Marktleider in ondernemend Twente. Twentevisie Jaargang 17 Nummer 1 januari Wie is de man achter Hennie van der Most?

M a r k t l e i d e r

i n

o n d e r n e m e n d

T w e n t e .

| Twentevisie | Jaargang 17 | Nummer 1 | januari 2005 |

Wie is de man achter Hennie van der Most?

| Twentevisie | Jaargang 17 | Nummer 1 | januari 2005 |

colofon

| inhoud

4 Hennie van de Most doet het niet alleen 7 Geert Steinmeijer kan weer slapen 10 Twentse Kabel Holding van kabels naar ICT 13 Column Financieel Accent 15 Norbert Tijhuis vaart wel bij tanende economie 16 Zwaar transport is een vak apart

4 De man achter Van der Most Hennie van der Most, de selfmade man die maar doet wat hem goeddunkt. Ja en nee. Sinds een jaar of acht heeft hij een raad van commissarissen, waar hij normaal gesproken niets op uit doet. Maar er is één man naar wie hij echt luistert. Nota bene een totale tegenpool van Van der Most. Erudiet, voormalig bestuurder van SHV, bedachtzaam, overwogen, klein van stuk. Die grote onbekende is Folkert Schukken.

19 Feestjes met verhalen op het water 21 Column Personeel en Organisatie 22 Johan Nijenhuis verdient creatief geld 25 Column Online Strategie 26 Henry Holterman zoekt onvervangbare waarden 30 Nieuws en Feiten 33 Column Juridisch Gezien 34 De beurs: jaaroverzicht 37 Rozendaalcomplex: museaal attractiepark 39 Onroerend Goed Transacties 41 Column Vastgoed 42 Beeldverslag Memphis 45 IKTelgids

22 Johan Nijenhuis De in Markelo geboren filmproducent is altijd een creatieveling geweest; toen hij 10 was schreef hij al zijn eerste toneelshow. Maar omdat de kachel ook moet roken, koppelt Nijenhuis tegenwoordig baat aan verbeeldingskracht en runt hij sinds 2001 (met kompaan Alain De Levita) in Amsterdam een eigen bedrijf: NL Film & TV.

26 Henry Holterman Na zijn periode als mega-investeerder bij Reggeborgh doet Henry Holterman het tegenwoordig allemaal op wat bescheidener schaal. Bijvoorbeeld met investeringen in top-horecagelegenheden zoals Kaatje aan de Sluis (Blokzijl) en in monumentale panden. Maar kunst heeft ook zijn aandacht, niet geheel tot ongenoegen van Astrid Berens en Maarten Bodt van Art Twente.

Colofon Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van interviews die hebben plaatsgehad in het economische programma ‘Memphis’ dat elke eerste zaterdag van de maand wordt uitgezonden via Radio Oost. De opnames vinden op dinsdag daaraan voorafgaand plaats in de TOS-ruimte van het Arke Stadion in Enschede. Daarnaast fungeert Twentevisie als officieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente. Uitgever MediaSales Nederland bv., Anninksweg 50, Hengelo, Postbus 702, 7550 AS Hengelo, Telefoon 074 - 245 52 52, Fax 074 - 250 35 13, E-mail: [email protected], Website: www.twentevisie.nl Directie Clemens van den Biggelaar Blad managers Anno Oude Engberink, Marion Kosterink Redactie Jan Medendorp (hoofdredacteur), Martin Steenbeeke, Eric Brinkhorst (fotografie), Jaap Baart (fotografie columns) Redactie IKT Niko Wind, Saskia Rikhof-Slot, Jaap Baart (fotografie) Secretariaat IKT Hengelosestraat 585, Postbus 5501, 7500 GM Enschede, Telefoon 053-48 49 980, Fax 053 - 48 49 985 E-mail: [email protected], Website: www.ikt.nl Advertentie-exploitatie MediaSales Nederland bv., Jeroen Achterberg, Willeke Assink, Aleid Kluivers, Acquisitie IKTelgids Lidy Busscher Telefoon 074 - 245 52 52, Fax 074 - 250 35 13, E-mail: [email protected] Advertentiemateriaal aan MediaSales Nederland bv., Postbus 702, 7550 AS Hengelo Privé-abonnementen Kosten: € 35 per jaar (10 nummers). Opgave: alleen per fax 074 - 250 35 13 of E-mail: [email protected] Basis lay-out & vormgeving TerZake. reclameadvies, Hengelo Druk Roelofs, Enschede Cover foto Eric Brinkhorst Oplage De oplage bedraagt ongeveer 6.500 exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zogenoemde ‘decision makers’. Artikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. © MediaSales Nederland bv

2

Twentevisie 01/2005

commentaar | jan medendorp

Azië 54 Europees industriebeleid van start 56 Octrooien en octrooibeleid 58 Randstad zoekt nieuwe markten 60 Student Union, ingang naar UT 61 Theatergroep Barst verrast IKT 63 Scope en IKT-nieuws 64 Twente Agenda

+/&&)%

%302%33/

#!005##)./

#!&² #2µ-%

#(/#/,!

%$3/%0%.

&ORTUNEHOTDRINKS 2EGIO4WENTE   777&/245.%(/4$2).+3#/-

56 Intellectuele eigendom Volgens Fred Langerak en Leo Jessen moeten ondernemingen veel meer aandacht besteden aan het beschermen van hun patenten en andere vormen van intellectuele eigendom. Iedereen binnen een bedrijf moet begrijpen welke waarde dit kan vertegenwoordigen.

Het verbroedert, rampen verbroederen. ‘We’ moeten samen wat doen voor de getroffen mensen. En aangezien niet iedereen automatisch gul geeft, worden sportwedstrijden of benefietconcerten georganiseerd. Ik heb het bij de vuurwerkramp meegemaakt, ik zie het nu weer bij de ramp in Azië: rampen halen juist vaak het slechtste in mensen naar boven. Het geeft sommige bedrijven en mensen de kans zich te profileren via de ellende van anderen. De meest vreselijke acties heb ik voorbij zien komen. Bedrijven die van de omzet in een bepaalde periode een paar procent schenken. Kaartjes voor een show die verre van uitverkocht was, worden weggegeven. De regionale energieproducent scoort goed met vijftig mille. Fantastisch, maar het is wel ons geld. Lekker weggeven is dat. Bovendien zijn er genoeg voorbeelden van mensen in financieel weinig benijdenswaardige situaties die lukraak van energie worden afgesneden als ze de rekening niet hebben betaald. Want ja, dan is er geen aandacht voor de weldoener in de krant. Acties worden soms pas opgetuigd als de media er aandacht aan willen schenken. De media worden platgebeld met allerlei goedbedoelde acties en als daar geen interesse voor is, zijn de organisatoren boos en gebeurt er waarschijnlijk ook niets. Dag in, dag uit grote foto’s van weldoeners in de krant: ‘kijk mij eens goed zijn’. Waarom moet er ‘Twente voor Azië’ zijn? Zeeland voor Darfur, Flevoland voor de kinderen die misbruikt worden in Thailand, want het feest gaat daar gewoon door, laten de misselijk makende foto’s zien. Dikke bierbuiken zuipen gewoon door, de sex kost bijna niets en alles mag. ‘Als we weggaan straffen we die mensen dubbel’, hoorde ik van de week een toerist zeggen. De krant, de regio, het bedrijf sponsort een project, een school, een ziekenhuis en de hele wereld moet het weten. En ze gaan allemaal kijken hoe hun project er voor staat. Op kosten van het project. Bij eerdere rampen werden miljoenen, soms miljarden toegezegd door landen. De geschiedenis leert dat in werkelijkheid nog geen fractie is overgemaakt. Maar ze hebben hun reclame allemaal even meegepakt.

I N S P I R E R E N D E I D E E E¨ N ? D O E LT R E F F E N D E T E K S T E N ? Voor een effectieve benadering van prospects. Voor een nieuwe impuls richting bestaande klanten. Bel Martin Hof als u de juiste woorden zoekt: (074) 267 29 54.

communicatieconcepten & copy

Lindenweg 1
Postbus 344
7550 AH Hengelo t (074) 267 29 54
e [email protected] www.wcma.nl

Twentevisie 01/2005

3

Wie is de man achter Hennie van der Most?

‘Commissarissen is incompetente wordt wel gevraagd, maar alleen gehoord wanneer het past in het bereiken van het doel’. Daarin herkennen we Van der Most heel sterk. “Ook bij SHV had de directie zo’n houding. In moeilijke tijden trokken we ons wel eens terug in het huis van Fentener van Vlissingen in Schotland om ons te beraden over de toekomst.

(door Jan Medendorp) Hennie van der Most wordt altijd omschreven als een selfmade man die met boerenslimheid en creatieve handelsgeest een imperium van bedrijven in de recreatieve sector heeft opgebouwd. En dat is ook zo. Van der Most laat zich aan niemand wat gelegen liggen. Aan niemand? Eén man heeft echt invloed, naar één man luistert hij serieus, niet toevallig zijn president-commissaris die als bestuurder zijn sporen heeft verdiend bij SHV. “Een supervent,” zegt Van der Most desgevraagd. Folkert Schukken is klein van stuk, gereserveerd met een vriendelijke glimlach. In bijna alles de tegenpool van Hennie van der Most. We spraken met Schukken na afloop van één van de zeldzame lezingen die hij geeft. En waaruit we vrijelijk mochten citeren. Uit die tijd (de aanslagen op de Makro) stamt ook de wens niet al te vaak op foto’s voor te komen. Een jaar of acht geleden wilde de Rabobank graag een commissaris bij Van der Most plaatsen om toe te zien hoe hij met ‘hun’ centen omging. Schukken werd benaderd. Die wilde wel, maar niet namens de Rabobank. Inmiddels adviseert, souffleert en controleert hij Van der Most al weer enkele jaren vanuit de schaduw. “De commissaris moet niet op de stoel van de ondernemer gaan zitten,” is les 1 van zijn verhaal. Als zoon van een smid in Tjerkwerd en na zijn studie in Delft werkte hij onder meer in Iran, Denemarken, Kuwait, Saudi-Arabië en hij werd tenslotte directeur van een aannemerij in Australië alvorens hij bij de kolenboeren van SHV in Utrecht belandde waar hij uiteindelijk veertien jaar in de directie heeft gewerkt met onder anderen Paul Fentener van Vlissingen. Een bijzonder aspect van toezicht van de commissarissen dient te zijn of de directie in voldoende mate werkt aan eigen opvolging. “We hadden bij SHV afgesproken dat we met 60 jaar zou terugtreden. Toen ik bijna die leeftijd had bereikt zei ik tegen Fentener van Vlissingen dat mijn opvolger nog niet klaar was voor de nieuwe taak. Dat vond Fenter van Vlissingen ook, maar hij voegde er aan toe dat als ik bleef zitten mijn opvolger dat volgend jaar ook nog niet was.” Les 2 over ondernemers die maar geen afscheid kunnen nemen. Bij Van der Most wordt gewerkt aan een constructie om de toekomst van het concern zeker te stellen, zodat de onder-

4

‘De commissaris is in veel bedrijven als een bidet, niemand weet waarvoor ze precies dienen, maar het staat wel deftig’

Hennie Van der Most laat zich aan niemand wat gelegen liggen, met uitzondering van zijn president-commissaris Folkert Schukken.

Nee, hij had nog een ander huis in Schotland dan alleen het hutje dat u van televisie kent. Tijdens die sessie hadden we soms de mooiste ideeën. Zo zijn we ons een keer gaan beraden na de val van de muur in Duitsland. We hadden wilde plannen, maar de commissarissen wilden niet meewerken omdat het de continuïteit van SHV in gevaar zou brengen. Dat is de hoofdtaak van een Raad van Commissarissen. Maar in veel gevallen is de commissaris als een bidet, niemand weet waarvoor ze precies dienen, maar het staat wel deftig.”

Luisteren nemersactiviteiten geen invloed hebben op het voortbestaan van de rest van het bedrijf. Met die aantekening dat Van der Most zijn bedrijven beslist niet wil verkopen. Dat blijkt ook zijn opinies die eerder in Twentevisie verschenen.

Verantwoording afleggen De lezing van Schukken was getiteld ‘Ondernemende ezels en wat commissarissen er toe doen’. Het eerste deel uit het betoog van Schukken: ‘Een onderneming bereikt de grootste groei en de beste resultaten onder aanvoering van een entrepreneurial ingestelde leider: de directeur/eigenaar van een privé-onderneming die iets van de grond af opbouwt of een vooraanstaande positie verovert met een nieuwe ontwikkeling of in een nieuwe markt. Entrepreneurial ondernemers zien mogelijkheden hun doel te bereiken en hindernissen te overkomen. Zij vertonen karaktertrekken van doelgerichtheid en onverschrokkenheid. Middelen zijn vaak van mindere zorg, als het linksom niet lukt wordt het rechtsom nog eens geprobeerd. Het afleggen van verantwoording over het doen en laten en het gebruik van middelen past minder bij dit soort leiderschap. Advies

‘Corporate governance, inclusief het afleggen van verantwoording aan kapitaalverschaffers, personeel en de gemeenschap als gevraagd van beursgenoteerde ondernemingen staat in zekere mate op gespannen voet met entrepreneurial gedrag. De Engelse legeraanvoerder Lord Wellington schreef in 1810 aan de regering in White Hall, toen hem vanuit het departement in Londen formulieren werden gestuurd over het gebruik van middelen: ‘Ik wil graag weten wat mijn opdracht is, accountants opleiden die kunnen rapporteren of moet ik Napoleon verslaan? Ik kan niet beide’’. “De moderne ondernemer moet wel beide en de commissarissen zijn er om daarop toe te zien. Zij moeten niet alleen oog hebben voor procedures en controle daarop, het stimuleren van de creativiteit en het ondernemerschap van het management is van het allergrootste belang. De persoon van de commissaris en zijn houding tegenover de directie is in deze van grote invloed.” Het gaat dus om mensen. En die verhalen kennen we van Ahold waar president-commissaris De Ruiter ooit over Van der Hoeven zei: ‘Je zou hem moeten kunnen klonen’. “De commissaris kon niet weten dat er bij Ahold in de boeken geknoeid werd.

Twentevisie 01/2005

lezing | folkert schukken

groep van competente mensen’ Maar De Ruiter is gewaarschuwd door een afgetreden commissaris. Een belangrijke taak van een commissaris is luisteren.”

Bouwfraude ‘Vanzelfsprekend moeten commissarissen samen met de directie ondernemingsdoelen en te behalen resultaten formuleren, met afspraken over welke middelen worden ingezet, zoals hoe de financiering geregeld wordt, welke managementkwaliteiten nodig zijn, aantallen en capaciteiten van inzetbaar personeel en welke verdere middelen ter beschikking staan of moeten komen. Limieten aan inzet van middelen moeten eveneens worden bepaald, teneinde de continuïteit van de onderneming niet in gevaar te laten komen. Ook moet worden afgesproken welke grenzen op het gebied van ethisch gedrag niet mogen worden overschreden. Dit gaat verder dan een afspraak dat de onderneming zich overal en altijd aan de wet zal houden’. Saillant detail is dat Schukken ook commissaris is bij GTI. Waar waren de commissarissen in dit land tijdens de bouwfraude? “Die vraag heb ik me ook vaak gesteld. Ze hebben het geweten, dat kan niet anders.” ‘Commissarissen zullen moeten controleren of doelen worden gehaald, resultaten bereikt en gestelde grenzen niet overschreden. Goed management wil verantwoording afleggen en zal controle door commissarissen toejuichen. Het is van belang een atmosfeer te creëren waarin dit mogelijk is zonder een gevoel van wantrouwen op te roepen. Ook hierbij speelt de persoon van de commissaris en zijn gedrag een belangrijke rol. Door recente gebeurtenissen in ondernemingsland zal van de raad van commissarissen meer dan in het verleden het geval was, gevraagd worden onafhankelijk en uit eigen waarneming verantwoording af te leggen aan aandeelhouders en andere belanghebbenden in de ruimste zin’. Terecht, vindt Schukken die refereert aan PKN waar voor 8,5 miljard is uitgeven aan UTMS-frequenties. “Terwijl het voornaamste doel van de Raad van Commissarissen is de continuïteit van de onderneming. Maar Van der Hoeven (KPNcommissaris, red) had wat anders te doen.”

Enron In Amerika zijn de president-commissaris en de bestuursvoorzitter vaak dezelfde persoon. ‘De voorstanders van de combinatie, zoals 90% van de Amerikaanse ondernemingen, noemen als argumenten het beter functioneren als entrepre-

Twentevisie 01/2005

neur, duidelijkheid over wie de baas is en éénduidigheid in het afleggen van verantwoording aan aandeelhouders. Aandeelhouders worden in de VS meer dan bij ons gezien en beleefd als eigenaren van de onderneming. De tegenstanders wijzen niet alleen op het verschil in taak en verantwoordelijkheid van beide functies, maar ook op de grotere kans op misbruik van macht’. Schukken heeft een voorkeur voor de scheiding van macht. “Recente problemen bij Enron en Worldcom geven kracht aan dit argument. In Nederland gaat het debat over door wie commissarissen worden benoemd. Minder over door wie een niet functionerende commissaris wordt ontslagen. In vergelijking met andere landen treden in Nederland veel meer gepensioneerden op als commissaris.

‘Het vraagt karakter en moed van een commissaris een eigen, afwijkende mening te verwoorden’ Dat lijkt met een toenemend tijdsbeslag en de zwaarte van de functie een voordeel. De vraag is of zij de flexibiliteit hebben mee te gaan met een nieuwe invulling van taken en verantwoordelijkheden dan zij vanuit hun actieve loopbaan gewend waren. Bij Shell verdwijnt de top als er met reserves is geknoeid. “De Raad van Commissarissen is in zijn algemeenheid een incompetente groep van competente mensen.”

Philips ‘Er bestaat éénstemmigheid in de visie, dat commissarissen onafhankelijk dienen te staan van het management. Dit zijn immers degenen op wie zij toezicht moeten uitoefenen. Men kan echter een vraagteken zetten bij deze onafhankelijkheid. De agenda voor de vergadering wordt meestal door de directie opgesteld, al of niet in overleg met de president-commissaris. De informatieverstrekking wordt vrijwel geheel door de directie verzorgd. De commissaris dient deze situatie met de nodige argwaan te bezien, zonder dat dit door de directie als een gebrek aan vertrouwen wordt ervaren. Gebrek aan vertrouwen ondermijnt het gezag van de directie en moet wanneer het voortduurt, aanleiding geven tot vervanging van betrokkenen. Benoeming en ontslag van een directeur zijn de momenten waarbij commissarissen de grootste invloed op de gang van zaken in de onderneming hebben, meer dan bij een discussie over strategie of een belangrijke investering’.

‘Het is gewenst te insisteren op jaarlijkse rapportering door de externe accountant aan commissarissen en in incidentele gevallen ook wanneer andere externe adviseurs worden ingeschakeld. De toezichthoudende en controletaken kunnen het beste worden geëffectueerd door commissies van de raad, zoals audit-, belonings- en benoemingscommissies. In Amerika zijn deze verplicht, in andere landen gebruikelijk en in Nederland pas recentelijk in opkomst’. Ooit verkocht Philips Phonogram voor 5 miljard aan Seagram. Een jaar later bleek dat uit de boeken dat Philips 1,8 miljard had verloren op aandelen van Vivendi. Vivendi? Vivendi had eerder Seagram overgenomen. Dus bleek ineens dat Philips Phonogram niet had verkocht aan Seagram maar had geruild tegen aandelen terwijl er eerder vijf miljard winst was geapporteerd. “De vraag is gerechtvaardigd waar de commissarissen op dat moment waren.”

Onafhankelijk ‘Het hebben van een onafhankelijke opinie en een persoonlijk oordeel zijn de belangrijkste attributen van de commissaris. Dit vraagt niet alleen inzicht in de materie en gevoel voor de mensen waarover moet worden geoordeeld, maar de commissaris moet eveneens de kwaliteit hebben zijn of haar mening met overtuiging naar voren te brengen. Die mening vormt echter geen instructie aan het management noch een advies. Want een belangrijke beperking in de rol van commissarissen is dat zij niet op de stoel van de directie moeten gaan zitten. Zelf ondernemer zijnde, is de verleiding groot zich bij investeringsbesluiten of andere belangrijke managementbeslissingen, die instemming van de raad behoeven, op te stellen als beter wetende directie. Het is zaak voorstellen te toetsen aan afgesproken beleidscriteria, beschikbare middelen en gestelde grenzen aan risico’s. Bij afwijkingen is het zaak te oordelen of de directie de zaak voldoende heeft doordacht en overtuiging uitstraalt er een succes van te kunnen maken. Indien nodig moet worden bezien of afwijking van eigen beleidscriteria verantwoord is’. “De druk is groot in het enthousiasme van de directie en soms ook die van collega-commissarissen, mee te gaan. Het vraagt karakter en moed een eigen, afwijkende mening te verwoorden,” aldus Schukken die met Van der Most een bijzonder duo vormt. ■

5

%ENNIEUWJAARVOORNIEUWDENKEN

#OLOSSEUM 04%NSCHEDE  WWWB VDHCOM 6OGELBODE UIT@$EVERZOEKINGVANDEHEILIGE!NTONIUS  *EROEN"OSCH $EZE@POSTBODEINVOGELGEDAANTEVAN*EROEN"OSCHWORDTZEERUITEENLOPENDGEÕNTERPRETEERD/FHETWERKELIJKEENBRIEFIS EENREKENINGOFMISSCHIENEENDAGVAARDINGDIEWORDT BEZORGD ENAANWIE ISONDUIDELIJK$ETRECHTEROPZIJNKOPZOUVERWIJZENNAARVERSTROOIDHEIDOFWIJSHEID MAARMOGELIJKOOKNAARDRANKZUCHT OMKOOPBAARHEIDOFVERLEIDING

Steinmeijer bouwt aan nieuwe ‘oude’ Van Heek Ten Cate

analyse | geert steinmeijer

Miljoenen verspeeld (door Jan Medendorp) Geert Steinmeijer is bijna terug bij af. Hij heeft met Van Heek Ten Cate een bedrijf dat globaal vergelijkbaar is met het bedrijf dat hij al zeven jaar geleden had. Voor hem voorlopig even geen nieuwe overnames, geen ABN-AMRO-Participaties en de Raad van Commissarissen is vervangen door een stichting die toezicht houdt. Dit jaar (2005) bestaat zijn bedrijf Van Heek Ten Cate tien jaar en hij viert dat met werknemers en relaties door middel van een heel fraai boekje over kunst, textiel en poëzie. Het boekje is gemaakt samen met wijlen Willem Wilmink. Ooit veranderde alles in goud wat Geert Steinmeijer aanraakte. De organisatiedeskundige begon tien jaar geleden voor zichzelf met de overname van L. ten Cate in Geesteren en de huishouddivisie van Koninklijke Ten Cate. Hij was succesvol, kreeg die bedrijven dankzij flinke saneringen weer aan de praat en de banken belden hem bijkans wekelijks met het verzoek andere bedrijven die in zwaar weer zaten te helpen. Het was vrij simpel, vertelde Steinmeijer in die jaren. Hij kwam bij bedrijven waar het management met geld smeet. Flinke saneringen, kosten fiks verlagen en zorgen dat de verkoop weer op

Met Jan des Bouvrie met wie hij een tijd lang samenwerkte.

gang kwam. Door zelf het goede voorbeeld (hij vloog zelf uitsluitend economyclass) te geven en samenwerking met designer Jan des Bouvrie werd Steinmeijer de nieuwe bedrijvendokter.

