We zijn er klaar voor. Twentevisie Event 2006: Twentevisie Jaargang 17 Nummer 10 december 2005

M a r k t l e i d e r

i n

o n d e r n e m e n d

T w e n t e .

| Twentevisie | Jaargang 17 | Nummer 10 | december 2005 |

Twentevisie Event 2006:

“We zijn er klaar voor”

| Twentevisie | Jaargang 17 | Nummer 10 | december 2005 |

colofon

| inhoud

commentaar | jan medendorp

Hans Wiegel 4

Twentevisie Event 2006 volop in voorbereiding

7

Oost NV zoekt in China

9

Te veel Netwerken

10

Rabobanks Tip van de Week

13

Weekamp Deuren in Indonesië

15

Column Personeel en Organisatie

17

Martin Ros ondergedoken In Denekamp

18

Twentse verzorgt berichtgeving uit Moskou

21

Column Financieel Accent

23

Nieuws en Feiten

26

Arke Pollux blijft overleven

31

Column Online Strategie

33

Geen internet voor paardentransporteur Potijk

34

Beeldverslag Memphis

37

Column Werving en Selectie

39

Kunstgrasvezels uit Dubai

41

Column Vastgoed

43

Onroerend Goed Transacties

45

IKTelgids

4

Twentevisie Event

Op 20 maart 2006 vindt voor de tweede keer het Twentevisie Event plaats in het Expo Center in Hengelo. Na enig geroezemoes op de achtergrond is de organisatie hard op weg dit nieuwe all in netwerkconcept handen en voeten te geven. Met opnieuw een lucratief programma, onder andere Memphis tijdens de opening met mediatcycoon Willem van Kooten als gast.

54

Tankink voorspelt halvering vergunningen

56

Het nieuwe zorgstelsel

58

Twente Concert 2005

60

Werkgeversloket CWI wérkt

61

T-Xchange voor snelle innovatie

63

Scope en IKT Nieuws

64

Twente Agenda

10

Rabobank, vertrouwen

In november zijn de beurzen wereldwijd sterk hersteld. De AEX steeg vorige maand liefst 24 punten, ruim 6%. Wim Steenkamp, beleggingsadviseur van de Rabobank Midden-Twente, herinnert daarbij aan het einde van de jaren negentig, want zolang moeten we terug voor dergelijke getallen. Volgens hem is de weg naar boven definitief ingeslagen. “Het vertrouwen is weer helemaal terug.”

54

Halvering vergunningen

EZ-topman Henk Tankink voorspelde bij IKTHaaksbergen dat het aantal vergunningstelsels eind 2006 zal zijn gehalveerd en dat ook de kosten voor burgers en bedrijven sterk zullen zijn verminderd. De voorstellen van de taskforce zijn door het kabinet vrijwel ongewijzigd overgenomen en ook gemeenten en provincies zijn al hard aan het werk.

26

Arke Pollux, onsterfelijk

• Rijvaardigheidstrainingen

Het bedrag dat staat voor de totale begroting van de Oldenzaalse topvolleybalclub Arke Pollux is ongeveer net zo groot als het inkomen van een modale voetballer bij FC Twente. En dan nog is het niet gemakkelijk om sponsors te vinden en te houden. Maar dankzij de goede organisatie en de typisch Twentse nuchterheid lukt het elk jaar weer. Eddy van der Ley licht toe

070 314 78 39 anwb.nl Test- en Trainingscentrum

Colofon Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van inter views die hebben plaatsgehad in het economische programma ‘Memphis’ dat elke eerste zaterdag van de maand wordt uitgezonden via Radio Oost. De opnames vinden op dinsdag daaraan voorafgaand plaats in de TOS-ruimte van het Arke Stadion in Enschede. Daarnaast fungeert Twentevisie als officieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente. Uitgever MediaSales Nederland bv., Anninksweg 50, Hengelo, Postbus 702, 7550 AS Hengelo, Telefoon 074 - 245 52 52, Fax 074 - 250 35 13, E-mail: [email protected], Website: www.twentevisie.nl Directie André Odding Bladmanagers Anno Oude Engberink, Marion Kosterink Redactie Jan Medendorp (hoofdredacteur), Mar tin Steenbeeke, Eric Brinkhorst (fotografie), Jaap Baar t (fotografie columns) Redactie IKT Niko Wind, Saskia Rikhof-Slot, Jaap Baar t (fotografie) Secretariaat IKT Hengelosestraat 585, Postbus 5501, 7500 GM Enschede, Telefoon 053-48 49 980, Fax 053 - 48 49 985 E-mail: [email protected], Website: www.ikt.nl Adver tentie-exploitatie MediaSales Nederland bv., Karin Welberg, Aleid Kluivers, Telefoon 074 - 245 52 52, Fax 074 - 250 35 13, E-mail: [email protected] Adver tentiemateriaal aan MediaSales Nederland bv., Postbus 702, 7550 AS Hengelo Acquisitie IKTelgids Lidy Busscher Privé-abonnementen Kosten: � 35 per jaar (10 nummers). Opgave: alleen per fax 074 - 250 35 13 of E-mail: [email protected] Basis lay-out & vormgeving TerZake. reclameadvies, Hengelo Druk Roelofs, Enschede Cover foto Eric Brinkhorst Oplage De oplage bedraagt ongeveer 6.500 exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zogenoemde ‘decision makers’. Ar tikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. © MediaSales Nederland bv

2

Twentevisie 10/2005

Twentevisie 10/2005

Zes topondernemers uit Twente hebben Hans Wiegel ingehuurd om voor Twente in Den Haag te gaan lobbyen. Topondernemers? Sommige zijn gewoon klerk bij hun bedrijf, strijken een topsalaris op en hebben zich afgevuld met opties. Ja, twee, drie van hen hebben een groot bedrijf helemaal zelf opgebouwd. Hoe dan ook, de Zes gaan Twente redden. Hoe dom kun je zijn. De Zes gedragen zich als textielbaronnen die ook meenden dat ze wel wisten hoe het moet. De Zes vinden blijkbaar dat het allemaal te langzaam gaat in Twente en zij hebben ingegrepen. Oprisping? Welnee. Loek de Vries van Ten Cate stond al maanden geleden te blaten dat de ondernemers gingen ingrijpen en dat ‘we’ nog verbaasd zouden staan wie de economisch leider van Twente zou worden. De Zes, met al hun bedrijven, hun economische invloed, de werkgelegenheid die ze bieden, hun verdoemde geld, het heeft ze blind en doof gemaakt. Buiten alle politieke bestuurders om hebben ze ‘ingegrepen’. Ingegrepen zoals de generaals in de jaren zeventig die straaljagers over het Binnenhof lieten vliegen om Den Uyl te intimideren. Lak aan de democratie. De Zes schijnen dus niet te begrijpen dat zij voor alles wat zij willen ook de regionale en lokale bestuurders nodig hebben. Die zijn nu voor het hoofd gestoten, ver trapt, vernederd voor het oog van de regio. Als Jansen, Den Oudsten luisteren naar De Zes zal iedereen zeggen dat ze aan de tiet hangen bij De Vries, Wessels of Ter Haar. En Jezus jongens, Hans Wiegel? Konden jullie nou niets beters verzinnen. Wiegel was misschien een cor yfee in jullie jeugd, maar de hedendaagse partijen en politici hebben weinig op met de zelfingenomen VVD’er uit Diever. Hij wordt alleen nog getolereerd door de liberalen omdat ze vermoeden dat veel mensen nog steeds achter hem aanlopen. Maar in alle redelijkheid, wat heeft die man nou gepresteerd afgezien van de Nacht van Wiegel als gevolg waar van alle linkse partijen zijn bloed wel kunnen drinken. En kijk even naar de opiniepeilingen. Links wint. Wiegel heeft niets te winnen in Den Haag. Twente is nog steeds trots op zijn textiel, maar deze industrie met zijn baronnetje heeft er voor gezor gd dat de mensen in Twente gemiddeld achterlijker en armer zijn dan in de rest van het land. De Zes worden bedankt voor hun inter ventie. Vrij naar Pim For tuyn: ‘Mens ga toch ondernemen, blijf in je fabriek’.

3

Mediatycoon Willem van Kooten te gast

achtergrond | event

Twentevisie Event

gaat gewoon door

Een stand (presentatieruimte) kost € 1.775, maar dan wel met inbegrip van een aantal kaarten, en de gehele dag volop catering en entertainment. Foto: Eric Brinkhorst.

Het Twentevisie Event is gewoon van Twentevisie, van uitgeverij MediaSales Nederland die onlangs is overgenomen door Reggemedia. En het evenement gaat gewoon door op 20 maart 2006 ondanks andere geluiden. Die kortstondige herrie is veroorzaakt door De Twentsche Courant Tubantia die zich een paar maanden geleden meldde bij Reggemedia om het Event en dit blad over te nemen. Over het blad viel overigens niet te praten. Na een paar gesprekken over voorwaarden en prijs van het Event bleken de gesprekken uitsluitend bedoeld om het Event in 2006 te frustreren. Het succes van het blad en het Event zit de regionale krant (die onderdeel uitmaakt van het grote beursgenoteerde Wegener-concern) blijkbaar dwars. Als reactie op het Event heeft Tubantia zelf in november ook een beurs opgezet. Dat mag natuurlijk, hoewel het wrang is dat de directeur die bij MediaSales na wanbeleid op straat is gezet vervolgens met open armen werd ontvangen bij Tubantia waar hij aan de slag mocht met de ideeën die bij Twentevisie nota bene door andere mensen zijn ontwikkeld. Het idee voor het Twentevisie Event werd geboren toen duidelijk werd dat de traditionele zakelijke ontmoetingsbeurzen - met de

4

Jort Kelder, hier op de foto met Twentevisiedriebander Dick Jaspers, was een van de topgasten van het Twentevisie Event op 21 maart dit jaar. (Foto: Eric Brinkhorst.)

Euregio Business Beurs als Twentse exponent - op sterven na dood waren. De behoefte van ondernemers om elkaar te ontmoeten en te netwerken is niet minder geworden getuige bijvoorbeeld de talloze business clubs. Maar het moet allemaal anders; ondernemers nemen geen genoegen meer met een grote hal met louter stands en hooguit een kopje koffie. Van der Most geeft er nog een kroket bij, maar dan houdt het ook op. Netwerkbeurzen, zo luidde de opvatting van dit zakenblad, hebben alleen nog zin als ze omlijst en gelardeerd worden met een rijke verzorging, entertainment en een mooi programma. En dan niet verdeeld over twee of meer dagen, maar krachtig samengebald in een middag en een avond. Immers, tijd is geld. Van de andere kant is geld voor de ondernemer over het algemeen geen probleem en dus wil hij of zij gerust 1.795 euro voor een stand of 95 euro voor een entreebewijs betalen. Als er maar waar voor dat geld geboden wordt.

was nieuw, er was inderdaad volop te eten en te drinken (van hoge kwaliteit), de gasten (onder anderen Jort Kelder, Eckart Wintzen, Pieter Lakeman, Gerard Spong, Tom Egbers, Jan Smit) waren van een zeer behoorlijk kaliber, het entertainment was volop aanwezig en de sfeer was goed. Natuurlijk was er, terechte, kritiek. Zo bleek Gerard Spong voor een grote zaal een leuteraar met een kinderlijk (autobiografisch?) relaas over Twentse seksboerderijen en dito sodomie, trok het programma Memphis te veel mensen weg van de beursvloer, duurde de veiling van Kans voor een Kind te lang en zo waren er nog wel een paar puntjes. Maar geen kritiekpunten die dodelijk zijn. Bovendien: de organisatie heeft beterschap beloofd.

Jort Kelder

Bezoekers

En zo werd voorjaar 2005 het eerste Twentevisie Event geboren. En het moet gezegd: de organisatie (Twentevisie, Expo Center, New Entertainment en reclamebureau TerZake) hebben dat vernieuwende concept daadwerkelijk gestalte gegeven. Er was op 21 maart eindelijk weer wat nieuws onder de zon. De opzet van de beurs met de themapleinen

Het succes van standhouders staat of valt met de kwaliteit van de bezoeker. Daarmee wordt niet gesuggereerd dat er ondernemers zijn in Twente die kwaliteit te kort komen, maar op het feit dat bij de traditionele beurs elke bezoeker gratis naar binnen kan. Daarmee is de drempel automatisch laag en de kans op succes eveneens. Hetgeen meteen verklaart Twentevisie 10/2005

waarom het Twentevisie Event louter betalende bezoekers over de vloer krijgt. Slipte er in de vorige editie nog een enkele slimmerik via een achteringang naar binnen, op 21 maart 2006 zal ook dat niet meer kunnen. Wie daarnaast denkt dat er wel een dealtje te sluiten is bij het inkopen van een stand komt eveneens bedrogen uit. Elke stand kost 1.775 euro. Kortingen worden niet gegeven en per saldo blijkt men dat zeer te waarderen.

Memphis met Willem van Kooten Op 20 maart 2006 wordt het Twentevisie Event net als de eerste keer geopend door

burgemeester Kerckaert. Vervolgens geen solitaire spreker, maar een speciale versie van Memphis. Wat korter dan te doen gebruikelijk, maar niet minder krachtig. Een van de gasten die aan de tand zal worden gevoeld is Willem van Kooten, jarenlang als Joost de Draayer Nederlands populairste discjockey. Nog voor de jaren tachtig liet hij de radio voor wat ze was en hij begon een platenmaatschappij met successen als de Golden Earring. Hij zwaaide de scepter bij Red Bullet Productions, de eerste onafhankelijke platenmaatschappij van de Benelux en al veel jaren is hij grootaandeelhouder van softwarebedrijf Paralax en van Infostrada en initiatiefnemer van een enorm golfcomplex in Portugal. Kortom, een ondernemer, en geen kleintje.

Veiling Kans voor een Kind De veiling van Stichting Kans voor een Kind was tijdens het eerste Twentevisie Event een doorslaand succes: een opbrengst van ruim 50.000 euro, bijeengebracht door ondernemers die grif geld over hadden voor een shirt van Ronaldinho, een ballonvaart met Marga Bult en Kim Köttter, een mooi schilderij en zelfs een fiets van Louis Snellers. En zo waren er meer fraaie veilingstukken. Maar ook te veel, want veilingmeester Jan Smit had ruim anderhalf uur nodig om de stukken te veilen. Komend jaar zijn er minder en louter topstukken. Zo kan geboden worden op een shirt van FC Barcelona, getekend door alle spelers onder wie Ronaldinho en Mark van Bommel. Ook het shirt 40 jaar FC Twente, getekend door de gehele selectie, zal naar verwachting veel geld opbrengen. Wat het ook goed zal doen is een VIP-arrangement voor twee personen naar een voorstel in Koninklijk Theater Carré en wie heeft er niet een paar duizend euro over voor een optreden van Jacques d’Ancona als spreker? Presentator tijdens de veiling is opnieuw Tom Egbers, die overigens de gehele dag alle programmaonderdelen aan elkaar praat.

Nico Jan Hoogma

Willem van Kooten is een van de topgasten (bij Memphis) op het Twentevisie Event op 20 maar t 2006. Foto: Sprekersplatform.

Twentevisie 10/2005

Niet in de laatste plaats de ondernemers die grof geboden hebben zijn nieuwsgierig naar wat Stichting Kans voor een Kind met de veilingopbrengst heeft gedaan en nog zal doen. Tot nu toe zijn al heel wat wensen van Twentse kinderen vervuld, die alle in een moeilijke

Naar verwachting zal de veiling van Kans voor een Kind weer een groot bedrag opbrengen ten behoeve van lijdende kinderen in Twente. Foto: Eric Brinkhorst.

situatie verkeren, bijvoorbeeld doordat ze erg ziek zijn. Zo ging de negenjarige Suzanne uit Almelo met steun van de Stichting naar het Dolfinarium in Harderwijk om een kijkje achter de schermen te nemen. De 12-jarige Manuela bracht een dag door op een dierenartsenpraktijk. Drie kinderen (Dylan, Denise en Jeremy, alledrie 9 jaar)) gingen onder volle (medische) begeleiding naar Eurodisney Parijs. Zij beleefden de dag van hun leven. De 9-jarige Dominique miste door haar ziekte veel activiteiten met haar klas. Stichting Kans voor een Kind organiseerde voor de hele groep een prachtige reis naar Burgers Zoo. Raymond (18) was als VIP aanwezig bij de wedstrijd van zijn favoriete voetbalclub Ajax tegen Heracles in de Amsterdam ArenA. Als ambassadeur naast Kim Kötter en Marga Bult - was Nico Jan Hoogma aanwezig om Raymond op te vangen. Daarnaast zijn er wensen die binnenkort worden vervuld. Zo krijgt Thomas een complete sportuitrusting aangeboden waarvoor Nico Jan Hoogma zich heeft ingezet. Claudy en Thomas willen graag slapen met zeehonden en dat gaat gebeuren in het Dolfinarium.

Belle Perez Na de veiling begint een spetterende slotparty met een artieste die momenteel hoge ogen gooit, de Spaans Belgische zangeres Belle Perez. Op het Twentevisie Event verzorgt zij met haar band een grandioze slotact met een spetterend optreden. De organisatie van het Twentevisie Event is er helemaal klaar voor! ■

5

Waar kan ik mijn Chinese MP3-speler laten repareren?

achtergrond | china

Oost NV haalt Chinese bedrijven naar Nederland De Chinese Jun-Qing Zhang (op de achtergrond gesouffleerd door Henk Ligtenberg) probeert namens Oost NV bedrijven uit haar vaderland te interesseren in een vestiging in Oost-Nederland.

(door Jan Medendorp) De omgekeerde wereld! Waar half Nederland bezig is productie in het voormalige Oostblok of in het verre Oosten onder te brengen vanwege de arbeidskosten, daar is Ontwikkelingsmaatschappij Oost NV al een tijdje bezig Chinese bedrijven naar Nederland te halen. Opvallend. De Chinezen werken voor een habbekrats, de arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden stellen weinig voor (gezien door Nederlandse bril), dus wat zoeken de Chinezen in Nederland? Het antwoord op die vragen komt van JunQing Zhang, gekoesterd en geknuffeld door Oost NV. De Chinese economie van 1,3 miljard mensen is de afgelopen jaren gegroeid met zo’n 10%. Jaarlijks wel te verstaan. De Chinese overheid verwacht (niet geheel ten onrechte) alle heil van ondernemers. Er wordt flink naar Europa geëxporteerd. Niet alleen textiel, maar ook computers, digitale camera’s, MP3-spelers: voor een fractie van de prijs van de bekende, grote merken. We zullen niet zo flauw doen direct te verwijzen naar de vernietigende commentaren over de Chinese SUV, maar het incident roept Twentevisie 10/2005

wel vragen op over hoe je aangeschafte Chinese spullen gerepareerd krijgt, hoe staat het met de service en waar kun je terecht met vragen?

Geen Engels De Chinezen weten zelf ook dat alleen export van goederen inmiddels niet meer voldoende is en ze willen vestigingen (call centers, servicekantoren, aftersales) in Europa openen. Oost NV heeft een Chinese dame in dienst genomen die in haar moederland exporterende bedrijven overhaalt die vestiging in Nederland te openen. Inmiddels zitten er zes bij Nijmegen. Maar nog tientallen (ook Taiwanese en Japanse) verdringen zich om vanuit het oosten van Nederland Europa te gaan bedienen. Het gaat daarbij nu al om een paar honderd arbeidsplaatsen. En het worden er volgens Henk Ligtenberg van Oost NV waarschijnlijk op korte termijn snel meer. “Wij hopen ze te kunnen uitleggen dat ze vanuit Gelderland en Overijssel gemakkelijk de rest van Europa kunnen bedienen.” De aanwezigheid van Jun-Qing Zhang is van doorslaggevend belang. “Zelfs in Hong Kong spreken de ondernemers nauwelijks Engels. Bij de grote bedrijven is dat natuurlijk geen probleem,

maar de heel grote brede laag daaronder wel. En Zhang kent natuurlijk ook de cultuur goed.” Opvallend is dat Jun-Qing Zhang ook bijkans perfect Nederlands spreekt.

Arbeidsplaatsenregeling Overigens is de belangstelling van buitenlandse investeerders voor Oost-Nederland groeiende. Dit jaar is er van het totaal aantal investeringsprojecten (58) bijna een derde (21) afkomstig uit het buitenland. Waarbij het accent (ongeveer de helft van de bedrijven) ligt op bedrijven die actief zijn op het gebied van voeding, gezondheid en technologie (de drie speerpunten van Oost-Nederland). De fusieclub Oost NV bestaat nu ruim twee jaar en was in die tijd betrokken bij 155 gerealiseerde investeringsprojecten. De totale werkgelegenheid van die projecten bedraagt bijna 5500 arbeidsplaatsen en bijna 320 miljoen euro aan investeringen. Volgens Ligtenberg blijft de Arbeidsplaatsenregeling voor bedrijven een grote stimulans om te investeren. “Alleen al dit jaar hebben 21 MKB-bedrijven gebruik gemaakt van deze regeling. Afschaffen zou heel slecht zijn voor Overijssel.” ■

7

Te veel bankiers, advocaten en notarissen in Twentse netwerken

achtergrond | netwerken

Meer structuur nodig (door Chris Wolters) Wie zijn oor te luister legt bij een aantal ondernemers schrikt van de vele kritische kanttekeningen over netwerken in de regio. Veel bijeenkomsten worden gezien als een verplicht nummer, de opkomst valt nogal eens tegen, de samenwerking tussen de verschillende kringen en clubs kan veel beter, onderlinge afstemming van de thema’s zou kunnen leiden tot aanzienlijk meer rendement van de bezoeken. Maar eh… “Je moet mij maar niet citeren.” Netwerkende ondernemers willen de relaties namelijk wel proberen goed te houden. “Thema’s en locaties wisselen elkaar af, maar als je niet oppast zijn de bezoekers en de hapjes bijna overal gelijk,” aldus Victor Jan Leurs, directeur van Computer SOS en TOS-lid. Als hij gelijk heeft, dan geeft dat ernstig te denken en niet alleen vanwege de hapjes. Het kan niet worden ontkend dat doelstellingen van de vele verschillende organisaties beslist behartigenswaardig zijn: bevorderen van onderlinge contacten, stimuleren van innovatie, verbeteren van het ondernemersklimaat. Een keus te maken uit de vele bijeenkomsten en evenementen is ook niet makkelijk. Niet omdat er geen echte centrale agenda bestaat van alle evenementen en bijeenkomsten in Twente, en niet omdat moeilijk te bepalen is of je nou beslissers, middle-management, vrouwen of allochtone ondernemers tegen het lijf zou kunnen lopen. Wie wil netwerken kan zich uitleven: Stichting Annifer Veluwe-Twente voor allochtone ondernemers, Businessclub van 83 voor sportieve ondernemers, IKT voor meer technisch georiënteerde ondernemers, Jong Management Kring Twente/Salland en Junior Kamer Twente voor aanstormend talent, Stichting Commerciële Club Twente, de TOS voor voetballiefhebbers en zo zijn er nog een heel aantal, waarbij we gevoeglijk veel kleinere businessclubjes verbonden aan bijvoorbeeld topteams van sportverenigingen met respect overslaan.

Vrouwen In al die genoemde clubs zijn vrouwen en allochtonen, om het zachtjes te zeggen, niet al te sterk vertegenwoordigd. Monique Engels (bestuurslid Vice Versa Overijssel) heeft daar niet zo’n moeite mee. “Elk netwerk heeft zijn eigen kenmerk. Je moet je er wel bij thuis voelen.” Het karakter van Twentevisie 10/2005

Vice Versa (een vrouwennetwerk) verschilt inderdaad hemelshoog met dat van bijvoorbeeld de Industriële Kring Twente (in meerderheid mannelijke bezoekers) en dus is het voorstelbaar dat onderlinge uitwisseling niet direct als noodzaak wordt ervaren. Liesbeth van Vlooten (voorzitter van Vice Versa Overijssel): “Vrouwen netwerken anders dan mannen. En meer dan opdrachten scoren zijn kennisdelen en ervaringen uitwisselen in een vertrouwde omgeving voor de leden van Vice Versa belangrijke aspecten.” Esser Ocal, voorzitter van Stichting Annifer Veluwe-Twente, heeft wel moeite met de gescheiden circuits. Van integratie is geen sprake. Op de lijst van Stichting Annifer Veluwe-Twente staan een slordige 200 allochtone ondernemers. Die weten de weg nog niet te vinden naar andere netwerkbijeenkomsten. Dat geldt ook in omgekeerde richting: “Ik heb 60 relevante instellingen, organisaties en bedrijven geselecteerd uit de lijst van de Kamer van Koophandel. De reactie bleef tot drie keer toe eigenlijk beperkt tot de komst van wat bestuursleden. Na een paar pogingen heb ik de inspanningen gestaakt.”

