Leusdenpanel Zevende peiling: Voorzieningen en activiteiten in Leusden
Gemeente Leusden Juni 2012
Leusdenpanel
Colofon Uitgave :
I&O Research BV Van Dedemstraat 6c 1624 NN Hoorn Tel. (0229) 282555 www.ioresearch.nl
Rapportnummer :
2012-1852
Datum :
juni 2011
Opdrachtgever :
Gemeente Leusden
Auteurs :
Tijmen Siermann, MSc
Het overnemen uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld.
2
Leusdenpanel
Inleiding Inleiding Het Leusdenpanel is een instrument waarmee periodiek peilingen worden gedaan naar de mening van de inwoners van Leusden over uiteenlopende onderwerpen. Het digitale panel is in 2009 ontwikkeld en opgezet in samenwerking met I&O Research. Deze rapportage gaat in op de ervaringen van de panelleden met verschillende activiteiten en voorzieningen in de gemeente. Daarnaast is de woonsituatie van de inwoners in beeld gebracht. De uitkomsten van dit onderzoek helpen bij de verscherping van het beleid in de komende jaren.
Methode van onderzoek Voor dit onderzoek zijn de 1.286 panelleden per e-mail uitgenodigd om deel te nemen aan dit onderzoek. Er is na een week een rappel verstuurd. In totaal hebben 535 panelleden de vragenlijst volledig ingevuld, een respons van 42%.
Analyse De antwoordcategorieën ‘weet niet/geen antwoord’ zijn (mits aangegeven) buiten de analyse gehouden. Indien de percentages niet optellen tot 100%, is dit (tenzij anders aangegeven) het gevolg van afrondingsverschillen.
3
Uitkomsten
Veiligheid en toegankelijkheid leefomgeving
Leusdenpanel
Aan de Leusdenaren is een aantal stellingen voorgelegd over de veiligheid en toegankelijkheid van de leefomgeving. Hieruit blijkt dat een grote meerderheid van de Leusdenaren tevreden is over de verlichting in de openbare ruimte. Ook vindt men de bus voldoende toegankelijk, liggen bushaltes op een veilige plaats en zijn er voldoende voet- en zebrapaden. In iets mindere mate (62 %) vindt men dat de straten overzichtelijk zijn ingericht. Ongeveer de helft is van mening dat de fietspaden en kruisingen veilig zijn. Drie op de tien inwoners zijn hierover ontevreden.
Figuur 1 Stellingen veiligheid en toegankelijkheid leefomgeving de buurt is voldoende verlicht
83%
de bus is gemakkelijk toegankelijk
79%
9% 12%
er zijn voldoende voetpaden en zebrapaden
79%
8% 13%
de bushaltes liggen op een veilige plaats
77% 21%
52%
de fietspaden en kruisingen zijn veilig 0% (zeer) mee eens
9%
62%
de straten zijn overzichtelijk ingericht
Opvallend is dat men in Achterveld* en Leusden-Zuid** minder tevreden is over de veiligheid en toegankelijkheid van de leefomgeving. Met name over de toegankelijkheid van de bus en de veiligheid van de bushaltes is men minder te spreken. Daarnaast zijn inwoners van deze gebieden vaker van mening dat fietspaden en kruisingen onveilig zijn en dat er onvoldoende voet- of zebrapaden zijn.
9% 8%
20%
19% 40%
niet mee eens, niet mee oneens
60%
14% 18%
29% 80%
100%
(zeer) mee oneens
Enkele verbetersuggesties van de panelleden:
“Zebrapaden duidelijker aangeven. Veel automobilisten denken dat Hamersveldseweg voorrangsweg is!” “Voetpad langs de Groene Zoom richting bushalte bij het Vlinderpad, dat is nu een drassig pad en 's avonds donker.” “De oude bushalte vlakbij de brug zou terug moeten komen, de huidige bij het kruispunt met de Middenweg is te ver voor oude mensen die bijvoorbeeld met de bus naar de Albert Heijn willen.” “Snelheidsbeperkende maatregelen aanbrengen; er wordt enorm gescheurd met scooters.” “Meer parkeerplaatsen. Nu wordt veel buiten de parkeerplaatsen geparkeerd, waardoor uitritten van parkeerplaatsen niet altijd veilig zijn!”
5 * Het gebied ‘Achterveld’ bestaat uit inwoners uit Stoutenburg en Achterveld. Vanwege de lage respons in dit gebied (n=45) moeten de resultaten voorzichtig worden geïnterpreteerd. ** Het gebied Leusden-Zuid bestaat uit inwoners uit Leusden-Zuid en Tabaksteeg.
