de krant van het ONDERHOUD

1 Z onder onderhoud staat alles op losse schroeven 2 Alle hoeken en gaten kennen 3 Vragen beantwoorden 4 Onderhoud op maat

de krant van het www.dagvanhetonderhoud.nl

Zonder onderhoud staat alles op losse schroeven

Dag van het Onderhoud Om het vakgebied van onderhoud weer eens goed te belichten, wordt op 25 en 26 mei 2012 de tweede editie van de Landelijke Dag van het Onderhoud georganiseerd. Op die dagen zet een reeks bedrijven de poorten open om te laten zien wat daar gemaakt, gerepareerd of onderhouden wordt. Dat kan op allerlei manieren zijn. Van de consultant

5 Trots 6 ‘Zien, Leren, Doen’

ONDERHOUD Editie 01-2012

die bedrijven helpt om het onderhoudswerk effectiever te doen tot de inspecteur die met een infrarood camera op zoek gaat naar slechte plekken in de isolatie.

werk doen, hoe minder jij er van merkt! Want deze mensen zorgen er met elkaar voor dat door slim onderhoud de apparaten, installaties, gebouwen en alles wat je tegenkomt, niet meer kapot gaan. Ze weten precies hoe de conditie van een motor, pijp, wegdek of machine is. En ze voorkomen met tijdig ingrijpen dat er iets kapot gaat. Om te laten zien waar dat gebeurt en hoe dat gedaan wordt, wordt de tweede Landelijke Dag van het Onderhoud georganiseerd.

Waarde Elke werknemer in de onderhoudsindustrie voegt op haar of zijn eigen manier waarde toe aan het proces. En het vreemde daaraan is; hoe beter zij hun

Om je alvast een voorproefje te geven van wat onderhoud is en welke mensen er aan werken, vind je in deze krant een aantal artikelen over mensen in de onderhoudsindustrie.

Misschien heb je het dagelijks helemaal niet zo in de gaten, maar als er geen onderhoud wordt uitgevoerd, komt alles krakend tot stilstand. Want wat je niet onderhoudt, gaat kapot. En dat wordt nog wel eens vergeten.

nderhoud onder strenge 5 Ohygiëne-eisen

Landelijke Dag van het Onderhoud 25 en 26 mei 2012

Alle hoeken en gaten kennen Johan Haak noemt zichzelf het liefst een gebouwbeheerder. Van het uiterste puntje op het dak tot de grassprietjes op het gazon, het is aan Haak om er voor te zorgen dat alles tip top in orde is, en blijft. ‘Dat maakt het werk ook zo divers. Ik praat met de tuinman, de schilder en de installateur’, zegt de project- en teamleider van de Technische Dienst van de Reinier de Graaf Groep (RdGG), een algemeen ziekenhuis dat zich onder meer richt op de inwoners van Delft, het Westland, Voorburg, Rijswijk en Den Haag-zuidwest. Haak beheert vier panden, waaronder een laboratorium, een polikliniek en een zie-

kenhuis. Hoewel elke dag bulkt van de klusjes, staan de operatiekamers bovenaan het

inspectie- en onderhoudslijstje. Die worden elke dag in alle vroegte onder handen genomen. Onder meer de ventilatie en de persluchtinstallatie moeten rimpelloos functioneren, benadrukt Haak. ‘Het zou verschrikkelijk zijn als er iets niet werkt als de patiënt op de operatietafel ligt. Ook de waterkwaliteit is van groot belang. Besmetting met de legionellabacterie is een nachtmerrie.’

Toezicht Een ander rampscenario zijn noodaggregaten die niet aanslaan bij een stroomuitval. ‘De noodvoorzieningen worden daarom elke maand uitvoerig

Sleutel oppakken De mannen van de TD staan als het gaat om onderhoud boven de materie. Haak, van origine werktuigbouwkundige, startte zijn carrière drie decennia ge-

De werking van sommige apparaten kan Johan Haak wel dromen.

