2016/49989
Stad aan de Zaan 2016 - 2019 Succesvolle aanpak voor de evenementen in Zaanstad
2016/49989
Gemeente Zaanstad maart 2016
2016/49989
Inhoudsopgave 1.
Inleiding
6
2.
Analyse van de huidige evenementen in Zaanstad
8
3.
Toewerken naar een groei van de bezoekersaantallen
10
4.
Naar een nieuwe aanpak van evenementen in Zaanstad
12
5.
Een paraplu-merk voor de Zaanse evenementen
13
6.
De doelen van de nieuwe aanpak en de doelgroepen waar de stad op mikt
14
7.
Evenementen leveren economische spin-off
15
8.
De nieuwe aanpak
16
8.1
Uitgangspunten voor het toetsen van evenementen bij subsidiëring
17
8.2
Systematiek van beoordelen van subsidieaanvragen
18
9.
Een blik in de toekomst: mogelijke programmering evenementen 2017 - 2019
19
10.
Eenmalige landelijke evenementen naar Zaanstad halen?
21
11.
Samenwerking met een marketingorganisatie en het bedrijfsleven
22
12.
Verhoging van het budget voor evenementen is gewenst
23
13.
Evenementen ondersteunen vraagt meer dan subsidie alleen
25
14.
Aanbevelingen ten aanzien van coördinatie en planning
26
Bijlage 1. Overzicht van gesubsidieerde evenementen in Zaanstad 2016
27
Bijlage 2: gesprekspartners in proces nieuwe aanpak evenementen 2016 – 2019
31
3
2016/49989
4
2016/49989
Zo zou het kunnen gaan in 2019: Stad aan de Zaan zet Zaanstad op de kaart Begin 2019 zijn we nog maar net bijgekomen van de grootse feesten rond de heropening van de Wilhelminasluis in het najaar daarvoor. Op en rond de sluis werd een feestelijke volksopera uitgevoerd, met professionals en amateurs. Het spectaculaire schouwspel aan de Zaan was ontwikkeld in samenwerking met het Zaantheater. Het evenement trok veel bewoners en bezoekers naar het stadscentrum. De bruine vloot en sloeproeiers begeleidden dit spektakel. Op het bodecentrum stonden de Zaanse hapjes en drankjes voor jong en oud gereed. In 2019 beleefden we de kick-off van de Zaanse Waterfeesten met het traditionele sloeproeien en andere nautische activiteiten. De wedstrijden voor Optimistjes en de vrolijke optredens op en langs de Zaan trokken veel bekijks, en waren ook uitgebreid te bewonderen op RTVNH en internet. De Zaanse Waterfeesten staan in het teken van het vieren van de gastvrijheid, de historische betekenis en de verbindende werking van de Zaan. Met het gestaag groeiende aantal waterevenementen, zoals de Charity Swim, de jaarlijkse zwemwedstrijd voor het Goede Doel, het vernieuwde Ter Land, Ter Lucht, Ter Zaan, het Beachevent, de Waterpolo wedstrijden en een 2-jaarlijkse vlootschouw, afgewisseld met een pieremachochel tocht, krijgt de Zaan ‘kleur’ en wordt het watertoerisme versterkt. De nautische bedrijvigheid, de watersportverenigingen en watersportclubs zijn dit jaar al druk bezig met het opstellen van een gezamenlijke agenda voor de aankomende Sail 2020. Hier zal nog meer met Amsterdam en de regio worden samengewerkt. Het Hembrugterrein trok vanaf de meimaand meer bezoekers dan ooit. Mede gedragen door het succes van het Liberty Festival en het populaire Linda Festival dat alweer de vierde editie viert, is inmiddels ook Art Zaanstad uitgegroeid tot een grootschalig kunstevenement met tentakels tot ver in de binnenstad. Natuurlijk wordt hierbij ook de link gelegd met het inmiddels wereldberoemde Monet-atelier, de Monet Route en het impressionistische schilder lab. Op het Hembrugterrein zelf is een optimale samenwerking met alle vormgevers en kunstproducenten tot stand gekomen, het terrein biedt dan ook al een kunstroute waarbij alle bedrijven hun deuren openstellen. Het pop-up restaurant met Zaanse producten trekt honderden extra bezoekers. De bezoekers komen met de pont uit Amsterdam, met de auto of met de E-bike over de nieuwe fietsbrug.
evenement waar ouders en kinderen in en rond de molens en het Zaans Museum genieten van allerlei vrolijke en verrassende optredens van theatermakers en andere kunstenmakers. De Zaanboulevard in Wormerveer maakte zich daarna op voor het jaarlijkse Foodfestival aan de Zaan, georganiseerd samen met de gemeente Wormerland. De beide oevers van de Zaan bieden plaats aan een groot culinair festival met niet minder dan 100 mobiele restaurantjes (foodtrucks), Zaanse lekkernijen en optredens van bandjes. De winkeliers spelen daar handig op in en trekken met slimme acties nieuwe klanten. Alle terrasjes zaten weer bomvol gedurende dit geslaagde festival. De opening van het nieuwe cultuurcluster verbonden wij aan het 35 jarig jubileum van de Dam tot Dam loop. Als primeur mochten de deelnemers (dat zijn er inmiddels meer dan 90.000!) van dit grootste sportevenement van de wereld als een soort cross-run door een deel van het gebouw lopen. De cacaomarkt, start van de Zaanse Cacaomaand, was weer optimaal bezocht. Nergens ter wereld is de cacaobeleving zo authentiek als op deze plek in Wormerveer. Jong en oud waren deelgenoot van het maakproces, de vele smaakvariaties, de verhalen over de herkomst, en de enige cacao- fietsroute ter wereld. Daarna vierden we de kerstmarkt op de sfeervol verlichte Zaanse Schans, met vaartochten langs de verlichte industriële panden aan de Zaan en re-enactment; historische figuren en belangrijke scènes uit de geschiedenis van de streek werden nagespeeld op de Schans en op de boten. De koppeling van dit evenement aan het jaarlijkse Amsterdam Light Festival zorgt ervoor dat veel meer bezoekers van buiten de regio komen kijken. De Zaansafari’s zijn uitgebreid tot een vloot van meerdere schepen; je moet op tijd zijn om zeker van je reservering te zijn! Zaanstad geniet volop van alle media-aandacht die de evenementen genereren. Op alle media kwamen we dit jaar de opvallende beelden tegen van het stadshart, de oude industriële en de nieuwe architectuur. Het versterkt de trots van Zaankanters op stad en streek en bevordert de sociale samenhang. Ook de economie van de stad profiteert overduidelijk van de ‘reuring’ in de stad en het groeiende aantal bezoekers.
Op de Zaanse Schans vond weer de enige Nederlandse Uitmarkt voor kinderen plaats. Een uniek 5
2016/49989
1. Inleiding Evenementen verhogen de zichtbaarheid van de stad. Geslaagde evenementen zijn zowel voor bewoners als bezoekers hoogtepunten in het jaar. Bovendien hebben ze een grote waarde voor de stad, economisch, cultureel en maatschappelijk. Zaanstad heeft de afgelopen jaren steeds meer ervaring opgebouwd met grote evenementen, bijna altijd voortgekomen uit en gedragen door particulier initiatief. De gemeente organiseert zelf immers geen evenementen, ze kan alleen helpen om initiatieven van bewoners, instellingen en evenementenorganisatoren gerealiseerd te krijgen. Het collegebesluit met betrekking tot de evaluatie van het evenementenbeleid stelt vast dat een nieuwe aanpak en financiering nodig is om de ambities waar te maken. Deze nieuwe aanpak voor evenementen helpt om de stad meer te profileren, de band tussen de Zaankanters onderling te versterken en meer bezoekers te trekken. Maar dan moet het doelgerichter worden. Wat heeft Zaanstad nodig? ü meer beeldbepalende evenementen, ü met een bovenregionale (landelijke, waar mogelijk zelfs internationale) uitstraling, ü die aansluiten bij de vier kernkwaliteiten van de stad: 1. de Zaan als identiteitsdrager 2. Zaans Groen, in de stad en in het buitengebied 3. het industriële heden en verleden. 4. de ligging pal naast Amsterdam. 6
Wanneer Zaanstad mikt op grotere evenementen met meer uitstraling, vraagt dat om inperking en slimme inzet van middelen: minder versnippering, meer thematische samenwerking en marketing onder een gezamenlijke noemer (paraplumerk) Datzelfde geldt voor de locaties waar evenementen worden georganiseerd. Zaanstad kiest voor vier toeristische ankerpunten en economische hotspots met de Zaan als verbindend element. ü Wormerveer/Zaanbocht, ü Zaanse Schans, ü Zaandam Centrum, ü het Hembrugterrein Natuurlijk zal er in een stad als Zaanstad altijd ruimte zijn voor evenementen die zorgen voor vermaak, participatie, ontspanning en ontmoeting, vooral gericht op de bewoners van stad en de regio. Maar daarnaast heeft Zaanstad veel te winnen door zich te concentreren op een beperkt aantal kwalitatief hoogstaande en onderscheidende evenementen, die het verhaal vertellen dat de Zaanstreek zo bijzonder maakt: de historische identiteit van de streek, in het groen, aan het water, de grote rol van de industrie, de vele monumenten, de ondernemende bewoners.