Verplichte nummers Er zijn ook een paar evenementen die voor Twentse ondernemers horen tot de zogenaamde verplichte’ nummers. Ook de Military is een Twents evenement van formaat waar niet alleen Twentse ondernemers elkaar kunnen treffen. Het sponsordorp is een plek waar stevig kan worden genetwerkt. Toch is steeds opnieuw de vraag: hoe haal je optimaal rendement uit deelname en bezoek. Arthur van der Veer, directeur van het gelijknamige reclamebureau, merkt op: “Er zijn mensen die zeggen dat ze eigenlijk nergens de juiste mensen ontmoeten. Dat vind ik een nogal flauwe klacht.” Van der Veer maakt een ander interessant punt: “Als je te lang lid bent van dezelfde businessclub ga je dingen uit gewoonte doen. Eigenlijk zou je daarom om de paar jaar van club moeten veranderen om in ieder geval de kans te creëren om nieuwe mensen te ontmoeten en nieuwe inzichten op te doen.” Doorbreken van patronen is sowieso niet een van de kenmerken van de meeste businessclubs, ook niet in Twente. “De TOS dreigde vast te lopen door het ongekende succes.” Aldus Victor Jan Leurs. “Wanneer een club groeit naar 800 leden, dan is het nauwelijks mogelijk om iedereen persoonlijk te kennen. Daarmee schiet je je doel voorbij: leggen van nieuwe en onderhouden van onderlinge

Netwerken: gezellig praten met een borreltje. Maar wat levert het op?

contacten. Door het aanstellen van een Business to Business-commissie hebben we nieuwe schwung in de TOS gebracht. Door bijvoorbeeld ‘Eat & meet-bijeenkomsten’ hebben we gezorgd dat mensen meer met elkaar in gesprek kwamen. Het toont wel aan dat je erg alert moet zijn om er voor te zorgen dat businessclubs hun basisfunctie behouden: zakendoen door te netwerken.”

Grensoverschrijdend “Twente is nog steeds heel gesloten.” Netwerken houdt niet op bij de grenzen. Marc Oude Luttikhuis van InfoDish, betrokken bij een aantal grensoverschrijdende projecten op voedselgebied, is nog een tikkeltje scherper. “Veel Twentse ondernemers zijn te behoudend, te veel bezig met pappen en nathouden.” Oude Luttikhuis onderbouwt zijn stelling door te wijzen op de inspanningen van Euregio. “Een van de doelstellingen is grensoverschrijdende netwerken op te bouwen, bijvoorbeeld in de food-sector, met name MKB-ondernemers. De vraag is niet of er behoefte is aan netwerkmogelijkheden, de vraag is hoe je dat organiseert. Dat doe je door verschillende mensen bij elkaar te brengen, dus verticaal in de bedrijfskolom want daarin zit een hogere toegevoegde waarde ten opzichte van netwerken op bedrijfstakniveau en door mensen met veel contacten in te zetten en door een aantrekkelijk programma te bieden. Elke ondernemer die daar belang bij heeft, zal daar tijd en geld in steken.” Ongemerkt legt Oude Luttikhuis daar de vinger op een ander heikel punt dat een aantal collega-ondernemers in de zijlijn noemt: veel netwerkbijeenkomsten hebben een te hoog bankiers-, advocaten- en notarisgehalte gekregen. Dat is voor veel (Twentse) ondernemers geen goede voedingsbodem. ■

9

‘Beurs heeft weg naar boven definitief gevonden’

achtergrond | beurs

Tips, achtergronden “Het negativisme van vorig jaar en de eerste maanden van dit jaar heeft plaatsgemaakt voor optimisme. Zelfs het kabinet Balkenende is omgeslagen. En ook het vertrouwen van de consument is toegenomen. En dat heeft een psychologisch effect op de aandelenmarkten. De kracht in de markt neemt toe, winstnemingen worden langer uitgesteld en er vloeit nieuw geld in beleggingsfondsen.”

AEX De AEX kent een aantal zwaargewichten zoals Royal Dutch (15%), ING (15%), Aegon (9%), ABN AMRO (10%) en Fortis die voor 9% meeweegt. “De financiële waarden hebben de afgelopen maand de kar getrokken. De waardering van verzekeringswaarden bleef juist achter. Toen zeer positieve derde kwartaalcijfers werden gepresenteerd, schoten de koersen dan ook omhoog met 7 tot 10%.” “Door de uitbraak boven 408 punten is er een behoorlijk opwaarts potentieel ontstaan tot circa 440 punten. Ook dit gegeven weerhoudt beleggers om voor de snelle winst te gaan. Ze laten de winsten oplopen.”

December Maandelijks spelen we het Rabo Beleggingsspel tijdens het radiocafé Memphis. Bezoekers kunnen een formulier invullen, anderen kunnen meespelen via internet (www.twentevisie.nl). Hoe hoog zal de AEX staan bij de volgende Memphis op 3 januari in het Arke Stadion in Enschede? De laatste keer hebben honderden mensen meegespeeld en daarom heeft de Rabobank in december maar liefst drie prijzen beschikbaar gesteld. Martijn Vijver uit Deventer gokte (418,5) het beste, de heer Spencer (uit Groningen, hij gokte 413,7) en Jon Vermaat (414,5, Den Haag) blijken ook verstand van zaken te hebben. Ze konden op 29 november bij de vorige Memphis-uitzending niet aanwezig zijn, maar Wim Steenkamp (rechts, met presentatrice Inga Tjapkes) stuurt hun de prijzen per post.

(door Jan Medendorp) In november zijn de beurzen wereldwijd sterk hersteld. De AEX steeg vorige maand liefst 24 punten, ruim 6%. “En dat zijn getallen die we ons alleen nog van eind jaren negentig herinneren,” lacht Wim Steenkamp, beleggingsadviseur van de Rabobank Midden-Twente. “Ik durf de stelling aan dat de beurs de weg terug naar boven definitief is ingeslagen. Nee, ik weet natuurlijk niet of we ooit de 700 puntengrens weer zullen passeren, maar het vertrouwen in bedrijfsleven, economie en de beurs is weer helemaal terug.” Volgens Steenkamp is de tijd om aandelen te kopen gunstig. “Ik heb het voor de gein eens

10

uitgezocht. Over de periode van 1970 tot en met 2005 bedraagt het gemiddeld rendementsverschil tussen de zesmaands winter- en zomerperiode 9,6% in het voordeel van de winter. Hoezo ‘sell in may’? De fans van deze filosofie hebben deze zomer knarsetandend achter de koersschermen gezeten.”

Optimisme De gunstige cijfers van inflatie en rente (ondanks een verhoging) hebben obligaties meer gehinderd dan aandelen. “Per saldo belemmert het macro-economisch beeld de adviesverhoging voor aandelen niet.” En dat komt ook omdat de waardering van aandelen alleszins redelijk is, in de ogen van Steenkamp.

De decembermaand is uit historisch perspectief de beste maand gebleken voor AEX-beleggers. Het gemiddelde rendement in december bedroeg in de periode 1984-2004 2,75%. “De stijging evenwel dit jaar van 20% kan partijen doen besluiten om pas op de plaats te maken. Zodoende ontstaat er in het nieuwe jaar een nieuw elan met waarschijnlijk hogere koersen. Ik zie vooral kansen voor de Europese en de Japanse aandelenmarkt. Opkomende markten blijven interessant zoals Brazilië, Mexico, Zuid-Afrika, China en Zuid-Afrika. Voor wat betreft de sectoren ben ik positief over energie, basismaterialen, industrie en dienstverlening, verzekeringswaarden, farmacie en IT. En kanshebbers met name zijn Total, Arcelor, Rio Tinto, Buhrmann, Hagemeyer, ING, Berkshire Hathaway, Novartis, Hewlett Packard, IBM.”

Buitenlanders Wist u trouwens dat de Nederlandse beursfondsen voor het overgrote deel in handen zijn gekomen van buitenlandse grootbeleggers? Vooral de vermogensbeheerders Templeton en Fidelity zijn goed vertegenwoordigd. Slechts 20% is nog maar in handen van Nederlandse Twentevisie 10/2005

en nieuws beleggers. Belangrijke oorzaak voor de buitenlandse invasie is dat buitenlandse beleggers veel meer vermogen hebben om te spreiden over verschillende landen. Uit cijfers van de Amerikaanse Centrale Bank (FED) blijkt dat Amerikaanse institutionele beleggers 10.700 miljard dollar in de markt steken. De Europeanen zijn goed voor 8.500 miljard dollar en de Nederlanders investeren circa 466 miljard dollar, aldus het IMF. Nederlandse pensioenfondsen trekken meer naar het buitenland omdat zij indexvolgers zijn. Zij willen alle aandelen uit bijvoorbeeld de MSCI-index in portefeuille hebben en hierin zijn weinig Nederlandse bedrijven vertegenwoordigd. Een andere reden waarom Nederland aantrekkelijk is voor buitenlandse beleggers is het wegvallen van beschermingsconstructies. Gelet op het verschil in waardering van bedrijven en de verwachting van een stabiel tot sterker wordende dollar zal deze overweging van buitenlands kapitaal nog wel een tijdje aan kunnen houden.

Onderneming: Centric KSI Stork Kon. Ten Cate Wegener Nedap Twentsche Kabel Grolsch

Marktkapitalisatie: (*) 41 miljoen 1 miljard 412 miljoen 444 miljoen 201 miljoen 243 miljoen 355 miljoen

Weging (**) 5% 15% 15% 15% 6,92% 10,86% 12,98%

Advies: geen houden houden verkopen verkopen kopen verkopen

* aantal uitstaande aandelen x koers per 01.01.2005 ** hierbij hebben we een minimum gesteld van 5% (i.g.v. Centric KSI) en maximaal 15% om al te sterke scheefgroei te voorkomen. Ook de is ‘free-float’ (aantal vrij verhandelbare aandelen) buiten beschouwing gelaten. De veilingfondsen Blijdenstijn-Willink en Reesink zijn niet opgenomen. Zie staatje voor rendementen januari t/m 30 november. ■

Oostelijke Aandelen Index (OAX) In Twentevisie volgen we de regionale aandelen natuurlijk goed, net als de AEX. Maar sinds kort maken we ook gebruik van de OAX die we vergelijken met de AEX (en vanaf januari ook de Midkap). Net als bij de AEX heeft bij de OAX een weging plaatsgevonden.

Tip van de week In de vorige Twentevisie zei Steenkamp onder meer: “We moeten bewijzen dat we in slechte tijden ook een goede partner zijn voor de beleggers, dat is onze taak. Toen de beurs richting de 700 ging, was elk schot raak. Ik durf het aan om te bewijzen dat ook nu er een leuk centje verdiend kan worden op de beurs.” Daarom is Steenkamp er een goede paar weken geleden mee begonnen om de Tip van de Week te geven. Elke vrijdagmiddag bij Radio Oost tussen 17.30 en 18.00 uur in het programma PuntKomma. Elders op deze pagina treft u zijn tips aan. In de naaste toekomst zullen die ook op internet komen te staan. Kansen voor de lokale markt Nederland: Beter Bed, McGregor, Isotis, TomTom, Binck, Crown van Gelder, Ballast Nedam, Ordina, Smit Internationale. Voor de speculatieve beleggers nog een overdenking: “Het heeft meer nut voor een speculant om over een kwestie te piekeren, zonder iets te ondernemen, dan iets te ondernemen, zonder te piekeren.”

Twentevisie 10/2005

11

Weekamp Deuren laat 100.000 deuren in Indonesië maken

bedrijfsreportage | weekamp

Liever klant dan eigenaar kwaliteit. Maar we werken nu samen met twee bedrijven waaraan we gegarandeerd hebben dat we alle deuren afnemen als ze tenminste voldoen aan onze kwaliteitseisen.” In totaal fabriceert Weekamp circa 200.000 binnen- en buitendeuren per jaar (voor nieuwbouw en vervangingsmarkt), de helft daarvan komt uit Indonesië. De overgrote meerderheid van de overige deuren komt uit een eigen fabriek in Tsjechië.

Cultuur

Weekamp koopt jaarlijks circa 100.000 deuren bij twee houtbedrijven in Indonesië. “Gemaakt volgens hoge kwaliteitseisen, want daar hebben we veel tijd en geld in geïnvesteerd.”

(door Jan Medendorp) Het internationale bedrijfsleven is huiverig om in Indonesië te investeren. Niet alleen als gevolg van mogelijke aanslagen door moslimfundamentalisten, ook is het land door en door corrupt. En als gevolg van eeuwenlange bezettingen door China en Nederland is er weinig ondernemersdrang in het enorm grote land dat bestaat uit 13.000 eilanden (met in totaal 200 miljoen mensen). De afstand van het noordwesten van Indonesië naar het zuidoosten is vergelijkbaar met die van Amsterdam naar New York. Op Sumatra en Java (Jakarta) participeert Weekamp Deuren (Dedemsvaart) in twee fabrieken. Participeren met kennis, niet met geld, daarvoor is Johan Weekamp huiverig. Ooit moest Weekamp eens voor zijn leven rennen op Atjeh (Sumatra) en nog niet zo lang geleden kon de Chinese directeur Nick Lee een paar weken het bedrijf niet verlaten omdat moslimfundamentalisten de jacht op de grote vijand (China) hadden geopend. Maar het tij lijkt gekeerd met de komst van president Susilo Bambang Yudohyono. Niet dat Twentevisie 10/2005

Indonesië ineens een modern land is geworden, het land loopt zelfs achter ten opzichte van andere landen in zuidoost Azië, maar de nieuwe president weet dat de economische groei uit het buitenland moet komen. Het overgrote deel van de bedrijven in het land is in buitenlandse handen.

Kwaliteit Johan Weekamp doet al zaken in Indonesië sinds 1990. Bij het timmerbedrijfje van zijn vader en oom (uit 1978) ging het roer om in 1985 (toen pa overleed). Het accent kwam vanaf dat moment te liggen op deuren. Een gouden greep. “Mensen hebben geld over voor een mooie buitendeur. En als ze voor veel geld een nieuw bankstel kopen dan willen ze in het interieur ook een mooie binnendeur. En dan niet zo’n boardkartonnen ding,” verklaart Johan Weekamp het succes van het bedrijf. In de markt van de luxe deuren heeft Weekamp een marktaandeel van zo’n tien procent. Om de hevige concurrentie het hoofd te bieden, laat Weekamp vanaf 1990 de standaarddeuren produceren in Sumatra en Jakarta (de lonen zijn slechts 10% van die in Nederland). “Het grootste probleem is de

Waarom wel een eigen fabriek in Tsjechië en niet in Indonesië waar de Chinese eigenaar van het houtbedrijf Cemerlang Sekaras Woodworking Industry (waar in totaal zo’n 2500 mensen werken) in Jakarta daar al jaren op aandringt? “Wij hebben bij dit bedrijf exact aangegeven hoe wij willen dat ze werken, op basis van arbeidsomstandigheden die doen denken aan westerse fabrieken, waardoor wij ook onze hoge kwaliteit kunnen eisen. Daardoor nemen wij bij dit bedrijf in Jakarta nu minstens twintig procent van hun omzet af. Dat is veel, maar we willen niet alles op één paard zetten. Op Sumatra doen we ook zaken met een fabriek, veel minder omdat ze nog niet binnen alle productgroepen volgens onze kwaliteitsnormen kunnen werken, maar dat bedrijf heeft weer een eigen houtconcessie en volgens alle internationale milieueisen en normen zorgen ze ook weer voor nieuwe aanplant.” Weekamp hikt aan tegen de enorme afstand (15 uur vliegen), de corruptie en de cultuur waar hij na vijftien jaar samenwerken nog steeds weinig van begrijpt, zegt hij eerlijk. “Ik blijf liever een goede klant naar wie ze goed luisteren dan mede-eigenaar.” ■

13

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl

column | personeel en organisatie

Vitaliteit als onderscheidend vermogen De afgelopen twee jaar is het verzuim in Nederlandse organisaties gedaald. Dat is mooi, maar een medewerker die aanwezig is, is nog niet perse betrokken, ambitieus en vernieuwend bezig voor zijn werkgever. Een vitale organisatie stimuleert mensen het beste uit zichzelf te halen. Maar hoe bereik je ‘corporate vitality’? Nederland streeft ernaar een kenniseconomie te zijn. Alleen door ons te onderscheiden met slimme, hoogwaardige en innovatieve ontwikkelingen, komen we mee met de rest van Europa, de VS en Japan en behouden we een voorsprong op China. Zo’n kenniseconomie is niet te realiseren zonder vitale organisaties. Een vitale organisatie is een broedplaats voor creatieve oplossingen, onderscheidende ideeën en gedurfde toepassingen. Essentieel voor een succesvolle kenniseconomie. Maar hoe vitaal zijn Nederlandse organisaties eigenlijk? Volgens deskundigen niet vitaal genoeg. Corporate vitality kun je niet los zien van personal vitality. Een gezond bedrijf is afhankelijk van gezonde mensen en omgekeerd. Met de vitaliteit van de meeste mensen zit het wel goed, maar vaak worden ze beknot, juist door de organisaties die hen zouden moeten motiveren. Een overvloed aan regels, beperkte verantwoordelijkheden, een gebrek aan vertrouwen en te grote organisatieonderdelen waarin werknemers verdrinken, zijn allemaal debet aan ongemotiveerde medewerkers. Saillant voorbeeld: onderzoeksinstituten en universiteiten, dé plekken waar de kenniseconomie gestalte moet krijgen, zijn exemplarisch voor organisaties waar medewerkers vaak juist door regelgeving en starheid beperkt worden in hun innovativiteit. Deskundigen schatten dat vitale organisaties die de mogelijkheden van hun medewerkers optimaal benutten tot 2,5

keer zo productief zijn als organisaties die er niets aan doen.

Ambities Hoe word je dan een gezond bedrijf met gezonde mensen? Ten eerste door de juiste randvoorwaarden te scheppen waarin medewerkers het beste uit zichzelf en hun samenwerking onderling kunnen halen (zie kader). Daarbij is het belangrijk niet alleen van bovenaf de kansen te bepalen, maar werkgevers en werknemers samen werk te laten maken van gezonder en plezieriger werken. Voor je er erg in hebt, wordt het bevorderen van vitaliteit procesmatig ingezet, met van bovenaf opgelegde doelen. Je moet het omdraaien en de persoonlijke vitaliteit van de medewerkers als richtinggevend nemen. Zoek uit wat hun persoonlijke ambities zijn en breng die in lijn met waar de onderneming naar toe wil. Dan komen de positieve processen op gang en raken mensen gepassioneerd.

zonder energie komt niet meer aan bod voor interessante banen. Dat wordt de realiteit. Maar aan de andere kant zullen niet-vitale organisaties steeds onpopulairder worden bij getalenteerde en gemotiveerde werkzoekenden. Het mes snijdt dus aan twee kanten.

Vertrouwen in plaats van verzekeren Om in de huidige liberalisering van de sociale zekerheid en zorg goed te acteren, moeten organisaties vitaal zijn. Je kunt je onmogelijk verzekeren tegen alle gevaren van beperkte inzetbaarheid. Het is veel beter een organisatie te realiseren waarin je kunt vertrouwen op de capaciteiten en motivatie van je medewerkers, in plaats van ze voortdurend te controleren. Met assesments van de ambities van uw complete organisatie, aparte teams én individuele medewerkers en een passende aanpak om die ambities te realiseren, zet u de eerste stappen op weg naar corporate vitality. ■

Selectie op vitaliteit Er is verder niks mis met het stimuleren van persoonlijke vitaliteit door werkgevers. En niet alleen omdat een ongezonde levensstijl verzuim veroorzaakt. Een vitaal mens is niet alleen fit, maar is ook gemotiveerd en blijft zichzelf ontwikkelen. Zulke mensen zijn bepalend voor het onderscheidend vermogen van een bedrijf. Zij worden niet alleen gewaardeerd door hun familie, vrienden en buren, maar net zo goed door hun leidinggevenden, collega’s en klanten. Elk bedrijf wil liever iemand die passie en plezier uitstraalt dan iemand die ongemotiveerd is, nooit een nieuw idee heeft en altijd klaagt. De verwachting is zelfs dat organisaties in de toekomst hierop zullen selecteren. Keihard gezegd: een ongezonde kandidaat

Kenmerken van een vitale organisatie Een vitale organisatie: • motiveert medewerkers om zichzelf te blijven ontwikkelen, gedurende hun hele loopbaan • beloont creativiteit en innovatie • stimuleert teamwork • onderkent de behoefte aan een gezonde balans van werk en privé • besteedt aandacht aan mentale en lichamelijke gezondheid • gunt verantwoordelijkheden en toont vertrouwen en respect • heeft een open en eerlijke communicatie • weet doelstellingen en visies helder te formuleren en te betrekken op medewerkers

Twentevisie 10/2005

Gert Jan Beens Regiodirecteur bij Arbo Unie

15

Martin Ros werd gevormd in Denekamp

interview | martin ros

‘Mijn gelukkigste tijd’ De zesjarige Ros werd (samen met zijn zusje) in november 1944 overgebracht van Hilversum naar Denekamp. In dit dorp, aan de uiterste rand van Nederland, zou Ros 1,5 jaar bij het bakkersgezin Bekhuis wonen. Het onderduikadres was geregeld door de plaatselijke kapelaan om hongerige katholieke kinderen uit de Randstad onder te brengen bij katholieke gezinnen elders in het land. De reis er naar toe was vreselijk, schrijft Ros in zijn boek ‘Herinneringen aan mijn rijke roomse jeugd’. Maar daarna volgde de gelukkigste tijd uit zijn leven. “In Denekamp ontdekte ik het leven. Mijn pleegouders gingen overdag naar hun winkels en ik was vrij man.

‘Daar verraadde zich al dat literatuur mijn latere leven zou gaan beheersen’ Ongelooflijk, de tochten die ik daar maakte. We gingen de bossen in, we hadden hutten aan de rand van de Dinkel en ik mocht een paard verzorgen en berijden. Ik maakte ook tochten naar de Duitse grens. Je zag de vliegtuigen overkomen en in de verte de Duitse stad Nordhorn in de fik vliegen. Ja, ik ben hier onbeschrijflijk gelukkig geweest.” Ros ontdekte er ook zijn verteltalent. “In de schuur vertelde ik verhalen. Ik keek op de pakjes en potjes met ingrediënten die op de schappen stonden en die namen gebruikte ik voor een verhaal. Daar verraadde zich al dat literatuur mijn latere leven zou gaan beheersen.”

Plat Duits

Martin Ros, te gast bij TV Oost, vertelt over zijn onderduikjaren in Denekamp.

(door Jan Medendorp) Martin Ros gaat nog steeds regelmatig kijken in Denekamp, op de plaats waar hij in de hongerwinter zat ondergedoken. Ros (67) is voormalig hoofdredacteur van de Arbeiderspers. Hij heeft sinds 1985 een boekenrubriek in de Tros Nieuwsshow. Hij is daadwerkelijk ‘van boeTwentevisie 10/2005

ken bezeten’ en dat kun je horen. Voor alles heeft Martin Ros namelijk een belangrijke boodschap: hij is enthousiast over boeken. Dat moet overkomen en daar doet Ros alles voor. Sommige luisteraars zetten de radio uit zodra ze hem horen. Zelf heeft hij vooral over wielrennen boeken geschreven.

“Toen ik na anderhalf jaar terugkwam in Hilversum kon ik niet meer lezen of schrijven. Mijn moeder kon mij niet meer verstaan, ik sprak een soort plat Duits.” Ros zegt het huidige Denekamp ook nog prachtig te vinden. Het huis waar hij verbleef, in de Wilhelminastraat (“die naam zullen ze in de oorlog wel veranderd hebben”), is lang niet meer omgeven door landerijen, maar door nieuwbouwwijken. Op de plaats van de bakkerij is nu een supermarkt gevestigd. Ros wilde na de oorlog niet terug naar Hilversum. Hij bleef nog maanden in Denekamp. Met zijn ouders had hij al die tijd nauwelijks contact gehad. Ze moesten hem uiteindelijk ophalen. Nog jarenlang fietste hij regelmatig van Hilversum naar Denekamp. Met zijn vader op de tandem. In Denekamp ontdekte de volksjongen de vrijheid, daar werd de basis gelegd voor zijn liefde voor literatuur. ■

17

Weinig liefs uit Moskou

interview | margreet ter woerds

Haaksbergse Samen met collega Albert Reijnders won Margreet ter Woerds een Emmy met haar televisiereportage ‘Terug naar Beslan’

wint TV-prijs Als je het directe centrum verlaat, kom je al snel in woonblokken waar het belangrijkste probleem de veiligheid is en natuurlijk: waar laat ik mijn auto? In een van die flats heeft Ter Woerds, samen met een aantal journalisten onder wie RTL4-correspondent en echtgenoot Reinoud Broekhuijsen, een redactie annex studio ingericht. Aan een van de muren hangt de grote foto van het Rode Plein waarvoor Broekhuijsen zijn bijdragen voor het nieuws afsteekt. De foto is gemaakt door Ter Woerds, die naast haar werk voor televisie ook schrijft en radioreportages maakt.

