het beste uit
mensen
Strategisch Beleidsplan
2009-2012
in
houd Voorwoord
4
1. Inleiding
5
2. Ambities en uitgangspunten van GGZ Noord- en Midden Limburg
2.3 Zorgvisie
6 7 7 8
3. Landelijke ontwikkelingen en gevolgen voor GGZ Noord- en
9
2.1 Missie 2.2 Mensvisie
Midden-Limburg 4. Wetenschappelijk onderzoek en opleidingen
15
5. Organisatie
5.3 Medewerkers
17 17 17 18
6. Ondersteuning
19
Bijlage 1. Aandachtspunten per levensgebied
21
5.1 Sturing van de organisatie 5.2 Organisatiecultuur
strategisch
beleidsplan
2009-2012 GGZ Noord- en Midden-Limburg : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 : Inhoud
3
1. Inleiding
Met het strategisch beleidsplan ‘Het Beste uit Mensen…’ geven wij vervolg aan het strategisch beleidsplan
Voorwoord
‘Koersen op Kansen´. In het strategisch beleidsplan ‘Het Beste uit Mensen…’ bevestigen en actualiseren we de strategische keuzen van ‘Koersen op Kansen´. Allereerst benoemen we onze ambities en uitgangspunten. Daarna werken we op basis van onze ambities/uitgangspunten en de externe- en interne ontwikkelingen het strategisch beleid voor de komende vier jaar uit in het strategisch beleidsplan ‘Het Beste uit Mensen…’
Iedere organisatie moet voortdurend vooruit kijken. Wat gaat er schuil achter de waan van de dag, waar staan we over vijf jaar? In 2003 is dat gedaan en daaruit is het strategisch beleidsplan ‘Koersen op Kansen’ ontstaan. Nu,
Naast de landelijke ontwikkelingen en de uitgangspunten voor zorg en organisatie stellen we vast dat de gere-
na vier jaar ‘Koersen op Kansen’ is het opnieuw tijd om het strategisch beleid voor de komende vier jaar te actua-
guleerde marktwerking in de komende jaren een belangrijk leidend principe voor onze keuzes zal zijn.
liseren en te expliciteren. Aandacht is besteed aan ontwikkelingen in de markt van de geestelijke gezondhe-
Cliënten, verwijzers en financiers stellen steeds duidelijker hun eisen.
idszorg, van aanpalende sectoren en op het gebied van wet- en regelgeving. Dit heeft een eerste referentiekader opgeleverd, waaraan de route die de organisatie de komende jaren aflegt wordt getoetst. Managementteam, medezeggenschapsorganen en medewerkers hebben vervolgens waardevolle inhoudelijke bijdragen geleverd.
“Vermaatschappelijking is niet alleen cliënten laten wonen in een huis in een woonwijk.”
In de komende jaren blijven uitgangspunten als vraaggerichtheid, getrapte zorg, Evidence Based Mental Health (EBMH) en vermaatschappelijking onverkort van kracht. Maar ook strategische samenwerking, arbeidsmarktproblematiek, concurrentie, vastgoedrisico´s, cliënt- en medewerkersveiligheid, nieuwe besturingsconcepten voor GGZ Noorden Midden-Limburg vragen standpuntbepaling en actie. Zowel externe als interne ontwikkelingen, bijvoorbeeld andere vormen van leiderschap en maatschappelijk ondernemerschap, dwingen hiertoe. Deze onderwerpen vragen niet alleen intern om bewustwording bij en actie van onze medewerkers maar ook om een scherpe blik naar buiten. Dit alles dient een hoofddoel: het bieden van de juiste antwoorden op de uiteenlopende hulpvragen van onze cliënten. Daarbij worden psychiatrische diagnostiek, behandeling, begeleiding en verzorging ingezet. Naast genezing is hierbij het leidende motief het beste uit mensen (cliënten) halen. Focussen op wat mensen (nog wel) kunnen, op de plek die ze in de maatschappij innemen ondanks de beperkingen die hun psychiatrische aandoening met zich mee brengt. Het motief ‘Het beste uit mensen’ heeft ook zijn uitwerking op hoe we binnen de organisatie, als collega’s, met elkaar omgaan. Ook daarbij streven wij ernaar om het beste uit mensen te halen, zodat onze medewerkers met plezier werken en mede daardoor de beste zorg aan onze cliënten kunnen bieden. Als het gaat om de kwaliteit van zorg die we bieden, willen we toetsbaar zijn. GGZ Noord- en Midden-Limburg staat midden in de maatschappij en wij willen rekenschap afleggen over de manier waarop wij publieke middelen inzetten ten behoeve van de behandeling, begeleiding en verzorging van psychiatrische patiënten. Dat betekent dat we toewerken naar een positief oordeel van cliënten, medewerkers en verwijzers. Maar ook een positieve waardering van de samenwerkingspartners is van belang. De relaties met deze stakeholders kunnen in de toekomst wel verschuiven omdat ze voor een deel ook concurrenten zijn. ‘Last but not least’ moet de waardering van de financiers worden genoemd. Zij nemen een steeds essentiëlere positie in de regie van de zorg in. Onze medewerkers vormen het belangrijkste kapitaal van de organisatie. Zij vormen de sleutel tot de kwaliteit van onze zorg en de tevredenheid van onze cliënten en verwijzers. Daarin willen wij blijven investeren. A. van der Sanden G. Derks
