TU Delft Library
i
Jaarverslag 2007 TU Delft Library
Open Courseware
Inhoudsopgave
TU Delft Library als knooppunt voor kennis
5
Beter (laten) zoeken
7
Netwerken van kennis en kenners 11 13 Wereldwijde kennisverspreiding door Open Access Learning Centre: ruimte voor de toekomst
15
Document Management voor TU Delft: powered by TU Delft Library
17
Dienstverlening TU Delft Library
19
Speciale collecties
21
Feiten en cijfers TU Delft Library 2007
22
3
http://www.library.tudelft.nl
TU Delft Library als knooppunt voor kennis
De klant centraal
Tagging door bibliotheek én gebruikers
Traditioneel richt de bibliotheek zich vooral op het toegankelijk maken van wereldwijd beschikbaar materiaal. In aanvulling daarop zal TU Delft Library zich ook bezighouden met het managen en toegankelijk maken van de kennis die binnen de eigen universiteit beschikbaar komt. Dit zal zich uiten in de combinatie van expliciete en impliciete kennis, een aanbod van informatie op maat en het delen van kennis. In het Meerjarenplan 2008-2011, dat in 2007 gereed is gekomen, wordt helder gemaakt welke speerpunten wij van belang vinden om dit doel te bereiken (http://www.library.tudelft.nl/meerjarenplan).
Het bijzondere van de ontwikkeling van tagging is dat het niet meer het terrein is dat voorbehouden is aan informatieprofessionals. Iedereen kan tags toevoegen aan informatie die hij/zij op het internet zet of aantreft. En daarmee wordt ons vak eigenlijk een stuk interessanter: onze eigen gebruikers helpen ons het materiaal vindbaar te maken op de manier waarop zij het ook zouden zoeken.En hebben we dat al niet altijd gewild? Geen gebruikersonderzoek kan hier tegen op. Onze visie is dan ook: geef gebruikers de ruimte en maak op die manier kennis en informatie optimaal toegankelijk.
Een van de voorwaarden daarbij is dat kennis en informatie goed vindbaar zijn. Uiteraard denken wij dat wij hier als bibliotheek al jaren goed voor zorgen, door bijvoorbeeld beschrijvingen te maken in de catalogus en door classificatiecodes en trefwoorden toe te voegen. En dat klopt, alleen zijn er inmiddels nieuwe namen voor verzonnen: we praten nu over het toevoegen van metadata en ‘tagging’. Door middel van het toevoegen van tags wordt informatie tekstueel en visueel toegankelijk gemaakt.
Wij, als TU Delft Library, hebben in 2007 met een aantal toepassingen de basis gelegd om onze gebruikers die ruimte te geven. We zullen in de komende jaren deze ontwikkelingen ondersteunen binnen onze bibliotheek. Lees en kijk in dit jaarverslag! Maria Heijne Bibliothecaris TU Delft / Directeur TU Delft Library
5
Beter (laten) zoeken
Gebruiksvriendelijke zoekmachine In november 2007 heeft TU Delft Library in een gebruikersonderzoek aan klanten gevraagd wat voor hen een zoekmachine gebruiksvriendelijk maakt. Op basis hiervan is in de markt gekeken naar bestaande producten. Dit gebied is een speerpunt in het Beleidsplan van UKB, het samenwerkingsverband van de dertien Nederlandse universiteitsbibliotheken en de Koninklijke Bibliotheek (KB). De inventarisatie heeft geleid tot nauwe samenwerking van Delft met vooralsnog één van de andere universiteitsbibliotheken. Gezamenlijk is de keuze gemaakt voor een Open Source product, dat nu verder wordt ontwikkeld. Open Source is gratis en vrij toegankelijke software. De oplevering wordt verwacht in 2008.
TUlib: online instructietool voor studenten en docenten TUlib is een digitale leeromgeving waarin studenten in hun eigen tempo al doende leren hoe ze wetenschappelijke informatiebronnen zoeken, hoe ze gevonden informatie kunnen gebruiken en hoe ze de daarmee de kwaliteit van hun papers en scripties kunnen verhogen. De leeromgeving bevat bijvoorbeeld informatie en instructies om snel relevante en betrouwbare informatie te vinden.