Terug naar Beslan Bella den Bouwmeester woont tegenwoordig in Kampen, maar komt van origine uit Beslan, het plaatsje waar een paar jaar geleden een school door Tsjetsjeense terroristen werd gegijzeld.

‘Voor mijzelf kwam in Beslan al het slechte van Rusland samen’ Met Bella ging Ter Woerds terug naar Beslan en maakte fabelachtig mooie televisie. “Voor mijzelf kwam in Beslan al het slechte van Rusland samen. En daarmee win ik een Emmy, dat is voor mij een dubbel gevoel, dat begrijp je.” De bevrijdingsactie (waarbij 331 mensen om het leven kwamen) ging op zijn Russisch. “Dat (door Jan Medendorp) Tien jaar geleden vertrok Margreet ter Woerds naar Rusland. Sinds de val van de Muur het nieuwe land van de onbegrensde mogelijkheden, ook qua criminaliteit en terrorisme. Een dramatisch voorbeeld daarvan was de gijzeling van de school in Beslan. Daarover heeft Ter Woerds vorig jaar (samen met haar Netwerk-collega Albert Reijnders) een televisiereportage gemaakt onder de titel ‘Terug naar Beslan’. En die reportage heeft een Emmy gewonnen, een prestigieuze televisieprijs. Twentevisie bezocht correspondente Margreet ter Woerds (uit Haaksbergen) op haar werk in Moskou. Voor de generatie die tijdens de wapenwedloop is opgegroeid heeft het Rode Plein in Moskou nog steeds iets magisch. Ineens sta je op de plek met op de achtergrond de bekende kerk met de ronde kleurige bollen, tegenover het mausoleum waar Lenin ligt opgebaard en waar tot voor kort de

18

militaire parades werden gehouden met kruisrakketten en al. Er lopen nog steeds veel militairen en politieagenten in Moskou (ook vanwege de terrorismedreiging) die direct optreden als je iets doet wat hun niet zint. Bij het Kremlin klinkt een snerpend fluitje als je zonder nadenken de straat oploopt. Dat heeft de snotneus met fluit en stok liever niet. Moskou is geen fijne stad. Het is een metropool waar angst en onverschilligheid troef is. Het verkeer is een hel. Tussen de oude bakjes rijden tientallen dure auto waaronder een peloton Hummers, in Nederland het icoon van rijke asocialen, in Moskou het voertuig van vooral de maffia. Margreet ter Woerds drukt en perst zo goed en zo kwaad als het gaat haar wagentje tussen de rijen auto’s. Stoplichten hebben ongeveer geen waarde, verkeersregels lijken afgeschaft en zelfs het oude dametje op het zebrapad heeft geen rechten en belandt net niet op de neus van een haastige Mercedes waarvan de bestuurder niet op of omkijkt. “Pas spuwde een man op mijn motor-

kap, gelukkig ging hij niet verder toen hij zag dat ik een vrouw ben. Ik gedraag me hier anders dan ik in Nederland doe. In Rusland stopt niemand voor een zebrapad. In het begin stopte ik braaf, maar dan steekt er wel weer een auto achter jou langs om die persoon omver te rijden.”

Gekkenhuis Het is 24 uur per dag een gekkenhuis in Moskou. Door het snel ingevoerde kapitalisme lijkt materialisme er de hoogste vorm van leven. Het land is door en door corrupt. Op alle plaatsen hangen huizenhoge commerciële uitingen. Vredestein is blij met de Russische partner, op alle plaatsen steken de Russen hun tevredenheid over het Nederlandse bedrijf ook niet onder stoelen of banken. Als je het Rusland uit vroeger dagen zoekt, kun je het beste naar een van de tientallen musea gaan die de stad herbergt of natuurlijk naar de metrostations, ware arbeidspaleizen onder de grond. Twentevisie 10/2005

Vredestein in Rusland, tegenover het ‘Witte Huis’

Twentevisie 10/2005

heeft ook met de corruptie te maken, met het onprofessionalisme, met de slechte organisatie. De hele wereld heeft kunnen zien wat voor chaos het is geworden. De Russische overheid is niet in eerste instantie geïnteresseerd in het redden van mensen, maar in het zo snel mogelijk beëindigen van deze actie en met het doodschieten van alle terroristen. Ook uit eigenbelang vermoed ik, want wie weet wat ze zeggen als ze gaan praten.

‘Rusland is heel ver weg voor Nederland. En andersom is Nederland voor Rusland ook niet echt interessant’ Weet je nog, die theatergijzeling in Moskou? Daar spoten ze gas de zaal in zonder dat er over nagedacht werd. Sommige mensen kregen later drie vaccins, anderen niets. De artsen in de ziekenhuizen wisten niet eens wat voor soort gas de politie gebruikt had.”

Weinig interesse Margreet ter Woerds ging op 18-jarige leeftijd van Haaksbergen naar Amsterdam waar ze geschiedenis ging studeren. “Ik heb me gespecialiseerd in niet-westerse sociologie en dan vooral in Latijns-Amerika. Voor mijn afstuderen ben ik naar de Dominicaanse republiek gegaan en heb ik over de ontwikkeling van de suikerindustrie geschreven.” Over Latijns-Amerika

verschenen in vakbladen diverse artikelen van haar hand. En later werkte ze als voorlichter voor Vluchtelingenwerk. Toen haar man Broekhuijsen naar Moskou ging, ging ze mee. Ze pakte ook haar journalistieke werk weer op, maar merkt dat de interesse van Nederland in Rusland niet bijster groot is. “Ik werk als freelancer en bijna alles wat ik aandraag bij Netwerk wordt afgeschoten.” Het damhertje in Deurningen is altijd belangrijker. En daarna komt Amerika (met Max Westerman), Engeland en Duitsland. “Rusland is heel ver weg voor Nederland. En andersom is Nederland voor Rusland ook niet echt interessant.” En het zal er door de technische ontwikkelingen van internet niet beter op worden. “De Volkskrant heeft al filmpjes op internet staan dankzij de samenwerking met een Nederlands productiebureau en correspondenten in Moskou. Een aantal heeft een cameracursus gehad. De vraag is alleen wat voor kwaliteit dat zal hebben.”

Poetin President Poetin kwam naar Nederland en wilde alleen praten met de NRC en Netwerk, dankzij de winnende televisiereportage, maar het interview met Poetin mocht Ter Woerds niet doen hoewel ze de Russische taal beheerst. Rusland telt 88.000 miljonairs, anderzijds is sprake van grote armoede terwijl het land rijk is aan grondstoffen. “In de jaren negentig kochten mensen voor een fles wodka of een sigaar alle aandeeltjes van fabrieken op. Ondertussen zijn olie en gas natuurlijk big business. De hele wereld heeft Russisch gas.” Hoe corrupt is Poetin? “Ik denk dat hij ook wel een bankrekening heeft. Hij heeft jarenlang in St. Peterburg Economische Zaken onder zich gehad. Poetin is een slimme man. Ik denk dat hij veel geeft om zijn land, maar hij gaat ook graag skiën in Zwitserland.” En het is natuurlijk als journalist niet altijd even gemakkelijk om te werken. “Nederland is bureaucratisch maar Rusland is nog tien keer bureaucratischer. Als westerling krijg je niet snel inzage in hoe het hier reilt en zeilt. Je moet de lagen er af pellen. Mensen uit het westen praten vaak met de verkeerde mensen en dan zijn ze later teleurgesteld als het niet voor elkaar komt.” Ter Woerds zit met man en kind inmiddels al tien jaar in Moskou. “Ik blijf hier niet voor eeuwig.” Maar in Haaksbergen komt ze ook niet meer terug. “Het landschap is fantastisch, maar ik woon graag iets centraler.” ■

19

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl

column | financieel accent

(Belasting)wijzigingen 2006 De wetgever heeft dit jaar wederom niet stil gezeten: een ware stortvloed aan wijzigingen zullen dan ook in 2006 op uw afkomen. U kunt hierbij denken aan de introductie van de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) en het nieuwe zorgstelsel. Ook op fiscaal terrein worden er in 2006 diverse nieuwe regelingen geïntroduceerd en/of worden bestaande regelingen aangepast. In deze column laat ik enkele - deels door de 1e Kamer nog goed te keuren - regelingen de revue passeren.

(Bestel)auto van de zaak Vanaf 1 januari 2006 valt de (bestel)auto van de zaak onder de loonheffing. De werkgever wordt verantwoordelijk voor een correcte belastingheffing over het privé-gebruik auto door de werknemer. Bij fouten, met name een onterechte melding dat de werknemer minder dan 500 kilometer voor privé rijdt, komt de naheffing met boete en rente voor rekening van de werkgever! Alle reden dus om maatregelen te treffen om uw lasten en risico’s te beperken. Maak afspraken met uw werknemers aan welke voorwaarden zij moeten voldoen voordat u de bijtelling voor privé-gebruik auto achterwege laat. Dit kan door de werknemer een ‘verklaring geen bijtelling privé-gebruik’ te laten overhandigen. Werknemers kunnen zo’n verklaring binnenkort op de site van de belastingdienst aanvragen. Zij moeten dan laten weten dat zij minder dan 500 kilometer per jaar privé rijden. Daarnaast kan de inspecteur op enig moment verzoeken dat de werknemer dit mindere privégebruik ‘doet blijken’. Het bovenstaande voorstel heeft voor wat betreft de bestelauto tot forse kritieken uit de praktijk geleid. Dat is de reden geweest dat op 17 november jl. bij amendement een aantal ‘escape’-mogelijkheden zijn geïntroduceerd. De bestelauto die buiten werktijd niet gebruikt kan worden (de bestelauto die ‘achter het hek blijft’) valt niet onder de autokostenfictie. Hetzelfde geldt voor een bestelauto waarbij de werkgever een verbod op privé-gebruik heeft opgelegd aan de werknemer. Het verbod moet schriftelijk zijn vastgelegd en moet bij de loonadministratie worden bewaard. Tevens is vereist dat de werkgever passend toezicht houdt op de naleving van het verbod en dat hij een passende sanctie oplegt wanneer het verbod wordt overtreden. Twentevisie 10/2005

Voor een bestelauto die in verband met de aard van het werk doorlopend afwisselend aan verschillende werknemers ter beschikking wordt gesteld, mag de eindheffingsregeling worden toegepast. Het privé-gebruik wordt door middel van een eindheffing van € 300,- bij de werkgever belast.

Pensioenleeftijd naar 65 jaar Het pensioenstelsel is ingrijpend veranderd. Hoofdregel is dat pensioenopbouw nog slechts gefacilieerd wordt voor een ouderdomspensioen dat niet eerder ingaat dan op 65-jarige leeftijd. De fiscale faciliteiten voor regelingen waarmee eerder met pensioen kan worden gegaan, zijn per 2006 geschrapt: een overbruggingspensioen kan niet meer fiscaal gefacilieerd worden opgebouwd en VUT- en prepensioenregelingen zijn financieel uiterst onaantrekkelijk gemaakt. Deze wijziging heeft tot gevolg dat directeurengrootaandeelhouders (DGA’s) met een pensioenregeling met daarin een pensioeningangsdatum vóór de 65-jarige leeftijd, hun pensioenbrief vóór 1 januari 2006 moeten (laten) aanpassen. Hierbij moet onder andere de pensioeningangsdatum worden aangepast en de opbouw van een overbruggingspensioen dient te vervallen. Voor DGA’s die vóór 1 januari 2005 de leeftijd van 55 jaar hadden bereikt, geldt een uitzondering. Voor hen geldt een onbeperkte overgangsregeling, zij kunnen ongestoord gefacilieerd pensioen blijven opbouwen met een ingangsdatum vóór hun 65e, inclusief overbruggingspensioen.

Profijtelijke levensloopregeling In de september editie van deze column is uitgebreid ingegaan op de levensloopregeling. Ook een DGA kan hierdoor maximaal 12% per jaar en in totaliteit 210% van het brutoloon belastingvrij sparen bij een bank, een beleggingsinstelling of een verzekeraar. De levensloopregeling is voor DGA’s een fantastisch instrument voor financiële planning. Over het gespaarde loon kan langdurig uitstel van belastingheffing worden verkregen. Dat levert altijd een rentevoordeel op en bij een goede planning mogelijk ook een tariefvoordeel. Een DGA zal zijn levenslooptegoed niet vaak benutten voor tussentijds verlof. De levensloopregeling is voor DGA’s dan ook met name interessant om met het gespaarde loon eerder te kunnen stoppen met werken. Ofwel om het levenslooptegoed toe

te voegen aan de pensioenregeling (ook in eigen beheer!). Die extra toevoeging is toegestaan, mits de pensioenregeling binnen de wettelijke kaders daarvoor voldoende ruimte biedt.

Uitstel van betaling 10% jaarsalaris Dit jaar heeft een DGA voor de laatste keer de mogelijkheid om de betaling van (maximaal) 10% van zijn jaarsalaris op te schorten tot 2006 of veel later. Per 1 januari 2006 vervalt deze faciliteit, mede vanwege de invoering van de eerdergenoemde levensloopregeling. Door het uitstel van betaling stelt u de belastingheffing over een gedeelte van uw jaarsalaris één of meerdere jaren uit, terwijl de BV al wel direct (de contante waarde van) het uitgestelde salaris als bedrijfskosten kan opvoeren! Verder telt het uitgestelde salaris volledig mee voor de opbouw van pensioenrechten (al dan niet in eigen beheer). Als u deze regeling tot uitstel van betaling wilt benutten, moet u dat in een schriftelijke overeenkomst met de BV vastleggen.

Wijziging verliesverrekening Onder de huidige wetgeving kan een ondernemer/een BV een verlies verrekenen met de winst over de drie voorgaande jaren (carry-back) en alle toekomstige jaren (carry-forward). Deze verrekeningstermijnen worden in het kader van de herziening van de vennootschapsbelasting – waarvan de ingangsdatum nog onbekend is – flink ingekort: de carry-back wordt teruggebracht tot één jaar, de carryforward tot acht jaar. Neem nu reeds maatregelen (vaak: winst te verschuiven) om te voorkomen dat een verlies überhaupt niet binnen de gestelde termijn kan worden verrekend. ■

Drs. Remco H. Esendam Belastingadviseur bij Ten Kate & Huizinga te Enschede

21

actueel | nieuws & feiten

Ondernemersnieuws Werkgeversorganisatie VNO-NCW Twente heeft op 29 november, namens het georganiseerde bedrijfsleven, het Regioplan Twente aan vertegenwoordigers van de provincie Overijssel, de Twentse gemeenten en het SEOT gepresenteerd. Het plan geeft input voor het Regionaal Economisch Ontwikkelingsplan (REOP) voor Twente en stelt prioriteiten en randvoorwaarden, zodat de regionale werkgelegenheid en de economische ontwikkeling in Twente zich verder kunnen versterken. Het doel van het plan is het stellen van prioriteiten en randvoorwaarden die het ondernemersbelang, de regionale werkgelegenheid en de economische ontwikkeling in Twente bevorderen, benutten en versterken. VNO-NCW Twente geeft aan dit te willen bereiken door constructieve en structurele samenwerking met ondernemingen, overheden, het georganiseerde bedrijfsleven, kennisorganisaties en gerichte advisering aan overheden. VNO-NCW Twente heeft daartoe kort en krachtig op een rij weten te zetten wat de Twentse werkgevers absoluut noodzakelijke maatregelen vinden voor een economisch sterk Twente. Het Regioplan gaat uit van de kansen en bedreigingen voor de regio Twente. Deze zijn onder te verdelen in een zevental thema’s, die als randvoorwaarden voor een optimale economische ontwikkeling gezien moeten worden. De thema’s zijn: Ruimte om te ondernemen, Bereikbaarheid van de regio, Industrie/Innovatiebeleid, Milieu, veiligheid en regelgeving, Beschikbaarheid van gekwalificeerde arbeidskrachten, Regionaaleconomische samenwerking, Aangenaam woon- werk- leefklimaat.

Countus accountants + adviseurs is de nieuwe hoofdsponsor van de Triathlon

Holten . Algemeen directeur van Countus Kees Meijer en voorzitter Hans Tutert van de Stichting Triathlon Holten ondertekenden recentelijk in Markelo een intentieverklaring voor de komende twee jaar met een optie voor twee jaar verlenging. Countus is reeds jaren cosponsor van het grootste triatlonevenement van Nederland. Countus zorgt daarmee de komende jaren samen met hoofdsponsors Rabobank Holten-Markelo en Oad Reizen voor een solide basis voor de organisatie van de Triathlon Holten. De 22e International Triathlon Holten wordt gehouden op zaterdag 15 juli 2006. Een week voordat de Olympische Winterspelen in Turijn beginnen organiseert het Olympisch Steunpunt Twente op donderdag 2 februari 2006 het eerste politieke sportcafé van Twente. Ook de Sportraad Overijssel en de Universiteit Twente participeren in de organisatie. Politieke partijen uit Twente krijgen zo één maand voor de gemeenteraadsverkiezingen de gelegenheid om de gunst van de burger te winnen. Hoeveel aandacht krijgt de sport in de verkiezingsprogramma’s? Heeft Twente een sportklimaat? Tijdens het politiek sportcafé krijgt ook de burger de kans om in discussie te gaan met de woordvoerders uit de politiek, onder wie Erica Terpstra. Zoveel mogelijk sportpartners uit de regio krijgen de gelegenheid om deel te nemen aan de sportdiscussie. Plaats van handeling is De Waaier op de Universiteit Twente. De gesprekken staan onder leiding van Tom van ’t Hek. Parklocatie de Jaargetijden in Enschede heeft een uitbreiding ondergaan. Media november zijn de deuren geopend van Restaurant 10, dat een industrieel interieur heeft en een open glazen keuken die onder leiding staat van chef kok Arjan Schepers. Er wordt gemikt op een brede doelgroep. In de zomer van 2006 zal het

Kees Meijer van Countus (links) en Hans Tutert van de Triathlon Holten feliciteren elkaar na de ondertekening van de sponsorovereenkomst.

Twentevisie 10/2005

nieuwe restaurant nog worden uitgebreid met een groot terras. Vier van de vijf ondernemers is tevreden tot zeer tevreden over de dienstverlening van de Kamer van Koophandel. Een op de tien is ontevreden tot zeer ontevreden. Ruim tweederde van de respondenten vindt de inschrijving bij de Kamer van Koophandel en de daaruit voortvloeiende (verplichte) Jaarlijkse Bijdrage terecht. Dit blijkt uit onderzoek van het Economisch Instituut Midden en Kleinbedrijf (EIM), in opdracht van de brancheorganisaties BOVAG, Koninklijke Horeca Nederland, Mitex en Uneto-VNI. Op 23 november werd aan Wim Meijer, voorzitter van het Innovatieplatform Twente, de publicatie Twente Index 2005 aangeboden, die feitelijke informatie geeft over de regionale economie en de kwaliteit van leven. ‘Een vergelijkend economische jaarbeeld van Twente’ luidt de ondertitel. In januari 2005 legde een aantal Twentse bestuurders en ondernemers een werkbezoek af aan het Amerikaanse Silicon Valley. Daar maakte het gezelschap kennis met de Silicon Valley Index. Gemotiveerd door deze publicatie heeft het gezelschap de stichting Twente Index opgericht met als doel de economie en de kwaliteit van het leven in Twente te monitoren en jaarlijks de Twente Index te publiceren. De Stichting verwacht dat de index een handig hulpmiddel zal zijn bij het ontwikkelen van plannen die de kracht van Twente zullen versterken. De Twente Index 2005 is te downloaden van de website van de Stichting Twente Index (www.twente-index.nl). Tussen 1999 en 2004 blijken de landelijke gemeenten in Twente met bijna 8.000 arbeidsplaatsen te zijn gegroeid, terwijl er in dezelfde periode in de Netwerkstad nog geen 4.500 banen bijkwamen. Algemeen directeur van de Kamer van Koophandel Veluwe en Twente Wilma van Ingen meldt dit in een Inleiding tijdens Urbal development Symposium op 16 november 2005. Daarnaast waarschuwde zij voor te hoge verwachtingen ten aanzien van de werkgelegenheid in toerisme “Toerisme is kansrijk en essentieel voor Twente, maar géén kip met gouden eieren. Dit resultaat steekt schril af bij de doelstellingen. Immers, bij gelijk oplopen met de andere gemeenten, zouden ze de helft méér moeten scoren dan de overige gemeenten buiten de Netwerkstad. Eigenlijk had de Netwerkstad dus minimaal 12.000 arbeidsplaatsen moeten groeien.” Oost NV heeft in september van de stuurgroep Bedrijventerrein Twentekanaal opdracht gekregen een onderzoek te doen naar de herontwikkelingsmogelijkheden op het bedrijventerrein Twentekanaal in Hengelo. Dit onderzoek behelst een inventarisatie bij grondeigenaren en -gebruikers over de toekomstplannen, vrij-

23

›

actueel | nieuws & feiten

komende of benodigde ruimte en positie van de partij in een eventuele herontwikkeling. Op basis van de inventarisatie bekijken wordt met de verschillende grondeigenaren gekeken naar de mogelijkheden voor herontwikkeling. Op 23 november heeft Eric Nijkamp, bestuurslid VNO-NCW Twente, samen met Kamer van Koophandel voor Veluwe en Twente, Gedeputeerde Theo Rietkerk en enkele Twentse ondernemers de Twentse Vergunningenwijzer voor ondernemers aangeboden aan Staatssecretaris Van Gennip. In totaal bestaan er 36 vergunningen die voor een ondernemer relevant kunnen zijn, die alle kort worden beschreven met bijbehorende proceduretermijnen, legeskosten, bijbehorende formulieren, contactpersonen per gemeente, etc. De Twentse vergunningenwijzer is een overzichtelijke brochure die in 2006 beschikbaar is voor de ondernemers en opgevraagd kan worden bij de Twentse overheidsloketten en de Kamer van Koophandel. Tevens zal de Vergunningenwijzer dan ook digitaal toegankelijk worden via www. vergunningenwijzer.nl Henk Vink, directeur stichting jong ondernemen, ontving recentelijk het eerste boekje ‘ondernemen? Onderneem het! Studentenbedrijfjes aan het woord’ uit handen van Peter Cras, algemeen directeur Kenniscentrum Handel in ontvangst. Met als doel ondernemen en ondernemerschap bij leerlingen zoveel mogelijk te stimuleren, besloot Kenniscentrum Handel een boekje uit te geven met actuele verhalen uit de praktijk. Het boekje bevat acht ondernemersverhalen van studentenbedrijfjes, die in april 2005 door twee medewerkers van Kenniscentrum Handel zijn geïnterviewd. De miniondernemingen doorliepen allemaal dezelfde fases. Ieder bedrijfje, en iedere deelnemer daarbinnen heeft op eigen wijze invulling gegeven aan het ondernemerschap. De Internationale Atletiekfederatie (IAAF) heeft volgens verwachting de THALES FBK-Games ingedeeld in de categorie Grand Prix’. Dat betekent dat de FBK vanaf komend jaar behoort tot

de op een na hoogste afdeling van wedstrijdorganisatoren. De volgende editie van het evenement in het FBK-Stadion wordt gehouden op zondag 28 mei 2006. De IAAF deelde op basis van de criteria 22 wedstrijden in voor het komend seizoen op twee niveaus: Super Grand Prix en Grand Prix. Het belangrijkste verschil tussen de twee is het prijzengeld, voor een Super Grand Prix 500.000 dollar en voor een Grand Prix de helft van dat bedrag. Hengelo wordt nu in één adem genoemd met Melbourne, Dakar, Osaka, Belem, Eugene, Ostrava, Gateshead, Madrid, Helsinki en Riëti. Met een gezamenlijke intentieverklaring hebben de Kamers van Koophandel Regio Zwolle en Veluwe en Twente hun samenwerking bezegeld. De twee KvK’s zien elkaar als natuurlijke samenwerkingspartner. Zowel binnen Overijssels als Gelders verband is er ondanks de ‘couleur locale’ veel sociaal-economische samenhang, aldus de beide kamers. Daarnaast levert een intensieve samenwerking tussen kamers een grotere efficiency qua inhoudelijke inzet voor ondernemers op. Voor het personeel in de bestaande vestigingen Zwolle, Apeldoorn en enschede zal de samenwerking in deze vorm geen gevolgen hebben. De op 19 juli jl. getekende intentieovereenkomst tussen Ten Tije Groep B.V. en Vos Bouwdivisie B.V. heeft niet geleid tot een definitieve overname van Ten Tije door Vos. Hoewel uit strategisch oogpunt het onderbrengen van Ten Tije onder Vos Bouwdivisie voor beide partijen een goede keuze zou zijn geweest, was er teveel verschil van inzicht over de uitgangspunten. Uiteindelijk is in gezamenlijk overleg besloten de onderhandelingen af te breken. Dit betekent dat Ten Tije Groep als zelfstandige onderneming haar activiteiten zal voortzetten. Met haar omvangrijke vastgoedportefeuille en sterk ontwikkelde kleinbouworganisatie, waardoor zij ook voor Vos zo interessant was, is zij uitstekend in staat haar marktpositie te handhaven en zelfs te verbeteren. Zij zal dit met de huidige bedrijfsomvang realiseren. Voor Netwerkstad Twente ligt de weg open voor het partnerschap in Eurocities, het samenwerkingsverband van 120 grote steden in Europa. Dat is de uitkomst van de jaarvergadering van Eurocities, gehouden op 20-22 november jl. in Lyon. De Netwerkstad wil met name gaan deelnemen in de samenwerkingsforums op het gebied van economische ontwikkeling en kennissamenleving. Daarvoor wordt nog deze maand een officiële aanvraag ingediend, die naar verwachting begin 2006 zal worden gehonoreerd.

