Liturgie Leer-van-de-kerk-dienst Emmen, 28 juni 2015 Thema: God leren kennen 6 God is trouw (afsluiting 'tien mooiste van Emmen')
1. Votum 2. Zegengroet Genade voor u en vrede van Hem die is en die was en die komt, en van de zeven geesten voor zijn troon, en van Jezus Christus, de betrouwbare getuige, de eerstgeborene uit de doden, en de heerser over de vorsten van de aarde. 3. Geloofsbelijdenis: afwisselend lezen Apostolicum en zingen Gezang 118 4. Intro 5. Gebed 6. Preek. Tijdens de preek Bijbellezing 1: Johannes 1:1-18 en zingen Gezang 47:3-6 7. vervolg preek. Tijdens de preek Bijbellezing 2: Matteus 27:45-54 en 28:1-7 en zingen Gezang 90:1,2 8. Amenlied: Psalm 116:1,7,8,10 9. Dankgebed 10. Inzameling van de gaven. Kinderen vd kidsclub komen in de kerkzaal 11. Slotzang: Gezang 160:1,2 12. Zegen Moge de Here u zegenen en u beschermen, moge de Here het licht van zijn gelaat over u doen schijnen en u genadig zijn, moge de Here u zijn gelaat toewenden en u vrede geven.
God leren kennen – 6: God is trouw
Preek `voor Leer-van-de-kerk-dienst, door Jan Haveman, Emmen 28 juni 2015
1
Preek Leer-van-de-kerk-dienst, serie God leren kennen – God is trouw Emmen, 28 juni 2015 Intro Het jaarthema was afgelopen seizoen: [dia1] de Bijbel – lezen, luisteren, leven. Het begon met een preek van stagiair Koos Tamminga tijdens het startweekend over de schat in de akker. Schatgraven naar het koninkrijk van God – daarover kon vervolgens worden doorgepraat in de huisbezoeken. In de catechisatielessen kwam als vast onderdeel: [dia2] deBijbel:Gods'facebook4u. Elke week een Bijbelgedeelte dat gelezen en besproken werd passend bij het onderwerp van die les. In een lezing op de gemeenteavond waarschuwde [dia3] prof Van Bruggen ons ervoor dat we wel moeten weten waar we aan beginnen als we gaan Bijbellezen, en dat we op reis zijn door een landschap, een geschiedenis, een smalle weg naar huis. Dan was er het project [dia4] de 10 mooiste Bijbelverhalen van Emmen. Een jaar geleden konden we allemaal onze stem uitbrengen op wat je het mooiste verhaal van de Bijbel vindt. En over de tien mooiste ging daarna elke maand een preek, o.a. in onze kerk. We begonnen op startzondag [dia5] met de hagenpreek over het verhaal van Jozef. Daarna volgden [dia6]de Barmhartige Samaritaan (9), Mozes (8), schepping (7), David en Goliat (6), de verloren zoon (5), Simson (4), [dia7] Noach en de ark (3). Vandaag sluiten we af, met de laatste twee: [dia8]de geboorte en het sterven/ de opstanding van onze Heer Jezus Christus. Wie heeft er voor deze gekozen? (peilen) De kinderen van de kidsclub werken [dia9] met Lego aan de uitbeelding van de verhalen. Hier in de kerk ziet u er al die zijn gemaakt door Alfred Doorn (Zwolle). Vanmiddag is het thema: [dia10] God is trouw. Kun je juist in al die verhalen die in de Bijbel staan, dat niet heel mooi zien: dat God trouw is, dat God doet wat Hij zegt. Zo mogen we Hem kennen, leren kennen! Gebed Preek Tijdens de gesprekken met de belijdeniscatechisanten komt altijd de vraag [dia12] wat volgens hen nou de rode draad door de Bijbel is? (wat zou jij zeggen?) Er staan zoveel verhalen in de Bijbel. Heel mooie en tot de verbeelding sprekende – daar stem je op en die komen in de top 10. Maar er staan ook nogal wat verhalen in de Bijbel die moeilijk zijn, gebeurtenissen die lastig te begrijpen zijn, meedogenloos voor je gevoel soms. Wat moet je daar dan mee? Wat zeggen die over God? Zit er überhaupt een lijn in al die verhalen en gebeurtenissen? Werkt het ergens naar toe? – op zoek naar de rode draad dus. En wat mooi is, de meeste belijdeniscatechisanten komen daar wel op: waar het nou eigenlijk/feitelijk om gaat in de hele Bijbel. Dat is toch [dia13] dat er redding nodig is en dat er een Redder is gekomen! Na die vreselijk val in zonde van de mens, het zelf god willen zijn, zwemmen we met z'n allen in de zee van ellende en zinken we langzaam weg in het moeras van het eigen gelijk. Er is maar één manier waarop we gered kunnen worden: dat de echte levende God zijn hand naar ons uitsteekt om ons eruit te trekken. En het heerlijke wonder is dat God dat doet! God leren kennen – 6: God is trouw
