magazine van Saxion
juni 2015 www.sax.nu
Studiereis! Op reportage naar Riga & Tallinn
10 Bierbrouwen
Chemiestudent brouwt eigen bier
14 Edith Stein
Einde van een cultuur
40 International
Difficult times for Nepalese student
Marieke LARP’t
‘Mijn eerste keer was doodeng’
#8
Werk je bij Saxion?
Columnist gezocht Heb je een scherpe, uitdagende en vlotte pen? Durf je iets te zeggen en vind je het niet eng om de grenzen op te zoeken? Wij zoeken een medewerker- of docentcolumnist die zijn emoties, denkbeelden en meningen wil verspreiden met een vaste column in SAX magazine. Als columnist heb je veel vrijheid en prikkel je de lezer met standpunten en de zaken die je bezighouden. De ene keer tegendraads of bijtend. De andere keer humoristisch of belerend. Geïnteresseerd? Mail dan voor vrijdag 3 juli een voorbeeldcolumn naar
[email protected] van ongeveer 400 woorden.
Draag bij aan de draagbare kunstnier. Word collectant. Met slechts een paar uur collecteren brengt u de draagbare kunstnier dichterbij. Een wereldwijde doorbraak die nierpatiënten hun vrijheid en energie teruggeeft. Meld u aan op nierstichting.nl/collectant. Collecteweek 20 t/m 26 september.
Gaan we hopeloos vastlopen op klimaat ? Nu in de boekhandel:
De sociale dimensie van de opwarming Nijssen & Walter Een lange termijn analyse van de sociale cohesie rond het dempen van de opwarming, met behulp van een systeemtheoretisch basis-model over waardenontwikkeling in individuen en gemeenschappen. Details en achtergronden op socdim.info
sax-nijssen 150508.indd 1
26-05-15 12:15
inhoud
magazine van saxion
Inhoud
Colofon SAX is een redactioneel onafhankelijke uitgave van Saxion. SAX wordt gratis verspreid onder 27.000 studenten en 2.600 medewerkers van Saxion in de vestigingen Deventer, Enschede, Apeldoorn en Hengelo. SAX verschijnt negen keer per jaar. Het dagelijks nieuws over Saxion en het hoger onderwijs lees je op www.sax.nu. Je vindt SAX ook op Twitter (@Sax_nu) en Facebook (Sax Media). Redactiesecretariaat Postbus 70.000, 7500 KB Enschede kamer B5.17, Deventer 0570-603003 Abonnementen/toezending
[email protected]
4 Warming up
Voorwoord, opinie en ‘Hier is dat feestje’
6 Interview
Marieke LARP’t
10 Kennis
Bierbrouwen doe je zo!
12 Belicht 13 Column Anne
10
14 Achtergrond
Edith Stein weg uit Hengelo
Hoofdredactie Thijs Klaverstijn, Wendy van Til 053-5376098, 053-5376862
[email protected]
17 Opinie 18 Pabo meets techniek
Eindredactie Désirée van Hattum 0570-601966
[email protected]
21 Stage
Aan de Cote d’Azur
22 Ingezoomd
Aan dit nummer werkten mee Anne Berentsen, Jasper Brester, Marco Krijnsen, Monique Lubbers, Ricco van Nierop, Nicolien Oldeman, Soraya Petzoldt, Inke Schaap, Thijs Tomassen Fotografie Tessa Wiegerinck (cover), Toma Tudor, Auke Pluim, Lucas Munninghof Vormgeving Marije Wietsma-van der Veen, Gideon Goderski, Twin Media bv Drukwerk MediaCenter Rotterdam Advertenties Bureau van Vliet Postbus 20, 2040 AA Zandvoort 023-5714745 Volgende SAX 8 september Beeldmateriaal en teksten mogen alleen met toestemming van de redactie door derden worden gereproduceerd.
3
24 Forum
Toetsinschrijving: wat moet anders?
14 26
26 Reportage
Van feeststemming naar cultuurshock
31 Column Inke 32 Passie & Ambitie 33 Oud-student 34 Ondernemen
Niet voor iedereen een goed idee?
37 Mededelingen 38 Cool stuff 40 International
Difficult times for Nepalese student
Rode onderwerpen: op de cover
4
warming up
magazine van saxion opinie
+-
Kamers in FB-petitie Apeldoorn mislukt Nieuwe studentenkamers in Apeldoorn? Maar daar wonen toch nauwelijks studenten? Het lijkt misschien geen echte studentenstad, maar de 72 nieuwe studentenkamers die later dit jaar worden opgeleverd in het voormalig kantoorpand Hertog van Gelre waren binnen twee weken weg. Misschien wordt Apeldoorn dan toch onderschat en zit er meer potentie in die stad dan werd gedacht. Hoe dan ook: goed bezig!
in beeld
Als je het ergens niet mee eens bent of vindt dat er iets niet klopt wat betreft je opleiding, dan wil je daar vanzelfsprekend iets aan doen. Een Facebook-petitie is dan een optie. Dat dachten ook twee Pabostudenten die kritiek hadden op de kennisbasistoets Rekenen-Wiskunde. Maar als je eerste bericht op Facebook al drie spelfouten bevat, wordt het lastig om serieus genomen te worden, hoe terecht de kritiek ook is.
Hier is dat feestje!
Wat Spring Fling Waar Aspen Valley, Enschede Wanneer 27 mei 2015 Wie Studievereniging CEMENTi Waarom Heb je een reden nodig voor een goed feestje?
1,4
miljoen euro RAAK PRO subsidie voor twee onderzoeksprojecten van Saxion.
FOTO TOMA TUDOR EEN OVERZICHT VAN HET BELANGRIJKSTE NIEUWS VAN DE AFGELOPEN WEKEN ZOALS GEPUBLICEERD OP ONZE NIEUWSSITE SAX.NU
voorwoord
Kort nieuws De Betonkanorace 2015 in Rotterdam werd voor de deelnemende Bouwkundestudenten een groot succes. Ze pakten drie prijzen, waaronder die voor het beste hbo-team.
Studiesucces daalt Minder dan de helft van de hbo’ers haalt binnen vijf jaar zijn diploma. Van alle studenten die in 2009 begonnen aan een hbo-studie, haalde slechts 49 procent in 2014 het diploma.
Minder studenten, groter marktaandeel Saxion telt minder aanmeldingen voor het komend studiejaar dan voor vorig jaar. Vergeleken met andere hbo-instellingen zit Saxion echter wel boven het landelijke gemiddelde, waardoor het marktaandeel van de hogeschool is toegenomen.
Bindend studieadvies Een bindend studieadvies wordt lang niet altijd goed onderbouwd door een academiedirecteur of manager. Dat leidt ertoe dat studenten in beroep gaan, stelt het College van Beroep voor de Examens.
poll sax.nu
Heb jij weleens een toets gemist omdat er iets was misgegaan met je inschrijving? Ja, vergeten in te schrijven
Ja,ik werd niet toegelaten
21,2% 5,5%
11%
Ja, naam niet op de lijst
Nee
56,2%
thijs en wendy
Sexy einde
Betonkanoërs in de prijzen
6,2%
5
lees meer op sax.nu
Ja, anders...
We sluiten het jaar natuurlijk niet zomaar af. Dat moet met een big bang. ‘Bang’ is een term die de lading wel dekt. ‘Dekken’ trouwens ook. Let vooral even op de dubbelzinnige, maar vooral flauwe woordspelingen in de voorgaande zinnen, want het onderwerp waar we je aandacht voor willen vragen is wat platter dan je van ons gewend bent. We gaan namelijk een onderzoek doen naar seks, drugs en rock-‘n-roll onder Saxion-studenten. We deden dat twee keer eerder: in 2007 en in 2011. Nu willen we dus nieuwe informatie van jullie om die met de uitkomsten van toen te vergelijken. Inhoudelijk willen we natuurlijk wel dat het artikel op feiten gebaseerd is. In 2011 waren de meeste maagden te vinden op de academie Life Science, Engineering en Design: 26 procent maar liefst! De grootste drankbakken (meer dan twintig glazen per week) studeerden aan Saxion Next en aan de toenmalige academie Bedrijfskunde en Ondernemen (dat zou nu de academie Business Building en Technology zijn). Binnenkort word je per mail uitgenodigd om de sexy vragenlijst in te vullen. Dat gebeurt uiteraard anoniem. Wie meedoet maakt kans op een van de tien cadeaubonnen van Bol. com ter waarde van 50 euro. Oh ja, studeer je aan de academie Financiën, Economie en Management, dan word je niet via mail uitgenodigd. Lang verhaal kort: we kregen geen toestemming om jullie vragen te stellen. Dus dan doen we het maar via deze weg: surf naar Sax.nu en klik op het linkje naar de vragenlijst. De resultaten publiceren we in het septembernummer. Bij welke academie maak je meeste kans op een one-night-stand? Binnenkort weet je het.
Thijs Klaverstijn en Wendy van Til Hoofdredacteuren SAX
6
interview
live action role playing
magazine van saxion
Marieke LARP ’t
‘Ik ren zonder schaamte hysterisch gillend door het dorp’ Ze ziet eruit alsof ze met een tijdmachine van de Middeleeuwen naar het hier en nu is getransporteerd. Maar Marieke Storck, 23, jurk van bruin vilt en beige linnen, stapt de roltrap af alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Dat is het ook. Marieke LARP’t.
Wat is Live Action Role Playing? “LARP is een vorm van improvisatietheater, maar dan zonder publiek. Acteurs hoeven zich niet aan een script te houden en ook spelen ze geen historische gebeurtenissen na. Bij LARP bedenk je eerst een setting, een ‘wereld’ waarin het verhaal zich afspeelt. Dat kan middeleeuwse fantasy zijn of science fiction of iets post-apocalyptisch. Een verhaal kan zich ook in de moderne tijd afspelen, maar dan geven we er toch een twist aan, bijvoorbeeld door uit te beelden hoe de wereld eruit had gezien als Hitler de oorlog had gewonnen. Binnen die categorieën kun je een low of een high fantasy-verhaallijn creëren. In het eerste geval komt er misschien af en toe een elf of dwerg voorbij, in het tweede geval kunnen de meest vreemde wezens worden uitgebeeld. Lord of the Rings in het kwadraat zeg maar.” Gelden er regels in die werelden? “Ja en ook die bedenk je. Is het bijvoorbeeld een wereld waarin magie mag worden gebruikt of is dat juist verboden?
ergerlijk je elkaar soms tijdens het spel ook vindt, naderhand drink je gewoon weer gezellig een biertje.”
n ik ‘Door LARP be veel spontaner, minder bang om n’ fouten te make Er worden ook verschillende figurantenen karakterrollen geformuleerd, maar je mag zelf bepalen welke rol je wilt spelen en hoe je die vormgeeft. Tijdens een spel over een wereld waarin magie verboden was, heb ik eens een vrouw gespeeld die net deed of ze geestelijk gestoord was, alleen om te verbergen dat ze een magiër was. Ik bazelde de hele tijd alleen maar over eekhoorns.” Grinnikend: “Superirritant voor mijn medespelers natuurlijk. Maar dat is het mooie van LARP: hoe
Hoe kwam je in aanraking met LARP? “Een neef van me deed het en vertelde er altijd heel enthousiast over. Wij lijken erg op elkaar en zitten vaak op dezelfde golflengte, vandaar dat ik er serieus over na ben gaan denken. Daarbij komt dat ik boeken en films in het middeleeuwse fantasy-genre altijd al heerlijk vond. Plus dat ik vroeger op scouting heb gezeten en graag buiten ben. LARP doe je grotendeels buiten.” Hoe was je eerste keer? “Doodeng. Ik speelde een magiër en moest een godheid aanroepen om mij te helpen met een spreuk. Ik heb zeker tien minuten met mijn mond vol tanden gestaan. Inmiddels ben ik de schaamte voorbij en kan ik hysterisch gillend door het ‘dorp’ rennen. Tot een jaar of twee geleden was spreken in het openbaar voor mij een nachtmerrie. LARP heeft daar verandering in gebracht. En als ik
7
TEKST MONIQUE LUBBERS FOTO’S TESSA WIEGERINCK EN GC BRUGGELING
Ook LARP’en? Marieke Storck, derdejaars Verpleegkunde aan Saxion, is sinds september vorig jaar bestuurslid van Stichting Fabel. In deze stichting zijn spellenvereniging Fanaat, theatersportvereniging Pro Deo en cultuurorganisatie Apollo samengegaan. Fabel is er zowel voor UT- als Saxion-studenten. Marieke: “LARPevenementen duren meestal een heel weekend, wat niet betekent dat je 24/7 in je rol zit. Buiten de speeltijden kun je gewoon jezelf zijn.” De weekenden van Stichting Fabel vinden meestal plaats op een buitenterrein Eibergen. Er wordt gezamenlijk gegeten. Iedereen neemt zijn eigen tent mee en afhankelijk van hoe die eruitziet (knalrood polyester oogt niet echt ‘Middeleeuws’) mag hij op het spelterrein staan of erbuiten. Op www. stichtingfabel.nl kun je je aanmelden voor meer informatie of een keer proefdraaien.