Henk Vink, directeur Stichting Jong Ondernemen, met het eerste boekje ‘Ondernemen? Onderneem het! Studentenbedrijfjes aan het woord’.

Twentevisie 10/2005

Vijf jaar na de invoering van de euro heeft de Haaksbergse financiële dienstverlener Euroflexx zijn naam in Neutralis financiële raadgevers. Deze naam dient aan te geven dat het bedrijf

een neutrale partij op de financiële markt is. Donderdag 10 november hebben DTZ Zadelhoff en Nyenrode Business Universiteit het rapport ‘Met financiers op één lijn’ gepresenteerd, een onderzoek naar de kwaliteits- en risicoperceptie van particuliere beleggers en hun financiers. Eén van de belangrijkste uitkomsten van dit onderzoek is dat de percepties van particuliere beleggers en financiers grote overeenkomsten vertonen. Uit dit onderzoek blijkt verder dat particuliere beleggers en financiers beleggen in oudere panden relatief riskant vinden. Lees voor meer informatie over dit rapport de column Vastgoed op pagina 41 van deze uitgave. Om nieuwe ontwikkelingen op het gebied van nanotechnologie te bevorderen heeft het MESA+ Institute for Nanotechnology van de Universiteit Twente op 24 november een samenwerkingsovereenkomst ondertekend met het National Institute for Nanotechnology en de University of Alberta in Canada. In aanwezigheid van de nieuwe Canadese ambassadeur, mevrouw Colleen Swords, spraken beide instituten de wens uit om samen te werken in projecten, studenten uit te wisselen en om kennis en ervaringen te delen op het gebied van de laatste nanotechnologie-ontwikkelingen. Nanotechnologie wordt ook wel dé technologie van de toekomst genoemd. Nano staat voor nanometer (een miljoenste millimeter): de afmetingen van individuele atomen en moleculen. Deze schaal maakt het mogelijk om materialen te maken met geheel nieuwe eigenschappen of systemen te bouwen die uiterst zuinig omgaan met grondstoffen en energie. Een greep uit de faillissementen in de periode 17 oktober tot en met 11 november die de Rechtbank aan de Kamer van Koophandel heeft doorgegeven. Let wel, tussen het verschijnen van deze uitgave en de uitspraak van de rechtbank kunnen er wijzigingen ontstaan. Voor de actuele situatie kan men terecht bij het handelsregister, tel. 0900-1234567. Almelo: W.C. de Weerd, geb. 4-7-1968 hodn Helpdesk Almelo, E. Hopster, geb. 11-10-1969 hodn Beauty Tan Cosmetics; Borne: Hoeben Borne B.V.; Enschede: Zenith B.V., J. Korte, geb. 22-1-1960 hodn Flachdachbau Fleetmark; Hengelo: Meubelstoffeerderij/ Woninginrichting Strijker B.V. ; Holten: Neptune Holland B.V.; Oldenzaal: Incotra Alfa B.V.; Rijssen: R. Bakker, geb. 13-4-67, hodn Reba Sportkleding; Tubbergen: Expression Agenturen B.V.; Wierden: Ep: Paauwe B.V., B.G. Veldhuis, geb. 27-9-1975 en B.G.J. Veldhuis, geb. 17-1-1972 beiden vennoot van Leeuw & Veldhuis Interieur Design ■ Persberichten kunnen per e-mail worden toegestuurd aan [email protected]. Tekst als word-bestand, eventuele foto’s of ander illustratiemateriaal als jpeg, 300 dpi. Eventueel per post: MediaSales Nederland B.V., Postbus 702, 7550 AH Hengelo.

25

Arke Pollux bloeit en overleeft in woest volleyballandschap

huishoudboekje | volleybal

‘Identiteit is niet te koop, Stichting Topvolleybal Pollux Oldenzaal staat er een professionele organisatie, die doorgaans een sluitend huishoudboekje kan overleggen. Dit seizoen bedraagt de begroting 240.000 euro. Een schijntje vergeleken bij FC Twente (14 miljoen), maar volleybal is geen voetbal. “Wel hebben we het in beide gevallen over absolute topsport in Twente,” wenst Wim Hulleman, stichtingsvoorzitter, te benadrukken.

Maaike Jansink (links) en Sanne Pots verdienen, evenmin als hun collegaspeelsters, geen kapitalen bij Pollux. Maar voor de jonge en meestal nog sturende meiden zijn het toch aardige bedragen.

‘Op het moment dat Arke werd overgenomen door TUI zijn er pittige gesprekken geweest’ Opvallende overeenkomst tussen FC Twente en Pollux: de hoofdsponsor. Arke is, uit overwegingen van naamsbekendheid én maatschappelijke betrokkenheid, nadrukkelijk gelieerd aan beide clubs, in het geval van Pollux zelfs als naamgever, sinds 1993. De invloed van Arke op de begroting is groot. De reisreus doneert op jaarbasis een bedrag van z’n 70.000 euro. En via De Wilmersberg en Barbacan, bedrijven van oud-Arke-topman Ferry Fransen, komt er nóg meer geld uit de Arke-stal in het laatje.

TUI

(door Eddy van der Ley) Arke Pollux staat al ruim een decennium garant voor (inter)nationaal topvolleybal bij de vrouwen. Het geheim van het Oldenzaalse succes? Zonder twijfel de goede organisatie, gebouwd op een fundament van typisch Twentse nuchterheid. Twentevisie lichtte, met permissie, het huishoudboekje door. “Topspeelsters verdienen per maand 800 euro.” Zou Pollux de (geestes)kracht ontlenen aan naamgever Pollux? Voor de goede orde: in de Griekse mythologie genoot Pollux als zoon van Jupiter de status van onsterfelijkheid. Hij had als taak onrechtvaardigheid te bestraffen en orde te herstellen dan wel te handhaven. Onder de Romeinen was Pollux populair om

26

zijn krachtige, betrouwbare en nuchtere manier van handelen. In Oldenzaal staat Arke Pollux sinds jaar en dag synoniem voor betrouwbaarheid en duurzaamheid. In het veld, maar zeker ook daarbuiten. Is dat opvallend dan, vraagt u? Ja. In de top van het (vrouwen)volleybal, maar ook van andere zaalsporten, regeert in Nederland doorgaans de waan van de dag. De kunst is niet zozeer om aan de top te komen - met geld is per slot van rekening alles te koop - maar wel om er te blijven. Hoe vaak donderde een prominente club na een periode van hoogtij niet als een kaartenhuis in elkaar, met een faillissement als tragisch lot? Heel vaak. Zo niet in Oldenzaal. Sinds het eerste vrouwenteam in 1996 is ondergebracht in de

“Op het moment dat Arke werd overgenomen door TUI zijn er wel wat pittige gesprekken geweest,” zegt Hulleman, “maar alleen met mensen van TUI, niet met Arke zelf. Omdat ze mondelinge afspraken over continuering van het sponsorschap niet na wilden komen, hebben we zelfs een keer met juridische stappen moeten dreigen. Uiteindelijk is alles goed gekomen. Er zijn nu zelfs gesprekken over een nieuwe, driejarige sponsorovereenkomst.” Een nieuwe verbintenis is van kardinaal belang, beseft Hulleman. “Want als Arke weg zou vallen, hebben we een groot probleem. Niet dat de levensvatbaarheid van de club dan in gevaar komt, want we hebben bewust voor een grote spreiding van sponsors gezorgd, om niet te zeer van één partij afhankelijk te zijn. Maar als je in de top wil blijven meedraaien, dan is de bijdrage van Arke noodzakelijk. Zonder dat ze invloed uitoefenen op het beleid, want dat zouden we nooit toelaten. Alles moet gaan op basis van realisme. Als Arke op dit moment een kampioenschap van ons eist, dan zeg ik: geef ons meer geld, dan halen we drie Braziliaanse speelsters van topklasse binnen. Met de huidige financiële mogelijkheden hebben we een ploeg Twentevisie 10/2005

nog niet voor een miljoen euro’ die voor Europees volleybal kan meedoen, maar niet voor de titel.” Wat een sponsor ook zou willen: de onafhankelijkheid van Pollux staat buiten iedere discussie. “Onze identiteit is niet te koop,” zegt Hulleman beslist. “Een paar jaar geleden kwam de eigenaar van een groot regionaal bedrijf naar ons toe. Hij wilde hoofdsponsor worden en meer betalen dan Arke, onder de voorwaarde dat de naam Pollux zou worden veranderd in vv Oldenzaal én zijn bedrijfsnaam zou worden toegevoegd. Nou, dat doen we dus niet. Nog niet voor een miljoen euro.”

NOS Dat klinkt heldhaftig, maar Hulleman meent het oprecht, ook al is hij doorgaans verguld met iedere euro. “We zijn qua inkomsten nu eenmaal vrijwel volledig afhankelijk van sponsors, die we verschillende pakketten aanbieden, van shirt- en bordsponsoring tot een lidmaatschap van de businessclub, waardoor ze - in onze vernieuwde sporthal Vondersweijde - onder het genot van een borreltje relatiemarketing kunnen bedrijven.” De preses zou (potentiële) sponsors het liefst ook een veelheid aan landelijke tv-minuten toezeggen, maar hij is afhankelijk van de willekeur en grilligheid van de NOS. “Zelfs bij onze Europacup-wedstrijden lieten ze onlangs verstek gaan. Jammer. En als ze er al een keer zijn, doemen er wel andere problemen op. Als we een interview met een speelster wordt gehouden, willen we dat graag doen voor een bord met onze sponsors, zoals dat ook bij de Champions League-wedstrijden in het voetbal gebeurt. Wat denk je? Willen ze niet hebben. Is het arrogantie? Ik weet het niet.”

‘Enne… over drie jaar zijn we weer kampioen van Nederland’ Met een bedrag van 240.000 euro, een gemiddelde jaargage van een doorsnee-voetballer bij FC Twente, is Pollux dit seizoen in staat topsport te bedrijven. Het grootste gedeelte gaat op aan personeelskosten. Trainer Jan Berendsen toucheert ‘de helft van een modaal inkomen’ en zijn assistent, de fysiotherapeut en de manager ontvangen eveneens een salaris. De speelsters verdienen op hun beurt tussen de 250 en 800 euro per maand per persoon. Alleen de uit Frankrijk gehaalde Mirjam Orsel krijgt Twentevisie 10/2005

iets meer, omdat voor haar nog geen geschikte (part-time) baan is gevonden. Overigens kan Hulleman het woord salarissen nauwelijks uit zijn mond krijgen, hij spreekt liever over onkostenvergoedingen.

“Miljonair word je niet in het volleybal, ook niet in Italië. Maar de bedragen die wij betalen, zijn in de Nederlandse top normaal. Let wel dat we het meestal over jonge speelsters hebben, die vaak nog studeren. Nou, voor hen zijn dit wel degelijk aardige bedragen en er wordt soms ook fiks onderhandeld, meestal met de ouders als verkapte zaakwaarnemers. Soms, als we over 100 euro zitten te steggelen, denk ik: waar hebben we het over? Maar aan de andere kant: voor een speelster is dat toch veel geld.” Arke Pollux zorgt daarnaast voor een autotje en huisvesting. “En dan heb je toch een mooi leven, want talentvolle speelsters kunnen bij Pollux wél een basis leggen voor een mooie volleybaltoekomst. Elles Leferink, Caroline Wensink, Alice Blom: ze zijn allemaal opgeleid en klaargestoomd voor de Europese top.”

À propos, Elles Leferink: waarom speelt de uit Rossum afkomstige icoon van het Nederlandse vrouwenvolleybal niet bij Arke Pollux? “Aan mij ligt het niet,” zegt Hulleman op haast verontschuldigende toon. “Ik heb vorig jaar met Elles gesproken over een terugkeer naar Pollux én een maatschappelijke invulling. Ik wilde haar voor drie jaar naar Oldenzaal halen, waarbij ze een fantastische baan als gastvrouw in het Arke Stadion bij FC Twente kon krijgen. Jammer genoeg wilde ze niet en heeft ze besloten haar carrière bij Longa’59 - haar huidige club - af te sluiten.” Ook zonder Leferink blijft Pollux die onverwoestbare topclub in het volleybal. “En daar zijn we trots op,” zegt Hulleman. “Er is wel eens verloop in het sponsorbestand, want als het goed gaat wil iedereen erbij horen en als het iets minder loopt, haken diezelfde sponsors vaak als eerste af, maar we hebben binnen de sponsorgroep genoeg ruggengraat om tot in lengte van jaren in de top mee te blijven doen. Enne… over drie jaar zijn we weer kampioen van Nederland.” ■

Meerjarenbegroting Arke Pollux Inkomsten 2004/2005 278.000 2005/2006 250.000 2006/2007 255.000

Uitgaven 282.000 240.000 241.000

Baten Sponsoring Business club Entreegelden Tv-baten

2004/2005 65% 20% 5% 3%

2005/2006 60% 16% 8% 4%

2006/2007 60% 16% 8% 4%

Lasten Personeelskosten Reiskosten Kosten trainingen Inschrijvingen Europa Cup Algemeen

67% 4% 11% 3% 10% 2%

66% 6% 10% 5% 8% 5%

66% 6% 11% 5% 8% 4%

Beloningen

Hoofdsponsor: Co-sponsors: Kledingsponsors: Autosponsor:

Arke Hotel Landgoed De Wilmersberg, Barbacan, Switch Automatisering Arke, Bittink.nl Communicatie, Heutink Primair Onderwijs BV, Switch, Verkeersschool Brünen, Euroticket Citroën Veltmann

27

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl

column | online strategie

Implementatie van software Het selecteren van software is een belangrijk traject. Uw organisatie zit er immers langere tijd aan vast en is voor het behalen van haar doelstellingen vaak in sterke mate afhankelijk van de kwaliteit van de keuze. Op mijn artikel in de voorgaande editie van dit magazine ontving ik echter een aantal reacties waarin naar voren kwam dat de keuze voor een bepaald pakket lang niet in alle gevallen doorslaggevend is voor het succes. Natuurlijk is dit waar, vaak zijn er vergelijkbare alternatieven en wat is nu echt bepalend voor het succes!? De kwaliteit van de applicatie valt en staat bij de wijze waarop er binnen een organisatie gebruik van wordt gemaakt. De hiertoe benodigde aansluiting tussen functionaliteit en organisatie/procesgang komt aan de orde bij de implementatie. In dit artikel ga ik dan ook specifiek in op enkele belangrijke stappen die u bij de implementatie van softwarepakketten moet nemen.

Om te beginnen De implementatie van een softwarepakket behelst vaak niet meer dan installatie en inrichting. Soms zal ook echt niet meer inspanning noodzakelijk zijn. Feit is echter wel, dat voor optimaal gebruik van een softwarepakket enig voorwerk van belang is. Met name gaat het dan om het op papier zetten van de gewenste manier van werken met inbegrip van maatregelen uit hoofde van interne controle. Als het meezit kan deze procesgang worden ingepast binnen het aangeschafte softwarepakket en kunnen ook de nodige controlestappen worden geautomatiseerd. Een ander startpunt waar niet te makkelijk aan voorbij moet worden gegaan, is een risicoanalyse. Leg duidelijk vast welke valkuilen/ knelpunten te onderkennen zijn. Niet dat deze altijd te vermijden zijn, maar ondernemen heeft alles te maken met bewust omgaan met risico’s; ook als het gaat om softwareimplementatie.

Systeeminrichting en -installatie De technische kant van implementatietrajecten begint met het inrichten van het systeem. Veelal zal een groot deel hiervan voor rekening komen van de pakketleverancier; het blijft echter de verantwoordelijkheid Twentevisie 10/2005

van de ondernemer om hier kritisch mee om te gaan. We praten dan over allerhande parameters, bijvoorbeeld op het gebied van systeemcontroles, maar ook bijvoorbeeld de inrichting van het rekeningschema. Zorg er vooral voor dat de nodige bijgewerkte systeemdocumentatie en handleidingen worden opgeleverd. Belangrijk sluitstuk is de inrichting van de autorisaties en bevoegdheden. Vervolgens wordt er uitgebreid en vooral gestructureerd getest. Daarbij gaat het om de aansluiting van het geleverde op uw verwachtingen ten aanzien van performance, aansluiting op de vastgelegde procesgang en zaken als het ter zake doen van de aanwezige rapportages. Als derde punt is de conversie van gegevens van belang. Mogelijk worden saldi ingebracht als startpunt maar in ieder geval zult u de nodige vaste gegevens willen opnemen in de nieuwe software (prijslijsten, adresgegevens etcetera).

Organisatie-inrichting en optimalisatie Het is dus van belang om voorafgaand aan de implementatie na te denken over de gewenste organisatie en procesgang binnen uw organisatie. In termen van ondernemingswaarde is het belangrijk dat de organisatie ‘staat’ en dat de automatisering hiermee in aansluiting is. Bovendien is dit een belangrijk element bij het realiseren van de nodige gebruikerstevredenheid. Twee onderwerpen blijven dan nog open staan binnen het organisatorische deel van het implementatietraject. Ten eerste de opleiding van de eindgebruikers en ten tweede de inrichting en opzet van de benodigde beheerorganisatie.

Nazorg Er komt een tijd dat financiële en logistieke software een gemeengoed zal zijn; de software draait tot volle tevredenheid van alle betrokkenen. Maar zover zijn we nog niet. Problemen zijn onvermijdelijk en enige mate van ergernis is niet uit te sluiten. Maar de keuze is gemaakt en als het goed is, is deze juist geweest. Dit betekent dat de verbintenis er is en het traject van continue verbetering zijn aanvang heeft gemaakt. Hiervoor staat u samen met uw pakketleverancier.

Kortom Implementatietrajecten zijn 100% maatwerk, geheel afhankelijk van de activiteiten van uw organisatie, van de aard van het gekozen softwarepakket en de inrichting van uw organisatie met bijbehorende procesgang. Een goed implementatietraject leidt tot succesvolle inrichting van uw software, zelflerend vermogen binnen uw organisatie en daarmee continue verbetering en een betere beheersing van de organisatie door het management. Zaken die ook uw accountant graag in de praktijk ziet en waarmee u beiden iets kunt. ■

Acceptatie Theoretisch moet de eindgebruiker zijn fiat geven voor het in gebruik nemen van het mede door hem geselecteerde en geteste softwarepakket. In de praktijk zien we hier veel gradaties in. Feit blijft dat een werknemer die actief deel heeft genomen aan de invoering van een softwarepakket vaak beter zal reageren op eventuele problemen. De acceptatie van een softwarepakket heeft dan ook bij voorkeur een formeel karakter; de organisatie als geheel verbindt zich eraan om met het gezamenlijk gekozen pakket te gaan werken en optimaal gebruik te maken van de daarin aanwezige functionaliteit.

Jeroen Renard RE RA IT auditor bij Ten Kate & Huizinga te Enschede

31

Potijk overleeft ook wel zonder internet en emailadres

bedrijfsreportage | paardenhandel

Royal Class Horse

“Steeds meer particulieren vervoeren hun paard zelf.”

(door Gerrit Strijbis) Weilanden, houtwallen en grazende koeien bepalen het uitzicht. Het transportbedrijf van Jan Potijk bevindt zich aan een landweggetje net buiten het centrum van het Twentse Geesteren. Je moet er heen, of bellen. Een internetsite heeft hij niet net zo min als een emailadres, En dat komt er niet ook. Wel heeft hij negen medewerkers en zeven vrachtauto’s. En vervoert hij paarden door heel West-Europa.

en handelaren. En desgewenst naar het vakantieadres, zoals sommige klanten vragen. Tot zijn circa vijfhonderd opdrachtgevers behoren diverse koningshuizen. Maar het Marokkaanse vorstenhuis wil geen zaken meer doen met Potijk: “De voormalige koning lette scherper op de uitgaven dan zijn opvolger, de nieuwe man laat zijn paarden nu met het vliegtuig vervoeren.”

Geen bedrijfsonderzoeken, geen marketingverhalen. Gewoon boerenslimheid en zien wat er gebeurt. Even terug in het verleden. De vader van Potijk vervoerde ooit stenen, melk, cement, stro en vee in de regio. Pa werd ziek eind jaren zestig en Jan zegde zijn baan als automonteur op en ging zijn vader bijstaan. Hij richtte zich in eerste instantie op veetransport. “Door het inkrimpen van de agrarische sector verminderde de vervoersbehoefte, tegelijkertijd zagen we de opmars van het paard als hobbydier.” Hij brengt het paard waar je maar wilt. Naar concoursen, draf- en springwedstrijden, shows

Waar de Marokkaanse koning geld zat heeft voor het vervoer van zijn hobbydieren hoeft Potijk (met circa een miljoen omzet) niet bang

Twentevisie 10/2005

Internet

‘De nieuwe Marokkaanse koning laat zijn paarden nu per vliegtuig vervoeren’ te zijn voor concurrentie uit het voormalige Oostblok. “Paardenliefhebbers geven hun dieren niet mee aan volledig onbekende transporteurs.” Toch moest ook Potijk de afgelopen jaren inleveren. “Steeds meer particulieren vervoeren hun paard zelf.” Potijk vindt klan-

tenwerving echter overbodig. De paardensector kent zijn gedegen werkwijze. Maar nieuwe klanten komen niet via internet op zijn naam. “Iedereen kent ons in deze branche, we hebben te weinig tijd om allerlei per mail gestelde vragen te beantwoorden.”

Strengere regels Zijn tijd en geld stopt hij liever in de trucks. “Met zware motoren voorkomen we dat we moeten terugschakelen op steile hellingen, dat is prettiger voor de paarden.” ’s Nachts overnachten de paarden in aan de route gelegen stallen. Als paard (maximaal achttien per wagen) reis je bijkans comfortabeler dan een toerist per pendelbus naar een costa. Terwijl de sector toch de reputatie heeft snoeihard te zijn, met kleine marges en proppen maar met die beesten en jakkeren. “Een transporteur noemt zijn kilometerprijs en profiteert niet van overbelading. Eigen vervoerders verdienen hier juist wel aan.” Hij juicht strenge regels toe, maar vindt strenge controle op naleving van de wetgeving nog belangrijker. ■

33

De hapjes en drankjes werden aangeboden door Twentse Catering Groep en Twentevisie

Memphis over vastgoed en paarden

De gasten van Memphis (boven, v.l.n.r.): makelaars Tjeerd van der Veen en Albert Post, projectontwikkelaars Guus Brandriet en André van Leeuwen en projectontwikkelaar Ger Visser. Jan Medendorp vraagt de bezoekers even geduld te hebben

impressie | memphis

Op 29 november geen opname van Memphis in het Arke Stadion, maar voor de gelegenheid in het Expo Center tijdens Expo on Horse, waar ook een vastgoedborrel werd georganiseerd. De interviews begonnen later, maar ze waren het wachten waard. De al dan niet in vastgoed geïnteresseerde bezoekers konden luisteren naar boeiende gesprekken tussen Jan Medendorp en Martin Steenbeeke aan de ene kant van de tafel en de projectontwikkelaars Guus Brandriet en André van Leeuwen, de bedrijfsmakelaars Tjeerd van der Veen en Albert Post en tenslotte projectontwikkelaar Ger Visser van Eurocommerce aan de andere kant.

