INOS OP KOERS
INTRODUCTIE De start van INOS was in augustus 2005. Na een interimperiode hadden we voor 2008-2012 voor het eerst een meerjarenbeleidsplan met een duidelijke ambitie en concrete organisatiebrede doelen. Het jaar 2012 markeert de overgang tussen de vorige en de nieuwe beleidsplanperiode. In dit compacte jaarverslag beschrijven we de in 2012 bereikte resultaten. Net zoals onze leerlingen groeispurten kennen, zo kent INOS die als organisatie ook. We stellen ons doelen, we baseren daarop projecten, gaan aan de slag en vervolgens maken we de balans op. We evalueren en er is tijd voor reflectie. Om vervolgens weer nieuwe doelen te stellen. Dat is wat we ‘in-control’ noemen. Met het afsluiten van 2012 sluiten we ook de eerste beleidsplanperiode af. We kijken tevreden terug op de resultaten. In deze periode lag het accent op structuur, interne organisatie en de basiskwaliteit van ons onderwijs. Er is veel bereikt in het borgen van kwaliteit en het analyseren van resultaten. Functionerings- en beoordelingsgesprekken met medewerkers zijn gemeengoed geworden. Kennisdeling tussen collega’s en scholen is echt op gang gekomen en we zien dat een INOS-gevoel en trots op het eigen werk sterk gegroeid zijn. We staan als organisatie verbindend in onze omgeving met een grote bereidheid tot samenwerken op allerlei vlakken. Daarbij verzetten we meer werk met minder mensen. Door stijgende kosten in ziektevervanging, pensioenen en andere verplichte verzekeringen die niet gecompenseerd worden, is de ratio medewerker per leerling in deze periode gedaald. De nieuwe beleidsplanperiode is gericht op meer verdieping met meer aandacht voor de rol en kwaliteit van de leerkracht. Het bepalen van onze eigen normen voor leeropbrengsten en dat niet alleen voor cognitieve vakken als taal en rekenen. Ook willen we het benutten van ICT voor het leren van kinderen op een veel hoger plan brengen. Publieke verantwoording We vinden dat een jaarverslag leesbaar moet zijn en vooral moet gaan over de resultaten van onze inspanningen in 2012 op de kwaliteit van onderwijs. Uiteraard vinden we transparantie en het afleggen van verantwoording in meer detail ook van belang. We kiezen ervoor om dat te doen via onze website. Zie hiervoor bij “Publieke Verantwoording” op www.inos.nl. U vindt daar onder andere gedetailleerde informatie over leeropbrengsten (CITO-resultaten), financiële kengetallen, ziekteverzuim, samenstelling personeel.
NIEUW STRATEGISCH BELEIDSPLAN In april 2012 is het nieuwe strategisch beleidsplan 2012-2016 vastgesteld. Met de titel ”INOS geeft je ontwikkeling kleur” benadrukken we de focus op ontwikkeling van leerlingen en medewerkers. Behalve inspirator en richtinggever is dit strategisch beleidsplan voor de komende vier jaren ook het vertrekpunt voor de concrete planning van activiteiten. De drie kernwaarden (authentiek, verantwoordelijk, verbindend) zijn enerzijds het resultaat van het proces van strategische beleidsvorming geweest, maar zijn anderzijds op veel terreinen al zichtbaar en richtingbepalend. Verantwoordelijkheid in drie betekenissen (initiatief nemen, ruimte en vertrouwen krijgen en tenslotte verantwoording afleggen) is de kern van de INOS- organisatie.
