N BÈTATECHNIEK OP WEG NAAR 4 OP DE 10 FACTS & FIGURES EEN UITGAVE VAN TECHNIEKPACT EN PLATFORM BÈTA TECHNIEK

N OP WEG NAAR 4 OP DE 10

FACTS & FIGURES BÈTATECHNIEK 2015

EEN UITGAVE VAN TECHNIEKPACT EN PLATFORM BÈTA TECHNIEK

PAGINA 2 | MONITOR TECHNIEKPACT 2015

MONITOR TECHNIEKPACT 2015 | PAGINA 3

De monitor Techniekpact is een coproductie van het Ministerie van Economische Zaken en Platform Bèta Techniek. Bron cijfers: CBS, DUO, S-BB, UWV. Te raadplegen via www.kennisbankbetatechniek.nl juni 2015 © Ministerie van Economische Zaken en Platform Bèta Techniek Auteursrechten voorbehouden. Gebruik van de inhoud van deze publicatie is toegestaan mits de bron duidelijk wordt vermeld.

Platform Bèta Techniek Lange Voorhout 20 2514 EE Den Haag Postbus 556 2501 CN Den Haag +31 (0)70 311 97 11 [email protected] www.platformbetatechniek.nl

Grafisch ontwerp: Slem ontwerpstudio

COLOFON

Ministerie van Economische Zaken Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postbus 20401 2500 EK Den Haag +31 (0) 70 379 89 11 [email protected] www.techniekpact.nl



INHOUD

In deze monitor wordt gestart met de landelijk facts & figures. Deze data zijn gestructureerd aan de hand van de drie Techniekpactactielijnen kiezen, leren en werken. Daaropvolgend wordt ingezoomd op de vijf Techniekpactlandsdelen. In deze kortere landsdeelhoofdstukken wordt steeds dezelfde structuur aangehouden als in het landelijke deel.

VOORWOORD

7

DEEL 1: LANDELIJKE FACTS & FIGURES

8

DEEL 2: FACTS & FIGURES IN DE LANDSDELEN

→ Kiezen voor techniek

10

→ Landsdeel Noordvleugel

58

12

→ Landsdeel Noord

70 82

› Primair onderwijs

56

› Voortgezet onderwijs – vmbo

14

→ Landsdeel Oost

› Voortgezet onderwijs – havo/vwo

20

→ Landsdeel Zuidoost

94

› Docenten

24

→ Landsdeel Zuidwest

106

→ Leren in de techniek

28

› Middelbaar beroepsonderwijs

30

BIJLAGEN

› Hoger onderwijs

38

→ De 22 Techniekpactacties

118

→ Werken in de techniek

46

→ Afkortingen

120


VOORWOORD Zorgen voor voldoende gekwalificeerde technici en het aantrekkelijker maken van leren en werken in de techniek. Dat is de ambitie van het in mei 2013 afgesloten Nationaal Techniekpact 2020. In het pact slaan onderwijs, bedrijfsleven en overheden middels 22 concrete acties de handen ineen. We zijn nu twee jaar verder. Wat is er tot nu toe bereikt, welke trends zijn zichtbaar en waar liggen nog uitdagingen? De monitor Techniekpact, een coproductie van het Techniekpact en het Platform Bèta Techniek, geeft u hierin inzicht.

OPZET EN INDELING Niet alle 22 acties van het Techniekpact zijn cijfermatig in beeld te brengen. De monitor focust zich dan ook op de acties waarbij sprake is van trends en een ontwikkeling in de tijd. Voor de opbouw van de monitor is ervoor gekozen om de drie actielijnen van het Techniekpact te volgen: kiezen voor techniek, leren in de techniek en werken in de techniek. Hierbij wordt allereerst een landelijk beeld gegeven. In aansluiting daarop volgen, gezien het belang van de landsdelen voor het Techniekpact, vijf afzonderlijke landsdeelhoofdstukken.

REGIONALE SAMENWERKING Sleutelwoord voor de uitvoering van het Techniekpact is de regionale samenwerking binnen de vijf landsdelen. In de regio vinden bedrijfsleven, onderwijs en overheid elkaar binnen (ver)nieuw(d)e samenwerkingsverbanden en wordt vanuit regionale visies gewerkt aan Techniekpactdoelen. Onder meer werken schoolbestuurders gezamenlijk aan meer aandacht voor wetenschap en technologie op basisscholen en zijn er nieuwe Toptechniek in bedrijf regio’s gestart. Laatstgenoemde verbetert de aansluiting vmbo - mbo en maakt, via intensieve samenwerking met het bedrijfsleven, technische vmbo-opleidingen aantrekkelijker.


POSITIEVE TREND De afgelopen jaren heeft zich een voorzichtige, positieve trend in de aandacht voor techniek ingezet. Dankzij de extra stimulans vanuit alle partners van het Techniekpact zet deze trend zich door. Maar we zijn er nog niet. Zo zijn er knelpunten rond het aantal docenten bètatechniek en kiezen nog altijd te weinig meisjes en vrouwen voor een technische richting. Bovendien wordt er in bepaalde technische beroepen nog steeds een krapte verwacht.

BLIK OP DE TOEKOMST Verduurzaming van alle inspanningen is nodig om ervoor te zorgen dat we de stijgende belangstelling voor techniek bij jongeren kunnen vasthouden én gaan terugzien in de arbeidsmarkt. Het doel blijft om de komende jaren, samen met het onderwijs, bedrijfsleven en de overheid, te komen tot een aandeel bètatechniek van ‘vier op de tien’ in alle onderwijsniveaus. Hierbij dient de kwalitatieve verbinding gemaakt te worden met de vaardigheden van de toekomst, de Human Capital Agenda’s van de Topsectoren en Smart Industry. Met bovenstaande ambities in het achterhoofd, laat deze monitor aan alle stakeholders zien waar in Nederland successen geboekt worden en waar nog kansen liggen. Zo bouwen we gezamenlijk verder aan een optimale bètatechniekbalans. Hans Corstjens – Directeur Platform Bèta Techniek Doekle Terpstra – Aanjager Nationaal Techniekpact 2020

↘ DEEL 1: LANDELIJKE FACTS & FIGURES

DEEL 1

FACTS & FIGURES

LANDELIJKE

INFRASTRUCTUUR 20151

%

Onderwijsinstellingen: 6546 basisscholen 665 scholen speciaal (basis)onderwijs 655 voortgezet onderwijs scholen (vmbo-havo-vwo) 45 ROC’s, 12 AOC’s en 12 vakscholen 21 hogescholen met bètatechniek 13 universiteiten2 Arbeidsmarkt: 1,55 miljoen technisch opgeleiden waarvan 826.000 in technische beroepen 1,55 miljoen mensen met technisch beroep bouw en metaal grootste van 7 technische sectoren 88% mannen en 12% vrouwen in technische beroepen 37.260 ontstane vacatures3 in laatste kwartaal 2014 7,3% werkloosheid onder technisch opgeleiden 10 Servicepunten Techniek 28 technische sectorplannen

1 De instellingsaantallen in de infrastructuurbox en monitor betreffen het totale aantal hoofdvestigingen. Wanneer in deze monitor afzonderlijke vestigingen in plaats van hoofdvestigingen geteld zijn, wordt dit vermeld. 2 Exclusief open universiteit en overige publiek gefinancierde universiteiten 3 Het aantal vacatures dat in de loop van het kwartaal is ontstaan.


PAGINA 10 | TECHNIEKPACT MONITOR 2015

↘

KIEZEN VOOR TECHNIEK


Kiezen voor techniek begint met een duidelijk beeld van wat ‘technologie’ en ‘techniek’ inhouden en wat je ermee kunt doen. Daarom zetten basisscholen, scholen voor voortgezet onderwijs en bedrijven zich in voor uitdagend techniekonderwijs voor alle jongeren van 4 tot 18 jaar. Beoogd wordt dat leerlingen enthousiaster worden voor technologie en techniek en dat het techniekonderwijs hen helpt hun talenten verder te ontplooien. Ook is er aandacht voor de ouders en de docenten. Immers, “goed voorbeeld doet goed volgen”.



PRIMAIR ONDERWIJS Sinds 2000 wordt ingezet op meer Wetenschap en Technologie (W&T) in het primair onderwijs. Met het Techniekpact worden de ambities versterkt. Doelstelling is dat in 2016 3.000 basisscholen bij het aanbieden van W&T gebruik maken van ondersteuning door het bedrijfsleven en technisch hoger onderwijs en dat in 2020 alle ca. 6.546 basisscholen W&T aanbieden in hun onderwijsprogramma. Voorts is W&T inmiddels opgenomen in de Strategische beleidsagenda van de PO-raad 2014-2018.4

↘

4 PO-raad, Om de leerling. Beleidsagenda 2014-2018 (2014).


WETENSCHAP EN TECHNOLOGIE

TECHNIEKCOACHES EN TECHNIEKSCAN

Wetenschap en Technologie in het primair onderwijs krijgen sinds 2014 een extra impuls via het programma ‘Kiezen voor Technologie’ van de directies primair en voortgezet onderwijs van het Ministerie van OCW.5 Hierbinnen zijn 8 regionale W&T-netwerken opgezet die zich inzetten voor de implementatie en verduurzaming van W&T op alle basisscholen. Regionale samenwerking met bedrijven en wetenschapsknooppunten wordt hierbij gestimuleerd.

Vanuit Techniektalent.nu begeleiden techniekcoaches leerkrachten en directies van basisscholen bij het verankeren van techniek in het lesaanbod en het geven van technieklessen. In 2014 waren er 75 techniekcoaches die in totaal 200 basisscholen (afzonderlijke vestigingen) hebben begeleid. Hiermee samenhangend werd in 2014 931 maal door basisscholen gebruik gemaakt van de Techniekscan. Deze scan geeft inzicht in de mate waarin techniek is ingevoerd en vormt de basis voor een begeleidingsplan dat samen met de techniekcoach wordt opgesteld.

JET-NET JUNIOR: SAMENWERKING BEDRIJFSLEVEN EN PRIMAIR ONDERWIJS Nederlandse technologische bedrijven en havo/vwo-scholen hebben zich sinds 2002 verenigd in Jet-Net, het Jongeren en Technologie Netwerk Nederland. In 2013 is gestart met Jet-Net Junior, dat zich richt op de samenwerking tussen bedrijfsleven en basisonderwijs. Jet-Net Junior draagt bij aan de invulling van W&T door via regionale samenwerkingsverbanden in 6 landelijke gespreide ‘hubs’ basisschoolleerlingen, leerkrachten en pabostudenten in aanraking te brengen met het bedrijfsleven. Momenteel zijn er 58 bedrijven en partners aan de hubs verbonden en zijn 100 basisscholen met de door de hubs georganiseerde activiteiten in aanraking gekomen.

5 Naast actielijnen rondom primair onderwijs, richt Kiezen voor technologie zich ook op het voortgezet onderwijs. De actielijnen vinden hun basis in de Techniekpactdoelstellingen dat 1) alle basisscholen in 2020 aan W&T doen en dat 2) de technische oriëntatie in het voortgezet onderwijs toeneemt. Voor meer informatie, zie: http://www.kiezenvoortechnologie.nl/ kiezen-voor-technologie/over.



VOORTGEZET ONDERWIJS – VMBO

↘

De afgelopen jaren hebben het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo), middelbaar beroepsonderwijs (mbo) en bedrijfsleven extra ingezet op de vergroting van het aantal techniekleerlingen. Het Techniekpact bouwt voort op deze inspanningen. De ambitie is dat in 2015 30% van de leerlingen in de basisen kaderberoepsgerichte leerweg (vmbo-bb en -kb) kiest voor techniek en dat 40%6 van de leerlingen in de gemengde en theoretische leerweg (vmbo-gl en -tl) kiest voor een vakkenpakket met natuur- en scheikunde. Verder zet het Techniekpact in op nieuwe beroepsgerichte examenprogramma’s, loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB) en het verbeteren van de doorlopende leerlijnen tussen technisch vmbo en mbo. Goedwerkende publiek-private initiatieven als de TechNet-kringen en Vakcolleges worden voorts uitgebreid.

6 De streefwaarde van 40% voor vmbo gl/tl wijkt af van de streefwaarde van 50% die staat in zowel het Bestuursakkoord VO-raad - OCW 2012-2015 (p.16) als het Techniekpact (p.4). De streefwaarde van 50% bleek echter gebaseerd op een onjuiste telling. In het rapport Monitor bestuursakkoord 2012 (p.9) hebben het ministerie van OCW en de VO-raad de nieuwe streefwaarde van 40% vastgesteld.


M-TECH: TECHNIEK OP VMBO-TL Eind 2014 lanceerde Platform Bèta Techniek het programma M-Tech. Beoogd wordt dat meer mavoleerlingen kiezen voor wis-, natuur- en scheikunde en aansluitend voor een technische mbo-vervolgopleiding op niveau 4. M-Tech telt momenteel 19 netwerken, 105 deelnemende scholen en ruim 40 regionale netwerkbijeenkomsten. Naast diverse andere thema’s richt M-Tech zich op de verbetering van LOB. Uit een onderzoek uit december 2014 naar LOB bleek dat er een grote behoefte is aan extra ondersteuning.7

TECHNET: SAMENWERKING BEDRIJFSLEVEN, BASISSCHOLEN EN (V)MBO-SCHOLEN Op initiatief van TechniekTalent.nu en Platform Bèta Techniek is sinds 2008 TechNet actief. TechNet stimuleert de regionale samenwerking tussen bedrijven, basisonderwijs en (v)mboscholen. Doelstellingen zijn een betere technische loopbaanoriëntatie en en technisch onderwijs dat leerlingen aanspreekt. Een TechNetkring bestaat uit minimaal 1 vmbo-school en 8 technische bedrijven. In 2014 waren er 149 kringen en circa 1.200 activiteiten. Hierbij waren 395 basisscholen, 267 vmbo-scholen, 65 ROC-locaties en 3.460 bedrijven betrokken.8

7 Onder meer is er bij docenten en scholen behoefte aan ondersteuning bij het concreet beschrijven van de LOB-visie, integratie in de lessen, het voeren van loopbaangesprekken, de effectmeting en de activiteitenregistratie. Zie ook: www.kiezenvoortechnologie.nl/media/files/150225%20Onderzoek_Infographic_LOB_v1_0.pdf. 8 Techniektalent.nu telt alle afzonderlijke vestigingen.

TOPTECHNIEK IN BEDRIJF: DOORLOPENDE LEERLIJNEN In het programma Toptechniek in bedrijf werken onderwijs, (regionaal) bedrijfsleven en overheid samen om de aansluiting tussen vmbo- en mbo-techniek te verbeteren. Dit wordt gedaan met de vakmanschapsroute (doorlopende leerlijn tussen vmbo en mbo-niveau 2 en 3) en de technologieroute (doorlopende leerlijn tussen vmbo en mbo-niveau 4). Toptechniek in bedrijf is in 2012 gestart met 17 regio’s en is inmiddels uitgebreid naar 20 regio’s. Binnen deze regio’s werken 187 vmbo-scholen (40% van het totaal) en ruim de helft van alle mbo instellingen (36 instellingen) samen. Zij bereiken hiermee ca. 8 duizend leerlingen aan het vmbo-bb/kb, ca. 9 duizend leerlingen aan vmbo-gl/tl en ca. 28 duizend aan het mbo.9

EXPERIMENTEN DOORLOPENDE LEERLIJNEN In schooljaar 2014/15 zijn, aanvullend op de bestaande vakmanschaps- en technologieroutes, experimenten met nieuwe routes gestart. Ze bieden de mogelijkheid om op onderdelen af te wijken van de regelgeving.10 Binnen deze experimenten zijn in 2014/15 48 technische vakmanschapsroutes en 9 technologieroutes gestart.11 9 Leerlingen bètatechniek in vmbo-bb/kb leerjaar 3, gediplomeerden NaSk vmbo-gl/tl, en instroom bètatechniek mbo aan deelnemende onderwijsinstellingen. 10 Binnen een experiment kan desgewenst per leerling bepaald worden wanneer vmbo-examen wordt gedaan in een specifiek vak. 11 Een deel van deze nieuwe doorlopende leerlijnen is opgezet binnen de bestaande regio’s van Toptechniek in bedrijf en 6 routes vallen samen met de Vakroutes techniek aan de Vakcolleges. De verschillende initiatieven versterken elkaar.



↘

VAKROUTE TECHNIEK AAN DE VAKCOLLEGES VMBO12

LEERLINGEN BÈTATECHNIEK IN BASIS- EN KADERBEROEPSGERICHTE LEERWEG

Vmbo-scholen die onderwijs geven volgens de Vakroute heten Vakcolleges. De Vakroute techniek wordt sinds 2008 aangeboden en wordt gekenmerkt door nauwe samenwerking met werkgevers en het mbo. De Vakroute techniek is afgestemd op de vmbo-profielen ‘Bouwen, Wonen & Interieur’, ‘Produceren, Installeren & Energie’ en ‘Mobiliteit & Transport’ en de verwante mbo-opleidingen. In 2014/15 zijn er in Nederland 55 Vakroutes techniek. Hieraan wordt deelgenomen door 12.740 leerlingen.

Binnen het gehele vmbo heeft de afgelopen jaren een verschuiving plaatsgevonden van de beroepsgerichte leerwegen naar de meer theoretische leerwegen. In de bètatechnische richting13 is het aantal leerlingen in het derde leerjaar in de basisberoepsgerichte leerweg (bb) sterk afgenomen van 11.367 in 2004/05 naar 6.165 in 2014/15. Dit aantal heeft zich de laatste drie jaar gestabiliseerd.

AANTAL LEERLINGEN BÈTATECHNIEK IN HET 3E LEERJAAR VMBO-BB/KB 20.000

JINC: TECHNISCHE BLIKSEMSTAGES In 2014 heeft JINC, een non-profit organisatie die jongeren op weg helpt naar een goede start op de arbeidsmarkt, als onderdeel van het programma ‘Kiezen voor Technologie’ gerealiseerd dat 2.152 leerlingen van 38 vmbo-scholen in achterstandswijken op Bliksemstage konden bij technische bedrijven.

18.000 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000

Jaar

04 05

05 06

06 07

bb bètatechniek kb bètatechniek

12 Vanaf 1 augustus 2015 zal de Vakcollege Groep BV verdergaan als onafhankelijke stichting onder de naam ‘Stichting Vakmanschap in het Beroepsonderwijs’

07 08

08 09

09 10

10 11

bb bètatechniek incl. ICT kb bètatechniek incl. ICT

11 12

12 13

13 14

bb/kb bètatechniek

13 Bètatechniek is gedefinieerd volgens het Techniekpact en het Bestuursakkoord VO-raad - OCW 2012-2015. Bètatechniek incl. ICT laat ook de ICT-richting zien en refereert aan de voorheen gebruikte definitie van Platform Bèta Techniek.

