nepal krant van de lidwina school amsterdam
€ 2,- voor de new tulip school
Inhoud Namaste Waarom dit project p1 Thema Nepal p 2 Statiegeld actie p 3 Vuilnis p 3 Nieuws uit de groepen p 4/5 Mode in Nepal p 6 Hindoeïsme p 7 Groep 8; Ganesh p 8
Waarom dit project? Wij vroegen aan Lex: waarom heb je het Nepal project opgestart? Lex antwoordde: ik vind het belangrijk dat mensen in Nederland kennis maken met de armoede uit dit 3e wereldland en ik wil graag geld inzamelen voor de New tulip school in Nepal. Daar zitten 170 hele arme kinderen op en die kunnen alleen naar school omdat mensen uit Nederland hun schoolgeld betalen, want hun ouders kunnen het niet betalen.
We vroegen ook nog aan Lex: wat heb je daar allemaal voor ergs gezien? Lex antwoordde: ik heb hele arme kinderen gezien en er was heel veel kinderarbeid, bijvoorbeeld kinderen van vijf moeten van grote brokken stenen kleine steentjes maken met een hamer.
Of ze moeten zwaar hout verplaatsen. En ik heb ook veel zieke kinderen gezien, mensen die dood gaan en zwerfkinderen. Het is natuurlijk veel belangrijker als kinderen naar school gaan en kunnen spelen. En als ze dan hun opleiding hebben afgemaakt kunnen ze geld verdienen en eten kopen. We vroegen ook aan Lex: waarom ben je naar Nepal geweest? Lex antwoordde: ik ben naar Nepal geweest omdat een vriend van mij er al 46 keer is geweest en omdat het gewoon een hele goede vriend van mij is ben ik er een keer gaan kijken. Mijn vriend is 3 maanden in Nederland en 3 maanden in Nepal. Ik ben zelf ook fotograaf en ik heb veel foto’s en filmpjes gemaakt en dan kunnen mensen daarnaar kijken en misschien geld geven. We vroegen ook nog aan Lex: wat wil je allemaal verbeteren in Nepal? Lex zei: ik wil de school helpen door boeken te kopen en de muren te verven, schimmel van de muren halen. En het is daar in de school heel kaal. En we kunnen school platen aan de muur hangen, verlichting, want dat is er ook niet, en meer leerkrachten enz.
En we vroegen ook nog: hoe lang wil je nog door gaan met dit project? Lex antwoordde: ik ga nog een paar jaar door met dit project, dan kan ik met de leskist ook nog naar andere scholen. Ik wil nog meer mensen helpen maar dan heb ik ook nog meer geld nodig. En wij steunen ook nog een paar kinderen tot ze achttien zijn
bijvoorbeeld Rupesh en Suman. En er komt ook nog een sponsortocht en we gaan foto’s verkopen en filmpjes in Nederland en België. Je moet er echt heengaan het is een prachtig land. Wouter en Finn
Heel Nepal We hebben flessen ingezameld. Dat was erg leuk. Want iedereen kreeg een blaadje mee. En je mocht thuis langs de deuren gaan en flessen ophalen. En in de klas hebben we ook een pizzeria gemaakt, genaamd pizzeria Nepalia. En toen mochten we pizza’s voor elkaar maken en dat was erg leuk. Lot & Celine groep 4a
Hulp voor Nepal We hebben veel geleerd over Nepal. Meneer Lex heeft ons veel verteld. In Nepal zijn koeien heilig. De Nepalezen zeggen, dat er goden en godinnen in het lijf van de koe wonen. Omdat koeien heilig zijn, eten ze de koe niet op. Er komen wel veel touristen. De touristen willen de Mount Everest zien. De Mount Everest is de hoogste berg van de wereld. Omdat Nepal arm is, houden we een fancy fair. Het geld van de fancy fair gaat naar Nepal. Annick (groep 4a)
Namaste Wij hebben een restaurant. En wij doen het thema: voeding uit Nepal. En we hebben alle vlaggen van de wereld gemaakt. En Anoek heeft vlaggen met de kleuren: wit, blauw, geel, groen en rood met Nepalese tekens meegenomen en die hebben we in de klas opgehangen. En in het restaurant kunnen we pizza
