KRIMP & TRANFORMATIE OLD SCHOOL/NEW SCHOOL HTO SCHAKELSEMESTER TU DELFT SEMESTERBOEK NAJAAR 2012
2
VERANTWOORDELIJK TEAM
Ontwikkelteam Verantwoordelijk hoogleraar Prof. ir. M. Riedijk Leerstoel architectonische compositie.
Inhoudelijk coördinator HTO Schakelsemester ir. Paulien Bremmer afdeling architectuur
[email protected]
Student-assistent HTO Schakelsemester & Doorstroom ing. Jan Maarten Mulder afdeling architectuur
[email protected]
3
najaar 2012 faculteit bouwkunde redactie: ir. Paulien Bremmer; ing. Jan Maarten Mulder
4
5
6
INHOUDSOPGAVE
VERANTWOORDELIJK TEAM
4
INHOUDSOPGAVE
7
ORIENTATIE OP HET SEMESTER themathiek en inhoud hoofdlijnen programma studielastverdeling WO doorstroom leermiddelen
9 10 11 13 15
COMMUNICATIE blackboard
16
ONDERWIJSEENHEDEN integraal architectonisch ontwerpproject competenties en eindtermen beoordelingscriteria toelating tot de masters
21 23 25 27
ONTWERPPROJECT
28
KRIMP & TRANSFORMATIE programma van week tot week
34
EINDWERKSTUK
52
VAKKEN architectuur-, kunst, en stedenbouwgeschiedenis 3 architectonische basisbegrippen 3 stedenbouwkunde basisbegrippen methode en analyse bouwmanagement en -economie tools for presentation
54 55 56 57 58 59
PLATTEGROND FACULTEIT BOUWKUNDE
60
BRONNEN
62
7
8
ORIËNTATIE OP HET SEMESTER
Thematiek en inhoud
Eindtermen voor het schakelsemester De kennis, inzichten en vaardigheden waarover een student aan het eind van het schakelsemester minimaal moeten beschikken zijn de volgende;
Centraal thema Het schakelsemester vormt een brug tussen bachelor opleidingen bouwkunde aan Nederlandse Hogescholen en de Master of Science opleiding van de faculteit Bouwkunde van de TU Delft. Het schakelsemester is in de eerste plaats bedoeld om afgestudeerde HTO-bouwkunde studenten in relatief korte tijd de wetenschappelijke (ontwerp)werkwijze van de opleiding Bouwkunde eigen te laten maken. Dit betekent. 1.
Het ontwikkelen van een planmatige en methodisch beargumenteerde werkwijze.
2.
Het ontwikkelen van een kritische houding ten aanzien van het kijken naar sociaal-culturele, economische en technologische ontwikkelingen BINNENDEMAATSCHAPPIJENDANSPECIlEKOPHET gebied van de bouwkunde.
3.
Het leren beargumenteren van denk en ontwerpstappen.
$ESTUDENTISOPBASISVANSPECIlEKEKENNISINSTAAT tot het ontwikkelen en toepassen van een creatieve en wetenschappelijke werkwijze op (steden)bouwkundige vraagstukken en ontwerpen; tot het innemen van een eigen, beargumenteerde positie ten aanzien van (steden) bouwkundige vraagstukken en ontwerpen. Verschillende bouwkundige disciplines in een eenvoudig ontwerp voor een openbaar gebouw te integreren; De student heeft bovendien een voldoende brede bouwkundige basiskennis en kennis van architectuur, kunst, en stedenbouwgeschiedenis en theorie;
Aan de hand van een integraal ontwerpproject wordt ingezoomd op de verschillende disciplines. Architectuur, Stedenbouw, Bouwtechnologie en Real Estate & Housing komen alle vier terug in een door de student te ontwikkelen ontwerp voor een openbaar gebouw en een openbare buiten ruimte op een gegeven locatie in Amsterdam. Naast het ontwikkelen van een wetenschappelijk ontwerp werkwijze en het ontwikkelen van een onderzoekende houding komt binnen het ontwerpproject ook het toepassen van kennis aan de orde. Daarnaast oefent de student in de oefening ‘methode en analyse’ met het analyseren van ontwerpen binnen de stedenbouw en architectuurgeschiedenis of het huidige discours. De begeleiding voor het ontwerpproject en het analyseproject vindt plaats in groepen van ca. 18 studenten. In de tweede plaats richt het Schakelsemester zich op de verbreding van de algemene bouwkundige kennis door middel van het volgen van een selectie colleges uit de Bacheloropleiding waarin de (architectuur)geschiedenis, theorie en basisbegrippen worden behandeld.
9
Hoofdlijnen programma Het Schakelsemester omvat vier onderwijseenheden: - Integraal Architectonisch Ontwerp - Methode en analyse - Eindwerkstuk - ‘Grondslagen Bouwkunde’ Onderlinge samenhang onderwijseenheden - De kern van het semester wordt gevormd door het ontwerpproject (Integraal Architectonisch Ontwerp). Ondersteuning is er tijdens het project vanuit de vakgebieden architectuur, stedenbouw en bouwtechniek. Tijdens de lunch zijn er inspiratielezingen die het project ondersteunen. Het project wordt afgesloten met een eindmanifestatie.Parallel aan het project wordt er een eindwerkstuk geschreven waarin het ontwerpproces en theoretische aspecten van het ontwerpproject nader worden onderzocht - Naast de intensieve ontwerpactiviteit wordt naar aanleiding van de opgave aan een plananalyse (Methode en analyse) gewerkt, waar precedenten worden onderzocht en verschillende ontwerpoplossingen bespreekbaar worden gemaakt. De lezingen in het kader van ‘Grondslagen Bouwkunde’ vormen de directe ondersteuning door middel van het aanreiken van basiskennis en het behandelen van voorbeeld - ontwerpen. - De collegereeks in het kader van ‘Grondslagen Bouwkunde’ bestaat uit een aantal lezingen die architectuur, stedenbouw, bouwtechniek en RealEstate&Housing bestrijken. Deze geven naast basiskennis en de mogelijkheid tot vragen en discussie, aanleiding tot zelfstudie van de student in literatuur ten behoeve van ontwerp en onderzoek.
10
ORIËNTATIE OP HET SEMESTER
Studielastverdeling ONDERWIJSEENHEDEN Integraal Architectonisch Ontwerp
Architectonisch Ontwerpen 1
Vakcode
Ects
BK8011
8
Stedenbouw Architectonisch Ontwerpen 2
BK8081
8
Bouwtechniek
Contacturen Zelfstudie
Vakreferent
Contactgegevens
32
80
Ir. P. W. Bremmer
[email protected]
32
80
Ir. J.A. Westrik
[email protected]
32
80
Ir. P. W. Bremmer
[email protected]
32
80
Ir. E.J.G.C. van Dooren
[email protected]
[email protected] [email protected]
Eindwerkstuk
BK8091
3
20
64
H. Veldhuis Ir. H.J.M. van de Putte
Methode & Analyse
BK8040
3
32
52
Ir. P. W. Bremmer
[email protected]
Arch-, kunst- en BK3030 stedenbouwgeschiedenis
2
24 16
32 40
Architectonische Basisbegrippen en gebouwenleer 3
BK3010 BK4010
2
Stedenbouwkundige Basisbegrippen 4
BK8060/ BK6020
2
16
BK8070
2
Grondslagen Bouwkunde
Stedenbouw
Bouwmanagement en economie TOTAAL PROGRAMMA VRIJE DEEL
Tools for Presentation
16
[email protected]
[email protected]
Ir. O. Klijn
[email protected]
L. Willekens
[email protected]
40
ir. L.P.J. van den Burg
[email protected]
16
40
Ing. P. de Jong
[email protected]
30
244
596
0
6
6
ir. W. Hendrikson
[email protected]
11
40
H. van Dijk
C. van Wijk
12
ORIËNTATIE OP HET SEMESTER
Doorstroomminor Vanaf september 2006 is het mogelijk om al tijdens het HBO te beginnen aan de overstap naar de Master fase in de vorm van een zogenaamde Doorstroomminor. Echter moet de studenten voor aanvang een Engels en Wiskunde toets AmEGGENENNAARVOLDOENDETOEBEHORENBEHALEN Hogescholen die hierover een overeenkomst hebben afgesloten met de Faculteit Bouwkunde bieden in het derde of vierde jaar van hun opleiding een minor aan van 30 ECTS van gelijk strekkende inhoud, dat vindt allemaal plaats in delft. Informatie over de vakken van het schakelsemester is te vinden op de campussite van van de Faculteit Bouwkunde. Het schakelsemester is geen deel van de Bacheloropleiding van de TU-Delft en kan alleen als een complete eenheid worden gevolgd.
13
14
ORIËNTATIE OP HET SEMESTER
Leermiddelen Onderstaand een overzicht van alle verplichte en aanbevolen literatuur voor het schakelsemester. Aanbevolen OASA 72, terug naar school, Nai uitgevers Rotterdam
Verplicht H. Hertzberger Ruimte en leren, lessen in architectuur 3 010 Publishers, 2008
W. Neutelings,W. en Riedijk.M, Neutelings Riedijk Architects At Work uitgeverij 010 Rotterdam 2004
Barbieri, S.U. en Duin, L Honderd Jaar Nederlandse Architectuur Curtis, W. Modern Architecture Since 1900 Londen: Phaidon Press Inc., 1996
Heeling, Meyer, Westrik Het ontwerp van de stadsplattegrond SUN uitgeverij
Leupen, B., Grafe, C., Körnig, N., Lampe, M. and Zeeuw, ‘Ontwerp en analyse’, P.d. (Uitgeverij 010) Rotterdam
Josselin, de Jong, Hoekstra Het ontwerp van de openbare ruimte SUN uitgeverij
‘Bouweconomie en gebouwexploitatie’, elektronisch dictaat 2004
Meyer, Hoesktra, Westrik Stedenbouwkundige regels van het bouwen SUN uitgeverij
Heynen, Hilde, e.a. Dat is architectuur P.d. (Uitgeverij 010) Rotterdam 2004
Risselada, M. (RED), Raumplan versus plan libre, Deft University Press , 1991
Verplichte achtergrondinformatie ontwerpproject, op blackboard:
Boeijenga, J. Vinex atlas, Uitgeverij 010 Rotterdam, 2008
reader Old school/New school ruimte en leren (gedeeltelijk) OASE 72 (gedeeltelijk) Playgrounds Plannenmap scholen Plannenmap kinderdagverblijven
15
COMMUNICATIE
Blackboard Wat is het blackboard blackboard.tudelft.nl is hét communicatiemiddel tussen de organisatie van het schakelsemester en jou! Op het blackboard zie je wijzigingen in het rooster, aanwezigheid van docenten en andere nieuwsberichten mits je je enrolt hebt voor de vakken. Bovendien is er ook belangrijke inhoudelijk informatie te vinden zoals video’s, uitgave van Volume over bibliotheken en de Plannenmap. Het blackboard is een dagelijkse bron van informatie, bekijk het dus iedere dag!
Inloggen Let op: Je account moet waarschijnlijk eerst geactiveerd worden. Dat kan door te klikken op “activate account”. Inloggen is alleen mogelijk met een Net-ID. Deze heb je ontvangen na je inschrijving als student aan de TU.
