DECEMBER PARTICIPATIEWET: zijn gemeenten er wel klaar voor?

INspraak

MAGAZINE VOOR UITKERINGSGERECHTIGDEN NUMMER 4 / DECEMBER 2014

PARTICIPATIEWET:

zijn gemeenten er wel klaar voor?

INSPRAAK COLUMN

Vuurwerk! Het nieuwe jaar staat voor de deur. Per jaar verknallen we voor zo’n 70 miljoen euro aan vuurwerk. Even voor uw beeld: 70 miljoen, dat is een zeven met zeven nullen erachter. Ik ga u niet vermoeien met een betoog over wat voor leuks je allemaal met 70 miljoen euro kunt doen, want ik hou van vuurwerk. Het leuke van vuurwerk is dat je er allemaal van mee kunt genieten, ook als je zelf geen geld hebt om vuurwerk te kopen. Daarom hou ik van Oud en Nieuw. En daarom hou ik ook van voetbal, want als het Nederlands Elftal voetbalt, zijn we heel even allemaal één. Wij zijn een solidair volkje, denk ik dan. En in die solidariteit gaan we heel ver. Gemeenten die in de financiële problemen komen, krijgen hulp van de overheid. We hebben onze gemeentelijke overheid tenslotte hard nodig. Banken die met ons geld speculeren en hiermee de mist in gaan, worden met gemeenschapsgeld overeind gehouden. We hebben onze banken tenslotte hard nodig.

We hebben elkaar hard nodig! Voordat we straks weer voor 70 miljoen verknallen, is het eerst nog Kerstmis. Kerstmis is voor mij het feest van de solidariteit, van ‘samen zijn’. We kruipen met familie en vrienden rond het openhaardvuur. We hebben onze familie en vrienden tenslotte hard nodig. We maken met z’n allen ook deel uit van een gemeenschap van mensen die we niet persoonlijk kennen, maar die we wel nodig hebben. En die ons nodig hebben. De vrijwilliger van de voetbalclub die net zijn baan heeft verloren, de leesmoeder op school die hoopt dat het niet gaat vriezen, omdat ze geen geld heeft om schaatsen voor de kinderen te kopen. Niet iedereen krijgt solidaire steun als het nodig is. Daarom vraag ik u: knal een extra vuurpijl de lucht in voor uw zojuist ontslagen overbuurman. Steek een sterretje aan voor uw buurvrouw die rondkomt van een laag inkomen. Wees solidair. We hebben elkaar tenslotte hard nodig. Maaike Zorgman, Bestuurder Werkzoekenden van FNV Bondgenoten

2

INSPRAAK INHOUD

IN DIT NUMMER ACTIE TEGEN WERKEN ZONDER LOON Op 7 november demonstreerden FNV-leden tegen het werken zonder loon. Iedereen heeft het recht op een volwaardige baan, met een normale beloning. Wat de FNV betreft zijn er maar twee soorten werk: werk waar je fatsoenlijk loon voor krijgt en vrijwilligerswerk. Pagina 4 CHAUFFEUR WORDT WERKLOOS, WERKLOZE WORDT CHAUFFEUR Werknemers in het personenvervoer verliezen steeds vaker hun werk, doordat dit wordt overgenomen door onbetaalde krachten. FNV Bondgenoten luidt de noodklok. Pagina 5 KORT NIEUWS Pagina 8 GROTE ZORGEN OM DE PARTICIPATIEWET ZIJN GEMEENTEN ER WEL KLAAR VOOR? Op 1 januari 2015 treedt de Participatiewet in werking. De Wajong, in de WWB (de Wet werk en bijstand) en de Wsw (de Wet sociale werkvoorziening) worden in de Participatiewet samengevoegd. Iedereen moet meedoen, staat er in de wet. Maar er staat niet precies hóé. Pagina 10

6

VRAAG EN ANTWOORD Ik kom niet rond van mijn WW-uitkering. Kan ik een bonus krijgen? Wat zijn mijn rechten en plichten na ontslag? Mijn WW-uitkering loopt af, wat nu? Pagina 14 COMPENSATIE VOOR EXTRA KOSTEN BIJ ZIEKTE AFGESCHAFT De Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg) is afgeschaft. Gemeenten krijgen een aanvullend budget waarmee zij burgers gericht moeten ondersteunen. Hoe? Dat mogen gemeenten voor een groot deel zelf bepalen. Pagina 15 SERVICE VOOR LEDEN FNV Bondgenoten maakt zich sterk voor de positie van uitkeringsgerechtigden. De bond heeft hiervoor een aparte bedrijfsgroep Uitkeringsgerechtigden en Ouderen (UGO). De bedrijfsgroep is op vele fronten actief en heeft honderden actieve kaderleden. Pagina 16 SPREEKUUR VOOR VRAGEN OVER UITKERING EN AOW In verschillende plaatsen houdt FNV Bondgenoten spreekuur voor mensen met een uitkering. Iedereen die vragen heeft over uitkering of AOW, kan zonder afspraak langskomen. Pagina 18

10

20

Colofon Nummer 4, december 2014 INspraak is een uitgave van de Stichting FNV Pers ten behoeve van de bedrijfsgroep Uitkerings­gerechtigden en Ouderen (UGO) van FNV Bondgenoten. VORMGEVING Zippa, Bussum FOTOGRAFIE Jeannette Schols ILLUSTRATIE Joep Bertrams DRUK Senefelder Misset OPLAGE 47.000 exemplaren REDACTIERAAD Erica Hemmes, Maaike Zorgman, Gijs Slagmolen, Hans Woudstra REACTIEADRES Met vragen en opmerkingen kunt u zich wenden tot het secretariaat: [email protected]. Zijn uw adresgegevens, telefoonnummer of e-mailadres veranderd? Geef het dan door via ons Contact Centrum! Tel. 0900-9690.