14 15


A2-A

AANDEEL BÈTATECHNIEK BINNEN TOTAAL AANTAL LEERLINGEN IN HET 3E LEERJAAR VMBO-BB/KB

35%

30% 25% 20%

Jaar

04 05

05 06

06 07

07 08

08 09

09 10

10 11

bb bètatechniek

bb bètatechniek incl. ICT

kb bètatechniek

kb bètatechniek incl. ICT

04/05

13/14

11 12

3% → 7% → 7%

Vmbo-kb

4% → 11% → 11%

Totaal

4% → 9% → 10%

13 14

bb/kb bètatechniek

14/15

Vmbo-bb

12 13

AANDEEL MEISJES BINNEN LEERLINGEN 3E LEERJAAR VMBO-BB/KB BÈTATECHNIEK

14 15

Ook het aandeel bètatechniekstudenten is binnen vmbo-bb afgenomen. Waar in 2004/05 32% van de leerlingen koos voor een bètatechnische richting, was dat in 2014/15 (stabiel sinds 2011/12) 27%. De kaderberoepsgerichte leerweg (kb) telt, met 8.180 leerlingen bètatechniek in 2014/15, inmiddels meer leerlingen bètatechniek dan vmbo-bb. Door een stijgende instroom na 2011/12 is dit aantal in vmbo-kb vrijwel gelijk aan 2006/07. Het aandeel bètatechniekstudenten in vmbo-kb is sinds 2011/12 licht gestegen tot 27% in 2014/15. Hoewel het aandeel stijgt, lijken zowel vmbo-bb als -kb vooralsnog achter te blijven bij het Techniekpact-streefdoel dat 30% van de leerlingen kiest voor techniek in 2015/16. De bètatechnische meisjes verdienen bovendien bijzondere aandacht. Het aandeel meisjes binnen de bètatechnische richtingen is weliswaar licht gegroeid, maar blijft met 7% in vmbo-bb en 11% in vmbo-kb in 2014/15 zeer klein.



↘

AANDEEL GEDIPLOMEERDEN MET NASK14

DOORSTROOM LEERLINGEN BEROEPSEN KADERGERICHTE LEERWEG NAAR BÈTATECHNISCH MBO

binnen totaal aantal gediplomeerden vmbo-gl/tl 40% 39% 38%

Van de leerlingen in vmbo-bb/kb die in 2013/14 een diploma hebben gehaald in een bètatechnische richting en daarna direct doorstromen naar het mbo kiest 81% voor een bètatechnische vervolgopleiding, in 2004/05 was dit 86%.

37% 36% 35%

14

Jaar

04 05

05 06 vmbo-tl

06 07

07 08

08 09

09 10

10 11

11 12

12 13

13 14

totaal vmbo-gl/tl

14 Vmbo-gl kent ten opzichte van vmbo-tl een klein studentenaantal; in het derde leerjaar waren 2014/15 6.209 leerlingen in totaal aan vmbo-gl ingeschreven en 44.591 aan vmbo-tl.

14 15


GEDIPLOMEERDEN BÈTATECHNIEK GEMENGDE EN THEORETISCHE LEERWEG In de gemengde leerweg (gl) is het aantal gediplomeerden dat kiest voor een vakkenpakket met natuur- en scheikunde (NaSk) tussen 2004/05 en 2013/14 constant gebleven tot 2.245 gediplomeerden in 2013/14. In de theoretische leerweg (vmbo-tl) is het aantal gediplomeerden met NaSk, mede door de verschuiving van de beroepsgerichte naar de theoretische leerwegen, de laatste twee jaar gestegen van 14.235 naar 17.004. In de jaren tot 2012/13 is er voor vmbo-tl sprake van een dalend aandeel gediplomeerden met NaSk. Na 2012/13 lijkt met deze trend gebroken te worden. Vmbo-gl laat een wisselend beeld zien, met name door de kleine aantallen. In zowel vmbo-gl als vmbo-tl stijgt het aandeel, in vmbo-gl van 34% in 2012/13 naar 36% in 2013/14, in vmbo-tl van 36% naar 38% in dezelfde periode. In beide leerwegen wordt de 4 op de 10-doelstelling sterk benaderd.

Het aandeel gediplomeerde meisjes binnen de gediplomeerden met NaSk blijft nog achter. Het aandeel is in vmbo-gl tussen 2004/05 en 2013/14 constant gebleven op 27% en bij vmbo-tl licht gegroeid van 28% naar 31%.

04/05

13/14

14/15

Vmbo-gl

27% → 29% → 27%

Vmbo-tl

28% → 30% → 31%

Totaal

28% → 30% → 31%

AANDEEL MEISJES BINNEN GEDIPLOMEERDEN VMBO-GL/TL MET NASK



↘

VOORTGEZET ONDERWIJS: HAVO/VWO In het Bestuursakkoord VO-Raad - OCW 2012-2015 uit december 2011 en in het Techniekpact is de ambitie vastgelegd dat het aandeel leerlingen in havo en vwo dat kiest voor de profielen Natuur en Gezondheid en/of Natuur en Techniek (N-profielen) toeneemt van 45% naar 55% in 2015. Scholen en bedrijven werken hiertoe samen aan het aantrekkelijker maken van het N-profiel. Verschillende goedwerkende publieke en private initiatieven in het voortgezet onderwijs dragen hieraan bij.


JET-NET: SAMENWERKING BEDRIJFSLEVEN EN HAVO/VWO-SCHOLEN Het doel van Jet-Net, het Jongeren en Technologie Netwerk Nederland, is om havo/vwo-leerlingen, door middel van gastlessen, workshops en bedrijfsbezoeken een reëel beeld te geven van bèta en technologie en hen te interesseren voor een bètatechnische vervolgopleiding. Er participeren momenteel 168 havo/ vwo-scholen, 45 partners en 85 bedrijven (114 locaties) in Jet-Net. Er staan 100 scholen op de wachtlijst. Uit een evaluatie van Jet-Net waaraan 139 scholen meededen, kwam naar voren dat er in 2014 in totaal 528 Jet-Net activiteiten plaats hebben gevonden, waarvan 246 voor de onder- en 282 voor de bovenbouw.

TECHNASIA De afgelopen jaren zijn 83 havo/vwo-scholen een Technasium geworden. Bij deze scholen staan de bètavakken centraal via het vak Onderzoeken en Ontwerpen (O&O). De Technasia werken hierbij met praktijkgerichte opdrachten die zijn geformuleerd vanuit de beroepspraktijk en het hoger onderwijs.

VHTO: MEISJES EN TECHNIEK Binnen het programma Kiezen voor technologie werkt VHTO tot en met 2015 op 75 vmbo-scholen en 120 havo/vwo-scholen aan de vergroting van de participatie van meisjes in de bètawetenschappen, techniek en ICT. Middels activiteiten als meeloopdagen, gastlessen, speeddates en trainingen bereikte VHTO in 2014 ruim 18.000 meisjes. In 2014 namen hierbij aan het jaarlijkse evenement Girlsday 8.441 meisjes, 305 bedrijven, 97 basisscholen, 119 havo/vwo-scholen en 54 vmbo-scholen deel.


AANDEEL LEERLINGEN MET N-PROFIEL


VO-HO NETWERKEN EN BREDE REGIONALE BÈTASTEUNPUNTEN

↘

Zowel in de VO-HO netwerken als de Brede regionale bètasteunpunten zijn wo-, hbo- en havo/vwo-instellingen verenigd. De VO-HO netwerken focussen zich op leerlingen vanuit de thema’s excellentiebevordering en/of bèta & techniek. De Bètasteunpunten richten zich op hun beurt op docentprofessionalisering en hebben een cruciale rol bij vakvernieuwingen in het voortgezet onderwijs. Een landelijke dekking nastrevend, bestaan er momenteel 7 gecombineerde netwerken (VO-HO netwerken plus Bètasteunpunten), 2 losse VO-HO netwerken en 3 losse Bètasteunpunten. In de VO-HO netwerken waren in 2014 223 havo/vwo-scholen, 10 hogescholen en 10 universiteiten verenigd. Bij de Bètasteunpunten waren dit in 2014 227 havo/vwo-scholen, 18 hogescholen en 10 universiteiten.15

15 De betrokken havo/vwo-scholen, hogescholen en universiteiten overlappen bij de VO-HO netwerken en BRSP’s voor een groot deel. In 2015 en 2016 wordt onder andere gewerkt aan de verdere koppeling tussen de VO-HO netwerken en Bètasteunpunten.

binnen totaal aantal leerlingen in het 4e leerjaar havo/vwo

80% 60% 40% 20% 0%

Jaar

04 05

05 06 Havo

06 07 Vwo

07 08

08 09

09 10

Totaal havo/vwo

10 11

11 12

12 13

13 14

14 15


AANDEEL HAVO/VWOLEERLINGEN MET N-PROFIEL In zowel havo als vwo is het aandeel leerlingen dat kiest voor de de profielen Natuur en Gezondheid en/of Natuur en Techniek (N-profielen) met name sinds 2011/12 sterk gestegen. Op de havo was dit aandeel in 2004/05 30% en in 2014/15 43%. Het aandeel N-profielen ligt in het vwo significant hoger. Waar dit in 2004/05 52% was, is dit in 2014/15 62%. Het aandeel meisjes dat op de havo koos voor een N-profiel is in 2014/15 met één procentpunt gestegen naar 45% en op het vwo gelijk gebleven op 49%.

04/05

13/14

14/15

Havo

35% → 44% → 45%

Vwo

47% → 49% → 49%

AANDEEL MEISJES BINNEN TOTAAL AANTAL LEERLINGEN IN 4E LEERJAAR HAVO/VWO MET EEN N-PROFIEL

N

DOORSTROOM HAVO/VWO-LEERLINGEN MET N-PROFIEL NAAR BÈTATECHNISCHE VERVOLGOPLEIDING Gedurende de laatste twee jaar zijn de percentages havo- en vwo-leerlingen die doorstroomden naar een bètatechnische vervolgopleiding gestegen. Van de in 2012/13 gediplomeerde havisten met een N-profiel die direct doorstroomden naar het hoger onderwijs in 2013/14, koos 51% voor een bètatechnische vervolgopleiding. Een jaar later was dat 56%. Bij de vwo’ers steeg de doorstroom in dezelfde periode van 60% naar 65%.



DOCENTEN

↘

Het Techniekpact bevat verschillende acties die zich expliciet richten op docenten. Onder meer wordt beoogd dat basisschoolleraren zich de competenties eigen maken die nodig zijn voor het verzorgen van onderwijs in Wetenschap en Techniek (W&T). Hiertoe organiseert het Platform Bèta Techniek in alle landsdelen W&T-academies. Tevens zet het Techniekpact in op het opleiden van meer universitair opgeleide leraren in de (bèta)tekortvakken en het betrekken van het bedrijfsleven bij het opleiden en bijscholen van leraren. De programma’s ‘Eerst De Klas’, het ‘OnderwijsTraineeship’ en ‘STEM Teacher Academy’ dragen aan deze doelen bij.


EERST DE KLAS EN ONDERWIJSTRAINEESHIP Sinds 2009 kunnen excellent afgestudeerden uit het hoger onderwijs middels het traineeship ‘Eerst De Klas’ in twee jaar hun eerstegraads docentbevoegdheid behalen voor het voortgezet onderwijs. Tevens volgen trainees een mede door het bedrijfsleven vormgegeven leiderschapsprogramma. In de eerste helft van 2015 zijn 94 trainees actief in het programma, waarvan 49 in de bètavakken. In 2013 is het ‘OnderwijsTraineeship’ van start gegaan. Hierbij worden afgestudeerden uit het hoger onderwijs middels een tweejarig leerwerktraject opgeleid tot eerstegraads docent in het voortgezet onderwijs. Sinds 2013 zijn 66 trainees actief.

STEM TEACHER ACADEMY In 2014 is de ‘STEM16 Teacher Academy’ gelanceerd. Hierbij wordt, in samenwerking met het bedrijfsleven, gewerkt aan de professionele ontwikkeling van reeds werkzame bètadocenten in het voortgezet onderwijs. Programmaonderdelen zijn onder meer bedrijfsstages voor docenten, de cursus Bètaberoepen in de les en de ontwikkeling van gastlessen in BedrijfsDOT’s (docentontwikkelteams). Bij de ‘STEM Teacher Academy’ zijn momenteel ca. 200 docenten van 100 voortgezet onderwijsscholen betrokken, evenals 60 topsectorbedrijven.

16 Science, Technology, Engineering and Mathematics.



↘

INSTROOM LERARENOPLEIDINGEN17

INSTROOM IN DE EXACTE LERARENOPLEIDINGEN De instroom in exacte lerarenopleidingen (wis-, natuur-, scheikunde, biologie en overige exacte vakken) in de tweede graad stijgt licht. Het gaat evenwel om een stabiel blijvend en relatief klein aantal. Ook bij de exacte lerarenopleidingen in de eerste graad gaat het om een klein aantal nieuwe studenten dat aan de universiteit sinds 2010/11 afneemt. In totaal stromen bij de exacte vakken in de eerste graad net 200 studenten in aan het hbo en 184 aan de universiteit. Gezien het groeiende aantal jongeren dat voor een N-profiel kiest op havo/vwo is het aantal leraren exacte vakken in opleiding zorgelijk. Ook voor vmbo is het aantal instromende leraren beroepsgericht al jaren laag.

1.400 1.200 1.000 800 600 400 200 0 17

Jaar

06 07

07 08

08 09

09 10

10 11

11 12

12 13

13 14

leraar vo (2e graads) exact

leraar vo (2e graads) beroepsgericht

leraar vo (1e graads, hbo) exact

leraar vo (1e graads, ulo) exact

17 Bron: CAOP; Stamos.nl

14 15


A9 AANDEEL EXACT/BEROEPSGERICHT BINNEN TOTALE INSTROOM LERARENOPLEIDINGEN

2004 / 2005

2013 / 2014

2014 / 2015

LERAAR VO (2E GRAADS) EXACT

15%

16%

17%

LERAAR VO (2E GRAADS) BEROEPSGERICHT

8%

4%

4%

LERAAR VO (1E GRAADS, HBO) EXACT

8%

12%

11%

LERAAR VO (1E GRAADS, ULO) EXACT

28%

19%

22%



↘


LEREN IN DE TECHNIEK Het technisch beroepsonderwijs, ‘leren in de techniek’, heeft een belangrijke plaats in het Techniekpact. Immers, zonder uitstekend beroepsonderwijs geen vakbekwame technici. Samen met het technische bedrijfsleven zetten vmbo-scholen, mbo- en hbo-instellingen en overheden zich in voor meer goed opgeleide vakkrachten. Daarnaast is ook excellent universitair talent onontbeerlijk.



MIDDELBAAR BEROEPSONDERWIJS

↘

In samenwerking met het vmbo en bedrijfsleven, zet het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) de laatste jaren in op een toename van het aantal techniekleerlingen.18 Het Techniekpact versterkt deze inspanningen. Onder meer zet het bedrijfsleven zich in voor voldoende technische stage- of leerwerkplaatsen, heeft de Stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (S-BB) een voorlichtende studiebijsluiter ontwikkeld en wordt, via het Regionaal investeringsfonds mbo (RIF), geïnvesteerd in de Centra voor innovatief vakmanschap (Civ’s) en andere vormen van publiek-private samenwerking. Verder bevat het Techniekpact de doelstelling dat in 2016 30%19 van de mbo-studenten kiest voor een technische opleiding en dat dit aandeel tot 2020 indien nodig oploopt.

18 Door de overgang naar kwalificatiedossiers is de verdeling van studies veranderd. Voor bètatechniek is gekeken naar de domeinen “Afbouw, hout en onderhoud”, “Ambacht, laboratorium en gezondheidstechniek”, “Bouw en infra”, “Informatie en communicatietechnologie”, “Media en vormgeving”, “Mobiliteit en voertuigen”, “Techniek en procesindustrie”, “Transport, scheepvaart en logistiek”. 19 Door gebruik van de acht domeinen (zie voetnoot hierboven) liggen het aantal nieuwe studenten en ook het aandeel bètatechniek enkele procenten hoger vergeleken met de basering van dit doel.


PUBLIEK-PRIVATE SAMENWERKING IN HET MBO

AANTAL LEERBEDRIJVEN EN STAGELOPENDE STUDENTEN IN DE BÈTATECHNIEK

In 2011 startte in het middelbaar beroepsonderwijs een pilot met 4 Centra voor innovatief vakmanschap (Civ’s). Hiermee wordt concreet vormgegeven aan een intensieve publiek-private samenwerking. Eind 2012 en in 2013 kwamen hier respectievelijk 11 en 2 nieuwe Civ’s bij.

In het Techniekpact is opgenomen dat het bedrijfsleven iedere bètatechnische mbo-student een stage- of leerwerkplek wil kunnen bieden. Voor techniekstudenten die moeite hebben deze stage- of leerwerkplek te vinden is het digitaal loket techniekonderwijs.nl ingericht.

In het voorjaar van 2014 werd het Regionaal investeringsfonds mbo beschikbaar gesteld. Hiermee investeert het ministerie van OCW tussen 2014 en 2017 100 miljoen euro in publiek-private samenwerkingsverbanden in het beroepsonderwijs. De cofinanciering vanuit de regio bedraagt hierbij ten minste 200 miljoen euro. In de eerste aanvraagronde van het RIF werd aan 18 aanvragen ondersteuning toegekend.

Het totaal aantal leerbedrijven in de bètatechnische mbo-domeinen21 is licht gegroeid van 103.499 in 2013, naar 104.325 in 2014 en 105.878 in 2015. Alleen in het domein Bouw en infra is er in deze periode sprake van een daling van het aantal leerbedrijven. Het totaal aantal mbo-studenten dat stage liep bij een leerbedrijf is gedaald van 121.067 in 2012/13 naar 112.950 in 2013/14.22

COMMITMENT CIV’S20

914

Betrokken bedrijven Financiering Rijksoverheid

Cofinanciering overig23

Cofinanciering bedrijven

€ 53.000.000,-

€ 44.000.000,-

€ 84.000.000,-

€

20 De genoemde aantallen zijn de optelsom van de Civ’s die zijn opgericht in 2011, eind 2012, 2013 en tijdens de eerste aanvraagronde van het RIF. De cijfers zijn gebaseerd op business plannen, door de Centra opgestelde monitor-/voortgangsrapportages, een belronde langs de Centra en informatie van DUO. 21 Zie voetnoot 18 voor de bètatechnische mbo-domeinen. 22 Bron: Stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (S-BB). 23 Deze post is samengesteld uit gecommitteerde bijdragen van provincies, gemeenten en onderwijsinstellingen.


