, s e j t i u e k u e l r e e s i t i e t i l organ i b o m e d r e d r o d i bev e h g i l i e en de v n e r o i n e s van
Waarom deze map? Fietsen is gezond en zorgt ervoor dat senioren langer fit en mobiel blijven. Samen fietsen is ook een sociale activiteit, waaraan juist senioren veel gezelligheid ontlenen. Naarmate mensen ouder worden, nemen de kwetsbaarheid en het risico op ongevallen toe. Dit betekent echter niet dat senioren beter niet meer de straat op kunnen gaan. Integendeel, we kunnen hen op weg helpen en stimuleren om veilig mobiel te blijven.
Allerlei soorten activiteiten In deze map vindt u laagdrempelige activiteiten die u gemakkelijk zelfstandig kunt organiseren. Zoals de verkeersquiz van Blijf Veilig Mobiel of de demonstratie van specifieke fietsen door een plaatselijke rijwielhandelaar. Er zijn ook activiteiten die wat meer voorbereiding nodig hebben en waarvoor u de hulp van andere organisaties kunt inroepen. Bijvoorbeeld een Fietsinfodag (Fietsersbond) of een Rijvaardigheidstraining (Fietsersbond/VVN).
Speciaal voor u Veel afdelingen van de landelijke seniorenbonden (ANBO, PCOB en Unie KBO), Veilig Verkeer Nederland (VVN), de Fietsersbond en andere lokale organisaties organiseren regelmatig fietsactiviteiten. Daarmee bereikt u veel senioren en stimuleert u hen te fietsen, alleen of in groepsverband. Om u te ondersteunen bij uw activiteiten hebben we speciaal voor u deze Fiets Activiteiten Map ontwikkeld.
Praktische aanpak Of het nu een kleine of een grote activiteit is, bij elke activiteit in dit boek geven we een korte omschrijving, noemen we de belangrijkste praktische zaken en krijgt u handige tips. Gaat u aan de slag? Bij iedere activiteit zit schrijfpapier voor uw notities. Ook handig als iemand de activiteit nogmaals wilt organiseren, of om bijvoorbeeld de opkomst en de reacties te noteren. Er is ook ruimte om uw eigen activiteiten toe voegen!
Veilig blijven fietsen De Fiets Activiteiten Map is ontstaan uit een samenwerking van Blijf Veilig Mobiel en Consument en Veiligheid. Uit onderzoek blijkt dat de meeste fietsongevallen van senioren ontstaan door onveilige verkeerssituaties en het niet tijdig aanpassen van hun fiets en gedrag aan hun veranderende conditie. Met deze Fiets Activiteiten Map willen we bevorderen dat senioren mobiel blijven en zich meer bewust worden van de mogelijkheden om veilig aan het verkeer te blijven deelnemen.
Blijf Veilig Mobiel (BVM) is een samenwerkingsverband van 10 landelijke belangenorganisaties en wordt inhoudelijk ondersteund door het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Het samenwerkingsverband heeft als doel een impuls te bieden aan de verkeersveilige mobiliteit van senioren (www. blijfveiligmobiel.nl).
Wij wensen u veel succes toe bij het organiseren van leuke activiteiten en zijn benieuwd naar uw ervaringen.
Consument en Veiligheid staat voor het vergroten van de veiligheid van alle burgers, van jong tot oud, door het terugdringen van letsels door ongevallen. De kracht van Consument en Veiligheid zit in de combinatie van letselinformatie en letselpreventie (www. veiligheid.nl).
Blijf Veilig Mobiel Consument en Veiligheid
Deze Fiets Activiteiten Map is mogelijk gemaakt door financiële steun van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu.
ITEN ACTIVITE
ORGANISATIE EN PROMOTIE VAN FIETSACTIVITEITEN FIETS-CHECK FIETSDEMONSTRATIE RIJVAARDIGHEIDSTRAINING FIT OP DE FIETS FIETSGYMNASTIEK FIETSROUTE PLANNEN FIETSTOCHT BEGELEIDEN ROUTESCHOUW WIJKSCHOUW VERKEERSVOORLICHTING VERKEERSREGELS & VERKEERSQUIZ FIETSINFODAG
organisatie & promotie
van fietsactiviteiten
PRAKTISCH categorie
Voorbereiding
inhoud
Organisatie en promotie
duur
faciliteiten Printer, telefoon, eventueel website met hulp van
Als u fietsactiviteiten of een fietstocht gaat organiseren, wilt u natuurlijk wel dat mensen op de hoogte zijn.
