©Marije van der Leeuw 2013 | Alle rechten voorbehouden | Manegekrant
1
Disclaimer Bij het samenstellen van het E-book voor manegeruiters niveau 1 is grote zorg besteed aan de juistheid van de informatie. Ik kan niet verantwoordelijk worden gehouden voor eventuele onjuistheid van de informatie in dit E-book.
Over dit E-book Het boek is door mij geschreven voor beginnende manegeruiters die op zoek zijn naar achtergrondinformatie naast hun wekelijkse paardrijles. Het is niet toegestaan de inhoud van dit E-book te wijzigen of informatie uit dit e-book te gebruiken voor eigen commerciële doeleinden of te verstrekken aan derden. Uitzondering: doorverkopen van dit boek is wel toegestaan via je persoonlijke link. Aan het eind van dit E-book leg ik je precies uit hoe je dit werkt. Het boek is voor geschikt voor alle leeftijden, waar ik schrijf over een paard kun je natuurlijk ook pony lezen.
Over Manegekrant.nl Manegekrant.nl is ontstaan doordat ik als instructeur merkte dat er bij manegeruiters veel vraag was naar meer achtergrondinformatie. De meeste ruiters rijden maar 1 x per week een uurtje en in de les moet de aandacht ook nog eens verdeeld worden over meerdere ruiters. Naast dit E-book komen de komende periode verschillende onderwerpen aan bod via email, andere E-books en online video’s.
Manegekrant.nl : inspiratie voor manegeruiters!
©Marije van der Leeuw 2013 | Alle rechten voorbehouden | Manegekrant
2
Het begin is moeilijk, maar paardrijden is ook spannend en leuk. Accepteer dat je nooit bent uitgeleerd en vanzelf komen alle puzzelstukjes bij elkaar. Veel plezier met het lezen van dit boek! Marije van der Leeuw
©Marije van der Leeuw 2013 | Alle rechten voorbehouden | Manegekrant
3
Inhoud Inleiding 7 1 – De voorbereiding Past deze sport bij je? 9 Een manege kiezen 9 Het veiligheidscertificaat 12 De FNRS Manege 12 Rijkleding aanschaffen 13 2 – Kennismaken met het paard Oorsprong en domesticatie 14 Kudde en rangorde 16 Het paardenlichaam 17 Lichaamstaal en gedrag 19 Lichaamstaal van de mens 24 3 – Verzorging voor en na de les Poetsen 25 Hoeven uitkrabben 28 Het zadel erop 29 Het hoofdstel om 30 4 – De eerste les Opstijgen 32 Je handen en armen 33 Je lichaamshouding en zit 34 Voorwaarts! 37 Stappen 38 Terug en halt 38 Draven 38 Galopperen 40 Sturen 40 Afstijgen 44
©Marije van der Leeuw 2013 | Alle rechten voorbehouden | Manegekrant
4
5 - Groepslessen Rijbaanregels 44 Meer veiligheidstips 45 Meest voorkomende oefeningen 46 De instructeur 47 Een passende groep 49 6 – Introductie in het springen De juiste reflex trainen 49 Je eigen lijnen rijden 51 Een parcours springen 52 De verschillende hindernissen 53 7 – Een buitenrit maken Verkeersregels 55 Veiligheid 56 8- De onderlinge wedstrijd Kan ik dit wel? 58 Oefenen 58 Wat trek je aan? 59 De wedstrijddag 60 Het rijden van de proef 63 De F proeven 65 9 – Omgaan met angst Niet kunnen lezen van de lichaamstaal 69 De controle overdragen 69 Een slechte ervaring opgedaan 70 10 – Vaktaal verklaard Nawoord
©Marije van der Leeuw 2013 | Alle rechten voorbehouden | Manegekrant
5
Inleiding Paarden hebben een grote aantrekkingskracht op mensen. Een paard is sterk en tegelijkertijd zacht. Op de paardenrug raak je in een ‘flow’: je vergeet de wereld om je heen. Als je stress hebt, vloeit dat van je af. Piekeren lukt niet zo goed op een paardenrug!
De motieven van mensen die gaan starten met paardrijden verschillen, de één wil het al zijn hele leven en de ander wil leren rijden omdat zijn nieuwe vriendin een paard heeft. Weer een ander heeft vroeger pony gereden en wil nu de draad weer oppakken. Paardrijden is (sturen uitgezonderd) gelukkig net als fietsen, als je het jaren niet doet verleer je wel de fijne kneepjes maar je hoeft echt niet helemaal opnieuw te starten.
©Marije van der Leeuw 2013 | Alle rechten voorbehouden | Manegekrant
6
Dit e-book is voor mensen die willen starten met paardrijden, ruiters die sinds een jaar of twee bezig zijn met deze sport en voor gevorderde ruiters die terug willen naar de basis en deze stevig willen verankeren. Hoe gebruik je dit boek? Nadat je het boek hebt doorgelezen, kan ik je aanraden om elke keer één stukje eruit te halen en dat toe te passen in je les. Vertel het van te voren aan je instructeur zodat hij je er mee kan helpen. Waarom? Het werkt beter als je je elke keer goed op 1 of 2 dingen concentreert in plaats van een beetje op 6. Een voorbeeld: je concentreert je tijdens de les vooral op je handen en armen. Zorg dat ze niet verkrampen en dat je armspieren niet hard worden. Hou je handen rechtop. Een andere keer let je er goed op dat je hakken omlaag blijven en dat je niet klemt met je knieën. Dit doe je net zo lang tot vanzelf alle puzzelstukjes bij elkaar komen. Nou ja, vanzelf… Het kost een hoop moeite maar het is echt waar: paardrijden is te leren! Voor de volwassenen onder ons: vergelijk het maar met het rijden in een auto. Wat een snelheid toen je tijdens je eerste autorijles met 30 km per uur een bocht nam! Nu gaat autorijden op de automatische piloot. Paardrijden gaat nooit helemaal op de automatische piloot, maar bepaalde handelingen van het rijden wel. Zoals op het goede been lichtrijden en het rechtop houden van je handen. Het begin is moeilijk, maar ook spannend en leuk. Accepteer dat je nooit bent uitgeleerd en je nieuwe hobby voor het leven is een feit. Veel plezier met deze uitdaging en welkom bij het paardenvolk! (Door buitenstaanders gezien als enigszins typerend.. ik waarschuw je vast.)
©Marije van der Leeuw 2013 | Alle rechten voorbehouden | Manegekrant
7
1 – De voorbereiding Past deze sport bij je? Het is zover! De knoop is doorgehakt : je leert paardrijden. Een spannende sport, waar heel uit te halen is. Niet alleen fysiek maar ook mentaal. Paardrijden is ontspannend als je de techniek beheerst, maar om daar te komen moet je soms een lange weg afleggen. Het is verstandig om eens na te gaan of deze sport bij je past. Je kunt je natuurlijk direct aanmelden voor een les om het zelf uit te proberen, maar realiseer je dat het begin moeilijk is. Als je kampt met wat overtollige kilo’s is het verstandig om naast paardrijden ook een andere sport zoals fitness te proberen. Overgewicht maakt het er voor jou (en je paard) niet makkelijker op!
Heb je respect voor dieren? Hou je van een uitdaging op fysiek én geestelijk vlak? Ben je een outdoortype?
Dan is dit jouw sport! Een manege vinden In de meeste Nederlandse plaatsen is minimaal één manege te vinden. Tussen maneges onderling zitten kwaliteitsverschillen m.b.t. de paardvriendelijkheid, instructie, en locatie. Een manege zoeken op Manegekrant.nl is het makkelijkst, maar nog niet alle maneges zijn vertegenwoordigd op de website. Er zijn zelfs maneges die niet online te vinden zijn. Heb je er een aantal gevonden? Ga dan op pad om ze te bekijken. Het is een ongeschreven regel dat je je eerst bij iemand van het personeel meldt om te zeggen wat je komt doen. Bedenk van tevoren waar jij je het prettigst bij voelt. Een kleinschalige stal zonder binnenmanege waar je iedereen kent of een grote luxe manege waar je na afloop een omelet kunt bestellen in de kantine? Is het je doel om veel bosritten te maken, kies dan niet voor een stadsmanege waar de uitrijmogelijkheden beperkt zijn.
©Marije van der Leeuw 2013 | Alle rechten voorbehouden | Manegekrant
8
Let bij het oriënteren op:
Het terrein : ligt dit er netjes bij? Word je vriendelijk te woord gestaan? Geeft de instructeur geïnteresseerd les? Zijn de lessen niet te vol?
Als er twaalf mensen in een groep zitten en de les duurt een uur, dan is de persoonlijke aandacht gemiddeld 5 minuten. Praat eens met mensen die uit de les komen. Eén van de meest belangrijke dingen is om te kijken hoe de paarden worden verzorgd en behandeld. Als je daar geen ervaring mee hebt is dit moeilijk te beoordelen. Heb je een kennis met kennis? Meenemen tijdens je speurtocht! Zijn de lessen achteraf toch niet wat je er van had verwacht, dan kun je natuurlijk op elk moment een betere manege zoeken. Mijn advies : doe dit ook. De kwaliteit van instructie is erg belangrijk. Je kunt namelijk op twee manieren leren paardrijden: 1. De manier waarop je op een paardenrug kunt rondhobbelen zonder enig benul van het dier waar je op zit en wat je met het paard doet (trekken in de mond, de hals veel te kort houden, bonken in de rug). 2. De manier waarop je je paard als danspartner ziet : een elastische verbinding met de paardenmond, je weet hoe je een kleine hulp geeft en wat het effect is, je bent één met je paard en je bent je bewust van je paard.
Wat voor ruiter wil jij zijn??
©Marije van der Leeuw 2013 | Alle rechten voorbehouden | Manegekrant
9
Nawoord Ik hoop dat ik je wat bruikbare achtergrondinformatie heb kunnen geven waardoor je als ruiter zelfverzekerder bent geworden en een beter idee hebt gekregen over paarden en paardrijden op een manege. Dit boek blijf ik updaten, zodra er een nieuwe versie is ontvang je die gratis! Binnenkort kun je op de website het E-book voor gevorderde manegeruiters bestellen, waarin ik dieper in ga op de materie.
Geld bijverdienen als Manegekrant ambassadeur Wil je je investering van dit boek snel terugverdienen + extra? Ga dan naar http://www.manegekrant.nl/affiliates/ en meld je gratis aan als ambassadeur. Voor ieder boek dat verkocht wordt via jouw persoonlijke link ontvang je €10,-
Succes, en ik hoop je snel weer tegen te komen!
Groeten,
Marije
©Marije van der Leeuw 2013 | Alle rechten voorbehouden | Manegekrant
10