Vrijwilligers in OCMW Hove

Vrijwilligers in OCMW Hove

1

OCMW Hove Iedereen heeft recht op een menswaardig leven. In elke Belgische gemeente is er een Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn (OCMW) dat door maatschappelijke dienstverlening dit recht garandeert. Het OCMW van Hove is dagelijks in de weer voor onze gemeente die zo’n 8 000 inwoners telt. Een 40-tal betaalde medewerkers en een 70-tal vrijwilligers worden hierbij ingezet. Het OCMW wordt bestuurd door de Raad voor Maatschappelijk Welzijn of de OCMW-raad. De Gemeenteraad kiest de leden. Op hun beurt kiezen de leden de voorzitter en het Vast Bureau (het dagelijks bestuur van het OCMW). De OCMW-raad draagt als hoogste bestuursorgaan van het OCMW een ruime verantwoordelijkheid. Hier worden de belangrijkste beslissingen genomen. De Raad beslist onder meer over de richting die het OCMW wil uitgaan, de oprichting van nieuwe diensten, het vastleggen van steunnormen, de aanwervingen van personeel… Het beheer van de goederen en het patrimonium ligt ook grotendeels bij deze Raad. Hiernaast behandelt de Raad ook individuele dossiers van mensen die een beroep doen op het OCMW. Wat moet u zich nu voorstellen bij de diensten die wij verlenen? Wij overlopen ons aanbod. De sociale dienst Bij de sociale dienst kan iedere Hovenaar terecht voor financiële, materiële, administratieve en psychosociale hulpverlening. Onze maatschappelijk werkers hebben dagelijks de handen vol met het toekennen van leefloon en andere financiële steun, opvang en begeleiding van kandidaat vluchtelingen, budgetbegeleiding, budgetbeheer, schuldbemiddeling….

2

Ook voor arbeids- en woonbegeleiding kan men op het OCMW van Hove terecht. Bovendien is er éénmaal per week een juriste aanwezig voor gratis juridisch advies. De thuisdiensten De thuisdiensten omvatten een aantal diensten die vooral gericht zijn op hulpverlening aan oudere en zieke personen binnen hun thuissituatie: gezinszorg, poetsdienst, poetsdienst met dienstencheques, klusjesdienst, warme maaltijden, minder mobielen centrale, personenalarm, boodschappendienst, burendienst. Dienstencentrum Ten Hove Dankzij de diensten in Dienstencentrum Ten Hove kunnen ouderen op een aangename wijze zelfstandig blijven wonen. Er worden allerlei vormings- en ontspanningsactiviteiten georganiseerd, drie keer per week kan men er aanschuiven voor een warme maaltijd, ook voor alle vragen over thuiszorg kan men in het Dienstencentrum terecht. Het aanbod aan thuiszorg is groot. Zo groot dat het niet altijd eenvoudig is te weten waar men terecht kan met welke vraag. De thuiszorgconsulente van het OCMW kan daarbij helpen. Waar vindt u ons? OCMW Hove Esdoorn 4 A 2540 Hove Tel. 03/460 10 80 [email protected] Dienstencentrum Ten Hove R. Verbeecklaan 3 2540 Hove Tel. 03/454 08 37 [email protected] www.ocmwhove.be 3

Vrijwilligerswerk in OCMW Hove: de praktijk Binnen het OCMW van Hove worden heel wat vrijwilligers in verschillende diensten ingeschakeld. Ook jij kan je steentje bijdragen in het dienstencentrum om maaltijden te bedelen, bij het vervoeren van minder mobiele mensen, in de boodschappendienst, als begeleider bij het preventief budgetspel… Werk je graag met ouderen of voel je je eerder thuis in de belevingswereld van middelbare schoolleerlingen? Ben je handig in de keuken, bij het opdienen van maaltijden of heeft de digitale wereld geen geheimen meer voor jou en wil je dat graag delen? Heb je nog enkele uren per week tijd vrij of wil je liever maandelijks de handen uit de mouwen steken? Vrijwilligerswerk in OCMW Hove: voor elk wat wils, op maat van elke vrijwilliger. In wat volgt geven we een overzicht van de verschillende diensten waar we vrijwilligers inschakelen. Voor meer informatie kan je steeds terecht bij het OCMW of het Dienstencentrum Ten Hove.