Preek `voor Leer-van-de-kerk-dienst, door Jan Haveman, Emmen 28 juni 2015
2
Hij steekt zijn hand uit. Hij wil je redden. De manier waarop dat gebeurt is heel bijzonder – we komen daar straks op terug. Maar alles wat er gebeurt en wat beschreven staat in vooral het Eerste Testament laat zien dat de HERE dáárop is gericht: doen wat Hij gelijk al aan het begin heeft beloofd in de moeder van alle beloften: [dia14] vijandschap sticht IK tussen de slang en de vrouw, tussen het nageslacht van de slang en dat van de vrouw; zij verbrijzelen de kop van de slang, de slang bijt hen in de hiel (Genesis 3:15). God doet wat Hij aankondigt, God maakt waar wat Hij belooft, al is het soms via wegen en op manieren die wij niet direct begrijpen. Maar dat komt omdat God God is, en wij mensen zijn. En toch kun je op God aan – Hij doet op zijn manier wat Hij zegt. God is [dia15] trouw – volstrekt betrouwbaar – en dat vraagt van jou vertrouwen. [dia16] God is trouw. Het woord trouw in de bijbel heeft een betekenis waarin aspecten als [dia17] goedheid, goedertierenheid, liefde, standvastig zijn, sterk en bestendig zijn, waarheid en loyaliteit meeklinken. De naam [dia18] JHWH heeft daar mee te maken: de HERE sluit een verbond met mensen. En binnen dat verbond doet de HERE beloften, en houdt Hij ze. In vergelijking met de goden van de volken rondom Israël, die niks kunnen, die je eerst zelf uit steen of hout moet hakken, en die dan blijven liggen waar jij ze neerlegt, en die je dus wel kunt aanroepen en aanbidden maar nooit reageren, nooit doen wat beloofd wordt – in tegenstelling tot die afgoden komt de levende God van Israël altijd zijn beloften na. Hij is goed. Hij is standvastig. Hij is loyaal. Ja, God is trouw. Die trouw van de HERE vraagt niet alleen [dia19] om ons vertrouwen, maar ook dat wij zelf trouw zijn (ik verwijs naar de preek hierover, december 2013). Tegelijk is het voor ons bemoedigend te weten [dia20] dat de trouw van de HERE niet afhankelijk is van hoe trouw wij zijn – gelukkig maar! (Romeinen 3:3,4) [dia21] Wanneer sommigen van hen God ontrouw zijn geworden, zal dat dan geen einde maken aan Gods trouw? Natuurlijk niet. Ieder mens is onbetrouwbaar, maar God is betrouwbaar... En (2 Timoteus 2:13) [dia22] als wij God ontrouw zijn, blijft Hij ons trouw, want zichzelf verloochenen kan Hij niet. Dank de HERE dat Hij trouw is en blijft, onder alle omstandigheden! [dia23] Onder alle omstandigheden... Het is niet zo moeilijk te doen wat je belooft als het niet heel veel van je vraagt. Ga maar na: iemand een euro geven is makkelijker dan iemand 500 euro geven. Eén keer bij iemand op bezoek gaan, dat wil nog wel. Maar om het te blijven doen, bijvoorbeeld elke week opnieuw... Hoe makkelijk beloof je om vanaf nu beter op te letten, beter je best te doen, gezonder te gaan leven... maar wat vergeet je dat gauw, wat is het moeilijk om het waar te maken... Op je trouwdag ben je stapelverliefd op elkaar, en je meent het oprecht als je elkaar voor eeuwig trouw belooft... maar wat als de verliefdheid weg is? Dan trouw zijn. Dan doen wat je hebt beloofd. Als je het ook echt wat kost... Zie dan hoe God trouw is. Hij belooft maar niet zo wat, in een jolige, overmoedige bui; het is Hem diepe ernst. God leren kennen – 6: God is trouw
