Malderburch Midden in de samenleving Beleidsplan 2015 - 2018
Malderburch • Strategische beleidsvisie 2011-2014
Profiel
M
alderburch biedt welzijnsdiensten
Midden in de samenleving
en extramurale en intramurale zorg op maat.
• In de gemeente Heumen is Malderburch de enige aanbieder van intramurale zorg. Daarnaast bieden wij personenalarmering in Groesbeek en Wychen.
dat: klaar staan voor hen
Dit beleidsplan is het product van
zware zorgvraag; 62 maken gebruik van een
Malderburch is een instelling voor welzijn, wonen
M
Gezamenlijke keuzes, samen aan de slag
die ons nodig hebben, ontmoeten, en
samenwerking en het maken van
verzorgingshuisplaats. Deze beleidsperiode
en zorg. Wij staan midden in de lokale samenleving.
samenwerken.
gezamenlijke keuzes. Door manage-
verandert dit door het verdwijnen van
mentteam, Raad van Toezicht, onder-
verzorgingsplaatsen en uitbreiding van
‘
Wij ondersteunen kwetsbare inwoners. Als het kan
idden in de samenleving’, voor Malderburch betekent
• Woon-zorgcomplex Malderburch biedt in 2014 plek aan ruim 100 ouderen: 40 met een
Als aanbieder van welzijn, wonen en
nemingsraad en cliëntenraad. En we
plaatsen voor ouderen met dementie en
in hun eigen zelfstandige woon- en leefomgeving.
zorg zijn we er voor alle inwoners van
hebben onze medewerkers betrokken,
ouderen met zware somatische klachten.
Wij bieden hen thuiszorg en welzijnsdiensten aan.
de gemeente Heumen. Ontmoetingen
net als de organisaties die wij in ons
Als zij dat willen in woon-zorgcomplex Malderburch,
zijn er in het woon-zorgcomplex en de
werk regelmatig tegenkomen.
de Buurderij, een aanleunwoning of een geschikt
Buurderij in Overasselt. Hier vinden Resultaat is een beleidsplan dat goed
appartement in de buurt van het woon-zorgcomplex.
terecht voor activiteiten, een luisterend
aangeeft waar Malderburch nu staat
In ons woon-zorgcomplex en de Buurderij bieden we
oor of gewoon een praatje.
én de doelen en strategie voor de
in een prettige omgeving. Cliënten die hier wonen
Samenwerken
appartementen voor mensen met behoefte aan een beschutte woonomgeving die niet in
mensen gezelligheid, ze kunnen er
naast goede zorg warmte, veiligheid en ontmoeting
• We hebben op termijn zelfstandige
aanmerking komen voor een indicatie voor zorg met verblijf. • In De Buurderij in Overasselt wonen 12
periode 2015-2018. We gaan er graag
dementerende ouderen en 12 ouderen met
– samen – mee aan de slag.
een verstandelijke beperking.
Er verandert veel in de organisatie van
• Er zijn ca. 250 mensen bij ons in dienst,
voelen zich, ondanks toenemende afhankelijkheid,
zorg en welzijn. De rol van gemeenten
Ineke Oude Boerrigter
het merendeel als parttimer met een vast
thuis én houden regie over hun eigen leven.
wordt groter en budgetten kleiner.
Directeur-bestuurder
contract, ongeveer 100 vrijwilligers.
Wij zijn een maatschappelijk verantwoorde en
Samenwerken is noodzaak. Met de
ondernemende organisatie. Vanuit die gedachte gaan wij om met cliënten,
gemeente, andere professionele partijen, vrijwilligers, cliënten, hun familie en medewerkers.
medewerkers, vrijwilligers en met de gemeenschap.
2
Malderburch 2015-2018
3
In het beleidsplan 2011-2014 ‘Gastvrij ontmoeten’ hebben we een visie voor Malderburch gepresenteerd. Wat is de afgelopen periode gerealiseerd?