Groep 5 over Nepal broodjes eten, je kan: kaas-pizza, hamkaas-pizza en pizza-hawai bestellen en je kan water en limonade drinken. We hebben een ober en twee koks en vier klanten. We hebben zelf dingen voor de fancyfair gemaakt: lieveheersbeestjes, vredesbeestjes, en kralenarmbanden van gekleurd papier en kleurboeken met een masker als voorkant, de kleurplaten hebben we zelf gemaakt. Wij vinden het thema heel leuk! Groetjes lucia en mila en groep 4b
Thema Nepal Lieve ouders en kinderen. Wij hebben het thema Nepal. Wij weten al heel veel over Nepal. Bijvoorbeeld dat het een arm land is. Er is het Boeddhisme. De top van de Mount Everest heet de Himalaija. Wij hebben de vlag van Nepal gemaakt. Lex heeft ons veel geleerd over Nepal. Wij vinden het een leuk thema. Wij hebben een restaurant gemaakt en je kan er een pizza eten; Kaas-pizza, ham-kaas-pizza en pizzahawai. We hadden ook drinken: water en limonade. Groetjes Anoek en Eva groep 4b.
Vuilnismannen De mannen in Nepal hebben geen handschoenen aan om de vuilniszakken te pakken. De mannen in Nepal moeten elke dag werken. Stijn en Joshua (groep 3b)
We hebben het gehad over de verschillen tussen Nepal en Nederland. Nepal is arm, Nederland is rijk. Als Nepal het dak van de wereld is, dan is Nederland de kelder. In Nepal maken ze huizen van poep, in Nederland van steen. Arm zijn: Arm zijn is niet leuk, Arm zijn ze in allerlei landen. Als je arm bent kun je geen kleding kopen, want je hebt geen geld. In Nepal hebben ze klein werk. Met 50 cent zijn ze al blij, met 1 euro nog blijer. In Nepal betekent Roepie geld. In de klas hebben wij ook geknutseld voor de Fancy Fair. We maken kalenders, maskers en ansichtkaarten. Die gaan we verkopen. De school zamelt ook flessen in, die we bij de supermarkt inleveren, dan krijgen we statiegeld. Ik denk dat Nepal met dat geld heel blij zal worden, want zelfs 50 cent is veel voor ze. Denk nou eens na, 5 euro! Dat vinden ze echt wel leuk. In Nepal zijn mensen tevreden met hun leven ook al zijn ze arm. Groep 5 helpt Nepal. In Nepal zijn ze tevreden met alles, ook al eten ze altijd hetzelfde. In Nepal hebben de huizen zwarte muren. In Nepal gebruiken ze geen gewoon wc- papier zoals wij. Nee!! Ze gebruiken maïskolven en ander afval, soms ook bladeren of ander afval.. Wij sparen flessen voor Nepal en we knutselen dingen om te verkopen, het is een arm land en we willen ze graag helpen. Wij willen graag dat jullie ook helpen. Wij geven het geld dat wij inzamelen aan Nepal. Ik vind het leuk dat we dat doen, want dan hebben ze daar tenminste geld.
2
Vuilnis We nemen afval mee naar school. En op school maken we er speelgoed van. Dat doen ze in Nepal ook. Op de fancyfair wordt het speelgoed verkocht. Steven en Daan (groep 3b)
Tekening van Prakash Thapa, New Tulip school; tekst Sheila, groep 6
Flessen voor Nepal Wij gaan u het verhaal vertellen over flessen. Elke donderdag gaat Joris met iemand van onze klas de flessen tellen. Wij, groep 3b, hebben 217 flessen opgehaald, goed hé? Roxanne Bosse en David Kost (groep 3b)
Wij maken een hut van kleden en daar spelen wij in en dat is leuk. Maar in Nepal is het hun huis Ivana en Melissa
Tibet
India 3
Groep 1/2 van Els Lotte en Naomi zijn naar de klas van juf Els geweest. Ze hebben van het Nepal project een soort thema gemaakt. Ze zijn al 8 weken bezig. Ze hebben de klas ingericht als een tempel en als een soort huis van de lage kaste. Ze hadden ogen in de klas hangen. Het beschermt ze tegen kwade geesten in het geloof van Nepal. De kinderen in de groep van juf Els weten al veel van Boeddha en het Boedisme. Er zijn 3 jongens die goed kunnen mediteren.
