N I E U W S B U L L E T I N Dutch Securities Institute
Anne-Marie Meijer: Goede aanpak vergemakkelijkt implementatie MiFId
2
Kees Oosterholt: Me fit for business?
3
nr 2 / 2007
MiFID, een dilemma: verandert er niets of verandert er veel? door Rob Schotsman Vrijwel zeker treedt de wet Imple mentatie MiFID op 1 november 2007 in werking. Inmiddels is
Frank van der Gun: MiFID in de praktijk van de beleggingsadviseur
voor de uitwerking van de lagere 4
Tom Loonen: De toekomst van de beleggingsadviseur: drie aanbevelingen
regelgeving een nieuw Besluit gereglementeerde markten Wft ter consultatie aangeboden. De haast van het ministerie van Financiën heeft te maken met het
5
feit dat de huidige richtlijn ISD, waarmee een Europees paspoort voor beleggingsondernemingen werd geïntroduceerd, op die
De Klachtencommissie
datum komt te vervallen. De MiFID is de opvolger van de ISD.
6
Commissie van Beroep: getuigenverklaringen in aandelengeschil niet overtuigend
7
Het Register Foute beleggingsadviseur geschorst
DSI en NBVA: Samenwerking bij integriteitsbewaking biedt grote voordelen Integratie PES in registratieprocedures
ingeslagen om volledige harmonisatie
adviseert of zijn vermogen beheert.
in de praktijk te kunnen afdwingen.
Maar goede bankiers en andere
En er worden op verschillende fronten
goede beleggingsondernemingen
nieuwe (gedrags)regels ingevoerd.
geven nu al een passend advies en
Schadevergoeding in ‘steepenerzaak’
Wendy van der Heijden als eerste geslaagd voor DSI PIT 2007
van de cliënt is en op basis daarvan
8
9
10
12
De nieuwe richtlijn beoogt het
duidelijke informatie aan hun klanten
Nieuwe handelsplatformen
volgende:
en zorgen voor een optimale order-
Als stok achter de deur gaat ter
• Een efficiëntere markt door
uitvoering. Dit is immers inherent
bevordering van de concurrentie
concurrentie tussen nationale en
aan het bankbedrijf en het bedrijf van
het absoluut beurzenmonopolie op
internationale (nieuwe) handels-
vermogensbeheerder en commissio-
de helling. Met de inwerkingtreding
platformen te bevorderen;
nair dat gebaseerd is op vertrouwen.
van de MiFID kunnen nieuwe
• Het opheffen van de tekortkomingen in de ISD.
handelsplatformen ontstaan naast Er is ook sprake van een sector-
de gereglementeerde markten (RM),
belang. Voor deze zelfregulerende
te weten: multilaterale handels
Anders dan de ISD gaat de MiFID uit
benadering van de financiële dienst-
faciliteiten (MTF) en systematische
van volledige harmonisatie van gedrags-
verleners zijn immers NIBE-SVV en
interne afhandeling (SI). Daarom is
regels en organisatorische eisen
later DSI opgericht. Bovendien gaan
de best execution regel opgenomen
waaraan beleggingsondernemingen
de meeste (bank)beleggingsonder
in de MiFID. Groeiende concur-
moeten voldoen. Het Europees pas-
nemingen verder dan de MiFID door
rentie kan echter ook leiden tot
poort had niet langer op alle nieuwe
uit te gaan van een voortschrijdende
fragmentatie van de liquiditeit over
beleggingsdiensten, -activiteiten en
zorgplicht en voeren zij in dat kader
meerdere plaatsen van uitvoering.
financiële instrumenten betrekking.
periodiek revisiegesprekken met hun
Een fragmentatie van de markt
klanten. Mijn conclusie is dan ook dat
vergroot de informatie-asymmetrie
De reikwijdte van de MiFID is daarom
veruit de meeste klanten geen ander
tussen beleggingsondernemingen
ruimer dan de ISD en het Europees
advies zullen ontvangen voor of na
en cliënten. Dit kan niet alleen tot
paspoort strekt zich straks ook
het van kracht worden van de MiFID.
nadelige gevolgen voor de cliënt
uit tot financiële instrumenten als
leiden, maar ook tot schade voor
kredietderivaten, beleggingsadvies
Ingrijpend
het vertrouwen van de markt en
en nieuwe handelsplatformen.
Tegelijk zorgt de MiFID ook voor
inefficiënties in de prijsvorming.
ingrijpende veranderingen. De soeve-
Daarom zijn in de richtlijn verschil-
Gevolgen voor beleggings ondernemingen
reiniteit over wet- en regelgeving
lende waarborgen opgenomen om dit
verschuift van het nationale niveau
potentiële marktfalen tegen te gaan,
MiFID eist dat de beleggingsonder
naar het communautaire niveau.
neming precies weet wat de behoefte
Er wordt een nieuwe richting
vervolg op pagina 6
Over cliëntclassificatie en toepasselijke gedragsregels
Een goede aanpak vergemakkelijkt de implementatie van MiFID door Anne-Marie Meijer Cliëntclassificatie volgens MiFID?
van bescherming. Op zijn verzoek
is in het bijzonder van belang
voeren (niveau ‘incidenteel’: per
Te complex en te duur luidt links
kan hij (onder bepaalde omstandig
als het gaat om de gedragregels
transactie of dienst kan worden
en rechts de kritiek. Maar hoe
heden) wisselen tussen de drie
betreffende ´ken-uw-klant-regels´
gewisseld, of ‘permanent’)? De
categorieën (opt-in/opt-out). Het
en ´informatieverstrekking aan
keuze zal veelal afhangen van
verzoek om te wisselen kan betrek-
de cliënt´. Onder het laatste valt
de samenstelling en grootte van
king hebben op een specifieke
ook de informatie die u moet
uw (toekomstige) cliëntpopulatie
beleggingsdienst of transactie, of in
geven over de cliëntclassificatie.
en de kosten verbonden aan
ingewikkeld is de uitvoering eigenlijk? Alles staat en valt met een goede voorbereiding. Het werken met een goede
het algemeen. Een zodanig verzoek
de mogelijkheid tot wisselen
structuur, een stappenplan,
hoeft u als beleggingsonderneming
Stappenplan
ligt aan de basis van het reali
overigens niet te accepteren.
Welke stappen moet u volgen om
seren van een weloverwogen
(bijv. faciliterende systemen). 3. Bepalen welke gedragsregels
ervoor te zorgen dat uw onder-
van toepassing zijn op de
en solide cliëntclassificatie.
Gedragsregels
neming de juiste bescherming
verschillende categorieën cliënten
Waar moet u in de relatie met
Toepasselijkheid van de ´bepa-
kan bieden aan de verschillende
die u bedient. Dit hangt naast het
lingen ter bescherming van de
categorieën beleggers/cliënten?
type cliënt uiteraard ook af van
de belegger aan denken?
belegger´ varieert naar gelang de
het type dienstverlening en de
Niet elke belegger heeft dezelfde
categorie van de belegger. Om
ervaring, kennis en deskundigheid
welke bepalingen gaat het?
bestand: in hoeverre stemt
bijvoorbeeld afzien van toepas-
ten aanzien van beleggingsbeslis-
Het gaat in het voorliggende
de kwalificatie van uw huidige
sing van gedragsregels als u een
singen. MiFID deelt daarom
wijzigingsvoorstel van de Wft om
cliëntenbestand overeen met
transactie met een eligible coun-
beleggers in drie categorieën in:
de zogenaamde gedragsregels
de indeling die voorkomt uit de
terparty verricht, maar alleen als
de niet-professionele beleggers,
(zorgplicht, informatieverstrekking
MiFID? Bijvoorbeeld: de definitie
de professionele beleggers en de in
aan cliënt, cliëntenovereenkomsten,
van professionele belegger op
aanmerking komende tegenpartij
ken-uw-klant-regels) en bijvoor-
grond van MiFID wijkt licht af van
onderscheid wordt gemaakt
(hierna ‘eligible counterparty’) 1.
beeld ook om regels betreffende
de definitie van professionele
naar categorie. Per gedragsregel
Bij elke categorie hoort een ander
best execution en verwerking van
belegger in de huidige Wft.
worden eisen soms toegespitst
beschermingsniveau.
orders (hierna samen aangeduid
2. Maken van (strategische)
op de verschillende categorieën
1. Doorlopen van uw cliënten
als ‘gedragsregels’). De status van een cliënt als profes-
in de door MiFID toegekende mate
sionele of niet-professionele belegger
het om bepaalde diensten gaat. 4. Bezien per gedragsregel of
keuze betreffende wisseling
cliënten. Zo kan de vereiste
tussen categorieën: o.a.
gedetailleerdheid van de te geven
• in hoeverre maakt u gebruik
informatie bijvoorbeeld afhangen
Eigen stem De belegger zelf heeft ook een stem
producten die u aanbiedt. U kunt
van de mogelijkheid om zelf
van de categorie waartoe de
uw cliënten ‘afwijkend’ in te
cliënt behoort. Let daarbij ook
delen (overigens altijd naar
op regels die nog gesteld gaan
een categorie met hoger
worden: ‘Bij algemene maatregel
beschermingsniveau)? Al uw
van bestuur worden regels
cliënten de hoogste mate van
gesteld met betrekking tot de
bescherming bieden kan een
informatieverstrekking aan niet-
‘eenvoudige’ oplossing zijn.
professionele beleggers over het
• wilt u verzoeken van uw cliënten
orderuitvoeringsbeleid (….)’.
om – onder voorwaarden 2 – te wisselen van categorie toestaan? En in welke mate wilt u dit door1
vervolg op pagina 8
In het voorstel van wet (Wet tot wijziging van de Wet op het financieel toezicht ter implementatie van richtlijn markten voor financiële instrumenten: Wet implementatie richtlijn markten voor financiële instrumenten), treft u onder art. 1 sub A de definities van de verschillende categorieën aan.