Een dagdeel
Zelfstandig uitvoerbaar
meer info
• Stappenplan ‘Organisatie en Promotie van Fietsactiviteiten’ (www.blijfveiligmobiel.nl) • Kijk voor veiligheidtips voor fietsende senioren op www.veiligheid.nl • www.fietsersbond.nl • www.veiligverkeernederland.nl
Hoe bereikt u publiciteit en hoe trekt u deelnemers aan? Hier vindt u algemene tips die u kunt inzetten bij elke activiteit.
organisatie & promotie
TIPS
• Bepaal wie u voor deze activiteit wilt uitnodigen. Zijn het alle leden van uw organisatie/lokale afdeling of wilt u alle 65plussers uit uw gemeente uitnodigen? • Schrijf een conceptprogramma voor de activiteit. Denk hierbij aan tijdsduur, kosten en locatie. • Nodig de doelgroep voor deze activiteit uit door bijvoorbeeld een persoonlijke uitnodiging te sturen, een oproep in een huis-aan-huis blad te plaatsen, te flyeren in de wijk of via aankondigingposters in supermarkten, buurthuizen. • Schrijf een persbericht voor de lokale pers. • Benader lokale verenigingen die ook activiteiten organiseren en werk samen. Zo heeft u een groter bereik én het is een mooie gelegenheid om elkaar (beter) te leren kennen. • Maak gebruik van uw netwerk, vertel zo veel mogelijk familieleden en vrienden over de fietstocht, misschien weten zij nog mensen die graag mee willen fietsen.
• Plaats activiteiten op uw website of maak er eventueel één. Daar kan u de agenda, startplek, contact-informatie, routes en foto’s op kwijt. • Maak gebruik van beeldmateriaal, een mooie foto trekt meer aandacht dan veel tekst. • Verzamel feedback van de deelnemers over de bijeenkomst door middel van een vragenlijstje, dat men na de fietscheck invult en direct inlevert. Op deze wijze verzamelt u tips voor het organiseren van een volgende activiteit en mogelijke ideeën voor nieuwe activiteiten. • Deel folders uit met tips voor veilig fietsen. • Bepaal of u deze activiteit aan de hand van ervaringen, opmerkingen en financiën elk jaar in het fietsseizoen kunt herhalen. Zo ja, plan dit als terugkerende activiteit in uw agenda. • Is een locatie met een rustige buitenruimte nodig? Maak dan gebruik van bijvoorbeeld een sportcomplex met parkeerruimte. Deze zijn doordeweeks overdag vaak erg rustig.
organisatie & promotie
notities
www.blijfveiligmobiel.nl
fiets-check
PRAKTISCH categorie inhoud
Voorbereiding Een lokale fietsenmaker controleert alle fietsen op veiligheid en deugelijkheid. Extra aandacht wordt gegeven tijdens de fiets-check op onderdelen die met name senioren aangaan.
duur
In overleg met de lokale fietsenmaker en/of regionaal steunpunt VVN
faciliteiten Ruimte binnen en buiten met hulp van
Het fietsseizoen staat voor de deur! Maar zijn de fietsen van uw leden er al klaar voor? Werkt de verlichting? Doen de remmen het en zijn spatborden en bagagedrager deugdelijk en stevig bevestigd? Met een fiets-check laat u controleren of de fietsen geen mankementen hebben en goed zijn afgesteld. Meestal wil de lokale fietsenmaker wel meehelpen bij een fiets-check en soms kan hij kleine reparaties ter plekke uitvoeren.
meer info
De lokale fietsenmaker en/of regionaal steunpunt VVN Handleiding Fietscontrole van Veilig Verkeer Nederland; hierin staan alle eisen voor een veilige en goed afgestelde fiets (www.veiligverkeernederland.nl, zoek op fietscontrole).
fiets-check
TIPS • Maak goede afspraken met de fietsenmaker en/of VVN wie wat doet. Gebruik hierbij de controlelijst van VVN. • Houd er in de planning rekening mee dat fietsenmakers het vaak druk hebben in het voorjaar. • Maak goede prijsafspraken met de fietsenmaker en/of VVN. • Laat de fietsenmaker extra aandacht besteden aan fietsonderdelen die belangrijk zijn voor senioren zoals; ketting smeren, hoogte zadel en stuur, afstelling versnellingen en remmen, gebruik van fietstassen, stroefheid trappers en bandenspanning. • Een mobiele fietsenmaker gebruikt zijn bus als werkplaats. Handig voor een fiets-check op locatie. • Een fiets-check kan ook aan het begin of eind van een fietstocht worden gehouden.