TUlib bevat twee typen informatie: praktische, stapsgewijze instructies in onder andere PowerPoint en filmpjes, en interessante achtergrondinformatie. Studenten kunnen zelf bepalen welke interactieve modules ze doorlopen en in welke volgorde. Docenten kunnen TUlib inzetten om de vaardigheden van hun studenten te toetsen, of om door te verwijzen naar modules en instructiefilmpjes over bijvoorbeeld citeren en het beoordelen van bronnen. De naam TUlib was de winnende inzending van TUstudent Cornelis van Beveren, gekozen uit 127 reacties. TUlib (‘TU Delft’ en ‘Library’) is in 2007 in de lucht gegaan.
Cursussen en instructies Naast de online instructietool biedt TU Delft Library studenten, promovendi, wetenschappers en andere professionals uiteenlopende cursussen en instructies om snel relevante informatie voor onderwijs en onderzoek te vinden. In 2007 zijn in 25 sessies 7 cursussen voor 220 deelnemers georganiseerd. Enkele voorbeelden hiervan zijn Endnote, waarmee wetenschappers persoonlijke bibliografische databases kunnen maken, en Advanced Search, waarmee promovendi en wetenschappers hun zoekmethoden kunnen aanscherpen. Ook verzorgde
7
TU Delft Library ruim 30 instructies aan bachelor- en masterstudenten van 17 opleidingen.
Gratis op de hoogte Ook in 2007 verzorgde TU Delft Library cursussen op het gebied van RSS (Real Simple Syndication). RSS is een gemakkelijke manier om op de hoogte te blijven van ontwikkelingen op een bepaald (vak)gebied. RSS stelt gebruikers in staat om gratis en automatisch nieuwe informatie van een specifieke site te ontvangen, zonder deze site iedere keer opnieuw te bezoeken. Via het campusnetwerk van de TU Delft zijn search alerts en citation alerts van uitgevers en databaseaanbieders beschikbaar. Search alerts bieden informatie over een bepaald onderwerp of vakgebied; citation alerts geven aan hoe vaak en in welke publicaties werk van een bepaalde wetenschapper wordt geciteerd. Voor alle gebruikers van TU Delft Library zijn tables of content (inhoudsopgaven) van boeken en tijdschriften beschikbaar; via het campusnetwerk biedt deze dienst ook links naar full text.
nauwkeuriger omschrijven, of echt nieuwe aspecten van een onderwerp kunnen onderzoeken. Sinds 2006 werkt TU Delft samen met het Valorisation Centre, waardoor de procedures voor het aanvragen van octrooien duidelijker zijn gemaakt en octrooiaanvragen van de TU Delft centraal worden geregistreerd. Het Valorisation Centre dient als kenniscentrum om de samenwerking tussen universiteit, bedrijfsleven en overheid te versterken.
Literatuuronderzoek Voor onderzoekers met een specifieke wetenschappelijke probleemstelling kan TU Delft Library referenties zoeken. Onderzoekers van de TU Delft kunnen ook zelf hiernaar zoeken in onder andere Web of Science, of een van de 70 andere databases. Literatuuronderzoek is een snelle manier om uit te vinden wat in een bepaald vakgebied (of daarbuiten) wel of juist nog niet bestaat. Met behulp van literatuuronderzoek kunnen wetenschappers hun eigen onderzoek
8
Zie ook: Internet Librarian International 2007, 8-9 Oktober 2007, On your way to knowledge, De Lugt, Y.; Clavel, K.
Netwerken van kennis en kenners
TU Delft Library brengt experts in kaart en bij elkaar TU Delft Library faciliteert de samenwerking tussen onderzoekers van het onderzoeksprogramma Self Healing Materials met behulp van een Advanced Network dat zij voor dit onderzoek opzette (http://selfhealingmaterials.library.tudelft.nl). Een Advanced Network maakt het mogelijk om heel eenvoudig te zoeken naar experts, bij uitstek in een multidisciplinaire omgeving. Tijdens de eerste internationale conferentie over het onderwerp Self Healing Material (Noordwijk, april 2007) is het Advanced Network gepresenteerd en positief ontvangen. Het aantal deelnemers van het netwerk is gegroeid van 100 bij de lancering in 2006 tot 160 in 2007. Met diverse partijen binnen en buiten de TU Delft bespreekt TU Delft Library de mogelijkheden om voor hen ook een Advanced Network op te zetten.