Johan Haak: . ‘Het zou verschrikkelijk zijn als er iets niet werkt als de patiënt op de operatietafel ligt. Ook de waterkwaliteit is van groot belang. Besmetting met de legionellabacterie is een nachtmerrie.’

getest, en goed onderhouden.’ Het onderhoud van het gebouw inclusief inhoud is grotendeels uitbesteed. Haak en zijn mannen houden vooral toezicht als de monteurs aan de slag gaan. ‘We controleren of alles volgens de norm gaat, en de juiste procedures worden gevolgd.’

leden bij de RdGG als monteur. Van de panden kent hij alle hoeken en gaten, de werking van sommige apparaten kan hij wel dromen. Haak pakt dan ook nog geregeld zelf een sleutel op. ‘Als een monteur een handje nodig heeft, spring ik graag bij. Heerlijk is dat.’

Vragen beantwoorden Een spooronderhoudsengineer is niet snel tevreden. Als een filosoof ploegt hij door tot de vraag: ‘Waarom gebeurt dit?’ Bevredigend is beantwoord. Joost van Kalsbeek, maintenance asset manager bij Strukton Rail, geeft een voorbeeldje. ‘Een trein blijft steken. Waarom? Er is een wissel stuk. Waarom? Omdat de motor is doorgebrand. Hoe komt dat? Had hij al vervangen moeten zijn? Is er genoeg onderhoud gepleegd?’ Van Kalsbeek analyseert zo’n beetje het hele Nederlandse spoornet. De bedrijfs- en werktuigbouwkundige brengt onder meer faalmechanismen in kaart. Waarom doen de wissels het zo slecht bij hevige sneeuwval? Zijn het de branders? Is het de motor? Op basis van

meetgegevens gaat Kalsbeek systematisch na wat de diepste oorzaken van de uitval zijn en hoe ze aan te pakken zijn. Daarnaast rijden er overal in Nederland meettreinen rond die onder andere bochten en de afstand tussen spoorstaven monitoren.

Data-analyse Aan de hand van de data bepaalt Van Kalsbeek globaal wanneer er onderhoud nodig is, en wat de levensduur van een asset is. ‘Collega’s plannen daarna tot in detail wanneer de ploegen moeten uitrukken.’ Strukton probeert overigens zo lokaal mogelijk in te zoemen. Een drukbereden wissel vergt meer aandacht dan eentje in een spoorlijn waar twee keer per dag een treintje overheen boemelt. In het spoor kijken De vraag wanneer er onderhoud nodig is, en waaraan, lag nog

niet zo lang geleden bij ProRail. Enkele jaren geleden kwam die verantwoordelijkheid voor een deel bij de procesaannemers te

Een kwestie van bouwen en gaan, met eventueel een klein uitloopje. Onderhoud is meer een trein die nooit stopt. Dat

‘Het is prachtig om zo diep in het spoor te kijken.’ liggen, waaronder Strukton Rail. Tot genoegen van Van Kalsbeek. ‘Het is prachtig om zo diep in het spoor te kijken.’ Onderhoud stopt nooit Van Kalsbeek lijkt op zijn plek te zitten. In een vorig leven was hij vooral projectmatig bezig.

is uitdagender, aldus de onderhoudsengineer. ‘Het houdt nooit op, en je plant over een langere periode. Alles moet tot in de puntjes geregeld zijn. Het spoor wordt voor een paar uur vrij gegeven, uitloop is zeer onwenselijk. Dan zijn de reizigers de dupe.’

Onderhoud op maat ‘Goed onderhoud wordt steeds ingewikkelder. Vroeger maakten productiemachines of -lijnen meestal maar één product’, zegt Paul Krantzen, projectleider industriële projecten bij Imtech. Maar de tijden zijn veranderd. ‘Tegenwoordig zijn productielijnen in staat na wat kleine ingrepen andere dingen te produceren. Dat verhoogt de levenscyclus van machines, maar maakt onderhoud aanzienlijk complexer.’ Krantzen is verantwoordelijk voor projecten waarbij besturingssystemen voor productielijnen worden geleverd. Service en onderhoud zijn vooral een vorm van nazorg. ‘We zijn zeven dagen per week 24 uur per dag beschikbaar om storingen te

verhelpen en inspecties te doen.’ Prioriteiten Als het gaat om preventief onderhoud is Imtech met name actief als adviseur. De moeilijkheid van onderhoud zit hem niet alleen in multifunctionele

productielijnen: onderhoud is ook een kwestie van prioriteiten stellen. Het budget is immers beperkt. Ligt de focus van een bedrijf bijvoorbeeld op continu produceren en beschikbaarheid, op betrouwbaarheid of juist meer op veiligheid? De consequenties van onderhoud dat uit de pas loopt met de bedrijfsdoelstellingen kunnen groot zijn. ‘Misschien is veiligheid erg belangrijk, maar krijgt dat door het beperkte budget en ‘verkeerde’ keuzes te weinig aandacht.’ Onderhoudsconcept ‘Ondernemers ontbreekt het

soms aan de expertise om een onderhoudsmethodiek op te stellen. Wij springen dan graag bij’, zegt Krantzen. ‘Het gaat erom de juiste keuzes te maken. Ga je sturen op veiligheid, kwaliteit, beschikbaarheid of kosten? Een

