Verslag consultatie Commissie Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen Landelijke werkdag Zorgpact en Commissie Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen 2 december 2015, De Fabrique, Utrecht Monique Stavenuiter & Trudi Nederland, Verwey-Jonker Instituut
1 Inleiding Op 2 december 2015 heeft in de Fabrique te Utrecht een landelijke werkdag plaatsgevonden over opleiden voor de toekomst. De werkdag was een gecombineerd initiatief van het Zorgpact en de Commissie Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen. Het Zorgpact (onder aansturing van Doekle Terpstra) beoogt samenwerking tussen zorg- en onderwijsinstellingen en gemeenten, zodat zij kunnen inspelen op toekomstige veranderingen in de zorg. Het Zorgpact ondersteunt regionale initiatieven op het snijvlak van zorg, onderwijs en overheid. De Commissie Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen adviseert over de gewenste ontwikkeling van beroepen en opleidingen in zorg en welzijn. In april 2015 is het advies ‘Naar nieuwe zorg en zorgberoepen: de contouren’ uitgebracht aan de ministers van VWS en OCW. In vervolg daarop wordt in 2016 het advies over toekomstgericht opleiden voor zorg en welzijn uitgebracht. Op de landelijke werkdag zijn uitgangspunten en hoofdlijnen voor het te schrijven advies voorgelegd en getoetst. Na de inleidende presentatie1 door Kete Kervezee, voorzitter van de Commissie Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen, volgde een discussie met de zaal en een panel aan de hand van vier stellingen. Tot de leden van het panel behoorden: Petrie Roodbol (Hoogleraar Verplegingswetenschappen UMCG), Henry de Boer (Directeur Amaryllis), Daphne Truijens (SMO promovendi), Joan Briels (wethouder Laarbeek), Aly Dassen (Adjunct directeur branche Gezondheidszorg Albeda College in Rotterdam) en Huib de Jong (rector Hogeschool van Amsterdam). De discussie werd geleid door Maria Henneman. Dit verslag geeft per stelling de stemuitslagen en de discussie naar aanleiding van de stellingen weer. De discussie van het panel en de zaal is samengevat aan de hand van een aantal hoofdlijnen (cursieve kopjes). De discussie van het panel en de zaal is niet gescheiden weergegeven behalve als de mening van de zaal echt aanvullend was of wanneer de zaal duidelijk van mening verschilde met het panel. Het verslag wordt afgesloten met enkele concluderende opmerkingen.