Iduna Het ging fout met het Brabantse bedrijf Iduna dat hij samenvoegde met L. ten Cate en Tweka tot het beursgenoteerde Van Heek Tweka. Hij kreeg Iduna nauwelijks aan de praat. In overleg met de bank zou hij zelf dagelijks op het bedrijf aanwezig zijn; ’s ochtends vroeg op en ’s avonds erg laat thuis. Maar hij had het er voor over, het liep ook inderdaad beter toen er extra krediet nodig was. ‘Geen probleem, Geert’, kreeg hij te horen, ‘maar eh, we willen wel dat je je andere, eigen bedrijven financieel koppelt aan Van Heek Tweka’. “Ik ga de niet werkgelegenheid van de mensen van Van Heek Ten Cate op het spel zetten.” Steinmeijer was witheet en trok zijn handen van het bedrijf dat hij nota bene zelf van de bank aangeboden had gekregen om het te redden. Niet veel later ging het beursbedrijf (de holding en Iduna) failliet. Te koop: L. ten Cate en Tweka.

Slagheek Steinmeijer liet schriftelijk aan de curatoren van Iduna (in Brabant) en L. ten Cate in Geesteren (Hijmans) weten geen interesse te hebben. “Ik had net iets te veel verhalen gehoord over faillissementsfraude. En ik wilde laten zien dat ik er helemaal buiten stond, dat ik geen enkel belang had bij het faillissement.” Maar niemand wilde L. ten Cate en Tweka kopen, waarna de curatoren ten einde raad alsnog Steinmeijer belden. “Ik heb een faire prijs voor de aandelen betaald.” Hij voegde het bedrijf toe aan Van Heek Ten Cate, zijn eigen concern. Het participatiebedrijf Slagheek (dat voor 85% van Steinmeijer is en voor 15% van de Rotterdamse investeerder Willem Cordia) had 70% van de aandelen van het bedrijf Van Heek Ten Cate. De andere 30% was in handen van ABN-AMRO-Participaties. Dé Bank en Geert Steinmeijer waren op elkaar uitgekeken en hij kocht samen met Cordia Dé Bank uit (de onderlinge verhouding in Slagheek wijzigde niet).

RvC weg De Raad van Commissarissen, die op verzoek van de bank werd opgericht, werd vervolgens ook opgeheven. “Bij de holding is nu een apar-

Twentevisie 01/2005

Geert Steinmeijer heeft zijn nachtrust weer terug na het faillissement van Van Heek Tweka en het uitkopen van ABN-AMRO-Participaties.

te directeur aangesteld zodat ik niet aan mezelf rapporteer en ik heb een stichting (Stichting Administratiekantoor Slagheek) opgericht die als een Raad van Commissarissen functioneert. Een goede vriend van mij die heel goed onafhankelijk denkt en handelt zal mij op de vingers kijken en mij met raad en daad terzijde staan. Dat is genoeg.” Terug bij af, maar wel een stuk gelukkiger. Het boekjaar dat op 1 november afloopt had een omzet van 65 miljoen met 2,6 miljoen winst. “We gaan dit bedrijf nu verder uitbouwen. Voorlopig geen overnames meer, althans geen slechte bedrijven.” Hij zit onder meer in kunstgras. De eerste grote order voor een bedrijvenpark, goed voor een ton, heeft hij net voor de kerst binnengehaald. Hij koopt het van de grootste concurrent van Koninklijke Ten Cate. “Ik ben nu met Loek de Vries van KTC in gesprek, ik sluit niet uit dat wij binnenkort het kunstgras van Koninklijke Ten Cate gaan verkopen.” Het hele gedoe heeft Steinmeijer naar schatting zeker vijf miljoen euro gekost, het faillissement van Iduna, het terugkopen van zijn ‘eigen’ bedrijven L. ten Cate en Tweka en het uitkopen van ABN-AMRO-Participaties. “Maar ik heb mijn nachtrust weer terug.” ■

7

tkh

| interview

(door Martin Steenbeeke) Een nieuw logo en meer aandacht voor de afgekorte holdingnaam. Twentsche Kabel Holding gaat met nieuw elan het jubileumjaar in. De naam ‘Twentsche Kabel’ verschuift naar de achtergrond ten gunste van ‘TKH’ om te benadrukken dat het bedrijf meer doet dan het produceren van kabels. “Wij zijn een uniek bedrijf,” zegt topman Alexander van der Lof.

10

Het 75-jarig jubileum komt geen jaar te vroeg. Want het is altijd leuker om feest te vieren als de resultaten goed zijn, dan, zoals een paar jaar geleden, er sprake is van een dieptepunt. TKH leed in 2002 een fors verlies en moest meermalen reorganiseren om de rode cijfers niet verder op te laten lopen. Die vroege reorganisatie, zegt bestuursvoorzitter Van der Lof, heeft het bedrijf wel een voorsprong gegeven op de concurrenten.

“We hebben heel tijdig ingegrepen.” De crisis in de telecomsector aan het begin van het nieuwe millennium is niet aan TKH voorbijgegaan. Prijsverlagingen en overcapaciteit zadelden het bedrijf op met een verlies over 2002 van 54 miljoen euro. Mede door het effect van een reorganisatie bij de productiebedrijven in Nederland (bij de TKF-fabrieken in Haaksbergen en Lochem werden 200 banen geschrapt), Engeland en China

Twentevisie 01/2005

Kabelbedrijf ontwikkelt zich steeds meer als ICT-bedrijf

interview | tkh

Het tweede leven van TKH zit het bedrijf weer in de lift. 2003 werd met een winst van bijna 12 miljoen afgesloten en over de eerste negen maanden van 2004 verdubbelde de netto winst. De prognose is dat over heel 2004 de winst met vijftig procent zal stijgen, dit ondanks moeilijke marktomstandigheden in voor TKH belangrijke markten zoals de bouw en installatiesector, telecom en kabel. “2005 wordt met recht een feestjaar,” zegt bestuursvoorzitter Alexander van der Lof, gelet op de positieve ontwikkelingen in het afgelopen jaar.

Logo De festiviteiten worden gebruikt om bij klanten, aandeelhouders en andere relaties het ‘nieuwe’ TKH te profileren. Want hoewel het bedrijf het al enige tijd niet meer hoofdzakelijk van naakte kabels moet hebben is TKH voor veel buitenstaanders nog altijd het bedrijf dat met grote katrollen sleept. De realiteit is dat slechts dertig procent van de omzet wordt behaald in de kabelmarkt. “Maar traditioneel gezien zijn wij erg verbonden met de kabel, al was het alleen maar door onze naam,” zegt Van der Lof. Een naamswijziging is niet aan de orde, al komt er wel een nieuw logo en zal vaker de afgekorte holdingnaam TKH gebruikt worden in plaats van het gangbare ‘Twentsche Kabel’. “We zijn een onderneming in transformatie en daar hoort een andere uitstraling bij” TKH profileert zich meer en meer als ontwikkelaar en bouwer van innovatieve systemen en netwerken, waar overigens wel veel - dunne - kabels in worden verwerkt. TKH biedt ‘totaaloplossingen’ voor de beveiliging, zorg, communicatie en comfort-markt. In de beveiligingsmarkt voorziet TKH parkeergarages van videosystemen en voor de telecommarkt biedt het bedrijf ‘time-shifted televisie’ waarbij internet, telefonie en televisie worden geïntegreerd. Via een bestaande koperen telefoonkabel krijgt een televisiekijker digitale kwaliteit en de mogelijkheid om programma’s 24 uur terug te zien. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het een

Oostenrijkse vinding is, waarvan TKH de exclusieve rechten heeft verworven. “Maar het is ook een kwaliteit om dit product te vinden en in de markt te zetten. Wij zoeken oplossingen in een vroeg stadium van de levenscyclus want dan kun je er meer geld aan verdienen, omdat je minder concurrenten hebt. We hebben de mensen in huis die potentiële klanten enthousiast kunnen maken om iets te kopen,” zegt Van der Lof.

Kabels TKH besteedt 3% van de omzet aan research en development. De winst wordt door deze investeringen wel gedrukt, maar Van der Lof is ervan overtuigd dat dit zich op de lange duur uitbetaalt. Vijftien procent van de omzet van de laatste jaren komt al voor rekening van nieuwe innovaties en producten. Op dit ogenblik blijft het rendement van de kabelgroep iets achter. De markt voor kabels wordt nog altijd als “heel moeilijk” getypeerd, maar is nog altijd winstgevend. “We hebben enkele parels die bovenmatig presteren,” zegt Van der Lof. Een fabriek in Duitsland, waar kabels voor medische toepassingen worden gemaakt, zit qua capaciteit tot aan de nok toe vol. Binnenkort moet de beslissing genomen worden om de groei binnen de bestaande fabrieken op te vangen of een nieuwe productielocatie te bouwen. “Ik denk dat we ook in Twente verder zullen investeren en groeien. We hebben nog veel machinecapaciteit en het aantal vacatures ontwikkelt zich positief.” De groei wordt niet per definitie gerealiseerd in Oost-Europa of Azië, waar de loonkosten lager zijn. TKH heeft in China al een fabriek waar glasvezel- en datacommunicatiekabels gemaakt wordt, een activiteit die overigens nog niet winstgevend is. Van der Lof: “Als we besluiten een nieuwe fabriek te bouwen, moeten we het voordeel van de loonkosten afwegen tegen de logistieke kosten.” Tot dusver hanteert het bedrijf zoveel mogelijk de spelregel dat de afzet van een product in een straal van vijfhonderd kilometer van de productielocatie plaats vindt.

Spreiden De structuur met drie verschillende groepen - Kabel, Technische Handel en Machinebouwblijft overeind. “De kernlijnen houden we vast. Het was lange tijd een modetrend in het bedrijfsleven om op één ding te focussen maar onze strategie is risico’s te spreiden. En dat doen we vooral in kansrijke gebieden.” De ontwikkeling van de bandenbouwfabriek in Epe is een verhaal apart. Het bedrijf stond vanwege de slechte resultaten lange tijd in de etalage, al zegt Van der Lof dat het bedrijf niet per se weg moest. Maar de laatste jaren is het een van de beter presterende werkmaatschappijen en wil TKH er niet meer vanaf. Van der Lof, afgemeten: “We hebben een goede visie gehad om het bedrijf niet af te stoten.” In de stijging van het aandeel Twentsche Kabel naar een niveau rond de 30 euro ziet Van der Lof de bevestiging dat de nieuwe koers in ieder geval door analisten en beleggers begrepen wordt. “Er is veel belangstelling voor de onderneming TKH. Dat is een teken dat wij iets bijzonders doen en niet in de massa ten onder gaan.” Het aandeel van Twentsche Kabel schommelde twee jaar geleden rond de 6 euro. Van der Lof: “Ik vond het toen wel verrassend dat niemand geïnteresseerd was om ons over te nemen.” Nu de koers zich bijna vervijfvoudigd heeft is de angst voor een overname ongegrond. “Bovendien zijn we een uniek bedrijf, en daarom ligt een overname ook niet direct voor de hand.” TKH roert zich zelf nadrukkelijk op het overnamepad. Het bedrijf heeft zich tot doel gesteld een grotere (geografische) overlap van de activiteiten te realiseren en wil maximaal drie maal per jaar “zeer selectief” een bedrijf over te nemen. De ogen zijn gericht op gezonde bedrijven met een goed management en rendement. “We zoeken bedrijven met een omzet van tien tot vijftig miljoen euro. Dat zijn vaak familiebedrijven en daar gaat veel tijd overheen,” weet Van der Lof. ■

Twentsche Kabel is in 1930 opgericht door Jan van der Lof, grootvader van de huidige bestuursvoorzitter. In een voormalige wolstoffenfabriek in Haaksbergen werd gestart met de productie van kabels, waar door de elektrificatie van Nederland een grote vraag naar was. Naast elektriciteitskabels en hoogspanningskabels legde het bedrijf zich ook toe op de productie van telefoon- en glasvezelkabels. Onder leiding van Alexander van der Lof, kleinzoon van de oprichter, begeeft het bedrijf zich nadrukkelijk op de ICT-markt. Alexander van der Lof studeerde bedrijfseconomie aan de HEAO in Enschede, kwam in 1985 in dienst bij TKH en ging vervolgens als management trainee naar de Verenigde Staten, waar hij zijn MBA haalde. Als commercieel directeur bij de Twentsche Kabel Fabriek maakte hij in 1998 de ‘overstap’ naar de Raad van Bestuur van de holding, waar hij in 2001 Harm Smidt opvolgde als bestuursvoorzitter. Binnen de TKH-holding werken wereldwijd 2500 mensen. Bij de fabrieken van Twentsche Kabel in Haaksbergen en Lochem werken in totaal 440 mensen.

Twentevisie 01/2005

11

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl

column | financieel accent

Elektronische aangifte 2005 is een opmerkelijk jaar op aangiftegebied. Het is het begin van de digitale aangiftecommunicatie voor u als ondernemer met de overheid. Sinds jaar en dag ontving u als ondernemer een papieren aangiftebiljet om de aangifte inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting en omzetbelasting/ ICL te doen. Vanaf 1 januari 2005 verdwijnen deze papieren aangiften voor u als ondernemer. Voor particulieren blijft deze nog wel bestaan. U krijgt nog slechts een uitnodiging per post tot het doen van aangifte. Deze aangifte dient u vervolgens elektronisch in te dienen. Voor wat betreft de aangifte loonbelasting gaat deze verplichting in per 1 januari 2006. De belastingdienst heeft aangegeven dat zij op deze wijze uw aangifte beter en sneller kan verwerken en dat de kans op fouten/vertraging flink zal worden verkleind.

Techniek Aan de invoering van de elektronische aangifte is uiteraard een grote hoeveelheid techniek verbonden. Deze varieert van het door de belastingdienst ter beschikking stellen van persoonlijke domeinen per sofi-nummer op internet tot diverse softwaremogelijkheden, die binnen uw eigen bedrijf kunnen worden geïnstalleerd. De eerste aangifte die u in 2005 elektronisch indient is waarschijnlijk de aangifte omzetbelasting/ICL. Deze kunt u online in uw persoonlijke domein op internet invullen. Om toegang te krijgen tot uw elektronische aangifte op www.belastingdienst.nl hebt u een gebruikersnaam en een wachtwoord nodig. Deze hebt u inmiddels ontvangen in twee aparte brieven van de belastingdienst. Met deze gegevens kunt u voor de eerste keer inloggen. U kunt de aangiften via uw eigen administratieve software maken en vervolgens de gegevens overtypen op het online aangifteformulier op internet. Wanneer u over bepaalde administratie software beschikt kunt u de aangifte zelfs rechtstreeks vanuit uw software versturen naar de belastingdienst. Wanneer uw accountant of belastingadviseur uw aangifte verzorgt, kan hij of zij deze via de pincode van het kantoor of via uw code indienen. U blijft echter zelf verantwoordelijk voor

Twentevisie 01/2005

de inhoud van uw aangiften. Uw accountant of belastingadviseur zal u dan ook vragen om uw handtekening voor de aangifte en de digitale verzending hiervan.

domein op internet, invullen en vervolgens versturen (uploaden). Afhankelijk van uw administratiesoftware kan dit eventueel rechtstreeks gebeuren.

Winstaangifte inkomstenbelasting/ vennootschapsbelasting

Wanneer u zelf uw aangifte elektronisch in gaat dienen is het belangrijk dat u uw computeromgeving op een goede manier hebt afgeschermd en beveiligd. Dit betekent minimaal dat u over een back-up procedure, firewall en antivirus-programma dient te beschikken. Tevens dient u een interne instructie in uw bedrijf te hebben wie binnen uw bedrijf uw domein en uw codes mogen gebruiken voor het samenstellen/indienen van de aangiften. Een ICT consultant kan u eventueel behulpzaam zijn bij het regelen van de bovenstaande zaken.

Deze aangifte verzorgt u waarschijnlijk niet zelf maar wordt veelal door u uitbesteed aan uw accountant of belastingadviseur. Wanneer u deze toch zelf wilt samenstellen dan kunt u het aangifteformulier op uw persoonlijke domein op internet downloaden, invullen en vervolgens versturen naar de belastingdienst. Uw accountant en belastingadvieskantoor beschikken over professionele software voor het verzorgen van uw aangiften. Belangrijk hierbij is de aansprakelijkheid voor de ingestuurde aangifte omdat u deze niet meer ondertekent. Het elektronische bestand dat uw accountant/ belastingadviseur gebruikt, kan veelal niet worden ‘gelezen’ maar dient wel door u te worden ondertekend. De meeste kantoren besluiten dan ook om een ‘leesbaar’ fiscaal rapport uit te printen en dit door u te laten ondertekenen. Tevens laten zij u per aangifte een machtiging tekenen waarin u toestemming verleent voor de elektronische verzending. De aangifte over 2004 zal er anders uitzien dan die over 2003. Door de belastingdienst worden meer vragen gesteld en er dient gebruik te worden gemaakt van de zogenaamde standaard jaarstukken van de belastingdienst. Was u nu nog gewend om een kopie van uw jaarstukken mee te (laten) sturen met uw aangifte, vanaf 1 januari 2005 is dit niet meer toegestaan. Dit betekent dat u de gegevens uit uw jaarstukken over dient te nemen op het biljet. Het is zelfs verboden om bijlagen mee te sturen met de aangifte. Wel hebt u de ruimte om in het elektronische biljet zelf een aantal toelichtingen te verstrekken.

Tenslotte In het zeldzame geval dat zowel u als uw belastingadviseur/accountant niet over een computer beschikt, dan kunt u een tijdelijke ontheffing aanvragen. Deze is altijd tijdelijk en geldt nooit langer dan een jaar. Tevens kunt u via de elektronische aangifte geen wijzigingen in uw bedrijfsgegevens meer doorgeven zoals uw bankrekeningnummer, NAW-gegevens etcetera. Dit dient u nog steeds schriftelijk te doen. Gezien de ingangsdatum van 1 januari 2005 gaan wij ervan uit dat u inmiddels de nodige stappen hebt ondernomen om straks probleemloos uw aangiften te kunnen indienen. Hebt u dit nog niet gedaan of hebt u nog vragen over de digitale aangifte, dan kunt u uiteraard altijd terecht bij uw accountant of belastingadviseur. Hij of zij helpt u graag verder.

■

Loonbelasting Vanaf 1 januari 2006 bent u verplicht de aangifte loonbelasting en premies werknemersverzekeringen (nu nog via het UWV) elektronisch te doen. Het benodigde formulier kunt u vanaf 1 januari 2006 downloaden via uw persoonlijke

Mevrouw mr. E. Kientz De auteur is als belastingadviseur verbonden aan Ten Kate & Huizinga te Enschede

13

Het boek ‘Merken gesterkt in Twente’, het langverwachte boek over (inter)nationale toppers, die hier hun wortels hebben, verschijnt in de eerste helft van 2005. Het is de kroniek van 11 beroemde merken. Het verhaal van de mensen die deze merken groot maakten. Het is geschreven vanuit trots voor de regio, in de warme toon waarmee Tukkers over Grolsch praten.

Op volle sterkte In samenwerking met Regio Twente, Kamer van Koophandel Veluwe en Twente, Saxion Hogescholen, RTV Oost en Twentevisie presenteert SIR het boek tijdens het Twentevisie Event op 21 maart a.s. De 11 topmerken zijn daar sterk vertegenwoordigd. U komt toch ook?

Sterkte-bod ‘Merken gesterkt in Twente’ is een waardevol cadeau voor uw relaties (of voor u zelf). Teken nu in!

www.twentsemerken.nl Voor meer informatie:

Telefoon 053-4307044 www.sir.nl

Telefoon 053-4348050 www.markeys.nl

Gouden tijden voor gerechtsdeurwaarder Tijhuis

interview | tijhuis

Groei Almelo’s bedrijf geremd door personeelstekort

(door Martin Steenbeeke) Tijhuis Gerechtsdeurwaarders is met 130 werknemers en vestigingen in Almelo, Winterswijk en Arnhem een van de grootste deurwaardersen incassobureaus van Oost-Nederland. Het bedrijf verricht onder meer de vorderingen van grote instellingen als Amicon en het Centraal Justitieel Incassobureau. Jaarlijks worden 80.000 à 90.000 adressen bezocht. Werk genoeg, want met de toename van faillissementen en huishoudens die zich in de schulden steken, stijgt de klandizie. Hij staat bij minimaal één debiteur niet bekend als deurwaarder maar als de ‘man van de Donald Duck’. Toen Norbert Tijhuis zich meldde met een vordering bij een particulier wilde de vrouw des huizes tegenover haar echtgenoot verbergen dat er een deurwaarder aan de deur stond. “Het is de man van de Donald Duck,” schreeuwde zij richting huiskamer. Tijhuis, die als directeur al een aantal jaren niet meer toe komt aan het ‘handwerk’, kan om het voorval lachen. Al zegt het wel wat over het imago van zijn vak. Deurwaarders worden geassocieerd met negatieve zaken, helaas niet alleen door debiteuren. Te vaak kiezen kandidaat-deurwaarders in de ogen van Tijhuis voor een carrière in de advocatuur. “We hebben moeite om goede mensen te vinden,” zegt Tijhuis. Hoewel dit minder geldt voor de incasso-poot, stelt hij dat de geringe beschikbaarheid van deurwaarders een verdere groei van zijn bedrijf belemmert.

Twentevisie 01/2005

Bommelding

Keizer

Het kan niet aan de verdiensten liggen, zegt Tijhuis, want die “zijn goed.” Het is volgens hem eerder een kwestie van ‘onbekend maakt onbemind’. Hij benadrukt de vrijheid en variatie, “het is geen ‘9 tot 5- baan’,” maar erkent dat een bezoek bij een debiteur op negatieve, zelfs agressieve, reacties kan stuiten. “Het is de kunst om de situatie goed in te schatten,” zegt Tijhuis. Niet binnen een half uur, maar binnen een halve minuut. Deurwaarders die daar moeite mee hebben, hebben volgens hem vaak trammelant. Zelf zegt hij in zijn eigen carrière niet of nauwelijks met geweld in aanraking te zijn gekomen. Of het moet die ene bommelding van een ogenschijnlijk ontevreden debiteur zijn. Op de vraag waar de bom in het Almelose kantoor was neergelegd, werd “kelder” geantwoord. “Maar wij hebben helemaal geen kelder,” zegt Tijhuis.

Bedrijven zijn volgens Tijhuis veel sneller dan particulieren geneigd een vordering te voldoen. Incassovorderingen van bedrijf A op bedrijf B, door Tijhuis ‘business to business’ genoemd, vormen voor het Almelose bedrijf een “zeer substantieel deel” van de omzet. “Ondernemers hebben sneller door dat iets hun geld gaat kosten,” zegt Tijhuis. Een vordering van 500 euro kan na bemoeienis van een incassobureau, de kantonrechter en een deurwaarder oplopen tot het dubbele. Maar inschakeling van een incassobureau of deurwaarder is geen garantie voor succes. Als er echt niets te halen valt, vaak bij faillissement of schuldsanering, is de kans groot dat ook de deurwaarder met lege handen blijft staan en in principe voor niets heeft opgetreden. “Waar niets is, verliest ook de keizer zijn recht,” weet Tijhuis. ■

Schuim Tijhuis heeft bewust voor een carrière als deurwaarder gekozen. Hij werkte begin jaren zeventig als bureauchef op een advocatenkantoor in Doetinchem maar het juridische gesteggel rond strafzaken en echtscheidingen beviel hem niet. “Ik ken mezelf. Ik kan slecht tegen onrecht en wil niet recht praten wat krom is. Nog steeds kan ik me opwinden over hoe een strafrechtadvocaat het schuim uit het gevang kan houden.” Hij voltooide zijn deurwaardersopleiding, ging werken in een maatschap en startte in 1987 zijn huidige bedrijf.