Nog meer dan bij eerdere beleidsplanperiodes het geval was, is de essentie van het gewenste beleid samen met verschillende belangengroepen geïnventariseerd. Waar zou het de komende jaren over moeten gaan, op welke fundamenten gaan we verder bouwen, wat beschouwen we als ontwikkelpunten en welke nieuwe kansen vragen onze aandacht? Wie zijn we, waar staan we voor en waar gaan we voor? In open dialoogsessies zijn circa 120 mensen uit de organisatie betrokken om mee te denken en hun inbreng te leveren. Ook de Raad van Toezicht, medewerkers van het bestuursbureau en het directeurenberaad, de medezeggenschapsraden en de teamcoördinatoren hebben hun aandeel gehad in de hoofdlijnen van het plan. Tot slot is
er ook een stakeholdersessie georganiseerd, waarbij enkele externe partners zijn gevraagd naar hun mening over het concept beleidsplan. Het College van Bestuur kijkt met tevredenheid terug op dit proces en op het eindproduct. Het beleidsplan “INOS geeft je ontwikkeling kleur” laat helder zien vanuit welke kernwaarden strategische keuzes worden gemaakt en aan welke prestatie indicatoren af te meten is of de beoogde voortgang wordt gemaakt. In de meerjarenraming 2013-2016 van december 2012 zijn de strategische doelstellingen inmiddels doorvertaald.
ONDERWIJS Onderwijskwaliteit is het belangrijkste resultaatgebied van INOS. Thema’s als personeelsbeleid, financiën, huisvesting zijn daar steeds voorwaardelijk aan. Het besef van deze uitgangspunten is groot. Het lukt ons steeds beter om op een permanente, systematische wijze de kwaliteit van het onderwijs te bepalen, te bewaken, te borgen en te verbeteren. Elke school basisarrangement Inspectie Elke INOS-school heeft in 2012 de beoordeling “basisarrangement” ontvangen van de Inspectie van het Onderwijs. Dat wil zeggen dat de basiskwaliteit van de scholen in orde is. Door onze deelname aan zowel landelijke als eigen innovatieprojecten stimuleren we met succes de toename en differentiatie in kwaliteit. Bovendien stimuleren we onderwijskwaliteit door middel van de leergemeenschappen (o.a. voor zorg en begeleiding) en de professionele aanspreekcultuur die hieruit voortvloeit. Uit eerste analyses van de in december 2012 gehouden tevredenheidsmeting blijkt dat nogal wat scholen, ook in de ogen van leerlingen, kinderen meer ruimte zouden kunnen geven om te groeien in zelfstandigheid. In het kader van opbrengstgericht werken is door INOS-scholen veel accent gelegd op de kwaliteit van de directe instructie. Dit zal gecombineerd moeten worden met meer ruimte voor zelfverantwoordelijk leren en meer ruimte voor de niet-cognitieve onderdelen van het curriculum. Alle scholen hebben in 2012 een methode geïmplementeerd voor instructie op minstens drie verschillende niveaus in alle klassen: de 1-zorgroute of het onderwijs continuüm. Eén organisatorische eenheid speciaal onderwijs Breda Op 1 augustus 2012 ontstond een nieuwe organisatie voor speciaal onderwijs, waarbij de Liduinaschool, Openluchtschool en De Schalm en Kenniscentrum Flexinos werden samengevoegd tot één organisatorische eenheid onder één aansturing door een algemeen directeur. Dat we dit een jaar eerder bereikten dan de oorspronkelijke planning tekent het draagvlak van medewerkers voor deze reorganisatie. Uiteindelijk doel is een transparant doelgroepenbeleid vorm te geven, waarbij elke leerling een zo optimaal mogelijke ontwikkeling realiseert. Niet het stoornismodel moet leidend zijn maar “wat heeft deze leerling nodig, welk uitstroomprofiel is mogelijk en welke onderwijsimplicaties heeft dat?” Anticiperend op de veranderende onderwijsinfrastructuur als gevolg van Passend Onderwijs, werken we ook toe naar één Kenniscentrum voor REC 3 en voor REC 4 in West en Midden Brabant.