2 Bijvoorbeeld: een niet-professionele belegger kan v.w.b. deskundigheid, kennis en ervaring, door u worden aangemerkt als een professionele belegger als hij voldoet aan minimaal: 1º tijdens de voorafgaande vier kwartalen heeft de cliënt op de desbetreffende markt per kwartaal gemiddeld tien transacties van significante omvang verricht; en 2º de omvang van de portefeuille financiële instrumenten en deposito’s in geld van de niet-professionele belegger is groter dan € 500.000,-.
Me fit for business? door Kees Oosterholt, algemeen directeur DSI De vraag of we voor de winter ‘fit voor effectenbusiness’ zijn, wordt alom gesteld. Anders gezegd, zijn we tijdig MiFID-proof. DSI-deelnemers, geregistreerden en andere financiële dienstverleners hebben nog anderhalve maand te gaan. En dat terwijl in Den Haag nog naarstig de wetteksten van de Wft worden fijn geslepen en de nodige uitvoeringsbesluiten worden geproduceerd. Tijd voor bijspijkeren, tijd voor een nieuwe aanpak. Gelukkig helpen drie experts
diensten en producten mogen
– respectievelijk afkomstig uit
cliënten rekenen op: evenwichtige,
de wetenschap, de financiële
niet-misleidende en begrijpelijke
consultancy en de praktijk – u in dit
informatie, passend advies bij
nummer van DSI Info weer een stuk
individueel vermogensbeheer en
verder op weg. Op de vraag of er na
beleggingsadvies, deskundige en
de invoeringsdatum van 1 november
integere medewerkers, een goede
nu eigenlijk weinig of veel verandert,
interne klachtenregeling en een
antwoordt de eerste auteur
erkende geschilleninstantie (Kifid).
realistisch: in feite allebei. Nederland
Ten tweede, voor het verlenen van
heeft reeds een vrij hoog niveau
beleggingsdiensten geldt bovendien:
van zorgplicht in de effectendienst
verbod op churning, best execution,
verlening ontwikkeld. Daarnaast zijn
voorkomen van belangenconflicten,
organisatie fundamenteel door
heeft DSI de pre-employment
financiële instrumenten complexer
transparantie van inducements en
te lichten en met inachtneming
screening (‘PES’) faciliteit
geworden en baseren beleggers
provisies, saldobewakingsplicht
van deze open normen opnieuw
beschikbaar, waarmee financiële
hun beslissingen steeds meer op
en liquidatieplicht. Ten derde,
invulling te geven. Zij zijn het die
instellingen kunnen voldoen aan
degelijk en betrouwbaar advies.
bij execution only in complexe,
moeten nadenken over tailor-
de eisen die MiFID stelt bij het in
Daar moet nog een flinke schep
financiële instrumenten brengt
made AOIC’s voor onderwerpen
dienst nemen van medewerkers.
bovenop. Cruciaal wordt het begrip
de zorgplicht mee dat de cliënt
als voorkoming van conflicten,
Ook zijn wij in gesprek over het
‘suitability’; past het advies bij deze
gewaarschuwd wordt indien
transparantie van inducements,
instellen van een register voor
specifieke klant. Dat begint bij het in
de dienst niet passend is.
orderuitvoeringsbeleid, en een
financiële dienstverleners die
deugdelijke scheiding van de
vanaf 1 november 2007 eveneens
kaart brengen en classificeren van uw totale cliëntenbestand.
Open norm
functies van interne controle,
geconfronteerd worden met de
Aan het advies voor niet-
Nieuw is dat veel van de MiFID
risicobeheer en compliance.
zorgplichteisen van MiFID.
professionele beleggers worden
gedragsregels zijn geformuleerd als
Potentieel een win-winsituatie voor
natuurlijk de hoogste suitability-
open norm. Deze geven een doel
alle betrokken partijen: het vak staat
In het vizier
eisen gesteld. De tweede auteur
aan en laten het aan de instelling
weer centraal binnen één Europees
Neem ook het Besluit gedrags
in deze DSI Info, die tot voor kort
over hoe zij dit doel willen realiseren
kader, terwijl een tevreden klant de
toezicht financiële ondernemingen
projectleider MiFID bij de AFM
binnen hun eigen organisatie. Op die
neiging heeft vaker terug te komen.
(Bgfo) eens goed door. Mocht dat
was, legt uit hoe u de omvangrijke
manier kunnen instellingen dichter
taak van cliëntclassificatie in
bij hun eigen situatie blijven en,
Bijdrage DSI
geval artikel 4:90 van de Wet op het
overzichtelijke banen kunt leiden.
naar verwachting, kosten efficiënter
Van de kant van DSI is getracht
financieel toezicht. Dat luidt: ‘’Een
De derde auteur worstelt met
werken. Het doet een beroep op
een bijdrage te leveren aan het
beleggingsonderneming zet zich bij
de vraag hoe MiFID het beste
de deskundigheid en vindingrijkheid
vereiste van deskundige en integere
het verlenen van beleggingsdiensten
kan worden doorvertaald
van vakman en management. Het
medewerkers. Alle DSI examens
op eerlijke, billijke en professionele
naar de medewerkers.
rekent af met letterknechterij van
en opleidingen zijn binnenkort
wijze in voor de belangen van haar
de wet en opent de mogelijkheid
MiFID-proof, terwijl in PIT 2007 de
cliënten ... en onthoudt zich van
Het A-B-C
van een dialoog over de gewenste
nieuwe regels zijn meegenomen
gedragingen die schadelijk zijn
Moeten medewerkers en (senior-)
invulling van de eigen praktijk tussen
voor zover nu bekend (binnenkort
voor de integriteit van de markt.‘’
management nu terug naar de
professionals. Het is uitdrukkelijk
volgt een supplement dat ook
Als u die open norm in het vizier
schoolbanken? Een eenvoudig A-B-C
aan vakspecialisten en management
beschikbaar is voor degenen die
houdt, dan wijzen alle andere
van de nieuwe zorgplicht is wellicht
– en niet in de eerste plaats aan
de PIT al hebben gedaan). Op het
open (en minder open) normen
het volgende. Ten eerste, voor alle
legal en compliance – om de
punt van integere medewerkers
van MiFID zich eigenlijk vanzelf.
teveel zijn, leest u dan in ieder
Frank van der Gun
MiFID in de praktijk van de beleggingsadviseur De beleggingsadviseur krijgt in de praktijk dagelijks te maken met de invoering van MiFID. Reden voor DSI Info om enkele concrete vragen voor te leggen aan Frank van der Gun, hoofd Riskmanagement Zorgplicht & Effecten bij ING Bank. Bij de beantwoording van de vragen is hij uitgegaan van een adviesrelatie met de klant.
Wat zijn de voordelen van
Beleggersbescherming is een
houden en hij komt hier later mee
op het dagelijkse werk van
de door MiFID beoogde
belangrijk uitgangspunt van
op de proppen, dan is dat zijn eigen
de beleggingsadviseur?