De eerst volgende opname van Memphis vindt plaats op 3 januari, als vanouds in de TOS lounge van het Arke Stadion. Daarna zijn de opnames (steeds in het Arke Stadion) op 31 januari, 28 februari, 28 maart, 2 mei en 30 mei, elke keer om 17.00 uur. Op 3 januari is onder anderen te gast Peter de Ruyter, bestuursvoorzitter van Staalbankiers. Als u wilt worden geïnformeerd over de gasten en als u uitgenodigd wilt worden, kunt u zich voor de e-mailservice opgeven via www.twentevisie.nl

Memphis stond op 29 november geheel in het teken van vastgoed. Derhalve waren er veelADV gasten wereld van onroerend 6006 LEUKER TVuit de 12-11-2004 11:46 goed, Pagina 1 projectontwikkeling en aanverwante branches. Vele vastgoedborrels maakten het wachten zoet.

Nou, reken maar van yes.

”Leuker kunnen we het niet maken.”

34

Als fiscalist weten we alles, maar dan ook echt alles van de ingewikkelde en over en weer vliegende belastingwetgeving. En dat levert geheid hele leuke resultaten op.

M.H.Tromplaan 8, Enschede. Telefoon 053-4316161. www.bakxrombouts.nl

35

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl

column | werving en selectie

Commerciële topper of fopper? “Mijn vorige verkoper heeft één ding goed verkocht, namelijk zichzelf. Daarna heeft hij een jaar lang alleen geld gekost.” Helaas een voorbeeld uit de praktijk. Als u alle criteria scherp heeft en de sollicitanten zich bij uw bedrijf hebben aangemeld, hoe komt u er dan achter wat voor vlees u écht in de kuip heeft voordat u iemand in dienst neemt? Veel werkgevers hebben moeite om een goed selectiegesprek te voeren en maken een subjectieve keuze die vooral gebaseerd is op gevoel en emotie. Niets is vervelender dan er na verloop van tijd achterkomen dat u zichzelf heeft vergist of voor uw gevoel gefopt bent. Onderzoeken wijzen uit dat het aannemen van een niet (goed) functionerende accountmanager u alles bij elkaar zeker een jaarsalaris kost. Bij die berekening wordt er zelfs nog van uitgegaan dat u binnen een half jaar in de gaten heeft dat u een verkeerde keuze heeft gemaakt! Op basis van dit soort gegevens is het een open deur intrappen om te verkondigen dat de selectie van een nieuwe medewerker niet onderschat mag worden. Deze selectie dient allereerst gebaseerd te zijn op objectief meetbare criteria. Pas als iemand hieraan voldoet, is het verstandig om uw gevoel te laten spreken. “Vertelt u eens, waarom zouden we voor u moeten kiezen? Als we u zouden aannemen voor deze functie, hoe zo u het dan aanpakken?” Naast het ‘doorlopen’ van het Curriculum Vitae zijn deze twee vragen voor velen de beste optie om de keuze zo objectief mogelijk te kunnen maken. Soms wordt er nog een slimme doorvraag gesteld. Beantwoordt de kandidaat deze ‘goed’, dan heeft de werkgever zijn beeld wel helder en kan de kandidaat opgelucht adem halen. Helaas zijn sommige kandidaten er goed in om op dit soort vragen ‘de goede antwoorden’ te geven, zonder dat zij geschikt hoeven te zijn voor uw functie. In ons specialisme commerciële functies op HBO-niveau - is zelfs het overgrote deel van de kandidaten hier een ster in! Zij zijn immers verkoper en gewend om hele dagen scherp te zijn en slimme antwoorden te geven op lastige vragen; dat is zelfs hun vak. Ook hoort het bij hun dagelijkse werk om die bewuste ‘klik’ te maken waarop zo velen selecteren. Daarom is het doorzagen van commerciële toppers en hen scheiden van commerciële foppers een specialisme. Zelfs met hierop toegeTwentevisie 10/2005

spitste selectiemethodieken is dit iedere keer weer een hele klus.

Wie voert de selectiegesprekken “Meestal weet ik het binnen vijf minuten; sterker nog: als we elkaar de hand hebben gegeven weet ik of het wat wordt of niet.” Wie nog op deze manier selecteert, neemt grote risico’s. Het selecteren van commerciële toppers moet dus anders, slimmer, objectiever. Die objectiviteit start met de keuze van degene die de selectiegesprekken voert. U kunt zich voorstellen dat u - als u met een aanstaande collega aan tafel zit - altijd een bepaald gevoel heeft bij die persoon. Dat gevoel is niet uit te schakelen als u emotioneel betrokken bent. De truc is dan ook om de eerste selectie te laten doen door iemand die niet met de kandidaat hoeft samen te werken. Dit kan - maar hoeft niet persé - iemand zijn van buiten uw bedrijf. Deze persoon moet wel op zijn minst goed op de hoogte zijn van uw bedrijf, uw business en de functie waarvoor u iemand zoekt.

Uiteindelijk worden de drie ‘metingen’ over elkaar heen gelegd, als een soort blauwdruk. In sommige gevallen zijn we dan nog niet overtuigd. In overleg met de werkgever kan er dan voor gekozen worden om nog een assessment af te nemen. En zelfs dan heeft u nog geen 100% zekerheid. U blijft immers met mensen werken. Wel is dan de kans op een misselectie - met alle (financiële) gevolgen van dien - tot een absoluut minimum beperkt!

De volgende keer “Als ik zou starten in deze functie, ga ik eerst de markt in kaart brengen. In deze markt benoem ik de interessante prospects welke ik vervolgens ga bewerken.” Bovenstaand verhaal klinkt als een klok. Maar wat kan de kandidaat daarvan werkelijk waarmaken. Heeft hij alleen de kennis of ook de benodigde vaardigheden? Daar kunt u tijdens een goed selectiegesprek achter komen. Dit heet een criteriumgericht interview op basis van de STAR-methodiek. ■

Meerdere meetinstrumenten Er zijn meerdere manieren om een beeld van iemand te krijgen. Iedere manier heeft zijn eigen voor- en nadeel. De meest toegepaste is het gesprek dat u met de sollicitant voert. In veel gevallen zal dit het zogenaamde ongestructureerde interview zijn. De validiteit (in hoeverre meet je wat je meten wilt) daarvan is echter bijzonder laag; maximaal slechts 25%! Als dit als enige selectiemiddel wordt ingezet, maakt u in het casino dus een grotere kans. Een van de meest betrouwbare meetinstrumenten is de proefperiode (maximaal 44%), maar dan heeft u die persoon al in dienst. Daarom verdient een combinatie van meerdere methoden onze voorkeur. Hieronder beschrijven wij welke keuze wij daarin hebben gemaakt. Allereerst wordt iedere kandidaat onderworpen aan een test waarin de commerciële competenties in kaart worden gebracht. Het resultaat van de test wordt met de kandidaat besproken. In het (gestructureerde) interview van ongeveer anderhalf uur wordt hij vervolgens doorgezaagd op de specifieke competenties die voor deze functie zijn vastgesteld (zie ook onze vorige column). Als derde meetinstrument zijn er de interviews met de referenten. In iedere procedure streven we ernaar minimaal twee referenties grondig na te trekken.

Steven Duinhouwer en Marc Bekker Directeuren bij Visie: specialisten in commerciële toppers

37

Voormalig chef Kunstgras Ten Cate heeft eigen bedrijf in Dubai

interview | jeroen van balen

‘Niemand kan om mijn product heen’ rijk om in de vechtmarkt die slechts een paar tienden van procenten bedraagt, mee te doen. Het zijn projecten die je voor niets moet doen of met heel hoge korting. Ik denk dat het ons ook wel lukt zonder dat soort projecten. We hebben al klanten in Italië, Frankrijk, Nederland, Zuid-Amerika. Niemand kan meer om mijn product heen.”

Hockey

Jeroen van Balen, vroeger Ten Cate, nu met de nieuwe grootste kunstgrasfabriek ter wereld van Mattex in Dubai.

(door Jan Medendorp) Koninklijke Ten Cate maakte bij de presentatie van de (als argument voor de tegenvallende) derde kwartaalcijfers bekend dat de markt in Europa niet voldoende groeit. Met verbijstering hoorde Jeroen van Balen dat aan (in zijn fonkelnieuwe fabriek in Dubai). “Wij denken juist dat de markt in 2005 meer dan dertig procent zal groeien.” Nou is Jeroen van Balen niet helemaal onbevooroordeeld, want hij werd per 1 juni 2003 als chef Kunstgras bij Ten Cate aan de kant gezet. Over de rechtszaak daarover hebben we toentertijd geleden gepubliceerd in Twentevisie. Van Balen ging na zijn ontslag niet bij de pakken neerzitten en bood zijn kennis aan bij een Arabische (dicht bij de bron, want polyethyleen heeft zoals zoveel kunststoffen olie als belangrijkste grondstof) investeerder. Samen (20% van Van Balen) richtten ze het bedrijf Mattex op. Het bedrijf heeft al enige publiciteit gehad als gevolg van de problemen bij het veld van Omniworld. “Daar hebben wij in principe niet zo veel mee te maken. Ja, het is onze vezel, maar het probleem ligt bij het Twentevisie 10/2005

bedrijf, de aannemer die de mat heeft aangelegd. Ik heb begrepen dat het veld onder slechte weersomstandigheden in korte tijd is aangelegd. En dat het in tweede instantie is hersteld.”

Maradona Volgens Van Balen maakt hij een superieure vezel. Maar dat zegt Ten Cate ook. Een leek die de twee kunstgrasproducten naast elkaar legt ziet nauwelijks verschil. “Onze vezel heeft een driedimensionale vorm, terwijl de vezels die ik gezien heb bij Heracles, plat zijn en onze vezel staat heel goed overeind waardoor de balsnelheid vergelijkbaar is met die op een natuurgrasveld.” Mattex is inmiddels het derde kunstgrasbedrijf ter wereld. “We hadden natuurlijk een achterstand toen we begonnen, maar die achterstand hebben we ingehaald. De markt van kunstgrasvelden groeit jaarlijks met zo’n 30%, wereldwijd hebben we al zo’n meer dan vijfhonderd velden aangelegd.” Onder meer een trapveldje bij Maradona’s Boca Junior in Argentinië. “En dus bij Omniworld, bij Mainz in Duitsland, maar het betaalde voetbal is niet onze eerste interesse. Ik vind het niet belang-

De huidige kunstgrasvelden zijn eigenlijk pas van de derde generatie. De eerste, eind jaren vijftig, was een soort groene vloerbedekking. In de jaren zeventig kwamen die kunstgras hockeyvelden en een Canadees heeft de eer de huidige vezel te hebben ontwikkeld. Bij het bedrijf van Van Balen werken nu 140 mensen, maar hij verwacht als gevolg van de snelle groei binnen afzienbare tijd dat aantal op te voeren tot 300. “De vezels zijn erg goed, vooruitgang is vooral nog te boeken bij de bedrijven die er tapijten van maken en bij de aannemers die de velden vervolgens aanleggen.” Aan het einde van het gesprek zegt Van balen dat hij Gerard Wieckens toch eens wil bellen over zijn been dat hij op het veld van Omniworld ‘zomaar’ heeft gebroken. “Er wordt veel biodynamisch onderzoek gedaan door onder meer de Universiteit Maastricht. Het staat vast dat voetbalblessures zullen afnemen. Een optimale schokabsorptie en elasticiteit is natuurlijk beter voor een lichaam dan die harde natuurvelden in de winter. Ik denk dat over tien jaar profvoetballers tot hun 40ste door kunnen gaan dankzij onze velden.” ■

De markt van kunstgrasvelden groeit jaarlijks met zo'n 30%.

39

Vrijblijvend persoonlijk advies? Kijk op www.twentevisie.nl

column | vastgoed

Met financiers op één lijn! Evenals vorig jaar, toen we het rapport ‘Analyse loont!’ hebben uitgebracht, heeft DTZ Zadelhoff ook dit jaar wederom in samenwerking met de Business Universiteit Nyenrode/ Mees Pierson Center for Real Estate Investments en de Universiteit van Tilburg een uitgebreid onderzoek gedaan naar de particuliere vastgoedbelegger in Nederland. Het naar aanleiding van dit onderzoek gemaakte rapport bevat een verslag van de resultaten van het onderzoek dat zich met name richtte op de kwaliteits- en risicoperceptie van particuliere vastgoedbeleggers en naar die van de partij die dergelijke beleggingen mede mogelijk maakt: de vastgoedfinancier. Dit laatste om te kunnen bevestigen dan wel te weerleggen of particuliere beleggers en hun vastgoedfinanciers dezelfde verwachtingen hebben, dezelfde perceptie van bevindingen. Uit het onderzoek van vorig jaar was reeds gebleken dat de groep particuliere beleggers in ons land nogal pluriform is. Dit beeld is ook dit jaar wederom bevestigd. Er bestaan nog steeds grote verschillen in omvang van de portefeuilles. Wel lijkt de groep particuliere beleggers die dit jaar heeft deelgenomen aan het onderzoek in veel opzichten op de groep van vorig jaar. Ook nu overheersen de gehuwde mannen van middelbare leeftijd met twee kinderen het spectrum. En ook nu bedraagt het aandeel direct vastgoed in de portefeuille circa 80%.

Beleggers Wanneer de vastgoedportefeuille nader wordt bekeken, blijkt dat hier ten opzichte van vorig jaar veranderingen kunnen worden waargenomen. Vorig jaar beschikte een kleine groep beleggers - we kunnen ter onderscheiding spreken van ‘de groep 2004’ - over grote aantallen winkels en woningen. Dit jaar is de samenstelling van de groep respondenten anders. Het gemiddelde aantal woningen en winkels is wat ‘de groep 2005’ betreft per respondent aanzienlijk lager uitgekomen. De marktwaarde van de kantoren in de portefeuille van groep 2005 is gemiddeld het hoogst. Ook deze (deels nieuwe) groep respondenten blijkt ten opzichte van het landelijke gemiddelde opmerkelijk weinig leegstand te hebben in haar kantorenportefeuille. Ruim tweederde van groep 2005 belegt in drie of meerdere segmenten tegelijk, waarbij de Twentevisie 10/2005

combinaties van woningen en winkels en van kantoren en bedrijfsruimten veel voorkomen.

Financiers De ondervraagde groep financiers had per december 2004 voor een totaalbedrag van € 127 miljard aan vastgoedhypotheken uitstaan, waarvan 90% onder particuliere beleggers. Ook financiers hebben hun portefeuille gespreid over de verschillende marktsegmenten, waarbij kantoren eveneens de grootste categorie is. Voor een financier die een aanvraag voor een lening moet beoordelen, zijn de verwachte inkomensstroom van de desbetreffende belegging, de kwaliteit van het vastgoed en de bijbehorende huurders de belangrijkste factoren. Opvallend is dat de financiers de ervaring met de belegger belangrijker vinden dan de ervaring van de belegger. Oftewel, een veelbelovende en/of betrouwbare belegging/belegger is belangrijker dan levenslange ervaring. Voordat een financieringsaanvraag wordt beoordeeld, worden meerdere bronnen geraadpleegd. Informatie over de aanvrager krijgt men voornamelijk van deze persoon zelf. Wat het vastgoed betreft hecht de financier meer belang aan eigen aanvullend onderzoek en informatie van derden. Verder zeggen veel financiers altijd informatie te gebruiken om op de hoogte te blijven tijdens de looptijd van een lening. Er zijn echter ook respondenten die aangeven dit nooit te doen zolang de financiële verplichtingen worden voldaan. De maximale financierbaarheid van vastgoed ligt grofweg tussen de 80 en 90%, afhankelijk van het segment. Woningen worden het gemakkelijkst gefinancierd, bedrijfsruimten het minst gemakkelijk. Dit komt overeen met het risicoprofiel van de verschillende segmenten.

ruimten in oplopende mate het meest riskant. De respondenten blijken daadwerkelijk hun investeringen af te stemmen op de risicoprofielen die zij hanteren. Er is namelijk een aantal verbanden gevonden tussen het aandeel eigen vermogen en het risicoprofiel. De risicoprofielen van de particuliere beleggers en de financiers komen grotendeels overeen. Aan de hand van statistische maten is slechts een aantal verschillen aangetoond.

Kwaliteitsprofielen Zoals beleggers en financiers risicoprofielen hebben opgesteld, zo hebben zij ook profielen opgesteld voor kwaliteit. Aan de hand van een zogeheten kwaliteitsblad dat DTZ Zadelhoff hanteert, is een belang aangegeven voor een zestal hoofdfactoren en binnen deze hoofdfactoren nog voor een variërend aantal deelfactoren. Dit is gedaan voor woningen, winkels, kantoren en bedrijfsruimten. Uit een vergelijking tussen de segmenten op hoofdfactoren blijkt dat de groep 2005 marktkwaliteit, technische kwaliteit en ruimtelijk visuele kwaliteit relatief belangrijk vindt. Van de deelfactoren blijken parkeermogelijkheden, bereikbaarheid en kredietwaardigheid van de huurders opvallend vaak in de top vijf van belangrijkste deelfactoren te staan. In de top vijf van minst belangrijke deelfactoren komen aspecten als heterogeniteit van de huurders, energiegebruik en milieuvriendelijk materiaalgebruik in alle gevallen voor. De kwaliteitsprofielen van de particuliere beleggers en de financiers komen in hoge mate overeen. Diegenen die naar aanleiding van het bovenstaande nieuwsgierig zijn geworden kunnen het gehele rapport bestellen via ons kantoor. ■

Risicoprofielen Aan zowel beleggers als financiers is gevraagd risicoprofielen op te stellen voor woningen, winkels, kantoren en bedrijfsruimten naar locatietypen, gebouwtypen en bouwperioden. Uit een segmentbrede vergelijking op basis van de risicoprofielen van de particuliere beleggers blijkt dat deze groep woningen het minst risicovol vindt en winkels, kantoren en bedrijfs-

Edwin H. Mulder MRICS RT Directeur/partner DTZ Zadelhoff

41

vastgoed | transacties

Vastgoed transacties Almelo ◆ Kolenaar Autobedrijven heeft een garage-

bedrijf gehuurd aan de Twentelaan 18. De huurprijs is niet bekend gemaakt. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. trad op namens huurder en Kamphuis Bedrijfsmakelaars trad op namens de verhuurder, een particuliere belegger. ◆ Prisma Holding B.V. heeft het verhuur-

de kantoorpand aan het Bedrijvenpark Twente 300 gekocht. De koopsom bedraagt € 275.000,-. De verhuurde vloeroppervlakte is circa 410 m².Kamphuis Bedrijfsmakelaars uit Almelo bracht de transactie tot stand.

◆ DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft aan het

Stationsplein 11 namens de verhuurder circa 638 m² verhuurd aan I&O Research. Snelder Zijlstra trad op namens de huurder. De huurprijs bedraagt € 76.000,- per jaar

Hengelo ◆ Aan de Telgen 17 is circa 70 m² winkelruimte

verhuurd aan Kaldi Koffie & Thee. Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars trad op namens een particulier belegger. De huurprijs bedraagt € 30.000,-. ten Hag Bedrijfsmakelaars trad op namens de huurder. ◆ DTZ Zadelhoff v.o.f. heeft namens Demcon

de dienstwoning met bedrijfspand gelegen aan de Westermaatsweg 9 verkocht aan Bos sale management. De koopsom bedroeg naar verluidt € 282.000,-.

◆ Aan de Twentelaan 16 zijn circa 425 m²

showroom, 215 m² werkplaats en 72 m² overige ruimten verhuurd aan een Twentse Autodealer. Kamphuis Bedrijfsmakelaars uit Almelo trad op namens de verhuurder, een particuliere belegger, en Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars namens de huurder.

Enschede

◆ Twenteparket heeft aan de Oelerweg 24

300 m² winkelruimte gehuurd. De huurprijs bedraagt € 34.500,- per jaar. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. trad bij deze transactie op namens de verhuurder, een particuliere belegger. Euverman Temmink & Partners trad op namens de huurder.

◆ De Stichting Menzis Beheer heeft in het

◆ DTZ Zadelhoff heeft namens een particuliere

kantoorgebouw Le Beau Monde aan de Brandweerstraat circa 630 m² kantoorruimte gehuurd voor eigen gebruik. De huurprijs is niet bekend gemaakt. DTZ Zadelhoff Enschede bracht de transactie tot stand namens de verhuurder.

belegger circa 235 m² kantoorruimte gelegen aan de Demmersweg 41 verhuurd aan Bilanx adviseurs. De huurprijs bedraagt € 29.650,- per jaar.

◆ Elizen Vastgoed heeft een viertal winkelpan-

den aangekocht voor in totaal € 3.075.000,van een particuliere belegger. Het betreft De Klomp 9, De Heurne 4, De Heurne 4a en De Heurne 15 . Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars trad bij deze transactie op namens de koper. ◆ Aan Het Wolbert 13 is een kantoor met

bedrijfsruimte verkocht aan een ondernemer. Met deze transactie is een bedrag gemoeid van € 386.000,-. Euverman Temmink & Partners Bedrijfsmakelaars bracht deze transactie tot stand namens de eigenaar.

Lucassen Bouwconstructies v.o.f. huurde voor 10 jaar kantoorruimte aan de Demmersweg 45 in Hengelo.

◆ Namens de ABN AMRO Bank N.V. heeft

Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. het object aan de Aquamarijnstraat 104106 met een oppervlakte van circa 555 m² bedrijfsruimte met circa 180 m² kantoorruimte verkocht. Zowel de koper als de koopsom is niet bekend gemaakt.

◆ Euverman Temmink & Partners

Bedrijfsmakelaars verkocht namens de eigenaar circa 435 m² kantoorruimte aan de Hazenweg 70 aan SMQ. Met deze transactie is een bedrag gemoeid van € 657.500,-. ◆ Lucassen Bouwconstructies v.o.f. heeft

een tienjarig huurcontract gesloten voor 470 m² kantoorruimte met tien parkeerplaatsen aan de Demmersweg 45 . De huurprijs bedraagt € 57.550,- per jaar. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. trad op namens de verhuurder, een institutionele belegger.

Lochem ◆ Een consultancybedrijf heeft in het Kasteel

Ampsen aan de Laan van Ampsen circa 430 m² kantoorruimte gehuurd in de linkervleugel. De huur bedraagt circa € 35.000,per jaar. DTZ Zadelhoff Enschede en Thoma Bedrijfsmakelaars bemiddelden in deze transactie namens de rentmeester van het landgoed.

Rijssen

◆ Aan de Torenlaan 24 is namens een parti-

◆ Polman Bedrijfsmakelaars sloot namens haar

culiere opdrachtgever circa 750 m² showroom verhuurd voor een huurprijs 37.000 euro per jaar aan Sporttrader, een groothandel in fitnessapparatuur. Polman Bedrijfsmakelaars trad op namens verhuurder.

opdrachtgever, een particuliere belegger, een tijdelijke verhuurovereenkomst af voor een object, 800 m² bedrijfsruimte met 200 m² kantoor, aan de Spinnerstraat 12. De huurder is B&P Dakdekkers. ■

◆ MD Collections Int. heeft aan de

Haaksbergerstraat 318 circa 440 m² winkelruimte gehuurd. De huurprijs bedraagt € 34.000,- per jaar. Snelder Zijlstra Bedrijfsmakelaars v.o.f. bracht deze transactie namens de verhuurder, een particuliere belegger, tot stand. ◆ DTZ Zadelhoff heeft namens een woningcor-

poratie circa 85 m² kantoorruimte gelegen aan Deurningerstraat 6 verhuurd aan Bouwkundig Teken en Ontwerkbureau BWA. De huurprijs bedraagt € 7.000,- per jaar. Twentevisie 10/2005

Een deel van kasteel Ampsen in Lochem is verhuurd aan een Consultancybedrijf.