Alert blijven Krantzen benadrukt dat een onderhoudsconcept een soort organisme is dat zich moet plooien naar een veranderende omgeving. Het is dus zaak alert te blijven. ‘Stel dat door een lang-

‘Het gaat erom de juiste keuzes te maken. Ga je sturen op veiligheid, kwaliteit, beschikbaarheid of kosten?’ maintenance engineer van Imtech brengt de bedrijfsdoelstellingen in kaart. Als die helder zijn, ontwerpen we samen een onderhoudsconcept op maat.’

durige economische recessie een deel van de productiecapaciteit werkeloos is. Het aanpassen van het onderhoudsconcept kan dan een hoop geld besparen.’

Onderhoud onder strenge hygiëne-eisen Chemisch technoloog Fred Wijnen is gepokt en gemazeld in de voedingsmiddelindustrie. Zijn hele carrière staat in het teken van stringente eisen aan het machinepark. En dat is eigenlijk logisch, zegt hij. ‘Met voeding mag niets mis zijn.’ Bij Wijnens huidige werkgever Nutricia zijn de normen extreem hoog. En ook dat is logisch: op de site in Zoetermeer, waar Wijnen technical manager is, wordt voeding geproduceerd voor zieken, baby’s en ouderen. En die zijn bijzonder gevoelig voor variaties in de dosering, grondstoffen of de temperatuur waarop het voedsel bereid is. Ook hygiëne staat hoog in het vaandel. ‘Daarom werken we ook veel met roestvrij staal en kunststof. Hout is uit den boze. De minste besmetting kan fataal zijn. Dat alleen al maakt onderhoud aan machines niet eenvoudig: monteurs moet zich houden aan strenge hygiëne-eisen.’ Kosten Onderhoud is een constante op de site in Zoetermeer. De focus op kwaliteit is onverbiddelijk, zegt Wijnen. ‘Handelen in de marge is er niet bij.’ Onderhoud is dan ook een aardige kostenpost. Maar het voegt daadwerkelijk waarde toe, zegt Wijnen. ‘In de eerste

plaats natuurlijk doordat de producten van hoge kwaliteit

Strakke schema’s De focus op goed onderhoud schroeft ook de productie omhoog. Omdat de productielijnen in Zoetermeer vaak vol zitten, is het een crime om het noodzakelijke onderhoud in de strakke schema’s te wringen. Een van de oplossingen is sleutelen aan de machines om de productiesnelheid op te voeren. Dan is er immers

Onderhoud is een aardige kostenpost. Maar het voegt daadwerkelijk waarde toe. zijn. Er zijn bovendien minder stops nodig, en er hoeft minder te worden weggegooid.’

meer ruimte om onderhoud te plegen. Maar die extra ruimte verdwijnt vaak spoedig als

sneeuw voor de zon, lacht Wijnen. ‘Als vanzelf wordt er dan weer meer geproduceerd.

Maar het maakt wel duidelijk waar goed onderhoud toe kan leiden.’

Trots

graag en met trots over wat techniek en onderhoud bij hun bedrijf betekenen. Voor die mensen is het dagelijkse kost, maar voor een bezoeker kunnen de installaties, de producten die gemaakt worden en de waarde van onderhoud in het proces, het verschil maken. Misschien kiest zij of hij na de Landelijke Dag van het Onderhoud wel voor een technische opleiding. Op 26 mei hopen we dat ook de buren, familie, klanten en andere geïnteresseerden bij de deelnemende bedrijven langs mogen komen om te zien wat er wordt gemaakt en onderhouden.

In 2010 kwamen een paar duizend bezoekers kijken bij de deelnemende bedrijven in heel Nederland. In 2012 willen we daar nog overheen gaan! Om dat te bereiken, werkt een groep van twintig vrijwilligers van brancheverenigingen, bedrijven, opleiders en media aan de organisatie en promotie van de tweede Landelijke Dag van het Onderhoud. De Landelijke Dag van het Onderhoud is op 25 mei bedoeld om scholieren te ontvangen. De deelnemende bedrijven en hun werknemers vertellen

‘Zien, Leren, Doen’ Iedereen profiteert dagelijks van de hoge kwaliteit van ons onderhoud in Nederland. Van infrastructuur tot procesindustrie. Van melkfabriek tot elektriciteitscentrale. En toch is dat voor het grote publiek niet altijd duidelijk. Om te laten zien wat goed onderhoud betekent voor de Nederlandse samenleving, openen allerlei bedrijven hun poorten tijdens de Landelijke Dag van Het Onderhoud.

in het algemeen en onderhoud in het bijzonder. Het thema van de aanstaande Landelijke Dag van het Onderhoud is dan ook ‘Zien, Leren, Doen’.

Het doel van de Landelijke Dag van het Onderhoud is Nederland bekend te maken met het belang van goed onderhoud voor iedereen! Bovendien wil de organisatie jongeren interesseren voor een opleiding of baan in de techniek

Is er bij uw bedrijf genoeg te zien, te leren en te doen? Werk dan mee aan de Landelijke Dag van het Onderhoud. De Landelijke Dag van het Onderhoud is een initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Doelmatig

Op vrijdag 25 mei worden scholieren ontvangen door bedrijven die de collega’s van de toekomst onder begeleiding rond willen leiden. Zaterdag 26 mei is bedoeld voor iedere geïnteresseerde bezoeker.

COLOFON De krant van het onderhoud is een uitgave van Industrielinqs pers en platform Postbus 12936 1100 AX AMSTERDAM ter gelegenheid van De landelijke dag van het onderhoud 2012 Hoofdredactie Mark Oosterveer T: 020 3122793 [email protected] Ontwerp Gabriele Köbbemann en Studio Online Traffic Breg Schoen

Onderhoud (NVDO) en wordt georganiseerd in samenwerking met Dutch Institute World Class Maintenance, Profion en het vakblad iMaintain. Diverse andere brancheverenigingen sluiten aan bij dit initiatief.

Medewerkers Jeroen Akkermans, Elise Quaden Advertenties Jetvertising BV, Rob Koppenol 070 3990000, [email protected] Dit is een Industrielinqsproductie. Voor meer informatie: Mark Oosterveer 020 3122793 [email protected]

De volgende editie van de Krant van het Onderhoud verschijnt in week 14

De Landelijke Dag van het Onderhoud is op 25 mei bedoeld om scholieren te ontvangen en te informeren wat techniek en onderhoud bij uw bedrijf betekenen. Voor u is het wellicht dagelijkse kost, maar voor een scholier kunnen uw installaties, de producten die u maakt en de waarde van onderhoud in het proces, het verschil maken. Misschien kiest zij of hij na het bezoek aan uw bedrijf wel voor een technische opleiding. Op 26 mei hopen we dat ook buren, klanten en andere geïnteresseerden bij uw bedrijf langs mogen komen om te zien wat u maakt

en onderhoudt. Als u niets doet, gebeurt er niets. Als u meedoet, kan het schelen. Bij de eerste editie van de Landelijke Dag van het Onderhoud kwamen duizenden bezoekers nieuwsgierig langs bij tientallen bedrijven in heel Nederland. Bezoekers waren onder de indruk en de deelnemende bedrijven en collega’s konden met trots vertellen wat er allemaal gebeurt achter de bedrijfsdeuren. Het heeft geleid tot interessante leads, nieuwe medewerkers en teambuilding omdat de medewerkers van de deelnemende bedrijven er samen voor zorgden dat de dag succesvol was. In aanloop naar de komende Landelijke Dag van het Onderhoud wordt een uitvoerige campagne gevoerd. Met social media, een digitale en papieren Krant van het Onderhoud, de website www.dagvanhetonderhoud.nl, direct contact met bedrijven, opleiders en pers en de inzet van een groot netwerk, werkt het projectteam met uw hulp aan een grandioze dag van het onderhoud. Wilt u meer weten of meedoen? Mail naar dagvanhetonderhoud@ nvdo.nl of bel Maarten van Dijk, 030 6346040.

www.dagvanhetonderhoud.nl 25 en 26 mei 2012