niet toegankelijk gebied wordt aan de stad toegevoegd
veranderende omstandigheden vragen om
flexibiliteit in je plannen
veranderende omstandigheden bieden kansen
Samenwerking tijdelijk gebruik vraagt om denken buiten de bestaande kaders door de diverse partijen
- overheid - gebruikers - creatievelingen
}
maar vooral van; - ontwikkelaars - beleggers - beheerders
}
ARCHITEKTENBURO BV
‘Het Tweede Leven’ stagnatie in stedelijke ontwikkelingen is duidelijk zichtbaar
leegstand is onacceptabel
tijdelijk gebruik stimuleren
om de toekomst zeker te stellen
‘Het Derde leven’ stadswonen : doelgroep
stadswonen : doelgroep
wooncarriere op scheepsmakerskwartier verleiden tot blijven
doelgroep © 2007
claessens erdmann : architects designers- architektenburo van rassel
04 ∙ 12 ∙ 07
de doelgroep en zijn omgeving ontwikkelen zich samen tot het gewenste niveau 16
programmering maaiveld (playroute)
water activiteiten
play area skatebaan indoor / outdoor
play route
extreme watersporten
ter ra
so
ph et
wa
ter
drijf-in bioscoop in wijnhhaven
ind
oor
pop-up restaurants indoor skaten
skateba
an
ska
teb
tijdelijk wonen / werken
guerillia stores
begane grond (play area) functies direct gekoppeld aan maaiveld
entree wonen
pop-u horecap
entre wonene
skaten (verdiept)
tijdelijk wonen / werken
guerillia stores
aan
pop up horeca en guerillia stores in plint
verankering in de [tussentijd] door tijdelijk programmeren mensen binden aan een plek
situatie
tijdelijk wonen (10 jaar) aan de randen
permanent wonen tijdelijk wonen hoog niveau wonen
glashavengebouw
18
E en blik op he t Te tt erod e-c omplex vanuit d e
datInerdie heledrie verschillend tivitve eitel en overle binnen egenme t jaar hae da cik
e en bou w plan dat zij samen met d e financier, het
envan he tzelfd g e bouw plaatsvind Te tte erod e. Ik kwam en. er
d e b e woners
Maatschappelijke b elangen ( P G G M), zou ont wikkeen. D it bou w plan b ehelst d e aanleg van b e drijfs-
O p 1 7 oktob er 1 9 8 1 w ordt Tetterod e uit protest
vind en is.t Mensen er w erk en, die er wonen, die d e naaimat echine ñ he g e b eurt die er allemaal.
re g elmatig op b ezo e k,
woond e p andverg a d ering en bij die soms tot tw e e uur
aantal luxe w oningen.
tijdelijk wonen
aan mensen klo eakcht e ceromplex binnen Tediversit tt erod e.eitAmba cht elijk, adie chtbinnen er d e ladit ptop,
P ensioenfonds voor d e G e zondheid, G e estelijke en
ruimtes, d e onvermijd elijke parke ergarage en e en
15 binnenin Impressies van d e ve elkleurigheid van he t leven
b ellenbord van Te erod e. Symbool Er wordt H ope t hele verschillend e tt manieren g e w erkt voor d e
B ild erdijkstraat. A an d e buit enk ant is al zichtb aar
sloopvergunning. D e B A M loopt hierme e vooruit op
er hun kind eren groot breng en. E en klein dorpje in
19
Te tt erod e, he t b e gin t a chtig er jaren g e kraakt e c omplex
Ik b e gre e p d at hun uitg angspunt as dat wonen, wam er- W est. aan d e B ildw erdijkstraat in Amst erd k en, re creÎ ren en allerlei op and erept adoor c tivit ond el- he t g e kna d eeit g een bruik ers evan
E ig enhandig
pand bie dt he t
g eme ent e e en he el la g e subsidie ho efd e t e g even en d at dient eng evolg e d e b e woners e en he el la g e huur
d e stika d.bijG eden mensen g elijk. In januari 1 9 8 6 w erd e tw w e ethoud er zijn g ero e p en.
baar me t elk aar verbond en zijn. zij wild aleitdie ruimt e aanE n allerhand e aen c tivit en.
