Maartje Baede (BeBright) Tom Hutting (Finance Ideas) 30 mei 2013
Programma
1. Inleiding
2. Het proces
3. Scenario’s 4. Conclusies en hoe verder met scenario’s
2
Sociaal Wonen 2030 kent een zogenoemde ’collaborative approach’
3
Hoe ziet Sociaal Wonen 2030 er uit?
Hoe ziet de Nederlandse samenleving er in 2030 uit? • Demografisch, Economisch, Politiek, Ecologisch, Sociaal maatschappelijk, Technologisch (DEPEST) Hoe ziet de woningmarkt er in 2030 uit? • Vraag/aanbod • Actoren Wat betekent dit voor sociale huisvesting en de spelers in deze sector?
4
Scenario’s geven een manier om te anticiperen op de verschillende toekomsten Scenario’s helpen om
Scenariogebruik in de praktijk:
op een creatieve en vernieuwende manier na te denken over toekomstige behoeften en eisen van verschillende stakeholders los te komen van de gebruikelijke wijze waarop over de toekomst wordt nagedacht in een vroegtijdig stadium risico’s te onderkennen, waardoor vooraf nagedacht kan worden over alternatieve keuzen en ontwikkelpaden bij beleidsontwikkeling, strategische projecten en investeringsbeslissingen
Scenario’s geven leidinggevenden een manier om te anticiperen op verschillende toekomsten in de betrekkelijk rustige omgeving van een vergaderruimte in plaats van in een crisiscentrum - James Ogilvy
5
Programma
1. Inleiding
2. Het proces
3. Scenario’s 4. Conclusies en hoe verder met scenario’s
6
Stap 1: Brainstorm en onderzoek naar invloedfactoren, trends e.d. Lichamelijk volwassen worden
Concurrentie Kleur politiek
Kroeg beleid
Afzetten tegen ouderlijk gezag
Experimenteren drugs en drank
Buitenland
Gabber House
Economie (downtrend)
DJ’s
Tatoeages en piercings
Verkoop Punten drank
Media Lifestyle Gebroken gezinnen Segregatie
Vechtpartijen
Drankprijzen
Popidolen Stoer doen
Zwarte wijken en scholen
Onzekerheid
MTV
Zakgeld
Ontgroening
Steeds meer enigst kinderen Veel allochtone jongeren Eigenrichting
Losse normen en waarden
Instroom lager opgeleide allochtonen
7
Stap 2: Clusteren gebrainstormde invloedsfactoren, trends e.d.
Buitenland Lifestyle Popidolen
Locatie
Tatoeages en piercings
Lifestyle Mode
Kroegbeleid Volwassen worden
Verkoop Punten drank
Gabber House
Concurrentie Afzetten tegen ouderlijk gezag Economie (downtrend)
Politiek Kleur politiek
Stoer doen Experimenteren drugs en drank
Lichamelijk volwassen worden/sex Onzekerheid
Budget/geld
Drankprijzen
DJ’s
Zakgeld Agressie
Media Media MTV
Steeds meer enigst kinderen Zwarte wijken en scholen
Veel allochtone jongeren
Demografie
Gebroken gezinnen Instroom lager Segregatie opgeleide allochtonen Ontgroening
Vechtpartijen Eigenrichting Losse normen en waarden
8
Er zijn in totaal 19 trends geïdentificeerd en onderzocht
9
Lange rt hu
is
2. Langer thuis, meer zorg in eigen huis
10
Doe h et ze
lf
3. Doe het zelf toenemende zelfredzaamheid
11
d Hand op
e
ip kn
15. Hand op de knip Minder kapitaal beschikbaar
12
Stap 3 naar scenario’s: vaststellen onderlinge relaties in een ‘systeem dynamisch model’
+ Inkomen
Koopkracht
+ –
– Woonsatisfactie
Verhuisgeneigdheid
–
VRAAG SOCIALE HUUR
Kwaliteit
Kwantiteit
Economische groei Sociale huurmarkt
AANBOD SOCIALE HUUR
Kwaliteit
Kwantiteit
13
Stap 3 naar scenario’s: vaststellen onderlinge relaties in een ‘systeem dynamisch model’
+ Inkomen
+ Koopkracht
Huishoudensverdunning
+
+
–
– Woonsatisfactie
Verhuisgeneigdheid
–