43

IKT Visie op…

Fundamenteel onderzoek

Tankink voorspelt halvering vergunningen 54 Het nieuwe zorgstelsel 56 Twente Concert 2005 58 Werkgeversloket CWI wérkt 60 T-Xchange voor snelle innovatie 61 Scope en IKT-nieuws 63 Twente Agenda 64

Brain drain en technologische topinstituten zijn momenteel gevleugelde woorden. Voor de politiek is fundamenteel onderzoek echter een ‘soft-thema’, ver verwijderd van de normale politieke interessevelden, als defensie, buitenlandse betrekkingen en economie. De Amerikaanse regering ziet het wel als een ‘hard’ veld, waarin ook de overheid geld moet steken. Ook de EU heeft onderzoekspolitiek hoog in het vaandel, maar of Europa op het wereldtoneel een grotere rol kan gaan spelen of ondergeschikt word aan Azië, hangt vooral af van de mate waarin wij in staat zijn voldoende jonge mensen een hoog gekwalificeerde opleiding te geven voor de sleuteltechnologieën van de toekomst. In Amerika gaat men al uit van een groeiende ‘high-tech brain-power mobility’ waarbij steeds meer studenten uit Amerika en Europa richting Azië zullen gaan. In India en China worden bijvoorbeeld wél enorme bedragen gestoken in fundamenteel onderzoek in de nano-, bio-, materiaal- en informatietechnologie. Europa zou het wel eens erg moeilijk kunnen krijgen: er worden relatief weinig kinderen geboren, onze integratieaanpak faalt, we investeren relatief weinig in defensieonderzoek en er wordt niet gestructureerd gestreefd naar technologieontwikkeling, gebaseerd op fundamenteel onderzoek. Onze toekomst en levenskwaliteit wordt mede bepaald door de mate waarin de jeugd bereid is energie te steken in researchwerk. Als de overheid fundamenteel onderzoek meer zou stimuleren en het bedrijfsleven beter leert om te gaan met de resultaten van onze onderzoeksinstituten, hogescholen en universiteiten, zal door de daarbij vrijkomende vitaliteit een geweldig maatschappelijk enthousiasme kunnen ontstaan. Innovatiegeld van de overheid moet daarom vooral gaan naar methoden om de resultaten van fundamenteel onderzoek te ‘vertalen’ naar praktische toepassingen en structuren om de kennisoverdracht te bevorderen. Ondernemers zijn degenen die winst moeten halen uit het maken van nieuwe producten; daarvoor mogen ze en willen ze risico’s nemen. De innovatieplatforms kunnen helpen methoden te vinden om dat te structureren. Geert de Raad Voorzitter IKT

Stichting Industriële Kring Twente - Postbus 5501, 7500 GM Enschede - Tel. 053 - 48 49 980 - Fax 053 - 48 49 985

www.ikt.nl

| Twentevisie | Jaargang 17 | Nummer 10 | December 2005 |

Vo o r eind 2006 een halvering van de vergunningenlast

Volgens Henk Tankink

gaat het echt gebeuren! Tankink beschreef het systeem van regelgeving in Nederland als volgt. Als er op zondag een incident plaatsvindt, komt het op maandag in de Telegraaf. Op dinsdag worden er kamervragen aangekondigd, die op donderdag worden behandeld en nog voordat de week om is, heeft een minister nieuwe strengere regels toegezegd. Deze constatering ontlokte Haaksberger burgemeester Loohuis de opmerking dat we over moeten stappen van regelgeving op basis van angst naar regels op basis van risico.

54

Taskforce

Henk Tankink gelooft in de uitkomsten.

Henk Tankink voorspelde in maart 2002 in zijn geboorteplaats Haaksbergen dat de economie zou terugvallen. Niemand geloofde hem, maar hij had daarvoor al voldoende signalen opvangen. Tweeëneenhalf jaar later was Tankink weer de gastspreker tijdens een lunchbijeenkomst van IKTHaaksbergen. Nu voorspelde hij dat voor het bedrijfsleven eind 2006 het aantal vergunningstelsels – en de bijbehorende lasten – zal zijn gehalveerd. Er heerste wat ongeloof in de zaal: het was te mooi om waar te zijn. Toch was het vertrouwen in de woorden van deze ‘interim-manager in overheidsdienst’ veel groter dan in maart 2002. Het is zeer waarschijnlijk dat Nederland eindelijk wordt verlost van die geld en tijd verslindende berg aan vergunningen, inspecties en leges.

de Amsterdamse metro was het zo mogelijk nog erger: 300 vergunningen van deelgemeenten, de gemeente zelf en de provincie, die vaak nog tegenstrijdig waren ook. “We zien dat steeds meer bedrijven zich vanwege al die vergunningen niet in Nederland willen vestigen. Het kost enorm veel tijd en de uitkomst blijft tot het laatste toe onzeker. Europees gezien scoort Nederland slecht. In België en Duitsland kost een vergunningentraject ongeveer de helft van de tijd. “Een sprekend voorbeeld komt van Philips dat in Singapore en in Nederland exact dezelfde fabriek wilde bouwen. Bij ons kostte dat 6 jaar, in Singapore 3 maanden, terwijl daar de eisen strenger waren!” Dat bij grote risicovolle chemische fabrieken strenge regels moeten gelden, is volgens hem, zonneklaar. Maar dat een horecaondernemer voor elke nieuwe bedrijfsleider een vergunning moet aanvragen, is kolder.

Professionaliteit Vuurwerkramp

(door Niko Wind)

Henk Tankink schetste een schokkend beeld van de huidige situatie. De Gasunie had voor de aanleg van 100 km transportleiding 2.200 vergunningen nodig en bij de Betuwelijn ging het om 8.500 vergunningen. Bij de Noord-Zuidlijn van

IKT-Haaksbergen had met Henk Tankink de meest deskundige in huis gehaald als het gaat om de vereenvoudiging van vergunningen: de leider van de taskforce die een en ander moest bewerkstelligen. Het is onder zijn leiding erg snel gegaan. In het voorjaar van 2004 drongen de signalen vanuit de maatschappij en de kamer door tot de oren van de ministers. Met name de ministers Zalm en Brinkhorst schrokken van de verhalen over bedrijven die om deze reden naar het buitenland uitweken. In de zomer van datzelfde jaar leidde dat tot het instellen van een taskforce. Binnen een jaar kwamen zij met een advies, dat in september jl. door de ministerraad vrijwel ongewijzigd werd overgenomen. De resultaten van het onderzoek waren – zacht gezegd – niet bemoedigend: De doorlooptijden zijn in Nederland lang en onzeker; er zijn vaak meerdere vergunningen nodig voor één project; bij grote bedrijven en grote projecten ontstaat een complexe situatie; de verplichte certificatie zorgt voor een extra last; de geldigheidsduur is vaak beperkt en de transparantie en het serviceniveau van de vergunningverlener is matig. Hoe groot het oerwoud van vergunningen is en hoeveel dat de aanvragers kost, bleek uit de cijfers die de heer Tankink toonde. “We hebben in ons rapport een conservatief beeld opgenomen van de huidige situatie: 900 vergunningenstelsels, waarvan 800 van de rijksoverheid. De honderd vergunningen van de lagere overheden verschillen van provincie tot provincie en van gemeente tot gemeente. Al met al worden er per jaar meer dan twee miljoen vergunningen aangevraagd met een kostenpost van meer dan één miljard euro. De jaarlijkse legeskosten bedragen meer dan een half miljard euro. Opvallend daarbij is dat de legeskosten vaak niets te maken hebben met de kosten die een gemeente moet maken. Voor één dag werk worden soms duizenden euro’s aan legeskosten gevraagd.

“De Vuurwerkramp in Enschede werd uitputtend onderzocht door de commissie Oosting. Zij concludeerde dat de regels goed waren, maar dat de controle faalde. Toch kwam de overheid met een serie nieuwe maatregelen en daarmee met nieuwe vergunningenprocedures. En niemand zal het in zijn hoofd halen om deze regels weer af te schaffen.”

Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen

Al voordat de projectgroep aan het werk ging, waren er verbeteringen zichtbaar. Binnen de overheid ontstond meer aandacht voor effectiviteit en kosten. Zo kwam het ministerie van VROM met een omgevingsvergunning, die een aantal andere vergunningen gaat vervangen. “Een opvallende trend is dat gemeenten, om de professionaliteit te vergroten, gaan samenwerken bij het beoorde-

www.ikt.nl

len van vergunningen. De regio Rijnmond is daar een goed voorbeeld van. Met name de vergunningen voor de zware industrie worden door één professionele organisatie bekeken. Ook gaan kleine gemeenten er steeds meer toe over om de totale vergunningverlening uit te besteden aan een grotere buurgemeente. Ook in Twente is de trend van professionalisering en centralisering ingezet. Het doel is om in de regio één professionele organisatie op te zetten voor het beoordelen van vergunningen voor het bedrijfsleven.” Naast de interne druk vanuit de Tweede Kamer (een initiatiefwet om een sanctie te leggen op het te laat beslissen) bemoeit ook Brussel zich met de versnipperde vergunningverlening. De EU richtlijn Diensten gaat uit van één loket voor het aanvragen van alle vergunningen.

Nog in deze kabinetsperiode De werkgroep onder leiding van de Minister President - met als enige niet-minister de oud-voorzitter van FMECWM, Arie Kraaijeveld - wil nog in deze kabinetsperiode orde op zaken stellen. Dat betekent niet alleen het voldoen aan de nieuwe EU richtlijn, maar ook een halvering van de vergunningenlast en een verbetering van de vergunningverlening. “Wij hebben voorgesteld om de vergunningenlast te verminderen door de overheden te verplichten alle vergunningen te toetsen op nut en noodzaak; iets waar inmiddels in veel gemeenten al aan wordt gewerkt. Daarnaast moeten de kosten voor een aanvrager worden verlaagd en moet men bij de doorberekening uit gaan van de reële kosten. Daarnaast zal het nodig zijn om vergunningen voor complexe situaties te vereenvoudigen en meer gebruik te maken van vrijwillige certificatie. Men is immers zelf verantwoordelijk voor de uitvoering.” Opvallend is de wens om de Habitatrichtlijn te versoepelen, waardoor een korenwolf of spitsmuis geen groot bouwproject meer kan stilleggen. De druk op de vergunningverlener zal verder worden opgevoerd met het in bepaalde gevallen opleggen van (forse) financiële sancties bij overschrijding van de termijnen en in andere gevallen door het toepassen van de in Spanje gebruikelijke ‘silencio positivo’. Dus als er binnen de termijn niet is beslist, wordt de vergunning automatisch verleend. Daarnaast zullen gemeenten - door samenwerking en uitbesteding - de professionaliteit moeten vergroten en verwacht de taskforce veel van toepassing van ICT. Henk Tankink stak in dit verband een veer op de hoed van de gemeente Enschede en spoorde zijn ‘eigen’ gemeente aan om hetzelfde te gaan doen. Het was opvallend dat de plannen door de hele Tweede Kamer werden gesteund en er zelfs werd aangedrongen op versnelling. Aan het streven om uiterlijk eind 2006 het aantal vergunningstelsels (en de daarbij behorende kosten) te halveren werd toegevoegd dat de leges moeten worden afgeschaft. De gemeenten zouden voor deze inkomstenderving goeddeels moeten worden gecompenseerd. ■

55

E é n aanspreekpunt vanuit de sociale sector

Werkgeversloket wérkt een vraaggestuurde aanpak moet het nu beter gaan. Benno Hermelink: “We hebben in Enschede de met herplaatsing belaste medewerkers van het UWV en de gemeentelijke Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling binnen de CWIorganisatie getrokken en kunnen zo als één front proberen om de vraag vanuit het bedrijfsleven te koppelen aan ons aanbod.” Het uitgangspunt van al die medewerkers is hetzelfde: welke mensen kan een bedrijf opnemen en op welke wijze kan ik een werkgever helpen. Dat betekent dus dat voor een adviseur de werkgevers de klanten zijn en dat zij vooral die klant moeten kennen.

60

Een belangrijk neveneffect van die gezamenlijke dienstverlening naar de werkgever is dat een adviseur – zonder eerst ruggespraak te houden – alle bestaande subsidieregelingen kan toepassen om de (soms latente) vacature te vervullen. “Als een werkgever iemand een paar weken op proef wil hebben en er zijn mogelijkheden, dan kan dit ter plaatse worden beslist. De CWI-er kan nu dus óók gemeentelijke subsidieregelingen toepassen zonder dat daarvoor weer allerlei formulieren moeten worden ingevuld.”

Uitzendbureaus en kinderopvang

Benno Hermelink wil dicht bij het bedrijfsleven staan

De tijden dat een werkgever vanuit verschillende hoeken werd bestookt met aanbiedingen van nieuwe werknemers lijkt voorbij. Met het Werkgeversloket willen het CWI, het UWV, de Sociale Dienst - en mogelijk ook de Sociale Werkvoorziening - de versnippering voorkomen door de activiteiten samen te voegen en per bedrijf één accountmanager te benoemen die als contactpersoon de ‘mensen uit de kaartenbakken’ koppelt aan de specifieke mogelijkheden bij een bedrijf. In Twente heeft het CWI Enschede het voortouw genomen. De andere gemeentes zullen snel volgen. Vestigingsmanager Benno Hermelink ziet na de eerste zes maanden duidelijk resultaat. “Doordat ook de schotten tussen de subsidieregelingen zijn weggehaald, kunnen we een werkgever veel sneller helpen.“ (door Niko Wind)

Werkgevers werden vaak tureluurs van al die goedwillende ‘adviseurs’ die hen keer op keer bestookten met potentiële werknemers, vanuit de WW, de Sociale Dienst of de WAO. Het kost beide partijen enorm veel tijd, maar al die reïntegratie-inspanningen levert amper wat op. Met

Door het wegvallen van de schotten tussen de instanties en de subsidieregelingen, kon de backoffice sterk worden beperkt en werd het CWI veel meer naar buiten gericht. Deze efficiencyslag heeft ook geleid tot een versnelling in de afhandeling. Een werkgever die het CWI belt, krijgt binnen 72 uur een reactie van de ‘eigen’ adviseur: óf de juiste mannen of vrouwen gevonden zijn óf hoe er verder gezocht wordt. Het bedrijfsleven is, volgens Benno Hermelink, nog lang niet genoeg op de hoogte van de krachtenbundeling binnen de sociale sector. “Ik heb daarom nog steeds een aantal mensen, dat bij de bedrijven langs gaat. Als ze belangstelling hebben, krijgen ze een vaste adviseur.” Hun doelgroep is het totale bedrijfsleven, dus óók het eenmansbedrijf, dat voor enkele uren per week op zoek is naar administratieve ondersteuning. De sociale sector is in Enschede niet alleen bezig met een stroomlijning als het gaat om de uitstroom van werkzoekenden; ook aan de ingang wordt het logischer en simpeler. Het oude V&D-gebouw wordt momenteel herschapen in een werkverzamelgebouw waarin naast het CWI ook het frontoffice van het UWV en de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling worden ondergebracht. “We hopen dat we daar ook organisaties als De Stichting Activa, de DCW en het Starters Adviespunt in kunnen krijgen. Als het écht optimaal wil gaan functioneren, moeten werkzoekenden daar alle informatie kunnen krijgen. Dat betekent dat we graag ook organisaties in de kinderopvang en uitzendbureaus in ons nieuwe pand willen krijgen. De werkzoekende kan dan letterlijk shoppen. En als er echt geen mogelijkheid op werk meer is, zit helemaal achterin de Sociale Dienst." ■

Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen

I K T Twente Concert 200 5

Dat was weer

écht genieten

58

59

Het jaarlijkse IKT Twente Concert is vooral bekend om de bijzondere combinaties van artiesten en repertoire. Het concert op 3 november jl. was daarop geen uitzondering. Wederom was ervoor gezorgd dat het concert in de Oude Blasiuskerk in Delden iets bijzonders werd. Nog niet eerder kregen twee artiesten halverwege het concert een staande ovatie. Het was voor de uitvoerenden zelf ook iets uitzonderlijks. De zaal werd in vervoering gebracht door een spontaan debuut in de vorm van een geïmproviseerd duet op de hit van Marco Borsato ‘Morgen zal het vrede zijn’ door

Sani van Mullem, de fabuleuze bassist van de Gipsy Boys, die al eerder die avond had bewezen óók een goede stem te hebben, en soulzangeres Denise Jannah. De begeleiding werd verzorgd door niemand minder dan pianovirtuoos Jan Vayne.

en de bas van Sani van Mullem kregen later versterking van fluitiste Ellen Helmus en de pianoklanken van Jan Vayne. Het spel van de klassiek opgeleide Ellen paste wonderwel bij de jongere generatie van het Rosenberg Trio. En Jan Vayne speelt alles; van pure improvisatie tot Bach en Gershwin.

(door Niko Wind)

Echt swingend werd het toen Denise Jannah op het podium verscheen. Een geweldige vakvrouw, die met haar stem en uitstraling zowel de muzikanten als het publiek meesleept. De meer dan 400 IKT-ers en gasten werden pas echt enthousiast toen de hele crew – na lang aandringen – terugkeerde

voor een toegift: Falco Reinhardt en Sani van Mullem met een ‘quatre main’ op één gitaar en Jan Vayne, die achteroverliggend op zijn kruk de piano met z’n handen verkeerd om ook nog bleek te kunnen spelen.

Rustende Jager

De avond begon zo rustig met de ingetogen klanken van de Gipsy Boys, die als een stilleven onder de kansel waren geposteerd. De gitaren van Kaatchie Rosenberg en Falco Reinhardt

Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen

www.ikt.nl

Teruggekeerd bij de Rustende Jager in Bentelo – zoals altijd met perfect geregeld vervoer per OAD-bus – wachtte de gasten een prima diner dansant, waarbij het duo Frappant voor een prima sfeer zorgde. De voorbereidingen voor het Twente Concert 2006 zijn alweer in gang gezet ■

E é n aanspreekpunt vanuit de sociale sector

Werkgeversloket wérkt een vraaggestuurde aanpak moet het nu beter gaan. Benno Hermelink: “We hebben in Enschede de met herplaatsing belaste medewerkers van het UWV en de gemeentelijke Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling binnen de CWIorganisatie getrokken en kunnen zo als één front proberen om de vraag vanuit het bedrijfsleven te koppelen aan ons aanbod.” Het uitgangspunt van al die medewerkers is hetzelfde: welke mensen kan een bedrijf opnemen en op welke wijze kan ik een werkgever helpen. Dat betekent dus dat voor een adviseur de werkgevers de klanten zijn en dat zij vooral die klant moeten kennen.

60

Een belangrijk neveneffect van die gezamenlijke dienstverlening naar de werkgever is dat een adviseur – zonder eerst ruggespraak te houden – alle bestaande subsidieregelingen kan toepassen om de (soms latente) vacature te vervullen. “Als een werkgever iemand een paar weken op proef wil hebben en er zijn mogelijkheden, dan kan dit ter plaatse worden beslist. De CWI-er kan nu dus óók gemeentelijke subsidieregelingen toepassen zonder dat daarvoor weer allerlei formulieren moeten worden ingevuld.”

Uitzendbureaus en kinderopvang

Benno Hermelink wil dicht bij het bedrijfsleven staan

De tijden dat een werkgever vanuit verschillende hoeken werd bestookt met aanbiedingen van nieuwe werknemers lijkt voorbij. Met het Werkgeversloket willen het CWI, het UWV, de Sociale Dienst - en mogelijk ook de Sociale Werkvoorziening - de versnippering voorkomen door de activiteiten samen te voegen en per bedrijf één accountmanager te benoemen die als contactpersoon de ‘mensen uit de kaartenbakken’ koppelt aan de specifieke mogelijkheden bij een bedrijf. In Twente heeft het CWI Enschede het voortouw genomen. De andere gemeentes zullen snel volgen. Vestigingsmanager Benno Hermelink ziet na de eerste zes maanden duidelijk resultaat. “Doordat ook de schotten tussen de subsidieregelingen zijn weggehaald, kunnen we een werkgever veel sneller helpen.“ (door Niko Wind)

Werkgevers werden vaak tureluurs van al die goedwillende ‘adviseurs’ die hen keer op keer bestookten met potentiële werknemers, vanuit de WW, de Sociale Dienst of de WAO. Het kost beide partijen enorm veel tijd, maar al die reïntegratie-inspanningen levert amper wat op. Met

Door het wegvallen van de schotten tussen de instanties en de subsidieregelingen, kon de backoffice sterk worden beperkt en werd het CWI veel meer naar buiten gericht. Deze efficiencyslag heeft ook geleid tot een versnelling in de afhandeling. Een werkgever die het CWI belt, krijgt binnen 72 uur een reactie van de ‘eigen’ adviseur: óf de juiste mannen of vrouwen gevonden zijn óf hoe er verder gezocht wordt. Het bedrijfsleven is, volgens Benno Hermelink, nog lang niet genoeg op de hoogte van de krachtenbundeling binnen de sociale sector. “Ik heb daarom nog steeds een aantal mensen, dat bij de bedrijven langs gaat. Als ze belangstelling hebben, krijgen ze een vaste adviseur.” Hun doelgroep is het totale bedrijfsleven, dus óók het eenmansbedrijf, dat voor enkele uren per week op zoek is naar administratieve ondersteuning. De sociale sector is in Enschede niet alleen bezig met een stroomlijning als het gaat om de uitstroom van werkzoekenden; ook aan de ingang wordt het logischer en simpeler. Het oude V&D-gebouw wordt momenteel herschapen in een werkverzamelgebouw waarin naast het CWI ook het frontoffice van het UWV en de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling worden ondergebracht. “We hopen dat we daar ook organisaties als De Stichting Activa, de DCW en het Starters Adviespunt in kunnen krijgen. Als het écht optimaal wil gaan functioneren, moeten werkzoekenden daar alle informatie kunnen krijgen. Dat betekent dat we graag ook organisaties in de kinderopvang en uitzendbureaus in ons nieuwe pand willen krijgen. De werkzoekende kan dan letterlijk shoppen. En als er echt geen mogelijkheid op werk meer is, zit helemaal achterin de Sociale Dienst." ■

Dynamisch netwerk van Twentse ondernemingen

T- X c h a n g e c el moet echte innovatie aanjagen

Gaming en Virtual Reality Op 24 november jl. werd op de Universiteit Twente de T-Xchange cel officieel geopend. De dag erna konden ook anderen tijdens een open huis kennismaken met deze bijzondere manier om ‘verborgen’ kennis boven water te krijgen en vooral om kennis en ideeën snel om te zetten in een marktrijp product.

61

Dit nieuwe laboratorium is de realisering van de visie van Dick Arnold, directeur Research and Technolgy bij Thales Nederland, dat gaming in een virtuele omgeving de ideale manier is om creativiteit, innovativiteit en marktpotentie samen te laten gaan. “Op deze wijze kan samen met het MKB binnen één dag een nieuw concept - en een nieuwe virtuele onderneming - worden uitontwikkeld, om dit vervolgens binnen veertig dagen in de markt te zetten.” Hij kreeg na zijn terugkeer uit Frankrijk een wat vrije rol binnen Thales, waarin hij zich vooral bezig houdt met de versnelling van de kennisoverdracht in combinatie met de virtual reality. ( d oor Niko W ind)

Dick Arnold is niet in dienst van de UT en geen buitengewoon hoogleraar, maar ‘gewoon’ een man vanuit de industrie met een visie en een droom, die hij samen met de wetenschap wil realiseren. Zijn T-Xchange cel is een stukje Thales binnen één van de gebouwen van de UT. “Alles draait momenteel om een snelle kennisuitwisseling tussen wetenschap en industrie. Wij zijn bij Thales op een aantal gebieden verder dan de universiteiten, maar er is ook nieuwe wetenschappelijke kennis die voor ons van belang kan zijn.” Om die kennis (bij beide partijen) écht aan de oppervlakte te brengen, gebruikt Arnold de methode van gaming; een spelvorm waarbij de wetenschappers uitgedaagd worden om veel meer prijs te geven dan de standaardpresentaties waarmee ze naar buiten komen. “Om deze kennis zo snel mogelijk om te zetten in reële producten en processen worden scenario’s gemaakt, waarmee alle stakeholders in een virtuele omgeving kunnen stoeien.” Deze methode is compleet anders dan het traditionele brainstormen, waarbij de grootste gemene deler bepalend is. “Bij ons staan juist de afwijkende ideeën centraal. Van daaruit wordt toe gewerkt naar oplossingen.” Het voordeel van de virtuele omgeving is dat - naast de ontwikkelaars - alle actoren kunnen meespelen en producten en scenario’s snel kunnen veranderen. “Geen star idee waarop iedereen kan schieten, maar scenario’s die onder invloed van anderen kunnen veranderen.” Deze methode is niet alleen veel sneller, maar het voorkomt – volgens hem – dat er dingen worden ontwikkeld waar de markt niet op zit te wachten. “We kunnen virtueel elk product in elke setting en voor elke doelgroep testen, waarbij de markt een veel grotere

www.ikt.nl

– en haast beslissende – rol speelt dan bij de traditionele, technologie gestuurde ontwerpprocessen.” De doelstelling van de T-Xchange cel is dan ook: ‘Het in een dynamische omgeving beproeven en in spelvorm - met de inbreng van de stakeholders - optimaliseren van nieuwe producten en concepten.’