1
De presentatie is beschikbaar op de website van Zorginstituut Nederland: https://www.zorginstituutnederland.nl/beroepen+en+opleidingen/adviescommissie+innovatie+zorgberoepen+en+opleidingen
1
'LVFXVVLHQDDUDDQOHLGLQJYDQGHVWHOOLQJHQ 6WHOOLQJ (ONH]RUJHQZHO]LMQVSURIHVVLRQDOGLHQWYHUVFKLOOHQGHUROOHQWHNXQQHQVSHOHQQDDVWGH YDNLQKRXGHOLMNHURODOVKXOSYHUOHQHUGLWQHPHQZHRSLQGHHLQGWHUPHQYDQDOOHRSOHLGLQJHQ (HQV 2QHHQV 9HUVFKLOOHQGHUROOHQDDQQHPHQ • :HPRHWHQQLHWWHJHQHUDOLVWLVFKRSOHLGHQ GHYHUVFKLOOHQGHSURIHVVLRQDOVKHEEHQKXQHLJHQ VSHFLDOLVDWLHHQGDDUELQQHQPRHWMHDOJHPHQHFRPSHWHQWLHV]RDOVWHDPYRUPLQJRQWZLNNHOHQ 9DNGHVNXQGLJKHLGEOLMIWKHWGRHOYDQGHRSOHLGLQJHQPDDUGDDUKRUHQJHQHULHNHYDDUGLJKHGHQ ]RDOVFRPPXQLFDWLHELM • 7RFKJDDWKHWQRJHHQVWDSMHYHUGHU3URIHVVLRQDOVPRHWHQYHUVFKLOOHQGHUROOHQGLH]HNXQQHQ LQQHPHQOHUHQLQWH]HWWHQWHQGLHQVWHYDQGHYDNLQKRXG SURIHVVLRQDOVPRHWHQGHUXLPWH KHEEHQRPWHKDQGHOHQHQGDWYUDDJWRPEHSDDOGHFRPSHWHQWLHVYDQGHPHGHZHUNHUV • +LHULVHHQFHQWUDOHUROZHJJHOHJGYRRUGHZHUNJHYHUV KHWZRUGWHHQXLWGDJLQJYRRU ]RUJRUJDQLVDWLHVRPKXQSURIHVVLRQDOVGDDUGHUXLPWHYRRUWHELHGHQ • +HWLVQLHWYRRUPERHUVPRHLOLMNHURPVWHHGVLQHHQDQGHUHUROWHVWDSSHQGDQYRRUKERHUVRI ZRHUV'HPERHUVRQWZLNNHOHQOHUHQGYHUPRJHQLQGHSUDNWLMNHQOHUHQGDWRRNYDQHONDDU 6DPHQZHUNHQHQRQGHUQHPHQG]LMQ • 9RRUGH]RUJSURIHVVLRQDONRPWQDDVWGHYDNLQKRXGHOLMNHNHQQLVGHQDGUXNYHHOPHHUWHOLJJHQ RSVDPHQZHUNLQJ1LHWDOOHHQPHWDQGHUHSURIHVVLRQDOVPDDURRNPHWPDQWHO]RUJHUV YULMZLOOLJHUVHQ]]SHUV • 'HQLHXZH]RUJSURIHVVLRQDOPRHWRQGHUQHPHQG]LMQHHQWHDPSOD\HUHQNXQQHQRPJDDQPHW HKHDOWK • %HODQJULMNLVRRNGDWSURIHVVLRQDOVELQQHQWHDPV ELMYRRUEHHOGGHPHLWLQNHUVLQ)ULHVODQG YDQ URONXQQHQZLVVHOHQ'DWLVLQGHSUDNWLMNVRPVQRJODVWLJYRRUSURIHVVLRQDOVGLH]HOIWRFK]LMQ RSJHOHLGLQppQYDN$OVHUELMYRRUEHHOGHHQFULVLVLVPRHWGHSURIHVVLRQDOVQHOKDQGHOHQ 2QGHUQHPHQG]LMQLVYRRUGHPHLWLQNHUVGDQRRNKHWEHODQJULMNVWHFULWHULXP +RHRUJDQLVHHUMHGDWLQGHSUDNWLMN" 'HPHHVWHPHQVHQ]LMQKHWHURYHUHHQVGDWSURIHVVLRQDOVYHUVFKLOOHQGHUROOHQPRHWHQNXQQHQ YHUYXOOHQPDDUKRHOHHUMHGDWLQGHSUDNWLMN"(UZRUGHQYHUVFKLOOHQGHYRRUEHHOGHQJHQRHPG • 'HPHLWLQNHUVGRHQYHHODDQLQWHUYLVLHHQRUJDQLVHUHQEULHILQJV • 3URIHVVLRQDOVGHOHQGLOHPPD¶VZDDU]HLQGHSUDNWLMNWHJHQDDQORSHQ MXLVWHHQ LQWHUGLVFLSOLQDLUWHDPELHGWGDDUPRJHOLMNKHGHQYRRU • .HQQLVEOLMIWKHHOEHODQJULMNYRRUGHVDPHQZHUNLQJPDDUQDDVWYDNNHQQLVLVGHZHUNFXOWXXU KHHOEHODQJULMN • .LMNJRHGQDDUGHSRVLWLHLQHHQ]RUJWHDP+RHLVELMYRRUEHHOGGHYHUKRXGLQJWXVVHQ YHUSOHHJNXQGLJHQHQDUWVHQ ³QHHPGHKLsUDUFKLHZHJ´ • =RUJRRNYRRUVDPHQZHUNLQJWXVVHQGHRSOHLGLQJVQLYHDXVLQKHWWHDP 2SOHLGLQJVQLYHDXHQ 8LWGH]DDONRPWGHRSPHUNLQJGDWGHEDQHQYDQPHQVHQPHWRSOHLGLQJVQLYHDXHQRQGHUGUXN VWDDQ+RHNXQQHQZHRRNRSRSOHLGLQJVQLYHDXHQKHWOHUHQGYHUPRJHQEHYRUGHUHQ"(UZRUGHQ YHUVFKLOOHQGHVXJJHVWLHVJHJHYHQ • /DDWGHSURIHVVLRQDOVRSQLYHDXHQQLYHDXLQKHWRQWZLNNHOHQYDQKHWOHUHQGYHUPRJHQ EHJHOHLGHQGRRUYULMZLOOLJHUV • 6SUHHNQLHWODQJHUYDQOHYHQODQJOHUHQPDDUYDQOHYHQODQJRQWZLNNHOHQ PDDNHUYRRUGH]H JURHSQLHWWHYHHODFDGHPLVFKHHLQGWHUPHQYDQ
• • •
1LYHDXHQPRHWHQEHWHUDDQVOXLWHQRSGHDQGHUHQLYHDXV=RUJKLHUYRRUGRRUELMYRRUEHHOG GHRSOHLGLQJRSQLYHDXHQPHWHHQMDDUWHYHUOHQJHQ 9HHONZDOLWHLWZRUGWRQWZLNNHOGLQGHSUDNWLMNRSGHZHUNYORHUHQLQGHZHUNFXOWXXU HQQLHWLQ GHRSOHLGLQJHQ 'XV]RUJYRRUHHQJRHGHWHUXJNRSSHOLQJYDQGHZHUNYORHUQDDUKHWRQGHUZLMV ,HPDQGYUDDJW]LFKDIRIHUPHQVHQPHWQLYHDXHQLQGH]DDO]LWWHQ'DWLVQLHWKHWJHYDOHQ JHHIWPHWHHQKHWSUREOHHPZHHU YUDDJDDQGH]HSURIHVVLRQDOVZDW]HZLOOHQ RSGHZHUNYORHU LVKHHOYHHOFUHDWLYLWHLWDDQZH]LJ ³SUDDWQLHWRYHUKXQKRRIGHQKHHQ´
6WHOOLQJ 'HHUYDULQJVGHVNXQGLJKHLGYDQEXUJHUVLVYDQJURRWEHODQJELMKHWRQWZLNNHOHQYDQRQGHUZLMVLQ ]RUJHQZHO]LMQGDDURP]RXGHQDOOHFXUULFXOXPFRPPLVVLHVHHQEXUJHUOLGPRHWHQKHEEHQ HURQGH (HQV 2QHHQV HURQGH (HQV 2QHHQV 'HVWHPPLQJRYHUGH]HVWHOOLQJZDVRQJHYHHUJHOLMNPDDUQDGHGLVFXVVLHRYHUGHVWHOOLQJLVHU QRJHHQNHHUJHVWHPG'HGLVFXVVLHKDGWRWJHYROJGDWPHHUPHQVHQKHWQLHWPHWGHVWHOOLQJHHQV ZDUHQQDPHOLMN:HOZDUHQHUZHLQLJPHQVHQGLHWHJHQKHWEHWUHNNHQYDQ HUYDULQJVGHVNXQGLJKHLGLQGH]RUJ]LMQ ]HZDUHQKHWYRRUDOQLHWHHQVPHWKHWEHWUHNNHQYDQ EXUJHUVELMKHWRSVWHOOHQYDQHHQFXUULFXOXP'HJURWHOLMQHQLQGHGLVFXVVLHEHWURIIHQYRRUDOGH YUDDJRIGHHUYDULQJVNHQQLVYDQEXUJHUVLQGHSUDNWLMNYDQGH]RUJGHOHLGUDDGPRHW]LMQRIGDWHU HHQYHUWHJHQZRRUGLJLQJYDQEXUJHUVDOVHUYDULQJVGHVNXQGLJHQELMKHWRSVWHOOHQYDQGHHLQGWHUPHQ YDQRSOHLGLQJHQEHWURNNHQPRHWHQ]LMQ (UYDULQJVNHQQLVEHJLQSXQWYDQYHUDQGHULQJ • (HQVJH]LQGKHLGLVHURYHUKHWXLWJDQJVSXQWGDWEXUJHUVYHHOPHHUEHWURNNHQPRHWHQZRUGHQ $OVKHWJDDWRPGHYUDDJKRHLVHUGRRUPHHUGHUHPHQVHQHHQSOHLGRRLYRRUKHWJHYHQYDQHHQ GXLGHOLMNHSOHNDDQEXUJHUVLQKHWEHGHQNHQRYHUZDWHUPRHWJHEHXUHQHQKRHGDWHUXLWPRHW ]LHQ(HQYRRUEHHOGLVKRHLQHHQJHPHHQWHHHQYRUPLVJHYRQGHQRPGHV\VWHHPZHUHOGEHWHU WHPDWFKHQPHWGHOHHIZHUHOG'DDULVGHSUHYHQWLHQRWDYDQKHW0LQLVWHULHYDQ9:6LQGHOD JHOHJGHQLVYHUYROJHQVJHYUDDJGDDQGHEXUJHUVZDWHU]RXPRHWHQJHEHXUHQURQGGLWWKHPD 