8
interview
live action role playing
soms toch zenuwachtig ben, speel ik gewoon even een rol waar ik me een beetje achter kan verschuilen. Maar dan wel eentje die dicht bij me staat.” Wat heeft LARP je nog meer gebracht? “Het heeft mijn persoonlijke ontwikkeling een flinke boost gegeven. Toen ik negen was, verhuisden we van Hengelo naar Winterswijk. Bepaald geen wereldreis, maar het veranderde mijn leven totaal. Op mijn nieuwe school werd ik gepest om mijn alternatieve stijl en dat ging in de eerste klassen van de middelbare school door. Ik raakte er steeds meer van overtuigd dat ik raar was en werd onzeker. Onze LARP-groep bestaat uit zo’n driehonderd mensen die elkaar accepte-
ren zoals ze zijn. Het is een heel open, gezellige club waarin echt iedereen erbij hoort en de mensen die sociaal wat minder handig zijn op sleeptouw worden genomen. Ik kan er helemaal mezelf zijn en ben inmiddels ook daarbuiten niet meer bezig met hoe ik overkom. Ook het acteren, de zelfexpressie, heeft me enorm geholpen. Ik ben veel spontaner, minder bang om fouten te maken, minder zelfbewust.”
magazine van saxion
Wat typeert mensen die aan LARP doen? “Er is geen ‘type’. De deelnemers zijn heel verschillend, ook qua levensstijl en achtergrond. We hebben politieagenten en verpleegkundigen, vuilnismannen en studenten. Wat we delen is een rijke fantasie en, zo ervaar ik het tenminste, een zelfde gevoel voor humor. Het is natuurlijk vaak heel grappig wat we doen.” Leeft LARP ook buiten Nederland? “Zeker, op veel plaatsen zelfs veel meer dan hier. Ik ga binnenkort naar Conquest, een enorm middeleeuwse fantasy-LARP in Duitsland waar 10.000 mensen van over de hele wereld komen. Dat lijkt me fantastisch. En ik wil heel graag een keer
‘In Zweden hebben ze eens een marineschip geregeld als setting’
9
naar Scandinavië, want het niveau is daar heel hoog. In Zweden hebben ze het eens voor elkaar gekregen om een marineschip te regelen als setting. Dat maakt het toch wel extra bijzonder. In Scandinavië heb je zelfs scholen waar ze lesgeven volgens LARP-principes. Een groep krijgt dan bijvoorbeeld de opdracht om een eigen bedrijf op te zetten en is dan eigenlijk bezig een hele economie na te bootsen. Of ze moeten een cruiseschip veilig van A naar B varen, terwijl er onderweg een gevaarlijke storm opsteekt. Op deze manier leren ze ook van alles over geografie, aardrijkskunde en geschiedenis, alleen op een heel andere manier.” Waar haal je de spullen vandaan die je nodig hebt om het spel geloofwaardig vorm te geven? “De props voor de setting, zoals stadsmuren, tenten, wapentuig en de kostuums voor de figuranten worden door de vereniging geleverd en kunnen steeds
zelde a b k I ‘ e tijd de hel r over a a m n allee rns’ o o h k e e
opnieuw worden gebruikt. Maar als je een karakterrol speelt, moet je zelf voor je kleding en props zorgen. Toevallig vind ik het leuk om mijn kostuums te naaien, dus dit gewaad heb ik zelf gemaakt. In die borduursels en kralen is aardig wat tijd gaan zitten, maar daar zijn treinreizen goed voor. We zijn op dit moment bezig met een verhaallijn die is geïnspireerd op de game Empty Epsilon. Daarvoor hebben een aantal leden zich intensief beziggehouden met het programmeren van onder meer het bedieningspaneel en de radarschermen van het ruimteschip waarmee
we tijdens het spel gaan ‘vliegen’. We hebben een paar weken geleden proefgedraaid en zijn nu bezig de kinderziektes eruit te halen.” Hoe kijken anderen aan tegen deze hobby? “Tja... hoe kijken mensen aan tegen voetbalsupporters die uitbundig uitgedost naar een wedstrijd gaan? Of tegen mannen die aan een vijver urenlang naar een dobber staren. De één zal het prachtig vinden en de ander onbegrijpelijk.”
10
kennis
bierbrouwen
magazine van saxion
Chemiestudent brouwt thuis speciaalbieren
‘Fantastisch om te experimenteren met hoppen’ Lokale bierbrouwerijen schieten als paddenstoelen uit de grond. Biercafés draaien als een tierelier en er duiken steeds meer bierwinkels op. Speciaalbier is hot. Als er iemand is die daar blij mee is, is het wel Tjeerd Maalderink (24). De scheikundestudent is bierliefhebber en hobbybrouwer. SAX hielp een middag bierbrouwen in de schuur van de familie Maalderink. ‘This is where the magic happens.’
O
f we in zijn voor een klein experimentje, vraagt Tjeerd na de kennismaking. Hij heeft het recept van zijn vader voor de bereiding van een American Pale Ale iets aangepast. Tjeerd wil dit
hoppige biertje een frissere smaak geven, het is immers lente. En dus vervangt hij de hopsoort Columbus voor de aromahop Amarillo. Want hop is dé smaakmaker van dit biertje en bepalend voor het karakter. We staan in een schuur, al is de benaming
‘biertempel’ meer op zijn plaats. Tegen een muur staan in een grote kast tientallen speciaalbiertjes opgesteld. Flesjes van bekende merken als La Chouffe, Duvel en Trappiste, maar ook biertjes van eigen makelij, in deze schuur geproduceerd. Vandaag voegen we daar een nieuwe
11
TEKST THIJS TOMASSEN FOTO’S ILONA HENDRIKS
Ambitie
variant van de American Pale Ale aan toe. Al duurt het nog even voordat het bier kan worden gebotteld. “This is where the magic happens”, zegt Tjeerd. De brouwketel staat klaar om in actie te komen, maar eerst moet stap één worden gezet: schroten (jargon voor vermalen). Officieel zit daar nog een stap voor: mouten, het verwerken van granen tot gedroogde, gekiemde korrels. Maar Tjeerd heeft al diverse soorten mout in huis, klaar om te schroten. Met snelle bewegingen draait hij handenvol mouten (ontkiemde en gedroogde granen) door de molen, zodat het zetmeel loskomt. “Hiermee kneus ik de waterafstotende vliesjes die om de mouten heen zitten. Het zetmeel moet straks worden omgezet in suiker en dat gaat niet als er geen water bij kan.” Tjeerd neemt een slok speciaalbier. “Dat hoort er een beetje bij, proeven tijdens het brouwen. Het is een lang proces, er zit veel tijd tussen alle stappen, genoeg tijd om te proeven dus.” Dat blijkt wel tijdens de volgende stap: maischen. Tjeerd doet de geschrote mout in de met heet water gevulde brouwketel. Het mengsel lost veertig minuten lang op bij een watertemperatuur van 65 graden, twintig minuten bij 72 graden en vijf minuten bij 78 graden. Tijdens dit proces wordt zetmeel omgezet in vergistbare suikers, legt Tjeerd uit.
Na het maischen tovert Tjeerd een zelfgeproduceerde koperbuisfilter tevoorschijn waarmee hij het overgebleven mengsel aftapt. De vaste moutdeeltjes blijven achter in de brouwketel, terwijl door de filter een suikerrijke substantie vloeit die wort heet. Het dampende wort geurt al aardig naar gerstenat. Tjeerd: “Dit is ons toekomstige bier.”
India Achter de American Pale Ale schuilt overigens een mooi verhaal: “De American Pale Ale komt voort uit de Indian Pale Ale, dat vroeger speciaal voor Engelse scheepslieden werd gebrouwen. Door veel hop toe te voegen bleef het bier namelijk lang goed. Lang genoeg voor overzeese tochten naar onder meer India.” Het is tijd om het wort te koken, zodat de bacteriën worden gedood. Het koken duurt bijna anderhalf uur. Tussendoor voegt Tjeerd hopsoorten toe: groenige korrels die luisteren naar namen als
jdens i t n e v ‘Proe hoort n e w ou het br beetje bij’ er een
Het is geen toeval dat Tjeerd Maalderink vijf jaar geleden als student chemie met bierbrouwen begon. “Het is allebei een beetje experimenteren hè?” Meestal brouwt hij samen met zijn vader Arie, ook een groot bierliefhebber. In zijn schuur toont Tjeerd hun eigen pareltjes: Trippel, Zwaarblond, Weizen, Stout, American Pale Ale en Bockbier. Ze laten familie en vrienden er weleens van proeven, maar drinken het uiteraard ook zelf. “Het blijft mooi om in je eigen bier terug te proeven hoe je het hebt gemaakt.” Ambities om zijn bierbrouwkunsten te professionaliseren heeft Tjeerd niet. “Het is een fantastische hobby, maar ik ga voor een carrière in de chemie.”
Cascade, Amarillo en Simcoe. De hoeveelheden luisteren nauw, dus alles wordt gewogen. “Zeker in dit biertje bepaalt hop voor een belangrijk deel de smaak. Hoppen zorgen voor de bekende bitterheid en daarin zit veel verschil. Ik vind experimenteren met hoppen fantastisch. Je kunt er smaaktechnisch veel mee bereiken.” Na het koken volgt een meetmoment. Tjeerd neemt een monster van het wort om de dichtheid te bepalen: “Even kijken of we op koers liggen.” Dat liggen we. Het mengel is klaar om te koelen. Vervolgens giet hij het in een gistvat en voegt er gist aan toe zodat de vergistbare suikers worden omgezet in onder meer alcohol en koolzuurgas. Het gistvat is nog van zijn opa geweest. Het gistingsproces kan beginnen. De eerste gistingsfase duurt ongeveer twee weken. Tjeerd: “Daarna bottelen we het bier en ‘vergeten’ we het zes weken voor de tweede gisting. En dan is deze American Pale Ale op z’n best!”
12
belicht
In Belicht laten deskundigen van Saxion hun licht schijnen over een actuele kwestie.
magazine van saxion
Films en series on demand Onbeperktkijkendiensten als Netflix, Videoland Unlimited en NLziet winnen aan populariteit. Meer dan drie miljoen huishoudens maken inmiddels gebruik van ‘video on demand’. Is dit het begin van het einde van lineair tv kijken? Of zal er altijd een plekje blijven voor zenders van NPO, RTL en SBS?
J
e favoriete films of series kijk je op een televisie op een vooraf vastgesteld tijdstip. Zo ging het in elk geval sinds de eerste Nederlandse televisie-uitzending in 1951. Donderdag volgt tv-minnend Nederland het spannende Wie is de Mol?, vrijdagavond is The Voice onverslaanbaar en Boer zoekt vrouw heeft een monopolie op de zondagavond. Hoe lang is een programmagids nog nodig? Netflix zette in 2013 het conventionele tv kijken op zijn kop door alle dertien afleveringen van de serie House of Cards tegelijk beschikbaar te stellen. Sindsdien deden ze dat met een veelvoud aan andere originele tv-series, waarna hun
voorbeeld door anderen werd gevolgd. Lekker een serie of film kijken op een moment dat het jou uitkomt. Nederland adopteert de nieuwe manier van tv kijken steeds meer. Vooral onder jonge (< 35) Nederlanders is video on demand een hit: meer dan de helft maakt er gebruik van. “Slaafs gedrag is niet meer van deze tijd”, zegt Benno Grootelaar van Media, Informatie en Communicatie. Grootelaar werkte in het verleden onder andere als regisseur en gaf leiding aan de cameraploeg van de eerste Big Brother. “Hare majesteit de NOS kan niet meer bepalen dat we om acht uur het journaal moeten kijken. Oudere mensen zijn veel meer geconditioneerd om op een vast tijdstip tv te kijken, maar ook bij hen verandert het.”