3

INSPRAAK CAMPAGNE

Actie tegen

werken zonder loon

Op 7 november demonstreerden FNV-leden tegen het werken zonder loon. Iedereen heeft het recht op een volwaardige baan, met een normale beloning. Wat de FNV betreft zijn er maar twee soorten werk: werk waar je fatsoenlijk loon voor krijgt en vrijwilligerswerk. Werken zonder loon is bij gemeenten erg populair. Gemeenten bezuinigen werk weg, dat vervolgens door bijstandsgerechtigden gratis moet worden gedaan. Volgens de FNV gaat werken zonder loon ten koste van reguliere banen. Er ontstaat verdringing van werk, oneerlijke concurrentie op loon en het leidt tot uitbuiting van werkzoekenden. Wat de FNV betreft zijn er maar twee soorten werk: werk waar je fatsoenlijk loon voor krijgt en vrijwilligerswerk.

DWARS DOOR TILBURG Op 7 november demonstreerden FNV-leden tegen het werken zonder loon in Tilburg. De actievoerders deden een oproep aan staatsecretaris Jetta Klijnsma, staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Klijnsma voerde op dat moment in Tilburg overleg met wethouders over het begeleiden van werkzoekenden naar echte banen. De protestmars ging dwars door Tilburg. CAMPAGNE De FNV voert campagne tegen werk zonder loon. Belangrijk is dat mensen perspectief hebben op een echte baan en een normale beloning krijgen voor de inspanning die zij plegen.

4

Vooral mensen met de laagste lonen zijn het slachtoffer van werken zonder loon. De campagne ‘Stop Werken zonder Loon’ loopt in ieder geval tot

mei 2015. Op 1 mei, de Dag van de Arbeid, hoopt de FNV resultaten te laten zien.

GEWOON GOED WERK De gemeenten slopen banen in winkels, in de horeca, in de zorg, bij hoveniers, de sociale werkplaatsen, de post en de schoonmaak. En laten mensen met een uitkering vervolgens het werk doen. Bijstandsgerechtigden werken zonder loon en zonder rechten. De FNV is tegen deze manier van bezuinigen over de ruggen van mensen heen en wil echte banen met echte lonen. Het kabinet heeft het werken zonder loon inmiddels als verplichting teruggetrokken. Gemeenten mogen zelf bepalen of ze mensen met een uitkering zonder loon aan het werk zetten. De FNV wil dat werkgevers meer investeren in koopkracht en echte banen. Bezuinigen is geen werk! Mensen hebben genoeg zekerheid, respect en een stabiel inkomen nodig, zodat ze Gewoon Goed Werk kunnen leveren. Kijk voor meer informatie op www.koopkrachtenechtebanen.nl en op www.fnv.nl/zonderloon

INSPRAAK CAMPAGNE

HEBBEN WE STRAKS OOK ONBETAALDE BOUWVAKKERS, SCHOONMAKERS, ONDERWIJZERS EN ARTSEN?

Chauffeur wordt werkloos, werkloze wordt chauffeur Werknemers in het personenvervoer verliezen steeds vaker hun werk, doordat dit wordt overgenomen door onbetaalde krachten. Onbetaalde krachten zijn gepensioneerden en mensen met een uitkering die verplicht moeten werken zonder loon. Dit blijkt uit de resultaten van het online ‘meldpunt werkverdringing in het personenvervoer’ dat van half juli tot 1 november was geopend. FNV Bondgenoten luidt de noodklok. De meldingen die bij het meldpunt binnenkwamen, kwamen uit het stadsvervoer (11%), het streekvervoer (28%) en uit de taxi branche (59%). Ruim 80 procent van de melders die nu een betaalde baan heeft vreest voor hun eigen baan. Ze maken zich daarnaast grote zorgen over de veiligheid van de passagiers, het opleidingsniveau van de chauffeurs en de verkeersveiligheid.

TAXISECTOR WORDT BEDREIGD Bijna 65 procent van de reacties hadden te maken met de taxi sector. De sector wordt volgens veel melders in haar bestaan bedreigd door de werkverdringing. “Ik ben onlangs ontslagen en ik mocht als kers op de taart mijn vervanger, een uitkeringsgerechtigde, nog even inwerken”, aldus een 44-jarige vrouw die werkte voor VMNN (Vervoer Midden en Noord Nederland) in Drenthe. Volgens FNV Bondgenoten zorgen UWV en gemeenten voor een oneerlijke concurrentie op de arbeidsmarkt. Werknemers, maar ook werkgevers hebben er last van. AANBEVELINGEN Roel Berghuis, sectorleider Vervoer: “De overheid, die eist dat we allemaal zo snel mogelijk een baan vinden en daarna langer blijven doorwerken,

maakt zich ongeloofwaardig wanneer zij stimuleert dat betaalde banen worden omgezet in vrijwilligerswerk. Wat beschouwen we tegenwoordig nog als betaalde arbeid? Hebben we straks ook vrijwillige (lees onbetaalde) bouwvakkers, schoonmakers, onderwijzers en artsen? Buschauffeur is een vak waarvoor je diploma’s nodig hebt en waarvoor beloning gerechtvaardigd is.”

groenvoorziening. De FNV heeft dan ook besloten om door te gaan met het meldpunt en het te verbreden met de naam ‘stop werken zonder loon’. U vindt het online meldpunt op: www.meldpuntwerkverdringing.nl Lees meer over stop werken zonder loon op: www.fnv.nl/zonderloon

VERBREDING VAN HET MELDPUNT Bij de FNV komen ook steeds vaker meldingen binnen vanuit andere sectoren, zoals de zorg, de post en de

5

INSPRAAK KADERLID IN BEELD

Het fijne van dit werk is: wij helpen mensen WIE: YVONNE CLOO FUNCTIE IN DE BOND: CONSULENT WERKLOOSHEID

6

INSPRAAK KADERLID IN BEELD

Mijn vader was lid van de vakbond, dus ik ben ermee opgegroeid. Toen ik zelf problemen op mijn werk kreeg, werd ik ook meteen lid. Alleen maar lid zijn en er verder niets mee doen is niks voor mij. Ik ben iemand die zich graag actief met dingen bemoeit. Ik vertelde dat in gesprek met een bestuurder van de bond en die zei tegen mij: waarom ga je de cursus Consulent Werkloosheid niet volgen? Ik ging de cursus volgen en zo werd ik consulent werkloosheid.