'HXLWNRPVWHQHQSULRULWHLWHQYDQGHEXUJHUUDDGSOHJLQJNZDPHQppQRSppQRYHUHHQPHWGH GRHOVWHOOLQJHQLQGHSUHYHQWLHQRWDDOOHHQPHWKHWJURWHYHUVFKLOGDWKHWQXYDQGHEXUJHUV]HOI ZDV+LHUGRRUZDVKHWRRNPDNNHOLMNHUPHQVHQWHEHWUHNNHQELMGHXLWYRHULQJ'XVZHOOLFKWLV GHXLWNRPVWJHOLMNELMHHQDFWLHYHEHWURNNHQKHLGYDQEXUJHUVPDDUGHEHOHYLQJGRRUGLH]HOIGH EXUJHUVLVKHHODQGHUV ³]HZRUGHQHLJHQDDUYDQKHWSUREOHHP´ • (HQDQGHUHLQYDOVKRHNLVKHWGRRUZHUNHQYDQGHPHQVHOLMNHPDDW$OVGHWUDQVIRUPDWLHYDQKHW VRFLDOHGRPHLQXLWJDDWYDQGHLQGLYLGXHOHPHQVHOLMNHPDDWGRRUGDWGHSURIHVVLRQDOJRHG OXLVWHUWQDDUGHEXUJHUVLQGHSUDNWLMNGDQYHUWDDOW]LFKGDWWHUXJLQGHRSOHLGLQJHQ • 2RNZRUGWLQJHEUDFKWGDWHUYHUZDUULQJLVRYHUGHWHUPHQHUYDULQJVNHQQLVHQ HUYDULQJVGHVNXQGLJKHLG*HSOHLWZRUGWYRRUGXLGHOLMNKHLG HUYDULQJVNHQQLVLVGHEDVLVHQGDW PRHWGRRUHHQOHHUSURFHVYHUWDDOGZRUGHQQDDUHUYDULQJVGHVNXQGLJKHLG (UYDULQJVGHVNXQGLJKHLGLQEUHQJHQLQRSOHLGLQJHQ • 0HHUGHUHVSUHNHUVSOHLWHQYRRUKHWEHWUHNNHQYDQEXUJHUVELMGHHLQGWHUPHQYDQHHQRSOHLGLQJ PDDUQLHWELMKHWFXUULFXOXP]HOI9HUWHJHQZRRUGLJHUVYDQGHKXLVDUWVHQEHSDOHQLQFRPPLVVLHV
•
• •
•
GHHLQGWHUPHQHQGDDULQNXQQHQEXUJHUVPHHSUDWHQ'DWJHEHXUWQXDOGRRU YHUWHJHQZRRUGLJHUVYDQFOLsQWHQRUJDQLVDWLHV :HEHWUHNNHQGHEXUJHUVRQYROGRHQGHLVGHDOJHPHQHOLMQ]H]RXGHQQXDOPHHJHQRPHQ PRHWHQZRUGHQLQGHYHUDQGHULQJHQULFKWLQJLVHHQVWHOOLQJYDQHHQSDQHOOLG'H]RUJHQ GHRSOHLGLQJHQPRHWHQPHQVHQODWHQZHWHQGDWZHDDQKHWYHUDQGHUHQ]LMQ (HQDQGHUHLQEUHQJEHWURIKHWEHWUHNNHQYDQRXGHUVELMKHWRQGHUZLMVYDQKXQNLQGHUHQ GRRU PLGGHOYDQRXGHUSDUWLFLSDWLH 'HLQWHUDFWLHPHWGHEXUJHUNULMJWDOYHOHYRUPHQLVGHPHQLQJYDQHHQSDQHOOLG:HZHUNHQ VDPHQPHWYHOGSDUWLMHQHQGDDU]LMQEXUJHUVELMEHWURNNHQ2RNLQGHDFFUHGLWDWLH]RXKHWHHQ SOHNPRHWHQNULMJHQ 7RWVORWLVHULHPDQGLQGH]DDOGLHGHEHGULMIVJH]RQGKHLGV]RUJPLVWLQGHGLVFXVVLHHQGLHHU YRRUSOHLWGDWGHSXEOLHNSULYDWHVDPHQZHUNLQJHHQSOHNNULMJWLQGHYHUQLHXZLQJ
6WHOOLQJ +HWYHUZHUYHQYDQNHQQLVYDDUGLJKHGHQHQHUYDULQJURQGLQWHUSURIHVVLRQHHOHQLQWHUVHFWRUDDO ZHUNHQEHVODDWLQLQDOOH]RUJHQZHO]LMQVRSOHLGLQJHQWHQPLQVWHYDQGHRQGHUZLMVWLMG (HQV 2QHHQV ,QWHUSURIHVVLRQHHOHQLQWHUVHFWRUDDOZHUNHQJHHQELM]DDN • 'HWHJHQVWDQGHUVYDQGH]HVWHOOLQJYLQGHQKHWSUREOHPDWLVFKRPKHW]RWHEHQRHPHQGDWWHQ PLQVWHYDQGHRQGHUZLMVWLMGKLHUDDQPRHWZRUGHQEHVWHHG GDWLVWHEXUHDXFUDWLVFK • %RYHQGLHQLVWHQPLQVWHHLJHQOLMNWHZHLQLJ KHWLQWHUSURIHVVLRQHHOHQLQWHUVHFWRUDDO ZHUNHQ]RXYHHOPHHUGRRUDOOHRSOHLGLQJHQKHHQPRHWHQ]LWWHQ • 1XZRUGWLQRSOHLGLQJHQVDPHQZHUNLQJWXVVHQSURIHVVLHVYDDNDOVHHQDSDUWEORNJHJHYHQ 0DDU