Voor technologie én beleid De T-Xchange cel staat open voor alle creatieve en innovatieve mensen - uit de wetenschap en de industrie - die iets willen ontwikkelen dat voldoende marktkansen heeft om echt succesvol te zijn. Dick Arnold gruwt van die spinoffs die met een mooi idee of product komen zonder ook maar het flauwste idee te hebben of er markt voor is en hoe potentiële afnemers op hun product zullen reageren. Zij beschikken wel over creativiteit en innovativiteit, maar het ontbreekt hen totaal aan kennis van de markt en de potentiële gebruikers. “Je ziet het ook in de consumentenelektronica: de techniek stopt er mogelijkheden in die de gebruiker nooit zal gebruiken en waardoor het apparaat nodeloos ingewikkeld wordt.” Naast technologische vernieuwing ziet hij zijn lab óók als een ideaal middel om beleid te ontwikkelen; zeker als het om inspraak gaat. “Bij ons kunnen de deelnemers zien hoe iets wordt, maar ook hoe iets - met hun inbreng - ten goede of ten kwade verandert. Geen tekeningen (die men toch niet kan lezen), papieren en aantekeningen, maar een simulatie van de echte werkelijkheid, die ter plekke veranderd kan worden. Dick Arnold en zijn T-Xchange cel zijn op de UT bereikbaar: telefoon 053-4894468; e-mail [email protected] ■

Voor Dick Arnold gaat een droom in vervulling.

Special Vastgoed 2005 Twentevisie. Marktleider in ondernemend Twente.

Ger Visser, directeur Eurocommerce: “De risico’s worden gecompenseerd door de marges” Twentse Vastgoedrapportage wordt begrip in de vastgoedwereld Makelaars Tjeerd van der Veen en Albert Post vullen en vallen elkaar aan

vastgoedspecial | inhoud en commentaar jan medendorp

In dit magazine CV De ‘Tien-keer-de-winst-verdubbelaar’ of hoe al die mooie producten van banken/verzekeraars ook mochten heten in de tijd dat de beurs ogenschijnlijk geen bovengrens had, is ver vangen door een nieuw product: de Commanditaire Vennootschap in Vastgoed. Een paar kantoren, winkelpanden, huizen of andere gebouwen worden in een CV geplaatst, er worden vermogende par ticulieren bijgezocht (vaak via een bank) die ‘mogen’ meedoen en dan maar wachten tot je rijker wordt. Zoals bij Aegon en bij al die andere instanties die fantasievolle beursbeleggingconstructies bedachten. zijn het vooral de bedenkers die er beter van worden.

4 - ‘Wij nemen risico’s die een ander niet durft te nemen’ Ger Visser van Eurocommerce neemt risico’s die een ander niet durft te nemen. “Het is keihard werken en zorgen dat je de problemen voor de klant oplost. Dat is het spelletje waar het om gaat en wij beheersen dat als geen ander.”

17 -‘We zouden elkaar inderdaad goed aanvullen’ Tjeerd van de Veen en Albert Post hebben een aantal jaren geleden een poging gedaan om te fuseren. “We zouden elkaar inderdaad goed aanvullen, maar we kwamen er financieel niet uit. Maar wie weet wat de toekomst brengt.”

7 - Langdurige betrokkenheid basis van succes Guus Brandriet en André van Leeuwen zijn de ying en yang onder de projectontwikkelaars. Ze zoeken hun heil vooral in de recreatieparken.

Colofon De Vastgoedspecial is een uitgave van Twentevisie. De oplage bedraagt 6.500 exemplaren en wordt als bijlage bij Twentevisie verspreid onder alle IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers en zogeheten ‘decisionmakers’.

Uitgever MediaSales Nederland bv

Bladmanager Anno Oude Engberink

Advertentie-exploitatie MediaSales Nederland bv

Redactie 10 - Twentse Vastgoedrapportage krijgt steeds meer waardering De Twentse Vastgoedrapportage begint een begrip te worden in de Twentse Vastgoedwereld, getuige onder andere het succes van de dag van de Vastgoedrapportage in Cine Star. Weliswaar laten Twentse bestuurders het afweten, maar vele anderen, zoals Ton ten Vergert van de Kamer van Koophandel, zijn positief. Bijlage bij Twentevisie 10/2005

Jan Medendorp, Martin Steenbeeke, Mario van Santen

Fotografie Eric Brinkhorst, Hanneke Kamp Fotografie

Vormgeving

Bij veel vastgoed-CV’s worden de aangekochte panden direct door verkocht aan een aan de CV-bouwers gelieerde vennootschap voordat tot definitieve plaatsing wordt overgegaan. Dat is de eerste winst, ver volgens gaat er direct een lading commissies en fees overheen. En de par ticipant moet maar wachten of hij de beloofde bonus uiteindelijk krijgt, maar ook of hij zijn inleg helemaal terugziet. Ook daar zien mensen brood in, want als de panden niet verkocht worden (en dat gebeur t nog al eens) dan zijn er weer mensen die jouw inleg wel willen overnemen. Uiteraard tegen een lager bedrag. Ger Visser van Eurocommerce (die in deze uitgave aan het woord komt) heeft niets tegen CV’s. Nee, dat is logisch, ze nemen de plaats in van de institutionele beleggers die Nederland de rug toekeren. En hij (Visser) verkoopt tegen goede prijzen aan de CV’s. Het allerergste is dat zelfs banken nauwelijks verstand van zaken hebben, en bij hun vermogende klanten slechte CV’s aanprijzen ‘omdat de rente zo laag staat’. Gelukkig dur ft Tjeerd van der Veen in deze uitgave daar wat van te zeggen, maar die heeft vroeger van dichtbij gezien welke mensen er vooral beter van allerlei ingewikkelde constructies worden.

TerZake Reclameadvies Druk Drukkerij Roelofs © MediaSales Nederland bv

3

Directeur Visser van Eurocommerce gelooft in revival kantorenmarkt

vastgoedspecial | ger visser

‘Wij nemen risico’s die een (door Martin Steenbeeke) Hij is onlangs door een vakblad betitelt als een ‘mythe’, maar Ger Visser vindt dit onzin. Aan het succes van projectontwikkelaar Eurocommerce kleeft niets geheimzinnigs. “Het is keihard werken en zorgen dat je de problemen voor de klant oplost. Dat is het spelletje waar het om gaat en wij beheersen dat als geen ander.” En de knikkers van het spel worden volgens Visser, vaste gast in de Quote 500, ook onterecht opgeblazen. “Hou op over de Quote,” zegt hij lachend. “Ik heb laatst op m’n donder gehad van mijn vrouw en kinderen omdat ik hard naar beneden zak.” Over zijn andere passies, vastgoed en paarden, wil Visser wél graag praten. Het lijkt een gewetensvraag voor de man die zowel succes boekt in de vastgoedontwikkeling als in de springsport. Wat schept meer voldoening? Een geslaagde deal in het vastgoed of in de paardensport. Maar Ger Visser, directeur van Eurocommerce, hoeft niet lang na te denken. De ex-springruiter kiest snel voor de stenen. “Dat is toch de basis waar het allemaal om gaat.” Overeenkomsten zijn er wel. “Je moet zowel bij de paarden als in het vastgoed drie zaken op orde hebben. Management, kennis van zaken en financiën.”

‘Het is, behalve een kwestie van financiële slagkracht, vooral een kwestie van durf’

Aan Ger Visser of zijn bedrijf Eurocommerce kleeft niets geheimzinnigs. “Het is keihard werken en zorgen dat je de problemen voor de klant oplost. Dat is het spelletje waar het om xxgaat en wij beheersen dat als geen ander.”

4

Eurocommerce ontwikkelt en realiseert in eigen beheer of koopt bedrijfsonroerend goed, en met name kantoorpanden. Met een omzet van 250 miljoen euro is het een van de grootste spelers in Nederland. Kenmerkend is dat de bouw van kantoren grotendeels op eigen risico geschiedt. Slechts in tien procent staat de hoofd- of een deelhuurder bij voorbaat vast. De risico’s worden gecompenseerd door de marges, die kleiner zijn als een hoofdhuurder al voor de bouw bekend is. “Ik denk dat wij het enige bedrijf in Nederland zijn dat zo opereert,” zegt Visser. Het is, behalve een kwestie van financiële slagkracht, vooral een kwestie van durf. Visser: “Het bedrijf is enorm door passie gedreven. De wil om te winnen, te scoren is bij ons net groter dan anderen, wij nemen risico’s die een ander niet durft te nemen.” Bijlage bij Twentevisie 10/2005

ander niet durft te nemen’ Deal De aanwezige durf is grotendeels genetisch bepaald. Visser sr., die Eurocommerce in 1957 als handelsonderneming in onroerend goed heeft opgericht, had het ook. Alleen op kleinere schaal. Sr. handelde in boerderijtjes, huizen, lapjes grond; het bekende werk. Ger kwam in 1973 in de zaak, zijn broer Kees een jaar later. Samen bezitten ze alle aandelen. Kees doet de financiën, Ger doet de in- en verkoop van onroerend goed. De derde directeur, Jetze Steensma, legt zich onder meer toe op verhuur. “Er wordt geen deal gemaakt zonder dat ik het weet,” zegt Ger Visser. Met zes medewerkers (Eurocommerce telt in totaal 30 werknemers) is Visser continu op zoek naar huurders. Hoewel Eurocommerce tal van grote organisaties onderdak heeft gebracht, richt het bedrijf zich ook op kleinere klanten. “Wij concentreren ons op gebouwen tot zo’n vloeroppervlak van 4.000 vierkante meter. Dan heb je meestal één grote huurder, van 1.500 tot 2.000 vierkante meter, maar de rest moet ook gevuld worden. Tachtig procent van onze omzet wordt gegenereerd met klanten die tussen de 100 en 1.000 vierkante meter huren. Wij willen ook die graag hebben. Het leuke is namelijk dat sommige doorgroeien. Vier werknemers wordt acht, acht wordt twaalf en als ze moeten verhuizen, zijn wij in staat ze verder te helpen.” Eurocommerce claimt ook andere ‘huisvestingsproblemen’ voor potentiële huurders op te lossen. Visser: “Mogelijk geïnteresseerde partijen hebben wellicht huurcontracten elders, of een eigen pand dat te duur op de balans staat. Wij zijn in staat verplichtingen over te nemen. En een starter die bijvoorbeeld nu de huur niet kan betalen, maar over drie jaar wel, kan bijvoorbeeld het eerste jaar minder betalen en aan het einde meer.” Om die aanpak op maat te kunnen realiseren, wenst Visser altijd met een klant te praten, ook als die al is aangedragen door een makelaar. Met ‘nee’ wordt geen genoegen genomen. “Ik klim desnoods via de regenpijp naar boven.” Visser: “Ik ben ervan overtuigd dat zoals wij het doen het de enige overlevingskans voor een projectontwikkelaar is. Een bordje in de tuin zetten met ‘te koop’ werkt niet. Je moet naar de klant toe.” Het antwoord op de logische vraag waarom andere partijen de werkwijze van Eurocommerce niet kopiëren, ligt volgens Visser verborgen Bijlage bij Twentevisie 10/2005

in de structuur van zijn bedrijf. “Wij zijn een klein gespecialiseerd bedrijf met weinig mensen, zijn daardoor flexibeler en hebben een bepaald eigen vermogen.”

‘De wil om te winnen, te scoren is bij ons net groter dan anderen, wij nemen risico’s die een ander niet durft te nemen’ Momenteel heeft Eurocommerce 32 projecten in aanbouw. Zodra een kantoor voor 70 à 75 procent bezet is, wordt het doorverkocht. Vaak is dit al het geval bij oplevering. Klanten zijn meestal pensioenfondsen, verzekeringsmaatschappijen en andere grote beleggers, maar de laatste tijd ook vaker vastgoed-CV’s. Visser constateert dat de kennis van zaken van de markt en handelingssnelheid van CV’s hoger is dan van een gemiddelde verzekeringsmaatschappij. “Wij hebben zelf ook geld gestoken in CV’s. Negentig procent van de CV’s is keurig netjes opgezet. Op die ene vraag, of je investering meer of minder opbrengt als de CV ophoudt te bestaan, kan niemand antwoord geven.”

Twente De huidige (leeg)stand van zaken op de kantorenmarkt maakt Visser niet zenuwachtig. Met de huidige lage rentestand hoeft Eurocommerce er slechts op toe te leggen als minder dan éénderde van de te verhuren ruimte bezet is. “De ongekend lage rente compenseert de slechte markt.” En dat die markt slecht is, is volgens hem tijdelijk. Elk decennium is volgens hem op te delen in twee helften. De eerste vijf jaar gaat het minder, de tweede helft volgt het herstel. “Op dit moment zie ik het keerpunt. Kijk naar gebieden die de afgelopen jaren veel pijn hebben gehad, Amsterdam-Zuid Oost, Hoofddorp en Schiphol-Rijk. Daar is de afgelopen maanden onvoorstelbaar veel verhuurd. Alleen in Amsterdam Zuid-Oost al 120.000 vierkante meter in de afgelopen drie maanden. Als je nu in Amsterdam 20.000 vierkante meter nodig hebt, is het niet direct meer beschikbaar. Ik ben ervan overtuigd dat we aan de vooravond staan van een nieuwe glorietijd in de vastgoed. Je krijgt alleen wel een tweedeling. Leegstaande kantoorpanden op indu-

strieterreinen krijgen het moeilijk en zullen een andere bestemming moeten krijgen, maar het overgrote deel, zeg zo’n 85 procent, zal netjes ingevuld worden.” Het gaat Visser te ver om in het oosten van het land ook van een geografische tweedeling te spreken. Eurocommerce is erg actief in Deventer en Zwolle (met name Hanzeland en Oosterenk) maar laat zich weinig zien in Twente. “Het heeft te maken met de economische ontwikkeling. De zakelijke dienstverlening ontwikkelt zich hier gestaag maar niet op die wijze zoals dat in Zwolle of Arnhem gaat. Voor ons is dat minder interessant.”

Stoeterij Eurocommerce is, samen met TCN, in de race voor overname van het Gelredome-complex in Arnhem. Het stadion is interessant vanwege de grond eromheen, die gebruikt kan worden voor ontwikkeling van 25.000 vierkante meter kantoorruimte, maar ook doordat in de ogen van Visser de exploitatie meer op kan leveren dan nu het geval is. Op voetbalgebied heeft Visser zijn hart verpand aan Go Ahead Eagles. Hij heeft tijdens de reddingsoperatie van de Deventer club voor 100.000 euro aandelen gekocht, maar zal zich niet opwerpen als de man die de club à la Dirk Scheringa bij AZ bij de hand neemt. Eurocommerce laat zich wel gelden in de paardensport, want de gebroeders Wim en Gerco Schröder winnen op de paarden van Ger Visser geregeld aansprekende wedstrijden. Omdat de naam Eurocommerce aan de naam van de paarden verbonden is, levert het ook veel naamsbekendheid op. “Ik ben blij dat je dat zegt, want ik heb hierover een dispuut gehad met de belastingdienst. Ik run mijn springstal ook uit zakelijke overwegingen. Anderen hebben een skybox in de Arena, ik ontvang zakenrelaties op onze stoeterij in Lochem, dat is een vorm van relatiemarketing.” Eurocommerce investeert jaarlijks ongeveer 1 miljoen euro in de hippische activititeiten. Samen met de inkomsten uit prijzengeld en de fokkerij is het kostendekkend. En net als met kantoren denkt Visser (oud-professioneel springruiter) te weten waar hij over praat. “Als er in de ring iets gebeurt, hoeft Wim of Gerco mij niet uit te leggen wat er gebeurt. Dat is de kracht die we met elkaar hebben.” ■

5

Experts in recreatieparken

vastgoedspecial | andré van leeuwen en guus brandriet

Langdurige betrokkenheid basis van succes

De ying en yang van het recreatievastgoed in Nederland, André van Leeuwen en Guus Brandriet.

(door Jan Medendorp) Het zijn vrienden voor het leven. Maar niemand weet waarom. De lange, dunne, stille is 50 jaar, heeft een verleden in de horeca, staat weliswaar niet in de Quote500 maar hij kan gemakkelijk nog 100 jaar leven zonder zich druk te hoeven maken om zijn inkomen. De ander is extrovert, komt van de Veluwe (Ede) en leerde alles over vastgoed en projectontwikkeling van Henk Hazeleger. Samen zijn Guus Brandriet en André van Leeuwen (43) de ying en yang van het recreatievastgoed in Nederland. “Wij zijn heel verschillend,” stelt Guus Brandriet nog meer eens ten overvloede vast. Brandriet is een bekende horecaondernemer in de regio. Of liever was, want hij heeft alles verkocht en kan zijn tijd uitzingen met de huurpenningen die zijn vastgoed hem maandelijks oplevert. Horecamensen, huisstijlbedenkers, iedereen duikt tegenwoordig op het vastgoed en de projectontwikkeling. “Ik vind vastgoedontwikkeling heel leuk en vergeet niet dat bij die vakantieparken die we opzetten ook veel horeca zit. Bijlage bij Twentevisie 10/2005

Ik verloochen mijn verleden dus niet.” André van Leeuwen is de echte vastgoedman van het duo. Hij werkte achttien jaar bij Henk Hazeleger en dan word je natuurlijk wel geschoold in projectontwikkeling, beheer en beleggingen. Toen Hazeleger overleed, was de gein eraf voor Van Leeuwen die MTS Bouwkunde heeft gedaan. “Ik heb ook nog een makelaarsdiploma,” zegt hij grijnzend.

minder uit de verf. Aanbiedingen genoeg, maar die wuiven ze weg. “Als je succes hebt, dan wil iedereen meedoen en achteraf zeker, maar we redden het samen wel.”

Geen derden

Een van hun beleggingen is hotel-restaurant Herikerberg (Goor) dat ze gemakshalve ook als hun hoofdkantoor beschouwen. De openbare vergadertafel staat in de hal, ietwat verscholen achter een paar planten. Andere panden die ze in hun bezit hebben zijn het Wapen van Delden (waar de vader van Brandriet de basis legde), Bad Boekelo, Boomstam-café-restaurant Heemse, IJsselhotel in Deventer en hotel Holterberg.

“Hij doet het werk,” zegt Brandriet meteen. En zo is het. Van Leeuwen is het aanspreekpunt. Als gemeentes overtuigd moeten worden, als boeren hun land moeten verkopen, als er gedoe is met omwonenden bij een project, Van Leeuwen gaat er op af en voert veelal het woord. Brandriet treffen we meestal (gechargeerd) aan op een terras. Van Leeuwen het werk, Brandriet het geld? “Ik doe de financiën, de bank heeft het geld,” reageert Brandriet. Van Leeuwen: “Wij hebben samen een vennootschap, wij hebben samen onroerend goed, we doen samen projectontwikkeling. We vormen een leuke combinatie.” Uniek ook, want met anderen komt het duo

‘Wij blijven er voor decennia bij betrokken en dat is iets wat andere projectontwikkelaars afschrikt’

ZIB Cochem CV Het puzzeltje van de horecakennis van Brandriet (en zijn ontelbare contacten in Twente) en het vastgoedspecialisme van Van Leeuwen viel op

7

›

vastgoedspecial | andré van leeuwen en guus brandriet

zijn plaats toen het plaatselijke bedrijfsleven in de Hof van Twente het gemeentebestuur enthousiasmeerde om wat meer aandacht te schenken aan het toerisme. Het plan voor een vakantiepark was snel geboren. Brandriet: “Toevallig had ik een buurman die boer is. Het project ligt ook tegenover mijn huis. En mijn buurman had weer een buurman die ook boer was en graag wilde stoppen.” En toen werd Van Leeuwen gebeld. “Zo groeit zo’n plan.”

‘Elke dag probeert wel iemand je een draai om je oren te geven, dan moet je een grenzeloos optimisme hebben’ In zijn vroegere werkkring had Van Leeuwen al eens met een Commanditaire Vennootschap te maken gehad. “Dat was bij Het Loo in Oldenbroek.” Dat is de oplossing om aan veel geld (40 miljoen euro) te komen voor de aanleg van een recreatiepark met golfbaan. Waarom niet gewoon naar de bank gestapt? “De bank heeft moeite met recreatie.” Samen met Zeeland Investments Beheer werd een Commanditaire Vennootschap opgetuigd, ZIB Cochem CV, met 5.295 participaties van 2.500 euro nominaal (minimale afname vijf, in een vloek en een zucht zat de maatschap vol). De man achter ZIB (Hendrik Johannes van Koeveringe - ook Quote500) was voor Van Leeuwen geen onbekende. En via hem werd er contact gelegd met Roompot Recreatiebeheer waar (Van Leeuwen kan het niet genoeg benadrukken) de ABN AMRO voor 65% in participeert. De ING Enschede financiert 25 miljoen euro. “Een grote klus voor die bank.”

Buitenland De Herikerberg Vastgoed ontwikkelt en exploiteert het park. Samen met Roompot die een huurgarantie heeft afgeven. En dat is ook meteen het grote verschil met andere CV’s. “Wij blijven er dus bij betrokken. We pakken niet de winst en gaan weg.” Er verscheen vorige maand een keurige prospectus. En het moet gezegd, er lijken weinig mogelijkheden om gaten in het hele verhaal te schieten, vooral omdat Van Leeuwen en Brandriet de komende achttien jaar van de partij zullen blijven. Stel dat er helemaal nooit iemand een huisje zal huren op de Herikerberg, dan zullen Brandriet en Van Leeuwen zelf ook op de financiële blaren terecht komen. Maar die kans is klein, want met de ANWB is al voor de komende 25 jaar een contract afgesloten voor de golfbaan. Elk jaar wordt een aantal participanten uitgeloot die dan hun inleg terugkrijgen. Geld dat met de exploitatie verdiend is, als het goed is (en als het goed loopt blijft er natuurlijk meer over). Maar na 18 jaar hebben Van Leeuwen en Brandriet schuldenvrij de helft van het vakantiepark. Het enthousiasme in en buiten Nederland Bijlage bij Twentevisie 10/2005

Van Leeuwen en Brandriet bij een van hun beleggingen, hotel-restaurant Herikerberg in Goor. “Wij hebben samen een vennootschap, wij hebben samen onroerend goed, we doen samen projectontwikkeling. We vormen een leuke combinatie.”

over het concept is zo groot dat het duo inmiddels aan zes parken (Nederland, Duitsland, Italië) werkt. Terwijl ze zelf ogenschijnlijk met nog geen tien machinepistolen een huisje van Center Parcs in zijn te krijgen. “Daar vergist u zich in. Ik ben met mijn kinderen vroeger vaak naar Center Parcs geweest,” zegt Brandriet.

Poolse bouwvakkers De recreatieparken gaan open (2008) op het moment dat de economie de wind weer in de rug heeft. “Ik denk dat goede parken altijd wel goed zullen draaien. Mensen willen er toch regelmatig uit.” Bang dat anderen hun kunstje zullen kopiëren hebben ze niet. “Wij blijven er dus voor decennia bij betrokken en dat is iets wat andere projectontwikkelaars afschrikt. Het allermoeilijkste in de recreatiesector is toch het verkrijgen van de financiering. Toen een club als de Roompot er achter ging staan, kwam de financiering van de grond. En daarom gaan ook kleine investeerders er in geloven. En de recreatiesector is geen kantorenmarkt. Als je in de Hof van Twente een park ontwikkelt, kun je 25 kilometer verderop dat niet nog een

keer doen. Zoveel goede plekken zijn er niet in Nederland.” Volgens Brandriet heeft Van Leeuwen een heel belangrijke eigenschap voor dit werk. “Hij is een optimist tot in zijn teennagels. Als iemand zegt tegen André: ‘ik zal eens even nadenken’, dan vertaalt hij dat met ‘het is voor elkaar’.” Van Leeuwen: “Dat moet wel, want wij zijn met een stuk of zes, zeven parken bezig. Elke dag probeert wel iemand je een draai om je oren te geven. Om je in je hok te duwen. Dan moet je een grenzeloos optimisme hebben. Want de sterkste blijft over.” Iedereen blij. De gemeente, de investeerders, de toeristen en de heren zelf. Er is toch een groep die niet mag meedoen: de Nederlandse bouwers. Want de 350 huisjes in de Hof van Twente worden door Polen en Tsjechen neergezet. “Wij hebben locale bouwbedrijven (Haafkes en Plegt Vos, red.) gecontracteerd. Waar die dan verder hun mensen vandaan halen dat is hun pakkiean.” Maar die mensen coördineren alleen maar. “Als u een radio in de Hof van Twente koopt, komt die toch ook uit Japan.” ■

N’kufo Guus Brandriet heeft (samen met een andere ondernemer) FC Twente geld geleend om N’Kufo te kopen. Bij verkoop krijgen de heren de helft van de winst. N’Kufo heeft net weer bijgetekend. De kans dat Brandriet zijn geld terugkrijgt, laat staan een winstje opstrijkt, neemt per jaar af. Zeker nu FC Twente en N’Kufo ondermaats presteren. Is Brandriet afgekocht? “Nee hoor, wij hebben nu alleen een langere tijd om onze lening af te schrijven.”