Leusdenpanel
Wonen Het merendeel van de panelleden heeft een eigen koopwoning (80%). Ongeveer veertig procent denkt er over na om de woning aan te passen. In de meeste gevallen gaat het om het aanbrengen van energiebesparende maatregelen, zoals isolatie of dubbel glas. Met name jongere Leusdenaren (tot veertig jaar oud) kiezen hiervoor. Zes procent wil in de woning graag technologische middelen installeren, zoals automatische verlichting of automatisch openen en sluiten van deuren of gordijnen. Drie procent overweegt de woning aan te passen vanwege gezondheidsproblemen, bijvoorbeeld door middel van een traplift. Er is hierbij geen significant verschil tussen de verschillende leeftijdsgroepen. Zeventien procent heeft andere redenen om de woning te veranderen. Ongeveer één op de zes Leusdenaren ziet zich binnen twee jaar verhuizen naar een andere woning. Hierbij gaat het vooral om Leusdenaren jonger dan veertig jaar.
Figuur 2 % inwoners dat woning aan wil passen (meerdere antwoorden mogelijk) aanpassen d.m.v. energiebesparende maatregelen, zonnepanelen 6%
aanpassen door gebruik te maken van technologie
3%
aanpassen wegens gezondheidsproblemen
17%
aanpassen om andere reden
61%
niet aanpassen 0%
10%
20% 30% 40% 50%
60% 70%
Figuur 3 % inwoners dat komende twee jaar wil verhuizen verhuizen naar ander type woning
Tweederde van de Leusdenaren is tevreden over het woningaanbod in de gemeente. Ontevreden inwoners ervaren met name een tekort aan starterswoningen. Daarnaast is er behoefte aan specifieke woningen voor ouderen, zoals aanleunwoningen of bungalows.
5%
verhuizen naar kleinere woning
1%
verhuizen naar woning met diensten en voorzieningen
0%
verhuizen om andere reden
32%
24%
mist een bepaald type woning op de Leusdense woningmarkt
10% 85%
niet verhuizen 0%
6
10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%
Leusdenpanel
Ontmoeting
Figuur 4 Deelname en belangstelling activiteiten
Voor inwoners van Leusden bestaan er veel sport-, gezond bewegen-, educatie- en recreatiemogelijkheden. De Leusdenaren maken vooral gebruik van de sportieve activiteiten in de gemeente; ongeveer de helft neemt hieraan deel. In mindere mate neemt men deel aan culturele en educatieve activiteiten. Het gaat hier om respectievelijk 28 en 15 procent. Met name 65-plussers bezoeken culturele activiteiten.
49%
sportieve activiteiten culturele activiteiten
15% 0%
Neemt deel
28%
40%
24%
educatieve activiteiten
Hoewel de meerderheid culturele activiteiten niet bezoekt, is er wel belangstelling voor. Ruim de helft van de Leusdenaren neemt hier nu nog geen deel aan, maar heeft wel belangstelling om dit in de toekomst te gaan doen.
22%
36%
34% 20%
51% 40%
60%
Neemt niet deel, maar heeft belangstelling
80%
Neemt niet deel en heeft geen belangstelling
Figuur 5 Reden niet-deelnemen activiteiten (meerdere antwoorden mogelijk) 49%
heb er nu geen tijd voor
Er worden verschillende redenen genoemd waarom men niet deelneemt aan de activiteiten. De meest genoemde is gebrek aan tijd. Verder is er een deel van de Leusdense bevolking die hier geen behoefte aan heeft. Daarnaast komt het regelmatig voor dat de activiteiten die men interessant vindt niet in de buurt worden georganiseerd of op een tijdstip plaatsvinden dat niet goed uitkomt.
100%
heb er geen behoefte aan
36%
de activiteiten die in de buurt worden georganiseerd sluiten niet aan bij mijn belangstelling
24%
de activiteiten zijn op een tijdstip, dat mij niet goed uitkomt
19% 6%
er is een (te) hoge eigen bijdrage is voor mij te ver weg of moeilijk te bereiken
3%
een andere reden
14% 0%
7
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Leusdenpanel
Ontmoeting Het aanbod aan ontmoetingsactiviteiten in Leusden wordt door een overgrote meerderheid (86%) als voldoende of goed bestempeld. Vier procent is hierover ontevreden.