‘Het is allang niet meer zo dat alleen jongeren Popcorn Time of Netflix gebruiken.’
Martijn Derkzen, docent bij Kunst & Techniek en in het bezit van een master Media Innovation, ziet toch ook een verschuiving optreden. “Het is allang niet meer zo dat alleen jongeren Popcorn Time of Netflix gebruiken.” De kracht van Netflix en vergelijkbare aanbieders wordt door Grootelaar goed samengevat: “Mensen willen tegenwoordig steeds meer regisseur van hun eigen avond zijn.” Traditionele televisiezenders van NPO, RTL en SBS verliezen steeds meer jonge kijkers. De NPO ziet ook dat Netflix succes heeft en probeert met de betaalde dienst NPO Plus in te springen. Derkzen ziet de meerwaarde niet. “Ze bieden content aan die ik ooit gratis op hun zender kon zien en die in sommige gevallen nog steeds gratis is te zien via het Belgische Ooit gemist.”
Mobiel kijken Een initiatief als KPN Lekker Gaan heeft meer toekomst, denkt Derkzen. Dat richt zich vooral op het streamen van content naar mobiele devices, bijvoorbeeld in de trein. “Ze verzamelen goede content die hen weinig kost. Dat betekent dat klanten van KPN een grotere databundel nodig hebben als ze gebruik willen maken van Lekker Gaan.” Grootelaar denkt niet dat televisiezenders het eeuwige leven hebben. “Het zou me
13
TEKST THIJS KLAVERSTIJN
column anne
nders e z e i s i ‘Telev niet het hebben leven’ e eeuwig
niet verbazen als ze helemaal verdwijnen. Misschien dat er door de overheid nog iets gefinancierd wordt. Maar zendgemachtigden zoals de AVRO, TROS en VPRO zullen eerder productiehuizen worden die series voor andere platforms produceren. In een later stadium volgen RTL en SBS wellicht in hun voetstappen.” Toch zijn er tv-programma’s die live moeten worden gekeken. Wie is de Mol? is daar volgens Derkzen een goed voorbeeld van. “Ze ontwikkelen een platform voor de kijker en houden hun doelgroep ook tussen de uitzendingen door geboeid, via hints op de website en op de radio.” Het RTL-programma Weet Ik Veel, een kennisquiz waaraan het thuispubliek live kan deelnemen, is volgens Derkzen ook een goed voorbeeld van een programma dat de live-kijker beloont. Toch lijkt on demand de toekomst te hebben. Het gaat te ver om te zeggen dat Netflix momenteel een monopolie op die markt heeft, maar ze zijn wel de grootste en dat blijft voorlopig ook wel zo, denkt Derkzen. “Uiteindelijk is er best kans dat er meerdere aanbieders komen omdat de consument dat eist.” Hoe series en films in de toekomst worden aangeboden, blijft ook voor de twee ACT’ers koffiedik kijken. Grootelaar: “Misschien dat we een soort model à la iTunes of Blendle krijgen.”
Joggingbroek Twee joggingbroeken, drie valuepacks extra dark koffiepads en een maaltijdsalade in m’n armen en twee dagen oude, verlopen make-up op m’n gezicht. Daarmee sjouw ik door de Hema richting kassa. Van langslopende leeftijdgenoten krijg ik een blik van herkenning en het dametje achter me in de rij trekt haar linkerwenkbrauw wel opvallend hoog op. Ze weet het. Het is blijkbaar aan me af te zien dat ik die twee slobberbroeken niet ga combineren met een paar hardloopschoenen. Dat gebalanceerde dieet van koffie en maaltijdsalades, door sommigen aangevuld met Red Bull, instant noodles en dat net iets grotere pakje sigaretten, is ondertussen een redelijk vast tafereel zo rond de tentamens. In mijn met deadlines gevulde leven is het bijna routine. Oké, het kopen van twee nieuwe sweatpants is geen routine, maar nu ik er over nadenk zou m’n wasmand wel met iets meer regelmaat aandacht kunnen gebruiken. Sinds twee jaar ben ik chronisch ziek. Supervervelend en onvermijdelijk natuurlijk, maar het werk gaat gewoon door. Ondertussen heb ik mijn woonkamer omgebouwd tot een prima kantoorruimte: m’n muur hangt vol met scrums, SWOT’s, Business Model Canvassen en een eindeloze hoeveelheid Post-it’s. Mijn koffiezetapparaat en de drie valuepacks extra dark koffiepads zijn naast mijn laptop de belangrijkste items op mijn bureau. Werken doe ik met één been in m’n nek, want sweatpants. Ik begin m’n dag met koffie, het voeden van mezelf en het voeden van m’n Buzzfeed-verslaving. Oh, en m’n joggingbroek. Vervolgens ga ik aan het werk. In m’n joggingbroek. Ik hou pauze. Met m’n joggingbroek. Ik haal boodschappen in m’n joggingbroek (maar wel met een paar ‘excuussportschoenen’ aan om het enigszins goed te praten). Ah, hell… Ik doe alles in dat ding. ’s Avonds kook ik erin en vervolgens kijk ik ergens tussen het vreemdgaan met mijn Macbook en het slapen door een romantische film, waarna ik uiteraard moet uithuilen bij m’n favoriete sweats. Voor iemand die naast chronisch ziek ook chronisch single door het leven gaat, komt dit het dichtst in de buurt van een echte relatie. We lachen samen, huilen samen. Delen dezelfde denkbeelden. Maar na verloop van tijd is hij de strakste niet meer, begint hij te stinken en groeien we uit elkaar. Nog één jaar en dan studeer ik af. Tijd voor een rituele verbranding van de herinneringen aan m’n jeugdvriendjes.
Anne Berentsen is derdejaarsstudent Media, Informatie en Communicatie
14
achtergrond
edith stein verhuist
magazine van saxion
ij vertrek b s en el o ev g e d g en em G Edith Stein uit Hengelo
Einde van een cultuur Begin juli sluit de pedagogische academie voor het basisonderwijs in Hengelo haar deuren om een dikke maand later haar onderwijsactiviteiten voort te zetten in Enschede. Het einde van een tijdperk. En ook een beetje het einde van de typische Edith Stein-cultuur.
15
TEKST MARCO KRIJNSEN FOTO’S TOMA TUDOR
Van villa naar villa Ter gelegenheid van het vertrek van de lerarenopleiding uit Hengelo verschijnt het boek Villa Het Tichelwerk. De titel verwijst naar de villa uit 1900, gebouwd door fabrikant Stork, waar in 1955 de fraters van Utrecht neerstreken. Deze fraters bestierden de R.K. Mgr. Hoogveld Kweekschool, de voorloper van de latere Hogeschool Edith Stein. Het schoolgebouw werd er pal naast gebouwd. Pas in de jaren tachtig vertrok de laatste frater (Simplicius) uit de villa. Daarna werd de villa gebruikt voor lessen, vergaderingen en als onderkomen voor de directie. De verhuizing naar Enschede betekent dat de ene villa wordt ingeruild voor een andere: Villa Serphos uit 1910. Het boek Villa Het Tichelwerk is geschreven door oud-docent geschiedenis Frank van Zuijlen van de Hogeschool Edith Stein.
I
n het schoolgebouw aan de M.A. de Ruyterstraat in Hengelo hangt een weemoedige sfeer. Het studielandschap is nagenoeg leeg. Ook elders in de wandelgangen is het wel eens drukker geweest. De laatste weken Hengelo lijken zich in stilte te voltrekken. Ben Snijders, adviseur kwaliteitszorg, ziet het naderende afscheid met gemengde gevoelens tegemoet. Hij heeft de werkomgeving sinds zijn komst in 1990 steeds weer zien veranderen. “Toen ik hier begon, was de lerares levensbeschouwing nog de baas. Ze had als enige een vaste plek in de personeelskamer.
n ‘Voor studente is in Hengelo te weinig reuring’
Haar vak had een bepaalde status, de pabo was nog heel erg katholiek. Dat is in de jaren negentig vrij snel veranderd. De Edith Stein is door verschillende fusies een interdenominatieve school (katholiek, protestants-christelijk en openbaar) geworden.”
Snijders heeft er moeite mee om al die faciliteiten na de zomer achter te laten. “Dit gebouw is ontstaan vanuit de wensen en behoeften van docenten. Uniek. De totstandkoming paste helemaal bij de typische Edith Stein-cultuur. Door de kleinschaligheid is hier altijd een hoge mate van betrokkenheid geweest die heel veel werkplezier heeft gegeven. Het is een uitdaging om die terug te krijgen in een grote organisatie als Saxion. Je hebt nu minder zicht op het grote geheel en zit meer in de verantwoordelijkheid van je eigen taak. In de oude situatie werden bijvoorbeeld onze pr-folders gemaakt door de docent beeldende vorming. Later moesten we daarvoor een professioneel bureau inschakelen. Dat was lang niet altijd een verbetering. Toen ik aan mijn studenten eens vroeg welke van twee folders ze beter vonden, wezen ze allemaal die oude folder aan.” Nog steeds verlangen veel medewerkers terug naar de tijd dat de Edith Stein nog de Edith Stein was, denkt Snijders. “Het algemene gevoel is dat de fusie met Saxion ons is opgedrongen. Niemand stond te springen toen het gebeurde. Het was een gevolg van megalomaan beleid. De directie wilde zó veel dat de beste docenten zijn weggehaald uit het onderwijs. Daardoor hebben we harde klappen gekregen: een lagere notering in de keuzegids en flink minder aanmeldingen. Op kleine schaal kun je goed onderwijs geven, daarvoor hoef je niet te fuseren. Kleine zelfstandige pabo’s doen het in de keuzegids vaak zelfs beter dan de pabo-opleidingen van een brede hogeschool.”
Betrokkenheid
Dynamiek
De fusies van de jaren negentig zorgden voor een groei naar 1.200 studenten (nu gedaald naar ongeveer de helft) en maakte uitbreiding van het gebouw noodzakelijk. Er kwam een groot studielandschap met verdiepingslokalen en werkplekken om de lesstof te verwerken.
Ook docent Sander Kamphuis, oud-student en inmiddels alweer vijftien jaar docent, wijst op de typische Edith Stein-cultuur. “Er is hier altijd een enorme betrokkenheid van docenten geweest. Daardoor kon een open, vertrouwde en veilige sfeer ontstaan waarbij iedereen
16
achtergrond
edith stein verhuist
magazine van saxion
Afscheid in etappes Het schoolgebouw van Edith Stein in Hengelo wordt op verschillende momenten uitgeluid: • Op zaterdag 13 juni was er een bijeenkomst voor oud-personeel, oud-studenten en buurtbewoners. • Op vrijdagavond 26 juni houden de studenten hun afscheidsfeest. • Op donderdag 9 juli vindt het officiële afscheid voor medewerkers plaats met de presentatie van het boek Villa Het Tichelwerk, een diner en een slotfeest.
elkaar bij naam kent. De kleinschaligheid zorgde voor een enorme dynamiek. Als school kun je namelijk snel inspringen op nieuwe trends en ontwikkelingen. We waren bijvoorbeeld de eerste pabo die werd geaccrediteerd. En we waren, eerder dan veel andere scholen, erg internationaal georiënteerd. Maar we hadden als Edith Stein soms ook de neiging om te veel te willen. Nu we onderdeel van Saxion zijn, merk ik dat we minder snel kunnen schakelen. Het gaat allemaal over meer schijven.” Toch wil Kamphuis niet te veel met weemoed terugblikken. Hij kijkt liever vooruit. “De nieuwbouw in Enschede biedt veel voordelen, hoewel we er in bepaalde opzichten ook op achteruitgaan. De ruimte die we in Hengelo hebben, krijgen we niet terug in Enschede. En ook
faciliteiten als de grote theaterzaal en een ruim muzieklokaal zullen we missen. We zijn hier in dat opzicht verwend. Maar ik zie veel mogelijkheden door de aanwezigheid van andere Saxion-academies. Een voorziening als de LEGO-studio past helemaal bij ontdekkend leren.”