kre g en. ëC asc o verhuurí leid d e tot d e laagst e huur
D it verhaal vervolg ik latduurd er in en dit en hoofdstuk. g aerling nu e ruzie eindigí s na chts soms in Ik ond
H e t was bijna zover. D e g eme ent e zou he t pand kun-
a c tivit eit en me t elk aar d elen. Woning c orporaties ont-
van Amst erd am, d estijds 4 5 guld en p er vierk ant e
t erug naar mijn b ezo 9 8 3. d en. Ik elekgin d e1uit w at H e t O ost en voor hen kon do en,
ogen nen kopMet en. Dandere e w e thoud er w as nog st e e ds b ereid t e
lenen hun b est chtg aan voor d e huisvesO aansre p e en da re e dd eik zorg in mijn auto. H e t dilemma lie t me
me t er p er jaar (e en zw aar g esubsidie erd e so ciale
e rondleiding duurd er eom en duur. In dat uur subsidiÎDren. Maar er was w ele eong en eve maar, e subsi-
ting van mensen inkomens, mensen er Ik do e helenie t me los.t lag O pee ens kre e g ik e en ingdie eving.
huurwoning kost e to en ong eve er he t dub b ele p er vier-
D it is w at ik t verlies e zien kre en Ik mooi klo eek voor g e bouw k ane g. lijdEen. re k end ho eend e huur van
ging ik verstre diezelfdkkeen w erk jong e mensen en die t e kunnen moelijkheid, est ik e endie plan indienen!
op d e vrije markt aandat echt p as maalnie niet ts, ik, komen. ëik laat ze g e woon hun g ang
k ant e me t er p er jaar) en hond erd pro c ent vrijheid voor
d at e en c orporatie nie t op winst uit is, maar ook g e en c omplex aan dwoning e B ild erdijkstraat d e a cht e aan en wordt open g e bouw d. erzijd O nd ertussen hield en wij
datme c omplex me tikand ereg eog zien. Ik za g jong e menIk schrok rot. W ant had enenplan.
D eze mensenghoord d enu doook elgrogo e pe d, van de aan. Hen e t tot gaat waarom zou ik me daar-
d e g e bruik ers. Voor H e t O ost en ontstond not a b ene
2 groot. d e D a C ost akook a d e.c ont Maar 0 ment a c tliefst me t 1d 5.0 e g 0eme e. Micha el van d er Vlis
sen me t e en van nog e en 0 guld en in d e Vele g espre kk en hadinkomen ik g evo erd, ve el gha d ik70leren
c orporatie. Totmedie onclusie kwam ook. e bcemo eien. Ik knapikhe t c asc o op, w ant daarvoor
e en sluit end e ñ vrije se c tor ñ huurexploit atie.
aanleiding om zich uit het proje ct terug te tre kken.
W ij mo cht en naar binnen enlat wen erduitzo en rond g eleid had inmid d els e k en w elk edoor potjes d e
maand en plan st ad ha me e mensen b e grijp en, maarin eeen d t ikwoningnood. nie t. D at hadJong ik nie t
is mat erie el nodig w aarover d e b e woners nie t kunnen
D e maatschappij he eft ge en zin in e en slepend e ont-
d e krak ers. Inghe t cent omplex e kt e ikaar e en eme e nogontd b eschikb haenorme d. E n ond ertussen
dieHí es t na wa chtmelieuit. p enIkom g emaakt. zwchts e e t brak vo hun eld e verworven e en enormwoon-
b eschikk en. Ik verhuur he t c asc o en laat d e binnen-
ruimingsproc e dure. B ovendien is d e markt voor kan-
k ant aan hení. E n zo is c asc o verhuur als c onc e pt
egen d e z e plannen ge kraakt. H et is voor d e B A M
variÎ t eit aan mensen tivit eit voormalig bouw d enend ea ckrak ersen. in In he dt epand verd ere aan hun st a d
en Dweerkruimt t e en b e he wak Ik zaghedele flexib pioniers dilemma. krak ersen wild t gen. e bouw el van d e
oren zojuist ingestort. H et P G G M koopt het complex
le tt ergie t erij za ataeliers, w erkplaatsen, e en the er, bandjes in ingdik e st d. Er kwamen o efenruimt en at voor
e st ad. zaghun dat individue ze he el liefd evol me t hee t kunnen grot g e bruik en, Ik naar el verschillend
g e boren.