Tabel 1 Waardering aanbod aan activiteiten in Leusden (meerdere antwoorden mogelijk) voorkeur
De gemeente Leusden heeft verschillende ontmoetingscentra waar educatieve of culturele activiteiten plaatsvinden. De meeste Leusdenaren bezoeken bij voorkeur Het Hoekhuis en De Til. Het Hoekhuis is vooral aantrekkelijk vanwege het aanbod, terwijl de Til voor veel Leusdenaren dichtbij is en aantrekkelijke prijzen hanteert. De nabijheid blijkt vaak van belang bij de keuze voor deelname aan een activiteit. In Achterveld geeft men veelal de voorkeur aan De Moespot of Ons Gebouw. Voor veel andere Leusdenaren is dit echter geen optie vanwege de relatief grote afstand. Er is eveneens gevraagd naar wat men nog mist in het aanbod aan activiteiten in de gemeente. Men stelt hier diverse creatieve cursussen voor, zoals een fotografiecursus. Daarnaast wil men graag een (arthouse-)bioscoop en meer activiteiten voor jongeren. Figuur 6 Waardering aanbod aan activiteiten in Leusden 1
26% 0%
60% 20%
goed
voldoende
40%
60%
niet voldoende / niet onvoldoende
10% 80% onvoldoende
reden voorkeur
%
afstand
aanbod
sfeer
prijs
Het Hoekhuis
63%
0
++
--
-
De Til
52%
++
-
-
+
Antares
38%
-
+
-
-
De IJsbreker
38%
0
++
0
0
’t Binnenhuys
31%
+
-
0
0
De Kom
22%
++
--
--
0
Ons Gebouw
18%
--
-
++
0
De Moespot
17%
-
--
++
0
De Zaaier
11%
+
-
--
0
overige
17%
--
+
+
+
4% 100%
slecht
8
++ + 0 --
= veel vaker genoemd dan gemiddeld = vaker genoemd dan gemiddeld = even vaak genoemd als gemiddeld =minder vaak genoemd dan gemiddeld = veel minder vaak genoemd dan gemiddeld
Leusdenpanel
Zorg en diensten
Tabel 2 Bekendheid en gebruik verschillende zorg- en welzijnsdiensten
Inwoners van Leusden kunnen gebruik maken van diverse soorten zorg- en welzijnsdiensten die door verschillende instellingen en organisaties worden aangeboden. De bekendste van deze diensten is de maaltijdendienst, bekend bij bijna de helft van de Leusdenaren. Ongeveer vier op de tien is op de hoogte van de mogelijkheid om de hulp van een vrijwilliger, vervoershulp of mantelzorgondersteuning in te schakelen. De andere diensten zijn bij circa één op de drie Leusdenaren bekend. Het meest wordt gebruik gemaakt van vervoersdiensten (6%). Met name 65plussers maken hier gebruik van. De waardering voor de zorg- en welzijnsdiensten in Leusden is groot. Negentig procent vindt de diensten voldoende tot goed. Twee procent is ontevreden. Verschillende panelleden vinden de flexibiliteit van de dienstverlener een verbeterpunt. Ook wordt er onder meer aandacht gevraagd voor meer contact tussen jong en oud. Figuur 7 Waardering aanbod zorg- en welzijnsdiensten in Leusden 1
29%
0%
20% goed
voldoende
61%
40%
60%
niet voldoende / niet onvoldoende
onvoldoende
Maakt gebruik van
maaltijdendienst of eetpunt/ open tafel
46%
4%
hulp door vrijwilliger
43%
1%
vervoer
41%
6%
ondersteuning bij mantelzorg
40%
<0,5%
dagbestedingsmogelijkheden
34%
1%
hulp bij administratie en financiën
34%
3%
personenalarmering
33%
4%
advies/voorlichting van ouderenadviseur
32%
4%
Verbetersuggesties van de panelleden:
“Flexibiliteit voor het afnemen van de dienst.” “Contactmogelijkheden tussen ouderen en jeugd. Ouderen betrekken in jeugdactiviteiten binnen scholen en bijv. uitvoeringen verzorgd door de jeugd binnen verzorgingstehuis.” “Samenwerking. Het aanbod is gefragmenteerd en daardoor minder goed toegankelijk.” “Meer geld om het aanbod in Achterveld ook groot te houden. Soms lijkt het geld vooral in Leusden gestopt te worden.”
