CEVORA Alle rechten voorbehouden

Bouw

Juni 2004

© CEVORA 2004. Alle rechten voorbehouden. Het voorliggende document mag enkel gereproduceerd worden teneinde, enkel voor privé-gebruik, kosteloos informatie te verstrekken. De auteur en uitgever dienen hierbij steeds vermeld te worden. Iedere andere reproductie, adaptatie, vertaling en publieke mededeling zijn verboden zonder de schriftelijke toestemming van CEVORA, Eugène Plaskylaan 144, 1030 Brussel.

Inhoudstafel 1. Beschrijving van de sector 1.1. De bouwsector 1.1.1. Definitie 1.1.2. Kenmerken van de sector in het ANPCB a) Het statuut van de werknemers b) De omvang van de ondernemingen c) Regionale spreiding

p. 1 p. 2 p. 2 p. 2 p. 2 p. 3 p. 3

2. Bereikte steekproef van bedrijven 2.1. Beschrijving van de steekproef 2.1.1. Steekproef en respons a) Op basis van de NACE-code en de activiteiten van de ondernemingen b) Op basis van de omvang van de ondernemingen c) Op basis van de regio

p. 4 p. 5 p. 5 p. 5

3. Bediendeberoepen 3.1. Beschrijving van de organogrammen in functie van de ondernemingsgrootte 3.2. Beschrijving van de bediendeberoepen in de operationele afdelingen 3.3. Definitie van de bediendeberoepen in de ondersteunende afdelingen

p. 8 p. 9

4. Schatting van het aantal bedienden per beroep 4.1. Extrapolatie van de enquêtegegevens

p. 17 p. 18

5. Vacatures 5.1. Analyse van de vacante betrekkingen

p. 22 p. 23

6. Kernberoepen 6.1. De kernberoepen van de sector 6.1.1. Productie 6.1.2. Planning & voorbereiding 6.1.3. Veiligheid

p. 26 p. 27 p. 27 p. 28 p. 28

BIJLAGEN Bijlage A : Bronnen Bijlage B : Type-organogrammen van een bedrijf uit de bouwsector volgens de bedrijfsgrootte Bijlage C : Organogram van de kernberoepen van de sector Bijlage D : Steekproeftrekking voor de bouwsector Bijlage E : Lijst van de deelnemende bedrijven

p. 29 p. 30 p. 31 p. 36 p. 37 p. 39

i

p. 16

Beroepenstructuur : bouwsector

p. 11

INLEIDING

p. 6 p. 7

Inleiding

Voor meer details over de methodologie die wordt gevolgd voor het opstellen van de beroepenstructuren van de bedienden binnen het ANPCB, verwijzen wij u naar een ander document van de studiedienst: « Methodologie van de beroepenstructuren van de bedienden in het ANPCB ». Deze studie werd uitgevoerd door Cindy Lambrechts, medewerkster van de dienst Onderzoek en Organisatie van Cevora.

1

Of Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor Bedienden (ANPCB of PC 218).

ii

Deze studie verloopt in diverse stappen en volgens een vaste methodologie: • inzameling en analyse van documentatiebronnen over de sector en de daarin aanwezige beroepen; • opstelling van een voorlopige beschrijvende fiche voor de sector en zijn beroepen; • eerste validering van de organogrammen en van de definities van de beroepen. Dit gebeurt intern bij de adviseur die verantwoordelijk is voor deze sector en extern via gesprekken bij ondernemingen van diverse grootte uit deze sector; • tweede validering aan de hand van een schriftelijke enquête die wordt verstuurd naar een representatieve steekproef van ondernemingen uit deze sector; • analyse van de resultaten van de enquête en opstelling van de beschrijvende fiche voor de sector.


Deze oefening heeft tot doel: • een inventaris op te stellen van de bediendeberoepen die men aantreft in de sectoren van het ANPCB en deze beroepen te beschrijven; • op nationaal vlak een kwantitatieve raming mogelijk te maken van het aantal bedienden dat tewerkgesteld is in elk beroep; • het aantal vacante betrekkingen per beroep te kennen op het ogenblik van de enquête en een raming te maken van de moeilijkheidsgraad om deze vacante betrekkingen in te vullen; • de kernberoepen van de sector te bepalen ten behoeve van het onderwijs.

INLEIDING

Het onderzoek naar beroepenstructuren werd opgestart door de studiedienst van Cevora met de bedoeling de beroepen in kaart te brengen die voorkomen in elk van de activiteitensectoren van het paritair comité 2181. In het kader van deze oefening worden organogrammen opgesteld waarin de voornaamste bediendeberoepen van deze sector worden weergegeven, opgesplitst per afdeling. Deze oefening zal worden uitgevoerd voor alle sectoren van het ANPCB, zodat Cevora op het einde van de studie beschikt over de beroepenstructuur van de gehele sector, met name van het ANPCB. Dit document behandelt de bouwsector.

Beschrijving van de sector

1

1.1. 1.1.1.

De bouwsector Definitie De bouwsector bevat alle bedrijven die actief zijn in de bouwnijverheid, m.n. het bouwrijp maken van terreinen, burgerlijke en utiliteitsbouw, wegen waterbouw, bouwinstallaties, afwerking van gebouwen en verhuur van machines voor de bouwnijverheid met bedieningspersoneel. De activiteitennomenclatuur NACE-BEL van het Nationaal Instituut voor de Statistiek, kent de bouwsector de volgende NACE-codes toe:

455

Kenmerken van de sector in het ANPCB

a) Het statuut van de werknemers Tabel 1

Aantal werknemers volgens statuut en ondernemingsgrootte2 Omvang van de ondernemingen 1-9

10-49

50 +

Totaal aantal

%

TOTAAL werknemers

56.902

66.732

62.799

186.433

100,00

Arbeiders

52.600

57.896

49.899

160.395

86,03

Bedienden

4.302

8.836

12.900

26.038

13,97

Waarvan ANPCB bedienden

4.288

8.218

12.471

24.977

In de privé-sector telt de bouwsector 186.433 werknemers, waarvan 160.395 een arbeidersstatuut hebben en 26.038 een bediendestatuut. Aan de hand van deze bron valt het op dat bijna alle werknemers in deze sector het arbeiderstatuut hebben. In dit document zullen we het enkel hebben over de bedienden. Voor het ANPCB is het interessant om de dekkingsgraad van de sector te berekenen. Onder dekkingsgraad verstaat men de verhouding tussen het aantal ondernemingen (of bedienden) die ressorteren onder het ANPCB en het totaal door de RSZ 2

Volgens de RSZ-gegevens : aantal op 30 juni 2001 in de sociale zekerheid opgenomen werkgevers en werknemers uit de privé-sector (gecentraliseerde statistiek).


2

1.1.2.

Het bouwrijp maken van terreinen Burgelijke en utiliteitsbouw; wegen waterbouw Bouwinstallatie (elektrische, isolatie, loodgieterswerk, …) Afwerking van gebouwen (stukadoorswerk, schrijnwerk, vloerafwerking, wandbedeking, schilderwerk, …) Verhuur van machines met bedieningspersoneel

BESCHRIJVING VAN DE SECTOR

451 452 453 454

geregistreerde ondernemingen in de sector. De sectoren worden op een gelijkaardige manier afgebakend. Volgens deze berekening komt men tot een dekkingsgraad van 24,48 % voor de ondernemingen en van 95,93% voor de bedienden3. Uit deze dekkingsgraad kan men afleiden dat bijna al de bedienden uit deze sector deel uitmaken van PC 218.

b) De omvang van de ondernemingen Aantal ondernemingen en bedienden volgens ondernemingsgrootte4 Omvang onderneming in aantal werknermers

Ondernemingen aantal

Bedienden

%

aantal

Aantal bedienden

%

Gemiddelde

- 1 tot 9

3.128

52,37%

4.288

17,17%

1,37

- 10 tot 49

2.398

40,15%

8.218

32,90%

3,43

- 50 tot 99

263

4,40%

2.876

11,51%

10,94

- 100 en +

184

3,08%

9.595

38,42%

52,15

5.973

100%

24.977

100%

4,18

Totaal

3

Zoals de meeste ANPCB-sectoren telt de bouwsector hoofdzakelijk KMO’s: 92,52% van de bedrijven telt minder dan 50 werknemers.

BESCHRIJVING VAN DE SECTOR

Tabel 2

Tabel 3

Aantal ondernemingen en bedienden volgens regio5 Regio Brussel Aantal ondernemingen Aantal bedienden Gemiddeld aantal bedienden per onderneming

Wallonië

Vlaanderen

Totaal

490

1.787

3.696

5.973

4.165

5.654

15.158

24.977

8,5

3,2

4,1

4,2

Van de bedrijven is 62% gevestigd in Vlaanderen, 30% in Wallonië en 8% in Brussel.