2016/49989
Dat verhaal laat mensen meer beleven bij de Zaanse evenementen en versterkt op termijn het imago van de stad bij Nederlandse en buitenlandse bezoekers. Hoe gaat Zaanstad in de komende vier jaar toewerken naar concrete resultaten, in de gewenste richting? Deze notitie geeft een concreet plan van aanpak. Het is geschreven op basis van het collegebesluit met betrekking tot de evaluatie van het evenementenbeleid (de nota Zaanse Smaakmakers 2008), vorige beleidsnota’s en visies, gesprekken met organisatoren, marketingstrategen en locatiehouders (zie de Bijlage voor de lijst met gesprekspartners). Tevens is de nieuwe aanpak getoetst aan het evenementenbeleid van andere steden en gekende successen.
7
2016/49989
2. Analyse van de huidige evenementen in Zaanstad Kort samengevat: ü Er worden veel evenementen georganiseerd in Zaanstad, het aantal groeit. ü De meeste evenementen zijn klein tot middelgroot (minder dan 15.000 bezoekers), vergelijkbare steden doen dit beter. ü Lokaal tot bovenlokaal karakter. ü Dam tot Dam weekend springt eruit met 87.000 bezoekers als landelijk evenement; ü Mix van erfgoedmarkten, (water)sport, cultuur/historie, culinair. ü Meeste commerciële evenementen zijn op het Hembrugterrein. ü Vooral vrij toegankelijke publieksevenementen. ü Gesubsidieerde evenementen zijn mix van theater- en muziek voorstellingen op locatie, filmfestival, historisch evenement, sport, multicultureel, culinair en industrieel erfgoed festival. ü Een watersportprogramma op de Zaan ontbreekt. ü Gemis aan samenhang in programmering: kop (start van seizoen) en staart. ü Weinig spannende verbindingen met andere disciplines en partners. ü Beperkt aantal arrangementen en samenwerkingen voor spin-off activiteiten.
8
In Zaanstad wordt veel georganiseerd Dat varieert van de viering van rituelen (koningsdag, bevrijdingsdag, Pinksterzaan en Sinterklaas) en historische erfgoed markten, tot popmuziek, hardlopen, historische evenementen, watersport, eten en drinken, film enzovoort. In het evaluatierapport van het reuring jaar van Stad aan de Zaan werden totaal 100 evenementen in Zaanstad geteld! Het aantal evenementen neemt toe Door de extra financiering vanwege het Sail-jaar konden in 2015 nieuwe initiatieven ontstaan en/of zich verder ontwikkelen. Binnen deze nieuwkomers is een aantal succesvol en kansrijk gebleken, zoals de Zaansafari en de Cacaomarkt van Festival Industrie Cultuur. Maar ook watersportactiviteiten zoals waterpolo in de Zaan, of de sloepenrace Zaanslag als start van het nautisch seizoen kregen de waardering van het publiek en de media. Ook andere, redelijk recent gestarte evenementen, zoals Art Zaanstad, Liberty Festival (voorheen Militair Weekend) en het Foodfestival aan de Zaan hebben zich het afgelopen jaar goed ontwikkeld en keren jaarlijks terug. Tegelijkertijd valt het op, dat het huidige aanbod veel kleine tot middelgrote evenementen telt, met minder dan 15.000 bezoekers. In vergelijking met andere grote steden is het bezoekersaantal bij Zaanse
2016/49989
evenementen relatief laag en de bezoekers komen vooral uit de directe omgeving. Het huidige aanbod trekt dus vooral lokale en regionale bezoekers. Het enige grote evenement (meer dan 50.000 bezoekers) is het Dam tot Dam weekend. Nieuwkomer Linda Festival zet in op 8000 bezoekers per dag en is daarmee na het Dam tot Dam weekend de grootste. Verder valt het op, dat de gesubsidieerde evenementen weinig samenhang vertonen. Dit resulteert tot nu toe vaak in een portefeuille met evenementen waarin de relatie met de locatie onvoldoende benut is, de inhoud niet voldoende bij de kernkwaliteiten aansluit, de professionaliteit en de mogelijkheid tot het genereren van mediawaarde te gering is.
9
2016/49989
3. Toewerken naar een groei van de bezoekersaantallen Wanneer we naar de huidige aantallen bezoekers kijken van de evenementen in Zaanstad, wordt nog duidelijker hoe scheef de verhouding is tussen kleine, middelgrote en grote evenementen. Huidige verdeling evenementen op basis van bezoekersaantallen: Cat. 1: > 50.000 Dam tot Dam: 87.000 bezoekers in 2 dagen Cat. 2: > 15.000 Linda: schatting 16.000 bezoekers in 2 dagen Cat. 3: > 3.000 Naar schatting 10 evenementen met tussen de 3.000 en de 15.000 bezoekers verdeeld over 1 of 2 dagen. Voorbeelden: Art Zaanstad, Festival Industrie Cultuur, DockYards, Liberty Festival, Samen Saens, Kinderboekenmarkt, Food Festival aan de Zaan Cat. 4: < 3.000 Circa 68 kleine evenementen zoals Sloeproeien, PinksterZaan en vele andere.
Huidige verdeling bezoekers aan evenementen
Het volgende diagram laat de nu bestaande verhoudingen zien:
Zeer groot groot
10
31% 5%
middelgroot
30%
klein
34%
2016/49989
Wat Zaanstad nu nodig heeft is bovenal een toename van het aantal grote evenementen, die meer dan 15.000 bezoekers trekken met een programmering die goed aansluit op de vier kernkwaliteiten van de stad. Dit zijn immers evenementen waarmee Zaanstad zich kan profileren, en bovendien meer bezoekers kan trekken van buiten de stad en de regio. Gewenste verdeling evenementen op basis van bezoekersaantallen vanaf 2017: Cat. 1: > 50.000 Dam tot Dam: 87.000 bezoekers in 2 dagen Cat. 2: > 15.000 Linda Festival, Festival Industrie Cultuur, Kinderboekenmarkt nieuwe stijl, Food Festival aan de Zaan, Zaanstad24 (nieuw) Cat. 3: > 3.000 Zaanse Waterfeesten met diverse evenementen, Pinksterzaan, DockYards, Liberty Festival, Samen Saens, Monet Events Cat. 4: < 3.000 (nieuwe) en kleinere evenementen Dit streefbeeld kunnen we als volgt in beeld brengen: Gewenste verdeling bezoekers aan evenementen 2016-2019
Zeer groot
26%
groot
20%
middelgroot
26%
klein
28%
11
2016/49989
4. Naar een nieuwe aanpak van evenementen in Zaanstad De voorstellen voor een nieuwe aanpak van de evenementen van Zaanstad die we in de volgende paragrafen ontvouwen sluiten aan bij de nieuwe concept marketingstrategie van Zaanstad en de Uitvoeringsagenda Toerisme 2017-2019 van de gemeente Zaanstad. Het doel is een heldere profilering van de stad op het gebied van evenementen te verkrijgen en de stad met de evenementen in een onderscheidende positie te plaatsen. Met de inhoudelijke focus op de kernkwaliteiten van de stad, gericht op de vier kernlocaties wordt aan de hand van uitgangspunten bepaald welk evenement in de programmering past. Deze programmering van evenementen wordt onder een paraplumerk gebracht. Het paraplumerk werkt als een keurmerk en garandeert meer samenhang van de evenementen door bundeling en verbinding. De nieuwe aanpak biedt evenementenorganisatoren duidelijkheid over de ondersteuning en facilitering. Sommige evenementen kunnen op grond van de criteria geweigerd worden.
