NIEUWE WEGEN Augustus 2014
VRIJZINNIG CHRISTELIJKE GELOOFSGEMEENSCHAP ZOETERMEER
BESTUURSLEDEN 079-351 05 23
[email protected] 06-22 45 32 56
[email protected] 079-352 04 30
[email protected] 06-26 35 28 48
[email protected] 079-352 35 08
[email protected] 079-316 74 19
[email protected] 079-3211465
[email protected]
- Voorzitter
Marco Lurks
- Vice-voorzitter, kerkmeester - Secretaris
Wieger Visser
- Penningmeester
Cees Moerman
- Algemeen bestuurslid, coördinator tuincommissie - Algemeen bestuurslid gastvrouw - Algemeen bestuurslid
Nico van Walsum
Voorganger
Ds. K.H. (Karl) van Klaveren
Pastorale zorg
Drs. (th.) Marja Hofman-de Groot
Pastorale zorg
Ds. Janna Postma
Verhuur Adventskerk
Frank de Wit
Max Hofman
Elly Bout Jolande Annema
Wieger Visser Coördinatie organisten
Erica Gunzel-van der Straeten
Eindredactie
Marcia Boeijinga
06-11 04 19 92 ('s maandags en bij urgentie)
[email protected] 079-352 04 30
[email protected] 070-385 35 22
[email protected] 079-321 39 40
[email protected] 06-22 45 32 56
[email protected] 079-351 68 53 06-29 35 96 75 ('s avonds)
[email protected]
COLOFON Informatieblad voor leden van de VCGZ. Adventskerk, Julianalaan 3, 2712 CB Zoetermeer Tel. 079-316 61 76. Banknummer: NL07 INGB 0003 1665 56 t.n.v. VCGZ te Zoetermeer Website: www.vcgz.nl Nieuwe Wegen verschijnt 3 maal per jaar naast drie digitale nieuwsbrieven. Kosten abonnement voor niet-leden: 16 euro per jaar buiten en 10 euro per jaar binnen Zoetermeer. Artikelen en berichten zenden naar:
[email protected]
Open Monumentendag. 13 september 2014 U komt toch ook? zie het artikel elders in dit blad. (FB)
VAN DE REDACTIE Het blijft maar zomeren. Sommigen genieten daarvan, anderen hebben moeite met die warmte.
Redactie: Marcia Boeijinga, eindredacteur Fred Beerlage, redacteur Foto voorpag.: Ds. Karl van Klaveren Foto achterpag.: Marcia Boeijinga Sluitingsdatum kopij t.b.v. decembernummer Nieuwe Wegen: 14 nov. 2014 Sluitingsdatum kopij t.b.v. oktobernummer Nieuwsbrief: 11 okt. 2014
Ik zit, met een kleine ventilator voor mijn gezicht, Nieuwe Wegen voor te bereiden. Het is altijd weer spannend te zien hoe het blad er dit keer komt uit te zien. Het is in ieder geval een num-
-2-
mer waarin vooral het nieuw en veelbelovend programma voor 2014-2015 aan bod komt. Maar ook een interview met ons gemeentelid Fred Beerlage en kunstenares Joke Meijer die ons het prachtige schilderij “Oorsprong” schonk. In gedachten drie dierbare personen die ons in de maanden mei en juni ontvielen: John Endert, Willem Vis en Rio Boeijinga-Alders. We blijven aan hen denken en aan de echtgenotes Liesbeth Endert en Eri Vis, die zij achterlieten. Marcia Boeijinga
VAN DE VOORZITTER Het nieuwe seizoen gaat van start en ik heb er zin in. We hebben een prachtig vol beladen programma met voor elk wat wils. We laten er geen gras over groeien want in de eerste week van september is er al direct een activiteit. Geleid nota bene, door een lid vanuit onze eigen gemeenschap. Bij dit nummer vindt u een uitgebreide beschrijving van het jaarprogramma; bewaar dit nummer met bijlage dus goed. Heeft u dat gevoel ook? Iedere keer wanneer ik in de kerk kom, geniet ik van de mooie lampen en de kleurrijke stoelen. En we zijn nog niet klaar! Zo, verheug ik me op de vernieuwing van de consistoriekamer. De ideeën van de binnenhuisarchitecte over de herinrichting zijn verfrissend en inspirerend en zullen de Lindenberghzaal omtoveren tot een aangenaam verblijf. Een omtovering die gerealiseerd kan wor-
den, dankzij de geweldige opbrengst van de gehouden brocante en een royale gift van een van onze leden. Onlangs zijn we gestart met een nieuwe liturgie. Het moet nog indalen, maar ik hoop dat de nieuwe orde van dienst u gaat bevallen. Niet alleen de vorm van de dienst is veranderd, ook inhoudelijk vinden er vernieuwingen plaats. Predikanten zullen meer dan voorheen de Bijbel gaan verbinden met cultuur. Het is bedoeling dat zij die verbinding gaan leggen via actualiteiten uit het nieuws, pastorale ervaringen, beeldende kunst, muziek, poëzie, film, etc. Dat belooft wat, zeker wanneer er tijdens de preken straks gebruik kan worden gemaakt van de beamer. Ook zullen we zo langzamerhand beginnen met het nieuwe liedboek.
U ziet: het borrelt en het bruist in onze geloofsgemeenschap. Alles stroomt (panta rhei) maar niets gaat ten gronde. Kom naar de kerk, ervaar het en geef uw mening. Doe net als Paulus: Beproef alle dingen en behoud het goede (1 Tess. 5:21) Vinden we het niets, dan passen we het gewoon weer aan.
Ik kan haast niet wachten om weer te beginnen. Laat de nieuwe leden maar komen, wij zijn er klaar voor. Marco Lurks
OVERPEINZINGEN VAN EEN LEEK Ook voor deze editie van Nieuwe Wegen ontvingen we weer een bijdrage van de heer Gerrit Kuiper. De rubriek heet 'overpeinzingen van een leek', maar ook deze bijdrage doet mij weer twijfelen of deze titel wel juist is. Hij is immers zeer belezen en zeer zeker op sociologisch gebied. Laat u verrassen over zijn gedachten over het (on)gemakkelijke onderwerp vriendschap. Zoals altijd kunt u reageren naar de redactie of direct naar de heer Kuiper. Wat vond u trouwens van zijn eerdere bijdragen? Had u ook wel eens emoties bij sommige literatuur of muziek? En wat vond u van zijn beschouwing over ouderen? (FB)
VRIENDSCHAP Wie zich bezig houdt met relaties tussen mensen en de structuren in die relaties zal tot zijn verbazing zien dat in allerlei vakliteratuur niet of nauwelijks aandacht is geschonken aan vriendschap. In het Lexikon zur Soziologie van Werner Fuchs, bij voorbeeld, komt het woord ‘Freundschaft’ niet voor. Let wel, er zijn wel enkele studies over vriendschap, maar misschien is de moeilijke definitie er wel debet aan dat het er maar enkele zijn. De dikke Van Dale (1950) heeft het over “het zijn van vrienden” en dat is ook geen openbaring. Wie over zijn vrienden denkt zal zeggen, dat het mensen zijn voor wie je genegenheid hebt. Maar die heb ik ook voor mijn vrouw en kinderen. Naar mijn mening moet daaraan toch worden toegevoegd dat erotiek in
die relatie geen rol speelt. Maar zij kan daarin wel een rol gáán spelen, zij kan evolueren tot een liefdesrelatie. Maar vriendschap als zodanig is eerder vergelijkbaar met een relatie als broers en zusters of ouders en kinderen. In de Bijbel komen wel vriendschappen voor, maar meestal wordt gesproken over broeders en zusters. In het kerkelijk verkeer (vergadering, preek) is dat overgenomen. Terughoudendheid is daarbij m.i. wel geboden. Ik herinner mij dat mijn vader, destijds ouderling in de Gereformeerde Kerk – zich vreselijk ergerde als er bij gekrakeel in de kerkenraad waarbij men elkaar de vreselijkste dingen verweet, elkaar toch met broeder bleef aanspreken. “Mensen laten we toch ophouden met dat gebroeder!” Onderzoek heeft overigens vol-
-3-
doende aangetoond, dat vriendschapsbanden vooral ontstaan wanneer er een zekere mate van gelijkgezindheid is. Mensen trouwen meestal niet met elkaar als ze niet ten naaste bij hetzelfde geloven of dezelfde politieke gezindheid hebben. Hetzelfde geldt ten aanzien van opleiding, zij het in veel minder sterke mate. Het mag zo zijn dat liefde alle dingen bedekt, ook ge- en verschillen, maar zij kunnen niettemin sociale verwoestingen aanrichten. Valt er over vriendschap niet nog meer te zeggen? Wis en waarachtig wel. Vooral dit positieve: Mensen kunnen zich er heel gelukkig door voelen en wat zou de samenleving zijn zonder vriendschap? Gerrit Kuiper