VWXGHQWHQYDQYHUVFKLOOHQGHYDNNHQ]RXGHQVDPHQKHWYDNVDPHQZHUNLQJPRHWHQGRHQ 6DPHQZHUNHQPRHWJRHGJHwQWHJUHHUGZRUGHQLQGHRSOHLGLQJHQHQQLHWLQHHQXXUWMHHUELM JHJHYHQZRUGHQ³GDQYRHJWKHWQLHWVWRH´ • 'LWEHWHNHQWRRNGDWMHHUJRHGRSPRHWVWXUHQ ODDWELMYRRUEHHOGDUWVHQHQYHUSOHHJNXQGLJHQ UHIOHFWHUHQRSHONDDUVRSOHLGLQJHQNHQQLV PHQVHQGHQNHQGDW]HYDQHONDDUZHWHQZDW]H GRHQPDDUGDWLVKHOHPDDOQLHWKHWJHYDO +RHRUJDQLVHHUMHGLWLQKHWRQGHUZLMV" • .LMNQDDUDQGHUHZHUNYRUPHQ ODDWELMYRRUEHHOGYHUSOHHJNXQGLJHQHQDUWVHQLQHHQFXUULFXOXP HFKWVDPHQDDQHHQSURMHFWZHUNHQ • %UHQJKHWRQGHUZLMVQDDUEXLWHQ JDSURMHFWPDWLJZHUNHQLQGHZLMNRSEDVLVYDQYUDDJVWXNNHQ GLHGDDUOHYHQ'HSUDNWLMNYRHUWHHQEHODQJULMNHH[WUDGLPHQVLHWRHDDQKHWLQWHUSURIHVVLRQHHO HQLQWHUVHFWRUDDOOHUHQ • 9RRUEHHOG +HWLQWHUSURIHVVLRQHHOVDPHQZHUNHQ]LWELMKHW52&5RWWHUGDPZHOLQGH RSOHLGLQJHQPDDUKHWSUDNWLMNOHUHQPRHWQRJYHHOPHHULQGHRSOHLGLQJHQZRUGHQLQJHEUDFKW +HW52&LVVDPHQPHWHHQ]RUJLQVWHOOLQJHHQSLORWJHVWDUW(UZRUGWHHQOHHURPJHYLQJ JHFUHsHUGLQGHYRUPYDQHHQSROLLQGHZLMNZDDULQSURIHVVLRQDOVGLHDOLQGH]RUJZHUNHQ PRHWHQOHUHQNLMNHQQDDUGHLQSXWYDQQLHXZHNHQQLVYDQGHVWXGHQWHQ • 2RNKRJHVFKROHQZLOOHQYHUVQHOGOLQNHQOHJJHQWXVVHQSUDNWLMNHQFXUULFXOXP8LWGH]DDOZRUGW DDQJHYXOGGDWKHWKERGLWDOGRHW HULVYHHOVDPHQZHUNLQJPHWKHWZHUNYHOGHQHUZRUGW XLWJHJDDQYDQLQWHUSURIHVVLRQHOHVDPHQZHUNLQJJHEUXLNPDNHQGYDQHONDDUVNHQQLVHQ YDDUGLJKHGHQ ³GHNHQQLVYDQGHYHUVFKLOOHQGHSURIHVVLHVPRHWQLHWZRUGHQDIJHYODNW´ • 'H+RJHVFKRRO8WUHFKWKHHIWHHQ]RJHQRHPG&RPPXQLW\RI3UDFWLFHLQJHULFKW=HJDDQXLWYDQ GHSUDNWLMNVLWXDWLH HHQOHHUYUDDJZRUGWELMYRRUEHHOGQHHUJHOHJGELM]RZHOHHQYHUSOHHJNXQGLJH DOVHHQI\VLRWKHUDSHXW+RHJDDQGHYHUVFKLOOHQGHGLVFLSOLQHVHUPHHRP"=HJHYHQHONDDUGDDU IHHGEDFNRS2RNZLOOHQ]HGHKLsUDUFKLHWXVVHQDUWVHQHQI\VLRWKHUDSHXWHQGRRUEUHNHQ
6WHOOLQJ 9DQXLWGHQRRG]DDNYDQHHQOHYHQODQJOHUHQKRXGWHONH]RUJHQZHO]LMQVSURIHVVLRQDOYDQDI XLWHUOLMNHHQSHUVRRQOLMNSRUWIROLRELMYDQYHUZRUYHQEHNZDDPKHGHQ HVWHPURQGH (HQV 2QHHQV HVWHPURQGH (HQV 2QHHQV 2YHUVWHOOLQJLVWZHHNHHUJHVWHPGPDDUELMGH]HVWHOOLQJPDDNWHGDWZHLQLJYHUVFKLO %LMGH]HVWHOOLQJ]LMQHUYHHORYHUHHQNRPVWHQWXVVHQGH]DDOHQKHWSDQHO'HQRRG]DDNYDQHHQ OHYHQODQJOHUHQVWDDWHFKWHUQLHWWHUGLVFXVVLH LHGHUHHQLVKHWGDDURYHUHHQV'HWHJHQVWHPPHUV ]LMQYRRUDOEDQJYRRUGHEXUHDXFUDWLHGLHGRRUHHQYHUSOLFKWSRUWIROLR]RXRQWVWDDQ HQGH YRRUVWHPPHUVYLQGHQGDWHHQSRUWIROLRHHQJRHGHPDQLHULVRPDOV]RUJSURIHVVLRQDOUHJHOPDWLJWH UHIOHFWHUHQRYHUGHHLJHQRQWZLNNHOLQJHQGHOHHUEHKRHIWHQ (HQSRUWIROLRZHUNW • 