3 4 5

De RSZ telt voor de bouwsector 24.397 bedrijven en 26.038 bedienden terwijl het ANPCB 5.973 bedrijven en 24.977 bedienden telt. Bron : bestand van de bijdragen aan de RSZ voor het vierde kwartaal van het jaar 2001, beschikbaar gesteld door het Sociaal Fonds. Bron : bestand van de bijdragen aan de RSZ voor het vierde kwartaal van het jaar 2001, beschikbaar gesteld door het Sociaal Fonds.


c) Regionale spreiding

Bereikte steekproef van bedrijven

2

2.1. 2.1.1.

Beschrijving van de steekproef Steekproef en respons

a) Op basis van de NACE-codes en de activiteiten van de ondernemingen De verdeling van de ondernemingen die deelnamen aan onze enquête op basis van de NACE-codes is als volgt : Tabel 4

Aandeel bereikte ondernemingen en bedienden volgens subsector NACE-code

Ondernemingen aantal

Bouwrijp maken van terreinen

aantal

%

2

1,90%

3

0,18%

Burgelijke en utiliteitsbouw; wegen waterbouw

54

51,43%

1.048

63,06%

Bouwinstallatie (elektrische, isolatie, loodgieterswerk, …)

23

21,90%

449

27,02%

Afwerking van gebouwen (stukadoorswerk, schrijnwerk, vloerafwerking, wandbedeking, schilderwerk, …)

24

22,86%

155

9,33%

Verhuur van machines met bedieningspersoneel

0

0,00%

0

0,00%

Divers 6

2

1,90%

7

0,42%

105

100%

1.662

100%

Totaal

6

%

Bedienden

Twee bedrijven uit de steekproef hebben een andere Nace-code dan die die gewoonlijk aan de bouwsector toegekend worden. Een eerste bedrijf met Nace-code 52441of kleinhandel in meubels en een ander 29230 of vervaardiging van uitrusting voor de koeltechnieken en klimaatregeling. Volgens deze bedrijven, behoren ze tot de bouwsector. De eerste bij bouwinstallaties, de tweede bij afwerking van gebouwen.

5

In bijlage D vindt u een overzichtstabel met het aantal verzonden enquêteformulieren, het aantal ondernemingen dat bereikt moest worden om een representatieve steekproef te verkrijgen en de gerealiseerde respons volgens de parameters omvang en regio.


We hebben vervolgens een tweede steekproef van bedrijven aangeschreven, opnieuw verdeeld over alle subsectoren en groottes maar enkel gevestigd in Brussel en Wallonïe. Na deze twee verzendingen, werd de gewenste responsgraad overschreden voor de bedrijven en voor de bedienden. Een deelname van 91 ondernemingen en 1.242 bedienden was wenselijk voor het uitvoeren van de enquête; uiteindelijk dekt de enquête 105 ondernemingen en 1.662 bedienden.

BEREIKTE STEEKPROEF VAN BEDRIJVEN

Om deze studie uit te voeren, werden 862 enquêteformulieren verstuurd naar bedrijven uit de bouwsector, verdeeld over alle subsectoren, groottes en regio’s. Na deze actie werd de gewenste responsgraad niet behaald voor Brussel en Wallonië.

In deze enquête werden de ondernemingen ook gevraagd zelf het type activiteiten dat zij uitvoeren te omschrijven. Volgens deze gegevens zijn de 105 ondernemingen die hebben deelgenomen aan onze enquête, als volgt verdeeld over de subsectoren: • 15 zijn bezig in het bouwrijp maken van terreinen, • 55 zijn bezig met burgelijke en utiliteistbouw, • 28 zijn bezig met bouwinstallaties, • 41 zijn bezig met het afwerking van gebouwen, • 4 zijn bezig met het verhuur van materiaal, • 13 ervan hebben bijkomende activiteiten (asfalt productie, installatie van telecomsystemen, levering van vers beton, bescherming en onderhoud van gebouwen en installaties, vastgoed, technisch beheer van gebouwen, enz.).

b) Op basis van de omvang van de ondernemingen Tabel 5

Aandeel bereikte ondernemingen en bedienden volgens ondernemingsgrootte Omvang onderneming 1-9 Aantal bereikte ondernemingen Bereik ondernemingen in % Aantal bereikte bedienden Bereik bedienden in %

10-49

50-99

100 +

Totaal

21

49

17

18

105

0,67%

2,04%

6,46%

9,78%

1,76%

43

248

186

1.185

1.662

1,00%

3,02%

6,47% 12,35%

6,65%

Na afloop van de enquête dekken de gegevens 1,76% van de bedrijven en 6,65% van de bedienden. We beschouwen de steekproef als representatief. We bereikten ongeveer één vijftiende van het aantal bedienden uit de sector.


6

De geobserveerde verschillen naar activiteit hebben te maken met het feit dat de RSZ alleen de hoofdactiviteit van de ondernemingen inventariseert, terwijl de ondernemingen in de vragenlijst meerdere activiteiten konden aankruisen.


Zoals U kan vaststellen, namen aan het onderzoek geen bedrijven deel uit de subsector van « verhuur van machines voor de bouwnijverheid met bedieningspersoneel ». Dit is niet verwonderlijk, gezien het ANPCB nauwelijks dergelijke ondernemingen telt (met name 14 van de 5.973 ondernemingen). De probabiliteit om bedrijven van deze subsector in de steekproef terug te vinden was zeer klein. Dat geen enkel bedrijf uit deze subsector deelnam aan het onderzoek vertekent de resultaten dan ook niet wezenlijk. Hiervoor is deze subsector te zwak vertegenwoordigd in de sector.

c) Op basis van de regio Aandeel bereikte ondernemingen en bedienden volgens regio Regio

Bereik ondernemingen in % Aantal bedienden Bereik bedienden in %

Vlaanderen

Totaal

23

18

64

105

4,69%

1,01%

1,73%

1,76%

607

244

811

1.662

14,57%

4,32%

5,35%

6,65%


Aantal ondernemingen

Wallonië

7

Brussel


Tabel 6

Bediendeberoepen

3

3.1.

Beschrijving van de organogrammen in functie van de ondernemingsgrootte In de enquête wordt aan de bedrijven een type-organogram voorgelegd, met de vraag in welke mate dit ook toepasbaar en herkenbaar is voor hun bedrijf. Een typeorganogram is een organogram dat overeenstemt met een typische configuratie van een onderneming in een sector en dat verschilt naargelang de groottecategorie van het bedrijf. De meerderheid van deze ondernemingen moet zich herkennen in dit type-organogram. In het organogram worden de voornaamste beroepen per afdeling weergegeven met hun hiërarchische verbanden.

Hiertegenover staan de transversale beroepen en de ondersteunende afdeling. De transversale beroepen zijn beroepen die in een groot deel van de sectoren min of meer dezelfde taken en invulling hebben. Deze beroepen komen meestal voor in ondersteunende afdelingen. De transversale beroepen komen niet aan bod in dit document omdat er over deze beroepen een aparte bundel « transversale bediendeberoepen » verkrijgbaar is bij Cevora.

Tabel 7

Aanwezigheid van de specifieke bediendeberoepen, per operationele afdeling, en volgens de bedrijfsgrootte BEDRIJFSGROOTTE ACTIVITEITEN EN BEROEPEN

1 TOT 9

10 TOT 49

50 TOT 99

100 EN +

x

x

PLANNING EN VOORBEREIDING Directeur voorbereiding & planning Planning & voorbereiding Plannings- en voorbereidingsbediende

x

Studiebureau Architect (tuin, buiten- en binnenhuis) 7

Zie punt 3.2. Beschrijving van de bediendeberoepen in de operationele afdelingen.

x

9 Beroepenstructuur : bouwsector

Op basis van de organogrammen die werden aangevuld door de ondernemingen kon de volgende tabel worden opgesteld, met de sectorspecifieke beroepen7 ingedeeld per operationele afdeling. Onder operationele afdelingen verstaat men de afdelingen die instaan voor de kernactiviteiten van de onderneming. De beroepen die hiervan deel uitmaken staan in voor de basiswerkzaamheden die rechtstreeks verband houden met de productie van goederen of diensten. Deze afdelingen genereren het zakencijfer en de winst van de onderneming.

BEDIENDEBEROEPEN

Daartoe moeten de ondernemingen een evaluatie maken van het type-organogram op een schaal van 1 tot 5 (helemaal niet akkoord tot helemaal akkoord). De globale evaluatie van het organogram bedraagt 3,88 (gemiddelde van 105 evaluaties gemaakt door de ondervraagde ondernemingen). Naast deze eerste evaluatie, moeten de bedrijven het organogram valideren en waar nodig aanvullen.

