Middelenmisbruik en crisis Een lastige combinatie Mike Veereschild Tom Buysse
Middelengebonden spoedeisende situaties • Intoxicatie van een verslavend middel • Onthouding van een verslavend middel • Kernsymptomen – Agressie – suïcidaliteit
Hoe om te gaan met mensen met een verslavingsprobleem. • Tegenoverdracht • Persoon met een probleem
anamnese • Moeilijk • Gesprek aansluiten waar iemand mee bezig is • Doel:informatie • Observeren • Werkrelatie • Rust • Goede afloop
anamnese • Open en direct zijn • Vragen naar recent middelen en/of medicatie gebruik • Wat, hoeveel, hoe vaak, hoe lang? • Lichamelijke klachten • Psychische klachten • Komt iemand nog bij een dokter of is betrokken nog ergens in behandeling
Heteroanamnese • • • • • •
Vriend Familie Begeleiders Politie Mede verslaafde Etc.
Lichamelijk onderzoek • • • • • • •
Bewustzijn niveau Geur van alcohol Grootte en reactiviteit van de pupillen Bloeddruk Hartfrequentie Ademhalingsfrequentie Temperatuur
Lichamelijk onderzoek • • • •
Eventuele verwondingen: Mn hoofd Toestand van de huid Psychomotoriek Verder – Hart, longen, lever, slokdarm en maagklachten, darmen.
Laboratorium onderzoek • Urine onderzoek – Opiaten: Heroïne, morfine, methadon: • 2-5 dagen
– Benzodiazepinen • 12 uur tot weken
– Cannabis • dagen tot weken
– Cocaïne: • 2-5 dagen
– Amfetamine/speed: • 1-3 dagen
• Blaastest: – Alcohol • uren
Psychiatrisch onderzoek • Observaties, flexibiliteit, creativiteit en geduld, tegenoverdracht. • Algemene indruk • Cognitieve functies • Affectieve functies • Conatieve functies
Psychiatrisch onderzoek • Algemene indruk – Ziek? – Onverzorgd/verwaarloosd? – Gestoord contact? – Vijandig/argwanende/ angstige houding
Psychiatrisch onderzoek • Cognitieve functies – Bewustzijn, aandacht en oriëntatie – Geheugen – Intellectuele functies – Voorstelling, waarneming, zelfwaarneming – Denken: vorm – Denken: inhoud
Psychiatrisch onderzoek • affectieve functies – Stemming – Affect – Suïcidaliteit
Psychiatrisch onderzoek • Conatieve functies – Psychomotoriek – Spraak – Gedrag – Persoonlijkheid
Hoe verder • Middelen? • Casuïstiek?
De Middelen • • • • • • • •
Alcohol Benzodiazepinen Opiaten cocaïne (met) amfetaminen Cannabis XTC GHB
Alcohol intoxicatie • Intoxicatie symptomen – Dubbele tong – Coördinatie stoornissen – Onzekere gang – Nystagmus – Onaangepast gedrag
• Behandeling – Niets t/m IC
Alcohol onthouding • Onthoudingssymptomen – Tremor – Angst – Dysforie – Prikkelbaarheid – Concentratie stoornis – Hypertensie – Tachycardie – Slaapstoornissen
Alcohol onthouding • Behandeling – Benzodiazepinen – Afbouwschema – Thiamine
Complicaties bij alcohol – Onthoudingsinsulten • Behandeling: diazepam rectaal
– Onthoudingsdelier • Behandeling: lorazepam
– Wernicke-encefelopathie en Korsakov • Behandeling: Niet eten. Eerst thiamine
Benzodiazepinen intoxicatie • Intoxicatie symptomen – Dubbele tong – Coördinatie stoornissen – Onzekere gang – Nystagmus – Onaangepast gedrag
• Behandeling – Niets t/m IC
Benzodiazepinen onthouding • Onthoudingssymptomen – Tremor – Angst – Dysforie – Prikkelbaarheid – Concentratie stoornis – Hypertensie – Tachycardie – Slaapstoornissen
Benzodiazepinen onthouding • Behandeling – Benzodiapzepine afbouwschema
Complicaties bij benzodiazepinen – Geen – Wel in combinatie met andere middelen of medicatie
Opiaten intoxicatie • Intoxicatie symptomen – Langzame spraak – Aandacht en concentratie stoornissen – Bewustzijnsdaling – Bradycardie – Nauwe pupillen – Geringe peristaltiek – Hypotensie – hypoventilatie
Opiaten intoxicatie • Behandeling – Opname – Naloxon i.v. of i.m.