Preek `voor Leer-van-de-kerk-dienst, door Jan Haveman, Emmen 28 juni 2015
3
En heel concentieus, heel precies en nauwgezet, met veel geduld en toewijding, werkt Hij er dan aan om waar te maken wat Hij heeft toegezegd. Om te doen wat Hij beloofde, om te laten gebeuren waar heel het Eerste Testament, heel het volk Israël ook, op gericht was: dat er een Messias zou komen. Maar bedenk eens wat de HERE dat heeft gekost! Daarover willen we nu over nadenken, [dia24] aan de hand van het 2e en 1e mooiste Bijbelverhaal van Emmen. Eerst de geboorte van Jezus. Daarover gaan we lezen Johannes 1:1-18, en zingen Gezang 47:3-6. Als de engel Gabriel aan Maria vertelt dat zij de moeder van de zoon van God mag zijn, zegt hij: [dia26] je zoon zal een groot man worden en Zoon van de Allerhoogste worden genoemd. En God de HERE zal hem de troon van zijn vader David geven. Tot in eeuwigheid zal hij koning zijn over het volk van Jakob, en aan zijn koningschap zal geen einde komen. Zie je hoe hier profetie in vervulling gaat? Hoe belofte wordt vervuld? En later brengt Maria het in haar lied zo onder woorden:[dia27] de HERE trekt zich het lot aan van Israël, zijn dienaar, zoals Hij aan onze voorouders heeft beloofd: Hij herinnert zich zijn barmhartigheid jegens Abraham en zijn nageslacht tot in eeuwigheid. Dat belooft net zo goed veel voor ons! Nooit vergeet de HERE wat heeft gezegd. Altijd zal Hij zijn woord nakomen, tot in eeuwigheid! [dia28] Het Woord is mens geworden, lazen we. Letterlijk staat er: is vlees geworden. [dia29] Incarnatie wordt het daarom wel genoemd, vleeswording, wat er met Jezus gebeurde. In de eerste verzen van Johannes 1 is het misschien allemaal een beetje vaag, raadselachtig, mysterieus: In het begin was het Woord, en het Woord was bij God, en het Woord was God... als je dat zo hoort dan begint het al te duizelen... Vanaf vers 14, als het over die vleeswording van het Woord gaat, ontdek je dat met dat Woord Jezus is bedoeld. Maar denk daar 's even over na: het Woord is vlees geworden, en wat dat zegt over Gods trouw. (stilte) Om trouw te zijn aan zijn Woord, werd God zelf mens. Dat had God er voor over. Misschien denk je: nou, is dat zo erg dan, mens worden? Nou ja, voor ons niet, want wij zijn mensen. Maar voor God wel, want Hij is God. Iets van wat dat betekent lees je in Filippenzen 2:6v [dia30] Hij die de gestalte had van God, hield zijn gelijkheid aan God niet vast, maar deed er afstand van. Hij nam de gestalte aan van een slaaf en werd gelijk aan een mens. En als mens verschenen, heeft Hij zich vernederd en werd gehoorzaam tot in de dood... Het is heel bijzonder, volstrekt uniek: God die mens onder de mensen wordt. Maar vergeet nooit dat het een vernedering is: God zijn en mens worden. Afstand doen van al je hemelse heerlijkheid, van bijna alles wat goddelijk is... Zou jij dat doen: miljonair zijn en er dan bewust voor kiezen wc-schoonmaker te worden? Het is een vergelijking die natuurlijk niet echt opgaat, maar ik wil er mee proberen duidelijk te maken, dat wat misschien zo gewoon en vanzelfsprekend lijkt: Jezus die als baby geboren wordt in de stal van Bethlehem, dat dat wel ongelooflijk veel van God heeft gevraagd. Zie maar wat Jezus op aarde meemaakt: de wereld is door Hem ontstaan en toch kende de wereld Hem niet. Hij kwam naar wat van Hem was, maar wie van Hem waren hebben Hem niet ontvangen. Probeer je dat in te denken: alles is van jou – maar dat alles wil niks van je weten! Wat jezelf God leren kennen – 6: God is trouw
Preek `voor Leer-van-de-kerk-dienst, door Jan Haveman, Emmen 28 juni 2015
4