EVEN JE VERHAAL KWIJT Leden die een probleem hebben, bellen naar de bond. Ik krijg dan een melding. Bijvoorbeeld: Mevrouw Jansen, 50 jaar, langdurig werkloos, wil graag advies en informatie. Dan ga ik die mevrouw bellen. Ik stel me voor en begin eigenlijk meteen aan de intake. Ik vraag altijd of iemand even in eigen woorden willen vertellen wat de hulpvraag is. Ook vraag ik hoe mensen zich eronder voelen. Mensen zitten er vaak heel erg mee. We hebben duidelijk oog voor de menselijke kant. Mensen willen graag hun verhaal kwijt. Ik maak een verslag van de intake en spreek de volgende afspraak af. IN DE MATERIE DUIKEN De vragen die wij krijgen zijn heel verschillend. Soms zijn het hele praktische vragen: hoeveel spaargeld mag ik hebben? Mag ik op eigen kosten een opleiding doen? Dat soort vragen. Dan duik ik in de materie, zoek uit hoe dingen in elkaar zitten en soms moet ik dingen extra checken. En als ik zeker weet dat ik de juiste antwoorden heb, dan

neem ik weer contact op. Soms bel ik mensen op, soms mail ik ze en als het moet, dan ga ik bij de mensen langs. Via de mail kun je goed feitelijke informatie doorgeven. Dan kunnen ze het nog eens nalezen.

WIJ ZIJN ER Meestal sluit ik het traject af met de vraag of mensen hiermee voldoende geholpen zijn. Een enkele keer kun je vragen niet beantwoorden, bijvoorbeeld als ze vragen hebben die buiten ons werkveld vallen. Soms zijn mensen heel erg eenzaam en hebben daar problemen mee. Dan kunnen wij ze niet verder helpen, we proberen wel mee te denken, maar we verwijzen mensen ook vaak door. Ik weet zelf wat het is om problemen te hebben en ik vind het heel fijn om er voor anderen te kunnen zijn. Als mensen met een probleem zitten, hikken ze er vaak heel lang tegenaan. Wij zijn er voor ze. Dat is het fijne van dit werk is: je kunt mensen echt helpen. Wilt u een gesprek met een consulent werkloosheid? Kijk op de servicepagina op pagina 16.

7

INSPRAAK KORT

START CAMPAGNE ‘MIJN WERK EN ZEKERHEID’ Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid startte onlangs een landelijke campagne over de nieuwe Wet Werk en Zekerheid. De campagne is bedoeld om mensen met een tijdelijk contract te informeren over hun nieuwe rechten. De campagne richt zich vooral op jongeren, daarom wordt er via radiospots op 3FM, Sky radio en online advertenties ruchtbaarheid aan gegeven. Het aantal flexibele contracten is in de afgelopen jaren vooral bij jongeren tussen de 15 en 25 jaar fors toegenomen van 35 procent in 2002 naar 58 procent in 2013. Op de website www.mijnwerkenzekerheid.nl is te zien wat de nieuwe regels voor tijdelijke contracten, WW en ontslag voor iemand persoonlijk betekenen.

VERBETERING Het kabinet zegt dat de Wet Werk en Zekerheid de rechtspositie van werknemers met een tijdelijk contract of oproepcontract verbetert. Mensen met een tijdelijk contract krijgen bijvoorbeeld vanaf 1 juli 2015 het recht op een zogenoemde transitievergoeding

als ze ten minste twee jaar in dienst zijn geweest en de arbeidsovereenkomst is geëindigd op initiatief van de werkgever. Daarnaast gaan elkaar opvolgende tijdelijke contracten over in een vast contract als een periode van twee jaar wordt overschreden. Nu is dat nog na drie jaar. De tussenperiode waarbinnen contracten als opeenvolgend worden gezien, wordt verlengd van drie naar zes maanden, waardoor draaideurconstructies worden tegengegaan. Ook moet bij tijdelijke contracten uiterlijk een maand voor het einde van de arbeidsovereenkomst duidelijkheid gegeven worden over een eventuele verlenging van het contract.

GEWOON GOED WERK De FNV blijft erbij dat alle werknemers recht moeten

hebben op Gewoon Goed Werk. Kijk voor meer informatie op onze website www.fnvbondgenoten.nl

TIJDELIJK VANGNET VOOR GEMEENTEN IN FINANCIËLE NOOD Vanaf januari 2015 komen er veel taken bij de gemeenten terecht. Zo zorgen gemeenten bijvoorbeeld voor de aanvragen in het kader van de Wmo, de Jeugdwet en de Participatiewet. Voor gemeenten die financieel in de knel komen vanwege een groot aantal bijstandsgerechtigden, is er een tijdelijk en eenvoudig vangnet. Gemeenten dragen vanaf januari de financiële verantwoordelijkheid voor de uitgaven voor

8

de bijstand, maar als het tekort oploopt tot meer dan 10 procent, dan kunnen gemeenten een beroep doen op dit tijdelijke vangnet. Staatssecretaris Klijnsma hoopt dat gemeenten hun energie daardoor kunnen richten op het goed voorbereiden van de invoering van de Participatiewet. Het tijdelijke vangnet maakt het ook mogelijk om in goede afstemming met alle betrokken partijen te werken aan een definitieve vormgeving van het vangnet vanaf 2016, aldus de staatssecretaris.

INSPRAAK KORT

EENMALIGE TEGEMOETKOMING VOOR MENSEN MET EEN LAAG INKOMEN Mensen met een bijstandsuitkering en mensen die een inkomen hebben van maximaal 110 procent van het sociaal minimum, krijgen een eenmalige koopkrachttegemoetkoming. Ook AOW gerechtigden zonder aanvullend pensioen of met een klein pensioen komen hier voor in aanmerking. Er wordt gekeken onder andere gekeken naar het inkomen van september 2014.