12
2016/49989
Art Zaanstad Art Zaanstad
Art Zaanstad
Ter land, ter TerZaan land,enterinZaan de lucht en Terinland, de lucht ter Zaan en in de lucht
Stadshart Fashion Stadshart Event Fashion Stadshart Event Fashio
5. Een paraplu-merk voor de Zaanse evenementen Een paraplu-merk, een gezamenlijk label waaronder meerdere evenementen worden samengebracht, vergemakkelijkt de promotie van de afzonderlijke evenementen, brengt samenhang in het jaarprogramma en vergroot de slagkracht. Dit is een belangrijke stap in de richting van minder versnippering en meer doelgerichte samenwerking tussen evenementen. De interviews met organisatoren van evenementen hebben geleerd dat de merknaam Stad aan de Zaan veel draagvlak heeft onder deze groep. Zoals bekend is in 2015 een begin gemaakt met gezamenlijke promotie van evenementen onder het label Stad aan de Zaan. Een meerderheid van de organisatoren wil dat verduurzamen, ook omdat merknaam en beeldmerk hen aanspreken en omdat ze vertrouwen hebben in een gezamenlijke promotie onder dit label. Voor de gemeente is daarnaast van belang dat de merknaam Stad aan de Zaan uitstekend past bij de kernkwaliteiten van Zaanstad.
nisatoren en locatiehouders opgericht worden om de wensen en ambities te inventariseren. Gezamenlijke promotie is misschien wel de belangrijkste voorwaarde om meer bezoekers te trekken, evenementen te laten groeien en het draagvlak te versterken. Ook gaat het om thema’s als sponsoring, inkoop en samenwerking met diverse bedrijven voor arrangementen, materiele ondersteuning, verkeer en veiligheidsmaatregelen, bereikbaarheid, afstemming van vergunningverlening, inkoop evenementenverzekering, vrijwilligers, samenwerking met amateurs en andere professionals, kaartverkoop-services, etcetera.
Voordelen van een gezamenlijk label Om de merknaam goed in de markt te kunnen zetten is het van belang dat er een goede afstemming plaatsvindt met de organisatoren van evenementen om in samenhang de jaarprogrammering vast te stellen. Onder de gemeenschappelijke noemer Stad aan de Zaan kan een platform van evenementenorga-
De uitvoering en organisatie van het paraplumerk Deze aanpak wordt in samenspraak met een marketingorganisatie verder ontwikkeld. De intentie is om de uitvoering (organisatie, coördinatie en promotie) uit te besteden, afgestemd op het gemeentelijk beleid en in samenwerking met het gemeentelijk apparaat.
13
2016/49989
6. De doelen van de nieuwe aanpak en de doelgroepen waar de stad op mikt Doelen ü Financieel en promotioneel ondersteunen van bestaande evenementen op het gebied van kunst, cultuur, culinair, (water)sport, sociaalmaatschappelijk die een onderscheidend karakter hebben en bovendien passen bij de kernwaarden van Zaanstad. ü Mogelijk maken van nieuwe evenementen die het bestaande aanbod aanvullen en die onderscheidend en innovatief zijn. ü Noodzakelijke randvoorwaarden creëren voor het behalen van meerjarig succes. ü Ruimte behouden voor kleinschalige evenementen die de sociale cohesie, participatie en ontmoeting van bewoners van Zaanstad en de regio bevorderen.
14
Doelgroepen ü Bewoners van Zaanstad. ü Bewoners van de MRA (met name studenten die gaan afstuderen en/of net zijn afgestudeerd, jonge startende gezinnen, en de zogeheten medioren tussen 46 en 64 jaar). ü Bezoekers van de MRA (met name Amsterdam). ü Bezoekers van de kust (vooral Duitsers en Belgen).
2016/49989
7. Evenementen leveren economische spin-off Goed bezochte festivals en evenementen leveren opbrengsten voor de economie van de stad. Cijfers over economische spin-off van evenementen kun je alleen goed met elkaar vergelijken als je weet hoe ze tot stand zijn gekomen. Dat is lastig, maar er zijn toch wel enkele punten naar voren te brengen. Evenementen met een enorme economische impact in Nederland (kijkend naar de afgelopen 15 jaar) zijn bijvoorbeeld de Floriade, Sail Amsterdam, Euro 2000 en Rotterdam Culturele Hoofdstad in 2001. Dergelijke evenementen genereren additionele bestedingen van meer dan € 100 miljoen. Maritieme evenementen scoren in economisch perspectief goed, zo blijkt uit de cijfers. Sail den Helder en Delfsail zitten beiden tussen de 20 en 25 miljoen euro. Dat zijn vergelijkbare spin-offs als die van de beide Tour-de-France-starts in Nederland (Rotterdam in 2010 en Utrecht in 2015). Een evenement als 3FM SR/Glazen Huis scoort een heel stuk lager. Het verschilt per stad, maar zit tussen de 3 en de 6 miljoen euro. Oerol levert naar schatting € 2,2 miljoen aan inkomsten op voor de lokale gemeenschap, ongeveer net zoveel als North Sea Jazz in Rotterdam.
Het gros van de evenementen in Nederland scoort minder dan 1 miljoen euro aan economische spin-off. In de bandbreedte 100.000-500.000 vinden we honderden evenementen. De economische spin-off van de Dam tot Dam Loop wordt geschat op 3,3 miljoen, tegen bijna 16 miljoen economische spin-off van de Amsterdam Marathon. Uit onderzoek van het team Onderzoek en Statistiek is gebleken dat de dagbestedingen van bezoekers aan Zaanstad ongeveer even hoog uitvallen als het Nederlandse gemiddelde: tussen de 12 en 40 euro per dag, met een gemiddelde voor de respondenten in de Zaanstreek van 21 euro. In het kader van de bezoekersaantallen van Stad aan de Zaan in 2015 kwam de opbrengst voor de Zaanse horeca en bedrijven van 200.000 bezoekers uit op circa € 4,2 miljoen.