9DQXLWGH]DDOYHUWHOWLHPDQGGDWKLMDOGULHMDDUHHQSRUWIROLRELMKRXGWHQGDWKLMGLWLQKHW EHJLQPHWYHHOWHJHQ]LQGHHG$OVQHOHUYDDUGHKLMKHWDOVHHQSUDNWLVFKWRROYRRUUHIOHFWLHRP JRHGQDWHNXQQHQGHQNHQRYHU]LMQRQWZLNNHOLQJ • (HQSDQHOOLGYLQGWGDWOHYHQODQJOHUHQLQGHSUDNWLMNYHUZHUNWPRHWZRUGHQHQGDWHHQ SRUWIROLRGDDUELMHHQKDQGLJLQVWUXPHQWNDQ]LMQ:HOLVGHYUDDJKRHMHHUYRRU]RUJWGDWLHGHUH SURIHVVLRQDOZLOEOLMYHQOHUHQ(HQDQGHUYLQGWGDWKLHUYRRUGHOHLGLQJJHYHQGHQLQGH]RUJHHQ HQRUPHWDDNOLJW'LHPRHWHQPHQVHQDDQ]HWWHQWRWOHUHQGRRUYUDJHQWHVWHOOHQDOV :DWJDMLM GRHQ"(QZDWZLOMLMOHUHQ"'HZHUNJHYHUPRHWDDQVWXUHQGDWPHQVHQ]RZHORQWKHMREOHUHQ DOVGRRUPLGGHOYDQFXUVXVVHQ • (HQDQGHUHYRRUVWDQGHUZLMVWRSGHFRQVHTXHQWLHVYRRUGHLQVWHOOLQJHQ,QGH]RUJLVLHGHUHHQ JHZHQGRPWHGHQNHQLQFXUULFXODHQGDDUGRRULQKRNMHV+LHULQLVOHUHQHQRSOHLGHQRSJHVORWHQ HQGDWPRHWRSHQJHEURNHQZRUGHQ(HQYRRUEHHOGLVGDWHUELMHHQYROWLMGRSOHLGLQJ OHHUOLQJHQ]LMQZDDUYDQKHWPHUHQGHHOULFKWLQJGHMDDUJDDW:DDUVFKLMQOLMNKHEEHQ]HHUHHQ EDDQELMHQ]RXGHQHUYRRUKHQYHHOPHHUGHHOWLMGRSOHLGLQJHQPRHWHQ]LMQ'HDFKWHUJURQGHQ YDQVWXGHQWHQPRHWHQPHHWHOOHQLQGHRS]HWYDQRSOHLGLQJHQHQFXUVXVVHQ • (HQSDQHOOLGSOHLWYRRUHHQDQGHUHLQKRXGYDQHHQSRUWIROLR+HWJDDWYROJHQVKHPRP HUYDULQJVOHUHQGXVVWRU\WHOOLQJLQKHWSRUWIROLR(UYDULQJVOHUHQLVLHWVDQGHUVGDQ NHQQLVRYHUGUDFKW,QGHVDPHQZHUNLQJWXVVHQRQGHUZLMVHQ]RUJ]RXGDWYRRURSPRHWHQVWDDQ *HHQQLHXZHVWUXFWXXUGRRUHHQSRUWIROLR • 0HHUGHUHPHQVHQEHQDGUXNNHQKHWJHYDDUYDQPHHUEXUHDXFUDWLHGRRUHHQSRUWIROLR(HQOHYHQ ODQJOHUHQJDDWRPGHLQWHQWLHRPWHOHUHQPDDUHU]RXJHHQSRUWIROLRYRRUELMPRHWHQZRUGHQ JHKRXGHQ • (HQSDQHOOLGEHQDGUXNWGDWGH]RUJHUJVQHOYHUDQGHUWHQGDWMHPRHWOHUHQDOVKHWMHGRHOLV RPHHQJRHGHSURIHVVLRQDOWH]LMQ:HOPRHWHQSURIHVVLRQDOVJHIDFLOLWHHUGZRUGHQRPWHOHUHQ +HWLVQLHWJRHGGDWHURSGLWPRPHQWLQGHFDR¶VXUHQ]LMQRSJHQRPHQYRRUKHWOHUHQGRRU ]RUJYHUOHQHUV %UHGHYRUPJHYLQJYDQHHQOHYHQODQJOHUHQ 'HHHQVJH]LQGKHLGRYHUGHQRRG]DDNYDQHHQOHYHQODQJOHUHQEOLMNWXLWGHYROJHQGHPHQLQJHQ +LHULQLVRRNHHQSOHLGRRLYRRUHHQEUHGHYRUPJHYLQJWHOH]HQ • +HWPRHWQLHWDOOHHQRSJDDQYRRU]RUJHQZHO]LMQPDDUYRRUDOOHEHURHSHQ • (HQSDQHOOLGYLQGWGDWQDVFKROLQJHQRRNJHULFKWPRHWHQ]LMQRSDOXPQL'DDU]RXGHQZHYHHO PHHUKHWOHUHQRSGHDJHQGDPRHWHQKRXGHQ+HWPRHWYDQ]HOIVSUHNHQGZRUGHQGDWMHLQGH SUDNWLMNOHHUWGXVSURIHVVLRQDOVVDPHQPHWVWXGHQWHQ
•
2RNLVHUHHQSOHLGRRLRPOHUHQLQGHSUDNWLMNHQOHYHQODQJOHUHQORVWHKDOHQYDQRSOHLGLQJHQ HQFXUVXVVHQ'HSUDNWLMN]RXYHHOPHHUOHLGHQGPRHWHQ]LMQELMKHWOHUHQ