en d e vergunningen voor z evenene enhalf miljoen van
e en rest aurant, en er kleat ding wink d e eken eldkunstg er bij, alerie, st e e dseme elierenelwoonruimt e en
e bouw omging e ten. was e wproereld, hun en st e egds wisselend e ben. ehoHeft In hun mijnnieuw tijd als
Lat er he b ik mij g ere alise erd d at nie t ingrijp en ook
d e B A M. Te laat b eseft het fonds dat het zich daar-
en e en hele boook el woonruimt Ik za g datH de te ekrak st e e ds meen. er mensen. ersters e kindje in he t
st aderinH oog d e stCad. Ik zag had dat gike en tw eele ind mensen je c tmanag atharijne flexib e elb a- g elijk
e en a c tief b esluit is. E en b esluit namelijk dat ruimt e
me e in e en z e er b enard e positie b ege eft: e en
he t g e bouw verbouw d enzelfs me talmat d at ze b e e tje p and was operiaal komst.
waren. Ie d ereeld. en wild watwaren and ers, ie derg ere duur. en bouw d e re k antoren ontwikk E n deeze he el
sche pt voor he t initiatief van d e and er. H e t g evolg van
ge kraakt pand, e en tegen w erkend e buurt en ge en
bij b e e tje bij dIke was slopook er had st edeen ds gbeeko t ercht. gaan b e grijp en w at d e woon-
w el allemaal he tzelfd e g e bouw. W ant dwat at b eand t e kers. end eMaar namelijk flexib ele inscheidingswan-
dit b esluit was in ie d er g eval d at H e t O ost en sle chts e en he el lag e invest ering ho efd e t e do en, dat d e
concre et bou w plan me er.í
Met andere ogen
en le efid e alen van d e krak ers b e t e k end en. H e t ging
d en, flexib ele verlichtings-, ventilatie-, verwarmings-
hen om autonomie, eig en k euze en g e bruiksvrijheid.
en sprinklersyst emen, enzovoorts. Als ik zoie ts in
Er ontstond e en kra chtig e gro e p me t e en onnavolg-
Te tt erod e wild e mak en, dan mo est er of e en enorme
wonen
in groe
pen
b are maar he cht e int erne organis atie. Woonlast en
subsidie komen, of er mo est e en enorme huur b e t aald
w erd en naar draa gkra cht verd e eld.
word en. G e en van b eid e was d enkbaar. W at nu?
Met andere ogen
individueel wonen
0 1 D e brand end e tram in d e Van B a erlestraat
verdiepingen glashavengebouw betaalbaar wonen voor kleine huishoudens
0 1 D e brand end e tram in d e Van B a erlestraat
3 thema’s doelgroepen het nieuwe werken het nieuwe wonen
Doelgroepen
15.
16.
13. 12. 11. bibliotheek & werken
beauty & welness
binnentuin
14.
17. 18.
gastvrouw
(koffie & krant)
entree
hal
1.
10. 9. 8.
7.
2.
3.
atrium
4.
6.
5.
kookstudio
15.
16.
14.
17.
13.
mogelijkheid tot het creëren van meerwaarde
t.v & film ruimte
cursusruimte
balkon
18.
12.
19.
11.
20. 1.
10.
2.
3. 4.
9. 8.
7. fitness
6.
5.
het nieuwe werken
flexibel werken; een kans voor kruisbestuiving
het nieuwe wonen living apart together onder andere; - singles - ouderen - starters - jongeren - culturen
Samenwerking tijdelijk gebruik vraagt om denken buiten de bestaande kaders door de diverse partijen
- overheid - gebruikers - creatievelingen
}
maar vooral van; - ontwikkelaars - beleggers - beheerders
}
ARCHITEKTENBURO BV
DE MEERWAARDE VAN NIEUWE HUISVESTING
EIGENTIJDSE HUISVESTING
-
INVESTERING
WINSTDELING ENERGIECONCEPT
GELD SERVICENIVEAU BEHEER
MVO-EISEN
BESTAAND OF NIEUW
HUURPRIJS
KWALITEIT FLEXIBELE VOORWAARDEN
MODERN ENERGIECONCEPT
INCENTIVES
CONTRACT
FACILITYMANAGEMENT
AFWERKINGSNIVEAU
VERTALING NAAR VASTGOED
PARKEREN / VERVOER
GARANTIE ENERGIEPRESTATIES
FIGUUR 1, ROUTE NAAR BETERE HUISVESTING WERKVORM
LOCATIE
WENSEN ORGANISATIE
FTE’S
WENSEN MEDEWERKERS
METERS
WENSEN DIRECTIE
BELEVING
OPTIMALE WERKPOCESSEN
VISIE OP DUURZAAMHEID
IDENTITEIT BEDRIJF
BUDGET
ACHTERHAALDE HUISVESTING SCAN
UITSTRALING NAAR KLANTEN