8% 1%
80%
Bekend mee
100% slecht
9
Leusdenpanel
Zorg en diensten
Tabel 3 Bekendheid, gebruik en waardering verschillende diensten
In Leusden zijn verschillende zorg- en welzijnsinstellingen actief. Voor twaalf van deze diensten is gevraagd naar de bekendheid en het gebruik. De bekendste hiervan was de bibliotheek, bekend bij vrijwel alle Leusdenaren. Bijna twee op de drie Leusdenaren maken ook gebruik van de bibliotheek. Verder kent ruim driekwart van de inwoners Beweging 3.0 en de peuterspeelzalen, hoewel het gebruik hiervan lager ligt door de meer specifieke doelgroepen. Met de Gilde, het Sociaal Maatschappelijk Steunpunt (SMS) en Centraalzorg is men minder bekend. Het gebruik van deze diensten ligt ook beduidend lager. De waardering voor de instellingen en organisaties is relatief hoog. Met name de peuterspeelzalen, de bibliotheek, de bezoekdiensten en het Steunpunt Mantelzorg scoren hoog (een 8 of hoger). Met een 7,4 krijgt beweging 3.0 het laagste rapportcijfer, maar dit is nog altijd ruim voldoende. Enkele ontevreden panelleden over de desbetreffende organisatie:
“Mensen komen niet, bellen op het laatste moment af of blijven gewoon weg. Je krijgt een andere medewerkster dan voorgesteld is.” (Centraalzorg) “Meer actuele en Engelstalige boeken nodig.” (Bibliotheek) “De Bibliotheek heeft te veel activiteiten waardoor de kosten te hoog zijn geworden voor mensen die alleen regelmatig een boek willen lezen.” (Bibliotheek) “Beweging 3.0 is te commercieel.” (Beweging 3.0) “Het was niet toegankelijk! Ik had iemand nodig; was dat niet zo dan was ik weer omgedraaid en naar huis gegaan.” (Larikslaan 2) “Het zit op de verkeerde plek en functioneert matig.” (Larikslaan 2)
10
bekendheid in %
gebruik in %
waardering
Bibliotheek
95%
62%
8,0
Beweging 3.0
77%
31%
7,4
Peuterspeelzalen
75%
11%
8,1
Larikslaan 2
64%
34%
7,6
Cnetrum voor Jeugd en Gezin
59%
21%
7,5
Welzijn Leusden
57%
14%
7,6
Jeugd- en jongerenwerk
51%
8%
7,7
Bezoekdiensten
38%
12%
8,0
Steunpunt Mantelzorg Leusden
30%
3%
8,0
Gilde
23%
5%
7,7
Sociaal Maatschappelijk Steunpunt
23%
6%
7,9
Centraalzorg
17%
8%
7,5
Leusdenpanel
Zorg en diensten Bijna de helft van de Leusdenaren heeft zich het afgelopen jaar ingezet als vrijwilliger. In drie op de tien gevallen gaat het om vrijwilligerswerk bij een sportvereniging. Ook op het gebied van recreatie en educatie is één op de vijf Leusdenaren actief als vrijwilliger. Mantelzorg wordt door één op de zeven inwoners van Leusden verleend. In twee op de drie gevallen gaat het om minder dan acht uur mantelzorg per week.
47%
verrichtte in het afgelopen jaar vrijwilligerswerk
Figuur 8 Gebied vrijwilligerswerk (meerdere antwoorden mogelijk)
De panelleden zijn gevraagd waar de gemeente Leusden op het gebied van wonen, zorg en welzijn meer aandacht aan zou moeten besteden:
sport(-vereniging)
“Ouderen nog meer voorlichten over de mogelijkheden die er zijn. Dat gebeurt nu ook wel via ouderenorganisaties, maar als je daar geen lid van bent, gaat er veel langs je heen.” “Ik denk dat er veel te winnen valt in de verkeersveiligheid van ouderen in Leusden, vooral op de fiets!” “Betaalbare woningen voor starters en woningen voor ouderen.” “Activiteiten moeten in de buurt plaatsvinden. Locaties als de IJsbreker liggen voor veel Leusdenaren 'uit de route'. Locaties zoals De Til, Hoekhuis, Binnenhuys, hebben potentie de verloren sociale binding met de buren te herstellen.” “Even een compliment, ik vind dat Leusden vele mogelijkheden biedt, alleen denk ik dat het op een of andere manier meer onder de aandacht van de mensen moet worden gebracht. Verder vind ik het lovend dat jullie ook door middel van deze peilingen luisteren naar de mening van de Leusdenaren en er ook mee wat doen, hoop ik.” “De kracht van Leusden is het warme verenigingsleven voor de jeugd, rust, ruimte en natuur, redelijk welgesteld is en een goed opleidingsniveau heeft. Die kracht moeten we ontwikkelen.”
29%
school en cursussen (educatie)
20%
hobby (recreatieve vereniging)
19%
anders zoals kerk, goede doelen, politieke organisatie 0%
14%
11
64% 10%
20%
30%
40%
50%
60%
verleende in het afgelopen jaar mantelzorg
70%