Ze maken ook allemaal kandelaartjes voor de fancy fair. Het geld wat ze verdienen gaat naar Nepal. Ze kunnen ook al in het Nepalees tot 10 tellen. 1=ek 2=dui 3=teen 4=char 5=panch 6=chha 7=saat 8=aath 9=nau 10=das De kinderen kunnen al goed tellen. De kinderen vinden het ook een leuk project maar ze vinden het wel zielig voor de mensen in Nepal. Ze (de kinderen) hopen dat er veel geld wordt opgehaald. Lotte en Naomi
De Nepalese keuken De 3 jongens heten: Bas, Cleo en Bart. Mediteren is je heel diep concentreren op je innerlijk. In de klas hebben ze ook een bel en als de juf daar op slaat is de hele klas stil. De bel heeft niet een heel hard geluid maar je hoort het wel. Ze hebben 2 beeldjes van een lachende Boeddha. Zijn buik is dik, want als je er 3 keer over aait wordt je blij. (Lotte heeft het geprobeerd en na een paar minuten had Lotte de slappe lach). Ze hadden ook nog een beeld van god die heet: Ganesh. Hij is een olifant. Voor Nepal verzamelen we lege flessen. Ze zeggen dat er al veel lege flessen zijn hoeveel weten ze niet.
4
Ondanks de geïsoleerde ligging heeft Nepal niet een geheel eigen keuken ontworpen. Bijna alles is van Indiase afkomst. Een echte Sherpa-maaltijd is
gurr (smaakt veel beter dan het klinkt), dat bestaat uit: rauwe aardappels geprakt met rijst en specerijen. Dal bhat is het volksvoedsel van Nepal. Het bestaat uit: rijst met een soort linzensoep ernaast. Dal is nepalees voor linzen. Verder worden er, afhankelijk van het seizoen, gekookte groentes en aardappels bij gereseveerd. Het wordt gegeten door steeds wat van de linzensoep door de rijst te scheppen, en de rijst dan met wat groenten te eten. Daal bhat is de manier om uw honger te stillen. Volgens de traditie moeten de rijst en de linzen gratis aangevuld worden totdat de eter voldaan is. Ander Nepalees volksvoedsel is de Chapati, een pannenkoekachtig rond brood van enkel meel dat kort gebakken word. Soms wordt het eten op een hete steen gebakken in de vorm van een pannenkoek. Nepalese knoflooksoep bestaat meestal gewoon uit gekookte knoflook waaraan vlak voor het opdienen verse knoflook voor de smaak wordt toegevoegd. Priscilla
Groep 1/2 van Inka
Woordzoeker
Wij zijn naar de klas van juf Inka geweest. Daar mochten we Roeland, Carolien, Jeroen, Max en Kler interviewen. Ze hebben ons verteld wat ze voor het Nepal project doen.