Courses Onder “Courses” zijn de vakken te vinden waarvoor je enrolt hebt. Waarschijnlijk zal jouw course list nog leeg zijn. Daarom is het belangrijk om te enrollen. Dit kan door de vakcode in te vullen bij “Course Search”. Klik op GO! Lukt dat niet dan kun je ook op bouwkunde klikken. Daarna
klik je op pre-master AR, enz. Uiteindelijk kom je op een scherm waar alle vakken staan voor jouw semester.
16
Enrollen Na het vinden van je vak kun je, klikken op “Enroll” vanaf nu zul je informatie ontvangen over dat vak. Let op: Je moet je enrollen voor alle vakken van het schakelsemester. Dit zijn:
BK8011 (deel1)
Integraal architectonisch
BK3030 Architectuur-, kunst en steden bouwgeschiedenis 3 BK3010 Architectonische basisbegrippen en gebouwenleer 3 BK6020 Grondslagen van de stedenbouwkunde en landschapsarchitectuur BK8040 Methode en analyse BK8091 Eindwerkstuk
Announcements De nieuwsberichten zijn niet alleen bij courses te vinden maar ook op het beginscherm van het blackboard. In dit gedeelte staan de laatste nieuwsberichten van de verschillende vakken waarvoor je enrolt bent.
Kennismaking Onder het kopje Blackboard Manuals is een presentatie van het blackboard te vinden. Je kunt ook meer informatie vinden over het blackboard onder het kopje “Help”.
17
COMMUNICATIE
Course Documents Onder deze link zijn de documenten te vinden van het vak. De docent kan daar zijn documenten uploaden en de studenten downloaden. Voor het schakelsemester zijn hier ook de plannenmap met een collectie plannen van interessante biliotheken en een editie van Volume over de huidige ontwikkeling van bibliotheken te vinden. Download deze onmiddelijk, want je hebt ze nodig bij de start van het project. Daarnaast zijn er ook vijf video’s te vinden uit de DVD collectie architecten over het werk van onder andere: Zaha Hadid, Peter Zumthor en Jean Nouvel.
Course Information Hier kun je de informatie vinden over het vak zelf zoals: de vakinhoud, leerdoelen, onderwijsvorm en het aantal ECTS. Ook vind je daar de aanbevolen literatuur, wijze van toetsen en de e-mail adressen van deocenten voor inlichtingen.
18
My Student Info Op het blackboard zijn je cijfers te vinden onder MyStudentInfo. Standaard worden de laatste 5 behaalde cijfers weergegeven. Door te klikken op “All results” kun je al je cijfers bekijken. Hier kun je ook de readers bestellen die nodig zijn voor een vak.
Let op: onder de link “ISP” zijn de behaalde isp punten te vinden. Deze zijn erg belangrijk voor het beginnen aan je master opleiding. Controleer deze gegevens dus goed en trek op tijd aan de bel wanneer deze niet kloppen.
Webmail
Je ontvangt de nieuwsberichten ook op je webmail. Deze webmail kun je doorlinken naar je meest gebruikte mailservice. Let op: Je kunt het doorlinken van de mail niet via webmail doen, maar alleen via je eigen mailservice.
BELANGRIJK! Informatievoorziening -
Studenten en docenten zullen op de hoogte worden gehouden van alle wijzigingen, tentamens en colleges via het blackboard. Hierop kan worden ingelogd via www.blackboard.tudelft.nl Algemene informatie over roosters, tentamens, ruimtes en statuten zijn te vinden via www.bk.tudelft.nl Controleer regelmatig je TU-mailadres (…@student.tudelft.nl). Hierop kunnen belangrijke mededelingen komen omtrent inschrijving voor tentamens en andere centraal verstuurde berichten. Tijdens het tweede kwartaal zal er een informatiemiddag over de Mastervarianten Architectuur, Bouwtechnologie. Reals Estate & Housing en Stedenbouw plaatsvinden
19
20
ONDERWIJSEENHEDEN
INTEGRAAL ARCHITECTONISCH ONTWERPPROJECT (16ECTS)
Algemene thematiek en inhoud Integraal ontwerpen is een belangrijk onderdeel van de bouwkunde opleiding van de TU Delft. De student wordt daarom gevraagd in een gegeven plangebied op basis van analyses en ontwerponderzoek op het gebied van architectuur, stedebouw, RE&H en bouwtechnologie, een integraal ruimtelijk ontwerp te maken voor een klein (semi)-openbaar gebouw INEENTEHERINTERPRETERENCONTEXT$AARNAASTREmECTEERTDE student door middel van het eindwerkstuk.
Architectuur, Stedenbouw, Bouwtechnologie en Real Estate & Housing Vakcode en vakomschrijving BK8011 en BK8081 Integraal Architectonisch Ontwerpproject
Het ontwerpprogramma is opgedeeld in een aantal onderdelen. Het eerste kwartaal staat in het teken van analyse en ontwerponderzoek op het gebied van architectuur, stedebouw, RE&H en bouwtechnologie. Het tweede kwartaal wordt met de kennis van de deelonderzoeken op deze diverse vakgebieden een integraal ontwerp gemaakt. Het eindwerkstuk is een VERTALINGVANHETONTWERPONDERZOEKENEENREmECTIEOPHET ontwerp. Oefening in schrijven voor het eindwerkstuk start in het eerste kwartaal. Het eindwerkstuk zelf wordt in het tweede kwartaal geschreven.
Verantwoordelijke docent ir. P. Bremmer architectonisch ontwerpen, utiliteitsbouw
[email protected]
Het ontwerpprogramma zal ondersteund worden door een aantal speciale onderdelen. Gedurende het gehele semester worden er inspiratielezingen aangeboden in zogenaamde lunchlezingen. Verschillende sprekers uit de architectuurwereld zullen alles over hun vakgebied vertellen zodat de student een goede basis krijgt voor het ontwerpen van een openbaar gebouw. Het semester zal worden afgesloten met de eindmanifestatie. Op deze dag worden de projecten door de studenten gepresenteerd. De docenten en studenten selecteren hieruit de beste projecten die een prijs krijgen.
21
22
ONDERWIJSEENHEDEN
Competenties en eindtermen
1.
Voldoende analytisch vermogen heeft ontwikkeld om een ontwerpopgave te interpreteren in relatie tot de samenhangende begrippen context, locatie, programma en typologie (precedenten).
Uit ervaring blijkt dat, de meeste studenten die het schakelsemester nominaal lopen (in 1 keer behalen) al 30 tot 60 ects aan ontwerpervaring hebben opgedaan aan het HBO en bekend zijn met de opgegeven literatuur. Bovendien blijkt logischerwijs, dat als men het eindwerkstuk kiest in de studierichting die aansluit bij de vooropleiding, de studieresultaten hoger liggen. Het gemiddelde eindcijfer dient per ontwerpkwartaal minimaal een 6 te zijn, wordt aangeraden een MSc. track te kiezen die aansluit bij de vooropleiding.
2.
Voldoende conceptueel vermogen heeft ontwikkeld om een stedebouwkundig en architectonisch concept (ontwerp idee) en werkwijze te formuleren in wisselwerking met de gestelde ontwerpopgave en gekozen ontwerpuitgangspunten.
Als een student toch een bewuste keuze maakt om van studierichting te veranderen (bijvoorbeeld van vooropleiding Bt naar MSc track A), zal de ontwerpdocent dit zo goed mogelijk proberen te begeleiden. Er moet dan wel rekening worden gehouden met de mogelijkheid dat het ontwerpproject niet in 1 keer ,maar in 2 keer volgen van het semester, wordt behaald.
3.
Voldoende ontwerpvaardigheid heeft ontwikkeld om een concept ruimtelijk uit te werken op basis van studie van ontwerpvarianten m.b.v. ontwerptechnieken als handschetsen, CAD en modellering (maquettes of 3D animaties).
4.
Voldoende ‘culturele bagage’ heeft om het ontwerp te relateren aan discours bepalende ontwikkelingen, gebouwde precedenten en architecten en bewust is van ‘de grote lijnen’ in de architectuur- en stedebouw geschiedenis.
5.
Voldoende ruimtelijk inzicht en technische ontwerpvaardigheid heeft om het architectonisch concept op samenhangende wijze materieel, bouwtechnisch, bouwmethodisch, constructief en bouwfysisch te interpreteren, vorm te geven en uit te werken tot DO niveau.
6.
Voldoende communicatie vermogen heeft om het ontwerp in woord en beeld, op doelmatige, heldere en coherente wijze te motiveren en verantwoorden. Basis beheersing van een aantal visuele presentatie technieken zoals Handschetsen, CAD, Photoshop, Adobe Illustrator, In Design, maquette bouwen, 3D animatie software zoals Sketch Up, 3D Max ed. Worden hierbij instrumenteel ingezet
7.
Voldoende kritisch vermogen heeft om het eigen ontwerp en ontwerpproces te evalueren, hierop te REmECTEREN ENINHETONTWERPTEVERWERKEN
#OMPETENTIEPROlELONTWERPPROJECT In het ontwerpproject dient de student aan te tonen dat hij:
23
Eindtermen kwartaal 2 De student kan op basis van een locatie in een gegeven plangebied een integraal architectonisch en stedenbouwkundig en idee ontwikkelen (ruimtelijk concept).
Eindtermen ontwerp algemeen; De student kan aan de hand van een gegeven problematiek in gegeven deelopdrachten relevante analyses, concepten en ontwerpmodellen ontwikkelen. Hij kan met behulp van theoretische begrippen de deeloplossingen op het gebied van de architectuur, de stedenbouw, real estate en housing en bouwtechnologie in een hoeveelheid aan ontwerpmodellen onderzoeken en kwaliteiten binnen het ontwerponderzoek afwegen en benoemen.
De student kan het idee op stedebouwkundig, architectonisch en bouwtechnisch niveau integraal uitwerken in een ontwerp.
De student kan op een locatie in een gegeven plangebied met bestudering van relevanteprecedenten en modellen, binnen EENGEGEVENGEFASEERDET DSPERIODEEENINTEGRAALONTWERP MAKEN( KANMETBEHULPVANTHEORETISCHEBEGRIPPEN HET stedenbouwkundige en architectonische idee (concept) van het ontwerp methodisch beargumenteren en verantwoorden. $ITZOWELMONDELING SCHRIFTEL KALSGRAlSCH)NBETREFFEND integraal ontwerp kan de student in samenhang met het RUIMTEL KECONCEPTEENMATERIEELCONCEPTONTWIKKELEN WAARIN beeld, functie en ruimte in wisselwerking met constructie, klimaat en materiaalaspecten staan. De student kan het betreffende integrale ontwerp voorzien van een technische uitwerking. Eindtermen kwartaal 1 De student kan op basis van deelopdrachten komen tot relevante architectonische stedenbouwkundig en bouwtechnische analyses.