↘ DEEL DEEL1: 1:LANDELIJKE LANDELIJKEFACTS FACTS&&FIGURES FIGURES

INSTROOM MBO-LEERLINGEN BÈTATECHNIEK PER NIVEAU

↘

Het aantal deelnemers aan het totale mbo loopt de afgelopen jaren terug, zo ook in de bètatechnische richtingen. Deze afname in het aantal leerlingen vindt vooral plaats op niveau 2. Ook neemt het aantal leerlingen dat direct instroomt vanaf het vmbo af, alsmede het aantal leerlingen ouder dan 23 jaar.24 Met name in de beroepsbegeleidende leerweg (BBL) daalde het aantal nieuwe studenten op niveau 2 sterk: van 15.986 in 2010/11 naar 5.657 in 2014/15. Ook bij de andere niveaus daalde het aantal nieuwe studenten in de BBL. Zo waren er in 2010/11 24.344 nieuwe studenten bètatechniek in de BBL, wat is afgenomen tot 10.651 in 2014/15. In de beroepsopleidende leerweg (BOL) daarentegen is een stijgende instroom te zien. In 2010/11 waren er 25.315 bètatechnische instromers en in 2014/15 32.030. Doordat de instroom in de BBL sneller afneemt dan de instroom in de BOL toeneemt, daalt de totale instroom. Het aandeel meisjes binnen de bètatechnische instroom stijgt, voornamelijk op niveau 4, maar blijft laag.

24 Sinds 2014/25 kunnen de entree-opleidingen ook naar techniek ingedeeld worden, weergegeven door de stippellijn. Deze opleidingen zijn een herlabeling van opleidingen die eerder onder de sector combinatie vielen. Dit is geen daadwerkelijke stijging van het aantal studenten.

AANTAL INSTROMENDE MBO-LEERLINGEN BÈTATECHNIEK PER NIVEAU 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0

Jaar

05 06

06 07 Niveau 1

07 08

08 09 Niveau 2

Niveau 1 incl. entreeopleidingen

09 10

10 11 Niveau 3

11 12

12 13 Niveau 4

13 14

14 15 Eindtotaal

Eindtotaal incl. entreeopleidingen

TECHNIEKPACT MONITOR 2015 | PAGINA 33

AANDEEL BÈTATECHNIEK BINNEN INSTROOM MBO PER NIVEAU

05/06

13/14

14/15

Niveau 1

38%

45%

37%(40%) 25

Niveau 2

36%

34%

34%

Niveau 3

21%

18%

23%

40.000

Niveau 4

29%

30%

31%

30.000

Totaal

30%

31%

30%(31%) 25

AANTAL INSTROMENDE MBO-LEERLINGEN BÈTATECHNIEK PER LEERWEG26 60.000 50.000

20.000 10.000 0

AANDEEL MEISJES BINNEN INSTROOM BÈTATECHNIEK MBO PER NIVEAU Jaar

05/06

13/14

14/15

5%

11%

5%(34%)25

Niveau 2

5%

7%

5%

Niveau 3

4%

8%

7%

Niveau 4

18%

22%

23%

Totaal

9%

12%

15% (17%)25

Niveau 1

25 Inclusief entreeopleidingen

05 06

26

06 07

07 08

08 09

09 10

10 11

11 12

12 13

BBL bètatechniek

BBL bètatechniek incl. entreeopleidingen

BOL vt bètatechniek

BOL vt bètatechniek incl. entreeopleidingen

Totaal BBL/BOL

Totaal BBL/BOL incl. entreeopleidingen

13 14

14 15

26 Het mbo bestaat uit BOL, BOL voltijd en BOL deeltijd. Het aantal nieuwe deelnemers in de BOL deeltijd is tussen 2010/11 en 2014/15 afgenomen van 4.000 naar 100 en daarom niet apart weergegeven in deze grafiek. In het totaal zijn deze nieuwe studenten wel meegerekend.


↘ DEEL DEEL1: 1:LANDELIJKE LANDELIJKEFACTS FACTS&&FIGURES FIGURES

AANTAL GEDIPLOMEERDEN BÈTATECHNIEK IN HET MBO Sinds 2011/12 neemt het aantal diploma’s na een eerdere stijging en in lijn met de dalende instroom af, in het bijzonder op niveau 2 en in de BBL, tot 49.761 in 2013/14. Ook het aantal examendeelnemers neemt sinds 2010/11 af. Op niveau 4 neemt het aantal diploma’s licht toe, evenals in de BOL. Ook hier geldt dat het aandeel meisjes wel langzaam stijgt maar laag blijft met 11% in 2013/14. Vergeleken met de Europese Unie ligt het aandeel aan technologische en exacte opleidingen binnen de afgestudeerden aan het mbo in Nederland lager dan het gemiddelde aandeel in de Europese landen.27

↘

AANTAL GEDIPLOMEERDEN BÈTATECHNIEK MBO PER NIVEAU 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0

Jaar

05 06

06 07 Niveau 1

27 Cedefop (2015). On the way to 2020: data for vocational education and training policies: country statistical overviews. Luxembourg: Publications Office of the European Union. Cedefop research paper; No 45.

07 08

08 09 Niveau 2

09 10

10 11 Niveau 3

11 12

12 13 Niveau 4

13 14

14 15 Eindtotaal


AANDEEL BÈTATECHNIEK BINNEN GEDIPLOMEERDEN MBO PER NIVEAU

Kwalificatieniveau

2005/06

2012/13

2013/14

Niveau 1

32% 38% 31% 27% 32%

33% 37% 27% 26% 30%

41% 35% 27% 26% 30%

Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Eindtotaal

AANDEEL MEISJES BINNEN GEDIPLOMEERDEN BÈTATECHNIEK MBO PER NIVEAU

Kwalificatieniveau

2005/06

2012/13

2013/14

Niveau 1

5% 4% 3% 16% 8%

11% 6% 5% 20% 10%

20% 5% 5% 21% 11%

Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Eindtotaal

↘ 460 499 1368 352 45

Hout en Meubileringscollege 483 447 1354 418 58

ID College Koning Willem I College Landstede Leidse instr.makers School

613 397 1406 973 812 683 1276 1374 882 1213 1097

650 353 1501 781 802 653 1307 1442 810 1133 979

Mediacollege Amsterdam Nimeto Utrecht Noorderpoort Regio College Rijn IJssel ROC A12 ROC Albeda College ROC Amarantis7 ROC Arcus College ROC Aventus ROC Da Vinci College

873

981

825

1152

968

522

821

580

1217

404

510

45

363

1222

434

540

265

363

1168

414

553

311

510

500

1170

428

501

373

498

991

877

869

661

912

402

932

553

998

408

531

852

868

529

892

487

773

488

948

382

634

209

177

216

Hoornbeeck College

465

936

1561

242

550

475

Grafisch Lyceum Utrecht

1086

1426

342

MBO Utrecht

955

925

Grafisch Lyceum R’dam

1602

451

51

423

1779

1820

Deltion College

348

48

760

542

367

337

Cibap

21

711

14/15

MBO Amersfoort

19

19

Berechja College

838

12/13

73

999

944

Alfa-college

10/11

66

08/09

06/07

Instelling

INSTROOM BÈTATECHNIEK (EXCLUSIEF ENTREEOPLEIDINGEN) AAN MBO-INSTELLINGEN28


-2%

-12%

-36%

-8%

-7%

-6%

-16%

-22%

-5%

24%

62%

38%

-4%

-1%

-7%

41%

7%

-9%

-3%

-2%

143%

-9%

Groei b/t 14/15 t.o.v. ‘0/11

4%

4%

-23%

-4%

3%

-3%

-32%

-5%

-14%

16%

-11%

14%

4%

8%

1%

8%

16%

43%

5%

-2%

2%

4%

42%

5%

14/15 t.o.v. 13/14

Groei b/t


758 1276 799 939 759 1183 207 748 1274 2076 1015 992 1250 251 602 1109 2177 619 2457 2716 1023 102 733 251 1408

777 1148 836 981 637 1139 202 684 1246 2372 1007 1336 1245 269 439 1027 2059 586 1994 2133 1034 112 692 259 1175

ROC Drenthe College ROC Friese Poort ROC Friesland College ROC Gilde Opleidingen ROC Graafschap College ROC Horizon College ROC Kop v Noord-Holland ROC Leeuwenborgh ROC Leiden ROC Midden Nederland ROC Mondriaan ROC Nijmegen eo ROC Nova College ROC Rivor ROC Ter AA ROC Tilburg ROC van Amsterdam ROC van Flevoland ROC van Twente ROC West-Brabant Scalda SG De Rooi Pannen Sintlucas SOMA College STC

1955

2227

48425 50071

Zadkine Totaal NL

50249

1700

3712

1128

255

740

132

796

3995

3978

625

1924

1599

725

197

1313

816

927

1846

1047

600

302

971

677

732

726

1128

610

959

1405 43266 39575

1465

1376

9

61 1712

1696

217

713

152

727

1458

1572

406

2160

969

405

210

977

618

837

1705

1007

627

302

808

712

803

666

1185

520

593

1341

252

684

165

798

3123

2070

357

2042

936

538

206

1070

797

751

1729

1100

603

277

828

742

942

734

1007

610

1442

28 Instellingen met ontbrekende en kleine waardes zijn achterwege gelaten in het overzicht, maar meegeteld in het totaal.

1943

1724 Summa College

Stichting ROC TOP

944

918

ROC de Leijgraaf

-21%

-17%

-63%

50%

-15%

-4%

15%

-9%

-64%

-60%

-35%

12%

-39%

-44%

7%

-26%

-24%

-10%

-8%

-4%

5%

0%

-17%

5%

10%

-8%

5%

-15%

-38%

-1%

-4%

1%

-74%

5%

-20%

-2%

3%

7%

-19%

-10%

4%

6%

-12%

-35%

11%

0%

7%

28%

1%

0%

19%

3%

4%

-7%

-18%

0%

10%

-2%

-10%




↘

HOGER ONDERWIJS Door het voeren van gericht beleid is het hoger onderwijs de afgelopen jaren succesvol geweest in het aantrekken van meer studenten in de bètatechnische opleidingen.29 Het Techniekpact zet hierbij onder meer in op het verder investeren in publiek-private samenwerking in de vorm van Centres of expertise (Coe’s) en op het verstrekken van topsectorbeurzen door bedrijven. Ook onderstreept het Techniekpact het belang van een transparant opleidingenaanbod. Zo worden de bestaande 65 technische hbobacheloropleidingen per 2015/16 teruggebracht tot 35 brede bachelors.

29 Cluster 1 en 2 gedefinieerd door Commissie Nulmeting, ‘Van Natuur en Techniek naar Science & Technology’.


COMMITMENT COE’S

CENTRES OF EXPERTISE In 2011 startte in het hoger beroepsonderwijs (hbo) een pilot met 3 Centres of expertise (Coe’s). Middels deze Centres wordt concreet vormgegeven aan een intensieve publiek-private samenwerking. In 2013 gingen 17 nieuwe Coe’s van start en in 2013 en 2014 kwamen hier nog 5 Coe’s in de groene sector bij. Dit brengt het totaal op 25 Coe’s. In 2013/14 is een midterm review uitgevoerd op de ontwikkeling van de 3 pilot-Centra en in de tweede helft van 2014 ook op de 17 ‘nieuwe’ Coe’s. Van de 20 geëvalueerde Coe’s lagen er 19 goed op koers.

TOPSECTORBEURZEN Bedrijven uit de topsectoren hebben zichzelf ten doel gesteld om per 2016/17 jaarlijks 1.000 topsectorbeurzen beschikbaar te stellen voor excellente bèta- en technologiestudenten. Momenteel zijn er 13 beurzenprogramma’s uitgerold over 6 van de 9 topsectoren; gezamenlijk zijn er in 2014/15 492 topsectorbeurzen uitgereikt. De cumulatieve private investering is hierbij in 2014/15 in-cash €1.353.000 en in-kind 41.000 uur.

900

Betrokken bedrijven

Cofinanciering bedrijven

€ 53.000.000,Financiering Rijksoverheid

€ 102.000.000,Cofinanciering overig30

€

€ 71.000.000,-

30 De genoemde aantallen zijn de optelsom van de Coe’s die zijn opgericht in 2011, 2013 en 2014. De cijfers zijn gebaseerd op business plannen, door de Centra opgestelde monitor-/voortgangsrapportages en een belronde langs de Coe’s.



INSTROOM STUDENTEN BÈTATECHNIEK IN HET HOGER ONDERWIJS

↘

Hoewel het absolute aantal instromende studenten bètatechniek nog steeds het grootst is op het hbo, is op het wo reeds langer een groei zichtbaar. Het aantal instromende studenten bètatechniek op het wo stijgt gedurende de gehele weergegeven periode van 2004/05 tot 2014/15. Op het hbo wordt de daling van de instroom van studenten bètatechniek vanaf 2006/07 omgezet in een stijging. Waar in het wo in 2004/05 10.576 bètatechniekstudenten instroomden, stroomden in 2014/15 19.123 studenten bètatechniek in. In het hbo was deze instroom 16.138 in 2004/05 en 21.507 in 2014/15. Het aandeel instromende studenten bètatechniek steeg in het wo van 26% in 2004/05 naar 35% in 2014/15. In het hbo liggen deze percentages met 18% in 2004/05 en 22% in 2014/15 lager. Hoewel met name het wo groei doormaakt, moeten in het hoger onderwijs nog flinke stappen gezet worden om de doelstelling te verwezenlijken dat 4 op de 10 studenten voor bètatechniek kiezen. Ook internationaal gezien is het aandeel studenten dat voor bètatechniek kiest in Nederland laag.31 Het hbo laat de laatste twee jaar een stijging in het aandeel vrouwelijke studenten in de instroom bètatechniek zien van 21% in 2012/13 naar 24% in 2014/15; in het wo was deze stijging in dezelfde periode van 38% naar 39%.

31 Eurostat.

AANTAL INSTROMENDE STUDENTEN BÈTATECHNIEK HOGER ONDERWIJS 45.000 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0

Jaar

04 05

05 06 hbo

06 07 wo

07 08

08 09

09 10

Totaal hbo/wo

10 11

11 12

12 13

13 14

14 15

A7


AANDEEL BÈTATECHNIEK BINNEN TOTALE INSTROOM HOGER ONDERWIJS

2004/05

2013/14

2014/15

hbo

18%

20%

22%

wo

26%

34%

35%

AANDEEL VROUWELIJKE STUDENTEN BINNEN INSTROOM BÈTATECHNIEK HOGER ONDERWIJS

2004/05

2013/14

2014/15

hbo

16%

23%

24%

wo

31%

39%

39%



DIPLOMA’S BÈTATECHNIEK IN HOGER ONDERWIJS

↘

Aan de universiteiten steeg het aantal bètatechnische master- en doctoraaldiploma’s tussen 2004/05 en 2014/15 van 6.315 naar 8.776. Het aandeel bètatechniek binnen het totaal aantal diploma’s is in diezelfde periode in het wo echter nauwelijks gestegen. In 2004/05 was dit 24% en in 2014/15 25%. Op het hbo is het aantal bètatechnische diploma’s tussen 2004/05 en 2014/15 gedaald van 11.761 naar 11.305. Ook het aandeel bètatechnische diploma’s daalde. In 2004/05 was dit in het hbo 19% en in 2014/15 17%. In zowel het wo als vooral ook het hbo verdient de uitstroom daarom bijzondere aandacht.

DIPLOMA’S BÈTATECHNIEK HOGER ONDERWIJS32 25.000 20.000 15.000 10.000 500 0

Jaar 32

03 04

04 05

05 06

hbo bachelor/ad

06 07

07 08

08 09

wo master/ongedeeld

09 10

10 11

11 12

12 13

totaal hbo/wo

32 Bij zowel hbo als wo vormde 2011/12 een piekjaar; mogelijk speelde hierbij de aankondiging (en afschaffing) van de langstudeerboete een rol.

13 14


AANDEEL BÈTATECHNISCHE STUDENTEN BINNEN GEDIPLOMEERDEN HOGER ONDERWIJS

Hbo ad/ba

2003/04

2012/13

2013/14

20%

18%

18%

27%

27%

22%

23%

Wo ba Wo ma/ongedeeld

25%

AANDEEL VROUWELIJKE STUDENTEN BINNEN GEDIPLOMEERDEN BÈTATECHNIEK HOGER ONDERWIJS

Hbo ad/ba

2003/04

2012/13

2013/14

18%

21%

22%

39%

39%

35%

36%

Wo ba Wo Ma/ongedeeld

32%

PAGINA 44 | MONITOR TECHNIEKPACT 2015 Groei b/t Instelling

INSTROOM BÈTATECHNIEK AAN VERSCHILLENDE HOGESCHOLEN


inclusief groei en aandeel bètatechniek

↘

04/05

06/07

08/09

1403

1269

1561

10/11

12/13

14/15

Aandeel b/t

14/15

14/15

04/05

10/11

t.o.v.

t.o.v.