ontworpen en met liefde gecreëerd hebt miskent je. Verzet zich. Maakt je belachelijk. Spot met je... Het leven als mens was voor God lijden, vernedering. En toch werd God mens en onderging het, omdat het de consequentie was van zijn beloven. Omdat Hij trouw is. En hoe indrukwekkend ver Gods trouw gaat, gaan we nu na met [dia31] het 1e mooiste Bijbelverhaal van Emmen: het sterven en weer levend worden van Jezus. We lezen uit Matteus 27:45-54 en 28:1-7, en zingen daarna Gezang 90:1,2. [dia33] In de tempel in Jeruzalem werden op bevel van God dagelijks offers gebracht. Bloed vloeide. Rook kringelde omhoog. Het moet een ongelooflijke stank zijn geweest daar, met al dat bloed, dat dode en vooral verbrande vlees! En toch was het 'een lieflijke reuk' voor de HERE, diende het ter verzoening. Het was betaling. Het kostte je wat: je moest het dier dat geslacht werd meenemen of kopen. Als je partij voor de dieren zou kiezen, zou je zeggen: zunde zeg, zeker in economisch opzicht – je laat een deel van je eigen vermogen in rook opgaan! Het stelde je als gelovige inderdaad op de proef: heb je er zelf wat voor over? Hoe trouw ben jij als het er op aan komt? Tegelijk leer je wel, als je kijkt hoe Gods volk er mee omging, dat het financiele offer een plichtpleging kon worden: de altaren rookten wel, de dieren werden wel geofferd, maar het was louter formaliteit geworden – het gebeurde niet meer met liefde en toewijding. Valt het dan ook nog onder trouw, denk je? Dierenoffers hadden nog een doel: ze wezen vooruit. Naar het lam van God dat de zonden van de wereld wegneemt:[dia34]Jezus Messias. En dat is het bijzondere, unieke en zeer indrukwekkende: het offer dat gebracht werd om werkelijk en voor altijd verzoening te brengen, dat offer kostte niet ons mensen wat, maar God Zelf het allerliefste wat Hij had. Om trouw te zijn aan zichzelf en zijn Woord, offerde God zijn eigen leven. Om trouw te zijn aan zichzelf liet God zichzelf in de steek. Jezus schreeuwde: Mijn God waarom hebt U Mij verlaten? Dat is het ergste wat er is: dat God je verlaat. Dat God zijn beschermende handen van je aftrekt, en je aan je lot overlaat. Dat is de hel. Daarin stortte God zichzelf in de Persoon van Jezus Messias. Het is voor ons onbegrijpelijk: God die zichzelf verlaat. God die zwak wordt. Een knecht die voor jou op de knieën gaat. Die strompelend door het leven gaat. Die zich uiteindelijk laat wegdringen aan een kruis. God! Mijn God! Daar word je stil van. (stilte) Stil, ook als je bedenkt dat zó Gods trouw geschiedt. Dat God zó Woord houdt. Maar een God die voor jou bloedt – zou je die niet kunnen vertrouwen?! Mij sta uw liefde bij in nood / en zij uw trouw tot in de dood / mijn vaste troost op aarde. Want zie wat de betekenis is, wat het ons brengt: [dia35] het prachtige zware kleed dat in de tempel het allerheiligste deel scheidde van het heilige, dat kleed scheurt op het moment dat Jezus de geest geeft. Dat betekent dat de tempelpriesterdienst is vervuld. Om dicht bij God te komen hoeven we niet meer via de priester, hoeven we niet meer naar de God leren kennen – 6: God is trouw
Preek `voor Leer-van-de-kerk-dienst, door Jan Haveman, Emmen 28 juni 2015
5
tempel: Jezus is onze enige toegang tot God. Ook daarin heeft God Woord gehouden en het waar gemaakt, is Hij trouw. Het nageslacht van de vrouw heeft dat van de slang definitief de nek omgedraaid. [dia36] Jezus is Triomfator! Jezus is Koning. Jezus regeert. Want Hij is niet dood – Hij leeft. Zeker ook in zijn opstanding toont Jezus zich de Meester. Laten we Hem vol vertrouwen navolgen. Trouw zijn, zoals Hij ons trouw is. God is trouw – wat een HEERlijkheid! Amen [dia37]
God leren kennen – 6: God is trouw
Preek `voor Leer-van-de-kerk-dienst, door Jan Haveman, Emmen 28 juni 2015
6