De student kan de verschillende fasen in de ontwikkeling van het architectonisch idee en schetsontwerp beargumenteren OPGRONDVANSOCIALE RUIMTEL KE ECONOMISCHEENTECHNISCHE randvoorwaarden. De student kan de kwaliteit van uw ontwerp in zijn stedenbouwkundige context kernachtig onder woorden brengen. De student kan de kwaliteit van de materialisering van het ontwerp kernachtig in woord en beeld weergeven. De student kan een passend klimaatsysteem ontwikkelen. De student kan aspecten van duurzaamheid binnen zijn ontwerp passend ontwikkelen De student kan een structuur ontwikkelen, waarin ruimtelijke en constructieve aspecten samengaan. De student kan de afwerkconstructie van het ontwerp op gepast schaalniveau in bouwkundige tekeningen presenteren.
De student kan op basis van deelopdrachten architectonische stedenbouwkundig en bouwtechnische ideeen onderzoeken en afwegen.
De student kan de kwaliteit van het intergrale ontwerp kernachtig onder woorden brengen.
De student kan diverse deelopdrachten op basis van diverse relevante concepten uitwerken in een veelheid aan deelontwerpen. De student kan de verschillende fasen in de ontwikkeling van de diverse deelontwerpen beargumenteren op grond VANSOCIALE RUIMTEL KE ECONOMISCHEENTECHNISCHE randvoorwaarden en uitgangspunten. De student kan de kwaliteit van de diverse deel-ontwerpen kernachtig onder woorden brengen.
24
ONDERWIJSEENHEDEN
Beoordelingscriteria
Beoordeling Bk8081 (ontwerpen kwartaal 2) Voor kwartaal 2 (Bk8081) geldt dat in week vier, architectuur deel 3 en stedebouw deel 2 worden beoordeeld. Architectuur deel 3 wordt beoordeeld met een voldoende of onvoldoende en stedebouw deel twee met een eindcijfer. In week acht worden Architectuur deel 3 + 4 in zijn totaal en bouwtechniek deel 2 beiden beoordeeld met een eind cijfer. Alleen een cijfer 5.0 of hoger kan éénmaal worden herkanst. De herkansingsmogelijkheid is binnen twee weken na de eindbeoordeling in de vorm van een ‘reparatieopdracht bij de betreffende ontwerpdocent. BK 8081 is gehaald wanneer de drie cijfers voor architectuur, stedenbouw en bouwtechnologie uit kwartaal 2, gemiddeld een 6.0 of hoger is. Bovendien moet één van de drie cijfers gemiddeld een 5.0 of hoger zijn.
Beoordeling Bk8011 (ontwerpen kwartaal 1) Voor kwartaal 1 geldt dat in week vier, architectuur deel 1 en stedebouw deel 1 worden beoordeeld door middel van een voldoende of onvoldoende. In week acht wordt Bouwtechniek deel 1 met een voldoende of onvoldoende beoordeeld. Architectuur deel 1 + 2 worden in week acht in zijn totaal beoordeeld met een eind cijfer. De voldoende / onvoldoende beoordeling voor architectuur deel één vervalt hiermee. Een vijf in een onderdeel kan worden gecompenseerd door twee voldoendes voor de andere onderdelen en een van die onderdelen moet minimaal zijn beoordeeld met een 7. Alleen een cijfer 5 of hoger kan éénmaal worden herkanst. De herkansingsmogelijkheid is binnen twee weken na week 8 in de vorm van een ‘reparatieopdracht’ bij de betreffende ontwerpdocent. Bk8011 is behaald wanneer alle onderdelen voldoende (een voldoende, of een 6 of hoger) zijn tenzij deze volgens bovenstaande gecompenseerd kunnen worden. Alleen wanneer kwartaal 1 is behaald kan de student doorstuderen in kwartaal 2.
Beoordeling Bk8091 (eindwerkstuk) Het werkstuk wordt diverse malen beoordeeld met een ‘GO’ of een ‘NO-GO’. Alleen wanneer de student alle keren een ‘GO’ heeft behaald, voor dit onderdeel, kan de student verder in de masters studeren. Wanneer de student voor één van de beoordelingen een ‘NO-GO’ haalt moet hij, om verder te kunnen studeren in de masters, het gehele ontwerpproject herkansen.
BELANGRIJK! Informatievoorziening -
Lees deze pagina goed door, de beoordelingscriteria zijn streng! Zorg er dus voor dat je alles op de juiste wijze afrond, anders kan je tegen problemen aanlopen verderop in je Master.
25
26
ONDERWIJSEENHEDEN
Toelating tot het Masteronderwijs Om deel te kunnen nemen aan het Masteronderwijs dat start in februari 2013, moeten studenten die het Schakelsemester volgen gehele Schakelsemester hebben afgerond, bij de controle voor de toelating tot de Masteropleiding en moeten de cijfers correct in Osiris verwerkt zijn. HERKANSING Tijdens het schakelsemester en het semester erna is er de mogelijkheid om alle vakken en het ontwerpproject te herkansen. Meld je tijdig aan voor de tentamens en herkansingen, houdt hiervoor je studentenmail en de Blackboard community Onderwijsnieuws in de gaten.
27
De ontwerpopgave: OLD SCHOOL/ NEW SCHOOL
Landelijk dringt zich een groeiende vraag naar kinderopvang op. De vraag naar buitenschoolse opvang voor kinderen van 4 tot 12 jaar is groot, het aanbod van ruimte laag. Er is een grote behoefte aan de ontwikkeling van scholen waarin buitenschoolse opvang door gecombineerd ruimtegebruik een duurzamer gebouw voor kinderen wordt.
KRIMP EN TRANSFORMATIE, locatie: Biggekerke; de transformatie van het bestaande schoolgebouw in een buitenstedelijke situatie ten gevolge van krimp van het aantal leerlingen maar groei van de vraag naar BSO-plaatsen door aanpassing en multifunctioneel gebruik
Omslag van het denken Er blijkt een grote behoefte aan de ontwikkeling van een nieuwe, meer integrale visie op de mogelijkheden van duurzaam ruimtegebruik van basisscholen in combinatie met kinderopvang. In de huidige discussie over uitbreiding van kinderopvangmogelijkheden bestaat daarom de noodzaak om een beter inzicht in de ruimtelijke consequenties van een gecombineerd functiegebruik te ontwikkelen. Op het niveau van beleid zijn er eveneens ten aanzien van het programmeren op termijn veranderingen te verwachten, bijvoorbeeld de mogelijke uniformering van de schooltijden door de week heen om piekdagen in de vraag naar buitenschoolse opvang te voorkomen. Het nader onderzoeken van mogelijkheden om door een betere planning de bezettingsgraad van de ruimten te verhogen, is nadenken over temporaliteit, spreiding en meervoudig gebruik.
Elke groep van 18 studenten krijgt één locatie toegewezen. Binnen de groep werkt de student verdeeld over twee kwartalen aan analyse, conceptvorming, ontwerponderzoek en een integraal ontwerpproject voor deze locatie.
Dit soort vragen speelt eveneens een rol in de discussie over duurzaam ruimtegebruik. In de huidige discussie bestaat er een grote noodzaak voor een beter inzicht over de ruimtelijke consequenties van een gecombineerd ruimtegebruik. Inzicht gebruikskwaliteit en vormgeving opdracht Om zicht te krijgen op de consequenties en mogelijkheden van gecombineerd ruimtegebruik is een visie op de praktische uitvoering nodig. Deze ontwerpopgave richt zich op het basisschoolgebouw en de koppeling BSO (4-12 jarigen).
28
Gegevens en getallen De buitenschoolseopvang is opvang voor kinderen van 4 tot 12 jaar. De opvang is in de vrije tijd van de kinderen i.t.t. de tijd die de kinderen op school doorbrengen en waar ze verplicht een leerprogramma volgen. Buitenschoolseopvang is onderverdeeld in de grootte van 20 kindplaatsen* per groep. Per kindplaats is 10 m2 bruto vloeroppervlak vereist. Hiervan is er netto 3,5 m2 speelruimte. Per kind wordt er bovendien buitenruimte vereist van 3 m2 per kind. BSO is onderverdeeld in vóór en na-schoolse opvang. De reguliere voorschoolse opvang is geopend vanaf 7.30 uur. De naschoolse opvang vanaf 15.00 uur tot 18.00 uur of later. Op woensdagen is de naschoolse opvang geopend vanaf 12.30 uur. De BSO is doorgaans de hele dag geopend tijdens de schoolvakanties. Grofweg kunnen kinderen die gebruik maken van de BSO ingedeeld worden in kinderen van 4 – 8 jaar die meer gebruik maken van de beschermde omgeving van het gebouw. Kinderen van 8 tot 12 jaar willen juist meer geprikkeld worden door de mogelijkheden waar het gebouw in voorziet.
Veel leerlingen van de reguliere basisschool lunchen op school. Voor deze ‘overblijfmogelijkheid’ heeft een school vaak slechte of te weinig voorzieningen (keuken). Naast klaslokalen heeft een basisschool bij voldoende grootte een speellokaal, vaak een (kleine) schoolbibliotheek een aula of gymnastieklokaal en lerarenkamer. Overige ruimten binnen een school zijn toiletten, (per 20 leerlingen 1 toilet) bergruimte en garderobe. * Kindplaats = de plek voor 1 kind het gehele jaar door. In de huidige praktijk wordt gemiddeld genomen 1 kindplaats gebruikt door twee kinderen.
De reguliere basisschool bestaat uit 8 klassen voor kinderen van 4 tot 12 jaar. Per klas is er maximaal plaast voor 30 leerlingen. Een basisschool met acht klassen begint met een vast binnenoppervlak v(vaste voet) van 200 vierkante meter. Per leerling komt daar 5,03 m2 bovenop. Voor de buitenruimte wordt er minimaal 3 m2 per kind vereist Vanaf 200 leerlingen kan worden volstaan met 600 m2. Voor het totale buitenterrein bestaat geen normering. Doorgaans is deze gelijk aan de footprint van het gebouw en wordt deze naast speelplaats, gebruikt voor lETSENBERGINGENGROENVOORZIENING De tijden dat een leerling naar school gaat is door de weeks van 8.30 uur tot 15.00 uur. Alleen op woensdag is de school om 12.30 uur “uit”. Vaak is er bij een basisschool een peuterspeelzaal aangesloten. Deze volgt de schooltijden van de basisschool.