Terugblik 2011 - 2014 Dagbesteding samen met Pluryn en Dichterbij HKZ-gecertificeerd
De Buurderij
Gastvrijheid met sterren
Malderburch is HKZ gecertificeerd. Een garantie dat
In Overasselt heeft Malderburch samen met Dichterbij,
In 2010 won Malderburch de ‘Eten is een Feest Award’.
dagbesteding in Malderburch terecht dankzij onze
wij voldoen aan de voorwaarden voor het leveren
bewoners uit Overasselt, gemeente en woningcorporatie
Sindsdien hebben we nog meer aandacht besteed aan
samenwerking met Pluryn en Dichterbij. Zo krijgen
van optimale zorg aan cliënten. We voldoen aan de
Oosterpoort De Buurderij gerealiseerd. Een unieke
de verbetering van het eten. In de Bistro is veel keuze.
zij een breder sociaal netwerk en in de eigen woon-
ISO 9001 kwaliteitsnormen. HKZ betekent Harmonisatie
woonvorm voor ouderen met dementie en mensen
Men kan ook een glaasje wijn bestellen. De inrichting is
omgeving. Vice versa geldt dat ook voor de bewoners
Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector. Iedere 3 jaar
met een verstandelijke beperking. Het is een plek waar
open, vriendelijk en gezellig. Malderburch kreeg in 2013
van Malderburch. De cliënten van Pluryn en
wordt de instelling beoordeeld.
kwetsbare burgers kunnen verblijven en mee kunnen
vier van de vijf sterren toegekend van ‘Gastvrijheid met
Dichterbij nemen deel aan dagactiviteiten, maar
doen. Hier bevinden zich woonfaciliteiten (vier een-
sterren’.
doen ook verzorgende klusjes voor de senioren of
Mensen met een beperking kunnen sinds 2013 voor
heden met elk zes plaatsen voor de twee doelgroepen en verschillende faciliteiten voor dienstverleners en
andere ondersteunende werkzaamheden.
Passend wonen
vrijwilligers). Verder kan men er terecht voor onder meer dagverzorging en een lunchcafé. Ook is er het
Samen met wooncorporatie Oosterpoort en de gemeente
agrarisch museum De Lage Hof, voorheen De Garst-
Heumen en ZZG zorggroep zijn wij actief met het project
kamp, gevestigd.
‘Passend Wonen’. Samen kijken we wat we kunnen doen om woningen aan te passen, voorzieningen te verbeteren en de woonomgeving (zoals inrichting van de openbare ruimte) geschikter te maken voor ouderen. Het sluit aan op het beleid dat ouderen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen en zelfredzaam zijn in de eigen passende woning.
4
Malderburch 2015-2018 • Midden in de samenleving
5
Ontwikkelingen in wonen en zorg
De ouder wordende samenleving
Veranderende visie op zorg en ondersteuning
Gevolgen voor Malderburch
De zorg gaat ingrijpend op de schop als gevolg van de
Malderburch kan zorg met verblijf alleen nog aan-
modernisering van de AWBZ. Doel is de (dure) specialis-
bieden aan de groep mensen met zware lichamelijke
tische zorg en begeleiding kostenefficiënter te maken.
of psychogeriatrische problemen. Dat heeft gevolgen
Alleen zwaardere zorgvragers kunnen in de toekomst
voor de benodigde zorginfrastructuur én de sfeer in het
nog een beroep doen op langdurig verblijf in een zorg-
woon-zorgcomplex!
instelling. Lichtere zorgvragers blijven thuis wonen en
Wij passen ons aan door meer activiteiten te ontwikkelen
een aantal opzichten gezonder. Voor een groot deel zijn
doen zoveel mogelijk een beroep op hun eigen netwerk.
buiten het woon-zorgcomplex. Maar ook door binnen de
ze zelfredzaam.
Als die ontoereikend is, biedt de gemeente voorzieningen
muren van het woon-zorgcomplex zelfstandige appar-
Toch groeit het aantal kwetsbare ouderen, simpelweg
voor maatschappelijke ondersteuning, zoveel mogelijk
tementen aan te bieden aan mensen die op zoek zijn
omdat we steeds ouder worden. Zo verdrievoudigt het
door gebruik te maken van algemene voorzieningen. Thuis-
naar een veilige en beschutte woonomgeving maar geen
aantal 90-plussers in de gemeente Heumen tussen 2013
zorg komt in het basispakket van de zorgverzekering.
beroep kunnen doen op de Wlz (Wet langdurige zorg).