Library en de bibliotheken van de Technische Universiteit Eindhoven en de Universiteit Twente. Binnen de wetenschap is de duurzame (digitale) toegang tot publicaties goed geregeld. Wereldwijd zijn er voorzieningen getroffen om eenmaal gepubliceerde artikelen duurzaam te raadplegen. De datasets waarop wetenschappelijke publicaties zijn gebaseerd, worden echter nog niet duurzaam opgeslagen, terwijl deze data zeer waardevol kunnen zijn om het onderzoek te kunnen verifiëren, om nieuw onderzoek uit te voeren of om onderzoek over een langere periode uit te voeren. Niet duurzaam opgeslagen datasets worden al snel na afloop van een onderzoek ontoegankelijk, bijvoorbeeld door fysiek verval van de opslagmedia of doordat oude software niet werkt op nieuwe computers of besturingssystemen. Ook kunnen de beschrijvende (meta)data verloren gaan, waardoor het onmogelijk wordt om de data in de juiste context te plaatsen.
Kennisbundeling in 3TU.Datacentrum Eind 2007 ondertekenden de collegevoorzitters van de drie Nederlandse technische universiteiten de overeenkomst voor de oprichting van een 3TU. Datacentrum. Met het 3TU.Datacentrum krijgt ook de technische wereld een bron aan uiteenlopende technischwetenschappelijke datasets (ruwe onderzoeksdata) die goed gedocumenteerd en blijvend toegankelijk zijn. Het 3TU.Datacentrum is een initiatief van TU Delft
Gezamenlijke tijdschriftenadministratie De bibliotheken binnen 3TU. zijn in 2007 ook voorbereidingen gestart voor het samenvoegen van de administraties van de digitale tijdschriftcollecties. In 2008 zal dit naar verwachting leiden tot het eerste voorbeeld in Nederland waarbij één ‘Electronic Resource Management’ systeem wordt toegepast voor de administratie van verschillende bibliotheken.
11
Wereldwijde kennis-verspreiding door Open Access
Open Access symposium TU Delft Library Onder auspiciën van de Stichting Gebruikers TU Delft Library organiseert TU Delft Library jaarlijks een symposium voor haar relaties. In 2007 was het thema Open Access. Open Access is de term voor het bieden van vrije toegang tot (wetenschappelijke) publicaties. De kosten voor het uitgeefproces worden niet meer door de lezer betaald (bijvoorbeeld via de bibliotheek), maar door de auteur of diens instelling. Tijdens het symposium kwam onder andere aan de orde dat in Open Access publiceren belangrijke voordelen heeft voor de wetenschapper. Publicaties krijgen een bredere elektronische verspreiding. Onderzoek wordt zo beter zichtbaar, met in potentie een frequentere citatie, en kan daardoor eerder internationale erkenning krijgen. Op http://www.library.tudelft.nl vindt u meer informatie over het symposium (Praktische informatie > Onze organisatie > Symposium).
Deelname aan Open Choice Pilot met Springer Ook TU Delft Library is in 2007 gestart met deelname aan de Open Choice Pilot die door UKB is overeengekomen met uitgeverij Springer. Delftse auteurs kunnen hiermee bij Springer hun artikelen
in Open Choice plaatsen en de kosten worden gedekt door de bestaande licentie die UKB heeft met Springer.