Arm Rijk Kinderen Gezond Eten Drinken Tempel Redding Nepal Leven Dood School Rijst Linzen Water Namaste Boeddhisme Hindoeisme Vlag Krant Lidwina Newtulip Heilig Koe Chapati Katmandu
Ze hebben een winkeltje waarin allemaal spulletjes staan die ze gaan verkopen voor de fancy fair. Ze hebben zelf speelgoed gemaakt en klei kettingen. Met de spullen die in het winkeltje staan spelen ze totdat het wordt verkocht. Naast het winkeltje staat een klein huisje met een tuintje. In het huisje staat alleen een bed en in het tuintje liggen allemaal groenten. Ze spelen daar dan dat ze in een huisje zijn in Nepal. De kinderen maken ook dingen die ze gewoon mee naar huis krijgen. Ze hebben al een paar hele mooie Boeddha kleurplaten ingekleurd en maskers gemaakt. De maskers zijn van Ganesh (een olifant). Van Ganesh hebben ze ook een gouden beeldje dat op een speciaal tafeltje staat. Daarop staan ook allemaal boeken over Nepal. Roeland, Carolien, Jeroen, Max, Kler en juf Inka zongen een liedje dat Ayo, Ayo hete. Ze konden het liedje bijna helemaal uit hun hoofd zingen en het klonk best goed. Wij hebben de kinderen ook een paar vragen gesteld. De mening van de kinderen over Nepal was dat ze het niet leuk vonden dat de mensen in Nepal het zo arm hebben maar ze vonden de presentatie van Lex wel leuk. Ze vinden sommige gebruiken wel erg raar maar wel erg grappig.
We hebben de kinderen gevraagd of ze zouden willen ruilen maar, de kinderen zeiden allemaal nee. De kinderen weten al best veel van Boeddha maar niet zo veel over Hindoeïsme. Maar de kinderen vonden het in ieder geval wel leuk dat wij ze kwamen interviewen. Asha en Naomi
Groep 7/8 Daan vindt het goed van het Nepal project. Otman vindt het goed van de flessen die wij hebben ingezameld. Havacan vindt het interessant omdat ze nu meer weet over Nepal.
Odette vindt het goed dat wij Nepal helpen want dan kunnen zij ook naar school. Otman vindt het goed dat wij Nepal helpen want het is voor het goede doel. Valerie vind het goed dat wij Nepal helpen want nu kunnen zij ook leren. We zeiden: vind je het goed dat wij Nepal helpen? En iedereen zei: ja! Wij vroegen: wat doen jullie voor Nepal? Flessen inzamelen, potten verkopen, auto’s van afval maken, We hebben vlaggen gemaakt en raambeschilderingen. Juf Patricia en Lex hebben de potten bedacht. Ze zijn op de eerste dag begonnen. Kasper, Nouredinne
5
4. Hebben de armen normale kleren net als wij? De armen hebben niet genoeg geld om kleren net als die van ons te kopen dus zij trekken gewoon de traditionele kleding aan maar dan niet die mooie. Zij hebben gewoon die oude lapjes aan en sommige armen hebben wel normale kleren maar niet mooi en schoon dus ze hebben geen Diesel jeans en Replay truitjes.
Mode in Nepal 1. Hebben vrouwen in Nepal dezelfde jurken als de mannen? Ja, en ze hebben ze in allerlei kleuren, in het blauw, groen, oranje, paars en roze. Ze hebben ze ook in aparte printen zoals bloemetjes en streepjes. 2. Hebben ze er passende schoenen bij? Nee, iedereen heeft gewone schoenen aan maar de meeste slippers omdat het warm is in Nepal.
5. Hebben ze normale kleren aan op feesten? Ze hebben aparte kleding voor feesten, dan trekken ze traditionele jurken aan en veel sieraden. De kleine meisjes hebben ook mooie jurkjes aan en veel sieraden. Ze hebben al op jonge leeftijd piercings door hun neus en ze dragen ook hele zware sieraden om hun hoofd. Songül en Naomi
3. Hebben de rijken dezelfde kleren als wij? De meesten zien er net uit als wij, maar dat zijn meestal de rijken want die hebben genoeg geld om kleren net als die van ons te kopen. Wij kopen meestal broeken die boven de 20 euro kosten en truitjes boven de 10 euro en dat kunnen de armen niet betalen.
Kinderen oefenen de Nepalgroet, Namaste
6
Het woord Mandala komt uit het Sanskriet en betekent “magische cirkel” of “het heelal en alles wat daarbinnen is”. In veel oude culturen wordt het middelpunt gezien als het begin van alles, de oorsprong. In veel godsdiensten (christendom, islam, boeddhisme) zijn mandala’s te vinden. Het maken ervan helpt om tot rust te komen, je te concentreren, te mediteren.