29
De ontwerpopgave: OLD SCHOOL/ NEW SCHOOL
Kwartaal 1: ontwerpend onderzoek
Kwartaal 2: integrale ontwerpopgave
Het eerste kwartaal staat in het teken van analyse, ontwerponderzoek en conceptvorming op de deelgebieden stedenbouw, real-estate en housing, architectuur en bouwtechnologie. Aan de hand van een serie opdrachten op deze deelgebieden worden analyses gemaakt, en individueel per opdracht ideeen (concepten). Daarnaast worden series vergelijkende modellen in de vorm van ontwerpvarianten ontwikkeld. De verschillende opdrachten worden afwisselend begeleid door de diverse ontwerpdocenten. De eerste vier weken is er begeleiding op het gebied van architectuur en stedenbouw. De tweede vier weken is er begeleiding op het gebied van architectuur en bouwtechnologie. Beoordeling vindt om de vier weken. Met de opgaven wordt ideevorming, de ontwerponderzoekende houding, en de ontwerpvaardigheid van de student getest. Hiervoor is voldoende productie, inzicht in de vraagstelling en ontwerpsnelheid nodig. Het product van het eerste kwartaal is heel divers en omvat een breed scala aan analyses, inzichten, ideeen, modellen, diagrammen maquettes en tekeningen enz. Geen van de korte deelopdrachten gaat doelgericht af op één oplossing maar is juist een collectie aan ideeen en afweging van oplossingen. De resultaten van de diverse opgaven onderling, maar ook binnen de opgave zelf, kunnen elkaar aanvullen tegenspreken bevestigen of ontkrachten. Tijdens de vier wekelijkse beoordeling presenteert de student de gevraagde producten als ontwerponderzoek van diverse oplossingen afwegingen en resultaten. Ontwerpvaardigheid toont de student in de verschillende varianten alternatieven of resultaten die per deelopdracht gevraagd worden. Omdat binnen kwartaal 1 de productie een uiteenlopende productie van modellen, varianten en ideeen is, kunnen de resultaten van kwartaal 1 niet als oplossingen worden gezien die voor het integrale project in kwartaal 2 eenvoudigweg in elkaar kunnen worden geschoven. De geproduceerde concepten en oplossingen zijn er om te worden hergebruikt, aangepast of te worden verworpen.
Het tweede kwartaal staat in het teken van de integrale ontwerpopdracht. Met de kennis uit het eerste kwartaal wordt, individueel, een integraal ontwerp op locatie op de schaalniveau’s stad, gebouw en detail uitgewerkt. Nadruk ligt op integraal ideematig ontwerpen en, aan de hand van (diverse) ideeen, het ontwikkelen van een integraal ontwerp. De integrale ontwerpopdracht wordt afwisselend begeleid door de ontwerpdocenten stedenbouw, architectuur en bouwtechnologie. Ook hier vindt de beoordeling elke vier weken plaats. Gedurende het ontwerpproject schrijft de student aan het eindwerkstuk. Dit eindwerkstuk wordt door de betreffende docent beoordeeld met een GO/NO-GO
30
31
De ontwerpopgave: OLD SCHOOL/ NEW SCHOOL
Inleiding Biggekerke is een klein dorp van nog geen 1000 inwoners diep in de provincie Zeeland. Sinds enkele jaren is er een duidelijke trend van krimp waarneembaar in het bevolkingsaantal en met name onder inwoners jonger dan 20 jaar. Dit is goed merkbaar op de enige basisschool van het dorp: Christelijke Basisschool de Schute. Na een fusie met de basisschool van Meliskerke in 2008 vertellen de prognoses dat het leerlingaantal het komende decennium nog verder zal teruglopen met 25%. Dit betekent een terugval van 100 naar 75 leerlingen en afname van het aantal groepen van 5 naar 4. Het gebouw waar de school gehuisvest is dateert van 1952 en is sindsdien 3 maal uitgebreid wat heeft geresulteerd in een chaotisch gebouw in ruimtelijke indeling, gebruik en materialisatie.
Met de kennis van het eerste kwartaal wordt de integrale ontwerpopdracht in het tweede kwartaal gestart. ideeën worden weggegooid of hergebruikt om te komen tot een relevant concept voor een integraal architectonisch ontwerp. In het eerste deel van het eerste kwartaal (begeleiding architectuur en stedenbouw) wordt uitgegaan van de situatie Biggekerke; er zal er gekeken moeten worden naar de rol van de verschillende functies binnen het dorpsdomein en de rol die het samenvoegen van deze functies kan gaan spelen voor het dorp en haar omgeving op Walcheren. Hiermee zal naar mogelijke antwoorden gezocht worden op de vraag hoe een krimpende gemeente levensvatbaar kan blijven. Vervolgens zal er kritisch gekeken moeten worden naar het huidige schoolgebouw en in hoeverre een gedeelte hiervan meegenomen zou kunnen worden in een nieuw ontwerp. Bovendien wordt in aanluiting op de omgeving in het eerste kwartaal naar de positionering van het nieuw te bouwen programma gekeken en, in aansluiting op de situatie naar mogelijke ontwerpen voor de buitenruimte.
Tegenover deze krimp staat de groeiende vraag naar Buiten Schoolse Opvang en de ruimte die daarvoor nodig is. Momenteel is de naschoolse opvang verdeeld over verschillende instellingen en gedeeld met en in andere dorpen. In dit kleine kerkdorp is er tegelijkertijd de wens naar (behoud van) identiteit van het dorp in de vorm van eigen Biggekerker verenigingen en dorpse activiteiten. De huidige verzamelplek voor deze handelingen is het Dorpshuis dat vlak achter de school gelegen is. Dit gebouw voldoet niet meer aan de huidige wensen en kan ondanks haar ligging direct naast de school hiermee geen overlap bieden in gemeenschappelijke ruimtegebruik voor functies als gym of de BSO.
Na de eerste tussenpresentatie volgt het tweede gedeelte van het eerste kwartaal. Begeleiding wordt op op architectuur en bouwtechniek gegeven. De situatie in Biggekerke wordt losgelaten en op een abstracte wijze worden een veelheid aan relevante ontwerpoplossingen voor een ruimte voor kinderen in een contextloze situatie onderzocht. In deze deelopgaven staan synergie van programma, ruimtelijkheid, techniek en materialisatie centraal.
Doelstelling De ontwerpopgave OLD SCHOOL / NEW SCHOOL, KRIMP & TRANSFORMATIE bevindt zich in het spanningsveld van een krimpende school, een groeiende BSO en een ruimtelijke samenkomst van verschillende dorpse activiteiten.
Met de kennis en vaardigheid uit het eerste kwartaal is de opdracht om aan de hand van een relevant ruimtelijk concept een integraal architectonisch ontwerp van zowel binnen- als buitenruimte te maken waarin de eerder in het semester onderzochte synergie tussen schoolruimtes, BSO ruimtes en het nieuwe dorpshuis ruimtelijk wordt uitgewerkt. In het eerste gedeelte van het kwartaal (begeleiding architecuur en stedenbouw) ligt de nadruk op het gebouw in haar context, het tweede gedeelte van het kwartaal richt zich op het gebouw en haar materialisatie (begeleiding architectuur en bouwtechniek).
Programma Het ontwerponderwijs is opgedeeld in twee kwartalen. Het eerste kwartaal is gericht op ontwerp onderzoek en een snelle productie van een veelheid aan, in mindere of meerdere mate, opzichzelfstaande goede ideeën (concepten). De concepten zijn varianten en kunnen elkaar tegenspreken of juist aanvullen. Om de varianten in de ontwerpbegeleiding en de beoordelingen goed te kunnen beredeneren, afwegen en beoordelen zullen de concepten die ten grondslag liggen aan de varianten door de student voor elke variant afzonderlijk steeds helder benoemd moeten worden. Geef de varianten steeds een eigen naam.
32
Programma van eisen (PVE) Basisschool
4 werklokaal speellokaal Docenten/kantoorruimte 3 toiletten per 2 groepen berging buitenruimte; 3m2 per kind (minimaal 300m2) lETSENSTALLING
TOTAAL BRUTO m2 BASISSCHOOL 200m2 + (aantal leerlingen x 5,03)m2 BSO
speelruimte; aantal kindplaatsen x 3,5m2 pantry toilet berging buitenruimte; 3m2 per kind
TOTAAL BRUTO m2 BSO aantal kindplaatsen x 10m2 x minimaal 75% Dorpshuis
grote ruimte; hoogte minimaal 5,5m netto kleine ruimte kantoorruimte keuken toilet douche berging lETSENSTALLING
TOTAAL BRUTO DORPSHUIS 525 m2
33
Het programma van week tot week
1.1
Kwartaal 1, deel 1;
Analyse, concept en ontwerp op de stedenbouwkundige schaal Begeleiding:
1 dagdeel architectuur + 1 dagdeel stedenbouw.
In het éérste deel van het eerste kwartaal wordt uitgegaan van de situatie van de integrale ontwerpopgave (die start in het tweede kwartaal). In het twééde deel van het eerste kwartaal wordt uitgegaan van een abstracte locatie. 1.1.1
week 1
STEDENBOUW; start maandagmiddag 3 september 13.45 uur Voorbereiding: Verzamel al het materiaal van BlackBoard
"EZOEKENDOCUMENTEERSCHETSENENFOTOGRAlE HETDORP"IGGEKERKEIN:EELANDENDELOCATIE Adres school ‘de Schute’; Schuitvlotstraat 10, Biggekerke Op atelier: Analyseer in groepsverband: o Groep 1, 2 en 3: Analyseer in de eerste bijeenkomst in groepjes de context op relevante onderdelen als voorzieningen, landschap, infrastructuur, historie, morfologie en de bereikbaarheid en toegankelijkheid van de locatie. Gebruik hiervoor als onderlegger digitale kaarten gedownload van BlackBoard, Google Maps, etc. Maak een opzet voor verschillende thematische kaarten en verdeel deze in de groep. o Groep 4: Analyseer de problematiek van ‘krimp’ voor het dorp Biggekerke. Hoe heeft Biggekerke zich ontwikkeld t.o.v andere dorpen en steden in de omgeving en wat is de te verwachten ontwikkeling. o Groep 5; maak een maquette schaal 1: 500 van de context waar het nieuw te bouwen volume als ‘inzet’ in geplaatst kan worden. o Presenteer op het einde van de ochtend per groep zo veel mogelijk verschillende oplossingen op deze vragen, informeer elkaar zo goed mogelijk en wissel zo veel mogelijk informatie uit. ARCHITECTUUR (bij uitzondering op woensdag ochtend) Voorbereiding: Analyseer je eigen basisschool en vervolgens je oude klaslokaal in plattegrond en doorsnedes vanuit je geheugen. Geef aan welke ruimten op je oude basisschool voor jou als kind belangrijk waren en je je herinnert. Hoe herinner je je die en waarom? Teken of maak een afbeelding van die ruimte op ansichtkaart formaat. Maak een tweede afbeelding van de meest positieve herinnering die je hebt over je buitenschoolseactiviteiten als kind tussen de 4 en 12 jaar. -
lees de tekst van Yvette Vervoort ‘ Wij hebben het verkeerde gebouw’ uit de reader en de gescannde teksten uit ‘Ruimte en leren’ van Herman Hertzberger, beide te vinden op BB.
34
Op atelier: bespreek de ‘geheugenanalyses’, 2 ansichtkaarten en de gelezen teksten, maak vervol gens groepjes en analyseer en verzamel zo veel mogelijk informatie per per groep over; o groep 1; de geschiedenis van spel, het leren, en maak een tijdbalk voor de geschiedenis van het speelgoed, o groep 2; de geschiedenis van kinderopvang gebouwen en schoolgebouwen (gebruik voor tekst en voorbeelden de plannenmap) o groep 3; pedagogiek; Dalton, Freynet, Montessori, Reggio Emilia. o groep 4: analyseer het bestaande gebouw op kwaliteiten en typologie, analyseer bovendien de grootte van het bestaande schoolgebouw en bepaal vanuit het programma de ruimtelijke vraag voor de school de BSO en de buitenruimte. Kies twee scholen en twee kinderdagverblijven uit de plannenmap en analyseer de functies in gebruik, tijd en de grootte van de functies. Doe voorstellen voor ‘dubbel grondgebruik’ voor de BSO in combinatie met de school. o Presenteer op het einde van de ochtend per groep zo veel mogelijk verschillende oplossingen op deze vragen, informeer elkaar zo goed mogelijk en wissel zo veel mogelijk informatie uit.