Ga dan naar www.laaginkomen.nl en doe de test. Blijkt uit de test dat u voor de tegemoetkoming in aanmerking komt? Vraag de koopkrachttegemoetkoming dan aan bij uw gemeente.

Hoeveel is de eenmalige koopkrachttegemoetkoming? Hoeveel de tegemoetkoming is, hangt af van uw situatie: • een echtpaar krijgt in totaal € 100,- netto • een alleenstaande ouder € 90,- netto en • een alleenstaande € 70,- netto

HEEFT U RECHT OP EXTRA GELD? Heeft u op 1 september 2014 recht op een uitkering op grond van de WWB, IOAW of IOAZ? Dan heeft u sowieso recht op de koopkrachttegemoetkoming. Waarschijnlijk krijgt u het geld automatisch van uw gemeente. In sommige gemeenten moet u wel een aanvraag indienen. Vraag dit voor de zekerheid na bij uw gemeente. Weet u niet zeker of u recht heeft op de tegemoetkoming?

GEZOCHT: COÖRDINATOR BELASTING­ SERVICE FNV, OOST HEUVELRUG De Belastingservice FNV werkt met vrijwilligers die ervoor zorgen dat het invullen van de aangiftes voor FNV-leden vlekkeloos verloopt. Vind u het leuk om hieraan uw steentje bij te dragen? Heeft u organisatorische kwaliteiten en communicatieve vaardigheden en vind u het leuk om samen met een team vrijwilligers FNV-leden te helpen? Meld u dan aan als coördinator werkgroep Oostelijke Heuvelrug (omgeving Rhenen, Veenendaal). • U bent eerste contactpersoon tussen de FNV en de vrijwilligers in eigen werkgroep • U regelt alle zaken die zorgen voor een vlekkeloos verloop van het invullen van de aangiften en toeslagen, zoals telefonische bereikbaarheid en een goed werkend

internet afsprakensysteem. • U maakt afspraken met zaaleigenaren en zorgt voor de invullocatie. • U kunt overweg met de computer. • U bent lid van één van de aangesloten FNV-bonden. Uiteraard kunt u bij deze werkzaamheden rekenen op steun van instructeurs en invullers die werkzaam zijn bij deze invullocatie. HOE MELDT U ZICH AAN? Dat kan per e-mail: [email protected] . Voor meer informatie kunt u bellen met 020 58 16 715.

9

INSPRAAK PARTICIPATIEWET

GROTE ZORGEN OM DE PARTICIPATIEWET

Zijn gemeenten er wel klaar voor? Op 1 januari 2015 treedt de Participatiewet in werking. De Wajong, in de WWB (de Wet werk en bijstand) en de Wsw (de Wet sociale werkvoorziening) worden in de Participatiewet samengevoegd. Iedereen moet meedoen, staat er in de wet. Maar er staat niet precies hóé. “Ik ben bang dat gemeenten onvoldoende voorbereid zijn om deze nieuwe groep te bieden wat het nodig heeft.” Martine Schoneveld is voorzitter van de Wajonggroep FNV. De Wajonggroep FNV timmert al een tijdje aan de weg als het om de Participatiewet gaat. Het afgelopen jaar was een druk jaar. De Wajonggroep voerde actie, stuurde brieven naar de Eerste en Tweede Kamer en voerde in Den Haag gesprekken met staatssecretaris Jetta Klijnsma. Half november ging er een brief de deur uit aan alle gemeenteraadsleden in Nederland. In de brief worden gemeenteraadsleden verzocht om zich te bekommeren om mensen die onder de Participatiewet vallen. Die brief was nodig, zegt Martine Schoneveld, “want in de Participatiewet staan sommige zaken duidelijk en helder omschreven, maar de gemeenten hebben heel veel beleidsvrijheid. Gemeenten kunnen

10

verschillende voorzieningen aanbieden. Iemand die in gemeente A woont kan andere voorzieningen krijgen iemand die in gemeente B woont. Dat is de prijs die we betalen voor decentralisatie.”

HET SCHIET NIET OP Mensen die een beschutte werkplek nodig hebben, komen bijna niet meer in aanmerking voor een werkplek in de sociale werkvoorziening. “Gemeenten vinden het beschutte werk te duur,” zegt Martine Schoneveld, “ze gaan liever op zoek naar andere vormen van participeren.” Dat mag, want in de nieuwe wet staat dat iedereen moet kunnen participeren, maar er staat niet precies hóé. “Daarom zijn wij bang dat gemeenten grijpen naar het ‘werken zonder loon’ of naar de participatiebaan,”

INSPRAAK PARTICIPATIEWET

“JE MOET EEN SOORT SURVIVALTOCHT ONDERNEMEN OM ALLES GOED TE KUNNEN BEGRIJPEN.”

11

INSPRAAK PARTICIPATIEWET

zegt Erica Hemmes. “We willen niet dat dat gebeurt, want sommige mensen hebben echt een beschutte werkplek nodig. Alleen dan kunnen ze een eigen inkomen verwerven en dáár gaat het om. In de wet staat wel dat het de bedoeling is dat iedereen uiteindelijk een betaalde baan krijgt, maar dat geldt ook voor veel andere groepen mensen en daar zien we bitterweinig van terecht komen. We zien zelfs dat werken zonder loon de gewone banen uit de markt dringt. Dat schiet niet op zo.”