en 2020. Hulp van familie is niet meer zo vanzelfspre-
Meer vraag aanleunwoningen
kend is als 50 jaar geleden. Gezinnen zijn nu kleiner,
Een deel van de ouderen geeft de voorkeur aan een
kinderen wonen op volwassen leeftijd vaak verder weg
meer beschutte omgeving. Deze ouderen wonen nu al in
van hun ouders.
de aanleunwoningen. De vraag naar dergelijke woon-
van de jaren 60 zijn de ouderen van morgen. Deze generatie is welvarender dan hun ouders,
heeft minder zwaar lichamelijk werk verricht en leeft in
Invoering nieuwe Wet
Wonen en zorg in 8 jaar omgebouwd
D
e gemeente Heumen vergrijst. De jonge ouders
maatschappelijke onder-
vormen (‘verzorgd wonen’) zal toenemen.
Wensen veranderen
steuning (Wmo) en Wet langAfschaffing ‘bouwregime’
Invoering ‘normatieve huisvestings-
durige zorg (Wlz). Begeleiding
De wensen van ouderen veranderen en wij willen daar
Behoefte aan ondersteuning
voor zorgvastgoed
vergoeding’ (overgangsregime tot 2017)
(waaronder dagbesteding)
Normatieve
op inspelen. In de toekomst hebben veel ouderen meer
Ook meer mensen met een lichte verstandelijke beper-
taak van de gemeente;
huisvestings-
te besteden dan de huidige generatie. Zij zijn kritischer
king of een psychiatrische aandoening zullen zelfstan-
Functie ‘Thuisverpleging’
vergoeding
op hun woonsituatie en de wijze van ondersteuning.
dig wonen. Wij bieden deze mensen dagbestedingsacti-
naar de Zorgverzekeringswet
volledig ingevoerd
Wij verwachten een groeiende vraag naar zorg en
viteiten of, als zij daaraan behoefte hebben, een
ondersteuning thuis omdat de meeste ouderen het
zelfstandig appartement in het woon-zorgcomplex.
Invoering Zorg Zwaarte Pakketten
Afschaffing
(ZZP) voor AWBZ-functie ‘Verblijf’.
ZZP 1 en 2
Een cliënt krijgt niet langer een indi-
liefst zo lang mogelijk wonen in het eigen huis, in de Afschaffing
catie, maar een ZZP. Dit is de basis Afschaffing ZZP 3
voor de intramurale bekostiging.
2009
2010
2011
2012
2013
2014
eigen omgeving.
ZZP 4 (ca. 25%)
2015
2016
Zelfstandig wonen is niet nieuw. De vergrijzing neemt toe, het aantal ouderen dat intramuraal woont, daalt al
2017 Malderburch 2015-2018 • Midden in de samenleving
7
Nieuwe vragen, nieuwe oplossingen
Verzorgd wonen
M
alderburch staat voor grote uitdagingen. We
erzorgd wonen omvat alle extramurale woonvormen waar-
V
jaren. Ouderen verhuizen op steeds hogere leeftijd naar
bij zelfstandige woningen geclusterd worden aangeboden
het woon-zorgcomplex. Nieuwe bewoners van Malder-
in wet- en regelgeving, en – nog belangrijker – op de
met een zorg-/dienstenarrangement. Het arrangement kan ver-
burch en de Buurderij zijn nu meestal ruim boven de 80
vraag van onze cliënten. We gaan:
schillen. Zoals naar mate van begeleiding (permanent aanwezig,
jaar oud.
• vaker zorg en ondersteuning verlenen buiten
moeten inspelen op de verschuivende accenten
alleen overdag of op afroep); beschikbaarheid van gemaksdiensten
woon-zorgcomplex Malderburch en de Buurderij.
(maaltijden, wasservice, boodschappendienst); en (welzijns-)
Intramurale zorg blijft nodig
De ondersteuning zal diverser zijn en meer gericht
activiteiten.
