LES VOOR G-KRACHT
DRINKWATERS Ons lichaam bestaat voor 70% uit water. Dagelijks scheiden we 2,5 liter uit langs de gekende wegen. We zouden ongeveer 1,5 l water moeten drinken per dag en daarbij nemen we nog eens 1 liter op via de voeding. Vrijwel al onze lichaamsfuncties zijn gebaseerd op water: - bloedcirculatie - voedselvertering en voedselafscheiding - temperatuurregeling - … Men spreekt van drinkwater als dat (ook op langere termijn) niet schadelijk is voor de gezondheid, als het er aangenaam uitziet en ook zo smaakt (helder, kleurloos en fris). Er zijn drie soorten flessenwater op de markt: 1 drinkwater 2 bronwater 3 natuurlijk mineraalwater Drinkwater Dit water is gebotteld leidingwater waar koolzuurgas al dan niet wordt aan toegevoegd en chloor wordt uitgefilterd. Bronwater Dit water wordt gewonnen in een natuurlijke bron of geboorde put en zonder enige behandeling op flessen getrokken. Het heeft geen therapeutische eigenschappen. Pierval, Grands-Bois en Saint-Léger zijn bekende voorbeelden hiervan. Natuurlijk mineraalwater Dit water komt ook van een bron, maar de eigenschappen blijven dezelfde. Het grote verschil met bronwater is het gehalte aan mineralen. Natuurlijk mineraalwater vertegenwoordigt 80 % van het flessenwater, waarbij Spa de absolute marktleider is in België met één derde van de verkoop. Plat water (55 %) wordt iets meer verkocht dan koolzuurhoudend water. Verder bestaat er ook nog water dat niet wordt gebotteld, maar alleen plaatselijk wordt gebruikt zoals Plombières en water dat enkel in de apotheek is te verkrijgen zoals hydroxydose. DE KUNST VAN HET DRINKEN
Een glas water drinken is een gewone, alledaagse handeling. Hier volgen nog enkele goede tips. • • • •
regel 1 regel 2 regel 3 regel 4
Regelmatig De juiste temperatuur Goed gesloten, goed beschermd Niet uit de fles
© Centrum voor Taal en Onderwijs 2011
Regel 1: regelmatig Het is beter kleine hoeveelheden water te drinken op geregelde tijdstippen verspreid over de dag, dan drie grote glazen in één keer binnen te gieten. Water verdwijnt snel richting maag en dunne darm, waar de wanden zorgen voor de bloedwisseling. Dit gaat heel langzaam. Het heeft dus geen zin om veel water ineens te drinken. Kleine slokjes vermijden filevorming in het lichaam. Regel 2: de juiste temperatuur Te koud water drinken in een warme omgeving of na een fysieke inspanning is vragen om moeilijkheden. Lekker fris water kan, maar het mag niet ijskoud zijn. Gebruik in geen geval ijs. Dit vermindert de kwaliteit van gezond en natuurlijk mineraal water. Regel 3: goed gesloten, goed beschermd Eenmaal open bewaart u de fles water goed afgesloten op een koele donkere plaats. U drinkt best uw fles water op binnen de 48 uur na opening. Regel 4: niet uit de fles Drink uit een beker of een glas. Maar zorg ervoor dat alles goed is uitgespoeld, zodat er geen resten van afwasmiddelen de zuiverheid van het water kunnen aantasten. DE TIEN GEBODEN VAN EEN GOEDE WATERDRINKER
Water is de gezondste drank. Per dag drink je best 1.5 liter water. Ook al heb je weinig of geen dorst, toch is het goed om regelmatig te drinken om de werking van de nieren te vergemakkelijken. Van water drinken, wordt je niet dik. Integendeel, water bevordert de verwijdering van afvalstoffen. Water drinken is goed om de huid te hydrateren. Voldoende water drinken, voorkomt de veroudering van de huid. Tijdens het eten drinken is niet ideaal. Water drinken is levensnoodzakelijk bij hitte, koorts, sport, … Drink wat water ’s morgens om de dag goed te beginnen en ’s avonds voor het slapengaan.