GROTE ZORGEN OM KEURINGEN Niet alleen het gebrek aan betaald werk baart zorgen. De Participatiewet geldt ook voor kwetsbare mensen. “Het gaat om mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt en om mensen met een psychische of lichamelijke beperking,” zegt Martine Schoneveld. Het UWV gaat de keuring aanbieden en mensen kunnen niet zelf om een keuring vragen. De gemeente moet je voordragen en de gemeente maakt een voorselectie. Daar maken we ons ook grote zorgen om.” Gemeenten gaan zorgen voor jobcoaches, die worden betaald uit het re-integratiebudget. De re-integratiebudgetten moeten ook worden gebruikt voor andere zaken, zoals aanpassingen op de werkplek, vervoerskosten, enzovoort. Gemeenten zullen moeten kiezen waar ze het geld aan gaan besteden. “Gemeenten mogen zelf coaches inhuren die van commerciële bedrijven komen,” zegt Erica Hemmes, “de uitvoering is vrij, dus we moeten afwachten hoe het uitpakt. Maar gezien de ervaringen die we in de afgelopen jaren met reintegratiebureaus hebben opgedaan, sta ik niet op voorhand te juichen.” JE HOUDT JE HART VAST Waar gemeenten dus veel beleidsruimte hebben, moeten

12

MARTINE SCHONEVELD: "WE ZIJN BANG DAT GEMEENTEN ER NOG NIET KLAAR VOOR ZIJN."

mensen die onder de Participatiewet vallen zich wel aan allerlei regels houden. Mensen die zich volgens de gemeente verwijtbaar niet aan de aangescherpte regels van de Participatiewet houden, kunnen een forse straf tegemoet zien. “Dit is wel een heel erg groot punt van zorg,” zegt Martine Schoneveld. “Wij zijn heel bang dat mensen met een psychische of verstandelijke beperking gewoon niet op tijd zien dat ze iets tegen de regels doen. Het is heel erg belangrijk dat de regels goed en helder worden uitgelegd. Je moet nu al een soort survivaltocht ondernemen om alles goed te kunnen begrijpen. Als je die brieven soms ziet, dan hou je je hart vast.”

ACHTER DE GERANIUMS Gemeenten krijgen veel nieuwe maatregelen op hun bordje. De Wmo, de Jeugdwet, de Participatiewet, om er maar een paar te noemen. De Participatiewet treedt vanaf 1 januari in werking. Instroom in de Sociale Werkvoorziening of de Wajong is dan nauwelijks nog mogelijk. “Januari is al erg snel,” zegt Martine Schoneveld, “en de allergrootste zorg die we hebben is wel dat we bang zijn dat de gemeenten er nog niet klaar voor zijn. Ik ben bang dat veel gemeenten niet voldoende voorbereid zijn om

deze nieuwe groep te bieden wat het nodig heeft. We hebben het hier over mensen die veel ondersteuning nodig hebben. Ik ben heel bang dat een grote groep niet adequaat geholpen wordt en achter de geraniums belandt, omdat gemeenten kiezen voor de mensen die het makkelijkst plaatsbaar zijn.” “Wij volgen alle ontwikkelingen uiteraard op de voet,” zegt Martine Schoneveld. “Om goed te kunnen volgen hoe de maatregelen uitpakken, overwegen we om een meldpunt in te stellen waar mensen goede en minder goede ervaringen kunnen melden. Als we de indruk hebben dat er dingen verkeerd gaan, zullen we uiteraard aan de bel trekken.” Mensen die interesse om lid te worden van de FNV Wajonggroep kunnen zich aanmelden via e-mailadres [email protected] of [email protected]. Of kijk op Facebook: www.facebook.com/ wajonginactie

MEER INFORMATIE Heeft u behoefte aan een gesprek met een Consulent Werkloosheid of een WIA/WAO-begeleider? Neem dan contact op met de bond. Kijk op pagina 16-17.

INSPRAAK PARTICIPATIEWET

DE PARTICIPATIEWET IN ACHT VRAGEN WAT IS HET DOEL VAN DE PARTICIPATIEWET? Met de Participatiewet wil de overheid meer mensen met een arbeidsbeperking aan het werk krijgen. Gemeenten worden verantwoordelijk voor de reintegratie van mensen die nog kunnen werken, maar daarbij wel ondersteuning nodig hebben. WANNEER GAAT DE PARTICIPATIEWET IN? De Participatiewet gaat in op 1 januari 2015. WAT BETEKENT DIT VOOR DE WAJONG? Heeft u nog geen Wajong-uitkering op 1 januari 2015? Vanaf 1 januari 2015 hebben alleen jongeren die nooit meer kunnen werken nog recht op een Wajong-uitkering. Uitkeringsinstantie UWV beoordeelt of dit voor u geldt. EN VOOR WIE AL WAJONG HEEFT? Heeft u al een Wajong-uitkering op 1 januari 2015? Dan krijgt u te maken met een herbeoordeling. U houdt wel een Wajong-uitkering van het UWV. Hoe hoog die is, hangt af van uw

herbeoordeling: • Heeft u geen arbeidsvermogen? Dan houdt u uw huidige Wajonguitkering van 75% van het minimumloon. • Heeft u een deel arbeidsvermogen of heeft u tijdelijk geen arbeidsvermogen? U blijft bij het UWV en krijgt nog steeds een Wajong-uitkering, maar deze wordt vanaf 2018 verlaagd naar 70 procent van het minimumloon.

WAT ZIJN DE GEVOLGEN VOOR SOCIALE WERKVOORZIENING? De Participatiewet vervangt de Wet sociale werkvoorziening (wsw) vanaf 1 januari 2015. Er kunnen dan geen nieuwe mensen meer instromen in de wsw. Werkt u al in een beschutte omgeving via de wsw? Dan houdt u de rechten en plichten die u nu ook heeft. Staat u al op de wachtlijst voor een wsw-plek? Dan krijgt uw gemeente vanaf 1 januari 2015 de verantwoordelijkheid om u aan het werk te helpen. HOE ZIEN DE NIEUWE REGELS VOOR DE BIJSTAND ERUIT? U krijgt met strengere eisen te maken. Voorbeelden van de

nieuwe regels: • U moet sneller werk accepteren. Dit betekent dat u langer moet reizen of moet verhuizen als dat nodig is om een baan te krijgen. • De gemeente kan een tegenprestatie van u vragen (verplicht werken zonder loon) • Uw uitkering kan worden gekort of stop gezet als u met andere volwassenen woonkosten deelt.