• Regel kortingsbonnen bij de lokale fietsenzaak voor een onderhoudsbeurt. Die kunnen dan uitgedeeld worden tijdens de fiets-check of bij een tocht. • Is de check voor herhaling vatbaar? Plan hem dan als terugkerende activiteit in uw agenda. • U kunt deze activiteit meerdere keren per jaar organiseren.
fiets-check
notities
www.blijfveiligmobiel.nl
fietsdemonstratie
PRAKTISCH categorie inhoud
We willen allemaal zo lang mogelijk blijven fietsen en hier zoveel mogelijk plezier aan beleven. Fietsen is gezond en houdt mensen mobiel. Veel senioren die moeite krijgen met fietsen zijn onvoldoende op de hoogte welke fietsproducten (o.a. elektrische fiets, lage instapfiets, tandem, driewieler) en fietsaccessoires (o.a. spiegels en fietstassen) het fietsen makkelijker en aangenamer kunnen maken. Door het organiseren van een fietsdemonstratie worden senioren geïnformeerd over wat er voor hen te verkrijgen is.
Demonstratie Een lokale rijwielhandelaar geeft informatie over de verschillende fietsen (elektrische fiets, lage instapfiets, tandem) en demonstreert hoe deze gebruikt kunnen worden. Daarnaast kan hij informatie geven over nuttige fietsaccessoires. Naast uitleg en demonstratie krijgen senioren de mogelijkheid om de producten zelf uit te proberen.
duur
Een uur tot een dagdeel
faciliteiten • Zaalruimte en buitenruimte met voldoende mogelijkheid voor deelnemers om fietsen uit te proberen, buitenruimte is bij voorkeur afgesloten • Verschillende fietsmodellen • Verschillende fietsaccessoires met hulp van De lokale rijwielhandelaar
meer info
Neem contact op met de lokale rijwielhandelaar. Kijk voor veiligheidtips voor fietsende senioren op www.veiligheid.nl.
fietsdemonstratie
TIPS • Sommige senioren voelen enige gêne om een speciale fiets uit te proberen. Het kan helpen een bekende persoonlijkheid uit de gemeente te vragen hier het voortouw in te nemen en een voorbeeldfunctie te vervullen. • Zorg bij de elektrische fiets dat goede informatie wordt gegeven over de verschillen met een gewone fiets. • Een fietsdemonstratie kan ook aan het begin of eind van een fietstocht worden gehouden of combineer het met een andere activiteit. Denk bijvoorbeeld aan een feestelijk begin of afsluiting van een fietstocht met een fietsdemonstratie op een publieke locatie met een bekende lokale persoonlijkheid/wielrenner en pers. • Een tip voor een locatie is bijvoorbeeld de jaarlijkse markt in het dorp.
fietsdemonstratie
notities
www.blijfveiligmobiel.nl
rijvaardigheid
PRAKTISCH categorie inhoud
Voor veel senioren wordt het fietsen gaandeweg moeilijker, bijvoorbeeld omdat zij minder goed hun evenwicht kunnen bewaren. In een ontspannen sfeer worden senioren geïnformeerd over diverse aspecten van veilig en comfortabel fietsen en er wordt er geoefend met de eigen fiets.
Training Er zijn verschillende mogelijkheden: Met de eigen fiets een route fietsen met een aantal lastige verkeerssituaties en bespreken hoe u daar op een veilige manier mee om kunt gaan. Een parcours waarbij u met uw eigen fiets onder begeleiding behendigheidsoefeningen kunt doen, zoals op- en afstappen en hand uitsteken, fietsen over een smalle strook, fietsen met één hand, een krappe bocht maken, slalom rijden en nauwkeurig remmen.