04/05

14/15

>2000 studenten Avans Hogeschool

1605

1811

1879

27%

17%

30%

27%

Fontys Hogescholen

1352

1373

1368

1774

1800

2244

45%

26%

15%

23%

Hogeschool Rotterdam

1476

1351

1344

1445

1599

1865

23%

29%

25%

25%

Hogeschool Utrecht

1411

1601

1743

1730

1364

1534

8%

-11%

18%

22%

Hogeschool van Amsterdam

1864

1890

2077

2184

2444

2561

27%

17%

24%

25%

Hs van Arnhem en Nijmegen

1095

1143

1282

1286

1267

1587

32%

23%

18%

21%

497

537

622

713

677

853

51%

20%

13%

19%

1004

1093

998

1208

1358

1395

27%

15%

26%

25%

889

849

959

1109

1015

1078

18%

-3%

17%

18%

2000-1000 studenten Chr. Hogeschool Windesheim De Haagse Hogeschool Hanzehogeschool Groningen Hogeschool INHOLLAND

1050

884

855

937

799

999

-5%

7%

11%

18%

Saxion Hogeschool

1115

1081

1249

1302

1559

1447

22%

11%

23%

26%

< 1000 studenten Hogeschool Leiden

230

285

293

371

448

552

64%

49%

15%

23%

Hs vd Kunsten Utrecht

154

127

154

142

96

92

-51%

-35%

22%

11%

HZ

368

334

284

334

374

457

24%

37%

32%

38%

NHL

563

530

548

533

620

702

23%

32%

27%

30%

NHTV Breda

103

206

193

340

400

318

66%

-6%

7%

19%

Stenden Hogeschool Zuyd Hogeschool

82

92

71

66

68

116

28%

76%

4%

4%

683

642

752

649

626

628

-8%

-3%

19%

19%

Groene Hogescholen HAS Hogeschool

231

178

281

422

441

544

62%

29%

54%

68%

Hogeschool Van Hall Larenstein

488

433

413

460

449

524

7%

14%

48%

56%

80

82

59

71

100

132

44%

86%

12%

18%

18681 19315 21507

26%

15%

18%

22%

Vilentum Hogeschool Totaal NL

16138

15980 17106


INSTROOM BÈTATECHNIEK AAN VERSCHILLENDE UNIVERSITEITEN inclusief groei en aandeel bètatechniek Groei b/t Instelling

2004/05

2006/07

2008/09

2010/11

2012/13

2014/15

14/15 t.o.v. 04/05

Aandeel b/t

14/15 t.o.v. 10/11

2004/05

2014/15

Erasmus Universiteit Rotterdam

136

133

182

135

189

336

64%

149%

4%

6%

Radboud Universiteit Nijmegen

474

529

569

646

630

748

35%

16%

14%

20%

Rijksuniversiteit Groningen

847

947

1072

1114

1187

1357

35%

22%

18%

22%

Tilburg University

100

94

134

234

266

195

41%

-17%

4%

7%

Universiteit Leiden

363

440

444

643

1114

1449

78%

125%

12%

29%

Universiteit Maastricht

103

152

156

442

557

540

74%

22%

4%

12%

1585

1664

1744

1782

2007

2031

22%

14%

28%

35%

Universiteit van Amsterdam

612

769

841

1248

1422

1633

63%

31%

13%

25%

Vrije Universiteit Amsterdam

639

874

1093

1384

1394

1519

56%

10%

20%

33%

897

857

1053

1456

1487

1684

47%

16%

75%

75%

Universiteit Utrecht

Groene Universiteit Wageningen University Technische Universiteiten Techn. Universiteit Eindhoven

1425

1369

1498

1684

1886

2361

45%

40%

100%

100%

Technische Universiteit Delft

2474

2720

3452

3503

3464

4043

42%

15%

100%

100%

921

924

936

884

996

1210

25%

37%

64%

62%

10576

11472

13174

15155

16599

191239

46%

26%

26%

35%

Universiteit Twente Totaal NL



↘

WERKEN IN DE TECHNIEK


Ten tijde van de ondertekening van het Techniekpact op 13 mei 2013 wezen de cijfers op een gespannen technische arbeidsmarkt. Door de langdurige crisis kwamen echter meer mensen thuis te zitten en liep het aantal vacatures terug. Ook de verhoogde pensioenleeftijd had (en heeft) invloed op de vraag naar arbeid. Twee jaar later heeft de technische arbeidsmarkt, met ICT voorop, de weg omhoog weer gevonden. Vanaf het eerste kwartaal in 2014 neemt de werkloosheid langzaam af en het aantal vacatures toe. Hoewel voor de techniek als geheel sprake is van een ruim arbeidsaanbod, zijn er nog steeds spanningen waarneembaar op onderdelen van de technische arbeidsmarkt. Om een beeld te krijgen hoe de technische arbeidsmarkt opgebouwd is, laat deze monitor een aantal feiten en landelijke ontwikkelingen zien. De cijfers lopen tot en met eind 2014.


NIET OPGELEID IN DE TECHNIEK

OPGELEID IN DE TECHNIEK


1.545

Techniek is belangrijk om de economie van nu draaiend te houden en die van morgen vorm te geven. Dat maakt werken in de techniek dynamisch: technologische ontwikkelingen gaan snel en de kennis van gisteren en vandaag is niet altijd die van morgen en overmorgen.

6.302 OPLEIDING BEROEPSBEVOLKING

113 WERKLOOS (7%)

595 826

586

641

4.999

WERKLOOS (9%)

↘

1.554

WERKZAAM IN DE TECHNIEK

BEROEP BEROEPSBEVOLKING

TECHNISCH OPGELEIDEN IN DE BEROEPSBEVOLKING EN DOORSTROOM NAAR TECHNISCHE BEROEPEN

5.585

De technische sector is ook in omvang belangrijk: in 2014 is één op de vijf personen binnen de beroepsbevolking technisch opgeleid. Daarvan werkt 53% in een technisch en 38% in een niet-technisch beroep. 7,3% is werkloos. De vraag naar technische arbeid wordt niet alleen ingevuld door mensen met technische opleidingen. Bij- en omscholing en zij-instroom spelen ook een rol. 44% van de mensen werkzaam in een technisch beroep is niet-technisch opgeleid.

Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), ‘arbeidsdeelname van technici 2011-2014’. Toelichting: Cijfers zijn bewerkingen van “CBS: arbeidsdeelname van technici 2011-2014”. Cijfers over niet-technische deel van arbeidsmarkt zijn verkregen door het technische deel in mindering te brengen op totaalcijfers voor Nederland. Alle cijfers zijn gebaseerd op de nationale definitie van beroepsbevolking en werkloosheid.

NIET WERKZAAM IN DE TECHNIEK

Bronmateriaal van het CBS bevat ook een groep waarvan beroep of opleiding onbekend zijn. De groep “onbekend” is niet opgenomen in het stroomschema. Consequentie hiervan is dat de cijfers niet volledig optellen tot de genoemde eindtotalen.

(GETALLEN X1000)


KENMERKEN VAN MENSEN WERKEND IN DE TECHNIEK 33

Laag

Hoog

25%

28%

15%

12%

Opleidingsniveau Middelbaar

46%

34

Oud

Vrouw

Jong

32%

15 Geslacht »» 33Man »»

88%

34

Leeftijd Middelbaar

53%

De vraag naar technische arbeid op laag niveau wordt beperkt ingevuld door technisch opgeleiden. Het gaat om circa 4 op de 10 beroepen, terwijl dit bij middelbaar- en hoogopgeleide beroepen om bijna 6 op de 10 gaat. Relatief weinig vrouwen met een technische opleiding werken in een technisch beroep: 23% ten opzichte van 57% van de mannen. 33 Opleidingsniveau laag: basisonderwijs, vmbo, eerste 3 leerjaren havo/vwo of assistentenopleiding (mbo-1); Opleidingsniveau middelbaar: bovenbouw havo/vwo, basisberoepsopleiding (mbo-2), vakopleiding (mbo-3) of middenkader- en specialistenopleidingen (mbo-4); Opleidingsniveau hoog: hbo of wo. 34 Jong is <35 jaar, middelbaar 35-55 jaar en oud >55 jaar.



De meest voorkomende beroepen binnen de techniek35 verschillen per opleidingsniveau en zijn:

↘

»» Voor hoger opgeleiden: Software– en applicatieontwikkelaars, software-analisten en ingenieurs (m.u.v. electrotechnisch ingenieurs) (samen 44%; 189.000). »» Voor middelbaar en lager opgeleiden: Bouwarbeiders ruwbouw en machinemonteurs (montage en reparatie) (samen 21%; 233.000). Mensen met technische opleidingen hebben relatief goede arbeidsmarktperspectieven. Ze zijn minder vaak werkloos en hebben ook kansen op niet-technische beroepen. Het werkloosheidspercentage neemt af naarmate het opleidingsniveau hoger wordt: 11% voor laag-, 8% voor middelbaar- en 5% voor hoog opgeleiden. Werkloosheid onder zowel jongere (<35 jaar) als oudere technici (>55 jaar) is met ca. 9% hoger dan de 6% werkloosheid onder technici tussen de 35 en 55 jaar.

35 Binnen het internationale classificatiesysteem voor beroepen zijn voor deze monitor 44 beroepsgroepen als technisch geclassificeerd.

TECHNISCH OPGELEIDEN WERKZAAM BUITEN DE TECHNIEK Een substantieel deel van de mensen die een technische opleiding hebben genoten, komt terecht in een niet-technisch beroep: »» De kans daarop neemt toe met de leeftijd. Bij technisch opgeleiden jonger dan 35 jaar gaat het om 31% en bij 55-plussers om 49%. »» Van de vrouwen met een technische opleiding werkt 70% in niet-technische beroepen, dat is tweemaal zoveel als de mannen met technische opleiding. Afhankelijk van opleidingsniveau komen technisch opgeleiden terecht in verschillende niet technische beroepen: »» Hoger opgeleide technici met een niet-technisch beroep, komen relatief vaak in specialistische of leidinggevende beroepen terecht. »» Een kwart van de lager opgeleide technici met een niet-technisch beroep werkt als chauffeur of in ongeschoolde, niet-technische arbeid.

MONITOR TECHNIEKPACT 2015 | PAGINA 51 35% 8%

19% 21%

64%

8%

121

24% 7%

29

11% 16% 21%

VERDELING OVER SECTOREN

19% 16% 12%

62

92

67

9%

X 1.000

5% 15% 22%

Banen per sector

In de sector energie is 24% van de werkzame personen ouder dan 55 jaar. In de ICT is dit met 8% het minst. De sector ICT kent met 64% het hoogste percentage hoger opgeleide technici, op afstand gevolgd door de energiesector met 35%. In de bouw en de overige industrie, beide met 8%, is dit het minst.

166 296

21% van de beroepen in de voedingsmiddelen en overige industrie wordt ingevuld door een vrouw, in de bouw is dat 1%.

1% 15%

8% → % Vrouw

→ Energie & Delfstoffen

→ Chemie

→ Bouw

→ Voedingsmiddelen

→ Metaal

→ ICT

→ % 55+

→ Overige

833.000 (54%) van het totaal aantal technische beroepen zijn te vinden in 7 technische sectoren zoals weergegeven. Het totaal aantal mensen werkzaam in technische beroepen nam in 2014 toe met 13.000 (0,8%) t.o.v 2013. De bouw respectievelijk de metaal zijn binnen de technische sectoren de grootste. Samen zijn ze goed voor de helft van het aantal technische beroepen binnen technische sectoren.

Industrie

→ % Hoog

opgeleid



ARBEIDSMARKTPERSPECTIEVEN ALGEMEEN

↘

Begin 2011 zijn er 24.500 openstaande vacatures in de techniek en 9.000 in de ICT. Dit daalt vervolgens van het tweede kwartaal in 2011 tot het laatste kwartaal van 2012. Het aantal technische vacatures blijft vervolgens iets meer dan een jaar lang relatief stabiel op zo’n 60% van het eerste kwartaal van 2011. Tegen het eind van 2013 begint het aantal vacatures weer toe te nemen: het meest in de ICT. Eind 2014 zijn er 10.500 openstaande vacatures in de ICT en 17.500 in de techniek. De vraag naar technisch opgeleid personeel liep in de jaren 2011 en 2012 terug. Dat geldt voor alle opleidingsniveaus, in het bijzonder voor laag en middelbaar opgeleiden. Eind 2013 lijkt de vraag weer toe te nemen. De mate van herstel verschilt per opleidingsniveau. Eind 2014 zijn er 11.500 openstaande vacatures voor hoger opgeleide technici, 10.100 voor middelbaar opgeleide technici en 6.300 voor laag opgeleide technici.

OPENSTAANDE VACATURES 2011-2014 technisch, totaal en ICT | 2011 Q1 = 100

120 110 100 90 80 70 60 50 Kwartaal Jaar

Q1

Q2

Q3

Q4

Q1

Q2

2011 Technisch

Q3

Q4

2012 ICT

Q1

Q2

Q3

2013 Totaal

Q4

Q1

Q2

Q3

2014

Q4

(inclusief ICT).

en niet-technisch) 2011-2014.


OPENSTAANDE VACATURES

Voor de techniek als geheel is er op dit moment een ruim arbeidsaanbod. Tegelijkertijd is er binnen een aantal segmenten wel sprake van krapte. Het UWV constateert op basis van nadere analyses dat aan het eind van 2014 krapte bestaat of wordt verwacht in bepaalde technische beroepen:

per opleidingsniveau (2011-2014)

16.000 14.000 12.000 10.000

»» Moeilijk te vinden zijn elektromonteurs, cnc-verspaners, technisch tekenaars en –calculators, ontwerper-constructeurs werktuigbouw, maintenance-engineers, ontwerpers industriële automatisering, procestechnologen en docenten wis- en natuurkunde.

8.000 6.000 4.000 2.000

Kwartaal Jaar

Q1

Q2

Q3

2011 Laag

Q4

Q1

Q2

Q3

Q4

Q1

2012 Middelbaar

Q2

Q3

2013 Hoger

Q4

Q1

Q2

Q3

2014

Q4

»» De komende jaren kunnen er ook knelpunten ontstaan bij de werving van bijvoorbeeld procesoperators en productieplanners. »» Daarnaast wordt grote krapte in de ICT verwacht (bijvoorbeeld programmeurs specifieke talen of securityspecialisten). Deze beroepen bieden goede kansen op werk voor mensen met de vereiste kwalificaties.36

36 UWV, Rapport ‘Welke beroepen bieden kansen. Overzicht van krapte- en overschotberoepen’ (februari 2015).

DEEL 2: LANDSDELEN FACTS & FIGURES


↘

TECHNISCHE SECTORPLANNEN

SERVICEPUNTEN TECHNIEK

Om de werkloosheid te bestrijden heeft het kabinet binnen het Techniekpact samen met sociale partners de Regeling cofinanciering sectorplannen opgesteld. Deze sectorplannen zijn gericht op de vermindering van de uitstroom van (jonge) medewerkers, versnelde herinstroom van recente werkloos geworden technici, betere begeleiding van nieuwe werknemers door ervaren collega’s, doorstroming en open bijscholing.

Samen met partners in de techniek zorgt UWV via de Servicepunten Techniek voor een goed werkende infrastructuur voor het behoud van werknemers en instroom/bemiddeling van (werkende en werkloze) werkzoekenden in de sector Techniek. Technische ondernemers kunnen er terecht voor informatie, advies en begeleiding op het gebied van personeel en ondernemerschap. Daarnaast vinden werkzoekenden er ondersteuning in de vorm van arbeidsbemiddeling, scholing en begeleiding. In 2015 zijn de volgende 11 regionale Servicepunten Techniek operationeel: Noord-Holland (Noordvleugel), IJsselvechtstreek (Oost), Stedendriehoek (Oost), Twente (Oost), Nijmegen (Oost), Apeldoorn (Oost), Achterhoek (Oost), West-Brabant (Zuidwest) en Zuid-Limburg (Zuidoost) en recent ook Rijnmond (Zuidwest) en Friesland/F-Top (Noord).

Het kabinet heeft €600 miljoen, verdeeld over drie tijdvakken, uitgetrokken om de plannen mede te financieren. De sectoren leggen minimaal hetzelfde bedrag in. Voor de eerste twee tijdvakken (2013 en 2014) geldt het volgende: »» Er zijn 28 technische sectorplannen goedgekeurd. Dat is 1/3e van het totale aantal van 79 sectorplannen. »» Met deze technische sectorplannen is circa €215 miljoen cofinanciering gemoeid en minimaal eenzelfde bedrag vanuit de sociale partners. Dat is bijna de helft van het totaal aan financiering voor de sectorplannen. »» Doel van de technische sectorplannen is meer dan 200.000 mensen op enigerlei wijze te helpen. Het derde tijdvak (2015) is geopend voor initiatieven die de transities van werk naar werk en van uitkering naar werk bevorderen, met de mogelijkheid van inzet van de brug-WW.


↘ DEEL 2: LANDSDELEN FACTS & FIGURES

DEEL 2

FACTS & FIGURES

LANDSDELEN



NOORDVLEUGEL ↘

In het landsdeel Noordvleugel werken de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht samen aan de doelstellingen van het Techniekpact. De samenwerking is gebaseerd op de verbinding tussen regionaal sterke (top)sectoren zoals ICT, Creatieve Industrie, Logistiek en diverse vormen van maakindustrie. De afgelopen tijd is door het landsdeel veel aandacht besteed aan het (door)ontwikkelen van deelregionale campussen voor het beroepsonderwijs. Ook het invoeren van W&T in het primair onderwijs en het opzetten van doorlopende leerlijnen vmbo-mbo (via Toptechniek in Bedrijf) staan hoog op de agenda. Informatie over de programma’s en de reeds bepaalde resultaten en successen zijn te vinden op de landsdeelpagina op www.techniekpact.nl.


INFRASTRUCTUUR 2015 Onderwijsinstellingen:37 1.528 basisscholen 155 (voortgezet) speciaal onderwijs scholen 182 voortgezet onderwijs scholen (vmbo-havo-vwo) 11 ROC’s, 2 AOC’s en 7 vakscholen 3 hogescholen met bètatechniek 3 universiteiten Programma’s: Kiezen voor Technologie po: 2 regionale W&T-netwerken, 1.035 basisscholen (=60%) met W&T Jet-Net Junior: 1 hub en 15 bedrijven/partners M-Tech: 3 regionale ontwikkelnetwerken en 23 scholen TechNet: 30 kringen Jet-Net: 32 scholen, 9 partners, 24 bedrijfslocaties, 28 wachtlijstscholen, 82 activiteiten 14 Technasia 14 Vakcolleges Techniek Toptechniek in bedrijf: 3 regio’s; 25.007 bètatechnische leerbedrijven mbo 6 Centra voor innovatief vakmanschap 4 Centres of expertise Arbeidsmarkt: 353.000 technisch opgeleiden in beroepsbevolking 357.000 mensen met een technisch beroep 6,5% werkloosheid onder technisch opgeleiden 11.597 ontstane vacatures in laatste kwartaal 2014 1 Servicepunt Techniek 37 De cijfers in de infrastructuurbox bij onderwijsinstellingen en programma’s hebben betrekking op begin 2015, de cijfers bij arbeidsmarkt op het laatste kwartaal van 2014.


NOORDVLEUGEL



↘

VOORTGEZET ONDERWIJS – VMBO LEERLINGEN BÈTATECHNIEK IN BASISEN KADERBEROEPSGERICHTE LEERWEG Na een dalende trend neemt het totaal aantal bètatechniekleerlingen in vmbo-bb en –kb sinds 2011/12 weer geleidelijk toe in landsdeel Noordvleugel. Net als landelijk het geval is, heeft vmbo-bb te maken gekregen met een sterke daling in het aantal leerlingen, gevolgd door een stabilisering na 2011/12 en ligt het aantal leerlingen bètatechniek hoger in vmbo-kb dan in vmbo-bb. Het aandeel bètatechniek is in landsdeel Noordvleugel bij vmbo-bb gedaald tot 26% en bij vmbo-kb licht gestegen tot 25%. Hiermee bevinden beide leerwegen zich onder het landelijk gemiddelde van 27% en Techniekpactdoel van 30%. De aandelen meisjes binnen de bètatechnische leerlingen van resp. 10% en 16% zijn hoger dan het landelijke gemiddelde.

