Nieuwsbrief Jaar van de Patrijs in Zeeland

Nieuwsbrief Jaar van de Patrijs in Zeeland

Nieuwsbrief Jaar van de Patrijs in Zeeland 2013 is door Vogelbescherming Nederland en Sovon uitgeroepen tot het Jaar van de Patrijs. Deze fraaie vogel is de laatste decennia sterk afgenomen (-95%).Ten opzichte van de rest van Nederland komen er bij ons nog relatief veel Patrijzen voor. In Zeeland en Noord Brabant is dit jaar in een gezamenlijk project extra aandacht geschonken aan de Patrijs.

Foto 1. Koppel Patrijzen op akkerrand in de Kop van Ossenisse (AW, april 2013)

Vragen, suggesties of opmerkingen:

Stichting Landschapsbeheer Zeeland Ravelijn de Groene Jager 5, 4461 DJ, Telefoon: 0113-230936, e-mail: [email protected], Rabobank Goes 38.05.17.256, www.landschapsbeheerzeeland.nl

Jaar van de patrijs Financieel mede mogelijk gemaakt door: Met dank aan alle vrijwilligers die hebben geholpen.

31 december 2013

1


Eén van de doelen was informatie te verzamelen over het voorkomen van de Patrijs. In welke regio’s komen ze nog voor en wat zijn de dichtheden? In totaal zijn verspreid over Zeeland 12 zogenaamde telcafe’s georganiseerd. Tijdens het telcafe is een presentatie gegeven over de Patrijs en over de verschillende inventarisatie methoden. Vervolgens zijn de telgebieden verdeeld en is er geteld (vanwege de mindere weersomstandigheden soms op een later tijdstip).

Foto 2. Telcafe West Zeeuws-Vlaanderen.

Een flink aantal gebieden (zie figuur 1), zijn geteld conform de Sovon methode, zie www.jaarvandepatrijs.nl Bij voorkeur moeten deze gebieden 3 maal geteld worden, 1 maal in het broedseizoen, 1 maal in september (voor broedsucces) en 1 maal in december-februari (wintertelling, overleving).

31 december 2013

2


Figuur 1. Ligging telgebieden in Zeeland (conform Sovon methode).

Er zijn oproepen gedaan via verschillende media en aan de verschillende gebruikers van het buitengebied. Onder andere; agrarische natuurverenigingen, landbouwers, vogelwerkgroepen, wildbeheereenheden, terreinbeheerders, bewoners van het buitengebied, en bedrijven/organisaties die in het buitengebied werkzaam zijn hebben we gevraagd om waarnemingen door te geven. Deze waarnemingen zijn doorgegeven via de website www.waarneming.nl of via speciaal ontwikkelde telformulieren met een kaartje per regio. Deze formulieren zijn te downloaden via www.landschapsbeheerzeeland.nl In Zeeland zijn tot nu toe ruim 1800 waarnemingen doorgegeven. We staan daarmee op de tweede plaats (in Noord Brabant zijn ruim 300 waarnemingen meer doorgegeven). De voorlopige verspreidingskaart laat zien dat Zeeland toch nog wel het bolwerk is voor de Patrijs, zie figuur 2. Op de provinciale kaart zijn wel wat kerngebieden te ontdekken, zie figuur 3. In grote lijnen komt dit beeld overeen met het verwachtingspatroon. In gebieden waar veel vogelaars komen zijn een aantal koppels diverse keren waargenomen en doorgegeven. Toch zijn er nog flink wat gebieden onderbelicht. Hier zijn vermoedelijk wel wat Patrijzen over het hoofd gezien. Zelf had ik in een telgebied tijdens de reguliere telronde, 3 koppels Patrijzen en tijdens een extra telronde vond ik na het afspelen van geluid in de avondschemering onder zeer gunstige weersomstandigheden 7 koppels. De gemiddelde dichtheid in Zeeland wordt geschat op 0,5 tot 1 paar per 100 hectare agrarisch gebied. Dit is dan wel de hoogste dichtheid van Nederland, maar ten opzichte van enkele decennia geleden is dit bedroevend laag. Voor een duurzame populatie dient de dichtheid minimaal 5 paar per 100 hectare te zijn. 31 december 2013

3


Foto 3. Solitair mannetje in de Brandkreekpolder, St. Kruis (AW, mei 2013).

31 december 2013

4


Foto 4. Patrijzen nemen stofbad onder heg te Bakkersdam, Oostburg (W. de Milliano, april 2013)

31 december 2013

5


Figuur 2. Kilometerhokken in Nederland waar Patrijzen zijn waargenomen en doorgegeven zijn via www.waarneming.nl in 2013.

31 december 2013

6


Figuur 3. Kilometerhokken in Zeeland waar Patrijzen zijn waargenomen en doorgegeven zijn via www.waarneming.nl in de periode 1 januari 2013-31 december 2013(voorlopig resultaat).

Een spreiding van de waarnemingen over de maanden is weergegeven in figuur 4. De meeste waarnemingen zijn verricht in het voorjaar. De periode dat de wintergroepen uiteenvallen in koppels die hun territorium verdedigen. Ze zijn dan wat luidruchtiger (vooral in de avondschemering). Ook in januari zijn op de sneeuw flink wat Patrijzen geteld. In de zomer en in het najaar zijn beduidend minder Patrijzen waargenomen. Dit komt doordat ze zich dan minder opvallend gedragen en omdat er in de zomer veel dekking is. Bovendien zijn vogelaars in deze periode minder actief in de gebieden waar Patrijzen te verwachten zijn. Mogelijk dat er vanuit de landbouwsector en de wildbeheereenheden uit deze periode nog waarnemingen binnen komen.

31 december 2013

7


Aantal waarnemingen per maand in 2013 350 300 250 200 150 100 50 0

Figuur 4. Spreiding van het aantal Patrijzenwaarnemingen per maand.

In totaal hebben in Zeeland meer dan 500 mensen mee gedaan met het onderzoek. Het doel was een goed beeld te krijgen waar de Patrijzen nog voorkomen. In deze gebieden zijn uit te voeren maatregelen het meest effectief. De komende maanden wordt het onderzoek afgerond. Er worden nog wintergroepen Patrijzen geteld. Dit kan heel goed als er sneeuw ligt, maar ook bij werkzaamheden op het land, of in de omgeving van kuilvoerplaatsen kan men ze tegenkomen. We verwachten ook nog flink wat waarnemingen binnen te krijgen die op telformulieren zijn genoteerd door agrarische natuurverenigingen en wildbeheereenheden. De aankomende maanden gaan we de binnengekomen waarnemingen wat beter analyseren. Het is hard nodig om maatregelen uit te voeren, want uit landelijk onderzoek is gebleken dat de afname nog niet is omgebogen in een toename. Hier willen we de aankomende jaren flink aan gaan werken. In Zeeland worden in 2 proefgebieden maatregelen uitgetest (Noordmanspolder Retranchement en akkerreservaten waterwingebied St. Jansteen). Sommige maatregelen zijn zeer simpel, kosten bijna niets en leveren veel resultaat op de voor de Patrijs en andere akkervogels. Bijvoorbeeld het niet maaien van slootkanten in het broedseizoen zal menig nest sparen. Meer maatregelen voor akkervogels zijn uitgewerkt in een Leidraad die terug te vinden is op www.landschapsbeheerzeeland.nl

31 december 2013

8


Mensen die het afgelopen jaar Patrijzen gezien hebben en deze nog niet gemeld hebben, wordt gevraagd deze waarnemingen aan ons door te geven. Ook als men de aankomende tijd nog Patrijzen ziet zijn deze meldingen welkom. Op de website van landschapsbeheer Zeeland (www.landschapsbeheerzeeland.nl) staat hoe de waarnemingen gemeld kunnen worden. Er zijn voor Zeeland speciale invulformulieren ontwikkeld die je op de website kunt vinden. Er is inmiddels ook een facebookpagina in de lucht met wetenswaardigheden over de Patrijs: www.facebook.com/WerkgroepPatrijs We gaan de aankomende maanden onderzoeken hoe we voor Zuid Nederland en Vlaanderen een speciale akkernatuurwerkgroep op kunnen starten.

Coördinatie van Jaar van de Patrijs in Zeeland ligt bij Stichting Landschapsbeheer Zeeland. Contactpersoon: Alex Wieland [email protected] 0612352169

Jaar van de Patrijs in Zeeland werd mede mogelijk gemaakt door een subsidie van de provincie Zeeland (soortenbeheer), Groen en Doen, Vogelbescherming Nederland (oa sponsering van maatregelen in het proefgebied bij Retranchement) en Sovon. Met dank aan iedereen die meegeholpen heeft met het onderzoek naar het voorkomen van de Patrijs, of die op een andere wijze een bijdrage heeft geleverd aan het project Jaar van de Patrijs in Zeeland.

31 december 2013

9


Wij wensen u een gezond en natuurrijk 2014

Jaar van de patrijs Mede mogelijk gemaakt door.

Met dank aan alle vrijwilligers die hebben geholpen. Vragen, suggesties of opmerkingen:

Stichting Landschapsbeheer Zeeland Ravelijn de Groene Jager 5, 4461 DJ, Telefoon: 0113-230936, e-mail: [email protected], Rabobank Goes 38.05.17.256, www.landschapsbeheerzeeland.nl Groen en Doen gelooft in samen werken aan een mooi landschap. Groen en Doen is een programma van het ministerie van Economische Zaken om vrijwilligerswerk op het gebied van natuur- en landschapsbeheer en ‘groen in de stad’ te ontwikkelen en te stimuleren. Zie ook: www.landschapsbeheer.nl/groen-en-doen/groen-en-doen Groen en Doen wordt mogelijk gemaakt door het ministerie van Economische Zaken.

31 december 2013

10

Nieuwsbrief Jaar van de Patrijs in Zeeland

Recommend Documents