© Centrum voor Taal en Onderwijs 2011
LES NA G-KRACHT
DRINKWATERS In deze les gaat het over: • • •
Welke rol water speelt bij onze gezondheid. Welke soorten drinkwater er zijn. Hoe je water het best kunt drinken en serveren.
Opdracht 1: Ben jij een gezonde drinker? Noteer in de tabel hieronder wat jij op een doordeweekse dag gemiddeld drinkt. Vergelijk jouw drinkgedrag met de informatie in de tekst op de volgende pagina: Water, een superdrank. Trek dan je conclusie: ben je een gezonde drinker?
drank water uit de kraan water uit een fles frisdrank koffie thee ....................................... ....................................... ......................................
aantal glazen/koppen
Conclusie: Ik ben een/geen gezonde drinker, omdat ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ Tip: Let op of je genoeg drinkt, of je de juiste drankjes kiest en of sport of een andere lichamelijke activiteit een rol speelt. © Centrum voor Taal en Onderwijs 2011
WATER, EEN SUPERDRANK!
We zijn het er allemaal over eens. Water is essentieel om te overleven. Een mens kan enkele weken in leven blijven zonder voedsel. Zonder vocht houd je het maar een paar dagen vol. Dagelijks scheiden we 2,5 liter uit door te zweten en via de urine en de ademhaling. Via onze voeding krijgen we 1 liter water binnen. Elke dag 1,5 liter drinken (vijf glazen) is dus de boodschap.
Water lest niet alleen de dorst, maar speelt ook een belangrijke rol bij je gezondheid. Water is bijvoorbeeld de bouwstof van alle lichaamscellen, het transporteert voeding door het lichaam en het regelt de lichaamstemperatuur. Water is ook belangrijk om de huid vochtig en gezond te houden. Van water drinken word je dus ook mooi. Wie sport of zwaar lichamelijk werk doet, verliest meer vocht en moet dus nog meer drinken. Per dag zweet je ongeveer een halve liter vocht uit. Een atleet die matig tot zeer intensief sport, kan één tot twee liter zweet per uur (jawel, per uur) verliezen. Voldoende drinken voor, tijdens en na elke sportinspanning is dan ook belangrijk. Ook als het warm is, zweet je meer. In tijden van grote warmte in de zomer moet je dus veel drinken. Water is de ideale dorstlesser: het bevat geen vet, geen cholesterol en geen calorieën. Regelmatig water drinken onderdrukt bovendien je hongergevoel. Een ideale slankhouder dus. Koffie, thee en alcohol kunnen ook je dorst lessen, maar je bent daar best matig mee. Deze dranken zetten de nieren aan tot een grotere urineproductie en leiden zo tot vochtverlies. Zowel frisdranken als alcoholbevattende dranken zoals bier en wijn bevatten veel calorieën. Wist je dat 1 liter frisdrank ongeveer 20 klontjes suiker bevat? Voor je gezondheid maakt het niet uit of je water uit de kraan of flessenwater drinkt. De overheid controleert alle soorten drinkwater. Drinkwater mag niet schadelijk zijn voor de gezondheid (ook op langere termijn), moet er aangenaam uitzien en ook goed smaken (helder, kleurloos en fris). Bron: www.gezondheid.be
© Centrum voor Taal en Onderwijs 2011
Opdracht 2: Herken de verschillende soorten flessenwater Er zijn drie verschillende soorten flessenwater: 1 drinkwater 2 bronwater 3 natuurlijk mineraalwater Hieronder lees je wat de kenmerken van de verschillende soorten zijn. Lees de beschrijvingen en zoek de juiste benaming bij elke beschrijving. Noteer die boven de tekst op de stippellijntjes. Soorten flessenwater .............................. Dit water wordt gewonnen in een natuurlijke bron of geboorde put en zonder enige behandeling op flessen getrokken. Het hoeft geen speciale smaak of samenstelling te hebben. Meestal is het smaakloos, omdat er maar weinig mineralen in zitten. Pierval, Grands-Bois en Saint-Léger zijn bekende voorbeelden hiervan. ............................. Dit water komt ook van een bron of geboorde put. Het moet mineralen bevatten in een specifieke samenstelling en mag alleen gebotteld worden op de plaats waar het gevonden wordt. Er zijn zure, bittere en zoutachtige soorten. De smaak hangt af van welke mineralen overheersen in de samenstelling. Dit water vertegenwoordigt 80 % van het flessenwater, waarbij Spa de absolute marktleider is in België met één derde van de verkoop. Plat water (55 %) wordt iets meer verkocht dan koolzuurhoudend water. ............................. Dit water is gebotteld leidingwater waar koolzuurgas al dan niet wordt aan toegevoegd en chloor wordt uitgefilterd. Men noemt het soms ook tafelwater, maar deze aanduiding wordt ook gebruikt voor alle soorten flessenwater. Het gehalte aan mineralen is meestal heel gering. Dit water heeft dan ook geen speciale smaak.
© Centrum voor Taal en Onderwijs 2011
Opdracht 3: Ontdek de kunst van het drinken Hieronder lees je enkele adviezen voor het drinken en serveren van water. Vat de informatie samen door een kort lijstje met tips te maken. Kies er vijf die je belangrijk vindt en schrijf per tip één zin.
Vijf tips voor de waterdrinker Tip 1: .......................................................................................................................................... Tip 2: ........................................................................................................................................... Tip 3: ........................................................................................................................................... Tip 4: ........................................................................................................................................... Tip 5: ........................................................................................................................................... DE KUNST VAN HET DRINKEN Het is beter kleine hoeveelheden water te drinken op geregelde tijdstippen verspreid over de dag, dan drie grote glazen in één keer binnen te gieten. Water verdwijnt snel richting de maag en dunne darm. Daar zorgen de wanden voor de bloedwisseling en dit gaat heel langzaam. Het heeft dus geen zin om veel water ineens te drinken. Kleine slokjes vermijden filevorming in het lichaam. Te koud water drinken in een warme omgeving of na een fysieke inspanning is vragen om moeilijkheden. Lekker fris water kan, maar het mag niet ijskoud zijn. Gebruik in geen geval ijs. Dit vermindert de kwaliteit van gezond en natuurlijk mineraal water. Eenmaal open bewaar je de fles water goed afgesloten op een koele donkere plaats. Je drinkt best een fles water op binnen de 48 uur na opening. Drink uit een beker of een glas. Maar zorg ervoor dat alles goed is uitgespoeld, zodat er geen resten van afwasmiddelen de zuiverheid van het water kunnen aantasten. Veel water drinken tijdens het eten is niet ideaal. Als je tijdens het eten veel drinkt verdunnen de maagsappen en dan gaat de vertering veel langzamer. Als je eten langzaam verteert, voel je je sneller moe. © Centrum voor Taal en Onderwijs 2011
Opdracht 4: Doe de smaaktest! Sommige mensen zweren bij bron- of mineraalwater, anderen nemen genoegen met water uit de kraan. Een verschil voor hun gezondheid maakt dit niet, want water uit de kraan bij jouw thuis uit de kraan is net zo veilig en gezond als water dat je in de winkel koopt. Ook de mineralen in mineraalwater maken geen verschil, want als je gezond eet, krijg je al voldoende van deze mineralen binnen. Zit het verschil dan misschien in de smaak? Neem de proef op de som en doe een blinde smaaktest. Welke van de drie is: • • •
Leidingwater Bronwater Mineraalwater
1 ....................................... 2 ...................................... 3 ....................................... Conclusie: ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................ ............................................................................................................................................
© Centrum voor Taal en Onderwijs 2011