ONDERWIJS Realisatie Passend Onderwijs in OOK verband 134 scholen, 27 besturen, 9 gemeenten en 6 samenwerkingsverbanden WSNS werken samen aan de inrichting van het nieuwe samenwerkingsverband PO 30-03. Vanaf 2012 wordt onderzocht hoe dit het beste ingericht kan worden. INOS draagt stevig haar steentje bij in dit proces en levert de voorzitter en een onderwijskundig stafmedewerker. Dat INOS haar verantwoordelijkheid neemt als grootste bestuur in deze regio levert veel goodwill op. Passend onderwijs voor elke leerling realiseren we eerst in “eigen huis” en daarna in afstemming met andere partners binnen OOK. Het rendement van Passend Onderwijs wordt afgemeten aan de ontwikkeling van het talent van elke leerling. Het project Leren van Data 5 verhoogt zichtbaar de competenties van leraren en intern begeleiders binnen elke school. ICT ter bevordering van ‘anders leren’ Computers en digiborden op INOS scholen werken al enkele jaren goed. Maar daarmee zijn we niet tevreden. Wat we willen, is dat ICT het leren van kinderen optimaal ondersteunt. En zover zijn we in 2012 nog niet. Om dit alsnog voor elkaar te krijgen, hebben we aangestuurd op een fundamentele koerswijziging. Kern hiervan is dat we de techniek gaan uitbesteden, zodat we ons volledig kunnen richten op de onderwijskundige toepassingen van ICT. Drie nieuwe scholen in Breda In 2012 werd duidelijk dat, door te kleine leerlingaantallen, in drie multifunctionele accommodaties het steeds noodzakelijker wordt om de daar gevestigde basisscholen samen te voegen tot drie nieuwe basisscholen. Eind 2012 hebben we dit proces in een stroomversnelling gebracht. Dit ingrijpende proces gebeurt in nauwe samenwerking van besturen, directies, teams en medezeggenschapsraden van beide betrokken besturen (INOS en Markant). De nieuwe scholen zullen als
Huis van de Heuvel, Noorderlicht en Olympia verder gaan. In het proces hieraan voorafgaand zijn er met medewerkers en ouders gesprekken gevoerd om de situatie toe te lichten en nieuwe perspectieven uit te wisselen. Het CvB benadrukt in die communicatie dat in de context van de brede school-gedachte, het samenvoegen van kleine scholen een noodzakelijke stap is om ook in de toekomst de beoogde onderwijskwaliteit te kunnen blijven leveren. Deze stap is noodzakelijk vanwege effectiviteit (de goede dingen kunnen blijven doen) en efficiëntie (het op de beste manier kunnen blijven doen).
PERSONEEL & ORGANISATIE In april hebben we ons beleid hoe organisatorische eenheden worden samengesteld gewijzigd. Uitgangspunt voor een organisatorische eenheid zijn voedingsgebieden waar leerlingen vandaan komen. Functiemix In 2012 zijn we verder gegaan met de invoering van de functiemix. Daarmee stimuleren we een breder loopbaanperspectief voor individuele leraren en meer kwaliteit in de schoolontwikkeling. Hoe meer competente leraren die verantwoordelijkheid willen dragen, des te groter onze gezamenlijke kwaliteit en prestaties. Besloten is om enkele beperkende voorwaarden niet meer centraal te regelen maar over te laten aan de verantwoordelijkheid van de directeur. Leerkrachten met taken als bijvoorbeeld IB’er kunnen hierdoor leraar LB of LC worden, mits zij voldoen aan de (aangepaste) criteria. Zo kunnen we voldoen aan de landelijke streefijfers per augustus 2014. Verzuimbeleid In 2012 is gestart met de ontwikkeling van verzuimbeleid waarbij preventie het uitgangspunt vormt. “Verzuim is een keuze” en daarmee wordt gedragsbeïnvloeding kern van ons beleid. In dat kader is met