duur
Een halve dag
faciliteiten De buitenruimte is bij voorkeur afgesloten. Voor het opzetten van het fietsparcours is een ruimte nodig van ongeveer 20 bij 30 meter. Het past dus prima op een gemiddeld schoolplein of een gedeelte van een parkeerterrein. met hulp van
meer info
Fietsschool van de Fietsersbond Fietsschool van de Fietsersbond: www.fietsersbond.nl/fietsschool
rijvaardigheidstraining
TIPS • Anticiperen in het verkeer betekent verder kijken dan het voorwiel. De gedachten erbij houden. Observeren van medeweggebruikers is belangrijk. Op deze manier wordt fietsen een stuk prettiger en veiliger. • Organiseer eventueel een aparte rijvaardigheidstraining voor bezitters van een elektrische fiets of senioren die overwegen een elektrische fiets te kopen. • Denk na over de te nemen fietsroute, met een aantal knelpunten in uw omgeving waar de groep aandacht aan kan geven. • Zorg voor een plek waar ook gerust kan worden, een picknicktafel of een aantal stoelen. • Organiseer een rijvaardigheidstraining aan het begin van het fietsseizoen. • Is een locatie met een rustige buitenruimte nodig? Maak dan gebruik van bijvoorbeeld een sportcomplex met parkeerruimte. Deze zijn doordeweeks overdag vaak erg rustig.
rijvaardigheidstraining
notities
www.blijfveiligmobiel.nl
fit op de fiets
PRAKTISCH categorie
Fietsen is goed voor de gezondheid en men kan het uithoudingsvermogen ermee op peil houden. Ook zijn er voedingstips om tijdens een fietstocht genoeg energie en vocht binnen te krijgen.
inhoud
Voeding en fietsconditie
duur
Terugkerend
faciliteiten Fiets Voeding Drinken Fietsen is gezond. Door regelmatig te fietsen blijft de gezondheid op peil. Hier vindt u tips en adviezen om gezondheid, conditie en spierkracht te bevorderen door te fietsen. Ook vindt u informatie over juiste voeding en dorstlessers tijdens een fietstocht.
met hulp van
meer info
Zelfstandig uitvoerbaar Brochure ‘Fietsen is gezond, fiets en de kwaliteit van leven’ (www.blijfveiligmobiel.nl)
fit op de fiets
TIPS • Een half uur fietsen per dag voorkomt hart- en vaatziekten en men blijft op gewicht. • Op latere leeftijd krijgt men te maken met verminderde spierkracht. Door te trainen kunnen de spieren tot op hoge leeftijd op peil blijven. • Regelmatig fietsen zorgt dat de beenspieren sterk blijven. Daardoor heeft men ook minder last van heup- en knieproblemen. • Fietsen is bij uitstek geschikt om het coördinatievermogen op peil te houden. • Het tempo is goed als men adem heeft om op een normale gesprekstoon met een fietsmaat te praten. Door regelmatig te fietsen wordt de zuurstofopname vergroot. • Vaak fietsen is een goede manier om de conditie te verbeteren. Raad mensen aan om rustig aan te beginnen en langzaam het tempo en de afstanden op te voeren. Zoek een maatje om mee te fietsen. Binnen enkele weken zal men het verschil merken.
• Is het tempo van een deelnemer te laag om het verkeer bij te benen, adviseer dan om een fiets met elektrische trapondersteuning te overwegen. • Voeding vóór het fietsen: zorg ervoor dat men weet dat er enige tijd tussen het ontbijt en de fietstocht hoort te zitten. Raad licht verteerbaar eten aan en laat men iets meer drinken dan men gewend is. • Het is verstandig om tijdens het fietsen na een uur iets te eten en drinken. Bijvoorbeeld een halve banaan en wat water. • Als er tijdens de fietstocht een pauze met bijvoorbeeld koffie met appelgebak genomen wordt en daarna nog ergens uitgebreid geluncht wordt, dan heeft men meer dan genoeg calorieën om de tocht uit te fietsen. • Blijf tijdens de fietstocht goed drinken, vooral bij warm weer. De truc is drinken voordat men dorst krijgt.
fit op de fiets
notities
www.blijfveiligmobiel.nl
fietsGYMNASTIEK
PRAKTISCH categorie inhoud
Gezondheid Onder begeleiding oefeningen doen, waardoor de spieren en gewrichten worden losgemaakt. Daarnaast worden de balans- en coördinatievaardigheden getraind.
duur
faciliteiten Zaalruimte of met mooi weer buiten met hulp van
Het kan nuttig zijn om stramme spieren en gewrichten los te maken voordat men op de fiets stapt. Er is ook een speciale fietsgymnastiek voor senioren, waarbij onder begeleiding oefeningen worden gedaan, die de spieren en gewrichten losmaken en opwarmen.