‘Nog steeds kan ik me opwinden hoe een strafrechtadvocaat het schuim uit het gevang kan houden’ “Het wordt ons wel eens verweten dat we asociaal zijn,” zegt Tijhuis, als hem gevraagd wordt of een deurwaarder dan geen last heeft van zijn geweten. Die dwingt niet alleen notoire wanbetalers tot betalen, maar klopt toch ook aan bij een bijstandsmoeder om de schamele inboedel te verkopen? “Wat wij doen, hadden mensen zelf moeten doen,” reageert Tijhuis, die benadrukt dat deurwaarders pas beslag kunnen leggen en tot openbare verkoop over kunnen gaan als de rechter hiertoe een uitspraak heeft gedaan. Tijhuis zegt nooit met de hand over het hart te strijken. “Als we dat doen, spreekt dat zich rond. Dan zegt iedereen bij het horen van de naam Tijhuis ‘doe maar zielig’. Ik ga inhoudelijk niet in discussie.”

Norbert Tijhuis koos voor het vak van deurwaarder omdat hij niet recht wil praten wat krom is. “Wat wij doen, hadden mensen zelf moeten doen.”

15

Manoeuvreren op de vierkante millimeter

Bewondering voor circusacts

Fons Bouwmeesters (links): “Alleen corruptie houdt ons tegen.”

(door Gerrit Strijbis) Zwaailichten trekken de aandacht. Een met een grote machine geladen vrachtwagen neemt de bocht op kruipsnelheid. De chauffeur zit geconcentreerd achter het stuur en volgt de aanwijzingen op van zijn collega achter de auto. De wielen knerpen over het asfalt. Rakelings scheert het gevaarte langs een lantaarnpaal. Als een acrobaat manoeuvreert de chauffeur zijn voertuig over het asfalt. Waar vertraging normaal gesproken irritatie oproept, kijken automobilisten nu bewonderend naar deze circusact op de weg. Zwaar Transport Twente (ZTT) uit Rijssen verzorgt speciale transporten door geheel Europa. ZTT benut kansen op plaatsen die andere transporteurs mijden.

16

ZTT verzorgt met 40 medewerkers (omzet in 2003 8 miljoen) en een wagenpark van 28 trekkers en 45 diepladers exceptionele transporten. Het bedrijf richt zich daarbij hoofdzakelijk op het vervoer van machines voor landbouw, industrie en grondverzetbedrijven. Bestemmingen in het Oostblok en Zuid-Europa bepalen grotendeels de omzet.

‘We betalen in Duitsland 300 en in Italië 3.000 euro voor een vergunning’ Het begon in 1975. Een specialist in uitzonderlijk vervoer, Van der Vlist uit Groot Ammers, nam een transportbedrijf in Rijssen over als vast steunpunt voor speciale transporten in

Oost-Nederland. Het in Zwaar Transport Twente (ZTT) omgedoopte transportbedrijf opereert zelfstandig, maar maakt bij de acquisitie en organisatie van transporten gebruik van het netwerk van Van der Vlist.

Corruptie Directeur Fons Bouwmeesters: “We rijden van Cornwall tot Siberië en van de Noordkaap tot Sicilië.” Waar andere ondernemingen kiezen voor het comfort en de zekerheden van vaste trajecten naar veilige oorden gaat ZTT geen uitdaging uit de weg. Als voorbeelden uit het verleden noemt Bouwmeesters transporten naar de oorlogsgebieden in Joegoslavië. Als eerste transporteur vervoerde ZTT legermateriaal naar plaatsen met een macabere klank

Twentevisie 01/2005

interview | transport

op het asfalt als Srebrenica en Banja Luca. Een gewapende escorte moet de veiligheid van de chauffeurs garanderen. Het bedrijf neemt nooit onnodige risico’s: “De veiligheid voor onze mensen staat voorop. De kans op krassen en deuken is bij ons daarentegen wel hoger dan bij collega’s die zich puur op WestEuropese bestemmingen richten.” Toch zijn er ook landen die zelfs ZTT mijdt. Landen waar de corruptie hoogtij viert, laat het bedrijf links liggen. Als voorbeelden noemt Bouwmeesters Moldavië en Georgië. Zo legden Moldavische douanebeambten twee vrachtauto’s op de terugweg drie dagen aan de ketting. De importeur beschikte over onvoldoende geld om de invoerrechten te betalen. De overheid probeerde door confiscatie van het transportmaterieel de importeur tot betaling te dwingen. “De Moldavische overheid wentelde dit probleem op ons af. We ontsnapten door de douane om te kopen.”

Organisatie Er bestaan grote verschillen tussen regulier en exceptioneel vervoer. Bij transporten met standaardafmetingen staan de vrachtauto’s na één telefoontje binnen een uur bij de opdrachtgever voor de deur. Speciale transporten kennen volgens operationeel manager Barteld Eenkhoorn een ander draaiboek. “We onderzoeken het traject. Zo kijken we naar viaducten, vluchtheuvels, rotondes en verkeerslichten.” Daarbij leggen medewerkers de route af. Voor een transport van Nijverdal naar Boedapest beperkt dit onderzoek zich van de route van en naar de autosnelwegen. De uniforme eigenschappen van de snelwegen maken een inspectie van deze trajecten onnodig. ZTT beschikt in geheel Europa over agenten die informatie verzamelen over de route van de snelweg naar de bestemming. Na het onderzoek en de offerte dient ZTT een aanvraag voor een vergunning in. Er bestaan in Europa nagenoeg uniforme eisen voor de afmetingen, de as-last, de afstand tussen de assen en de voertuigen. De leges lopen daarentegen volgens Eenkhoorn wel sterk uiteen: “Zo betalen we in Duitsland 300 en in Italië 3.000 euro voor een vergunning.”

Aparte regels en wetten Bij de uitvoering van een transport stellen landen uiteenlopende eisen. Sommige landen

Twentevisie 01/2005

eisen politiebegeleiding, andere niet. Zo eist Italië een acht dagen van tevoren aan te vragen politie-escorte. Wanneer speciale transporten onverhoopt enkele uren later arriveren, start deze procedure opnieuw. Om problemen te voorkomen nemen de chauffeurs een extra grote marge. Overigens maakten enkele chauffeurs van ZTT ook op een andere manier kennis met de Italiaanse politie. Drie vrachtauto’s reden naar Italië. Bij aankomst controleerde de politie de tachograafschijven en constateerde snelheidsovertredingen. Door een misverstand legden de chauffeurs het traject met tachtig in plaats van de voorgeschreven zestig kilometer per uur af. Dat leidde tot een bekeuring van DM 1.000 per auto. De chauffeurs slaagden er uiteindelijk dankzij onderhandelingstechnieken in de bekeuringen tot de helft te reduceren.

maken eveneens deel uit van het leerproces. Langzamerhand leren ze de auto’s, de belading en de procedures tijdens de rit kennen. Zo krijgen ze gevoel voor de lading en het materieel. In andere segmenten van de transportwereld rijden chauffeurs naar een bestemming en bekommeren zich tijdens het laden en lossen nauwelijks om hun vracht. Bij speciale transporten verwacht Bouwmeesters dat zijn medewerkers initiatief nemen en zich coöperatief opstellen. Leidinggevende capaciteiten vindt hij eveneens noodzakelijk: “Onze chauffeurs voeren de regie over een transport. De kans bestaat dat onze chauffeurs door hun ervaring voor andere werkwijzen kiezen dan opdrachtgevers. Dan vinden wij het belangrijk dat hij de klant overtuigt of de hulp inroept van de planning om problemen op te lossen.”

Overheden

‘Een reis naar Italië kost met een normale vrachtauto twee dagen, wij gaan uit van het dubbele’ Bij de organisatie van speciale transporten geldt er in sommige landen verder een verbod op gebruik van het wegennet tijdens de spitstijden. Duitsland staat speciale transporten alleen ’s nachts toe de autosnelwegen te gebruiken. Frankrijk verplicht de chauffeurs alleen overdag de N-wegen te benutten. Eenkhoorn: “Een reis naar Italië kost met een normale vrachtauto twee dagen, wij gaan uit van het dubbele.”

Foutje Het gaat ook wel eens mis. Bij een transport van twee tanks voor de waterzuivering van Zutphen naar Vriezenveen besteedde ZTT een deel van het transport uit aan de binnenvaart. Het transport paste niet onder de brug bij Aadorp. ZTT loste dit probleem op door honderd ton extra aan de lading toe te voegen om het ponton dieper in het water te laten zakken. Daarnaast paste de lading niet op één ponton, maar bleken er twee noodzakelijk. Exceptionele transporten stellen ook zware eisen aan het personeel. Bouwmeesters geeft de voorkeur aan intern opgeleide medewerkers: “Dit vak leer je in de praktijk.” Jongens die op zaterdag een centje bijverdienen met autowassen treden later vaak in vaste dienst. Hand- en spandiensten in de garage en tijdens ritten

De overheid werpt een aantal belemmeringen op die het de chauffeurs van speciale transporten extra lastig maken. Rotondes en andere snelheidsremmende maatregelen zorgen regelmatig voor problemen. De wegbeheerders gaan bij de aanleg uit van de gangbare afmeting, 18,75 meter, van vrachtauto’s. “Met een lengte van 30 meter passeer je geen rotonde zonder de stoepranden te gebruiken.” Dit veroorzaakt schade aan de banden, het chassis en de veersystemen. Ook komen er beschadigingen aan het wegmeubilair voor. Sommige gemeentes declareren hun schades bij het bedrijf. Bouwmeesters: “Afhankelijk van de oorzaak vergoedt onze verzekeraar de schade. Bij niet verwijtbare beschadigingen wijzen we aanspraken op vergoedingen af.” ■

Barteld Eenkhoorn: “De prijzen voor vergunningen lopen sterk uiteen in Europa.”

17

Nieuw bij Handpak Fullcolourprinting op de Xerox iGen3 vanaf € 0,07 per A4 incl. papier Passende oplossingen voor elk logistiek vraagstuk

VAN DE BESTE KEUZES GENIET JE HET MEEST

ZAKELIJK

PRIVÉ

Printservice Naast inkjetprinten en zwart/wit laserprinten nu ook hoogwaardig kleurenprinten (A3++) op de Xerox iGen3. Snel en voordelig printen op diverse papiersoorten of kunststof. Zeer korte doorlooptijden, ongekende mogelijkheden voor variabel afdrukken en ècht on-demand!

Mailverwerking Bewerken en verwerken van databestanden. Personaliseren van documenten, etiketten en mailingen. Tevens couverteren, handling en verzending van uw directmail.

De nieuwe ŠKODA Octavia vanaf € 17.690,Zoekt u een royale gezinsauto? Of een luxe zakensedan? De nieuwe Škoda Octavia biedt u beide. En dát maakt 't wel heel erg makkelijk om te kiezen. Deze verrassend veelzijdige, prachtig gestroomlijnde Hatchback heeft standaard bovendien álles wat u zich kunt wensen: van actieve anti-whiplash hoofdsteunen tot een boordcomputer... En dat voor slechts € 17.690,-. Een bezoek aan onze showroom is dan ook écht de moeite waard! Genoemde vanaf prijs is incl. BTW en BPM, excl. verwijderingsbijdrage en kosten rijklaar maken. Brandstofverbruik gemiddeld 5,0 – 9,1 L/100 km (1 op 11,0-20,0) CO2-emissie 135-218 G/km. Wijzigingen, ook in uitvoeringsdetails, voorbehouden.

U BENT VAN HARTE WELKOM BIJ:

Grafische nabewerking

AUTO SERVICE GÖRITZLEHNER Diamantstraat 29, 7554 TA Hengelo, (074) 255 80 00 AUTOBEDRIJF SNIJDERS Ootmarsumsestraat 462A, 7603 AX Almelo, (0546) 86 15 54

Ons zusterbedrijf “Vaardige Handen” verricht handmatige nabewerking en machinale afwerking (inclusief boekbindwerkzaamheden) voor o.a. drukkerijen en reclamebureau’s.

Verpakken en sealen Alle handmatige verpakkingswerkzaamheden. Monteren en vullen van CD-hoezen of display’s en alles daar tussenin. Eveneens machinaal sealen en krimpen.

Kostenefficiënt van A naar B?

Fulfilment Meer dan 6.000 palletplaatsen t.b.v. opslag, voorraadbeheer en het op afroep verzenden van uw producten, drukwerk of promotieartikelen. Alles onder één dak.

Huur een auto bij AVIS Twente Bel 053 431 22 35

Voor meer informatie:

Handpak Nederland B.V. Lenteweg 21-25 7532 RV Enschede Postbus 6150 7503 GD Enschede T F E I

Handpak Nederland

053-461 39 12 053-461 44 95 [email protected] www.handpak.nl

De snelste handen van Nederland.

AVIS Twente. Dat rijdt, altijd! www.avistwente.nl

Verhalenboot niet op sprookjes gebaseerd

reportage | verhalenboot

Cultureel ondernemerschap (door Marc Visch) “Dit is het theater dat je je denkt te herinneren uit een ver verleden!” De passie spat uit de ogen van Kitty Peetoom als zij over haar Verhalenboot praat. Sinds een paar weken ligt de boot op een haast idyllische plaats in de Zwolse Thorbeckegracht. Vijf jaar geleden ontstond het idee op de bank met een fles wijn en eind januari opent het minitheater zijn deuren. “Verhalen vertellen is de oudste en puurste vorm van theater,” zegt Peetoom. “Vroeger vertelden de mensen elkaar verhalen onder de eik of als moeders pappot was leeggegeten werden verhalen verteld bij de openhaard.” “Wij willen twee maal per week een verhalenverteller op de planken hebben. Maar dan wel de top van Nederland. Dat is waarschijnlijk niet kostendekkend, maar dat tekort willen we afdekken met commerciële activiteiten.” Rob Bults loopt door de theaterzaal waar plaats is voor vijftig toehoorders. “Hier is op een heel simpele manier een unieke vergaderruimte te creëren. En met een kleine aanpassing hebben we tafels en banken waar mensen een hapje kunnen eten of iets kunnen drinken.” Het mag hier dan wel gaan om het realiseren van een droom, de zaak moet bedrijfsmatig worden aangepakt. “De eigen broek ophouden is voor ons belangrijk. Wij willen deze exclusieve locatie optimaal benutten. Want met twee voorstellingen in de week red je het niet.” Daarom heeft het duo, met succes, bewerkstelligd dat De Verhalenboot door de gemeente Zwolle is aangewezen als officiële trouwlocatie. “Wij hebben hier tegenover een kerk en hier achter is een restaurant voor diners,” wijst Peetoom aan.

Interessant voor bedrijfsleven “Het bedrijfsleven wil steeds iets nieuws. Ook als het gaat om de invulling van het personeelsuitje,” zo is de overtuiging van Bults. “Juist als het minder gaat met de economie, wordt vaker gevraagd van medewerkers dat ze een stapje extra doen. Dus moet je wel een originele invulling van het personeelsfeest hebben. Dus alleen zuipen en eten is niet genoeg. De Verhalenboot wil juist in die niche springen met een verhalenverteller tijdens feesten, workshops, vergaderingen en bedrijfspresentaties.”

Op 20 januari wordt de droom voor de Zwollenaren Kitty Peetoom en Rob Bults werkelijkheid. Dan opent hun theater De Verhalenboot de deuren.

het idee was weliswaar simpel; de verwezenlijking kostte uiteindelijk meer dan vijf jaar. “De naam Verhalenboot hadden we direct,” zegt Kitty Peetoom. Peetoom komt uit een familie van verhalenvertellers. “Mijn oma was een verhalenverteller, mijn moeder ook. Zelf ben ik sterker met de pen, maar het zit op de een andere manier in de genen. Maar we moesten dus op zoek naar een geschikte boot.”

Mosselboot “Banken zijn niet geïnteresseerd in je plan,” vertelt Bults. “Zij keken ons met open mond aan als we ons plan uitlegden. Maar vervolgens ging het de banken maar om één ding: krijgen we onze centen terug als het plan faalt. Dus willen ze weten wat het schip kost en wat het waard is na de verbouwing. Kijk dit schip is ook te gebruiken als restaurantschip of hotelschip.” Het bleek het belangrijkste argument om de bank over de streep te trekken. In augustus 2001 werd een oude mosselboot gevonden. De hele zaak bovendeks werd gesloopt en een scheepstekenaar zette op papier wat Peetoom en Bults in het hoofd hadden. De kajuit werd voor op het schip geplaatst en een enorme bak werd op het dek gezet. Binnen wordt alles uitgevoerd in donker hout en rode velours. Uiteindelijk werd in januari 2002 pas begonnen met de daadwerkelijke bouw van De Verhalenboot. Het interieur komt uit China.

Sterke verhalen in de kroeg Een boot waar iedereen ademloos zit te luisteren naar een verhalenverteller. De geboorte van

Twentevisie 01/2005

“Natuurlijk is december de verhalenmaand bij uitstek,” weet ook Peetoom. Maar door een

sterfgeval in de familie moesten we de opening drie maanden uitstellen. Toch heeft de lange tijd die we aan de realisering van De Verhalenboot hebben gespendeerd ook een positieve kant. Wij hebben geen impopulaire keuzes onder tijdsdruk moeten maken. Dus is het precies geworden wat wij wilden.” Nu is het zaak de programmering rond te krijgen. “Iedereen denkt op de een of andere manier dat verhalen vertellen iets voor kinderen is,” zegt Peetoom. “Maar waarom gaan volwassenen dan naar de kroeg? Om elkaar verhalen te vertellen, het liefst sterke. Hier worden verhalen op een professionele manier verteld.” Wekelijks staat er één kinder- en één volwassenenvoorstelling geprogrammeerd. Daarvoor is contact gezocht met de top van verhalenvertellend Nederland. “Dat viel nog niet mee, want ze staan lang niet allemaal in het telefoonboek. Maar ze waren stuk voor stuk enthousiast. Ze hadden via via al gehoord dat we met dit initiatief bezig waren. We hebben nog een half theaterseizoen en de top is redelijk groot, dus we moeten echt keuzes maken.” De Verhalenboot moet voor Peetoom en Bults niet alleen een succesvol bedrijf worden; ze hebben een culturele missie. “We willen in Zwolle een vertelcultuur opbouwen. Het zou natuurlijk prachtig zijn als we binnen afzienbare tijd Zwolse vertellers kunnen programmeren,” aldus Peetoom. “Maar ook is het een uniek initiatief. We hopen dat overal in het land verhaaltheaters de deuren gaan openen” ■

19

We hebben onze beste wensen voor 2005 gekopieerd. Een succesvol en g es la agd l vo es cc su en E en geslaagd

2004 2005

Het jaar 2005 zal voor Gedon niet anders zijn dan het jaar 2004. Of 2003. Of 2002. We gaan immers elk jaar voor het beste. Met als belangrijkste doel: een optimale dienstverlening en tevreden klanten. Vandaar dat wij onze wensen voor 2005 hebben gekopieerd. Kunt u dan helemaal niets nieuws verwachten van Gedon in 2005? Jawel hoor: we beloven u wederom een innovatief jaar. Daar gaan al onze mensen in Almelo en Groningen voor!

De beste merken werken nog beter voor u als er een naam achter staat. Gedon Groep Twentepoort Oost 12 7609 RG Almelo Tel: 0546 - 80 40 20 Fax: 0546 - 80 40 30 E-mail: info@ gedon.nl www.gedon.nl Kieler Bocht 15 9723 JA Groningen Tel: 0900 - 1234500 Fax: 0900 - 1234000 E-mail: info@ xdirect.nl www.gedon.nl

SUPPLIES

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl

column | personeel en organisatie

Liever slimmer dan méér werken Het ziekteverzuim is in de afgelopen jaren flink gedaald. Dat betekent dat er minder mensen ziek thuis zitten. En dus meer aanwezig zijn op het werk. Maar in hoeverre is ‘aanwezig’ ook ‘optimaal productief’? Nederland levert, in vergelijking met andere Westerse landen, steeds meer in als het om arbeidsproductiviteit gaat. Hoe gaan we dat tij keren? Met het oog op de al maar stijgende kosten van de WAO zette de overheid de afgelopen jaren stevig in op het terugdringen van het ziekteverzuim. De verantwoordelijkheid daarvoor kwam steeds meer te liggen bij de werkgever die de gevolgen daarvan op pijnlijke wijze in zijn portemonnee begon te voelen. Laatste wapenfeiten: sinds vorig jaar april betaalt de werkgever bij arbeidsongeschiktheid van zijn medewerker twee jaar lang diens loon door. Daar staat tegenover dat nu ook de werknemer, veel meer dan voorheen, aanspreekbaar is op zijn inspanningen om terug te keren in het arbeidsproces. Het gevolg van alle maatregelen is een gestage daling van het ziekteverzuim. Tot op het niveau waarop de investeringen in een verdere daling nog slechts fractionele ‘verbeteringen’ opleveren en daardoor niet meer opwegen tegen de opbrengsten (de wet van de ‘verminderde meeropbrengsten’). Daarom zijn ook andere maatregelen nodig om onze productiviteit te vergroten. Maar welke?

Oplossing De politiek heeft het antwoord op die vraag al klaar: meer gaan werken. Minister van Sociale Zaken Aart Jan de Geus meldde dat “we in een tijd leven waarin we in het bedrijfsleven alles op alles moeten zetten.” Volgens hem houdt dat onder andere in dat de 40-urige werkweek zijn herintrede moet doen. Minister Sybilla Dekker van VROM vindt dat het niet teveel gevraagd is als Nederlanders een paar vakantiedagen inleveren: “Dat levert extra arbeidsproductiviteit op én een mooi aandeel aan de oplossing van economische problemen.” Maar is een uur extra gewerkt ook een uur meer geproduceerd? Of stamt zo’n denkwijze nog uit de tijd van de lopende band toen machines en niet mensen onze productiviteit bepaalden?

Twentevisie 01/2005

Overproductie

Onderhoud

Zeker, nergens wordt zoveel parttime gewerkt als in Nederland. Daarnaast kunnen we samen met de Duitsers rekenen op het hoogste aantal vakantiedagen. En onze 36-urige werkweek lijkt, vooral in vergelijking met een land als de Verenigde Staten, een eitje. Aan de andere kant: als van mensen wordt verwacht dat ze meer uren werken, moet er natuurlijk wel meer werk zíjn. Anders zal iemand die langer aanwezig moet zijn, zijn tijd alleen maar verlummelen. De andere optie, wel meer produceren terwijl er niet meer klanten en opdrachten zijn, levert slechts overproductie op. Aangezien het in Nederland welhaast onmogelijk zal zijn om medewerkers langer te laten werken zonder loonsverhoging (rechtzaken hebben inmiddels een precedent geschapen), zal een 40-urige werkweek werkgevers geld gaan kosten. En iedereen kan op zijn klompen aanvoelen dat een werknemer die tien procent meer betaald krijgt om tien procent langer op de zaak te blijven, niet automatisch ook tien procent productiever is. Integendeel, de kans is veel groter dat medewerkers die voor 36 uur of minder betaald krijgen, geregeld juist wat extra werken. Vooral in piekperiodes, als het er dus echt toe doet, en zonder ervoor betaald te krijgen.

