªRS@QSªª januari, 6 bijeenkomsten qª .MCDQRSDTMHMFRFQNDOª,"(ª,HKCª"NFMHSHUDª(LO@HQLDMSªGDSª grijze gebied tussen normale ouderdomsvergeetachtigheid en beginnende dementie) start 28 maart, 10 bijeenkomsten, wekelijks Informatie of aanmelden: secretariaat Preventie, 0485-84 7366 of
[email protected] . Op onze site meer informatie voor mantelzorgers: www.ggzoostbrabant.nl . MEE MEE is er voor iedereen met een lichamelijke- of verstandelijke beperking, chronische ziekte of vorm van autisme of mantelzorgers daarvan.
MEE organiseert ook cursussen, trainingen en gespreksgroepen. Starten eind januari/begin februari 2011. Deelname is meestal kosteloos. - Balans in mijn gezin "DUJWJUFJUFOi%FPOUNPFUJOHw Cursus voor ouders waarvan één of meerdere (thuiswoElke maand is er activiteitenmiddag voor dementerenden en nende) kinderen een beperking hebben. hun mantelzorgers van 14.00-16.00 uur. Deelname is kosten- Brussengroep loos. Voor kinderen van 9 t/m 12 jaar die een broer of zus heb- Dinsdag 4 januari: Workshop bloemschikken ben met een verstandelijke-, lichamelijke- of zintuiglijke - Dinsdag 1 februari: Workshop maskers decoreren beperking, autisme of chronische ziekte. - Dinsdag 1 maart: Carnavalsmiddag - Mijn leven met NAH Voor alle materialen wordt gezorgd. Graag uiterlijk 1 week Gespreksgroepvoor voor mensen met Niet Aangeboren van te voren opgeven i.v.m. reserveringen en aanschaf Hersenletsel. materiaal. - Opkomen voor jezelf Cursus voor volwassenen die praktijkonderwijs volgen of Lotgenotencontactgroep: biedt mantelzorgers de gelegenheid hebben gevolgd en beter voor zichzelf willen leren opkoelkaar te treffen, ervaringen te delen en steun te vinden. Tegemen. Zestien bijeenkomsten, eens per week. lijkertijd is er voor de mensen met dementie een muziekmiddag. Deze ontmoeting is gepland op donderdag 24 maart van Een greep uit ons overige aanbod cursussen en groepen: 14.00-15.30 uur. qª #HUDQRDªSQ@HMHMFDMªUNNQªJHMCDQDMªDMªUNKV@RRDMDMªCHDªLNDHlijk lerend zijn of een vorm van autisme hebben. Informatief programma qª .OUNDCBTQRTRRDM Elk kwartaal is er een informatiemiddag van 14.00-16.00 uur. qª &DROQDJRFQNDODMªUNNQªLDMRDMªLDSª@TSHRLDªDMªO@QSMDQRªU@Mª Deelname is kostenloos. mensen met autisme. - Donderdag 24 februari: Dementie: geleidelijke veranderingen qª &DROQDJRFQNDOªUNNQªLDMRDMªLDSªDDMªBGQNMHRBGDªYHDJSD van je partner. Telefonisch spreekuur: Elke dinsdag van 10.00-11.00 uur voor al uw vragen, begeleiding en ondersteuning bij dementie.
Op onze website www.mee-nob.nl vindt u meer informatie over MEE en ons cursusaanbod. U kunt zich via de website aanmelden voor een of meer cursussen. Of bel naar 0413 33 47 33.