Een half tot één uur onder begeleiding
meer info
Een fysiotherapeut of sportbegeleider met de speciale opleiding ‘Meer Bewegen voor Ouderen’ Fietsschool van de Fietsersbond (www.fietsersbond.nl/fietsschool)
fietsgymnastiek
TIPS • Vraag vooraf aan begeleider/docent specifiek die bewegingen met senioren te oefenen die een relatie hebben met fietsen, zoals oefenen met balans en over de schouder kijken en op- en afstappen. • Vraag om een overzicht met oefeningen om zelf uit te kunnen voeren. • Doe voor elke fietstocht gezamenlijk geleerde oefeningen om de spieren en gewrichten los te maken en op te warmen. • Fietsgymnastiek is soms ook een onderdeel van de Fietsinfodag van de Fietsersbond. • Vaak is er een vergoeding nodig voor de begeleider. • Combineer fietsgymnastiek onder begeleiding met een fietstocht.
fietsgymnastiek
notities
www.blijfveiligmobiel.nl
plannen
van een fietsroute
PRAKTISCH categorie
Fietsroute voorbereiden
inhoud
duur
Als u een fietsroute uitstippelt voor uw fietsclub dan moet u met verschillende dingen rekening houden. Soms kan het bijvoorbeeld lonen om de route precies andersom te fietsen, omdat u dan minder lastige oversteekpunten heeft. Bekijk de tips om zelfstandig uw routes beter te plannen. Komt u er niet uit, een docent van de Fietsschool kan u tips geven over hoe u uw fietsroute kunt voorbereiden.
Zelfstandig een route uitzetten en voorbereiden om met een groep een mooie tocht te maken. Heeft u vragen, dan kunt u onder begeleiding een fietsroute plannen en voorbespreken hoe om te gaan met lastige punten onderweg. Een paar uur tot een dagdeel
faciliteiten • Fietskaart, kopie fietskaart waarop de route getekend mag worden. • Pen en papier om aanwijzingen ter plekke op te schrijven. • Computer met internet om routes en kaarten te zoeken/printen • Fiets met hulp van
meer info
Zelfstandig uitvoerbaar of met behulp van de Fietsschool van de Fietsersbond • www.fietsersbond.nl/fietsrouteplanner • www.fietsersbond.nl/fietsschool
route plannen
TIPS • Plan de route eerst thuis op de computer of met een goede fietskaart, houdt verschillende opties open. Fiets vervolgens de route zelf en maak onderweg de routebeschrijving. • Zorg voor een afwisselende fietsroute; zoals een deel van de route door oude stads- of dorpskernen, een deel door het buitengebied, bos en open vlakte, langs water, etc. • Een route met een thema spreekt altijd aan. Bijvoorbeeld de Bloesemtocht, Molentocht of Monumentendagtocht. Regel eventueel een gids die daar leuk over kan vertellen. • Bedenk met welke snelheid de tocht wordt gereden. Rijdt de tocht een keer met dat tempo, zodat u weet hoe lang het naar elke stop is. • Kijk of er voldoende rustplekken zijn, bankjes en horeca. Maak afspraken met de horeca op de stopplek zodat die niet verrast is en er voldoende plek is. • Plan het rondje rechtsom. Dan hoeft u veel minder over te steken.
• Plan de route zoveel mogelijk over paden waar u ruimte heeft om naast elkaar te fietsen. • Sommige paden zijn na langdurige regenval slecht begaanbaar. Maak daarvoor een alternatief. • Houd rekening met het tijdstip, vermijdt de spits of tijden dat scholieren de paden bevolken. • Kijk of de route bereikbaar is voor hulpdiensten. • Houd rekening met de wind en zon. Op de open vlakte met de wind en zon in de rug, in het bos met wind tegen en zon in het gezicht. • Viaducten en fietstunnels zijn vaak makkelijker dan bruggen omdat men eerst naar beneden gaat en daarmee weer omhoog komt. Bij bruggen moet men na de afdaling op het eind vaak vol in de remmen. • Denk aan het uitvoeren van een routeschouw op de route van de fietstocht.
route plannen
notities
www.blijfveiligmobiel.nl
begeleiden
van een fietstocht
PRAKTISCH categorie inhoud
duur
Fietsroute begeleiden Voorbereiding voor het begeleiden van een fietstocht en het in een groep fietsen Afhankelijk van praktijksituatie
faciliteiten • EHBO kit • Mobiele telefoon • Kaartjes met telefoonnummer, stoplocaties en de route • Fietspomp, bandenplak, reserveonderdelen en gereedschap Iedereen die wel eens in groepsverband heeft deelgenomen aan een fietstocht –of deze zelfs begeleid heeft- weet het; in een groep fietsen vergt andere regels dan alleen fietsen. Bij deze activiteit staan de belangrijkste zaken om goed voorbereid op pad te gaan.