instemming van de medezeggenschap besloten om per 1 januari 2013 eigen risicodrager voor verzuim voor de eerste 52 weken te worden. De financiële voordelen van lage verzuimkosten gaan ten goede komen aan het primaire proces. De jaarlijkse onderwijsdag stond helemaal in het teken van vitaliteit van medewerkers, omdat ook leerlingen profijt hebben van vitale juffen en meesters. Uit de evaluatie blijkt dat deze onderwijsdag als hoogste tot nu toe gewaardeerd werd. Interne coaching INOS heeft veel interne expertise, bijvoorbeeld op het gebied van begeleiding met behulp van video interactie analyse. In 2012 is deze expertise gebundeld in Co-vizier en wordt deze
intern ingezet als persoonlijke coaching bij professionalisering van leerkrachten. Eigen medewerkers coachen inmiddels op zes scholen. “Of je je ontwikkelt is geen keuze, de richting waarin wel”, dat is onze ambitie. Iedere medewerker gaat werken aan de opbouw van zijn bekwaamheidsdossier. Dit dossier gaat elektronisch opgeslagen en voor medewerkers toegankelijk worden in AFAS. Het CvB is er attent op dat het bekwaamheidsdossier meer wordt dan een document dat upto-date is: het is een resultaat van een cultuur om continu tot op gedragsniveau te werken aan competentieversterking. Talentontwikkeling Twee collega’s werken als directeur in opleiding (DIO). Waren tot voor kort DIO’s vooral locatieleider van een school, in 2012 is het management-development karakter aanzienlijk versterkt. In het kader van de INOS Academie volgen zes collega’s de Master Educational Leadership en één collega de Master Leren en Innoveren. Zij zullen deze in januari 2014 afronden. Deze trainees worden waar mogelijk betrokken bij belangrijke beleidsontwikkelingen, want feitelijk is de hele INOS-organisatie “leerwerkplek” voor hen. Mobiliteit In 2012 hebben we wederom gezien dat de bereidwilligheid van medewerkers om op eigen initiatief van school te wisselen gegroeid is. Medewerkers benutten zo kansen om hun eigen professionele ontwikkeling een impuls te geven. Tegen de stroom in heeft INOS in 2012 dertig jonge leerkrachten een vaste aanstelling gegeven waarmee jong talent kansen krijgt en waarvan de continuïteit van schoolontwikkeling de vruchten plukt.
KWALITEITSZORG EN COMMUNICATIE Kwaliteitwijzer In 2012 heeft INOS een eigen zelfevaluatie systematiek geïmplementeerd voor het primaire proces. Een derde van de scholen heeft inmiddels via het train-de-trainer model de vaardigheid om zich zelf de maat te nemen. Al twee keer bleek dat het resultaat van een Inspectie-onderzoek voor 95% overeenkomt met de zelfevaluatie. Dankzij dit eigen integraal kwaliteitszorgkader onder de noemer Kwaliteitwijzer kunnen we het primaire proces beter evalueren en structurele verbetering bewerkstelligen. Het auditteam dat hiervoor is aangesteld, zal langer extern worden ondersteund.
Leren van Data Door deelname aan de Landelijke pilot Leerwinst en Toegevoegde waarde investeren we in het ontwerpen van de meetmethodiek, het verzamelen van data en het verhogen van competenties van medewerkers. Het verzamelen en analyseren van data over leeropbrengsten is een sterk punt van INOS-scholen. Het digitaal leerlingvolgsysteem ParnasSys ondersteunt die processen. Bovendien kunnen ouders via dit systeem inzicht krijgen in de leerresultaten van hun kinderen. In een recent (december 2012) gepubliceerd onderzoek naar scholen “met toegevoegde waarde” blijkt Kbs De Zandberg één van de drie scholen in Noord-Brabant met het profiel Excellent te zijn.