4
GGZ Noord- en Midden-Limburg : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 : Voorwoord
GGZ Noord- en Midden-Limburg : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 : Inleiding
5
2. A mbities en uitgangs punten van GGZ Noorden Midden Limburg Een belangrijke ambitie van ons is om ook in de
Op basis van onze ambities en uitgangspunten heb-
komende jaren een vooraanstaande rol te blijven
ben we onze missie, onze mensvisie en onze zorgvisie
vervullen als aanbieder van geestelijke gezond-
geformuleerd.
heidszorg. Daarbij gaat het om de kwaliteit van zorg en modern werkgever- en werknemerschap.
2.1 Missie
Care, cure (basiszorg en topklinische functies), preventie, specialistische functies, verslavings-
GGZ Noord- en Midden-Limburg verleent op het
zorg en forensische zorg komen daarbij in beeld.
gebied van psychische en/of psychiatrische hulp optimale zorg aan haar cliënten en hun omgeving
Belangrijke uitgangspunten in dat verband zijn:
door het behandelen en verlichten van psychisch
- interventies zo weinig mogelijk ingrijpend en zo
leed. Herstel is bij de zorgverlening het leidend prin-
intensief als noodzakelijk (getrapte zorg en
cipe. Herstel bereiken we door het beter maken van
Evidence Based Mental Health: een cliënt krijgt
mensen, het aanspreken van mogelijkheden en kwa-
de meest effectieve, minst belastende, goedkoop-
liteiten van mensen (het beste uit mensen) en men-
ste en kortste vorm van behandeling aangeboden
sen leren omgaan met het onvermijdelijke oftewel
die mogelijk is gezien de aard en de ernst van de
het bijstaan van mensen in hun nood en lijden. We
problematiek);
bieden daarbij ondersteuning op de gebieden
- zo veel mogelijk in de eigen omgeving van de
wonen, dagbesteding, werk en welzijn. Door het uit-
cliënt hulp bieden om het herstel van de geeste
voeren van preventieactiviteiten helpen wij mee om
lijke gezondheid zo snel mogelijk te bevorderen
psychische aandoeningen te voorkomen.
en klinische opname te voorkomen of te
2.2 Mensvisie
beperken. Anders gezegd ‘zo min mogelijk ingrijpen in de maatschappelijke rollen van de cliënt opdat de
De mens is een waardevol en uniek wezen. Zijn
behandeling van de ziekte zo min mogelijk ver
eigenheid en gedrag worden bepaald door biolo
storend werkt’.
gische, psychologische, sociale en economische fac-
Bij opname kan verblijfsduur zich meten met het gemiddelde van vergelijkbare instellingen; - zo veel als nodig ondersteuning en begeleiding
levenswensen, waarden en eigenheid respecteren. We gaan uit van de eigen verantwoordelijkheid van
schappij op het punt van werken, wonen en vrije-
cliënten en stimuleren de cliënten de eigen verant-
tijdsbesteding. Vermaatschappelijking betekent
woordelijkheid ook waar te maken; dat wil zeggen
ook, binnen de financiële kaders, voorzieningen
dat wij daar in onze behandelingen en begeleiding
niet concentreren, maar verspreiden over de regio
een beroep op doen (zelfredzaamheid). Ieder mens
en openstellen voor andere maatschappelijke
heeft unieke levenskracht. Bij onze cliënten kan die
groepen;
levenskracht worden bedreigd door hun stoornis. Toch moet de kracht om te leven het uitgangspunt
het optimaal benutten van bestaande kennis;
zijn, hetgeen betekent dat we ons werk doen vanuit
- energiek participeren in opleidings- en scholings-
optimisme, vanuit het maximaal benutten van kan-
activiteiten
6
viduele mens. Dit betekent dat wij zijn opvattingen,
bieden aan de cliënt bij de deelname aan de maat-
- het effectief ontwikkelen van nieuwe kennis en
GGZ Noord- en Midden-Limburg : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 : Ambities en uitgangspunten
toren. Wij gaan in onze mensvisie uit van de indi
sen, opdat mensen het beste uit zich zelf halen.