met hulp van
meer info
Zelfstandig uitvoerbaar www.blijfveiligmobiel.nl
begeleiden
TIPS • Maak de begeleider herkenbaar met een speciaal veiligheidshesje of opvallend shirt. • Neem een EHBO kit mee, ga na of één van de deelnemers een EHBO-diploma heeft. • Neem een mobiele telefoon mee en een overzicht van alle deelnemers en hun mobiele nummer. • Deel kleine kaartjes uit met telefoonnummers, de locatie van de stops en eventueel de route. • Maak vooraf met de deelnemers afspraken over signalen, die de begeleider aangeeft bij stoppen voor stoplicht, oversteken, noodsituaties etc. • Zorg dat alle banden goed zijn opgepompt aan het begin van de tocht. • Rijdt een deelnemer op een slecht onderhouden fiets, adviseer dan om de fiets te laten controleren.
• Neem een goede fietspomp met drukmeter, plakspullen, reserve binnenbanden en gereedschap mee om eenvoudige reparaties te verrichten. • Ga na of één van de deelnemers handig is in het doen van kleine reparaties. • Zorg dat de fiets van elke deelnemer goed is afgesteld; nodig eventueel aan het begin van de tocht een rijwielhandelaar uit. • Neem eventueel contact op met andere afdelingen die fietsactiviteiten organiseren. U kunt dan tips en trucs uitwisselen om uiteindelijk op een zo veilig mogelijke manier in groepsverband routes te kunnen fietsen.
begeleiden
notities
www.blijfveiligmobiel.nl
routeschouw
PRAKTISCH categorie inhoud
Infrastructuur In een routeschouw brengt u al fietsend met meerdere senioren knelpunten en obstakels voor fietsers op een veel gebruikte route in kaart.
duur
Naar keuze een uur of een dagdeel
faciliteiten • Fototoestel om knelpunten te fotograferen • Fietskaart of kopie om knelpunten te markeren • Internetaansluiting om knelpunten te melden met hulp van Als u regelmatig fietsroutes uitstippelt dan weet u als geen ander de knelpunten in de lokale verkeerssituatie. Het is goed om deze problemen te inventariseren en te melden bij uw gemeente. Dit kunt u geheel zelfstandig doen, maar ook onder begeleiding van de Fietsersbond.
meer info
De lokale afdeling van de Fietsersbond • www.fietsersbond.nl/afdelingen • www.fietserbond.nl/meldpunt • Kijk voor veiligheidtips en uitleg over knelpunten voor fietsende senioren op www.veiligheid.nl.
ROUTEschouw
TIPS • Maak foto’s of filmpjes van alle knelpunten en ongewenste situaties. • Markeer op een fietskaart de knelpunten. • Knelpunten waar u op kunt letten: Fysieke omgeving: -- Toestand van het wegdek: kuilen, gleuven, gladheid en losliggende tegels. -- Weginriching: overgang fietspad/berm, breedte fietspad, haakse bochten. -- Obstakels op de weg: stoepranden, paaltjes, autowerende obstakels. -- Verkeerssituaties: onoverzichtelijke kruispunten, oversteekplaatsen en rotondes, stoplichten die te kort op groen staan. Sociale omgeving: -- Drukte, gemotoriseerd verkeer, auto’s. -- Fietspad delen met scooters, schoolgaande jeugd, wielrenners. • Zijn er voldoende rustplekken zoals een bank.
• Maak een overzicht van de knelpunten op één A4tje, dit maakt het voor de gemeente gemakkelijker om hierop actie te ondernemen. • U kunt de wethouder of een raadslid uitnodigen om met u mee te fietsen. Zorg dan ook voor aandacht van de lokale kranten. • Meld de geïnventariseerde klachten bij het meldpunt van de Fietsersbond (www.fietsersbond.nl/meldpunt). • U kunt een lokale afdeling van de Fietsersbond benaderen voor het inventariseren van de knelpunten in de openbare ruimte en het aanschrijven van de gemeente.