Het accent dient dus te liggen op het proces dat zich afspeelt tussen input en output. En de kritieke succesfactor daarin blijft de mens, hoe je het ook wendt of keert. Door te kijken naar het welbevinden van individuele mensen dienen we in feite de bedrijfsdoelstellingen. Zeker nu de werkgever voor hoge ziekte- en verzuimkosten kan komen te staan, is het zinnig niet alleen de symptomen - verzuim - te bestrijden, maar mogelijke problemen vóór te zijn, deze systematisch en bij de wortel aan te pakken en gestructureerd te werken aan verhoging van de arbeidsproductiviteit. Dat hoeft niet allemaal in één keer, maar kan ook gefaseerd. Het klinkt misschien wat oneerbiedig, maar waarom zou u wel systematisch onderhoud aan uw machines plegen en laat u het er bij uw veel waardevollere medewerkers maar op aankomen. Totdat, bij wijze van spreken, de ‘machine’ begint te haperen en in het ergste geval, uitvalt. ■

Presteren Meer werken levert dus niet automatisch een hogere productie op. Maar hoe zorgen we er dan voor dat we meer presteren? Levert iedere werknemer wel de, bedrijfseconomisch gezien, vereiste toegevoegde waarde? Beschikt hij of zij over de benodigde competenties? In de kenniseconomie die wij nastreven vormen de kwaliteit en motivatie van medewerkers een steeds bepalender factor in het succes van organisaties. Het stimuleren van medewerkers is dus essentieel. Al dan niet presteren is onderhevig aan tal van factoren en invloeden. Hoe tevreden ben je met je werk? Ben je betrokken en voel je jezelf verantwoordelijk? Kun je de druk aan? Gaat het thuis allemaal naar wens? Zaken dus als psycho-sociale omstandigheden, de thuiswerk interferentie, energiebronnen, stressoren, arbeidsomstandigheden, bedrijfscultuur en managementstijl. Minstens zo belangrijk zijn de onderlinge samenhang en de balans binnen een organisatie.

Gertjan Beens Regiodirecteur bij Arbo Unie

21

Artistiek is prima, maar de kachel moet wel roken

Johan Nijenhuis wil geen

Johan Nijenhuis (rechts op de foto met naast hem Miryanna van Reeden, een van de acteurs in de film Liever Verliefd) wordt in de bloemetjes gezet.

(door Bert Eeftink) Johan Nijenhuis (Markelo, 1968) is een creatieveling. Altijd geweest. Op de basisschool, op tienjarige leeftijd, organiseerde en schreef hij zijn eerste toneelshow. En op de scholengemeenschap in Holten reeg hij later de ene inventieve uitspatting aan de andere: van diverse schoolcabarets tot een heuse speelfilm. Nog altijd borrelt het onophoudelijk in het hoofd van Nijenhuis, met dat verschil dat hij tegenwoordig creativiteit koppelt aan baat. Nijenhuis runt sinds 2001 (met kompaan Alain De Levita) in Amsterdam een eigen bedrijf: NL Film & TV. Harde munt hand in hand met verbeeldingskracht.

volledig op zijn plaats. Maar het lot besliste anders. “Door de fusie met John de Mol tot Endemol moest ik een stap terug doen. Er werd een stuk verantwoordelijkheid bij me weggenomen en dat stond me tegen. Vervolgens kwam ik met Alain (De Levita, red.) in gesprek. Hij had bij John de Mol ongeveer dezelfde functie als ik bij Van den Ende. Alain was onder meer verantwoordelijk voor de serie Baantjer. Onze ideeën en onze werkwijzen bleken veel overeenkomsten te hebben. Ik heb hem uitgenodigd voor een bak bami bij mij thuis en op die avond namen we het besluit om samen een bedrijf te beginnen.”

Groot denken Na zijn opleiding aan de filmacademie van Amsterdam werkte Johan Nijenhuis zich op in de organisatie van Joop van den Ende. Als producer van de soapserie Goede Tijden Slechte Tijden toverde hij sterren als Katja Schuurman en Georgina Verbaan uit de hoge hoed. En in 1999 schreef, produceerde en regisseerde hij de televisieserie Westenwind, bekroond met een gouden Televizier-ring. Nijenhuis schopte het onder Van den Ende tot hoofd drama en leek

22

Zo werd in 2001 NL Film & TV geboren, een productiebedrijf voor films en televisieseries, met Nijenhuis en De Levita als drijvende krachten. Het duo stelde zich meteen een duidelijk doel: de nummer drie van Nederland worden. Nijenhuis: “We hoefden geen al te grote investeringen te doen, alleen maar een klein kantoortje te huren. Een productiebedrijf is in principe niet meer dan een hoop geestkracht, een telefoon en een laptop. De ideeën die daar-

uit voortvloeien moet je vervolgens zien te verkopen. Joop van den Ende stimuleerde me in deze beslissing. Hij vond het een goede stap. Volgens hem moest ik groot durven denken.”

‘Ik heb niet de pretentie om zogenaamd hoogwaardige films te maken die door een handjevol mensen bezocht wordt’ Dat ‘groot denken’ kreeg gestalte in de eerste twee producties van NL Film & TV: de televisieserie Hartslag en de bioscoopfilm Volle Maan. De laatste werd, bij gebrek aan kantoorruimte, volledig geproduceerd vanuit de woning van Nijenhuis, in hartje Amsterdam. Volle Maan kreeg een stortvloed aan media-aandacht, alleen al om het veelbesproken Twentse dialect waarvan de acteurs zich bedienden. Het was na Costa! de tweede bioscoopproductie die Johan Nijenhuis als regisseur op zijn naam mocht schrijven. De film trok ruim 500.000 bezoekers. “De film ‘Hartslag’ (een ziekenhuisserie, red.) kostte zo’n drie miljoen euro. Volle Maan een half miljoen meer. Nee, dat geld hadden we natuurlijk niet zelf. Hoefde ook niet.

Twentevisie 01/2005

interview | johan nijenhuis

tweede Endemol worden Voordat je een televisieserie gaat maken, leg je een volledig gespecificeerde begroting neer bij de omroep die het gaat uitzenden. De omroep betaalt uiteindelijk. Als je gewerkt hebt bij een commercieel bedrijf zoals Endemol leer je vanzelf binnen je budget te produceren.” “Een filmproductie is gecompliceerder. Na het schrijven van het script ga je actief op zoek naar verschillende geldschieters. Bijvoorbeeld het filmfonds, maar ook private investeerders. De film ‘Snowfever’, die in het najaar uitkwam kostte 1,7 miljoen euro. Van het geld dat vervolgens binnenkomt worden eerst de financiers terugbetaald. Dan pas gaan we zelf verdienen.”

Neergesabeld Creatieve onafhankelijkheid en geld verdienen. Het lijken twee volstrekte tegenpolen. Nijenhuis krijgt van de zogenaamde kenners dikwijls het verwijt pulp te maken voor de grote massa. Zijn film Costa! werd door de meeste recensenten neergesabeld. Volle Maan werd beter beoordeeld maar hosanna was het zeker niet. En toch kwam het - veelal jongere - publiek met drommen naar de bioscoop. Gaat hij louter voor het grote geld en de grote getallen? Of is er een heimelijke wens naar meer diepgang en artisticiteit? “Het gaat mij zeker niet alleen om het grote geld, maar ik kan wel genieten van grote getallen. Film is een massamedium. Artistiek gezien mag je de lat best hoog leggen, maar er moet wel publiek komen. Daarom gaan de hoofdrollen ook doorgaans naar bekende soapsterren. Die liggen goed bij 11- tot 17-jarigen. En dat is nou juist de leeftijdsgroep van wie we weten dat ze tóch wel komen, ongeacht de mening van een aantal recensenten. Ik heb niet de pretentie om zogenaamd hoogwaardige films te maken die door een handjevol mensen bezocht wordt. Ik denk dat ik dat niets eens kan.”

NL Film & TV heeft inmiddels een stevige positie verworven in de branche. Het aantal werknemers is uitgegroeid tot acht en de omzet bedraagt circa 12 miljoen euro. Het streven is om per jaar drie nieuwe films en drie series te produceren en die vervolgens aan de man te brengen. Kwestie van leuren? “Nee,” zegt Nijenhuis, “vaak weten we welk project we bij welke omroep moeten neerleggen. En soms is het een kwestie van geluk. Toen we met het idee kwamen om een jeugdsoap te maken over jongeren die in een dierentuin werken, trok een aantal gerenommeerde televisiemensen de wenkbrauwen op. Daar was absoluut geen markt voor, zeiden ze. Inmiddels wordt Zoop, zo heet de serie, met veel succes uitgezonden op Nickelodeon. Kinderen willen geen aflevering missen.”

‘Als je gewerkt hebt bij een commercieel bedrijf zoals Endemol leer je vanzelf binnen je budget te produceren’ “Het is ook vaak een kwestie van geloof in eigen kunnen. We hebben de film Floris gemaakt voor een bedrag van rond de vijf miljoen euro. Criticasters zeiden dat het onmogelijk was om een ridderfilm, met kostbare kostuums en decors, voor zo’n klein budget te maken. Maar het is toch gelukt. Kwestie van overtuiging in het welslagen van het project. En de hand op de knip houden natuurlijk.”

Ambities Groot, groter, grootst. Hoe liggen de ambities van Nijenhuis en De Levita; evenredig aan Europese ontwikkelingen lijkt expansie onontbeerlijk. Toch is Johan Nijenhuis behoudend. “We willen geen tweede Endemol worden. Dat is allemaal te groot en te onpersoonlijk. Het maken van drama is nog

altijd een ambacht. Dat doe je niet in een fabriek. Daar is enthousiasme en liefde voor het vak voor nodig. Ik zie ons bedrijf niet onstuimig groeien de komende tijd. Met een klein groepje mensen blijft de boel overzichtelijk. Bedenk trouwens wel dat we dit jaar zo’n 600 mensen op de loonlijst hebben gehad. Allemaal freelancers. In onze branche, het creëren van verhalen, is het prettig om met krachten van buiten te werken. Die hebben vaak een frisse blik. Als mensen een paar jaar op hetzelfde kantoor werken ontstaat vervlakking.” Het is hem al vaker gevraagd: lonkt Hollywood? Is Amerika de volgende stap? “Voorlopig niet. Ik ben te Nederlands. Ik mijmer weg bij televisieherinneringen aan Floris, Hamelen en Toppop. Ik wil graag verhalen vertellen die dicht bij me liggen. Zo heeft TV Oost plannen om een regiosoap op te zetten. Ze hebben mij gevraagd om er eens over na te denken en ik zie dat wel zitten. Een herkenbare serie met herkenbare problemen. Niet alleen in de relationele sfeer maar ook op het maatschappelijke vlak. De veranderingen op het platteland, toenemende industrialisatie, vergrijzing, sociale vraagstukken; je kunt het er allemaal instoppen. Maar natuurlijk moet het wel drama blijven, dus zijn liefdesproblemen, ziektes en ander menselijk leed essentieel.” Of de regiosoap er uiteindelijk gaat komen is een kwestie van afwachten. “Ik heb een reële begroting neergelegd bij TV Oost. De omroep beslist uiteindelijk of het project doorgaat.” En heeft Nijenhuis nog genoeg binding met de streek om te weten wat hier leeft? “Ik woon inmiddels meer dan de helft van mijn leven in Amsterdam. Wat dat betreft voel ik me steeds minder Tukker. Maar ik kom nog wel regelmatig in Markelo. En adviezen kan ik inwinnen bij mijn moeder en een aantal vrienden.” ■

Johan Nijenhuis wordt in 1968 geboren in het Twentse Markelo. Op de Scholengemeenschap in Holten maakt hij zijn eerste speelfilm, een verfilming van een verhaal van Jan Siebeling. Nijenhuis kiest vervolgens voor de filmacademie maar kent daar aanvankelijk aanloopproblemen. Toch rond hij de opleiding af en komt te werken bij de populaire soap Goede Tijden Slechte Tijden. Eerst als opnameleider, later als regisseur en producer. In die laatste functie is hij mede verantwoordelijk voor de lancering van sterren als Katja Schuurman, Georgina Verbaan en Angela Schijf. GTST wordt in 1995 bekroond met de publieksprijs van de Nederlandse televisie: de Gouden Televizier-ring. In 1999 schrijft, produceert en regisseert Johan Nijenhuis ‘Westenwind’, een chique tv-soap over scheepsbouwers. De serie trekt meer dan een miljoen kijkers per uitzending. Zijn bioscoopdebuut maakt Nijenhuis met ‘Costa!’. Hij schrijft met Wijo Koek het verhaal en is tevens regisseur en co-producent. De film, over proppers aan de Spaanse kust, breekt in zijn premièreweekend meteen alle bezoekrecords voor Nederlandse films. ‘Costa!’ trekt in totaal ruim 680.000 bezoekers. Dat ondanks bijtende kritieken van een aantal recensenten. Ook zijn tweede film ‘Volle Maan’ trekt ruim 500.000 bezoekers en wordt daarmee de best bezochte Nederlandse Speelfilm van 2002. Zijn bedrijf NL Film & TV maakte dit jaar de Nederlandse speelfilms ‘Ellis in Glamourland’, ‘Snowfever’ en ‘Floris’.

Twentevisie 01/2005

23

Wat zien

al die bedrijven toch in Noord Lease?!

Noord Lease BV Lavendelweg 7 9731 HR Groningen tel. (050) 5470200 fax (050) 5470222 Postbus 9500 9703 LM Groningen

Voor autolease richten steeds meer bedrijven hun vizier op Noord Lease. Omdat ze dwars door vlotte verkoopbabbels en stuntaanbiedingen heen kijken. Bij ons geldt: wat u ziet is wat u krijgt. Wij spiegelen u niets voor wat we niet waar kunnen maken. Een man een man, een woord een woord, is ons credo. Elke aanvraag bekijken we afzonderlijk: geen standaardcalculaties, maar

Weezebeeksingel 2 7609 PP Almelo tel. (0546) 660077 fax (0546) 660099 Postbus 757 7600 AT Almelo www.noordlease.nl [email protected]

offertes op maat. Vanuit financieel oogpunt heeft u daar ‘t meest baat bij.

Ons systeem voor kwaliteitszorg is geheel vanuit de optiek van onze klanten ontwikkeld. Zo gaven onze klanten aan meer inzicht in hun wagenpark te willen hebben. Met het Internetprogramma oNLine brengen we u de meest actuele en relevante informatie in beeld die nodig is voor efficiënt wagenparkbeheer. Contractafwijkingen zijn in één oogopslag te zien. oNLine is geheel gratis en toegankelijk op elk moment van de dag. Voortdurend zijn we gefocust op het belang van onze klanten. Zouden we in brede ondernemerskring daarom een graag geziene leasepartner zijn?

autolease zoals ú ‘t graag ziet...

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl

column | online strategie

(T)error van IT Tijdens het kerstdiner hoorde ik twee ondernemers praten. Eén van hen had het over de terreur van automatisering waarop de ander lachend en heftig instemmend knikte. “Ze luisteren niet, het lijkt wel of ze een andere taal spreken.” Ik heb mij in het gesprek gemengd en al snel bleek wat zij hiermee bedoelden. Nieuwe (T)echnologische ontwikkelingen worden door interne en/of externe automatiseringsorganisatie(s) opgediend. Het ‘feest’menu is hierbij vastgesteld door de automatiseringsorganisatie. Geen à la carte met veel keuzemogelijkheden ten aanzien van kwaliteit, smaak, prijs en aantal gangen. Communicatie tussen automatiseringsorganisatie en gebruikersorganisatie loopt nog niet altijd vlekkeloos lijkt het. De titel van dit artikel doet mij denken aan het college van Prof. M.E. van Biene-Hershey RE op 8 november 2004 aan de faculteit der Economische wetenschappen en Bedrijfskunde van de Vrije Universiteit Amsterdam. In de inleiding van haar college stelt zij dat de maatschappij veel meer afhankelijk is van IT dan onze maatschappij bereid is te erkennen. De stelling van haar college luidt: “De maatregelen ter interne controle en beveiliging van IT zijn onvoldoende voor veel van de huidige en voorgenomen toepassingen daarvan en daardoor loopt de maatschappij onaanvaardbare risico’s door het geheel van bekende en onbekende tekortkomingen in de IT.” Uiteraard gaat het te ver om haar betoog hier te herhalen maar een aantal belangrijke tekortkomingen (Bedreigingen), genoemd in het betoog (van prof. M.E. van BieneHershey), zal ik in het kader van dit artikel noemen.

Gebrek aan inzicht in technische infrastructuur In relatie tot de IT-toepassingen die daarmee worden ondersteund, leidt dit tot verborgen beveiligingsrisico’s. Daarnaast kan de organisatie de effectiviteit, efficiency en beheersbaarheid van de technische infrastructuur niet aantonen zonder inzicht in de totale samenhang van de technische infrastructuur. Bijna alle beveiligingsmaatregelen zijn gericht op detectie en correctie. De meeste preventieve maatregelen zijn te vergelijken met het innemen van vitamines om te voorkomen dat je ziek wordt. De oorzaak wordt niet weggenomen. (Te) ingewikkeld sleutelbeheer De integriteit van sleutelbeheer is bijna niet te waarborgen in een normale organisatie (complexiteit sleutelbeheerprocedures, veelheid wachtwoorden). Het opzetten van een adequate inrichting voor sleutelbeheer, conform erkende standaarden, is namelijk zeer ingewikkeld. Gebrek aan kwaliteitscontrole Uiteindelijk is de enige echte reden voor outsourcing van IT-diensten het verbeteren van de kwaliteit van de dienstverlening (effectiviteit). Eenvoudig gezegd, laat het over aan een organisatie die beter gekwalificeerd is dan de eigen organisatie. Door de sturing en controle op die kwaliteit te veronachtzamen, zal deze over enige tijd ernstige tekortkomingen vertonen. Gebrek aan inzicht in totale informatiearchitectuur Het allegaartje van de informatiearchitectuur is onbeheersbaar, kost te veel onderhoud en de complexiteit van vernieuwingen wordt onderschat waardoor deze te lang duren en soms zelfs mislukken. De kluwen aan informatie dient expliciet te worden beheerd.

copy versie zal een volgende belangrijke stap in het proces van digitalisering gezet zijn. De gedachten over een altijd en overal te benaderen digitale kluis voor iedere persoon zijn reeds gevormd. De techniek dendert voort. Veel krachtiger computers kunnen worden gebouwd op basis van eiwitten en aminozuren; de vitamines komen weer van pas. De techniek geeft nieuwe kansen die door de gebruikers benut en beheerst dienen te worden.

Kansen De titel van deze column, Online Strategie, vat het goed samen. Bepaal uw strategie om de kansen te benutten en de bedreigingen met passende maatregelen tot een aanvaardbaar niveau terug te brengen. Vergroot de slagkracht van uw onderneming. Neem het heft in handen zoals u dat ook doet met de andere processen binnen uw bedrijf. Vertel uw IT-leveranciers precies wat u van ze verwacht zoals bij al uw leveranciers. Zie het onderhoud en beheer van IT als een proces, uw bedrijfsproces. Laat u adviseren door iemand die vanuit een onpartijdig perspectief en met de vereiste deskundigheid de organisatie kan ondersteunen, iemand die de ‘talen’ spreekt. Uw adviseur moet met u de juiste normen en eisen ten aanzien van ITproducten kunnen vaststellen. Hij moet op beheerste wijze het (continue) veranderingsproces van uw IT-organisatie kunnen doorvoeren. Hierdoor ontstaat het fundament voor nu en in de toekomst waardoor ook u tegen u klanten kunt blijven zeggen: Eén met uw onderneming. Ik wens u een optimaal menu toe in 2005.

■

Bedreigingen Kwetsbaarheden voor virussen en dergelijke Met name tekortkomingen in het transport/netwerk protocol TCP/IP veroorzaken dat u extra beveiligingsmaatregelen/investeringen moet nemen. Aanslagen op de continuïteit van de dienstverlening kunnen worden gepleegd. Ook betekent het een gebrekkige controleerbaarheid van de dienstverlening. Binnendringen en ongewenst gebruik van IT-producten zijn vanzelfsprekend een bedreiging voor de exclusiviteit en integriteit van data.

Twentevisie 01/2005

Ontwikkelingen Zoals eerder in deze column aangegeven, E-Business is de hype voorbij. Verbindingen zijn niet langer de technisch beperkende factor. Standaarden ten aanzien van communicatie en beveiliging worden inmiddels veelvuldig ingezet. Wetgeving en richtlijnen ondersteunen steeds meer het ontstaan en beheersen van normen en standaarden en de controle hierop. Indien de bewijskracht van digitale documenten voor iedereen gelijk komt te staan aan de hard-

Ernst-Jan Zwienenberg De auteur is werkzaam op de afdeling IT Audit van Ten Kate & Huizinga (http://www.tkhabc.com vernieuwd)

begin

januari

25

‘Investeren doe je op gevoel, op vertrouwen’

Originaliteit en onvervangbare waarde (door Jan Medendorp) In de zomer van 2002 vertrok hij ineens als directeur bij investeringsmaatschappij Reggeborgh, het beleggingsbedrijf van de familie Wessels. Verrassend, want de twee-eenheid Dik Wessels - Henry Holterman was een gouden duo. Nadien leek in de directiekamer van Reggeborgh een draaideur gemonteerd. Holterman (49) verdween in de anonimiteit. Af en toe dook zijn naam op, bijvoorbeeld begin 2004 toen hij benoemd werd tot voorzitter van de Raad van Toezicht van het Rijksmuseum Twenthe, of toen hij het bekende restaurant Kaatje aan de Sluis in Blokzijl kocht. En nu wordt zijn naam genoemd in relatie tot de kunstbeurs Art Twente. Hoe gaat het met de golden boy van voorheen? Als rijksaccountant (RA) werkte hij bij de fiscus, hij werkte bij Eshuis Bouwmaterialen en toen hij in Rotterdam bij een Engels transportbedrijf op de loonlijst stond, ‘haalde’ Dik Wessels hem op om Reggeborgh te leiden. Wessels zocht een Twentenaar met verstand van geld, want dat had hij na de beursgang in 1990 (via de ‘reverse take-over’ van Kondor) net met bakken binnen gekregen. Het bleek van Wessels net als met Herman Hazewinkel een gouden greep. Holterman was de baas, Dik Wessels de zeef. Ze moesten allebei ‘ja’ zeggen tegen een investering anders ging het feest niet door. Reggeborgh werd dankzij het gouden duo groter dan het bouwbedrijf. Er doen nogal wat verhalen de ronde over het afscheid van Holterman, tevens schoonzoon van Dik. “Ik heb nog veel meer verhalen gehoord. Op een gegeven moment wil je wat anders. Ik was na twaalf jaar Reggeborgh moe. Twaalf jaar bij Reggeborgh was twaalf keer de marathon lopen. Nee, zo’n afscheid gaat niet van een leien dakje; daar zijn aanleidingen voor geweest, er zijn natuurlijk emoties bij betrokken, maar op een gegeven moment was het klaar.” Spanningen in de rijkste familie van Twente? “Ik heb op oudejaarsavond met mijn schoonvader zeer genoeglijk een glas wijn gedronken. Zij gaan hun eigen weg, ik ga mijn eigen weg. Zij hebben uiteindelijk gekozen voor het bouwbedrijf, en daar hebben ze prima mensen voor.”