GGZ Noord- en Midden-Limburg : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 : Ambities en uitgangspunten
7
3. L andelijke ontwikkelingen en gevolgen voor GGZ Noord- en Midden-Limburg 2.3 Zorgvisie
GGZ Noord- en Midden-Limburg (GGZ NML) is
steunt ook mensen met een chronische handicap
een organisatie die geestelijke gezondheidszorg
en heeft daarbij ook aandacht voor welzijnsaspec-
Wij zijn er voor mensen die door hun psychische
biedt in een steeds groter wordend verzor-
ten. De openbare GGZ bemoeit zich eveneens met
en/of psychiatrische stoornis worden belemmerd in
gingsgebied. Daarnaast worden bovenregionale
hen die dat liever niet zouden willen (bemoeizorg).
hun individueel, sociaal en maatschappelijk functio-
en nationale specialistische functies vervuld.
In de discussie over het veelvoud van nieuwe
neren. Wij bieden zorg zodra mensen zich niet meer
GGZ Noord- en Midden-Limburg biedt met zijn
schotten in de ggz is de overheid van mening dat
zonder professionele hulp staande kunnen houden.
1600 medewerkers hulp aan ruim 10.000 cliën-
de ggz-sector zich dient in te voegen in de beleids-
Zo snel als mogelijk is, werken wij vanuit het con-
ten en hun naasten.
kaders en besturing van de diverse andere sectoren in de zorg. De diverse sectoren zijn de curatieve
cept van vraaggestuurde zorg waarin de cliënt het initiatief neemt en de professional en de organisatie
Marktwerking in de GGZ
zorg, care, forensische zorg en jeugdpsychiatrie.
Door maatregelen van de overheid is meer markt-
Het belangrijkste motief voor de introductie van
werking ontstaan in de geestelijke gezondheids-
meer marktwerking is het beheersen van de kos-
volgend zijn. Behoudens in crisissituaties is er dan sprake van een dialoog tussen cliënt en professional.
zorg. Een van de maatregelen betreft de moderni-
tenontwikkeling van de gezondheidszorg. De over-
wegende beslissingen over de persoonlijke (on)vrij-
sering van de AWBZ. De modernisering van de
heid wil burgers zelf, zorgverzekeraars en lagere
heid van mensen; met dwang en drang willen we
AWBZ heeft tot doel te komen tot ontschotting
overheden (mede)verantwoordelijk maken voor de
heel terughoudend omgaan en toepassing daarvan
tussen de AWBZ-sectoren. Ironisch genoeg leidt de
kosten van zorg. Zorgverzekeraars en zorgkantoren
tot het uiterste voorkomen.”
modernisering van de AWBZ tot een veelvoud van
krijgen steeds meer mogelijkheden om naast het
schotten binnen de ggz. De ggz is actief op diverse
volume ook over de prijs van zorg zelf te gaan
De hulpverlening organiseren we in de vorm van
terreinen. Ze omvat medisch specialistische zorg
onderhandelen. Om dit te mogelijk te maken heeft
zorglijnen rond een ziektebeeld. Zorg is zo weinig
waarbij de interventies van artsen (psychiaters),
de overheid de bekostigingssystematiek van zorg-
mogelijk ingrijpend en zo intensief als noodzakelijk.
psychologen en therapeuten patiënten gericht zijn
aanbieders aangepast. Bij het bekostigingsvraag-
Cliënten ontvangen zorg zo dicht mogelijk bij huis
op het genezen van hun psychiatrische ziekte, of
stuk gaat het om drie zaken: prestatiefinanciering
en nemen zo snel mogelijk hun plek in de maat-
tenminste de ziekte stabiliseren. De ggz onder-
met daarin opgenomen de kapitaalslasten, de ont-
“In acute situaties nemen we bijna dagelijks zwaar-
schappij weer in. Zorg betekent tenslotte ook aandacht voor zingeving en presentie. Presentie is zorgverlening afgestemd op de uniciteit van de cliënt Missie, mensvisie en zorgvisie brengen met zich mee: -
ambulant tenzij…
-
stepped care en Evidence Based Mental Health
-
zorg in eigen omgeving
-
vraaggerichtheid en continuïteit
-
standaardisering en toch zorg op maat
Doelmatigheidsdenken kan op gespannen voet staan met presentiedenken. Professionals, managers en raad van bestuur hebben de opdracht in dialoog met elkaar binnen dit spanningsveld te opereren.