TU Delft publicaties ‘Open Access’ in TU Delft Repository Onderzoekspublicaties TU Delft Library biedt wetenschappers de mogelijkheid om hun onderzoeksresultaten wereldwijd gratis zichtbaar en digitaal toegankelijk te maken via TU Delft Repository (http:/repository.tudelft.nl). TU Delft Library is verantwoordelijk voor de opzet en het beheer van dit digitale pakhuis, dat in 2007 werd gevuld met steeds meer publicaties van Delftse wetenschappers. Door Open Access wordt wetenschappelijke kennis via internet efficiënter verspreid en verdeeld. Bovendien maakt de elektronische vorm het mogelijk om het gepubliceerde materiaal effectief (opnieuw) te gebruiken. In 2007 werd het repository aangevuld met de galerie van kopstukken uit 100 jaar dissertatiegeschiedenis, die bepalend zijn geweest voor de ontwikkeling van de TU Delft en/of internationale bekendheid genieten. Onderwijsresultaten Daarnaast zijn voor het eerst resultaten uit het onderwijs toegevoegd, in de vorm van afstudeerscripties. Het zogenaamde ‘uploaden’ van een scriptie gebeurt op
13
eenvoudige wijze door een webformulier in te vullen. De student zelf is verantwoordelijk voor dit uploaden. Van de sectie Hydraulic Engineering (faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen (CiTG)) zijn inmiddels 300 scripties opgenomen. Voor de faculteit CiTG heeft dit als voordeel dat de administratie rondom het toevoegen van scripties in handen ligt van TU Delft Library en de afstudeerders zelf. De scripties zijn beter toegankelijk geworden, wat blijkt uit de directe reacties op de scripties, en referenties op bijvoorbeeld De Hydrotheek (http:/library.wur.nl/hydrotheek). De afdeling Real Estate and Housing van de faculteit Bouwkunde nam deel aan de pilot ‘digitalisering afstudeerscripties faculteit Bouwkunde’. Het ging om het ontwerpen van een online systeem waarin (afstudeer) scripties op eenvoudige wijze als pdf-bestand beschikbaar gesteld konden worden, binnen en buiten de faculteit. 25% van de afstudeerders in 2006 deed vrijwillig mee aan de pilot. Deze deelnemers waren tevreden over het digitaal publiceren, onder andere door de hoge ranking van de scripties in zoekmachines als Google. Hiervan werd dankbaar gebruikgemaakt in nieuwe werkkringen en bij andere gelegenheden. Soms is het vanwege de vertrouwelijkheid van informatie niet gewenst een scriptie op te nemen in full text, bijvoorbeeld als een afstudeeronderzoek wordt uitgevoerd voor een externe partij. Het is in dergelijke gevallen mogelijk om een embargoperiode in te bouwen. Tot maximaal 18 maanden na het uploaden worden alleen bibliografische gegevens getoond; na de embargoperiode 14
komt ook de full text versie beschikbaar. Documenten met een blijvend vertrouwelijk karakter zijn niet geschikt voor publicatie in TU Delft Repository.
Delft OpenER Tenslotte is in 2007 onderwijsmateriaal toegankelijk gemaakt via de repository-structuur. Samenwerking tussen de afdelingen ICT, Onderwijs & Studentenzaken van de TU Delft en TU Delft Library heeft geleid tot ‘Delft OPEN Educational Resources’ (Delft OpenER). Op de bijbehorende website http://www.ocw.tudelft.nl staat Open Courseware (OCW): onderwijsmateriaal van de TU Delft dat wereldwijd gratis toegankelijk is. Dit initiatief is onderdeel van het mondiale Open Courseware Consortium (http://www.ocwconsortium.org).
Repositories voor derden In 2007 heeft TU Delft Library voorbereidingen getroffen om repositories voor derden op te zetten. TU Delft Library verzorgt voor het UNESCO-IHE Institute for Water Education in Delft een repository voor dissertaties, dat in de loop van 2008 wordt gelanceerd. Meer informatie over Open Access is te vinden op http://www.library.tudelft.nl/openaccess.
Informatie Professsional 2007, 12, pp.12-15. Open access: spagaat of pas-de-deux? Op weg naar vrije toegang tot wetenschappelijke publicaties. Heijne, M.; De Leeuwe, J.