Hindoeïsme Hindoes bidden niet zoals de christenen tot God of moslims tot Allah. De meeste Hindoes geloven in een god die Brahma heet. Hindoes vereren honderden goden die verschillende kanten van Brahma laten zien. De hindoegoden worden vaak afgebeeld met vele hoofden of armen die allemaal een heilig voorwerp vast houden. Dat zijn symbolen van hun speciale krachten en het deel dat zij van Brahma vertegenwoordigen. De belangrijkste drie hindoegoden zijn Brahma (de schepper), Vishnu (de beschermer) en Shiva (de verwoester.) Vishnu en Shiva zijn geliefde goden, veel tempels zijn aan hen gewijd. Ook aan Ganesha, de olifanten god. Bramha, de eerste van de Hindoe-drieeenheid, is de schepper van het heelal. Hij wordt afgebeeld met vier hoofden die naar de vier windrichtingen kijken. Hij rijdt op zwanen of zit op een heilige lotusbloem. Zijn vrouw is de godin van kunst en onderwijs Saraswati. Brahma heeft vier handen, waarvan hij er altijd één zegenend opheft. Vishnu is de beschermer van het heelal en wordt vaak afgebeeld op een adelaar of slapend op een reuzenslang. Zijn vrouw is Lakshmi, de godin van de schoonheid en rijkdom.
Shiva is de vernietiger van het kwaad in het heelal. Hij heeft een drietand als symbool. Op zijn voorhoofd draagt hij het derde oog van kennis. Shiva rijdt op een grote stier, Nandi. De vrouw van Shiva is de godin Parvati. Rama en Krishna worden in heel India als goden vereerd. Rama vertegenwoordigt moed en deugd. Krishna is ondeugender en is dol op het doen van wonderen. De Hindoes hebben geen heilige boeken zoals de bijbel voor de Christenen, maar hebben veel verschillende heilige teksten. Het oudste en het bekendste is de Rig Veda. Voor dat deze werden opgeschreven, werden ze lange tijd mondeling doorgegeven. De taal die de mensen gebruikten was Sanskriet, de heilige taal van India, en word vandaag nog bestudeerd, al word het niet meer gesproken. Holi Het Holi-feest is een soort nieuwjaar en wordt gevierd aan het einde van de winter. Op de avond voor Holi worden brandstapels gebouwd om poppen van de heks Holika te verbranden. De legende vertelt dat Holika haar neef probeerde te doden omdat die Vishnu vereerde, maar zelf gedood werd. Op de dag van
Holi trekkende mensen oude kleren aan, en overgieten elkaar met gekleurd poeder en water. Het is heel leuk, maar een enorme kliederboel. ‘s Avonds bezoeken mensen hun familie, en geven lekkernijen cadeau. Holi is ook een bijzonder feest voor boeren. Zij vieren de eerste lenteoogst. Divali Divali is het lichtjesfeest, de viering duurt vijf dagen. Mensen versieren hun huizen met kleine lichtjes: diva’s. De lichtjes zijn bedoeld als wegwijzers voor de held Ravana. Er is een hoop vuurwerk in iedere stad en dorp. Divali is ook gewijd aan Lakshimi, de godin van rijkdom, en geeft het begin van het Hindoe nieuwjaar aan. Voedsel en Taboes Veel Hindoes zijn vegetariërs. Ze geloven dat ze niet mogen doden voor hun voedsel. Een vegetarische Hindoe maaltijd bestaat vaak uit rijst of chappatti’s (ronde platten broden), verschillende kruidige groenteschotels, dhals (linzen), dahi ( yoghurt) en zuur. Hindoes eten met hun rechterhand. Ze beschouwen hun linkerhand als onrein. Hindoes behandelen hun koeien als heilige dieren en eten nooit rundvlees. Lotte, Nadine en Asha
7
Nieuws groep 8 We vroegen aan Bilal: wat vind je van het Nepal project? Bilal antwoordde: ik vind het goed om kinderen te steunen en dat ze een betere toekomst krijgen. Wij vroegen ook: mogen jullie zelf beslissen wat jullie maken? Bilal zei: hoe je het maakt mogen we niet zelf beslissen. Maar wel hoe ze eruit komen te zien. (Bakjes, posters, maskers) .