9

“Over tien jaar is de Vastgoedrapportage een vanzelfsprekendheid geworden”

vastgoedspecial | twentse vastgoedrapportage

Twentse Vastgoedrapportage Voorzitter Daniël Spikker van de Sichting Vastgoedrapportage (midden) met mede-initiatiefnemers Wybrand Beugelink (links) en Roy Duijn. (Foto: Hanneke Kamp Fotografie.)

De Twentse Vastgoedrapportage heeft in de drie jaren van haar bestaan de nodige credits opgebouwd. Een helder overzicht en een belangrijk instrument voor de spelers in de vastgoedmarkt. En dat zijn er nog al wat, bleek ook eind september weer, toen in een afgeladen Cinestar in Enschede een nieuwe Twentse Vastgoedrapportage werd gepresenteerd. Voorzitter Daniël Spikker kijkt met een goed gevoel terug op de laatste Twentse Vastgoedrapportage in Cinestar in Enschede. “Dat we opnieuw een volle bak hadden bij de presentatie en de aansluitende borrel vond ik enorm gaaf om te zien. Het is toch een erkenning dat we goed bezig zijn. Niet alleen het symposium wordt kennelijk gewaardeerd, maar dat iedereen nog geruime tijd nablijft voor een informeel gesprek vind ik mooi om te zien. Belangstellenden zouden tenslotte ook gewoon de rapportage kunnen ophalen en vertrekken.”

Kwartslag draaien Voor Spikker en zijn mede-initiatiefnemers Duijn en Beugelink begint de samenstelling van de Twentse Vastgoedrapportage voorzichtig routine te worden.“ Toch kost het nog een heleboel werk en blijft het liefdewerk oud papier,” aldus Spikker. “En hoewel alles op rolletjes loopt, zouden we naar mijn idee toch weer een kwartslag moeten draaien. Weer iets nieuws inbouwen. Wat dat is, weet ik nog niet en we moeten er nog serieus over nadenken, maar het moet weer iets bijzonders zijn, dat iedereen in de sector aanspreekt. Zoiets als het opzet-

krijgt steeds meer waardering ten van de Twentse Vastgoedprijs. Die Twentse Vastgoedprijs begint overigens aardig body te krijgen. Je merkt in het voortraject en tijdens de presentatie al echt dat het leeft. Veel mensen willen graag weten wie er gaat winnen.”

Jammer Hoogtepunt in de korte geschiedenis van de Twentse Vastgoedrapportage was voor Spikker toch echt dat Minister Dekker van VROM de toezegging deed tijdens de presentatie aanwezig te willen zijn. “Ze vond het een geweldig initiatief dat door de hele sector gedragen wordt. En als je nu ook weer ziet dat voornamelijk die beslissers van de marktpartijen komen, kun je niet anders concluderen dan dat die opmerking klopt. Wat ik trouwens jammer vind, is dat er zo weinig vertegenwoordigers van de overheden komen. Dat snap ik ook niet. Dit zou juist voor burgemeesters en wethouders de gelegenheid bij uitstek kunnen zijn om in contact te komen met de partijen die straks hun gronden gaan bebouwen.”

‘Wat ik trouwens jammer vind, is dat er zo weinig vertegenwoordigers van de overheden komen’ Overheidsinstellingen laten het dus schromelijk afweten, terwijl de rapportage ook volgens Ton ten Vergert van de Kamer van Koophandel juist een prachtig product is, dat barst van de relevante gegevens. Zowel voor bedrijven binnen als buiten de regio biedt de rapportage volgens hem een goed beeld van de ontwikkelingen in

het bedrijfsleven. Niet alleen bij de bedrijven zelf, maar ook bij overheden en andere maatschappelijke organisaties. “In onze regiocommissie Twente zitten 24 leden met een verschillende achtergrond. Daar gebruiken we de rapportage als vergaderstuk om te bekijken hoe de regio er voor staat en waar we ons beleid moeten bijsturen om het bedrijfsleven nog meer te kunnen ondersteunen.”

veel van verwacht zijn de diverse bijeenkomsten rondom de presentaties. Zowel de jaarlijkse presentatie als de kwartaalbijeenkomsten zullen bruisende evenementen zijn, waar iedereen uit › de sector bij aanwezig wil zijn.”

Meer thema’s De eerste Vastgoedrapportage was volgens Ten Vergert al zo goed, dat bij de samenstelling van de laatste twee rapportages alleen nog maar op details wijzigingen hoefden te worden doorgevoerd. “Dat kwam met name de leesbaarheid ten goede, doordat de grafieken beter werden en er meer foto’s in het verslag stonden.

‘In onze regiocommissie gebruiken we de rapportage als vergaderstuk om te bekijken hoe de regio er voor staat’ Wel mag er van mij nog meer thematisch gewerkt worden. Dit jaar stond bijvoorbeeld detailhandel centraal, maar dat had nog wel iets verder uitgediept mogen worden. Het hoeft echt geen wetenschappelijk stuk te worden, maar meer een beschouwing van de ontwikkelingen zou wel fijn zijn.” Als Ten Vergert vooruit kijkt denkt hij dat de Vastgoedrapportage over 10 jaar een vanzelfsprekendheid is geworden. Ook digitaal: “Het is een enorm pluspunt dat je met het intoetsen van vastgoedrapportage.nl je meteen in Twente terechtkomt. Waar ik ook

Volgens Ton ten Vergert van de Kamer van Koophandel is de Vastgoedrapportage een prachtig product, dat barst van de relevante gegevens. (Foto: Eric Brinkhorst.)

Impressie van de Twentse Vastgoedrapportage eind september in Cinestar. Foto's Hanneke Kamp Fotografie.

10

Bijlage bij Twentevisie 10/2005

Bijlage bij Twentevisie 10/2005

11

vastgoedspecial | twentse vastgoedrapportage

Erkenning Dat winnaar van de vastgoedprijs 2005 Hein Stoker van Trebbe Bouw verguld is met de Vastgoedrapportage, is waarschijnlijk geen verrassing. “Maar dat is echt niet alleen omdat we de prijs hebben gewonnen,” zegt hij snel. “We gebruiken de Vastgoedrapportage al sinds het eerste jaar. Het is toch handig als je op zoek bent naar trends in de markt en je vindt in de Vastgoedrapportage de bevestiging dat je de juiste keuze hebt gemaakt. Dat kan ook prima, omdat het een overall visie heeft, die prettig te volgen is.” Voor Stoker is het dus een fantastische aanvulling op de informatie die hij al had. “We volgen de vastgoedmarkt op de voet, maar de Vastgoedrapportage

������������������

������ ����

����������������������

Hein Stoker (links) van Trebbe Bouw ontvangt uit handen van Wybrand Beugelink (rechts) de sculptuur die symbool staat voor de Vastgoedprijs. Hans Kamphuis van Woningcorporatie Domijn kijkt bewonderend toe. (Foto: Hanneke Kamp Fotografie.)

12

Bijlage bij Twentevisie 10/2005

Bijlage bij Twentevisie 10/2005

geeft aan dat we de juiste conclusies trekken. Ook in andere regio’s worden dit soort rapportages opgesteld en ook daar maken we er dankbaar gebruik van. Maar in andere regio’s hebben ze niet zo’n prachtig initiatief als de Vastgoedprijs. Dat is hier een toefje op de cake, een belangrijke toegevoegde waarde.”

‘Je vindt in de Vastgoedrapportage de bevestiging dat je de juiste keuze hebt gemaakt’ Stoker: “Ik vind het echt fantastisch dat we de prijs hebben gewonnen. Natuurlijk wisten we al wel dat we met ons project ‘Boulevard’ in

Enschede iets fraais hadden gecreëerd, maar als je dan zo’n prijs krijgt, betekent dat een enorme erkenning. Vooral omdat de kenners in de sector ook daadwerkelijk waarde toekennen aan deze Vastgoedprijs. Dat maakt het extra bijzonder. We gaan de prijs dan ook zeker gebruiken als promotiemiddel.” De sculptuur die aan de prijs verbonden is, staat nu bij Trebbe Bouw te pronken in de vergaderkamer. Stoker: “Jammer is wel dat we hem met onze drie andere partners moeten delen, want we willen natuurlijk allemaal graag zo’n fraaie sculptuur. Gelukkig kunnen we goed met elkaar overweg en hebben we in goedoverleg een fraai roulatieschema opgesteld.” ■

De cijfers en feiten in de 3e Twentse Vastgoedrapportage Het aantal inwoners en de beroepsbevolking in Twente zijn licht gestegen. Ook zijn er 2% meer werkzoekenden. Ondanks de matige economie hebben de bedrijven in 2004 flink geïnvesteerd. In totaal schreef 88% van de Twentse ondernemingen zwarte cijfers. Ook de toekomstverwachtingen zijn positief. Op de woningmarkt waren 10% meer opgeleverde woningen, maar altijd te weinig voor een wenselijk productiecijfer. De vraag naar en het aanbod van woningen in de steden en op het platteland sluiten niet goed op elkaar aan. De provincie Overijssel zou hier een rol in moeten vervullen. In alle deelgebieden is de gemiddelde prijs die betaald wordt voor een woning gestegen. Op de kantorenmarkt is er nog altijd een flink aanbod van 157.000 m2. Hoewel nog altijd erg laag, is de tendens in de opnamecijfers bemoedigend. Met name over de periode 2005 wordt weer een sterk toenemende opname verwacht. De Twentse kantorenmarkt is een typische vervangingsmarkt, wat betekent dat er veel incourante oude panden leeg achter blijven. De prijzen staan onder druk, maar door incentives en huur vrije periodes is toch nog flink wat opgenomen. Ondanks de ambitie in de Twentse steden staan veel nieuwbouwplannen op een laag pitje. Voor de winkelmarkt is Enschede momenteel zonder twijfel de meest aantrekkelijke stad. Ook Westermaat-Plein in Hengelo is een succes. Deze positieve ontwikkelingen hebben er mede voor gezorgd dat er 31% meer winkelopper vlakte is opgenomen dan in het voorgaande jaar. Dat geldt feitelijk ook voor de bedrijfsruimtenmarkt, die zich flink heeft uitgebreid. Er is meer aanbod en er is bovendien beduidend meer opgenomen. Ook positief is de stijging in de uitgiftecijfers voor bedrijventerreinen met 4,5%, aangezien in voorgaande jaren alleen maar dalingen genoteerd werden. De prijzen voor grond stabiliseren zich, waardoor voor een vierkante meter op een toplocatie ongeveer € 130,- per meter betaald moet worden.

13

Post Jr. en Snelder-Zijlstra controleren elkaar

vastgoedspecial | tjeerd van der veen en albert post

‘We zouden elkaar inderdaad goed aanvullen’ Albert Post en Tjeerd van der Veen kunnen zakelijk en privé goed met elkaar overweg: “Wie weet wat de toekomst brengt.”

(door Martin Steenbeeke) De makelaars Post Jr. en Snelder-Zijlstra zijn twee grote spelers op de Twentse makelaarsmarkt. De één, Snelder-Zijlstra, heeft meer historie en zowel op de woning- als de bedrijfsonroerendgoedmarkt (BOG) een goede positie. Post Jr. makelaars is een relatief jonge loot aan de stam, ontstaan nadat directeur Albert Post in 1993 afscheid nam van Snelder-Zijlstra. Met een “laagdrempelige” aanpak heeft hij een aanzienlijk marktaandeel op de woningmarkt veroverd. Het aanvalsplan voor de BOGmarkt ligt klaar. Snelder-Zijlstra wordt er niet zenuwachtig van. “Ik ben niet bang,” zegt vennoot Tjeerd van der Veen van Snelder-Zijlstra Makelaars, in een duointerview met Albert Post. Albert Post: “Wij kennen elkaar al heel lang. Als jongen van vijf kwam Tjeerd bij mij in de buurt wonen en later tijdens mijn periode bij SnelderZijlstra liep hij bij ons stage. Tegenwoordig komen we elkaar op een andere manier tegen.” Van der Veen: “Er is sprake van een gezonde concurrentie. Albert is niet de enige die de afgelopen 115 jaar bij ons is weggegaan. Ik denk dat elk nieuw kantoor in Twente de leerschool heeft gehad bij Snelder-Zijlstra.”

‘Negen van de tien CV's kopen het onroerend goed en plaatsen dit vrijwel direct met winst door in de vastgoed-CV’ Maar is het niet pijnlijk dat Post blijkbaar het vak zo goed heeft geleerd dat hij in relatief korte tijd wel een heel stevige voet op de woningmarkt heeft gezet? Van der Veen: “Dat is alleen maar goed, het houdt je scherp. Ik ben niet bang voor concurrentie.” Post: “Toen ik in 1993 voor mezelf ben begonnen, zat niemand te wachten op weer een makelaar. Dan moet je je onderscheiden. Wij willen laagdrempelig zijn en hebben de klant centraal gezet in plaats van de makelaardij. Ik was de eerste die zaterdags en elke avond tot acht uur open ging, nog voor Albert Heijn. Daarnaast hebben we een eigen krant verspreid, de Postbode, en sinds kort het magazine WIT. Het leuke is dat je ziet dat andere makelaars ons zijn gaan volgen.” Bijlage bij Twentevisie 10/2005

17

›

vastgoedspecial | tjeerd van der veen en albert post

Je ziet de laatste tijd steeds meer acties om huizen onder de aandacht te brengen. Klanten kijken toch voornamelijk naar de prijs van het huis en de courtage die ze moeten betalen. Moet je je daar niet mee onderscheiden? Post: “Natuurlijk, daar komt het in de kern op neer, maar wij denken dat je ook die extra dingen nodig hebt. Zeker richting de toekomst met bijvoorbeeld internetmakelaardij. Het gaat om de totale combinatie van zaken”. Van der Veen: “Ik ben niet bang voor internet. Dat kun je niet meer terugdraaien, ik zie op dat gebied juist mogelijkheden. Kijk naar de supermarkten. Daar hebben Albert Heijn en Lidl ook allebei bestaansrecht. Wij zien ons nu als een Albert Heijn maar ik sluit niet uit dat we in de toekomst iets gaan doen à la Lidl.” Waarom zou ik niet zelf mijn woning kunnen verkopen? Post: U zou het misschien wel kunnen doen, maar het advies van een makelaar is heel belangrijk. Hij kent de markt als geen ander. Het gevaar bestaat bijvoorbeeld dat je met je vraagprijs te hoog boven de adviesprijs gaat zitten, waardoor het huis langer te koop blijft staan, je gedwongen wordt de prijs te verlagen en het huis uiteindelijk misschien wel onder de waarde wordt verkocht.” Post Jr. is een jaar geleden ook begonnen met bedrijfsmakelaardij. Waarom lukt het niet om snel een dikke vinger in de pap te krijgen? Post: “Ik ben het niet met u eens. We hebben een leuke portefeuille, die moeten we alleen zien uit te breiden. Het aanvalsplan ligt klaar, maar ons imago speelt een rol. Wij worden nog te veel gezien als een huizenmakelaar. Maar ik ben ervan overtuigd dat wij een marktaandeel van 10 procent kunnen veroveren. Naast Snelder-Zijlstra, ten Hag en Zadelhoff moet er plaats kunnen zijn voor een vierde, misschien wel vijfde grote speler.” Van der Veen: “Het is in deze markt moeilijk om snel marktpositie in te nemen want je hebt transacties nodig. Die worden deels bepaald door de portefeuille en deels door projectontwikkelingen en beleggingen. Wij merken ook dat in onze portefeuille sinds 2000 een teruggang is, maar als je de bakens verzet richting projectontwikkeling en beleggingen kun je toch prima cijfers laten zien.” In Twente stond halverwege dit jaar 157.000 vierkante meter kantoorruimte leeg. Iedereen klaagt over leegstand op met name die markt, maar zegt dat het bij hun eigen kantoor gelukkig meevalt. Van der Veen: “Ik denk niet dat iedere makelaar dat met droge ogen kan zeggen. Wel is het zo dat de kantorenmarkt weer aantrekt. In de eerste helft van 2005 zijn meer vierkante meters opgenomen dan een jaar eerder. Het is mede dankzij enkele grote transacties, waarvan Bijlage bij Twentevisie 10/2005

Post wil meer bedrijfsmakelaardij: “Het aanvalsplan ligt klaar, maar ons imago speelt een rol. Wij worden nog te veel gezien als een huizenmakelaar.”

Post Jr. Makelaars In 1993 opgericht door directeur-eigenaar Albert Post (41). De naam Post is geen onbekende in de makelaarswereld omdat sr. tot 1987 een eigen kantoor in Enschede had. Dat is verkocht aan makelaar Robin de Groot (Post & De Groot Makelaars), ver volgens opgegaan in Snelder-Zijlstra en uiteindelijk twee keer door verkocht, laatstelijk aan Leverink & Assen. Post Jr. heeft drie vestigingen: Enschede, Hengelo en Almelo. Mede-directeur Bern Sanders bezit 75 procent van het Almelose kantoor (dat Post Jr.-Sanders heet) en 25 procent van de vestiging in Hengelo. Bij de makelaarskantoren en de bedrijven Post Jr. Hypotheken, -Verzekeringen en -Pensioenen werken in totaal 40 mensen. Post Jr. heeft plannen om in Gronau een vestiging te openen.

je kunt zeggen dat je ze er buiten moet houden, maar als ze elk jaar terugkomen zijn ze toch onderdeel van de regionale kantorenmarkt.”

Maar de kantorenmarkt is, zeker in Twente, een vervangingsmarkt. Bedrijven verhuizen naar luxere panden en hun oude panden blijven leeg achter. Post: “Het grootste probleem is dat er te veel kantoren zijn gebouwd de afgelopen jaren. Maar revitalisering van oude kantoorgebouwen is een item. In samenwerking met de overheid moet dat opgelost worden, bijvoorbeeld door deze panden een woonbestemming te geven.” Van der Veen: “Wat mij vooral zorgen baart, is de ontwikkeling van de werkgelegenheid in de

regio. Met de bedrijfshallen gaat het best goed, maar feit is dat grote bedrijven als Unimeta, Hartman en eerder Ericsson en CMG de afgelopen jaren zijn weggevallen. Daar moet de politiek alert op zijn.”

Bent u positiever over de winkelpanden en bedrijfsruimtes? Van der Veen: “De winkelmarkt in Enschede heeft het vrij goed gedaan. Het stadscentrum heeft het gewonnen van Almelo, Hengelo en Oldenzaal. De leegstand die er in Enschede is, wordt veroorzaakt door de realisatie van het Van Heekplein. Op de A-1 locaties staan de huurprijzen niet onder druk, dus wat dat betreft gaat het goed. Hengelo heeft het

19

›

vastgoedspecial | tjeerd van der veen en albert post

worden, maar aan de andere kant trekt de economie aan en willen de mensen weer investeren.” Post: “Het houdt elkaar dus een beetje in evenwicht. Dat geldt zowel voor de woningmarkt als voor het bedrijfsonroerend goed.”

Je merkt dat beleggen in vastgoed populair wordt bij vermogende particulieren, via allerlei CV’s. De Autoriteit Financiële Markten heeft gewaarschuwd voor misleiding en de niet zo grote transparantie bij dergelijk fondsen. Van der Veen: “Helemaal mee eens. Negen van de tien CV’s kopen het onroerend goed en plaatsen dit vrijwel direct - met winst - door in de vastgoed-CV. De initiatiefnemers pakken hun winstfee aan het begin van de looptijd en niet tijdens de rit. De particulieren moeten maar zien of de ‘exit’ gerealiseerd wordt.”

‘In Nederland betaal je 14-15 keer de huur voor een winkelcentrum, in Duitsland 12 keer’

Van der Veen: “Wij merken ook dat in onze portefeuille sinds 2000 een teruggang is, maar als je de bakens verzet richting projectontwikkeling en beleggingen kun je toch prima cijfers laten zien.”

Snelder-Zijlstra Makelaars Bestaat 115 jaar. Bij het voormalige familiebedrijf heeft de laatste ‘Zijlstra’ in 1991 de directie verlaten. In 1997 zijn de bedrijfsonroerend goed- en de woningmakelaardij-activiteiten gesplitst, om de BOG-markt meer als een specialiteit te kunnen benaderen. Sinds begin van dit jaar worden de beide activiteiten weer onder dezelfde huisstijl gepresenteerd; Snelder-Zijlstra Bedrijfsmakelaars en Snelder-Zijlstra Woningmakelaars, met vestigingen in Enschede, Hengelo en Almelo. Tjeerd van der Veen (36) is samen met Roy Duin vennoot van de bedrijfsmakelaardij-tak, en heeft, evenals de Rabobank, een belang van dertig procent in de woningmakelaardij. Bij het bedrijf werken in totaal 35 mensen.

wat zwaarder, die hebben concurrentie van Enschede en het eigen Westermaatplein maar ik denk dat ook daar in de goede straten relatief weinig leegstand is.” Post: “Hart van Zuid kan geeft straks wel weer een impuls aan Hengelo.” Van der Veen: “Bedrijfshallen die te huur worden aangeboden hebben het lastig. Twente is wat dat betreft een hele rare markt. In het westen wil men huren maar een Tukker wil eigendom. Niet in alle gevallen is dat financiBijlage bij Twentevisie 10/2005

eel even aantrekkelijk, dit heeft te maken met je balanspositie. ‘Je verdient met je bedrijf en niet met je vastgoed’ is onze stelling.”

U kunt zelf wel heel veel doen, maar bent u niet grotendeels afhankelijk van het algehele economische klimaat? Van der Veen: “De rente is natuurlijk een belangrijke factor. Zeker in de woningbouw maar ook in de beleggingen. Als de rente stijgt zie je dat mensen oppassen omdat de hypotheken duurder

Jullie bieden een zogeheten full-concept. Woningmakelaardij, BOG en ook adviesdiensten als verzekeringen en pensioenen. Tel je pas mee als je alles aanbiedt? Van der Veen: “Het is geen must, maar als je een klant een totaalproduct kunt leveren is het mooi meegenomen. Het gaat om toegevoegde waarde. Zo hebben wij iemand die zich bij ons kantoor bijna alleen maar toelegt op projectontwikkeling.” Post: “Nee, dat denk ik niet. Voor ons is ‘crossselling', van de bedrijfs- naar de woningmakelaardij de aanleiding. Bedrijven trekken bijvoorbeeld uit het centrum weg en laten gronden achter die eventueel voor woningbouw geschikt zijn. Daarnaast heb je zo meer mogelijkheden om te groeien. Voor wat betreft de woningmarkt hebben wij het maximaal mogelijke ongeveer wel bereikt. Wij denken er nu over om in Gronau een kantoor voor woningmakelaardij te openen. Speciaal voor de klant die daar naar toe wil, maar ook voor mensen die terug willen naar Nederland, die zijn er ook.” Van der Veen: “Wij kijken naar Duitsland als het gaat om de beleggingsmarkt. In Nederland staan de rendementen enorm onder druk, waardoor je hele hoge bedragen moet betalen voor beleggingsonroerend goed. In Nederland betaal je 14-15 keer de huur voor een winkelcentrum, in Duitsland 12 keer. Daar ligt dus een heel interessante markt.” Post is heel goed vertegenwoordigd op de woningmarkt. Snelder-Zijlstra is sterk op de BOG-markt. Waarom gaan jullie niet fuseren? Dan zijn jullie de onbetwiste nummer één. Post: “Een aantal jaren geleden hebben we een poging gedaan. We zouden elkaar inderdaad goed aanvullen, maar we kwamen er financieel niet uit. Maar wie weet wat de toekomst brengt.” ■

21