In december 2007 bestond het markante gebouw van TU Delft Library tien jaar. In dezelfde periode heeft TU Delft Library het ambitiedocument ‘Ruimte voor de toekomst’ opgesteld voor de plannen rondom een Learning Centre. Het College van Bestuur van de TU Delft wil met het Learning Centre invulling geven aan de veranderende omstandigheden die van invloed zijn op de universiteit. Vanuit haar expertise en inzichten in de nieuwe (onderwijs- en onderzoekgerelateerde) ontwikkelingen, draagt TU Delft Library wezenlijk bij aan de conceptontwikkeling én invulling van het Learning Centre. Naast een nieuw Learning Centre dat op de campus wordt gebouwd, zal ook het huidige gebouw van TU Delft Library een transformatie ondergaan. Vanuit het begrip ‘Centre of belonging’ zal de komende jaren het gebouw allereerst cosmetische, en later meer structurele veranderingen ondergaan. Al vanaf de middelbare school maken scholieren in het gebouw van TU Delft Library kennis met nieuwe technologieën. Ze kunnen er ‘ruiken’ aan de campusomgeving van hun toekomstige universiteit. Het ‘Library Learning Centre’ is in de daarop volgende levensfase een omgeving waar de studenten studeren, samenkomen en lessen en projecten voorbereiden. Ook komen ze er in contact met het bedrijfsleven, dat zich in het gebouw op verschillende momenten presenteert.
Illustratie: Guido Kuip
Learning Centre: ruimte voor de toekomst
Wanneer de studenten zelf deel uitmaken van het bedrijfsleven, is het gebouw nog steeds de plek waar zij als alumni terecht kunnen met hun kennisvraag. Zij kunnen zelf informatie opzoeken en contact leggen met onderzoekers, maar ook banen of stageplekken aanbieden aan studenten. Wanneer de levensfase van het pensioen is aangebroken, is het ‘Library Learning Centre’ nog steeds een aantrekkelijke omgeving. Het blijft de plek waar men informatie ophaalt en doorgeeft aan anderen. Vanaf het moment dat de kinderen van de vroegere studenten op school zitten en vandaaruit voor het eerst kennis maken met dit Learning Centre, is de levenscyclus rond. Ambitie - Het ‘Library Learning Centre’ is de duurzame, constante factor voor de gebruiker. Het is het ‘Centre of belonging’ in de levensloop van de aan de TU Delft opgeleide ingenieur. Van scholier, naar student, young professional en senior lid van de arbeidsmarkt tot (gepensioneerd) hobbyist: ze keren telkens weer terug naar deze centrale ontmoetingsruimte.
15
Document Management voor TU Delft: powered by TU Delft Library Archief TU Delft beschikbaar en toegankelijk Op basis van een Europese aanbestedingsprocedure is in juli 2007 een keuze gemaakt voor een Document Management Systeem (DMS) teneinde documentafhandeling en archiefbeheer de komende drie jaar te professionaliseren en te digitaliseren. De inrichting en het beheer van het DMS liggen in handen van TU Delft Library. In het Document Management Systeem verloopt de afhandeling en archivering van brieven, e-mails en andere documenten snel, foutloos, eenvoudig, traceerbaar, uniform en beheerst.
Geen zoekgeraakte stukken meer Met een eenvoudige zoekopdracht vind je in het DMS snel relevante informatie. Lang of vergeefs zoeken naar een document behoort met het DMS dan ook tot het verleden. De informatie en eventueel de fysieke locatie ervan is via het DMS gemakkelijk te vinden, doordat aan elk document metadata zijn toegekend: labels of tags als ‘vertrouwelijk’, onderwerp, of de naam van de afzender. Bouwkunde is de eerste faculteit waarvoor de inkomende post vanaf het voorjaar van 2008 wordt voorbereid voor invoer in het DMS. Geadresseerden ontvangen hun post dan digitaal via het DMS.
Stapsgewijze invoering De invoering van het DMS verloopt gefaseerd binnen de TU Delft. De eerste twee jaar wordt gewerkt aan
digitalisering van de poststromen binnen alle faculteiten en diensten.
Complete en digitale dossiers De bestuurlijke informatie en examendossiers van de TU Delft worden ook op korte termijn gedigitaliseerd en gearchiveerd in het DMS, evenals de personeelsdossiers. Het risico dat documenten te laat komen, wordt hiermee verkleind. Bovendien verbetert dit de volledigheid en eenduidigheid van de documenten in het bestuurlijke besluitvormingsproces en in de studiecarrière van de student, van de inschrijving als eerstejaars tot aan het bachelor- of masterdiploma.
Het papieren archief Alle relevante papieren documenten van de TU Delft worden centraal gearchiveerd in het nieuw ingerichte archief op de Kluyverweg 6, dat over 5 kilometer archiefruimte beschikt. Hier komen de (geschoonde) fysieke archieven met documenten van vijf jaar of ouder, van faculteiten, onderzoeksinstituten, vakgroepen en ondersteunende diensten. Documenten die bij wet moeten worden bewaard (ruim 20% van alle documenten) worden opgenomen in het Nationaal Archief te Den Haag. Meer informatie over Document Management is te vinden op http://documentmanagement.tudelft.nl.
17
Dienstverlening TU Delft Library
Dredgeline database Een voorbeeld van een oplossing op maat is de Dredgeline database op het gebied van baggeren. TU Delft Library heeft deze database opgezet voor de internationale non-gouvernementele organisatie Central Dredging Association (CEDA). In 2007 is de Dredgeline website zodanig aangepast dat specialisten en brancheorganisaties de meest relevante en meest gelezen wetenschappelijke tijdschriften uit de baggerindustrie aangeboden krijgen. CEDA heeft met TU Delft Library voor de database een overeenkomst afgesloten voor de komende twee jaar.
Beëindiging STOWAbase In goed overleg met opdrachtgever STOWA (Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer), heeft TU Delft Library de dienstverlening voor STOWAbase stopgezet. STOWAbase is de onderzoeksdatabank voor waterbeheerders. Het verzamelen van gegevens voor deze database, nodig voor een kwalitatief goed product, was behoorlijk tijdsintensief. Het rendement hield hiermee geen gelijke tred.
Faculteitsbibliotheken In de zomer van 2007 sloot TU Delft Library in samenspraak met het bestuur van de faculteit de
bibliotheek voor de faculteit Techniek, Bestuur en Management en het Onderzoeksinstituut OTB. Studenten en medewerkers kunnen nu terecht bij de Centrale Vestiging van TU Delft Library en bij Ask Your Library.
Ask Your Library Ook in 2007 konden alle klanten van TU Delft Library kunnen op de eigen (computer) werkplek chatten, mailen of bellen met TU Delft Library, of het nu gaat om vragen, opmerkingen, verzoeken of klachten (zie https://AskYourLibrary.tudelft.nl).
Meer accountmanagers Omdat de dienstverlening via de locaties in de faculteiten is teruggebracht, zijn de accountmanagers binnen TU Delft Library de belangrijkste verbinding met de onderzoekers, docenten, ondersteunende medewerkers en studenten in de faculteiten. Het aantal accountmanagers is in 2007 uitgebreid naar vijf personen. Elke accountmanager behartigt de wensen en belangen van verschillende klantgroepen binnen en buiten de TU Delft: externe relaties, faculteiten en onderzoeksinstituten, de Universiteitsdienst (ondersteunende diensten) en bijvoorbeeld YES!Delft, de ‘Young Entrepreneurs Society’ die voor jonge ondernemers de succesvolle opstart van een eigen technologisch bedrijf faciliteert.
19
Op http://www.library.tudelft.nl, onder Accountmanagement, staan de contactgegevens van de TU Delft Library accountmanagers.
Afbouw documentleverantie TU Delft Library heeft in 2007 besloten om met ingang van 2009 de documentleverantie aan profitorganisaties stop te zetten. Meer informatie over de afbouw van documentleverantie staat op http://www.library.tudelft.nl/documentleverantie-profit.
Introductie RFID bij Bouwkunde Net voor het ter perse gaan van dit jaarverslag is bekend geworden dat de Bouwkundebibliotheek, waarvoor werd gevreesd na een grote brand in het faculteitsgebouw op 13 mei 2008, voor het grootste deel is gered. De Bouwkundebibliotheek bevat een collectie van 40.000 boeken, die intensief wordt gebruikt: veel uitleningen en terugbezorgingen. Daarom is eind december 2007 een RFID-pilot van start gegaan. RFID, Radio Frequency Identification, is een systeem dat boeken draadloos en uniek identificeert met behulp van radiofrequenties. Bij het RFID zelfservicestation kunnen bibliotheekgebruikers boeken lenen, verlengen of terugbrengen, zonder tussenkomst van een baliemedewerker. Ook de beveiliging van boeken wordt geregeld via RFID. Doordat RFID is gekoppeld aan de bibliotheekcatalogus, worden boeken met reserveringen en boetes herkend en krijgt de gebruiker instructies om bijvoorbeeld een gereserveerd boek terug te brengen.
20
Het feit dat alle boeken met het RFID-label zijn gered, maakt het opnieuw opbouwen van de bibliotheek op een andere locatie een stuk eenvoudiger. Uiteraard zal op de nieuwe locatie gewoon verder worden gewerkt met dit systeem. In de overige vestigingen van TU Delft Library wordt nog niet met RFID gewerkt, maar aan de hand van de ervaringen met de Bouwkundecollectie zal overwogen worden of RFID ook elders zal worden ingezet. Voor faculteiten, onderzoeksinstituten, vakgroepen, diensten en afdelingen bestaat namelijk de mogelijkheid om op locatie een minibibliotheek op te stellen, die zij zonder toezicht kunnen beheren op basis van RFID. Dit kan een goede oplossing zijn in die faculteiten of gebouwen waar de bibliotheeklocatie inmiddels is opgeheven.
Speciale collecties
Kaartenkamer digitaal Om een belangrijk deel van het beschikbare kaartmateriaal via het web beschikbaar te stellen, heeft TU Delft Library in december 2006 de Kaartenkamer fysiek en online opengesteld voor alle studenten en medewerkers van de TU Delft (zie http://kaartenkamer.library.tudelft.nl). Voorheen maakten voornamelijk mensen van Bouwkunde gebruik van de Kaartenkamer. In 2006 bezochten 1754 studenten en medewerkers de Kaartenkamer en werden aan hen 373 digitale bestanden geleverd; in 2007 waren dit 3183 bezoeken, met 558 geleverde digitale bestanden. In 2007 is TU Delft Library het project ‘Digitale Kaartenkamer’ gestart. Voor dit laatste project verzamelt TU Delft Library digitaal kaartenmateriaal voor het onderwijs. Vanaf juli 2008 kunnen studenten kaartmateriaal printen en downloaden in pdf-formaat; met ingang van december 2008 kunnen studenten ook kaarten in het gewenste formaat downloaden en inlezen in een geografisch informatiesysteem (GIS) of tekenprogramma. Het verloop van dit project is te volgen op http://geoloket.blogspot.com.
Digitalisering Trésor Ook met de digitalisering van de historische collectie uit de schatkamer van de TU Delft, het Trésor, werd in 2007 een start gemaakt. 541 titels werden in 2007 gedigitaliseerd en aangeboden via de TU Delft Library catalogus. Een gedigitaliseerde titel kan uit meerdere werken bestaan.
Kennemaria et Westfrisia vulgo et vernaculé Noord-Holland. Nicolaas Visscher, circa 1680. Heruitgave door Petrus Schenk, circa 1740.
21
Feiten en cijfers TU Delft Library 2007
Gebruiksgegevens Centrale Vestiging Bezoek Totaal aantal bezoekers Aantal vragen aan de informatiebalie - bronnengids en catalogus - overige Aantal vragen per chat *
2007 132.580 10.899 4.031 6.868 449
2006 130.238 10.340 4.118 6.222
2005 120.828 16.978 7.699 9.279
2007 92 115
2006 101 127
2005 122 145
* vanaf oktober 2006
Personeel per 31 december Fte Personen
22
Collectie TU Delft Library 2007 2006 Tijdschriften in de catalogus (totaal) 5.405 4.242 Elektronische tijdschriften in de catalogus 3.865 3.567 Elektronische tijdschriften in de bronnengids 8.329 8.097 Naslagwerken elektronisch 508 462 Naslagwerken papier 22.848 26.727 Boeken elektronisch (in catalogus) 12.714 3.880 Boeken papier circa 620.000 637.500 Trésor Totaal aantal titels Trésorcollectie 44.688 Totaal aantal titels elektronische 3.066 collectie Trésor (pagina’s van e-collectie toegankelijk via internet) Toename aantal titels in catalogus 11.438
2005 4.069 3.308 7.020 160 26.612 1.386 632.000
Catalogus, bronnengids, Virtuele Kenniscentra (VKC’s) 2007 Aantal raadplegingen catalogus 1.832.000 Aantal raadplegingen elektronische tijdschriften (bronnengids) Aantal raadplegingen 18 VKC’s (totaal) 3.724.378
2006 545.848
2005 1.400.000 518.343
2.961.815
1.500.000
23
Uitleengegevens Aantal uitleningen (boeken) 2007 Faculteitsbibliotheken 39.943 Centrale Vestiging 41.483 Totaal aantal uitleningen 81.432 Ingeschreven leners 10.114
2006 48.683 45.439 94.121 10.387
2005 57.070 51.058 108.128 13.172
2007
2006
2005
307 1.956
312 1.581
678 1.150
Door TU Delft Library gebouwde databases Aantal records in databases gebouwd door TU Delft Library SHIPDES (Ship Descriptions) ABSIS (Architectuur Bouwtechniek Stedenbouw Informatie Systeem)
Uitleengegevens Onder documentleverantie wordt kopieleverantie verstaan. Uitleningen vallen hier niet onder. Totaal aantal ontvangen aanvragen Totaal aantal zelf geleverde artikelen Honoreringspercentage uit eigen collectie (%) Gemiddelde doorlooptijd in uren Als PDF geleverd (%) Doorgeplaatste aanvragen Interbibliothecair Leenverkeer (binnen- en buitenland)
24
2007 87.805 71.590 82% 33 83,93% 10.125
2006 86.338 70.189 81% 25 84,57% 11.264
2005 98.061 79.486 81% 34 78,00% 12.919
Uitleengegevens Ontvangen documenten via Interbibliothecair Leenverkeer Totaal gehonoreerd, inclusief andere collecties Totaal honoreringspercentage, inclusief Interbibliothecair Leenverkeer Als PDF geleverd, inclusief andere collecties Klachten ten opzichte van totaal ontvangen aanvragen
2007 9.951
2006 9.992
2005 11.256
81.530 92,81%
80.251 93,04%
84.754 95,00%
95,26% 0,46%
90,94% 0,69%
78,00% 0,48%
Instructies aan eindgebruikers 2007 2006 Informatievaardigheden in het onderwijs van de TU Delft Aantal deelnemers 2.239 2.200 instructies Informatievaardigheden en bibliotheekinstructies Cursussen Aantal deelnemers Introduction to library services 103 n.v.t. Aantal deelnemers instructie Research informatie 43 25 voor publicerende onderzoekers Aantal deelnemers instructies Endnote 44 11 Aantal deelnemers instructies Reference Manager n.v.t. 9
2005
Vanwege de introductie van de vergelijkbare cursus Endnote, is de cursus Reference Manager in 2007 niet meer aangeboden.
25
Colofon Productie: Marketing & Communicatie TU Delft Library, Media Publicatie Bureau TU Delft
Tekst: TU Delft Library
Ontwerp en vormgeving: Joke Herstel (Wenk), Den Haag
Fotografie: Marcel Krijger (Lens! Fotografie), Krimpen a/d IJssel
Druk: Schefferdrukkerij B.V., Dordrecht
Bezoekadres Centrale Vestiging: TU Delft Library Prometheusplein 1 2628 ZC Delft
© TU Delft Library, 2008
26
TU Delft Library Postbus 98 2600 MG Delft T +31 (0)15 27 85678 E
[email protected] www.library.tudelft.nl