4

Buitenspel: preventief budgetspel met jongeren. Wat is Buitenspel? Het OCMW van Hove startte een preventieproject rond budgetbeheer en schulden voor de laatstejaars van de middelbare scholen, in samenwerking met OCMW Boechout en OCMW Borsbeek. Het OCMW nodigt deze jongeren uit om een namiddag door te brengen op het OCMW. We spelen dan met hen Buiten Spel, een inleefspel over budgetbeheer en schulden. De jongeren ondervinden op deze manier hoe gemakkelijk je in een vicieuze cirkel terecht komt en hoe moeilijk het kan zijn om als gezin de eindjes aan elkaar te knopen. Op een leuke, niet-schoolse, interactieve manier trachten we hen prijsbewust te maken, te leren omgaan met geld. Bovendien laten we hen kennis maken met de werking van het hedendaagse OCMW namelijk een sociaal huis, gericht op een breed en divers publiek en aanwezig in elke gemeente. Wat verwachten we van de vrijwilligers? Een team vrijwilligers zorgt mee voor de begeleiding van dit spel. Werk je graag met jongeren rond de 18 jaar? Boeit het thema ‘budget en schulden’ jou? Ben je bereid om je een 20-tal namiddagen per jaar vrij te maken om dit project mee uit te bouwen? Dan kan je bij ons terecht als vrijwilliger binnen Buitenspel.

5

Je krijgt als vrijwilliger de unieke kans om in ontmoeting en gesprek te treden met jongeren. Samen met jou proberen wij hen wegwijs te maken in de complexe wereld van budgetbeheer en schulden. Op die manier staan ze steviger in hun schoenen om de ‘volwassen wereld’ te trotseren. Uiteraard zorgen wij ook voor een opleiding en verzekering. Je kan ook steeds een beroep op ons doen voor nabespreking en eventueel noodzakelijke ondersteuning.

6

Minder Mobielen Centrale (MMC) Wat is de Minder Mobielen Centrale? De Minder Mobielen Centrale wil mensen met een beperkte mobiliteit (die niet in staat zijn om zich met het openbaar vervoer te verplaatsen) en een beperkt inkomen (beschikken over een inkomen dat gelijk is aan of kleiner dan 2 keer het leefloon) toch de kans geven zich te verplaatsen. Dit kan zowel een familiebezoek als een bezoek aan de dokter, kinesist, kapper of een uitstapje naar het theater zijn. Het OCMW doet beroep op vrijwillige chauffeurs om met hun eigen wagen deze mensen naar hun bestemming te brengen. Wat wordt er verwacht? De vrijwilligers van de minder mobielen centrale doen de verplaatsingen met hun eigen wagen. Die wagen moet voldoen aan alle wettelijke voorschriften en is dus uiteraard verzekerd. Bovendien is je wagen extra verzekerd door Taxistop. Per gereden kilometer krijg je een vergoeding en je bent bijkomend verzekerd voor burgerlijke aansprakelijkheid en lichamelijke schade. Je houdt rekening met de beperkingen van de klanten die zowel van fysieke als van mentale aard kunnen zijn. D. w. z. dat je al eens klanten zal moeten helpen bij het in- en/of uitstappen, bij het begeleiden tot binnen enz. Heb je nog enkele uren per week vrij of wil je liever enkel in het weekend rijden? Overdag of liever ’s avonds? Elke vrijwilliger bepaalt zelf wanneer en naar waar je wil of niet wil rijden.

7

Boodschappendienst Wat is de boodschappendienst? De vrijwilligers van de boodschappendienst doen de boodschappen voor mensen die omwille van zorgbehoefte of mobiliteitsproblemen dit zelf niet meer kunnen doen. De boodschappen kunnen per fiets of met de wagen gedaan worden. Ofwel doet de vrijwilliger de boodschappen alleen ofwel gaat de klant mee. In het laatste geval wordt er natuurlijk een vrijwilliger gezocht die met de wagen gaat. Wat wordt er verwacht? Je doet de boodschappen met je eigen wagen of met je fiets. Je wagen moet voldoen aan alle wettelijke voorschriften en moet dus verzekerd zijn. Je wagen wordt door ons omnium verzekerd. Ook je fiets wordt door ons verzekerd. Per gereden kilometer krijg je een vergoeding, ook wanneer je met de fiets rijdt. Per handelszaak die je moet aandoen, krijg je een extra vergoeding. Wanneer de gebruiker meegaat, houd je rekening met diens beperkingen, die zowel van fysieke als van mentale aard kunnen zijn. Dit betekent dat je al eens gebruikers moet helpen bij het in- en/of uitstappen, bij het in- en uitladen van de boodschappen,… Vrijwilligerswerk bij OCMW Hove is voor elk wat wils, op maat van elke vrijwilliger. Je bepaalt dus zelf wanneer je boodschappen wil doen en naar waar. Kan je bijvoorbeeld enkel op een maandag of rijd je liever niet op de autosnelweg? Wij zoeken klanten die passen binnen jouw aanbod.

8

Eerste stappen in de computerwereld Wat is dit computerproject?

willen doorgeven.

In het dienstencentrum worden laagdrempelige en trage computercursussen gegeven aan mensen die hun eerste stappen op de computer nog moeten zetten. Deze cursussen worden gegeven door vrijwilligers die zelf een gewone kennis van computergebruik hebben maar die kennis op een rustige manier en met veel geduld

Bij dit computerproject maken we gebruik van zowel lesgevers als begeleiders. Begeleiders begeleiden één bepaalde cursist in een éénéén-relatie. Na een positieve beoordeling door VormingPlus kan je aan de slag als lesgever en mag je effectief lesgeven aan een groepje van maximum 8 deelnemers. De cursussen worden overdag in het dienstencentrum gegeven en zijn telkens reeksen van 5 lessen van 2u30. Na elke les wordt er een oefenmoment ingelast. Tijdens die oefenmomenten zijn er steeds 2 begeleiders aanwezig om de cursisten verder te helpen. Wat wordt er verwacht? Voor je aan de slag kan, moet je een opleiding volgen bij VormingPlus. Je start met een opleiding als begeleider. Dit is iemand die een cursist begeleidt in een één-één-relatie.De mensen van VormingPlus zullen beoordelen of je ook wordt toegelaten tot de lesgeversopleiding. Dit zijn mensen die effectief lesgeven aan een groep cursisten. De groepen worden wel beperkt tot maximum 8 cursisten. Ook in dit computerproject kan je zelf bepalen hoe ver je engagement gaat: je bepaalt zelf hoe vaak je les wil geven of hoe vaak je cursisten wil begeleiden.

9

Praktische hulp in het Dienstencentrum Wat houdt deze praktische hulp? In het dienstencentrum doen wij beroep op vrijwilligers die een handje toesteken bij de vele praktische taken zoals: - Opdienen van de warme maaltijden - Tafels dekken, tafels afruimen en de vaat doen na de maaltijden - Cafetaria verzorgen - Hulp bij feesten zoals nieuwjaarsfeest, wafels bakken, pannenkoeken bakken enz. Dit is steeds overdag en nooit op zater-, zon- en feestdagen.

10

De burendienst

Wanneer mensen niet meer zo mobiel zijn door ziekte, ouderdom of handicap, zijn er een aantal kleine taken die men zelf moeilijk of niet meer kan doen. Zo wordt het soms moeilijk om de zware houten rolluik omhoog te doen, om die onhandige vuilniszak buiten te zetten, om het glas naar de glasbak te brengen, om sneeuw te ruimen in de winter enz. Voor die kleine taken kan men geen beroep doen op professionele hulp. Dit zou te omslachtig en vooral ook te duur zijn. Daarvoor is er de burendienst opgericht, waarbij vrijwilligers uit de buurt die mensen hierbij een handje willen toesteken. Wil jij je wel inzetten als vrijwilliger in deze burendienst? Neem dan contact op met het dienstencentrum. Daar komen immers de vragen voor de burendienst terecht en zoeken we dan een geschikte vrijwilliger om het klusje op te knappen.

11

Vrijwilliger in OCMW Hove: onze visie Het vastleggen van een vrijwilligersbeleid is belangrijk omdat je daarmee duidelijkheid creëert. Deze helderheid is noodzakelijk voor alle partijen: vrijwilligers zelf, maar ook de beroepskrachten, de klanten/gebruikers en het bestuur. Een vrijwilliger is volgens de vrijwilligerswet iemand die gratis en vrijwillig werkt voor anderen of voor de samenleving. Bovendien doet hij/zij dit in een organisatie: een feitelijke vereniging, VZW of openbaar bestuur.