8
GGZ Noord- en Midden-Limburg : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 : Ambities en uitgangspunten
GGZ Noord- en Midden-Limburg : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 : Landelijke ontwikkelingen en gevolgen
9
wikkeling van de DBC-systematiek en een systeem van vrije en maximumtarieven. Door de gewijzigde bekostigingsystematiek lopen zorginstellingen steeds meer financieel risico. Als gevolg hiervan stelt het Waarborgfonds Zorginstellingen extra eisen en banken kijken nadrukkelijker naar de vermogenspositie van van de zorginstellingen. Door het veelvoud van schotten in de ggz komt er nog een extra risico bij. Er moet met meerdere financiers productieafspraken gemaakt worden en daarbij komt nog dat elke financier eigen spelregels hanteert bij het maken van de productieafspraken. De financiering van de geestelijke gezondheidszorg en ontwikkeling van de organisatie blijven de komende jaren de aandacht vragen. De verdere invoering van het systeem van DBC’s (diagnosebehandelcombinaties) en ZZP’s (zorgzwaarte pakketten) zal zijn beslag krijgen. Dat betekent meer standaardisering, waardoor de zorg meer planbaar en kostenbeheersing makkelijker wordt. Dat past bij de vraag naar transparantie, waarbij ook organisaties die psychiatrische zorg verlenen hun administraties zo op orde hebben dat ze maatschappelijk verantwoording kunnen afleggen over de inzet van middelen. Deze ontwikkelingen betekenen dat er een strakke financiële sturing op productniveau zal zijn. Een
en professionals versterken en ondersteunen.
goede administratieve organisatie en interne con
uitgangspunt. Dat heeft een belangrijke meerwaar-
stellingen een tendens van schaalvergroting te
de voor het effectief en efficiënt uitvoeren van de
trole zijn daarbij noodzakelijke voorwaarden. Door
In lijn met overheidsbeleid achten wij het van
zien. Voor ons betekent dit dat samenwerking
zorg, maar brengt - zeker bij hoog complexe zorg -
de invoering van integrale kostprijzen voor DBC’s
belang de eerstelijns geestelijke gezondheidszorg
met andere zorginstellingen een belangrijk uit-
potentieel spanning met zich mee. De uitdaging is
en ZZP’s worden zorginstellingen risicodragend voor
verder tot ontwikkeling te brengen. Wij ondersteu-
gangspunt is. Wij richten ons in eerste instantie
om binnen de zorglijnen zorg op maat voor de
het vastgoed. Het risicodragend worden voor het
nen waar nodig de 1e lijn maar concentreren ons,
op een strategische samenwerking met
individuele cliënt te bieden. De zorglijn biedt de
vastgoed vereist de ontwikkeling van een meerjaren
daar waar mogelijk met gespecialiseerde (topklini-
Mondriaan.
hoofdlijnen voor de zorgverlening waarbinnen de
strategisch vastgoedbeleid. Er zal steeds meer een
sche) zorg, op de 2e en 3e lijn.
beroep worden gedaan op ondernemerschap. Wij zullen ondernemerschap van onze leidinggevenden
10
zorgverzekeraars overgebleven. Ook is bij zorgin-
In Nederland zijn er door fusies nog enkele grote
GGZ Noord- en Midden-Limburg : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 : Landelijke ontwikkelingen en gevolgen
professional voor de cliënt de variabele ruimte Zorgverlening geprotocolleerd op basis van weten-
invult. Bij zorglijnen is Evidence Based Mental
schappelijke inzichten en zorglijnen is steeds meer
Health uitgangspunt.
GGZ Noord- en Midden-Limburg : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 : Landelijke ontwikkelingen en gevolgen
11
Marktwerking, schaalvergroting, zorglijnen en pro-
- verdere ontwikkeling van het profiel van de
veiligheid wordt verstaan: het (nagenoeg) ont-
tocollering kunnen tot een onbalans van (medi-
organisatie in relatie tot regionale mogelijkhe-
breken van (de kans op) ‘schade’ aan de patiënt,
sche) interventie en presentie in het herstelconcept
den in Noord- en Midden Limburg en in ande-
ontstaan door het niet volgens de professionele
re regio’s;
standaard handelen van hulpverleners en/of
leiden. Vanuit het medisch perspectief gaat het bij herstel om de afname van klachten en symptomen. Bij medisch interveniëren is er sprake van probleemoriëntatie, effectief ingrijpen op basis van bewezen effectiviteit, professionele distantie en objectiverende benadering van de cliënt. Vanuit cliëntperspectief gaat herstel om de unieke persoonlijke processen waarin cliënten proberen de draad weer op te pakken, de regie te hervinden en hun leven opnieuw inhoud en richting te geven. Voor
- het maken van samenwerkingsafspraken met
door tekortkoming van het zorgsysteem. Wij
collega’s die soms ook concurrenten zijn;
streven naar het ontwerpen van veilige syste-
- intensief overleg in het netwerk van verwijzers die de instroom van cliënten genereren; - met een alerte blik naar buiten proactief anticiperen op de zorginhoudelijke ontwikkelingen; - het verder ontwikkelen en een bijdrage leveren aan preventieve geestelijke gezondheidszorg; - werken aan patiëntveiligheid. Onder patiënt
men, waardoor fouten worden voorkomen of niet meer leiden tot (onherstelbare) schade. Veilige zorg is zeker niet synoniem aan risico loze zorg. Het betekent wel, dat de gevolgen van menselijke, technische en/of organisatorische onvolkomenheden in het zorgsysteem zoveel mogelijk teniet worden gedaan.
de zorgverlener betekent dit zorgzaam handelen dat is afgestemd op uniciteit, professionele betrokkenheid, een betrouwbare relatie en een subjectiverende benadering van de cliënt en nabijheid. We noemen dit ook wel presentie. Voor onze zorgverleners en management ligt er de uitdaging om in elk specifiek geval de balans tussen interventie en presentie te vinden. Om de zorgverleners te ondersteunen bij het vinden van de juiste balans ontwikkelen we een systeem van permanente intervisie, supervisie en collegiale toetsing. Wij zetten de komende jaren vooral in op het leveren van die zorg waarin de organisatie goed is. Er zal op cyclische kwaliteitsverbetering, bij ons ‘Verdraaid goed’ genoemd, worden ingezet. Een dergelijke keuze betekent: - de profilering van de organisatie in termen van aanbieder van de zwaardere psychiatrische complexe zorg, geconcretiseerd in kortdurende basiszorg, topklinische en specialistische zorg, langdurige zorg, verslavingszorg en justitiële zorg; - in een grote organisatie de zorg kleinschalig en zonder drempels organiseren; - de plaatsbepaling van de organisatie primair in de tweede en niet in de eerste lijn;
12 12
GGZ NoordGGZ Noorden en Midden-Limburg Midden-Limburg : Strategisch : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 Beleidsplan : Statement 2009-2012 : Landelijke ontwikkelingen en gevolgen
GGZ Noord- en Midden-Limburg GGZ : Strategisch Noord- en Midden-Limburg Beleidsplan 2009-2012 : Strategisch: Beleidsplan Landelijke 2009-2012 ontwikkelingen : Statement en gevolgen
13 13
4. W etenschappelijk onderzoek en opleidingen Door te kiezen voor de tweede en derde lijn pro-
uitvoeren van toegepast (neuro)wetenschappelijk
fileren wij ons als aanbieder van de zwaardere
onderzoek in samenwerking met meerdere universi-
psychiatrische complexe zorg, geconcretiseerd in
taire partners en door onder meer het beschikbaar
kortdurende basiszorg, verbijzonderde en
stellen van middelen voor promotieonderzoek.
specialistische / topklinische zorg. Juist deze laatste voorzieningen spelen een cruciale rol in
Wij bevorderen opleiding en onderzoek voorts door
de inhoudelijke aspecten van de opleidingscurri-
het instellen van leerstoelen zoals farmacotherapie
cula. Wij zijn een opleidingsziekenhuis voor de
van chronisch psychiatrische aandoeningen aan de
medisch specialismen (psychiatrie, klinische
Erasmus Universiteit te Rotterdam (afdeling
geriatrie), voor psychologische specialisaties
Psychiatrie), gedetacheerde deelaanstelling bij de
(klinische psychologie, klinische neuropsycholo-
Radboud Universiteit Nijmegen (sectie Klinische
gie), voor de BIG basisberoepen (psychotherapie
Psychologie) en voor verslavingszorg bij het
en gezondheidszorgpsychologie) evenals voor de
Nijmegen Institute for Scientist-Practitioners
opleidingen tot verpleegkundig specialist (nurse
(NISPA).
practitioner) en tot physician assistant. In de derde lijn willen wij ons profileren met een
14
GGZ Noord- en Midden-Limburg : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 : Wetenschappelijk onderzoek en opleidingen
Opleiding en onderzoek dragen een duidelijke
viertal klinische TOPGGZ voorzieningen. De voor-
neurowetenschappelijke signatuur. Het toegepast
zieningen zijn het Centrum voor Angst- en
wetenschappelijk onderzoek is ingebed in een acade-
Dwangstoornissen, Centrum voor Autisme en
misch netwerk. Wij stimuleren het wetenschappelijk
ADHD, Centrum voor Neuropsychiatrie en de
onderzoek o.a. door het in interdisciplinair verband
Korsakovkliniek.
GGZ Noord- en Midden-Limburg : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 : Wetenschappelijk onderzoek en opleidingen
15
5. Organisatie
In de toekomst wordt het concentreren op de
Uitgangspunten in de zorg als stepped care en ver-
hoofdtaak van de organisatie, namelijk het bie-
maatschappelijking vragen om een goede kijk op wat
den van geestelijke gezondheidszorg, nog
cliënten nodig hebben. Wij leggen daarom verant-
belangrijker dan het al was. Wij waren van ouds-
woordelijkheden zo laag mogelijk in de organisatie.
her vooral neurologisch-biologisch georiënteerd. De aandacht voor het neurobiologische domein
‘Niet de mogelijkheden en/of beperkingen van de
blijft een sterk punt. De organisatie beweegt
organisatiestructuren zijn leidend, maar de vraag
zich ook in het psychotherapeutische en het
van de cliënt’
sociaal psychiatrische domein. Daarbij is een krachtig punt het streven naar balans tussen
5.1 Sturing van de organisatie
interventie en presentie bij de zorgverlening. Het denken in verbindingen en het zo laag mogelijk De organisatie wordt geordend in zorglijnen.
neerleggen van verantwoordelijkheden heeft ook gevol-
Zorglijnen vormen rond een ziektebeeld, bijvoor-
gen voor het management. Er wordt een hoge mate van
beeld schizofrenie, een keten van activiteiten en pro-
differentiatie gevraagd van managementstrategieën en
ducten. De keten in een zorglijn kan zich zowel naar
managementstijlen waarbij enerzijds, rekening hou-
verschillende organisatieonderdelen alsook naar
dend met het organisatieonderdeel, maatwerk nodig is
externe partijen uitstrekken. Het werken langs zorg-
en anderzijds rekening gehouden wordt met het geheel
lijnen leidt tot de noodzaak de aansturing en inrich-
van de organisatie. Duidelijk is ook dat besturen vol-
ting van de organisatie aan te passen. Gezien de
gens hiërarchische ordening niet meer goed werkt. Het
steeds dynamischer wordende omgeving maar ook
leggen van verantwoordelijkheden zo laag mogelijk in
met het oog op de ontwikkelingen in de zorg is het
de organisatie bij mensen, die zich deel van een geheel
kunnen leggen van verbindingen om aan de vraag
voelen, heeft consequenties. Managers, leidinggeven-
van de cliënt te kunnen voldoen van belang.
den en medewerkers geven op een andere manier vorm aan onderwerpen als richting (doelen), ruimte (verantwoordelijkheden en bevoegdheden), resultaat en rekenschap (verantwoording). De nadruk ligt minder op positie en beheer maar meer op de rol van het verbinden van de onderdelen in een zorglijn.
5.2 Organisatiecultuur Als gevolg van de hiervoor genoemde interne en externe ontwikkelingen vraagt de organisatiecultuur nadrukkelijk aandacht. Het veranderen van een organisatiecultuur is een langdurig proces en verdient voortdurend aandacht. Om onze doelen te bereiken bevorderen wij de resultaatgerichtheid (denk aan herstel van de cliënt) en het ondernemerschap van onze medewerkers. Van onze medewerkers verwachten wij dat zij elkaar aanspreken en stimuleren in het decentraal denken en proactief handelen.
16
GGZ Noord- en Midden-Limburg : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 : Organisatie
GGZ Noord- en Midden-Limburg : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 : Organisatie
17
6. Ondersteuning
Gezien de dynamiek (wijzigingen in het overheidsbeleid
In onze zorgvisie hebben wij het begrip presentie
Door de vele ontwikkelingen zal de komende
Ook deze beleidsperiode blijven wij de bedrijfssy-
en concurrentie) in onze omgeving maar ook met het
opgenomen. Presentie is het vermogen van profes-
jaren de ondersteuning van zowel de bestuurlij-
steemlaag, de kennislaag en de projectteamlaag ver-
oog op de invoering van zorglijnen is het leggen van
sionals om zorgzaam te handelen, afgestemd op de
ke processen (strategische en statutaire taken)
der ontwikkelen.
verbindingen tussen organisatieonderdelen van belang.
uniciteit van mensen die steun en zorg nodig heb-
als de operationele processen (zorglijnen) een
Het primair proces (bedrijfssysteemlaag) is niet per
Het gaat daarbij om een manier van denken die uitgaat
ben. Wij ontwikkelen dit vermogen/competentie bij
forse investering vragen.
definitie de meest geschikte voor innovatie en
van het grotere geheel en de wijze waarop medewerkers
professionals verder.
hun bijdrage leveren in het grote raderwerk van de
(beleids)ontwikkeling. Daarom onderscheiden we De organisatie wordt op de gebieden financiën, P&O,
ook de kennislaag en de projectteamlaag.
organisatie. Of anders gezegd: meer denken vanuit de
De mensvisie zegt ook iets over de manier waarop
facilitaire zaken, ICT en vastgoed ondersteund door
Kenmerken van de bedrijfssysteemlaag, de kennis-
samenhang van de organisatieonderdelen.
werkgever en werknemers, maar ook medewerkers
de divisie ondersteunende diensten. Voor effectieve
laag en de projectteamlaag zijn:
onderling, met elkaar om willen gaan.
ondersteuning is het van belang dat de bestuurlijke
- de bedrijfssysteemlaag is primair ingericht met
5.3 Medewerkers
het oog op het afsluiten en realiseren van hulp-
en operationele processen elkaar beïnvloeden.
verleningsovereenkomsten op een kwalitatief
“Werken vanuit levenskracht impliceert vitaliteit Wij willen onze medewerkers daarin natuurlijk ook iets
van de organisatie en haar medewerkers;
De komende beleidsperiode worden de ondersteu-
verantwoorde en zo efficiënt mogelijke wijze. De
bieden. Onze mensvisie waarin onder meer ‘Het beste
medewerkers zijn ‘human capital’ waarin wordt
nende diensten en de ICT zodanig ingericht dat
bedrijfssysteemlaag is dus ingericht op het effi-
uit mensen’ een belangrijk aspect is, heeft een verbin-
geïnvesteerd.”
optimale ondersteuning aan de bestuurlijke en ope-
ciënt uitvoeren van de dagelijkse gang van
rationele processen wordt geboden. Een optimale
zaken. De gezagsstructuur en de verdeling van
via het model van de lerende organisatie zicht te krijgen
Daarbij passen geen medewerkers die alleen stil-
ondersteuning betekent:
taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden
op de beschikbare en de nog te verwerven competenties
staan bij hun eigen onderdeel van de zorgverlening.
- een goede verbinding tussen zorglijnen en
van zowel de organisatie als de medewerkers. Wij stimu-
Wij bevorderen daarom ook de inzetbaarheid van
leren en belonen een actieve houding van de medewer-
medewerkers op meerdere werkplekken.
-
kers ten aanzien van ontplooiing en de ontwikkeling
We ontwikkelen een strategisch HRM-beleid om een
- marktconformiteit van kwaliteit en prijs van de
van kennis en bieden daarbij scholing en training.
aantrekkelijke werkgever te blijven.
ding met het sociaal beleid. Uitgangspunt daarbij is om
zijn eenduidig; - de kennislaag, waar kennis ontwikkeld, gebun-
ondersteuning;
deld en aangesproken wordt, gericht op de
een duidelijke klantgerichtheid; ondersteuning.
behoefte aan die kennis (zoals productinnovatie of inhoudelijke beleidsontwikkeling); - de projectteamlaag, waar medewerkers tijdelijk met elkaar worden verbonden in het kader van projecten die tot doel hebben bij te dragen aan de ontwikkeling van GGZ NML.
18 18
GGZ NoordGGZ Noorden en Midden-Limburg Midden-Limburg : Strategisch : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 Beleidsplan : Statement 2009-2012 : Organisatie
GGZ Noord- en Midden-Limburg : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 : Ondersteuning
19
Bijlage 1. A andachtspunten per levensgebied Uit de strategisch beleidsnotitie ‘Het Beste uit
Sociale en maatschappelijke participatie
Mensen…’ halen we de onderstaande aandachts-
- bevorderen van de ontwikkeling van maatschap-
punten per levensgebied. De aandachtspunten
pelijke steunsystemen.
per levensgebied hebben we geformuleerd op basis van de “uitdagingen per levensgebied”
Wonen
zoals opgenomen in de visie op (langdurende)
- meer keuzevrijheid in woonomgeving door
zorg aan mensen met ernstige psychische aandoeningen van GGZ Nederland.
wonen en zorg zoveel mogelijk te scheiden; - samenwerking met woningcorporaties versterken bij de ontwikkeling van huisvestingsplan-
Psychische gezondheid
nen, waarbij scheiden van wonen en zorg uit-
- doorontwikkeling van zorglijnen waarin verbin-
gangspunt is;
dingen met partijen buiten onze organisatie zijn
- betere aansluiting van de leefomgeving op de wensen en mogelijkheden van cliënten, door
geborgd; - meer inzicht in de effectiviteit van de zorg door
een betere doorstroom tussen opname, langdurend verblijf, beschermd wonen en begeleid zelf-
onderzoek; - meer werken volgens de laatste stand van de wetenschap door de implementatie van richtlijnen - het doorontwikkelen van rehabilitatiemethodieken.
standig wonen; - betere aansluiting van de woonomgeving op de woonwensen van verblijfscliënten door periodiek woonwensenonderzoek.
Lichamelijke gezondheid - meer aandacht voor lichamelijke gezondheid door het verbeteren van de toegang tot de somatische gezondheidszorg (aansluiting eerste lijn en specifieke poli´s).
Werk - meer cliënten aan het werk door onder andere meer aangepaste werkplaatsen; - doorontwikkeling van de arbeidsrehabilitatie.
Zingeving
Dagbesteding
- meer betrekken van familie en naastbetrokke-
- betere aansluiting van vraag en aanbod in dag-
nen bij het herstel van de cliënt;
besteding;
- verder versterken en implementeren van metho-
- kwaliteitsverbetering van de dagbesteding waar-
dieken om het ‘eigen levensverhaal van de
bij fasering en perspectief voor de cliënt rich-
cliënt’ centraal te stellen;
tinggevend zijn.
- betere aansluiting van de zorg op de wensen en behoeften van cliënten door kwaliteitsverbete-
Inkomen
ring van methodieken en versterking van de
- voorkomen van schulden door goede inkomens-
regie van de cliënt;
ondersteuning zoals hulp bij budgetbeheer en
- meer inzetten van ervaringsdeskundigheid en ervaringskennis.
20
GGZ Noord- en Midden-Limburg : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 : Aandachtspunten per levensgebied
goede en snelle toegang tot schuldhulp verlening.
GGZ Noord- en Midden-Limburg : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 : Aandachtspunten per levensgebied
21
colo
fon GGZ Noord- en Midden-Limburg Postbus 5 5800 AA Venray Stationsweg 46 5803 AC Venray tel. (0478) 527 527 fax (0478) 527 110 www.ggznml.nl Oplage 2.500 exemplaren Fotografie Communicatie GGZ Noord- en Midden-Limburg Hans van der Beele, Sevenum Bureau B+B, Amsterdam Vormgeving en realisatie MarksMarks reklamemakers, Venlo Druk vanGrinsven drukkers, Venlo Dit strategisch beleidsplan is een uitgave van de GGZ Noord- en Midden-Limburg © 2009, GGZ Noord- en Midden-Limburg
22
GGZ Noord- en Midden-Limburg : Strategisch Beleidsplan 2009-2012 : Colofon
het beste uit
mensen
GGZ
Noord- en Midden-Limburg Bezoekadres: Stationsweg 46 5803 AC Venray Postadres: Postbus 5 5800 AA Venray tel. (0478) 527 527 www.ggznml.nl