Aanwezigheid van de specifieke bediendeberoepen, per operationele afdeling, en volgens de bedrijfsgrootte (vervolg) BEDRIJFSGROOTTE ACTIVITEITEN EN BEROEPEN

1 TOT 9

10 TOT 49

50 TOT 99

100 EN +

PLANNING EN VOORDEREIDING (VERVOLG) Landmeter

x

Studie-ingenieur

x

Tekenaar

x

Calculatie & nacalculatie x

x

Opmeter

x

Hoofdcalculator

x

Calculator

x

Hulpcalculator

x

Bediende nacalculatie

x

Inkoop Commercieel inkoper

x

BEDIENDEBEROEPEN

Calculator-opmeter

Technisch directeur

x

Bouwplaatsdirecteur

x

Projectleider Opzichter/werfleider

x

x

x

x

x

x

x

x

Regeltechnicus

x

Werfbediende

x

COMMERCIEEL Commercieel directeur

x

Intern Administratief en commercieel medewerker

x

Externe Vertegenwoordiger

x

x

x

x

x

VEILIGHEID Veiligheidscoördinator

Opmerkingen: 1. De type-organogrammen die alle beroepen van bedienden in deze sector bevatten (per operationele en per ondersteunende afdeling), vindt u in de bijlagen. Deze type-organogrammen zijn het resultaat van de samenvatting van alle gegevens die werden doorgestuurd door de ondernemingen.

10

PRODUCTIE


Tabel 7

Beschrijving van de bediendeberoepen in de operationele afdelingen A. PLANNING EN VOORBEREIDING

Andere benaming: directeur projectvoorbereiding.

Planning & voorbereiding Plannings- en voorbereidingsbediende: staat in voor de administratief-juridische voorbereiding van een of meerdere project(en) (aanvraag van vergunningen en ontheffingen, …), de planning van de werkzaamheden (tijdsplanning, personeel, materiaal, …), voor de bouwplaatsinrichting (signalisatie, verkeer, nutsvoorzieningen, milieu, veiligheid…) en soms ook voor de inkoop. Hij/zij voert deze taken uit onder eigen verantwoordelijkheid, maar in overleg met andere functionarissen. In kleine bedrijven, kunnen de voorbereidingstaken uitgeoefend worden door de werfleider of de polyvalent bouwbediende. Andere benamingen: verantwoordelijke planning, bediende planning, werkvoorbereider.

Studiebureau Architect (tuin- buiten- en binnenhuis): staat in voor het ontwerpen, de inrichting van de tuin of van het interieur of voor het verbouwen van gebouwen. Hij/zij ontwerpt en tekent het project uit volgens de verlangens en het budget van de klant. Hij/zij plant de organisatie van de uitvoering (materiaal, materieel en personeel), maakt evt. werkbeschrijvingen op en houdt toezicht op de realisatie van de plannen. Hij/zij werkt meestal onder zelfstandig statuut. Andere benamingen: tuin- en landschaparchitect, ingenieur-architect, architect projectleider

Landmeter: meet de oppervlakte van de grond met behulp van speciale meetinstrumenten om er een plan van te kunnen maken en om de grenzen van de eigendom af te bakenen. Stelt de ligging van straten en woonwijken nauwkeurig vast. Vervolgens geeft hij/zij de plangegevens getrouw weer op het terrein. Hij/zij kan werkzaam zijn als zelfstandige.

11

Directeur planning en voorbereiding: is het hoofd en de verantwoordelijke van de afdeling planning en voorbereiding en van de verschillende secties. Hij/zij coördineert en delegeert de activiteiten en geeft leiding aan de personeelsleden in de afdeling. Hij/zij overlegt met het algemeen bestuur over de te volgen strategieën en voert het beleid uit.

BEDIENDEBEROEPEN

Deze afdeling staat in voor het voeren van voorbereidend werk alvorens de werf van start kan gaan en zorgt voor : administratieve voorbereiding van het werf (vergunningen, werkplanning, enz.), technische studies die nodig zijn om het project te kunnen realiseren (architectuur, topografie, stabiliteit, enz.), berekeningen van de kosten en van de prijsofferte, inkoop van het nodige materiaal voor de werf.


3.2.

Andere benamingen: topograaf, landmeter-topograaf.

Studie-ingenieur: biedt gespecialiseerd advies over het ontwerp, studie, onderhoud en controle van grote gebouwen en openbare werken. Hij/zij voert technische studies uit voorafgaand aan de werken (stabiliteitsstudies, structuurberekeningen, sterkteleer, enz.) Hij/zij werkt soms voor het studiebureau van het bouwbedrijf en krijgt hulp van de tekenaar voor het maken van plannen. Andere benamingen: bouwkundig ingenieur, hoofd engineering, ontwerpingenieur.

Tekenaar: maakt, d.m.v. tekeninstrumenten en tekenprogramma's op PC, ontwerpen en getekende plannen van de inwendige en uitwendige vorm van gebouwen, wegen, bruggen, ... Hij/zij werkt meestal in samenwerking met een bouwkundig ingenieur of met een architect Andere benamingen: bouwkundig tekenaar, tekenaar electriciteit, tekenaar mechanica,

Hoofdcalculator: geeft leiding aan één of meerdere calculatoren of hulpcalculatoren. Hij/zij analyseert het project en stelt alternatieven voor voor de uitvoering en analyseert het plan en het bestek. Hij/zij is verantwoordelijk voor de opgestelde begroting en bepaalt, in overleg met de directie, de aanbiedingsprijs. Dan volgt hij/zij de aanbesteding op en onderhandelt hij met de bouwheer. Eens goedgekeurd staat de hoofdcalculator in voor het doorgeven van het dossier aan de relevante personen en diensten in het bedrijf. Als er geen commercielen in huis zijn, zal hij/zij instaan voor het vinden en selecteren van potentiële projecten in overleg met de directie. Andere benaming: tender manager.

Calculator: berekent de kosten van een bouwproject voor een aannemer die een offerte uitbrengt voor een private bouwheer of voor een bestuur of instelling (openbare aanbesteding). Hij bepaalt voor elke post de nodige hoeveelheid bouwwaar, personeel, tijd en kosten. Indien er een hoofdcalculator is, werkt hij onder diens verantwoordelijkheid. Als er geen hoofdcalculator is neemt de calculator ook de belangrijkste taken van de hoofdcalculator (zoals hierboven beschreven) op zich. Hij/zij kan ook tergelijkertijd de taken van de opmeter en van de voorbereidingsen planningsbediende uitoefenen. Andere benamingen: bestekkenberekenaar, kostprijsberekenaar, tenderer.

Hulp-calculator: helpt de (hoofd)calculator bij taken zoals het opvragen van informatie (plannen, lastenboeken, meetstaten, …) over potentiële projecten, gaat het terrein een eerste keer verkennen, kijkt de plannen, meetstaten en het bestek na

12

Calculator-opmeter: berekent de kosten van een bouwproject voor een aannemer die een offerte uitbrengt voor een private bouwheer of voor een bestuur of instelling (openbare aanbesteding). Hij/zij zorgt voor de metingen en in functie daarvan bepaalt hij/zij voor elke post de nodige hoeveelheid bouwwaar, personeel, tijd en kosten. Indien er een hoofdcalculator is, werkt hij onder diens verantwoordelijkheid. Als er geen hoofdcalculator is neemt de calculator-opmeter ook de belangrijkste taken van de hoofdcalculator (zoals hieronder beschreven) op zich. Hij/zij kan ook tergelijkertijd de taken van de plannings- en voorbereidingsbediende uitoefenen.


Calculatie & nacalculatie

BEDIENDEBEROEPEN

tekenaar metaalconstructies, tekenaar HVAC, architectuur tekenaar, draughtman (seniorjunior).

op hun juridisch-technische volledigheid. Indien nodig vraagt hij prijzen aan bij leveranciers en onderaannemers. Andere benamingen: junior calculator, assistent calculator, junior tenderer.

Opmeter: verricht de metingen van en op de werf, geeft aan waar er nutsvoorzieningen zijn of moeten komen, lijnt de omtrek van een gebouw af. Hij/zij neemt soms de taken van de calculator op zich. Andere benaming: opmeter-calculator.

Bediende nacalculatie: analyseert de reele kosten van een bouwproject om de gebruikte prijzen aan te passen aan de realiteit. De correcties die hij/zij doorvoert zullen gebruikt worden door de calculator in toekomstige prijsoffertes.

Commercieel inkoper: kijkt na, op basis van de meetstaten en bestekken opgemaakt door de calculator, hoeveel van de verschillende materialen nodig zijn. Hij koopt deze materialen in en zorgt ervoor dat ze op de juiste tijd op de juiste plaats beschikbaar zijn. Hij/zij staat ook in voor het aankopen van diensten, m.a.w. het kiezen van de onderaannemers in overleg met de directie, de projectleider en/of de werfleider. In sommige bedrijven, kunnen de inkoopactiviteiten opgenomen worden door de plannings- en voorbereidingsbediende of door de werfleider. Andere benamingen: (technical) purchaser, verantwoordelijke inkoop,

B. PRODUCTIE Deze afdeling staat in voor het opvolgen van projecten op de werf. Deze beroepen zorgen voor het administratief, financieel en menselijk beheer van de werf . Technisch directeur: draagt de eindverantwoordelijk voor alle lopende werven (van het ontwerp van het project tot de realisatie van de werken). Hij/zij geeft leiding aan en coördineert de samenwerking tussen de projectleiders en/of de werfleiders en vertaalt beleidsbeslissingen van de algemene directie op de werven. Hij/zij is de contactpersoon met de externe partners (klant, architect, bouwheer, studiebureau, enz.). Andere benamingen: afdelingsdirecteur, directeur der werken, afdelingsleider, branch manager.

