Inschakeling OCMW in Gemeente?

Inschakeling OCMW in Gemeente? VVOS Thema‘s

Oost-Vlaanderen 28 november 2014

Cies GYSEN Advocaat-vennoot GD&A

1

0. Juridische agenda

Agenda 1. Het optimale juridische “inschakelingsmodel”; 2. De positie van de secretaris vandaag; 3. De positie van de secretaris/personeel in de toekomst.

3

I. Wat voorafging

Een debat in slogans? ◦ Cultuurverschillen; ◦ Efficiëntie / schaal / zuinigheid; ◦ Specialisatie / complexiteit; ◦ Confidentialiteit; ◦ De politisering van het sociale; ◦ (…)

5

6

Uitgangspunten Vl. Regering 2009 Regeerakkoord 2009-2014/Beleidsbrief/verklaringen: ◦ ◦ ◦ ◦

Efficiëntie bij budgettaire laagtij; Autonomie en verantwoordelijkheid; Centrale rol voor de Gemeente / OCMW is afhankelijk; “Wettelijke bezwaren zijn ondergeschikt aan de nood tot samenwerking” en

“ De grenzen van de regelgeving aftasten”

◦ EVA zolang fusie niet kan?

II. Status quaestionis/Quo Vadis?

8

Uitgangspunten Vl. Regering 2014 Regeerakkoord 2014-2019: ◦ Volledige integratie in gemeentebesturen tegen volgende lokale bestuursperiode; ◦ Vrijwilligheid voor centrumsteden; ◦ Vlaamse overheid werkt modellen uit bvb. Sui Generis EVA; ◦ Taken federale overheid blijven; ◦ Waarborgen persoonlijke levenssfeer; ◦ Neutrale dossierbehandeling ◦ Wegwerken federale hinderpalen maximale integratie.

9

Federaal/Waals Federaal regeerakkoord: ◦ Organieke integratie van gemeentebesturen en OCMW’s mogelijk maken ◦ Waken over huidige opdrachten maatschappelijke dienstverlening met respect voor privacy en waarborgen professionaliteit dienstverlening. Waals regeerakkoord: ◦ Vrijwillige integratie mogelijk maken.

10

Vl. Regering 2014 Beleidsnota Binnenlands Bestuur en Stedenbeleid 2014-2019: ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦ ◦

Integratie van OCMW in de Gemeente; Gemeenteraad bepaalt lokaal sociaal beleid; Modellen voorjaar 2015; Conceptnota eerste helft 2015; Ism minister van welzijn en vertegenwoordigers lokale besturen; In overleg met federale regering; Niet-gepolitiseerde individuele dienstverlening behouden; Overgangsregeling personeel rekening houdend met rechten; Vertaling in Decreet Lokaal Bestuur.

Tussen woord en daad Toegewezen en wettelijke bevoegdheden. Basis: Art. 5§1, II, 2° Bijzondere Wet tot hervorming van de instellingen en de restanten van de organieke wet. Ratio legis: Sociale zekerheid en sociale solidariteit. Organieke wet art. 1 en 2.

11

Tussen woord en daad `

De inhoudelijke bevoegdheid: ◦ Recht op maatschappelijke dienstverlening; ◦ Recht op maatschappelijke integratie; ◦ Specifieke taken: x Energie; x Uithuiszetting; x (…)

◦ Basisrechten/onderste vangnet. Hoofdbevoegdheid inzake maatschappelijk welzijn ligt bij de federale overheid.

12

Tussen woord en daad `

De organieke regelgeving. Hoofdbevoegdheid ligt bij de gemeenschappen maar: x Het bestaan van het OCMW wordt gegarandeerd met als taak de uitkering van het leefloon en het voorzien van een minimumpakket van dienstverlening waartoe de gemeenschap gehouden is, welke wordt vastgesteld door de federale overheid x Elke Gemeente moet bediend worden door een OCMW; x OCMW heeft publieke rechtspersoonlijkheid; x De benaming OCMW moet behouden blijven.

13

Tussen woord en daad `

Impact rechtspersoonlijkheid: ◦ Specifieke taken (confidentieel/professioneel/pluralistisch) vergen aparte rechtspersoonlijkheid; ◦ Beheer eigen vermogen en beslissingsrecht rond specifieke dienstverlening; ◦ Financiële en andere autonomie; ◦ Geen hiërarchisch toezicht; ◦ Democratische organen; ◦ Sociale dienst met maatschappelijk werkers; ◦ Geen verzelfstandigde entiteit (EVA) en beleidsbepalende autonomie.