Orbys Holterman had een aandeel van 5% in Reggeborgh. Hij is uitgekocht, wil het bedrag

26

niet noemen, maar het bedraagt minstens enkele tientallen miljoen euro’s want met zijn nieuwe bedrijf Orbys (Latijns voor circus) is hij weer gaan investeren. In vooral klassiek vastgoed. “In het eerste halfjaar van mijn vertrek heb ik niets gedaan, een paar boeken gelezen, dat had ik een tijd niet gedaan, en mijn kunstcollectie op orde gebracht.” De kwaliteit van Holterman was op het goede moment instappen (voor weinig kopen) en later voor veel meer geld weer uitstappen. Het bekendste voorbeeld was natuurlijk World Online. “Toen ik bij Reggeborgh begon was het betrekkelijk klein. Toen ik wegging was het een kleine multinational met vier bedrijven in Europa.

‘Ik heb op oudejaarsavond met mijn schoonvader zeer genoeglijk een glas wijn gedronken; zij gaan zakelijk hun weg, ik ga mijn weg’ Als je dan besluit voor jezelf te beginnen, dan moet je niet proberen hetzelfde kunstje nog een keer te doen, want dan gaat het meestal mis. Ik kies dus voor ander type investeringen. Ik heb een staf van vier mensen met een directeur die nu doet, wat ik vroeger bij Reggeborgh deed: het aandragen en opzoeken van de eerste contacten en ik vervul nu de zeef die Dik vroeger bij mij vervulde.” Maar waar u vroeger lachend een handtekening zette onder vijfhonderd miljoen, zit u nu te prakkiseren over vijf miljoen. “Het is net monopolie spelen, je streept een paar nullen weg, maar het spel is hetzelfde. Het gaat om de mensen met wie je zaken doet, het gevoel moet goed zijn. En dan maakt het niet uit of het gaat om 500 miljoen, vijf miljoen of vijf euro.”

Historisch Het ‘oude’ gevoel komt weer boven. “Iedereen zit op dit moment op zijn geld na alle beursperikelen van de afgelopen tijd. Ik denk dat de conjunctuur zich gewoon heeft gecorrigeerd en daarom is het nu weer de tijd om in te stappen.” Holterman koopt klassieke panden met een horecabestemming. “Ik zoek naar onvervangbare waarden. Ik was in het verleden vooral geïnteresseerd in onroerend goed met huurdersrendementen. Maar op dit moment weet je niet welke huurder wel of niet rendeert over een aantal jaren. Nee, ook bij de overheid niet. Als kleine speler heb ik me gespecialiseerd in onroerend goed met

een hoge restwaarde zoals historische panden, liefst op historische locaties.” Behalve Kaartje bij de Sluis in Blokzijl heeft Holterman De Gouden Leeuw in Bronkhorst (“een rijksmonument”), De Uitkijk in Hellendoorn en in Wierden de Oude Markt. Ik ben geen horecaman, ik ben een investeerder. In sommige horecazaken gaat het slecht. Anderzijds zijn goedlopende horecazaken moeilijk te verkopen, zeker inclusief het onroerend goed. Ik koop het onroerend goed, financier de zaak en zoek een opvolger.” Professionele investeerders stappen er na vijf tot zeven jaar weer uit. “Ik vind dit op zijn Twents gezegd ‘mooi spul’ en ik ben voornemens het lang te houden.” Daarnaast heeft Holterman via zijn bedrijf Orbys nog wat commercieel onroerend goed (winkels en appartementen) in Holten en Wierden. Op een aantal strategische plaatsen in Twente bezit hij landbouwgrond. Voor de volledigheid, op Barbados investeert hij in een attractiepark en ook in Engeland is hij actief.

‘Muderhuys’ Honderden verzoeken om investeringen komen jaarlijks bij hem binnen. En hij doet dus waar “een goed gevoel bij heeft”, vooral bij mensen. Bij Reggeborgh werd gestructureerd gekeken naar een aantal gebieden zoals ICT en automotov. “Ik wil u niet teleurstellen, maar zoveel beleid zat er ook bij Reggeborgh

Twentevisie 01/2005

Henry Holterman, terug aan het investeringsfront, maar met een paar nullen minder. “Ik zoek onvervangbare waarden zoals historische panden en kunst.”

niet achter. Als je je beperkt, beperk je je dus ook in ‘opportunities’. Ik participeer nu ook in twee ICT-bedrijven, Vallstein in Naarden en Trinicom in Wilp.” En dan legt hij enthousiast uit wat die bedrijven precies doen.

‘Ik vind dat Art Twente naar een groter platform getild moet worden, daarvoor ga ik tijd, geld en mijn netwerk inzetten’ Een goed gevoel heeft Holterman ook op het water, bij de duurdere boten. “De onderkant van de maatschappij heeft het heel moeilijk, de bovenkant wordt steeds rijker en die groep van mensen wordt ook groter na de verkoop van hun bedrijf of hun huis. Die mensen hebben wat te besteden.” En dus heeft Holterman een 50%aandeel gekocht van de Ferretti-importeur, Italiaanse boten aan de top van de Europese markt. Waar ze je een armoedzaaier vinden als je slechts een miljoen euro voor een boot te besteden hebt, maar waarvan er jaarlijks in Nederland toch nog zo’n 25 stuks hun weg naar een eigenaar vinden. De Nederlandse top is het merk Prinsess, dat heeft Holterman en passant ook maar meegenomen naar de bootboulevard ‘Het Muderhuys’ dat moet verrijzen bij Dolman in Muiden (ook van Holterman), dat ligt tegenover

Twentevisie 01/2005

het bekendste watersportcafé van Nederland ‘Ome Ko’, naast de koninklijke jachthaven ‘De Groene Draeck’. Voor de armlastigen onder ons, er worden op de bootboulevard ook sloepen gebouwd en verkocht. “Het is één van de weinige werven aan open water in Nederland.”

Art Twente Begin vorig jaar werd Holterman gevraagd als voorzitter van de Raad van Toezicht van het Rijksmuseum Twenthe. “De toenmalige voorzitter Bert van Leersum kwam op een ochtend bij mij en vroeg ‘is dat niets voor jou, je hebt toch niets te doen en je hebt een schilderij aan de muur hangen’. Alleen wist ik niet dat drie maanden na mijn aanstelling onder aanleiding van de Enschedese mevrouw Winnie Sorgdrager de Raad van Cultuur zou adviseren het museum te sluiten. Het lijkt wel of alle Twentenaren iets in Twente willen sluiten. Kamp met de vliegbasis en Sorgdrager met het Rijksmuseum. Het kon helemaal niet gesloten worden, want er ligt een acte van schenking van de familie Van Heek waar tegenover een verplichting ligt van de overheid om het museum in stand te houden. Ik heb overigens nooit antwoord gehad mevrouw Van der Laan, maar uit de begroting van de derde dinsdag in september bleek dat het museum continuïteit heeft. We zijn nu bezig om het museum te verjongen, te veranderen, het moet opener. Ik

heb gezegd, verf geel die hal, ik zag pas dat de borden lichtgroen zijn geworden. Ja, ik ken de kritiek op directeur Cannegieter, maar dat vind ik niet terecht. Mevrouw Cannegieter is daar ooit neer gezet als bewaarster, ze heeft een kunsthistorische achtergrond. Heel anders dan bij voorbeeld de nieuwe directeur van het Rijksmuseum Amsterdam die een PR-achtergrond heeft. En vergeet niet dat een museum van deze omvang met een minimaal budget moet draaien. Maar het aantal bezoekers groeit toch en er komt een ingrijpende uitbereiding.” De organisatoren van de kunstbeurs Art Twente hebben een aantal keren vertwijfeld getracht samenwerking te zoeken met het Rijksmuseum. “Art Twente wordt nu georganiseerd door twee enthousiaste mensen en die zijn eind vorig jaar bij mij geweest voor hulp. Ik vind dat Art Twente naar een groter platform getild moet worden. Daarvoor ga ik tijd, geld en mijn netwerk inzetten.” In de gedachten van Holterman (zelf een liefhebber van de Haagse School van rond 1990 zoals Mesdag, “dat vind ik gemakkelijk te begrijpen”) zou de naam Twente moeten verdwijnen. “Je kunt er design aan kunnen toevoegen, misschien wel life-style hoewel ik dat een vreselijk woord vind. Maar in de huidige opzet is het geen lang leven meer beschoren.” ■

27

nieuws & feiten

| actueel

Ondernemersnieuws

Ontwerp van het boek Merken gesterkt in Twente, dat op 21 maart tijdens het Twentevisie Event wordt gepresenteerd.

Op 21 maart a.s. vindt tijdens het Twentevisie Event de presentatie plaats van het boek Merken gesterkt in Twente, een initiatief van Reclamebureau SIR in Enschede. Het boek behelst het verhaal van elf Twentse topmerken, namelijk Vredestein, Oad, Arke, Stad Enschede, Palthe, Stork, Grolsch, Bolletje, Asito, Twentsche Kabel en Hartman. Een speurtocht naar hun kracht en de rol van communicatie bij opkomst en bloei. Hoewel de verhalen vooral over de toekomst van deze merken gaan, is de aanleiding een stukje historie. Toen SIR de nieuwe kantoorvilla aan de Marthalaan betrok, bleek dit het oude woonhuis van Menno Luiten te zijn, grondlegger van het befaamde reclamebureau De Zuil. Nieuwsgierig naar de sporen die het werk van De Zuil heeft nagelaten in de communicatie rond deze topmerken, startte SIR een speurtocht met als resultaat het boek Merken gesterkt in Twente. Meer informatie via www.twentevisie-event.nl en www.sterkemerken.nl. Rijssen krijgt een bedrijfsverzamelgebouw dat speciaal bestemd is voor kleinschalige en groeiende ondernemingen, Midi Center Rijssen. Projectontwikkelaar Midi Center uit Alkmaar is gestart met de ontwikkeling van dit project op bedrijvenpark Plaagslagen aan de Butaanstraat. Het project bestaat uit veertien bedrijfsunits, eventueel met kantoor. Het complex wordt onder architectuur van architectenbureau Ben Looye BNA uit Schagen gebouwd. De units zijn te koop vanaf 95.000 euro. Midi Center heeft zich gespecialiseerd in betaalbare kleinschalige bedrijfs- en kantoorruimte en realiseerde eerder ruim 80 vergelijkbare projecten in Nederland waarbij meer dan 900 ondernemers onderdak vonden. Midi Center is kort geleden ook op de markt gekomen met een nieuw projecten in Dronten en Emmeloord. Meer informatie op www.midicenter.nl.

30

Robert J. Reinders verwierf onlangs de Bronzen Giraffe 2004, een initiatief van het vakblad Event & Image voor de evenementenen entertainmentbranche. Voor deze verkiezing had Reinders het festijn aangemeld dat hij in 2002 organiseerde voor de Vos Groep, die toen haar 100-jarig bestaan vierde. Bij dit evenement werd het concept van ‘de pro-actieve gastheer’ gebruikt om een van de doelstellingen van het evenement , ‘het realiseren van een groot aantal effectieve relatiecontacten’, waar te maken. De 21e editie van de Triathlon Holten zal worden gehouden op zaterdag 16 juli 2005. De inschrijving voor deze wedstrijd, inmiddels een van Nederlands grootste triatlons, is op 15 december van start gegaan. Oorspronkelijk zou het evenement plaats vinden op 2 juli, de dag waarop het Europees Kampioenschap wordt gehouden, maar nu de Triathlon Holten is geplaatst op de NOC*NSF Topsport-evenementenkalender wil de organisatie optimale omstandigheden voor zowel de Nederlandse als de internationale triatleten van topniveau. De Triathlon Holten is ook volgend jaar weer opgenomen in het European Continental Cup circuit bestaande uit circa 7 topwedstrijden verspreid over Europa. Het Duitse bedrijf Eco-Nova, met het hoofdkantoor in Schüttorf, heeft zich onlangs gevestigd aan de Deurningerstraat in Enschede. Dat pand werd echter door sterke groei al snel te klein. Vandaar dat de activiteiten binnenkort worden verplaatst naar een groter pand in

Haaksbergen. Directeur Rudi de Leeuw verwacht eind 2005 zo’n 10 medewerkers in dienst te hebben. Eco-Nova is een internationaal bedrijf dat probleemoplossende reinigings- en onderhoudsproducten ontwikkelt voor de automotive-, food- en geneesmiddelenindustrie. Deze producten worden gemaakt van ecologisch verantwoorde en hernieuwbare grondstoffen zoals sinaasappelschillen, maïs, suiker en soda. Eco-Nova heeft naast de vestigingen in Duitsland en Nederland ook vestigingen in Oostenrijk en Zwitserland. In totaal werken er 40 mensen voor het bedrijf.

DTZ Zadelhoff heeft onlangs het rapport Twentse stedenband in perspectief gepubliceerd over de regionale markt voor commercieel vastgoed in Twente over het jaar 2004. Het betreft de kantorenmarkt, de bedrijfsruimtemarkt en de winkelruimtemarkt. Wat betreft de kantoren luiden een aantal belangrijke conclusies als volgt. Gedurende 2004 is in Almelo, Enschede en Hengelo een kleine 30.000 m2 kantoorruimte opgenomen. Dit is tweederde van het opnameniveau van 2003. De kantoorruimtemarkt in de drie Twentse steden kan daarmee voor 2004 als ‘moeizaam’ worden getypeerd. Er zijn weinig bewegingen en zoekers oriënteren zich wel, maar stellen de besluitvorming uit. In de huidige vragersmarkt proberen kantoorruimtezoekers, gedreven door kosten en efficiency, een kwaliteitsslag te maken. Eigenaren van kantoorruimten moeten daardoor direct dan wel indirect investeren om huurders aan zich

Een impressie van Midi Center Rijssen.

Twentevisie 01/2005

actueel | nieuws & feiten

te kunnen binden. Opvallend is dat het afgelopen jaar vooral (bestaande) kantoorgebouwen gelegen in het centrum het relatief goed deden. Geïnteresseerden voor dit kantoorsegment behoren veelal tot de non-profit sector. Verder lijkt de sterke toename van het aanbod, die zo kenmerkend was voor de afgelopen periode, zijn langste tijd te hebben gehad. In het laatste halfjaar van 2004 is het aanbod niet verder toegenomen en omvat het circa 130.000 m2. De verwachting is dat het aanbod in 2005 niet substantieel zal toenemen en wellicht zelfs iets zal afnemen.

De publicatie Twentse stedenband in perspectief van DTZ Zadelhoff over commercieel vastgoed in de regio afgelopen jaar.

Per 1 december 2004 is Michiel Scheffer benoemd tot lector Fashion en Textile Management bij Saxion Hogescholen. Het lectoraat en de bijbehorende kenniskring zijn gericht op het versterken van de wisselwerking tussen creativiteit, technologie en economie op het gebied van mode en textiel. Deze wisselwerking moet sterker tot uiting komen in het onderwijs en dient ook in samenwerking met het bedrijfsleven tot uiting te komen in een onderzoeksprogramma. Het lectoraat is ondergebracht bij de opleiding Fashion en Textile Management binnen de Academie voor Kunst en Toegepaste Techniek in Enschede. Michiel Scheffer is economisch geograaf en is al 15 jaar actief in de Europese kleding- en textielbranche als onderzoeker, consultant en branchemanager. Een gezamenlijke delegatie uit de gemeenteraden van Almelo, Borne, Enschede en Hengelo - die samenwerken in Netwerkstad Twente adviseert de vier gemeenteraden unaniem om Ernst & Young voor drie jaar aan te stellen als controlerend accountant. Dit zou voor de ge-

Twentevisie 01/2005

meenten een besparing opleveren van 30-50 % op de eigen accountantsrekening. Het advies volgt op een Europese aanbesteding die door de vier gemeenten gezamenlijk is voorbereid. Naast kostenbesparingen moet het nieuwe contract tot kwaliteitsvoordelen leiden door duidelijke afspraken over de wijze van dienstverlening in relatie tot het opdrachtgeverschap van de gemeenteraden. De raadsleden beschouwen de aanbesteding als een succesvol voorbeeld van samenwerking binnen de Netwerkstad. Begin 2005 beslissen de vier gemeenteraden over de voorgenomen overeenkomst met Ernst & Young. In de vorige uitgaven van Twentevisie werd gewaarschuwd voor de ongeoorloofde praktijken van een uitgever die ondernemers wil laten betalen voor advertenties waartoe ze nooit opdracht hebben gegeven. In dit kader een aanvulling, zoals die te lezen is op de website van de Kamer van Koophandel: “Ondernemers hebben regelmatig last van bedrijven die ongevraagde facturen en offertes rondsturen. Wanneer u in contact komt met ongevraagde facturen, kunt u dat nu melden aan de kamer van koophandel. Het gaat hierbij meestal om advertentiebedrijven die brieven en faxen verzenden over ‘reeds eerder afgesproken’ opdrachten. Daarbij staat dan het verzoek de advertentie nog even te ‘controleren’. De ondernemer heeft niet gevraagd om deze advertentie, maar betaalt hem vaak wel. Het bedrijfsleven geeft op deze manier jaarlijks meer dan 200 miljoen euro uit. De Kamer van Koophandel signaleert bedrijven die onterechte facturen en offertes rondsturen. Dit is alleen mogelijk wanneer ondernemers goed beargumenteerde klachten en meldingen doorgeven aan de Kamer van Koophandel.” Op basis van het recentelijk afgesloten haalbaarheidsonderzoek concludeert de stuurgroep RBT dat het Regionaal Bedrijventerrein Twente (RBT) in Almelo-Zuid haalbaar is. De stuurgroep stelt de provincie Overijssel en de gemeenten Almelo, Borne, Enschede en Hengelo nu voor om het RBT op de locatie Almelo-Zuid daadwerkelijk te gaan realiseren, exploiteren en beheren. Daarvoor wordt een uitvoeringsorganisatie opgericht. Ondanks een tekort van 1,3 miljoen euro wordt het plan voor het RBT financieel uitvoerbaar geacht op een totale begroting van circa 80 miljoen euro. In 2006 kan - na de besluitvormingsprocedure - het RBT feitelijk van start gaan. De samenstelling van de Raad van Toezicht van Saxion Hogescholen, met vestigingen in Enschede, Deventer en Apeldoorn en circa 18.000 studenten, is per 1 januari gewijzigd. R. Pieterse (voorzitter) en Te Kamp (lid), beëindigen hun functie na respectievelijk veertien

en acht jaar. Ze worden opgevolgd door L. Jongsma (voorzitter) en J. Bugter (lid). De overige leden van de Raad van Toezicht blijven H.J. Hazewinkel (vice-voorzitter), mevr. Van Hees en Z.S. Nauta. De Raad van Bestuur van Saxion Hogescholen blijft bestaan uit C. Boom (voorzitter), mevr. Van Dalen (vice voorzitter) en J.W. Boomkamp (lid). De ramp in Azië heeft geleid tot de spontane oprichting van de Stichting Twente voor Azië met als eerste doel minimaal 1 miljoen euro bij elkaar brengen. Volgens stichtingsvoorzitter Wim Gaalman moet dat bedrag binnen de mogelijkheden liggen: “Wanneer iedere burger één euro bijdraagt en ieder bedrijf ook nog eens honderd euro, dan kunnen wij als Twentenaren dat bedrag snel bij elkaar krijgen. In combinatie met andere acties, die er ongetwijfeld gaan komen, kunnen wij op deze manier een helpende hand toesteken.” Het hulp-initiatief wordt ondersteund door RTVOost. De Twentsche Courant Tubantia en Twente Vandaag. Er is een speciaal rekeningnummer geopend: 15 68 50 001 t.n.v. Stichting Twente voor Azië. Per 1 januari jl. is Jaap Bisschop, voorheen projectmanager bij de Wegener Huis-aanHuis-bladen, in dienst getreden van de THALES FBK-games als adjunct-directeur. Bisschop volgt Peter Klijndijk op, die twee jaar onder de hoede van Fedde Zwanenburg heeft gewerkt. Hij krijgt als voornaamste taak de wedstrijdtechnische organisatie van de THALES FBK-games, die dit jaar plaatsvinden op 29 mei. Het Prins Bernhard Cultuurfonds Overijssel heeft in het tweede halfjaar van 2004 ruim 13.000 euro toegekend aan 90 projecten op het gebied van cultuur en natuurbehoud in de provincie. Het fonds geeft geld aan instellingen en organisaties bij de aankoop van bijvoorbeeld instrumenten en apparatuur of de realisering van een culturele manifestatie op het gebied van muziek, toneel of cultuur-educatie. Een greep uit de faillissementen in de periode 20 november 2004 tot en met 20 december 2004 die de Rechtbank aan de Kamer van Koophandel heeft doorgegeven. Let wel, tussen het verschijnen van deze uitgave en de uitspraak van de rechtbank kunnen er wijzigingen ontstaan. Voor de actuele situatie kan men terecht bij het handelsregister, tel. 09001234567. In Almelo: European Parcel Services B.V., Holtkamp-Post Bakkerijen B.V., AbbinkElektra B.V. met nevenvestigingen in Almelo, Enschede en Oldenzaal, Belanda B.V. In Enschede: Color Creation B.V., Pewe Enschede B.V., A3 Enschede B.V. In Oldenzaal: P.J. Huiskes Holding B.V., B.G. Huiskes en Zonen B.V., Bakkerij Huiskes B.V. (Bron: KvK.) ■

31

...GENIETEN

Nieuw bij Oad Reizen: Amerika & Canada • 276 pagina‘s dikke gids • losse vluchten naar talloze bestemmingen • auto- en camperhuur • cruises in de Caribbean • groepsrondreizen • autorondreizen • stadshotels in 8 Canadese en 14 Amerikaanse steden • 235 hotels voor zelf samen te stellen fly/drives • strandhotels in Florida en Hawaii • Walt Disney World® - Orlando •

Beste allround reisorganisatie 2003

www.oad.nl

De Oad-gids Amerika & Canada ligt klaar bij uw ANVRreisadviseur of is tegen verzendkosten aan te vragen bij Oad Reizen: 0900 – 8482 (0,20 pm) of www.oad.nl.

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl

column | juridisch gezien

De vleermuis die de weg in de weg staat Vorig jaar belemmerden broedende oeverzwaluwen de afrit van de A12 naar de A30. Deze moest tijdelijk worden afgesloten. Vleermuizen hebben woningbouwprojecten voor korte of lange stilgelegd, zoals in Winterswijk en de rugstreeppad en de zandhagedis stonden de aanleg van een randweg ten westen van Beverwijk in de weg. Wat dichter bij huis is onlangs de vraag opgeworpen of reeën en de wilde gagel (een beschermde plantensoort) de aanleg van de Nijreessingel in Almelo verhinderden. Er is in ieder geval alle aanleiding om bij nieuwbouwprojecten en overige ingrepen in de natuur en in het landschap rekening te houden met de beschermde dier-, planten- en vogelsoorten die in ons land voorkomen. Vaak wordt beweerd dat de beschermde soorten de uitvoering van nieuwbouwprojecten en de aanleg van wegen in de weg staan. Dit is niet zonder meer het geval, maar er gaat vaak wat mis omdat procedurefouten worden gemaakt. De flora- en faunaregelgeving beschermt nagenoeg alle in het wild levende en inheemse planten- en diersoorten. Wat de diersoorten in Nederland betreft, gaat het om alle voorkomende soorten zoogdieren met uitzondering van huisdieren en de zwarte rat, de bruine rat en de huismuis. Ook worden alle voorkomende soorten amfibieën en reptielen beschermd als ook alle voorkomende vissen. Alle van nature op het Europese grondgebied voorkomende soorten vogels - met uitzondering van vogels die in huis worden gehouden - zijn beschermd. De Flora- en Faunawet verbiedt de beschermde diersoorten te doden of te verwonden. Deze diersoorten mogen ook niet opzettelijk worden verontrust. Niet alleen de dieren zelf, maar ook hun nesten, holen of andere voortplantings- of verblijfplaatsen mogen niet worden beschadigd, vernield of anderszins worden verstoord.

