Het magazine met beursnieuws
Mei-Juni 2013
N°02 Macro-economische analyse Afname van de activiteit in de eurozone...
PEDAGOGISCHE FICHE Ruimere handelstijden voor Beursproducten
Inhoud
Mei-Juni 2013
03 EDITORIAAL
« Enige Staten » door Bertrand Alfandari
04 aGENDA
De belangrijke afspraken van de economie en de markten
07
analyseS
Analyse stRAtEgie « Snel reageren wordt steeds meer de boodschap » door Nathalie Benatia
09 ANALYSE GRONDSTOFFEN « Stijgingspotentieel voor ruwe olie in 2013 » door Harry Tchilinguirian
11 MACRO-ECONOMISCHE ANALYSE « Afname van de activiteit in de eurozone verwacht » door Philippe d’Arvisenet
13
AANBEVELINGEN Cac 40® en S&P 500®
15 PEDAGOGISCHE FICHE
Ruimere handelstijden voor Beursproducten
17 WAARSCHUWING
2
Editoriaal
Mei-Juni 2013
Enige Staten Opgesteld op 26 april 2013 Bertrand Alfandari
H
et is altijd moeilijk om op basis van de bewegingen op de obligatie-, vastgoeden aandelenmarkten een goede activaallocatie binnen uw vermogen uit te werken. Met rentemarkten die weinig gunstig zijn voor goede prestaties, een steeds grotere vrees op de vastgoed- en grondstoffenmarkten en een gebrek aan visibiliteit op de aandelenmarkten bestaat de kans dat beleggers zich onzeker voelen tegenover dat universum dat krioelt van beleggingen die wellicht meer opbrengen dat een risicoloze rente. Voor welke oplossing u naargelang van uw risicoappetijt kiest (rechtstreeks beleggen in aandelen, gemeenschappelijke beleggingsfondsen, certificaten, turbo’s, warrants ...), doet er weinig toe. De belangrijkste stap alvorens te beleggen op de financiële markten is uw ‘geografische’ allocatie afbakenen: Franse spaarders zijn over het algemeen te veel blootgesteld aan de Franse waarden die ze ongetwijfeld beter kennen, maar die niet noodzakelijk het hoogste prestatiepotentieel bezitten. Er is heel wat slecht nieuws in Europa. Het recentste negatieve bericht is dat de arbeidsmarkt achteruitgaat, in het bijzonder in Spanje, maar ook Frankrijk wordt getroffen. Dat is geen goede economische en sociale context om buitenlandse investeringen aan te trekken. Bovendien zal hij wegen op de groei van het oude continent en zijdelings ook nog eens een negatieve invloed op de Europese aandelenmarkten uitoefenen. Om die reden raden heel wat specialisten aan om de voorkeur te geven aan activa van buiten de eurozone en om de Verenigde Staten, die een
gunstige ommekeer kennen, opnieuw in overweging te nemen. Noord-Amerika werd tot voor kort beschouwd als futloos en ingehaald door de ontwikkeling van de opkomende landen, maar wint nu weer aan kracht om zijn plaats als wereldleider te heroveren en te behouden. De Beursproducten van BNP Paribas op de Amerikaanse waarden en indices kunnen sinds kort overigens tussen 8 uur en 18.30 uur worden verhandeld op NYSE Euronext (zie de pedagogische fiche over de uitgebreide handelstijden op p. 15). Wie meer informatie wenst over de beursproducten en de diensten die wij actieve beleggers aanbieden, kan terecht op onze website http://www. listedproducts.cib.bnpparibas.be.
Veel leesplezier !
Handleiding Om het interactief pdfbestand te lezen
03
Agenda
Mei-Juni 2013
1 Mai
10 mei
VS: MBA aanvragen hypothecaire leningen om 13 u. ADP Schommeling van de werkgelegenheid om 14.15 u. Bouwuitgaven en ISM Manufacturing om 16 u.
Duitsland: handelsbalans om 8 u.
2 mei Europa: aankondiging van de rentetarieven van de ECB om 13.45 u. VS: handelsbalans, nieuwe aanvragen voor werkloosheidsuitkeringen en doorlopende aanvragen om 14.30 u.
3 mei Duitsland: PMI van de dienstensector om 9.55 u. Europa: PMI van de dienstensector en samengestelde PMI om 10 u. VS: werkloosheidspercentage om 14.30 u. Industriële bestellingen en samengestelde ISM Non-Manufacturing om 16 u.
6 mei Frankrijk: PMI van de dienstensector om 09.50 u. Europa: Sentix vertrouwen van de beleggers om 10.30 u. Detailverkoop in de eurozone om 11 u.
7 mei Frankrijk: Handelsbalans, industriële productie en verwerkende industrie om 08.45 u.
8 mei Frankrijk: Bdf Vertrouwen in de bedrijfswereld. Duitsland: industriële productie om 12 u. VS: MBA aanvragen hypothecaire leningen om 13h00.
9 mei VS: nieuwe aanvragen voor werkloosheidsuitkeringen en doorlopende aanvragen om 14.30 u. Groothandelsvoorraden om 16 u.
13 mei VS: verwachte detailverkopen om 14.30 u. Bedrijfsvoorraden om 16 u.
14 mei Duitsland: peiling ZEW (economische vertrouwensindex) om 11 u. Europa: industriële productie eurozone en peiling ZEW (economische vertrouwensindex) om 11 u. VS: index importprijzen om 14.30 u.
15 mei Frankrijk: BBP om 07.30 u. Europa: index consumptieprijzen en BBP om 11 u. VS: MBA aanvragen hypothecaire leningen om 13 u. Index Empire Manufacturing en index productieprijzen om 14.30 u. Industriële productie en bezettingsgraad om 15.15 u.
16 mei Europa: handelsbalans eurozone om 11 u. VS: start bouwwerken om 11 u. Bouwvergunningen, nieuwe aanvragen voor werkloosheidsuitkeringen en doorlopende aanvragen om 14.30 u. Vertrouwensindicator Philadelphia-Fed om 16 u.
CERTIFICATEN: laatste noteringsdag voor Turbo’s en Warrants op de CAC 40® evenals voor de Capped + en Floored + met vervaldatum op 17 mei 2013.
17 MEi VS: vertrouwensindex van de Universiteit van Michigan om 15.55 u. Geavanceerde indicatoren om 16 u.
22 mei VS: MBA aanvragen hypothecaire leningen om 13 u. Verkoop van bestaande woningen om 16u.
04
Agenda
Mei-Juni 2013
23 mei
3 JunI
Frankrijk: PMI van de dienstensector om 9 u.
VS: bouwuitgaven en ISM Manufacturing om 16 u.
Duitsland: PMI van de dienstensector om 09.30 u. Europa: PMI van de dienstensector en samengestelde PMI om 10 u. Consumentenvertrouwen van de eurozone om 16 u. VS: nieuwe aanvragen voor werkloosheidsuitkeringen en doorlopende aanvragen om 14.30 u. Verkoop van nieuwe woningen om 16 u.
4 juni VS: handelsbalans om 14.30 u.
5 juni
VS: bestellingen van duurzame goederen om 14.30 u.
Frankrijk: PMI van de dienstensector om 09.50 u. Duitsland: PMI van de dienstensector om 9.55 u. Europa: PMI van de dienstensector en samengestelde PMI om 10 u. BBP, gezinsconsumptie eurozone en detailverkopen eurozone om 11 u. VS: MBA aanvragen hypothecaire leningen om 13 u. ADP Schommeling van de werkgelegenheid om 14.15 u. Industriële bestellingen en samengestelde ISM Non-Manufacturing om 16 u.
28 mei
6 juni
24 mei Frankrijk: index van het vertrouwen van de zakenwereld om 08.45 u. Duitsland: IFO zakenklimaat om 10 u. Index importprijzen.
Frankrijk: index van het consumentenvertrouwen om 08.45 u. VS: index Manufacturing van de Fed van Richmond en consumentenvertrouwen om 16 u. Verwerkende industrie Fed Dallas om 16.30 u.
29 mei VS: MBA aanvragen hypothecaire leningen om 13 u. 30 mei Frankrijk: werkzoekenden om 18 u. Europa: indicator zakenklimaat en consumentenvertrouwen van de eurozone om 11 u. VS: BBP, index van de prijzen van het BBP, basisconsumptie van de gezinnen, nieuwe aanvragen voor werkloosheidsuitkeringen en doorlopende aanvragen om 14.30 u.
31 mei Europa: werkloosheidspercentage eurozone om 11 u. VS: persoonlijk inkomen, gezinsconsumptie en index aankoopdirecteurs Chicago om 14.30 u. Vertrouwensindex van de Universiteit van Michigan om 15.55 u.
Europa: aankondiging van de rentetarieven van de ECB om 13.45 u. VS: nieuwe aanvragen voor werkloosheidsuitkeringen en doorlopende aanvragen om 14.30 u.
7 juni Frankrijk: handelsbalans en Bdf Vertrouwen in de bedrijfswereld om 08.45 u. Duitsland: handelsbalans om 8 u. Industriële productie om 12 u. VS: werkloosheidspercentage om 14.30 u.
10 juni Frankrijk: industriële productie en verwerkende industrie om 08.45 u. Europa: Sentix vertrouwen van de beleggers om 10.30 u.
11 juni VS: groothandelsvoorraden om 16 u.
12 juni Europa: industriële productie eurozone om 11 u.
05
Agenda VS: MBA aanvragen hypothecaire leningen om 13 u.
13 juni VS: index importprijzen, verwachte detailverkopen, nieuwe aanvragen voor werkloosheidsuitkeringen en doorlopende aanvragen om 14.30 u. Bedrijfsvoorraden om 16 u.
Laatste noteringsdag voor de Warrants op de NIKKEI met vervaldatum op 13 juni 2013.
14 JunI Europa: index consumptieprijzen om 11 u. VS: index productieprijzen om 14.30 u. Industriële productie en bezettingsgraad om 15.15 u. Vertrouwensindex van de Universiteit van Michigan om 15.55 u.
Mei-Juni 2013
WARRANTS en CERTIFICATEN: laatste noteringsdag voor de beursproducten met vervaldatum op 21 juni 2013.
21 JunI Frankrijk: PMI van de dienstensector om 9 u.
24 juni Duitsland: IFO zakenklimaat om 10 u. Index importprijzen. VS: Verwerkende industrie Dallas-Fed om 16.30 u.
25 juni Frankrijk: index van het vertrouwen van de zakenwereld om 08.45 u.
Europa: handelsbalans eurozone om 11 u. VS: Index Empire Manufacturing om 14.30 u.
VS: bestellingen van duurzame goederen om 14.30 u. Index Manufacturing van Richmond-Fed, consumentenvertrouwen en verkoop van nieuwe woningen om 16 u.
18 juni
26 juni
Duitsland: peiling ZEW (economische vertrouwensindex) om 11 u. Europa: peiling ZEW (economische vertrouwensindex) om 11 u. VS: start bouwwerken en bouwvergunningen om 14.30 u.
VS: MBA aanvragen hypothecaire leningen om 13 u. BBP, index van de prijzen van het BBP en basisconsumptie van de gezinnen om 14.30 u.
17 juni
19 juni
Frankrijk: BBP om 08.45 u. Werkzoekenden om 18 u.
27 juni
VS: MBA aanvragen hypothecaire leningen
Frankrijk: Index van het consumentenvertrouwen om 08.45 u.
20 juni
Europa: Indicator zakenklimaat en consumentenvertrouwen van de eurozone om 11 u.
Duitsland: PMI van de dienstensector om 09.30 u. Europa: PMI van de dienstensector en samengestelde PMI om 10 u. Consumentenvertrouwen van de eurozone om 14.30 u. VS: nieuwe aanvragen voor werkloosheidsuitkeringen en doorlopende aanvragen om 14.30 u. Vertrouwensindicator Philadelphia-Fed, verkoop van bestaande woningen en geavanceerde indicatoren om 16 u.
VS: persoonlijk inkomen, gezinsconsumptie, nieuwe aanvragen voor werkloosheidsuitkeringen en doorlopende aanvragen om 14.30 u.
28 juni VS: index aankoopdirecteurs Chicago om 15.45 u. Vertrouwensindex van de Universiteit van Michigan om 15.55 u.
06
Analyse strategie
Mei-Juni 2013
« Snel reageren wordt steeds meer de boodschap » Opgesteld op 18 april 2013
W
at moeten we denken van de recentste economische ontwikkelingen?
De economische gegevens die de voorbije weken werden gepubliceerd, bevestigen ons voorzichtige scenario voor de conjunctuur. In de Verenigde Staten herneemt de industriële productie door de nieuwe voorraadopbouw en de vastgoedmarkt doet het beter. De werkgelegenheid blijft echter sterk achter in vergelijking met de voorgaande cycli. Er is nog geen sprake van de ‘substantiële’ verbetering die de Fed wenst. In de eurozone dalen de activiteitscijfers opnieuw, terwijl ze sinds de herfst weer aan het stijgen waren. Voorlopig blijft de eurozone in recessie. De Japanse economie zou op korte termijn moeten kunnen profiteren van de budgettaire relanceprogramma’s en algemener van het gunstige ‘klimaat’ dat werd gecreërd door de regering-Abe, die de zaken snel in beweging wil brengen. Het wereldwijde herstel blijft bescheiden en kwetsbaar, ondanks de huidige inhaalbeweging na de erg lage groei van eind 2012. Bovendien nam de invloed van politieke elementen de voorbije maanden toe, in het bijzonder in Europa, waar twee gebeurtenissen er ons aan herinnerden dat nog niet alle problemen rond de crisis van de overheidsschulden zijn opgelost en dat de Europese burgers steeds minder bereid zijn herschikkingsprogramma’s te aanvaarden. De bijzondere situatie van Cyprus, die na heel wat gedraal dan toch werd geregeld, illustreert het eerste aspect, terwijl het resultaat van de Italiaanse verkiezingen op 24 en 25 februari voor alle overheden die met min of meer
*risicopremie: rentabiliteitsverschil tussen de markt en het actief zonder risico
Nathalie Benatia Strateeg BNP Paribas Investment Partners
strenge herschikkingen te maken hebben, als een waarschuwing moet gelden.
Wat zijn de gevolgen op de markten? Die gebeurtenissen hebben geen algemene afkeer van aandelen opgewekt, maar zorgden wel voor een sterke onderprestatie van de aandelen uit de eurozone, een verzwakking van de munt en een stijging van de Duitse overheidsobligaties. Ook de geopolitieke spanningen tussen de twee Korea’s en de gemelde gevallen van vogelgriep in China verontrusten de beleggers niet. In ons vorige artikel hadden we het over de ‘oogkleppen’ die naar onze mening de beleggers toch wat verblindden. De beursprestaties zijn sinds het jaarbegin indrukwekkend, maar dat betekent niet noodzakelijk dat de risicoappetijt helemaal terug is, want de defensieve markten en sectoren neigden naar outperformance. De nieuwe historische records die de Amerikaanse indices lieten optekenen, wijzen er op dat de oogkleppen momenteel nog stevig op hun plaats zitten. Wij betwijfelen dan ook of de beursrally zich zal doorzetten. Die is het resultaat van een erg soepele monetaire politiek (die de risicopremies* doet dalen) en niet van een solide economische groei die de bedrijfswinsten zou ondersteunen. Op korte termijn moeten de beleggers afwachten of de Amerikaanse groei de verstrakking van de budgettaire politiek weerstaat, of net begint te vertragen. Als het dat laatste wordt, zal de volatiliteit opnieuw toenemen.
Vervolg
07
Analyse strategie
Welke houding moeten we daartegenover aannemen? Momenteel lijkt geen enkele activaklasse echt aantrekkelijk, want de waarderingen zijn normaal (van de referentieoverheidsobligaties en dat ondanks de erg lage niveaus die de Duitse en Amerikaanse rente onlangs bereikten) of heel licht gespannen (met name die van de Amerikaanse aandelen). De Europese aandelen, die sterk ondergewaardeerd zijn, vormen de enige noemenswaardige uitzondering. We geven dan ook de voorkeur aan een dynamische activa-allocatie om een tegenwicht te bieden voor het risico verbonden aan de algemene context dat a priori niet erg gunstig is voor risicoactiva. Wij blijven er bijvoorbeeld van overtuigd dat een landurige blootstelling in duration** aan referentie-obligaties uit de eurozone kan worden vernieuwd op elke beduidende terugval van de markt. De zwakke groei en de vertraging van de inflatie in de eurozone wijzen immers niet in de richting van een sterke rentestijging in de komende
Mei-Juni 2013
maanden. Het enige risico op dat vlak zou van de Verenigde Staten kunnen komen, maar de Fed, die haar politiek van kwantitatieve versoepeling zo lang mogelijk wil voortzetten, zal alles in het werk stellen om te vermijden dat anticipaties op het stopzetten van de inkoop van aandelen leiden tot hoge druk op de langetermijnrente. Algemeen moeten we op die probleemmarkten (minstens) wat voorsprong hebben. Zo zijn wij van plan om winst te nemen op onze negatieve blootstelling aan de opkomende markten, vooral omdat hun waardering opnieuw interessanter wordt na een underperfomance van bijna 10% ten opzichte van de aandelen uit ontwikkelde markten sinds het jaarbegin.
**duration: gemiddelde geactualiseerde levensduur van de kapitaalstromen (interest en kapitaal)
08
Analyse grondstoffen « Stijgingspotentieel voor ruwe olie in 2013 » Opgesteld op 11 april 2013
De olieprijzen stegen eind 2012 en in januari 2013, ondersteund door een seizoensgebonden vraag en een daling van de productie bij de OPEC. Ook de toegenomen risicoappetijt stuwde de prijzen hoger. De Verenigde Staten konden dankzij een begrotingsakkoord tussen Republikeinen en Democraten maar net de ‘fiscal cliff’ vermijden. Tegelijkertijd keurde de Federal Reserve in januari een derde golf van kwantitatieve versoepeling (QE3) goed, waarbij ze maandelijks op de markt voor 85 miljard dollar activa zal inkopen.
Tegenvallend jaarbegin In februari kwam er een einde aan de stijging van de olieprijs en volgde een correctie. Die was te wijten aan de weerstand van de dollar, tegenvallende economische statistieken, een zachter dan verwachte winter op het noordelijke halfrond en optimistische verwachtingen wat betreft het Amerikaanse aanbod. Daarna stegen de prijzen weer lichtjes. Wij blijven echter vertrouwen hebben in een wereldwijde context die de olieprijs substantieel zou moeten ondersteunen, vooral in de tweede helft van 2013. We verwachten een WTI onder 100 dollar in het vierde kwartaal van 2013, terwijl de prijs voor Brentolie boven 115 dollar zou moeten uitkomen.
Gunstige fundamentals De algemene economische verwachtingen werden voor 2013 en 2014 licht neerwaarts bijgesteld, maar de groei zou in beide jaren boven 3% moeten blijven, of gelijk aan de
Mei-Juni 2013
Harry Tchilinguirian Head of commodity markets strategy BNP Paribas
langetermijntrend. Daarna zou hij in 2014 moeten stijgen tot 3,6%. Wij verwachten dus geen lagere industriële vraag naar olie. Bovendien blijft de groei hoog in de opkomende landen, die veel grondstoffen verbruiken.
Aan aanbodzijde levert de productieanalyse een gemengd beeld op: de productie van de
OPEC-landen daalde na haar hoogtepunt in het tweede kwartaal van 2012, maar in de niet-OPEClanden steeg ze. De markt wordt nog steeds getroffen door bevoorradingsonderbrekingen in Syrië, Jemen en Soedan. In dat laatste land zou de productie tegen het jaareinde wel hervatten. Tegelijkertijd hebben strengere sancties voor Iran de grootste invoerders (China, Japan, Korea en India) ertoe gebracht hun import te beperken en op zoek te gaan naar een bevoorradingsalternatief. Als er geen vorderingen worden geboekt in het dossier rond het Iraanse nucleaire programma zullen de geopolitieke spanningen toenemen en de olieprijzen stijgen. Tegenover die problemen aan aanbodzijde focust de markt zich op de erg optimistische productieverwachtingen in Canada en de Verenigde Staten, in het bijzonder door de ontwikkeling van de schaliegasproductie. Maar hoewel de productieontwikkelingen in Noord-Amerika op papier tot een wereldwijd comfortabel evenwicht tussen vraag en aanbod leiden, moeten we voor ogen houden dat het aanbod zich vooral tot die regio beperkt. De Verenigde Staten kunnen hun olie niet uitvoeren. En hun productiecapaciteit neemt weliswaar toe, maar de uitbouw van de Vervolg
09
Analyse grondstoffen
infrastructuur voor levering aan de eindgebruikers, die vooral aan de oostkust wonen, sleept aan. Dat houdt in dat een sterke stijging van de Amerikaanse olieproductie waarschijnlijk niet vóór eind 2013 op de internationale prijzen zal kunnen wegen. De Amerikaanse productieoverschotten zullen eerder leiden tot een stijging van de voorraden in de oliehub in Cushing*. Dat laat dan weer toe contracten met naderende vervaldag in contango door te rollen. Wanneer echter de infrastructuur volledig ontwikkeld is, zullen de Amerikaanse energieafhankelijkheid en de voorraadoverschotten in Cushing afnemen en de décote van de WTI ten opzichte van de Brent gevoelig dalen.
De politiek van de Fed zal leiden tot inflatie van de activa Behalve de fundamentals van de oliemarkt mag ook de impact van de financiële factoren op de
Mei-Juni 2013
olieprijs niet vergeten worden. Wat de Federal Reserve doet, zal blijvende gevolgen hebben voor de prijzen van grondstoffen en olie. De vrees dat QE3 sneller dan verwacht wordt afgesloten, lag deels mee aan de basis van de correctie in februari - maart. Maar terwijl QE3 verloopt zoals gepland, verwachten wij een daling van de dollar zoals tijdens de vorige twee QErondes. Daardoor zal de vraag naar reële activa in dollar, zoals olie of goud, stijgen. Wij menen dat de Fed die politiek in 2013 zal aanhouden zolang de arbeidsmarkt geen duidelijke verbetering laat optekenen. De recente weerstand van de dollar heeft te maken met de Italiaanse en de Cypriotische crises. Als de vrees daarrond echter wegebt en de Fed zijn balans verhoogt, verwachten wij dat tegen het midden van het jaar de liquiditeit van de dollar uiteindelijk op de munt zal wegen, wat de olieprijzen zal ondersteunen.
*Cushing: stad in Oklahoma, plaats waar het WTI-contract van de NYMEX fysiek wordt geleverd. **Contango: de prijs van de future is hoger dan de verwachte spotprijs op de vervaldag.
10
Macroeconomische analyse « Afname van de activiteit in de eurozone verwacht » Opgesteld op 18 april 2013
I
n 2012 bedroeg de wereldwijde groei 3,2%. Het IMF verwacht voor dit jaar een gelijkaardige groei, een toename van de activiteit overeenkomstig het langetermijnritme. Achter dat gemiddelde gaan heterogene evoluties schuil. Er wordt verwacht dat het bbp van de opkomende economieën met 5,3% zal stijgen, tegenover slechts 1,2% voor dat van de ontwikkelde economieën. Bij die laatste is het verschil opmerkelijk tussen enerzijds de Verenigde staten (1,9% na de 2,2% van 2012) en Japan, dat profiteert van een erg agressieve ‘policy mix’, en anderzijds het Verenigd Koninkrijk, waar de groei amper boven 0,5% zou uitkomen en, nog erger, de eurozone, die haar tweede recessiejaar ingaat (-0,3% na -0,6% in 2012).
De Verenigde Staten konden de crisis vermijden In de Verenigde Staten werd het ergste vermeden. De economie ontsnapte er aan de gevreesde ‘fiscal cliff’, die als hij werkelijkheid was geworden, zonder twijfel een recessie zou hebben uitgelokt. De groei zal in het eerste kwartaal ongetwijfeld opnieuw stijgen tot 2,5%3%, een correctie die werd verwacht na het erg teleurstellende cijfer van het laatste kwartaal van 2012, dat kan worden toegeschreven aan een sterke voorraadafbouw en aan lagere uitgaven voor defensie. Toch zijn de maatregelen rond budgettaire consolidatie sinds maart voelbaar. De industriële productie daalde in maart met 0,1% (+0,9% in februari) en ook de detailhandel viel tegen: zonder uitzonderlijke elementen
*OMT: inkoop van obligaties op de markt door de ECB
Mei-Juni 2013
Philippe d’Arvisenet Head of Economic Research BNP Paribas
steeg die de voorbije drie maanden op jaarbasis met slechts 0,6%. Hetzelfde geldt voor de werkgelegenheid. Het aantal nieuwe banen lag in maart met 88.000, tegenover 268.000 in februari, ver onder de verwachtingen. De vastgoedsector blijft dan weer sterk. Zo steeg het aantal nieuwe werven in maart met 7% en kwamen er op een jaar tijd 46,7% bij. De prijzen zetten hun herstel voort. De CaseShiller-index voor de twintig grootste steden steeg in januari op jaarbasis met 8,1%. Uit de inflatie kan de weerslag van de volatiele energieprijzen worden afgelezen (-2,6% in maart, na +5,4% in februari). Op jaarbasis daalde ze van 2% naar 1,5% en haar onderliggende componenten (zonder voeding en energie) van 2% naar 1,9%. Op een maand tijd daalden de langetermijninflatieverwachtingen van de markten, met een horizon van vijf jaar, met een dertigtal basispunten, tot 2,1%. Ondanks de discussies binnen de Fed over de risico’s van het voortzetten van de kwantitatieve versoepeling (zeepbellen ...) pleiten de evolutie van de inflatie en de recente inzinking van de conjuncturele indicatoren, die een groei onder 2% voor het tweede kwartaal lijkt te voorspellen, voor het behoud van die soepele monetaire politiek.
Ontspanning van de rentetarieven in Europa Binnen de eurozone kon het OMT*-programma de vrees voor een ontsporing milderen. Hoewel er heel wat verontrustende berichten waren, zoals over de twijfel of er in Italië wel Vervolg
11
Macroeconomische analyse
een nieuwe regering kon worden gevormd en over de fouten die werden gemaakt bij de uitvoering van het reddingsplan voor Cyprus, ontspanden de rentetarieven toch. In één maand tijd daalde de Italiaanse rente op 10 jaar met 30 basispunten tot 4,31% (16 april), de Spaanse met 20 bp tot 4,73%, de Portugese met 33 bp tot 6,1% en de Ierse met 24 bp tot 3,85%. Tijdens de vergadering van de Eurogroep op 12 april voerde het pragmatisme de boventoon: de leningen van de EFSF en het ESM aan Ierland en Portugal werden verlengd, wat de financieringsnoden van die landen zal verlichten en de terugkeer van het vertrouwen moet bevorderen. Na vijf opeenvolgende kwartalen van dalingen neemt de economische activiteit in de eurozone nog steeds af. Van het lichte herstel van de conjuncturele indicatoren rond de jaarwisseling blijft niets meer over. De industriële productie daalde in februari met 2,7% op jaarbasis (-2,2% in december) en de krimp treft niet alleen perifere landen zoals
**versoepeling: daling van de toonaangevende rente van de centrale bank
Mei-Juni 2013
Italië (-3,9%), maar ook Frankrijk (-2,5%) en zelfs Duitsland (-2%). Dat alles wijst in de richting van een nieuwe daling van de activiteit, zowel in het eerste als in het tweede kwartaal. De inflatie, die in augustus vorig jaar 2,6% bedroeg, viel terug tot 1,7%. De ECB verwacht in de loop van 2014 een inflatie van 1,3%. Rekening houdend met de algemene verslechtering van de conjunctuur en de lagere kredietuitkering, die erop wijst dat het monetaire beleid nog steeds niet werkt, lijkt een versoepeling** aangewezen. Die mogelijkheid werd besproken tijdens de recentste bijeenkomst van de gouverneurs. M. DRAGHI stelde overigens acties voor (een doorgedreven onderzoek van de economische gegevens) die in het verleden leidden tot een ontspanning van de toonaangevende rente van de centrale bank.
12
Aanbevelingen
Mei-Juni 2013
• Type: dagelijkse lijn • Groene lijnen: alternatieve doelstellingen
CAC40®
• Blauwe lijn: stop-loss • Rode lijn: doelstellingen • Blauwe curve: beweeglijk gemiddelde over 100 dagen
Opgesteld op 17 april 2013
• Rode curve: beweeglijk gemiddelde over 50 dagen
Fundamentele analyse
Technische analyse
Neerwaartse ommekeer De Parijse index zet opnieuw een neerwaartse beweging in, wat blijkt uit een aantal elementen in de grafiek. Zo vormt de recente breuk op 3.600 punten (steun sinds eind 2012 en weerstand in maart 2012 (keerpunt)) een negatief signaal. Die breuk valideert een neerwaartse configuratie, het zogenaamde ‘verbredingspatroon’. Bovendien tekenen de koersen zich af op een dalende schuine vanaf de top van 2013. Daarnaast is het beweeglijk gemiddelde op 50 dagen neerwaarts gericht. Al die elementen wijzen op een verdere daling, in eerste instantie richting 3.500 punten, daarna richting 3.340 punten (dieptepunt midden november 2012). Alleen de doorbraak van de vorige kortetermijntop op 3.775 punten kan dit dalende scenario mogelijk doorkruisen.
In moeilijkheden De opeenstapeling van slecht nieuws betekende de genadeslag voor de CAC40®, die het al moeilijk had om het recente optimisme van Wall street te volgen. Ditmaal werden de problemen veroorzaakt door de neerwaartse herziening van de Europese groei Frankrijk op kop - door het IMF, teleurstellende cijfers over de activiteit in China en een vage onzekerheid in de VS na de records van de Dow Jones. De CAC40® daalde dan ook sterk naar de onderkant van zijn range, tot in de zone van 3.600 punten, een niveau dat in december, eind januari en eind februari al driemaal werd getest. De politieke crisis in Frankrijk, die de overheid maar moeilijk opgelost krijgt, bemoeilijkt de situatie, net als eerder al het geval was in de andere ‘zwakke schakels’ op het oude continent, namelijk Italië, Spanje en Cyprus. Ondanks de nieuwe recente stijging van de Aziatische indices tegen een achtergrond van extreme monetaire versoepeling doorgevoerd door de Bank of Japan en ondersteuning van Wall Street, vond de CAC40® niet de nodige kracht om uit de langdurige neerwaartse beweging richting 4.000 punten te geraken. De problemen van de index zijn dus nog niet achter de rug, zoals sommigen dachten.
StratEgie HEFBOOM: De Capped + «H726B» kan uw verwachte stijgingen dienen op de CAC 40®. De Floored + «H727B» vormt een adequate bescherming om de portefeuille te dekken tegen een eventuele daling van de Parijse index.
Selectie van Beursproducten (Koers van de CAC 40 op 22 april 2013: 3652,13 punten)
WARRANT
Type
Mnemo
Uitoefenprijs
Koers
Elasticiteit
Einddatum
Call
K404B
3 600
1,05 €
9,73%
20 december 2013
Put
Y249B
3 500
0,85 €
7,73%
20 september 2013
Type
Mnemo
Uitoefenprijs
Koers
Elasticiteit
Einddatum
Cappé (+)
Capped+
H726B
3 300
3 500
143,50 €
20 september 2013
Flooré (+)
Floored +
H727B
3 900
4 100
179,20 €
20 septembre 2013
Selectie door BNP Paribas De aanbevelingen voor aandelen werden opgesteld door Boursier.com. De grafische en technische analyses zijn afkomstig van Chart’s. BNP Paribas kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de standpunten, in gelijk welke vorm, van de financieel analisten van Boursier.com en Chart’s. Hun standpunten zijn enkel voor hen bindend.
13
Aanbevelingen
Mei-Juni 2013
• Type: dagelijkse lijn • Groene lijn: doelstellingen
S&P 500®
• Blauwe lijn: stop • Rode lijnen: alternatieve doelstellingen • Rode curve: beweeglijk gemiddelde over 50 dagen
Opgesteld op 17 april 2013
• Blauwe curve: beweeglijk gemiddelde over 100 dagen
Fundamentele analyse
Technische analyse
Voorzichtigheid voor de korte termijn Wall Street bereikte begin april in navolging van een met de 1.600 punten flirtende S&P-index een top, maar daarna rees er enige twijfel. De gebeurtenissen in de VS kwamen immers in een stroomversnelling naar aanleiding van de tegenvallende groei in China en de onverwachte correctie op de goudmarkt. Bovendien waren er bij de Fed tekenen van zenuwachtigheid in het vooruitzicht van mogelijke belangrijke wijzigingen bij de volgende bijeenkomsten van het Comité van de monetaire politiek van de Amerikaanse centrale bank. Een aantal leidinggevenden bij de Fed maakt zich immers zorgen over de kosten en risico’s verbonden aan de massale inkopen van activa, die recent de markten hoger bleven stuwen. Daarvoor viel uit bepaalde indicatoren nog een aarzelende Amerikaanse economie af te lezen, met een index voor de regionale industriële activiteit, de zogenaamde ‘Empire State’ van de Fed van New York voor de maand april van slechts 3,1, tegenover een analistenconsensus van ongeveer 7 en een niveau van 9,2 een maand eerder. De index blijft positief, maar wijst dus wel op een vertraging van de toename van de industriële activiteit in de regio in april. Redenen genoeg om op korte termijn voorzichtig te zijn.
Gesteund door een stijgend kanaal Vanuit grafisch oogpunt handhaaft de meest representatieve index voor de Amerikaanse beursmarkt, de S&P500, zich in een opwaartse configuratie op middellange termijn. De index evolueert momenteel immers binnen een sinds november 2012 bestaand opwaarts kanaal. Wat de indicatoren betreft, blijft het beweeglijk gemiddelde over 50 dagen, dat momenteel 1.540 punten bedraagt, zijn steunende rol vervullen. Bovendien zou het vroegere weerstandsniveau van 1.530 punten, dat in maart 2013 werd overschreden, voortaan als ondersteuning moeten fungeren. Besluit: de bias blijft opwaarts gericht tot 1.615, 1.685 of zelfs 1.760 punten. Enkel een afsluiting onder 1.530 punten zou een omkering van de trend in de richting van 1.485 en 1.430 punten bevestigen.
StratEgie HEFBOOM: Vergroot de evoluties van de Amerikaanse index zowel bij stijging als bij daling met de Warrant Call
«Z389B» en de Warrant Put «K733B».
Selectie van Beursproducten (Koers van de S&P 500 op 22 april 2013: 1560,10 punten)
WARRANT
Type
Mnemo
Uitoefenprijs
Koers
Elasticiteit
Einddatum
Call
Z389B
Put
K733B
1 600
0,36 €
12,95%
20 september 2013
1 500
0,48 €
9,96%
20 september 2013
Selectie door BNP Paribas De aanbevelingen voor aandelen werden opgesteld door Boursier.com. De grafische en technische analyses zijn afkomstig van Chart’s. BNP Paribas kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de standpunten, in gelijk welke vorm, van de financieel analisten van Boursier.com en Chart’s. Hun standpunten zijn enkel voor hen bindend.
14
Pedagogische fiche
Mei-Juni 2013
Ruimere handelstijden voor Beursproducten Producten die een risico inhouden op kapitaalverlies tijdens de looptijd en op de vervaldag
De handelstijden voor Beursproducten van BNP Paribas worden uitgebreid: voortaan kunt u bepaalde warrants, turbo’s en certificaten verhandelen vanaf 8.00 uur en tot 18.30 uur*. Deze ruimere handelstijden betreffen Beursproducten met de volgende onderliggende waarden: indices (bijvoorbeeld de CAC 40®), Amerikaanse aandelen, grondstoffen en valuta. De voordelen van een ruimere notering ‘s Ochtends: kunt u vanaf 8.00 uur positie innemen volgens de trends vóór opening. ‘s Avonds: kunt u reageren op basis van de evolutie van de Amerikaanse beurzen. U beschikt over een extra uur om heel wat producten te verhandelen, waaronder warrants en turbo’s op indices en op Amerikaanse aandelen.
Hoe waarborgt BNP Paribas de liquiditeit van de producten terwijl de markt van de onderliggende waarden gesloten is? oor de warrants, turbo’s en certificaten op grondstoffen V en valuta is een langere notering mogelijk omdat de verschillende onderliggende waarden binnen die tijdspanne noteren. Voor producten met als onderliggende waarde een Europese index (CAC 40®, DAX 30®…) bestaat er een futurecontract op de CAC 40® en op de belangrijkste Europese indices, dat noteert van 8 uur tot 22 uur. De noteringen van de producten variëren naargelang van dat futurecontract, wat BNP Paribas toelaat zijn producten langer te laten noteren. Voor de warrants en certificaten op Amerikaanse aandelen is de notering van producten mogelijk van 8 uur tot 15.30 uur, terwijl de Amerikaanse markt gesloten is. Dat kan dankzij de koersevolutie van de onderliggende waarde, die op de Duitse beurs noteert. De Amerikaanse aandelenmarkt opent om 15.30 uur, waardoor een notering van de Beursproducten mogelijk is tot 18.30 uur.
Vervolg
*In normale marktomstandigheden en bij een normaal functioneren van het informaticaplatform.
15
Pedagogische fiche
Mei-Juni 2013
Ruimere handelstijden voor Beursproducten Producten die een risico inhouden op kapitaalverlies tijdens de looptijd en op de vervaldag
Hoe liquide zijn de producten voor 9.05 uur en na 17.30 uur? Voor 9.05 uur en na 17.30 uur kan de liquiditeit van de aangeboden producten verschillen van die tijdens de klassieke openingsuren, om de beperktere liquiditeit van de onderliggende waarde te weerspiegelen. Bijvoorbeeld: de liquiditeitsvereisten worden aangepast aan de Amerikaanse aandelen; de verschillen in de aankoop- en de verkoopvorken (spreads) kunnen worden verhoogd en de omvang van de bijdragen beperkt.
Wat zijn de deactiveringsregels voor turbo’s? De deactiveringsregels voor turbo’s blijven ondanks de ruimere handelstijden ongewijzigd: turbo’s kunnen alleen gedeactiveerd worden tijdens de openingsuren van de referentiemarkt van de onderliggende waarde. Bijvoorbeeld: een turbo op de CAC 40® kan alleen tussen 9 uur en 17.35 uur worden gedeactiveerd; een turbo op goud echter kan 24 uur per dag worden gedeactiveerd. Onderliggende waarden
Tijdschema deactivering
Europese indices en aandelen
9 uur - 17.35 uur
Grondstoffen en valuta
24/24 uur
16
Waarschuwing
Mei-Juni 2013
WAARSCHUWING De producten die hier worden vermeld (Certificaten, Warrants) zijn afgeleide instrumenten in de zin van de Europese verordening 809/2004 en impliceren een risico op volledig verlies van het geïnvesteerde kapitaal. De Uitgever verbindt zich er niet toe om het belegde kapitaal (exclusief kosten) terug te betalen. In geval van wanbetaling (faillissement bijvoorbeeld) van de Uitgever en de Garant en ook in geval van negatieve evolutie van het onderliggende actief, loopt u het risico dat u de belegde bedragen niet terugkrijgt. Deze instrumenten richten zich tot ervaren beleggers die voldoende kennis hebben om, rekening houdend met hun financiële situatie, de voordelen en risico’s van een belegging in deze complexe instrumenten te evalueren, en die een risico op kapitaalverlies aanvaarden. Het gaat meer bepaald om de Turbo Certificaten van BNP Paribas, waarvan de promotie wordt behartigd door Fortis Bank nv in België, in Nederland en in Luxemburg. Het merk “TURBO” is een geregistreerd en beschermd merk op het grondgebied van de Benelux (onder het nummer 0768614) dat Fortis Bank nv exploiteert onder contract. BNP Paribas raadt elke potentiële belegger aan om, alvorens een beleggingsbeslissing te nemen, kennis te nemen van alle informatiedragers met betrekking tot elk financieel instrument (namelijk het Basisprospectus genaamd “Warrant & Certificate Programme” van 1 juni 2012 en goedgekeurd door de AFM (Autoriteit Financiële Markten, Nederlandse regulator), zijn Supplementen en de Definitieve Voorwaarden (Final Terms)) en om de rubriek “risicofactoren” van het Basisprospectus aandachtig te lezen. De informatiedragers kunnen worden geraadpleegd op de website www.listedproducts.cib.bnpparibas.be (Rubriek Documentatie). De macro-economische gegevens die in het eerste deel van het document aan bod komen, zijn afkomstig van Boursier.com. De Technische Analyse in het laatste deel van het document werd door Chart’s geleverd. De adviezen, die opgesteld zijn door de redactie van Boursier.com, zijn gebaseerd op de beste bronnen, al kan de exhaustiviteit noch de betrouwbaarheid ervan gegarandeerd worden. BNP Paribas kan niet aansprakelijk worden gesteld voor deze adviezen. Ze hebben geen enkele contractuele waarde en vormen in geen geval een verkoopaanbod of een verzoek om financiële instrumenten te kopen. De firma Boursier.com en/of haar zaakvoerders kunnen niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten, lacunes of ongelegen beleggingen. De Technische Analyse op pagina 4 van dit document werd uitgevoerd door Chart’s. BNP Paribas kan niet aansprakelijk worden gesteld voor stellingnamen, in welke vorm ook, van de financiële analisten van Chart’s. Hun stellingnamen verbinden enkel hen. De Groep BNP Paribas wijst elke aansprakelijkheid af (i) met betrekking tot de relevantie, de juistheid of opportuniteit van de informatie in dit document, die geen enkele contractuele waarde heeft en (ii) voor elk verlies, rechtstreeks of onrechtstreeks, dat zou kunnen voortvloeien uit het gebruik van die informatie. De informatie in dit document mag in geen geval worden gereproduceerd, gekopieerd of verdeeld zonder voorafgaandelijke en schriftelijke toestemming van BNP Paribas.
17
Handleiding
N°02
Mei-Juni 2013
Ontdek in deze handleiding hoe u uw magazine Expert interactief kunt gebruiken.
Vanaf de cover hebt u rechtstreeks toegang tot de rubriek.
Vanuit de inhoudsopgave hebt u rechtstreeks toegang tot het gewenste artikel
Hoe de icoontjes gebruiken? Terug naar de inhoudsopgave Een commentaar versturen naar BNP Paribas over deze pagina
Vanaf elke plaats in heel uw magazine kunt u terugkeren naar de inhoudsopgave door op dit icoontje te klikken.
In heel uw magazine kan uw cursor veranderen in een handje. Dat wijst erop dat u toegang hebt tot informatie online, bijvoorbeeld over de agendapagina’s en de tabellen met aanbevelingen om de dagkoersen te zien.
TIP: download uw PDF op uw iPAD zodat u uw magazine kunt raadplegen waar en wanneer u maar wilt. Schuif de PDF naar uw iTunes en synchroniseer uw Ipad. De PDF zal automatisch geladen worden in de app ‘Books’.
18