15
2016/49989
8. De nieuwe aanpak De wijze waarop Zaanstad evenementen ondersteunt was te weinig gericht op kwaliteit en koppeling aan de kernwaarden van de stad. Omdat er onvoldoende uitgangspunten aan het toekennen van subsidie aan evenementen zijn verbonden, missen er gronden om aanvragen af te wijzen en kan er minder gestuurd worden op de gewenste kwaliteit. Door vooraf de aanvragen aan verschillende uitgangspunten te toetsen, zal het mogelijk zijn meer kwalitatieve evenementen binnen een jaarprogrammering tot stand te brengen die beter aansluit bij het gewenste profiel van de stad. Daarnaast kan deze jaarprogrammering gepromoot worden, waardoor er meer gezamenlijke mediawaarde wordt gegenereerd. Wat verandert er vanaf 2017? ü Met de nieuwe aanpak, die in 2017 in werking treedt, investeert Zaanstad in onderscheidende evenementen. Er wordt een nieuwe subsidieverordening ingesteld die het mogelijk maakt meer beeldbepalende evenementen te ondersteunen door middel van een gefaseerde verhoging van het totale subsidiebedrag. Alle huidige subsidie-afspraken worden gestopt, waardoor het mogelijk is om vanuit de visie vanaf 2017 beeldbepalende bestaande, nieuwe en vernieuwde evenementen meerjarig te ondersteunen. In het subsidiebedrag blijft ruimte voor nieuwe, innovatieve ontwikkelingen en projecten op het gebied van kunst, cultuur, culinair (water)sport en sociaal-maatschappelijk en participatie. ü Er wordt een selectieteam ingesteld om de 16
ü
ü
ü
ü
subsidieaanvragen op inhoudelijke en randvoorwaardelijke uitgangspunten te toetsen met mede het doel een zo aantrekkelijk mogelijke jaarprogrammering tot stand te brengen. Het subsidiesysteem is zo ingericht dat er samen met de organisatoren afspraken worden gemaakt over te behalen bezoekersaantallen, mediawaarde en aandacht via sociale media. Indien de afgesproken prestatie-indicatoren niet behaald worden, kan de subsidie geheel of gedeeltelijk worden stopgezet. Meer ondersteuning van de evenementen onder het paraplumerk met onder andere een evenementenagenda zorgt voor verbeterde profilering en promotie, fysieke spreiding van evenementen over de vier focus locaties en spreiding in de tijd. Er zal meer worden samengewerkt met verschillende disciplines, het (toeristisch) bedrijfsleven en een marketingorganisatie om meer synergie en herkenbaarheid te genereren. Met de nieuwe aanpak komt er aparte aandacht voor het faciliteren van nieuwe evenementen van buiten (lees vooral vanuit Amsterdam) die niet zozeer Zaans beeldbepalend zijn, maar wel een grote trekpleister vormen voor nieuwe bezoekers
2016/49989
op de vier focuslocaties. Dit geldt vooral voor het Hembrugterrein. ü De aanpassingen in de subsidieregeling voor evenementen kunnen ook van invloed zijn op de subsidieregeling Culturele Activiteiten Kleinschalige Lokale Initiatieven (pop ups). De culturele activiteiten die hiervoor in aanmerking komen worden in principe eenmalig gesubsidieerd en kunnen bij gebleken succes worden ondergebracht. Door vooraf de aanvragen aan verschillende uitgangspunten te toetsen, zal het mogelijk zijn meer kwalitatieve evenementen binnen een jaarprogrammering tot stand te brengen die beter aansluit bij het gewenste profiel van de stad. Daarnaast kan deze jaarprogrammering gepromoot worden, waardoor er meer gezamenlijke mediawaarde wordt gegenereerd. Wat verandert er vanaf 2017? ü Met de nieuwe aanpak, die in 2017 in werking treedt, investeert Zaanstad in onderscheidende evenementen. Er wordt een nieuwe subsidieverordening ingesteld die het mogelijk maakt meer beeldbepalende evenementen te ondersteunen door middel van een gefaseerde verhoging van het totale subsidiebedrag. Alle huidige subsidie-afspraken worden gestopt, waardoor het mogelijk is om vanuit de visie vanaf 2017 beeldbepalende bestaande, nieuwe en vernieuwde evenementen meerjarig te ondersteunen. In het subsidiebedrag blijft ruimte voor nieuwe, innovatieve ontwikkelingen en projecten op het gebied van kunst, cultuur, culinair (water)sport en sociaal-maatschappelijk en participatie. ü Er wordt een selectieteam ingesteld om de subsidieaanvragen op inhoudelijke en randvoorwaardelijke uitgangspunten te toetsen met mede het doel een zo aantrekkelijk mogelijke jaarprogrammering tot stand te brengen. ü Het subsidiesysteem is zo ingericht dat er samen met de organisatoren afspraken worden gemaakt over te behalen bezoekersaantallen, mediawaarde en aandacht via sociale media. Indien de afgesproken prestatie-indicatoren niet behaald worden, kan de subsidie geheel of gedeeltelijk worden stopgezet. ü Meer ondersteuning van de evenementen onder het paraplumerk met onder andere een evenementenagenda zorgt voor verbeterde profilering en promotie, fysieke spreiding van evenementen over de vier focus locaties en spreiding in de tijd. ü Er zal meer worden samengewerkt met verschillende disciplines, het (toeristisch) bedrijfsleven en een marketingorganisatie om meer synergie en herkenbaarheid te genereren. ü Met de nieuwe aanpak komt er aparte aandacht voor het faciliteren van nieuwe evenementen van buiten (lees vooral vanuit Amsterdam) die niet
zozeer Zaans beeldbepalend zijn, maar wel een grote trekpleister vormen voor nieuwe bezoekers op de vier focuslocaties. Dit geldt vooral voor het Hembrugterrein. ü De aanpassingen in de subsidieregeling voor evenementen kunnen ook van invloed zijn op de subsidieregeling Culturele Activiteiten Kleinschalige Lokale Initiatieven (pop ups). De culturele activiteiten die hiervoor in aanmerking komen worden in principe eenmalig gesubsidieerd en kunnen bij gebleken succes worden ondergebracht bij de paraplu-aanpak, mits passend bij de uitgangspunten. Nader zal worden onderzocht of deze regeling moet worden aangepast of dat het subsidieplafond moet worden verhoogd. Ook is het wenselijk te onderzoeken of deze soms zeer kleinschalige en eenmalige initiatieven op een andere manier kunnen worden ondersteund door bijvoorbeeld versimpelde vergunningverlening.
Wat betekent de verandering in het subsidiebeleid voor de evenementen in 2016? ü De afspraken met de evenementorganisatoren voor 2016 zijn al vastgelegd. ü Er worden bijeenkomsten en gesprekken met organisatoren en locatiehouders georganiseerd om de betrokkenen naar de nieuwe, gewenste situatie te begeleiden. ü De evenementen van dit jaar worden gemonitord om op inhoudelijke gronden, de kwaliteit, de doelgroepen, de verwachte bezoekersaantallen en het draagvlak, te beoordelen ten behoeve van voortzetting onder het paraplu-merk na dit jaar.
8.1 Uitgangspunten voor het toetsen van evenementen bij subsidiëring Zaanstad wil zich onderscheiden met beeldbepalende evenementen die herkenbaar zijn onder een paraplu-merk. Dit merk bevordert dat de evenementen aansluiten bij de geschiedenis, het heden en de toekomst van Zaanstad als de stad van ambacht en maakindustrie. Dit verwijst naar de rijke geschiedenis van houtbewerking, molens, industrie alsmede de hedendaagse voedingsindustrie en toekomstige innovatie. Ook worden evenementen benut als strategische aanjager voor stedelijke ontwikkeling. In het bijzonder de gebiedsontwikkeling Zaan IJ. De verbinding wordt meer dan ooit gelegd met toeristische ankerpunten en economische plekken in 17
2016/49989
de stad (Wormerveer/Zaanbocht, Zaanse Schans, Zaandam Centrum, het Hembrugterrein en de Zaan) Voor de nieuwe subsidieverordening betekent dit ü Kwalitatieve uitgangspunten, zoals de kernkwaliteiten van de stad en gewenst profiel prevaleren ü Vastleggen van prestatie-indicatoren per evenement samen met evenementen-organisator met betrekking tot de bezoekersaantallen, media-waarde, social-media ü Jaarlijkse samenhang optimaliseren (in spreiding van locatie, tijd, doelgroepen) Om de bestaande en nieuwe evenementen beter te kunnen toetsen, hanteren we uitgangspunten die leidend zijn voor het ondersteunen van evenementen. Met betrekking tot de weging van de uitgangspunten is de inhoud het meest belangrijk. Aan de hand van een puntensysteem worden de evenementen beoordeeld. Daarnaast vindt ook een kwantitatieve toetsing plaats met prestatie-indicatoren zoals het aantal bezoekers, het media-bereik en contacten via sociale media. De professionaliteit in aanpak en organisatie speelt ook een belangrijke rol. Tevens zijn zaken als samenwerking en verbinding met andere partijen van belang. De bedoeling hiervan is, dat er meer kwalitatieve en onderscheidende evenementen in de stad komen met een gezond streven naar publieksdeelname en slagkracht. Ook is de onderlinge samenhang belangrijk. Evenementen worden ook ten opzichte van elkaar beoordeeld om een zo sterk mogelijk aanbod te krijgen in diversiteit en spreiding in tijd en locatie. Zaanstad investeert in het behoud aan het evenementenaanbod maar sommige evenementen vallen buiten het evenementenprofiel.