Fraters Leonie Beijen heeft de Hengelose lerarenopleiding in nagenoeg alle gedaanten meegemaakt. Toen ze er als student in 1966 voor het eerst kwam, heette de school nog de Mgr. Hoogveld Kweekschool. De Fraters der Goddelijke Voorzienigheid zwaaiden er de scepter vanuit de naastgelegen villa Het Tichelwerk. Bijna vijftig jaar later zijn de fraters verdwenen, net als de katholieke identiteit en de kleinschaligheid. Leonie Beijen is er nu programmaleider scholing en professionalisering. Is ze blij met de verhuizing naar Enschede? “Voor de stad Hengelo is het een aderlating, maar voor studenten is hier gewoon te weinig reuring. Het gebouw ligt buiten de binnenstad en is te groot geworden. In Enschede zitten onze studenten straks veel meer in een academische omgeving. Het is veel boeiender om ook de jongens van de technische en economische opleidingen te ontmoeten. Zo’n kleinscha-
‘Bij Edith Stein kende iedereen elkaar bij naam’
lige school in Hengelo biedt op zich een veilige en beschermde omgeving. Vooral studenten uit de kleine dorpen in Twente vinden dat aantrekkelijk. Die kiezen daarom vaak voor Hengelo en niet voor Deventer. Maar juist voor deze groep studenten is het goed om straks in een meer stedelijke omgeving te zitten. Dan is de schok niet zo groot als ze ooit in Amsterdam of Utrecht terechtkomen.”
Wim Boomkamp en de mysterieuze villa Saxion-voorzitter Wim Boomkamp heeft een speciale band met de lerarenopleiding in Hengelo. Vanuit zijn ouderlijk huis keek hij vroeger uit op het terrein van Villa Tichelwerk, waar later de toenmalige Mgr. Hoogveld Kweekschool werd gebouwd. “De villa had iets mysterieus. Wie daar woonden of verbleven bleef raadselachtig.” Later vergaderde Boomkamp regelmatig in de villa als toezichthouder van de Hogeschool Edith Stein en als bestuurder van Saxion.
opinie
17
oet m r o o die erv t n ogelijk e m g a l e n n e ‘E ik zo s corebord t a d n zorge elend s tenties d n a w e als een vinkte comp t’ ge aa met af systeem verl het
Wat mogen wij terug verwachten?
I
k heb altijd al een ingewikkelde dialoog met het hbo gevoerd. Ik loop tegen zoveel dingen aan die niet werken en nu ik afstudeer in een land waar niets volgens een systeem lijkt te gaan – ik maak een documentaire in Bali – vraag ik me af of we het afstuderen niet beter kunnen afschaffen. Voor ik mocht beginnen aan mijn afstudeeropdracht diende ik een afstudeerplan te schrijven. In zo’n plan beschrijf je van meer dan honderd competenties in welke mate je ze bezit. Tijdrovend en zinloos om te doen. Je hebt namelijk al een keer bewezen die competenties voldoende te bezitten, anders zou je niet je vakken
gehaald mogen hebben. Daarnaast hoef je om mooie verhaaltjes over competenties op te hangen alleen competent te zijn in creativiteit. Echt bewijs leveren dat je over een vaardigheid beschikt doe je door dat te laten zien, niet door er over te schrijven. Precies om die reden heb ik ervoor gekozen om een documentaire te maken. Het lijkt mij ook een leerzamere ervaring dan het schrijven van een scriptie en ook nuttiger voor de toekomst. In welk beroep schrijf je na je afstuderen een scriptie? Ik zie het schrijven van een scriptie dan ook hoofdzakelijk als het opstellen van een bon; een verantwoording dat de overheid een succesvolle investering in
mij heeft gedaan. Een bon die zo systematisch aan allerlei regels dient te voldoen dat het voor mij een onbetaalbare tol begint te eisen. Regels die voor frustratie zorgen. Niet alleen bij mij, maar ook bij medestudenten die aan het afstuderen zijn. Regels waarvan het soms moeilijk is om het nut er van in te zien. Het lijkt wel alsof wij studenten het equivalent van een bedrijf zijn geworden met docenten als onze klanten. Het onderwijssysteem verwacht heel wat van ons studenten, maar wat mogen wij nog terug verwachten? In mijn optiek ben ik de klant en betaal ik mijn docenten om mij de dingen te leren die ik wil leren. Ik zou als klant van het onderwijs de zaak moeten omdraaien. Ik zou mijn begeleider een e-mail moeten sturen met daarin mijn verwachtingen, behoeftes en een lijst met competenties waarvan ik wil dat hij daarover beschikt. Mocht hij daar niet aan kunnen voldoen, prima, dan zoek ik een andere begeleider. Ik betaal nu niet voor echte begeleiding, ik betaal slechts voor een agent die ervoor moet zorgen dat ik zo snel mogelijk als een wandelend scorebord met afgevinkte competenties het systeem verlaat, zodat ik netjes een nieuw systeem, het bedrijfsleven, in kan rollen.
SORAYA PETZOLDT ZIT IN HET LAATSTE JAAR VAN DE OPLEIDING MEDIA, INFORMATIE EN COMMUNICATIE. VOOR HAAR AFSTUDEREN MAAKT ZE IN BALI EEN DOCUMENTAIRE OVER PERMACULTUUR IN BALINESE GEVANGENISSEN.
18
achtergrond
pabo & techniek
or Nieuwe LEGO Studio vo isch student n ch te én ar ra le ) d en m (aanko
magazine van saxion
nderen i k l e e ‘V hniek c e t n vinde leuk’ r e e m niet
Pabo meets techniek Techniek en onderwijs kunnen elkaar niet meer ontlopen bij Edith Stein in Enschede. Het nieuwbouwcomplex van Saxion moet de ontmoetingsplek worden voor (aankomend) leraren en technisch studenten. Dat geldt zeker voor de LEGO Studio, in Europa de enige in z’n soort.
19
TEKST MARCO KRIJNSEN FOTO’S TOMA TUDOR
Aanpassen aan Saxioncultuur
A
nika Embrechts studeerde Chemische Technologie aan de Universiteit Twente en promoveerde daarna op een onderzoek in de nanotechnologie. Een mooie wetenschappelijke carrière lag in het verschiet. Maar Embrechts koos ervoor haar leven te wijden aan goed techniekonderwijs voor jongeren. Zo kwam ze uiteindelijk terecht bij de pabo van Saxion. Ze geeft er nu vorm en inhoud aan de Lego Education Innovation Studio (LEGO Studio), die op 2 september wordt geopend aan de Tromplaan in Enschede. De passie voor techniekonderwijs zit in haar genen, zou je kunnen zeggen. Vader Embrechts was fijnmachinebankwerker, moeder leerkracht aan de basisschool. “Ik denk dat ik van beiden iets heb meegekregen. Op school gaf ik al bijles in technische vakken. Techniek heb ik vooral geleerd door veel met de handen bezig te zijn, door te proberen en uit te proberen. Helaas moet je in het onderwijs van deze tijd vooral lezen over techniek
en vragen beantwoorden. Veel kinderen vinden daardoor techniek niet meer leuk. Het daagt niet uit, de verwondering is eraf. Zonde!”
Onderzoeken en ontwerpen In de nieuwe LEGO Studio kan Embrechts haar missie handen en voeten geven. Hier krijgen kinderen en (aankomend) leerkrachten straks letterlijk de ruimte om concreet aan de slag te gaan met techniek en nieuwe dingen te ontdekken. De zestig vierkante meter grote studio wordt ingericht voor alle fases van het zogeheten onderzoekend en ontwerpend leren: van de eerste brainstormsessie in een kleine groepje tot het testen van de zelfbedachte constructies. De bedoeling is dat niet alleen pabo-studenten hier aan de slag gaan, maar dat ook basisschoolleraren en hun leerlingen er gebruik van maken.
De verhuizing van de lerarenopleiding van Hengelo naar Enschede betekent verdere aanpassing aan de Saxion-cultuur. De pabo-studenten waren gewend aan lessen van 55 minuten. Komend schooljaar krijgen ze 45 minuten les, al zullen veel docenten overgaan op blokuren van negentig minuten. Een andere verandering is de overgang van semesters (halfjaar-programma’s) naar kwartielen van tien weken. Het betekent dat er om de tien weken getoetst gaat worden en niet twee keer per jaar. “We hopen dat de studeerbaarheid daardoor beter is voor onze studenten”, zegt manager onderwijs Gabi Brühne van de pabo. Het grootste verschil met Hengelo zal de schaalgrootte zijn. De pabo-studenten delen nu een groot gebouw met andere opleidingen en zullen voor bepaalde activiteiten en voorzieningen naar het hoofdgebouw aan de overkant van de straat moeten.
De eerste scholen hebben zich al aangemeld voor workshops in de LEGO Studio. Dat is niet zo vreemd, want het basisonderwijs moet meer gaan doen met wetenschap en techniek. Vanaf 2020 moet het vak geïntegreerd zijn in het lesprogramma, zo is afgesproken in het Techniekpact. Maar veel basisscholen vragen zich af hoe ze dat moeten aanpakken zonder dat het ten koste gaat van de uren taal en rekenen. En waar vinden leerkrachten de tijd om technieklessen ook nog eens leuk en uitdagend te maken voor kinderen?
20
achtergrond
pabo & techniek
magazine van saxion
De bewoners van de nieuwbouw De Academie Pedagogiek en Onderwijs (APO) wordt de hoofdbewoner van de nieuwbouw aan de Tromplaan in Enschede. Het complex heeft daarom de naam Edith Stein gekregen, de oude naam van de lerarenopleiding in de Hengelose tijd. Hier bevinden zich leslokalen, praktijkruimtes, kantoren en het studielandschap van de opleiding. Maar het gebouw biedt ook onderdak aan technisch studenten van de Academie Creatieve Technologie (ACT) en de Academie Life Science Engineering & Design (LED): • Mechatronica • Light Weight Construction • Technische Informatica • Ambient Intelligence •e n het Kenniscentrum Design & Technologie. Vandaar dat de vier deelgebouwen zijn vernoemd naar personen die veel voor de technieksector in Twente hebben betekend: Stork, Hazemeijer, Ainsworth en Hofstede-Crull. Naast de LEGO Education Innovation Studio krijgen ook de hightech werkplaats Fablab en Platform Bètatechniek er een plek.
n ucatio d E O m ‘LEG ddel o i m t e is h f bezig k’ e i t a e r e c techni t e m te zijn
vinden dat fascinerend. Ze ontwerpen, bouwen, testen de eerste versie van hun auto uit op een parcours en passen het ontwerp op basis daarvan aan. Binnen een uur zijn ze in staat om een zelfrijdende auto te maken. Zo maken kinderen spelenderwijs kennis met de onderzoeks- en ontwerpprocessen uit het bedrijfsleven en krijgen ze een divers beeld van de wereld van techniek.”
Nauwelijks ruimte Embrechts ziet het probleem. “Kinderen zijn eigenlijk al van jongs af aan bezig met ontdekken en ontwerpen, met dingen uitproberen. Zo zitten ze nu eenmaal in elkaar. In het onderwijs is daar nog nauwelijks ruimte voor. Tijdens de eerste twee kleuterjaren vaak nog wél, maar vanaf groep 3 draait het vooral om rekenen en taal. Door lessen in een maatschappelijke context te plaatsen en technische elementen op een slimme manier toe te voegen aan de basisvakken, ontstaat tijdwinst. Maar vooral krijg je zo aantrekkelijk onderwijs voor kinderen.” Pabo-studenten maken tijdens de opleiding al kennis met onderzoekend en ontwerpend leren (OOL). Ze krijgen onder meer LEGO Education-lessen, die straks dus in de LEGO Studio worden gegeven. “LEGO Education is het middel om creatief bezig te zijn met techniek”, zegt Embrechts. “Het gaat veel verder dan het bouwen met blokjes. Het is bijvoorbeeld ook robotica en werktuigbouwkunde in de meest elementaire en speelse vorm. Door met LEGO robots te bouwen krijgen kinderen op een visuele manier het programmeren onder de knie. Je kunt werken met zonnecollectoren en bladen voor windmolens. Je leert een zelfsturende auto te bouwen. Kinderen
Telefoon vergeten De LEGO Studio helpt om het probleemoplossend vermogen te bevorderen, weet Embrechts. “Je traint er de ontwerpvaardigheden mee en je hebt ook nog eens een heel leuke les. Het werken met LEGO Education maakt heel fanatiek. Dat merk ik ook bij onze pabo-studenten die er al mee werken. Ze vergeten in dat uur zelfs hun mobiele telefoon, zo gefocust zijn ze op het ontwerpproces. Na afloop vroegen ze zelfs of we volgende week misschien twee uur konden inruimen voor LEGO.” Embrechts verwacht dat de nieuwbouw in Enschede zorgt voor een kruisbestuiving van verschillende opleidingen. “Docenten en studenten van de pabo weten veel van didactiek, maar hebben vaak nog weinig technische achtergrond meegekregen vanuit hun opleiding. De mensen van techniekopleidingen vinden het vaak weer lastig om goed te communiceren op het niveau van kinderen. Combineer je deze didactische en technische kennis, dan heb je ineens heel sterke technieklessen en wetenschapscommunicatie. Ik zie nu al aanvragen van opleidingen binnen Saxion die iets in hun curriculum willen doen met de LEGO Studio, om studenten te leren programmeren in de minor Serious Gaming bijvoorbeeld. Ik denk dat we veel aan elkaar kunnen hebben.”
stage
TEKST THIJS KLAVERSTIJN
21
het ‘Ik ben tijdens l filmfestival we nes vijf keer in Can geweest’
Celebrities spotten aan de Côte d’Azur
1
Hoe ben je bij het Sandton in Cagnes-surMer in Frankrijk beland? “Ik heb lang getwijfeld, want ik wilde eigenlijk overal wel heen. China, Thailand, Australië. Parijs heb ik ook nog naar gekeken. Stage lopen bij het Marriot trok me heel erg aan. Maar dat zou enorm duur zijn geworden omdat je zelf accommodatie moet regelen. Uiteindelijk, na lang zoeken via oursaxionworld.nl, kwam ik bij het Sandton uit. Je krijgt hier een stagevergoeding, onderdak en eten. Het leek me bovendien een mooie gelegenheid om mijn Frans op te vijzelen.”