Als gevolg van de sterke vergrijzing in de gemeente zal
op ondersteunen van de eigen regie van cliënten
‘Verzorgd wonen’ – bewoners hebben doorgaans een indicatie
de vraag fors toenemen. De prognose is dat de vraag
voor zorg zonder verblijf (thuiszorg). Zij huren zelf hun woning
naar plaatsen voor zware zorg (ZZP 4 en hoger) binnen
en kiezen voor intramuraal verblijf uit fysieke (traplopen lukt
tien jaar groter is dan de vraag nu naar verzorgings- en
niet meer) of sociale overwegingen (op zoek naar een veilige
verpleegplaatsen. Wij verwachten dat ook intramurale
omgeving, sociale contacten, structuur en overzicht). Bij zwaar-
cliënten in de toekomst nog meer dan nu zelf regie
dere zorgvragers kunnen ook gedragsproblemen een rol spelen.
willen voeren: over activiteiten, de zorg en de manier
Zoals desoriëntatie, niet in staat tot ordenen van de eigen dag,
van leven.
dan op het overnemen. • nog meer maatwerk leveren om zoveel mogelijk tegemoet te komen aan de vraag. • meer samen optrekken met gemeente en andere partners. Het woon-zorgcomplex verandert. Cliënten met een
veroorzaken van overlast, risico op verloedering.
indicatie voor langdurige zorg kampen met steeds
Ook mensen met een Persoonsgebonden Budget (PGB) of
zwaardere (lichamelijke of geestelijke) problemen.
Volledig Pakket Thuis (VPT) kunnen gebruik maken van
Figuur 1: Prognose vraag naar wonen met zorg
Figuur 2: Prognose vraag naar zorg met verblijf
Het aantal intramurale cliënten is kleiner dan
‘verzorgd wonen’ als alternatief voor zorg met verblijf.
extramuraal 2014-2029 (ouderen). Bron: Companen, 2014
ouderen 2014-2029 (ouderen). Bron: Companen
voorheen. Een deel van de kamers en appartementen krijgt daarom een andere functie of is er voor andere
600
Zorg aan huis, individueel
Lichte zorg
PG-zorg
doelgroepen. Zo verandert het complex niet gaande-
Verzorgd wonen, complexgewijs
Somatiek
Revalidatie
weg in een verpleeghuis.
500
250
400
200 237
300
288
336
150
Deze keuzes vereisen goede afstemming met onze 54 51
van beschermd wonen. Dat kan in onze huidige
46 37
200
145
100 0
120
170
207
240
2014
2019
2024
2029
partners. Vergrijzing leidt tot meer vraag naar vormen locaties, maar ook in kleinschalige woonzorg-
100
32
50
68
90
111
130
0
16 2014
21 2019
26 2024
30 2029
accommodaties in de kernen (zoals de Buurderij). Bestaande complexen zijn geschikt te maken voor (intensieve) zorg en ondersteuning in een beschutte omgeving. Zoals we al doen in de Malderhof en (in mindere mate) de Hubertushof.
8
Malderburch 2015-2018 • Midden in de samenleving
9
Financiën
Inkomsten uit dagbesteding en thuiszorg Een deel van de inkomsten komt uit dagbesteding en thuiszorg, activiteiten die nu vergoed worden uit de AWBZ. Vanaf 2015 zijn gemeenten (Wmo) en zorg-
Keuzes maken in een tijd van verandering
woonomgeving. Zij kunnen er een zelfstandig apparte-
Tot 2012 kregen zorginstellingen de kosten voor bouw en
verzekeraars (Zvw) verantwoordelijk. De tarieven komen
ment huren. En iedereen kan in het woon-zorgpomplex
instandhouding van vastgoed (de kapitaalslasten) vol-
daarmee onder druk te staan. Niettemin verwachten
terecht voor een kop koffie of een maaltijd in het res-
ledig vergoed door het rijk. Vanaf 2012 is de vergoeding
we meer inkomsten uit dagbestedings- en thuiszorg-
taurant, bij de fysiotherapeut of andere dienstverleners.
stapsgewijs in vijf jaar opgenomen in de zorgtarieven
activiteiten omdat we meer zorg en ondersteuning
(de Normatieve Huisvesting Component), het bedrag is
ambulant zullen verlenen.