14

Tussen woord en daad `

Quid gespecialiseerde verzelfstandigde entiteiten van OCMW’s: ◦ IVA; ◦ OCMW-vereniging Titel VIII (I, II, III, IV)

`

Quid participaties/samenwerkingen vandaag: ◦ Art. 61 ◦ VZW’s ◦ Sui generis

`

`

Quid patrimonium? Flankerende regelgeving (privacy e.a. Art. 458 SW, Art. 40 en 109 OCMW-Decreet, Kruispuntbankwet)

15

Consistent? `

`

Taken OCMW’s voorzien in Vlaams regeerakkoord: ◦ Hoofdstuk werk en sociale economie. Bv. Structurele samenwerking met VDAB; ◦ Hoofdstuk Wonen. Bv. Gronden op de markt brengen, erfpacht, huisvesting. ◦ Hoofdstuk Welzijn. Bv. Als cruciale partner in welzijns-, gezondheids- en gezinsbeleid, regierol bij zorg en ondersteuning voor ouderen en personen met een beperking. Uitbouw samenwerking met armenverenigingen. Taken OCMW’s voorzien in Federaal regeerakkoord: ◦ Samenwerking ivm activering; ◦ Regisseur lokaal armoedebeleid; ◦ Samenwerking strafrechtelijk beleid complexe dossiers.

16

Tijdspad? `

(Bijzondere) Wet(-ten)

`

Decreten

`

Sectorale onderhandelingen

`

Uitvoeringsbesluiten

`

Operationeel 2019?

17

III. Structuur « Form follows content/function »

Opties `

Voorafgaande lokale objectieve oefening: ◦ Kerntaken ◦ Afstoting/overdracht (art. 60) ◦ Stopzetting (art. 60) ◦ Verzelfstandiging ◦ Samenwerking

19

Opties `

« Inschakeling »:

◦ Integratie (GECOSO?) ◦ IVA ◦ EVA:

x x x x x

AGB-model/beleidsuitvoerend en voorbereidend? OCMW-Vereniging? Vlaams model? Federale overheidsbedrijven? Sui Generis met beleidsbepaling (bv. Tav concurrentiële activiteiten.)?

◦ Lokaal maatwerk (VVSG/zie ook studie beheersmatige samenwerking Gemeente / OCMW)?

20

Visie VVOS ` `

`

`

Eerst wetenschappelijk onderbouwde visie op lokaal sociaal beleid; Vervolgens optimaliseren structuren: ◦ Effectiviteit ◦ Efficiëntie ◦ Dienstverlening Organisatie met operationele autonomie. Dit impliceert: ◦ Meestal rechtspersoonlijkheid; ◦ Eigen budget; ◦ Eigen personeelsformatie en eigen leidend ambtenaar; ◦ Eigen beheersstructuur die organisatie aanstuurt. Het Autonoom Agentschap Welzijn?

21

IV. Wat met de secretaris?

Fait accompli? `

Positie vandaag ◦ Bijzondere wet / Organieke Wet; ◦ OCMW Decreet; ◦ Besluiten:

x 07/12/2007; x 21/12/2007.

◦ Vernietiging Besluit 22/03/2013. ◦ Individueel benoemingsbesluit (functie/omvang prestaties)

23

Fait accompli? `

Positie vandaag ◦ Het OCMW kan op Vlaams niveau niet afgeschaft worden; ◦ De Raad kan de (decretale) functie van secretaris niet afschaffen; ◦ De functie van OCMW-secretaris kan niet uitgehold worden (MVT OCMW-Decreet 2008) ◦ Onder bepaalde voorwaarden kan de gemeentesecretaris de functie van OCMW-secretaris invullen en/of kan er gewerkt worden met deeltijdse prestaties (max. ¾ en minimaal 20%) ◦ Enkel met instemming zittend titularis.

24

Fait accompli! `

Mistoestanden vandaag ◦ Misbruik evaluatiesysteem; ◦ Misbruik tucht; ◦ Ordemaatregelen; ◦ Van « lichte druk » tot pesten op het werk.

25

Fait accompli! `

`

Rechtsbescherming ◦ Administratieve procedures; ◦ Toezicht; ◦ Beroepsinstanties/Raad van State; ◦ Welzijn op het Werk; ◦ Schadeclaim.

Draagvlakcreatie ◦ ◦ ◦ ◦

Lokaal individueel VVOS Seminarie 12/12/2014 VVSG/ABB/kabinet

26

Toekomstvisie VVOS `

`

OCMW-secretaris wordt benut in domein sociale dienstverlening en de leiding hiervan; Gelijkwaardig en relevant bevoegdheidspakket en middelen te bepalen in overleg;

`

Behoud titulatuur met valorisatie in toekomstige structuur;

`

Behoud administratief en geldelijk statuut.