L2-NV

NOORDVLEUGEL | MONITOR TECHNIEKPACT 2015 | PAGINA 61

AANDEEL BÈTATECHNIEK BINNEN 3E LEERJAAR VMBO-BB/KB

AANTAL LEERLINGEN BÈTATECHNIEK IN HET 3E LEERJAAR VMBO-BB/KB 4.500 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0

04/05

14/15

Vmbo-bb

31% 25% 26%

Vmbo-kb

23% 24% 25%

Totaal vmbo-bb/kb

28% 24% 25% AANDEEL MEISJES BINNEN 3E LEERJAAR VMBO-BB/KB BÈTATECHNIEK

04/05 Jaar

13/14

04 05

05 06

06 07

07 08

08 09

09 10

10 11

bb bètatechniek


kb bètatechniek


11 12

12 13

13 14

14 15

totaal bb/kb bètatechniek

13/14

14/15

Vmbo-bb

3%

9% 10%

Vmbo-kb

6% 13% 16%

Totaal vmbo-bb/kb

4% 11% 13%

PAGINA 62 | MONITOR TECHNIEKPACT 2015 | NOORDVLEUGEL

GEDIPLOMEERDEN MET EEN NATUUR- EN SCHEIKUNDEPAKKET IN DE GEMENGDE EN THEORETISCHE LEERWEG


In lijn met de landelijke trend, is in landsdeel Noordvleugel het aantal gediplomeerden met een vakkenpakket inclusief natuur- en scheikunde (NaSk) in vmbo-tl de laatste twee jaar gestegen. In het landsdeel is het aandeel gediplomeerden met NaSk binnen vmbo-gl in 2013/14 gestegen tot 38%. In vmbo-tl daarentegen is dit aandeel licht gedaald tot 36%. Het aandeel meisjes met NaSk in vmbo-gl is in landsdeel Noordvleugel de laatste tien jaar gegroeid tot 39% waarbij het om kleine aantallen gaat. In vmbo-tl is dit aandeel meisjes licht gegroeid tot 31%, hetgeen tevens het landelijke gemiddelde is.

AANTAL GEDIPLOMEERDEN VMBO-GL/TL MET NASK

5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0

Jaar

04 05

05 06 gl

06 07 tl

07 08

08 09

09 10

10 11

totaal gl/tl

↘

Aandeel gediplomeerden met NaSk binnen gediplomeerden vmbo-gl/tl

Aandeel meisjes binnen gediplomeerden vmbo-gl/tl met NaSk

04/05 12/13 13/14

04/05 12/13 13/14

Vmbo-gl

30% 36% 38%

Vmbo-gl

23% 42% 39%

Vmbo-tl

37% 34% 36%

Vmbo-tl

28% 30% 31%

Totaal vmbo-gl/tl

37% 34% 36%

Totaal vmbo-gl/tl

28% 31% 31%

11 12

12 13

13 14


VOORTGEZET ONDERWIJS – HAVO/VWO

Aandeel leerlingen met N-profiel binnen totaal aantal leerlingen in 4e leerjaar havo/vwo

Aandeel meisjes binnen totaal aantal leerlingen in 4e leerjaar havo/vwo met een N-profiel

04/05 12/13 13/14

04/05 12/13 13/14

Havo

30% 40% 41%

Havo

35% 43% 44%

Vwo

52% 58% 60%

Vwo

47% 50% 50%

HAVO/VWO LEERLINGEN MET N-PROFIEL In landsdeel Noordvleugel is het aantal leerlingen met een N-profiel in zowel havo als vwo toegenomen. Het aandeel leerlingen met een N-profiel is op de havo gestegen tot 41% en op het vwo tot 60%. Zowel havo als vwo bevinden zich hiermee 2 procentpunt onder de landelijke gemiddelden. Het aandeel meisjes binnen de N-profielen is in het landsdeel bij zowel havo als vwo gestegen. Met een aandeel meisjes van resp. 44% en 50% bevinden havo en vwo zich rond het landelijke gemiddelde.

AANTAL LEERLINGEN MET N-PROFIEL IN 4E LEERJAAR HAVO/VWO 15.000 10.000 5.000 0

Jaar

04 05

05 06 Havo

06 07 Vwo

07 08

08 09

09 10

Totaal havo/vwo

10 11

11 12

12 13

13 14

14 15

L


NOORDVLEUGEL


LEREN IN DE TECHNIEK

↘

MIDDELBAAR BEROEPSONDERWIJS INSTROOM MBO-LEERLINGEN BÈTATECHNIEK PER NIVEAU Het aantal nieuwe bètatechnische leerlingen in het mbo is de laatste jaren in landsdeel Noordvleugel, zoals in heel Nederland, teruggelopen. Met name de instroom in niveau 2 en in de beroepsbegeleidende leerweg loopt terug. Het laatste jaar treedt er (excl. entreeopleidingen38) een stabilisering op. Het aandeel bètatechniek binnen de instromende mbo-leerlingen is in het landsdeel toegenomen van 26% in 2005/06 naar 29% in 2014/15 (excl. entreeopleidingen). Dit aandeel van 29% bevindt zich net onder het landelijke gemiddelde van 30%. Het aandeel meisjes binnen de totale instroom mbo bètatechniek maakt de laatste tien jaar een geleidelijke stijging door en ligt met 17% iets hoger dan de landelijke 15% (excl. entreeopleidingen). Niettemin is het nog steeds laag.

38 Sinds 2014/15 kunnen de entreeopleidingen (mbo niveau 1) ook naar de sector techniek ingedeeld worden. Dit is weergegeven door de stippellijn in de grafiek. Deze opleidingen vielen tot 2014/15 onder de sector combinatie. De stippellijn betreft dus geen daadwerkelijke stijging van het aantal studenten.



2005/06

2013/14

Niveau 1

2014/15

35%

46%

Niveau 2

32%

28%

30%

10.000

Niveau 3

20%

19%

23%

8.000

Niveau 4

28%

28%

30%

6.000

Totaal

26%

25%

29%(28%)39

40%(28%)

AANTAL INSTROMENDE STUDENTEN BÈTATECHNIEK MBO PER NIVEAU

39

12.000

4.000 2.000 0

AANDEEL MEISJES BINNEN INSTROOM BÈTATECHNIEK MBO PER NIVEAU

2005/06

2013/14

2014/15

2%

9%

3%(29%)39

Niveau 1 Niveau 2

4%

6%

5%

Niveau 3

7%

8%

8%

Niveau 4

22%

29%

28%

Totaal

12%

19%

17% (18%)39

39 Inclusief entreeopleidingen.

Jaar

05 06

06 07 Niveau 1

07 08

08 09 Niveau 2


09 10

10 11 Niveau 3

11 12

12 13 Niveau 4

13 14

14 15 Eindtotaal


PAGINA 66 | MONITOR TECHNIEKPACT 2015 | NOORDVLEUGEL AANTAL INSTROMENDE STUDENTEN BÈTATECHNIEK IN HOGER ONDERWIJS

HOGER ONDERWIJS

12.000 10.000 8.000 6.000


4.000

↘

INSTROOM STUDENTEN BÈTATECHNIEK IN HET HOGER ONDERWIJS In landsdeel Noordvleugel is het aantal instromende studenten bètatechniek in het hoger onderwijs de laatste tien jaar doorlopend gestegen. De stijging in het hbo is hierbij minder sterk dan in het wo en kent meer fluctuaties. Sinds 2009/10 heeft het wo meer nieuwe studenten bètatechniek dan het hbo. Landelijk is hier nog geen sprake van. Het aandeel bètatechniek binnen de instromende studenten is in landsdeel Noordvleugel in het hbo licht toegenomen tot 21% en in het wo sterk toegenomen tot 31%. Hiermee bevinden zowel hbo als wo zich onder de landelijke gemiddelden van resp. 22% en 35% en is de doelstelling 4 op de 10 met name op het hbo nog niet behaald. Het aandeel vrouwelijke studenten binnen de instroom in bètatechnische studies is in het landsdeel relatief hoog.

2.000 0

Jaar

03 04

04 05

05 06

hbo

wo

06 07

07 08

08 09

09 10

10 11

11 12

12 13

13 14

14 15

Totaal hbo/wo

AANDEEL BÈTATECHNIEK BINNEN INSTROMENDE STUDENTEN IN HOGER ONDERWIJS

04/05

13/14

14/15

hbo

19%

20%

21%

wo

21%

31%

31%


AANTAL EN LOCATIE CIV’S EN COE’S IN NOORDVLEUGEL

NOORDVLEUGEL

NOORDVLEUGEL

GreenTech PENVOERDER Clusius College DEELNEMENDE MBO-INSTELLINGEN ROC Horizon College

CENTRUM CoE Open Teelten PENVOERDER CAH Vilentum Hogeschool ANDERE PARTICIPERENDE HOGESCHOOL Hogeschool Inholland (Delft), Hogeschool Van Hall Larenstein, HAS Hogeschool

PPS

PPS

Techport MBO ROC Nova College

Creatieve Industrie & ICT Hogeschool van Amsterdam Hogeschool InHolland, Amsterdamse Hogeschool voor de kunsten

CENTRUM

PENVOERDER

PENVOERDER

ANDERE PARTICIPERENDE HOGESCHOLEN

Food & Proces Tech Campus PENVOERDER Regio College Zaanstreek Waterland PPS

PPS

House of Logistics ROC van Amsterdam

PENVOERDER

PENVOERDER

ROC Flevoland, NOVA College

CIVci 2.0 PENVOERDER ROC van Amsterdam PPS

PPS

KennisDC Logistiek Hogeschool van Amsterdam Fontys Hogescholen, NHTV, Hogeschool Rotterdam, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Christelijke Hogeschool Windesheim Zwolle

CENTRUM

DEELNEMENDE MBO-INSTELLINGEN


Centrum voor Gezondheidstechniek Koning Willem I College

CENTRUM

PENVOERDER

Topsectoren Agri&Food Chemie Creatieve industrie

Energie High Tech Systemen en Materialen Life Sciences & Health

Logistiek Tuinbouw & Uitgangsmaterialen Water

5388 Deelkaartjes Mbo-CiV A5.indd 2

Overig Bouw Zorg

Installatie- en procestechniek

Metaal

29-04-15 10:02

AANDEEL VROUWELIJKE STUDENTEN BINNEN TOTAAL AANTAL INSTROMENDE STUDENTEN BÈTATECHNIEK IN HOGER ONDERWIJS

hbo wo

04/05

13/14

14/15

22%

30%

31%

45%

47%

48%

Ucreate Hogeschool Utrecht

PENVOERDER


5388 Deelkaartjes Hbo-CoE A5.indd 2



Overig Toerisme Onderwijs

29-04-15 09:59


NOORDVLEUGEL



↘

WAAR WERKEN TECHNICI IN DE BEROEPSBEVOLKING Van de totale technische beroepsbevolking werkt bijna een kwart (23%; 357.000) in landsdeel Noordvleugel. Daarvan werken er 158.000 (44%) in technische sectoren. De meeste technici in Noordvleugel werken in de bouw; met 39% is dat iets meer dan het landelijk gemiddelde van 36%. Opvallend is dat met name het aandeel van de ICT-sector beduidend hoger ligt dan het landelijk gemiddelde met 19% ten opzichte van 11%.

AANDELEN BEROEPEN IN TECHNISCHE SECTOREN

In aantal beroepen - Noordvleugel

70 60 50 40 30 20 10 0

Sector

TOTAAL

Bouw

Landelijk

Metaal

Landsdeel

Overige industrie

ICT

Chemie

Voeding

Energie & Delfstoffen

– NOORDVLEUGEL | MONITOR TECHNIEKPACT 2015 | PAGINA 69

WERKLOOSHEID EN ONTSTANE VACATURES IN DE TECHNIEK Noordvleugel zorgt voor een stevige bijdrage aan het De aandelen van technische totaal aantal ontstane40 technische vacatures in het sectoren in aantal technische kwartaal van 2014: met 31% is het aandeel relatief beroepen - Noordvleugel. hoog ten opzichte van de andere landsdelen.

ONTSTANE TECHNISCHE VACATURES

Naar opleidingsniveau, 2011-2014 – Noordvleugel

140 120

TECHNISCHE ARBEIDSVRAAG NAAR OPLEIDINGSNIVEAU Voor de lager opgeleiden is er sinds het laatste kwartaal van 2013 een lichte stijging in het aantal ontstane technische vacatures, voor het middelbare en met name het hogere opleidingsniveau is de stijging groter. Daarmee volgt Noordvleugel de landelijke trend voor technische vacatures voor alle opleidingsniveaus. De vraag naar technische arbeid in Noordvleugel is voor een groot deel toe te rekenen aan ICT arbeid. Dit betreft 45% ten opzichte van 33% landelijk gezien.

40 het aantal vacatures dat in de loop van het kwartaal is ontstaan.

100 80 60 40

Kwartaal Jaar

Q1

Q2

Q3

Q4

Q1

2011

Q2

Q3

Q4

Q1

2012

Q2

Q3

Q4

Q1

2013

Q2

Q3

2014

Noordvleugel laag

Noordvleugel middel

Noordvleugel hoog

Totaal laag

Totaal middel

Totaal hoog

Q4



NOORD ↘

Het Landsdeel Noord, bestaande uit de provincies Groningen, Friesland en Drenthe, heeft het Techniekpact regionaal vertaald in een echte doe-agenda met zes prioriteiten in uitvoering. Alle partijen uit het veld - sociale partners, het onderwijs de overheid en de regio - voeren deze acties samen uit. Hiermee wordt op noordelijke schaal een verdere impuls gegeven om van elkaar te leren, verbindingen te leggen, te versnellen en de versterking te zoeken. Dit allemaal met als doel de aantrekkingskracht van de technische sector voor leerlingen en werknemers te vergroten. De doe-agenda van het Techniekpact Noord staat vol met mooie projecten en activiteiten. Meer informatie hierover is te vinden op de landsdeelpagina op www.techniekpact.nl.


INFRASTRUCTUUR 201541 Onderwijsinstellingen: 1.002 basisscholen 70 scholen speciaal (basis)onderwijs 68 voortgezet onderwijs scholen (vmbo-havo-vwo) 6 ROC’s en 2 AOC’s | 3 hogescholen met bètatechniek 1 universiteit Programma’s: Kiezen voor Technologie po: 1 regionaal W&T-netwerk, 644 basisscholen (=60%) met W&T Jet-Net Junior: 1 hub en 4 bedrijven/partners M-Tech: 2 regionale ontwikkelnetwerken en 12 scholen TechNet: 19 kringen Jet-Net: 20 scholen, 3 partners, 13 bedrijfslocaties, 5 wachtlijstscholen, 56 activiteiten 16 Technasia 12 Vakcolleges Techniek Toptechniek in bedrijf: 4 regio’s 10.947 bètatechnische leerbedrijven mbo 4 Centra voor innovatief vakmanschap en 4 Centres of expertise Arbeidsmarkt: 149.000 technisch opgeleiden in beroepsbevolking 154.000 mensen met een technisch beroep 9,4% werkloosheid onder technisch opgeleiden 2.359 ontstane vacatures in laatste kwartaal 2014 0 Servicepunten Techniek

41 De cijfers in de infrastructuurbox bij onderwijsinstellingen en programma’s hebben betrekking op begin 2015, de cijfers bij arbeidsmarkt op het laatste kwartaal van 2014.


NOORD



↘

VOORTGEZET ONDERWIJS – VMBO LEERLINGEN BÈTATECHNIEK IN BASIS- EN KADERBEROEPSGERICHTE LEERWEG Landsdeel Noord kent na een jarenlange daling sinds 2012/13 weer een voorzichtige groei van het aantal leerlingen bètatechniek in vmbo-bb en –kb. Net als landelijk het geval is, maakt vmbo-bb een flinke daling door en en heeft daarmee minder leerlingen bètatechniek dan vmbo-kb. Het aandeel bètatechniek binnen vmbo-bb is de laatste tien jaar gedaald tot 30% en binnen vmbo-kb gestegen tot 29%. Beide aandelen bevinden zich hiermee boven het landelijke aandeel van 27% en zijn respectievelijk gelijk aan en nabij het Techniekpactdoel van 30%. Het aandeel meisjes bevindt zich in landsdeel Noord 1 procentpunt onder het landelijke gemiddelde.

L2-N

NOORD | MONITOR TECHNIEKPACT 2015 | PAGINA 73


AANTAL LEERLINGEN BÈTATECHNIEK IN HET 3E LEERJAAR VMBO-BB/KB

2.500 2.000

04/05

13/14

14/15

Vmbo-bb

33% 29% 30%

Vmbo-kb

27% 28% 29%

Totaal vmbo-bb/kb

30% 28% 29%

1.500 1.000

AANDEEL MEISJES BINNEN 3E LEERJAAR VMBO-BB/KB BÈTATECHNIEK

500 0

Jaar

04 05

05 06

06 07

07 08

08 09

09 10

10 11

bb bètatechniek


kb bètatechniek


11 12

12 13

13 14

14 15


04/05

13/14

14/15

Vmbo-bb

5%

7%

6%

Vmbo-kb

5% 10% 10%

Totaal vmbo-bb/kb

4% 11% 13%

PAGINA 74 | MONITOR TECHNIEKPACT 2015 | NOORD



In landsdeel Noord is het aantal gediplomeerden met een vakkenpakket inclusief natuur- en scheikunde (NaSk) in vmbo-tl in lijn met het landelijke beeld de laatste twee jaar gestegen.


2.500 2.000 1.500 1.000

Het aandeel gediplomeerden met NaSk ligt in vmbo-gl op 38%. In vmbo-tl liep dit aandeel ten opzichte van 2004/05 iets terug tot 43%. Dit is hoger dan het landelijk gemiddelde van 38%. Ook het aandeel meisjes binnen de gediplomeerden in vmbo-gl en –tl met NaSk van 32% ligt in het landsdeel iets boven het landelijke gemiddelde.

500 0

Jaar

04 05

05 06 gl

06 07 tl

07 08

08 09

09 10

totaal gl/tl

↘



04/05 12/13 13/14

04/05 12/13 13/14

Vmbo-gl

29% 39% 38%

Vmbo-gl

35% 31% 32%

Vmbo-tl

44% 41% 43%

Vmbo-tl

27% 34% 32%

Totaal vmbo-gl/tl

42% 41% 42%

Totaal vmbo-gl/tl

28% 34% 32%

10 11

11 12

12 13

13 14


VOORTGEZET ONDERWIJS – HAVO/VWO In landsdeel Noord is het aantal leerlingen met een N-profiel, met name na 2011/12 na enkele jaren van stabilisatie, in zowel havo als vwo gestegen. Het aandeel leerlingen met een N-profiel in het vierde leerjaar nam hierbij, 2004/05 en 2013/14 vergeleken, in de havo aanzienlijk toe van 28% van de leerlingen in het vierde leerjaar tot 46% en in vwo van 51% tot 64%. Met beide aandelen overstijgt landsdeel Noord de landelijke gemiddelden (resp. 43% voor havo en 62% voor vwo) en wordt de 4 op de 10-doelstelling ruim gehaald. Ook de aandelen meisjes binnen de N-profielen zijn in Noord gestegen, in de havo tot 47% en in vwo tot 51%. Beide aandelen liggen 2 procentpunt boven de landelijke aandelen meisjes.



04/05 12/13 13/14

04/05 12/13 13/14

Havo

28% 41% 46%

Havo

35% 45% 47%

Vwo

51% 60% 64%

Vwo

50% 50% 51%

AANTAL LEERLINGEN MET N-PROFIEL IN 4E LEERJAAR HAVO/VWO 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0

Jaar

04 05

05 06 Havo

06 07 Vwo

07 08

08 09

09 10

Totaal havo/vwo

10 11

11 12

12 13

13 14

14 15

L


NOORD



↘

MIDDELBAAR BEROEPSONDERWIJS INSTROOM MBO-LEERLINGEN BÈTATECHNIEK PER NIVEAU In landsdeel Noord is het aantal instromende mbo-leerlingen bètatechniek de laatste jaren teruggelopen en treedt er sinds 2012/13 (excl. entreeopleidingen42) een stabilisering op. Met name de instroom in niveau 2 en in de beroepsbegeleidende leerweg maakt een continue daling door. Dit is in lijn met het landelijke beeld. Het aandeel bètatechniek binnen de instroom in het mbo is in het landsdeel in zowel 2005/06 als 2014/15 27% (excl. entreeopleidingen). Dit is iets lager dan het landelijke gemiddelde van 30%. Het aandeel meisjes binnen de mbo-instroom bètatechniek maakt, alle niveaus tezamen genomen, de laatste tien jaar een geleidelijke stijging door in het landsdeel maar is nog steeds laag.




2005/06

2013/14

2014/15

Niveau 1

39%

19%

25%(57%)43

Niveau 2

35%

31%

30%

Niveau 3

24%

16%

21%

40.000

Niveau 4

21%

26%

28%

30.000

Totaal

27%

25%

27%(28%)43

20.000

AANTAL INSTROMENDE STUDENTEN BÈTATECHNIEK MBO PER NIVEAU 60.000 50.000

10.000 0


2005/06

2013/14

2014/15

2%

5%

5%(40%)43

Niveau 1 Niveau 2

3%

4%

4%

Niveau 3

3%

6%

6%

Niveau 4

7%

14%

15%

Totaal

4%

12%

10% (14%)43


Jaar

05 06

06 07 Niveau 1

07 08

08 09 Niveau 2


09 10

10 11 Niveau 3

11 12

12 13 Niveau 4

13 14

14 15 Eindtotaal



AANTAL INSTROMENDE STUDENTEN BÈTATECHNIEK IN HOGER ONDERWIJS

HOGER ONDERWIJS

3.500 3.000



↘

Passend in het landelijke beeld, kent het aantal instromende studenten bètatechniek in het hoger onderwijs in landsdeel Noord een stijgende lijn. Hierbij blijft de absolute instroom in het hbo doorlopend hoger dan in het wo. Het aandeel instromende studenten bètatechniek is in landsdeel Noord in het hbo en wo (zeer) licht toegenomen tot resp. 17% en 23%. Het hbo bevindt zich hiermee 5 procentpunt en het wo 12 procentpunt onder het landelijke gemiddelde. Het aandeel van de instroom bètatechniek in het hoger onderwijs blijft hiermee in landsdeel Noord achter; ook de 4 op de 10-doelstelling ligt nog ver weg. De aandelen vrouwelijke studenten binnen de instroom bètatechniek liggen met 22% in het hbo en 37% in het wo 2 procentpunt onder de landelijke gemiddelden.

2.500 2.000 1.500 1.000 500 0

Jaar

04 05

05 06 hbo

06 07

07 08 wo

08 09

09 10

10 11

11 12

12 13

13 14

14 15

Totaal hbo/wo


04/05

13/14

14/15

hbo

16%

16%

17%

wo

18%

24%

23%


AANTAL EN LOCATIE CIV’S EN COE’S IN NOORD

NOORD CENTRUM

NOORD

CIV Water Friesland College Nordwin College

CENTRUM

Centre of expertise Water technology NHL hogeschool Van Hall Larenstein

PENVOERDER

PENVOERDER


ANDERE PARTICIPERENDE HOGESCHOOL TOEGEKEND IN 2010

CENTRUM

CIV Energie - Eemsdelta Noorderpoort

Healthy ageing Hanzehogeschool Groningen Van Hall Larenstein, Stenden, NHL Hogeschool Leeuwarden CENTRUM

PENVOERDER

PENVOERDER


Kenniswerkplaats Westerkwartier PENVOERDER AOC Terra PPS

PPS

CENTRUM

Centrum Duurzame Chemische Technologie ROC Drenthe College

Energie Hanzehogeschool Groningen

PENVOERDER

Green PAC Stenden Hogeschool Emmen Christelijke Hogeschool Windesheim Zwolle

PENVOERDER

CENTRUM

PENVOERDER

ANDERE PARTICIPERENDE HOGESCHOOL





Overig Bouw Zorg


Metaal

29-04-15 10:02


hbo wo

04/05

13/14

14/15

16%

20%

22%

35%

39%

37%






29-04-15 09:59


NOORD



↘

WAAR WERKEN TECHNICI IN DE BEROEPSBEVOLKING Van de totale technische beroepsbevolking werkt circa 10% (154.000) in landsdeel Noord. Daarvan werken er 94.000 (61%) in technische sectoren. De meeste technici werken in de bouw; met 35% is dat nagenoeg gelijk aan het landelijk gemiddelde van 36%. Opvallend is dat het aandeel van de ICT-sector met 6% een stuk lager ligt dan het landelijk gemiddelde van 11%.

AANDELEN BEROEPEN IN TECHNISCHE SECTOREN In aantal beroepen - Noord

70 60 50 40 30 20 10 0

Sector

TOTAAL

Bouw

Landelijk

Metaal

Landsdeel

Overige industrie

ICT

Chemie

Voeding


– NOORD | MONITOR TECHNIEKPACT 2015 | PAGINA 81

WERKLOOSHEID EN ONTSTANE VACATURES IN DE TECHNIEK De aandelen van technische De werkloosheid onder technisch opgeleiden is in landsdeel Noordin met 9,4% hoger dan het landelijk gemiddelde van sectoren aantal technische 7,3%. Noord levert een bescheiden bijdrage aan het totaal beroepen - Noord 44 aantal ontstane technische vacatures; met 6% is het relatief laag ten opzichte van de andere landsdelen.

ONTSTANE TECHNISCHE VACATURES Naar opleidingsniveau, 2011-2014 – Noord

140 120 100

TECHNISCHE ARBEIDSVRAAG NAAR OPLEIDINGSNIVEAU Opvallend in landsdeel Noord is dat met name in het lagere en middelbare opleidingsniveau sinds het laatste kwartaal van 2013 het aantal ontstane technische vacatures sterk en bovengemiddeld is gestegen ten opzichte van het landelijk gemiddelde. De vraag naar technische arbeid is vanaf dat moment voor alle opleidingsniveaus gegroeid, waarvan 20% (ten opzichte van 33% landelijk) een vraag naar ICT arbeid betreft.

44 Het aantal vacatures dat in de loop van het kwartaal is ontstaan.

80 60 40

Kwartaal Jaar

Q1

Q2

Q3

Q4

2011

Q1

Q2

Q3

Q4

2012

Q1

Q2

Q3

Q4

Q1

2013

Noord laag

Noord middel

Noord hoog

Totaal laag

Totaal middel

Totaal hoog

Q2

Q3

2014

Q4



OOST ↘

Het landsdeel Oost bestaat uit de provincies Gelderland en Overijssel. Het zet zich in voor de Techniekpactdoelen middels zeven regionale Techniekpacten: Techniekpact Stedendriehoek, Techniekpact Foodvalley, Techniekpact Gelderland, Techniekpact Noord-Veluwe, Techniekpact Achterhoek-De Liemers, Techniekpact Twente en Techniekpact Zwolle. Het landsdeel voert hierbij een actief beleid inzake human capital. De focus ligt op de (technische) sectoren High Tech Systemen en Materialen, Kunststoffen, Chemie, Agrofood en Energie- en milieutechnologie. Informatie over de programma’s en de reeds bepaalde resultaten/successen zijn te vinden op de landsdeelpagina op www.techniekpact.nl.


INFRASTRUCTUUR 201545 Onderwijsinstellingen: Ca. 1.436 basisscholen 144 scholen speciaal (basis)onderwijs 118 voortgezet onderwijs scholen (vmbo-havo-vwo) 9 ROC’s, 3 AOC’s en 2 vakscholen 5 hogescholen met bètatechniek 3 universiteiten Programma’s: Kiezen voor Technologie po: 2 regionale W&T-netwerken, 978 met W&T Jet-Net Junior: 2 hubs en 9 bedrijven/partners M-Tech: 3 regionale ontwikkelnetwerken en 12 scholen TechNet: 25 kringen Jet-Net: 22 scholen, 4 partners, 17 bedrijfslocaties, 27 wachtlijstscholen, 26 activiteiten 15 Technasia 7 Vakcolleges Techniek Toptechniek in bedrijf: 3 regio’s 23.184 bètatechnische leerbedrijven mbo 6 Centra voor innovatief vakmanschap en 5 Centres of expertise Arbeidsmarkt: 291.000 technisch opgeleiden in beroepsbevolking 288.000 mensen met een technisch beroep 7,2% werkloosheid onder technisch opgeleiden 6.287 ontstane vacatures in laatste kwartaal 2014 6 Servicepunten Techniek



OOST



↘

VOORTGEZET ONDERWIJS – VMBO LEERLINGEN BÈTATECHNIEK IN BASIS- EN KADERBEROEPSGERICHTE LEERWEG Landsdeel Oost kent, na een lange periode van dalende instroomaantallen bètatechniek in vmbo-bb en -kb, sinds 2011/12 een voorzichtige groei. Dit komt met name door een lichte groei in vmbo-kb, waar de aantallen in vmbo-bb de laatste tien jaar daalden en sinds 2011/12 stabiliseerden. Deze ontwikkelingen passen binnen de landelijke trends. Het aandeel bètatechniek binnen vmbo-bb is gedaald tot 28% en in vmbo-kb tot 26%; dit correspondeert met het landelijke aandeel en is lager dan het Techniekpactdoel van 30%. Met respectievelijk 5% en 8% zijn de aandelen meisjes binnen bètatechniek in zowel vmbo-bb als –kb in landsdeel Oost verder lager dan landelijk gezien.

L2-O

OOST | MONITOR TECHNIEKPACT 2015 | PAGINA 85



Jaar

04/05

13/14

14/15

Vmbo-bb

34% 28% 28%

Vmbo-kb

28% 27% 26%

Totaal vmbo-bb/kb


04 05

05 06

06 07

07 08

08 09

09 10

10 11

bb bètatechniek


kb bètatechniek


11 12

12 13

13 14

14 15


04/05

13/14

14/15

Vmbo-bb

2%

5%

5%

Vmbo-kb

2%

9%

8%

Totaal vmbo-bb/kb

2%

8%

7%

PAGINA 86 | MONITOR TECHNIEKPACT 2015 | OOST



Landsdeel Oost kent een stijging in het aantal gediplomeerden met een vakkenpakket inclusief Natuur- en Scheikunde (NaSk) in vmbo-tl na 2011/12. Dit past in de landelijke trend. Het aandeel gediplomeerden met NaSk binnen vmbo-gl ligt op 39% en is in vmbo-tl gedaald tot 37%. Ook de aandelen NaSk binnen de gediplomeerden liggen in landsdeel Oost rond het landelijke gemiddelde van 38% en benaderen de 4 op de 10-doelstelling. De aandelen meisjes binnen de gediplomeerden met NaSk liggen met resp. 28% en 30% in vmbo-gl en –tl rond de landelijke gemiddelden.


4.500 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0

Jaar

04 05

05 06 gl

06 07 tl

07 08

08 09

09 10

10 11

totaal gl/tl

↘



04/05 12/13 13/14

04/05 12/13 13/14

Vmbo-gl

37% 35% 39%

Vmbo-gl

33% 29% 28%

Vmbo-tl

40% 37% 37%

Vmbo-tl

29% 31% 30%

Totaal vmbo-gl/tl

40% 37% 38%

Totaal vmbo-gl/tl

30% 31% 30%

11 12

12 13

13 14





04/05 12/13 13/14

04/05 12/13 13/14

Havo

29% 41% 43%

Havo

35% 45% 47%

Vwo

53% 61% 63%

Vwo

47% 49% 52%

AANTAL LEERLINGEN MET N-PROFIEL IN 4E LEERJAAR HAVO/VWO

HAVO/VWO LEERLINGEN MET N-PROFIEL In landsdeel Oost is het aantal leerlingen met een N-profiel in zowel havo als vwo gestegen. Hierbij is de stijging bij de havo iets krachtiger dan bij het vwo en ligt het aantal leerlingen met een N-profiel na 2012/13 hoger dan op het vwo. Het aandeel leerlingen met een N-profiel is in de havo sterk toegenomen tot 43% en in vwo tot 63%. Hiermee bevindt landsdeel Oost zich rond de landelijke gemiddelden en wordt voldaan aan de 4 op de 10-doelstelling. De aandelen meisjes binnen de N-profielen zijn in zowel havo als vwo toegenomen tot resp. 47% en 52% en overstijgen hiermee het landelijke gemiddelde.

12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0

Jaar

04 05

05 06 Havo

06 07 Vwo

07 08

08 09

09 10

Totaal havo/vwo

10 11

11 12

12 13

13 14

14 15

L


OOST



↘

MIDDELBAAR BEROEPSONDERWIJS INSTROOM MBO-LEERLINGEN BÈTATECHNIEK PER NIVEAU In landsdeel Oost is het aantal leerlingen mbo bètatechniek sinds 2010/11 sterk gedaald. Deze daling is, zoals ook landelijk het geval is, met name terug te zien in niveau 2 en in de beroepsbegeleidende leerweg. Het aandeel bètatechniek binnen de mbo instroom is in landsdeel Oost in 2014/15 29% (excl. entreeopleidingen46). Dit is iets lager dan het landelijke gemiddelde van 30%. Het aandeel meisjes binnen de instroom mbo bètatechniek maakt, alles niveaus tezamen genomen, de laatste tien jaar een geleidelijke stijging door in het landsdeel. Deze percentages zijn niettemin iets lager dan de landelijke gemiddelden.




2005/06

2013/14

2014/15

Niveau 1

47%

53%

50%(60%)47

Niveau 2

37%

36%

36%

Niveau 3

21%

15%

21%

8.000

Niveau 4

33%

36%

30%

6.000

Totaal

32%

31%

29%(31%)47


4.000 2.000 0


2005/06

2013/14

2014/15

Niveau 1

6%

4%

4%(34%)47

Niveau 2

4%

6%

5%

Niveau 3

4%

4%

5%

Niveau 4

18%

23%

23%

Totaal

9%

14%

14%(16%)47


Jaar

05 06

06 07 Niveau 1

07 08

08 09 Niveau 2


09 10

10 11 Niveau 3

11 12

12 13 Niveau 4

13 14

14 15 Eindtotaal




HOGER ONDERWIJS



↘

In landsdeel Oost stijgt de instroom bètatechnische studenten in zowel hbo als wo doorlopend. Het aantal nieuwe studenten bètatechniek in het hbo ligt hierbij, zoals ook landelijk het geval is, hoger dan in het wo. Het aandeel bètatechniek binnen de nieuwe studenten is in het hbo toegenomen tot 21% en in het wo tot 46%. Hiermee ligt het hbo 1 procentpunt lager dan het landelijk gemiddelde en onder de 4 op de 10-doelstelling. Het wo daarentegen overstijgt het landelijke aandeel van 35% ruim. Het wo beantwoordt in landsdeel Oost ruim en behaalt daarmee de 4 op de 10-doelstelling. Ook het aandeel vrouwelijke studenten binnen de bètatechniek is in het landsdeel met 42% hoger dan landelijk. In het hbo blijven de vrouwelijke studenten binnen de bètatechniek achter met een aandeel van 23%.

9.000 8.000 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0

Jaar

04 05

05 06 hbo

06 07

07 08 wo

08 09

09 10

10 11

11 12

12 13

13 14

14 15

Totaal hbo/wo


04/05

13/14

14/15

hbo

18%

20%

21%

wo

38%

45%

46%


AANTAL EN LOCATIE CIV’S EN COE’S IN OOST PPS

TechYourFuture, het CoE TechniekOnderwijs Saxion Hogescholen Hogeschool Edith Stein, Christelijke Hogeschool Windesheim Zwolle

RTC2020 Alfa-college

CENTRUM

PENVOERDER

PENVOERDER


CENTRUM

Polymeren, Coatings en Composieten Deltion College

TechForFuture, het CoE High Tech Systemen en Materialen (HTSM) Oost Saxion Hogescholen ANDERE PARTICIPERENDE HOGESCHOOL Christelijke Hogeschool Windesheim Zwolle CENTRUM

PENVOERDER

TechWise Twente PENVOERDER ROC van Twente

PENVOERDER

CENTRUM

OOST

centrum CIV Agri&Food penvoerder Aeres groep Landelijk Centrum met meeting points

CENTRUM

CIVON Graafschap College

PENVOERDER

CENTRUM

IJ5Lab Rijn IJssel

PENVOERDER

DEELNEMENDE MBO-INSTELLING

de Leijgraaf

OOST

CoE Agro Dier van Hall Larenstein Hogeschool InHolland, CAH Vilentum, HAS Hogeschool, Stoas Vilentum

CENTRUM

PENVOERDER


Centre for Biobased Economy PENVOERDER Wageningen University ANDERE PARTICIPERENDE HOGESCHOLEN Van Hall Larenstein, HAS Hogeschool, CAH Dronten, InHolland, CoE BBE, Hogeschool Arnhem Nijmegen (BioCentre), CENTRUM

CENTRUM

SEECE Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

PENVOERDER





Overig Bouw Zorg


Metaal

29-04-15 10:03


hbo wo

04/05

13/14

14/15

15%

25%

23%

34%

43%

42%






29-04-15 10:00


OOST



↘

WAAR WERKEN TECHNICI IN DE BEROEPSBEVOLKING Van de totale technische beroepsbevolking werkt 19% (288.000) in landsdeel Oost. Daarvan werken er 171.000 (59%) in technische sectoren. De meeste technici in landsdeel Oost werken in de bouw. Net als het landelijk gemiddelde is dat 36%. Daarnaast werken er met een aandeel van 23% relatief veel mensen in de metaalindustrie.

AANDELEN BEROEPEN IN TECHNISCHE SECTOREN In aantal beroepen - Oost

70 60 50 40 30 20 10 0

Sector

TOTAAL

Bouw

Landelijk

Metaal

Landsdeel

Overige industrie

ICT

Chemie

Voeding


– OOST | MONITOR TECHNIEKPACT 2015 | PAGINA 93

WERKLOOSHEID EN ONTSTANE VACATURES De werkloosheid onder technisch opgeleiden is in landsdeel De aandelen van technische Oost met 7,2% nagenoeg gelijk aan het landelijk gemidsectoren in aantal technische delde van 7,3%. Oost zorgt met 17% voor een evenwichtige beroepen Oost bijdrage- aan het totaal aantal ontstane technische vacatures.48

TECHNISCHE ARBEIDSVRAAG NAAR OPLEIDINGSNIVEAU Sinds het laatste kwartaal van 2013 en met name in de laatste twee kwartalen van 2014 is er een stijgende lijn in het aantal ontstane vacatures, voor zowel het lagere, middelbare als het hoger opleidingsniveau. In het vierde kwartaal van 2014 komt de trend voor technische vacatures voor lagere en middelbare opleidingen ongeveer uit op het landelijk gemiddelde. De technische vacatures voor het hogere opleidingsniveau laten een grotere stijging zien. De vraag naar technische arbeid in Oost is voor 26% toe te rekenen aan ICT arbeid, ten opzichte van 33% landelijk gezien.


ONTSTANE TECHNISCHE VACATURES Naar opleidingsniveau, 2011-2014 – Oost

140 120 100 80 60 40

Kwartaal Jaar

Q1

Q2

Q3

Q4

2011

Q1

Q2

Q3

Q4

2012

Q1

Q2

Q3

Q4

Q1

2013

Oost laag

Oost middel

Oost hoog

Totaal laag

Totaal middel

Totaal hoog

Q2

Q3

2014

Q4



ZUIDOOST ↘

De Human Capital Agenda Brainport 2020 vormt de basis voor het regionaal Techniekpact van het landsdeel Zuidoost, bestaande uit de provincies Noord-Brabant en Limburg. De ambitie van Brainport 2020 is te behoren tot de top 3 van Europa en de top 10 in de wereld. Brainport 2020 bestaat uit de Brabantse triple helix regio’s Midpoint Brabant, Brainport regio Eindhoven, AgriFood Capital, de Limburgse regio’s Noord-Limburg, Keyport 2020 en Limburg Economic Development en de provincies Noord-Brabant en Limburg. Naast de 3 actielijnen vanuit het Techniekpact is ook het delen van arbeidsmarktinformatie als prioriteit vastgesteld. Focus binnen al deze lijnen ligt op het stimuleren en verbreden van bovenregionale activiteiten voor voldoende technisch en ondernemend talent. Informatie over de programma’s en de reeds bepaalde resultaten en successen zijn te vinden op de landsdeelpagina op www.techniekpact.nl.


INFRASTRUCTUUR 201549 Onderwijsinstellingen: Ca. 984 basisscholen 115 scholen speciaal (basis)onderwijs 108 voortgezet onderwijs scholen (vmbo-havo-vwo) 9 ROC’s, 2 AOC en 1 vakschool 4 hogescholen met bètatechniek 3 universiteiten Programma’s: Kiezen voor Technologie po: 1 regionaal W&T-netwerk, 823 basisscholenmet W&T Jet-Net Junior: 1 hub en 11 bedrijven/partners M-Tech: 4 regionale ontwikkelnetwerken en 21 scholen TechNet: 35 kringen Jet-Net: 42 scholen, 9 partners, 29 bedrijfslocaties, 14 wachtlijstscholen, 170 activiteiten 16 Technasia 4 Vakcolleges Techniek Toptechniek in bedrijf: 4 regio’s 19.064 bètatechnische leerbedrijven mbo 7 Centra voor innovatief vakmanschap en 6 Centres of expertise Arbeidsmarkt: 277.000 technisch opgeleiden in beroepsbevolking 284.000 mensen met een technisch beroep 6,9% werkloosheid onder technisch opgeleiden 6.093 ontstane vacatures in laatste kwartaal 2014 1 Servicepunt Techniek



ZUIDOOST



↘

VOORTGEZET ONDERWIJS – VMBO LEERLINGEN BÈTATECHNIEK IN BASIS- EN KADERBEROEPSGERICHTE LEERWEG Na een jarenlange daling van het aantal leerlingen bètatechniek in vmbo-bb en –kb, is na 2012/13 in landsdeel Zuidoost weer een lichte stijging te zien. Passend in de landelijke trend, is met name het aantal leerlingen in vmbo-bb sterk gedaald en maakt vmbo-kb de laatste jaren een lichte groei door. Het aandeel bètatechniek binnen vmbo-bb en –kb bevindt zich in landsdeel Zuidoost met 29% net boven het landelijk gemiddelde van 27%. Het behalen van het Techniekpactdoel van 30% is daarmee dichtbij. Ook de aandelen meisjes binnen de bètatechniek van resp. 9% en 16% in vmbo-bb en –kb liggen voor het landsdeel boven de landelijke gemiddelden.

L2-ZO

ZUIDOOST | MONITOR TECHNIEKPACT 2015 | PAGINA 97



Jaar

04/05

13/14

14/15

Vmbo-bb

35% 29% 29%

Vmbo-kb

27% 29% 29%

Totaal vmbo-bb/kb


04 05

05 06

06 07

07 08

08 09

09 10

10 11

bb bètatechniek


kb bètatechniek


11 12

12 13

13 14

14 15


04/05

13/14

14/15

Vmbo-bb

3%

8%

9%

Vmbo-kb

6% 14% 16%

Totaal vmbo-bb/kb

4% 12% 13%

PAGINA 98 | MONITOR TECHNIEKPACT 2015 | ZUIDOOST


GEDIPLOMEERDEN MET EEN NATUUR- EN SCHEIKUNDEPAKKET IN DE GEMENGDE EN THEORETISCHE LEERWEG In lijn met de landelijke trend, is in landsdeel Zuidoost het aantal gediplomeerden met een vakkenpakket inclusief natuur- en scheikunde (NaSk) in vmbo–tl na 2011/12 weer stijgend. Het aandeel gediplomeerden met NaSk is in vmbo-gl 34% en in vmbo-tl gestegen tot 40%. Hiermee ligt het aandeel NaSk voor vmbo-tl voor het landsdeel boven het landelijke gemiddelde van 38%. In vmbo-tl wordt de doelstelling 4 op de 10 behaald. Het aandeel meisjes binnen gediplomeerden met NaSk heeft in beide leerwegen een positieve ontwikkeling doorgemaakt. In vmbo-gl steeg het tot 23% en in vmbo-tl tot 33%.


4.500 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0

Jaar

04 05

05 06 gl

06 07 tl

07 08

08 09

09 10

10 11

totaal gl/tl

↘



04/05 12/13 13/14

04/05 12/13 13/14

Vmbo-gl

38% 31% 34%

Vmbo-gl

20% 23% 23%

Vmbo-tl

39% 37% 40%

Vmbo-tl

27% 29% 33%

Totaal vmbo-gl/tl

38% 36% 39%

Totaal vmbo-gl/tl

26% 28% 31%

11 12

12 13

13 14



HAVO/VWO LEERLINGEN MET N-PROFIEL In landsdeel Zuidoost maakt het aantal leerlingen met een N-profiel in het vwo sinds 2011/12 een zeer geleidelijke stijging door. Ook in de havo stijgt sinds dat jaar het aantal leerlingen met een N-profiel weer licht, iets sterker dan in het vwo. Het aandeel van de leerlingen met een N-profiel is in zowel havo als vwo flink gegroeid tot resp. 44% en 64%. Hiermee liggen de aandelen voor havo en vwo iets hoger dan het landelijk gemiddelde; de doelstelling 4 op de 10 is ruimschoots geborgd. Met een aandeel meisjes binnen de N-profielen van 45% op de havo en 47% op het vwo bevindt landsdeel Zuidoost zich resp. gelijk aan en iets onder het landelijk gemiddelde.



04/05 12/13 13/14

04/05 12/13 13/14

Havo

32% 42% 44%

Havo

35% 44% 45%

Vwo

54% 61% 64%

Vwo

46% 49% 47%

AANTAL LEERLINGEN MET N-PROFIEL IN 4E LEERJAAR HAVO/VWO 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0

Jaar

04 05

05 06 Havo

06 07 Vwo

07 08

08 09

09 10

Totaal havo/vwo

10 11

11 12

12 13

13 14

14 15

L


ZUIDOOST



↘

MIDDELBAAR BEROEPSONDERWIJS INSTROOM MBO-LEERLINGEN BÈTATECHNIEK PER NIVEAU In landsdeel Zuidoost vertoont de instroom bètatechniek in het mbo, met uitzondering van een piek in 2010/11, een dalende lijn. Deze piek uitgezonderd, daalt met name de instroom in niveau 2 en in de beroepsbegeleidende leerweg. Deze daling is in lijn met het landelijke beeld. Het aandeel van de instroom mbo bètatechniek is in het landsdeel in zowel 2005/06 als 2014/15 30% (excl. entreeopleidingen50). Dit aandeel van 30% komt overeen met het landelijke gemiddelde. Het aandeel meisjes binnen de instroom mbo bètatechniek maakt, alles niveaus tezamen genomen, de laatste tien jaar een geleidelijke stijging door in het landsdeel maar is nog steeds laag.




2005/06

2013/14

2014/15

Niveau 1

37%

48%

30%(47%)51

Niveau 2

37%

39%

36%

Niveau 3

24%

22%

26%

8.000

Niveau 4

26%

22%

28%

6.000

Totaal

30%

27%

30%(31%)51


4.000 2.000 0


2005/06

2013/14

2014/15

Niveau 1

10%

23%

25%(36%)51

Niveau 2

3%

5%

7%

Niveau 3

3%

7%

6%

Niveau 4

20%

25%

23%

Totaal

11%

14%

15%(16%)51


Jaar

05 06

06 07 Niveau 1

07 08

08 09 Niveau 2


09 10

10 11 Niveau 3

11 12

12 13 Niveau 4

13 14

14 15 Eindtotaal




HOGER ONDERWIJS



↘

Het aantal instromende studenten bètatechniek in landsdeel Zuidoost maakt in zowel hbo als wo continu een stijging door. Het aantal bètatechniekstudenten is hierbij in het hbo nog altijd het grootst. Het aandeel bètatechniek binnen de instromende studenten is in het hbo toegenomen tot 25%, hetgeen hoger ligt dan de landelijke 22%. In het wo daarentegen ligt het aandeel bètatechniek binnen de instromende studenten met 33% lager dan het landelijke 35%. Met name in het hbo is dit lager dan de 4 op de 10-doelstelling. Het aandeel vrouwelijke studenten binnen de bètatechniek is in zowel hbo als wo de laatste tien jaar sterk gestegen in landsdeel Zuidoost. Echter, met een aandeel van 22% vrouwelijke studenten binnen de bètatechniek in het hbo en 30% in het wo ligt dit nog onder de landelijke gemiddelden van resp. 24% en 39%.

9.000 8.000 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0

Jaar

04 05

05 06 hbo

06 07

07 08 wo

08 09

09 10

10 11

11 12

12 13

13 14

14 15

Totaal hbo/wo


04/05

13/14

14/15

hbo

21%

23%

25%

wo

25%

32%

33%


AANTAL EN LOCATIE CIV’S EN COE’S IN ZUIDOOST CENTRUM

CENTRUM

MBO Automotive Centrum ROC Ter Aa

Stoas Vilentum, Hogeschool Inholland, CAH Vilentum, Van Hall Larenstein, ANDERE PARTICIPERENDE HOGESCHOOL


Summa College, Gilde Opleidingen

PPS

CoE Greenports HAS Hogeschool

PENVOERDER

PENVOERDER

PPS Aerospace ROC Tilburg

CENTRUM

PENVOERDER

CoE Food HAS Hogeschool

PENVOERDER

CAH Vilentum, Van Hall Larenstein, Stoas Vilentum, Hogeschool Inholland

ANDERE PARTICIPERENDE HOGESCHOLEN PPS

System Integrator ROC Summa College

PENVOERDER

CENTRUM

ZUIDOOST

Teclab Summa College

PENVOERDER

Centrum voor Restauratietechniek SintLucas DEELNEMENDE MBO-INSTELLINGEN ROC Twente PPS

CENTRUM

Automotive Centre of expertise Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Fontys

PENVOERDER

ANDERE PARTICIPERENDE HOGESCHOOL TOEGEKEND IN 2010

PENVOERDER

CENTRUM

ZUIDOOST

CoE High Tech Systems & Materials Fontys Hogescholen

PENVOERDER

Zorgtechniek Limburg PENVOERDER Arcus College DEELNEMENDE MBO-INSTELLINGEN Leeuwenborgh Opleidingen, Gilde Opleidingen CENTRUM


Chemelot Innovation and Learning Labs PENVOERDER Leeuwenborgh Opleidingen DEELNEMENDE MBO-INSTELLING Arcus College CENTRUM




Overig Bouw Zorg


Metaal

29-04-15 10:03


hbo wo

04/05

13/14

14/15

12%

20%

22%

15%

29%

30%

CENTRUM

Innovatieve Zorg en Technologie Hogeschool Zuyd Fontys Hogescholen

PENVOERDER

ANDERE PARTICIPERENDE HOGESCHOOL

CENTRUM

Chemelot Innovation and Learning Labs Hogeschool Zuyd TOEGEKEND IN 2010

PENVOERDER






29-04-15 10:00


ZUIDOOST



↘

WAAR WERKEN TECHNICI IN DE BEROEPSBEVOLKING Van de totale technische beroepsbevolking werkt 18% (284.000) in landsdeel Zuidoost. Daarvan werken er 178.000 (62%) in technische sectoren. De meeste technici in landsdeel Zuidoost werken in de bouw; met 28% is dat minder dan het landelijk gemiddelde van 36%. De bouw wordt hierbij gevolgd door de metaal met 27%, dat meer is dan het landelijk gemiddelde van 20%.

AANDELEN BEROEPEN IN TECHNISCHE SECTOREN In aantal beroepen - Zuidoost

70 60 50 40 30 20 10 0

Sector

TOTAAL

Bouw

Landelijk

Metaal

Landsdeel

Overige industrie

ICT

Chemie

Voeding


– ZUIDOOST | MONITOR TECHNIEKPACT 2015 | PAGINA 105

WERKLOOSHEID EN ONTSTANE VACATURES De werkloosheid onder technisch opgeleiden is in landsdeel De aandelen van technische Zuidoost met 6,9% iets lager dan het landelijk gemiddelde sectoren in aantal technische van 7,3%. Zuidoost zorgt met een aandeel van 16% voor beroepen - Zuidoost een evenwichtige bijdrage aan het totaal aantal ontstane technische vacatures.52

TECHNISCHE ARBEIDSVRAAG NAAR OPLEIDINGSNIVEAU Sinds het laatste kwartaal van 2013 is er een stijging in het aantal ontstane technische vacatures, voor zowel het lagere, middelbare als het hoger opleidingsniveau. Opvallend is dat het aandeel technische vacatures voor lager opgeleiden hoger ligt dan landelijk gemiddeld. Opvallend is ook dat de trend, daar waar het landelijk stabiliseert, vanaf het tweede kwartaal in 2014 neerwaarts gaat voor technische vacatures voor lagere opleidingsniveaus. In het vierde kwartaal van 2014 komt de trend voor de vacatures voor lagere en middelbare opleidingen iets hoger uit dan het landelijk gemiddelde; voor het hogere opleidingsniveau is dit nagenoeg gelijk. De vraag naar technische arbeid in Zuidoost is voor 29% toe te rekenen aan ICT arbeid, ten opzichte van 33% landelijk gezien.


ONTSTANE TECHNISCHE VACATURES Naar opleidingsniveau, 2011-2014 – Zuidoost

140 120 100 80 60 40

Kwartaal Jaar

Q1

Q2

Q3

Q4

2011

Q1

Q2

Q3

Q4

Q1

2012

Q2

Q3

Q4

Q1

2013

Zuidoost laag

Zuidoost middel

Zuidoost hoog

Totaal laag

Totaal middel

Totaal hoog

Q2

Q3

2014

Q4



ZUIDWEST ↘

In het landsdeel Zuidwest werken Rotterdam-Rijnmond, Drechtsteden, West-Brabant, Haaglanden, Holland Rijnland, Zeeland en Midden-Holland samen aan de ambities van het Techniekpact. De zeven deelregio’s hebben hun bestaande Techniek-, Human Capital- en Economische Agenda’s verbonden. Er wordt op constructieve wijze samengewerkt door bedrijfsleven, onderwijs en overheden aan toekomstbestendig en aantrekkelijk technisch onderwijs dat aansluit bij de vraag van de regionale arbeidsmarkt. Daarnaast wordt in het landsdeel hard gewerkt om W&T in de basisscholen en pabo structureel in te bedden en aandacht voor technologie in de hele onderwijskolom te verankeren. Informatie over de programma’s en de reeds bepaalde resultaten en successen zijn te vinden op de landsdeelpagina op www.techniekpact.nl.


INFRASTRUCTUUR 201553 Onderwijsinstellingen: Ca. 1.596 basisscholen 181 scholen speciaal (basis)onderwijs 179 voortgezet onderwijs scholen (vmbo-havo-vwo) 8 ROC’s, 3 AOC en 2 vakscholen 6 hogescholen met bètatechniek 3 universiteiten Programma’s: Kiezen voor Technologie po: 2 regionale W&T-netwerken, 930 basisscholenmet W&T Jet-Net Junior: 1 hub en 4 bedrijven/partners M-Tech: 7 regionale ontwikkelnetwerken en 37 scholen TechNet: 40 kringen Jet-Net: 53 scholen, 20 partners, 31 bedrijfslocaties, 26 wachtlijstscholen, 192 activiteiten 24 Technasia 19 Vakcolleges Techniek Toptechniek in bedrijf: 7 regio’s 27.136 bètatechnische leerbedrijven mbo 12 Centra voor innovatief vakmanschap en 5 Centres of expertise Arbeidsmarkt: 425.000 technisch opgeleiden in beroepsbevolking 419.000 mensen met een technisch beroep 7,5% werkloosheid onder technisch opgeleiden 9.565 ontstane vacatures in laatste kwartaal 2014 2 Servicepunten Techniek



ZUIDWEST



↘

VOORTGEZET ONDERWIJS – VMBO LEERLINGEN BÈTATECHNIEK IN BASIS- EN KADERBEROEPSGERICHTE LEERWEG In landsdeel Zuidwest is het aantal leerlingen bètatechniek in vmbo-bb en –kb de laatste jaren gedaald, om na 2012/13 eerst licht te stijgen en vervolgens te stabiliseren. Met name het aantal leerlingen bètatechniek in vmbo-bb is, zoals ook in de rest van Nederland, de laatste tien jaar gedaald en daarna gestabiliseerd. Het aandeel bètatechniek is binnen vmbo-bb gedaald tot 26% en binnen vmbo-kb gestegen tot 26%. Hiermee liggen de aandelen voor beide leerwegen 1 procentpunt onder het landelijke aandeel en daarmee is er groei nodig tot het Techniekpactdoel van 30% in 2015/16. Ook de aandelen meisjes binnen de bètatechniek liggen met resp. 6% en 8% in vmbo-bb en –kb onder de landelijke gemiddelden.

