MOTAC
Motorcycle Accident Causation
Heike Martensen, onderzoeker BIVV Mathieu Roynard, onderzoeker BIVV
Motorrijders ׀Uitdagend om te besturen ׀Onverzoenlijk tegenover fouten ׀Kwetsbaarheid
Doelstellingen ׀Kennis verwerven ׀Ongevalsoorzaken ׀Verzwarende omstandigheden ׀Risicosituaties
׀Om ׀Efficiënte maatregelen bepalen ׀Sensibilisering
Bronnen en methodologie ׀Bron ׀200 gerechtelijke dossiers van ongevallen met motorfietser
׀Bijkomende bron ׀Representatieve steekproef van motorfietsers (EU project SARTRE)
200
Belgische
׀Dataverzameling* ׀Standaard variabelen ׀B.v. Tijdstip, plaats, weg, leeftijd, geslacht, type voertuig…
׀Oorzakelijke & verzwarende factoren ׀Uit een lijst van 200 mogelijke factoren ׀Voor elke bestuurder maximaal 5
׀Ongevalspatronen ׀Op basis van betrokkenheid weggebruikers, manoeuvres… * COMPAR, IFSTTAR - 2012
Steekproef ׀Selectiecriterium: ׀Zwaar ongeval (met doden of zwaargewonden) waarin tenminste één motorfietser betrokken was.
׀200 ongevallen ׀ ׀
103 dodelijke ongevallen 97 zware ongevallen
׀35% eenzijdige ongevallen ׀330 voertuigen ׀ ׀ ׀ ׀
203 motorfietsers 104 autobestuurders 13 bestuurders zwaar vervoer 10 voetgangers, fietsers, bromfietsers
Ongevalsinitiator
56% van de ongevallen werden veroorzaakt door de motorfietser en 41% door de andere weggebruiker In 3% van de gevallen werd het ongeval veroorzaakt door een extern probleem
Slachtoffers
• De zwaargewonden en doden in de ongevallen waren doorgaans de motorfietsers. • De inzittenden van wagens waren slechts licht of helemaal niet gewond.
Karakteristieken van de ongevallen • Plaats: • 65 % buiten de bebouwde kom • 70 % op een stuk weg zonder kruispunt • 11% privé-inrit (59% buiten de bebouwde kom)
• Tijdstip: • 64% van de motorongevallen gebeuren tijdens de week • 78% overdag • 62% tussen april en juli
Karakteristieken van de motorfietsers • Geslacht: 98% mannen • Leeftijd: gemiddelde leeftijd = 40 jaar • Jonge motorfietsers (25-34) oververtegenwoordigd • 35-54 jaren verdienen bijzondere aandacht
• Beroep: • 50% arbeiders of inactieven (dodelijke ongevallen: 2 op 3) Opleidingsniveau gerelateerd aan ongevalsrisico.
Karakteristieken van de motorfietsers • Rijbewijs en ervaring • 8% beginners (oververtegenwoordigd!) • 44 % met rijbewijs (B) • 17 % zonder geldig rijbewijs • 26% bestuurders sportieve motorfiets zonder geldig RB • 5 op de 11 motorfietsers in Brussel zonder geldig RB
• Gebrek aan documenten van het voertuig • 12 % probleem met de inschrijving of met de verzekering
Type motorfiets
Gedrag -- Snelheid
Minstens 36% van de motorrijders reden te snel
Gedrag -- Alcohol
20% van de geteste bestuurders onder de invloed van alcohol
Infrastructuur -- wegdek
7% wegdekprobleem mogelijks (mede-) oorzaak
Ongevalsprofielen
Risico’s verbonden aan ongevalsprofielen Profiel
Andere weggebruiker
Ernst
Jonge bestuurders
Alcohol
Snelheid
Infrastructuur
Beperkingen ׀Voertuigproblemen ׀Slechts in 3% van de ongevallen vermeld ׀Zou de politie voertuigproblemen van voor het ongeval in het wrak kunnen identificeren?
׀Snelheid, alcohol, wegproblemen ׀Hoe hebben ze precies bijgedragen tot het ontstaan van het ongeval? ׀Gevallen met ontbrekende gegevens
׀-> Noodzaak voor diepteanalyse ter plaatse
Conclusie ׀Voornaamste oorzaak van ongevallen : gedrag weggebruikers ׀Motorfietsers : snelheid en gebrek anticipatie ׀Andere weggebruikers : detectie/ perceptie motorfietsen
׀56% van de ongevallen werden veroorzaakt door de motorfietser en 41% door de andere weggebruiker ׀In 3% van de gevallen werd het ongeval veroorzaakt door een extern probleem
Belangrijkste aanbevelingen ׀Opleiding voor een voldoende anticiperend rijstijl en controle over de motorfiets. ׀Voortzetting van de sensibliseringscampagnes : gedrag, snelheid, anticiperen en aandacht van de andere weggebruikers voor de motorfietsers ׀Versterking van de controles (lente-zomer) snelheid, alcohol en boorddocumenten
:
׀Promoten van het dragen van zichtbaarheidsverhogende kledij (helm) voor motorfietsers en verder onderzoek voeren naar de zichtbaarheid van de motorfiets.
Bedankt voor uw aandacht ❘ Heike MARTENSEN, Onderzoeker ❘
[email protected]
❘ Mathieu ROYNARD, Chercheur ❘
[email protected]