VRAAG SOCIALE HUUR
Kwaliteit
Kwantiteit
Economische groei Sociale huurmarkt
AANBOD SOCIALE HUUR
Kwaliteit
Kwantiteit
14
Stap 4: bepalen kernonzekerheden
15
Stap 5: De trends en hun samenhang bepalen de uitwerking in de scenario’s
Scenario
1
2
3
4
Impact
Trend 1
+++
+
-
---
+++
Trend 2
+
++
--
---
+++
Trend 3
---
-
+
++
+++
Trend 4
-
+++
--
+
+
Programma
1. Inleiding
2. Het proces
3. Scenario’s 4. Conclusies en hoe verder met scenario’s
17
Sociaal Wonen 2030 heeft geleid tot de ontwikkeling van vier scenario’s
18
Een aantal kenmerken van de scenario’s Woonkeuken
Lounge
Overloop
Kelder
Economie
Groei
Groei
Reële krimp
Forse krimp
Politiek
Sociaal
Liberaal
Wisselend
Opportunistisch
Samenwerking
Ondernemend
Doormodderen
Sappelen
Inclusief middeninkomens
Iedereen zorgt voor zichzelf
Zelfde % als in jaren ‘10
Alleen de ‘echte’ kansarmen
% koop
56
57
55
50
% vrije huur
7
43
12
44
% sociale huur
37
nvt
33
6
Centrale focus Sociale doelgroep
19
Wat zijn de grootste strategische uitdagingen voor u met betrekking tot Sociaal Wonen in deze wereld?
20
Programma
1. Inleiding
2. Het proces
3. Scenario’s 4. Conclusies en hoe verder met scenario’s
21
Scenario’s gebruiken we voor verschillende doeleinden
Strategievorming Innovatie Strategie/beleid toetsing Risicomanagement Lerende organisatie: bv. klantgerichtheid & versterken innovatiekracht
22
Van 2030 naar besluitvorming van nu -> Robuuste opties
Woonkeuken scenario
Lounge scenario
Overloop scenario
Kelder scenario
Robuuste optie Wat er ook gebeurt, altijd oke
+
+
+
+
Call-optie Achter de hand houden
-
-
+
+
Put-optie Voorbereiden om te stoppen
+
-
+
-
Call: starten, versnellen, vervroegen, opschalen
Put: stoppen, vertragen, uitstellen, afbouwen
23
Strategisch voorraadbeleid
Huidige portefeuille
Scenario’s
Toekomstige portefeuille
Inzicht in de toekomst van je portefeuille! Je wordt niet verrast en weet wat je moet doen!
24
Van Sociaal Wonen naar sociaal leven
Sociaal Wonen
Sociaal Leven
Wijk
Pensioen
Leefbaarheid wijk. O.a. veiligheid , welzijn en zorginfrastructuur, onderwijs, kwaliteit voorzieningenniveau. Voorzieningenmarkt
Sociale woningvoorraad. (kwaliteit en kwantiteit) Koopmarkt, huurmarkt, kapitaalmarkt, bouw- en grondmarkt
Woning
Huurder
Zorg
Sociaal Zekerheidsstelsel Inkomen
25
Het huidige systeem belemmert een integrale aanpak van problemen • De problematiek is domeinoverstijgend en beperkt zich niet alleen tot het vastgoed waar een huurder in woont • De politieke aanpak is echter gefragmenteerd en kent gebrek aan een gemeenschappelijk doel en focus • Een integrale aanpak levert naast een vollediger beeld van de problematiek ook een groter arsenaal aan oplossingen op • Beperken oversparen op één en tekort op ander terrein • Efficiëntere inzet van pensioenmiddelen • Betere cohesie aanpak zorg en huisvesting • … 26
Sociaal wonen in de praktijk:
• Boek • Lezing • Inspiratie-workshop • Strategie-conferentie • Strategisch woningvoorraad • Aanbod op maat
28
Sociaal Wonen 2030 contactgegevens: www.sociaalwonen2030.nl www.denktank.sociaalwonen2030.nl
Philip J. Idenburg Tel: 06-53442194 eMail:
[email protected] Mark Schweitzer Tel: 030-2320480 eMail:
[email protected] Joke Moenis Tel: 06-43794758 eMail:
[email protected] Maartje Baede Tel: 06-42986153 eMail:
[email protected] Tom Hutting Tel: 06-48476818 eMail:
[email protected] 29