L2-ZW

ZUIDWEST | MONITOR TECHNIEKPACT 2015 | PAGINA 109


AANTAL LEERLINGEN BÈTATECHNIEK IN HET 3E LEERJAAR VMBO-BB/KB 6.000 5.000 4.000

04/05

13/14

14/15

Vmbo-bb

30% 28% 26%

Vmbo-kb

24% 25% 26%

Totaal vmbo-bb/kb

27% 26% 26%

3.000 2.000

AANDEEL MEISJES BINNEN 3E LEERJAAR VMBO-BB/KB BÈTATECHNIEK

1.000 0

Jaar

04 05

05 06

06 07

07 08

08 09

09 10

10 11

bb bètatechniek


kb bètatechniek


11 12

12 13

13 14

14 15


04/05

13/14

14/15

Vmbo-bb

3%

5%

6%

Vmbo-kb

7%

8%

8%

Totaal vmbo-bb/kb

4%

7%

7%

PAGINA 110 | MONITOR TECHNIEKPACT 2015 | ZUIDWEST


GEDIPLOMEERDEN MET EEN NATUUR- EN SCHEIKUNDEPAKKET IN DE GEMENGDE EN THEORETISCHE LEERWEG In landsdeel Zuidwest is het aantal gediplomeerden met een vakkenpakket inclusief natuur- en scheikunde (NaSk) in vmbo-tl na 2011/12 gestegen. Dit past in de landelijke trend. Het aandeel gediplomeerden met NaSk is in vmbo-gl 33%. In vmbo-tl is het aandeel, in lijn met het landelijke beeld, gestegen tot 38%. Ook het aandeel meisjes binnen gediplomeerden met NaSk ligt bij vmbo-tl met 31% op het landelijke gemiddelde.


6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0

Jaar

04 05

05 06 gl

06 07 tl

07 08

08 09

09 10

10 11

totaal gl/tl

↘



04/05 12/13 13/14

04/05 12/13 13/14

Vmbo-gl

31% 33% 33%

Vmbo-gl

29% 26% 23%

Vmbo-tl

37% 35% 38%

Vmbo-tl

28% 29% 31%

Totaal vmbo-gl/tl

37% 35% 28%

Totaal vmbo-gl/tl

29% 28% 30%

11 12

12 13

13 14




HAVO/VWO LEERLINGEN MET N-PROFIEL Het aantal leerlingen met een N-profiel is in landsdeel Zuidwest in het vwo zeer licht gestegen na 2011/12. Ook in de havo stijgen de aantallen na 2011/12. Het aandeel leerlingen in de N-profielen is in de havo toegenomen naar 43% en in het vwo tot 62%. Beide percentages liggen voor het landsdeel precies op de landelijke gemiddelden. Hiermee wordt de 4 op de 10-doelstelling ruim gehaald Met een aandeel meisjes binnen het N-profiel in havo en vwo van resp. 44% en 48% zit landsdeel Zuidwest 1 procentpunt lager dan de landelijke aandelen.


04/05 12/13 13/14

04/05 12/13 13/14

Havo

29% 39% 43%

Havo

34% 44% 44%

Vwo

51% 60% 62%

Vwo

46% 49% 48%

AANTAL LEERLINGEN MET N-PROFIEL IN 4E LEERJAAR HAVO/VWO 15.000 10.000 5.000 0

Jaar

04 05

05 06 Havo

06 07 Vwo

07 08

08 09

09 10

Totaal havo/vwo

10 11

11 12

12 13

13 14

14 15


ZUIDWEST



↘

MIDDELBAAR BEROEPSONDERWIJS INSTROOM MBO-LEERLINGEN BÈTATECHNIEK PER NIVEAU Het totaal aantal instromende mbo-leerlingen bètatechniek is in landsdeel Zuidwest de laatste jaren afgenomen. In lijn met het landelijke beeld, is met name de instroom in niveau 2 en de beroepsbegeleidende leerweg gedaald. Het aandeel bètatechniek binnen de instroom mbo is in landsdeel Zuidwest licht gestegen van 31% in 2005/06 naar 33% in 2014/15 (excl. entreeopleidingen54). Deze 33% ligt voor het landsdeel hoger dan het landelijke gemiddelde van 30% (excl. entreeopleidingen). Het aandeel meisjes binnen de mbo-instroom bètatechniek maakt, alle niveaus tezamen genomen, de laatste tien jaar een stijging door in het landsdeel maar blijft laag.




2005/06

2013/14

2014/15

Niveau 1

34%

28%

35%(29%)55

Niveau 2

38%

37%

37%

Niveau 3

20%

18%

24%

Niveau 4

31%

36%

36%

Totaal

31%

32%

33%(31%)55

AANTAL INSTROMENDE STUDENTEN BÈTATECHNIEK MBO PER NIVEAU 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0


2005/06

2013/14

2014/15

3%

2%

1%(36%)55

Niveau 1 Niveau 2

7%

4%

4%

Niveau 3

5%

7%

8%

Niveau 4

15%

21%

24%

Totaal

9%


13% 15% (16%)55

Jaar

05 06

06 07 Niveau 1

07 08

08 09 Niveau 2


09 10

10 11 Niveau 3

11 12

12 13 Niveau 4

13 14

14 15 Eindtotaal



HOGER ONDERWIJS



↘

In landsdeel Zuidwest neemt het aantal instromende studenten bètatechniek de laatste jaren doorlopend toe. Het aantal nieuwe bètatechnische studenten stijgt hierbij sterker aan het wo dan aan het hbo en ligt in 2013/14 hoger dan aan het wo dan aan het hbo. Het aandeel bètatechniek binnen de instroom is in het hbo toegenomen tot 22% (gelijk aan het landelijke aandeel) en in het wo tot 41% (hoger dan het landelijke aandeel van 35%). Waar het wo in landsdeel Zuidwest hiermee voldoet aan de 4 op de 10-doelstelling, heeft het hbo hierin nog een flinke weg te gaan. Het aandeel vrouwelijke studenten binnen de instroom bètatechniek is in het landsdeel in het hbo gestegen tot 24% en in het wo tot 34%. Voor het hbo is dit gelijk aan en voor het wo lager dan het landelijk gemiddelde van 39%.

AANTAL INSTROMENDE STUDENTEN BÈTATECHNIEK IN HOGER ONDERWIJS 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0

Jaar

04 05

05 06 hbo

06 07

07 08 wo

08 09

09 10

10 11

11 12

12 13

13 14

14 15

Totaal hbo/wo


04/05

13/14

14/15

hbo

17%

21%

22%

wo

32%

38%

41%


AANTAL EN LOCATIE CIV’S EN COE’S IN ZUIDWEST

ZUIDWEST

CENTRUM

ZUIDWEST

Maritieme Techniek STC-Group Da Vinci College

PENVOERDER


CENTRUM

CIVOM Zadkine

PENVOERDER

DEELNEMENDE MBO-INSTELLING

CENTRUM

LiS Academy en LiS Engineering Leidse Instrumentmakersschool

Albeda College

Masterplan MEI Zuid-Holland Zadkine DEELNEMENDE MBO-INSTELLINGEN ID College, ROC Leiden, ROC Da Vinci College, ROC Mondriaan, ROC Albeda College PPS

PENVOERDER

PENVOERDER

High Tech Centre Delft ROC Mondriaan DEELNEMENDE MBO-INSTELLINGEN Wellant College PPS

PENVOERDER

PPS

De Logisticus van de toekomst! PENVOERDER STC-Group CENTRUM

PPS

CIV Tuinbouw & Uitgangsmaterialen Lentiz onderwijsgroep MEETING POINTS: Aalsmeer, Barendrecht, Bleiswijk, Breda, Hoorn, Venlo, Westland en Zwolle

CENTRUM

VMT

PENVOERDER

CENTRUM

CIV Maintenance en procestechniek Rijnmond STC-Group Albeda College, Zadkine

Hogeschool Rotterdam, Van Hall Larenstein

CIV Passie voor Biobased ROC West-Brabant

CENTRUM

Zorgboulevard Roosendaal ROC West-Brabant DEELNEMENDE MBO-INSTELLING Da Vinci College PENVOERDER




Overig Bouw Zorg


Metaal

29-04-15 10:03


wo

04/05

13/14

14/15

15%

21%

24%

24%

33%

34%

Deltatechnologie HZUAS


PPS


hbo

RDM Centre of Expertise Hogeschool Rotterdam

PENVOERDER

Da Vinci College

PENVOERDER

PENVOERDER

Chemie Creatieve industrie

CENTRUM

PENVOERDER

CIV Energie Da Vinci College

PENVOERDER

Topsectoren Agri&Food

Generade Hogeschool Leiden

PENVOERDER

PENVOERDER

CENTRUM

CENTRUM

CENTRUM

Toerisme, Leisure en hospitality NHTV Breda

CoE Biobased Economy Avans Hogeschool

PENVOERDER

CENTRUM


PENVOERDER

Stenden Hogeschool, HZUAS




Avans Hogeschool en HZUAS




29-04-15 10:01


ZUIDWEST



↘

WAAR WERKEN TECHNICI IN DE BEROEPSBEVOLKING Van de totale technische beroepsbevolking werkt circa 27% (419.000) in landsdeel Zuidwest. Daarvan werken er 223.000 (53%) in technische sectoren. De meeste technici in landsdeel Zuidwest werken in de bouw; dat is met 39% iets meer dan het landelijk gemiddelde van 36%. Daarnaast werken er met een aandeel van 11% relatief veel mensen in de chemie.

AANDELEN BEROEPEN IN TECHNISCHE SECTOREN In aantal beroepen - Zuidwest

70 60 50 40 30 20 10 0

Sector

TOTAAL

Bouw

Landelijk

Metaal

Landsdeel

Overige industrie

ICT

Chemie

Voeding


– ZUIDWEST | MONITOR TECHNIEKPACT 2015 | PAGINA 117

WERKLOOSHEID EN ONTSTANE VACATURES De werkloosheid onder technisch opgeleiden is in landsdeel De aandelen van technische Zuidwest met 7,5% nagenoeg gelijk aan het landelijk gemidsectoren in aantal technische delde van 7,3%. Zuidwest zorgt met 26% voor een evenberoepen wichtige- Zuidwest bijdrage aan het totaal aantal ontstane technische vacatures.56

TECHNISCHE ARBEIDSVRAAG NAAR OPLEIDINGSNIVEAU Voor de lager en middelbaar opgeleiden is er sinds het laatste kwartaal van 2013 een stijging in het aantal ontstane technische vacatures. Deze stijging blijft tot en met het laatste kwartaal van 2014 iets achter op het landelijk gemiddelde. De technische vacatures voor hoger opgeleiden laten over dezelfde periode een iets sterkere groei zien dan het landelijk gemiddelde. De vraag naar technische arbeid in Zuidwest is voor een 30% toe te rekenen aan ICT arbeid, ten opzichte van 33% landelijk gezien.

56 Het aantal vacatures dat in de loop van het kwartaal is ontstaan

ONTSTANE TECHNISCHE VACATURES Naar opleidingsniveau, 2011-2014 – Zuidwest

140 120 100 80 60 40

Kwartaal Jaar

Q1

Q2

Q3

Q4

2011

Q1

Q2

Q3

Q4

Q1

2012

Q2

Q3

Q4

Q1

2013

Zuidwest laag

Zuidwest middel

Zuidwest hoog

Totaal laag

Totaal middel

Totaal hoog

Q2

Q3

2014

Q4

Actie

Afgerond Op schema

Op schema Op schema

Op schema

Op schema Afgerond

De PO-raad benut de visie op W&T bij het opstellen van hun strategisch Meerjarenplan. Meer havo/vwo-leerlingen kiezen voor een N-profiel: »» Het aantal havo/vwo leerlingen dat kiest voor een N-profiel groeit in 2015 van 45% naar 55%. »» In 2014 worden vernieuwde bètavakken ingevoerd op het havo/vwo. Goede publiek-private samenwerkingen (pps’en) in het voortgezet onderwijs (zoals Technasia, Technet en Jet-Net) worden regionaal uitgebreid. Meer vmbo-leerlingen kiezen voor een bètatechnisch profiel: »» In vmbo-gl en vmbo-tl groeit het aantal leerlingen met natuur- en scheikunde in hun vakkenpakket in 2015 van 47% naar 50%.58 »» In vmbo-bb en vmbo-kb groeit het aantal leerlingen dat kiest voor techniek in 2015 van 23% naar 30%. »» De beroepsgerichte examenprogramma’s worden in 2015 gemoderniseerd aangeboden. Een pilot hiervoor start in 2013. »» Loopbaanoriëntatie wordt verplichtonderdeel van het beroepsgerichte deel van het curriculum. De aansluiting van vmbo op mbo wordt verbeterd middels (meer) doorlopende leerlijn vmbo-mbo voor elk van de sterke sectoren in de regio. Eén digitaal loket, georganiseerd vanuit het bedrijfsleven, science centra en andere expertiseorganisaties, ondersteunt scholen bij het aanbieden van W&T. De aandacht voor W&T op de pabo wordt vergroot en er komen meer universitair opgeleide docenten in het voortgezet onderwijs. Basisschoolleraren krijgen nascholing in het geven van W&T-onderwijs. Onderwijs en bedrijfsleven gaan actief samenwerken bij het opleiden en bijscholen van leraren. »» Er komt een educatieve minor in het hbo waarmee technische studenten ook worden opgeleid als docent. »» Techniekdocenten gaan zich bijscholen via bedrijfsstages. »» Tweedegraads lerarenopleidingen ontwikkelen voor technische vakken bedrijfsstages. »» Tweedegraads lerarenopleidingen ontwikkelen een afstudeerrichting beroepsonderwijs (vmbo-mbo).

2 3

4 5

6 7 8 9 10

Op schema

Op schema

Op schema

Alle basisscholen bieden in 2020 structureel Wetenschap en Technologie aan: »» Er wordt een leerlijn Wetenschap en Technologie (W&T) ontwikkeld; »» De onderwijsinspectie volgt deze ontwikkelingen in het basisonderwijs; »» Het kabinet ontwikkelt instrumenten om de leerprestaties van kinderen op W&T te volgen en verbeteren.

Voortgang

1

Actielijn Kiezen

Nr.

STAND VAN ZAKEN IMPLEMENTATIE 22 ACTIELIJNEN LANDELIJKE TECHNIEKPACT57

BIJLAGE


Meer technische vakkrachten gaan door een verbeterd zij-instroomtraject voor de (mbo)klas staan.

Afgerond Op schema

Mbo-instellingen houden een hogere bekostiging voor leerlingen die een techniekopleiding volgen. Mbo-instellingen stemmen hun onderwijsaanbod af met het regionale bedrijfsleven en andere mbo-instellingen in de regio. Stichting Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) ontwikkelt een studiebijsluiter voor het mbo. Mbo-instellingen, voortgezet onderwijs en bedrijven spannen zich er samen voor in dat in 2016 30% van alle jongeren kiest voor een technische beroepsopleiding. »» Voor elke mbo-student techniek is een stage- of leerwerkplaats beschikbaar. »» De WVA wordt omgevormd. Het budget wordt voornamelijk ingezet voor leerwerkplekken. »» O&O-fondsen worden ingezet voor het op peil houden van het aantal leerwerkplekken. »» Het kabinet maakt het mogelijk om voor de technieksector te experimenteren met een alternatieve, gecombineerde BOL/BBL route. Het aantal techniekbachelors (65) in het hbo wordt teruggebracht waardoor het aanbod transparanter wordt en er makkelijker op ontwikkelingen op de (regionale) arbeidsmarkt ingespeeld kan worden. Er komt een gemeenschappelijk actieplan – Make it in the Netherlands – om meer internationaal talent te binden aan Nederland. Topsectoren stellen jaarlijks vanaf 2016/17 1.000 topsectorbeurzen ter beschikking aan getalenteerde studenten.

14 15 16 17

18

19 20

Het Kabinet kan - onder strikte voorwaarden - de mogelijkheden verruimen voor het volgen van scholing met behoud van uitkering.

22

Afgerond

Op schema

Op schema

Op schema

Afgerond

57 Deze stand van zaken van de implementatie betreft de situatie in maart 2015. 58 De streefwaarde van 50% staat in zowel het Bestuursakkoord VO-raad - OCW 2012-2015 (p.16) als het Techniekpact (p.4). De streefwaarde van 50% bleek echter gebaseerd op een onjuiste telling. In het rapport Monitor bestuursakkoord 2012 (p.9) hebben het ministerie van OCW en de VO-raad de nieuwe streefwaarde van 40% vastgesteld. Deze nieuwe streefwaarde is ook in deze monitor Techniekpact aangehouden.

Het Kabinet stelt 600 miljoen euro beschikbaar om mensen aan het werk te krijgen en te houden. Sociale partners in de techniek stellen hiertoe sectorplannen op.

21

Actielijn Werken

Afgerond

Belemmeringen voor publiek private samenwerking in het beroepsonderwijs worden weggenomen.

13

Op schema

Op schema

Er wordt meer geïnvesteerd in publiek private samenwerkingen in het beroepsonderwijs: »» Voor het mbo richten Rijk en regio een investeringsfonds in, met cofinanciering vanuit het bedrijfsleven. »» Voor het hbo investeert het Rijk ruim € 100 mln. in pps’en met cofinanciering vanuit het bedrijfsleven. Afgerond

Afgerond

12

Actielijn Leren

11



AFKORTINGEN B/t Bètatechniek

Vmbo

BBL

Beroepsbegeleidende leerweg (mbo)

Vmbo-bb Beroepsgerichte leerweg (vmbo)

BOL

Beroepsopleidende leerweg (mbo)

Vmbo-gl Gemengde leerweg (vmbo)

Civ

Centrum voor innovatief vakmanschap

Vmbo-kb Kaderberoepsgerichte leerweg (vmbo)

Coe

Centre of expertise

Vmbo-tl Theoretische leerweg (vmbo)

Havo

Hoger algemeen voortgezet onderwijs

Vo

Voortgezet onderwijs

Hbo

Hoger beroepsonderwijs

Vwo

Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs

Ho

Hoger onderwijs

Wo

Wetenschappelijk onderwijs

ICT

Informatie- en communicatietechnologie

W&T

Wetenschap en Technologie

Lob

Loopbaanoriëntatie en -begeleiding

Mbo

Middelbaar beroepsonderwijs

Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs

AFKORTINGEN ORGANISATIES:

N-profiel Profielen Natuur en Gezondheid en/of Natuur en Techniek

CBS

Centraal Bureau voor de Statistiek

Po

Primair onderwijs

DUO

Dienst Uitvoering Onderwijs

Q Kwartaal

JINC

Non-profit organisatie die jongeren helpt bij hun start op de arbeidsmarkt

RIF

Regionaal Investeringsfonds mbo

S-BB

Stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven

STEM

Science, Technology, Engineering and Mathematics

UWV

Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen

VHTO

Landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen en bèta/techniek

Ministerie van EZ

Ministerie van Economische Zaken

Ministerie van OCW Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap


WWW.TECHNIEKPACT.NL

N BÈTATECHNIEK OP WEG NAAR 4 OP DE 10 FACTS & FIGURES EEN UITGAVE VAN TECHNIEKPACT EN PLATFORM BÈTA TECHNIEK

Recommend Documents