Visie op vrijwilligerswerk Het aanbod van het OCMW van Hove kan niet zijn wat het nu is zonder vrijwilligers, noch in haar ontstaansgeschiedenis noch in haar huidige werking. Het accent van het vrijwilligerswerk ligt voor het OCMW van Hove binnen het Dienstencentrum. Het is onze overtuiging dat vrijwilligerswerk een grote meerwaarde is in de organisatie. Een meerwaarde voor de klanten, gebruikers, deelnemers aan Buitenspel: vrijwilligers komen vanuit verschillende hoeken van de samenleving met hun overtuiging en frisse kijk. Ze vervullen een brugfunctie tussen mens en samenleving, ze bieden nieuwe netwerken, ze inspireren, ze spiegelen… Cliënten en gebruikers kunnen getroffen worden door het engagement dat vrijwilligers uitdragen. 12

Een meerwaarde voor de vrijwilliger zelf: vrijwilligerswerk geeft een zinvolle tijdsinvulling, uitbreiden van sociale contacten en netwerken, groeikansen, ondersteuning en erkenning. Vrijwilligerswerk creëert ook betrokkenheid met mensen uit verschillende doelgroepen en maatschappelijke thema’s en biedt ruimte voor engagement en leren. Een meerwaarde voor het OCMW: vrijwilligerswerk is complementair met professionele krachten. Vrijwilligers brengen bijzondere kwaliteiten en competenties binnen en zorgen voor een frisse, enthousiaste wind binnen het OCMW. Hun inzet versterkt en verruimt het aanbod van diensten. Dankzij de inzet van de vrijwilligers beschikken wij over extra capaciteit in het kwaliteitsvol uitvoeren van onze kernopdrachten. Een meerwaarde voor de samenleving: vrijwillig engagement is een uitstekend recept tegen de verzuring en individualisering van onze maatschappij. Vrijwilligerswerk slaat bruggen tussen arm en rijk, autochtonen en allochtonen, mannen en vrouwen, ouderen en jongeren. Samenwerking leidt zo tot wederzijds begrip en vertrouwen. Vrijwilligerswerk is ook op economisch vlak belangrijk. Vrijwilligers nemen heel wat nuttige en noodzakelijke taken en activiteiten op die ervoor zorgen dat diensten betaalbaar zijn en blijven.

Plaats van de vrijwilliger in het OCMW Vrijwilligers hebben een belangrijke en gelijkwaardige plaats in het OCMW. De taken die ze vervullen zijn essentieel voor de dienstverlening. Er wordt van de vrijwilligers dan ook kwaliteit verwacht, net zoals die verwachting er is bij de betaalde medewerkers. Die verwachting impliceert dat het OCMW de nodige randvoorwaarden aanbiedt om deze kwaliteit te kunnen bieden (zoals een duidelijke taakomschrijving, (logistieke) ondersteuning, vorming, …). Vrijwilligers moeten hun taak dus ernstig nemen, maar dat kan alleen als het OCMW ook de vrijwillige medewerkers ernstig neemt. Dat wil enerzijds zeggen dat de vrijwilligers binnen hun duidelijk afgebakend 13

takenpakket inspraak hebben in die deelwerking van het OCMW. Anderzijds betekent dit dat vrijwilligers een welomschreven en afgelijnde verantwoordelijkheid krijgen toebedeeld én die ook ten volle kunnen, zelfs moeten opnemen. De verhouding betaalde OCMW-medewerker/vrijwilliger is dus niet per definitie een hiërarchische relatie, waarbij de vrijwilliger sowieso ‘ondergeschikt’ is. De verhouding wordt bepaald door de verantwoordelijkheid die ze dragen: die moet duidelijk zijn én verschillend. Dit leidt tot een potentieel spanningsveld, want het kan dat, binnen die duidelijke verantwoordelijkheid, de betaalde medewerker zich dient te schikken naar de vrijwilliger: b.v. de vrijwilliger die achter de toog staat in het dienstencentrum kan vragen aan een betaalde medewerker om niet zelf drinken te nemen, maar dit te bestellen bij hem. Dit omdat de vrijwilliger de duidelijke verantwoordelijkheid heeft gekregen om de dranken te verkopen, de kassa correct bij te houden, de toog op orde te houden, … De ervaring leert dat betaalde medewerkers het hier niet altijd makkelijk mee hebben en dit soms ervaren als een hiërarchische opstelling van de vrijwilliger. Belangrijk is daarom dat deze visie duidelijk gecommuniceerd wordt naar alle medewerkers. Ter vergelijking: een poetsvrouw die verantwoordelijk is voor een proper gebouw, kan aan de CEO van het bedrijf dat er huisvest vragen om beter zijn voeten te vegen. Dat moet zij doen, als ze haar verantwoordelijkheid wil nemen en de CEO moet, als hij de poetsvrouw de kans wil geven haar job goed te doen, voortaan beter de voeten vegen. Binnen OCMW Hove wordt er expliciet geopteerd voor een werking op maat van de vrijwilliger zelf. De vrijwilliger kiest de frequentie (hoe dikwijls, hoe vaak, hoe lang…) en de mate van zijn engagement zelf. Het OCMW tracht zoveel mogelijk tegemoet te komen aan het aanbod van de vrijwilliger maar verwacht dan wel dat dit engagement wordt nagekomen. Op deze manier kan er vlotter, flexibeler en meer op maat van de vrijwilliger gewerkt worden zonder daarbij de kwaliteit van de dienstverlening uit het oog te verliezen. De vrijwilliger krijgt op die manier een stukje vrijheid om zijn engagement zelf in te vullen. 14