Bouwplaatsdirecteur: titel gegeven aan een projectleider, meestal aan deze met meest ervaring, wanneer een werf de samenwerking vereist tussen verschillende projectleiders. Hij/zij draagt de eindverantwoordelijkheid voor het project en ccördineert de samenwerking tusen de projectleiders. Hij/zij is de contactpersoon met de externe partners (klant, architect, bouwheer, studiebureau, onderaannemers, enz.) voor een bepaald project. Andere benaming: werfdirecteur

Projectleider: aanwezig op grote werven waar het werk door meerdere werfleiders en arbeidersploegen wordt verricht. Hij/zij staat in voor het administratief en financieel beheer van een of meerdere projecten, van het ontwerp tot de opstart van de werken. Hij/zij geeft leiding aan en coördineert de samenwerking tussen de


13

aankoopverantwoordelijke, purchasing departement manager, hoofdaankoper.

BEDIENDEBEROEPEN

Inkoop

werfleiders en vertaalt beleidsbeslissingen van de algemene directie op de werven. Op het einde van het project, zal hij/zij de financiële balans van het project maken. Hij/zij krijgt soms hulp van een assistent projectleider. Hij/zij is de contactpersoon met de externe partners (klant, architect, bouwheer, studiebureau, onderaannemers, enz.).

Werfbediende: houdt zich bezig met de opvolging van de werfadministratie m.a.w. de sociale documenten, de toepassing van de sociale wetgeving, de registratie van de prestaties, de controle van onderaanemers en leveranciers, enz. In kleine bedrijven kan de polyalent bediende deze taken op zich nemen. Andere benamingen: pointeur, technisch bediende.

C. COMMERCIEEL

Deze afdeling zorgt voor de verkoop van de diensten van het bedrijf. Hij staat in voor het opmaak van dossiers om naar de klanten te sturen waarin prijsofferte en andere nodige gegevens zitten. Voor bedrijven die met openbare aanbestedingen bezig zijn zal de commerciële dienst deze aanbestedingen opvolgen en op tijd beantwoorden. Commercieel directeur: is verantwoordelijk voor de verkoopsafdeling, bepaalt in overleg met het hoofdbestuur de verkoopstrategieën en de te behalen objectieven. Hij/zij geeft leiding aan de administratieve en commerciële medewerkers en aan de vertegenwoordigers. Hij/zij neemt het onderhouden van contacten met potentiële klanten op zich. In sommige bedrijven zal de algemeen directeur deze rol spelen. Andere benamingen: verantwoordelijke verkoop, head of sales, marketing en commercieel directeur, commercial responsible, business development manager

Intern Administratief en commercieel medewerker: zorgt voor de administratieve ondersteuning van de vertegenwoordigers (afspraken maken met klanten, offertes opsturen, bestellingen opvolgen en intern doorgeven), voor het telefonisch beantwoorden van vragen om informatie (verzekeringen, leningen, vergunningen, stand van de werken, …), klachten, dienst na verkoop, …

14

Andere benamingen: bouwkundig opzichter, hoofd van de werken, werfopzichter, werfcontroleur, werfverantwoordelijke, toezichter, werfconducteur, conducteur.


Opzichter/werfleider: is verantwoordelijk voor de praktische zaken van één of meerdere werven, vanaf het opstarten (planning en voorbereiding) tot aan de afsluiting. Hij/zij houdt zich bezig met het dagelijks beheer van de werf. Hij/zij superviseert en coördineert de ploegbazen of, bij afwezigheid daarvan, de bouwvakkers. Hij/zij volgt de planning van materiaal, materieel en personeel op, leidt nieuwe werknemers op. Hij/zij controleert het afgeleverd werk en rapporteert erover en lost punctuele problemen op de werf op. Op heel grote werven, kan de werfleider bezig zijn met één onderdeel van de werken. In kleine bedrijven, kan hij/zij de taken van de voorbereidingsen planningsbediende en van de preventieadviseur op zich nemen. Hij/zij krijgt soms hulp van een assistent werfleider. Als er geen projectleider aanwezig is, kan hij/zij ook het administratief en financieel beheer van de werf op zich nemen.

BEDIENDEBEROEPEN

Andere benamingen: project manager, project verantwoordelijke, project engineer.

Andere benamingen: commercieel bediende, verkoopassistent, medewerker verkoop, (internal) sales assistant, sales coordinator, post sales assistant.

Extern Vertegenwoordiger: staat in voor het vinden en selecteren van potentiële projecten in overleg met de directie. Hij/zij doet aan prospectie, bezoekt potentiële of reeds bestaande klanten met de bedoeling nieuwe of reeds bestaande realisaties te verkopen. Hij/zij voert (prijs)onderhandelingen en geeft advies. Hij/zij zorgt ook voor de opvolging van de prijsoffertes.

D.

VEILIGHEID

Veiligheidscoördinator: verplicht volgens de wet op werven waar meer dan één aannemer aanwezig is, staat hij/zij in voor het nemen van de nodige veiligheidsmaatregelen op de werf. Hij/zij analyseert de risico’s die op de werf aanwezig zijn en stelt de preventiemaatregelen voor. Hij/zij schrijft het veiligheids- en preventieplan van de werf uit. Hij/zij zorgt voor een efficiënte informatiedoorstroming hieromtrent tussen de verschillende werkploegen en zelfstandige onderaannemers.

BEDIENDEBEROEPEN

Deze afdeling zorgt voor de veiligheidsmaatregelen die genomen moeten worden voor en tijdens de werf en ontfermt zich over de problemen rond veiligheid.


15

Andere benamingen: hoofd van de veiligheidsdienst, verantwoordelijke veiligheid, veiligheidsingenieur, safety supervisor, safety engineer.

Definitie van de bediendeberoepen in de ondersteunende afdelingen Onder ondersteunende afdelingen verstaat men de afdelingen die niet rechtstreeks deelnemen aan de kernactiviteiten van de onderneming. De beroepen die men hier vindt, hebben een eigen specialisatie, maar voeren geen basiswerkzaamheden uit die rechtstreeks verband houden met de productie van goederen of diensten. Zij hebben tot doel diensten te verlenen aan de organisatie en de operationele afdelingen te ondersteunen. Voorbeelden van ondersteunende afdelingen zijn: administratie, boekhouding, personeelsdienst, …

Polyvalent bediende: verzekert de dagelijkse administratieve taken van het bedrijf. Hij/zij beantwoordt de telefoon, maakt offertes op, zorgt soms voor de inkopen, staat in voor de opvolging van de werfadministratie, en van de sociale documenten, enz.

16

Andere benaming: all round bediende.

BEDIENDEBEROEPEN

Voor een definitie van de beroepen die deel uitmaken van de ondersteunende afdelingen verwijzen we naar een andere uitgave van de Cevora studiedienst8. In dit document wordt alleen de inhoud van de taken van de polyvalent bediende beschreven (m.a.w. de standaardinhoud van de taken gekoppeld aan een aantal specifieke taken behorende tot de activiteitensector).


3.3.

8

Cevora – studiedienst –Transversale bediendeberoepen, februari 2002.

4

Schatting van het aantal bedienden per beroep

In de tabel vindt u de volgende gegevens: • het aantal ondernemingen en het aantal bedienden in de sector naar ondernemingsgrootte (rubriek sector). • het aantal ondernemingen en het aantal bedienden in de steekproef naar ondernemingsgrootte (rubriek steekproef). • het percentage van de totale populatie dat bereikt werd door de steekproef en de wegingsfactor die toegepast moet worden (rubriek steekproef). • het geëxtrapoleerd aantal bedienden per beroep, per beroepsgroep en per ondernemingsgrootte. Deze aantallen worden verkregen door de gegevens van de steekproef te vermenigvuldigen met de wegingsfactor. Om twee redenen hebben we voor de extrapolatie de gegevens van de twee grootste ondernemingsgroottes in één categorie ondergebracht, namelijk die met 50 werknemers en meer. Ten eerste noteren we, wat betreft de beroepen, geen duidelijk significante verschillen tussen de bedrijven met 50 tot 99 werknemers en de bedrijven met 100 werknemers en meer. Ten tweede maken heel weinig ondernemingen deel uit van de categorieën van de grootste bedrijven, daar het ANPCB vooral bestaat uit KMO’s (minder dan 50 werknemers). Om een relatief groot aantal bedrijven voor de extrapolatie te verkrijgen, moesten we deze twee categorieën groeperen.

9

Deze gegevens zijn berekend voor heel België maar kunnen ook worden berekend per regio

18

Naast de eerder kwalitatieve gegevens over de voorkomende beroepen en de inhoud ervan, wordt in de enquête ook gevraagd naar kwantitatieve gegevens over het aantal tewerkgestelde bedienden per beroep. Aan de hand van deze gegevens kunnen we, per beroep, het totaal aantal beroepsbeoefenaars in de steekproef bepalen. Aangezien de steekproef representatief is, kunnen de gegevens worden geëxtrapoleerd naar het totaal aantal bedienden in deze sector9. U vindt deze gegevens terug in de tabel op de volgende pagina’s.

SCHATTING VAN HET AANTAL BEDIENDEN PER BEROEP

Extrapolatie van de enquêtegegevens


4.1.

Extrapolatie van het aantal bedienden per beroep in België en in functie van de bedrijfsgrootte10 Bedrijfsgrootte

Sector Bedrijven Bedienden Steekproef Bedrijven Bedienden % van de totale bevolking Wegingsfactor

5.973 24977

21 43 1,00% 99,72

49 248 3,02% 33,14

35 1.371 10,99% 9,10

105 1.662 6,65% 15,03

0 0 0

166 0 0

173 100 27

339 100 27

166 0 0 0 0 2.393 0

2.393

- Administratief en financieel directeur - Financieel directeur - Hoofdboekhouder - Boekhouder - Boekhoudkundig bediende - Beheerscontroleur

Totaal boekhoudkundig personeel

Totaal human resources

Totaal informatica Totaal marketing

Totaal divers transversaal TOTAAL TRANSVERSALE BEROEPEN

10

66

0

66

0

0

0

0 0

0

0

199

2.493

2.949

1,4

18 27

4.471

0,1

0,1 18 9

41 0 105 0 9 64 32 155 118 9 9

541

0,2 0,3 0,4 0,1 0,3 0,1 0,0

18

18 9

33 0 0 33 0 0 0 33 99 0 0

2,6

357

27

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0,4 0,1 0,1 0,5 1,5

45 64 106 36 79 18 9

18

18

0 0

5,0

648

291

0,1 0,3 0,5 2,7 1,1 0,3

91 36 18 118 385

45 64 73 36 45 18 9

0

25,6

1.260

582

1,4 1,8 0,3 0,9 18,1 3,1

36 82 118 686 264 73

91 36 18 118 318

0 0 33 0 33 0 0

0

1,9

6.396

928

1,4 0,4 0,1

342 455 73 218 4.523 785

36 82 118 355 264 73

0 0 0 0 66

0 0 0 0 0 0 0

- Verantwoordelijke kwaliteit - Verantwoordelijke veiligheid - Verantwoordelijke kwalitieit & veiligheid - Medewerker milieu - Veiligheidsagent - Bedrijfsjurist - Facility manager - Verantwoordelijke logistiek - Magazijnmedewerker - Verantwoordelijke verzekeringen - Verantwoordelijke fleetmanagement

1.783

232

0

466 309 455 73 218 9 719

0 0 0 232 0 0

0 0 0 0 0

- Verantwoordelijke communicatie - Medewerker communicatie

Totaal communicatie

2.220

100

- Marketingmedewerker

300 33 0 0 0 2.121 66

0 0 0 100 0 0

- Informaticadirecteur - Bedrijfsinformaticus - Analyst-programmeur - Netwerkbeheerder - Pc technicus - Databasebeheerder - Webmaster

%

447 12471

0

- Human resources directeur - Opleidingsverantwoordelijke - Verantwoordelijke selectie en rekrutering - Verantwoordelijke loon- en personeelsadministratie - Medewerker personeelszaken

n

2.398 8218

- Directiesecretaresse - Afdelingssecretaresse - Secretariaatsmedewerker - Receptioniste-telefoniste - Polyvalent bediende - Administratief bediende

Totaal administratie

Totaal

50 +

3.128 4288

Aantal beroepsbeoefenaars (extrapolatie) - Algemeen directeur - Adjunct-directeur - Vestigingsdirecteur

Totaal algemene directie

10-49

0,1 0,0

0,1 74 0 105 33 9 64 32 188 218 9 9

740

9.913

De cijfers in de tabel werden afgerond om decimalen te vermijden. Dit verklaart ook waarom sommige subtotalen niet precies overeenkomen met de berekende sommen.

0,3 0,0 0,4 0,1 0,0 0,3 0,1 0,8 0,9 0,0 0,0

3,0

39,7


1-9

19

Bouwsector


Tabel 8

Extrapolatie van het aantal bedienden per beroep in België en in functie van de bedrijfsgrootte (vervolg) Bedrijfsgrootte

- Directeur planning & voorbereiding - Plannings- en voorbereidingsbediende - Architect (tuin-, buiten-, en binnenhuis) - Landmeter - Studie-ingenieur - Tekenaar - Opmeter - Calculator-opmeter - Hoofdcalculator - Calculator - Hulpcalculator - Bediende nacalculatie - Commercieel inkoper - Administratief inkoopmedewerker

Totaal planning en voorbereiding

299

- Technisch directeur - Bouwplaatsdirecteur - Projectleider - Werfleider/werfopzichter - Werfbediende - Verantwoordelijke signalisatie - Regeltechnicus - Technicus - Assistent projectleider - Assistent werfleider - Planningsverantwoordelijke

Totaal productie

1.097

- Commercieel directeur - Commercieel en administratief medewerker - Vertegenwoordiger

Totaal commercieel

249

- Veiligheidscoördinator - Atelierchef - Assistente atelierchef - Keetwachter - Plannenmaker - Technicus naverkoop - Hoofdlaborant - Laborant

Totaal divers specifiek

150

0 0 100 0 0 100 0 100 0 0 0 0 0 0 0 0 0 698 0 0 0 399 0 0 0 0 0 249 150 0 0 0 0 0 0 0

10-49

1.060

33 66 0 0 133 66 0 563 0 0 0 0 199 0

133 0 663 2.286 0 0 0 298 0 33 0

3.413

464

331

0 33 431 166 0 0 0 0 166 0 0

50 +

2.447

91 182 27 191 164 655 73 127 127 382 146 73 191 18

346 136 1.878 1.947 264 9 18 91 109 82 9

4.889

327

337

100 127 100 209 45 18 27 9 0 9 18

Totaal n

% 124 248 127 191 296 821 73 790 127 382 146 73 390 18

0,5 1,0 0,5 0,8 1,2 3,3 0,3 3,2 0,5 1,5 0,6 0,3 1,6 0,1

3.806

15,2

478 136 2.541 4.931 264 9 18 788 109 115 9

1,9 0,5 10,2 19,7 1,1 0,0 0,1 3,2 0,4 0,5 0,0

9.399

37,6

100 160 780

0,4 0,6 3,1

1.041

4,2

524 45 18 27 9 166 9 18

2,1 0,2 0,1 0,1 0,0 0,7 0,0 0,1

818

3,3

TOTAAL SPECIFIEKE BEROEPEN

1.795

5.269

8.000 15.064

60,3

TOTAAL

4.288

8.218 12.471 24.977

100,0


1-9

20

Bouwsector


Tabel 8

21

Als men dezelfde oefening doet maar dan enkel voor de tranversale beroepen, dan bekomt men de volgende top 5 : • de polyvalent bediende (18,1%) • de administratief bediende (3,1%) • de boekhouder (2,7%), • de afdelingssecretaresse (1,8%), • de medewerker personeelszaken (1,5%)


Bovenaan in het klassement, vindt men : • de werfleider/werfopzichter (19,7%), • de polyvalent bediende (18,1%), • de projectleider (10,2%) • de tekenaar (3,3%) • de calculator-opmeter (3,2%)


Uit deze tabel, kan men de top 5 van meest voorkomende beroepen in de bouwsector afleiden, m.a.w. de bediendeberoepen die de meeste beroepsbeoefenaars tellen na de extrapolatie.

Vacatures

5

Analyse van de vacante betrekkingen In de vragenlijst werden de ondernemingen ook gevraagd om per beroep aan te geven hoeveel vacatures de laatste zes maanden openstonden en een raming te maken van de moeilijkheidsgraad om deze vacante betrekkingen in te vullen. Dankzij deze gegevens beschikken we over een overzicht van de vacante betrekkingen binnen de sector en van de beroepen die het meest worden gevraagd door de ondernemingen. De gemiddelde moeilijkheidsgraad voor het invullen van vacatures wordt berekend op basis van de scores van de ondernemingen. Het is moeilijk om op basis van een steekproef van 105 ondernemingen een volledige prognose te maken van de vacatures en knelpuntenberoepen in deze sector maar deze gegevens geven toch al enkele aanwijzingen.

De top 3 van het klassement: de tekenaar, de werfleider/werftopzichter en de studieingenieur. Het beroep van technicus werd niet weerhouden omdat enkel bij één bedrijf een vacature voor technicus openstond. We kunnen geen algemene conclusies trekken uit een geïsoleerd fenomeen. Deze opmerking is ook van toepassing voor het beroep van laborant. Het beroep van werfleider is specifiek voor deze sector, de twee andere zijn typische beroepen van studiebureau’s, een sector die sterk gelinkt is met de bouwsector. Deze beroepen werden het meest gevraagd en deze vraag kwam voor in meerdere bedrijven. Beroepen met een score hoger dan 7, of meer dan het gemiddelde11, worden beschouwd als knelpuntberoep. Er worden dus uiteindelijk zes beroepen als knelpuntberoep beschouwd door de ondernemingen: de tekenaar, de werfleider/werfopzichter, de studie-ingenieur, de calculator en de assistent projectleider. De twee beroepen die enkel bij één bedrijf vacant waren hebben we niet weerhouden.

11

In de tabel vindt men deze knelpuntberoepen boven de lege lijn in donker grijs.

23

Voor elk van deze criteria wordt een score tussen 7 en 12 toegekend wanneer de waarde voor dit criterium hoger ligt dan het gemiddelde en tussen 1 en 6 wanneer deze waarde lager ligt dan het gemiddelde. De intervallen tussen 1 en 6 zijn gelijkwaardig en zijn gelijk aan het verschil tussen de minimumwaarde die werd bereikt voor dit criterium en het gemiddelde gedeeld door 6. Een gelijkaardige redenering wordt toegepast voor de scores tussen 7 en 12, maar hier wordt het verschil gemaakt tussen de maximumwaarde voor dit criterium en het gemiddelde. Het eindklassement verkrijgt men door het gemiddelde van deze drie scores te rangschikken in dalende volgorde.

VACATURES

Het klassement van de meest gevraagde beroepen in de sector wordt opgesteld aan de hand van drie criteria: het aantal ondernemingen waarin een betrekking vacant is in een bepaald beroep, het aantal vacante betrekkingen voor dit beroep en de gemiddelde moeilijkheidsgraad volgens de ondernemingen die deze betrekking moesten invullen.


5.1.

Tabel 9

Aantal vacatures per beroep en moeilijkheidsgraad om deze vacatures in te vullen

Vacatures per beroep

#

- Tekenaar - Werfleider/werfopzichter - Technicus* - Studie-ingenieur - Calculator - Projectleider - Assistent projectleider - Laborant* - Administratief bediende - Medewerker personeelszaken - Opmeter-calculator - Hulpcalculator - Commercieel inkoper - Vertegenwoordiger - Verantwoordelijke logistiek - Polyvalent bediende - Administratief en commercieel medewerker - Boekhouder - Commercieel directeur - Regeltechnicus - Technicus naverkoop - Directiesecretaresse - Plannings- en voorbereidingsbediende - Keetwatcher - Receptioniste-telefoniste - Assistent werfleider - Boekhoudkundig bediende - Magazijnmedewerker - Architect (tuis-, binnen-, buitenhuis)) - Opmeter - Veiligheidscoördinator

Aantal betrokken bedrijven Tot % Score 1 3 105 2,86% 7 16 105 15,24% 12 1 105 0,95% 1 4 105 3,81% 7 6 105 5,71% 8 9 105 8,57% 9 2 105 1,90% 4 1 105 0,95% 1 3 2 3 4 3 3 2 7 1 4 1 1 1 2 2 1 3 2 1 1 1 1 1

105 105 105 105 105 105 105 105 105 105 105 105 105 105 105 105 105 105 105 105 105 105 105

2,86% 1,90% 2,86% 3,81% 2,86% 2,86% 1,90% 6,67% 0,95% 3,81% 0,95% 0,95% 0,95% 1,90% 1,90% 0,95% 2,86% 1,90% 0,95% 0,95% 0,95% 0,95% 0,95%

7 4 7 7 7 7 4 8 1 7 1 1 1 4 4 1 7 4 1 1 1 1 1

#

Aantal vacatures Gemidd. moeilijkheidsgraad Gemidd. score (1) Score 2 Gemidd. Score 3 klassement 6 2,00 10 3,83 12 9,67 27 1,69 8 2,93 8 9,33 2 2,00 10 4,00 12 7,67 6 1,50 7 3,00 8 7,33 7 1,17 3 3,71 11 7,33 18 2,00 10 1,72 3 7,33 5 2,50 12 2,40 6 7,33 2 2,00 10 3,00 11 7,33 5 3 3 5 3 4 2 7 2 4 1 1 1 2 2 2 3 2 1 1 1 1 1

(1) Verkregen door het aantal vacatures te delen door het aantal betrokken bedrijven


24

VACATURES

1,67 1,50 1,00 1,25 1,00 1,33 1,00 1,00 2,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 2,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00

9 7 1 5 1 6 1 1 10 1 1 1 1 1 1 10 1 1 1 1 1 1 1

2,00 2,67 3,33 2,40 3,33 2,25 4,00 2,57 2,00 2,50 4,00 4,00 4,00 3,00 3,00 1,00 1,67 2,50 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00

4 7 10 6 10 5 12 6 4 6 12 12 12 8 8 1 3 6 8 8 8 8 8

6,67 6,00 6,00 6,00 6,00 6,00 5,67 5,00 5,00 4,67 4,67 4,67 4,67 4,33 4,33 4,00 3,67 3,67 3,33 3,33 3,33 3,33 3,33

Tabel 9

Aantal vacatures per beroep en moeilijkheidsgraad om deze vacatures in te vullen (vervolg)

Vacatures per beroep - Afdelingssecretaresse - Werfbediende - Secretariatsmedewerker - Beheerscontroleur - Verantwoordelijke loon- en personeelsadministratie - Pc technicus - Verantwoordelijke kwaliteit - Landmeter - Assistent atelierchef Totaal

#

Aantal betrokken bedrijven Tot % Score 1 2 105 1,90% 4 2 105 1,90% 4 1 105 0,95% 1 1 105 0,95% 1

1 1 1 1 1 103

105 105 105 105 105 4200

0,95% 0,95% 0,95% 0,95% 0,95% 2,45%


25

1 1 1 1 1

#

Aantal vacatures Gemidd. moeilijkheidsgraad Gemidd. score (1) Score 2 Gemidd. Score 3 klassement 2 1,00 1 1,50 2 2,33 2 1,00 1 1,50 2 2,33 1 1,00 1 2,00 4 2,00 1 1,00 1 2,00 4 2,00

1 1 1 1 1 141

VACATURES

1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,37

1 1 1 1 1

2,00 2,00 2,00 2,00 2,00 2,65

4 4 4 4 4

2,00 2,00 2,00 2,00 2,00

Kernberoepen

6

6.1.

De kernberoepen van de sector Cevora wenst ook via de oefening van de beroepenstructuur, de kernberoepen van iedere bestudeerde sector te bepalen. Deze informatie kan gebruikt worden door het onderwijs of eventueel andere vormingsactoren, om studierichtingen aan de bedrijfswereld aan te passen. De opleidingssector zoekt actief naar informatie over de arbeidsmarkt, over de sectoren en over beroepen die in de sectoren voorkomen om de overgang school-arbeidsmarkt te vergemakkelijken. Sectorinformatie is van belang voor het onderwijs.

6.1.1.

Productie Projectleider: aanwezig op grote werven waar het werk door meerdere werfleiders en arbeidersploegen wordt verricht. Hij/zij staat in voor het administratief en financieel beheer van een of meerdere projecten, van het ontwerp tot de opstart van de werken. Hij/zij geeft leiding aan en coördineert de samenwerking tussen de werfleiders en vertaalt beleidsbeslissingen van de algemene directie op de werven. Op het einde van het project, zal hij/zij de financiële balans van het project maken. Hij/zij krijgt soms hulp van een assistent projectleider. Hij/zij is de contactpersoon met de externe partners (klant, architect, bouwheer, studiebureau, onderaannemers, enz.). Andere benamingen: project manager, project verantwoordelijke, project engineer.

Opzichter/werfleider: is verantwoordelijk voor de praktische zaken van één of meerdere werven, vanaf het opstarten (planning en voorbereiding) tot aan de afsluiting. Hij/zij houdt zich bezig met het dagelijks beheer van de werf. Hij/zij superviseert en coördineert de ploegbazen of, bij afwezigheid daarvan, de bouwvakkers. Hij/zij volgt de planning van materiaal, materieel en personeel op, leidt nieuwe werknemers op. Hij/zij controleert het afgeleverd werk en rapporteert erover en lost punctuele problemen op de werf op. Op heel grote werven, kan de werfleider bezig zijn met één onderdeel van de werken. In kleine bedrijven, kan hij/zij de taken van de voorbereidingsen planningsbediende en van de preventieadviseur op zich nemen. Hij/zij krijgt soms hulp van een assistent werfleider. Als er geen projectleider aanwezig is, kan hij/zij ook het administratief en financieel beheer van de werf op zich nemen.

12

In dit hoofdstuk nemen we enkel de bediendeberoepen op als kernfuncties voor de sector. Arbeidersberoepen vallen buiten het bestek van het ANPCB en dus ook van deze studie.

27

PLANNING & VOORBEREIDING VEILIGHEID

Projectleider Opzichter/werfleider Calculator-opmeter Veiligheidscoördinator


PRODUCTIE

KERNBEROEPEN

De kernberoepen van een bepaalde sector zijn die beroepen die behoren tot de kernactiviteit van de betreffende sector. Deze kernactiviteiten dragen rechtstreeks bij tot verkoop, winst en omzet en vereisen specifieke competenties. Kernberoepen zijn dus duidelijk verweven met het specifiek karakter en de doelstelling of bestaansreden van de sector. Als we al de beroepen die door de bedrijven vermeld werden ordenen naar belang komen we tot het volgende beeld van de sector12 :

Andere benamingen: bouwkundig opzichter, hoofd van de werken, werfopzichter, werfcontroleur, werfverantwoordelijke, toezichter, werfconducteur, conducteur.

6.1.2.

Planning en voorbereiding Calculator-opmeter: berekent de kosten van een bouwproject voor een aannemer die een offerte uitbrengt voor een private bouwheer of voor een bestuur of instelling (openbare aanbesteding). Hij/zij zorgt voor de metingen en in functie daarvan bepaalt hij/zij voor elke post de nodige hoeveelheid bouwwaar, personeel, tijd en kosten. Indien er een hoofdcalculator is, werkt hij onder diens verantwoordelijkheid. Als er geen hoofdcalculator is neemt de calculator ook de belangrijkste taken van de hoofdcalculator op zich. Hij/zij kan ook tergelijkertijd de taken van de voorbereidingsen planningsbediende uitoefenen.

Andere benamingen: hoofd van de veiligheidsdienst, verantwoordelijke veiligheid, veiligheidsingenieur, safety supervisor, safety engineer.

28

Veiligheidscoördinator: verplicht volgens de wet op werven waar meer dan één aannemer aanwezig is, staat hij/zij in voor het nemen van de nodige veiligheidsmaatregelen op de werf. Hij/zij analyseert de risico’s die op de werf aanwezig zijn en stelt de preventiemaatregelen voor. Hij/zij schrijft het veiligheids- en preventieplan van de werf uit. Hij/zij zorgt voor een efficiënte informatiedoorstroming hieromtrent tussen de verschillende werkploegen en zelfstandige onderaannemers. In kleine bedrijven, kunnen de veiligheidstaken uitgeoefend worden door de werfleider.

KERNBEROEPEN

Veiligheid


6.1.3.

Bijlagen

• • • • • • • • • • • •

Organogrammen en bedrijvenwebsite Vacatures van de sector Dictionnaire septembre des métiers et des professions, le monde du travail de A à Z, 1997. ANPE, répertoire opérationnel des métiers et des emplois (ROME). Tome M fiches 61211, 61221, 61222, 61223, 61231, 61232 Répertoire des métiers de l’ONISEP : http://www.onisep.fr Répertoire des métiers du CNRS France : http://web.dsi.cnrs.fr/metierprd/pck_rdm_ui_selection_bap.ini_page Répertoire des métiers du CIDJ http://www.cidj.asso.fr/ Le portail sur l’emploi des cadres : http://www.apec.asso.fr/index.html Net-guidance : http://www.net-guidance.com/formpage/gene2.html Fiche métiers de Monster.be : http://net-eco.monster.fr/articles/metiers/ Descriptif de professions de l’orientation scolaire et professionnelle suisse : http://orientation.icare.ch/forprof/prof_def.asp Occupational and technical occupations, us department of labour : http://www.bls.gov/oco/oco1002.htm Article sur des professions du secteur sur cadresonline : http://www.cadresonline.com/ ANPE, collection ROME, description et évolution des métiers, Bâtiments et travaux publics, la documentation française, 1997.

30

• •

BIJLAGEN

Bronnen


Bijlage A

Bijlage B Schema 1

Type-organogrammen van bedrijven uit de bouwsector volgens bedrijfsgrootte Type-organogram van een bedrijf met 1 tot 9 werknemers DIRECTIE - Algemeen directeur

ADMINISTRATIE - Polyvalent bediende

PRODUCTIE - Opzichter/werfleider

Arbeidersfuncties : metselaar, bekister, ijzervlechter, sanitair installateur, verver/bedrukker, electricien, timmerman,


31

BIJLAGEN

Schema 2

Type-organogram van een bedrijf met 10 tot 49 werknemers DIRECTIE - Algemeen directeur

ADMINISTRATIE - Polyvalent bediende

PLANNING/VOORBEREIDING

PRODUCTIE - Projectleider - Opzichter/werfleider

COMMERCIEEL

Intern

- Calculator-opmeter

Extern - Vertegenwoordiger Arbeidersfuncties : metselaar, bekister, ijzervlechter, sanitair installateur, verver/bedrukker, electricien, timmerman,


32

BIJLAGEN

Schema 3

Type-organogram van een bedrijf met 50 tot 99 werknemers

DIRECTIE - Algemeen directeur

FINANCIEN EN BOEKHOUDING - Boekhouder

ADMINISTRATIE - Directiesecretaresse - Afdelingsecretaresse

HUMAN RESOURCES - Medewerker personeelszaken

VEILIGHEID - Veiligheidscoördinator

PLANNING/VOORBEREIDING - Directeur planning en voorbereiding

PRODUCTIE - Technisch directeur - Projectleider

- Opmeter-calculator

- Opzichter/werfleider

Intern

Arbeidersfuncties : metselaar, bekister, ijzervlechter, sanitair installateur, verver/bedrukker, electricien, timmerman,


33

COMMERCIEEL

BIJLAGEN

Extern - Vertegenwoordiger

Schema 4

Type-organogram van een bedrijf met 100 werknemers of meer DIRECTIE - Algemeen directeur - Adjunct-directeur

PERSONEEL/HR - Human resources directeur - Vormingsverantwoordelijke - Verantwoordelijke selectie en rekrutering - Verantwoordelijke loon- en personeelsadministratie - Medewerker personeelszaken

ADMINISTRATIE - Directiesecretaresse - (Afdelings-)secretaresse - Administratief bediende - Receptionist-telefonist - Secretariaatsmedewerker

DIVERSE Kwaliteit & veiligheid - Verantwoordelijke veiligheid & kwaliteit - Veiligheidscoördinator

FINANCIEN EN BOEKHOUDING - Financieel directeur - Hoofdboekhouder - Boekhouder - Boekhoudkundig bediende - Beheerscontroleur

Juridische dienst - Bedrijfsjurist

Gebouwen - Facility manager INFORMATICA - Informaticadirecteur - Analist-programmeur - Netwerkbeheerder - Databasebeheerder - Webmaster - Pc technicus

Logistiek - Verantwoordelijke logistiek - Magazijnmedewerker


34

BIJLAGEN

PLANNING/VOORBEREIDING - Directeur planning en voorbereiding

PRODUCTIE - Technisch directeur - Bouwplaatsdirecteur - Projectleider

COMMERCIEEL - Commercieel directeur

Planning & voorbereiding - Plannings- en voorbereidingsbediende

- Opzichter/werfleider - Werfbediende

Intern - Administratief en commercieel medewerker

Studiebureau - Architect (tuin, binnenhuis, buitenhuis) - Studie-ingenieur - Tekenaar - Landmeter

Calculatie & nacalculatie - Hoofdcalculator - Calculator - Hulpcalculator - Opmeter - Bediende nacalculatie

Extern - Vertegenwoordiger Arbeidersfuncties : metselaar, bekister, ijzervlechter, sanitair installateur, verver/bedrukker, electricien, timmerman,

Inkoop - Commercieel inkoper


35

BIJLAGEN

Bijlage C

Organogram van de kernberoepen van de sector

PRODUCTIE - Projectleider - Opzichter/werfleider

PLANNING - VOORBEREIDING - Calculator-opmeter


36

BIJLAGEN

VEILIGHEID - Veiligheidscoördinator

Steekproeftrekking voor gans België BELGIE

Pop.