KWALITEITSZORG EN COMMUNICATIE De Inspectie heeft nu ook voor het SO en (V)SO de eisen met betrekking tot de leeropbrengsten van leerlingen verhoogd en om dat te bereiken zullen de competenties van leraren moeten worden versterkt evenals de diagnostische kracht van een aantal scholen. Tevredenheidsmetingen Eind 2012 is met een extern instrument de tevredenheid gemeten van alle INOSmedewerkers, van de ouders en van de leerlingen in bovenbouwklassen. In de analyse wordt intern en extern gebenchmarkt. Meer interactie In het verslagjaar zijn diverse communicatievormen gerealiseerd en/of aangescherpt, waaronder websites, een film over het strategisch beleidsplan, het personeelsblad (Diginos) en oudernieuwsbrieven. De positieve reacties hierop tonen aan dat we op de goede weg zijn met het verwezenlijken van een constructieve dialoog met onze belangengroepen. Bovendien blijkt hieruit dat INOS geen franchise-organisatie is van meerdere scholen, maar een krachtig geheel. In de komende periode zullen we moeten antwoorden op de vraag hoe communicatie bijdraagt aan het bereiken van onze 17 strategische doelstellingen. Naar een nieuwe vorm van communiceren Het nieuwe strategisch beleidsplan wordt aanjager van een nieuw communicatie beleidsplan. Daarin zal de focus intern liggen op het stimuleren van waardengestuurd gedrag en extern op het faciliteren van een voortdurende dialoog met belangengroepen en bevestigen van de merkreputatie van INOS. Het CvB heeft in 2012 op bestuursniveau geïnvesteerd om de noodzakelijke competenties te versterken op Masterniveau. Realisatie van het communicatiebeleidsplan wordt 2013.
BEDRIJFSVOERING Financieel resultaat 2012 Met het afsluiten van de eerste beleidsplanperiode sluiten we ook een periode af van extra investeringen in onderwijs en organisatie, waarin bewust in een meerjarenperspectief een exploitatietekort werd begroot. Voor 2012 was een 0-resultaat begroot. Het totaalresultaat was een overschot van 679.158 euro. Een deel van dit verschil wordt veroorzaakt doordat de beleggingen meer waard geworden zijn. Los daarvan bedroeg het resultaat 266.059 euro (0,4%). Gedetailleerde informatie is te vinden op de pagina “Publieke verantwoording” op onze website www.inos.nl. In de nieuwe beleidsperiode 2013- 2016 hebben we eveneens extra investeringen gepland. Administratie Het besluit om de implementatie van het nieuwe financiële en personele administratiesysteem AFAS met een jaar uit te stellen naar 1 januari 2013 was een verstandig besluit. In 2012 liep de implementatie van het systeem synchroon bij INOS en Xpect Primair, een vergelijkbare stichting in Tilburg. Gezamenlijk konden we een goede projectleider aantrekken. We liggen op schema met de geplande tijdsfasering. Vooruitlopend op de technische implementatie zijn tientallen kritische bedrijfsprocessen van de personele en financiële administratie in kaart gebracht. ICT en onderwijs ICT kan het leren van leerlingen op tal van manieren verrijken en versterken. Daarvoor heeft INOS in 2012 een bestemmingsplan opgesteld. Er zijn een stuurgroep en diverse projectgroepen samengesteld die antwoorden willen vinden op actuele vragen. Hoe verbinden we het schoolse (formele) leren beter met het buitenschoolse (informele) leren met behulp van ICT? Welke competenties moeten leraren daarom hebben, welke investeringen zijn daarvoor nodig? De titel van het bestemmingsplan: “Grenzeloos leren”, geeft onze ambitie aan.
INOS geeft je ontwikkeling kleur
COLOFON Juni 2013 Dit is een uitgave van: INOS, Stichting Katholiek Onderwijs Breda Redactie: Martijn Arts Raymond Godding Hanneke Rens Ontwerp en drukwerk: Godding & co
INOS hoopt dat dit jaarverslag u een goed inzicht geeft in de werkwijze en dynamiek van INOS. Voor uitgebreidere informatie kunt u terecht op www.inos.nl onder ‘Publieke verantwoording’.
CONTACT INOS, Stichting Katholiek Onderwijs Breda Postadres Postbus 3513 4800 DM Breda Bezoekadres ANNAstede Haagweg 1 4814 GA Breda T 076 561 16 88 F 076 564 04 42 W www.inos.nl M
[email protected]