1.1.2
Week 2
STEDENBOUW Alle groepjes presenteren op gelijke format (A3) hun onderzoek,zodat de informatie uitwisselbaar is. Na de presentaties van de analyses wordt er nu in groepjes wordt gewerkt aan concepten en ideeën voor de locatie en haar omgeving. Wat betekent de krimp van het dorp Biggekerke voor haar toekomst en wat betekent dit voor de locatie? Hoe zou het gebouw (ensemble) in de toekomst op locatie kunnen gaan werken, wat zou de massa van het gebouw kunnen zijn en hoe is het te plaatsen (gebruik de 1:500 maquette) De concepten en ideeën worden per groep gepresenteerd aan het einde van de middag. ARCHITECTUUR Alle groepjes presenteren op gelijke A3-format hun onderzoek op gebouwniveau uit week 1, zodat de informatie uitwisselbaar is. Na de presentatie worden onderstaande gemaakte producten individueel besproken; Denk na en geef dit op eigen wijze weer (conceptmaquette / heldere conceptschets, collage, fotomontage), wat voor een ideeën je hebt over de integratie van een omgeving voor kinderen waarin geleerd wordt met een omgeving voor kinderen in hun vrije tijd (ontspanning en spelen) in combinatie met een dorpshuis. Ontwikkel individueel 5 varianten voor de schikking van het programma in maquettes schaal 1:500. Bekijk hierbij of en welke delen van de school je hergebruikt. In de maquettes is elk programmaonderdeel duidelijk te onderscheiden door een eigen kleur of materiaal. Varianten voor ruimtelijke rangschikking van de diverse programma’s t.o.v. elkaar, varianten in dubbel ruimtegebruik, diverse positioneringen van de buitenruimte, synergie van (toe gevoegd) programma en programmakeuzen worden in de modellen schematisch onderzocht.Beoordeel de varianten op je ideeen en op kwaliteit. Bepaal voor de 5 varianten hoe de buitenruimte is gepositioneerd; op maaiveld, erboven? Wie en hoe wordt er gebruik gemaakt van de buitenruimte? Hoe is de buitenruimte ontsloten? Beoordeel de varianten op je ideeen voor de buitenruimte en op kwaliteit. Elke maquette wordt aangevuld met diagrammatische doorsneden en plattegronden. Tevens wordt gekeken naar de ontsluiting van de diverse programma’s. Voor de varianten wordt in diagrammen aangegeven hoe in de tijd (gedurende de dag, de week en het jaar) het gebruik in ruimte is.
35
1.1.3
Week 3
STEDENBOUW Ontwikkel individueel 2 getekende concepten (ideeën) voor de stedenbouwkundige situatie op relevante schaal van het dorp in de regio en 2 getekende concepten (ideeën) op relevante schaal voor hoe de situatie zich tot de locatie verhoudt. Ontwerp op het niveau van de locatie aan de hand van een idee (concept) minimaal 5 massastudies schaal 1:500 voor het programma. Hierbij maak je gebruik van het eerder gedane onderzoek naar het programma op gebouw niveau. Teken voor de volumes diagrammatisch de plattegronden en doorsneden ARCHITECTUUR Lees Lay-out05 Public Playground (te vinden op Blackboard) Kies 2 varianten uit de 5 eerder gemaakte stedenbouwkundige massastudies. Ontwerp voor elke variant 1 concept voor de buitenruimte hoe willen kinderen buiten spelen, wat is daarvoor nodig, wat is de betekenis van de buitenruimte in het dorp, hoe is de ruimte gematerialiseerd, hoe ziet de ruimte er ruimtelijk uit, wie maken er gebuik van hoe is de inrichting etc. De buitenruimte kan de bouwmassa (bijv in relatie tot het programma ín de massa) aantasten waardoor deze verandert. Zo kan de buitenruimte de massa vormgeven waardoor interessante overgangen tussen buiten en binnen ontstaan. Het veranderen van de BOUWMASSAMAGJELATENGEBEUREN HIERBIJHOEFJEHETPROGRAMMANIETINGROOTTEOFEFlCIENTIE op te lossen. Producten zijn een maquette schaal 1:100, tekening in plattegrond en doorsnede schaal 1:100. Beoordeel de varianten op je ideeen voor een buitenruimte en op kwaliteit.
1.1.4
Week 4; PRESENTATIE DEEL 1.1
STEDENBOUW EN ARCHITECTUUR Presenteer in groepsverband de resultaten van de stedenbouwkundige analyses Presenteer individueel alle gedane onderzoeken en ontwerpen, benoem de varianten en weeg hierbij de voor en nadelen van de individuele resultaten a.h.v. je concepten af. Zorg voor een GOEDEVERZORGDEGRAlSCHEPRESENTATIE PRODUCTEN INDIVIDUEEL Twee getekende concepten voor het dorp in de regio en twee voor de locatie, beide op relevante schaal. handtekening – relevante schaal Serie van 5 losse maquettes + maquettefoto’s van de positionering van de volumes met getekende diagrammatische doorsneden + plattegronden PDF (gebruik hiervoor Adobe Illustrator en autoCAD) – schaal 1:500 Presentatie van concepten over de relatie tussen leerruimtes en ontspanningsruimtes voor kinderen. Serie van 5 losse maquettes + maquettefoto’s van de mogelijke positionering van de diverse programma’s met getekende diagrammatische doorsneden + plattegronden. Teken tevens voor deze modellen diagrammen voor het gebruik in tijd. PDF (gebruik hiervoor Adobe Illustrator en autoCAD) – relevante schaal Presentatie van twee ontwerpen voor de buitenruimte maquette schaal 1:100 en tekeningen schaal 1:100 SCHRIFTELIJKE REFLECTIE Lengte tekst nader te bepalen. zie Blackboard FORMATPOSTERS lay-out en presenteer op A1 portrait formaat, foto’s van maquetttes integreren in lay-out poster
36
BEOORDELINGS CRITERIA; week 4 Producten stedenbouw architectuur sted. / arch.
Volledigheid O/V Volledigheid van gevraagde producten Volledigheid van gevraagde producten Aanwezigheid schriftelijke refectie
Criteria stedenbouw analyse concept onderzoek ontwerp presentatie
beoordeling: O / V adequate stedenbouwkundige analyse conceptueel vermogen, ideeeontwikkeling afwegen van ideeën, voor en nadelen en consequenties in woord en in beeld vaardigheid in toepassen van ontwerpinstrumenten compleet, beeldend, verzorgd, samenhangend
Criteria architectuur analyse concept onderzoek ontwerp presentatie
beoordeling: O / V heldere programmatische analyse conceptueel vermogen, ideeeontwikkeling afwegen van ideeën, voor en nadelen en consequenties in woord en in beeld vaardigheid in toepassen van ontwerpinstrumenten compleetheid, beeldend, verzorgd, samenhangend
Beoordeling
beoordeling: O / V
stedenbouw architectuur
37
38
Het programma van week tot week
1.2
Kwartaal 1, deel 2
Analyse, concept + ontwerp op de schaal van het gebouw en de bouwtechniek Begeleiding;
1 dagdeel architectuur + 1 dagdeel bouwtechniek;
ARCHITECTUUR Er zijn 6 ruimtes gegeven met elk een oppervlak van 70m2. Voor de ontsluiting wordt er 38m2 extra bij gerekend. Een ruimte van 70m2 is groot genoeg voor een BSO groep van 20 kindplaatsen van 3,5m2 en ruim groot genoeg voor een leslokaal. De komende 4 weken wordt er met dit abstracte model op 3 verschillende schaalniveau’s ontworpen. In week 5 wordt er gekeken naar het niveau van de schakelingen van de verschillende ruimtes. In week 6 wordt er ingezoomd op het niveau van 1 ruimte en in week 7 wordt er gewerkt op het niveau van het interieur van een ruimte. Tevens wordt er deze week teruggekoppeld naar de eerder schaalniveau’s van de ontsluiting het klaslokaal en het interieur. BOUWTECHNIEK Er zijn 3 ruimtes gegeven. 1 – een buurthuisruimte, 2 - een BSO ruimte gecombineerd met een klaslokalen en 3 - buitenruimte. De grootte van deze 3 ruimtes is onbepaald. De BSO/klaslokalen ruimte kent 1 ruimte, gelegen op de begane grond van 7 meter breedt en 7 meter diep, de hoogte is onbepaald. De opdracht voor de komende vier weken vraagt om oplossingen voor een slim klimaatsysteem voor de drie ruimten en een ontwerp voor de gevel voor de ruimte van 7 x 7 meter.
1.2.1
Week 5
ARCHITECTUUR De opdracht is om 5 varianten te ontwikkelen waarbij de ruimtes en de ontsluiting in elke variant anders geschakeld en gepositioneerd worden en de maatvoering van de ruimtes wordt onderzocht. (de grootte van de gegeven (verkeers) ruimten pas je dus naar je idee over de ruimte aan, maar het totaal aantal m2 blijft gelijk). Vraag je hierbij af of de ruimtes onder of naast elkaar liggen, hebben de ruimtes wanden, hoe is de verkeersruimte vormge geven, is er een zonering voor de leeromgeving tov de vrije tijd/ontspannings omgeving, zijn er niveauverschillen tussen de ruimtes, hoe hoog is de ruimte, waar komt het licht vandaan, hoe zijn de ruimtes geschakeld t.o.v de buitenruimten etc. Onderzoek de verschil lende varianten op schaal 1:100 in maquettes, en werk schetsmatig in doorsnedes en plat tegronden. Beoordeel je eigen en elkaars varianten op ideeën en op kwaliteit. BOUWTECHNIEK Ontwerp een gevel schaal 1:20 vanuit het interieur met kwaliteiten voor zowel het spelende als het lerende kind. De ruimte is 7 meter breedt en 7 meter diep, de hoogte is niet bepaald. Teken aanzichten en doorsnedes. Bedenk minimaal 3 verschillende installatie systemen. Kunnen de ruimtes installatietech nisch gezien van elkaar gebruikmaken? Denk na over de mogelijkheden van ventilatie, verwarming, koeling, opwarming in de zomer of de winter, verlichting etc. Werk in diagram matische doorsnede / plattegrond.