8.2 Systematiek van beoordelen van subsidieaanvragen • 1x per jaar; inzending voor 1 december 2016, uitslag voor 1 februari 2017 • Een zorgvuldig samengesteld selectieteam bestaande uit maximaal vijf personen, waarvan twee externe leden naast afgevaardigden van de gemeente Zaanstad. Evenementenorganisatoren die aanspraak willen maken op de verordening evenementen-subsidie, mogen hun aanvraag voor 1 december van het jaar indienen. Dit betekent dat al dit jaar de aanvragen voor 2017 binnen zullen komen. Op basis van de ingediende projectplannen zal het selectieteam aan de hand van vastgestelde en goed gecommuniceerde uitgangspunten zich over de voorstellen buigen en op basis van de binnengekomen voorstellen een 18
beslissing nemen. De beslissing valt voor 1 februari van het volgende jaar. Indien een activiteit al in januari plaatsvindt, is er eerder dat jaar een besluit genomen. De evenementen kunnen voor meerjarige subsidie worden ingediend. Echter; jaarlijks vindt er een toetsing plaats op de behaalde resultaten en vooraf gestelde prestatie-indicatoren. Indien er teveel wordt afgeweken van de vooraf afgesproken resultaten, kan voortzetting van de subsidie worden geweigerd. Als samenstelling van het selectieteam adviseren wij • Directeur van een marketingorganisatie • Beleidsmaker toerisme gemeente Zaanstad • Beleidsmaker cultuur gemeente Zaanstad • Afgevaardigde uit bedrijfsleven Zaanstad • Onafhankelijk adviseur Evenementen
2016/49989
9. Een blik in de toekomst: mogelijke programmering evenementen 2017 - 2019 Evenementen 2017 - 2019 HEMBRUGTERREIN
januari
Winterfestival
februari
Winterfestival
CENTRUM
ZAANSE SCHANS
WORMERVEER
ZAAN
maart Diverse nautische activiteiten ivm start vaarseizoen
DockYard Warehouse Festival
Slag om de Zaan
mei
Liberty Festival, Art Zaanstad, Linda Festival
Monet-events
Monet-events, Pinksterzaan
Boulevaart
juni
Zaanstad 24
Zaanstad 24
Zaanstad 24
Kook aan de Zaan, Zaanstad 24
Midzomerzaan 3.0
juli
Cultuurcamping, Hembrug Happening
Zaanse Waterfeesten
Zaanse Waterfeesten
Zaanse Waterfeesten
Zaanse Waterfeesten
FIC
FIC
FIC, Uitmarkt voor kinderen
FIC
FIC
FIC, Dam tot Dam weekend, Night of the Zaanse Proms
FIC
FIC
FIC
FIC
FIC
FIC
FIC
FIC, Cacaomarkt
FIC
Lichtfestival langs de Zaan
Lichtfestival langs de Zaan
Lichtfestival langs de Zaan
Lichtfestival langs de Zaan
april
augustus
september oktober november december
Kerstmarkt op de Schans 19
2016/49989
Hoe gaat de jaarprogrammering van evenementen er vanaf 2017 uitzien? Daarover leven bij de betrokkenen (organisatoren, locatiemanagers, bestuurders en ambtenaren) veel ideeën, die vanzelfsprekend nog moeten worden uitgewerkt. Toch kunnen we wel een voorzet geven voor een mogelijke jaarprogrammering onder het label Stad aan de Zaan. Januari - Februari • Winterfestival op het Hembrugterrein of elders op een industriële locatie (nieuw te ontwikkelen)
• Uitmarkt voor kinderen, cultureel festival op de Zaanse Schans (nieuw te ontwikkelen vanuit het evenement kinderboekenmarkt)
April • in het weekend van de derde zaterdag start met het sloeproeien Slag om de Zaan het nautisch seizoen. Dit wordt gevierd tijdens het weekend met feestelijke muziek, bands en andere nautische activiteiten zoals het aanleggen van de bruine vloot etc. • DockYard Warehouse Festival: muziekfestival op het Hembrug
September • Vervolg Festival Industrie Cultuur • Dam tot Dam Weekend (Zaanstad promotie) • Night of the Zaanse Proms, een nieuw klassiek programma met medewerking van het Zaanse mannenkoor op het Hembrugterrein (nieuw te ontwikkelen)
Mei • Liberty Festival op het Hembrugterrein • Linda Festival • Art Zaanstad • Boulevaart-programma (uitgebreide versie van Boulevaart nu – een festival opzet in de Noord, nader te ontwikkelen) • Monet-events (nieuw te ontwikkelen) Juni • Kook aan de Zaan (Zaanse culinaire markt in Wormerveer) • Midzomerzaan 3.0 (nieuw te ontwikkelen muzikaal evenement aan de Zaan in samenwerking met Verskade, inclusief culinaire onderdelen met Zaanse producten) • Zaanstad 24, Amsterdamse formule waarbij alle culturele instellingen en horeca hun deuren 24 uur openstellen en activiteiten organiseren (nieuw te ontwikkelen) Juli • Start van de Zaanse Waterfeesten in juli en augustus. Een nautisch programma met een charity swim, Beach-event, zeilen voor de jeugd, waterpolo, bruine vloot, waterconcert, drijvende camping , etc. etc. op en langs de Zaan met Verkade, de Schans, het Zaans Eiland en de Zaanbocht als focuslocaties (nieuw te ontwikkelen) • Cultuurcamping op het Hembrugterrein (nieuw te ontwikkelen) Augustus • Start Festival Industrie Cultuur met Zaansafari’s en Stadsexpedities 20
Oktober • Vervolg Festival Industrie Cultuur met de cacaomaand/cacaomarkt op de Schans November • Lichtfestival langs de Zaan in samenwerking met Amsterdam Light Festival (nieuw te ontwikkelen) December • Kerstmarkt op de Schans (nieuw te ontwikkelen) Bedenk hierbij: ü Tot 2020 (Sail-jaar) hebben we geen themajaren, maar werken we onder het paraplumerk van Stad aan de Zaan aan de versterking van de formule met de afzonderlijke evenementen. ü Wel kunnen nieuwe evenementen of activiteiten gelanceerd worden, eventueel naar aanleiding van actualiteiten in de stad zoals de opening van het cultuurcluster, de nieuwe fietsbrug bij de Achtersluispolder etc. ü 2021 kan het themajaar van Monet worden ü Het zou ook wenselijk zijn als er vanaf 2017 Monet-events worden ontwikkeld, als opmaat voor 2021: Themajaar Monet ü Een cross-over van een nieuw historisch nautisch event met re-enactment bij de Schans of in de Zaan zou aanslaan ü Activiteiten die ontwikkeld kunnen worden in samenwerking met de culturele instellingen strekken tot aanbeveling (Zaantheater, Zaans Museum en satellietmusea, Fluxus) ü WAK (Week van de Amateurkunst) kan zich meer dan over een week uitspreiden om gericht activiteiten met en voor amateurkunstenaars te ontwikkelen.
2016/49989
10. Eenmalige landelijke evenementen naar Zaanstad halen? Het is mogelijk om op eenmalige basis landelijke evenementen naar Zaanstad te halen, c.q. in te kopen. Deze activiteiten genereren veel tijdelijke media-aandacht en zetten Zaanstad op de kaart. Nadeel is dat ze niet bij de identiteit passen en vaak een groot budget nodig hebben. Meer kansen lijkt een andere aanpak te bieden, waarbij Zaanstad optreedt als gastvrije en succesvolle evenementenlocatie voor Amsterdam De komende jaren kan Zaanstad vooral met het Hembrugterrein en andere grootschalige industriële locaties uitstekend evenementen hosten die vanuit Amsterdam op zoek zijn naar een betere plek. Het Linda Festival en Dock Yard Warehouse zijn hiervan voorbeelden. De gemeente Amsterdam is op zoek naar partners binnen de Metropool Regio Amsterdam om het groeiend aanbod van evenementen en festivals op grondgebied buiten Amsterdam in goede banen te leiden. Zaanstad zou kunnen hosten wat in het eigen aanbod mist (jongerenfestivals) of wat zo goed mogelijk binnen het profiel van de locaties past of economische spin off genereert.
Dat vraagt vanuit de gemeente gerichte samenwerking (co-creatie) met deze organisatoren op het gebied van vergunningen, bereikbaarheid, regelgeving, parkeergelegenheid, veiligheid en promotie.
Voorbeelden EVENEMENT
De Passion Landelijke intocht van Sinterklaas 3FM Serious Request
KOSTEN CA.