Van aanbod naar vraag
niet vastgesteld op basis van werkelijke kosten. Voor
Malderburch biedt een breed pakket aan welzijn, wonen
Malderburch heeft de invoering van de normatieve
Alternatieve inkomstenbronnen
en zorg, vele jaren ervaring en heeft een goede staat van
huisvestingsvergoeding als zodanig een licht positief
We richten het Malderburchfonds op voor innovatieve
dienst. De komende jaren ontwikkelen we ons aanbod
effect (uitgaande van een volledige bezetting van de
(zorg)projecten, waarvoor we donateurs zoeken.
verder op basis van de vraag van onze partners en op-
appartementen).
Streven is met het fonds jaarlijks een bedrag oplopend tot € 100.000 beschikbaar te krijgen voor de ontwikkeling
drachtgevers en de wensen van onze cliënten. We gaan daarom meer zorg bij mensen thuis leveren en maken
Minder vraag zorg met verblijf
met de gemeente afspraken over welzijnsdiensten en
Malderburch huisvest relatief veel ‘lichte’ cliënten.
Wmo-ondersteuning.
Door het schrappen van de indicaties ZZP 1, 2, 3 en een
van vernieuwende diensten, zorg en ondersteuning.
deel van 4 neemt de vraag naar zorg met verblijf in de
Breed aanbod voor meerdere doelgroepen
Over (gemeente)grenzen kijken
gemeente (tijdelijk) af. Het zorgkantoor koopt minder
Van oudsher richt Malderburch zich op ouderen, maar
Malderburch is nu vooral actief in de gemeente Heumen.
zorgplaatsen in. Eind 2014 moet Malderburch het aantal
wij verwachten dat grenzen tussen doelgroepen minder
Bij vragen uit andere gemeenten voor diensten of zorg
plaatsen verminderen van 102 naar 95. De komende
scherp worden. Zie de samenwerking met Dichterbij in
kijken we of die in onze visie passen. In Groesbeek,
jaren stapsgewijs met nog eens 25. Hiermee vervalt
de Buurderij en ons dagbestedingaanbod.
Mook en Wijchen bieden we al de achterwacht voor de
een deel van de vergoeding van onze kapitaalslasten,
In het woon-zorgcomplex Malderburch en de Buurderij
personenalarmering. In Mook organiseren we een open
de geleverde zorg en operationele kosten.
bieden we zorg met verblijf. Maar het aanbod omvat
eettafel. We staan positief tegenover initiatieven voor
ook ondersteuning aan mensen die thuis wonen en ook
het realiseren van kleinschalige woon-zorgaccommo-
zijn mensen welkom die om andere dan medische
daties buiten de gemeente Heumen.
redenen kiezen voor wonen in een veilige en beschutte
10
Malderburch 2015-2018 • Midden in de samenleving
11
2 Agenda Malderburch 2015-2018
1 4
4
Uitbreiden thuiszorgactiviteiten
• Stapsgewijs uitbreiden van thuiszorgactiviteiten over de gehele gemeente, naast de al bestaande activiteiten
4
in en voor woon-zorgcomplex.
3 4
• Aanbod VPT (Volledig pakket thuis) aan mensen met
4
een zware zorgvraag die ervoor kiezen thuis te blijven wonen. Ook aan cliënten die op de wachtlijst staan voor een plek in het woon-zorgcomplex en andere ouderen die zich melden voor een plek in het woonzorgcomplex. Vanaf 2015 in heel Malden, na 2015 geleidelijk uitbreiden naar de kerkdorpen.
1 Aanpassen woon-zorgcomplex • Ombouw van 20 tot 23 kamers tot zelfstandige
• Herontwikkeling terrein voormalige Josephschool
3 Wmo-diensten
• Na 1 januari 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor een aantal nieuwe taken als onderdeel van de
appartementen (vanaf 2014). Voor mensen die zoeken
en omgeving (met Oosterpoort en gemeente) tot
Wmo. Dit betreft extramurale begeleiding, belevings-
naar een beschutte woonomgeving en niet in
woonservicegebied met ‘parkachtige’ inrichting.
gerichte dagbesteding, arbeidsgerichte dagbesteding,
Planvorming 2015, daarna bouw.
vervoer en kortdurend verblijf. De gemeente was al
aanmerking komen voor zorg met verblijf. • Omvormen appartementen (begane grond) voor verhuur aan commerciële diensten (fysiotherapie, pedicure, oefentherapie). • De begane grond krijgt een ‘open’
• Opstellen gezamenlijke visie op labelen van seniorenappartementencomplexen als beschutte woonvormen voor kwetsbare
verantwoordelijk voor hulp bij het huishouden, welzijn en individuele voorzieningen. Aanbesteding in 2014. Malderburch levert op vrijwel al deze terreinen diensten.
ouderen. Met een
• Wij willen actief meewerken aan het ontwikkelen van
uitstraling met het restaurant en de
aanbod aan dien-
een kwalitatief goed en betaalbaar stelsel van zorg en
verhuurde ruimten.
sten en zorg.
ondersteuning en ons daar actief voor inzetten (2015-
Precieze invulling in overleg met de gemeente.