39
Week 6
ARCHITECTUUR Kies 2 varianten van verschillende geschakelde ruimtes en werk van elk van deze varianten 1 ruimte met de representatieve ontsluiting uit. De ruimte met haar ontsluiting moet zowel voor de BSO als voor de basisschool gebruikt kunnen worden. Stel jezelf daarbij vragen als: Wat is je idee over de verandering van een leeromgeving in een ontspanningsomgeving? Wat is je concept voor het meubilair? Hoe ontwerp je die twee omgevingen ten opzichte van elkaar, wat voor rol speelt de ontsluiting, hoe is de opstelling van de klas en hoe die van de BSO? Hoe hoog zijn de ruimtes, wat zijn de verdere afmetingen (rond? vierkant? blob-vormig?), zijn er niveauverschillen, hoe is de routing, waar komt het licht vandaan, wat is de oriëntatie en lig ging van de ruimte ten opzichte van de buitenruimte, etc. Werk in maquette schaal 1:20 en tekeningen schaal 1:20, maak schetsen voor concepten voor het meubilair en teken die schematisch in de tekeningen en bouw die in de maquette. Beoordeel alle varianten op je ideeën en op kwaliteit. BOUWTECHNIEK Bedenk hoe het klimaat beheerst kan worden in de eerder gegeven ruimte van 7 x 7 meter waarin geleerd wordt en die voor ontspanning dient voor de kinderen. Ontwikkel de gevel verder uit. Hoe gebruiken kinderen een gevel, kan je in de gevel verblijven? Wat is de techniek van de gevel, hoe werken de ramen / deuren, hoe is de relatie met de buitenruimte en de binnenruimte? Hoe is de gevel gematerialiseerd, en de aansluiting met het plafond en de vloer? Werk de gevel schaal 1: 20 in plattegrond en doorsnede verder uit, maak 3 representatieve details schaal 1:5.
1.2.3
Week 7
ARCHITECTUUR Werk de twee varianten voor de schakeling en de twee ruimtes verder uit. Wat zijn je ideeën over de ruimte en over de schakeling? Pas de schakeling en de afzonderlijke ruimte naar aanleiding van je ideeën en concepten aan. Ontwikkel in de twee varianten je idee over het meubilair. Werk de schakelingen en de representatieve ruimte met ontsluiting uit in maquette en tekening respectievelijk schaal 1:100 en 1:20. Geef de opstelling van het meubilair schematisch in tekening en maquette aan. Schets het meubilair en het gebruik hiervan in HANDPERSPECTIEVENALSEENSEQUENTIEVANEENlLM BOUWTECHNIEK
-AAKEENGEVELMAQUETTEENONTWERPDEGEVELSCHAALVERDERUIT6ERlJNDEDETAILS schaal1:5
40
GROEI & TRANSFORMATIE
1.2.2
41
1.2.4.
Week 8; PRESENTATIE DEEL 1.2
ARCHITECTUUR EN BOUWTECHNIEK Presenteer individueel alle gedane onderzoeken en ontwerpen, benoem de varianten en weeg hierbij de voor en nadelen van de individuele resultaten a.h.v. je concepten af. Zorg VOOREENGOEDEVERZORGDEGRAlSCHEPRESENTATIE Presenteer je maquettes zowel ‘los’ als maquette, als gefotografeerd in sequentie (op de poster). Presenteer op standaard A1- posterformaat. PRODUCTEN ARCHITECTUUR 5 varianten voor de schakeling van ruimten serie Maquette’s - schaal 1:100 + gefotografeerde sequentie van de 5 varianten 2 varianten uitgewerkt in presentatie maquette + gefotografeerde sequentie en presentatie tekeningen; plattegrond en doorsnede - schaal 1:100 Voor elk van de 2 varianten voor schakeling 1 representatieve ruimte met ontsluiting uitgewerkt en meubilair schematisch aangegeven maquette (+ foto’s), doorsnede en plattegrond - schaal 1:20 Een sequentie perspectieven voor het concept voor het interieur van de twee verschillende uitgewerkte ruimten handtekeningen PRODUCTEN BOUWTECHNIEK 3 diagrammatische doorsneden voor het ontwerp van een klimaatsysteem voor een gebouw waarin de relatie van de ruimte van de gangruimte met een kind-ruimte en de buitenruimte wordt gelegd Handtekeningen en/of PDF (Illustrator)
/NTWERPVOOREENKIND GEVELMAQUETTEFOTOGRAlE TEKENINGENPLATTEGRONDEN doorsneden en aanzichten) - schaal 1:20 3 representatieve details voor de gevel, schaal 1:5 SCHRIFTELIJKE REFLECTIE Lengte tekst nader te bepalen. zie Blackboard FORMATPOSTERS lay-out en presenteer op A1 portrait formaat, foto’s van maquetttes integreren in lay-out poster
week 9 + 10 tentamens
42
BEOORDELINGS CRITERIA; week 8 Producten Architectuur Bouwtechnologie Arch / bouwtechnologie
Volledigheid O/V Volledigheid van gevraagde producten Volledigheid van gevraagde producten Aanwezigheid schriftelijke refectie
Criteria bouwtechnologie analyse concept onderzoek Kwaliteit ontwerp presentatie
beoordeling: O / V Probleemherkenning binnen de klimaat en gevel-ontwerp opgave. Kennis vergaren met betrekking tot technieken en systemen conceptueel vermogen, idee-ontwikkeling met betrekking tot Materialisatie en klimaatsystemen afwegen van oplossingen en mogelijke consequenties in woord en in beeld Kritsch beoordelen van oplossingen op kwaliteit vaardigheid in toepassing van technische ontwerpinstrumenten compleet, beeldend, verzorgd, samenhangend
Criteria architectuur analyse concept onderzoek Kwaliteit ontwerp presentatie
beoordeling: O / V Probleemherkenning van de ruimtelijke opgave Heldere programmatische analyse conceptueel vermogen, idee-ontwikkeling afwegen van ruimtelijke ideeën, voor en nadelen en consequenties in woord en in beeld Kritsch beoordelen van oplossingen op kwaliteit vaardigheid in toepassen van ruimtelijke ontwerpinstrumenten Vermogen tot samanhangende ruimtelijke voorstellen te komen compleetheid, beeldend, verzorgd, samenhangend
Beoordeling Bouwtechnologie architectuur
Beoordeling O /V Eindcijfer architectuur deel 1
43
Het programma van week tot week
2.1
Kwartaal 2, deel 1
Integraal ontwerp van het gebouw in haar context Begeleiding; 1 dagdeel architectuur + 1 dagdeel stedenbouw. Op verschillende schaalniveau’s zijn ideeën ontwerp-varianten meer of minder abstract gerelateerd aan de integrale ontwerpopgave onderzocht. Met de kennis die je nu hebt zijn implicaties voor de integrale ontwerpopdracht goed in te schatten.
2.1.1
Week 11
De eerste vier weken aan het begin van kwartaal 1 heb je de stedenbouwkundige context geanalyseerd en een concepten op stedenbouwkundige schaal en concepten over het gebouw voor kinderen in combinatie met een toegevoegde functie geformuleerd. Heroverweeg deze en kom zowel voor de stedenbouw als voor het gebouw ‘an sich’ tot een alomvattend concept en/of deelconcepten. Formuleer deze en verwerk de concepten voor de integrale opdracht zowel op de schaal van de stedenbouw als op de schaal van het gebouw. STEDENBOUW werk 1 concept voor het gebouw in zijn omgeving in een krimpende context in relevante tekeningen en in schaal 1:500 in maquette en tekeningen uit. ARCHITECTUUR werk het gekozen stedenbouwkundige concept in relatie tot je concept op gebouwniveau uit in maquette en tekening (plattegronden en doorsneden) schaal 1:200. Wat is je idee voor een gebouw voor kinderen in combinatie met een toegevoegde functie? Hoe zijn de ruimten gepositioneerd, hoe kunnen de verschillende programma’s elkaar versterken, aanvullen of gebruik van elkaar maken?
2.1.2
Week 12
STEDENBOUW werk je ontwerp verder schaal 1:500 uit. Hoe is de ligging van het gebouw in de context, hoe de ontsluiting, hoe ga je om met openbaar en privé en hoe met parkeren? Wat is de materialisatie van de buitenruimte etc. ARCHITECTUUR werk aan de hand van je concept (idee) verder aan het gebouw schaal 1:200, ontwikkel de relatie binnen-buiten, hoe is de routing door het gebouw? Het licht? Hoe functioneert het gebouw door de dag? En de week? En het jaar? Waar krijgen de klassen onderwijs en wat is BSO-ruimte? Hoe groot zijn de klasruimten? hoe is de zonering van het gebouw?
44
45
2.1.3
Week 13
STEDENBOUW werk je stedenbouwkundig plan voor de omgeving en de locatie verder in relevante tekening en voor de locatie schaal 1:500 uit. ARCHITECTUUR maak een maquette van het gebouw schaal 1:200, beoordeel de ruimtelijke werking, ontwikkel de gevel; hoe werkt die van binnenuit en hoe van buiten? Waar is de gevel van gemaakt? Hoe is de werking van de draagstructuur? Ontwikkel het hele gebouw in tekening schaal 1:200, maak perspectieven van het interieur
2.1.4
Week 14; PRESENTATIE DEEL 2.1
STEDENBOUW (EINDPRESENTATIE) en ARCHITECTUUR; (TUSSENPRESENTATIE) presenteer je concept voor de integrale ontwerpopdracht op stedenbouwkundig en gebouwniveau. Presenteer aan de hand van je concept je ontwerp. :ORGVOOREENGOEDEVERZORGDEGRAlSCHEPRESENTATIEOPSTANDAARD! POSTERFORMAAT PRODUCTEN STEDENBOUW diagrammen en tekeningen die uitdrukking geven aan het concept tekeningen locatie; schaal 1:500; plattegronden en doorsneden waarin het plan en ook de materialisatie van de buitenruimten tot uitdrukking komt. Maquette schaal 1:500 PRODUCTEN ARCHITECTUUR diagrammen en tekeningen die uitdrukking geven aan het concept presentatiemaquette schaal 1:200 plattegronden, doorsneden en gevels van het gebouw en de buitenruimte schaal 1:200 perspectieven van het interieur. FORMATPOSTERS lay-out en presenteer op A1 portrait formaat, foto’s van maquetttes integreren in lay-out poster
46
BEOORDELINGS CRITERIA; week 14 Producten Architectuur Stedenbouw
Volledigheid O/V Volledigheid van gevraagde producten Volledigheid van gevraagde producten
Criteria stedenbouw analyse
concept Kwaliteit ontwerp presentatie
beoordeling: O / V Adequate stedenbouwkundige analyse, probleemherkenning Vermogen om de opgave op stedenbouwkundeige schaal toe te eigenen Onderzoek op achtergronden en relevantie conceptueel vermogen, idee-ontwikkeling Kritsch beoordelen van oplossingen op kwaliteit Toepassing van stedenbouwkundige ontwerpinstrumenten Samenhang tussen locatieontwerp en gebouwontwerp compleetheid, beeldend, verzorgd, samenhangend
Criteria architectuur analyse
beoordeling: O / V
presentatie
Adequate programmatische analyse, probleemherkenning Vermogen om de opgave op gebouwniveau toe te eigenen Onderzoek op achtergronden en relevantie conceptueel vermogen, idee-ontwikkeling Kritsch beoordelen van oplossingen op kwaliteit Toepassing van ruimtelijke ontwerpinstrumenten Samenhang tussen gebouwontwerp en locatieontwerp Vermogen tot samanhangende ruimtelijke voorstellen te komen compleetheid, beeldend, verzorgd, samenhangend
Beoordeling Stedenbouw architectuur
eindcijfer stedenbouw beoordeling O /V
concept Kwaliteit ontwerp
beoordeling:
47
Het programma van week tot week
2.2
Kwartaal 2, deel 2
Integraal ontwerp van het gebouw in haar bouwtechniek Begeleiding; 1 dagdeel architectuur + 1 dagdeel bouwtechniek.