Europese marktintegratie
de regelgeving. De grenzen
verantwoordelijkheid. De bank
De MiFID stelt hogere eisen aan
voor klant en adviseur?
van die bescherming zijn
heeft hier dan geen rekening mee
onder meer beleggersbescher-
Dat is moeilijk te zeggen. Misschien
punt van discussie. Waar
kunnen houden in haar advies.
ming en transparantie. Voor de
meer concurrentie tussen Europese
start de eigen verantwoorde
beleggingsadviseur betekent
banken omdat het makkelijker wordt
lijkheid van de belegger en
Kennis en ervaring van de
dit dat meer informatie moet
om in andere landen effecten-
houdt die van de bank op?
klant moeten straks nog beter
worden ingewonnen vooraf-
dienstverlening te beginnen omdat
Een klant heeft een verantwoorde-
worden vastgelegd. Is dit
gaand aan het verlenen van
een verkregen paspoort in een
lijkheid in het geven van volledige
in uw optiek voldoende om
beleggingsdiensten zoals beleg-
lidstaat geldt voor alle lidstaten. Een
informatie aan de bank omtrent zijn
de klant te beschermen?
gingsadvies, vermogensbeheer
adviesrelatie van een bestaande
persoonlijke omstandigheden en
Nee, het helpt bij een beter klant-
en execution only. De MiFID
Nederlandse bank zal er weinig
zijn (realistische) wensen. Voordat
beeld maar wat nog meer helpt
schrijft voor dat in het kader van
van merken. In de afgelopen jaren
de klant begint met beleggen zal
is het serieus opmaken van een
adviesdienstverlening informatie
is in ons land reeds een zeer hoog
hij moeten bepalen hoeveel risico
beleggingsprofiel met de beleg-
ingewonnen moet worden bij
zorgplichtniveau opgebouwd. Dat is
hij/zij wil lopen, wat het doel is
gingsadviseur en hier ook bewust
de cliënt over de financiële
lang niet overal het geval. In landen
van het beleggen en voor hoe lang
mee omgaan. Een klant kun je
positie, kennis, ervaring doelstel-
als Italië, Kroatië en België zal men
het geld gemist kan worden. Het
maar ten dele beschermen. Banken
lingen en risicobereidheid, voor
een forse inhaalslag moeten maken
is de verantwoordelijkheid van de
wijzen klanten op risico’s maar
zover dit redelijkerwijs relevant
op het gebied van zorgplicht.
bank om hier een passend beleg-
de adviesklant beslist uiteindelijk
gingsadvies bij te verstrekken en
zelf of hij/zij de order wil doen.
is voor het beleggingsadvies.
Ook moet de beleggingsadvi-
Het informeren van de klant
de klant te behoeden voor risico’s
seur ervoor zorgdragen dat het
krijgt meer nadruk. De klant
die hij/zij niet wil lopen. Een klant
Helpt dit ook om de financiële
advies, voor zover redelijkerwijs
moet onder andere worden
moet serieus omgaan met zijn
instelling te beschermen tegen
mogelijk, mede is gebaseerd op
geïnformeerd over mogelijke
beleggingen en zich bewust zijn van
juridische claims over de te
de ingewonnen informatie. Als
belangenverstrengeling.
de risico’s die hij/zij wil lopen. Dit
beperkte kennis van beleggers?
blijkt dat de cliënt onvoldoende
Hoe wordt dit straks in
om verrassingen te voorkomen.
Nee, door de hoge mate van
kennis en ervaring heeft m.b.t
de praktijk aangepakt?
een bepaalde financiële product-
Enkele banken vermelden nu al in
Kenmerk van veel nieuwe regels
hebben jegens klanten is het aantal
categorie, mag daarover geen
hun brochures welke rollen zij spelen
en wetten is het vastleggen
claims drastisch gedaald. Beleggers
advies worden gegeven. De
bij productintroducties. De MiFID
van afspraken. De adviseur
zijn zich ook bewuster geworden
hier bedoelde informatie wordt
stelt regels met betrekking tot het
is inmiddels een belangrijk
van de risico’s. De documentatie
jaarlijks opnieuw ingewonnen
publiceren van zogenaamde ‘induce-
deel van zijn tijd kwijt aan
en rapportages van de banken voor
waardoor de cliënt de mogelijk-
ments’. Daarmee wil men de cliënt
‘dossiervorming’. Welk effect
klanten zijn de afgelopen jaren ook
heid heeft aan te tonen wel
inzicht geven in bijvoorbeeld vergoe-
heeft dit op de advisering?
sterk verbeterd.
over de noodzakelijke kennis en
dingen die tussen fondsbeheerders
De advisering is hierdoor de
ervaring te beschikken. Overigens
en bemiddelaars worden verrekend.
afgelopen jaren vooral beter
is deze materie voor beleggings-
Zolang de gedragsregels nog niet
geworden. Beleggingsadviseurs
Drs. Frank van der Gun is hoofd
adviseurs bij een aantal financiële
bekend zijn, is het nog niet duidelijk
hebben een completer beeld van
Riskmanagement Zorgplicht
instellingen niet geheel nieuw.
hoe dit onderdeel van de MiFID in de
hun klant gekregen door gestruc-
& Effecten bij ING Bank en
Zij beschikken over beleggings-
Wet op het financieel toezicht wordt
tureerd informatie vast te leggen.
lid van de Functiecommissie
profielen, goede dossiervorming
geïmplementeerd. Daardoor kan
Ook de scheiding van verantwoor-
Beleggingsadviseur DSI. Hij
en periodieke onderhoudsge-
nu niet worden aangegeven welke
delijkheden is duidelijker. Als een
heeft dit artikel op persoon
sprekken met de adviesrelatie.
vergoedingen dit exact zal betreffen.
klant informatie heeft achterge-
lijke titel geschreven.
zorgplicht die banken in Nederland
•
Fotograaf: Renee van der Lei
Welk effect heeft de MiFID
De toekomst van de beleggingsadviseur: drie aanbevelingen door Tom Loonen ‘Tom, kun je een stukje schrijven over de toekomst van de beleg gingsadviseur?’ Dat was de vraag van de redactie van DSI Info.
Visies
Als er iets is waar ik tegen ageer dan is het toekomst voorspellen.
‘ Welk perspectief heeft het beroep van beleggingsadviseur?‘ was de vraag
Laat ik toch een poging wagen mijn gedachten over dit onderwerp
die de redactie van DSI Info aan enkele deskundigen heeft voorgelegd.
met u te delen. De waarde ervan mag u betwisten.
De aanleiding vormde het proefschrift “Een kwestie van vertrouwen. Het effect van de zorgplicht op de Nederlandse beleggingsadvisering”, waarin Tom Loonen onder meer dit thema heeft opgeworpen zonder dat de
Wie mijn proefschrift heeft gelezen, zal
moet worden, is evident.
het nauwelijks verbazen dat ik over de
doctor in spé zich toen uitsprak. Aan het woord kwamen achtereenvolgens dr. Jaap Koelewijn, hoogleraar Finance aan de Universiteit van Nyenrode, ir. Theodor Kockelkoren, directeur AFM, mr. drs. Edwin J. Weller, chief
toekomst van de beleggingsadviseur
Aantoonbaar
wat somber gestemd ben. Althans, als
toegevoegde waarde
hij op de huidige wijze doorgaat met
Het voorspellen van koersen als
adviseren. Het jagen op beurskoopjes
onderdeel van die waas, moet mijns
heeft aantoonbaar weinig effect. Hele
inziens weinig serieus genomen
tijdschriften worden volgeschreven,
worden. Dit blijkt de consument
grafieken bestudeerd, maar uiteindelijk
ook steeds meer in te zien. Met
durft niemand een resultaatsverplich-
als gevolg dat het adviseren op
in toenemende mate moeten
steeds meer moeten opstellen
ting aan te gaan met de cliënt. Het
individueel aandelenniveau afneemt.
opstellen als ‘financieel generalist’.
als een risicomanager van de
advies is zo dus een geloofsproduct.
Ook de financiële instellingen sturen
Een duidelijke splitsing tussen
cliënt. Niet a priori op de beleg-
Desalniettemin blijven sommige finan-
in toenemende mate bewust aan op
de specialist en de generalist zal
gingen alleen, maar ook op de gehele
ciële instellingen en hun adviseurs
het beleggen in beleggingsfondsen.
ervoor zorgen dat er een toekomst
financiële huishouding. De nieuwe Wet
pretenderen onderscheidend te zijn in
Zo komt er ruimte voor kwantita-
is voor de adviseur. Dit zal niet
op het financieel toezicht (Wft) – in
vergelijking met hun concurrenten.
tieve analyse en risicobeheersing.
vanzelf gaan. Een drietal aanbeve-
combinatie met de MiFID-richtlijnen
Met andere woorden: aantoonbare
lingen om dit doel te bereiken:
– dwingen de beleggingsadviseur in
Het vasthouden aan een waas van
Compliance Officer bij Robeco en Ed Feijen, DSI Senior Beleggingsadviseur en partner bij de NV Vereenigde Effecten Compagnie. Als laatste volgt de meester zelf in de vorm van een soort nabeschouwing. Welke toekomst ziet Tom Loonen – bij voortschrijdend inzicht – voor de beleggings adviseur in het verschiet en welke stappen zijn daarvoor wenselijk.
toegevoegde waarde van de adviseur.