Van belang is om bij elk project vooraf in het gebied te inventariseren welke beschermde dieren, planten en vogels voorkomen. Indien deze soorten zijn aangetroffen, is de volgende stap het onderzoeken van de wijze waarop het werk kan worden uitgevoerd zonder de verbodsbepalingen van de Flora- en Faunawet te overtreden. Deze zorgvuldigheid wordt door de rechter getoetst omdat de wet een algemene zorgplicht ten aanzien van de aanwezige beschermde soorten voorschrijft. Is de algemene zorgplicht in acht genomen en is het desondanks niet mogelijk het werk uit te voeren zonder de verbodsbepalingen te overtreden dan kan ontheffing van de verboden worden verzocht. De ontheffing kan slechts verleend worden indien geen afbreuk wordt gedaan aan een gunstige staat van instandhouding van de soort. Er zijn voldoende gespecialiseerde bureaus die dit kunnen onderzoeken.

lijk geval zal de rechter het besluit schorsen dan wel vernietigen en kan - zolang de studie naar de in het gebied voorkomende beschermde soorten niet is voltooid en/of er geen ontheffing is aangevraagd - niet tot uitvoering van het werk worden overgegaan.

Vogels Ten aanzien van vogels die tot een beschermde inheemse soort behoren, kan nimmer ontheffing worden verleend. Dit betekent echter niet dat het voorkomen van vogels in het gebied bouwprojecten definitief stillegt. Het gaat erom dat in de broedperiode geen werkzaamheden worden uitgevoerd. Daarom zullen passende maatregelen moeten worden genomen vóór het broedseizoen begint om te voorkomen dat in het gebied van de werkzaamheden vogels zullen nestelen.

Conclusie Is het onderzoek naar een bepaald soort onvoldoende dan kan geen ontheffing worden verleend. Bij de beoordeling van het verzoek om ontheffing speelt een belangrijke rol of er wel voldoende compenserende en verzachtende maatregelen zullen worden getroffen.

Kortom er zijn voldoende mogelijkheden om te voorkomen dat de vleermuis en/of andere beschermde diersoorten de aanleg van een weg in de weg staat mits tijdig de nodige onderzoeken worden verricht en indien nodig tijdig de benodigde ontheffingen worden aangevraagd. ■

Bestemmingsplan Indien voor de uitvoering van een werk een herziening van het bestemmingsplan nodig is of een vrijstelling van het geldende bestemmingsplan (bekend als de artikel 19-vrijsteling), dan dient een onderzoek de natuurwaarden en de mogelijk in het plangebied aanwezige beschermde soorten zo volledig mogelijk in kaart te brengen. Op de website van het natuurloket (www.natuurloket.nl) kan vrij snel worden achterhaald of in een bepaald gebied beschermde soorten voorkomen. Is dit het geval dan dient in ieder geval een nader gedegen onderzoek te worden verricht. Vervolgens dient beoordeeld te worden of er aanpassingen van het plan nodig zijn om te voorkomen dat de wet wordt overtreden.

Ontheffingsmogelijkheid Uit deze opgesomde verboden krijgt men de indruk dat inderdaad niets meer op het gebied van bouwen, aanleg of andere ingrepen in de bodem mogelijk is. Dit is natuurlijk niet de bedoeling, daarom heeft de wetgever om dwingende redenen van groot openbaar belang een ontheffingsmogelijkheid in de wet opgenomen.

Twentevisie 01/2005

Indien een ontheffing nodig is dan dient deze tijdig te worden aangevraagd bij de Minister van Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit om erover te waken dat de rechter oordeelt dat niet op voorhand vaststaat dat het bestemmingsplan of de vrijstelling van het bestemmingsplan uitvoerbaar is. In een derge-

Mevrouw mr. I.C. Dunhof-Lampe Jacobs Kranenburg advocaten Almelo

33

Niet de AEX-fondsen, maar kleinere fondsen zorgden voor winsten

Twentsche Kabel beste zoals Corus, BHP Billiton, Rio Tinto Repsol, deden het dan ook goed.”

Oostelijke fondsen Zoals uit het kader blijkt hebben de oostelijke fondsen (met uitzondering van Blijdenstein Willink) het beter gedaan dan de AEX. Van Es verklaart: “De AEX is meer dollargevoelig dan de oostelijke fondsen. Door de verdere daling van de dollar gingen de beleggers op zoek naar aandelen die minder dollar gevoelig waren, maar ook nog een lage koers-winstverhouding hebben en een aantrekkelijk dividendrendement.”

Twentsche Kabel (plus 68%)

De decemberwinnaar van het bekende Rabo-beleggingsspel was de heer Gerritsen (rechts) die voorzag dat de AEX op de eerste beursdag van het nieuwe jaar zou sluiten op 351 punten. Uit handen van Jan Haverkate, beleggingsadviseur van de Rabobank Enschede-Haaksbergen kreeg hij van de bank een kistje wijn. Via internet (www.twentevisie.nl) kan iedereen meedoen door de vraag te beantwoorden: hoe hoog staat de AEX op 1 februari? Meedoen kost niets.

(door Jan Medendorp) Het was een saai beursjaar. Met een beetje mazzel sloot de AEX af met een klein plusje. Voor het komend jaar verwachten de analisten weinig goeds, hoewel, ze weten het eigenlijk ook niet. Een onderzoek van Beleggingsbelangen leerde dat ongeveer de helft van de adviezen van analisten klopte. Met andere woorden, de helft klopte niet. En dus stort iedereen zich op de relatief kleinere fondsen die wel worden beoordeeld op hun prestaties zoals Stork, Ten Cate en Twentsche Kabel. Volgens topman Van der Lof is het volkomen terecht dat zijn bedrijf TKH weer zo goed beoordeeld wordt. “De beleggers weten precies dat we een omslag hebben gemaakt.” Het was overigens nog maar heel kort geleden dat TKH een waardering had van 50 euro op de beurs... “De Amsterdamse beursindex bewoog dit jaar tussen de 365, in februari en 312 punten, half augustus,” zegt Sjoerd van Es van de Rabobank Enschede-Haaksbergen. “De bewegelijkheid nam de afgelopen maanden sterk af en als we

34

dat vergelijken met de Amerikaanse beursen blijkt dat de Dow Jones ook met 2% is gestegen in 2004 en de Nasdaq met 7,5%. Maar daarbij moet je niet vergeten dat deze beurzen al in 2003 een sterk herstel hadden laten zien.” De dollar verzwakte in 2004 verder ten opzichte van de euro (een daling van ongeveer 6,5%). “Voor de Europese economieën is dit nadelig in verband met de duurdere export. Voor Amerika is het juist gunstig.” De rente (kortlopend) werd in 2004 door de FED (stelsel van Amerikaanse banken) weer langzaam verhoogd van een historisch laag niveau van 1,0% naar 2,25%, want de Amerikaanse economie groeit weer en er worden weer banen gecreëerd. In Europa bleef de rente laag op 2,0%. “Zolang de inflatie laag blijft zal dat waarschijnlijk niet snel veranderen.” 2004 is ook het jaar geworden van de sterk gestegen grondstof prijzen. De prijs van een vat Brentolie steeg van 30 naar 55 dollar. Maar ook de prijzen van staal, koper en ijzererts stegen enorm in 2004. Dit kwam vooral door de grote vraag vanuit China. “De koersen van de bedrijven die in deze sectoren zitten,

“Na de sterke stijging in 2003 (+ 86%) heeft TKH ook in 2004 een zeer mooie performance laten zien. Na de kostenreducties in 2003 liet TKH in 2004 zien dat het zaak goed voor elkaar heeft. Over 2004 wordt een 50% hogere winst verwacht ten opzichte van 2003. Het advies is ook nog steeds ‘kopen’.”

Stork (plus 61%) “Ook Stork heeft het afgelopen jaar optimaal geprofiteerd van de reorganisaties die in 2002 zijn doorgevoerd. In 2004 lieten de meeste onderdelen van Stork een zeer goede ontwikkeling zien en in de loop van het jaar werden er ook steeds mooie overnames en diverse nieuwe opdrachten gemeld. Ook hier is het advies nog steeds ‘kopen’.”

Centric KSI (plus 55%) “Ook na de koersverdubbeling in 2003 heeft de koers van Centric KSI dit jaar een goed resultaat laten zien. De heer Sanderink heeft het belang in Centric KSI in de loop van 2004 uitgebreid van 60 naar 80%. In een besloten bijeenkomst van Rabobank Enschede-Haaksbergen heeft hij aangegeven dat hij het bedrijf niet van de beurs wil halen in verband met te hoge kosten en ook niet failliet wil laten gaan, wat zijn eer te na is. Ook heeft bij Centric KSI een aantal reorganisaties plaatsgevonden; de tweede helft van 2004 zal met een positief resultaat worden afgesloten. Omdat nog maar 20% van de aandelen vrij verhandelbaar is, volgt geen effectenbank dit bedrijf en worden er dus ook geen koop- of verkoopadviezen gegeven. Centric KSI detacheert IT-personeel, die vraag neemt weer toe. Speculatief kan dit een spannend aandeel zijn voor 2005.”

Twentevisie 01/2005

analyse | beurs

oostelijke fonds Koninklijke Ten Cate (plus 50%)

Wegener (plus 37%)

Grolsch (plus 2,4%)

“Ten Cate draait goed, vooral met de ontwikkeling van kunstgras en de antiballistiek. Eind 2003 gaf bestuursvoorzitter De Vries aan dat hij het aandeel sterk ondergewaardeerd vond en dat hij een koers van ongeveer 55 euro reëler zou zijn. Hij heeft in 2004 helemaal gelijk gekregen. Door deze sterke koersstijging heeft het aandeel inmiddels een ‘houden’ advies gekregen. Door de overname van Soutern Mills is Ten Cate natuurlijk dollargevoeliger geworden en de al eerder genoemde sterke stijging van grondstofprijzen werkte de tweede helft van 2004 ook nadelig uit voor Ten Cate.”

“Wegener heeft de stijgende lijn van de tweede helft 2003 goed door weten te trekken Het verbeterde resultaat in 2004 was vooral te danken aan verdere kostenreducties, de omzet daalde autonoom namelijk met 2,2%. Verder gaf Wegener begin december aan dat ze praten met uitgeverij PCM (het AD) om de dagbladen in Zuid-Holland en Utrecht samen te voegen om op die manier te proberen het dalende aantal abonnees een halt toe te roepen. De belegger is enthousiast over dit voornemen. Mijn advies voor dit aandeel is ‘houden’ vooral door de teruglopende personeelsadvertenties en de steeds grotere concurrentie van internet.”

“Eén van de minst presterende oostelijke fondsen is Grolsch. Door de financieringslasten van de nieuwe fabriek en de tegenvallende marktontwikkeling laat Grolsch in 2004 een netto winstdaling van 30% zien. In april werd de heer Pasman de nieuwe bestuursvoorzitter. In Nederland heeft Grolsch zijn marktaandeel iets kunnen vergroten. Beleggingstechnisch staat het aandeel op verkopen, want Grolsch is in de internationale biermarkt te klein voor het tafellaken en te groot voor het servet. Mijns inziens is de fabriek klaar voor een overname wat wellicht een leuke premie kan opleveren.” ■

Nedap (plus 44%) “Nedap wordt gezien als een zeer goed geleid, financieel sterk bedrijf met een hoge ‘pay-out’. Waar in 2003 veel omzet werd behaald met de levering van stemmachines aan Ierland, werd dit in 2004 gecompenseerd door grote opdrachten voor beveiligingssystemen aan alle Europese filialen van de ABN Amro-bank en aan de winkels van AS Watson (zoals Kruidvat), het Duitse Kaufhof en het Belgische Delhaize. Voor 2005 verwacht ik een omzetacceleratie en de verwachte winst per aandeel voor 2005 en 2006 zijn dan ook verhoogd. Mijn advies is ‘kopen dit aandeel’.”

AEX

januari

december

1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003

48,37 85,87 90,40 119,53 106,75 79,94 120,88 127,39 106,12 133,76 132,48 199,08 185,19 228,42 306,61 434,10 532,09 612,38 639,98 500,92 294,94

73,22 85,75 121,50 114,69 77,87 117,68 136,59 104,01 125,72 129,71 187,99 188,08 220,24 294,16 414,61 538,36 671,41 637,60 506,78 322,73 337,65

Twentevisie 01/2005

35

Zadelhoff Zakelijk Te koop Lasondersingel 94-96, Enschede

Te huur Kuipersdijk 66, Enschede Sterk in prijs verlaagd

Karakteristiek kantoorobject, bestaande uit 2 geschakelde kantoorpanden gelegen aan de Lasondersingel te Enschede. Het object is zeer gunstig gelegen op een zichtlocatie aan de Lasondersingel, een van de drukste doorgaande wegen van Enschede. De kantoorvilla’s kunnen ook separaat worden verkocht.

In het centrum van Enschede staat het appartementencomplex “Quatre Mains” met ondergelegen winkelruimte. Het prestigieuze appartementencomplex, gelegen op de hoek Beltstraat/Kuipersdijk/Celebesstraat, is nu al een begrip in Enschede. De winkels vormen een logische aansluiting op de reeds bestaande winkels.

Vloeroppervlak : Lasondersingel 94: begane grond ca. 116 m2, eerste etage ca. 90 m2 en tweede etage ca. 35 m2 : Lasondersingel 96: kelder ca. 85 m2, begane grond ca. 324 m2, eerste etage ca. 140 m2, tweede etage ca. 55 m2 : tussenstuk: begane grond ca. 35 m2 totale oppervlak ca. 880 m2 Koopprijs : € 1.300.000,- k.k., te vermeerderen met BTW Parkeren : 10 parkeerplaatsen op eigen terrein Aanvaarding : in overleg

Vloeroppervlak : ca. 324 m2 winkelruimte Opleveringsniveau : oplevering in casco toestand, voorzien van standaard winkelpui met toegangsdeur, toilet en pantry. Aangesloten op het riool. Gas, water en elektra aansluiting tot de meterkast Parkeren : er is voldoende parkeergelegenheid langs de openbare weg Aanvaarding : in overleg Huurprijs : € 100,- per m2

Te huur/te koop

Twentepoort West 43, Almelo

Meer informatie

: DTZ Zadelhoff Winkels Oost, 026 - 4 452 445

Te huur/te koop

Wesseler-Nering 5, Enschede

In huurprijs verlaagd

Op het bedrijventerrein Twentepoort te Almelo staat dit moderne en functionele bedrijfspand. Het pand is eind 1998 gebouwd en bestaat uit een ruime bedrijfshal, verschillende kantoren, magazijn en vergaderruimten. Het pand beschikt over een hoog opleveringsniveau, te weten o.a. monolite betonvloer, elektrische bedienbare overheaddeur, krachtstroom, vrije hoogte van circa 5,5 meter, was-/toiletruimte en daglichttoetreding. Door de ligging in de directe nabijheid van de op- en afritten tot de rijksweg A35 is het object uitstekend bereikbaar. Vloeroppervlak : in totaal ca. 910 m2 onder te verdelen in ca. 545 m2 bedrijfsruimte en ca. 365 m2 kantoorruimte Huurprijs : € 52.500,- per jaar, te vermeerderen met BTW Koopsom : € 595.000,- k.k., te vermeerderen met BTW Parkeren : voldoende parkeerplaatsen op eigen terrein Aanvaarding : in overleg

Het betreft een selectie uit ons magazine Zadelhoff Zakelijk. Voor meer informatie kunt u uiteraard contact met ons opnemen.

In het populaire winkelcentrum Enschede Zuid, waar ca. 55 speciaalzaken gevestigd zijn, komt een courante winkelruimte voor de verhuur beschikbaar. In de omgeving zijn de volgende bedrijven gehuisvest: Blokker, Etos, Zeeman, Slijterij Berendsen, Slagerij Koopmans, Banketbakkerij Oonk, Bart Smit, Tiptoo, Trekpleister, Vishandel Maatje, Ineke Haarverzorging en Chinees De Mandarijn. : ca. 128 m2 winkelruimte. Eventueel uitbreiding met ca. 35 m2 mogelijk Frontbreedte : ca. 4,80 meter Opleveringsniveau : casco, voorzien van gas-, water- en elektra-aansluitingen Aanvaarding : in overleg, kan echter snel Huurprijs : € 57.500,- per jaar, excl. BTW Koopsom : € 775.000,- k.k., excl. BTW Vloeroppervlak

Meer informatie

: DTZ Zadelhoff Winkels Oost, 026 - 4 452 445

053 4 300 900

Musea in nieuwe Rozendaalcomplex moeten marktgericht denken

vastgoed | rozendaalcomplex

‘Museaal attractiepark’

Thea Kroese en Wim van Lammeren voor het huidige Rozendaalcomplex.

(door Jan Medendorp) Het Natuurmuseum Enschede, het Museum Jannink en het Van Deinse Instituut betrekken in maart 2007 (met de kunstuitleen, de expositieruimte van het Centrum voor Beeldende Kunst van Concordia, de volkssterrenwacht Coenraad ter Kuile en een aantal kunstenaarsateliers) het Rozendaalcomplex, de oude textielfabriek in Roombeek, wat onder het kopje industrieel erfgoed valt. Voor de inrichting is 4,8 miljoen uitgetrokken. Driekwart neemt de gemeente Enschede voor zijn rekening (wat zal voortvloeien uit de verkoop van de huidige panden) en ruim één miljoen moeten de organisaties zelf ophoesten. Het Natuurmuseum en het Jannink vallen al onder één bestuur. In de komende tijd wordt bekeken of het Van Deinse Instituut daar bij kan aansluiten. In dat kader is het prettig dat directeur Thea Kroese van het Van Deinse en interim-directeur Wim van Lammeren van het Natuurmuseum en het Jannink allebei per

Twentevisie 01/2005

1 oktober van dit jaar afzwaaien, er komt één nieuwe directeur. “We zetten alles op alles om het cultuurcluster in het Rozendaalcomplex, dat onder leiding van de Amsterdamse architect Mastenbroek wordt verbouwd, tot een succes te maken.” Het wordt mooi en ruim, maar er zal onvoldoende ruimte zijn voor alle spullen. “We moeten wel de collecties goed tegen het licht houden.”

omschrijven als een museaal attractiepark zal deze maand een publiekswedstrijd worden uitgeschreven via De Twentsche Courant Tubantia. Twente is een van de toeristische kernregio’s van Nederland, wat ook in het nieuwe museum tot uiting zal moeten komen. “In samenwerking met VVV’s en het Twents bureau voor toerisme kunnen we routes in Twente opzetten. We moeten voorkomen dat we niet in Enschede blijven plakken.”

Attractiepark Het Jannink en het Natuurmuseum trekken nu jaarlijks zo’n 40.000 bezoekers. Dat moeten er in de nieuwe opzet met Van Deinse (dat geen eigen expositieruimte heeft) 60.000 worden. “Daarvoor worden spraakmakende tentoonstellingen

‘Het idee van het Noaber-bier van Grolsch komt bij ons vandaan’ ingericht. Er zal continue aandacht worden besteed aan nieuwe technologieën uit Twente.” Voor de nieuwe naam van het museum dat ze

Bedrijfsleven Het cultuurcluster zal zich ook nadrukkelijk richten op het bedrijfsleven. “Voor bedrijven kunnen we veel betekenen. We kunnen sprekers voor symposia leveren, arrangementen in Twente regelen, zakenrelaties ontvangen - daarvoor krijgen we faciliteiten - maar ook meedenken over producten. Het idee van het Noaber-bier van Grolsch komt bij ons vandaan.” We gaan met de merknaam en het product Twente de boer op. Maar zonder het stoffige imago dat we hebben,” zegt Kroese realistisch. ■

37

ACTUEEL AANBOD BEDRIJFS ONROEREND GOED IN TWENTE

TE KOOP

■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

TE KOOP

■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

ALMELO - Bedrijvenpark Twente 80 bedrijfsruimte met kantoren totale oppervlakte 2566 m2 voldoende parkeergelegenheid circa 5 km van A35 en A1 aanvaarding in overleg vraagprijs € 850.000,- k.k. huurprijs € 90.000,- per jaar Kamphuis Makelaars, Almelo (0546) 86 91 11

TE KOOP/TE HUUR

■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

TE HUUR ENSCHEDE - Mooienhof ong. geheel vernieuwd kantoorruimte aan oostzijde nieuwe stadshart units vanaf 170 m2 casco oplevering nabij gelegen parkeergarage aanvaarding per direct huur v.a. € 27.000,- per jaar Snelder Zijlstra de Groot bedrijfsmakelaars, Enschede (053) 485 22 44

■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

ALMELO - Bornerbroeksestraat 222 winkel geschikt voor diverse branches grondopp. 319 m2, tot. opp. 743 m2 vrij parkeren aan invalsweg gelegen aanvaarding in overleg vraagprijs € 320.000,- k.k. Kamphuis Makelaars, Almelo (0546) 86 91 11

TE KOOP

■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

RIJSSEN - Boomkamp 2 representatieve kantoorvilla voldoende parkeerplaatsen hartje centrum statige uitstraling oppervlakte bedraagt 275 m2 BVO. vraagprijs: € 350.000,- k.k. huurprijs: € 30.000,- per jaar Thoma makelaars, Rijssen (0548) 54 00 45

TE HUUR/TE KOOP

■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

ALMELO - Twentelaan 24 fraai en representatief kantoor ca. 350 m2 vloeroppervlakte gelegen op uitstekende locatie gunstige ligging nabij de A1 goede bereikbaarheid aanvaarding in overleg huurprijs € 40.000,- per jaar Plaggemars Makelaars O.G., Almelo (0546) 53 95 95

TE HUUR

■ ■ ■ ■ ■ ■

RIJSSEN - Nijverdalseweg 143- bedrijvenpark ruimtes beschikbaar vanaf 50 m2 representatief kantorengebouw bedrijfsverzamelgebouw afwerkingniveau hoog incl.wand- en plafondafwerking, installaties, sanitair en verlichting ■ huurprijs: op aanvraag ■ Thoma makelaars, Rijssen (0548) 54 00 45

TE HUUR

■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

HAAKSBERGEN - de Braak 115-117 Bedrijfsobject met 2 woonunits Parkeren op eigen terrein. Bedrijfsruimte: ± 500 m2 Kantoor: ± 160 m2 (2 lagen) Ligging: centrum Haaksbergen. Aanvaarding: in overleg. Vraagprijs: € 495.000,00 k.k. Burbach Makelaars, Haaksbergen (053) 572 48 00