2.2.1
Week 15
ARCHITECTUUR ontwerp het gebouw verder schaal 1:100, ontwerp de draagconstructie, hoe kan die bijdragen AANDERUIMTELIJKEENEVTmEXIBELEWERKINGVANHETGEBOUW/NTWIKKELENSCHETSCONCEPTEN voor het interieur waarin kinderen zowel in leertijd als in hun vrije tijd aanwezig zijn. Materialiseer de gevel en ontwerp de techniek van de gevel; kan de gevel open? Zijn het draai deuren of taatsramen? BOUWTECHNIEK ontwikkel een duurzaam idee voor de installaties en de draagstructuur. Teken een schema voor de installaties en maak een maquette schaal 1: 200 van de draagstructuur.
2.2.2
Week 16
ARCHITECTUUR beschouw het gebouw nogmaals in zn geheel; kijk naar je concept, stel je ontwerp aan de hand hiervan eventueel bij. Bepaal de materialen van het interieur; waar is de vloer van gemaakt, waar de plafonds, de wanden? Maak een maquette schaal 1:100. BOUWTECHNIEK ontwikkel de draagconstructie verder uit en teken een geveldoorsnede schaal 1:20 en teken drie details schaal 1:5.
2.2.3
Week 17
ARCHITECTUUR werk je gebouw nog weer verder intergraal op alle schaalniveau’s door schaal 1:200 of 1:100 BOUWTECHNIEK ontwikkel de draagstructuur verder, teken de geveldoorsnede schaal 1:20 en ontwikkel de drie details verder uit.
48
49
2.2.4.
Week 18; EINDPRESENTATIE
architectuur eindpresentatie; bouwtechniek; eindpresentatie Presenteer aan de hand van je concept je ontwerp. :ORGVOOREENGOEDEVERZORGDEGRAlSCHEPRESENTATIEOPSTANDAARD! POSTERFORMAAT PRODUCTEN ARCHITECTUUR; situatietekening; schaal 1:500 plattegronden, doorsneden en gevels gebouw en buitenruimte schaal 1:100 of 1:200 maquette schaal 1:100 of 1:200 concept interieur en aanduiding in plattegrond en maquette perspectieven interieur PRODUCTEN BOUWTECHNIEK; diagram klimaatinstallatie schema draagstructuur of maquette van de draagstructuur geveldoorsnede schaal 1:20 drie representatieve details schaal 1:5 -
eventuele bijlagen van het onderzoek in een ontwerplogboek
FORMATPOSTERS lay-out en presenteer op A1 portrait formaat, foto’s van maquetttes integreren in lay-out poster INLEVEREN EINDWERKSTUK, zie Blackboard week 19 en 20; Tentamens maart/april; Herkansing eindwerkstuk
50
BEOORDELINGS CRITERIA; week 18 Producten Architectuur Bouwtechnologie
Volledigheid O/V Volledigheid van gevraagde producten Volledigheid van gevraagde producten
Criteria bouwtechnologie analyse
concept Kwaliteit ontwerp presentatie
beoordeling: O / V Probleemherkenning Vermogen om de bouwtechnologische opgave met betrekking tot Klimaatsystemen, materialisatie en constructie toe te eigenen Onderzoek op achtergronden en relevantie conceptueel vermogen, idee-ontwikkeling Kritsch beoordelen van oplossingen op kwaliteit Toepassing van bouwtechnologische ontwerpinstrumenten Samenhang tussen bouwtechnologie, locatie en gebouwontwerp compleetheid, beeldend, verzorgd, samenhangend
Criteria architectuur analyse
beoordeling: O / V
presentatie
Probleemherkenning, vermogen om de opgave op gebouwniveau toe te eigenen, onderzoek op achtergronden en relevantie conceptueel vermogen, idee-ontwikkeling Kritsch beoordelen van oplossingen op kwaliteit Toepassing van ruimtelijke ontwerpinstrumenten Samenhang tussen locatie, gebouwontwerp en bouwtechnologie Het diepgaand uitwerken van samenhangende ruimtelijke voorstellen compleetheid, beeldend, verzorgd, samenhangend
Beoordeling Bouwtechnologie architectuur
eindcijfer bouwtechnologie eindcijfer architectuur deel 2
concept Kwaliteit ontwerp
51
Eindwerkstuk
NB: Let op nader informatie overhet eindwerkstuk is te vinden op Blackboard.
De scriptie moet voldoen aan de vormvereisten voor wetenschappelijk rapporteren.
Vakinhoud BK 8091 (3ECTS) Voor het eindwerkstuk dienen studenten een scriptie te SCHRIJVEN DIEREmECTEERTOPHETONTWERPPROCESVANHET schakelsemester. Deze scriptie is van een wetenschappelijk niveau, ze bevat: 1. een precieze beschrijving van de ontwerpopgave en het voorgenomen ontwerpproces 2. een precieze en relevante beschrijving van het ontwerp en ontwerpproces; voor dat laatste baseert de student zich op zijn ontwerpproceslogboek 3. een verantwoording en evaluatie van het ontwerp alsook van de gevolgde werkwijze ten aanzien van de criteria voor het ontwerpproduct en het ontwerpproces en ten aanzien van een relevante set procesexterne waarden; hiervoor baseert de student zich o.m. op het leerplan EENACADEMISCHEREmECTIEOPTWEERELEVANTETHEMAS die in het ontwerpproduct aan de orde zijn gesteld en twee relevante thema’s die en het ontwerpproces aan de orde ZIJNGESTELDINDEZEREmECTIEKOMTONDERMEERAANBOD op welke wijze het gerealiseerde ontwerpproduct en het ontwerpproces zich verhouden tot de bestaande kennis rond dit thema; er wordt ook aangegeven of en hoe de kennis die over deze twee thema’s is opgedaan in respectievelijk het ontwerpproduct en ontwerpproces, in de toekomst inzetbaar is bij het oplossen van een bepaald type ontwerpproblemen. Het schrijven van de scriptie wordt ondersteund door een COLLEGEREEKSOVERWETENSCHAPPELIJKEREmECTIEENDEhDAG van de wetenschap”, waarin verschillende docenten met een expliciete opvatting over de relatie tussen wetenschap en ontwerp hun visie voorleggen aan studenten, zodat studenten bewust worden van dit academisch debat op Bouwkunde. De student werkt aan de scriptie onder begeleiding VANDEDOCENTVANDEDOMEINSPECIlEKEVARIANTVANDE ontwerpopgave.
Er gelden drie go/no-go voorwaarden voor het inleveren van de scriptie: 1.
een voldoende halen op het leerplan dat bij het begin van het semester wordt ingediend
2.
actieve deelname aan de “dag van de wetenschap”
3.
het ter bespreking voorleggen van een behoorlijke proefversie van de scriptie
De scriptie wordt ingeleverd aan het einde van het semester. De scriptie wordt beoordeeld door de ontwerpdocent, daarnaast is er een tweede onafhankelijke beoordelaar. Het eindcijfer voor de scriptie bestaat in principe uit een gewogen gemiddelde van de cijfers van de eerste en tweede beoordelaar. Bij grote afwijking tussen beide beoordelingen vindt collegiaal overleg plaats tussen beide beoordelaars om het eindcijfer te bepalen. Herkansing vindt plaats conform de vigerende richtlijnen van de faculteit.
52
53
Vakken
Architectuur-, Kunst- en Stedenbouwgeschiedenis 3 (2 ECTS) Vakcode BK3030 Verantwoordelijk docent H. van Dijk
[email protected]
Thematiek en inhoud
Leerdoelen
1900-1940 (7 colleges eerste kwartaal) - Het idee van het ‘moderne’, industrialisatie, verstedelijking, technologische ontwikkeling - Arts and Crafts, Art Nouveau (Groot-Brittannie, Belgie, Frankrijk, Oostenrijk - Frank Lloyd Wright, de wolkenkrabber en de suburbs (Verenigde Staten) - De avant-gardistische kunst: futurisme, kubisme, suprematisme, De Stijl, expressionisme, surrealisme) - Deutsche Werkbund, het Bauhaus (Duitsland) - Le Corbusier, nieuwe architectonische principes, privewoonhuizen, woningbouw en stedenbouw - Functionalisme (Nederland, Duitsland), constructivisme en rationalisme (Soviet-Unie) - De ‘moderne architectuur’ in de jaren dertig: ontwikkeling, verspreiding, crisis en tegenstand van andere tradities - Architectuur onder totalitaire regimes (Nazi-Duitsland, de Stalinistische Soviet-Unie, fascistisch Italie)
De student kent de hoofdlijnen van de geschiedenis van de Westerse Architectuur, stedenbouw en (beeldende) kunst en is in staat de werken daarvan in historische, culturele en maatschappelijke context te plaatsen. Werkvormen en studielastverdeling
WOII-heden (7 colleges eerste kwartaal) - Historici en hun agenda’s - Le Corbusier en zijn invloed - Voortzettingen en breuken tijdens de wederopbouw van Europa in de jaren vijftig - De Verenigde Staten, Mies van der Rohe, Louis Kahn, monumentaliteit en camp - Architectuur en non-architectuur: verzorgingsstaat, Brutalisme, pop (Groot Brittannie), kritiek van de jaren zestig - Nieuwe concepten I: postmodernisme, neorationalisme, de jaren zeventig en tachtig - Nieuwe concepten II: regionalisme, high-tech, programmatische instabiliteit, deconstructivisme, minimalisme
Hoofdstukken 1 t/m 7 (pp. 21-129);
Colleges
28 uur (eerste kwartaal)
College naam is BK3030 Tentamenvorm en –tijdstippen open vragen tentamen eerste periode Literatuur William.J.R. Curtis, Modern Architecture since 1900, London, 1996. Hoofdstukken 9 t/m 16 (pp. 149-285); Hoofdstuk 18 (pp. 305-327); Hoofdstuk 20 (pp. 351-369). WOII-heden pp. 395-689. David Watkin, De Westerse architectuur. Een geschiedenis, Nijmegen, 2001. pp. 649-684.
Aan deze informatie kan geen rechten worden ontleend en kan in de loop van het semester worden gewijzigd door de des betreffende docent.
54
ARCHITECTONISCHE BASISBEGRIPPEN EN GEBOUWENLEER 3 (2 ECTS) Vakcode BK3010 Verantwoordelijk docent Ir. O. Klijn
[email protected]
Werkvormen en studielastverdeling Colleges 2x Wat is architectuur? Schrijven en tekenen in architectuur Engel/Claes. 5x Openbare gebouwen; Musea, Scholen, Bibliotheken, Van Duin/ Gemeentehuizen, Hybride gebouwen Barbieri 3x Thematisering van publieke ruimte in recente architectuur Fretton
Thematiek en inhoud Deel A - ontwerptentamen Ensemble. Deel B - Colleges Het ontwerp van woningen, woongebouwen en woonomgeving. Leerdoelen - oefent in het vervaardigen, beargumenteren en presenteren van een architectonisch ontwerp in een beperkte tijd - heeft kennis van de belangrijkste prototypen voor het stapelen, schakelen, en ontsluiten van woningen - kan basisliteratuur analyseren, op waarde schatten en in een ontwerpopgave toepassen - heeft kennis van de architectonische modellen die sinds 1850 een rol hebben gespeeld in de productie van de stad, in het bijzonder de woningbouw
- 2e kwartaal Tentamenvorm Tentamen deel A Ontwerpopgave: middelen en presentatievorm worden nader omschreven tijdens het instructiecollege. Tentamen deel B Toets: Pen en papier voor open vragen. Literatuur - Leupen, B.A.J. e.a., ‘Het ontwerpen van woningen’, Rotterdam, 2008
Aan deze informatie kan geen rechten worden ontleend en kan in de loop van het semester worden gewijzigd door de des betreffende docent.