mystiek die volgens sommigen
toenemende mate zich op te stellen Ten eerste: wil de beleggings
als financieel planner. Informatie over
rondom onze werkzaamheden hangt,
Een ware specialist
adviseur, gespecialiseerd of
het bezitten van onroerend goed,
staat hierbij échte transparantie
Daarmee wil ik niet zeggen dat er
niet, overleven, dan zal verdere
pensioenvoorzieningen, inkomen,
in de weg. Denk alleen maar aan
geen behoefte meer is aan advies
professionalisering noodzakelijk
schulden etc. dienen niet alleen te
ondoorzichtige (dubbele) kosten
op individueel aandelenniveau, maar
zijn. Professionaliseren betekent
worden genoteerd, maar bovenal
en onbegrijpelijk Angelsaksisch
deze neiging zal ontegenzeggelijk
het hebben van een beroepscode,
te worden geïnterpreteerd. Naast
taalgebruik. Terwijl we die waas
afnemen. De beleggingsadviseur
het naleven hiervan afdwingen met
het welhaast fungeren als financieel
in het geheel niet nodig hebben.
die toch voor deze tak van sport
behulp van tuchtrecht, het voeren van
planner zal hij ook het kennis- en
We adviseren onze cliënt zo goed
kiest, kan zich, mits met gedegen
interdisciplinair overleg, het volgen
ervaringsniveau van de cliënt moeten
mogelijk en de financiële voor- of
kennis van zaken, ontpoppen als
van een academische opleiding
inschatten en dienovereenkomstig
nadelen blijven voor diens rekening.
een ware specialist. Dit betekent
én een volwaardige permanente
moeten handelen (bijv. schriftelijk waar-
Dat voor een goed advies betaald
dat veel beleggingsadviseurs zich
educatie. Voor dit laatste is DSI PIT
schuwen). Een lastig onderwerp dat
een prima aanzet, alhoewel ik van
nauwelijks objectief vast te stellen is,
mening ben dat er nog wat teveel op
maar wel door de cliënt tegen de finan-
de ethische zijde van het adviesvak
ciële instelling gebruikt kan worden in
wordt geleund. De (technische)
een eventuele juridische procedure.
kennis, maar ook adviesvaardigheden behoeven aandacht. Vergelijk in dit
De derde en laatste aanbeveling.
verband de permanente educatie van
De directies van de financiële
bijvoorbeeld advocaten. Zij kunnen
instellingen zien – gelukkig – in
uit een breed palet van cursussen
toenemende mate in dat een
en seminars kiezen om zo hun
effectenadviesafdeling geen
jaarlijkse PE-punten te behalen.
sluitpost is voor de baten. Met andere woorden: een koe
De tweede aanbeveling.
die onbeperkt melk geeft. Het
De grote gemene deler van de beleggingsadviseurs zal zich
vervolg op pagina 7
Klachtencommissie DSI kent schadevergoeding toe in ‘steepenerzaak’ De Klachtencommissie DSI heeft een schadevergoeding van € 6.051,20
Pas toen klager navraag deed naar
verweerder aan de klager. Pas in de
toegekend in een zaak waarbij een beleggingsadviseur zijn cliënt
de oorzaak van de koersdaling,
loop van 2006 werd de klager door
heeft aangeraden te beleggen in ‘steepeners’. De Commissie heeft
werd hem verteld dat de rente van
de verweerder over de voorwaarden
7,25% slechts betrekking had op
van de lening geïnformeerd. Daarom
de eerste vijf jaar. Klager was ervan
heeft de Klachtencommissie
uitgegaan dat die rente voor de
aangenomen dat de medewerker
gehele looptijd gold. Als hij vooraf
ten tijde van het advies niet van
van de vijfjaarlijkse renteaanpassing
die speciale voorwaarde op de
op de hoogte zou zijn geweest, was
hoogte was. Dit onderstreept het
hij niet op het advies ingegaan.
belang voor financiële instellingen
opnieuw benadrukt dat op de verweerder (de financiële instelling) een informatieverplichting rust in de zorgplicht bij het beleggen in risicovolle producten, alsmede dat het verstandig is dat de instelling de informatie die aan cliënten verschaft wordt, zorgvuldig documenteert. Klager had zijn pensioenvermogen
van 7,25% gold voor de eerste
grotendeels ondergebracht in een
vijf jaar. Vervolgens zou de rente
B.V. die het vermogen belegd had in
iedere vijf jaar worden herzien en
Aanzienlijke koersrisico’s
verschaft wordt goed te bewaren,
vastrentende waarden. Als gevolg
worden bepaald op viermaal het
De Klachtencommissie oordeelde
temeer omdat dit soort producten
van de sterke rentedaling gaf de
verschil tussen de 10-jaars euroswap
dat met name de variabele
een lange looptijd hebben.
effectenportefeuille van de B.V.
rate en de 2-jaars euroswap rate.
rente, met inbegrip van de wijze
ná 2001 niet meer een dusdanig
Daarbij gold een minimum van
waarop deze wordt berekend,
Schadevergoeding
rendement om de vereiste reken-
1% en een maximum van 9%
leningsvoorwaarden waren die voor
De verweerder moest daarom het
rente te behalen. Klager wijzigde
per jaar. De uitgevende instelling
een belegger aanleiding konden
door de B.V. geleden verlies op de
daarom het gevoerde beleggingsbe-
behield zich bovendien het recht
zijn af te zien van het beleggen in
steepeners vergoeden. Volgens
leid zodat de nadruk steeds meer op
voor de lening, bij iedere renteher-
de steepeners. Deze voorwaarden
de Commissie had de klager wel,
zakelijke waarden kwam te liggen.
ziening, tussentijds af te lossen.
leidden tot belangrijke koersrisico’s.
toen hij merkte dat de verweerder
Met betrekking tot de vraag of de
niet op zijn klacht wilde ingaan,
om de informatie die aan cliënten
Steepeners
Onvoldoende informatie
medewerker van de verweerder
meteen zelf de steepeners moeten
Medio september 2005 adviseerde
Volgens klager was hij niet gewezen
klager bij het advies wel of niet over
verkopen. Een belegger heeft
een medewerker van de verweerder
op de tussentijdse renteherziening,
die voorwaarde had geïnformeerd,
in zulke gevallen namelijk een
klager telefonisch om een post
laat staan op de daarbij gehan-
heeft de Commissie de klager het
verplichting de schade zo goed
aandelen te verkopen en met de
teerde rekenformule. Al kort na de
voordeel van de twijfel gegeven.
en snel mogelijk te beperken.
opbrengst daarvan in te schrijven
aanvang van zijn belegging begon
Haar conclusie werd mede
De vergoeding van € 6.051,20,--
op nominaal € 32.000,-- 7,25%
de koers van de steepeners te
ingegeven door de zeer summiere
beperkt zich dus tot het verlies
steepeners per 2035. De rente
dalen tot 83% begin maart 2006.
schriftelijke informatie van de
tot aan dat moment.
aanpassing van interne processen
geschiktheidstest afleggen voordat
betaald of verschaft aan of door
en systemen voorgeschreven. Denk
een beleggingsadvies wordt gegeven
een derde, die overigens openbaar
bijvoorbeeld aan nieuwe organisatori-
of het vermogen wordt beheerd.
moeten zijn, kunnen nog wel en
sche eisen, gedragsregels (bijvoorbeeld
Hamvraag is wanneer er wel en geen
niet? Op dit punt blijven er voorlopig
een geschiktheidstoets bij advies en
sprake is van advies? Op deze vraag
meer vragen dan antwoorden.
vermogensbeheer), plicht om cliënten
geeft MiFID geen duidelijk antwoord.
te categoriseren en de instemming van
Afhankelijk van de vormgeving van
MiFID staat voor nieuw beleid en is
cliënt met het orderuitvoeringsbeleid.
het nationale regime gaan de MiFID-
in een zekere zin een nieuw begin.
gedrags- en enkele andere regels
Zij vormt zeker niet het sluitstuk
eveneens voor tussenpersonen gelden.
van de omvangrijke wetgeving.
vervolg van pagina 1
MiFID, een dilemma: verandert er niets of verandert er veel? waaronder de regels die verplichten tot het behalen van het beste
De Klachtencommissie
resultaat bij de uitvoering van orders
Gedragsregels
en de transparantieverplichtingen.
Wholesaledienstverleners krijgen voor
Met name niet op het terrein van
het eerst te maken met wettelijke
Beloningen
gedragsregels, waarmee de sector
Weigeringsplicht
gedragsregels (informatiever-
MiFID introduceert specifieke
de afgelopen jaren is geconfron-
De introductie van de absolute
strekkingsregels, ken-uw-klant regime,
bepalingen voor beloningen. Adviezen
teerd. Voor de komende jaren kan
weigeringsplicht om beleggingsdien-
best execution/orderuitvoeringsbeleid,
aan klanten mogen niet bevooroor-
immers ook op Europees niveau
sten (advies en vermogensbeheer)
aanleggen klantdossier). Onder de
deeld zijn wegens beloning voor de
een cross sectorale aanpak worden
te verlenen, is gericht op de cliënt
MiFID moet ook van de in aanmerking
geadviseerde financiële instrumenten.
verwacht. Kortom: wordt vervolgd.
die geen of onvoldoende informatie
komende tegenpartij en professionele
Maar wanneer bevindt een beleggings-
verstrekt. Om de cliënt beter in beeld
belegger een klantprofiel worden
onderneming zich wel en niet in de
Dr. Rob Schotsman is
te krijgen wordt ook een verdergaande
opgesteld. Zij moeten bovendien een
gevarenzone? Welke vergoedingen
senior adviseur bij NIBE-SVV.
•
Commissie van Beroep vindt getuigenverklaringen in aandelengeschil niet overtuigend De Commissie van Beroep onderschrijft het oordeel van de Klach
beide getuigen is teruggegaan om
gestelde 999 aandelen geen enkel
tencommissie en heeft in een aandelengeschil het beroepschrift
te “vragen wat zij nu eigenlijk aan
gegeven heeft vermeld of in het
van een belegger verworpen. Zij is tot de conclusie gekomen
gelden en stukken had afgegeven in
geding heeft gebracht (stuknum-
de bank”. Vervolgens kwam belang-
mers, aankoopborderellen). Ook heeft
hebbende, aldus de getuige E., terug
belanghebbende geen woord gewijd
met een computerprint waarop
aan de opmerking van de deelnemer
dat de aangevoerde getuigenverklaringen elkaar tegenspreken en ook het overlegde bewijsmateriaal niet steekhoudend is. In de aanhangig gemaakte kwestie
oordeel van de Klachtencommissie
onder meer vermeld waren 1.000
dat zij nimmer aan- of verkooporders
is belanghebbende op 13 september
dat zowel de voorgelegde verkoop-
stuks bankaandelen. Echter, getuige
van de onderhavige omvang gaf.
2002 naar een kantoor van de
opdracht als het depotoverzicht
F. geeft een andere versie en heeft
deelnemer gegaan waar zij een aantal
onvoldoende bijdragen aan het
verklaard dat belanghebbende aan
Ongegrond
fysieke aandelen heeft gedeponeerd
door de belanghebbende te leveren
het loket “een klein papier” heeft
Evenals de Klachtencommissie komt
met het oog op verkoop van deze
bewijs. Deze stukken leveren
gekregen met daarop drie getallen,
de Commissie van Beroep tot de
aandelen door de deelnemer. Tussen
namelijk geen rechtstreeks bewijs op
namelijk 1000, 17 en 1. Deze getuige
conclusie dat belanghebbende er niet
partijen is een geschil gerezen
ten aanzien van hetgeen is gede-
heeft verklaard dat belanghebbende
in is geslaagd voldoende aannemelijk
over de vraag of belanghebbende
poneerd, maar hooguit ten aanzien
een papier heeft ondertekend en
te maken dat zij op 13 september 2002
daarnáást 1.000 bankaandelen
van hetgeen vervolgens intern door
een “dubbel” heeft ontvangen.
niet slechts één aandeel maar 1.000
heeft gedeponeerd. Volgens de
de deelnemer is geadministreerd.
deelnemer heeft belanghebbende
bankaandelen heeft gedeponeerd.
Niet overtuigend
De stellingen van belanghebbende
op genoemde datum niet zoals
Eveneens deelt de Commissie
Dit opmerkelijke verschil in de
geven de Commissie geen aanlei-
beweerd 1.000 aandelen, maar
van Beroep de mening van de
beschreven gang van zaken doet
ding om enig nader onderzoek in te
slechts één aandeel gedeponeerd.
Klachtencommissie dat de getui-
naar het oordeel van de Commissie
stellen. De Commissie van Beroep
genverklaringen niet kunnen
van Beroep ernstig afbreuk aan de
concludeert dan ook dat het beroep
Belanghebbende heeft daarop bij
bijdragen aan het bewijs. Ook de
overtuigingskracht van de getuigen-
niet gegrond is en stelt bij bindend
de Klachtencommissie een klacht
Commissie van Beroep vindt het
verklaringen. Daar komt bovendien
advies vast dat de bestreden
ingediend tegen de deelnemer.
opmerkelijk dat de beide getuigen
bij dat belanghebbende in eerste
beslissing wordt gehandhaafd.
Vervolgens heeft belanghebbende
een zo verschillende lezing geven
aanleg een zeer gedetailleerde
een voorlopig getuigenverhoor
van de gang van zaken na depo-
‘ontledingstabel’ heeft overgelegd,
aanhangig gemaakt waarin op
nering door belanghebbende van
waarin zij welgeteld vijfmaal melding
haar verzoek door de rechter twee
aandelen op 13 september 2002.
maakt van de aanwezigheid van E.
getuigen onder ede zijn gehoord.
Welbeschouwd spreken zij elkaar
bij de deponering van de aandelen
tegen. De getuige E. heeft verklaard
zonder daarbij ook maar eenmaal
Onvoldoende bewijs
dat belanghebbende een ontvangst-
de naam van F. te noemen.
De Commissie van Beroep heeft
bewijs ontving, dat zij verscheurde
Ten slotte heeft de Commissie van
het dossier en de aangevoerde
bij het verlaten van het kantoor. Ook
Beroep geconstateerd dat belang-
getuigenverklaringen bestudeerd.
stelt getuige E. dat belanghebbende
hebbende, desgevraagd door de
Alles wegende onderschrijft zij het
naderhand op aandringen van de
deelnemer, met betrekking tot de
het adviseurschap een middel
‘Ken-Uw-Cliënt’-beginsel daadwer-
Dr. Tom Loonen is verant
om carrière te maken binnen de
kelijk invulling geeft, de kwaliteit
woordelijk voor Business
organisatie. Leidinggeven brengt
van het advies kan beter bewaakt
Integrity & Regulation bij Bank
hier vaak meer aanzien en wordt dan
worden door de financiële instel-
Insinger de Beaufort N.V.,
ook door veel mensen gezien als
ling en de relatie met de cliënt is zo
verbonden aan de Universiteit
hét ultieme doel. Een gemiste kans.
profijtelijker. Ook met het belonen
van Amsterdam en lid van de
Een adviseurschap is een volwaardig
van korte termijn resultaten moet
Tucht- en Geschillencommissie
blijft desalniettemin belangrijk te
beroep. Horizontaal groeien in het
mijns inziens terughoudend worden
DSI. Hij heeft dit artikel op
benadrukken dat het opbouwen van
adviseursvak (zie ook mijn tweede
omgegaan. Adviseren wordt zo
persoonlijke titel geschreven.
een winstgevende relatie tussen
aanbeveling), in plaats van verticaal,
vertrouwenswerk op langere
een adviseur en cliënt tijd, geduld
kan zowel ten goede komen van
termijn, waarvoor alleen ruimte is
én wederzijds vertrouwen vereist.
cliënt, adviseur én financiële
voor serieuze, professioneel inge-
Hier passen twee opmerkingen:
instelling. De cliënt en adviseur
stelde personen. Nu, maar zeker
bij veel financiële instellingen is
kennen elkaar beter, hetgeen het
in de toekomst.
vervolg van pagina 5
De toekomst van de beleggingsadviseur: drie aanbevelingen
•
KCHB 2 juli 2007 nr. 336
•
Beleggingsadviseur geschorst vanwege overtreding DSIgedragscode De Tuchtcommissie heeft de registratie van een beleggingsadviseur
die specifiek hadden gevraagd
heid te investeren via de bewuste
voor 6 maanden geschorst wegens structurele overtreding van de
hen op de hoogte te houden van
ongereguleerde instelling acht de
DSIgedragscode en hem een boete van € 1.000, opgelegd. De
interessante zaken buiten de beurs
Commissie niet in overeenstem-
om, heeft doorverwezen naar de
ming met de Gedragscode. Over
ongereguleerde vastgoed C.V. Ten
het namens de schoonmoeder op
aanzien van de transacties op de
de effectenrekening handelen, is
effectenrekening van zijn schoon-
de Commissie eveneens duidelijk.
moeder geeft geregistreerde aan
Geregistreerde had zich ervan
actief gehandeld op de rekening van de schoonmoeder van geregi
de situatie voorgelegd te hebben
bewust moeten zijn dat deze
streerde waarop hij gemachtigd was. Op grond van de interne regeling
aan compliance. De verantwoor-
transacties ook vallen onder de
van zijn werkgever had hij voor privébeleggingstransacties per
delijke compliance officer zou hem
regeling privé-beleggingstransacties
transactie toestemming van de compliance officer moeten vragen.
mondeling hebben medegedeeld
van de werkgever. Zijn schoon-
dat het handelen op deze rekening
moeder valt immers onder de
geen probleem zou opleveren.
categorie “gelieerde derde”. In een
geregistreerde heeft tegen het beleggingsbeleid van zijn werkgever geadviseerd in een ongereguleerde vastgoed C.V. Ook heeft hij gegevens van klanten van zijn werkgever doorgespeeld aan deze onderneming. Volgens melding van de werkgever is bovendien zeer
DSI besloot, nadat zij in een
regeling privé-beleggingstransac-
onderzoek de juistheid van de
ties van de werkgever stipt dienen
melding van de werkgever heeft
na te leven. Geregistreerde was
Conclusie
privé-beleggingstransacties zijn de
geverifieerd, een klacht voor te
werkzaam in de dealingroom en
De Tuchtcommissie DSI verwerpt
medewerkers van de dealingroom
leggen bij de Tuchtcommissie. De
dit is een plek bij uitstek waar veel
beide verweren van geregistreerde.
hier uitdrukkelijk op gewezen.
hierboven omschreven advisering
koersgevoelige informatie aanwezig
Het op eigen initiatief, in strijd
Voor deze transacties had dus wel
in een fonds zonder goedkeuring
is. Geregistreerde had zich moeten
met het beleid van de werkgever,
degelijk toestemming van compli-
door de werkgever is in strijd met
realiseren dat hij door actief trans-
wijzen van cliënten op de mogelijk-
ance gevraagd moeten worden.
de DSI-gedragscode. Daarin is
acties in te brengen op de rekening
voorgeschreven dat een adviseur
van zijn schoonmoeder de schijn van
bij het geven van beleggingsadvies
belangenverstrengeling zou wekken.
Wijziging registratieprocedures
wogen wijze dient te komen
Verweer
procedures. Welke dit zijn en wat de wijziging
tot een professioneel oordeel.
Geregistreerde verweert zich door
Geregistreerde had bovendien de
te stellen dat hij slechts klanten
op een zorgvuldige en welover-
vervolg van pagina 2
Een goede aanpak vergemakkelijkt de implementatie van MiFID 5. Communicatie met cliënt over
compliance sessie over de regeling
Per 1 oktober 2007 wijzigt een aantal registratieinhoudt, leest u op pagina 12.
over een indeling die u op
beleggercategorieën). Tevens zullen
eigen initiatief heeft gemaakt
kosten gemaakt moeten worden
(= in een categorie met een
in verband met het informeren van
hoger beschermingsniveau).
de cliënten. De materie rondom
• Instemming van uw cliënt betref-
cliëntclassificatie is niet zozeer
fende ‘kwalificatie als eligible
ingewikkeld, maar vereist een
counterparty’ heeft u nodig,
gestructureerde aanpak. Het betreft
als het een cliënt met zetel in
een – voornamelijk – eenmalige
het buitenland betreft, die daar
exercitie en investering.
indeling in categorie, o.a.:
een ‘eligible counterparty’ is,
• U dient uw cliënten in kennis
terwijl deze in Nederland niet
Mr. AnneMarie Meijer is
als zodanig is gedefinieerd.
senior manager bij Protiviti
te stellen van de kwalificatie. Tevens dient u aan te geven
8
Het Register
•
(
[email protected]).
dat cliënten kunnen verzoeken
Conclusie
Zij adviseert financiële instel
om een andere kwalificatie.
Cliëntclassificatie zal voornamelijk
lingen bij de implementatie
Ook moet u aangeven wat
tot kosten leiden in verband met het
van wetgeving. Voorheen was
de gevolgen daarvan zijn voor
doorlopen van het cliëntenbestand,
AnneMarie Meijer werkzaam
het beschermingsniveau.
het eventueel opvragen van infor-
bij de AFM, waar zij project
Uitzondering daarop vormen
matie bij de cliënt en het aanpassen
leider van de implementatie van
uw bestaande cliënten die niet
van systemen. Deze systemen
MiFID was. Tot slot: het artikel is
van classificatie wijzigen.
dienen o.a. ter facilitering van
gebaseerd op een voorstel van
keuzemogelijkheden (opt-in/opt-out
wet tot wijziging van de Wft.
• U dient uw cliënt te informeren
•
DSI Eerste certificaat DSI PIT 2007 voor Wendy van der Heijden
2007
Wendy van der Heijden (33) uit Tilburg is als eerste geslaagd voor DSI PIT 2007. Toen de aankondiging bij haar op de mat viel, heeft ze zich meteen ingeschreven en de cursus via internet gevolgd. Wendy is beleggingsadviseur bij Rabobank Waalwijk – Loon op Zand. Vier maanden na de start hebben 2.230 geregistreerden zich ingeschreven voor de nieuwe editie van de permanente educatie.
Je hebt er geen gras over laten groeien. Waarom heb je meteen ingeschreven?
Heeft de inhoud aan uw verwachtingen beantwoord?
Om mijn vak goed te kunnen
De inhoud sluit nog veel beter
doen vind ik bijblijven heel
aan bij de praktijk dan de vorige
belangrijk. En zo’n houding van
editie. Alle nieuwe ontwikkelingen
geen woorden maar daden
en producten zitten er in. Ook de
spreekt mij wel aan. Dat zit
aansluiting van de syllabus op de
ook in de aard van het beestje.
digitale cursus is veel beter. Je
Daar komt nog bij dat ik een
merkt duidelijk dat DSI en NIBE-
enorm stimulerende thuisfront
SVV lering hebben getrokken uit
enorm toegenomen. Integer
internetcrisis. Iedereen was toen
heb. Mijn man is namelijk
de eerder opgedane ervaringen.
handelen is bij Rabobank Waalwijk
onzeker over de vraag hoe je het
– Loon op Zand een echt speerpunt.
beste met je klanten kon omgaan. In
Het fijne is dat iedereen, de
de afgelopen weken voltrok zich de
werkgever en de collega’s, oog heeft
kredietcrisis. Van paniek was geen
voor de positie van de klant. Er wordt
sprake, omdat je van te voren zaken
van alles gedaan om die, soms
met klanten hebt besproken met
methode van e-learning vind ik
Zijn onderwerpen als integriteit en zorgplicht onder collega’s goed bespreekbaar? Vindt men het onderwerp belangrijk?
ingewikkelde, onderwerpen goed in
betrekking tot risico en rendement
pas echt comfortabel. Op de
Op onze bank vind ik dat er sprake
de praktijk te brengen. In het belang
en je weet wat je in termen van zorg-
eerste plaats de flexibiliteit. Je
is van een wereld van verschil met
van de klant is alles bespreekbaar.
plicht te doen staat. De adviseurs zijn
kunt studeren en examen doen
een jaar of vijf geleden. Door alle
wanneer het jou uitkomt. En
mogelijke signalen, niet in de laatste
Met welk resultaat?
in dergelijke praktijkdilemma’s. Dat
ook de gebruiksvriendelijkheid
plaats van DSI, is de bewustwording
Ik werk nu zo’n jaar of zeven als
is mede de verdienste van DSI, maar
van het systeem zelf is voor
over onderwerpen als integriteit,
beleggingsadviseur. Toen ik begon
niet minder van de inbreng van mijn
mij een duidelijk pluspunt.
zorgplicht en de juiste assetmix
had de beurs te maken met de
werkgever en de collega’s.
In welk opzicht het meest?
ook met een studie bezig.
Is deze bijscholing via internet goed bevallen? Dat mag je wel zeggen. Die
veel beter geïnformeerd en getraind
•
De eerste geslaagden: proficiat! C.M.S. van der Heijden - van Noije
Tilburg
Rabobank
S.J. Wiersma
Haren (GN)
Rabobank
H.P. Kemper
Almere
Rabobank
J.C. Ruizeveld,
Amsterdam
Optimix vermogensbeheer N.V.
M.C.J. Radings
Vleuten
Rabobank
R.J. Schippers
Westerhaar
Banque Artesia Nederland N.V.
M.S.G. van Elewout
Deurne
Rabobank
R. de Groot
Almelo
Banque Artesia Nederland N.V.
H.J.A. Diele
Zwolle
ABN AMRO Bank N.V.
J.C.L.J. van Dijk
Best
ING Bank N.V.
J. Mes
Krimpen a/d Lek
ABN AMRO Bank N.V.
E.P. Kroon
Breukelen (UTR)
ABN AMRO Asset Management B.V.
DSI en NBVA:
Samenwerking bij integriteitsbewaking biedt grote voordelen willen onderscheiden in kennis en
en Assurantieadviseurs (NBVA) hebben een samenwerkingsovereen
Vervlechting van dienstverlening
komst gesloten. Zij willen expertise uitwisselen en elkaars faciliteiten
Financiële markten waren qua
verder dan de basisregels die de
regelgeving en marktstructuur
wet stelt. Het voldoen aan de regels
gefragmenteerd: verzekeren,
maakt je nog niet integer. Gedrag
sparen en beleggen waren voorheen
komt vanuit je eigen overtuiging.”
DSI en de Nederlandse Vereniging van Onafhankelijke Financiële
benutten ter bevordering van de integriteit en de kwaliteit van de financiële dienstverlening.
integer adviseren. Dat gaat veel
strikt gescheiden werelden. Door de samenwerking met DSI
De financiële dienstverlening
Dat geldt inmiddels al lang niet
Kees Oosterholt: “Onze instru-
wil de NBVA de ondersteuning
verandert sterk en raakt steeds
meer. De consument vraagt om
menten zijn dan ook bestemd
van haar leden versterken. Beide
meer vervlochten. Inmiddels is
een heel andere kijk. Hij ziet niet
voor adviseurs die de zorgplicht
organisaties zien mogelijkheden
de doelgroep van de NBVA veel
altijd het verschil tussen een
voor de klant in de genen hebben
op het vlak van pre-employment
breder geworden dan die van
beleggingsverzekering of zelf
zitten en willen blijven investeren
screening van medewerkers, de
assurantie-adviseur en kijkt DSI
beleggen in beleggingsfondsen.
in kwaliteit en professionaliteit.
DSI-registratie financieel adviseur
ook verder dan het werkterrein
Markten raken steeds meer
En deze adviseurs willen NBVA
beleggen en het ontwikkelen van
van de beleggingsdeskundige.
met elkaar vervlochten.
en DSI verder op weg helpen.
een (e-learning) module Integriteit
Als kwaliteitsinstituten kom je
Financiële Dienstverlening.
elkaar dan al gauw tegen.”
Een missie die beide organiKees Oosterholt: “In de
saties na aan het hart ligt.”
Nederlandse wetgeving worden De samenwerking vloeit voort
Beide organisaties verschillen
de regels zoveel als mogelijk
Momentum
uit de nieuwe financiële toezicht-
naar de mening van Groenemeijer
distributie- en productconsistent
Volgens Groenemeijer is er zeker
wetgeving (m.n. Wft en MiFID).
van karakter. “Vertrekpunt van
ingericht. Kortom, de wetgeving
sprake van momentum. “Anno
Financiële dienstverleners zoals
de NBVA is het behartigen van
geeft een verdere impuls aan het
2007 betreedt het intermediair
de assurantieadviseurs moeten nu
de belangen van de financieel
creëren van een geïntegreerde
een bredere adviesmarkt. Naast
aan hogere eisen voldoen op het
adviseur. Vertrekpunt van DSI is
financiële markt. Als je beiden de
verzekeringsoplossingen worden
gebied van deskundigheid, zorg-
het door moderne zelfregulering
grenzen wilt verleggen en daarin
ook steeds meer bancaire en
plicht en integere bedrijfsvoering.
optimaliseren van de integriteit en
een gezamenlijke missie hebt, dan
beleggingsoplossingen meege-
Rob Groenemeijer, voorzitter van
deskundigheid in de markt. Bij de
is samenwerking een logische,
nomen in de advisering over
de NBVA, en Kees Oosterholt,
invulling van deze doelen kom je op
eigenlijk een natuurlijke weg.”
bijvoorbeeld pensioen, hypotheek
algemeen directeur van DSI, geven
een grote en belangrijke gemeen-
een toelichting op de samenwerking
schappelijke deler: bevorderen
Rob Groenemeijer: “De NBVA
De commotie over de beleg-
en de nieuwe kansen die daardoor
van kwaliteit van en vertrouwen
wil samen met DSI instrumenten
gingsverzekering versterkt deze
voor beide organisaties ontstaan.
in financiële dienstverlening.”
ontwikkelen voor adviseurs die zich
alternatieve mogelijkheden. Het
of het opbouwen van vermogen.
Wederzijdse waardering Rob Groenemeijer: “We kennen DSI al enige jaren. De persoonlijke contacten zijn ontstaan bij de advisering rondom de implementatie van de Wet financiële dienstverlening, later overgegaan in Wet op het financieel toezicht. DSI is een deskundige organisatie met een heldere missie: het bevorderen van integriteit van de financiële dienstverlening. Dat heeft ons altijd sterk aangesproken.” Kees Oosterholt: “Natuurlijk hebben we ieder een andere herkomst. DSI komt uit de beleggingswereld en 10
de NBVA heeft roots - die bijna 100
Ondertekening samenwerkingsovereenkomst DSI / NBVA. V.l.n.r. Wilbert Schellens (secretaris/directeur NBVA),
jaar teruggaan - in verzekeringen.
Rob Groenemeijer (voorzitter NBVA), Rudolf de Korte (voorzitter DSI) en Kees Oosterholt (algemeen directeur DSI).
wetsvoorstel banksparen van het
Kees Oosterholt reikt het voorbeeld
Tweede Kamerlid Depla zorgt
van de pre-employmentscreening
gelijk voor een nieuwe impuls.”
aan. Bij het aantrekken van personeel
NBVA: even voorstellen
moet een sollicitant getoetst worden
De NBVA, vereniging van
Rob Groenemeijer: “De NBVA staat
op betrouwbaarheid. “ik weet van
onafhankelijke financiële en
midden in de markt en verzamelt
Rob dat daar veel vragen over bestaan
assurantieadviseurs, is een
deskundigen om zich heen. Op
bij de NBVA-leden. Hoe stel je nou
belangenvereniging waar
die manier regisseren wij samen
de integriteit vast en hoe toets je
ruim 950 onafhankelijke,
vele transformaties in de markt.
dat vervolgens? Door gebruik te
professionele assurantiekantoren
Wij zijn verheugd dat we DSI
maken van de DSI PES heb je niet
bij zijn aangesloten. Zij
kunnen verwelkomen. De samen-
alleen de volledige toetsing snel voor
behartigt de belangen
werking laat kennis versmelten
elkaar. Ook ben je dan zeker van een
van de leden in de ruimste zin van het woord. De NBVA
en brengt beide markten dichter
kwalitatief hoogwaardige toetsing
draagt bij aan de versterking van de marktpositie van de
bij elkaar. We versterken elkaar
die de AFM en DNB aanbevelen.”
aangesloten ondernemingen door brede ondersteuning van
dan ook op meerdere terreinen.”
kwaliteitsontwikkeling en door informatieoverdracht.
Concrete acties Ontdekkingstocht
Inmiddels worden ook andere
Lid worden van de NBVA kan niet zomaar. Potentiële leden
Kees Oosterholt: “We gaan de
vraagstukken opgepakt zoals:
worden door de ballotagecommissie gescreend op integriteit,
ontdekkingstocht samen aan. Onze
• het in kaart brengen van hoe je met
professionaliteit en reputatie. Circa 15% van de kandidaten wordt
eerste ervaringen zijn leerzaam en
beleggingsadvies om moet en mag
inspirerend. Het moet vooral niet
gaan, rekening houdend met de
bij een goed voornemen blijven. De voordelen van de samenwer-
niet toegelaten omdat ze niet aan de kwaliteitseisen voldoen.
Kwaliteitsconcepten
nieuwe spelregels van MiFID, of
• de ontwikkeling van een
De branchevereniging NBVA biedt haar leden diverse
king moeten ook concreet worden
klantprofiel dat zowel voor beleg-
kwaliteitsconcepten aan. De concepten geven praktische
voor de adviseur. De projectleiders
gingsverzekeringen of losse
ondersteuning en een antwoord op de vraag hoe de leden op
zijn meteen na ondertekening van
beleggingsfondsen ingezet kan
actuele ontwikkelingen kunnen inspelen. Enkele voorbeelden
de intentieverklaring aan de slag
worden: een veelgehoorde wens
daarvan zijn de Dienstenwijzer en de Ondernemingswijzer.
gegaan. Zij hebben al een concrete
van intermediairs, die het proces
actieagenda opgesteld die begelei-
administratief eenvoudiger maakt
Met behulp van voorbeeldteksten kan binnen vijf minuten een
ding gaat bieden op het terrein van
en kwalitatief verbetert, of
Dienstenwijzer op maat gemaakt worden. Leden kunnen daarmee
het register voor financieel adviseur
• de ontwikkeling van opleidingen
en de screening van medewerkers.”
en trainingen waarin adviseurs
in begrijpelijke taal te informeren over hun dienstverlening.