€ 1.000.000 € 300.000 € 200.000 - € 500.000
21
2016/49989
11. Samenwerking met een marketingorganisatie en het bedrijfsleven De nieuwe aanpak van de evenementen sluit aan bij de strategische visie van de marketing van Zaanstad om de aantrekkingskracht van evenementen te benutten in de succesvolle marketing van de stad. Daarom zal dit jaar een samenwerkingsformule worden uitgewerkt met een marketingorganisatie over concrete activiteiten en inzet van promotie-budget. Ook kan via een marketingorganisatie de aansluiting met het bedrijfsleven in Zaanstad structureel worden gemaakt. Zaanse ondernemers krijgen steeds meer vertrouwen in de evenementen en verbinden zich aan hun favoriete evenementen door middel van sponsoring of een andere vorm van participatie. Ook is sponsoring ‘in natura’ wenselijk. Het paraplumerk Stad aan de Zaan werft een hoofdsponsor die bepaalde gemeenschappelijke kosten van de organisatoren financiert. Ondernemers kunnen ook ambassadeurs worden van evenementen of een evenement adopteren. Dit onderdeel kan samen met een marketingorganisatie worden uitgewerkt.
22
Het nieuwe Zaanse Ondernemersfonds zal 12% beschikbaar stellen voor sociaal/maatschappelijke en culturele initiatieven. Samenwerking bij de inzet van het ondernemersfonds kan vanuit Stad aan de Zaan worden nagestreefd. Ook kan er vanuit het paraplumerk bemiddeld worden in fondswerving voor de evenementen en gezamenlijke inkoop worden nagestreefd.
2016/49989
12. Verhoging van het budget voor evenementen is gewenst Hier is een pleidooi op zijn plaats om het budget voor evenementen van de gemeente Zaanstad te verhogen. En wel om de volgende redenen: ü Zaanstad is ambitieus wat betreft de kwaliteit en de uitstraling van evenementen op het imago van de stad. Zaanstad wil zich graag onderscheiden met professionele evenementen. ü Zaanstad mist traditie als het gaat om het organiseren van succesvolle, grote publieksevenementen. Het vertrouwen bij bezoekers, fondsen en sponsoren moet groeien. ü De ambitie om Zaanstad met beeldbepalende evenementen te profileren maakt extra financiering nodig om onderscheidende evenementen mogelijk te maken en te ontwikkelen. ü Zaanstad bestaat uit zeven kernen. De ambitie is om de evenementen te richten op vier focuslocaties en de Zaan. Deze vier locaties hebben een eigen karakter die ook onderscheidende evenementen nodig hebben. Om impact op bewoners en bezoekers te krijgen, is een zekere hoeveelheid evenementen nodig, verspreid over de vier focuslocaties en de Zaan, en verdeeld over het jaar.
De Gemeente Zaanstad trekt nu € 2,10 euro uit per inwoner voor de evenementen in de stad. Zoals onderstaande vergelijking laat zien is dat nog altijd ruimschoots beneden wat vergelijkbare gemeenten in ons land aan evenementen besteden. Het effect van die veel hogere budgetten voor evenementen is te merken in de rangorde van grote steden op evenementengebied. Wat betreft aantal evenementen en aantal bezoekers scoort Zaanstad rond de 40e plaats onder de 50 grote steden, de andere gemeenten doen het veel beter.
23
2016/49989
Benchmarking met andere gemeenten (bron: evenementenmonitor top 50 gemeenten, 2014) GEMEENTE
INWONERS
GEMIDDELD
FOCUS OP
SUBSIDIEBUDGET
BUDGET PER INWONER
Haarlem
156.000
€ 508.000
bevrijdingspop, Jazz, eenmalig 3FM Glazen Huis
€ 3,25
Alkmaar
107.000
€ 562.000
kaasmarkt/ kaeskoppenstad
€ 5,25
Arnhem
150.000
€ 422.000
Sonsbeek festival en fashion
€ 2,81
Dordrecht
118.000
€ 794.000
kerstmarkt en spreiding van cultuurevenementen
€ 6,73
Ranglijst evenementen top 50 Nederlandse gemeenten 2014 AANTAL
ZAANSTAD
HAARLEM
ALKMAAR
DORDRECHT
ARNHEM
Evenementen
44
15
30
16
7
Evenementen/1.000 inwoners
39
20
30
5
11
Bezoekers
42
7
22
13
12
Dordrecht
46
2
19
5
13
De komende jaren ziet de verdeling van de budgetten voor evenementen in Zaanstad er als volgt uit:
Financiën evenementen 2016
2017
2018
2019
€ 200.000
€ 200.000
€ 200.000
€ 200.000
Water/sport
€ 47.000
€ 66.000
€ 66.000
€ 66.000
Nieuwe evenementen
€ 42.000
€ 50.000
€ 50.000
€ 50.000
€ 289.000
€ 316.000
€ 316.000
€ 316.000
€ 40.000
€ 45.000
€ 50.000
Hembrug Centrum Zaanse Schans Wormerveer Totaal
Totaal Kwartiermaker
€ 27.000
Promotie (door ZM)
€ 40.000
Gefaseerde groei van het budget vanaf 2018 naar het SAILjaar 2020 De aanbeveling is om halverwege 2018 een evaluatie te organiseren over de resultaten van de nieuwe aanpak. Indien het behaalde resultaat de behoefte rechtvaardigt het budget te verhogen, is het voorstel dit te verhogen naar € 400.000 , waardoor de
24
gemiddelde besteding per inwoner stijgt naar € 2,65 per jaar. Voor het themajaar van SAIL 2020, is de aanbeveling om tijdig aan de hand van de ambitie de begroting voor 2020 (SailAmsterdam) vast te stellen, opdat de activiteiten in het kader van Sail kunnen worden voorbereid en geprogrammeerd
2016/49989
13. Evenementen ondersteunen vraagt meer dan subsidie alleen Behalve subsidieverstrekking heeft de gemeente ook andere mogelijkheden om de evenementen van Stad aan de Zaan te ondersteunen. Aanbevelingen ü vergunningen aanpassen, voor kleine evenementen de procedure versimpelen ü eventuele benoeming toekomstige evenementenlocaties ten behoeve van vastlegging in de bestemmingsplannen ü evenementenkalender op de website van Zaanstad plaatsen en up to date houden ü faciliteiten zoals bebording, vuilnis ophalen, afzetten met lint zou meer gestandaardiseerd en zichtbaarder aangeboden kunnen worden ü gemeenschappelijk inkoop voor evenementenverzekering met Zaanse korting ü gemeenschappelijke promotie / media-inkoop via paraplumerk Stad aan de Zaan ü bijeenkomsten (1 of 2x per jaar) met organisatoren om kennis en ervaringen uit te wisselen en om samenwerkingen en cross-overs te stimuleren. ü locaties onder de aandacht brengen bij evenementenorganisatoren cq prepareren voor gebruik ü ondernemersfonds ü ambassadeurs werven voor evenementen ü bemiddeling bij sponsor- en fondsenwerving
25
2016/49989
14. Aanbevelingen ten aanzien van coördinatie en planning De gelden en de coördinatie van de evenementen onder Stad aan de Zaan kunnen worden ondergebracht bij een marketingorganisatie of gefaseerd vanuit de gemeente extern in een nieuw evenementenfonds geplaatst. Het voordeel voor een marketingorganisatie kan zijn dat hierdoor goodwill bij externe partijen wordt gecreëerd en de samenwerking met de evenementenorganisatoren zichtbaarheid en draagvlak oplevert. De coördinatie, samenwerking, selectie, monitoring en stimulering van de evenementenportefeuille vergt tijd en aandacht. Hiervoor moeten uren beschikbaar worden gesteld. Tot oktober 2016 is dat geborgd vanuit de opdracht aan de kwartiermaker. De inschatting is dat hiermee gemiddeld 4 uur per week gemoeid zal zijn. . De voorstellen die ter versterking en verandering van het evenementbeleid worden gedaan, zullen na goedkeuring worden uitgewerkt in een aangepaste subsidieregeling. Alle evenementorganisatoren zullen hiervan in maart op de hoogte worden gesteld en worden uitgenodigd voor een informatiebijeenkomst in april over de nieuwe aanpak in het evenementenbeleid. Een inspirerende on-line folder wordt gemaakt met de voorwaarden om tot de regeling toegelaten te worden. De organisatoren zullen hierbij worden gestimuleerd om binnen de nieuwe spelregels 26
vernieuwingen en verbeteringen aan te brengen in hun projectplannen en deze tijdig in te dienen. Ook worden professionele nieuwkomers met nieuwe formules en projectplannen van harte uitgenodigd.