&RQFOXVLH 1DDUDDQOHLGLQJYDQGHGLVFXVVLHDDQGHKDQGYDQGHVWHOOLQJHQ]HWWHQZLMGHPHHVWRSYDOOHQGH EHYLQGLQJHQQRJHYHQRSHHQULM 9DNGHVNXQGLJKHLG ,QHHUGHUHURQGHVZHUGYDDNLQJH]HWRSJHQHULHNHEHNZDDPKHGHQ1XOLMNWKHWHURSGDWGH VSHFLILHNHYDNNHQQLVZHHUDDQWHUUHLQZLQWLQGHGLVFXVVLH'HHOQHPHUV]LMQYDQPHQLQJGDWMXLVW HONHEHURHSVJURHSYDQXLWHLJHQNHQQLVHQNXQGHPRHWELMGUDJHQDDQHHQWHDPURQGGH]RUJYUDJHU KHHQ'LWEHWHNHQWRYHULJHQVQLHWGDWPHQJHQHULHNHYDDUGLJKHGHQ ]RDOVFRPPXQLFDWLHHQGLDORRJ DDQJDDQ QLHWEHODQJULMNYLQGW,QWHJHQGHHOGH]HYDDUGLJKHGHQ]LMQYDQ]HOIVSUHNHQGHQGUDJHQRRN ELMDDQGHYDNLQKRXGHOLMNHELMGUDJHYDQGHSURIHVVLRQDOLQKHWWHDP9DQSURIHVVLRQDOVZRUGWYHHO LQKRXGHOLMNNZDOLWHLWYHUZDFKWPDDUGDWNXQQHQ]HDOOHHQOHYHUHQDOV]HKHWPRJHQOHYHUHQ ]H PRHWHQGXVYULMKHLGYDQKDQGHOHQKHEEHQHQOHUHQKRH]HGDDUPHHLQGHSUDNWLMNRPJDDQ ,QHHQ YDQGHPLGGDJVHVVLHVYDQGHEURHGSODDWVHQZHUGRYHULJHQVRQGHUVFKHLGJHPDDNWWXVVHQ YDNEHNZDDPKHGHQJHQHULHNHEHNZDDPKHGHQ ]RDOVFRPPXQLFDWLH HQ VDPHQZHUNLQJVEHNZDDPKHGHQ GLWODDWVWHJDDWQRJZHOHHQVWDSMHYHUGHUGDQJRHGNXQQHQ FRPPXQLFHUHQ 5ROZHUNJHYHUV 0HHUGHUHPDOHQZHUGJHQRHPGGDWGHYULMKHLGYDQKDQGHOHQHHQDQGHUHUROYUDDJWYDQGH ZHUNJHYHUV=LMPRHWHQKXQSHUVRQHHOGDDUGHUXLPWHYRRUJHYHQHQ]HGDDULQVFKROHQHQ ELMVFKROHQ'LWLVRQGHUGHHOYDQHHQEUHGHUHGLVFXVVLHQDPHOLMNKRHEOLMIMHXSWRGDWHDOV SURIHVVLRQDOHQKRHNXQMHJRHGHNZDOLWHLWOHYHUHQ+HWJDDWGDDUELMRPYDNLQKRXGHOLMNHNHQQLV PDDURRNRPGHJHQHULHNHHQVDPHQZHUNLQJVEHNZDDPKHGHQ:HUNJHYHUVELHGHQQXYHHOWH ZHLQLJUXLPWHYRRUVFKROLQJHQOHYHQODQJOHUHQHQGDWLVZHOHHQEHODQJULMNHYRRUZDDUGHRPGLW JRHGWHNXQQHQGRHQ=HOIDOVMHYHHORQWKHMRENXQWOHUHQPRHWGDDUQRJVWHHGVZHOWLMGHQ IDFLOLWHLWHQYRRU]LMQ $DQGDFKWYRRURSOHLGLQJVQLYHDXHQ +HWZHUGWLMGHQVGHUHJLRELMHHQNRPVWHQRRNDOJH]HJGPDDUYHHOPHQVHQPDNHQ]LFK]RUJHQRYHU GHSURIHVVLRQDOVPHWRSOHLGLQJVQLYHDXHQ9HHOEDQHQYHUGZLMQHQYRRUGH]HSURIHVVLRQDOV$DQ GHHQHNDQWGRRUHHQJURWHLQ]HWYDQPDQWHO]RUJHUVHQYULMZLOOLJHUVHQDDQGHDQGHUNDQWGRRUGH KRJHUHHLVHQGLHJHVWHOGZRUGHQRSGHZHUNYORHU+HWZRUGWHHQJURRWSUREOHHPDOVHHQJURWH JURHSPHQVHQGLHJUDDJLQGH]RUJZLOOHQZHUNHQGDDUKHOHPDDOQLHWPHHUWHUHFKWNXQQHQ'H QLYHDXVHQ]XOOHQGXVEHWHUDDQPRHWHQVOXLWHQELMGHDQGHUHQLYHDXV,QWHUHVVDQWLVGH RSPHUNLQJGDWZHQLHWPRHWHQVSUHNHQYDQOHYHQODQJOHUHQPDDUYDQOHYHQODQJRQWZLNNHOHQ GDW NDQLPPHUVRSHONQLYHDX 2RNEHODQJULMNLVKHWSXQWRPPHWYHUWHJHQZRRUGLJHUVYDQ RSOHLGLQJVQLYHDXHQWHVSUHNHQ HQQLHWRYHUKXQKRRIGHQKHHQ (UYDULQJVGHVNXQGLJKHLG 'HEHJULSSHQHUYDULQJVNHQQLVHQHUYDULQJVGHVNXQGLJKHLG]LMQWZHHYHUVFKLOOHQGHEHJULSSHQ.HQQLV PRHWQRJWRWH[SHUWLVHZRUGHQRPJH]HWGRRUUHIOHFWLHRYHUGHFRQFUHWHHUYDULQJHQ3DVGDQNDQHU