2
Is het heel belangrijk dat je goed Frans spreekt? “Vooraf werd gezegd dat als je basis maar goed was, je je wel zou redden. Ik dacht dat ik met mijn havoFrans wel een eind zou komen, maar dat viel behoorlijk tegen. Ik heb bij Saxion inmiddels ook twee jaar Spaans gehad en mijn Frans is er niet op vooruit gegaan. Maar na een paar maanden in Cagnessur-Mer gaat het een stuk beter. Ik moest over een drempel, maar nu praat ik veel met mensen en kijk ik Franse televisie. Dat helpt enorm.”
Bennie Lee
3
Wat doe je eigenlijk bij het Sandton? “Ik ben stagiair Food & Beverage. Dat betekent dat ik zowel bij het ontbijt als het avondeten help. ’s Avonds dan meer in de rol van ober. Ik was zelf nooit zo heel erg overtuigd van mijn F&B-kwaliteiten, maar het gaat steeds beter. Het is belangrijk om sociaal te zijn en met de gasten te kunnen praten. Ik leer mezelf ook steeds beter kennen.”
4
Je zit vlak bij steden als Cannes, Nice en Monte Carlo. Maak je daar nog een beetje misbruik van? Het hotel ligt op een berg, wel wat geïsoleerd. Voor stagiairs zijn er geen auto’s en de weg naar het hotel is niet verlicht. Het is onverstandig om ’s avonds naar boven te lopen. Maar op vrije dagen ben ik al wel naar het carnaval in Nice
Leeftijd 21 jaar Studie Hoger Toeristisch & Recreatief Onderwijs Stagebedrijf Sandton Hotel Domaine Cocagne Land Cagnes-surMer, Frankrijk
geweest. En tijdens het Filmfestival ben ik wel vijf keer in Cannes geweest. Ik heb daar aan de rode loper gestaan en celebrities gezien als Jake Gyllenhaal, Eva Longoria en Paris Hilton.”
22
ingezoomd
Betonkano valt drie keer in de prijzen Twaalf bouwkundestudenten waren apetrots toen ze hun zelfontworpen en zelfgebouwde kano van beton zagen drijven in Rotterdam. Ze streden mee in de jaarlijkse betonkanorace, een terugkerende competitie tussen mbo-, hbo- en wo-instellingen uit heel Europa. Vorig jaar moest het Saxion-team afzien van deelname omdat tijdens de bouw het beton was geknapt en er niet genoeg tijd was om opnieuw te beginnen. Dit jaar vielen ze echter drie keer in de prijzen: ze bouwden de lichtste kano, de duurzaamste kano en werden het beste hbo-team. Oh ja, en in de finale van de honderd meter voor mannen werden ze ook nog eens tweede. Niet slecht toch?
magazine van saxion
TEKST WENDY VAN TIL FOTO MUNNINGHOFF PRODUCTIONS
23
24
reportage
studiereis
magazine van saxion
TTerzake
nec Op studiereis met Con
Over feestjes bouwen en cultuurshock
TEKST EN FOTO’S WENDY VAN TIL
jd van i r v e b r ’25 jaa Daar kunnen p d? Ruslan een biertje o t we bes doen!’
Wat gebeurt er nu echt tijdens een studiereis? SAX-redacteur Wendy van Til mocht met studievereniging ConnecTTerzake mee naar Riga, Tallinn en Narva. Ze maakte met studenten Technische Bedrijfskunde en Small Business en Retail Management de Estse en Letse studentenwereld mee, kreeg een cultuurshock en probeerde weerstand te bieden aan alle charmes van een studiereis.
25
26
reportage
studiereis
N
arva – nooit ga ik er weer heen. Een aantal bedrijfskundestudenten ook niet, vermoed ik. De Russische verhuurder van ons appartement flipte gewoon. Waarom? Omdat we de condooms die we in de ladenkast van het appartement hadden gevonden over de vloer hadden gestrooid. “Is normal, right?”, was de reactie van de rood aangelopen man die voor mij stond. Nou ja, in deze hoeveelheid gaf het mij en mijn drie kamergenootjes eerder de indruk dat we op de een of andere afwerkplek op de grens van Estland en Rusland waren beland. Dat dit geen gewoon appartement was bleek ook uit de haarplukken in verschillende kleuren die we op bed vonden, het gootsteenkastje met lege bierflessen en de badkamer met eau-de-riool-geur. Ik had hier liever niet de nacht doorgebracht, maar misschien ben ik, ondanks mijn backpackervaringen, te veel luxe gewend. Cultuurshock? Dacht het wel.
Bingo Eerder die week vertrek ik richting Saxion Enschede, waar de organisatie van de studiereis van ConnecTTerzake me opvangt. Ook aanwezig is studievereniging Construct, die net als wij naar Riga gaan. Het begint al goed met de door Construct georganiseerde bingo in de bus
op weg naar vliegveld Weeze. Gelukkig zonder een al te groot bejaardeneffect. Later op de avond zitten vijftig Saxion-studenten die zin hebben in hun studiereis gezamenlijk in het toestel van RyanAir. Bij het hostel in Riga blijkt dat er een probleem is met de kamers. Dat wordt snel opgelost door de studiereiscommissie. Ik deel mijn kamer met negen Connect-dames: gezellig met z’n allen in stapelbedden van drie hoog. Ondanks de late aankomst, 23.00 uur, moet de stad natuurlijk wel alvast worden verkend. Eerst nog een ‘late dinner’ bij de McDonalds en daarna keeltjes smeren met alcohol, want er wordt luidkeels meegezongen in de karaokebar.
Biertje De volgende middag is het tijd voor een stadstour en een bezoek aan het History of Riga-museum. We horen dat het mor-
magazine van saxion
gen een speciale dag is voor Letland aangezien het land op die dag 25 jaar geleden werd bevrijd van de Russen. “Aah, goede reden om daar een biertje op te doen”, zegt student Yaïr Sharon tegen zijn maten. Voor de tourguides ons verlaten vraagt Yasmin Amel Gharib hen naar de studententradities in Letland. “Dat verschilt per faculteit”, legt een van de guides uit. “Het belangrijkste is ‘to get wasted’.” ’s Avonds genieten we vanaf de 26ste verdieping van de Skybar van een fantastisch uitzicht op de verlichte skyline. De groep maakt van de gelegenheid gebruik om ook vanavond de Letse studententraditie eer aan te doen.
Louche zaken Helaas gaat een bezoek aan de chocoladefabriek en een lunch op de universiteit de volgende dag niet door vanwege vrijheidsfestiviteiten. De lezing van de Letse professor Valdis Janovs op de uni gaat wel door. Hij vertelt over ondernemerschap in Letland, zijn eigen hotel en het bedrijf van zijn vrouw, die online breicreaties verkoopt. Saxion-docent Jacques Bazen vult het programma aan
27
zien l e w t n ‘Je ku che zaken lou dat er vinden’ plaats met een interessante lezing over de Baltische staten. ’s Avonds worden de bloemetjes wederom buiten gezet, want het is de laatste nacht in Riga. Het mobieltje van een van de studenten blijft echter achter, want die is de avond ervoor als grap gekaapt door een van de studentes van Construct. Na een busrit, die slapend of van gratis wifi gebruikmakend wordt doorgebracht, wordt het programma non-stop doorgezet naar het Estse World Trade Center. Daar krijgen we een lezing van een oud-minister en zakenman die onder meer vertelt over het digitale identiteitssysteem van de Esten, de jacht, testen van medicijnen op mensen die minder te besteden hebben. “Je kunt wel zien dat er louche zaken plaatsvinden en dat het hier anders gaat dan in Nederland”, concludeert Asker Tenhagen.
Nederlandse ambassade Werd er in de karaokebar in Riga al een Connect-sticker gespot aan de plafondversiering (naast eentje van Construct), ook in Tallinn moet bewijs achterblijven dat ConnecTTerzake er was. Op een
regenpijp aan de authentieke stadsmuur prijkt na een citytour een sticker met het blauw-witte logo. De volgende dag is een dag vol highlights. Eerst een bezoek aan het bedrijf Vopac E.O.S., waar ze aan de hand van een presentatie en een bustour over het terrein vertellen over het bedrijfsproces en het internationale transport van olie via schepen en treinen. Vergelijkingen
met Rotterdam worden gemaakt. Hugo Oude Vrielink, voorzitter van de studiereiscommissie, is tevreden. “Het was erg interessant om te zien hoe ze hun voorzieningen gebruiken.” Het volgende programmaonderdeel is een bezoek aan de Nederlandse ambassade. We worden er ontvangen alsof we een Tweede Kamercommissie zijn, met hapjes en drankjes, maar belangrijker nog: de ambassadeur neemt uren de tijd om te vertellen over de Estse maatschappij, zijn werk als ambassadeur en het zakendoen daar. Studenten vragen honderduit. “Zaken doen is hier makkelijk, de inwoners zijn rechtdoorzee. Veel gaat digitaal. De markt is met 1,4 miljoen inwoners klein, maar zeker de moeite waard.” Ook wordt gepraat over de dreiging van Rusland. De ambasadeur vertelt dat de Esten bang zijn voor de situatie en dat ze daarom graag aansluiten bij westerse clubs voor een veiliger gevoel.” Over het bezoek aan de ambassade wordt nog dagen nagepraat. Voorzitter Jember Wesselink van ConnecTTerzake is onder de indruk: “Er wordt op een bepaald niveau gecommuniceerd en dat was erg
28
reportage
studiereis
at de d u o ‘Z an het v d e o l inv e unism m m o c zijn?’ n e n n ku prettig. Ze hadden op elke vraag inhoudelijk antwoord.” De dag wordt afgesloten met een memorabele kroegentocht, georganiseerd door het hostel.