27

Eén secretaris? `

Uitgangspunten ◦ Secretarissen hebben beiden gekozen voor leidinggevende functie; ◦ Vandaag zijn taken/profielen OCMW-en gemeentesecretaris gelijklopend/gelijkwaardig (zie ook A. DE BECKER). Bepalingen gemeentedecreet artikel 76 t/m 91 zijn quasi identiek aan de overeenstemmende bepalingen uit OCMW-decreet artikel 75 t/m 90, ook regeling inzake meerjarenplan, budgetten, managementteams, interne controle, … ◦ Hoewel: gespecialiseerd versus algemeen? Eigen identiteit OCMW? Concurrentiële context? Doelpubliek? 97,5 %. ◦ Lokaalspecificiteit;

28

Eén secretaris? `

Open vragen ◦ Veranderlijkheid openbare dienst versus verworven rechten/vastheid van betrekking (R.v.St., 172.689 en 172.690 dd. 25 juni 2007; 175.648 dd. 11 oktober 2007; 179.450 dd. 11 februari 2008; 216.813 dd. 12 december 2011)? ◦ Deugdelijke redenen algemeen belang? ◦ Niet onverhoeds ingrijpen op bestaande situaties. Ernstige en gewichtige motieven (R.v.St., 94.090, 19 maart 2001). ◦ Rekening houden met investeringsschade (GW.Hof 11 februari 1993.). ◦ Overgangsmaatregelen die verzoenbaar zijn met doelstellingen nieuwe regeling (R.v.St., nr. 161.022, 5 juli 2006; nr. 217.610, 31 januari 2012.)?

29

Eén secretaris? `

Open vragen ◦ Eéngemaakte functie houdt nieuw profiel in? ◦ Impliceert integratie OCMW in Gemeente reeds voorrangsregeling? ◦ Gelijke toegang tot openbaar ambt? Voldoende (pertinente en evenredige) reden voor afwijking op basis van (zwaarwichtige reden van) algemeen belang? (Grondwettelijk Hof, 1 juni 2005 nr. 96/2005 en 15 juni 2005 nr. 106/2005). Aanzienlijke ervaring is onvoldoende ernstige reden; ◦ Vergelijkend examen tussen 2 titularissen? ◦ Algemeen open vergelijkend examen gelet nieuwe functie/voorwaarden?

30

Vangnetten/Watervalsysteem `

Bestaande en de lege ferenda: ◦ Basis = vrijwillige keuzemogelijkheid; ◦ Garantieregeling zittende titularissen (zie Comite C1 dd. 12.11.2012 n.a.v. BVR 22.03.2013). ◦ R.v.St. 5 juli 1997; ◦ Behoud gelijkwaardig takenpakketmiddelen/titulatuur/geldelijk statuut (bv. Projectmatig); ◦ Disponibiliteit bij ambtsopheffing verfijnen; ◦ Vervroegde pensionering (zie bv. Voorstel van wet dd. 19 mei 1976; Wet 30 maart 1861; Fusies 7576)/pensioenrechten;

31

Vangnetten/Watervalsysteem `

Bestaande en de lege ferenda: Interne/externe mobiliteit met garanties; Poolsysteem; Verlof voor opdracht; Verplicht outplacement sui generis/ wedertewerkstellingreaffectatie (R.v.St., nr. 142.309,17 maart 2005) / ambtshalve herplaatsing in dezelfde rang; ◦ Mutatie? (R.v.St. 221.679 dd 11 december 2012); ◦ Gouden handdruk overheidsbedrijven?/Dading. ◦ ◦ ◦ ◦

32

Laatste nieuwtjes

What’s up? ◦ Expertenwerkgroep ◦ 25/11 Kabinet Homans ◦ 10/12 Kabinet Van Deurzen ◦ 12/12 Adam of EVA « Coniunctis Viribus. »

34

Overwegingen Primum non nocere?

Vraagstelling

37

38

Kantoor te Mechelen Antwerpsesteenweg 16-18 B-2800 MECHELEN +32 15 404940 +32 15 276276 [email protected] www.gdena-advocaten.be

Kantoor te Westerlo

4WINGS - Nijverheidsstraat 13 B-2260 WESTERLO +32 14 57 46 52 +32 15 276276 [email protected] www.gdena-advocaten.be

© Cies GYSEN