KOMEN ER EXTRA BANEN VOOR MENSEN MET EEN BEPERKING? Werkgevers hebben met de overheid afgesproken extra banen te scheppen voor mensen met een arbeidsbeperking. Als de werkgevers falen met het aanbieden van werk, dan dwingt de overheid deze af met een quotum. De overheid wil dit wettelijk vastleggen in de Quotumwet. De Tweede en Eerste Kamer moeten het wetsvoorstel nog behandelen. HOE ZIT HET MET DE LOONKOSTENSUBSIDIE, NO-RISK POLIS OF WERKPLEKAANPASSINGEN? Gemeenten worden verantwoordelijk voor werk voor mensen met een arbeidsbeperking. Door de Participatiewet kunnen gemeenten werkgevers aanmoedigen om banen voor deze mensen te bieden. Zo kan de gemeente een werkgever bijvoorbeeld een gedeelte van het loon meebetalen (in de vorm van loonkostensubsidie). De werknemer zelf krijgt het cao-loon of anders het minimumloon. Een gemeente kan ook werkplekaanpassingen voor een werkgever betalen. Of met een zogenoemde no-risk polis het mogelijke risico voor de werkgever wegnemen.

ERICA HEMMES: "WIJ WILLEN GEWOON GOED WERK VOOR IEDEREEN." 13

INSPRAAK RECHTEN EN PLICHTEN

Vraag en antwoord Heeft u een vraag over uw rechten en plichten als u een WW-, WAO- of WIA-uitkering heeft? Wij beantwoorden ze graag.

DURE DECEMBERMAAND Ik kom echt niet rond van mijn WW. December is bovendien een hele dure maand. Kan ik geen bonus of dertiende maand krijgen? Nee, een bonus of een dertiende maand zit er niet in als u een WW-uitkering heeft. Wel kunt u eventueel een beroep doen op de Toeslagenwet. Deze wet vult uw uitkering dan aan tot het sociaal minimum. Hoe hoog dit bedrag is, hangt af van uw leeftijd en leefsituatie. Vraag de toeslag altijd aan in de eerste 6 weken nadat: • u de uitkering krijgt; • uw gezinssituatie is veranderd, of; • uw inkomsten zijn veranderd. Als u uw aanvraag te laat indient, dan krijgt u mogelijk een lagere toeslag. Informeer bij het UWV hoe u de toeslag het beste aan kunt vragen.

WERKLOOS, WAT NU? Door een reorganisatie heb ik mijn baan verloren. Ik had nooit gedacht dat mij dat zou overkomen en weet eigenlijk helemaal niet wat ik moet doen en waar ik precies recht op heb. Wat raadt u mij aan? Wij raden u aan om een gesprek aan te vragen met een van onze consulenten werkloosheid. De consulent werkloosheid kan u precies vertellen wat u wel en wat u niet moet en mag doen. Voor leden van FNV Bondgenoten is deze dienstverlening gratis. Bel voor een afspraak met een consulent werkloosheid naar ons Contact Centrum, tel. 0900-9690.

14

MIJN EIGEN HUIS OPETEN? Ik ben 56 jaar en ben al een tijd werkloos. Mijn WW-uitkering loopt binnenkort af. Kom ik hierna in de bijstand en moet ik dan mijn eigen huis opeten? Omdat u ouder dan 50 jaar bent, kunt u in aanmerking komen voor een uitkering op basis van de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW). Deze IOAW-uitkering krijgt u aansluitend op uw WWuitkering. De IOAW-uitkering is een aanvulling op uw (gezins)inkomen tot bijstandsniveau. Voor de IOAW telt het inkomen van uw partner ook mee, maar uw eigen vermogen (zoals een eigen huis) telt hiervoor niet mee. Daarnaast moet u aan één of meerdere van de volgende voorwaarden voldoen: • U bent op of na uw 50e jaar werkloos geworden, maar u heeft nog niet de AOW-leeftijd. U kreeg langer dan drie maanden een WW-uitkering. • U heeft op of na uw 50e recht gekregen op een WGAuitkering. (Regeling werkhervatting gedeeltelijk arbeidsgeschikten). Deze WGA-uitkering is gestopt omdat u bij uw herkeuring voor minder dan 35% arbeidsongeschikt was. • U bent gedeeltelijk arbeidsongeschikt (minder dan 80%). En u had op 28 december 2005, voor de komst van de WIA, een IOAW-uitkering. U vraagt de uitkering aan bij het UWV. Het UWV stuurt uw aanvraag door naar de gemeente. Uw gemeente controleert of u aan de voorwaarden voldoet en beslist of u een IOAW-uitkering krijgt.

INSPRAAK COMPENSATIE ZORGKOSTEN

Compensatie voor extra kosten bij ziekte afgeschaft De Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg) is afgeschaft. Gemeenten krijgen een aanvullend budget waarmee zij burgers gericht moeten ondersteunen. Hoe? Dat mogen gemeenten voor een groot deel zelf bepalen.

“Wij verwachten dat slechts 60 procent van het huidige budget voor de Wtcg naar de gemeenten wordt overgeheveld,” zegt Herman Wanders, lid van de Werkgroep Wtcg van FNV Bondgenoten. “Er zijn hoge uitvoeringskosten en er zijn veel mensen die van het recht op compensatie gebruik willen maken. Het geld is bovendien niet geoormerkt. De enige norm is dat gemeenten het geld moeten besteden aan de minima. Dat kan van alles zijn. Wij zijn bang dat het geld daarom niet terecht komt bij de mensen waar het voor bedoeld is.”

ONDUIDELIJKE BRIEF Halverwege dit jaar hebben mensen een brief gehad van het CAK over de veranderingen die eraan zaten te komen. Herman Wanders: “Die brief was heel algemeen en onduidelijk. Je moest ergens onderaan een pagina een handtekening zetten en de brief terug sturen, om ook voor de komende jaren in het systeem te zitten. Heel veel mensen hebben dat niet gedaan, omdat ze de brief niet begrepen. Deze mensen krijgen straks wellicht geen compensatie meer.”

