N-VA Hove. Nota i.v.m. sociale woningbouw in Hove. Inleiding. 1. Hove is een kleine gemeente met ongeveer 8.250 inwoners. Politieke invloeden (L. Tindemans, woonachtig in het nabije Edegem, toenmalig eerste minister en F. Swaelen, toenmalig burgemeester van Hove) hebben er einde jaren 1970 voor gezorgd dat Hove niet met andere gemeenten fuseerde. 2. Het gemeentebestuur van Hove koos en kiest ervoor om een residentiele gemeente te worden, resp. te blijven, d.w.z. een woongemeente zonder industrie- of zonder KMO zone(s). Met als consequentie dat praktisch alle inkomsten, buiten de subsidies van de overheid, uit het belasten van de inwoners moest komen. Deze belastingen bedragen ongeveer 70 % van de totale inkomsten. 3. Nadat het vorig college (CD&V en VLD) in 2003 de aanvullende personenbelasting van 6% naar 7% en de opcentiemen op de onroerende voorheffing van 885 naar 1150 brachten, was het in 2007 de beurt aan het huidig college (CD&V en Hove Beweegt (rood-groen)) om de opcentiemen op de onroerende voorheffing van 1150 naar 1450 en de aanvullende personenbelasting van 7% naar 7,50% te verhogen. In totaal verhoogden de opcentiemen met 66 %; de aanvullende personenbelasting met 25 %.
B . Woningbouw. 1.
Hove is, inzake oppervlakte, vrij klein. De voorbije 25 jaar is er niet echt een bouwpolitiek gevoerd. Volgens burgemeester Vuylsteke de Laps is Hove een gemeente waar het goed wonen is en waar iedereen graag komt wonen. De voorbije jaren werd alles in handen van bouwpromotoren gelaten. De zuidrand van Antwerpen is zeer geliefd door bouwpromotoren. Zij hebben in Hove praktisch alle nog beschikbare bouwgronden opgekocht. Resultaat: de bouwgrond is er zeer duur en voor jongeren uit Hove die willen trouwen of gaan samenwonen is er in de eigen gemeente geen plaats meer is. Dit is zeer duidelijk zichtbaar in de bevolkingspiramide: de bevolkingsgroep tussen de 25 en de 40 jaar is maar half zo talrijk als de bevolkingsgroepen die jonger of ouder zijn.
2.
De twee projecten van sociale woningbouw die het gemeentebestuur van Hove heeft gerealiseerd, zijn projecten die dateren van 30 jaar (of meer) geleden. Sindsdien zijn er in Hove geen nieuwe projecten meer geweest. De belofte voor een derde sociaal project, van de vroegere burgemeester F. Swaelen, is nooit gerealiseerd geworden.
-
Het project van de ‘kleine landeigendom’ -wijk, in de volksmond de ‘Vogeltjeswijk’ genoemd (al de straten dragen de naam van vogels) omvat ongeveer 200 woningen,
waarvan 10 ouderenwoningen, eigendom van het OCMW. Dit zijn sociale koopwoningen, waarvan de prijs tegenwoordig makkelijk tot 300.000 euro gaat. -
3.
–
– – – –
–
Het project ‘Sterrenregen’ van de ‘Ideale Woning’ omvat een zestigtal sociale appartementen en woningen. (Bewoners van Sterrenregen beklagen zich er over dat de voorbije jaren alle vrijkomende appartementen voor asielaanvragers werden voorgehouden).
Gerealiseerde verkavelingen. In het verleden zijn diverse residentiele privé-verkavelingen gerealiseerd: De oudere woonprojecten met villabouw, als gevolg van de uitbouw van ‘de noordkant van Hove’ (richting Mortsel), met de Ster en de Bloemenwijk, in de jaren ‘60 van vorige eeuw. Vanaf 1970 kwam, in het zuiden van Hove, de Veldkantwijk tot ontwikkeling: ongeveer 250 riante villa’s, de ‘Dallaswijk’ genoemd. Vanaf 2000 kwam op de Boechoutsesteenweg het ‘Hove Veld’ project met 125 luxe appartementen tot stand. Recent, nog in uitbouw: de wijk Diepestraat met open en half open bebouwing, waarvan ongeveer 75 huizen zijn gerealiseerd. Het voorlopig laatste project ‘Frijthout’: 64 luxe appartementen achter de school ‘Regina Pacis’. De promotoren van dit project maken hiervoor publiciteit met de mededeling dat deze appartementen niet voor gewone Hovenaars, voor ‘Jan met de pet’, bedoeld zijn. Tenslotte zijn nog een paar kleinere projecten gerealiseerd: het Kastanjehof op de Boechoutsesteenweg: 24 ‘luxe’ appartementen en de verbouwing van het vroegere Prinsenhof in de Kapelstraat: 6 luxe appartementen.