ROUTEschouw
notities
www.blijfveiligmobiel.nl
wijkschouw
PRAKTISCH inhoud inhoud
duur
Infrastructuur Een wijkschouw is een fietstocht door een wijk waarbij bewoners de gemeente laten zien op welke punten verbeteringen van de openbare ruimte nodig of wenselijk zijn. Een uur tot een dagdeel
faciliteiten • Fototoestel om knelpunten te fotograferen • Wijkkaart of kopie om knelpunten te markeren • Internetaansluiting om knelpunten te melden • Een locatie in de buurt van een problematisch/ complexe verkeerssituatie. In elke wijk zijn er fietsknelpunten waar senioren moeite hebben met de verkeerssituatie. Het is zinvol om deze knelpunten aan te kaarten en door te geven aan de gemeente. Hiervoor is een wijkschouw een ideaal middel. Dit kunt u geheel zelfstandig doen, maar ook in samenwerking met de gemeente.
met hulp van
meer info
Zelfstandig, met de gemeente of Veilig Verkeer Nederland • Brochure ‘Stoep en straat toegankelijk in alle fasen’ en folder ‘Lokaal in actie voor stoep en straat’ (www.blijfveiligmobiel.nl ) • Kijk voor uitleg over veiligheidtips en knelpunten voor fietsende senioren op www.veiligheid.nl.
wijkschouw
TIPS • Maak foto’s of filmpjes van alle knelpunten en ongewenste situaties. • Markeer op een wijkkaart de knelpunten. • Knelpunten waar u op kunt letten: Fysieke omgeving: -- Toestand van het wegdek: kuilen, gleuven, gladheid en losliggende tegels. -- Weginriching: overgang fietspad/berm, breedte fietspad, haakse bochten. -- Obstakels op de weg: stoepranden, paaltjes, autowerende obstakels. -- Verkeerssituaties: onoverzichtelijke kruispunten, oversteekplaatsen en rotondes, stoplichten die te kort op groen staan. Sociale omgeving: -- Drukte, gemotoriseerd verkeer, auto’s. -- Fietspad delen met scooters, schoolgaande jeugd, wielrenners.
• Vaak organiseren gemeenten periodiek een wijkschouw. Informeer naar de planning van de gemeente. Mogelijk kunt u aansluiten en aandacht vragen voor obstakels voor fietsende senioren. • Verzamel informatie over knelpunten van senioren in de buurt door middel van een enquête. • Maak een overzicht van de knelpunten op één A4tje, dit maakt het voor de gemeente gemakkelijker om hierop actie te ondernemen. • Meld de geïnventariseerde klachten bij het meldpunt van de Fietsersbond (www.fietsersbond.nl/meldpunt).
wijkschouw
notities
www.blijfveiligmobiel.nl
verkeersvoorlichting
PRAKTISCH categorie inhoud
Tijdens deze interactieve voorlichting van de VVN kunt u uw verkeerskennis opfrissen en krijgt u adviezen over de manier waarop u veilig kunt blijven deelnemen aan het verkeer. Aan de hand van foto’s worden diverse verkeerssituaties besproken, zoals voorrangregels voor fietsers, nieuwe verkeersborden en nieuwe wegbelijning buiten de bebouwde kom.
duur
De fiets is een handig, snel, gezond en sportief vervoermiddel. Soms vinden senioren, of mensen uit hun omgeving, dat fietsen onveilig voor ze is. Deze door de VVN verzorgde voorlichtingsdag is bedoeld om senioren zich zekerder te laten voelen op de fiets. Dit gebeurt door middel van theorie en praktijk.
Voorlichting
Ongeveer 2 uur
faciliteiten In overleg met VVN: zaalruimte, beamer, laptop en scherm met hulp van
meer info
Voorlichter van Veilig Verkeer Nederland www.veiligverkeernederland.nl
voorlichting
TIPS • Zorg voor foto’s van lokale situaties voor de herkenbaarheid. Deze kunnen makkelijk in een powerpointpresentatie worden opgenomen. • Tegelijk kunnen foto’s van onveilige verkeerssituaties met toelichting worden verstrekt aan de gemeente en/of het meldpunt van de Fietsersbond (www.fietsersbond.nl/meldpunt). • Laat mensen moeilijke situaties verzamelen en geef dit door aan de gemeente. • Vraag van te voren aan de deelnemers waar zij moeite mee hebben. • Besteed aandacht aan langzame veranderingen bij het ouder worden.