TE KOOP

■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

ALMELO - Sluiskade Zuidzijde 147

■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

BORNE - Nieuwe Kerkstraat 14 hoekwinkelpand, drukke straat frontbreedte ca. 12 meter! parkeren openbaar terrein vloeropp. 110 m2, magazijn 30 m2 gunstige ligging nabij A1/A35 goede bereikbaarheid aanvaarding per direct De Makelaar, Haarhuis & Leerink, Borne (074) 267 23 00

■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

vrijstaand kantoor/showroom kantoorruimte parkeren openbaar terrein vloeropp. 300 m2 in 3 verdiep. aanvaarding op korte termijn vraagprijs € 178.000,- k.k. hartje centrum De Makelaar, Haarhuis & Leerink, Borne (074) 267 23 00

ENSCHEDE - Hendrik ter Kuilestraat 135-137

TE HUUR hoogwaardig bedrijfscomplex uitstekende zichtlocatie goed bereikbaar vanaf A35 parkeren op eigen terrein 4.440 m2 bedrijf 450 m2 kantoor deelverhuur is mogelijk prijzen n.o.t.k. Snelder Zijlstra de Groot bedrijfsmakelaars, Enschede (053) 485 22 44

ENSCHEDE - Euregioweg ong. TE KOOP 14 bedrijfsunits grootte van 96 m2 tot 126 m2 goed bereikbaar bij entree Bedrijvenpark vanaf € 84.000,- von + BTW Post Jr. Bedrijfsmakelaars, Enschede (053) 434 00 38 ■ Snelder Zijlstra de Groot bedrijfsmakelaars, Enschede (053) 485 22 44

HENGELO - Aquamarijnstraat 55 - achter MAKRO bedrijfsruimte en kantoorruimte 3490 m2 vloeroppervlakte kan onderverdeeld in 4 units Unieke locatie aan A35 Ruime parkeergelegenheden Prijzen n.o.t.k. Informatie Zadelhoff Mees van den Brink, Haaksbergen (053) 572 87 85

TE HUUR/TE KOOP

actueel | vastgoed

Vastgoed transacties Almelo ◆ De gemeente Almelo huurt voor tien jaar circa 2.500 m2 kantoorruimte in de Javatoren tegen een aanvangshuur van € 140,- per m2 per jaar. Per 1 juni 2006 zullen 150 ambtenaren van de Gemeente verhuizen naar de Javatoren. Door vijf verdiepingen te huren maakt de gemeente Almelo de bouw van een veertien etages hoog kantoorgebouw bij het Gerechtsgebouw en de Belastingdienst met een totaaloppervlak circa 6.700 m2 mogelijk. Reeds eerder vestigde de Belastingdienst zich op dit terrein in een gebouw van circa 10.000 m2. DTZ Zadelhoff bracht, evenals de eerdere transactie met de Belastingdienst, ook deze transactie met de Gemeente Almelo tot stand namens ontwikkelaar Dura Vermeer. ◆ Snelder Zijlstra de Groot bedrijfsmakelaars v.o.f. heeft namens de verhuurder, een institutionele belegger, 350 m2 kantoorruimte met 8 parkeerplaatsen verhuurd aan de Twentepoort West 11b. De huurder is Kleine Staarman v.o.f., specialist in product-hergebruik van automaterialen, die een huurprijs betaalt van € 21.000,- per jaar. ◆ Polman Bedrijfsmakelaars heeft namens de eigenaar aan de Twentepoort 14-A 1200 m2 kantoorruimte verhuurd aan Mega NPB. Enschede ◆ DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens Cocon Vastgoed ca 105 m2 kantoorruimte, gelegen in het AOC Twente aan de Wethouder Beversstraat 185, verhuurd aan de Gemeente Enschede, Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling. De huurprijs bedraagt € 125,- per m2 per jaar. ◆ DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens een particuliere belegger een bedrijfspand aan de

Euregioweg 330A van circa 1185 m2 verhuurd aan Neschen Viniwyn BV. De huurprijs bedraagt € 60.000,- per jaar. ◆ Namens een particuliere belegger heeft DTZ Zadelhoff een bedrijfspand aan de Euregioweg 330B van circa 1185 m2 verhuurd aan Thole parkeersystemen BV. De huurprijs bedraagt € 58.000,- per jaar. Goor ◆ Polman Bedrijfsmakelaars heeft namens de verhuurder aan de Hofte 15-25 839 m2 winkelruimte verhuurd voor een periode van 10 jaar aan Action Non Food B.V. De verhuurder is Bouwhuis Vastgoed B.V. te Apeldoorn. ◆ Aan de Hofte 15-27 zijn 839 m2 winkelruimte en 252 m2 kantoorruimte verkocht aan Bouwhuis Vastgoed B.V. door Plegt Vos Vastgoedontwikkeling. Polman Bedrijfsmakelaars trad op namens de koper. De verkoopprijs bedraagt € 1.350.000,-. Hengelo ◆ Snelder Zijlstra de Groot bedrijfsmakelaars v.o.f. heeft aan de Hassinkweg 3 namens de zittende huurder 500 m2 bedrijfsruimte + 100 m2 kantoorruimte verhuurd. De nieuwe huurder is DSC, die een huurprijs betaalt van € 29.237,- per jaar. ◆ Polman Bedrijfsmakelaars heeft namens de eigenaar aan het Twekkelerplein 27 480 m2 winkelruimte en opslagruimte verhuurd aan Kings Faillisements Partijen. ◆ Een zorginstelling heeft ten behoeve van eigen gebruik de kantoorvilla, met een oppervlakte van circa 365 m2, gelegen aan de Lintelerweg 35 gekocht. De koopsom heeft zich volgens waarnemers in de markt begeven omstreeks de € 575.000,-. DTZ Zadelhoff v.o.f. bracht de transactie tot stand namens de verkoper.

De Javatoren in Almelo is voor een periode van 10 jaar verhuurd aan de Gemeente Almelo.

Twentevisie 01/2005

Nijverdal ◆ Snelder Zijlstra de Groot bedrijfsmakelaars v.o.f. heeft namens de verhuurder, een particuliere belegger, twee units verhuurd aan de Nijverheidstraat 70. De units zijn 200 m2 groot; de huurprijs per unit bedraagt € 41,- per m2 per jaar. Unit D is verkocht aan een particulier, unit E aan een groothandel in laminaat. ◆ Levite Makelaars verkocht namens haar opdrachtgever Meba Verdi Vastgoed BV uit Eindhoven een woon-winkelpand aan het Keizerserf in het centrum. De koper, een particuliere belegger, zal het pand, mede door bemiddeling van Levite Makelaars, verhuren aan een plaatselijke ondernemer, die hier een kinderkledingzaak zal vestigen. Oldenzaal ◆ Met ingang van 1 oktober huurt E&E Transport Koeriers 5090 m2 bedrijfsruimte en 275 m2 kantoorruimte aan de Hanzepoort 31. Polman Bedrijfsmakelaars trad op namens de eigenaar, een particulier belegger. ◆ Polman Bedrijfsmakelaars trad op namens de eigenaar, een particulier belegger, bij de verhuur van 2.650 m2 bedrijfsruimte en 150 m2 kantoorruimte aan de Hanzepoort 11 aan Powerpacker Europe B.V. ◆ Names de eigenaar heeft Polman Bedrijfsmakelaars aan de Zuphenstraat 67 300 m2 kantoorruimte verhuurd aan JCC Software B.V. ◆ Food & Moor huurt sinds 1 oktober 2004 200 m2 kantoorruimte aan de Willem Vleertmanstraat 27. Polman Bedrijfsmakelaars trad op namens de eigenaar. Wierden ◆ Aan de Nijverdalsestraat 59 is 75 m2 winkelruimte verhuurd aan winkelier in cadeauartikelen. Polman Bedrijfsmakelaars trad op namens de eigenaar, een particulier belegger.

De Hassinkweg 3 in Hengelo is gehuurd door DSC.

39

EXACT(E) HULP NODIG?

Thijstraat 11 7596 KH ROSSUM Tel. 0541-625410 Fax 0541-661732 Internet: http://www.mhr-twente.nl Email: [email protected]

dé specialist ...in zorgeloze

hallenbouw!

Bel Judith Timmerhuis voor een constructief gesprek: 053-435 88 14

www.systabo.nl

Penske Logistics - Coevorden

G

E

W

O

O

N

N

A

A

R

H

O

F

L

E

V

E

R

A

N

C

I

E

R

CAREL LURVINK Professionele artikelen voor

Schoonmaak Schilder Veiligheid

Marssteden 40, 7547 TC Enschede NL Postbus 450, 7500 AL Enschede NL

Telefoon: 053 - 434 43 43 Fax: 053 - 433 71 05

E-mail: [email protected]

Vredestein Banden - Enschede

een

onderneming

Sneeuwkettingen vergeten? Dat wordt dus Kraaijvanger. Of je nu een particuliere autobezitter bent of een zakelijke wagenparkbeheerder, een gevalletje van blikschade heb je zo te pakken. En dan is het prettig dat je kunt rekenen op Schadenet Kraaijvanger. Wij hebben namelijk alles in huis om elke schade optimaal te herstellen. U kunt het hele traject van demontage, plaatwerk, modelleren, spuiten en montage met een gerust hart aan ons overlaten. Bovendien ziet u bij ons geen ‘vette handen’, tenzij u daar zelf behoefte aan hebt. Als opdrachtgever kunt u rekenen op een moderne, cleane front-office benadering. Dat is wel zo prettig. Want zeg nu zelf, het gaat u meestal niet zozeer om wat wij doen als wel om het resultaat van ons werk. En dat mag er zijn: als nieuw zo goed!

Internet: www.carellurvink.nl

Schadenet Kraaijvanger • Metaalstraat 5 • 7483 PD Haaksbergen T (053) 572 20 71 • F (053) 574 00 51 E [email protected] • I www.kraaijvanger.com

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl

column | vastgoed

Analyse loont! Er is in Nederland tot op heden nog weinig onderzoek gedaan naar het beleggingsgedrag en de achtergronden van de Nederlandse particuliere vastgoedbelegger. Eén van de redenen daarvoor zou kunnen zijn dat de groep vastgoedbeleggers grote diversiteit vertoont en onderzoekers moeilijk tot een afbakening van hun onderzoeksobject kunnen komen. De grote groep vastgoedbeleggers omvat immers zowel particulieren die één of twee kleinschalige pandjes bezitten als grote, professioneel opererende, private vastgoedondernemers met een (zeer) forse vastgoedportefeuille; en dan nog alle mogelijke varianten daartussen. Dit is voor ons een reden geweest om samen met de Universiteit Nyenrode een onderzoek te doen naar de gewoontes, gedragingen en beslissingsmotieven van de Nederlandse particuliere belegger. Uit het onderzoek is gebleken dat de groep particuliere beleggers die aan dit onderzoek heeft meegewerkt zeer pluriform is. De omvang en de samenstelling van hun portefeuilles variëren niet alleen sterk, maar ook de gehanteerde strategieën zijn zeer divers. Wel blijken de meeste particuliere beleggers een groot vertrouwen te stellen in collega-beleggers en wordt het relatienetwerk als een belangrijke informatiebron gezien. Een hooggespannen verwachting ten aanzien van het te behalen rendement is voor het merendeel de belangrijkste drijfveer geweest om in vastgoed te beleggen. Ook nu nog is dit de belangrijkste reden om geld in vastgoed aan te houden.

Belangrijke onderzoeksconclusies Opvallend is hoezeer de ondervraagden gericht zijn op vastgoedinvesteringen. Gemiddeld hebben zij 80% van het totale belegde vermogen in vastgoed geïnvesteerd. Opmerkelijk is verder dat de beleggers meer belang hechten aan specifieke kenmerken van objecten dan op die van het segment (woning-, winkel-, kantoor- of bedrijfsruimte) waartoe een object behoort. Verder ligt de focus sterk op het kleinere tot middelgrote vastgoed, gelegen op redelijke afstand van de eigen woonplaats. Het vastgoed van de respondenten is over het algemeen solide gefinancierd. Het aandeel eigen vermogen is toereikend om eventuele tegenvallers, bijvoorbeeld het faillissement van een huurder, te kunnen opvangen. Dit valt te concluderen uit het aandeel eigen vermo-

Twentevisie 01/2005

gen dat voor kantoor-, bedrijfs-, en winkelruimte gemiddeld rond de 44% en voor woningen om en nabij de 33% van het totaal geïnvesteerd vermogen ligt. De beleggers zijn geneigd objecten dicht bij hun woonplaats te zoeken. Dit wordt duidelijk aan de hand van een analyse van de portefeuilles naar afstand van het beleggingsobject tot de woonplaats. Aangezien het risicoprofiel voor woningen en winkels als gunstiger wordt verondersteld dan voor kantoor- en bedrijfsruimte, is men voor deze segmenten eerder geneigd verder van de woonplaats te beleggen. Uit onderzoek is verder gebleken dat de ondervraagden een relatief hoog rendement hebben behaald (gemiddeld 16%), gedurende de periode waarin zij de portefeuille in bezit hebben. Vermeldenswaardig is tevens dat de groep positief gestemd is over de prestaties van de eigen portefeuille in vergelijking met die van vergelijkbare objecten, de algemene markt en andersoortige beleggingen. Voor alle segmenten denkt een groot deel het in vergelijking beter te doen dan de markt.

Aanbevelingen Naar aanleiding van het onderzoek kan een aantal aanbevelingen worden geformuleerd met betrekking tot het verbeteren van rendement. Analyse loont! Beleggers die zich richten op analyse en onderzoek behalen duidelijk meer rendement dan zij die onderzoek en analyse achterwege laten. Daarnaast is gebleken dat beleggers die zich bij aankoop beperken tot financiële berekeningen als BAR en kapitalisatiefactor duidelijk minder rendement behalen dan zij die uitgebreide calculaties maken in de vorm van bijvoorbeeld de Discounted Cash Flow (DCF), IRR (Internal Rate of Return) of de gecorrigeerde vervangingswaarde. Of men wel of niet regelmatig tussentijdse rendementen berekent, heeft overigens geen effect op het rendement. Het accepteren van een negatieve netto kasstroom bij aankoop van bedrijfsruimte is onverstandig omdat dit vaker leidt tot een negatief rendement op bedrijfspanden. Ook het beleggen buiten een straal van 40 km van de woonplaats wordt afgeraden, omdat deze beleggers duidelijk lagere rendementen blijken te behalen. Als de respondenten wordt gevraagd naar trends zien zij als positieve ontwikkeling op de woningmarkt de aanhoudende krapte en het feit

dat deze markt als stabiel wordt ervaren. Keerzijde vormen de hoge prijzen en de stagnering van doorstroming naar duurdere segmenten. Op de winkelmarkt beoordeelt men de aanhoudende vraag naar A1-locaties als positief, te meer omdat dit de waarde van de panden direct beïnvloedt. Negatief kijkt men naar het grote aantal winkelontwikkelingen die nog gepland zijn en de hiermee gepaard gaande dreiging van overaanbod. Ook de huurprijzen worden als te hoog ervaren. Bijna de helft van de ondervraagde beleggers vindt het omvangrijke aanbod en de hiermee gepaard gaande hoge leegstand op de kantorenmarkt zorgelijk. Over de positieve ontwikkelingen op de kantorenmarkt zijn de beleggers verdeeld. De ogenschijnlijk licht aantrekkende economie en het feit dat er momenteel weinig ‘op risico’ wordt gebouwd, worden als positief genoemd evenals de toenemende vraag naar functieverandering van kantoren. Ook voor de bedrijfsruimtemarkt worden aanzienlijk meer negatieve dan positieve ontwikkelingen genoemd. Men maakt zich onder andere zorgen over het omvangrijke aanbod en de dreigende leegstand. De veroudering van de voorraad en de slechts in beperkte mate ondernomen renovaties ervan merken zij eveneens aan als negatief. Daarnaast worden het economisch klimaat en het vertrek van bedrijven uit Nederland als zorgelijk ervaren. Positief vinden beleggers het dat er in bepaalde segmenten nog een gebrek aan aanbod is en dat er slechts in beperkte mate nieuwbouw wordt ontwikkeld. Bovendien bespeuren zij een toenemende vraag naar bedrijfsruimte in het kleinschalige segment. Een aantal beleggers is van mening dat kwalitatief goede bedrijfsruimte met een stabiele huurder aantrekkelijk zal blijven. Mocht u interesse hebben in het gehele onderzoek, dan kunt u dit via ons kantoor bestellen. ■

Edwin H. Mulder MRICS RT Directeur/partner DTZ Zadelhoff

41

De hapjes en drankjes werden aangeboden door Twentse Catering Groep en Twentevisie

Memphis over incasseren, reorganiseren en investeren

De gasten van Memphis waren (foto’s boven, v.l.n.r.) Norbert Tijhuis, Alexander van der Lof en Henry Holterman. Ook Ton en Victor, de ‘ambassadeurs’ van Twentevisie Event waren aanwezig om duidelijk te maken waarom iedereen op 21 maart aanwezig moet zijn.

42

impressie | memphis

Twentsche Kabel bestaat dit jaar 75 jaar. Het bedrijf is net op tijd omgeturnd van een kabelbedrijf tot een totaaloplossend IT-concern, vertelde CEO-Van der Lof. Verder een verhaal over de bovenkant van de maatschappij - met Henry Holterman (voormalig Reggeborgh, nu Orbys) die in onvervangbare waarden (kunst, panden) investeert - tot de onderkant van de maatschappij met gerechtsdeurwaarder Norbert Tijhuis.

Weer veel mensen in het Arke Stadion, onder wie Wim Gaalman (links boven) die iets vertelde over de Stichting Twente voor Azië.

De volgende opnamen vinden plaats op 1 februari, 1 maart, 21 maart, 3 mei en 31 mei tussen 17.00 en 18.00 uur in de TOS-lounge van het Arke Stadion. Alleen maart wijkt af: Memphis wordt dan opgenomen tijdens het Twentevisie Event. Als u wilt worden geïnformeerd welke gasten aanschuiven en uitgenodigd wilt worden, kunt u zich voor de e-mailservice opgeven via www.twentevisie.nl.

Maarten Bodt en Astrid Berens (boven) luisterden aandachtig naar Henry Holterman, die grote plannen heeft met Art Twente.

Nou, reken maar van yes.

”Leuker kunnen we het niet maken.”

Als fiscalist weten we alles, maar dan ook echt alles van de ingewikkelde en over en weer vliegende belastingwetgeving. En dat levert geheid hele leuke resultaten op.

43 M.H.Tromplaan 8, Enschede. Telefoon 053-4316161. www.bakxrombouts.nl

AUTOBEDRIJF LESSCHER Zilverstraat 5 7554 NK HENGELO (OV.) Tel.: 074-242 41 58

Textielstraat 4 7575 CA OLDENZAAL Tel.: 0541-51 51 28

Bornsestraat 34 7597 NE SAASVELD Tel.: 074-349 46 66

www.autolesscher.nl

ONDERHOUD KOST U TIJDELIJKBIJNA NIKS.

NU MET ONDERHOUDSCONTRACT VANAF 1 CENT P/KM! Let u op de kleintjes, dan profiteert u bij elke nieuwe Nissan bedrijfswagen van een uiterst voordelig Onderhouds Contract*. U betaalt bij een Kubistar of Primastar slechts € 0,01 p/km (max. 36 mnd. of 100.000 km). Kiest u bovendien voor onze lage rente van 4,9 %** bij Financial Lease, dan kan uw voordeel oplopen tot € 3.750! Dus snel naar de Nissan dealer, de actie duurt tot 30 november a.s.

NISSAN BEDRIJFSWAGENS

SHIFT_expectations

VRAAG IN DE SHOWROOM NAAR DE VOORWAARDEN. *REPARATIE, ONDERHOUD EN BANDEN CONTRACT. **EFFECTIEVE RENTE OP JAARBASIS. SERVICE CONTRACT EN KREDIET WORDEN VERSTREKT DOOR NISSAN FINANCIAL SERVICES.

TEMPUR®. Een bekroond NASA-product.

Neem de proef op de som.

Ontwikkeld voor de ruimte en ideaal voor de

Ervaar nu de kwaliteit van dit Drukverlagende

aarde. Zelden kwam uw lichaam beter tot rust,

Slaapsysteem en van het ontspannen gevoel

omdat uw lichaamsgewicht en temperatuur de

van gewichtloosheid.

vorm van het matras bepalen. Het TEMPUR matras en kussen geven uw nachtrust daardoor alle ruimte en pijn geen kans.

Lasonderstraat 40, Enschede.Tel. (053) 435 85 55. www.sonex.nl

IKT Visie op…

Industriebeleid Europa, Nederland en Twente lijken eindelijk wakker te zijn geschud uit de vergenoegzame droom dat alles vanzelf wel goed zou komen. Dat economische groei ook zonder industriële ontwikkeling mogelijk zou zijn. Het Innovatieplatform was een eerste stap, maar die is door de grote afstand tot de praktijk nog niet uit de verf gekomen. Het doorkabbelen werd onderbroken door een - wat magere - industriebrief van het ministerie van EZ. Er leek écht wat te gaan gebeuren met het regionaal debat over gewenste industriële ontwikkeling: regionaal geënt én gefocust rond marktgerichte speerpunten. Wij kennen ze: food, health en technology. Maar alleen daarmee krijg je de economie nog niet in een hogere versnelling. De groei moet vooralsnog blijven komen uit de meer traditionele bedrijven, die door het binnenha-

Europees industriebeleid van start 54

len van nieuwe kennis nieuwe producten op nieuwe markten moeten gaan afzetten. Om te excelleren, zullen we als regio onze nek moeten uitsteken. Volgens de Lissabon-agenda zal Europa wereldwijd

Octrooien en octrooibeleid 56

de leidende positie moeten herwinnen. 2010 bleek onhaalbaar, maar na het alarmerende rapport van

Randstad zoekt nieuwe markten 58 Student Union, ingang naar UT 60

oud-premier Wim Kok werd onder Nederlands voorzitterschap in Twente een nieuwe start gemaakt met als nieuw jaartal 2020. Europa is eindelijk begonnen met een gemeenschappelijk industriebeleid en erkent daarmee dat de industrie de drager is van de economische groei. Nu de regio nog: met een doelgerichte aanpak van-

Theatergroep Barst verrast IKT 61 Scope en IKT-nieuws 63

uit één visie gedragen door bedrijfsleven en onderwijsinstellingen en gefaciliteerd door de overheid. Als we dat nu eens in 2005 voor elkaar krijgen! Geert de Raad

Twente Agenda 64

Voorzitter IKT

Stichting Industriële Kring Twente - Postbus 5501, 7500 GM Enschede - Tel. 053 - 48 49 980 - Fax 053 - 48 49 985

www.ikt.nl

| Twentevisie | Jaargang 17 | Nummer 1 | Januari 2005 |

ManuFuture 2004

Richting aan Europees 54

Martine Clement (r) wil de Europese maakindustrie versterken.

De Europese Unie maakt (eindelijk) werk van het eigen industriebeleid. Na de noodkreet van oudpremier Wim Kok, die onderzocht hoe ver Europa was met de uitvoering van de Lissabon-agenda, was een dergelijke actie meer dan noodzakelijk. De in Lissabon genoemde termijn van 2010 (waarin Europa technologisch de meest competitieve en dynamische ‘knowledge-based’ economie van de wereld zou moeten zijn) is inmiddels vooruitgeschoven naar 2020. Maar met de formele start van het ManuFuture-platform is er een goede kans dat Europa het tij alsnog kan keren. In het kader van het Nederlands voorzitterschap had Twente de eer het startcongres te organiseren. De regionale en (inter)nationale pers schitterde door afwezigheid. Alleen de Financial Times en Twentevisie gaven acte de présence.