Woedende Rus De volgende dag lijkt alles in de soep te lopen. Samen met drie andere ‘oudjes’ van de groep (onze treinkaartjes zijn duurder en we zijn wel Nederlanders) rijd ik met docent Jacques Bazen van Tallinn
naar Narva. De rest blijkt de trein te hebben gemist. Iets met een verkeerde vertrektijd. Gevolg: de studenten komen ’s middags pas in het Russische grensplaatsje aan. Als iedereen er is, blijken sommige van de appartementen waar we zouden verblijven niet helemaal te voldoen aan de eisen dan wel wensen. Daar is-ie weer: de woedende Rus. Een daadkrachtig optreden van bestuur en commissie van de studievereniging zorgt ervoor dat iedereen in een net onderkomen de nacht doorbrengt. Het appartement waar ik zou slapen wordt schoongemaakt en voor mij en mijn kamergenoten is een ander onderkomen gevonden. Wat een bruisende studentenstad zou moeten zijn, is in de meivakantie een uitgestorven plaats. Alles is grijs, grauw en treurig. “Zou dat ook de invloed van
magazine van saxion
het communisme zijn?”, vraagt een student zich hardop af. De Saxion-docent probeert ’s avonds met een citytour langs onder meer de Russische grenspost het nare gevoel weg te nemen. “Het is hier veilig. Het zijn gewone mensen in een voor ons niet zo mooie omgeving. Ze hebben alleen hele andere dingen, zoals een segregatie, meegemaakt.” De studenten en ook ik willen hem graag geloven, maar het voelt anders. Gelukkig besluit het bestuur een dag eerder terug te keren naar Tallinn. Maar eerst nog een bezoek aan een verlaten industrieel complex van gigantische afmetingen (negentien hectare), waarvoor de studenten een invulling mogen bedenken. Daarna is er op de universiteit in Narva een lezing over ondernemerschap en de situatie in de
29 column inke
Hoe leuk is lang In een van mijn eerste banen (jobhopper was in die tijd mijn status op facebook dat er toen nog niet was) werkte ik samen met mevrouw Rotteveel. Ze was 50 en in mijn ogen was dat heel oud. Ze vond het een moeilijke leeftijd. Ze zei dat ze niet meer alles kon doen wat ze wilde. En dat ik er maar van moest genieten dat ik alles nog wel kon. Ik zuchtte diep want jobhoppers hebben chronische keuzestress. Alles? Weet je hoeveeeeel dat is? Mevrouw Rotteveel (echt waar) had het allemaal ook wel gezien. Ik stuiterde over de derde verdieping met het ene wilde plan na het andere en dan was het haar beurt om te zuchten. Dat hebben we al eens gedaan, zei ze dan. En dan dook ze achter haar scherm om mijn teksten taaltechnisch te vernietigen. Van haar ken ik de uitdrukking: ‘oude wijn in nieuwe zakken’. Ze had ‘herstelgerichte zorg’ al eens meegemaakt als ‘rehabilitatie’. En een cursus spanningsklachten bij mig rantenvrouwen hadden we ook al eens geprobeerd. Ik wil nog steeds nooit zo worden. Maar ik twijfel wel eens of dat kan: dat iets heel lang leuk is.
Oekraïne. Deze uitstapjes doen de balans voor Narva gelukkig nog zeer positief uitslaan. Dan reizen we terug naar Tallinn om daar nog een laatste avond te knallen. En dat gebeurt. De cultuurshock is snel vergeten met bierpong en andere drankspelletjes in het hostel. Op de laatste dag in Tallinn doet iedereen het rustig aan en trekt zijn eigen plan voor de terugreis wordt aangevangen. Sommigen bezoeken de haven, anderen een verlaten gevangenis. In de bus van het vliegveld naar Saxion barst voorin het feest los en wordt achterin geslapen. Al met al was het me het reisje wel. Veel gezien, veel gelachen en veel vertier meegemaakt, maar vooral veel geleerd, meer dan ik aanvankelijk had verwacht. Ik denk dat ik dat ook voor mijn medereizigers kan zeggen. Maar waar ik afhaak op het plein voor de hogeschool lijken de anderen er niet genoeg van te kunnen krijgen. Besloten wordt dat de studiereis wordt voortgezet in de binnenstad onder het motto ‘We gaan nog niet naar huis…’
Maar het kan. Volgende maand nemen 2 collega’s afscheid. Ze hebben een eeuwigheid op de hogeschool gewerkt. Echt, ze hebben die naveltruitjes al 3 of 4 keer meegemaakt. Vorig zomer doken ze hun kast in om in september in een gescheurde spijkerbroek uit 1988 te verschijnen. Lachend komen ze elke dag de klapdeuren door. Nimmer te vermoeid om voor de 10.950ste keer het team te herinneren aan de noodzakelijke expertise van de onderwijskundigen. Nooit een woeste mail om iemand voor de 120ste keer te herinneren aan de hertoets voor leerjaar 2. Nooit gezucht bij ‘mevrouw, ik moet om 16.15 uur weg hoor’ of een collegezaal voor 3 studenten op donderdagavond. Misschien doen ze wel alsof ze het nog leuk vinden. Dat geloof ik niet maar als dat zo is vind ik het een overtuigende performance en ook een die aanstekelijk werkt. Ik ga ze nog vragen wat hun geheim is. Ik hoop op een diepzinnig antwoord, zo’n levensles die ik dan vanaf nu altijd meeneem. Niet iets als ‘gewoon doorgaan’. Het is ook raar om te denken dat iets wat nu leuk is, dat over een jaar niet meer is. Dat je op het hoogtepunt van het feest weg moet gaan geldt hopelijk alleen voor feestjes, niet voor werk of relaties.
Inke Schaap is docent bij de academie Gezondheidszorg.
30
forum
In Forum geven studenten en medewerkers hun mening over een dilemma, vraagstuk of actuele gebeurtenis.
magazine van saxion
Toetsinschrijving: wat moet anders? De inschrijving voor toetsen is al langer onderwerp van discussie, vooral onder studenten. Het College van Bestuur heeft nu besloten dat de procedure voor het inschrijven anders moet. Zelfs volledig afschaffen is een optie. Is bij jou wel eens iets misgegaan bij het inschrijven voor een toets? En wat zou er moeten veranderen? on niet i x a S n huld ‘Ik ka c s e d al helema ven’ ge
Gert van Dijk (22) Eerstejaars Mechatronica “Het is bij mij niet altijd goed gegaan. Tijdens een inschrijfmoment werd later nog een tweede toets toegevoegd. Dus voor de eerste had ik me wel ingeschreven, maar voor de tweede niet. Dat was weliswaar niet het einde van de wereld, maar toch vervelend dat ik die toets moest herkansen. Aan de andere kant kan ik de school ook niet helemaal de schuld geven, ik had ook iets beter kunnen opletten. An sich vind ik het inchrijven voor toetsen een beetje apart. Je schrijft je aan het begin van het jaar toch al in voor een bepaald vak? Dan vind ik het logisch dat je dan ook later in het jaar de toets wilt doen. In de terugkoppeling van onze studenten richting de opleiding kwam het inschrijvingsproces rond toetsen ook naar voren als een minder punt. Mijn advies zou dan ook zijn om mensen automatisch in te schrijven voor toetsen die horen bij de vakken die ze volgen.”
31
TEKST EN FOTO’S THIJS KLAVERSTIJN
Thomas Cox (24) Derdejaars Mechatronica Elle Wiendels (23) Derdejaars Bedrijfskunde/MER “Het inschrijven voor toetsen is vooral je eigen verantwoordelijkheid, vind ik. Daarom zou ik ook niet weten waarom het hele systeem anders moet. Kijk, je kunt natuurlijk een keer vergeten je in te schrijven voor een toets en dan mogen ze wel iets minder star zijn met het alsnog toelaten van een student. Hoewel het trouwens wel moeilijk is om er niet aan te denken. Ik krijg altijd een mail dat de inschrijvingsperiode begint. Die duurt twee weken, maar ik doe het direct nadat ik de mail krijg. Daar krijg je dan nog een bevestiging van. En ik check altijd ook nog op Bison of het goed is gegaan. Ik heb nog nooit problemen gehad.”
“Ik heb me wel vaker afgevraagd waarom het nodig is om je in te schrijven voor toetsen. Het systeem is trouwens wel snel, in twee klikken heb je je ingeschreven. En het ziet er tegenwoordig ook gelikt uit. Als je je vergeet in te schrijven, dan ligt dat eigenlijk wel aan jezelf. Er hangen posters, er wordt gemaild, in onze groepsapp komt het altijd wel ter sprake. Het gaat vaak als een lopend vuurtje door de academie. Bij mij is het toch een keer fout gegaan. Ik had me ingeschreven en een bevestigingsmail gekregen, maar toen ik bij het lokaal aankwam, stond mijn naam niet op de lijst. Ik moest naar het toetsbureau en kon ze daar de bevestiging op mijn telefoon laten zien, maar daar namen ze geen genoegen mee. Uiteindelijk heeft het me twintig minuten gekost en had ik dus veel minder tijd voor mijn toets. Het lijkt me veel beter om het om te draaien en iedereen automatisch in te schrijven. Dat schrijf je je maar uit als er een reden is waarom je de toets niet wilt maken.”
Michiel Rensink (19) Eerstejaars Werktuigbouwkunde “Ik heb mijn studentenmailadres van Saxion gelinkt aan mijn privémail, dus dan krijg ik daar de herinneringsmail om me in te schrijven binnen. Daarna is het heel simpel om je in te schrijven. Bij mij is het dan ook altijd goed gegaan. Wel vraag ik me af waarom we niet gewoon automatisch ingeschreven staan. Dat is toch veel simpeler? Als er dan een keer iemand niet komt opdagen, lijkt me dat ook geen ramp. Voor herkansingen word je trouwens wel automatisch ingeschreven, dat vind ik wel verwarrend. Waarom dan wel? Ik zou daar in ieder geval een lijn in aanbrengen.”
32
oud-student
TEKST MANDY VAN DIJK FOTO TOMA TUDOR
de klantcontacten. Contact met mensen, veel bellen, tijd maken voor zorgen en vragen, dat ligt mij wel.” Heb je een favoriete auto? “Nee. Eerlijk niet. Ik heb wel een voorkeur voor Engelse oldtimers, vooroorlogs. Het is toch geweldig dat de techniek van toen nu nog werkt? Maar er is niet één automerk dat er voor mij uitspringt. Of een auto nu veel waard is of niet, het is allemaal bijzonder. We liepen net nog langs een auto van een half miljoen, maar de getallen maken mij niet uit. Sterker, ik heb zelf niet eens een auto. Ja, wel een Austin Seven voor rally’s, maar ik heb geen dagelijkse auto. In de werkplaats heb ik keus genoeg als ik iets Werk: eigenaar nodig heb. En een auto is uiteinCarrosseriebouw delijk ook maar gewoon een Jansen auto.” Woonplaats: We-
Bas Jansen
sepe Opleiding: Technische Bedrijfkunde (niet afgestudeerd)
‘Zelf heb ik geen auto’ Hij studeerde drie jaar Technische Bedrijfskunde, maar stopte om eigenaar te worden van het familiebedrijf. Bas Jansen is dagelijks bezig met klassieke auto’s. Van een vooroorlogse Austin Seven tot de moderne oldtimer Opel Manta. Waarom ben je met je studie gestopt? Je hoefde nog maar een jaar. “In de eerste plaats om samen te gaan werken met mijn vader in Carrosseriebouw Jansen. Daarnaast ook omdat de studie werd afgeschaft en alleen met zelfstudie kon worden afgerond. Dat was voor mij echt geen optie, ik ben hartstikke dyslectisch. Ik heb klassikaal onderwijs nodig. En met lbo en mbo op zak vond ik het wel goed zo.”
Wat doe je precies? “Wij bouwen klassieke auto’s. Soms hebben we een motorblok en een chassis als basis, soms bouwen we alles: de complete auto. Dat laatste doen we ongeveer drie keer per jaar. Maar we repareren en restaureren ook: van een Riley uit 1936 tot een Opel Manta uit 1981. De laatste jaren, sinds ik eigenaar ben, houd ik me bezig met het runnen van het bedrijf en het onderhouden van
Van hoe ver komen je klanten? “Dat gaat van hier om de hoek tot Zweden of Zwitserland. Die auto’s halen we vaak zelf op. Meestal doe ik dat, dan kan ik het combineren met netwerkbezoeken. En het is ook geen straf natuurlijk, een rit in een oldtimer door Europa. We waren laatst voor een rally in Toscane, als technische ondersteuning van elf rallyauto’s. Dat is erg leuk om te doen, maar het is ook hard werken. Leuke anekdote is dat een van onze klanten langskwam met een kapot autoportier. Wij draaiden hem met de sleutel open, dicht en weer open. Alles werkte gewoon. Zegt hij: Oh, heeft hij geen automatische vergrendeling?” Wat heb je op Saxion geleerd? “Ondernemerskwaliteiten, zeker weten. Zoals een boekhouding bijhouden. Maar ik heb ook veel geleerd van een ondernemerswedstrijd op school. Wat ik studenten zou aanraden is doen wat je leuk vindt, ook al lijkt het in eerste instantie niet haalbaar. Ik heb iemand in dienst die van de kunstacademie komt, een ander was glaszetter. Ze wilden het proberen, dus geef ik ze een kans. Die kans heb ik ook gekregen. Want ja, ik startte mijn schoolcarrière op de LOM-school en nu ben ik ondernemer. En ik wil ook niks anders zijn.” n
passie & ambitie
TEKST THIJS KLAVERSTIJN
33
Naam Cesare Bentvelzen (links) Leeftijd 24 Studie Hoger Hotelonderwijs Passie Taarten bakken
‘Je moet natuurlijk wel proeven wat je maakt’
1
Wanneer is deze passie voor taartenbakken ontstaan? “Toen ik op mijn vijftiende bij een theeschenkerij ging werken. Carmen (rechts op de foto), met wie ik straks BUUF in de Serre open in Amersfoort, heeft daar ook een jaar gewerkt. Er werd veel taart geserveerd. Ik merkte dat ik vooral het werk in de keuken leuk vond, leuker dan de bediening. Hoe langer ik er werkte, hoe vaker ik mee mocht denken over de menukaart.”
2
Waarover denk je na als je een taart bakt? “Aanvankelijk was het voor mij een kwestie van het volgen van recepten. Uiteindelijk krijg je meer ervaring en durf je zelf dingen te proberen. Er moet bijvoorbeeld ergens een kilo suiker in. Dat is wel heel veel. Dus dan ga je zoeken naar een vervanger. Hetzelfde met andere ingrediënten, zoals noten bijvoorbeeld. Zou die andere notensoort niet veel lekkerder zijn? Je probeert veel, soms mislukt het. Maar vaak pakt het ook goed uit.”
3
Kun je zeggen dat je talent hebt voor het bakken van taarten? “Dat vind ik moeilijk om te zeggen. Ik
denk dat het vooral passie en ervaring is. En tsja, zo moeilijk vind ik het bakken van taarten eigenlijk niet.”
4
Samen met Carmen heb je twee jaar horecaruimte gewonnen. Daar gaan jullie BUUF in de Serre openen, een horecaconcept waarin taarten centraal staan. Is dat altijd een droom geweest? “Ja, we kennen elkaar sinds de middelbare school en we hebben ook samen de middelbare hotelschool gedaan. Daar hebben we al een ondernemingsplan geschreven. Nu
‘Het gaat ons vooral om de smaak, niet om het uiterlijk’ waren we nog erg jong en het leek ons bovendien verstandig om onszelf nog iets verder op te leiden. Maar we hebben altijd het plan gehad om onze eigen zaak te openen.”
5
Wat voor taarten maken jullie? “Het gaat ons vooral om de smaak, niet om het
uiterlijk. Taarten zien er soms prachtig uit, maar zijn dan eigenlijk niet veel meer dan cake met slagroom. We hebben ooit meegedaan aan een taartenbakwedstrijd in Amersfoort. Onze taart was zeker niet de mooiste, maar we wonnen wel.”
6
Betekent jouw passie nu ook dat je iedere dag taart eet? Haha, nee, ik eet niet standaard elke dag taart. Maar je moet natuurlijk wel proeven wat je maakt. Je kunt niet een puntje taart bakken, dus veel gaat naar familie en vrienden.” n
34
achtergrond
ondernemen
magazine van saxion
Ondernemen niet voor iedereen goede zaak Steeds meer Saxion-studenten willen ondernemer worden of zijn dat al, blijkt uit de laatste cijfers. Maar niet bij elke academie is dat het geval. Hoe is dat te verklaren? En moeten we wel blij zijn met zoveel studentbedrijven?
35
TEKST MARCO KRIJNSEN
T
oen Iris te Riet de minor ‘Ondernemen, je eigen zaak’ volgde, was ze de enige student uit de welzijnshoek. Voor de vierdejaars van de opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening geen probleem. Ze stak genoeg van de minor op om met succes haar bedrijf De Helperij te beginnen, waarmee ze techniek aan zorg koppelt (zie kader). “De zorg loopt achter als het gaat om ondernemerschap”, constateert Iris. “Vanuit de opleiding wordt het tot nu toe niet echt gestimuleerd. Het is ook lastig om in deze sector voor jezelf te beginnen. In de zorg moet je aan zoveel eisen, regels en wetgeving voldoen. Ik kan me voorstellen dat veel studenten dan liever voor een baas willen gaan werken. Maar ik denk wel dat het langzaam iets gaat veranderen. Ze zijn bij de academie nu bezig met een uitstroomprofiel ondernemen in de zorg. Daar ben ik heel blij mee.”
Oude Volvo Onderzoek van Saxion Kenniscentrum voor Innovatie en Ondernemerschap (SKIO) bevestigt het beeld. Het aantal studenten dat een onderneming wil beginnen, zit al een paar jaar in de lift. Maar er zijn grote verschillen tussen de
academies. Koplopers zijn de Academie Creatieve Technologie (ACT) en de School of Business Building and Technology (BBT). Meer dan vijf procent van de studenten daar heeft al een eigen bedrijf. De Academie Mens en Maatschappij (AMM) is de hekkensluiter. Het percentage studentondernemers is daar gedaald tot één procent, terwijl het gemiddelde bij Saxion is gestegen tot 2,6 procent. Studentondernemer Iris te Riet begrijpt wel hoe dat komt. Ondernemen zit nu eenmaal niet in de genen van studenten in de zorg en heeft bovendien een andere lading dan bij studenten in de economische hoek. “De sociale ondernemer rijdt in een oude Volvo. Die gaat niet van de winst uit, maar wil met hart en ziel dingen in de zorg veranderen. Je bent dus gericht op het project in plaats van op de Porsche. Ik merk zelf bijvoorbeeld dat ik het lastig vind om geld te vragen voor het helpen van mensen. Het liefst zou ik gratis mijn diensten aanbieden. Zo denken veel mensen van sociale opleidingen erover.”
Achterstand
De landelijke en percentages ligg en over het algeme boven de drie procent.
Ondanks de stijgende tendens wijzen de cijfers er niet op dat Saxion-studenten bovengemiddeld bereid zijn om te ondernemen. De landelijke percentages liggen over het algemeen boven de drie procent. Han van der Meer, lector Kennisinnovatief Ondernemerschap bij Saxion, weet hoe dat komt. “Er zijn inderdaad hogescholen met percentages tot wel acht procent. Maar die zijn gebaseerd op selectieve respons: vooral studenten die iets met het ondernemerschap hebben, reageerden op de vragen. Bij Saxion is breed ondervraagd en was je verplicht te antwoorden: het percentage is bij ons dus een reële afspiegeling.” Volgens Van der Meer willen relatief veel Saxion-studenten voor zichzelf beginnen,
Meeste ondernemers bij Creatieve Technologie De meest recente cijfers laten zien dat de Academie Creatieve Technologie de meeste studentondernemers telt (185). Daarna volgen School of Business Building and Technology (127) en Marketing en International Management (92). Hospitality Business School blijft achter bij wat je zou mogen verwachten, menen de onderzoekers van Saxion Kenniscentrum voor Innovatie en Ondernemerschap. “Binnen deze academie is er namelijk wel veel interesse in ondernemerschap onder studenten. Wellicht is de studie moeilijk te combineren met een eigen onderneming. Een andere verklaring kan zijn dat deze studenten relatief vaak ouders hebben met een onderneming die de studenten op een later moment van plan zijn over te nemen.”
maar is de organisatie van de hogeschool daar niet altijd op ingericht. “De gemiddelde docent is vooral gericht op het opleiden voor een baan bij een werkgever. Dat zie je ook terug in de brochures en de voorlichting. De mogelijkheid om een bedrijf te starten wordt weinig genoemd. Maar daar komt wel geleidelijk verandering in. Saxion heeft natuurlijk een achterstand in te halen ten opzichte van bijvoorbeeld de Universiteit Twente. Daar zit ondernemerschap al twintig jaar in het DNA, bij Saxion zijn we nog maar tien jaar bezig.”
36
achtergrond
ondernemen
magazine van saxion
De Helperij koppelt zorg aan technologie
Horeca Doel binnen Saxion is dat op termijn vier procent van de studenten voor zichzelf begint. Een stijging richting dat percentage is heel goed mogelijk, denkt Van der Meer. “In de zorg bijvoorbeeld liggen zeker kansen, daar gaat nog veel veranderen. Bij de Hospitality Business School valt ook een groei te verwachten [het percentage studentondernemers is er twee procent, red. Hoe het komt dat het daar achterblijft? Misschien zijn studenten bij die academie gewend aan een bijbaantje bij een horecabedrijf. Dan is de stap om voor jezelf te beginnen wat groter. In het algemeen zou het goed zijn als onderne-
merschap binnen Saxion als een reëel alternatief wordt gezien.” Maar er zijn grenzen, voegt Van der Meer eraan toe. “Ik denk bijvoorbeeld dat ondernemerschap hoogstens voor een kwart procent van de pabo-studenten weggelegd zal zijn. Daar zit niet zoveel rek in. Tegelijkertijd kun je je afvragen of we wel een heel hoog percentage ondernemers moeten willen. De samenleving heeft namelijk ook goede werknemers met veel knowhow nodig. Het gaat erom dat er een juiste mix is tussen kleine zelfstandigen en grote organisaties met medewerkers in loondienst. Bovendien: ondernemen is niet geschikt voor iedereen.”
‘Je bent gericht op het project in plaats van de Porsche’
De Helperij is een van de weinige studentbedrijven vanuit een zorgopleiding. Iris te Riet, vierdejaars student Sociaal Pedagogische Hulpverlening, zette de onderneming op. Doel is om met behulp van technologie de zorg te verbeteren. “Mijn vader zit in de domotica, dus technologie is mij thuis met de paplepel ingegoten.” Met De Helperij wil Iris eraan bijdragen dat mensen langer zelfstandig thuis kunnen wonen met gebruikmaking van technologie en een netwerk van mantelzorgers (familie, buren, vrienden). “Als iemand vergeetachtig is, kwam tot voor kort altijd iemand van de thuiszorg langs om te controleren of de medicijnen wel werden ingenomen. Nu is daar geen geld meer voor. Een speciaal kastje kan een patiënt helpen herinneren de medicijnen in te nemen. Maar zonder een netwerk van mensen om je heen werkt het niet. Mocht de patiënt de medicijnen zijn vergeten, dan krijgen mensen in de omgeving automatisch een bericht en gaat er dus altijd iemand naar toe.” De Helperij wil apps (laten) ontwikkelen voor dit soort situaties. Ook gaat het bedrijf cursussen geven om welzijnswerkers te helpen bij gebruik van technologie en het opbouwen van een netwerk rond een patiënt.
mededelingen
“
37
“
DEZE PAGINA VALT BUITEN DE REDACTIONELE VERANTWOORDELIJKHEID VAN SAX.
Ik wil succesvol studeren!
Wil jij ook na de zomer met succes je studie aanpakken? Maak dan gebruik van het nieuwe trainingsaanbod van het Studiesuccescentrum. Een tipje van de sluier: • Discipline voor beginners
• Breinworkshops
• Jezelf presenteren in organisaties
• Spelling
• Personal branding Heb je geen zin om te wachten? Ga dan online aan de slag. Scan je succes en maak gebruik van allerlei tips en oefeningen over effectief studeren, uitstelgedrag, stress en nog veel meer. We zien je graag op saxion.nl/succesvolstuderen.
saxion.nl/succesvolstuderen
De creatieve cyclus van de CMR Om onze communicatie met de achterban te verbeteren zijn wij bij de CMR actief aan de slag gegaan met Facebook! Zo kun je nu de Facebook pagina van de Centrale Medezeggenschapsraad Saxion - CMR liken en op de hoogte gehouden worden van waar we met de CMR mee bezig zijn op dit moment. Daarnaast kun je de CMR ook zelf bereiken via Facebook als je vragen hebt of je mening ergens over wil geven. Ook heeft de CMR sinds kort een twitteraccount, je kan ons vinden onder de naam SaxionCMR. De CMR heeft de afgelopen cyclus een drukke agenda afgewerkt! Zo hebben we natuurlijk weer veel besproken in de wekelijkse vergaderingen, maar ook veel gedaan. Naast een interessante en leerzame middag effectief leren vergaderen heeft de CMR ook nog een creatieve brainstromsessie gehouden voor een
nieuwe slogan en visual! Een visual is een combinatie van tekst, afbeeldingen en kleuren waardoor je direct een bedrijf of organisatie herkent. Tijdens de brainstormsessie kwamen er veel leuke en bruikbare ideeën naar boven. Het merendeel van deze ideeën hebben we gedeeld met de dienst Communicatie
van Saxion en samen gaan we naar een mooie visual toe werken. De slogan voor deze visual is reeds bedacht en zal te zien zijn in de eerste editie van de SAX van schooljaar 2015 - 2016. Ik vind, als student Kunst en Techniek, het werken aan de visual erg interessant en vooral ook leuk. Bij de CMR zijn we natuurlijk vaak aan het vergaderen, dus om dan een creatieve periode te hebben is een leuke afwisseling. De CMR hoopt jullie snel de nieuwe visual te tonen en kijkt uit naar de reacties.