YDQDIHHQDIVWDQGHQPHWHHQRSHQEOLNJHNHNHQZRUGHQQDDUGHSUREOHHPVLWXDWLHVHQ YHUEHWHUPRJHOLMNKHGHQLQGHJH]RQGKHLGV]RUJHQLQGHRSOHLGLQJHQ+LHUPHHNRPWRRNRQGHUVFKHLG WXVVHQDOOHEXUJHUVPHWHUYDULQJLQGHJH]RQGKHLGV]RUJHQGLHEXUJHUVGLHLQSXWNXQQHQOHYHUHQLQ ELMYRRUEHHOGKHWRQGHUZLMV+HWLQGLYLGXHOHQLYHDXHQGHYUDDJQDDULQEUHQJELMGHRUJDQLVDWLHHQ LQKRXGYDQGH]RUJHQKHWRQGHUZLMVORSHQLQGHGLVFXVVLHVWHHGVGRRUHONDDUKHHQ%HODQJULMNLV KHWRPHHQFRQVLVWHQWEHJULSSHQNDGHUWHRQWZLNNHOHQHQJHEUXLNHQ'DDURP]DOHUHHQSURILHOYDQ HUYDULQJVGHVNXQGLJKHLGPRHWHQNRPHQGDWRQGHUVFKHLGHQGLVYDQDQGHUHW\SHQGHVNXQGLJKHLG'LW SURILHONDQLQKRXGHQGUDDJYODNNULMJHQDOVHUOHHUURXWHVNRPHQ ]RDOVGLHDOYRRU HUYDULQJVGHVNXQGLJHQLQKHWVRFLDOHGRPHLQEHVWDDQ 2RNHHQEHOHLGVNDGHUURQGGHLQ]HWYDQ HUYDULQJVGHVNXQGLJKHLGLQGHSUDNWLMNNDQKLHUDDQELMGUDJHQ+HWJDDWKLHU]RZHORPGH
zorgverleningspraktijk als om de onderwijspraktijk. Interprofessioneel en intersectoraal leren De deelnemers aan de discussie waren het er over eens dat interprofessioneel en intersectoraal leren niet iets is wat je er in de opleidingen even ‘bij doet’. Met een enkel blok of vak ‘samenwerken’ ben je er niet. Dit moet door de hele opleiding heen gegeven worden en in alle vakken terugkomen. Dit kan als studenten meer door de praktijk gestuurde opdrachten krijgen, maar ook door studenten meer op elkaars vak te laten reflecteren en bepaalde vraagstukken aan studenten van verschillende professies voor te leggen en vervolgens de verschillende aanpakken te vergelijken. En daar waar mogelijk, zou je studenten van verschillende opleidingen met elkaar kunnen laten optrekken. Flexibiliteit in het onderwijs Tot slot is een belangrijk aandachtspunt dat we nog niet weten hoe de zorg er in 2030 precies uit zal zien. Er ontstaan nu al allerlei nieuwe arrangementen die deels om de bestaande structuren en zorgorganisaties heen werken. Vanuit de vraag van de burger is het belangrijk dat er ruimte is voor nieuwe arrangementen. Mensen die nu een opleiding in bijvoorbeeld de ouderenzorg volgen, weten dus niet precies waar ze straks terechtkomen. Gaan ze werken in een verpleeghuis of bestaan die straks niet meer? Wellicht komen ze later in een team op wijkniveau terecht die om de zorgvrager heen werkt. Dit vraagt van de opleidingen om veel flexibiliteit, want ze moeten kunnen inspelen op vragen, zoals die zich in de praktijk nog gaan voordoen.