(door Niko Wind)

Het congres ManuFuture 2004 dat 6 en 7 december 2004 op de Universiteit Twente werd gehouden, betekende niet alleen de start van een veelbelovend traject om de Europese economie aan te zwengelen; het was ook een perfect staaltje Twentepromotie. Meer dan 300 ondernemers, bestuursleden van brancheverenigingen en wetenschappers met 33 nationaliteiten (ook Europese landen van buiten de EU waren vertegenwoordigd) konden kennismaken met een aantal top-bedrijven in de regio:

Eaton Holec, NORIT/X-flow, Panalytical, Thales, Urenco en Grolsch. Er waren presentaties, workshops en - voor zover de geheimhouding het toeliet - werd de gasten een kijkje in de keuken gegund. Organisatie Oost NV had zelfs een fraaie brochure samengesteld waarin - naast de bezochte bedrijven - ook anderen werden gepresenteerd: vier UT-instituten (Impact, CTIT, BMTI en MESA+), het Telematica Instituut, Roessingh Research en Development, Lucent Technologies en drie kleinere UT spinoff’s: C2V (nanotechnologie), Demcon en Art Innovation (beide mechatronica).

Richtinggevend Het ManuFuture-platform is niet wéér een Europese praatclub, maar een organisatie die de Europese Commissie zal adviseren over de besteding van de 32 miljard euro die beschikbaar wordt gesteld voor research en ontwikkeling binnen de EU. In tegenstelling tot de vorige programma’s zal de inhoud van dit zevende kaderprogramma (2006-2010) worden vastgesteld door de stakeholders zelf: de industrie en de onderzoeksinstellingen. Het wordt een breed programma waarbij in principe alle takken van industrie zullen worden opgenomen. De invulling geschiedt in eerste instantie door de sectorgeoriënteerde platforms: automotive, chemie, bouw, voedingsmiddelen, textiel en dergelijke. Tijdens het congres werd het startsein gegeven van een voor de regio Twente belangrijk industrieel platform: het Manufacturing Enabling Technolgies Platform, gericht op de mechanische industrie en aanverwante sectoren. Martine Clement, president van Orgalime (de Europese FME-CWM) was

Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen

industriebeleid 55

de drijvende kracht achter dit platform. Deze Française is directeur van een 300 ‘man’ tellend familiebedrijf en was een van de weinige vrouwen op dit door mannen gedomineerde congres. De voornaamste (eerste) taak van het ManuFuture-platform is om te bepalen welke technologieën (verder) moeten worden ontwikkeld om ervoor de zorgen dat de Lissabon-agenda in 2020 wél zal worden gehaald. De input komt vanuit de sectorgerichte platforms, maar er wordt duidelijk óók gekeken naar technologieën die brancheoverschrijdend zijn. Deze platforms vormen ook een trechter bij de inschrijving op de projecten. De formele voorwaarden blijven gelijk: minimaal twee bedrijven en twee kennisinstellingen uit ten minste twee landen van de EU.

Eén doel Voor UT-professor Fred van Houten, een van de leden van de voorbereidende ManuFuture Expert Group en medeorganisator van het ManuFuture 2004 congres, is het doel duidelijk. Europa heeft behoefte aan eenheid als het gaat om het industriebeleid. “Met nationale speerpunten kom je er niet meer mee. Als Europa een echte economische eenheid wil worden, moet je er ook voor zorgen dat er een eenheid komt in de research en development en dat deze inspanningen maximaal ten goede komen aan de industriële ontwikkeling in Europa. Het is dan ook van essentieel belang dat de stakeholders (industrie en kennisinstituten) bepalen waaraan de EU haar stimuleringsgelden besteedt!” Dat is, volgens hem, de enige mogelijkheid om te voldoen aan de doelen van de Lissabon-agenda. De missie van ManuFuture

www.ikt.nl

is dan ook ‘voorstellen te doen voor een strategie voor research en innovatie, die in staat is te zorgen voor de noodzakelijke industriële transformatie in Europa, met daarin hoog gekwalificeerde arbeid, waarmee een groot deel van de wereldwijde industriële output kan worden gegenereerd in de toekomstige kennisgedreven economie’. Hij is ervan overtuigd dat die doelen gehaald kunnen worden en dat Nederland (en Twente) daaraan een flinke bijdrage kan leveren. “Europa heeft deze dagen kennis kunnen maken met een aantal Twentse kroonjuwelen. Een aantal zijn bezocht (Thales, Eaton Holec, NORIT/X-flow, PANalytical, Urenco en Koninklijke Grolsch) en andere, zoals Koninklijke Ten Cate, zijn uitvoerig belicht. Men was zichtbaar onder de indruk! Daarnaast hebben we kunnen laten zien dat de Universiteit Twente een echte technische universiteit is en dat wij op een aantal fronten - ook internationaal gezien - wetenschappelijk aan de top staan.” Het is, in zijn ogen, echter belangrijk om niet alleen naar de technologie te kijken, maar vooral naar de toepassingsmogelijkheden. “Het ManuFutureplatform zal vooral daar naar moeten kijken.” Orgalime-president Martine Clement drong er daarnaast op aan dat de financiële wereld meer innovatiegericht moet worden. “Het is niet alleen de taak van de Europese en nationale overheden om Europa technologisch weer aan de top te brengen. Banken en andere private financiers zullen zich moeten realiseren dat korte termijn succes niet alleen zaligmakend is. Het is essentieel dat zij hun nek durven uitsteken door voor een lange periode geld te steken in innovatieve ondernemingen die pas op langere termijn winst zullen gaan maken!” ■

De gasten keken de ogen uit bij NORIT/X-flow.

Randstad ziet lichtpuntjes werkgelegenheid

Nieuwe trend: 58

Jan Vermeulen wil meer talent importeren.

Dat Nederland er niet zo best voorstaat, weten we allemaal. En dat er nog veel op ons afkomt ook: vergrijzing en ontgroening en een uitstoot van laaggeschoold werk. De roep om goed geschoold personeel zal steeds luider worden. Nu al is er - zeker voor technisch personeel sprake van krapte op de arbeidsmarkt. Jan Vermeulen, directeur van Randstad Nederland, keek vanuit de uitzendbril naar deze scheefgroei en voorziet een nieuwe markt voor de uitzendbranche. Hij gaat het MKB vanuit zijn organisatie parttime personeelsfunctionarissen aanbieden. “Dan kan het management zich veel beter

concentreren op het personeelsmanagement zelf en de daarbij behorende strategie.”

(door Niko Wind)

Er waren veel toehoorders afgekomen op de lezing van deze topman in uitzendland voor de IKT-werkgroep Personeel en Organisatie. Ondernemers, personeelsmanagers en vooral ook vertegenwoordigers van andere uitzendorganisaties. Maar het achterste van zijn tong liet Jan Vermeulen (niet te verwarren

Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen

Outsourcing HRM met regiodirecteur Jan van der Meulen) niet zien. Het ging om trends, knelpunten en vooral het inspelen op toekomstige knelpunten in arbeidsland.

Banengroei... Op het moment van zijn lezing (22 november 2004) begon de werkgelegenheid in Nederland net weer wat aan te trekken. Tegenover een krimp van 8% in januari 2004 stond - voor Randstad - in oktober van dat jaar een groei van 8%. Volgens Vermeulen zal deze groei doorzetten. “Het begint altijd in de USA om over te slaan naar België en Noord-Frankrijk en vervolgens naar de grote industriegebieden in Nederland: het zuiden en - vaak net iets later - Twente.” Die trend blijkt ook uit de eigen arbeidsmarktpeiling, waarbij vooral de industrie en de bouw voor 2004 rekenden op een opleving van de bedrijvigheid in de eigen branche. Maar opleving van de economie leidt niet direct tot een groei van vaste banen. “In de industrie zal veel eerder worden geïnvesteerd in automatisering en export van productieactiviteiten dan in nieuwe mensen. En als men mensen nodig heeft zal het vooral gaan om het inhuren van externe arbeidskrachten. De overgang naar echte vaste banen zal pas gebeuren als er weer krapte komt op de arbeidsmarkt. En dat kan nog wel even op zich laten wachten.”

De macht van het merk Randstad is in Nederland de absolute marktleider. Het ‘merk’ Randstad staat op nummer één, gevolgd door het eigen TempoTeam. Het bedrijf voert in het thuisland nog een derde merknaam: Yacht, voor interim professionals in het hogere segment. “Voor Nederland zijn die drie merknamen geen probleem, maar in het buitenland moet je veel meer herkenbaar zijn. Daar staat Randstad voor kwaliteit en dat moet je in de naam uitstralen. We willen ons hier én over de grens profileren als de matchmaker aan beide zijden van de markt en voeren simultane belangenbehartiging hoog in ons vaandel.” Deze positie als marktleider zorgt voor de mogelijkheid om sterk te differentiëren en nieuwe diensten te ontwikkelen. Met één van de nieuwste producten speelt Randstad in op de wens van veel bedrijven om zich te concentreren op de corebusiness en de algemene strategie en zo veel mogelijk randactiviteiten uit te besteden. “We hebben hiervoor - samen met MKB-Nederland - de mkbpersoneelsmanager ontwikkeld, die het overgrote deel van de administratie en de ondersteuning kan overnemen van de MKB-ondernemer. Deze kan zich daardoor concentreren op het echte HR-management en de strategie, waarbij wij uiteraard als strategische businesspartner ondersteuning verlenen. Een bijkomend voordeel is dat de ondernemer onze ondersteuning voor een beperkt aantal dagen (of uren) per week kan inhuren.”

Import van arbeidskrachten Naast deze sterk op de eigen PR gerichte uitspraken ging de heer Vermeulen diep in op de problemen die ons te wachten staan.

www.ikt.nl

“Er zal in de komende tijd een enorme mismatch ontstaan op de arbeidsmarkt door een grote uitstroom van babyboomers, een stijgende vraag naar hoger opgeleiden én een frictie in de relatie tussen het statische onderwijssysteem en de dynamische arbeidsmarkt.” Volgens hem moeten oplossingen gezocht worden in de sfeer van een vergroting van de interne en externe mobiliteit, meer aandacht voor interne opleidingen en het activeren van vrouwen, allochtonen en senioren. “Maar daarmee kunnen we nog lang niet voldoen aan de vraag naar hoger opgeleiden. We zullen deze uit andere landen moeten halen. In landen als India studeren momenteel per jaar zoveel ingenieurs af dat deze in het eigen land binnenkort niet meer aan het werk kunnen. We moeten voor hen de grenzen openen en Nederland zo aantrekkelijk maken, dat ze hier graag willen komen werken.” Het tijdelijk binnenhalen van geschoolde werknemers uit andere landen is minder eenvoudig dan gedacht. De proef met de verpleegsters uit Zuid-Afrika leidde tot een fiasco. “We hebben daar veel van geleerd!” Met het binnenhalen van productiemedewerkers uit bijvoorbeeld Polen zijn de ervaringen beter. Ze werken hard en tegen een relatief laag loon. Er is een groeiende vraag vanuit het bedrijfsleven en dus is er voor uitzendorganisaties een lucratieve markt. Maar ook op andere gebieden is er voor de uitzendbranche nog veel te verdienen. “Je moet alleen erg alert zijn op de ontwikkelingen in de arbeidsmarkt en een goed inzicht hebben in de kraptes die ontstaan.” Volgens Vermeulen liggen die momenteel op het vlak van de secretariële ondersteuning, de ICT, de logistiek en de financiële dienstverlening. Inclusief de ‘simpele’ boekhouder. Voor Randstad een reden om zich specifiek op deze markten te richten, met een daarop toegesneden dienstverlening.

Langer doorwerken? De Randstad-topman had ook kritiek op de huidige vrijheid van studiekeuze. “Misschien moeten we wel stoppen met het opleiden van mensen, voor wie na het afstuderen geen werk meer is.” Langer doorwerken is, volgens hem, slechts een oplossing voor de korte termijn. “Als iedereen twee jaar langer werkt, verschuiven we alleen het probleem twee jaar naar achteren.” In dwang om langer te werken ziet Vermeulen toch al niets. “Je moet ervoor zorgen dat het werk aantrekkelijk is en blijft en zo je waardevolle oudere werknemers aan je binden.” Echte oplossingen komen, volgens hem, door innovatie; door anders te denken, samen te werken en in te spelen op nieuwe en toekomstige situaties. Om er voor te zorgen dat bedrijven weer kunnen groeien zal er een flexibele schil moeten blijven van zo’n 20%. “Deze flexibiliteit kan echter slechts een deel van de mismatch opvangen. We zullen, of we willen of niet, veel goed opgeleide mensen uit het buitenland moeten halen. Daarnaast zullen we moeten worden verlost van dat woud van regels. Maar de beloofde afbouw van de regelgeving gaat véél te traag!” En die laatste opmerkingen hadden duidelijk niet alleen betrekking op het werven van buitenlands talent. Net als alle bedrijfstakken in Nederland zucht ook de uitzendbranche onder regeldruk. ■

59

Student Union

Nieuwe ingang in UT 60

Arjen Hartman: “Ook samenwerken met het bedrijfsleven.”

De meeste van de afgestudeerden van de Universiteit Twente zullen verdwalen in hun vertrouwde Bastille. Maar niet alleen het gebouw is grondig verbouwd; ook de organisatie van het studentenleven is drastisch gewijzigd. De studenten bepalen nu zelf het beleid rond de studentenvoorzieningen. Student Union is naar voorbeeld van de Angelsaksische en Scandinavische landen ingevoerd onder oud-rector Frans van Vught en geeft de studenten niet alleen meer ‘macht’, maar zorgt ook voor een nieuwe en zeer actieve ingang voor het bedrijfsleven. Ook voor hen die in contact willen komen met de leveranciers van de voor innovatie zo belangrijke nieuwe kennis. IKT-Enschede kon bij haar jaarafsluiting met eigen ogen zien wat er allemaal veranderd is.

(door Niko Wind)

Arjen Hartman, portefeuillehouder Externe Betrekkingen van de Student Union, is trots op zijn organisatie ‘in ontwikkeling’: “We zijn een bestuur van zes studenten en staan naast het CvB, maar dan wel op het gebied van activisme. Wij zijn verantwoordelijk voor alles wat de student naast de studie kan doen.” Onder dit bestuur vallen vier koepels: de Sportraad, Apollo (cultuur), FACT (de gezelligheidsverenigingen) en OS (de studieverenigingen). Voor het bedrijfsleven zijn vooral die studieverenigingen belangrijk, omdat zij perfect de weg weten binnen de faculteiten en bijvoorbeeld de wetenschapswinkel. Daarnaast kunnen bedrijven op de site www.studentunion.utwente.nl vacatures zetten voor bijvoorbeeld enquêteurs en andere typen werkstudent. De zes bestuursleden zijn - voor studentenbegrippen - door de wol geverfde bestuurders die in ieder geval al één bestuursfunctie hebben vervuld. Het is een meer dan fulltime functie waarvoor ze een vergoeding ontvangen waar ze nét van rond kunnen komen. “Ik had de keuze tussen afstuderen (Technische Bedrijfskunde) of

een jaar iets ‘groots’ doen.” Dat hij nu een jaar later op de arbeidsmarkt komt is voor hem geen bezwaar. “Ik bouw nu een enorme ervaring op en ben dan meer waard.” Die ervaring zit op vele fronten: van het frequente contact met het College van Bestuur en de ambtelijke diensthoofden tot en met het beheer van een budget van enkele miljoenen euro’s. “We hebben gelukkig een perfect klankbord in de vorm van een Raad van Toezicht, met daarin naast UT-ers ook een echte ondernemer: Arjan van Liere van Present Media en bestuurslid van IKT-Enschede. Vooral die laatste is een ideale sparringpartner.”

Bedrijfsleven De Student Union kan niet alleen draaien op het geld van de overheid. Een deel komt uit eigen commerciële activiteiten (zoals de verhuur van ruimtes binnen de Bastille aan onder meer UT-catering en de Studentenadministratie). “Daarnaast hebben we inmiddels vier commerciële partners: Grolsch, Amicon, Vrumona en de Rabobank Enschede-Haaksbergen. Arjen Hartman benadrukt dat het geen sponsors zijn, maar echte partners. Zo heeft Rabobank een bankshop in de Bastille en ontwikkelde Amicon een aparte ziektekostenverzekering voor UT-studenten. “Daarnaast zijn zij automatisch hoofdsponsor bij de introductie.” Aan de andere kant tracht de Student Union ook het ondernemerschap onder studenten te bevorderen. “We hebben tien kamers voor studentenbedrijven, die voor het grootste deel zijn gevuld. De overkoepelende organisatie voor studentbedrijven, USE, zal binnenkort ook binnen de Student Union gaan functioneren.” Met de grote spin-off’s hebben we niets te maken. Die vinden hun plek binnen de TOP-regeling (Tijdelijke Ondernemers Plaats). Dat samen optrekken is, volgens Hartman, een belangrijk voordeel van de structuur van de Student Union. “Wij hebben een vaste - ambtelijke - staf die veel administratieve rompslomp van de verenigingen en koepels kan overnemen.” Uitontwikkeld is het concept nog lang niet. Het is voor de zes studenten nog heerlijk pionieren en letterlijk en figuurlijk bouwen aan de studentenvoorzieningen. ■

Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen

O u d e j a a r s b i j e e n k o m s t I K T- H e n g e l o e . o .

Barst in Borne 61

De oudejaars- en nieuwjaarsbijeenkomsten van de verschillende kringen van de Industriële Kring Twente zijn veel meer dan een gezellige netwerkbijeenkomst met een hapje, een drankje en een stamppottenbuffet. Vorig jaar was cabaretier Gert Greveling bij drie kringen te gast. In 2004 sprong IKT-Hengelo e.o. eruit met een optreden van de Hengelose jeugdtheatergroep Barst. Tussen voorstellingen van de musical Scrooge ‘voor het grote publiek’ in De Bond in Oldenzaal en het Rabotheater in Hengelo gaven zij voor een grote schare IKT-ers een korte voorstelling in het gloednieuwe Kulturhus ‘De Bijenkorf’ in Borne.

De uitvoering voor IKT-Hengelo e.o. stond duidelijk in het teken van kerst én van Charles Dickens. Regisseur Rinus Morsink had voor deze gelegenheid een keuze gemaakt uit liedjes uit de productie van vorig jaar, Oliver, en de voorstelling waarmee ze in december 2004 door Twente trokken: Scrooge. De kwaliteit van de zang en het spel was voor Friedus Jonkman een reden om voorzichtig de kreet ‘sponsors gezocht’ te laten vallen. ■

Genieten van het jeugdig Hengelo’s talent.

(door Niko Wind)

Voorzitter Friedus Jonkman was zichtbaar trots op dit stukje Hengelo’s cultuurgoed. Barst is een zeer professioneel ingestelde theatergroep met 120 leden in de leeftijd van 7 tot 17 jaar die de afgelopen jaren schitterende producties op de planken zette: De kleine Johannes, De geheime tuin, De wilde zwanen en Olivier en zelfs een optreden verzorgde voor kroonprins Willem-Alexander en prinses Máxima.

www.ikt.nl

Het Bornse Kulturhus had ook gezorgd voor een perfect stamppottenbuffet.

Twente Agenda 2005 60

Datum

Aanvang

Onderwerp

Plaats

Organisatie

07 jan.

12.00 uur

Nieuwjaars Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen

Haaksbergen

IKT

10 jan.

16.00 uur

Nieuwjaarsbijeenkomst Kamer van Koophandel

Deventer

KvK

15 jan.

16.00 uur

Nieuwjaarsbijeenkomst VNO-NCW Twente

Enschede

VNO-NCW

19 jan.

19.00 uur

Nieuwjaarsbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede

Eibergen

IKT

27 jan.

18.00 uur

Nieuwjaarsbijeenkomst IKT-West-Twente

Markelo

IKT

10 febr.

16.00 uur

Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek

Hengelo

IKT

21 febr.

12.00 uur

Lunchbijeenkomst IKT-Oldenzaal

Oldenzaal

IKT

01 mrt.

16.30 uur

Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo

Hengelo

IKT

03 mrt.

16.30 uur

Bedrijfsbezoek IKT-Enschede

Enschede

IKT

08 mrt.

16.00 uur

Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie

Hengelo

IKT

09 mrt.

16.00 uur

Jaarvergadering/bedrijfsbezoek IKT-Almelo

Almelo

IKT

14 mrt.

16.00 uur

Bijeenkomst IKT_Personeel & Organisatie

Hengelo

IKT

18 mrt.

12.00 uur

Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen

Haaksbergen

IKT

21 mrt.

16.00 uur

Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie

Hengelo

IKT

23 mrt.

15.30 uur

Jaarvergadering/bedrijfsbezoek IKT-Eibergen/Neede

Neede

IKT

06 april

12.00 uur

Jaarvergadering/Lunchbijeenkomst IKT-Enschede

Enschede

IKT

09 april

09.30 uur

Klootschieten IKT-Haaksbergen

Haaksbergen

IKT

13 april

16.00 uur

Jaarvergadering/bedrijfsbezoek IKT-West-Twente

Nijverdal

IKT

19 april

12.00 uur

Jaarvergadering/lunchbijeenkomst IKT-Hengelo

Hengelo

IKT

20 april

16.00 uur

Jaarvergadering TIB-Advies

Enschede

TIB

25 april

16.00 uur

Jaarvergadering/bedrijfsbezoek IKT-Oldenzaal

Oldenzaal

IKT

27 april

16.00 uur

Bijeenkomst IKT-Productie, Logistiek & Techniek

Hengelo

IKT

13 mei

13.30 uur

Bedrijfsbezoek Eijkelkamp B.V.

Goor

VNO-NCW

18 mei

07.00 uur

Ontbijtbijeenkomst IKT-Almelo

Almelo

IKT

01 juni

12.00 uur

Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente

Rijssen

IKT

07 juni

16.00 uur

Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie

Hengelo

IKT

09 juni

16.30 uur

Jaarvergadering/bedrijfsbezoek IKT-Haaksbergen

Haaksbergen

IKT

14 juni

16.30 uur

Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo

Hengelo

IKT

20 juni

16.00 uur

Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie

Hengelo

IKT

22 juni

12.00 uur

Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede

Neede

IKT

27 juni

16.00 uur

Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie

Hengelo

IKT

30 juni

16.30 uur

Bedrijfsbezoek IKT-Enschede

Enschede

IKT

04 juli

17.00 uur

Informele bijeenkomst IKT-Oldenzaal

Oldenzaal

IKT

06 juli

16.00 uur

Bedrijfsbezoek IKT-Almelo

Almelo

IKT

Voor opname in de Twente Agenda kunnen organisaties en instellingen in principe hun geplande bijeenkomsten en evenementen t.b.v. het Twentse bedrijfsleven via IKT opgeven. IKT neemt echter geen verantwoordelijkheid voor de juistheid van de verstrekte gegevens en behoudt zich het recht voor van plaatsing.

Voor nadere informatie: IKT tel. 053 - 484 99 80 TIB-Advies tel. 053 - 484 98 38

VNO-NCW Midden tel. 055 - 522 26 06 Kamer van Koophandel (KvK) tel. 053 - 484 98 49

Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen