Naar toekomstgericht opleiden in zorg en welzijn
Commissie Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen Kete Kervezee December 2015
Voorbeeld actualiteit 2 miljoen Nederlanders kampen met chronische pijn. De oorzaken zijn zeer divers. Pijn beperkt mensen ernstig in hun functioneren. Er zijn veel specialismen bij betrokken, maar die zijn gericht op de ziekte zelf en niet op de pijn. Iedereen heeft een stukje kennis dat we bij elkaar moeten brengen. Neurochirurg Martijn Malessy (LUMC) in Buitenhof, 29 november 2015
2
Commissie Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen Toekomstgerichte zorg die beschikbaar, betaalbaar en bereikbaar is voor iedereen, vraagt om een andere toerusting van burgers en professionals •April
2015 het eerste advies Naar nieuwe zorg en zorgberoepen: de contouren -> Wat zijn de implicaties voor toerusting van burgers en opleiding van professionals? •Medio
2016 het tweede advies over toekomstgericht opleiden voor zorg en welzijn
3
Reikwijdte 1.4 miljoen professionals en 350.000 leerlingen en studenten 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
4
Publieke gezondheidszorg Maatschappelijke ondersteuning Thuiszorg Ouderenzorg Jeugdzorg Gehandicaptenzorg Geestelijke gezondheidszorg Eerstelijnszorg Ziekenhuiszorg
> 2400 verschillende beroepen en functies > 1700 verschillende opleidingen
Drie uitgangspunten 1.De
zorgvraag in verandering: wat is er nodig in 2030?
niet de aandoeningen centraal maar het functioneren met de aandoening(en) in het dagelijks leven
2.Functioneren:
nieuw concept van gezondheid: gezondheid als het vermogen van mensen zich aan te passen en eigen regie te voeren in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven’ (Huber et al., 2011)
3.Een
5
Inhoud
Zorgvraag 2030
Wat
Waar
Wie
Hoe
6
Bekwaamheden
Opleidingen
6
Proces met betrokkenen bij zorg, welzijn en hun opleidingen • Vier broedplaatsen: Friesland, Amsterdam-Amstelveen, Rotterdam en Heerlen • Focusgroepen (60 totaal) en denktanks (15) voor advies 1 • Innovatieve praktijken in de broedplaatsen: www.zorgin2030.nl
•Interactief:
stapsgewijs met voortschrijdend inzicht
•Iteratief:
7
Route 2015-2016
Uitgangspunten en hoofdlijnen Startbijeenkomsten
Analyse goede praktijken
Veldraadpleging
2015
Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen
8
2016
Advies opleidingen programma
Start experimenten 2017
Zorgvraag in verandering •
Algemeen: cumulatie van chronische aandoeningen en problemen door vergrijzing Maar ook: meer mensen zonder aandoeningen (inzetten op voorzorg) Chronische aandoeningen zonder ervaren functioneringsproblemen (zelfmanagement) Toenemende zorgvraag bij ervaren functioneringsproblemen Al dan niet in combinatie met tijdelijke problemen (laag- tot hoogcomplex) Zorgvraag niet alleen bepaald door aandoeningen en problemen, maar ook persoon en context
• • • • •
9
Van biomedisch naar biopsychosociaal model
Zorgvraag
Functioneren Veerkracht Eigen regie
Problemen en aandoeningen Persoon Context
Sociale cohesie Sociaal kapitaal
10
Arrangement
Multidisciplinair team
Burger Netwerk Technologie Professional
Mix van bekwaamhede n 10
Toekomstgericht opleiden: Functioneren, veerkracht en eigen regie centraal • • • • •
11
Verbreding van biomedisch naar biopsychosociaal model: ruggengraat van alle opleidingen Ook primair en voortgezet onderwijs betrekken vanwege toerusting van burgers Ervaringsdeskundigheid in ontwikkeling en uitvoering van onderwijs Onderwijs wordt multidisciplinair en interprofessioneel ontwikkeld en uitgevoerd Verbinding zorg- en welzijnsdomein, kennis van andere domeinen en technologie in alle opleidingen
Toekomstgericht opleiden: Samenhang beroepspraktijk en opleidingen • • • • •
12
Opleidingscontinuüm opgebouwd rond integrale vraagstukken/ arrangementen uit de beroepspraktijk Al vroeg in de opleiding kennismaken met de beroepspraktijk Ontwikkeling van generalistische bekwaamheden onder meer in leerwerkplaatsen Alle opleiders hebben een professionele en didactische achtergrond Werkbegeleiders in de praktijk zijn didactisch geschoold
Toekomstgericht opleiden: Eén opleidingscontinuüm en een leven lang leren •
• • • •
13
Eindtermen/eindkwalificaties geordend in rollen en competenties (vakinhoudelijk en algemeen) (zoals CanMEDS) Biopsychosociaal model: een gemeenschappelijke taal (zoals ICF) Bijhouden van verworven bekwaamheden (portfolio, leerwegonafhankelijk toetsen) Investeren in lerend vermogen van professionals en teams Bevorderen van kennisuitwisseling en –ontwikkeling verbetert de kwaliteit van de zorg en dienstverlening en de beroepstrots
14