De Werkgroep Wtcg vindt dat: • de financiële middelen geoormerkt moeten worden en alleen gebruikt mogen worden voor het compenseren van de kosten die gemaakt worden in verband met het hebben van een chronische ziekte, beperking en/of handicap; • gemeenten via het CAK een overzicht moeten krijgen van alle personen die hiervoor in aanmerking zouden kunnen komen, inclusief de mensen die niet bij het CAK geregistreerd staan, maar wel onder de doelgroep vallen; • het nog beschikbare bedrag gelijkelijk verdeeld moet worden onder de doelgroep, waarbij er geen extra toetsing meer plaatsvindt; • het nog beschikbare budget volledig gebruikt moet worden voor deze groep burgers en er mogen geen uitvoeringskosten van betaald worden;

• het budget niet op de een of andere manier besteed mag worden aan ‘armoedebestrijding’. Herman Wanders: “Niet dat wij iets tegen armoedebestrijding hebben, maar daarvoor is dit budget niet bedoeld! We hebben al geconstateerd dat een aantal gemeenten dit beschikbare geld wil gebruiken voor een korting op de collectieve zorgverzekering die door gemeenten aan burgers met een laag inkomen wordt aangeboden. Dit is dus niet de bedoeling.”

GA NAAR ONZE BELASTINGSERVICE De fiscale aftrek voor uitgaven voor specifieke zorgkosten blijft in een aangepaste vorm bestaan. Hier kunt u bij uw belastingaangifte gebruik van blijven maken. Heeft u hulp nodig bij uw belastingaangifte? Ga dan naar onze Belastingservice. Deze is gratis voor leden. Kijk op: www.fnv.nl/lidmaatschap/ Belastingservice_nieuw

15

INSPRAAK SERVICE VOOR LEDEN

FNV Bondgenoten maakt zich sterk voor de positie van uitkeringsgerechtigden. De bond heeft hiervoor een aparte bedrijfsgroep Uitkeringsgerechtigden en Ouderen (UGO). De bedrijfsgroep is op vele fronten actief en heeft honderden actieve kaderleden. Uitkeringsgerechtigden hebben alle reden om lid te zijn en te blijven van FNV Bondgenoten. Een paar voordelen van het lidmaatschap:

CONSULENT WERKLOOSHEID Als u behoefte heeft aan een luisterend oor, aan informatie, advies of ondersteuning bij de zoektocht naar werk, bel dan gerust met 0900 9690 voor een afspraak met een consulent werkloosheid bij u in de buurt. Misschien is een telefoongesprek voldoende, misschien is een persoonlijk gesprek beter op zijn plaats. Het kan allemaal. Samen met u kan de consulent werkloosheid door het woud van instanties, regels en wetgeving de weg proberen te vinden. U kunt dan denken aan het UWV (Werkbedrijf), werkpleinen, gemeenten en re-

16

integratiebedrijven. De consulent werkloosheid kan u wijzen op (on-)mogelijkheden en uw rechten en plichten. Voorleden van FNV Bondgenoten is deze dienstverlening gratis. Van niet-leden wordt verwacht dat zij lid worden. Bel voor een afspraak met een consulent werkloosheid naar ons Contact Centrum, tel. 0900-9690.

INSPRAAK SERVICE VOOR LEDEN

MEDEZEGGENSCHAP Uitkeringsgerechtigden praten mee in de Cliëntenraden van het UWV. Zij hebben recht op een uitkering, recht op een goede dienstverlening en recht op een correcte behan­deling. Bovendien, vindt FNV Bondgenoten, hebben zij recht op medezeggen­schap over deze zaken. Daarom maakt FNV Bondgenoten zich sterk voor het werk van de cliëntenraden.

BELASTINGADVIES Vrijwilligers helpen bij het invullen van belastingpapieren. Zij zijn tevens aanspreekpunt voor alle mogelijke andere belastingvragen.

KORTING OP DE ZORGVERZEKERING VIA DE FNV BIJ MENZIS Exclusief voor leden biedt de FNV in samenwerking met zorgverzekeraar Menzis één van de beste zorgverzekeringen van Nederland. Gemiddeld bespaart u zo’n 7% op de basisverzekering en 10% op de aanvullende verzekeringen. Kijk op www.menzis.nl/fnv

RECHTSHULP Deskundig advies van de juridisch adviseurs van FNV Bondgenoten. Of het nou gaat om arbeidsconflicten, letselschade of sociale zekerheid.

LAAG INKOMEN? Heeft u een laag inkomen of een uitkering? Kunt u nauwelijks rondkomen? Heeft u noodzakelijke grote uitgaven die u zich eigenlijk niet kunt veroorloven? Misschien kunt u een beroep doen op extra voorzieningen van uw gemeente of van andere instanties. Onze Adviseurs Sociale Voorzieningen staan voor u klaar. Zij kunnen samen met u bekijken of u recht heeft op extra financiële steun. Bel voor een afspraak naar ons Contact Centrum, tel. 0900-9690.

WIA/WAO-BEGELEIDING: EEN STEUNTJE IN DE RUG Geheel of gedeeltelijk arbeidsgehandicapte leden met een Wajong, Waz-, WAO- of WIA-uitkering, kunnen bij de WIA/WAO-begeleiders terecht voor informatie en advies.

WAT DOET DE WIA/WAO-BEGELEIDER Voor informatie en advies kunt u een beroep doen op de WIA/WAObegeleiders van FNV Bondgenoten en FNV Kiem. De WIA/WAObegeleiders: • geven advies bij keuringen en herbeoordelingen • helpen bij re-integratie na een herbeoordeling • adviseren en helpen bij het invullen van de vragen­lijsten

en aanvraagformulieren WIA van het UWV • geven informatie over wet- en regelgeving • helpen bij de voorbereiding op het gesprek met de verzekeringsarts en/of de arbeidsdeskundige • gaan, als u dat wilt, met u mee naar de verzekerings­arts en/of de arbeidsdeskundige • bieden hulp bij doorverwijzing naar juridische bijstand als u het niet eens bent met de uiteindelijke beslissing van het UWV U kunt een aanvraag indienen voor WIA/WAO -begeleiding bij ons Contact Centrum, tel. 0900-9690.