2016/49989
Bijlage 1. Overzicht van gesubsidieerde evenementen in Zaanstad 2016 Programmering evenementen 2016 HEMBRUGTERREIN
januari
CENTRUM
ZAANSE SCHANS
WORMERVEER
ZAAN
Geschiedenis van tranen
februari Wie is de Mol Experience
maart april mei
Dockyard
Slag om de zaan
Elif, Liberty Festival, Art Zaanstad, Linda Festival
Samen Saens
WAK
juni
september
FIC
Slag om de Zaan Boulevaart
Midzomerzaan, Midzomer op de zaan, WAK
WAK
Babbels live, WAK
WAK
Cityswim
Kinderboekenmarkt
Kook Festival
Beachevent
juli augustus
Pinksterzaan
Good Vibes Festival
FIC, Dam tot Dam weekend
oktober
FIC
november december Evenementen met subsidie
Bekende evenementen zonder subsidie
In deze bijlage geven wij een korte karakteristiek van de evenementen die in 2016 door de gemeente Zaanstad worden gesubsidieerd, en enkele belangrijke evenementen die niet worden gesubsidieerd.
start van het nautisch seizoen markeren via een uitbreiding met andere nautische activiteiten, bijvoorbeeld de bruine vloot. Het is een beeldbepalend, sfeervol evenement aan de Zaan dat op basis van de plannen versterking en uitbreiding vraagt.
Centrum
Midzomer Zaan (jubileumversie) (beeldbepalend evenement in transitie) /Midzomer op de Zaan Deze twee activiteiten maken onderdeel uit van het 10 jarig jubileum van MidzomerZaan. Dit festival dat is gestart als muzikaal cross-over festival viert zijn 2e lustrum, waar tevens de beide organisatoren afscheid nemen. Deze activiteit in het centrum, in de Koekfabriek aan de Zaan, is gestart als onderscheidende activiteit aan de Zaan, gericht op de wat meer geïnteresseerde doelgroep. In het meest succesvolle jaar zijn 10.000 bezoekers getrokken .Gemiddeld trekt dit evenement maximaal 5000 bezoekers. De toekomst is onduidelijk. Er treedt een nieuw team aan met nieuwe ideeën omtrent de koppeling van het muzikale aanbod aan de Verskade; het culinair samenwerkingsverband in de Koekfabriek. Op basis van de nieuwe plannen zal de voortzetting en de hoogte van de subsidie worden bepaald. Midzomer op de Zaan heeft een lokaal/regionaal karakter, is een 2-daags evenement en vindt plaats in juni. Het trekt vooral bewoners van 30 jaar en ouder, ook afhankelijk van de programmering .
Slag om de Zaan (beeldbepalend evenement) Dit jaarlijkse roeifestijn vindt plaats aan de kade van de Koekfabriek op de derde zaterdag van april. Hieraan doen circa 60 landelijke sloepen mee en het trekt totaal 4000 bezoekers. Het is een lokaal-regionaal evenement met een landelijke uitstraling, gezien de deelnemers die uit het hele land komen. Het levert prachtige beelden op van een activiteit op de Zaan als toeristisch-recreatieve ader. De groeipotentie wat betreft deelnemers is beperkt gezien de logistieke mogelijkheden aan de kade. Wel is het mogelijk om meer publiek te trekken langs de Zaan gedurende het evenement door participatie van horeca en andere instellingen. Dit evenement kan de
27
2016/49989
Pix Filmfestival Dit filmfestival vindt eenmalig plaats, voor en door jongeren in de leeftijdscategorie van 12 tot 18 jaar, in samenwerking met Fluxus en het voortgezet onderwijs, eind 2016. Op basis van het resultaat en de vervolgplannen kan worden bekeken of en hoe deze jongerenactiviteit voortgezet zou kunnen worden. Geschiedenis van tranen Dit was een eenmalig theatrale voorstelling die speciaal voor het themajaar 2016, 100 jarige viering van de watersnoodramp in Waterland en omstreken, is gemaakt. Het evenement vond plaats in januari. Het bezoekersaantal is nog niet bekend. Ronde van Noord-Holland Deze Noord-Hollandse fietstour start en finisht in het centrum van Zaanstad en wordt al jaren door de gemeente ondersteund. Dit jaar vindt de ronde voor het laatst plaats in Zaanstad, dus ze zal niet meer in de programmering terugkeren. De week van de amateurkunst Dit is een landelijke manifestatie die in de toekomst meer in de tijd gespreid zal worden. De inzet voor de komende jaren is hoe amateurkunstenaars meer verbonden kunnen worden aan al bestaande evenementen. Er bestaat een mogelijkheid om in 2018 en 2019 gastlocatie te zijn voor deze landelijke manifestatie. Deze plannen worden uitgewerkt. Samen Saens Festival Dit festival wordt georganiseerd door stichting Animo en vindt plaats voor de tweede keer in mei. Het strekt zich uit over 3 dagen en heeft het karakter van een culinair, laagdrempelig multicultureel festival met veel kinderactiviteiten. Het vindt plaats op de Burcht en heeft vorig jaar zo’n 15.000 bezoekers getrokken. Het Samen Saens Festival heeft de samenwerking gezocht met het Zaantheater.Het festival is niet gerelateerd aan de inhoudelijke doelstellingen van het nieuwe evenementenbeleid en trekt vooral een lokaal publiek. Good Vibes Dit is een cultureel festival voor jongeren dat in augustus voor de 2e keer wordt georganiseerd. Het trekt ongeveer 2000 jongeren en is divers van opzet. Het festival past inhoudelijk niet bij de doelstellingen van het nieuwe evenementenbeleid, maar trekt wel een jongeren-doelgroep.
28
Dam tot Dam weekend (beeldbepalend evenement) Met vier activiteiten trekt het Dam tot Dam weekend 87.000 deelnemers. Dit grote sportevenement is wat deelnemers betreft het grootste evenement ter wereld en trekt een economische spin off van meer dan 3 miljoen euro. Het heeft een landelijke uitstraling en zal niet meer als gesubsidieerd evenement worden opgenomen, maar met Zaanstad als promotiepartner verder gaan. De samenwerking in de binnenstad met instellingen en MKB kan verder benut worden. Ook kan de zichtbaarheid van Zaanstad en de hospitality van Zaanstad beter worden uitgewerkt langs de route en via goody-bags aan de deelnemers. Hiertoe worden nieuwe plannen ontwikkeld. In 2019 bestaat de Dam tot Dam loop 35 jaar.
Zaanse Schans Pinksterzaan (beeldbepalend evenement). PinksterZaan vindt voor de vierde keer plaats op de Zaanse Schans, het is een 1-daags evenement in mei en trekt gemiddeld 3.000 bezoekers, voornamelijk lokaal en een beetje regionaal. Het is een sfeervol historisch evenement met re-enactment en past inhoudelijk zeer goed op de locatie. Het heeft groeipotentie mits goed gelokaliseerd op de Zaanse Schans en is een trekker voor de eigen bewoners. Kinderboekenmarkt (beeldbepalend evenement) Een jaarlijks terugkerende culturele ontmoeting van ouders/ kinderen met schrijvers, culturele instellingen, voorstellingen en andere verrassende optredens. Het evenement wordt gewaardeerd door zowel publiek als samenwerkingspartners en is een trekker voor het lokale en regionale publiek op de Zaanse Schans. Het wil zich verder ontwikkelen tot Zaanse Uitmarkt of Festival de komende periode. De kinderboekenmarkt trekt nu circa 10.000 bezoekers. Het is een 1 daags evenement in juni en vindt plaats op zaterdag. Het evenement heeft zeker groeipotentie. Gezien de locatie zal er creatief gezocht moeten worden naar fysieke mogelijkheid tot uitbreiding.
2016/49989
Zaanse Schans / Hembrugterrein / Zaan Festival Industrie Cultuur (beeldbepalend evenement) Dit Festival focust zich in augustus, september en oktober op de succesnummers van vorig jaar (Zaansafari en de Cacaomaand), Stadsexpedities en de Nacht van de Industrie op het Hemburgterrein. Het vindt voor de 2e keer plaats en past inhoudelijk precies bij de doelstellingen van het nieuwe evenementenbeleid. Het strekt zich uit over de vier focuslocaties en de Zaan. Deze komende editie zal gewerkt worden aan betere, duurzame verbinding met de industriële ondernemers en zal worden gewerkt aan een groter, bovenlokaal publieksbereik. Het festival heeft grote groeipotentie en zal de komende jaren werken aan professionaliteit en versterking van het project in mankracht. De eerste editie trok circa 6000 bezoekers, voornamelijk lokaal.
Zaanstad Noord- Krommmenie BouleVaart Het vorig jaar gestarte evenement BouleVaart vindt plaats op 29 mei op een industriële locatie aan de Nauernase Tocht in Krommenie en is een samenwerkingsverband tussen vrijwillige organisatoren en het bedrijfsleven/ instellingen in Krommenie. Het creëert reuring tussen bewoners en aanbieders, is laagdrempelig en is ambitieus in de plannen tot uitbreiding. Het is een1 daags evenement en trekt 3.000 bezoekers. Mits verdere aansluiting met andere activiteiten in Noord en betere cofinanciering van fondsen en bedrijven is dit een evenement in de categorie sociaal maatschappelijk dat voor Zaanstad Noord kan uitgroeien tot een sterker evenement.
Hembrugterrein Elif Dit is de laatste editie van een theatraal vierluik; een professionele voorstelling op locatie, dat verhaalt over het leven van arbeiders in Zaanstad. Het heeft een multicultureel karakter, is geschikt voor scholen en trekt alle leerlingen van het primaire onderwijs (4200). In de weekenden is het ook toegankelijk voor jongeren en volwassenen. Het zal 4000 tot 5000 bezoekers trekken, vindt plaats van mei tot juni en heeft een eenmalig karakter. ArtZaanstad (beeldbepalend evenement) Art Zaanstad 2016 vindt voor de vijfde keer plaats op het Hembrugterrein, is een tweedaags evenement dat tot nu toe 6000 bezoekers trekt. Het is goed georganiseerd, past goed op het Hembrugterrein en heeft groeipotentie tot 10.000 a 15.000 bezoekers met een lokaal-regionaal karakter. Ook zouden meer samenwerkingsverbanden met bedrijven op het Hembrugterrein en eventueel ook binnen de stad kunnen worden aangegaan. Liberty Festival (beeldbepalend evenement) Dit festival vindt voor de derde keer plaats. Met het speelse militaire karakter past het uitstekend bij de locatie; het is verspreid over het hele terrein en is zeer goed georganiseerd. Er zijn re-enactment groepen en het biedt een grote variatie aan activiteiten voor oud en jong gedurende een weekend in mei. Het trekt tot nu toe 6.000 bezoekers en het heeft een groeipotentie tot 10.000 a 15.000 bezoekers. Afhankelijk van de mogelijkheden die het Hembrugterrein in de toekomst voor dit soort grootschalige publieksactiviteiten biedt kan het zich hier op locatie uitbreiden. Dit is ook bepalend voor de voortzetting in de programmering.
Wormerveer Kook aan de Zaan (beeldbepalend evenement) Dit culinaire festival vindt plaats in juli in Wormerveer en is de 3e editie. Het is een 1-daags evenement aan de Zaan. Met de Wormerwand als industrieel decor en het grote aanbod aan culinaire versnaperingen, pop-up terrasjes en optredens, is dit een grote publiekstrekker die, mits logistiek goed georganiseerd, kan uitgroeien tot 15.000 bezoekers. Het evenement is lokaal-regionaal van karakter en kan meer betekenen als regionaal evenement. Meer profilering met Zaanse producten en/of producenten maakt dit evenement meer onderscheidend voor Zaanstad.
29
2016/49989
Niet gesubsidieerde evenementen, maar wel kwalitatief of onderscheidend met een boven regionaal/landelijk karakter:
Hembrugterrein Linda Festival Dit festival vindt voor de eerste keer plaats op het Hembrugterrein en in mei en heeft de intentie op basis van het succes meerjarig te worden. Het is een tweedaags evenement en hoopt 8.000 bezoekers per dag te trekken. Het heeft landelijke uitstraling is derhalve een grote publiekstrekker voor Zaanstad. De bereikbaarheid over het water kan worden versterkt door meer boten te laten varen gedurende dit evenement.
DockYard Warehouse Festival Dit techno-dance festival vindt plaats op het Hembrugterrein bij Taets in april en trekt circa 5000 jongere bezoekers uit Amsterdam en de regio. Ook hier is er behoefte aan versterking van de bereikbaarheid over het water door een uitbreiding van het varend vervoer. Wie is de Mol Experience – dag bij Taets trekt ca. 1500 bezoekers. Voor de fans van het populaire programma Wie is de Mol van AvroTros is er op 19 maart de mogelijkheid om de presentator en de kandidaten van het 16e seizoen te ontmoeten bij Taets. Er is een veiling voor het goede doel, er zijn interviews, optredens en andere belevenissen.
Krommenie (Noord) Babbels Live Dit is een groot populair succesvol muziekfestival met jaarlijks landelijk bekende acts in Krommenie, grote publiekstrekker, professioneel georganiseerd met gemiddeld 10.000 bezoekers. Het vindt plaats in juni.
30
2016/49989
Bijlage 2: gesprekspartners in proces nieuwe aanpak evenementen 2016 – 2019 Gesprekspartner
Organisatie
Lex Kruijver
De Nieuwe Aanpak
Dick Emmer
Wethouder Cultuur gemeente Zaanstad
Marianne van Kalmthout Marlies Romeijnders Miranka Stel Gert Grandiek Monique Nellen-Klopper Janine Elsinga-Trumpie
Hoofd communicatie en kabinet Gemeente Zaanstad Netwerken & markten gemeente Zaanstad Vakspecialist gemeente Zaanstad Programmamanager ZaanIJ gemeente Zaanstad adviseur vergunningen gemeente Zaanstad Visiespecialist Gemeente Zaanstad
Marieke Ros
spelverdeler, gemeente Zaanstad
Eric de Niet
Visiespecialist Gemeente Zaanstad
Pauline Souren Anne Marie Dees Onno Lassooy Bas Boeker Peter Sikkes Esther Lagendijk Peter Jan van Steenbergen Bas Husslage Peter Tates Leon Hamming Joost Kuipers Ton Komen Ferdinand Vreugdenhil
Vakspecialist Gemeente Zaanstad Account Manager Amsterdam Marketing LassooyDesign / UITdeZaanstreek Directeur Hembrug Ontwikkeld, RVB Festival Hembrug Happening Cultureel Kwartiermaker Hembrugterrein Directeur Zaanse Schans Stichting Monet in Zaandam Directeur Taets Arts & Events De Saenkanter/Hotspot Wormerveer Hotspot Wormerveer Stichting Stad aan de Zaan Festival Industrie Cultuur
Ed Pielkenrood
MidzomerZaan
Peter van Es
MidzomerZaan
Pieter Grandiek
Kinderboekenmarkt/Cacaomarkt
Willemijn Bos
Kinderboekenmarkt/Cacaomarkt
Jan Hovers Karen Schoen Tineke Alberts Majanka Frohlich Harry Swinkels Isabella de Jong Frans Wittenberg
Directeur Zaans Museum Kook aan de Zaan Boulevaart Fluxus/projectleider WAK directeur Fluxus directeur Art Zaanstad/Kunstuitleen Stichting Binnenstad Management
Ad de Lange
Babbels Live
Kim Muller
Zaantheater
Angelique Finkers
Zaantheater
Paul Riteco
Brouwerij de Hoop, Restaurant de Vrede
Ruud Keinemans
Restaurant De Hoop Op d’Swarte Walvis
Bas Kinsbergen
BIND Hembrugterrein
Peter Bottelier
Ondernemersvereniging ZON
31
2016/49989
gemeente Zaanstad Stadhuisplein 100, 1506 MZ Zaandam Postbus 2000, 1500 GA Zaandam T 14 075
[email protected] www.zaanstad.nl