JAARPROGRAMMA 2014-2015 “De Adventskerk is een vrijzinnige geloofsgemeenschap in Zoetermeer, die wil laten zien dat het christendom een tolerante religie is, waarin liefde en verwondering centraal staan en ruimte is voor verschillende geloofs- en levensopvattingen. Hopelijk blijkt dat ook uit ons nieuwe jaarprogramma, dat u hieronder aantreft. Voor het nieuwe seizoen is bewust gezocht naar een gevarieerd aanbod dat niet alleen kerkmensen aanspreekt, maar ook zinzoekers en twijfelaars.” Met die regels begint het nieuwe jaarprogramma dat is toegevoegd aan het zomernummer van Nieuwe Wegen. Het is dit jaar voor het eerst losbladig gepubliceerd om het als ‘een visitekaartje’ te kunnen uitdelen aan bezoekers van onze kerk. Maar dat is ook heel handig voor onszelf, al was het maar omdat er achterin een agenda is opgenomen met alle activiteiten per maand. Er is hard gewerkt aan dit programma door de vernieuwingscommissie onder leiding van Nico van Walsum. Inmiddels hebben we deze club omgedoopt tot ‘programmacommissie’. Heel bewust is geprobeerd om nieuwe wegen in te slaan. Dat blijkt al uit de rubrieken. Naast de bekende “Lees- en gespreks-
groepen” staan er in het programma rubrieken als “Film en theater”, “Creatieve bijeenkomsten”, “Activiteiten voor jongeren”, “Dialoog met andere kerken” en “Boeddhistisch-christelijke meditatie”. De goede verstaander zal daar een bepaalde opbouw in herkennen, die zich naar buiten toe beweegt. Daar gaat het immers om bij kerkvernieuwing: een breder publiek trekken, de mensen in onze stad inspireren met vrijzinnige vormingsactiviteiten. We hopen dat deze profilering geslaagd zal uitpakken. Er staat veel op het programma, maar u moet maar denken: het is ook niet alleen voor onszelf bedoeld. Overigens is er ook bewust aandacht geschonken aan het verzoek om meer activiteiten in de middag te programmeren. Van elke gesprekskring is er ook een middagversie. En vanaf nu is er elke derde maandag een gezellige koffiemiddag waarin we samen de krant bespreken. Voor ieder wat wils dus. Dat was het doel en wij hopen dat we daarin zijn geslaagd. Ik wens jullie dan ook van harte een inspirerend seizoen toe.
Aanvullende informatie Het los bijgevoegde jaarprogramma komt natuurlijk ook op de website te staan. Mocht uw papieren versie onverhoopt verloren gaan dan kunt u het daar nog vinden (als u tenminste over internet beschikt). De agenda voor de komende periode vindt u zoals gebruikelijk ook op pagina 14. In dit nummer vindt u enkele (achtergrond)artikelen. Dit vloeit voort uit het feit dan Karl bij het maken van de folder maar een beperkte ruimte beschikbaar had en dus geen uitgebreide beschrijving van sommige programmaonderdelen kon opnemen. Fred Beerlage
Ds. Karl van Klaveren
Samenwerking met andere kerken
SPIEGELTIJD
Zoals de laatste jaren gebruikelijk worden alle activiteiten die wij plannen ook opgenomen in de brochure Gaandeweg van de gezamenlijke kerken. Als u nog tijd over heeft, kunt u dus ook terecht bij de andere kerken, Deze brochure ligt in september in de kerk. Met de Protestantse Wijkgemeente Zoetermeer Noord organiseren wij weer een theateravond. met Kirsten Benschop. Haar optreden op 9 december 2013 was een succes. Over haar optreden in de Ichthuskerk op 17 januari 2015 leest u meer in de bijlage en misschien in het Kerstnummer van Nieuwe Wegen. De Seidermaaltijd was en bijzondere gebeurtenis. Het was een mooie kennismaking met een andere vrijinnige religieuze gemeenschap in Zoetermeer, die naar meer smaakte. We zullen samen verschillende samenkomsten organiseren, die de gelegenheid geven om elkaar te ontmoeten rondom zingeving, verdieping en religieus besef. Een toelichting daarop wordt in onze kerk gegeven na de dienst op 7 september. Over de wandelingen o.l.v. een lid van de Apostolische kerk staat al een voorproefje op blz. 5.
Noteert u vast in de agenda: 17 januari om 15:00u in de Ichthuskerk
-4-
Zin in het leven De cyclus "zin in het leven" is kort beschreven in het jaarprogramma. Hierna volgt een wat uitgebreidere beschrijving van de zondagen in dit jaar. Na afloop van iedere sessie is er ruimte voor een gesprek. Er wordt een vrijwillige bijdrage gevraagd voor de koffie/thee en entree. Nadere informatie bij Ellen van Son: 06-55724832;
[email protected]; www.bureauinteger.nl
In de septemberlezing vertelt Ellen wat haar beroep als zingevingstherapeute inhoudt. Een belangrijk aspect van haar werk is dat zij mensen weer in contact met hun geweten brengt. Ons geweten is een innerlijk weten dat de meest zinvolle handeling in iedere situatie aangeeft. ‘Hoe herken ik de stille stem van mijn geweten?’ is het thema van deze lezing. ‘Wat is de zin van mijn emoties?’ 12 oktober
‘Hoe herken ik de stille stem van mijn geweten?’ 14 september
In oktober een lezing over emoties. Angst, boosheid of jaloezie kunnen ons gevoel van zin in het leven soms behoorlijk verstoren. Deze lezing gaat over de vraag: ‘Wat is de zin van mijn emoties?’. Wat vertellen emoties ons en hoe kunnen we daardoor in ons leven op een zinvollere manier handelen?
‘Hoe ga ik positief met tegenslag om?’ 9 november De novemberlezing gaat over ‘Hoe ga ik positief met tegenslag om?’. Psychotherapeut Viktor Frankl ontwikkelde als kampgevangene in de Tweede Wereldoorlog een eigen therapeutische methode. Hij heeft een positieve visie op de vraag hoe mensen bij moeilijke levensvragen toch zin in hun leven kunnen ervaren. Daarover gaat deze lezing. ‘Dankbaar blijven in goede tijden’ 14 december In december wordt traditioneel veel tijd doorgebracht met familie en vrienden. Het gezamenlijk vieren en stilstaan bij al het goede dat er in ons leven is, is helaas geen vanzelfsprekend. De decemberlezing gaat over ‘Dankbaar blijven in goede tijden’. De lezing geeft praktische tips hoe je meer dankbaar-
Wat brengt jou in beweging? Wandelen als Sleutel tot de ziel. (onderdeel jaarprogramma) Vandaag ben ik gaan lopen En waar ik loop is van nu af aan een weg. Kijk me lopen zeven sloten Hoogste bergen andersom Ik ben hoe dan ook gaan lopen Ik zie wel waar ik kom Diepe dalen mooie paden Ik glim bij wat ik zachtjes haast onhoorbaar fluisterend zeg. Uit “Vandaag ben ik gaan lopen” van Acda & De Munnik Wandelen is voor veel mensen dé manier om even afstand te nemen van de dagelijkse beslommeringen en stil te staan bij levensvragen, persoonlijke keuzes en andere dingen die werkelijk belangrijk zijn. Al wandelend je mijmeringen delen met iemand die gelijke
tred met je houdt; dit is wat me voor ogen staat bij de wandelingenreeks “Wat brengt jou in beweging”. Tijdens elke wandeling zullen we een Sleutel tot de ziel als vertrekpunt nemen. Zie hiervoor www.sleutelstotdeziel.nl . Aan het begin van de wandeling zullen we één kaartje kiezen, zodat we met een gezamenlijk thema op pad gaan. De wandelingen duren maximaal anderhalf uur en gaan ook bij regenachtig weer gewoon door. Indien u vragen heeft , kunt u mailen naar
[email protected]. Op de dagen van de wandelingen ben ik bereikbaar via 06-27048489. Data woensdag 17 september 19.30 uur bij de ingang van de Natuurtuin in het Westerpark zondag 5 oktober 14.00 uur bij de in-
gang van het Buitenpark, nabij Snowworld zondag 16 november 14.00 uur bij AA Zicht, Noord AA zondag 21 december 14.00 uur bij Stadsboerderij De Balijhoeve.
Over Margo van Rheenen Ik ben een liefhebber van natuur en daarin wandelen of fietsen. Binnen het Apostolisch Genootschap, maar ook in mijn werk, begeleid ik met regelmaat verdiepende gesprekken. Respect voor en luisteren naar de mening van anderen en het “woord achter het woord” zijn daarbij mijn uitgangspunten.
Denk eraan: anderen gaan bewegen tijdens de Geuzenloop Op 28 september vindt weer de jaarlijkse Geuzenloop plaats. Diverse wegen waaronder de Eerste Stationsstraat zijn dan een deel van de dag afgesloten. (FB)
-5-
TERUGBLIK OP HET FEEST VAN DE GEEST EN DE BROCANTE Ter introductie volgen hier nog enkele teksten over de periode van hemelvaart t.e.m. 2e Pinksterdag die u reeds kon lezen in de laatste nieuwsbrief, zodat u weer weet hoe het in grote lijnen is gegaan en wat er is gepresteerd. Dan volgen twee artikelen over de motivatie van de beide kunstenaressen. Aan het einde van deze twee pagina's nog enkele foto’s als sfeer impressie. Onze sponsors zijn al bedankt in Dichtbij op 16 juli.( FB)
Feest van de Geest
Opbrengst Brocante
Onze top cateraars
Het landelijke Feest van de Geest dat was een groot succes. Ook de Adventskerk deed mee. De kunstwerken van Nora van Klingeren en Joke Meijer waren een lust voor het oog. En wat een enorme verrassing aan het einde van het feest: Joke Meijer biedt ons haar schitterende schilderij “Oorsprong” aan. U kunt het in de Adventskerk bewonderen!
Op 2e Pinksterdag vond de Brocante plaats. Dát was ook echt een feest. Dankzij de verkoop van spullen, giften en catering is de opbrengst circa 3.700 euro waaronder enkele toezeggingen. Dit bedrag komt ten goede aan de vernieuwing van de consistoriekamer. Met dank aan alle vrijwilligers en met name Elena Vegt die een kei was gedurende het hele organisatietraject.
Deze dames verzorgden een superbijdrage. Zij zorgden met veel inzet voor de inwendige mens en tegelijkertijd ook voor een bijdrage voor de renovatie van de Lindenberghzaal. Hulde aan dit team.
Benedenstrooms stijgende stuwing. Oeverloos zand, grind, stenen en schelpgruis – gestapeld voorlopig landschap.
waak ik goed.”
Dit schilderij hoort hier
IJs Onstuitbaar daalt het ijskleed af. Doorgraaft, plooit, polijst verzinkt laagland. Bekkens, ruggen en wervels vormen zich in het wintergraf. Wind Albeheersend omspant wind het oerlichaam. Zandwolken scheppen zachte welvingen orde ademt over de aarde. Het land is geschikt. Joke Meijer bij haar schilderij "Oorsprong", 2003
Uit: “De Veluwe in beeld en Poëzie”; Joke Meijer olieverfschilderijen, Aad Eerland gedichten, 2009
Het ingewikkelde lijnenspel van het landschap, de perspectieven, het licht en de vormen zijn de belangrijkste elementen voor de schilderijen en tekeningen van Joke Meijer. Dat zie je terug in het schilderij “Oorsprong” dat zij op tweede pinksterdag 2014 aan de Adventskerk schonk. Een prachtig en kleurrijk schilderij waarvoor zij de inspiratie vond tijdens haar wandeltochten op de Veluwe. Aanleiding voor dit schilderij zijn drie gedichten van de hand van Aad Eerland: water, ijs en wind.
Wie is Joke Meijer? Joke Meijer volgde haar kunstopleiding aan de Vrije Academie in Den Haag. Naast het beoefenen van de beeldende kunst, geeft zij teken- en schilderlessen in haar eigen atelier in Zoetermeer en workshops buitentekenen. “Ik wil iets betekenen voor anderen door mijn manier van denken. Mensen uit de verf laten komen. Als je dan ziet hoe mooi dat kan uitwerken, dan maakt mij dat gelukkig”.
Water Voortijd wordt overrompeld.
“Ik ben creatief, dromerig, gauw afgeleid. Maar ook secuur, perfectionistisch en analytisch. Mijn grenzen be-
-6-
Feest van de Geest “Een bekend iemand sprak mij aan en vroeg me om mee te doen aan het Feest van de Geest. Op het laatste moment heb ik contact gezocht met de organisatoren en me aangemeld. Alle deelnemende kunstenaars zochten een kerk uit die hen aansprak, en waar hun werk goed tot hun recht zou komen. Voor mij werd dat de Adventskerk. Het lukte mij niet meer om speciaal voor dit pinksterfeest een werk te maken. Maar ik had wel schilderijen die heel goed bij dit thema pasten: Terletse heide, Oorsprong, Laag Soeren 1 en Laag Soeren 2. Deze schilderijen ontstonden op mijn wandeltochten over de Veluwe. De Veluwe die ontstaan is in de ijstijd. Ontstaan. Oorsprong. Schilderij “Oorsprong” “Ik was onder de indruk van de enthousiaste mensen die de Adventskerk bezochten, de sfeer, de hartelijke vrijwilligers, het enthousiasme om de kerk te vernieuwen. Toen ontstond het idee om de Adventskerk mijn schilderij “Oorsprong” cadeau te doen. Het voelde goed. Alles klopte. Dit schilderij hoort hier gewoon. Alles begint bij het begin, en kan van daaruit verder. Daarom dit schilderij, met deze titel. Meer weten over Joke Meijer en haar werk: www.jokemeijer.weebly.com Marcia Boeijinga
Bewegen, Bewogen, Bewegen Nora van Klingeren exposeerde samen met Joke Meijer in de Adventskerk tijdens het Feest van de Geest.Zij maakte special voor deze gelegenheid een tot de verbeelding roepend kunstwerk met de toepasselijke naam “Bewegen, Bewogen, Bewegen”. Voor diegene die zich hebben afgevraagd wat Nora van Klingeren met dit werk bedoelde, volgt hier een uitleg. Nora: “Het Feest van de Geest en het specifieke thema voor 2014 “Vuur dat nooit meer dooft” betekende voor mij het in gang zetten van gedachten en
het maken van verbindingen. Ik heb deze tentoonstelling dan ook “Bewegen, Bewogen, Bewegen genoemd: Er beweegt immers iets; of je beweegt zelf: kortom bewegen. Je wordt geraakt, maar het kan ook betekenen dat er een moment van rust ontstaat, een moment van reflectie: kortom je bent of het heeft je bewogen. Je geeft door waardoor je geraakt bent; je maakt verbinding. Er beweegt wéér iets: kortom bewegen.
weging van het Feest van de Geest. Het zijn vurige tongen, gedachten die
Voordat het Feest van de Geest op 28 mei startte, hing het werk al in de kerk. Iedereen kon dus al een beetje wennen aan dit kunstwerk voordat het Feest van de Geest geopend werd. Nora: “Het was mijn bedoeling dat dit stuk, van plafond tot vloer, zachtjes zou bewegen. Beweging veroorzaakt door de mensen in de kerk, vergelijkbaar met de gedachten achter het Feest van de Geest. De verschillende smallere zijden stroken aan de zijkant verbeelden verschillende gedachten, verschillende wegen. Die wegen zijn gesymboliseerd door blokmotieven. Op de vilten strook zijn mensfiguren zichtbaar. Zij vormen ook een gedachte, een beweging. De rode stroken die in het midden hangen symboliseren de centrale be-
Nora van Klingeren zich uitstrekken en verspreiden over de grond. Tussen deze stroken hangen drie grotere doeken. Op het ene doek zijn bewegende, dansende vrouwen, op de andere doeken bewegende, dansende mannen. Het is immers feest!” En een feest is het geworden, dit Feest van de Geest waaraan 11 kerken en 23 kunstenaars aan meededen. Marcia Boeijinga
HOE GAAT HET MET… Paul en Catrien. Tot acht jaar geleden waren Paul en Catrien van den Ende een vaste waarde in de Adventskerk. Op hoogtijdagen verzorgden zij vaak de extra aankleding van de kerkzaal met prachtige schikkingen. Zij besloten echter het drukke westen van het land te verlaten en te gaan wonen in het gehucht Esche in Duitsland. Esche ligt
net over de grens in het voormalige moerasgebied tussen Schoonderbeek en Oldenzaal langs de rivier de Vechte; een gebied dat vroeger een natuurlijke grens was tussen Niedersachsen en Overijssel en waar tot in de 19e eeuw ook vrij veel Nederlands werd gesproken. Het plaatsje komt al voor op zeer oude kaarten zoals deze uit 1685 en behoorde ooit oe aan de graven van Holland . Paul en Catrien betrokken in Esche een zeer fraaie woning. Ze wonen zelf beneden, maar de bovenverdieping is ingericht voor gasten: er zijn inmiddels drie logeerkamers met ieder 3 bedden en er is een gemeenschappelijke badzaal, want ieder ander woord zou geen
-7-
recht doen aan deze ruimte met een douche cabine, een ligbad en twee wastafels. Zo kunnen Paul en Catrien zich presenteren als Bed&Breakfast adres. En dat komt goed uit want hun woning ligt langs langeafstandsroutes. Het Noaberpad voor wandelaars dat loopt van Nieuweschans tot Emmerik (inmiddels verlengd tot Kleef; lange afstandswandeling 10, 415km) aan weerszijden van de grens en aan diverse grensoverschrijdende fietsroutes.
Diverse leden van onze geloofsgemeenschap hebben al bij Paul en Catrien gelogeerd en kregen dan een hartelijke ontvangst. Maar ook de wandelaars, fietsers en anderen die het adres ontdekken en die slechts één nacht blijven worden zeer gastvrij ontvangen. Indien gewenst kan ook ’s avonds tegen kostprijs worden meegegeten, want er is geen eetgelegenheid in Esche. Wij waren al eerder een week in Esche en hebben dit jaar de banden weer aangehaald. Op de eerste (regenachtige) dag bezochten we het klooster Frenswegen en slot Bentheim. In het klooster zijn regelmatig exposities, maar die zijn eigenlijk bijzaak: de exposities zijn een goed excuus om het klooster zelf te bekijken, dat geheel is hersteld en nu een oecumenisch (!) conferentiecentrum is met zalen die zijn genoemd naar plaatsen met een kerkelijk historische betekenis: Rome, maar ook Herrnhut om er maar twee te noemen. Op zondagmiddagen zijn er soms rondleidingen door het gehele gebouw.
Op dit slot woonde o.a. de oudere zuster Pauline van koningin Emma von Waldeck-Pyrmont. Met haar moeder is prinses Wilhelmina er meerdere malen te gast geweest. In de expositie wordt daar dan ook de nodige aandacht aan besteed.
Het slot in Bad Bentheim is zeker de moeite van een bezoek waard, al heeft het niet de hoge ligging die de schilder Jacob van Ruisdael er rond 1650 aan gaf op zijn 12 schilderijen van dit slot. Ik moet daarbij opmerken dat wie helemaal rondom het slot heeft gelopen wel kan invoelen waarom Ruisdael het zo heeft geschilderd. In 2009 was er een expositie met de titel ‘groeten uit Bentheim’ in met Mauritshuis in Den Haag waar zes van deze werken te zien waren. Het slot bezit daarvan zelf ook één exemplaar met een geschatte waarde van 1,5 miljoen euro. Het staat is een bijzondere beveiligde glazen vitrine zodat het van alle zijden kan worden bekeken. Voor de fraaiste uitvoering uit 1653 moet u echter naar Dublin.
Op de tweede dag maakten we een fietstocht door de fraaie omgeving. De routes in de omgeving zijn duidelijk gemarkeerd en gaan door diverse landschapstypen: hoogveen, bosrijk heuvellandschap en een rivierdalenlandschap bij de Vechte. Wie meer wil weten: Zie www.vriendenopdefiets.nl en voor het Noaberpad www.wandelnet.nl of http://nl. wikipedia.org/wiki/Noaberpad . Fred Beerlage
OPEN MONUMENTENDAG 2014: THEMA “OP REIS” Wat gaan we doen? Reeds in het aprilnummer van Nieuwe Wegen heb ik u op 13 september geattendeerd omdat we dit jaar weer meedoen met de Open Monumentendagen. Op zondag gaat dat wat moeilijk, maar op zaterdag zijn we pen. In de laatste Nieuwsbrief Nieuwe Wegen heb ik gevraagd om vrijwilligers en daar heb ik leuke reacties op gehad. Maar ik heb nog meer behoefte aan gastvrouwen en gastheren, want om op zo’n dag van 10 tot 16 uur aanwezig te zijn is wel wat veel. Het thema “op reis” biedt vele mogelijkheden. Ik heb dan ook besloten om hulplijnen in te schakelen. De Evangelische Broedergemeente zal vrijwel de gehele dag aanwezig zijn en laten zien wat zij in de wereld doen op het gebied van zending. Daarnaast kan hun verleden niet onvermeld blijven. In het
artikel van janna staat de martelaarsdood van Johannes Hus vermeld. En het blijvende verzet tegen de roomse kerk.
De Moravische broederschap werd echter verdreven en vestigde zich later in Herrnhut in het toenmalige koninkrijk Saksen. Van daaruit werd zending bedreven en de slavernij bestreden. Wie wel eens een bijzondere kerkdienst van de EBG heeft meegemaakt weet dat ze dan de kerkzaal compleet herinrichten en versieren. Dat mogen ze nu ook doen. We maken het gezellig en de Surinaamse hapjes zullen de feestvreugde verder verhogen. Wie in een rolstoel zit kan moeilijk reizen. We kennen dat. Erica Wouterloot zal een deel van de dag aanwezig zijn met haar
-8-
hulphond Hugo. Wist u dat hij al eens is gevallen tussen de trein en het perron en dat de NS alles heeft gedaan om hem ongedeerd weer op het perron te krijgen. Voor de periodes dat ze er niet is zal een diapresentatie lopen en zullen materialen beschikbaar zijn. Het christelijke reisbureau Drietour heeft toegezegd folders beschikbaar te stellen. Zij organiseren veel pelgrimsreizen. De grootste reizigers op deze wereld zijn de trekvogels. De Vogelbescherming Nederland heeft materiaal daarover beschikbaar gesteld. We hopen dat we met hulp van de vogelwerkgroep jongeren kunnen vermaken met een aantal computerspellen om tuinvogels te ontdekken. Noteert u de datum (alsnog) in de agenda; kom als gastvrouw of gastheer of kom langs als gewone bezoeker.
Algemene ledenvergadering
De Algemene ledenvergadering vindt plaats op maandag 17 november 2014 in de kerkzaal van de Adventskerk. Inloop 19.45u; aanvang 20.00u. U bent allen van harte welkom. Een kop koffie staat voor u klaar. Noteert u de datum vast in uw agenda.
VAN DE PENNINGMEESTER Algemeen Op 2 juni, tijdens de Algemene Ledenvergadering heeft Frank de Wit het penningmeesterschap overgedragen aan Cees Moerman. Frank blijft als administrateur de praktische zaken doen zoals het uitbetalen van declaraties. Fred Beerlage beheert de collecte-inkomsten. De penningmeester zal zich de komende tijd niet vervelen. De begroting 2015 moet immers klaar zijn vóór de aanstaande ledenvergadering. Helaas gaat het niet om een sluitende begroting. We hebben daarom dit jaar gekozen voor een bijdrage uit de reserve. Stille hoop hebben we op meevallers, zoals extra opbrengsten uit de verhuur en extra bijdragen van leden. Meevaller was in ieder geval de opbrengst van de brocante. Daarmee kunnen we de noodzakelijke en gewenste verbetering aan de Lindenberghzaal aanpakken. Praktisch • Wist u dat collectegiften aan de kerk ook voor belastingaftrek in aanmerking kunnen komen? Daarvoor kunt u gebruik maken van collectebonnen. Ze kosten 1,25 euro per stuk en u deponeert het aantal bonnen dat u wenst tijdens de dienst in de collectezak. U kunt ze bestellen door € 25 euro (of een meervoud daarvan) over te maken op de rekening van de VCGZ onder vermelding van “collectebonnen”. • Periodiek schenken (voor ten minste vijf jaar) kunt u sinds 1 januari 2014 zonder tussenkomst van een notaris. Het volledige bedrag kunt u bij de belasting in aftrek brengen. • Sinds 1 augustus is het verplicht om het IBAN nummer te gebruiken bij overschrijvingen. Voor de VCGZ luidt dit nummer: NL07INGB0003166556
VERVOER NODIG NAAR DE KERK? Liesbeth Endert is jarenlang contactpersoon geweest voor vervoer naar en van de kerk. Ze heeft dat altijd graag gedaan. Bouke Kruyswijk heeft zich beschikbaar gesteld als vervoerscoördinator. Het bestuur is verheugd dat een gemeentelid zelf het initiatief neemt om het vervoer van en naar kerk te coördineren. Kunt u moeilijk op eigen gelegenheid naar de kerk komen? Neem dan even contact op met Bouke. Hij zorgt ervoor dat u door een gemeentelid naar en van de kerk wordt gereden.
Met vragen en/of suggesties kunt u terecht bij: Cees Moerman
[email protected] 079-351 06 76 (buiten werkuren)
VAN ONZE LEDEN Tot mijn grote verrassing waren de bloemen uit de dienst van 25 mei jl. voor mij bestemd i.v.m. mijn verjaardag. Allemaal heel hartelijk bedankt hiervoor. Prachtige witte violieren, het is een plaatje en ik ben er erg blij mee. Hartelijke groet, Erica Gunzel Geachte leden en mede bestuursleden Hartelijk dank voor het fraaie boeket dat ik voor mijn verjaardag ( 22 juli ) mocht ontvangen. Elly Bout- de Vries.
U bereikt Bouke Kruyswijk op het telefoonnummer: 06- 438 546 65 Deze prachtige bos bloemen ontving ik als dank voor het redactiewerk voor Nieuwe Wegen en de Nieuwsbrief. Ik was blij verrast en dank iedereen die een bijdrage levert en hopelijk gaat leveren aan dit mooie blad. Marcia Boeijinga
-9-
Ook mevrouw Bodaan-Noordanus en mevrouw Assink-Geels waren blij verrast toen ze een boeket bloemen kregen aangereikt. Waarvoor hun hartelijke dank.
BEPROEVING Op zondag 10 augustus ging de overdenking van ds. Jinne de Waard over het onderwerp Beproeving. Het onderwerp sprak sommigen erg aan maar anderen vonden het te moeilijk. Ik heb Jinne gevraagd of hij een uittreksel van zijn overdenking zou kunnen maken, zodat iedereen het nog eens rustig kan nalezen. Het woord beproeving stond nog niet in de Luther vertaling uit 1648 of oude statenvertaling van 1637, maar wel 8 keer in de editie 1977 van de Statenvertaling en dan zin beide testamenten. In de Nieuwe Bijbelvertaling staat het maar liefst 10 keer, maar dan alleen in het Nieuwe Testament. In de door mij bekeken vertalingen spant de Groot Nieuws Bijbel de kroon met 15 vindplaatsen in 14 verzen in beide testamenten. Beproeving is dus geen vanzelfsprekend woord. Misschien een goede aanleiding om het artikel van Jinne eens rustig tot u te laten komen. Neem ook de tijd voor zijn concreet aan u lezer en kerkganger gestelde vragen daarover. (FB)
Beproevingen in het leven Er zijn mensen die zeggen: “wat kun je toch een steun putten uit je geloof”. Maar zoiets zeggen is vaak heel wat anders als jou zelf een beproeving overkomt. Heel vaak zijn we geneigd om in zo’n situatie ons, al is het wellicht tijdelijk, van het geloof af te wenden. Beproevingen in het leven van velerlei aard, wie kent ze niet. Beproevingen bijvoorbeeld als je je gezondheid verliest, of nog erger als je een kind of partner verliest. Verbroken relaties, materiële zorgen. Beproevingen die het leven ons voorlegt en waar we ons doorheen moeten worstelen, of we willen of niet. Wij vragen daar niet om, maar we kennen ze allemaal in een of andere vorm. Als zo’n beproeving op je weg komt gaat dat vaak gepaard met heftige gevoelens van pijn, wanhoop, eenzaamheid. We spreken er niet zo vaak over, want het is altijd moeilijk om over je gevoelens te spreken. In feite ben je heel kwetsbaar en bovendien zijn er maar weinig mensen die je werkelijk begrijpen. Bij het doorstaan van die beproevingen is een eerste stap het leren aanvaarden, waarbij we tevens beginnen te beseffen dat door deze beproeving zo te doorleven, het mogelijk is een soort innerlijk weten te ontwikkelen. Zodat we niet blijven stilstaan bij de vraag naar het waarom, maar aanvaarden dat verlies bij het leven hoort. Wel toegeven aan je verdriet, maar ook doorgaan in het leven en je daarbij gesteund mogen weten door een stille kracht, vaak tot je komend via mensen om je heen. Bij het doorstaan van die beproevingen gaat het ook om de strijd aan te gaan
met de angst en de paniek in ons, en steeds weer te kiezen voor de weg van vertrouwen. Dat vertrouwen is van beslissend belang, want als we in paniek raken en de controle over ons zelf verliezen, gaan we aan de chaos ten onder. Die weg van vertrouwen is alleen te begaan, als we er op de een of andere manier in slagen de innerlijke verbinding te bewaren met ons hoger zelf. Dat hoger zelf is in feite ons geloof in het hogere, in God, in Christus. Met zijn optreden op aarde, zijn voorbeeld, schonk Christus ons dit hoger zelf en daarmee iets van zijn eigen wezen. Bij het doorstaan van die beproevingen zal ook het besef in je groeien dat niemand je kan helpen, en dat zelfs God soms ver weg lijkt. Het enige dat je rest is om in jezelf de kracht te vinden om te overleven. En bij dit alles zul je wellicht ook nog worden geconfronteerd met je eigen demonische krachten, zoals jaloezie, wantrouwen, wraakzucht, hebzucht, enz. Bij Jezus Christus zien we, hoe de confrontatie met dit meest intense, demonische duister de voorbode was van de opstanding. Immers: nooit is de nacht zo donker als in het laatste uur, voordat het licht geboren wordt. Mogen wij ooit zover zijn dat ook wij deze beproeving moeten doorstaan, wil dat zeggen dat de opstanding van de eigenlijke mens die wij zijn en die wij zullen worden, nabij is. Dan zijn wij Christus op zijn weg naar de opstanding in alles achterna gegroeid. Al die beproevingen roepen vragen op. In eerste instantie vragen naar het waarom, waarom ik. Slechts zelden zijn we al meteen zover, dat we zeg-
- 10 -
gen: “goed, ik moet door deze beproeving heen, maar wat kan en doe ik er mee om deze ervaringen die ik nu op doe tot een verrijking van mijn eigenlijke ik te maken?” Van dit soort vragen wil ik er hier een paar aan u voorleggen. Vragen waarvoor ieder gesteld wordt die nadenkt over de beproevingen die het leven ons voorlegt. * Kun je, terugkijkend naar de beproevingen die het leven jou oplegde al zien, wat je daarvan te leren had? * Kun je – terugkijkend – voelen, dat je ook toen, toen het zo donker was, je in wezen niet alleen was, maar dat er een kracht was die je steunde, dat als het ware Christus naast je ging, of God die je droeg? * Kun je zelfs zeggen: ik heb deze beproeving opgenomen in mijn hart en heb hem daar omarmd, omdat ik alleen zo tot een wetende kon worden? En God voor mij een werkelijkheid? Probeer voor u zelf deze vragen maar eens te beantwoorden. Gun je daarbij wel de tijd. Het duurt immers meestal heel wat jaren, voordat de antwoorden op deze vragen in ons hart opwellen. Neem deze vragen mee in bijvoorbeeld meditatie, of gebed. Vraag eventueel aan het Hogere hulp bij het zoeken naar jouw antwoord op deze vragen. Als je er zo mee omgaat, kun je wel degelijk steun putten uit je geloof. Als je er zo mee omgaat, worden je beproevingen uiteindelijk tot een winst die niemand je ooit meer kan afnemen.
Jinne de Waard
International Fellowship of Reconciliation IFOR Als inleiding op het volgende artikel de volgende verklaring over de IFOR. Op Wikipedie staat het volgende: De International Fellowship of Reconciliation (IFOR) is een internationale christelijke vredesbeweging die in 1914 werd opgericht. De Nederlandse afdeling volgde in 1923. In de loop van haar geschiedenis heeft zij echter ook prominente leden gekregen uit andere religieuze tradities, zoals de boeddhistische leraar Thich Nhat Hanh. De beweging ziet het als haar taak om verzoening te brengen tussen de volkeren. Kerk en Vrede is de Nederlandse afdeling van IFOR en sinds 2006 is algemeen secretaris Jan Schaake de internationale voorzitter. Janna Postma bezocht met haar man Wim de bijzondere conferentie in Konstanz. Zij schreef onderstaande impressie. Maar het gedicht van Etty Hillesum dat Marcia heeft uitgezocht wil ik u daarbij niet onthouden(FB)
Maar dit ene wordt me steeds duidelijker: dat jij ons niet kunt helpen, maar dat wij jou moeten helpen en met dat laatste helpen wij onszelf. En dit is het enige, wat we in deze tijd kunnen redden en ook het enige, waar het op aankomt: een stukje van jou in onszelf, God. Etty Hillesum, 12 juli 1942
VREDESFEEST IN KONSTANZ Door Janna Postma Konstanz is een middeleeuwse stad aan de grens van Duitsland en Zwitserland, aan het Bodenmeer. Je loopt zo Zwitserland binnen: dat heeft haar een bombardement bespaard. De stad is waarschijnlijk vernoemd naar Keizer Constantijn de Grote. De stad vierde een jubileum: in 1414 werd daar een concilie gehouden dat de vrede moest herstellen in de Kerk. Op dat moment waren er drie pausen die elkaar bestreden. Het Concilie van Konstanz zette ze af en benoemde een nieuwe. Tegelijkertijd werd de theoloog Johannes Hus uit Praag daar verhoord en levend verbrand. Zijn vrijgeleide werd ongeldig verklaard. In Tsjechië bleef de kerk eigenzinnig en een eeuw later kwam daar toch de Reformatie, die wij nu kennen als de Hernhutters. Het stadsbestuur en de kerken in Konstanz besloten dit samen te herdenken met allerlei culturele activiteiten. De vredesorganisatie International Fellowship of Reconciliation mocht haar honderdjarig bestaan daar
vieren, als onderdeel van het programma. In de week vóór de Eerste Wereldoorlog was de International Fellowship of Religions (IFOR) daar opgericht. In 1919 was er een doorstart in Bilthoven, met Kees Boeke. Van 1-3 augustus mochten wij een overheidsgebouw gebruiken en een kerk. Zoiets is niet ongewoon in Duitsland: het oorlogsverleden wordt bewust beleefd, vredeseducatie staat op de agenda.
Wim en ik hadden een workshop gekozen waarin een Duitse dominee zijn proefschrift over Gütekraft besprak: Soul power volgens Gandhi, geestelijke weerbaarheid volgens Bart de Ligt. Hij sprak over de revolutie van Cora-
- 11 -
zon Aquino op de Filippijnen(1986), en liet zien hoeveel strategisch handelen nodig was om Marcos te verdrijven: controle in de stemlokalen, communicatie met het volk en met het leger. Dat eindigde in een opstand op het plein, waarbij het volk samendromde, dicht tegen de tanks aan. Uiteindelijk viel er geen schot. In het forum zaten Nobelprijswinnares Mairead Corrigan uit Noord-Ierland, een Colombiaan, een Indiase en een jonge Palestijnse vrouw. Hun vraag was: hoe kunnen wij geweldloos onze eigen situatie veranderen? Op zaterdagavond kwam er een Ierse zanger. Een veel luchtiger manier om te communiceren. Vertegenwoordigers van de gemeente en van de kerk ontvingen ons zondag in het stadhuis, met speeches, wijn en broodjes. Van onze kant kwamen ook presentaties: er sprak een Hindoe, een Jood, een Islamiet, een Boeddhist, een Japanse Christen en een Quaker. Mannen en vrouwen. Janna F. Postma
HET WOORD IS AAN..... FRED BEERLAGE Vrijdag half 11. Ik fiets de Antigoneschouw in waar Fred woont. Ik word verwelkomd door talrijke kinderstemmen. Gejoel en gelach. Nog een week, en dan is het zomervakantie. Dan is het weer rustig in de school tegenover het huis van Fred en Aleid.
was luthers-evangelisch.” In 1949 wordt Fred geboren in Bronovo te Den Haag. Hij wordt gedoopt in de Nederlands Hervormde kerk. Kerkelijk wordt hij echter niet opgevoed, wel religieus. Als het gezin in 1957 naar Roermond verhuist, volgt Fred les aan de protestantse school in Roermond. Na zijn diploma aan de Rijks-HBS vertrekt hij in 1966 als 17-jarige naar Breda om daar zijn opleiding aan de Koninklijke Militaire Academie (KMA) te starten. Naar huidige begrippen was hij dus kindsoldaat.
Fred is bezig in zijn tuin en laat me het resultaat van zijn werk zien. Binnen gekomen krijg ik een heerlijke kop koffie van Aleid en kan het gesprek beginnen. Fred Beerlage. Wie kent hem niet. Hij is verbonden aan de kerk als geen ander. Heeft diverse bestuursfuncties vervuld. Is nu secretaris bij de VVP binnen de Adventskerk. Webmaster van de www.vcgz.nl, maakt prachtige bloemschikkingen als er een feestelijke kerkdienst is en houdt nauwlettend de gang van zaken binnen de kerk in het oog. Hoe komt Fred verzeild in de Adventskerk? Het begon allemaal op 6 april 1949. De geboortedag van Fred. “Mijn moeder is in 1936 vanuit Duitsland naar Nederland gekomen omdat zij geen lid wilde worden van een opgelegde Duitse partij. Zij wilde vrij zijn in haar keuzes, en vrijheid was er niet meer in het Duitsland van toen. Zij ontvluchtte haar land om naar Engeland te gaan. Behalve haar moeder, had zij geen naaste familie meer in Duitsland. Engeland is het niet geworden. Zij strandde in Nederland. 20 jaar oud, met een gymnasiumdiploma op zak. Mijn vader ontmoette ze na de oorlog in lijn 11 te Den Haag. Ze werden verliefd, maar hij moest naar Indië, want was officier. Toen mijn vader in 1948 terugkwam, trouwden ze. Hij was katholiek, maar omdat mijn moeder zijn tweede vrouw werd, is hij uit de katholieke kerk gezet. Mijn moeder
Zijn keuze om naar de KMA te gaan blijkt een goede beslissing. Het milieu is hem niet vreemd, en in Breda kan hij op internaat. Belangrijker is nog zijn interesse in de ruimtevaart die in die tijd begon op te spelen. En de KMA gaf les in luchtvaart. Daar is hij uiteindelijk ook in afgestudeerd: ruimtevaart en wiskunde. Vier jaar doet Fred over zijn studie. “De eerste vier weken in het eerste jaar ging je niet naar buiten, behalve als je op oefening moest. Het was een strak regime dat, naarmate de tijd vorderde wel losser werd. En je wist alleen dat het zondag was als je in het gelid werd geroepen en de protestanten aan de ene kant moesten staan, en de katho-
lieken aan de andere kant. Elk geloof zijn eigen kapel. En je zorgde er wel voor dat je gelovig was, want anders moest je schoonmaken”. Tijdens zijn studie op de KMA doet Fred belijdenis. Het is ook in die periode dat hij zijn eerste oecumenische daad verricht: hij verenigt met anderen de Protestantse Cadetten Vereniging met de Rooms-katholieke Cadetten Vereniging. Dat de oecumene hem in het bloed zit bewijst wel zijn langdurige betrokkenheid in de Oecumenische Werkgroep Zoetermeer Dorp. 20-jaar oud (1969) rondt Fred zijn studie af. Na een jaar stage gaat hij naar Twente waar hij het hoofd wordt van het onderdeel algemene onderhoudswerkplaatsen met zestig man onder zich, waarvan de helft qua leeftijd zijn vader had kunnen zijn. Hij blijft daar twee jaar en stapt over naar het onderdeel motorenonderhoud waar hij drie jaar werkt. Tijdens deze periode ontmoet hij de vrijzinnige Aleid tijdens diverse wandelingen. Beide waren lid van de bergsportvereniging. De wereld is klein, want wat blijkt: Aleid’s vader was docent van de predikant in Breda waar Fred belijdenis bij deed. De cirkel is rond als deze predikant Aleid en Fred in 1975 in de kapel van de vliegbasis in de echt verbindt. De maand daarna wordt Fred overgeplaatst naar Den Haag. Ze gaan wonen in Leidschendam, waar hun drie kinderen worden geboren en gedoopt in de Nederlands Hervormde Kerk. Als Fred in 1985 een andere functie bij de Luchtmacht in Den Haag krijgt, verhuizen ze naar Zoetermeer waar ze een ruimere woning betrekken aan de Antigoneschouw. In Zoetermeer is het een zoektocht naar de juiste kerk. De eerste kerk, een orthodoxe kerk in “Wijk 4”, paste overduidelijk niet bij hen. Uiteindelijk bleek de Adventskerk hen als een jas te passen. De eerste keer dat zij een dienst bijwonen spreekt gastpredikant ds. Spijker vrij over het geloof. En over het feit dat je niet alles moet geloven wat je in de bijbel leest. Dat sprak zowel Fred als Aleid aan. Eenmaal bij de Adventskerk aangesloten, vraagt Krijn Janse aan Fred of hij
- 12 -
ouderling wil worden. Fred accepteert, en na 12 jaar dienst als ouderling, volgen nog eens 12 jaar ouderlingschap. Uit die periode dateert het goede contact met Wijk Noord. Fred heeft veel functies in de Adventskerk bekleed. In 2005 zet hij de website op, die hij nog steeds zelfstandig vult en zorgvuldig bijhoudt. In 2002 krijgt Fred een flinke tegenslag te verwerken. Er wordt darmkanker bij
hem geconstateerd. “Ik werd geopereerd in het Utrechts Medisch Centrum waarmee het militaire hospitaal samenwerkt. Een groot geluk was dat ze me “schoon” hebben kunnen opereren. In 2012 heb ik, uit dankbaarheid, uitgebreid gevierd dat ik tien jaar kankervrij was”.
om 16 uur ’s middags. Het was dan al donker, en langzaam maar zeker viel de sfeer van Kerst over je heen”. Fred geeft het stokje door aan Henk de Vries. Marcia Boeijinga
De mooiste herinnering aan de Adventskerk? “Dat zijn de herinneringen aan de 4e Adventsdagen met familie,
“WAPEN JE MET VREDE!” – het thema van de vredesweek Sinds 1967 wordt zij al georganiseerd: De Vredesweek. Dit jaar vindt de Vredesweek van 20 tot 28 september plaats. Pax, voorheen IKV Pax Christi, zet elk jaar weer op verschillende tijden het thema vrede op de agenda en werkt samen met andere organisaties voor vreedzame en democratische samenlevingen overal ter wereld. Dit jaar is het thema van de vredesweek “Wapen je met vrede”. Pax wil de aandacht vestigen op ontwapening. Vooral atoomwapens waarvan er wereldwijd rond de 16.000 wapens bestaan, is een reden tot verontrusting. Maar ook de niet-nucleaire wapens die bewapende conflicten pas mogelijk maken heeft Pax met het thema van de vredesweek 2014 op het oog. Een hele tijd lang waren thema's als oorlog en vrede een abstractie voor ons geworden. Zeker, wij waren ontzet over de oorlogen, over haat en geweld. Maar onze veiligheid in Noord-Europa scheen niet in gevaar. Het neergehaalde vliegtuig van Malaysia Airlines en de 194 Nederlandse slachtoffers heeft in dit gevoel van redelijke veiligheid ineens verandering gebracht. Naast de verbijstering wat er rond de dood van zo veel mensen is gebeurd en het meeleven met de nabestaanden, is ook het gevoel van veiligheid in de Nederlandse bevolking aangetast. Oorlog is ineens dichtbij gekomen. Veel te dicht. “Jullie hebben gehoord dat gezegd werd: 'Je moet je naaste liefhebben en je vijand haten.' En ik zeg jullie: heb je vijanden lief en bid voor wie jullie vervolgen, alleen dan zijn jullie werkelijk kinderen van je Vader in de hemel. Hij
laat zijn zon immers opgaan over goede en slechte mensen en laat het regenen over rechtvaardigen en onrechtvaardigen.” (Mat. 5:43-45) Toen ik ongeveer 15, 16 was begon ik me te interesseren voor theologie. Toen las ik een boekje dat ik thuis in de boekenkast tegen kwam: “Vrede is mogelijk: De politiek van de bergrede” van Franz Alt. Het ging om de beroemde passage uit Mat. 5-7 wat de bergrede is gaan heten. Wat betekenen Jezus' woorden voor ons en wat betekent het voor onze houding tegenover oorlog, vrede en ontwapening? De auteur die zijn boekje tijdens de Koude Oorlog had gepubliceerd hield een pleidooi voor ontwapening, bij onszelf beginnend om atoomwapens te vernietigen. Want zonder een stap op de vijand toe te gaan, zou er alleen nog meer verkilling, verharding en dreigend gevaar van een derde wereldoorlog komen. Mij is dit boek altijd bij gebleven. Ik vond de beredenering aansprekend, mooi en logisch. Haat en vijandschap zullen nooit tot vrede leiden. Maar de recente ontwikkeling in de verhouding met Rusland maken deze beredenering toch weer een stuk lastiger. Het betreft nu ons. Oorlog is dichtbij gekomen. Wij voelen de spanningen met Rusland. Mensen van dichtbij die gewoon op vakantie wilden gaan zijn door een oorlog in Oekraïne, aan de Russische grens, gestorven. De ontwikkelingen zullen ons waarschijnlijk ook geld kosten. Nu werk maken van ontwapenen? Het lijkt wel gekkenwerk. Of wanneer wij de gruweldaden van IS in Irak zien. Dan lijkt de meest logische stap om te bewapenen, om er wat tegen in te brengen, om de strijd tegen
- 13 -
de vijand te steunen. Wapenen met vrede? Ontwapenen? Moet dat? En hoe dan? Aan het einde van de vredesweek, op 28 september, mag ik bij u in de Adventskerk voorgaan. In de vredesweek zullen wij weer bidden voor de vrede. In eerste instantie bidden wij natuurlijk, dat de oorlogdrijvenden zich zullen bekeren tot vrede. Dat mensen hun wapens neerleggen. Dat gruweldaden tegen de menselijkheid stoppen. Wij bidden ook voor de slachtoffers van de oorlog. Dat zij vrede kunnen vinden. Misschien ooit zelfs vrede met de vijand kunnen vinden. Maar wij bidden ook voor ons. Wij bidden dat wij mensen worden of blijven die de vrede lief hebben. En vrede lief hebben betekent, dat wij de vijandschap afleggen. Dat wij onze haat overwinnen. Dat wij ons niet mee laten sleuren in de neerwaarts gaande spiraal van haat, wraak en vijandschap. Dat aan onze handen geen bloed gaat kleven. Geen bloed door directe of indirecte steun aan oorlog. Bloed door economische winst en wapenhandel. Bloed door onze mening en onze stem voor haat en oorlog. Wanneer wij bidden voor vrede, dan bidden wij voor alle mensen. Voor de rechtvaardigen, maar ook voor de onrechtvaardigen. Dat zij en wij allen mensen van de vrede worden. Wij bidden dat wij mensen de enige kans pakken om ooit vrede op aarde te bereiken: blijven geloven in vrede!
ds. Carola Dahmen
AGENDA Zie voor meer recente informatie onze website www.vcgz.nl Tenzij anders vermeld vinden de activiteiten plaats in de Adventskerk. za 06 sep15.00 zo 07 sep19.30 za 13 sep10:00 zo 14 sep19.00 ma 15 sep15.00 wo 17 sep19.30 ma 29 sep15.00 za 04 okt 15.00 zo 05 okt 14.00 zo 05 okt 19.30 ma 06 okt15.00 ma 06 okt20.00 zo 12 okt 19.00 ma 20 okt15.00 zo 26 okt 12.30 ma 27 okt15.00 za 01 nov15.00 zo 02 nov19.30 ma 03 nov15.00 ma 03 nov20.00 zo 09 nov19.00 zo 16 nov14.00 ma 17 nov15.00 Ma 17 nov20.00 ma 24 nov15.00 ma 01 dec15.00 ma 01 dec20.00 za 06 dec15.00 zo 07 dec19.30 zo 14 dec19.00 ma 15 dec15.00 zo 21 dec14.00
Café Next (Café De Paas) Leven in aandacht: meditatie Open Monumentendag Zin in het leven De krant op tafel Wat brengt jou in beweging? (Natuurtuin Westerpark) Bijbelse randfiguren Café Next (Café De Paas) Wat brengt jou in beweging? (ingang Buitenpark – Snowworld) Leven in aandacht: meditatie Wat doe ik hier in godsnaam? Wat doe ik hier in godsnaam? Zin in het leven De krant op tafel Lunchbios: Luther Bijbelse randfiguren Café Next (Café De Paas) Leven in aandacht: meditatie Wat doe ik hier in godsnaam? Wat doe ik hier in godsnaam? Zin in het leven Wat brengt jou in beweging? (Restaurant Aa-Zicht) De krant op tafel Algemene Ledenvergadering VCGZ Bijbelse randfiguren Wat doe ik hier in godsnaam? Wat doe ik hier in godsnaam? Café Next (Café De Paas) Leven in aandacht: meditatie Zin in het leven De krant op tafel Wat brengt jou in beweging? (Stadsboerderij De Balijhoeve)
Wat brengt jou in beweging? Wandeling vanaf de ingang van de Natuurtuin in het Westerpark op woensdag 17 september 19.30 uur.
Zie ook zondagen 5 oktober, 16 november en 21 december; dan om 14:00 uur.
Bijbelse randfiguren. ISBN : 9789023927372 ds. Nico Ter Linden Zie jaarprogramma en agenda Randfiguren zijn het, Tobit en Judith en de opstandige Makkabeeën. Gestalten uit de zogenoemde apocriefe (deuterocanonieke) bijbelboeken, die soms wel, maar meestal niet in onze bijbels werden en worden opgenomen. Hoe kwamen die boeken destijds in onze bijbels terecht en waarom zijn ze er goeddeels weer uit verdwenen?
Wat doe ik hier in Godsnaam?
De krant op tafel
Café de Paas
Zie jaarprogramma en agenda
Dunne Bierkade 16a in Den Haag Data: 6/9, 4/10, 1/11, 6/12.
- 14 -
ISBN 9789029587129 ds. Carel ter Linden Zie jaarprogramma en agenda Van Zin naar zin, een persoonlijke zoektocht: Dat idee dat ik vroeger had, dat deze wereld en ons leven een diepe betekenis moeten hebben, een verborgen zin, dat ben ik kwijt. Ik wil wel degelijk een zin aan mijn leven geven, en proberen er iets van te maken, maar het is een “zin” zonder hoofdletter. Aan de andere kant kan ik me mijn leven niet voorstellen zonder de verhalen van het Oude en Nieuwe Testament en de diepe wijsheid die daarin ligt opgeslagen.
ROOSTER KERKDIENSTEN VRIJZINNIG CHRISTELIJKE GELOOFSGEMEENSCHAP ZOETERMEER - ADVENTSKERK De diensten beginnen om 10.30 uur, tenzij anders vermeld Datum Voorganger(ster) Woonplaats Den. Orga- Deur- HvD Bijzonderheden nist dienst 31aug Geen dienst 07 sep Ds. M.M. van Zoest Zetten RE Groe HdV WV 14 sep Ds. E.H. Cossee Rotterdam RE NV ML 21 sep D Sikkema Zoetermeer PKN Rui BK MH Vredesweek 28 sep Da C. Dahmen Berkenwoude VVP JS WV Vredesweek 05 okt Ds. P. Wilbrink Delft VVP Groe LE ML 12 okt Da. M. Driessen Leiden VVP HdV CM 19 okt Ds. A. Karreman Rijswijk PKN Rui NV WV 26 okt Ds. K. van Klaveren Den Haag VVP Gie MN MH 02 nov Da. P. v.d. Burg Zoetermeer VVP Groe BK ML 09 nov Ds. J. de Waard Papendrecht VVP JS CM 16 nov Drs. M. Kloppenburg Alphen a/d Rijn VVP Rui LE WV 23 nov Da. J.F. Postma Den Haag DO HdV MH Herdenking overledenen 30 nov Ds. K. van Klaveren Dn Haag VVP NV CM 1e Advent 07 dec Ds. D. Sikkema Zoetermeer PKN Groe MN WV 2e Advent 14 dec Ds. E.H. Cossee Rotterdam RE BK MH 3e Advent 21 dec Zangdienst Rui JS CM 4e Advent 25 dec Ds. K. van Klaveren Den Haag VVP Dek LE WV Kerst 28 dec Geen dienst Verklaring van afkortingen Den(ominatie) DO=Doopsgezind; NPB=Vrijzinnig Protestantse Geloofsgemeenschap; PKN=Protestantse Kerk in Ned; RE=Remonstrant; RK=Rooms Katholiek; VVP=Vrijz.Protestant. Org(anist) Boon: Hr. Boon; Bos: Hr. Bosch; Dek: Hr. Dekkers; Gie: hr. v.d. Giessen; Groe: Hr. Groeneveld; Gun: Mw. Gunzel-van der Straeten; Oost: Hr. van Oosterom; Rui: Hr. Ruiter; Vis: Hr. Visser, Voo: Hr. Vooijs. Deur(dienst) LE: Mw. Endert; MN: Mw. Nierstrasz; NV: Mw. Veldman; BK: Hr. Kruyswijk; JS: Mw. Sulkers; HdV: Hr. de Vries. HvD ML: Hr. Lurks; WV: Hr. Visser; CM: Hr. Moerman, MH: Hr. Hofman
VAN DE EENMALIGE EINDREDACTEUR Ja zo gaat dat. Vanwege de vakantie van Marcia ben ik nu niet alleen redacteur maar ook nog de eindredacteur. Zij heeft het voorbereid en ik mag het afmaken. Een bijzondere verantwoordelijkheid. Als redactie sta je tussen de leden voor wie je het blad maakt en het bestuur dat probeert om de korte en lange termijn in onze geloofsgemeenschap gestalte te geven. Ondertussen gaat de wereld om je heen verder en verontrust ons met vreselijke beelden. Dus ook daarmee heb je als mens en als redacteur te maken. Is het Pais en Vree als het alleen in ons eigen buurtje of gebouw nog rustig is?. Ik schrijf bewust ‘nog rustig’ is. In september is de Vredesweek. We zien helaas dat ook in Nederland mensen die zich openlijk Christen noemen worden bespuugd omdat zij getuigen.
We zien dat in Den Haag (hoe dicht bij is dat ?). Protesten tegen de vervolging van christenen worden daar gesmoord door een groep jihadistisch georiënteerde extremisten. Dat kan in dit 'vreedzame' land. Voorheen hadden we vredesvespers die met andere centrumkerken bij toerbeurt werden verzorgd. Nadat de Koude Oorlog voorbij was, verschoof de politieke aandacht naar humanitaire hulp en vredesoperaties, waarbij wij heel idealistische beelden voorgeschoteld kregen. Inmiddels zijn wij illusies armer, is het leger door bezuinigingen steeds leger geworden en lukt het niet meer om een gezamenlijke lokale vredesweekactie te organiseren. In 2012 was er nog een maaltijd in het stedelijk college samen met de organisatie van Resto van Harte.
- 15 -
Gezien de lauwe reacties is er dit jaar echter geen gezamenlijk lokaal programma opgezet voor de Vredesweek (21 tot 28 september.) Maar doen we er dan niets meer aan, terwijl de wereld in brand staat? Nee toch! Carola Dahmen zal op 28 september voorgaan en trachten om met ons een weg te vinden in dit moeras. Zij schreef er al een artikel over. Ook Janna Postma leverde een bijdrage over een vredesconferentie in Konstanz. Ik steun de vredesbeweging als ex-militair van harte, al geloof ik vaak niet in hun naiviteit. Wij willen eigenlijk hetzelfde maar zijn het niet eens over de weg er naar toe. Slotopmerking: ik heb de afgelopen week gezien hoeveel werk het eindredacteurschap is. Hulde aan Marcia! Fred Beerlage
www.editoo.nl
Indien onbestelbaar retour: Fivelingo 50, 2716 BE Zoetermeer
DE VRIJZINNIG CHRISTELIJKE GELOOFSGEMEENSCHAP IS EEN SAMENWERKINGSVERBAND VAN DOOPSGEZINDEN, REMONSTRANTEN, VRIJZINNIGE PROTESTANTEN en EN ANDEREN IN ZOETERMEER
BEWEGING VOOR EIGENTIJDS GELOVEN
Adventskerk Zoetermeer, 3 augustus 2014
ADVENTSKERK Julianalaan 3 2712 CB Zoetermeer www.vcgz.nl