LAGERE CONTRIBUTIE Uitkeringsgerechtigden betalen minder contributie dan werkenden. Ga naar www.fnvbondgenoten.nl/ lidmaatschap of vul de bon in op pagina 19.

MEER INFORMATIE KIJK VOOR HET VOLLEDIGE OVERZICHT OP WWW.LEDENVOORDEELFNV.NL

17

INSPRAAK DIENSTVERLENING

Spreekuur voor vragen over uitkering en AOW

In verschillende plaatsen houdt FNV Bondgenoten spreekuur voor mensen met een uitkering. Iedereen die vragen heeft over uitkering of AOW, kan zonder afspraak langskomen. Bent u op zoek naar informatie en advies over de werknemersverzekeringen voor de werkloosheid (WW), arbeidsongeschiktheid (WAO/WIA/ Wajong), de Wet Werk en Bijstand (WWB) en de diverse regelingen die er zijn voor burgers met een laag inkomen, dan bent u van harte welkom op de spreekuren sociale zekerheid. Eventuele juridische ondersteuning bij rechtskundige stappen, staat alleen leden voor de leden van FNV Bondgenoten ter beschikking. Bezoekers hoeven geen afspraak te maken voor het bezoek aan het spreekuur.

SPREEKUUR SOCIALE ZEKERHEID (AFSPRAAK MAKEN IS NIET NODIG) EINDHOVEN Waar: Vakbondscentrum Eindhoven, Dr. Cuijperslaan 47, 5622 MA Eindhoven, tel. 040 - 29 61 988 Wanneer: Elke woensdag en donderdag Hoe laat: Wo.: 10.00 uur - 15.00 uur Do.: 14.00 uur - 16.00 uur HENGELO Waar: Lansinkesweg 4, 7553 AE Hengelo, tel. (074) 243 73 88 Wanneer: Elke tweede en laatste woensdag van de maand Hoe laat: 14.00 uur - 16.30 uur

NIJMEGEN Waar: Vakbondscentrum Nijmegen, Steenbokstraat 84, 6531 TH Nijmegen, tel. 024 - 355 3448 of 06 1750 5238 (alleen tijdens spreekuren) Wanneer: Iedere woensdag Hoe laat: 10.00 uur - 14.00 uur WEERT Waar:

Regiokantoor FNV Bondgenoten, Schepenlaan 6, 6002 EE Weert, tel. 0495 - 43 34 58 Wanneer: 22 december, 12 en 26 januari, 9 en 23 februari, 9 en 23 maart, 13 en 27 april, 11 en 25 mei, 8 en 22 juni Hoe laat: 13.30 uur - 15.30 uur

ROERMOND Waar: Zalencentrum De Velderie, Prins Berhardstraat 1, 6043 BG Roermond Wanneer: 5 januari, 2 februari, 3 maart, 7 april, 5 mei, 2 juni Hoe laat: 13.30 uur - 15.30 uur TEGELEN-VENLO Waar: Vakbondscentrum Venlo, St. Annastraat 43, 5932 BT Tegelen, tel. 077 - 3268734 (alleen bereikbaar tijdens spreekuren) Wanneer: 17 december, 21 januari, 18 februari, 18 maart, 15 april, 20 mei, 17 juni Hoe laat: 13.30 uur - 15.30 uur

BELANGRIJK: De spreekuren sociale zekerheid worden nog niet overal in het land aangeboden. In regio's waar nog geen spreekuur wordt gehouden, kunt u contact opnemen met onze WIA/WAO-begeleiders of onze Adviseurs Sociale Voorzieningen. U kunt hiervoor contact opnemen met ons Contact Centrum: 0900-9690.

18

INSPRAAK KORT

ZIEK. EN DAN? Als u ziek wordt, hoe meldt u dat dan bij uw werkgever? Als u dat doet, mag uw werkgever dan vragen wat u mankeert? En mag hij u verplichten om toch te komen werken? Krijgt u eigenlijk wel loon doorbetaald als u ziek bent? En zo ja, hoeveel dan? Moet u direct naar de bedrijfsarts? En mag de bedrijfsarts met uw werkgever overleggen? Kijk op www.fnvbondgenoten.nl/ziek in de rechterkolom kunt u een video bekijken waarin het allemaal duidelijk wordt uitgelegd.

IK WORD LID!

en betaal de eerste 4 maanden in totaal € 25,-* Ik betaal mijn contributie per automatische incasso

Voorletters Tussenvoegsels Achternaam

M V

Adres

JA

NEE

IBAN (rekeningnummer)** BIC code ** (bij betaling vanaf buitenlands rekeningnr.)

Postcode Woonplaats Geboortedatum Telefoonnummer

JA, u mag met mij contact opnemen over de producten en diensten van FNV Bondgenoten Datum

Mobiel E-mailadres

Handtekening

Naam werkgever

* Voor informatie over alle lidmaatschapsmogelijkheden en algemene voorwaarden surft u naar www.fnvbondgenoten.nl/contributie of belt u 0900 - 9690.

Adres werkgever Postcode

Uw lidmaatschap gaat in op het moment dat het Contact Centrum van FNV Bondgenoten dit inschrijfformulier ontvangen heeft. Stuur het volledig ingevulde formulier naar FNV Bondgenoten, t.a.v. Contact Centrum, Antwoordnummer 101, 3500 ZA Utrecht. Een postzegel is niet nodig.

Vestigingsplaats Soort bedrijf/sector/branche

IK WERF EEN LID

(Op het moment dat het introductielidmaatschap na 4 maanden wordt omgezet in een regulier lidmaatschap, ontvangt u uw wervingspremie.)

Voorl.(s) + naam

Lidmaatschapsnummer

Adres

Ik ontvang mijn wervingspremie à € 9,- op

Postcode E-mailadres

Dit aanbod is geldig tot 31-12-2014

Direct lid worden? Bel 0900-9690

Woonplaats

IBAN (rekeningnummer) ** BIC code ** (bij betaling naar buitenlands rekeningnr.) ** Kijk voor meer informatie over IBAN en BIC op www.fnvbondgenoten.nl/iban

UITSPRAAK JOEP BERTRAMS