55
Vakken
STEDENBOUWKUNDIGE BASISBEGRIPPEN 4 (2ECTS) Vakcode BK6020 Verantwoordelijk docent Ir L.P.J. van den Burg
[email protected]
Thematiek en inhoud Ontwerp mee aan ons land; Ons land en onze steden zijn voortdurend onderhevig aan transformatieprocessen- het klimaat zorgt voor een nieuwe aanpak van het water in ons landschap en in onze steden, de steden moeten worden verdicht met op als rustpunt metropolitane parken.
Werkvormen en studielastverdeling De studenten volgen 5 x dubbeluur college en vervullen dan eigen opdracht. Contacturen circa 10 uur. Zelfstudie uren 50 uur. - 2e kwartaal Tentamenvorm Tentamen
In deze serie van 5 lezingen worden de belangrijkste actuele thema’s van de landschapsarchitectuur, stedenbouwkunde en ruimte planning voor het voetlicht gebracht.
Literatuur Festen-Hoff, K. en F.A.M. Hobma (2009), Recht voor Ingenieurs. 7e druk VSSD
Van thema’s als de moderne stad en stadsuitleggen, duurzaamheid en stedenbouwkunde, de wateropgave, probleemwijken, stadsuitleggen en mobiliteit in een confrontatie tussen de theorie vanuit het onderwijs en de ontwerpers uit het veld. De eerste donderdag zal er een introductie zijn op het vak en op het vakgebied van de stedenbouwkundige en de landschapsarchitect.
Hidding, M. (2006) Planning voor Stad en Land. Derde herziene druk. Uitgeverij Coutinho Bussum
Leerdoelen De student: - heeft inzicht in processen die hebben geleid tot menselijke nederzettingen en occupatiepatronen in cultuurhistorisch opzicht.; - kan kennis ontwikkelen van/over de wijze waarop de stadsplattegrond is ontstaan en de relatie tot diverse ontwerpmethoden en interventies; - heeft inzicht in het beroep van stedenbouwkundige/ landschaparchitect; - kan hun discipline onderscheiden in het proces ten opzichte van andere belanghebbenden en partijen; - kan een kritisch vermogen ontwikkelen om plannen te positioneren en gefundeerd te kunnen beoordelen;
Aan deze informatie kan geen rechten worden ontleend en kan in de loop van het semester worden gewijzigd door de des betreffende docent.
56
METHODE EN ANALYSE (3ECTS) Vakcode BK8040 Verantwoordelijke docent Ir. Paulien Bremmer
[email protected]
Werkvomen en studielastverdeling Contacturen 28 uur Zelfstudieuren 60 uur De cursus is onderverdeeld in 7 seminars van elk 4 uur en een reeks van 7 lezingen. Seminars: discussie over lezingen; discussie over geselecteerde architectonische aspecten; oefeningen met de verschillende methoden. Lezingen: algemene relevante terminologie; vier methoden; studie betreffende het oeuvre.
Literatuur Leupen, Bernard e.a. 1999. Ontwerp en Analyse. Rotterdam: Uitgeverij 010. Ching, F.D.K. 1979. Architecture: form, space and order. New York: Van Nostrand Reinhold Clark, R.H. and Pause, M. 1985. Precedents in Architecture, Analytic Diagrams, Formative Ideas, and Partis. New Jersey: John Wiley & Sons, Inc. (3rd edition)
Thematiek en inhoud - Het ontwerpproces beschrIJven in 4 stappen: zien, herkennen, transformeren, produceren - Analyseren en begrijpen van sleutel-teksten met betrekking tot de diverse posities van architecten in de geschiedenis van de twintigste eeuw.
Tzonis. A. 1992. “Huts, ships and bottleracks: Design by analogy for architects and/or machines”. In: Research in Design Thinking. Edited by: N. Cross, K. Dorst; and N. Roozenburg. Delft: Delft University Press: pp 139-164. Moraes Zarzar, K. and A. Guney (Editors). 2008. Understanding Meaningful Environments. Research in Design Series, Volume 4. Amsterdam: IOS Press under the imprint Delft University Press
Leerdoelen - Studenten krijgen een introductie in essentiële terminologie en begrippen van het bouwkundig vakgebied. - Studenten ontwikkelen programmatische en typologische kennis van de architectuur door het bestuderen van relevante casussen. - Studenten leren hoe ze ontwerp precedenten kunnen gebruiken en aanpassen in de ontwikkeling van innovatieve ontwerpen, o.a. door middel van het analyseren van het oeuvre van architecten. - Studenten bespreken teksten met betrekking tot de diverse posities van architecten in de geschiedenis van de twintigste eeuw.
DVD series: Architectures. Art Video. Vol. 1/2/3/4/5 Heynen, Hilde e.a. 2004. Dat is Architectuur. Rotterdam: Uitgeverij 010.
Tentamenvorm Methode en Analyse wordt getoetst door middel van een A0 Poster en een essay.
Aan deze informatie kan geen rechten worden ontleend en kan in de loop van het semester worden gewijzigd door de des betreffende docent.
57
Vakken
BOUWMANAGEMENT EN -ECONOMIE (2 ECTS) Vakcode BK8070 Verantwoordelijke docent Ing. P. de Jong p.de
[email protected]
Vakinhoud 4 lezingen: - Inleiding Housing (dr.ir. V.Gruis) - Inleiding Bouw- en ontwerpmanagement (dr.ir. M.Prins) - Inleiding Vastgoedmanagement en vastgoedontwikkeling (prof. H. de Jonge)
)NLEIDING"OUWECONOMIElNANCIELEENMARKTINPASSINGVAN het ontwerpproject (ir. P. de Jong)
3PECIlEKELEERDOELEN De student: - heeft kennis van en inzicht in de bouweconomie en het vastgoedmanagement en de invloed ervan op de bouwopgave op projectniveau - heeft vaardigheid in het formuleren en uitwerken van keuzevraagstukken over het combineren van functie, locatie, programma, budget, vorm, techniek, organisatie en bouwen ontwerpmanagement Literatuur reader op Blackboard
Werkvormen en studielastverdeling Contacturen 8 uur Zelfstudieuren 50 uur
Tentamenvorm Bouwmanagement en -economie wordt getoetst door middel van een schriftelijke toets
Leerdoelen De student heeft het vermogen om kennis van economische en managementaspecten van bouw- en vastgoedontwikkeling in te zetten bij het formuleren en uitwerken van de keuzevraagstukken met betrekking tot stedelijke ontwikkeling en bouwprojecten
Aan deze informatie kan geen rechten worden ontleend en kan in de loop van het semester worden gewijzigd door de des betreffende docent.
58
TOOLS FOR PRESENTATION (vrije keuze) Dit vrije keuzevak is vrijwillig te volgen. De student kan zich voor dit vak inschrijven via de website http://www. tools4presentation.com. Ir. Wouter Hendrikson
[email protected]
Benodigde voorkennis Basiskennis computervaardigheden HBO bouwkunde
Vakomschrijving Inzicht in de basisbegrippen voor het uitwerken en presenteren van een ontwerpproject m.b.v. computermedia.
Website http://www.tools4presentation.com
Werkvormen en studielastverdeling Contacturen 6 uur Zelfstudieuren 6 uur Thematiek en inhoud - Analyseren, ontwerp, presenteren; - mapping - diagrammen maken - bezonningsstudie - modeleren en renderen - animaties maken - layouten opmaken - algehele overdracht m.b.t. projectpresentatie Leerdoelen De student: verkrijgt inzicht in de basisbegrippen voor het uitwerken en presenteren van een ontwerpproject m.b.v. computermedia. Literatuur Handleidingen via de website
Aan deze informatie kan geen rechten worden ontleend en kan in de loop van het semester worden gewijzigd door de des betreffende docent.
59
Faculteit Bouwkunde
Begane grond
E-point de plek voor vragen over het onderwijs, cijferverwerking en andere administratieve aangelegenheden.
Copie sjop de printservice van de TU. voor meer info: http://www.csinbkcity.nl/
Waltman Bouwshop Voor de nodige boeken en maquettemateriaal.
Stylos secretatiaat van studentenvereniging stylos.
60
ICT helpdesk de plek voor problemen met je laptop, internet andere ongemakken met computers.
Eerste verdieping
Architecture de administratie van architectuur.
Bibliotheek de plek waar je boeken kunt lenen, lezen of kopieren. Op de verdieping van de bibliotheek zijn ook tijdschriften te vinden.
Building Technology de administratie van bouwtechniek. Urbanism de administratie van stedenbouw.
61
Real Estate & Housing de administratie van vastgoed.
Bronnen
Bibliotheek bibliotheek bouwkunde In de bibliotheek zijn boeken te leen met je campuskaart. Tevens zijn er op de verdieping van de bibliotheek ook tijdschriften te vinden.
Tijdschriften de tijdschriften Op de eerste verdieping van de bibliotheek zijn circa 100 verschillende nationale en internationale tijdschriften te vinden. Een bron van inspiratie de hedendaagse dicours. Veel gelezen tijdschriften zijn: de Architect, Volume, Oase en el Croquis
Lezingen mededelingen Let op de posters die overal in de faculteit hangen. Er worden lezingen en andere evenementen aangekondigd. symposium Jaarlijks worden er verschillende symposia gegeven op de faculteit. Enkele voorbeelden hiervan zijn: “architecture as a craft”, “Indesem” en “Capita Selecta”. Ook deze LEZINGREEKSENWORDENMETPOSTERSENmYERSAANGEKONDIGD B_nieuws Het maandelijkse Magazine van de faculteit die overal in het gebouw te vinden is. Achter op B_nieuws is een agenda te vinden waar ook lezingen te vinden zijn op bouwkunde en elders in Delft of andere steden.
62
Excursies excursies regelen op de faculteit kun je bij stylos terecht voor interessante excursies die zij organiseren. Maar als je zelf op onderzoek uit wil gaan dan kan mimoa.eu je ook goed op weg helpen.
Instituten nai.nl nederlands architectuur instituut rotterdam. lezingen, debatten, tentoonstellingen, bibliotheek.
Organisatorisch TU studenten.tudelft.nl studentportal voor alle studenten van de TU. hier is alle algemene informatie te vinden die van belang is voor je studie. Osiris zeer belangrijk! op tijd aanmelden voor je tentamens. Het aanmelden gaat via Blackboard middels je vakcode. bkstudent.nl handige studentenwebsite voor info over bouwkunde zelf. tudelft-architecture.nl inhoudelijke informatie over de verschillende studio’s van masters architecture.
63