Bouwsector

Te bereiken

Tabel D.1

Steekproeftrekking voor de bouwsector

Respons

Bijlage D

Bedrijven populatie Bedienden populatie Gemiddeld aantal bedienden per bedrijf Aantal verzendingen Steekproef bedrijven te bereiken % tegenover de bedrijven populatie Steekproef bedienden % tegenover de bedienden populatie Bereik bedrijven Bereik bedrijven in % Bereik bedienden Bereik bedienden in %

1-9 3.128 4.288 1,4 340 34 1,1% 47 1% 21 0,67% 43 1,00%

10-49 2.398 8.218 3,4 280 28 1,2% 101 1% 49 2,04% 248 3,02%

Grootte 50-99 263 2.876 10,9 70 14 5,3% 147 5% 17 6,46% 186 6,47%

100+ 184 9.595 52,1 75 15 8,2% 731 8% 18 9,78% 1.185 12,35%

Totaal 5.973 24.977 4,2 765 91 1,5% 1.026 4,11% 105 1,76% 1.662 6,65%

Regio Brussel Wallonië Vlaanderen 490 1.787 3.696 4.165 5.654 15.158 8,5 3,2 4,1 155 220 390 20 27 44 4,1% 1,5% 1,2% 595 289 358 14% 5% 2% 23 18 64 4,69% 1,01% 1,73% 607 244 811 14,57% 4,32% 5,35%

Totaal 5.973 24.977 4,2 765 91 1,5% 1.242 5% 105 1,76% 1.662 6,65%

Populatie bedrijven : totaal aantal bedrijven voor de overeenkomende grootte of regio. Populatie bedienden : totaal aantal bedienden voor de overeenkomende grootte of regio Gemiddeld aantal bedienden per bedrijf : het totaal aantal bedienden gedeeld door het totaal aantal bedrijven voor de overeenkomende grootte of regio. Aantal verzendingen : totaal aantal verzonden enquêteformulieren. Te bereiken steekproef van bedrijven : aantal te bereiken bedrijven per grootte en per regio om een representatieve steekproef te verkrijgen. % tegenover de bedrijven populatie : verhouding tussen het aantal bedrijven in de steekproef en de volledige populatie. Steekproef bedienden : vermenigvuldiging van het gemiddeld aantal bedienden per bedrijf met het aantal bedrijven in de steekproef. % tegenover de bedienden populatie : verhouding tussen het aantal bedienden in de steekproef en in de volledige populatie. Bereik bedrijven : aantal bedrijven gedekt door de enquête. Bereik bedrijven in % : verhouding tussen het aantal bereikte bedrijven en de volledige populatie. Bereik bedienden : aantal bedienden gedekt door de enquête. Bereik bedienden in % : verhouding tussen het aantal bereikte bedienden en de volledige populatie. Bron : bestand van de bijdragen aan de RSZ van het vierde kwartaal van 2001, beschikbaar gesteld door het Sociaal Fonds.


37

BIJLAGEN

Tabel D.2

Steekproeftrekking volgens bedrijfsgrootte en regio

Respons

Te bereiken

Pop.

Bouwsector Bedrijven populatie Bedienden populatie Gemiddeld aantal bedienden per bedrijf Aantal verzendingen Steekproef bedrijven te bereiken % tegenover de bedrijven populatie Steekproef bedienden % tegenover de bedienden populatie Bereik bedrijven Bereik bedrijven in % Bereik bedienden Bereik bedienden in %

1-9 10-49 281 162 405 754 1,4 4,7 50 60 5 6 1,8% 3,7% 7 28 2% 4% 3 13 1,07% 8,02% 5 74 1,23% 9,81%

Brussel 50-99 100+ Totaal 20 27 490 235 2.771 4.165 11,8 102,6 8,5 20 25 155 4 5 20 20,0% 18,5% 4,1% 47 513 595 20% 19% 14% 2 5 23 10,00% 18,52% 4,69% 33 495 607 14,04% 17,86% 14,57%

BEDRIJVEN PER GROOTTE EN PER REGIO Wallonië Vlaanderen 1-9 10-49 50-99 100+ Totaal 1-9 10-49 50-99 100+ Totaal 977 697 74 39 1.787 1.870 1.539 169 118 3.696 1.280 2.113 581 1.680 5.654 2.603 5.351 2.060 5.144 15.158 1,3 3,0 7,9 43,1 3,2 1,4 3,5 12,2 43,6 4,1 100 70 25 25 220 190 150 25 25 390 10 7 5 5 27 19 15 5 5 44 1,0% 1,0% 6,8% 12,8% 1,5% 1,0% 1,0% 3,0% 4,2% 1,2% 13 21 39 215 289 26 52 61 218 358 1% 1% 7% 13% 5% 1% 1% 3% 4% 2% 4 5 5 4 18 14 31 10 9 64 0,41% 0,72% 0,00% 10,26% 1,01% 0,75% 2,01% 5,92% 7,63% 1,73% 13 19 49 163 244 25 155 104 527 811 1,02% 0,90% 0,00% 9,70% 4,32% 0,96% 2,90% 5,05% 10,24% 5,35%

Bron : bestand van de bijdragen aan de RSZ van het vierde kwartaal van 2001, beschikbaar gesteld door het Sociaal Fonds.


38

BIJLAGEN

Lijst van de deelnemende bedrijven a) Via bedrijfsbezoeken ALBUKO NV ALGEMEEN ONDERNEMING VANDERSTRAETEN NV AMEC SPIERAIL SA GTI INFRA NV KUMPEN NV WONINGBOUW VERELST NV

39

A.B.E.B. NV AEV VOCHTEN NV AIDING GROEP BVBA AKSIS INTERIEUR & BOUW NV ALG. OND. R. SIMONS BVBA ALGEMENE BOUWONDERNEMING C. DEBLAERE NV ALGEMENE BOUWONDERNEMING DILLEN BVBA ALGEMENE BOUWONDERNEMING FRANK COLLAERT ALHEEMBOUW NV ALU V. ALUFIX NV ARCOS BVBA ARDOVLAM NV ARIADNE ELECTRO SERVICE NV ASPHALTCO NV AXIMA CONTRACTING SA BATIMENTS ET PONTS CONSTRUCTION SA BEPHONIC SA BLACK BOX NETWORK CABLING NV BOCK RENE SPRL BOUWONDERNEMING OOMS NV BOUWONDERNEMING VOORUITZICHT NV BRUGGEN H.S.B. NV C.D.E. SA C.G.GOKAS SPRL CARMANS SPOORWERKEN NV CEI CONSTRUCT NV CIT BLATON SA CLIMAIR SPRL COMPTOIR BELGE DE TELECOMMUNICATIONS SA CONSTRUCTIONS MATHIEU PIRARD SA CRUCKE CHRISTIAAN DAIRCO BVBA DAK EN WAND NV DE BONDT NV DE CRAECKER - VLAEMINCK NV DE HAUWERE EN ZONEN BVBA DEMOCO NV DESCHUYTENEER SA DM SERVICES SA

BIJLAGEN

b) Via de enquête


Bijlage E

BIJLAGEN 40 Beroepenstructuur : bouwsector

DUFOUR LUCIEN ENTR. GENERALE DE CONSTRUCTION E.G.C.O. SURKYN ET FILS SA ENTREPRISES H.LAUREYS SA ENTREPRISES THAYS SA. ENTREPRISES WILKIN SA ESP NV FAST BEKISTINGEN NV FRANKI CONSTRUCT SA GEERT LUST BVBA HALIN EDGARD ET FILS SA HOET & ZONEN BVBA HYDROGAZ sa IRIS PAINTING SERVICES SA J.DEFLANDRE ET FILS SA JAN VAN GILS BVBA JEROOMS BVBA JOS DEJONGH BOUWONDERNEMING BVBA LACOTRIMMO SA LAMBERT FRERES SA LES FILS D EUGENE LELOUP SPRL M. BONTEN SA MARCOM NV MARGEMA BVBA MEBO BVBA MEVACO NV MULTI SOLUTIONS NV NATUURSTEEN VLAMINCK NV NIEUWBOUW BVBA NOLECK NV NV AANNEMINGEN PENNINCK NV ASWEBO NV ATELIER WYNANTS WONEN NV D-STADSBADER-FLAMAND NV HYDEX-HYDRAULIC EXCAVATION NV JURI NV TROUBLEYN ONDERNEMINGEN ARTHUR MOENS NV ONDERNEMINGEN VAN DEN BRIELE NV PARME CONSTRUCT SPRL PATTYN ALBERT EN CIE NV PEINIGER Services PERSYN NV PLACEMENT CHAUFFAGE INDIVIDUEL PCI SA SA COBELBA S.A. DANHEUX & MAROYE SA JOLY-MATAGNE-VANDAMME SAELENS GEBROEDERS NV SENEC SA SIX BVBA SOCIETE DE GESTION DE LA CITE ADMINISTRATIVE THIJS NV TOITURE TROPEANO SPRL TOP SOL SPRL TOUTPARQUET RANSY SPRL VANHOUT VERLEURE FRERES SPRL VERNIBOUW

VIGITEC SA VMA INDUSTRIE NV VMA GROUP VMA NV WEGENWERKEN DE MOOR NV WILAN NV WILLY RONSE BVBA WOCON NV


41

BIJLAGEN

Cevora dankt hen voor hun medewerking.

CEVORA Alle rechten voorbehouden

Recommend Documents