leren hoe je kennis op een integere
Met de Ondernemingswijzer kunnen leden snel een gedegen
Groenemeijer wijst in dit verband
manier kunt toepassen met direct
ondernemersplan maken en door het maken van nieuwe strategische
op het veranderende karakter van
herkenbare praktijkvoorbeelden, of
ondernemerskeuzes sturing geven aan hun eigen toekomst.
de advisering. Steeds meer NBVA-
op eenvoudige wijze voldoen aan de wettelijke eis om de consument
• de ontwikkeling van opleidingen
leden betreden de adviesmarkt
en trainingen die richting
Principes
voor beleggingsadviezen bij
geven aan de zorgplicht van de
Het intermediair opereert in een sterk veranderende markt. De NBVA
het kopen van een huis of het
adviseur voor de consument.
adviseert haar leden in de ruimste zin van het woord en hanteert
financieren van een pensioen.
daarbij enkele belangrijke principes: gelijk speelveld, het kunnen staan
Professionals willen zich in deze
Tenslotte onderstrepen zowel
voor je advies, onafhankelijkheid, toegang tot alle adviesmarkten
markt verder bekwamen en willen
Groenemeijer als Oosterholt het belang
en respectering van de klantenkring van het intermediair.
die meerwaarde vervolgens
van de voeding van de samenwerking
ook etaleren bij de consument.
vanuit de achterban: “Bij de ontwikke-
Iedere aanbieder die met het intermediair wil samenwerken,
“De DSI-standaard geeft hier
ling van al deze zaken zoeken NBVA
moet hem in staat stellen om zijn adviesrol te vervullen. Of
een uitstekende oplossing
en DSI actief de interactie op met
het nu gaat om een verzekeraar die traditioneel reeds met het
voor: het register financieel
adviseurs uit het veld. Voor de kwaliteit
intermediair samenwerkt, of een beleggingsinstelling die in
adviseur of breder het register
van onze dienstverlening en het slagen
toenemende mate interesse toont in de intermediaire markt.
beleggingsadviseur. Inschrijving
van de samenwerking is permanente
De NBVA heeft een model samenwerkingsovereenkomsten
in het register is een uitstekende
aansluiting met de alledaagse en
gemaakt die de relatie tussen aanbieders en het intermediair
optie voor de NBVA-adviseur.”
actuele praktijk een eerste vereiste.“
•
vorm geeft in de advisering en informatie aan klanten.
•
11
Integratie preemployment screening in registratieprocedures
Opleidings mogelijkheden MiFID Meer weten over de regelgeving en de praktijk van MiFID? NIBE-SVV biedt nu reeds verschillende workshops aan voor senior management, het intermediair en voor relatiebeheerders.
DSIgeregistreerden krijgen
tot wijziging van werkgever als
mogelijk per 1 oktober 2007 te
een separaat screeningsverzoek
maken met enigszins gewijzigde
in te dienen, hoeft de geregi-
registratieprocedures. Het betreft de volgende procedures die verband (kunnen) houden met een wijziging van de werkgever:
In het najaar wordt het aanbod uitgebreid met de eerste vakuitgaven en een digitale
streerde de hiervoor benodigde
introductiemodule. En vanaf
gegevens slechts één keer in te
begin 2008 volgt de uitwerking
voeren, waarna beide procedures
van MiFID in de praktijk in de
gelijktijdig worden behandeld.
vorm van cursussen, vakuitgaven
Ten tweede wordt een kosten-
en mogelijk een congres.
besparing gerealiseerd doordat
• nieuw registratieverzoek; • wijziging van werkgever (al
de kosten voor de gecombi-
Meer informatie over het
neerde procedure lager zijn dan
dan niet in combinatie met
de kosten voor beide procedures
een wijziging van register);
afzonderlijk. Tenslotte beschikken de
NIBE-SVV aanbod is te vinden op www.nibesvv.nl
• activering van een passieve regis-
geregistreerde en de (toekomstige)
leerd en geverifieerd zijn alsmede
tratie (wachtkamerregistratie).
werkgever snel over een kwalitatief
eventuele bijzonderheden die DSI
hoogwaardige PES-verklaring ten
tijdens de screening gebleken zijn.
DSI is van mening dat met deze
behoeve van de wettelijk verplichte
gewijzigde procedure zowel de
pre-employment screening.
DSI onderzoeksstoel Dr. Tom Loonen zal een parttime
Een bijkomend voordeel is dat
Research Fellowship aan de Universiteit
DSI bij een herhaalde aanvraag
van Amsterdam bekleden. Een positie
Overigens blijft het mogelijk om
vanzelfsprekend gebruik maakt van
die is mogelijk gemaakt door het DSI.
een separate pre- of in-employ-
de gegevens die reeds beschik-
Hij zal als senior onderzoeker onder
De screening die momenteel
ment screening aan te vragen,
baar zijn. De geregistreerde hoeft
Prof.mr. C.E. du Perron onderzoek
onderdeel uitmaakt van de betref-
zonder dat hieraan een registra-
deze – voor zover nodig – slechts
verrichten naar effectendienstverlening
fende registratieprocedures wordt
tieprocedure gekoppeld is.
aan te vullen of te actualiseren.
in relatie tot wet- en regelgeving.
Kosten
het kader van een pre- of in-
Hoe gaat de procedure in zijn werk?
employment screening (DSI PES).
De geregistreerde blijft een verzoek
screening ten behoeve van een
Concreet betekent dit dat de
tot registratie, tot wijziging van
nieuw registratieverzoek € 60,- admi-
geregistreerde na afwikkeling van
werkgever of tot activering van een
nistratiekosten in rekening. Deze
deze registratieprocedures tevens
passieve registratie aanvragen via
administratiekosten zullen gehand-
een PES-verklaring ontvangt die
www.dsi.nl. Ten behoeve van de
haafd blijven, maar de geregistreerde
desgewenst – of gevraagd – aan
pre-/in-employment screening levert
ontvangt hiervoor in vervolg een PES-
Redactie DSI Info
de (toekomstige) werkgever kan
de (kandidaat-)geregistreerde enkele
verklaring ter waarde van € 88,50.
Postbus 3861, 1001 AR Amsterdam
worden overhandigd. De gere-
aanvullende gegevens aan. DSI
Voor een wijziging van werkgever
Telefoon 020 620 12 74
gistreerde en de (toekomstige)
beoordeelt vervolgens of voldaan
(al dan niet in combinatie met een
Fax 020 620 13 26
werkgever beschikken daarmee
wordt aan de gestelde opleidings- en
wijziging van register) of activering
E-mail:
[email protected] www.dsi.nl
over een referentieverklaring die
ervaringsvereisten behorende bij
van een wachtkamerregistratie zal
voldoet aan de wettelijke eisen
het register. Daarnaast volgt een
in het vervolg eveneens € 60,- in
en de gezamenlijke eisen van de
screening waarbij – naast raadple-
rekening worden gebracht. Ook hier
Aan dit nummer werkten mee:
financiële sector betreffende PES
ging van de DSI-database – getoetst
geldt dat hiervoor een PES-verklaring
Jorine Berends, Joke van den Braber,
voor integriteitgevoelige functies
wordt op identiteit, diplomabezit,
afgegeven wordt. Daarnaast blijft de
Rob Groenemeijer, Frank van der
binnen de financiële markten.
referenties van de afgelopen vijf jaar,
jaarlijkse vergoeding per registratie
Gun, Wendy van der Heijden,
Verklaring Omtrent het Gedrag en
van € 90,75 van toepassing voor
Thom Hoedemakers, Silvia Janssen,
Voordelen
persoonlijk faillissement. Wanneer
registers voor effectenspecialisten
Patrick Lageweg, Mark van der Lecq,
De integratie van de PES-procedure
het registratieverzoek afgehandeld
en € 66,- voor het register DSI
Tom Loonen, Annemarie Meijer,
in de registratieprocedures biedt
is, ontvangt de geregistreerde zowel
Financieel Adviseur (tarieven 2007).
een aantal belangrijke voordelen. Ten
een brief over de uitkomst van de
eerste verloopt de administratieve
registratieprocedure als een PES-
Voor nadere informatie kunt u contact
procedure efficiënter. Een voorbeeld:
verklaring. In deze verklaring staat
opnemen met Tatiana Constandse via
Productie:
in plaats van zowel een verzoek
vermeld welke gegevens gecontro-
[email protected] of 020-6201274.
The KEY Agency, Amsterdam
kwaliteit als de efficiency van de dienstverlening vergroot is.
inhoudelijk gelijkgesteld aan de screening die DSI uitvoert in
2
Tot nu toe brengt DSI voor de
DSI Info is het informatie bulletin van het Dutch Securities Institute (DSI). September 2007
Kees Oosterholt, Karim Ras, Rob Schotsman, Fanny Tahalele, Dick Vis