Vrijwilligerswerk in onze samenleving is voortdurend in beweging en OCMW Hove erkent dit als een uitdaging. Creatief inspelen op een aantal maatschappelijke evoluties die ook het vrijwilligerswerk beïnvloeden is daarbij cruciaal (professionalisering van het vrijwilligerswerk, eigentijds vrijwilligersprofiel in onze werking integreren, vergrijzing van de bevolking,…). Bij het werven, motiveren, waarderen, behouden, evalueren van de vrijwilliger wordt creatief ingespeeld op deze maatschappelijke veranderingen.

Onthalen en ondersteunen van de vrijwilliger

 Verwelkomen van een nieuwe vrijwilliger Nieuwe vrijwilligers binnen OCMW Hove worden op een gepaste manier onthaald. Dit houdt volgende stappen in: - Bij de aanvang van het vrijwilligerswerk wordt de nieuwe vrijwilliger uitgebreid geïnformeerd over de werking van het OCMW in het algemeen, de dienst waar hij/zij ingeschakeld zal worden, de taken die hij/zij zal uitvoeren en vooral ook over zijn aanspreekpunt binnen de organisatie. - Tijdens een rondleiding wordt de nieuwe vrijwilliger voorgesteld aan de OCMW-medewerkers en andere vrijwilligers. - Indien nodig of zinvol kan de nieuwe vrijwilliger een tijdje meedraaien met een collega. - Na deze proefperiode wordt (samen met de vrijwilliger) bekeken of hij/zij zich kan vinden in de taken en werkwijze. Indien nodig worden hier nieuwe afspraken gemaakt. - De vrijwilliger wordt hierbij steeds voldoende omkaderd door te helpen met administratieve taken (vb. helpen bij invullen papieren RVA, een aangifte van schadegeval…) en antwoorden te bieden op al hun vragen.

15

 Ondersteunen van de vrijwilligers bij hun engagement - OCMW Hove waardeert de inzet van de vrijwilligers. - Met heel wat creativiteit toont het OCMW van Hove deze waardering via kleine attenties, etentje, uitstap... - Het OCMW biedt ondersteuning en begeleiding van de vrijwilliger door de professionele medewerkers. - Het OCMW maakt duidelijke afspraken met de vrijwilligers door middel van een overeenkomst. - Het OCMW zorgt minstens jaarlijks voor opleidings- of vormingsmomenten. - Het OCMW zorgt minstens één keer per jaar voor inspraak- en participatiemomenten oa door het organiseren van vergaderingen waar vrijwilligers de kans krijgen suggesties/feedback te geven over de organisatie, de werking, de medewerkers van het OCMW en hun eigen taakinhoud. - Het OCMW ondersteunt de vrijwilligers met een verzekering burgerlijke aansprakelijkheid voor schade die de vrijwilliger ten aanzien van derden toebrengt. Ook voor lichamelijke ongevallen zijn de vrijwilligers verzekerd. - Het OCMW biedt de mogelijkheid tot terugbetaling van vervoerskosten en dit zowel voor het gebruik van het openbaar vervoer, als de fiets en de eigen wagen. Deze vergoeding geldt onder volgende voorwaarde: enkel de verplaatsingen in opdracht van het OCMW buiten Hove worden vergoed. En dit aan het vaste tarief dat ook voor de betaalde medewerkers geldt.

16

Interesse om aan de slag te gaan als vrijwilliger? Voel je je aangesproken om als vrijwilliger mee te werken binnen de diensten van het OCMW? Of heb je na het lezen van voorgaande informatie nog vragen? Aarzel dan niet om contact op te nemen met het OCMW.

Verantwoordelijke vrijwilligerswerking Dienstencentrum Gerda Vos Dienstencentrum Ten Hove R. Verbeecklaan 3 2540 Hove Tel. 03/454 08 37 [email protected]

Verantwoordelijke Buitenspel Kathy Van Cauwenbergh OCMW Hove Esdoorn 4 A 2540 Hove Tel. 03/460 10 80 [email protected] www.ocmwhove.be

17