Opiaten onthouding •
Onthoudingssymptomen – – – – – – – – – – – – – – –
Dysforie Prikkelbaarheid Misselijkheid Braken Diaree Spierpijn Wijde pupillen Tranenvloed Geeuwen Kippenvel Koorts Tachycardie Fijne tremor Hyperreflexie slaapstoornis
Opiaten onthouding • Behandeling – Methadon
Complicaties bij opiaten – Overdosering – Ademhalingsdepressie • Behandeling: opname, naloxon, bewaking vitale functies
Cocaïne en (met) amfetamine intoxicatie • Intoxicatie symptomen – – – – – – – – – – – –
Euforie Verhoogd zelfgevoel Angst Achterdocht Agressie Psychomotore agitatie Tachycardie Hypertensie Hypertermie Wijde pupillen Misselijkheid braken
Cocaïne en (met) amfetamine intoxicatie • Behandeling – Symptoombehandeling
Cocaïne en (met) amfetamine onthouding • Onthoudingssymptomen – Craving – Dysforie – Angst – Vermoeid – Levendige onaangename dromen – Prikkelbaarheid – slaapstoornis
Cocaïne en (met) amfetamine onthouding • Behandeling – Symptoom behandeling
Complicatie bij Cocaïne en (met) amfetamine – Hartinfarct – Hersenbloeding – Psychose
Cannabis intoxicatie • Intoxicatie symptomen – – – – – – – – –
Conjunctivale roodheid Pupilverwijding Zweten Wazig zien Coördinatie stoornis Angst, paniek Betrekkingsideeën Paranoïde gedachten Depersonalisatie/derealisatie.
Cannabis intoxicatie • Behandeling – Symptoombehandeling – Benzodiazepine
Cannabis onthouding • Onthoudingssymptomen – Misselijkheid – Malaise – Hoofdpijn – Stemmingwisselingen
• Behandeling – Behoeft vrijwel nooit behandeling – Benzodiazepine
Complicaties bij cannabis – Cannabis geïnduceerde psychose • Behandeling: antipsychotica + sedatie
XTC intoxicatie • Intoxicatie symptomen – Tachycardie – Hypertensie – Grote pupillen – Bruxisme – Droge mond – Meer praten – Helder en hyperallert – Toename energie
XTC intoxicatie • Behandeling – Symptoombehandeling
XTC onthouding • Onthoudingssymptomen – Somberheid
• Behandeling – Symptoombehandeling – Afhankelijk van de ernst
Complicaties XTC • • • • • • • •
Allergie Anafylactische shock Ernstige opwinding Hypertermie Rabdomyolyse Convulsies Hersenbloedingen levercirose
Complicaties XTC • Behandeling – Opname ic – Bewaking vitale functies – Symptoombehandeling
GHB intoxicatie • Intoxicatie symptomen – Hypertensie – Tachycardie – Misselijkheid – Braken – Amnesie
• Behandeling – symptoombehandeling
GHB onthouding • Onthoudingssymptomen – Craving
• Behandeling – Doorgebruiken – Zeer hoog gedoseerd diazepam
Complicaties GHB • • • •
Ademdepressie Coma Delier Behandeling – Opname IC – Bewaking vitale functies – Behandeling symptomen
Samen sterk • Verslavingszorg en GGNet • Huisarts/ambulancedienst/SEH en GGnet • Justitie/politie en GGNet