Nieuwe woningen in Hove komen er tegenwoordig vooral via bouwpromotoren, in (goedgekeurde) verkavelingen, voor mensen met financiële draagkracht. Gezien de financiële situatie van de gemeente zijn deze nieuwe bewoners ten zeerste welkom. Zo werd in het verleden door de gemeente berekend hoeveel elke nieuwe inwoner aan inkomsten (uit het Kadastraal Inkomen) moest opbrengen. Omgekeerd was eer geen aandacht voor nieuwe sociale projecten, er was geen plaats meer voor sociale percelen, er was ook geen behoefte aan financieel niet draagkrachtige inwoners.
4. -
-
Geplande verkavelingen. Het ‘Groot Hoofs Veld’, tussen de Boechoutsesteenweg en de J. Covelierstraat, achter de appartementen van Hove Veld: open en half open bebouwing gepland voor 75 woningen, met uitrit langs de Boechoutsesteenweg. Dit gebied is een (door minister Van Mechelen) recent vrijgegeven woonuitbreidingsgebied. Het inbreidingsproject tussen J.F. Gellyncklaan en de Verbindingsstraat: een 50-tal woningen, ook sociale appartementen. Een project waarvan de gemeente verwacht dat er een aantal ‘betaalbare’ woningen, met parkzone, zullen worden gebouwd. Probleem hierbij: het project sleept reeds enkele jaren aan, daar de ‘aangelanden’ voor dit project een stuk van hun achtertuin moeten afstaan (tegen de prijs van landbouwgrond) om diezelfde grond later als (dure) bouwgrond terug te zien.
-
Hiernaast is er een project in de Beekhoekstraat, met 16 ‘bescheiden’ woningen (kostprijs: 350.000 euro). Ook in ‘Lege Veldkant 2’ zijn enkele woningen in aanbouw.
Zowel het woonuitbreidingsgebied als het inbreidingsproject vallen onder de regelgeving van het grond en pandendecreet. Bemerkingen hierbij: - Waarom geen hoogbouw in dit inbreidingsproject? - Extra verkeerslast ( lang de Beekhoekstraat). - Gronden naar Lint toe blijven open. Niet alles zal worden dichtgebouwd. ‘ 5. Het probleem van de sociale woningbouw, zowel wat huurappartementen als wat koopwoningen betreft, is in Hove tijdens de voorbije jaren levendig gebleven en blijft ook voor de komende jaren belangrijk: Hovese jongeren die willen gaan samenwonen of trouwen vinden in eigen gemeente geen ruimte - geen huur-appartementen of betaalbare woningen - om er te blijven wonen.Sociale verdringing dus. Dit uitwijkgedrag door jonge gezinnen die geen betaalbare woning vinden, zet het sociaal weefsel in de gemeente onder druk. -
-
-
-
De woningen die vrijkomen zijn in hoofdzaak vroeger gebouwde villa’s waarvan de bewoners komen te overlijden. Hove telt 400 tot 500 oudere inwoners die meestal alleen in een (vaak niet aangepaste, te grote) open bebouwing wonen. De bewoners van de luxe appartementen in de verschillende verkavelingen, zijn veelal (jong)gepensioneerden, grotendeels afkomstig van buiten Hove, waarvan velen weinig of niet aan het (sociale) leven in de gemeente deelnemen. Een aantal onder hen zijn ook Franssprekend. Ook de Regina Pacis (middelbare)school staat aan deze verfransingsdruk bloot. De voorbije jaren is er een uittocht van Antwerpse leerlingen en studenten naar de scholen in de zuidrand. Franstaligen hebben blijkbaar ‘Regina Pacis’ als een van hun voorkeurscholen gekozen. Daarnaast is er het punt dat veel nieuwe inwoners Hove als een slaapgemeente beschouwen. Dit zin veelal tweeverdieners, met kleine kinderen, die – zelfs als ze dat al zouden willen – het moeilijk hebben om aan het gemeentelijk leven deel te nemen.
Er zijn dus diverse elementen die de sociale mix binnen de gemeente en daardoor het sociale weefsel van de gemeente aantasten. N-VA stelt dit als een prioritair thema aan de orde.
6. -
-
Het bindend sociaal objectief. Hove is één van de 67 gemeenten die, volgens de Vlaamse Wooncode, voorrang kan geven aan mensen met een voldoende band met de gemeente, bij de verkoop van sociale koopwoningen en kavels. Hove moet, volgens het grond en pandendecreet (dat de bouw van sociale huurwoningen regelt) en het provinciale voorstel (voor koopwoningen en sociale kavels) tegen 2020 52 sociale huurwoningen realiseren, plus nog 8 bijkomend tegen 2025. Daarnaast 31 sociale koopwoningen en 3 sociale kavels. Dit bindend sociaal objectief wordt door sommigen als moeilijk haalbaar bestempeld. Het (Hovese) Lokaal Woonoverleg was, in zijn advies van 6.01.2010, terughoudend t.a.v. het kunnen realiseren van dit objectief. De VLD-fractieleider stelde onlangs in de gemeenteraad voor om, als gemeenteraad, aan de Vlaamse regering te melden dat dit
objectief voor Hove niet haalbaar was, wegens geen ruimte voor sociale percelen en wegens gebrek aan financiële middelen. . -
Er is wel het initiatief van het Lokaal Woonbeleid van de Antwerpse Zuidrand, waarin 14 gemeenten hun krachten bundelen. Het heeft recentelijk van de Vlaamse Minister van Wonen een . van 650.000 euro verkregen. Maar dit initiatief lijkt ons voor Hove onvoldoende: de woongelegenheid voor jongeren komt er niet als absolute prioriteit in naar voor. Verder: In de voorbije jaren beheerde het OCMW, via het lokaal wooninitiatief, enkele huurwoningen. Dit bleef een initiatief met beperkt resultaat.