voorlichting
notities
www.blijfveiligmobiel.nl
verkeersregels & verkeersquiz
PRAKTISCH categorie inhoud
Presentatie/verkeerskennis De powerpointpresentatie gaat in op verkeersregels voor de fietser, verkeersborden, gevaarlijke verkeerssituaties, speciale verkeerssituaties, de verschillende verkeersdeelnemers en bevat een verkeersquiz. De quiz bestaat uit 20 meerkeuzevragen. De verkeersquiz kan los van de overige modules van de powerpointpresentatie worden gespeeld.
duur Veel (oudere) verkeersdeelnemers voelen zich onzeker in het verkeer doordat ze slecht op de hoogte zijn van de verkeersregels en potentiële gevaren in het verkeer niet herkennen. U kunt met behulp van een powerpointpresentatie de belangrijkste verkeers- en gedragsregels aan senioren presenteren. Apart onderdeel is de verkeersquiz met 20 meerkeuzevragen.
Powerpointpresentatie: anderhalf uur Verkeersquiz circa een half uur
faciliteiten Zaalruimte, beamer, laptop en scherm met hulp van
meer info
Zelfstandig uitvoerbaar Download de powerpoint-presentatie en quiz op www.blijfveiligmobiel.nl onder blijfveiligmobielquiz.
verkeersregels
TIPS • De verkeersquiz kan ook goed gecombineerd worden met verkeersvoorlichting van Veilig Verkeer Nederland. • Zorg bij het spelen van de verkeersquiz voor leuke prijzen die verband houden met verkeersveiligheid en geef- indien mogelijk- iedereen na afloop een toepasselijk cadeautje. • De quiz is ook los te gebruiken op mobiliteitsbeurzen en andere evenementen. • Maak zelf een aantal lokale foto’s om te bespreken tijdens de bijeenkomst. • Kondig nieuwe activiteiten alvast aan zoals een wijkschouw of een routecheck. • Maak samen met de senioren een lijst van knelpunten.
verkeersregels
notities
www.blijfveiligmobiel.nl
fietsinfodag
PRAKTISCH
categorie inhoud
Een praktische dag voor senioren die van fietsen houden en willen blijven fietsen. De fiets is een handig, snel, gezond en sportief vervoermiddel. Soms vinden senioren of mensen uit hun omgeving fietsen onveilig. Dat is jammer. Daarom organiseert de Fietsschool van de Fietsersbond Fietsinfodagen voor oudere fietsers, waarin een aantal fietsactiviteiten worden georganiseerd.
Informatiedag Fietsinfodagen zijn gericht op de verbetering van de veiligheid en bevordering van fietsgebruik van de senioren. Met aandacht voor: - kennis over (nieuwe) regelgeving in het verkeer - het testen van zintuigen die van belang zijn bij het fietsen - fiets- en verkeersvaardigheid - fietsaanpassingen die het gebruik van de fiets makkelijker maken
duur
Een dag: ’s ochtends theorie, ’s middags praktijk
faciliteiten Plenaire zaal en afzonderlijke zaaltjes, afgesloten buitenruimte. met hulp van
Fietsschool van de Fietsersbond of VVN
meer info
• Download de folder ‘Veilig mobiel op de fiets’ op www.fietsersbond.nl • Kijk op www.veiligverkeernederland.nl voor verkeersvoorlichters in uw regio en/of informatie over een fietscontrole.
fietsinfodag
TIPS • Er zijn kosten voor deze infodag, vaak kan ook een subsidie bij de gemeente worden aangevraagd. De Fietsersbond adviseert hierbij. • Overweeg een specifieke Fietsinfodag voor senioren met een elektrische fiets. • Vraag een bekende persoonlijkheid (wethouder) de Fietsinfodag te openen. • Maak foto’s van de Fietsinfodag en/of nodig een journalist uit. • Ga zo vroeg mogelijk in overleg met VVN of Fietsersbond om de dag te regelen. • De Fietsinfodag bestaat uit verschillende activiteiten die u ook afzonderlijk kunt organiseren. Zie in deze Fiets Activiteiten Map. • Zoek contact met andere afdelingen om gezamenlijk de Fietsinfodag te organiseren.
fietsinfodag
notities
www.blijfveiligmobiel.nl
PRAKTISCH uw activiteit:
TIPS
notities
www.blijfveiligmobiel.nl
PRAKTISCH uw activiteit:
TIPS
notities
www.blijfveiligmobiel.nl
PRAKTISCH uw activiteit:
TIPS
notities
www.blijfveiligmobiel.nl