12
2 Woonservicegebied Sint Josephschool e.o.
2018).
Malderburch 2015-2018 • Midden in de samenleving
13
Werken bij Malderburch Het dalende aantal intramuraal wonende cliënten in het woon-zorgcomplex Malderburch en de zwaardere problematiek heeft gevolgen voor de intramurale werkgelegenheid. Tegelijk verwachten wij meer behoefte aan extramurale zorg
Colofon
en ondersteuning.
Dit visiedocument is opgesteld door een commissie bestaande uit raad van bestuur, manager kwaliteit en twee leden van de Raad van Toezicht. De ideeën zijn getoetst en aangevuld
Verbreden werkzaamheden
werkers zullen vaker zelfstandig ambulant werken.
heid van medewerkers, die de gelegenheid krijgen om
door de cliëntenraad, ondernemings-
Veel van onze medewerkers werken nu afwisselend
Onze cliëntengroep wordt diverser, naar aard van de
hun competenties te verbreden. Door scherp te letten
raad, management-team en samen-
in het woonzorgcomplex en daarbuiten. Dat gaat voor
problemen die zij ervaren, leefstijl en wensen. Onze
op werkdruk beperken we het ziekteverzuim.
werkingspartners.
meer medewerkers zo zijn. De meesten zien de afwisse-
klantgerichte werkwijze vraagt van onze medewerkers
ling van werken in woonzorgcomplex en bij de mensen
een dienstverlenende en flexibele opstelling. Tegelijk
Vrijwilligers
Tekst en coördinatie: Matthijs Coops
thuis als een verrijking.
vereist het onder druk staande budget efficiënt werken.
Vrijwilligers zijn voor ons onmisbaar. Zij geven onze
Ontwerp: Ineke Oerlemans
Moeilijk is te voorspellen of alle werkgelegenheid
14
cliënten extra persoonlijke aandacht, bieden diensten
Fotografie: Inge Hondebrink,
behouden blijft. Mocht het aantal arbeidsplaatsen
Diversiteit en inzetbaarheid
die professionals niet (meer) kunnen verlenen en
gemeente-archief, Matthijs Coops
moeten dalen, dan kan dit voor een belangrijk deel
We streven naar een gemêleerd medewerkersbestand.
organiseren activiteiten die het leven in het woon-
Druk: Drukmotief
worden opgevangen door natuurlijk verloop. Waar
Onze medewerkers zijn een afspiegeling van de gemeen-
zorgcomplex en daarbuiten meer kleur geven.
nodig zullen we medewerkers die het betreft zo goed
schap waarin we werken: jong en oud en uit verschil-
Hun rol zal verder toenemen. Wij willen dat vrijwilligers
mogelijk begeleiden naar ander werk.
lende culturen. Zo werkt in het restaurant een aantal
met plezier bij ons werken en geven daarom veel aan-
cliënten van Dichterbij.
dacht aan een goede begeleiding. Belangrijk is dat zij
Ontwikkelen medewerkers
Bij Malderburch werken veel parttimers. Met de groeiende
zich gewaardeerd voelen, net als mantelzorgers.
De nieuwe organisatie van zorg en ondersteuning vraagt
diversiteit aan taken willen we met ons medewerkers-
(deels) nieuwe competenties van medewerkers. Mede-
beleid streven naar een zo groot mogelijke inzetbaar-
Malderburch 2015-2018 • Midden in de samenleving
Najaar 2014
15
Malderburch Centrum voor Welzijn Wonen en Zorg Broekkant 16 6581 AE Malden Telefoon: 024 3570570 E-mail:
[email protected] Web: www.malderburch.nl