7.
Een nieuw sociaal project?
N-VA Hove wil naar de komende gemeenteverkiezingen met een project om het tekort aan sociale huur- en koopwoningen weg te werken. Vooral met de bedoeling woongelegenheid te creëren voor jongere mensen (tussen 25 en 40 jaar). Opdat jonge gezinnen nog in de gemeente terecht zouden kunnen, gaan wij voor een ruimer sociaal woningaanbod, met zowel huur- en koopwoningen. Het grootste deel van de verplichtingen van het sociaal objectief ( uit het Grond- en Pandendecreet) wordt daardoor gerealiseerd. Oppassen evenwel: in één project gerealiseerd kan dit aanleiding geven tot ‘gettovorming’ en tot een minder goede sociale mix. Het Grond- en Pandendecreet bepaalt dat vanaf een bepaalde schaalgrootte privé-verkavelaars en bouwpromotoren verplicht zijn om een deel van hun kavels te voorzien voor sociale doeleinden, tot 20% als hert lokale bestuur dat wil. Voordeel hiervan dat er gettovorming wordt vermeden door een goede mix van duurdere en goedkopere woningen. Nog interessanter voor ons is een ander luik van het Grond- en Pandendecreet, nl. het luik dat gaat over het creëren van een ‘bescheiden’ woningaanbod. Dit zijn starterswoningen voor pas afgestudeerden, tweeverdieners aan het begin van hun loopbaan en jonge gezinnen met kinderen die financieel in staat zijn iets meer te betalen dan voor een sociale woning ( - vaak komen ze er niet meer voor in aanmerking omdat ze iets te veel verdienen - ), maar financieel toch niet krachtig genoeg zijn om een residentiele woning uit de gemeente te verwerven. Dit soort ( nieuwe) inwoners heeft Hove nodig om zijn sociaal weefsel intact te houden. Daar moeten wij, als N-VA, dan ook op inzetten: voldoende betaalbare bescheiden woningen op maat van jonge gezinnen met kinderen, daar ze in vele gevallen niet meer in aanmerking komen voor een sociale woning..
8.
De Vlaamse wooncode.
De Vlaamse regering heeft zich onlangs bereid verklaard om, in het kader van de Vlaamse wooncode, in een aantal gemeenten, - Hove is er één van – dure bouwgronden op te kopen en ter beschikking te stellen van sociale huisvestingsmaatschappijen voor de bouw van sociale
woningen.Hier zit een mogelijkheid in om in Hove, in een erkend woonuitbreidingsgebied, een sociaal project realiseren.
Vlaamse regering geeft 50 miljoen euro aan dure grond (De Tijd, 29 oktober 2011). De Vlaamse regering richt in de schoot van de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW) een Grondfonds op dat gronden kan opkopen in gemeenten waar de bouwgrond duur is. Het nieuwe Grondfonds moet een oplossing bieden voor de regio’s die te duur zijn geworden voor sociale huisvestingsmaathappijen om er nieuwe gronden te kopen voor sociale woonprojecten. Het fonds, dat een startkapitaal van 50 miljoen euro krijgt, kan de gronden voordelig doorverkopen aan sociale huisvestingsmaatschappijen en privéontwikkelaars, die ze al dan niet met woningen terug op de markt kunnen brengen. Ook kan het fonds gronden doorverkopen voor de bouw van studentenhuisvesting, zorgvoorzieningen of serviceflats. Door de doorverkoop van de gronden wordt het fonds continu gestijfd. ‘Met het grondfonds zorgen we voor een extra aanbod van betaalbare woningen in dure regio’s’ zegt Vlaams minister voor Wonen Freya Van den Bossche. Het principe “wonen in eigen streek” is al drie jaar van kracht in 69 Vlaamse gemeenten van kracht, voor gronden of woningen gelegen in nieuwe woonuitbreidingsgebieden. Van de 511 dossiers die reeds werden ingediend, zijn er 365 goedgekeurd).
Wij willen, met N-VA Hove, in de komende jaren een project realiseren om de ‘gedwongen’ vlucht, de sociale verdringing van de Hovese jongeren en jonge gezinnen een halt toe te roepen. En hiermee tegelijk een bijdrage leveren om de scheefgroeiende bevolkings-mix te corrigeren en het sociale weefsel in Hove te versterken.
N-VA Hove, Arnold Herrebout. Juni 2012.