Wij vroegen aan Vera: wat vind je van het Nepal project? Vera antwoorde: ik het vind leuk dat we de kinderen in Nepal een betere toekomst laten krijgen. Ik vind het ook leuk om die poster te maken omdat je ook veel te weten kan komen op het internet over Nepal, wat je op de posters kan schrijven. Wij vroegen aan Lauren: wat vind je van het Nepal project? Lauren antwoordde: ik vind het leuk want we hoefden niet te werken en het is voor een goed doel. We vroegen ook nog aan Lauren: mogen jullie zelf beslissen hoe jullie die bakjes en maskers maken?
Colofon
Lauren zei: nee, want dan gaat het helemaal fout maar we mogen wel beslissen hoe of welke kleur we het schilderen. Wij vroegen aan Sebastiaan: wat vind je van het Nepal project? Sebastiaan antwoordt: Ik vind het goed omdat je arme kinderen helpt die in een heel klein lokaal zitten dat vind ik zielig, ik vind het leuk om het te maken.
Groep acht heeft drie hele mooie posters gemaakt met weetjes over Nepal erop. Er zijn ook zelfgemaakte maskers en bakjes die beschilderd zijn met allerlei verschillende kleuren. Je kunt de maskers en bakjes ook kopen. In de klas hangen ook allemaal gebedsvlagentjes. De posters hangen aan de borden en de bakjes en maskers liggen op de vensterbank. Kortom: het ziet er allemaal heel leuk uit. Wouter en Finn
GANESH Er was eens een koning die had een zoon. Iedereen in het land moest hem aanbidden en dat deed iedereen, behalve zijn zoon. Eens vroeg zijn vader: jij gelooft wel in mij toch? Nee zei zijn zoon. Wat! riep zijn Vader. Zijn nepvrouw zei: laat je soldaten je zoon vermoorden. Oke soldaten, hak met jullie scherpe zwaarden het hoofd van mijn zoon af. De prins bad hij zo hard dat de zwaarden er niet tegen konden. De nepvrouw van de koning zei: laat me met hem in een kamer zitten en doe de deur op slot. Steek hem in de fik. De zoon bad weer heel hard tot Ganesh. De vrouw van de koning zou eigenlijk het vuur moeten overleven. Dankzij Ganesh werd de nepvrouw verbrand en de zoon kwam uit het vuur lopen. Omdat zijn zoon heel sterk was bad de koning ook tot Ganesh. Hij zei: Ganesh laat me ondodelijk zijn laat me niet dood gaan door mens of dier, niet ’s middags en niet s’avonds, niet binnen en niet buiten. Maar Ganesh was slim en de koning keek ‘s middags uit het raam toen verscheen Ganesh en hij dode de koning. Omdat het niet ‘s avonds en niet ‘s smiddags was en Ganesh was geen mens en geen dier. Omdat hij uit het raam keek was hij niet binnen en niet buiten. De prins werd koning en iedereen mocht zijn eigen geloof hebben. Akash
E Eindredactie: Channah E Assistentie: Ronald E Secretariaat: Daimy, Giulia E Assistent spelling: Simon E Verslaggevers: Wouter, Finn, Lotte, Nadine, Asha, Naomi, Songül, Priscilla, Rowenna, Kasper, Nouredinne, Akash, Randall E Fotografen: Daniëlle, Sheila, Jesse, Lex E Fotoredactie: Zachary, Simon, Megan E Illustraties: Hanane, Finn, Daniëlle, Priscilla E Strips: Asha: E Puzzel: Donny E Gastauteurs: Lot, Celine, Annick, Lucia, Mila, Anoek, Eva, Stijn, Joshua, Ivana, Melissa, Roxanne, David, Steven, Daan E Opmaak: Brendan
8