Jinte Anema Studentlid Centrale medezeggenschapsraad
38
trends cool stuff
Leuke app
magazine van saxion
app
Baps
De stad in gaan om te shoppen voelt natuurlijk een beetje analoog. Online heb je namelijk zo je favoriete merken te pakken en loop je niet de blaren op je voeten om ergens toch dat ene merk te kunnen scoren. Omdat het toch wel erg makkelijk is om zo te checken welke winkel werk merk verkoopt, is er nu de Baps-app. Baps vertelt je precies bij welke winkels jij terecht kunt om bepaalde merken te vinden. Winkels geven in deze app aan welke merken je in de rekken aan kunt treffen. Leuk voordeeltje is dat winkels via Baps soms ook exclusieve aanbiedingen geven. Mooi meegenomen natuurlijk. Baps gaat voor je aan de slag op zowel Android- als iOS-telefoons, via de Play- en appstore.
humor
Actresses without teeth Menig Hollywoodster geeft een modaal jaarsalaris uit om zijn of haar gebit een beetje te renoveren. Ten minste, in Amerika noemen ze dat ‘een beetje renoveren’, wij zouden het hier liever een gebitsvervangende ingreep noemen. Om nu eens te zien hoe al die perfecte filmsmoeltjes eruit zien zonder tanden photoshoppen ze bij Actresses without teeth die platgeplamuurde porseleinen kunstwerkjes weg. De lege bekjes die over blijven doen denken aan Holle Bolle Gijs. Bekijk de tandloze sterren op http://actresseswithoutteeth.net/
39
TEKST JASPER BRESTER EN RICCO VAN NIEROP
muziek
Taylor Explained Binnen de hedendaagse popmuziek zijn er weinig artiesten met zulke ongrijpbare songteksten als Taylor Swift. Hoewel De Dijk toch een goede poging doet (Wat kan je niet alleen Huub? Misschien kunnen we je helpen?). Met een exen-rolodex ter grootte van een gemiddelde telefoongids heeft mevrouw Swift dan ook genoeg instabiele emoties ter inspiratie. De meeste mensen zullen niets begrijpen van wat ze zingt. Omdat het toch wel fijn is om te weten wat momenteel driemaal daags via de radio rondgetoeterd wordt, ontcijferen ze op twitteraccount @TaylorExplained de teksten van het hoogblonde orakel. We durven overigens niet te garanderen dat je daadwerkelijk wijzer wordt van deze tweets.
Meesterlijke muziek
slapen
Ambient Mixer Veel mensen slapen lekkerder wanneer het buiten regent. Iets van contact met de natuur ofzo. Niet voor niets worden er bij de gemiddelde wereldwinkel tal van DJ Rainforest-achtige cds verkocht. Slapen tussen walvissen of andere exotische diersoorten op een cd is heerlijk rustiek, maar ook wel erg 2005. Vandaag de dag doen we dat via internet. En dan ook niet meer met dieren en regen, maar met omgevingen die we uit films en series kennen via Ambient Mixer. Hier kun je de ambient geluiden uit bijvoorbeeld de leerlingenkamer van Griffoendor mixen voor je eigen slaapkamer. Maar ook het achtergrondgeluid uit Stark’s Halls in Game of Thrones, Jabba’s kasteel uit Star Wars en het geluid van Tardis uit Doctor Who zijn hier beschikbaar. Als je zo niet avontuurlijk kunt dromen gaat het nooit meer lukken. Luisteren en zelf mixen kan op http://www.ambient-mixer.com/
A, B, C, is net zo eenvoudig als 1, 2, 3. Iedereen krijgt z’n eerste lessen van de juf of meester. De verhuizing van de pabo vanuit Hengelo-o-o naar Enschede is een mooie aanleiding voor een muzikale ode. De juffen en meesters van Elton John, Daft Punk, Nick Jonas en Stevie Wonder krijgen allen de spreekwoordelijke veren in hun metaforische achterwerk. Ondertussen oefenen we nog even voor de rekentoets met Graaf Tel. Een ode aan de leraar kan ook te ver gaan. Zo willen de meiden van ABBA met hun meester zoenen, heeft Kate Micucci een docenten-crush en zijn de Glee-kids hot voor hun teacher. Van een goede juf kun je heel wat leren: dansen (Causes), levenslessen (Nas) of gewoon over alles (Bakermat). Robin Thicke leert het liefst de juf een lesje. Tot slot nemen we afscheid van de school en Hengelo en is het time to move on. Luister naar deze playlist via tinyurl.com/saxjuni2015
40
international
‘All those mixed feelings tear me up inside’ Pema Gurung from Nepal is a fourth-year student at Saxion’s Hospitality Business School. He’s currently struggling with the desire to help the survivors of the recent earthquakes back home, including his parents and sisters, and focusing on completing his studies in the Netherlands.
magazine van saxion
P
ema is not an emotional person normally, he tells me. But he comes across as tired, worried perhaps even, strained by emotions. But who wouldn’t be in his situation? He calls his parents every day. And they talk, about their wellbeing, about his sisters and about the situation in Nepal. Pema remembers as if it was only yesterday he found out that there had been a massive earthquake (7.4 on the Richter scale) in his home country. It had hit near the capital of Kathmandu. “I was getting on with my life here in the Netherlands, working on my studies. At the end of the day, I checked Facebook and then I saw all mixed news messages about the earthquake. I was shocked. I tried to contact my parents by phone. They
41
TEXT WENDY VAN TIL ENGLISH EDITOR NICOLIEN OLDEMAN PHOTO AUKE PLUIM
what w o n k ‘I live on o t e it’s lik treets’ the s 1200 euros raised at Saxion
normally live in a village in the mountains, but I knew they had travelled to Kathmandu to visit my sisters, who live in a children’s orphanage. It seemed to take ages to get in touch. It felt like a horrible nightmare. Of course, everybody was trying to contact their loved ones at the same time. Fortunately, after a few hours I found out that my family was ok. They weren’t injured and had run outside as soon as the earthquake started.”
Keeping in touch His parents lived in a tent on the streets for a few weeks after the earthquake. “They couldn’t go home because all the roads out of the city were blocked.” The orphanage, home to Pema’s two little sisters and about sixty other children, was still standing. “I keep in touch on a daily basis. There are still aftershocks, so I want to be kept in the loop and know if they are all right.” Food and drinking water have become priceless in Nepal since the earthquake. Therefore Pema wanted to take action and raise funds, which would benefit the children of the orphanage. “Before I came here, I lived there. My sisters live there,
and their friends, too. I know what it’s like to have to live on the streets. I’ve been there, but I don’t want the same for them. They have experienced something horrific already and they are still dealing with the consequences. The smell on the streets must be horrible. I want to help them as much as I can.”
Studying versus raising funds On King’s Day, Pema performed on the sidewalk during the local street fair to collect money. When he was asked to help raise funds with the Dutch national benefit, Giro 555, which would go to the Nepalese earthquake survivors and victims, he didn’t have to think about it at all. “I performed on stage in Amsterdam. I just wanted to do all that I could, even though I knew that I needed all my time for completing my studies. It’s just that 1 euro over here is worth a hundred over there.”
Pema wanted to raise as much money as possible, so he organised a benefit at Saxion Deventer on the 9th of June. He sang songs with teachers and other volunteers. A number of first-year students of the Hospitality Business School volunteered for the event and helped Pema sell some traditional Nepali appetizers. All in all, 1200 euros were raised. The benefits will all go to the orphanage in Kathmandu, where he used to reside himself and where his sisters reside nowadays.
Because of all of his efforts to help the orphanage, Pema is now behind schedule with his studies. “I really want to graduate as soon as possible. I only have funds to last another year after this one, which I wanted to use to look for a job in the Netherlands, so I could support my family and myself. Because I am behind I am not sure if I can make it. It’s difficult for me. I want to help as much as I can, but I know that I can help, too, if I complete my studies. I’ve decided to focus on Nepal a little longer. I try to do as much for my graduation, too, but it’s hard for my mind not to wander off to my country.” In certain situations, students can get funding to help them complete their studies. Pema’s situation is currently being reviewed by the university.
42
international
magazine van saxion
You decided to stay in the Netherlands during the summer. Now what? A few pointers on what to do and where to go.
Events
Where to go this summer
Beach views If the weather is nice, go to Scheveningen to enjoy a stroll on the pier, park your bum in the sand and get suntanned or enjoy a drink on the boulevard. Bloemendaal offers a good beach too. Closer to ‘home’ are recreational lakes like Busloo (between Deventer and Apeldoorn) or Hulsbeek (near Oldenzaal/Enschede). Even the sides of the river Ijssel in Deventer are popular barbecue spots for locals. Festivals Deventer on stilts *2 – 5 July Deventer 150 free shows at different
locations throughout Deventer. It’s all about street performances. www.deventeropstelten.nl (select English) Zwarte Cross *24, 25 & 26 July Lichtenvoorde A bizarre mixture of motocross, music, stunts, theatre and madness. There are several paddocks with all kinds of music and fun. www.zwartecross.nl/en Lepeltje Lepeltje *21, 22, 23 August Apeldoorn Cultural food festival, to taste is to experience. www.lepeltje-lepeltje.com
More on Sax.nu Sax.nu in short Three prizes for Saxion’s concrete canoeists The Concrete Canoe Race 2015 in Rotterdam turned into a great success for the participating students of Architecture and Construction Engineering. They ended second in the 100m-final for men and also won prizes for the lightest canoe, most durable canoe and best team of the universities of applied sciences. Apeldoorn gets first students’ apartments The empty office building Hertog van Gelre on the Hoofdstraat in Apeldoorn will be reconstructed into apartments for students. In the second half of this year, 72 living units for students will be presented, De Stentor wrote. Signing up for tests under review The procedure for signing up for tests will be subject to substantial reviewing. All options are open at this point, including the possibility of abolishing signing up for tests. What is just about certain is that the study contract will have a more important role in the entire process in the future.
Holi Celebration What? Holi Celebration, organized by ISA When? May 30th Where? At the campus of Twente University
Say Cheese!
TEXT WENDY VAN TIL ENGLISH EDITOR NICOLIEN OLDEMAN PHOTO’S TOMA TUDOR
‘Everybody has the responsibility to help each other out’ Petra Saudi from Jordan won the first International Start-up Challenge with her business plan for a social platform for businesses. The idea is still alive today and the master student in Facility and Real Estate Management has even expanded the plan and surrounded herself with a team of volunteers. Tell us a bit more about your plan. “I have identified three problems in society: people are too busy or have too much free time and mainstream companies thrive whilst local businesses suffer. I combine these three issues in one platform. I want to create a place where these three groups of people can connect. On my platform, people can ask for or offer skills, knowledge and hands to people who need it or ask for it. Local
businesses can join, too. By completing a task, you earn points. These points prove your goodness factor. I believe everybody has the responsibility to help each other out. This platform operates on the basis of that view.” Why this idea of a social platform? “I’ve always had the idea in my mind. The main point is to walk away from a capitalist way of life. But I know that in Jordan it
interview
43
s I’ve o s e u g ‘I to d d e t n a w always differently’ things wouldn’t have worked, also because of transportation issues. In the Netherlands and other parts of Europe, it has a likely chance of succeeding.” There is a huge difference between your idea and your master study. How does that fit? “It doesn’t really fit together at all. I chose my study mainly because my family is all in the business of real estate, but it is really capitalistic. Before my master, I studied architecture in Jordan. I guess I’ve always wanted to do things differently. And with my social platform, I have finally surrendered to what I really feel is important.” Could you tell us about your plans for the future? “I was lucky that Vladutt Ke, Ron Talman and Jan Hejbowicz wanted to help me as volunteers. Currently, I am deciding where to put down roots, Deventer or Enschede? I’ve nearly finished studying and after that my team and I will try to make my platform work. I believe that anything can happen with hard work.”
Meer dan een magazine!
Check Sax.nu voor dagelijks nieuws s e j p m l s, fi ! w u e i N gs en blo
SAX zit ook op Twitter (@Sax_nu) en Facebook (Sax Media) Volg of ‘like’ ons en blijf eenvoudig op de hoogte